Felix Baumgartner. Szturmując niebo

NIEBOSZTURMUJĄC

NIEBOSZTURMUJĄC

NIEBOSZTURMUJĄC

Felix Baumgartneroraz Thomas Becker

Kraków 2015

tłumaczenieRenata Pol

Himmelsstürmer

mein leben im Freien Fall

Copyright © Piper Verlag GmbH, München 2013Copyright © for the Polish edition by Wydawnictwo SQN 2015

Copyright © for the Polish translation Renata Pol 2015

Redakcja i korekta – Tomasz Wolfke, Michał Wachuła, Justyna Żurawicz, Magdalena Jarnotowska / Editor.net.pl

Opracowanie typograficzne i skład – Joanna PelcOkładka – Paweł Szczepanik / BookOne.plFotografia na okładce – Felix Baumgartner

All rights reserved. Wszelkie prawa zastrzeżone.Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana ani

w jakikolwiek inny sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana elektronicznie lub magnetycznie, ani

odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy.

Wydanie I, Kraków 2015ISBN: 978-83-7924-341-9

NASZA KSIĘGARNIA www.labotiga.pl

www.wydawnictwosqn.pl

DYSKUTUJ O KSIĄŻCE /WydawnictwoSQN

/WydawnictwoSQN

/SQNPublishing/

/

/

N

Szukaj naszych książek również w formie

elektronicznej

k eej

Wspieramy środowisko! Książka została wydrukowana na papierze wyprodukowanym zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej.

Tę książkę dedykuję wszystkim matkom tego świata – Wasza bezwarunkowa miłość i oddanie dzieciom jest przykładem miłości bezgranicznej. Bez Was nie bylibyśmy tam,

gdzie dziś jesteśmy.

W NAJWIĘKSZYM DOLE

NAJWYŻSZEGO SKOKU

Nocą, o wpół do czwartej, zrozumia-łem, że chcę do domu. Jadę więc z mojego apartamentu w Santa

Monica na lotnisko, organizuję sobie bi-let i lecę do Salzburga. Od tygodni nie mogłem spać, ale tej nocy w ogóle nie zmrużyłem oka, bo wiedziałem jedno: ju-tro czeka mnie podróż do Brooks w San Antonio w Teksasie do miejsca, gdzie przetestowano wszystkie wahadłowce i wytrenowano wszystkich astronautów.

FELIX BAUMGARTNER10

Będę musiał wytrzymać pięć godzin w kombinezonie i poka-zać ekspertom z Air Force, że potrafię. A ja doskonale wiem, że nie potrafię…

Co robić? Nie ma rozwiązania. W końcu nadszedł dzień, który tak długo odwlekałem. Jest tylko jedno wyjście – uciecz-ka. Byle dalej stąd, dalej od kombinezonu, dalej od całego zespołu. Już dawno powinienem był się przyznać ludziom do swojego lęku. Ten olbrzymi zespół miesiącami wypruwał sobie żyły, pracował dzień i noc. Wszyscy we mnie wierzyli. A teraz zostawiam ich na lodzie za pięć dwunasta.

Czegoś takiego nigdy w życiu nie zrobiłem. Zawsze sta-wiałem czoła swoim demonom, nie odwlekałem spraw, bra-łem byka za rogi. Jeśli pojawił się jakiś problem, szukałem od-powiedniego rozwiązania. To pierwszy taki przypadek, kiedy próbuję odsunąć przeszkodę z nadzieją, że rozwiązanie znaj-dzie się samo. Za każdym razem, gdy uciekałem, mówiłem sobie: „Jeśli nie możesz opłacić czynszu, zapłacisz następnym razem”. Wiedziałem jednak doskonale, że następnym razem nie będzie lepiej. Kiedyś i tak trzeba będzie zapłacić. I to się właśnie teraz stało.

Powód, dla którego zacząłem przed 25 laty skakać ze spa-dochronem, to nieporównywalne z niczym innym uczucie wolności, którego doświadczasz, gdy spadasz w dół po od-biciu. Kiedy skakałem, to najchętniej w koszulce i dżinsach, czasami w kasku. A teraz? Ubieram się w kombinezon, na to

Baumgartner na rampie startowej wyścigu Man versus Machine

FELIX BAUMGARTNER12

zakładam spadochron, który jest trzykrotnie cięższy niż nor-malny, do tego dwie butle z tlenem, a na piersi aparatura do rejestrowania danych.

Na koniec jestem dwa razy cięższy niż zazwyczaj! Żadnej swobody. Skok jest mozolny, nie sprawia frajdy. I jeszcze mu-siałem się wszystkiego nauczyć od nowa, bo dodatkowy cię-żar i kombinezon blokowały ruchy. Byłem jak początkujący: bez doświadczenia, bez pewności siebie. Nie wiedziałem, co mnie czeka, ale mimo to skoczyłem.

Od początku bardzo profesjonalnie radziłem sobie ze stro-ną techniczną kapsuły. Obsługa przycisków, niezależność w kokpicie, procedury bezpieczeństwa, które trzeba znać na pamięć… Wszystko to perfekcyjnie opanowałem w rekor-dowym czasie. Chwalono mnie za to, że potrafię zapamiętać tyle rzeczy i jeszcze wykonać je w tych warunkach. To wła-śnie stanowi moje zaplecze: zawsze potrafię w krótkim czasie prawidłowo zareagować. Do tego jestem wytrenowany. Ale ten kombinezon! Mam zaufanie do samego siebie i zawsze mogłem przywołać tę pewność, o ile byłem dobrze przygo-towany. Mogłem ją przywołać niezależnie od tego, jak wielu ludzi z NASA by mi się przyglądało – to żaden problem, gdy-by tylko nie ten kombinezon…

Projekt „Red Bull Stratos” ma obecnie trzy lata. Problem z kombinezonem ciśnieniowym pojawiał się u mnie podczas testów raz po raz. Bez kombinezonu ten projekt byłby dla mnie czystą przyjemnością. Kwestie bezpieczeństwa, roz-woju, techniki – to wszystko byłaby bułka z masłem. Jednak zamiast radości w oczekiwaniu na skok próbny z wysokości dziesięciu tysięcy metrów pojawiała się tylko jedna myśl: nie chcę się wbijać w ten kombinezon!

W najWiększym dole najWyższego skoku 13

To było jak trudny egzamin, którego człowiek się boi. Sta-łem się przewrażliwiony, reagowałem na drobiazgi nigdy niesprawiające mi problemu. Na przykład przeszkadzało mi światło w pomieszczeniu, w którym Mike Todd – technik od kombinezonu – zawsze mnie ubierał. Nigdy wcześniej nie myślałem o świetle… I jeszcze ten zapach! Hełm ma uszczel-kę okalającą twarz i ten zapach gumy zaczął mi niewiarygod-nie przeszkadzać. Wszystkiemu mogłem coś zarzucić – nawet dźwiękom. Na szczęście Mike ma bardzo spokojny, miły głos. Były jednak inne osoby, które kiedy wchodziły do pomiesz-czenia, ich głosy zaczynały mnie drażnić.

Wszystko, co się z tym kombinezonem wiązało, z biegiem czasu zaczęło mi się źle kojarzyć. Było dla mnie oczywiste, że pewnego dnia się poddam. Poczułem się schwytany w ten

Pierwszy skok próbny head down

FELIX BAUMGARTNER14

kombinezon. Fakt, że miałem być bohaterem tego projektu, bo przez ostatnie 20–25 lat zawsze miałem osiągnięcia, mnie przytłaczał. Wielu osobom ze środowiska skoczków spado-chronowych i BASE byłem znany jako ten, który wszystko po-trafi. I nagle nie jestem w stanie przeskoczyć takiej przeszko-dy jak kombinezon… Zawiodę na ziemi, a nie na wysokości 39 kilometrów, skacząc z kapsuły na skraju wszechświata. Co za katastrofa!

Dwa lata oszukiwałem siebie i mój zespół. Zawsze stara-łem się, żebym był w kombinezonie jak najkrócej. Oczywiście lepiej by było, gdybym spędzał w nim więcej czasu, gdybym sam się do tego zmusił: dziś będę w nim godzinę, choć ofi-cjalnie powinienem być tylko 30 minut. Jednak gnało mnie coś w drugą stronę, wymyślałem preteksty, by jak najszybciej wydostać się z kombinezonu. Zespół niczego się nie domyślał. Wychodzili z założenia, że gdyby był jakiś problem z kombi-nezonem, to pojawiłby się już w pierwszych pięciu minu-tach. Ze mną było jednak inaczej. Nie czułem się szczególnie komfortowo, ale początkowo przez dziesięć minut dało się wytrzymać. Pierwszy raz nie trwał o wiele dłużej. Potem zaś wymyślałem różne sztuczki typu: „Mogę na chwilę otworzyć wizjer, żeby lepiej nam się rozmawiało?”. Najgorszym mo-mentem był ten, gdy zamykali hełm. Wtedy zostajesz we wła-snym świecie w tym kombinezonie. Z otwartym wizjerem nie tkwisz w takim zamknięciu. Myślałem, że przyjdzie taki dzień, kiedy założę kombinezon i powiem sobie: „Okej, jest dobrze”. Niestety, taki dzień nigdy nie nadszedł…

I tak pakuję rzeczy po bezsennej nocy w Santa Monica, zamykam pokój i myślę: „Zostawiasz teraz wszystko, na co pracowałeś latami”. Pośrednio przygotowywałem się do tego

W najWiększym dole najWyższego skoku 15

projektu przez 25 lat. Każdy skok był jednym z elementów większej całości. Wsiadam do samochodu. Zapewne jecha-łem już tędy z 50 razy na lotnisko, ale tym razem jest tak, jak-by czas się zatrzymał – jadę jak w transie. Inaczej odbieram światła nocy. Lecę do domu, wszystko zostawiam za sobą. Nie mogę się cofnąć, muszę złapać trochę oddechu bez względu na to, co tym wywołam. Muszę teraz pomyśleć o sobie.

Rozmowa przez telefon. Zawsze jest łatwiej, gdy nie trze-ba komuś patrzeć w oczy. Mówię: „Chłopaki, mam problem z kombinezonem. Wiem, trochę późno was informuję, ale muszę jechać z powrotem do Austrii. Potrzebuję znanego mi otoczenia: rodziców, mojej dziewczyny, ludzi, z którymi do-brze się czuję”.

Tu w międzyczasie wszyscy stali się moimi wrogami. Joe Kittinger, Art Thompson i ludzie, którzy dla mnie pracują – są wrogami, bo mają związek z moim problemem. Bo chcą, bym spędził w tym kombinezonie pięć godzin! Są jak specja-liści od tortur.

Z lotniska dzwonię do Arta, szefa projektu, i mówię mu wszystko jak na spowiedzi. Nie krzyczy i nie klnie, odpowiada tylko: „Czekaj, przyjadę”. Siedzę w kącie i ryczę. Ludzie przy-glądają mi się, jakiś policjant pyta, czy wszystko jest w po-rządku. Nie, nie jest. Poddaję się. Jestem u kresu, w najwięk-szym dole mojego najwyższego skoku.

WCZORAJSZE NALEŚNIKI,

CZYLI JAK ZOSTAŁEM

SPORTOWCEM RED BULLA

Główna siedziba światowego kon-cernu Red Bull mieści się dziś w Fuschl am See niedaleko Sal-

zburga. Na sukces firmy pracuje tam około 500 z 9 tysięcy zatrudnionych na całym świecie pracowników. Na począt-ku lat 80., kiedy koncern został założony, Red Bull rezydował nie nad jeziorem Fu-schl, lecz w Salzburgu, przy Alpenstrasse.

FELIX BAUMGARTNER18

Na piętrze Berger Banku miał biuro Dietrich Mateschitz. Tego człowieka, urodzonego w 1944 roku w Sankt Marein w Styrii, który z Red Bullem podbił rynek napojów energetycznych, poznałem przez Wojskowy Klub Sportowy Salzburg. Dziś klub ten nosi nazwę Red Bull Salzburg.

Skakać ze spadochronem zacząłem w 1986 roku jako 16-letni cywil w Wojskowym Klubie Sportowym, którego szefem był Roland Rettenbacher. Dwa lata później zacią-gnąłem się do armii i po jakimś czasie trafiłem jako czołgi-sta i instruktor do świetnie prowadzonego Centrum Dosko-nalenia Spadochroniarzy w Wiener Neustadt. Prócz skoków uczyłem się tam również boksu, bo po służbie często się

W wieku 17 lat, w trakcie nauki skaka-nia ze spadochronem. Swojego nauczy-

ciela, Rolanda Rettenbachera, znał od dziecka – żona skoczka i matka Feliksa

są przyjaciółkami

Wczorajsze naleśniki, czyli jak zostałem sportoWcem red Bulla 19

nudziłem. Doszedłem nawet do zawodowej walki – 5 sierp-nia 1992 roku walczyłem z pewnym Chorwatem, którego pokonałem w pierwszej rundzie przez nokaut. To była moja pierwsza i do dziś jedyna zawodowa walka…

W tym samym roku Red Bull zorganizował w Wiedniu swój pierwszy Konkurs Lotów. Pomysł na te zawody, które do dziś się odbywają w różnych miastach świata, jest następujący: uczestnicy spadają do wody ze specjalnej rampy w zbudowa-nych przez siebie pojazdach latających. Oceniane są długość skoku i oryginalność pojazdu. Na zawody w Wiedniu ludzie z Red Bulla szukali skoczków spadochronowych, którzy pod-czas otwarcia konkursu wylądują na rampie. Poszukiwania zaprowadziły ich do Salzburga, gdzie w tamtym czasie były tylko dwa kluby – Salzburski Klub Skoczków Spadochrono-wych i Wojskowy Klub Sportowy, którego byłem członkiem. Moich kolegów i mnie nie trzeba było długo namawiać. Wzię-liśmy udział w otwarciu, wylądowaliśmy zgrabnie na rampie, a Dietrich Mateschitz był tak zachwycony, że zdecydował się wspierać nasz klub. Z kwoty, którą przekazał nam do dyspo-zycji, mogliśmy kupić kilka nowych spadochronów. Oczywi-ście pojawiły się na nich napisy „Red Bull”. Od tego momentu byłem jednym z pierwszych zawodników Red Bulla. Dziś jest 650 sportowców, są też liczne drużyny.

Jako pomocnik ślusarza zarabiałem wówczas 1550 szylin-gów miesięcznie. Skok ze spadochronem kosztował 150 szy-lingów za każde tysiąc metrów. W dobre przedpołudnie skakałem może cztery–pięć razy, więc połowa pensji szybko się rozchodziła. A kiedy inni pytali po południu: „Skoczymy jeszcze raz?”, musiałem zawsze odpowiadać: „Sorry chłopaki, ale dziś jest dopiero 14, mam jeszcze parę innych planów na

FELIX BAUMGARTNER20

ten miesiąc”. W tym czasie miałem faktycznie żołd, którym musiałem zawsze bardzo oszczędnie gospodarować, jeśli miało mi wystarczyć na jakieś wyjścia. Podczas gdy wszyscy inni w wieku 16 czy 17 lat dawno już mieli kupiony bądź po-darowany w prezencie motorower, ja nadal jeździłem tylko rowerem.

Na skoki ze spadochronem mogłem sobie pozwolić tylko dlatego, że mama podsyłała mi trochę ojcowskich pieniędzy. Nie tysiące szylingów, ale od czasu do czasu 150… Zawsze z komentarzem: „Ale tacie nic nie mówimy!”. Mama była od-powiedzialna za prowadzenie domu, sprzątanie, gotowanie, pranie, wychowywanie dzieci i za przelewy bankowe.

Mój ojciec nieźle zarabiał jako doradca w urządzaniu wnętrz, ale nigdy nie miał czasu zajmować się sprawami fi-nansowymi. Jest bardzo oszczędnym człowiekiem, który nie wydawał wiele na sport. Jego komentarz do moich skoków brzmiał: „Jeśli masz pieniądze na skoki, to możesz je na nie wydać. Ale raczej powinieneś je zaoszczędzić”.

Wtedy cierpiałem z powodu jego oszczędzania, a dziś chce mi się z tego śmiać. Przypominam sobie, jak ojciec jeź-dził kiedyś na rowerze z parą butów na bagażniku, żeby zna-leźć szewca, który mu je podzeluje. I nie mówimy tu o parze eleganckich, wykonanych na miarę skórzanych trzewików, tylko o takich zwyczajnych. Gdy wrócił, buty były nadal przy-pięte do bagażnika.

– Co robiłeś tak długo? I dlaczego na butach są nadal stare podeszwy? – zapytałem.

– No, znalazłem szewca, który chce siedem euro, ale przy-pomniałem sobie, że jest taki, który robi za pięć. Tylko ten już miał zamknięte…


Ojciec jeździł więc dwa dni rowerem, by na koniec zaosz-czędzić dwa euro.

*

Kiedy w wieku 22 lat, po czterech latach służby, opuszczałem austriacką armię, chciałem zrobić jeszcze dyplom mechani-ka pojazdów. Specjalizacja: motocykle. W wieku 18 lat kupi-łem sobie pierwszy motocykl – Yamahę RD 500 – maszynę po wypadku, którą sam doprowadziłem do porządku. Byłem już wówczas mechanikiem samochodowym i uwielbiałem grzebać się w motorach. Teraz chciałem się tego rzetelnie na-uczyć. Podjąłem pracę w warsztacie, dla którego zatrudnie-nie mnie nie wiązało się z żadnymi kosztami, bo w dalszym ciągu płaciło mi wojsko. Tak dostałem możliwość wdrożenia się w pracę zawodową, co miało mi się przydać po wyjściu do cywila. Ten epizod jednak nie trwał długo…

Pewnego dnia, w piątek, pojawił się w warsztacie klient i poprosił o pilny przegląd motocykla. Chciał następnego ran-ka o czwartej wyruszyć z przyjaciółmi do Grecji, a w ostatniej chwili zauważył, że w czasie tej długiej trasy wypadnie obo-wiązkowy przegląd. Zapewniłem go, że sprawa zostanie zała-twiona i jego motor będzie gotowy przed zamknięciem warsz-tatu jeszcze tego samego dnia. Ledwo motocykl stanął na podnośniku, przyszedł do mnie kierownik działu sprzedaży:

– Nie zrobimy mu tego motoru.– Ale przecież przyjęliśmy ten przegląd.– Ten facet chciał niedawno kupić sobie nowy motocykl

i poskarżył się szefowi, że nie chciałem dać mu większego ra-batu. Dostało mi się od szefa.

FELIX BAUMGARTNER22

– Ja jestem tu tylko uczniem, ale ten facet chce jutro jechać z kumplami do Grecji. Jak przyjdzie i maszyna nie będzie go-towa…

– To nie twój problem. Zdejmuj ją z tego podnośnika!Nie wierzyłem własnym uszom… Trzeba było facetowi od

razu zaproponować inny termin! Jak można komuś obiecać usługę i po prostu nie tknąć motoru? To się kłóciło z moim poczuciem sprawiedliwości, które miałem z jakiegoś powo-du szczególnie silnie wpojone.

Gdy wreszcie klient przyszedł późnym popołudniem, mu-siałem się tłumaczyć: „Mieliśmy dzisiaj takie urwanie głowy, że nie zdążyłem się za niego zabrać”. Mężczyzna zrobił się biały jak ściana i zaczął płakać jak małe dziecko. Jego wypra-wa do Grecji zaplanowana była od miesięcy i gdyby teraz jego motocykl miał jakąś awarię, to naprawa nie byłaby już objęta gwarancją. Dla niego świat się skończył. Pobiegłem do sprzedawcy, który ukrył się w biurze, i powiedziałem mu:

– Teraz zajmij się sam tą sprawą. Ten klient siedzi w warsz-tacie i rozpacza. Ty to wyprostujesz.

Szef działu sprzedaży poszedł do klienta i powiedział:– Jeśli Felix przyjdzie jutro rano o piątej, a twoi koledzy wy-

ruszą nieco później – motor będzie zrobiony.Po tych słowach poprosiłem szefa sprzedaży o krótką roz-

mowę w cztery oczy:– Okej, nie ma problemu. Przyjdę jutro o piątej i będę pra-

cował w mój wolny weekend, na który sobie zasłużyłem. Ale podbiję kartę pracy. To są nadgodziny. Mój tydzień roboczy trwa od poniedziałku do piątku.

– To on powinien zapłacić, jeśli przychodzisz po godzinach. Dogadaj się z nim – odpowiedział na to szef sprzedaży.


– Ten facet był umówiony na dziś – zaprotestowałem – ale nie zrobiliśmy mu motocykla. Jego kumple wyjeżdżają tylko ze względu na nas dwie godziny później i jeszcze ma do tego dopłacać?

Następnego dnia zrobiłem przegląd i nie policzyłem sobie za to dodatkowo. W poniedziałek rano szef działu sprzedaży sprawdził moją kartę pracy i powiedział:

– Podstemplowałeś sobie.– Tak, oczywiście. – I od tego dnia zostałem zaszufladkowa-

ny jako „niewygodny współpracownik”.Ciągle były jakieś problemy. Z każdym tygodniem rozu-

miałem coraz lepiej, że warsztat naciągał klientów, jak chciał. Dziennie robionych było od pięciu do ośmiu motocykli. Każ-da naprawa trwała około trzy i pół godziny. Osiem razy trzy i pół daje dwadzieścia osiem godzin roboczych. Doba ma tylko dwadzieścia cztery, a dzień pracy jedynie osiem. Kie-dy musieliśmy wyregulować zawory, mieliśmy tylko krót-ko posłuchać, czy słychać stukanie. Nie? No to w porządku, przetrzeć silnik i gotowe. Filtrów oleju czasami w ogóle nie wymienialiśmy, tylko czyściliśmy je, by wyglądały na nowe. Rzekomo wymienione części wpisywaliśmy do wykazu.

Zawsze mówiłem: „Chłopaki, to jest świństwo. Bierzecie za to kupę kasy. To oszustwo”. Aż w końcu pewien sprytny klient wpadł na nasz trop. Na zakrętkach akumulatora położył włos, oznaczył filtr oleju, wszystko sfotografował i oddał maszy-nę do serwisu. Przy odbiorze powiedział: „Chodźcie, spójrz-cie: sfotografowałem to wcześniej. Odkręcić i zakręcić zawór akumulatora tak, żeby włos nie spadł – to niemożliwe. A filtr oleju nie został wymieniony – widać, że jest oznaczony. Nie zrobiliście przy moim motorze zupełnie nic!”.

FELIX BAUMGARTNER24

„Spokojnie, bez nerwów – mistrz próbował uspokoić klien-ta. – Zaraz zobaczę, co tam nasz uczeń znowu nabroił”.

Ale tym razem nie chciałem grać w te gierki. „Jeśli zrzu-cisz to na mnie, to będziecie jutro w gazecie. Zawsze wam mówiłem, że nie chcę brać udziału w tych przekrętach, a wy mówiliście, że mam się zamknąć i robić to, co do mnie należy. Możesz być pewien, że cały ten interes się rozleci”.

Mistrz odczekał do dnia, gdy kończyła się moja służba wojskowa – wtedy zostałem wyrzucony na ulicę: dziękujemy i do widzenia.

Chętnie zostałbym mechanikiem motocyklowym, ale moje poczucie sprawiedliwości, którego trzymałem się bez względu na straty, pokrzyżowało mi plany.

Zostałem więc bez pieniędzy i bez pracy. Żeby sfinanso-wać skoki ze spadochronem, zacząłem pracować na budo-wie i łapać fuchy. Jedną z nich była praca kuriera u uznanego producenta samochodów – dwa razy w tygodniu. Szybko zo-stałem tam zatrudniony i dostawałem pensję marzeń w wy-sokości 3650 szylingów miesięcznie.

Szczególnie lubiany stałem się po tym, jak w jednym z biur trzeba było przesunąć jakąś olbrzymią metalową skrzynię, do czego żaden z zatrudnionych nie był wystarczająco silny.

– Panie Baumgartner, mógłby pan tę skrzynię…?– Tak, jasne! Już zawijam rękawy.Czułem się trochę jak facet z reklamy coca-coli, w której

wszystkie sekretarki z biurowca podchodzą o wpół do pierw-szej do okien, żeby podziwiać rozebranego do pasa robotnika budowlanego w czasie przerwy śniadaniowej: „Panie Baum-gartner, nie napiłby się pan z nami kawy?”. W każdym biu-rze, gdzie oddawałem przesyłkę, gawędziłem przez dziesięć

Pierwszy własny spadochron, wówczas jeszcze okrągły, za dwa tysiące szylingów. Felix ma go do dziś

FELIX BAUMGARTNER26

minut z damską częścią personelu. Było ciepło, miałem dach nad głową, a od czasu do czasu mogłem się przejechać ele-ganckim wozem szefowej, żeby odebrać jej ciuchy z pralni albo pierścionek od jubilera. Ja miałem wtedy starego volks-wagena busa… Ta praca naprawdę sprawiała mi frajdę. Aż do historii z książką.

Miałem dostarczyć przesyłkę, na której nie można było odcyfrować ani nadawcy, ani odbiorcy. Po krótkim namyśle zdecydowałem się otworzyć paczkę i rzucić okiem na załą-czone druki, żeby zobaczyć, kto jest adresatem. Zamiast nich w przesyłce była książka pod tytułem 1000 usterek… z nazwą jednego z najlepiej sprzedających się modeli samochodów w Europie. Co to było? Moja ciekawość była nieopanowana i zacząłem wertować książkę. To był rodzaj instrukcji trakto-wania klientów licencjonowanych stacji diagnostycznych. Jak ta czy inna usterka w samochodzie może być wyjaśniona szaremu klientowi? Któremu dociekliwemu zorientowane-mu w technice klientowi trzeba będzie usunąć usterkę bez-płatnie? Jaką historyjkę, od której włosy stają dęba, można opowiedzieć starej schorowanej rencistce? Ta książka była kamieniem milowym w moim osobistym rozwoju. A więc tak wygląda życie – pomyślałem sobie. Jeśli się znasz – wyjdziesz na swoje. Jeśli jesteś łatwowierny – wystrychną cię na dudka.

To, co wtedy przeczytałem, skojarzyło mi się od razu z pew-ną cechą mojego ojca, którą bardzo w nim ceniłem. Nikt nie mógł go oszukać. Jeśli miał do złożenia reklamację, wchodził do sklepu i wychodził z tym, z czym chciał wyjść. Moja matka wstydziła się w takich chwilach, ale ja szedłem za każdym ra-zem z ojcem, stawałem obok niego, słuchałem i myślałem so-bie: „Nieźle!”. „Musisz otworzyć usta i dobrze argumentować.


Wrzaski nic nie pomogą”, tłumaczył mi ojciec. Sam nigdy nie krzyczał, tylko dobitnym tonem mówił, o co mu chodzi. Za-uważyłem, że można wyegzekwować swoje prawa, nawet je-śli łączy się to z pewnym wysiłkiem. Na pewno nauczyłem się tego od ojca. On był w tym mistrzem.

Po historii z książką zacząłem łączyć fakty i uznałem, że muszę zacząć kierować swoją przyszłością w sposób zapla-nowany. Nawet jeśli – w obliczu mojej trudnej sytuacji finan-sowej – oznaczało to, że chwilowo mogłem stać się jedynie mistrzem improwizacji.

W międzyczasie zmieniłem dyscyplinę: ze skoków spado-chronowych na skoki BASE, czyli swobodne skoki z budyn-ków (building), wież przekaźnikowych (antenna), mostów (span) i półek skalnych (earth). Przy takich skokach zostajesz w ostatniej chwili wyhamowany przez spadochron, który po-zwala ci bezpiecznie wylądować. Przy normalnych skokach spadochron otwiera się jakieś 800 metrów nad ziemią. Jest tak złożony, że rozkłada się łagodnie, a więc stosunkowo powoli. Poza tym jest też spadochron zapasowy. Nawet jeśli główny miałby jakiś defekt, to skoczek i tak jest bezpieczny.

Przy skokach BASE, ze względu na niewielką wysokość odbicia, spadochron musi się otwierać dużo szybciej i ostrzej wyhamować spadanie. Dlatego też spadochron jest najczę-ściej większy, by móc osiągnąć możliwie dużą siłę hamowania, i jest wyciągany przez spadochron pomocniczy z tak zwane-go base rig na plecach. Spadochronu awaryjnego najczęściej nie ma wcale, bo i tak nie byłoby czasu na jego użycie. Przy szczególnie niskich wysokościach skoku spadochron pomoc-niczy trzyma się w ręku już w chwili odbicia. W ten sposób znacznie szybciej można otworzyć spadochron właściwy.

FELIX BAUMGARTNER28

Postanowiłem, że postaram się o włączenie dobrych na-grań wideo moich skoków do Red Bull Sports Compilation, w której co roku na Boże Narodzenie prezentowane są naj-lepsze projekty sportowców Red Bulla. Nawet dziś filmiki z tej kompilacji są pokazywane na całym świecie w dyskotekach, zajazdach i innych miejscach publicznych. Red Bull nie miał jeszcze wtedy własnej ekipy operatorów filmowych, ale jako sportowiec mogłem sobie wypożyczyć kamerę. Oczywiście sam z takim klocem nie mógłbym się filmować w powietrzu. Zadzwoniłem więc do mojego kumpla z Niemiec, Wolfganga di Ruggerio, którego poznałem przy skokach BASE. Był ope-ratorem i miał własne studio montażowe: „Możesz pojechać

W 1996 roku na New River Bridge w Wirgi-nii Zachodniej, godzinę przed pierwszym skokiem BASE


ze mną do Norwegii? Opłacę ci przelot i jedzenie, a ty mnie nakręcisz. Może nic nie zarobisz, ale też nic nie stracisz”.

Niewiele później siedzieliśmy już razem na kempingu pośrodku niczego. Alkohol i jedzenie – wszystko było kosz-marnie drogie, bo musiało być dowożone statkiem. Właści-ciel kempingu – nazywał się Einar – powiedział mi pewnego ranka: „Smażę codziennie naleśniki, jeśli zostaną mi jakieś z poprzedniego dnia, możesz je sobie wziąć za darmo”. Stare, wysuszone naleśniki? Było mi wszystko jedno. Najważniejsze, że miałem coś do jedzenia. Zadowoliłem się więc naleśnika-mi, podczas gdy Wolfgang siedział obok mnie z olbrzymią pizzą. Byłem skoczkiem, a żywiłem się gorzej niż kamerzysta, któremu zafundowałem podróż. Facet z porządnym apety-tem, który powiedział: „Nie gniewaj się, ale zjem tę pizzę sam. Przecież jutro muszę znowu wchodzić z tobą pod górę”.

I wreszcie nadeszła ta chwila: trzy se-kundy swobodnego spadania i początek wielkiej kariery

Koniec fragmentu

Zapraszamy do księgarń i na www.labotiga.pl

Documents

Felix Baumgartner. Szturmując niebo