11

Dobre rządzenie Dobre rządzenie warunkiem warunkiem wykorzystania funduszy Unii wykorzystania funduszy Unii

EuropejskiejEuropejskiej2007 – 20132007 – 2013

dr hab. inż. Janusz Mikuładr hab. inż. Janusz MikułaPodsekretarz StanuPodsekretarz Stanu

Konferencja współpracyKonferencja współpracy30 marca 2007 r.30 marca 2007 r.

Dobre rządzenie Dobre rządzenie warunkiem warunkiem wykorzystania funduszy Unii wykorzystania funduszy Unii

EuropejskiejEuropejskiej2007 – 20132007 – 2013

dr hab. inż. Janusz Mikuładr hab. inż. Janusz MikułaPodsekretarz StanuPodsekretarz Stanu

Konferencja współpracyKonferencja współpracy30 marca 2007 r.30 marca 2007 r.

22

Finansowanie rozwoju Finansowanie rozwoju Polski Polski

Wyzwania - 2007 - Wyzwania - 2007 - 20132013

•Ceny z 2004 r.

•Dodatkowo na realizację SRK przeznaczone będą również środki z mechanizmu finansowego EOG i Norweskiego mechanizmu Finansowego (250 mln euro w latach 2004 – 2009)

Fundusze Unii Europejskiej i Fundusze Unii Europejskiej i środki krajoweśrodki krajowe

mld euromld euro

Fundusze UE Budżet

UE

Współfinansowanie krajowe

RAZEM

EFRR, EFS, FS

67,3

Środki publiczne 11,985,6Środki prywatne 6,4

EFR - ROW 13,2 x 3,9 17,1EF Rybacki 0,7 x 0,1 0,8Tzw. polityki lizbońskie(7 Program ramowy, wspieranie konkurencyjności, TENs, program edukacyjny i in.) oraz dot. bezpieczeństwa i obywatelstwa UE

4,3* x x 4,3*

RAZEM 85,5 108

33

• Wielkość środków polityki spójności - ponad 67 mld Euro; razem z wkładem krajowym 108 mld Euro

• Polska największym beneficjentem w UE - ok. 20% całości środków polityki spójności

• Ponad 60% środków polityki spójności w Polsce na realizację Strategii Lizbońskiej

• Tworzenie warunków dla inwestycji - infrastruktura techniczna i społeczna - ponad 40% środków (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko)

• Wzmocnienie potencjału konkurencyjności i innowacyjności Polski i regionów - 11% środków (Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka) oraz średnio 25% środków w Regionalnych Programach Operacyjnych na wsparcie rozwoju przedsiębiorczości

• Poprawa jakości kapitału ludzkiego - 13% środków (Program Operacyjny Kapitał Ludzki)

• Wspieranie rozwoju endogenicznego regionów w oparciu o zdecentralizowany system wdrażania funduszy unijnych - 16 Regionalnych Programów Operacyjnych

• Samorządy terytorialne - główne ośrodki decyzyjne programowania i realizacji strategii rozwoju regionalnego

• Sprawny system realizacji – nowoczesna polityka rozwoju

SzanseSzanse ii wyzwania dla wyzwania dla PolskiPolski

Polityka spójności 2007 - Polityka spójności 2007 - 20132013

Narodowa Strategia Spójności 2007 - Narodowa Strategia Spójności 2007 - 2013 2013

Cele i programy operacyjneCele i programy operacyjne

Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej

Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej

podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski

Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa

mechanizmów partnerstwa

Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym

szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój

sektora usług

Wzrost konkurencyjnoś ci polskich regionów i przeciwdziałanie ich

marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej

Wyrównywanie szans ro zwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na

obszarach wiejskich

85, 6 mld euro (środki UE + wkład krajowy) na cele określone w Narodowej Strategii Spójności (NSRO)

PO Infrastruktura i Środowisko

36 410 mln euro 43%

RPO23 508 mln euro

28%

PO Innowacyjna Gospodarka

9 712 mln euro 11%

PO Pomoc Techniczna;608 mln euro

1%

PO Rozwój Polski

Wschodniej2 675 mln euro

3%

PO Kapitał Ludzki

11 420 mln euro 13%

PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej860 mln euro

1%

Narodowa Strategia Spójności 2007-Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 2013

(NSRO)(NSRO)

przedsiębiorczośćinnowacje, ICT36%

infrastruktura43%

zrównoważonewykorzystanie zasobów

8%

zatrudnienieadaptacyjnośćinwestycje w KL

13%

62% środków na realizację Strategii Lizbońskiej

w tym:

Program Operacyjny Program Operacyjny Infrastruktura i Infrastruktura i

ŚrodowiskoŚrodowisko

Środowisko 17,1%

Transport69,7%

Energetyka8,7%

Zdrowie 1,2%

Kultura1,6%

Szkolnictwo wyższe 1,7%

43% środków na tworzenie warunków dla inwestycji:

infrastruktura techniczna i społecznaPriorytety

Przedsiębiorcy45,8%

Jednostki naukowo badawcze 23,05%

Pomoc techniczna

3,39%

Jednostki administracji centralnej i obywatele 16,96%

Instytucje Otoczenia Biznesu 10,8%

11% środków na wzmocnienie potencjału konkurencyjności i

innowacyjności PolskiBeneficjenci

Program Operacyjny Program Operacyjny Innowacyjna Innowacyjna GospodarkaGospodarka

88

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytety

13% środków na poprawę jakości kapitału ludzkiego

Komponent krajowy - 39% (4,5 mld euro) - działania Komponent krajowy - 39% (4,5 mld euro) - działania horyzontalne:horyzontalne:

• Zatrudnienie i integracja społecznaZatrudnienie i integracja społeczna

• Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw przedsiębiorstw

• Wysoka jakość systemu oświatyWysoka jakość systemu oświaty

• Szkolnictwo wyższe i naukaSzkolnictwo wyższe i nauka• Dobre rządzenieDobre rządzenie

• Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia ludności w Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia ludności w wiekuwieku produkcyjnymprodukcyjnym

Komponent regionalny - 61% (7 mld euro) Komponent regionalny - 61% (7 mld euro) • Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji

społecznej społecznej • Regionalne kadry gospodarkiRegionalne kadry gospodarki

• Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionachRozwój wykształcenia i kompetencji w regionach

• Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskichPartnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich

99

Regionalne Programy Operacyjne

Podział środków unijnych 15,9 mld euro = 24% całej alokacji UE dla Polski

1010

Program Operacyjny Kapitał LudzkiWojewództwo Wkład EFS Wkład krajowy Razem

Dolnośląskie 386 422 417 68 192 191 454 614 608

Kujawsko-Pomorskie 318 820 490 56 262 439 375 082 929

Lubelskie 407 588 703 71 927 418 479 516 121

Lubuskie 142 376 126 25 125 199 167 501 325

Łódzkie 401 335 573 70 823 925 472 159 498

Małopolskie 470 199 141 82 976 319 553 175 460

Mazowieckie 722 159 516 127 439 915 849 599 431

Opolskie 138 795 744 24 493 367 163 289 111

Podkarpackie 344 181 419 60 737 897 404 919 316

Podlaskie 207 316 890 36 585 334 243 902 224

Pomorskie 298 952 885 52 756 391 351 709 276

Śląskie 587 600 752 103 694 250 691 295 002

Świętokrzyskie 252 767 246 44 605 985 297 373 231

Warmińsko-Mazurskie 249 026 866 43 945 918 292 972 784

Wielkopolskie 482 406 270 85 130 518 567 536 788

Zachodniopomorskie 244 029 227 43 063 981 287 093 208

P O L S K A 5 653 979 265 997 761 047 6 651 740 312

1111

• Działania w sferze produkcyjnej – min. 40 % całkowitej przyznanej alokacji

• Infrastruktura społeczna i ochrony zdrowia – max. 7% całkowitej przyznanej alokacji (w tym max. 3% na ochronę zdrowia i opiekę nad dzieckiem)

• Małe projekty infrastrukturalne – max. 20% całkowitej przyznanej alokacji

• Współpraca międzyregionalna – max. 2% całkowitej przyznanej alokacji

• Zapewnienie spójności celów RPO z celami Narodowej Strategii Spójności i Strategicznych Wytycznych Wspólnoty

• Komplementarność podejmowanych działań w ramach RPO z krajowymi Programami Operacyjnymi oraz z PO Rozwój Polski Wschodniej

RRegionalne Programy Operacyjne

Zalecenia MRR

1212

Regionalne Programy Operacyjne (RPO)Regionalne Programy Operacyjne (RPO)

Podstawowe cele RPO: wzrost konkurencyjności regionów, promowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju, Podnoszenie spójności społeczno-gospodarczej

i przestrzennej obszarów.

Cele szczegółowe: poprawa infrastruktury technicznej i społecznej regionu, poprawa stanu środowiska przyrodniczego, lepsze

wykorzystanie jego zasobów i walorów w rozwoju społeczno-gospodarczym,

budowa społeczeństwa informacyjnego, tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności

gospodarki, odnowa i ożywienie społeczno-gospodarcze miast

i obszarów zdegradowanych.

Regionalne Programy Operacyjne

Cele

1313

23%

9%

3%

12%

5%

4%5%

1%

24%

3%0,5%11%

1%

Nauka i technologie, innow acje i przeds. ITTransport EnergiaOŚ TurystykaKultura Rew italizacjaAdaptacyjność Dostęp do zatrudnienia, integracja społ, kapitał ludzkiInfrast. społ. różnePT

Regionalne Programy operacyjneRegionalne Programy operacyjneAlokacja środków wg priorytetów (w %) Alokacja środków wg priorytetów (w %)

1414

Z analizy planów inwestycyjnych wynika, że regiony uznały za ważne dla rozwoju województw przedsięwzięcia w zakresie:

dróg, transportu miejskiego kolei lotnisk ochrony środowiska społeczeństwa informacyjnego centrów technologii i innowacji infrastruktury naukowo-badawczej przedsiębiorczości turystyki/rekreacji, kultury edukacji, pomocy społecznej, zdrowia rewitalizacji

Regionalne Programy OperacyjneRegionalne Programy OperacyjneIndykatywny Plan Inwestycyjny Indykatywny Plan Inwestycyjny

1515

koordynacja i komplementarność ważnych projektów pomiędzy programami (strategia województw/Strategia Rozwoju Kraju, programy krajowe/RPO, pomiędzy RPO), partnerstwo – kluczowe projekty poddane zostają ocenie społecznej, ułatwienie programowania, możliwość stałego monitorowania realizacji projektów i szybkiej reakcji na zidentyfikowane problemy, przyspieszenie przygotowania projektów o znaczeniu strategicznym i zwiększenie absorpcji, racjonalizacja kosztów przygotowania projektów przez beneficjentów, wsparcie projektów w przygotowaniu dokumentacji ze środków PO PT na początku okresu programowania (w latach 2007 – 2008).

Indykatywny Plan InwestycyjnyIndykatywny Plan InwestycyjnyKorzyściKorzyści

1616

Warunkiem wykorzystania szansy wsparcia przemian gospodarczych i społecznych w Polsce ze środków Unii Europejskiej jest zapewnienie skutecznego i efektywnego systemu realizacji europejskiej polityki spójności w Polsce, w tym zwłaszcza:

• Umocnienie systemu instytucjonalnego oraz utworzenie odpowiednich struktur organizacyjnych tak na szczeblu centralnym, jak i regionalnym, a także lokalnym

• Przygotowanie pracowników administracji publicznej do zarządzania i wdrażania programów operacyjnych

• Wykorzystanie informatyki w procesach zarządzania i realizacji programów i projektów

Polityka spójności w Polityka spójności w Polsce 2007 - 2013Polsce 2007 - 2013

1717

Polityka spójności w Polsce 2007 – 2015

DiagnozaDiagnoza funkcjonowania instytucji publicznych

w Polsce

Ocena efektywności rządzenia w Polsce i stosowania zasad państwa prawa jest w porównaniu z innymi krajami UE bardzo niska.

• Niestabilne i nieprzejrzyste prawo.• Niska efektywność w tworzeniu i egzekwowaniu prawa

oraz dostarczaniu usług publicznych.• Niska jakość funkcjonowania administracji publicznej i jej

niski status społeczny.• Niedostateczne wykorzystanie nowoczesnych technologii

informacyjnych i komunikacyjnych.• Niska aktywność społeczna i zaangażowanie obywatelskie.

1818

Unia Europejska stworzyła w ramach polityki spójności odpowiednie mechanizmy dla finansowego wsparcia zdolności administracyjnych w krajach członkowskich tak, by możliwe było stosowanie się do zasad DOBREGO RZĄDZENIA.

W zakresie polityki spójności, która daje Polsce szanse na wszechstronny i dynamiczny rozwój społeczno-gospodarczy, na zniwelowanie dużych dysproporcji rozwojowych między poszczególnymi regionami tak wewnątrz kraju, jak i w stosunku do innych państw Unii Europejskiej,

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego dąży do stosowania zasad DOBREGO RZĄDZENIA.

Stworzenie sprawnie funkcjonującego systemu zarządzania państwem opartego na zasadach DOBREGO RZĄDZENIA na poziomie kraju, regionu i w skali lokalnej jest warunkiem wykorzystania przyznanych Polsce na lata 2007 - 2013 funduszy unijnych i związanych z tym szans rozwojowych.

Ministerstwo Rozwoju RegionalnegoDOBRE RZĄDZENIE

1919

Ustawa o zasadach prowadzenia Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z 6 grudnia polityki rozwoju z 6 grudnia

2006 r. 2006 r.

Zespół

wzajemnie

powiązanych

działań podejmowanych

i realizowanych

w celu

zapewnienia skala ogólnopolska

skala regionalna

skala lokalnaspójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej

trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju

Art. 2: Przez politykę rozwoju rozumie się

2020

Sejm

i

Senat

Sejm

i

Senat

Podmioty polityki Podmioty polityki rozwoju rozwoju

Rada MinistrówRada Ministrów

Samorząd województwaSamorząd województwa

Samorząd lokalnySamorząd lokalny

• Partnerzyspołeczni i gospodarczy:

• Komisja WspólnaRządu i SamorząduTerytorialnego

• Wojewódzkie stałekonferencjewspółpracy

— organizacje pracodawców,

— organizacje związkowe,

— organizacje pozarządowe,

— izby gospodarcze,— samorządy zawodowe,— jednostki naukowe

Ustawa o zasadach Ustawa o zasadach prowadzenia polityki prowadzenia polityki rozwoju - podmiotyrozwoju - podmioty

2121

StrategiaRozwoju Kraju2007 - 2015

Strategierozwoju

województw

RegionalneProgramy

Operacyjne

Umowy i poroz. międzynar.,

inne instrumenty prawne i finansowe

ProgramyOperacyjne

NSS (NSRO) 2007 - 2013 (plan wykonawczy)

Krajowe Programy

Operacyjnei Regionalne

ProgramyOperacyjne

Strategiesektorowe

Strategierozwoju

lokalnego

Planywykonawcze

Planywykonawcze

Planywykonawcze

Inne instrumentyprawne i fin.

System System programowania programowania strategicznego w strategicznego w PolscePolsce

2222

Cel strategiczny SRKCel strategiczny SRK

Podniesienie poziomu i jakości życiaPodniesienie poziomu i jakości życiamieszkańców Polski: poszczególnych mieszkańców Polski: poszczególnych

obywateli i rodzin.obywateli i rodzin.

Cel strategiczny NSRO

Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki

opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz

wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.

podnoszenie spójności

społeczno-gospodarczej i przestrzennej

obszarów

wzrost konkurencyj

ności regionów

promowanie trwałego i

zrównoważonego

rozwoju

Podstawowe cele RPO:

Cele dokumentów strategicznychkrajowych i regionalnych

2323

Tryb przyjmowania Krajowych Programów Tryb przyjmowania Krajowych Programów OperacyjnychOperacyjnychi i Regionalnych Programów OperacyjnychRegionalnych Programów OperacyjnychKrajowy Program

Operacyjny

właściwy minister lubMRR we współpracy

opinia MRR o zgodności PO z SRK

(oraz planemwykonawczym)

Regionalny Program

Operacyjny

Zarząd województwawe współpracy z MRR

decyzja RM w sprawie zgodności

AkceptacjaRM

uchwałaZarządu

województwa

MRR zawiera z Zarządem województwa

„kontraktregionalny”

MRR może przekazać wojewodzie nadzór

nad wykorzystaniem środków

Ustawa o zasadach Ustawa o zasadach prowadzeniaprowadzenia

polityki rozwojupolityki rozwoju

2424

Ustawa o zasadach prowadzeniapolityki rozwoju

z 6 grudnia 2006 r.określa

Podmioty zaangażowane i ich obowiązki

Rodzajeprojektów

Wybór projektóww trybie konkursu

— instytucja zarządzająca

— instytucja pośrednicząca

— instytucja wdrażająca

Art. 35 Zadania MRR

Art. 36 Komitet Monitorujący

— indywidualne

— systemowe

— z konkursu

— powyżej 25 mln EUR

— sposób przeprowadzaniakonkursów

— powołanie ekspertówdo oceny projektów

— tryb odwoławczy

— nadzór wojewody

Rozdz. 5 Art. 28 Art. 28 ust. 3, art. 29-31

Realizacja Programów Realizacja Programów OperacyjnychOperacyjnych2007 - 20132007 - 2013

2525

Ustawa o zasadach prowadzeniapolityki rozwoju

z 6 grudnia 2006 r.zapewnia

Przepływ informacjimiędzy poszczególnymi

podmiotami

Łatwy dostęp do informacji

Jawnośći

przejrzystośćwszelkich procesów

Jasne kryteriai

procedury

Włączenie w procesprzygotowań

i wdrażania ekspertów,

różnych instytucjirządowych

i pozarządowych,

a takżeorganizacji społecznych

Dobre zarządzanie Dobre zarządzanie funduszami unijnymifunduszami unijnymi

2626

Polityka regionalna PolskiPolityka regionalna Polski Zasady Zasady

Polityka regionalna państwa -

jeden z najważniejszych elementów polityki gospodarczej

• Zasada subsydiarności rozwoju regionalnego,

• Zasada równych szans,

• Zasada wspierania rozwoju endogenicznego województw,

• Zasada inicjowania długofalowego rozwoju regionalnego,

• Zasada koordynacji instrumentów polityki regionalnej i innych publicznych polityk rozwojowych,

• Zasada koncentracji na priorytetowych problemach rozwoju regionalnego,

• Zasada zapewnienia efektywności i najwyższej jakości polityki regionalnej.

2727

Instytucja Koordynująca – Departament Koordynacji Programów Regionalnych w MRR; przygotowanie wspólnych ram dla przygotowania i wdrażania 16 RPO.

Instytucje Zarządzające – Zarządy Województw odpowiadają za zarządzanie programem operacyjnym i jego realizację zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami.Instytucja Zarządzająca może być bezpośrednio odpowiedzialna za wypełnienie zadań związanych z prowadzeniem naboru, oceny i podpisywaniem umów/decyzji.

Instytucja Zarządzająca może wydelegować zadania odpowiednio do instytucji pośredniczącej lub do innego podmiotu.

Instytucja Certyfikująca – odpowiada za certyfikowanie wydatków dokonanych przez beneficjentów i formułowanie wniosków o płatność okresową i końcową do KE, część zadań związanych z certyfikacją wydatków w ramach RPO będzie delegowana do urzędów wojewódzkich.

Instytucja Audytowa – dla wszystkich programów operacyjnych funkcje instytucji audytowej pełni Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej.

System wdrażania RPOSystem wdrażania RPOInstytucje Instytucje

2828

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r.

Art. 11 PARTNERSTWO

Każde państwo członkowskie realizując cele polityki strukturalnej organizuje partnerstwo z władzami i podmiotami, takimi jak:

• Władze regionalne i lokalne oraz inne władze publiczne

• Partnerzy gospodarczy i społeczni

• Inne podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, partnerów zajmujących się zagadnieniami ochrony środowiska, organizacje pozarządowe oraz podmioty odpowiedzialne za wspieranie równości kobiet i mężczyzn

W Polsce partnerzy społeczni aktywnie uczestniczą w przygotowaniu procesu wdrożenia programów operacyjnych, na każdym etapie obejmującym: • PROGRAMOWANIE • PRZYGOTOWANIE • REALIZACJĘ • MONITOROWANIE • OCENĘ

Partnerstwo - ważny element Partnerstwo - ważny element polityki rządupolityki rządu

administracja centralna

9%

przedsiębiorcy12%

inne środowiska8%

jednostki samorządu

terytorialnego56%

środowiska nauk-bad., kultur., akademickie

9%

organizacje pozarządowe

6%

Uczestnicy konsultacji społecznychUczestnicy konsultacji społecznych

Ponad 4,8 tys. osóbPonad 4,8 tys. osób

Narodowa Strategia Spójności (NSRO) Narodowa Strategia Spójności (NSRO) 2007 - 20132007 - 2013

Aktualne prace MRR

•Analiza Narodowej Strategii Spójności (NSRO) i programów operacyjnych przez Komisję Europejską

•Przygotowywanie szczegółowych opisów osi priorytetowych

•Przygotowywanie systemu instytucjonalnego (pre-audyt)

•Demarkacja/komplementarność (obszary problemowe)

•„Kompensacja” - podział 570 mln euro na 4 województwa

•Przygotowywanie schematów pomoc publicznej

•Opracowywanie wytycznych

•Przygotowanie nowelizacji ustawy o prowadzeniu polityki rozwoju

•Negocjacje z Komisją Europejską

3131

Ministerstwo Rozwoju Ministerstwo Rozwoju RegionalnegoRegionalnegoUl. Wspólna 2/4Ul. Wspólna 2/4www.mrr.gov.plwww.mrr.gov.pl

strategia@mrr.gov.plstrategia@mrr.gov.pl

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagęDziękuję za uwagęDziękuję za uwagę