FMEA- Failure Modes and Effects Analysis Hata Modu …homes.ieu.edu.tr/~ykazancoglu/BA410/FMEA.pdf · HMEA- FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) Olas) hata türlerinin belirlenmesi

1© Yrd.Doç.Dr. İpek Deveci Kocakoç

FMEA- Failure Modesand Effects AnalysisHata Modu ve EtkileriAnalizi (HMEA)


Risk Seviyeleri

Kabul edilemez risk bölgesi

Riskin ortadan kaldırılmasınınmümkün olmadığı veya çokmaliyetli olduğu tolare edilebilir riskbölgesi

Kabul edilebilir risk bölgesi

Önemsiz risk bölgesi


Hataların Önlenmesine DönükYaklaşımlar

Eski düşünce Yeni düşünce

Iskarta(hurda)ların gözlenmesi Iskarta(hurda)ların önüne geçilmesi

Güvenilirliğin ortaya konulması Güvenilir olmamanın azaltılması

Problemlere çözüm üretilmesi Problemlerin önlenmesi


HMEA (Hata Modu ve Etkileri Analizi)HMEA- FMEA (Failure Mode and Effects Analysis)� Olası hata türlerinin belirlenmesi ve etki şiddetlerinin

derecelendirilmesi� Kritik ve önemli özelliklerin belirlenmesi� Ortaya çıkabilecek tasarım ve süreç yetersizliklerinin

önem derecesine göre sıralanması� Ürün ve süreçte ortaya çıkabilecek problemlerin

önlenmesine yardımcı olunması� Kritik noktaların hata risklerinin ortadan kaldırılması ile

ürünü geliştirecek değişikliklerin, prosedürlerin vetestlerin belirlenmesi

için kullanılan bir araçtır.


HMEA’den Beklenen Faydalar� Ürün ve süreçteki hata türlerinin sistematik

olarak gözden geçirmesi

� Hataları ve etkilerini tanımlaması

� Hata oranlarını ve türlerini tanımlaması; gereklimuayene programlarının kurulmasını sağlaması

� Yapılan değişikliklerin olabilecek etkilerinitanımlaması

� Yüksek riskli bileşenlerin nasıl güvenilir halegetirilebileceğini tanımlaması


FMEA’NIN DÖRT TİPİ VE ARALARINDAKİİLİŞKİ

SİSTEMBileşenlerAlt sistemlerAna sistemler

• Odak: Sistemdeki hataetkilerini azaltmak.

• Hedef: Sistem kalitesini,güvenirliliğini vekorunabilirliğini artırmak

TASARIMBileşenlerAlt sistemlerAna sistemler

• Odak: Tasarımdaki hataetkilerini azaltmak.

• Hedef: Tasarım kalitesini,güvenirliğini vekorunabilirliğini artırmak

SÜREÇİnsan gücüMetotMakineMalzemeÖlçümÇevre

MakinelerAraçlarİş istasyonlarıÜretim hatlarıProseslerÖlçümlerOperatör eğitimi

• Odak: Bütün prosesteki(sistem) hata etkileriniazaltmak.

• Hedef: Proses (sistem)kalitesini, güvenirliğini,korunabilirliğini veverimliliğini artırmak

SERVİSİnsan gücü/İnsan kaynaklarıMakineMetotMalzemeÖlçümÇevre

İnsan kaynaklarıGörevİş istasyonlarıServis hatlarıServislerPerformansOperatör eğitimi

• Odak: Organizasyondaki hataetkilerini azaltmak.

• Hedef: Kalite, güvenirlilik veserviste müşteri tatmininiartırmak



FMEA ile ilgili standartlar� MIL-STD 1629A � havacılık ve savunmaşirketleri

� SAE J 1739 � Otomotiv sektörü� IEC 60812 � Diğer


HMEA Ekibi

� HMEA bireysel olarak değil ekip halindegeliştirilmelidir.

� Ekip elemanlarının sayısı 3 – 7 kişi olmalıdır.

� Ekibe katılanlar incelenmekte olan tasarım,imalat, montaj ve kontrol işlemlerinde tecrübelive uzman kişiler olmalıdırlar.


HMEA ile İlgili Kavramlar� Hata Modu: Hata modu, bir sistemin fonksiyonlarını

yerine getirememe durumudur.� Hata Etkisi: Bir hatanın neden olduğu sistem

fonksiyonundaki değişikliği gösterir.� Hata Nedeni: Hata türünün ortaya çıkmasında etkili olan

unsurlardır. Bir hata modunun birden çok nedeni olabilir.� Keşfedilebilirlik (Saptama): Hata türünün müşteriye

ulaşmasını önleyen uygulamaların varlığınakeşfedilebilirlik denir.

� Olasılık: Hatanın ortaya çıkma sıklığını gösterir.� Şiddet: Müşteriye yansıyan olası hata sonuçlarının

düzeyidir.� Risk Öncelik Puanı

RÖP = Olasılık x Şiddetlilik x Keşfedilebilirlik


HMEA’nin AşamalarıBileşen ve Proses bilgilerinin

Toplanması

Potansiyel Hata ModlarınınBelirlenmesi

Her Hata Modunun Etkisinin KontrolEdilmesi ve Listelenmesi

Her Hata Modunun NedenininBelirlenmesi

Mevcut Kontrol Prosesinin Listelenmesi

Keşfedilebilirlik SayılarınınHesaplanması

RPN’nin Hesaplanması

OluşumSayılarının

Hesaplanması

OluşumSayılarının

Hesaplanması

Düzeltici faaliyetGerekli mi?

Düzeltici / Önleyici faaliyet Önerisi

Modifikasyon FMEA Raporu

EVET

HAYIR

Modifikasyon Verileri


PotansiyelHata Modu

Potansiyel HataEtkisi

Şiddet

Sınıfı

MEVCUT DURUM İYİLEŞTİRME AŞAMASI

Keşfedilebilirlik

R.Ö.S. Önerilenİyileştirmeler

Sorumlu veTamamlama

Zamanı

HatanınPotansiyelNedenleri

Olasılık

MevcutSüreçteÖnleyiciKontrol

MevcutSüreçte

KeşfediciKontrol

Olasılık

Keşfedilebilirlik

R.Ö.S.

İYİLEŞTİRME SONRASI

GerçekleşenÖnlemler veTamamlanma

Zamanı

Şiddeti

HMEA UYGULAMA FORMU___SİSTEM

___ALT SİSTEM___PARÇA

TARİH: HMEA NO:

EKİP ÜYELERİ:EKİP LİDERİ:SİSTEM/PARÇA ADI:


Requirements Failure Mode(s) Effect(s) of Failure

SEV Cause(s) of Failure

OC

C Process Control(s)

DET

RPN Recommended

Solution(s)

SEV

OC

C

DET

RPN Resp & Target

DateAesthetics Unacceptable

Appearance-Customer Dissatisfaction 6 Debris on Tooling 8 -First Piece Inspection

-Cycle Counter2 96 Air Blowoff 2 2 4 16 -Bill Smith

Fixturing 3 -First Piece Inspection-Calibration Frequency-Machine Setup

2 36 Separate Tooling For EachPart

1 2 3 6 -Joe Public-Sandra Brown

Operator Error 7 -Process Sheets-SPC

2 84 Train operators on SPC 2 1 3 6 -Tony Green-Joe Public

8 3 2 48 Press force monitor 2 1 5 10 -Joe Public-Sandra Brown

Train operators on SPC 2 1 5 10 -Gene OkraWrong gas 2 -Operator Training 6 96 Paint Valves Different

Colors1 3 6 18 -Sandra Brown

-Gene Okra10 Operator Error 7 -Process Sheets

-Operator Training6 420 Train operators on SPC 2 1 3 6 -Bill Smith

-Sandra BrownPress force monitor 2 1 5 10 -Bill Smith

Mis-Assembly 2 -Operator TrainingP Sh t

6 120 Paint floor blue 1 3 6 18 -Tony GreenSeparate Tooling For EachP t

1 2 3 6 -Gene OkraS d BFixturing 3 -Cycle Counter

C lib ti F2 60 Separate Tooling For Each

P t1 2 3 6 -Gene Okra

-Customer Dissatisfaction-Excessive Press Force

-Lose Clamp Load-Safety (Personal Injury)

DamagedDamage Free

Worn Tooling -Cycle Counter-Calibration Frequency-Machine Run-off

-Rust-Customer Dissatisfaction-Poor Performance

Clean & Dry Parts Wet Parts


Olasılık Değerinin VerilmesiOlasılık değeri analiz edilen konuya göre değişir ve analizcilertarafından konuya göre bir ölçek oluşturularak belirlenir.

Tasarım HMEA için örnek olasılık değerleri tablosu:


Olasılık Değerinin Verilmesi (Devam)Süreç HMEA için örnek olasılık değerleri tablosu:


Şiddet Değerinin VerilmesiŞiddet değeri de analiz edilen konuya göre değişebilir ve analizcilertarafından konuya göre bir ölçek oluşturularak belirlenebilir.

HMEA Örnek Şiddet Değeri Tablosu


Keşfedilirlik Değerinin VerilmesiSüreç HMEA Örnek Keşfedilebilirlik Değer Tablosu


Keşfedilirlik Değerinin Verilmesi (Devam)Tasarım HMEA Keşfedilebilirlik Değer Tablosu


OLASILIK KESFEDILEBILIRLIK SIDDET RÖP1 1 1 1

Hata olusmasi uzakolasilik

Hata ve nedenleri kesinliklebelirlenir

Etkinin önemi yok Düzeltici faaliyet gereksiz.

1 1 10 10Hata olusmasi uzakolasilik


Standartlara ve kanunlarauymama etkisi güvenlikriski olusur

Düzeltici faaliyet gereksiz.


Hata ve nedenleribelirlenemez riskli


10 1 1 10Hata olusmasi çok yüksekolasilik



10 1 10 100Hata olusmasi çok yüksekolasilik


Standartlara ve kanunlarauymama etkisi güvenlikriski olusur

Düzeltici faaliyet gerekir.Olusum siralamasinin veetkinin öneminin azalmasiiçin tasarim degisikligi


Hata ve nedenleribelirlenemez riskli

Standartlara ve kanunlarauymama etkisi, güvenlikriski olusur

Düzeltici faaliyet gerekir.Etkinin öneminin azalmasiiçin tasarim degisikligiveya belirlenmesiralamasini azaltilmasiiçin dogrulama faaliyetlerigelistirilmelidir.


Risk Öncelik PuanıRÖP = Olasılık x Şiddetlilik x Keşfedilebilirlik

RÖS < 40 ise önlem almaya gerek yoktur.40 <RÖS < 100 ise önlem alınmasında fayda vardır.RÖS > 100 ise mutlaka önlem alınması gerekir.


Web sitesi için FMEA



Maden alanı için FMEA


Heirloom Elektrikli Düdüklü Tencere




Zoolojik FMEA ☺


Vincin sistem ayrışımı




Ödev

� Kendi projeleriniz için bir FMEA düzenleyiniz.İstediğiniz FMEA tipini seçebilirsiniz.

� Dersin sitesinde verilen makaleyi okuyuphakkında bir rapor yazınız. Lütfen herkesinraporu aynı olmasın…

Documents

FMEA- Failure Modes and Effects Analysis Hata Modu …homes.ieu.edu.tr/~ykazancoglu/BA410/FMEA.pdf · HMEA- FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) Olas) hata türlerinin belirlenmesi