1

آناليز حاالت بالقوه خرابي و آثار آن

FMEA

جناب آقاي دكتر فيلي: استاد راهنما

حميده ايرج: گرد آورنده

2

فصل اول

آناليز حاالت بالقوه خرابي و آثار آن

3

پياده سازي مفاهيم و روش

، باال رفتن توقع و تغييرات خواسـته رقابت شدت:در حيطه فعاليتهاي توليدي و خدماتي ، مسائلي نظير

فناوري، باعث افزايش تعهدات توليد كنندگان در زمينـه رفـع ها و انتظارات مشتري، تحوالت روز افزون

در غير اين صورت، سهم بازار بـه .هرگونه كمبود و انحراف در عملكرد آن است عيوب در محصول و امحا

.رضايت مشتري ، از دست خواهد رفت دليل كاهش

روش هـاي تجزيـه و تحليـل عوامـل "ابزاري به نـام براي تحقق هدف ياد شده، سازمان هاي امروزي از

كرد و مطمئن مي شوند كه محصولي بدون عيب و قابل رقابت استفاده FMEA يا"شكست و آثار آنها

ي در سيـستم ، فراينـد، استفاده از اين ابزار كارآمد، ميتوان حاالت بالقوه خراب با.به بازار عرضه مي كنند

و خدمت را شناسايي و اولويت بندي كرد ، اقدامات الزم براي حذف يـا كـاهش ميـزان وقـوع محصول

بـا هـدف تهيـه حاالت بالقوه خرابي را تعريف و تعيين كرد ودر نهايت ، نتايج تحليل هاي انجام شده را

.مرجعي كامل براي حل مشكالت آتي، به ثبت رساند

آنـاليز FMEA ميخوانيد مفاهيم و روش پياده سازي ضمن معرفي تكنيك ياد شـده در زيرمطالبي كه

سيـستم، محصول، طراحي/طراحي قطعه :بالقوه خرابي ، انواع كاربردهاي آن را در موارد مختلف حاالت

نيازهـاي توضيح داده شده و فرايندهاي توليد، ماشين ها و ابزارهاي توليد و ارائه خدمات، به زباني ساده

.مخاطب را با پيشنهادهاي اجرايي موثر برطرف ميكند

4

FMEA معرفي تكنيك-فصل اول

فناوري، باعث افـزايش سـريع افزايش رقابت، افزايش توقعات و تقاضاهاي مكرر مشتري و تغييرات سريع

دست دادن در عملكرد محصول، باعث از هر كمبود و انحراف.تعهدات توليد كنندگان امروزي شده است

سازمان ها به اسـتفاده از ايـن تكنيـك روي آورنـد تـا بـه اين عوامل موجب شده كه امروزه.بازار ميشود

.عيب و قابل رقابت روانه بازار ميكنند كمك آن مطمئن شوند محصولي بي

و اهداف آن FMEA معرفي تكنيك 1-1

:رود زير به كار ميمتدولوژي يا روشي است سيستماتيك كه به داليل FMEA:تعريف

فرايندو يا سرويس شناسايي و اولويت بندي حاالت بالقوه خرابي در يك سيستم، محصول،- الف

حاالت بالقوه خرابي تعريف و اجراي اقداماتي به منظور حذف و يا كاهش ميزان وقوع-ب

الت در آيندهكامل براي حل مشك ثبت نتايج تحليل هاي انجام شده به منظور فراهم كردن مرجعي-پ

فـضا، علـت -حوادث قابل پيش بيني در صنعت هوا اهميت مسائل ايمني و پيشگيري از1950در دهه

روش به عنـوان ابـزاري كليـدي بـراي افـزايش ايمنـي رد چندي بعد اين .شد FMEA اصلي پيدايش

ز تـصادفات و پيـشگيري ا FMEA واز آن به بعد، هدف از اجراي فرايندهاي صنايع شيميايي مطرح شد

بـه عنـوان اسـتاندارد مرجـع SAE -J- 1739 اسـتاندارد 1992فوريه در.اتفاقات تعريف شده است

5

FMEA معرفي شد و به دنبال آن در سال هاي اخير، توسعه سيـستم هـاي تـضمين در صنايع خودرو

ب در صنعت خودروي امريكا، موجـ QS-9000 خودروبخصوص وضع استاندارد كيفيت در صنعت

.رواج بيشتري يابد FMEA شد كه استفاده از

FMEA اسـت كـه بـراي شناسـايي عوامـل ) وقوع پيشگيري قبل از(تكنيكي تحليلي و متكي بر قانون

بـردن ضـريب امنيـت ودر نهايـت رضـايت مـشتري، از توجه اين تكنيك بر باال.بالقوه خرابي بكار ميرود

.طريق پيشگيري از وقوع خرابي است

FMEA طراحي و يا زاري است كه با كمترين ريسك، براي پيش بيني مشكالت و نقص ها در مراحلاب

.توسعه فرايندها وخدمات در سازمان به كار ميرود

يـك "اين تكنيك براي آن طرح ريزي شـده كـه . زمان اجراي آن است FMEA موفقيت يكي از عوامل

به بياني ديگر، يكـي از تفـاوت . "ار شدن مشكالتيك تمرين بعد از آشك" نه "واقعه باشد اقدام قبل از

يـك اقـدام كنـشي اسـت، نـه FMEA با ساير تكنيك هاي كيفي اين است كه FMEA هاي اساسي

اقـدامات در بسياري از موارد وقتي با مشكلي مواجه مي شويم، ممكـن اسـت بـراي حـذف آن . واكنشي

درچنـين مـواردي .اسـت بر آنچه اتفـاق افتـاده اين اقدامات ، واكنشي در برا.اصالحي تعريف و اجرا شود

وضعيت موجود به سمت شـرايط حذف هميشگي مشكل، به هزينه و منابع زياد نياز دارد، زيرا حركت از

بينـي مـشكالت بـالقوه و محاسـبه بـا پـيش FMEA بهينه اينرسي زيادي خواهد داشت، اما در اجراي

اين .ميزان وقوع آنها تعريف و اجرا ميشود يا كاهشميزان ريسك پذيري آنها، اقداماتي در جهت حذف و

ممكن است در آينـده رخ دهـد و مـسلما اعمـال اقـدامات برخورد پيشگيرانه كنشي است در برابر آنچه

.يا فرايند، هزينه و زمان بسيار كمتري در برخواهد داشت اصالحي در مراحل اوليه طراحي محصول

6

براحتي انجام شده و در نتيجه له بر روي طراحي محصول يا فراينددراين مرح عالوه بر اين، هر تغييري

.حذف ميكنديا كاهش خواهد داد به تغييرات بحراني در آينده را احتمال نياز

FMEAيعني هرزمان كه قرار است .موقع اجرا شود، فرايندي زنده و هميشگي است اگر درست و به

گيرد بايد بروز شوندو لذا هموارهمانجا) يا مونتاژ( توليد در طراحي محصول و يافرايند تغييرات بنيادي

تمام جستجوي FMEA هدف از اجراي .ابزاري پوياست كه در چرخه بهبود مستمر به كار ميرود

مرحله توليد مواردي است كه باعث شكست يك محصول يا فرايند ميشود، قبل ازاينكه آن محصول به

.برسد و يافرايند آماده توليد شود

FMEAرا برطرف نمي كند، بلكه بايد در كنار ساير تكنيك هاي حل به تنهايي مسائل و مشكالت

فرصت هايي را براي سازمان فراهم ميكند كه اگر فقط در FMEA تهيه.گيرد مسئله مورداستفاده قرار

.مستند شوند، هرگز مشكالت را حل نمي كنند قالب يك فرم

FMEA كاربرد 1-2

FMEA هر يك از شرايط زير اجرا ميشوددر:

.جديد، محصولي جديد ويا فرايندي جديد درزمان طراحي سيستمي - 1

مونتاژ/فرايند توليد زماني كه قرار است طرح هاي موجودو يا - 2

محيطي جديد و يا شرايط كاري جديد زماني كه فرايندهاي توليد و يا مونتاژ و يا يك محصول در - 3

Carry Over Designs/Processes.قرار ميگيرد

برنامه هاي بهبود مستمر - 4

7

بر نرخ خرابي محصول FMEA تاثير1-3

.مصرف مي شود در مراحل مختلف، موجب كاهش نرخ خرابي محصول در زمان FMEA استفاده از

Design/ System- FMEA اجراي- الف

همچنين با تصحيح نقص ها و .خشدريسك خرابي، استحكام مي ب فرايند طراحي را با كاهش ميزان

كاهش داده، و شكست "عمر مفيد"، ميزان خرابي را در دوره )سيستم يا(اشكاالت طراحي محصول

.فرسودگي را نيز به تعويق مي اندازد هاي محتمل در زمان

Process- FMEAاجراي-ب

نامناسـب ميـشود، شناسـايي خرابي فرايند ساخت يا مونتاژ را كه منجر به توليد محصول عوامل بالقوه

بـا PFMEA.بخشد ميكند و لذا فرايند ساخت و توليد محصول را با كاهش ريسك خرابي،استحكام مي

محـصول "عمر آغـازين "دوره اصالح نقص هاي فرايند ساخت و يا مونتاژ،نرخ خرابي هاي محصول را در

ــد ــاهش ميدهـــــــــــــــــــــــــــ .كـــــــــــــــــــــــــــ

FMEA مراحل تهيه.1-4

به پيچيدگي فرايند يا FMEA تعداد تركيب افراد در تيم.ليت تيمي است نيازمند فعا FMEA تهيه -1

در . نفـر نباشـد 6تـيم بيـشتر از محصول تحت بررسي بستگي دارد، اما توصيه ميكنيم كه تعـداد افـراد

متعـددي تـشكيل شـوند و هـر تـيم فرعـي ، صورت پيچيدگي محصول يا فرايند بهتراست كميته هاي

فراينـد /افراد خبره كـه بيـشترين شـناخت را از محـصول تيم ها از.هده بگيردقسمتي از موضوع را به ع

مهندسين و متخصصين طراحي ، ساخت و مونتاژ ، كيفيت ، خدمات افرادي چون.دارند، تشكيل ميشود

8

اين تيم ها ار مراحل آغازين كارتا زمان اجراي اقدامات پيـشنهادي و .تداركات پس از فروش ، بازاريابي و

يكـي از .مسئوليت تمام فعاليتهاي مربوط را به عهـده دارنـد FMEA نتايج آنها و نهايتا تكميل بررسي

توافـق همـه واحـدهاي فوايد اين رويكرد تيمي اين است كه هر فعاليتي كه تعريف ميشود همواره مورد

داشتمقاومتي را در پي نخواهد سازمان خواهد بود و بنابراين اجراي آنها هيچ گونه مشكل و يا

.

:پاسخ هاي كاملي تهيه كند تيم بايد براي سواالت زير FMEA به منظور تكميل - 2

طراحي را برآورده سازد و يا نيازهاي فرايند تحت چه شرايطي محصول نمي تواند اهداف و مقاصد- الف

تحقق نمي يابد؟

تاثيري بر مشتري خواهند داشت؟ حاالت خرابي چه-ب

)عدد شدت(ارد؟اثر خرابي چه شدتي د-پ

بالقوه خرابي كدامند؟ علل-ت

)عدد وقوع(احتمال وقوع علل خرابي چقدر است؟-ث

حال حاضر چه كنترل هايي به منظور پيشگيري و يا تشخيص حاالت خرابي و علل آن انجام در-ج

ميشود؟

)عدد تشخيص(قدرت تشخيص كنترل هاي موجود چه ميزان است؟-چ

) RPN محاسبه( ت بالقوه خرابي به ازاي علل مختلف چه مقداراست؟پذيري حاال ميزان خطر-ح

.، نمره اولويت ريسك است Risk Priority Number يا RPN منظور از عدد

نمره اولويت ريسك RPN = شدت× وقوع × تشخيص

9

ميزان خطر پذيري چه اقداماتي ميتواند صورت گيرد؟ به منظور كاهش-خ

FMEA سوابق محصول و يا فرايند مستند ميشود به عنوانبه داليل زير:

)عنوان يك زبان مشترك براي همه افراد به(ارتباطات به سادگي برقرار ميشود - 1

.آتي قابل استفاده است FMEA تهيه به عنوان يك منبع اطالعاتي مفيد براي - 2

.ميشود تمامي تفكرات و نظرهاي افراد جمع آوري - 3

.ع مهم بهبود مستمر استيكي از مناب - 4

FMEA فوايد اجراي.1-5

:عبارتند از FMEA پاره اي از فوايد اجراي

.درجه اطمينان كاال و ايمني محصوالتي كه توليد خواهند داشت بهبود كيفيت، افزايش - 1

دير رفتن محصول به بازار معموال ناشي از بروز مسائل و.محصول به بازار كاهش زمان معرفي - 2

با شناسايي چنين FMEA اجراي.مراحل نهايي طراحي و يا مراحل اوليه توليد است مشكالتي در

.در مراحل آغازين كار از وقوع آنها جلوگيري ميكند مشكالتي

.فرايند و يا محصول در زمان توليد انبوه كاهش مي يابد نياز به تغييرات ضروري در - 3

و موجب .، چرا كه مشتري عيوب كمتري را تجربه مي كندنظر مشتري بهبود تصوير سازمان در - 4

.سازمان در بازار مي شود افزايش رقابت پذيري

.كاهش هزينه هاي مرتبط با محصوالت خراب و يا نامنطبق - 5

.رواج فرهنگ كارتيمي در درون سازمان - 6

FMEA انواع.1-6

10

:شامل موارد زير است FMEA در حال حاضر بيشترين كاربرد

.( System- FMEA) سيستم ها و زير سيستم ها از ابتدايي ترين مرحله طراحي - 1

.(Design- FMEA)جديد و يا اعمال تغييرات در طرح هاي جاري طراحي قطعات - 2

.( Process-FMEA)فرايندهاي توليد يا مونتاژ طراحي و يا توسعه - 3

.( Service-FMEA )ارائه خدمات طراحي و يا توسعه فعاليت ها و - 4

.( Machinery-FMEA )طراحي ماشين آالت - 5

نتيجه گيري

چيزي را به دست خواهيد آورد كه قبال به دست آورده شما اگر كارتان را بر طبق روال قبل انجام دهيد،

پيش ندارد، اما اگر مشكالتي در FMEA خود راضي است نيازي به اجراي اگر سازماني از نتايج كار. ايد

.در كنار ساير تكنيك هاي حل مساله چاره ساز خواهد بود FMEA رو دارد ، اجراي

11

فصل دوم

كاربرد آناليز حاالت بالقوه خرابي

در طراحي سيستم

12

تعريف سيستم

طراحي شده باشد كه خود شامل اجزا يا زير سيستم مجموعه اي نظام يافته است كه براي هدف خاصي

.سيستم خنك كننده خودرو، سيستم تعليق م هاي ديگر ميشود، مثل جعبه دنده،سيست

System-FMEA تعريف -2-1

System-FMEA روشي سيستماتيك است كه به منظور تحليل و بررسي يك سيستم و زير

.ابتدايي ترين مراحل طراحي استفاده ميشود سيستم هاي آن در

System-FMEA خرابي كه ميتواند در عملكردهاي سيستم رخ دهد الت بالقوهعموما بر حا

نقصان و يا كمبودهايي در طراحي سيستم و يا وجود تقابل اين خرابي ها از وجود.تمركز ميكند

.سيستم يا زير سيستم ناشي ميشوند لوب بين عملكرد مولفه هايطنام

طراحي جزيي ، تكوين ، طراحي مفهومي، در برگيرنده مراحل System-FMEA دامنه شمول

مي باشدكه تكميل ميشود و به FMEA ترين آزمايش و ارزيابي سيستم است و بنابراين ابتدايي

طرح در اين .يكديگر و يا بر سيستم هاي ديگر ميپردازد بررسي آثار متقابل اجزا و زير سيستم ها بر

تكنولوژي هاي مختلف براي رسيدن آن، چگونگي استفاده از روش ها و مرحله فرايند تكاملي دارد و در

Design نتيجه اين تجزيه و تحليل ، اطالعات اوليه براي اجراي.مطرح ميباشد به يك سيستم ايده آل

FMEA در واقع. بود خواهد DFMEA پس از تكميل System-FMEA تهيه ميشود و عموما علل

.هستند DFMEA حاالت خرابي در System-FMEA خرابي در

رساندن ريسك خرابي در طراحي سيستم بر اساس به حداقل System-FMEA رايهدف از اج

.باشد QFD نيازها و خواسته ها ميتواند برگرفته از اين.نيازها و خواسته هاي مشتري است

System-FMEA خروجي.2-2

13

.رتبه بندي شده اندو RPN فهرستي از حاالت بالقوه خرابي كه بر اساس شاخص - 1

.ز آزمايش هايي كه مي توانند حاالت خرابي را كشف كنندفهرستي ا - 2

.از اقدامات پيشنهادي به منظور حذف حاالت خرابي، افزايش ايمني ويا كاهش ميزان وقوع فهرستي - 3

System-FMEA فوايد اجراي.2-3

كليه طرح هاي پيشنهادي كمك به انتخاب طراحي بهينه سيستم از بين - 1

تم ها ي جبرانيكمك به تعيين سيس.2

مورد توجه قرار گرفتن حاالت بالقوه خرابي افزايش احتمال - 3

وآثار متقابل آنها با زيرسيستم ها ويا ساير سيستمها تعيين حاالت بالقوه خرابي در سيستم - 4

System-FMEA تحليل گام به گام با.2-4

ندي عبارت است از شناسايي نيازم اولين.وجود دارد System-FMEA دو نيازمندي براي تكميل

.تدوين راهنماهاي رتبه بندي فرمي مناسب و دومين آن عبارت است از شناسايي و يا

شركت فرم مخصوص به خود دارد كه نشان وجود ندارد و هر System-FMEA فرم استانداردي براي

.دهنده نيازهاي سازمان و مشتريان آن است

مشخصات سيستم.2-4-1

.ا مشخص ميكندنام سيستم ر

مسئوليت سيستم.2-4-2

فرد يا كسي گاه الزم است نام.نام سازمان مسئول و بخش يا واحدي كه مسئول طراحي سيستم است

.كه مسئول طراحي سيستم است عنوان شود

14

نام اعضاي تيم.2-4-3

.ببريد اماعضاي تيم و ساير واحدهاي داخل سازمان را كه بر طراحي سيستم اثرگذار هستند ن نام

تامين كنندگان و ديگر افراد درگير.2-4-4

و يا گارگاه هاي خارج از سازمان را كه بر طراحي سيستم اثرگذارند و درگير افراد ديگر، تامين كنندگان

.و يا مونتاژ يا سرويس سيستم هستند نام ببريد طراحي ساخت

مدل يا محصول.2-4-5

.اده ميكند نام ببريدمحصولي را كه از سيستم استف مدل يا

سيستم تاريخ انتشار مشخصات.2-4-6

.تاريخي را كه مشخصات طراحي سيستم بايد طبق برنامه منتشر شوند ذكر كنيد

تهيه كننده.2-4-7

گاه اطالعات بيشتري نيز ثبت . است ذكر ميشود FMEA عموما نام مهندس طراح سيستم كه مسئول

:ميشود، مانند

دس طراح سيستمشماره تلفن مهن-

آدرس مهندس طراح سيستم-

غيره فعاليت سازماني و به عبارت ديگر ، بخش يا واحد و-

)آدرس/تلفن /نام(اعضاي تيم -

FMEA تاريخ اجراي.2-4-8

.راثبت كنيد FMEA تاريخ شروع

FMEAتاريخ بازنگري.2-4-9

.كنيد تاريخ آخرين بازنگري را ثبت

تشريح عملكرد/م يا زير سيستم هانام اجزاي سيست.2-4-10

15

سپس نيت، مقصود و هدف يا عملكرد اجزاي .زير سيستم هاي مورد بررسي رافهرست كنيد نام اجزا و يا

عملكرد سيستم بايد برگرفته از نيازهاي سيستم در دست.يا زير سيستم ها بايد نوشته شود سيستم

دولتي و شامل نيازمندي هاي ايمني ، مقرراتاينها . طراحي و يا خواسته ها و توقعات مشتري باشد

.ديگر ضرورياتي هستند كه از درون يا برون سازمان تعيين شده اند

همچنين ميتوان .شود اينكه عملكرد سيستم رسا باشد بايد با جزئيات و با بياني دقيق ، ساده بيان براي

اجزاي سيستم را به صورت مجزا نشان نشان داد كه اين دياگرام"بلوك ياگرام"اين عملكرد را از طريق

.دهد

حاالت بالقوه خرابي.2-4-11

معموال.نقص، مشكل و يا حتي فرصت براي بهبود در سيستم مي تواند يك حالت خرابي باشد هر نوع

.كرد وقتي در مورد حاالت بالقوه خرابي بحث مي شود بايد به از دست رفتن كارايي سيستم فكر

تشخيص حاالت براي كمك به.يستم، بايد خرابي هاي مربوط به آن مشخص شودبراي هر عملكرد س

نمي شود، مولد برق كافي تهيه باز: بالقوه خرابي معموال بايد به از دست رفتن كارايي فكر كرد مانند

.موتور كنترل نمي شود نمي كند، رله عمل نمي كند، دريچه بسته مي شود، و سرعت

ابيآثار بالقوه خر.2-4-12

سوالي كه مطرح ميشود اين است كه بر اثر وقوع .يك حالت خرابي سيستم است اثر بالقوه خرابي نتيجه

اتفاقي مي افتد؟ اين نتيجه و اثر ممكن است مربوط به خود سيستمف محصول، مشتري اين خرابي چه

استفاده از آن او درمعموال اثر خرابي از ديدگاه مشتري و يا بر اساس تجربه.مقررات دولتي باشد و يا

.محصول يا محصوالت مشابه مشخص مي شود

:/بالقوه خرابي را كشف كرد از منابع زير مي توان آثار

مدارك خدمات پس از فروش-

16

شكايات مشتري-

مطالعات امكان سنجي-

خرابي اهميت دارد تعيين تمام آثر بالقوه مهم نيست كه آثار خرابي چگونه شناسايي ميشوند ، آنچه

.است

:است مثالي براي اثر خرابي به قرار زير

.ترموستات عمل نميكند:حالت خرابي براي سيستم خنك كننده

.هيچ:سيستم هاي ديگر اثر خرابي بر-

.موتور داغ مي كند:اثر خرابي بر محصول -

.سيستم عمل نمي كند ، مشتري كامال ناراضي مي شود:مشتري اثر خرابي بر-

.نيست......مطابق با استاندارد ملي شماره : با قوانين دولتيتطابق-

زيرا در اين مرحله هنوز سخت افزار .وجود ندارد System-FMEA حراني معموال دربمشخصات

تا زماني كه سخت افزار تعريف نشده باشد ، مشخصات مهم و بحراني را نمي و.سيستم نهايي نشده است

.كرد توان تعريف

تعيين است جايي كه معرفي اين مشخصات فقط به منظور DFMEA خصات بحراني درتعريف مش

.كنترل هاي مخصوص براي فرايند و يا سرويس است

شدت.2-4-13

در شدت هميشه. عبارت است از رتبه اي كهحاد بودن اثر حالت خرابي سيستم را نشان ميدهد شدت

.دارد طه اي مستقيم بين اثر و شدت وجوددرواقع راب.مورد آثار حالت خرابي به كارميرود

17

:منبع

امور مهندسي : مفاهيم و روش پياده سازي گردآوري و تدوين –آناليز حاالت بالقوه خرابي و آثار آن

تجريه و تحليل عوامل شكست و آثار آن نشرساپكو

18

توفان فكري

ن شـيوه هـاي برگـزاري يكـي از شـناخته شـده تـري "BRAIN STORMING"توفان فكري

اين روش داراي مزايا وويژگيهايي منحصربه فـرد . جلسات هم فكري و مشاوره بوده و كاربرد جهاني دارد

در اينجا ضمن معرفي كوتاهي از . درواقع بسياري از تكنيك هاي ديگر منشعب از اين روش است . است

آنگـاه تركيـب اعـضا و گـروه . ازيم تاريخچه و تعريف توفان فكري به بررسـي قواعـداين روش مـي پـرد

درنهايـت مزايـا و . مشخص مي شود و پس از آن روندبرگزاري يك جلسه توفان فكري ارائـه مـي گـردد

معايب اين روش معرفي مي شود تا دبيران و روساي جلسات بتوانند دامنه كاربرد آن را ارزيـابي كـرده و

.درجاي خوداز آن استفاده كنند

فرهنگـي اسـبورن ايـن در آن زمان بنياد . معرفي گرديد 1988 اسبورن در سال اين روش توسط الكس

روش را در چندين شركت تحقيقاتي ، بازرگاني ، علمي وفني براي حل مشكالت و مسائل مـديريت بـه

آنچنان بود كه ظرف مـدت كوتـاهي بـه عنـوان موفقيت اين روش در كمك به حل مسائل . كار گرفت

تكنيـك ": فرهنگ لغت و بستر تعريف توفان فكري را چنين بيان مـي دارد .شدروشي كارآمد شناخته

در ايـن روش . "برگزاري يك كنفرانس كه در آن سعي گروه بر اين است تا راه حـل مشخـصي را بيابـد

روش توفان فكري امروزه يكي ازمتداول تـرين . استفاده قرار مي گيرند همه نظرات در جمع بندي مورد

گيري گروهي است و موجب گسترش و تحـول بـسياري ازروشـهاي مـرتبط و مـشابه روشهاي تصميم

اسبورن ، كال وهمكاران ، بوچارد، گچكا و همكاران ، دلبـگ : دانشمندان زيادي ازجمله . گرديده است

و همكاران ، لوئس ، ونگاندي و سيج دركتابهاي خود به اين روش پرداخته اند و جهت ارتقا آن كوشيده

.اند

19

واعد توفان فكريق

برابرپيـشنهاد ايجـاد 2پيشنهاد ايجاد شده در ذهن يك فرد عادي در گروه ، ": اسبورن عنوان مي دارد

درصورتي كه قواعد و مقررات مشخصي بـراي جلـسات توفـان فكـري در . "شده درحالت انفرادي است

ي بر دو اصـل و چهـار قاعـده توفان فكر . نظر گرفته و رعايت گردد، اين روش بسيار كارآمدترخواهدشد

تنـوع نظـرات آن بخـش از مغـز را كـه بـه . اصل اول مبتني بر تنوع نظرات اسـت .اساسي استوار است

"JUDJMENTAL THINKING"خالقيت مربوط است فعال تر مـي كنـد تـا بـر تفكـر قـضاوتي

مطلبـي مطـرح شـده تفكر قضاوتي درواقع به معني ارزيابيها و نظرات تكميلي نسبت بـه . خودفائق آيد

بررسـي و ارزيـابي پيـشنهادات :به اين منظور بعد از آنكه تمامي پيشنهادات را جمع آوري گرديد . است

يعنـي هرچـه تعـداد پيـشنهادات بيـشتر . اصل دوم كميت ، فزاينـده كيفيـت اسـت .صورت مي گيرد

.شود،احتمال رسيدن به يك راه حل بهتر افزايش مي يابد

توفان فكريچهار قاعده اساسي

: انتقال ممنوع - 1

اين مهمترين قاعده است و الزم است تمام اعضا به آن توجه كرده وبررسي و ارزيابي پيشنهاد را به آخر

.پيشنهادات نيز ممنوع است ضمن اينكه مالحظه تبعيض آميز. جلسه موكول كنند

: اظهارنظر آزاد و بيواسطه - 2

20

به شركت كنندگان براي ارائه پيشنهاداتي است كه به ذهن آنها خطور اين قاعده براي جرات بخشيدن

به عبارت ديگر در يك جلسه توفان فكري تمام اعضا بايد جسارت و شهامت اظهارنظر را پيـدا . مي كند

بتواننـد پيـشنهاد و نظـر ;كرده باشند و بدون آنكه ترسي از ارزيابي و بعضا انتقاد مستقيم داشته باشند

.هرچه پيشنهادات جسورانه تر باشد نشان دهنده اجراي موفق تر جلسه است .يان كنندخود را ب

: تاكيد بر كميت - 3

. هرچه تعداد نظرات بيشتر باشد، احتمال وجود پيشنهادات مفيد وكارسازتر در بين آنها بيشتر مي شود

در ايـن . طه مستقيم داردموفقيت اجراي روش توفان فكري با تعدادپيشنهادات مطرح شده در جلسه راب

روش اين گونه عنوان مي شودكه هرچه تعداد پيشنهاد بيشتر باشد احتمال وجود طرح پيشنهاد كيفـي

.بيشتر است

: تلفيق و بهبود پيشنهادات - 4

روش توفان فكري اين . اعضا مي توانند عالوه بر ارائه پيشنهاد، نسبت به بهبودپيشنهاد خود اقدام كنند

آنهـا . ا به اعضا مي دهد كه پس ازشنيدن پيشنهادات ديگران پيـشنهاد اوليـه بهبـود داده شـود امكان ر

همچنين مي توانند پيشنهادخود را با چند پيشنهاد ديگر تلفيق كرده و پيشنهاد بهتر و كـاملتري را بـه

.دست آورند

تركيب اعضاي گروه توفان فكري

21

. رئيس ، دبيرجلسه و اعـضاي گـروه : يل حضور داشته باشند درهر جلسه توفان فكري الزم است افراد ذ

را مطـرح مـي كنـدو نـاظر بـر حـسن اجـراي "مشكل "رئيس جلسه ، قواعدكاري و مسئله موردبحث

بهتر است دبير نزديك رئيس جلسه بنـشيند، بـه . دبير، كار ثبت صورتجلسه را انجام مي دهد . آنهاست

بهتـر اسـت پيـشنهادات . بين رئيس جلسه و اعضا را ايفـا كنـد طوري كه بتواند نقش رابط غيرمستقيم

اسبورن پيشنهاد مي كنـد كـه از افـرادي كـه داراي . يادداشت شوند - نه كلمه به كلمه -بطور گزارشي

ضمنا بايد درنظرداشـت چنانچـه . موقعيتهاي شغلي يكسان هستند براي هم فكري ، دعوت به عمل آيد

باشند، اصل اظهارنظر آزاد و بيواسطه خدشـه خواهـديافت مگرآنكـه رئيس ومرئوس با هم در يك گروه

.بـــــــــــراي آن قـــــــــــبال تـــــــــــدابيري انديـــــــــــشيده شـــــــــــده باشـــــــــــد

رويه برگزاري جلسات توفان فكري

. حتي االمكان از لحاظ رتبـه اداري همـسان باشـند " نفري از اعضا انتخاب مي شوند 12 تا 6يك گروه

حداقل يك هفته از .كت كنندگان توضيح كافي داده مي شود مشكل به روشني تعريف شده ، و براي شر

بالفاصـله پـيش از . اعالم شده باشـد يعني دستور كار هر جلسه قبال "طرح صورت مسئله گذشته باشد

با نوشـتن صـورت مـسئله بـر . جلسه اصلي توفان فكري ، براي اعضا، جلسه اي توجيهي برگزارمي شود

رئـيس . ه قابل خواندن باشد،جلسه توفان فكري شروع مـي شـود روي تخته سياه به طوري كه براي هم

هريك از اعضا كه مايل بـه ارائـه پيـشنهاد باشـد . قاعده جلسه توفان فكري را متذكر مي شود 4جلسه

رئـيس جلـسه طـي يادداشـتي . دست خود را باال مي برد و در هر نوبت يك پيشنهاد را ارائه مـي دهـد

يشنهادات را روي تخته سياه مي نويسد و در همـين حـال دبيـر جلـسه كلمه اي و كوتاه ، هريك از پ 2

22

درصورت لزوم رئيس جلـسه مـي توانـد بـراي بـرانگيختن . پيشنهاد را با جزئيات بيشتري ثبت مي كند

مدت زمان . اذهان در ارائه پيشنهادات جديدصورت مسئله يا پيشنهادات ارائه شده ، را مجددا طرح كند

. دقيقـــــه اســـــت تجـــــاوز كنـــــد60از، كـــــه معمـــــوال جلـــــسه نبايـــــد از حـــــد مجـــــ

مزايا و معايب

با وجودي كه روش توفان فكري بسيار متداول و رايج اسـت ، لـيكن تـاكنون بـه طورخـاص ، درجهـت

مزاياي ايـن روش . روشن نمودن بهترين شرايط اجراي اين روش ، تحقيقات كافي صورت نگرفته است

:عبارتند از

م افزايي يا سينرژي باعث مي شود كه خالقيت گروهي موثرتر ازخالقيت فردي باتوجه به اصل ه- 1

.عمل كند

. با اين روش ، در مدت زمان نسبتا كوتاهي ، شمار زيادي پيشنهاد حاصل مي شود- 2

:معايب و نقايص اين روش عبارتند از

;ن است ، ايجاد شرايط جهت اظهارنظر آزاد و بيواسطه دشوار باشد ممك- 1

گروه معموال تحت فشار اكثريت قرار گرفته و موجب مي شود فرد با نظر اكثريت موافقت كند، - 2

;حتي اگر قويا احساس كند كه نظر اكثريت اشتباه است

به پيشنهادات متنوعي كه به خوبي اكثر اوقات تمايل گروه بر حصول يك توافق است ، تا دستيابي- 3

درواقع اين حركت در حال حاضر بخاطرساختار جلسات ، به صورت ;موردبررسي قرار گرفته باشند

.عادت در آمده است

23

هنگام توفان فكري ، اغلب افراد مواردي بديهي يا ايده آل را پيشنهاد مي كنند و اين ازتالش آنها - 4

;رائه پيشنهادات خالق مي كاهدبراي بحث بيشتر و درنتيجه ا

خود به خود مسبب افزايش پيشنهادات مي شود ولي اصالح و ; ماهيت تنوع گراي توفان فكري - 5

;پااليش ساختاري پيشنهادات را دربرندارد

اگر گروه از يك رئيس جلسه خوب برخوردار نباشد ممكن است برخي از افرادجلسه را، به طور - 6

;ود قرار دهندكامل تحت الشعاع خ

; اجراي موفقيت آميز اين روش مستلزم شناخت قبلي افراد از مسئله است - 7

; پيشنهادات كمتر مشاهده مي شود"تدريجي " در اين روش ، بهبود مرحله به مرحله - 8

گاهي اوقات اين روش ، به مسائل نسبتا ساده و پيش پاافتاده محدود گشته و باعث مي شود كه - 9

;ئه شده ، براي حل مسائل كلي پيچيده و كارآيي كافي را نداشته باشدروش ارا

. براي بعضي افراد، پيروي از قواعد اين روش ، يا ارائه پيشنهادات متنوع مشكل است - 10

روشها و تكنيك هاي مشابه

مـثال، يـك روش مـي گويـد بهتراسـت شـركت . از توفان فكري روشهاي گوناگوني مشتق شـده اسـت

دگان پيش از ورود به جلسه پيشنهادات خود را كتبا، دراختيـار رئـيس جلـسه قـرار دهنـد، رئـيس كنن

اين روش كه براي . جلسه ، پيشنهادات را بدون اعالم منبع ، براي همه شركت كنندگان قرائت مي كند

ANONYMOUS" مورداستفاده قرارمي گيرد، توفان فكري گمنام 3و2ازبين بردن معايب بندهاي

BRAINSTORING"نام دارد .

به عنوان مثال از شركت كنندگان خواسته مي شود، تانظرات خـود را . شيوه هاي ديگري نيز وجود دارد

24

خوانـده مـي "BRAINWRITING"اين روش افكارنويسي . در مدتي كوتاه به رشته تحرير درآورند

ــود .شــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اين روش . مشهوراست TRIGGER تلفيقي از افكارنويسي و توفان فكري نيز وجود دارد كه به روش

در اين روش شركت كننـدگان هركـدام شخـصا . را جورج مولر كارشناس شركت فورد موتورز ابداع كرد

مزيت اين روش بر روش توفان فكري در اين اسـت . فهرستي از كلمات مرتبط به مسئله را تهيه ميكنند

.كه قابليت بسط و گسترش پيشنهادات رادارد

رويه آن بـدين . به منظور غلبه بر برخي مشكالت توفان فكري شيوه جديدي را ابداع كرد ويليام گوردن

رئيس جلسه ، از گروه مي خواهد تا به مفهوم يا اصول مسئله پرداخته و مسئله را ريشه : گونه است كه

يـدا رفته رفته ، با مطرح شدن نظرات متفـاوت ، افـراد اطالعـات بيـشتري پ . اي موردبررسي قرار دهند

مزيت عمده اين روش ، امكان بررسي سـاير پيـشنهادات و .كرده و پيشنهادات جديدي مطرح مي كنند

درنتيجه اين روش مانع تصميم گيري ناپخته در فراينـد حـل مـسئله . عدم تمركز بر يك پيشنهاداست

.مي گردد

ــه ديگــر توفــان فكــري شــيوه SUCCESIVE INTEGERATION OF PROBLEMگون

ELEMENTS=SIL اين روش به وسيله هلموت اشليكـسوپ از موسـسه باتـل ابـداع گرديـد . است .

در ايـن روش عناصرجلـسات آزاد و روابـط . با اين روش برطرف خواهدشد 2،3،5معايب بندهاي شماره

توفـان . اجباري بطور فزاينده تركيب مي شوند تا اينكه گروه به راه حل نهـايي موردتوافـق دسـت يابـد

چـه متنـوع ، "كتبي بـوده و تفكـر SILست از بيان تفكرهاي متنوع ، درحالي كه روش فكري عبارت ا

. اصل است "چه مشابه

25

QFD

QUALITY FUNCTION DEVELOPMENT گروهي منظم جهت برنامه يك فرايند

:زير مي باشد خدمات بطريق/ ريزي و طراحي محصوالت جديد يا بهبود محصوالت

مشتريانتمركز روي نيازمنديهاي •

.اهداف طراحي بكار بردن محيطهاي قابل رقابت و نيازمنديهاي بازار براي باال بردن •

. ايجاد كار گروهي و استفاده از فوائد آن •

. تهيه مستنداتي براي آسان شدن يكسان سازي •

كه محصوالت و تبديل نيازمنديهاي كيفي مشتري به اهداف قابل اندازه گيري بگونه اي •

.مناسب ، بصورت صحيح و در اولين فرصت به بازار معرفي گردندسرويسهاي

؟ QFD چرا

:را در بر دارد ، فرايند ساختار يافته اي است كه اهداف زير QFD روش

تبديل نيازهاي مشتري به نيازمنديهاي طراحي يا مهندسي •

تبديل نيازمنديهاي طراحي يا مهندسي به ويژگيهاي قطعه يا محصول •

.يهاي قطعه يا محصول به عمليات ساخت و توليدتبديل ويژگ •

.تبديل عمليات ساخت و توليد به عمليات خاص و كنترلهاي آن •

؟ QFD چه وقت

در توسعه محصول . استفاده كرد QFD در طراحي محصول جديد يا توسعه محصول قديم مي توان از

رايند توليد طوري تركيب گردد تا نياز ها با ف قديم مي توان نياز مشتريان را معين كرد و سپس اين

26

تغيير تكنولوژي ، بيشترين تاثير را در ارضاء نيازهاي مشتريان مديران تا مديران قادر باشند با كمترين

محصول سعي مي شود محصول مطابق با نياز مشتريان باشد تا رضايت آنها در طراحي. داشته باشند

.حاصل گردد

QFD نتايج حاصل از

مشتري مداري •

بهبود كيفيت مطابق آنچه كه خواسته مشتري است •

تشويق و گسترش كار گروهي •

كاهش قابل مالحظه در هزينه هاي راه اندازي •

كاهش تغييرات در حين فرايند طراحي •

افزايش بهره وري، كيفيت و دانش مهندسي •

تغييرات كمتر مهندسي •

چرخه كوتاهتر محصول •

27

)بهبود مستمر(كايزن

بهره وري در سازمان، منوط به در نتيجهبهبودِ فرايندها و: يك كايزن بيانگر اين نكته است كهتكن

تغييرات ناگهاني نيست، بلكه هر نوع بهبود به شرط آنكه مستمر باشد، موجب افزايش بهره وري در

.سازمان مي گردد

: سه اقدام مهم در نهادينه كردن كايزن

) Muda.(زينه زا هستند ولي ارزشي توليد نمي كنند حذف شوند كليه فعاليت هايي كه ه- 1

)Muri.( فعاليت هايي كه به صورت موازي در سازمان انجام مي شوند با يكديگر ادغام شوند- 2

)Mura. ( فعاليت هاي تكميلي در جهت بهبود مستمر تعريف شوند- 3

اصول بيست گانه مديريت در كايزن

. فكر كنيد چگونه مي توانيد آن را انجام دهيد. انجام نمي شود نگوييد چرا اين كار - 1

. همين االن براي رفع آن اقدام نماييد. در مورد مشكل به وجود آمده نگراني به خود راه ندهيد- 2

. باور داشته باشيد كه هميشه راه بهتري هم وجود دارد. از وضعيت موجود راضي نباشيد- 3

. ، بالفاصله در صدد رفع اشتباه برآييد اگر مرتكب اشتباه شديد- 4

از تحقق هدف اطمينان داريد دست بكار % 60اگر . براي تحقق هدف به دنبال كمال مطلوب نگرديد- 5

. شويد

بار بپرسيد چرا؟ 5 براي پي بردن به ريشه مشكالت - 6

. را حل كنيدسعي نكنيد از دفتر كار خود مشكالت محيط . محل واقعي رويداد خطاست"گِمبا" - 7

28

. هميشه براي حل مشكل از داده و اطالعات به روز استفاده كنيد- 8

اگر عقلتان . بلكه از خرد خود استفاده كنيد. براي حل مشكل بالفاصله به دنبال هزينه كردن نباشيد- 9

. به جايي نمي رسد، آن را در همكارانتان بجوييد و از خرد جمعي استفاده كنيد

ريشه بسياري از مشكالت بزرگ همين نكات ريز . ات ريز مسئله را فراموش نكنيد هيچ وقت نك-10

. است

مديريت بايد حضور مشهود و ملموس داشته . حمايت مديريت ارشد منحصر به قول و كالم نيست-11

. باشد

. براي حل مسائل هر جا كه امكان آن وجود دارد از واگذاري اختيار به زيردستان ابا نكنيد-12

. هيچ گاه عجوالنه قضاوت نكنيد. هيچ وقت به دنبال مقصر نگرديد-13

. مديريت ديداري و انتقال اطالعات بهترين ابزار براي حل مسئله به صورت گروهي است-14

مديريت ارشد . ارتباط يك طرفه دستوري از باال به پايين مشكالت سازمان را پيچيده تر ميكند-15

. ين تر سازمان ارتباط دو جانبه داشته باشدبايد با اليه هاي پاي

از الگوهاي چند مهارتي و غني سازي شغلي براي شكوفا شدن . انسانها توانايي هاي فراواني دارند-16

. آنها استفاده كنيد

. تنها فعاليت هايي را انجام دهيد كه براي سازمان شما ارزش افزوده ايجاد مي كنند-17

. پايه و اساس ايجاد محصولي با كيفيت است Five S فراموش نكنيد كه -18

. بر اساس الگوهاي كار گروهي ، مسائل محيط كارتان را حل كنيد-19

.هرگز از اين كار خسته نشويد. فرآيندي پايان ناپذير است) اتالف( حذف مودا -20

29

Bayesian network

A Bayesian network or Bayesian belief network or just belief network is

a directed graph of nodes representing variables and arcs representing

dependence relations among the variables. If there is an arc from node A to

another node B, then we say that A is a parent of B. If a node has a known

value, it is said to be an evidence node. A node can represent any kind of

variable, be it an observed measurement, a parameter, a latent variable, or a

hypothesis. Nodes are not restricted to representing random variables; this is

what is "Bayesian" about a Bayesian network.

A Bayesian network is a representation of the joint distribution over all the

variables represented by nodes in the graph. Let the variables be X(1), ...,

X(n). Let parents(A) be the parents of the node A. Then the joint distribution

for X(1) through X(n) is represented as the product of the probability

distributions for i = 1 to n. If X has no parents, its probability

distribution is said to be unconditional, otherwise it is conditional.

Questions about dependence among variables can be answered by studying

the graph alone. It can be shown that the graphical notion called d-separation

corresponds to the notion of conditional independence: if nodes X and Y are

d-separated (given specified evidence nodes), then variables X and Y are

independent given the evidence variables. The set of all other nodes that

node X can directly depend on is given by X's Markov blanket.

In order to fully specify the Bayesian network and to carry out numerical

calculations, it is necessary to further specify for each node X the probability

distribution for X conditional on its parents. The distribution of X given its

30

parents may have any form. However, it is common to work with discrete or

Gaussian distributions, since that simplifies calculations. Sometimes only

constraints on a distribution are known; one commonly uses the principle of

maximum entropy to specify the distribution with the greatest information

entropy given these constraints. In this way the distribution makes the fewest

additional assumptions beyond what is known to be true as expressed by the

constraints. (Analogously, in the specific context of a dynamic Bayesian

network, one commonly specifies the conditional distribution for the hidden

state's temporal evolution to maximize the entropy rate of the implied

stochastic process.) Often these conditional distributions depend on

unknown parameters which must be estimated from data, ideally using

maximum likelihood. However, the likelihood maximization is often

intractable for many problems, leading to the use of iterative approximation

techniques, the most widespread being the expectation-maximization

algorithm.

The goal of inference is typically to find the conditional distribution of a

subset of the variables, conditional on known values for some other subset

(the evidence), and integrating over any other variables. This conditional

distribution is known as the posterior distribution of the subset of the

variables given the evidence. The posterior gives a universal sufficient

statistic for detection applications, when one wants to choose values for the

variable subset which minimize some expected loss function, for instance

the probability of decision error. A Bayesian network can thus be considered

a mechanism for automatically constructing extensions of Bayes' theorem to

more complex problems. The most common exact inference methods are

variable elimination that eliminates (by integration or summation) the non-

31

observed non-query variables one by one by distributing the sum over the

product, clique tree propagation that caches the computation so that the

many variables can be queried at one time, and new evidence can be

propagated quickly, recursive conditioning that allows for a space-time

tradeoff but still allowing for the efficiency of variable elimination when

enough space is used - all of these methods have complexity that is

exponential in tree width. The most common approximate inference

algorithms are stochastic simulation, mini-bucket elimination (which

generalizes loopy belief propagation) and variational methods.

Bayesian networks are used for modelling knowledge in gene regulatory

networks, medicine, engineering, text analysis, image processing, data

fusion, and decision support systems.

Learning the structure of a Bayesian network is a very important part of

machine learning. Given the information that the data is being generated by

a Bayesian network and that all the variables are visible in every iteration,

the following methods are used to learn the structure of the acyclic graph

and the conditional probability table associated with it. The elements of a

structure finding algorithm are a scoring function and a search strategy. An

exhaustive search returning back a structure that maximizes the score is one

implementation which is superexponential in the number of variables. A

local search algorithm makes incremental changes aimed at improving the

score of the structure. A global search algorithm like Markov chain Monte

Carlo can avoid getting trapped in local minima. Friedman et. al. talk about

using mutual information between variables and finding a structure that

maximizes this. They do this by restricting the parent candidate set to k

nodes and exhaustively searching therein.

32

Latent variable

Latent variables, as opposed to observable variables, are those variables

that cannot be directly observed but are rather inferred from other variables

that can be observed and directly measured. Examples of latent variables

include quality of life, business confidence, morale, happiness,

conservatism. Latent variables are also called as hypothetical variables or

hypothetical constructs. The use of latent variables is common in social

sciences and to an extent in the economics domain. The exact definition of

latent variables varies in different domains.

One advantage of using latent variables is that it reduces the dimensionality

of data. A large number of observable variables can be aggregated to

represent an underlying concept, making it easier for human beings to

understand and assimilate information.

Bayesian probability

Bayesianism is the philosophical tenet that the mathematical theory of

probability applies to the degree of plausibility of a statement. This also

applies to the degree of believability contained within the rational agents of

a truth statement. Additionally, when a statement is used with Bayes'

theorem, it then becomes a Bayesian inference.

This is in contrast to frequentism, which rejects degree-of-belief

interpretations of mathematical probability, and assigns probabilities only to

random events according to their relative frequencies of occurrence. The

Bayesian interpretation of probability allows probabilities to be assigned to

33

random events, but also allows the assignment of probabilities to any other

kind of statement.

Whereas a frequentist and a Bayesian might both assign a 1/2 probability to

the event of getting a head when a coin is tossed, only a Bayesian might

assign 1/1000 probability to a personal belief in the proposition that there

was life on Mars a billion years ago. This assertion is made without

intending to assert anything about relative frequency.

شبكه بايسي

شبكه بايسي يك گراف جهت دار است كه در آن گره هـا متغيرهـا را نـشان مـي دهنـد و يالهـا رابطـه

وجود داشته باشد مي گـوييم B به گرهAاگر كماني از گره .وابستگي بين متغيرها را نشان مي دهند

Aوالد B يك . اگر گره اي مقدار شناخته شده اي داشته باشد گفته مي شود كه گره شاهد است. است

يك مقدار مشاهده شده يك پارامتر، يك متغير بالقوه يـا يـك . گره مي تواند هر نوع متغير را نشان دهد

.اين معني بايسي در يك شبكه بايسي است. ستندگره ها محدود به نمايش متغيرهاي تصادفي ني. فرض

34

(APQP)طرح ريزي پيشاپيش كيفيت محصول

هدف از اين روش اجرايي تشريح نحوه استقرار و نگهداري سيستمي بـراي كنتـرل فرآينـد طـرح ريـزي

و پيشاپيش كيفيت محصول جهت حصول اطمينان از توليد محصوالت منطبق بـا نيازمنـديهاي شـركت

.كسب رضايت مشتري، نهادينه كردن بهبود مستمر و پيشگيري از بروز اشكاالت بعدي مي باشد

:دامنه كاربرد

براي تمامي محصوالت جديد خودروسازان - 1

.محصوالتي كه بر اساس خواسته مشتري تغييراتي روي آن اعمال شده است - 2

براي فرآيندهاي جديد توليد محصوالت - 3

ليد محصولوقفه بيش از شش ماه در تو -4

.خواسته مشتري براي محصوالتي كه قبال اين فرآيند را طي نكرده اند - 5

خالصه روند تكوين محصول

تعريف پروژه و برنامه ريزي : 1فاز

طراحي و توسعه محصول : 2فاز

طراحي و توسعه فرآيند : 3فاز

صحه گذاري محصول و فرآيند : 4فاز

حيبررسي بازخور و اقدامات اصال : 5فاز

PPAP يا فرآيند تاييد قطعه توليدي :

35

بهد از آن كه واحد كنترل توليد آزمايشي را تاييد كرد، مدارك را جمع آوري كرده به همراه نمونه و

براي مشتريان ارسال مي APQPگزارشات آزمايشات ابعادي، عملكردي و دوام مطابق روش اجرايي

.نمايد