Format Me Te Perhapura Te Mashtrimeve Me TVSH

7/30/2019 Format Me Te Perhapura Te Mashtrimeve Me TVSH

1/7

www.al-tax.org

Format m t prhapura t

mashtrimeve me TVSH

Sipas ligjit Pr TVSH-n, nje tatimpagues mund te mbarte TVSH-ne e

blerjeve qe nuk e ka perdorur nga njera periudhe tatimore ne tjetren.

Nese shuma e TVSH-se se pagueshme sipas faturave te shitjes eshte e

vogel, shuma e TVSH-se se blerjes mbetet e pashfrytezuar dhe do te

krijoje fryrje te gjendjes se TVSH-se te tatimpaguesit apo ndryshe

krijim te TVSH-se kreditore.

Ne fund te nje periudhe disamujorie, tatimpaguesi do te kete nje TVSH

kreditore te fryre, e cila lidhet me blerjet me TVSH, qe kane qene te

medha ne raport me shitjet me TVSH, qe ka kryer tatimpaguesi.

Ai duhet te plotesoje formularin tip per te deklaruar kete stok te TVSH-

se (krediti) duke e justifikuar perpara organeve tatimore me detaje

historikun e krijimit te ketij stoku.

Me poshte jane prezantuar disa raste te perpjekjeve te tatimpaguesve

per te mashtruar me situaten debitore-kreditore te TVSH-se.

Mashtrimi me xhiron

Ky mashtrim ndodh per gjithe ata tatimpagues qe fshehin qarkullimin e

tyre mujor te aktivitetit duke mos deklaruar xhiron reale. Ky mashtrim

ndodh ne mase te tatimpaguesit qe kryejne transaksione me leke ne

dore. Nje perhapje te ketij tip mashtrimi ka dhe me ato shoqeri qe jane

te regjistruara ne TVSH, por kryejne transaksione me leke ne dore me

kategorine e biznesit te vogel, duke fshehur ne kete menyre vleren e

transaksioni nga te dy krahet.


2/7

www.al-tax.org

Fryrja e TVSH-s kreditore

Kjo eshte nje forme ne te cilen tatimpaguesi kerkon te gjeje sa me

shume fatura blerje me TVSH duke perdorur fatura fallso qe pasqyrojne

blerje inegzistente te plotesuara vetem si vlera faturimi. Ne rastin kur

tatimpaguesi kerkon ti rimbursohet shuma e TVSH-se kreditore me

plotesimin e periudhes 3-mujore kjo menyre fallsifikimi e TVSH-se

mund te gjendet duke bere kryqezimin e faturave qe dyshohen se jane

te fallsifikuara.

Eksport i TVSH-s apo eksporti i mashtrimit

Tatimpaguesi aplikon tarifen 0 perqind per eksporte inegzistente dhe

kerkon TVSH-ne per blerjet me TVSH te kryera per keto eksporte,

nderkohe qe keto te mira qe ai ka kryer furnizime i perdor per qellime

private dhe jo ne favor te aktivitetit. Mallrat e konsumit dhe ato te

luksit jane pjesa me e madhe qe perfshihet ne skemen mashtruese. Ky

mashtrim zbulohet vetem nepermjet inspektimeve per verifikim te

dokumenteve nga ka lindur kerkesa per rimbursim.

Mashtrimi i quajtur karuzel(me poshte mashtrimi karuzel)

Vecanerisht, ky mashtrim perfshin abuzimin ne lidhje me perjashtimet

nga skema e TVSH-se. Per vitin e kaluar jane zbuluar mbi 90 raste te

ketij tip mashtrimi duke sjelle nje humbje te ardhurash prej 200 milion

leke. Nese kontrolli ndaj ketij fenomeni nuk rritet, atehere tendenca

per rritjen e permasave te ketij mashtrimi, sidomos per rastet e

tatimpaguesve te vegjel do te rritet. Mashtrimi


3/7

www.al-tax.org

Karuzel ka te beje me kryerjen e transaksioneve te blerje-shitjeve te

perseritura midis tatimpaguesve qe ndryshojne statusin e tyre ne

periudha te shkurtra kohore. Ky shkembim transaksionesh do te thote

qe TVSH-ja nuk paguhet nga shitesi (i cili zhduket), nderkohe qe bleresi

e dekalron si TVSH kreditore per blerjen e kryer. Zakonisht,nje zinxhir i

gjere dhe kompleks transaksionesh ne rrethe te ndryshme perdoret

per te mbuluar kete fenomen qe ndodh. Mashtrimi karuzel perdoret

shpesh nga organizata te krimit ekonomik dhe eshte nje humbje e

njeshme per buxhetin.

Mashtrimi karuzel perfshin levizjen e vazhdueshme te te mirave midis

tatimpaguesve te regjistruar te rretheve te ndryshme te vendit, duke i

sjelle buxhetit te shtetit humbje te ardhurash tatimore te shumfishta.

Mashtruesit e zbatojne kete skeme duke futur shoqeri te ndryshme ne

zinxhirin e furnizimeve per ta bere te evshtire evidentimin e tyre dke

shfrytezuar natyrisht dhe dobesi te administrimit tatimor. Mallrat qe

jane kontigjent i kesaj skeme mashtrimi jane mallrat me vlere te larte

dhe kosto transporti te ulet (mallra informatike, komunikacioni). Keto

mallra mund te rrine ne nje vend, por transaksionet japin idene e

blerje-shitjeve te vazhdueshme.

Nje pervoje per kete skeme mashtrimi e gjejme nga praktika e tregut

europian.

Mashtrimi do te kryhet ne nje nga vendet europiane. Midis vendeve te

BE-se nuk zbatohet TVSH dhe telefonat celulare jane ideale per

trafikimi, pasi ka kerkese te larte per ta dhe jane lehtesisht te

transportueshem.

Mashtruesit perdorin nje shoqeri qe importon telefona (pa TVSH) dhe

pastaj i shesin ato ne tregun e brendshem me TVSH dhe me pas

zhduken duke perfituar ne kete menyre TVSH-ne, e cila eshte humbje

per te ardhurat. Keto transaksione ndodh qe te jene zinxhir duke

perfituar ne kete menyre dhe TVSH-ne kreditore, ne disa prej hallkave

te zinxhirit te qarkullimit.


4/7

www.al-tax.org

Ky ishte nje shembull qe tregon per sofistikim te mashtrimit me TVSH-

ne, por mashtrimet karuzel mund te ndodhin me cdo lloj malli. Ne kete

zinxhir transaksionesh ka tatimpaguese qe zhduken ashke me parate e

TVSH-se. Pastaj ata kthehen, per tu futur perseri ne radhen e zinxhirit

te qarkullimit me nje tatimpagues tjeter qe do te zhduket pas ca

kohesh. Ne mjaft raste, malli nuk leviz fare nga magazina ku eshte

gjendje. Tatimpaguese te tille quhen godites, pasi ata e godasin

TVSH-ne.

Lidhje me vendin tone. Shqiperia nuk perballet me kete tip mashtrimi

aktualisht, pasi ajo zbaton parimin e TVSH-se per mallrat e blera nga

BE-ja apo cdo vend tjeter i botes. Ne rastin e importit, mallrat

ngarkohen me TVSH ne momentin e hyrjes ne piken e kalimit kufitar,

ku ka sherbim doganor dhe ne rastin e eksportit, mallrat ngarkohen me

0 perqind TVSH sipas ligjit ne fuqi.

Mosdeklarimet apo ndrprerja e deklarimeve

Ne rastin e zhdukjes se tatimpaguesit apo mashtrimit te pervetesimit,

tatimpaguesi regjistrohet si tatimpagues i TVSH-se duke aplikuar

TVSH-ne ne shitjet e tij, por zhduket duke mos derguar asnje deklarate

apo e nderpret dekalrimin duke mos paguar asnje lek TVSH per

buxhetin. Keta mashtruese shfrytezojne dobesite administrative.

Kjo skeme mashtrimi eshte nje levizje sistematike e krimit tatimor ne

sistemin e TVSH-se, e cila eshte konstatuar ne disa rrethe te vendit. Ne

thelb, mashtruesit perfitojne TVSH nga mallrat e blera, duke rritur

sasine dhe vlerat e fatures mbi normat e rregullta te nevojave te

biznesit duke u perpjekur qe ne kontrollin e mundshem te korruptojne

dhe thyejne integritetin e kontrollorit per te mos e prezantuar kete si

mahstrim te tatimpaguesit. Perfituesit e TVSH-se e shesin mallin apo

sherbimin e tyre me nje cmim tregu dhe me tej zhduken pa paguar

TVSH-ne duke mos deklaruar asnje periudhe. Ky lloj mashtrimi


5/7

www.al-tax.org

zbatohet per periudha 3-6 mujore mashtrimi duke u mbyllur me

zhdukjen e mashtruesve.

Mashtrimi klonues

Ky mashtrim kryhet duke perdorur NIPT-in e tatimpaguesve te njohur.

Personi qe kryen nje mashtrim te tille, pa qene i regjistruar vete perdor

NIPT-in e dikujt tjeter, qe eshte i regjistruar ne organet tatimore.

Personi zhduket pa deklaruar asnjehere, pasi eshte e natyrshme qe ai

ska se ku te deklaroje sa kohe eshte i paregjistruar dhe vjedh NIPT-in

e tatimpguesit. Bleresi i pafajshem i mallit apo sherbimit e dekalron si

TVSH kreditore vleren qe i perket blerjes se bere te mashtruesi, e cila

eshte objekt i zbulimit si mashtrim ne te ardhmen kur kjo kontrollohet

nga inspektoret. Nderkohe dhe tatimpaguesit qe i eshte vjedhur NIPT-i

dhe jane leshuar fatura tatimore perballet me mungesen e

deklarimeve te tyre ne administraten tatimore dhe behet objekt i

detyrimeve dhe denimeve per te paguar sipas ligjit te TVSH-se.

Sistemi i informacionit te TVSH-se duhet te kete nje mekanizem te

pershtatur pikerisht per te monitoruar regjistrimet e reja, vecanerisht

ato qe permenden me poshte:

- Nga pervoja ne pune, punonjesit e degeve te tatimeve duhet ta

dine problemin sipaszonave dhe mallrave te caktuara qe behen

pjese e kesaj skeme.

- Personat mashtruese qe do te marrin vesh se keto mallra dhe

zona po monitorohen nga administrata dhe do te heqin dore nga

zbatimi i skemes ne zonat dhe mallrat e zbuluara, qe tashme

jane aktivitete me risk dhe do te bejne perpjekje ne zona te tjera.

Sistemi i informacionit te TVSH-se duhet te jape alarmin kur

dekalrimet e aktiviteteve te periudhes se kaluar jane te

ndryshme nga deklarimet e ketyre aktiviteteve per regjistrimet e


6/7

www.al-tax.org

reja.( ketu duhen futur zonat e meparshme te ketij mashtrimi

dhe aktivitetet tip).

- Sistemi duhet te kryqezoje aktivitete, ne te cilat TVSH-ja e blerjes

eshte dekalruar me e madhe se TVSH-ja e shitjes per disa

periudha me radhe.

- Programi informatik duhet te beje kryqezimin e TVSH se paguar

me TVSH-ne e blerjeve per aktivitetet e monitoruara.

- Sistemi duhet te kete nje mekanizem alarmi te pershtatur per te

evidentuar nderprejren e deklarimeve, deklarimet e regjistrimeve

te reja qe jane jonormale (shitje te medha ne muajt e pare te

aktivitetit)

-Nga eksperienca, punonjesit duhet te dine qe nje mashtrim i

caktuar eshte zakonisht i kufizuar ne nje zone te vecuar apo ne

nje aktivitet apo mall a sherbim te vecante. Akonisht, funksinimi i

ske4mes se mashtrimit zbatohet ne zonen ngjutur apo ne zona

te tjera nese ky mashtrim ka funksionuar. Keshtu qe,

anormalitetet ne cdo proces te funksioneve te administrates

(regjistrim, pagese e deklarim) duhet te shikohen me syrin e

identifkimit te parregullsive apo devijimeve nga normaliteti.

Zyra e Tatimeve duhet te kete kujdes ne regjistrimin e nje

tatimpaguesi ne TVSH, duke verifikuar dhe kerkuar per gjithe te dhenat

e disponueshme (historike dhe aktuale) pasi ky eshte momenti me

thelbesor i maredhenieve administrate tatimpagues. Tatimpaguesi

duhet te jete shume mire i njohur nga administrata per pasojat qe ka

ne rast mashtrimi apo devijimi nga statusi i tij natyral.


7/7

www.al-tax.org

Documents

Format Me Te Perhapura Te Mashtrimeve Me TVSH