16
Ա. Յովհաննիսեան. «Հայաստանի Զինուած ուժերը ռազմավարական նշանակութեան դիրքերու վրայ վերահսկողութիւն հաստատած են» Հայաստանի Զինուած ուժերը ռազմավարական նշա- նակութեան դիրքեր առած են իրենց վերահսկողութեան տակ: Այս մասին, ըստ News.am-ի, յայտնած է Հայաստանի պաշտպանութեան նախարարութեան բանբեր Արծրուն Յովհաննիսեան` անդրադառնալով շրջանառուող լուրերուն, որ հայկական զինուժը Տաւուշի հիւսիսային հատուածին մէջ ունեցած է նոր բնագիծ` վերահսկողութեան տակ առնելով Վրաստանէն Հայաստան մտնող կազատարը եւ Հայաստան-Վրաստան մայրուղին: «Ատրպէյճանը դիւրութեամբ պիտի չընկալէ, որ 25 տարի կազատարին նկատմամբ վերահսկողութիւն ունէր եւ հիմա կորսնցուցած է վերահսկողութիւնը: Ատիկա առանցքային եւ ռազմավարական նշանակութիւն ունի Հայաստանի համար»,- ըսած է Յովհաննիսեան: Շար. էջ 5 AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ >G& TARI JIU 2198 :RKOU<ABJI% 26 ØGOSTOS 2019 • VOL. XLIII, NO 2198 • LUNDI, 26 AOÛT 2018 • MONDAY, AUGUST 26, 2018 Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութին Բա- րեկամութեան շքանշանով պարգեւատրած է Ատրպէյճանի առաջին տիկին, առաջին փոխնա- խագահ Մեհրիպան Ալիեւան` «ռուս-ատրպէյճա- նական յարաբերութիւններու ամրապնդման ու զարգացման գործին մէջ ունեցած աւանդին համար»: «Ռուս-ատրպէյճանական յարաբերութիւն- ներու զարգացման ու ամրապնդման գործին մէջ ունեցած աւանդին համար Բարեկամութեան շքանշանով պարգեւատրել Ատրպէյճանի Հան- րապետութեան առաջին փոխնախագահ Մեհրի- պան Ալիեւան», նշուած է փաստաթուղթին մէջ: Լեւոն Արոնեան յաղթեց Grand Chess Tour-ի Սենթ Լուիսի մրցաշարին Հայկական ճատրակի յառաջատար Լեւոն Արոնեան յաղ-թեց Grand Chess Tour-ի Սենթ Լուիսի արագ եւ կայծակնային ճատրակի մրցաշարին: Ըստ Armenpress.am-ի՝  կայծակնային մրցաշարին Արոն-եանը մրցումային երկրորդ օրը կրեց երկու պարտութիւն, 3 խաղ աւարտեց յաղթանակով, իսկ 4 խաղ՝ ոչ-ոքի: 36 հնա-րաւորէն հաւաքելով 22 միաւոր՝ Արոնեանը դարձաւ Սենթ Լուիսի մրցաշարի յաղթող: Երկրորդ տեղը՝ 21,5 միաւորով՝ Չինաստանէն Տին Լիժենն է, իսկ եռեակը եզրափակեց Ֆրանսայէն Մաք- սիմ Վաշիէ-Լակրաւը նոյնքան՝ 21,5 միաւորով: Աշ- խարհի ախոյեան Մակ-նուս Գարլսենը յայտնուեցաւ 6-րդ տեղը: Նիւ Եորքի մէջ, 93 տարեկանին կեանքէն հեռացած է Միջազգային հեղինակութիւն վայելող ամերիկահայ հանրածանօթ գիտ- նական, իրաւագէտ, պատմաբան, ընկերա- բան, մաթեմաթիքոս, ընկերաբանութեան դոկտոր, փրոֆէսըր, ՀՀ ԳԱԱ պատուաւոր դոկտոր, ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանեան ան- դամ, Հայոց Ցեղասպանութեան պատմա- բան եւ Զօրեան հաստատութեան Ցեղաս- պանութեան ուսումնասիրման գծով տնօրէն Վահագն Տատրեանը: Այս մասին, ըստ Armen- press.am-ի, կը տեղեկացնէ gagrule.net-ը։ Վահագն Տատրեան ծնած է 1926-ին Պո- լիս։ Աւարտած է Պեռլինի համալսարանի մաթեմաթիքայի, Վիեննայի համալսարանի պատմութեան եւ Զիւրիխի համալսարանի միջազգային իրաւունքի բաժանմունքները։ 1970-1991թթ. ընկերաբանութիւն դասա- ւանդած է Նիւ Եորքի համալսարանին մէջ, միաժամանակ՝ եղած է Հարվըրտի համալ- սարանի միջին Արեւելքի ուսումնասիրու- թիւններու եւ Մասսաչուսէթսի Արհեստա- գիտութեան միջազգային ուսումնասիրու- թիւններու կեդրոններու աւագ գիտաշխա- տող։ 1990-ականներուն եղած է Հ. Ֆ. Գու- գենհայմի ցեղասպանութեան ուսումնասի- րութիւններու ծրագրի տնօրէն։ 1991-էն Զօրեան ուսումնարանի (Թորոնթօ եւ Քէմպրիճ) ցեղասպանութեան հետազօտու- թիւններու ծրագրի գիտական տնօրէնն էր։ Տատրեան համեմատական ցեղասպա- նագիտութեան հիմնադիրներէն է։ Յատկա- պէս արժէքաւոր են «Հայկական Ցեղաս- պանութիւնը խորհրդային եւ պատմագի- տական քննարկումներով» (հայերէն, 1995), «Հայոց Ցեղասպանութեան մէջ գերմանա- կան պատասխանատուութիւնը։ Պատմական ապացոյցի ստուգաբանութիւն» (անգլերէն, 1996), «Ցեղասպանութեան երաշխիքը։ Թուրք-հայկական հակամարտութեան գլխաւոր բաղադրատարրեր» (անգլերէն, 1998) մենագրութիւնները։ Միջազգային իրաւունքի ծիրէն ներս Հայոց Ցեղաս- պանութեան վերլուծութեան նուիրուած է «Ցեղասպանութիւնը որպէս ազգային եւ մի- ջազգային իրաւունքի հիմնահարց։ Հայկա- կան հարցը Առաջին աշխարհամարտի տա- րիներուն եւ անոր նկատմամբ ժամանա- կակից իրաւական վերաբերմունքը» (անգ- լերէն, 1989) աշխատութիւնը։ Վահագն Տատրեան պարգեւատրուած է ՀՀ Մովսէս Խորենացիի մետալով, «Վերի- տաս» ոսկէ մետալով (Հարվըրտի համալ- սարան), Ռուսիոյ հայերու միութեան ոսկէ մետալով, ՀՀ ԳԱԱ ոսկէ յուշամետալով, Իտալիոյ «Ճշմարիտները հայերու համար» կոմիտէի Ֆրիտէոֆ Նանսէնի ոսկէ յու- շամետալով (Ցեղասպանագէտ գիտնա- կաններու միջազգային ընկերակցութիւն), Սուրբ Սահակ Սուրբ Մաշտոց մետալով, ՀՀ նախագահի ոսկէ մետալով։ Աւարտին յիշենք, որ Ցեղասպանագէտ Վահագն Տատրեանի աճիւնը Հայաստան պիտի տեղափոխուի: Այս մասին Հայաս- տանի արտաքին գործոց նախարարութեան «Ֆէյսպուք»-ի պաշտօնական էջը տեղե- կացնելով՝ կը գրէ. «Հաշուի առնելով մի- ջազգային հեղինակութիւն վայելող փրո- ֆէսըր Վահագն Տատրեանի անկոտրում պայքարը արդարութեան եւ Հայոց Ցեղաս- պանութեան վերաբերեալ իրազեկուածու- թեան բարձրացման համար, իր մեծ գիտա- կան ներդրումը Ցեղասպանութեան ու- սումնասիրութեան գործին մէջ՝ որոշում կայացուած է անոր աճիւնը տեղափոխել Հայաստանի Հանրապետութիւն: Այս ուղ- ղութեամբ աշխատանքները արդէն իսկ կ’ի- րականացուին»: Կեանքէն հեռացած է ամերիկահայ պատմաբան, ցեղասպանագէտ Վահագն Տատրեան Երեւանի մէջ Համահայկական 7-րդ խաղերը աւարտեցան Կիրակի՝ 18 Օգոստոս 2019-ին, Երեւանի Ազատութեան հրապարակին մէջ մեծ հանդիսութեամբ աւարտեցան Համահայկական 7-րդ ամառնային խաղերը: 20-ամեայ խաղերու փակման արարողութեան մեկնար- կին ներկաներուն խօսքով դիմեց Համահայկական խաղե- րու համաշխարհային կոմիտէի նախագահ Իշխան Զաքար- եանը` շնորհակալութիւն յայտնելով խաղերուն իրենց աջակցութիւնը բերած բոլոր պետական եւ ոչ պետական կառոյցներուն, մասնակիցներուն եւ մրցավարներուն, ինչ- պէս նաեւ լրագրողներուն: «Միսս համահայկական խաղեր» ճանչցուեցաւ Ռուսաս- տանի վոլեյպոլիսթ Աննա Թունեանը: Լաւագոյն մարզական պատուիրակութիւնը Ռուսաստանի ընդհանուր խումբն է, «Արդար խաղի» մրցանակը ստացաւ պասքեթպոլի Հալէպի կանանց խումբը: Համահայկական խաղերու յայտնութիւն դարձաւ Տու- պայի պատուիրակութիւնը: «Կարգապահութեան եւ մար- զական ոգիի» մրցանակն իրենց հետ հայրենիքէն պիտի տանին Վիեննայի խումբը: Համահայկական խաղերու պատմութեան մէջ առաջին անգամ լաւագոյն քաղաքներ ճանչցուեցան Էջմիածինը եւ աւստրալական Սիտնին: Բոլոր մրցանակակիրները պարգեւատրեց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանը: 7-րդ Համահայկական ամառնային խաղերուն այս տարի մասնակցած էր 5244 մարզիկ՝ աշխարհի 35 երկրի 161 քա- ղաքէ: Խաղերու քանի մը մարզաձեւեր տեղի ունեցան Ստե- փանակերտի, Մարտակերտի եւ Ասկերանի մէջ, իսկ հիմ- նական պայքարը՝ Երեւանի: Այս տարի մասնակցած էր 3 նոր երկիր՝ Արաբական Միացեալ Էմիրութիւնները, Իրաքը եւ Չեխիան եւ բացակայած էր Պոլիսը:

>G& TARI JIU 2198 :RKOU

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

Ա. Յովհաննիսեան. «ՀայաստանիԶինուած ուժերը ռազմավարականնշանակութեան դիրքերու վրայվերահսկողութիւն հաստատած են»

Հայաստանի Զինուած ուժերը ռազմավարական նշա-նակութեան դիրքեր առած են իրենց վերահսկողութեանտակ: Այս մասին, ըստ News.am-ի, յայտնած է Հայաստանիպաշտպանութեան նախարարութեան բանբեր ԱրծրունՅովհաննիսեան` անդրադառնալով շրջանառուող լուրերուն,որ հայկական զինուժը Տաւուշի հիւսիսային հատուածինմ է ջ ո ւ ն ե ց ա ծ է ն ո ր բ ն ա գ ի ծ ` վ ե ր ա հ ս կ ո ղ ո ւ թ ե ա ն տ ա կառնելով Վրաստանէն Հայաստան մտնող կազատարը եւՀայաստան-Վրաստան մայրուղին:

«Ատրպէյճանը դիւրութեամբ պիտի չընկալէ, որ 25 տարիկազատարին նկատմամբ վերահսկողութիւն ունէր եւ հիմակորսնցուցած է վերահսկողութիւնը: Ատիկա առանցքայինե ւ ռ ա զ մ ա վ ա ր ա կ ա ն ն շ ա ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ի Հ ա յ ա ս տ ա ն իհամար»,- ըսած է Յովհաննիսեան:

Շար. էջ 5

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

>G& TARI JIU 2198 :RKOU<ABJI% 26 ØGOSTOS 2019

• VOL. XLIII , NO 2198 • LUNDI, 26 AOÛT 2018 • MONDAY, AUGUST 26, 2018

Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութին Բա-րեկամութեան շքանշանով պարգեւատրած էԱտրպէյճանի առաջին տիկին, առաջին փոխնա-խագահ Մեհրիպան Ալիեւան` «ռուս-ատրպէյճա-նական յարաբերութիւններու ամրապնդման ուզ ա ր գ ա ց մ ա ն գ ո ր ծ ի ն մ է ջ ո ւ ն ե ց ա ծ ա ւ ա ն դ ի նհամար»:

« Ռ ո ւ ս - ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն -ներու զարգացման ու ամրապնդման գործին մէջունեցած աւանդին համար Բարեկամութեանշքանշանով պարգեւատրել Ատրպէյճանի Հան-րապետութեան առաջին փոխնախագահ Մեհրի-պան Ալիեւան», նշուած է փաստաթուղթին մէջ:

Լեւոն Արոնեան յաղթեց Grand Chess Tour-ի Սենթ Լուիսի մրցաշարին

Հայկական ճատրակի յառաջատար Լեւոն Արոնեանյաղ-թեց Grand Chess Tour-ի Սենթ Լուիսի արագ եւկայծակնային ճատրակի մրցաշարին:

Ըստ Armenpress.am-ի՝   կայծակնային մրցաշարինԱ ր ո ն - ե ա ն ը մ ր ց ո ւ մ ա յ ի ն ե ր կ ր ո ր դ օ ր ը կ ր ե ց ե ր կ ո ւպարտութիւն, 3 խաղ աւարտեց յաղթանակով, իսկ 4խաղ՝ ոչ-ոքի: 36 հնա-րաւորէն հաւաքելով 22 միաւոր՝Արոնեանը դարձաւ Սենթ Լուիսի մրցաշարի յաղթող:

Երկրորդ տեղը՝ 21,5 միաւորով՝ Չինաստանէն ՏինԼիժենն է, իսկ եռեակը եզրափակեց Ֆրանսայէն Մաք-սիմ Վաշիէ-Լակրաւը նոյնքան՝ 21,5 միաւորով: Աշ-խարհի ախոյեան Մակ-նուս Գարլսենը յայտնուեցաւ6-րդ տեղը:

Նիւ Եորքի մէջ, 93 տարեկանին կեանքէնհեռացած է Միջազգային հեղինակութիւնվայելող ամերիկահայ հանրածանօթ գիտ-նական, իրաւագէտ, պատմաբան, ընկերա-բան, մաթեմաթիքոս, ընկերաբանութեանդոկտոր, փրոֆէսըր, ՀՀ ԳԱԱ պատուաւորդոկտոր, ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանեան ան-դամ, Հայոց Ցեղասպանութեան պատմա-բան եւ Զօրեան հաստատութեան Ցեղաս-պանութեան ուսումնասիրման գծով տնօրէնՎահագն Տատրեանը: Այս մասին, ըստ Armen-press.am-ի, կը տեղեկացնէ gagrule.net-ը։

Վահագն Տատրեան ծնած է 1926-ին Պո-լիս։ Աւարտած է Պեռլինի համալսարանիմաթեմաթիքայի, Վիեննայի համալսարանիպատմութեան եւ Զիւրիխի համալսարանիմիջազգային իրաւունքի բաժանմունքները։1970-1991թթ. ընկերաբանութիւն դասա-ւանդած է Նիւ Եորքի համալսարանին մէջ,միաժամանակ՝ եղած է Հարվըրտի համալ-սարանի միջին Արեւելքի ուսումնասիրու-թիւններու եւ Մասսաչուսէթսի Արհեստա-գիտութեան միջազգային ուսումնասիրու-թիւններու կեդրոններու աւագ գիտաշխա-տող։ 1990-ականներուն եղած է Հ. Ֆ. Գու-գենհայմի ցեղասպանութեան ուսումնասի-րութիւններու ծրագրի տնօրէն։ 1991-էնԶ օ ր ե ա ն ո ւ ս ո ւ մ ն ա ր ա ն ի ( Թ ո ր ո ն թ օ ե ւՔէմպրիճ) ցեղասպանութեան հետազօտու-թիւններու ծրագրի գիտական տնօրէնն էր։

Տատրեան համեմատական ցեղասպա-նագիտութեան հիմնադիրներէն է։ Յատկա-պէս արժէքաւոր են «Հայկական Ցեղաս-պանութիւնը խորհրդային եւ պատմագի-տական քննարկումներով» (հայերէն, 1995),«Հայոց Ցեղասպանութեան մէջ գերմանա-կան պատասխանատուութիւնը։ Պատմականապացոյցի ստուգաբանութիւն» (անգլերէն,1 9 9 6 ) , « Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ե ր ա շ խ ի ք ը ։Թ ո ւ ր ք - հ ա յ կ ա կ ա ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա նգլխաւոր բաղադրատարրեր» (անգլերէն ,1998) մենագրութիւնները։ Միջազգայինի ր ա ւ ո ւ ն ք ի ծ ի ր է ն ն ե ր ս Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութեան վերլուծութեան նուիրուած է«Ցեղասպանութիւնը որպէս ազգային եւ մի-ջազգային իրաւունքի հիմնահարց։ Հայկա-կան հարցը Առաջին աշխարհամարտի տա-

րիներուն եւ անոր նկատմամբ ժամանա-կակից իրաւական վերաբերմունքը» (անգ-լերէն, 1989) աշխատութիւնը։

Վահագն Տատրեան պարգեւատրուած էՀՀ Մովսէս Խորենացիի մետալով, «Վերի-տաս» ոսկէ մետալով (Հարվըրտի համալ-սարան), Ռուսիոյ հայերու միութեան ոսկէմ ե տ ա լ ո վ , Հ Հ Գ Ա Ա ո ս կ է յ ո ւ շ ա մ ե տ ա լ ո վ ,Իտալիոյ «Ճշմարիտները հայերու համար»կ ո մ ի տ է ի Ֆ ր ի տ է ո ֆ Ն ա ն ս է ն ի ո ս կ է յ ո ւ -շ ա մ ե տ ա լ ո վ ( Ց ե ղ ա ս պ ա ն ա գ է տ գ ի տ ն ա -կաններու միջազգային ընկերակցութիւն),Սուրբ Սահակ Սուրբ Մաշտոց մետալով, ՀՀնախագահի ոսկէ մետալով։

Աւարտին յիշենք, որ ՑեղասպանագէտՎահագն Տատրեանի աճիւնը Հայաստանպիտի տեղափոխուի : Ա յս մասին Հայաս-տանի արտաքին գործոց նախարարութեան« Ֆ է յ ս պ ո ւ ք » - ի պ ա շ տ օ ն ա կ ա ն է ջ ը տ ե ղ ե -կացնե լով ՝ կը գրէ . «Հաշուի առնելով մի-ջազգային հեղինակութիւն վայե լող փրո-ֆ է ս ը ր Վ ա հ ա գ ն Տ ա տ ր ե ա ն ի ա ն կ ո տ ր ո ւ մպայքարը արդարութեան եւ Հայոց Ցեղաս-պանութեան վերաբերեալ իրազեկուածու-թեան բարձրացման համար, իր մեծ գիտա-կ ա ն ն ե ր դ ր ո ւ մ ը Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ո ւ -ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ո ւ թ ե ա ն գ ո ր ծ ի ն մ է ջ ՝ ո ր ո շ ո ւ մկայացուած է անոր աճիւնը տեղափոխելՀայաստանի Հանրապետութիւն: Այս ուղ-ղութեամբ աշխատանքները արդէն իսկ կ’ի-րականացուին»:

Կեանքէն հեռացած է ամերիկահայպատմաբան, ցեղասպանագէտ

Վահագն Տատրեան

Երեւանի մէջ Համահայկական7-րդ խաղերը աւարտեցան

Կիրակի՝ 18 Օգոստոս 2019-ին, Երեւանի Ազատութեանհ ր ա պ ա ր ա կ ի ն մ է ջ մ ե ծ հ ա ն դ ի ս ո ւ թ ե ա մ բ ա ւ ա ր տ ե ց ա նՀամահայկական 7-րդ ամառնային խաղերը:

20-ամեայ խաղերու փակման արարողութեան մեկնար-կին ներկաներուն խօսքով դիմեց Համահայկական խաղե-րու համաշխարհային կոմիտէի նախագահ Իշխան Զաքար-ե ա ն ը ` շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե լ ո վ խ ա ղ ե ր ո ւ ն ի ր ե ն ցաջակցութիւնը բերած բոլոր պետական եւ ոչ պետականկառոյցներուն, մասնակիցներուն եւ մրցավարներուն, ինչ-պէս նաեւ լրագրողներուն:

«Միսս համահայկական խաղեր» ճանչցուեցաւ Ռուսաս-տանի վոլեյպոլիսթ Աննա Թունեանը: Լաւագոյն մարզականպատուիրակութիւնը Ռուսաստանի ընդհանուր խումբն է,«Արդար խաղի» մրցանակը ստացաւ պասքեթպոլի Հալէպիկանանց խումբը:

Համահայկական խաղերու յայտնութիւն դարձաւ Տու-պայի պատուիրակութիւնը: «Կարգապահութեան եւ մար-զական ոգիի» մրցանակն իրենց հետ հայրենիքէն պիտիտ ա ն ի ն Վ ի ե ն ն ա յ ի խ ո ւ մ բ ը : Հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն խ ա ղ ե ր ո ւպատմութեան մէջ առաջին անգամ լաւագոյն քաղաքներճանչցուեցան Էջմիածինը եւ աւստրալական Սիտնին: Բոլորմրցանակակիրները պարգեւատրեց ՀՀ վարչապետ ՆիկոլՓաշինեանը:

7-րդ Համահայկական ամառնային խաղերուն այս տարիմասնակցած էր 5244 մարզիկ՝ աշխարհի 35 երկրի 161 քա-ղաքէ: Խաղերու քանի մը մարզաձեւեր տեղի ունեցան Ստե-փանակերտի, Մարտակերտի եւ Ասկերանի մէջ, իսկ հիմ-նական պայքարը՝ Երեւանի: Այս տարի մասնակցած էր 3նոր երկիր՝ Արաբական Միացեալ Էմիրութիւնները, Իրաքըեւ Չեխիան եւ բացակայած էր Պոլիսը:

Page 2: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $150

U.S.A. 1st class (US) $150

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

Պաքու կը բողոքէպուլկարացիերեսփոխաններունարցախ այցելութեան դէմ

Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր -ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը 8 Օ գ ո ս -տոսին բողոքագիր մը յղեց Պու լ -կարիոյ իշխանութիւններուն, Պուլ-կարիոյ խորհրդարանի անդամներՎ ա լ ե ր ի Ս ի մ է ո ն ո վ ի ե ւ Ե ո ր տ ա նԱփոսթոլովի կողմէ 6 եւ 7 Օգոս-տ ո ս ի ն « Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի գ ր ա ւ ե ա լտարածքներ»ը (կարդալ՝ ԱրցախիՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ) կ ա տ ա ր ա ծայցելութեան եւ տեղւոյն «անջա-տողական վարչակարգի» ներկա-յացուցիչներուն հետ անոնց ունե-ցած հանդիպումներուն գծով։ Այսմասին կը հաղորդէ «Ասպարէզ»-ը՝վկայակոչելով «Թուրան»-ը։

նախարարութիւնը նաեւ նշեց,ո ր « ի ր հ ա յ ա ն պ ա ս տ դ ի ր ք ո ր ո -շումներով յայտնի պատգամաւորՍ ի մ է ո ն ո վ ի ա պ օ ր ի ն ի ա յ ց ե լ ո ւ -թիւնը» իր տեսակին մէջ երրորդըկը հանդիսանայ եւ ան 2016-էն իվեր արդէն իսկ կը գտնուի Ատրպէյ-ճանի (տխրահռչակ) «սեւ ցանկ»ինվրայ, որուն պաշտօնական անուննէ՝ «Գրաւեալ տարածքներ ապօրի-նի այցելութիւն կատարած օտա-րերկրեայ քաղաքացիներու ցանկ»:

Խմբագրական

«ՀաՅկական ՀԻՒանԴՈՒԹԻՒն»Վերոյիշեալ վերնագիրը անմիջապէս պիտի յիշեցնէ

առողջական կամ բժշկական խնդիր մը: Արդարեւ, գո -յութիւն ունի ֆիզիքական հիւանդութիւնը որ կը կոչուի«Հայկական հիւանդութիւն». պիտակում մը որ գիտա -կան նշանակութիւն մը չունի. այդ հիւանդութեան գի -տա կան անունն է «ընտանեկան միջերկրականեանտենդ» (Ֆամիլիալ մէտիթէրանէան ֆիվըր) , որ ընդ -հանրապէս կը յայտնուի հայ, հրեայ, արաբ եւ թուրքծագումով անհատներու մօտ. հայերս, շատ մը բաներունման իւրացուցած, սեփականաշնորհած ենք նաեւ այդհիւանդութիւնը, որուն դարմանումը գտնուած է 1951-ինեւ բուժման համար կը գործածուի Քոլչիսին (Colchisin)դեղը:

Սակայն, մեր այսօրուան նիւթը այդ հիւանդութեանմասին չէ, այլ աւելի հին, պատմական բնոյթի հիւան-դութեան մը մասին է որ թափանցած է հայու էութեանեւ աւելի աղէտներ կը գործէ դարերէ ի վեր, միջերկրա-կանեան այդ տենդէն շատ աւելի հետեւանքներով: Այդհիւանդութիւնը հայկական անմիաբանութիւնն է, որաւելի յարիր դարձած է հայուն էութեան քան վերեւյիշուած հիւանդութիւնը:

Պատմական կարգ մը ճակատագրական դէպքերուննշումը, այստեղ, պիտի համոզէ մեզ անոր հայկականս ե փ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ի ն , ն ո յ ն ա տ ե ն վ ե ր ա ռ ն ե լ ո վանոր տարողութիւնը այսօրուան քաղաքական անցքե-րուն հետ:

Ա ր Ա ր Ա ռ Ա ջ ի ն – Հ ա յ կ ա կ ա ն ա ռ ա ջ ի ն ե ւ վ ե ր ջ ի նկայսրութիւնը կերտուած է Տիգրան Բ., Մեծն Տիգրանարքային կողմէ, որուն իշխանութիւնը տեւեց Ք.Ա. 95-էնմինչեւ 56 թուականը: Անոր կայսրութիւնը կ’երկարէրՍեւ Ծովէն մինչեւ Միջերկրական: Երբ Մեծն Տիգրան կըտողանցէր ՝ չորս այ լ նուաճեալ թագաւորներ իբրեւծառայ կ’ընկերանային անոր:

Սակայն հայկական այդ կայսրութիւնը զոհ դարձաւհռովմէական արշաւանքին. երբ հռովմէական բանակըկը մօտենար մայրաքաղաք Տիգրանակերտին՝ հայոցԱրքան, իր բարձունքէն դիտելով ըսած էր. «Եթէ ասոնքպատգամաւորներ են՝ թիւով շատ-շատ են, եթէ զին-ւորներ են՝ շատ քիչ են»: Սակայն հռովմէացիները եկածեւ տապալած են Տիգրանի կայսրութիւնը, դաւադիրօ ժ ա ն դ ա կ ո ւ թ ե ա մ բ ը Տ ի գ ր ա ն կ ր տ ս ե ր ի , թ ա գ ա ւ ո ր իերրորդ որդւոյն:

Հետեւաբար հայկական կայսրութիւնը զոհ գացած էթագաւորին մեծամտութեան եւ իր զաւկին դաւաճա-նութեան:

ԱրԱր Երկրորդ – Բիւզանդիոնի կայսրերը զոհըդ ա ր ձ ա ն ի ր ե ն ց կ ա ր ճ ա տ ե ս ո ւ թ ե ա ն , զ ո հ ե լ ո վ ն ա ե ւհայոց Բագրատունեաց թագաւորութիւնը: Հակառակայն իրողութեան որ Բիւզանդիոն ականատեսը կ’ըլլայի ր ս ա հ մ ա ն ն ե ր ո ւ ն վ ր ա յ զ օ ր ա ց ո ղ ս ե լ ճ ո ւ ք ե ա ն ց ե -ղերուն՝ կը շարունակէր հալածել հայկական թագաւո-րութիւնն ու իշխանապետութիւնները, որոնք կրնայինպատուար դառնալ սելճուքեան հորդաներուն եւ Բիւ-զանդական կայսրութեան միջեւ: Բիւզանդացիք 1042-ինարշաւեցին Անիի թագաւորութեան վրայ եւ շնորհիւԶօրավար Վահրամ Փահլավունիի կրեցին ծանր պար-տութիւն. այդ թուականէն ի վեր է որ Անիի թագաւորօծուեցաւ Գագիկ Բ.: Զօրավար Փահլաւուն պարտու-թ ե ա ն մ ա տ ն ե ց ն ա ե ւ ս ե լ ճ ո ւ ք ե ա ն զ օ ր ք ե ր ը : ո ւ ր ե մ նԱնին անպարտելի էր արտաքին ոյժերու դէմ:

Սակայն, հայոց իշխաններու կարգին էր Վեստ Սար-գիս, որ բիւզանդամէտ էր: Բիւզանդացիք դիմեցին դի-ւանագիտական խորամանկութեան եւ Պետրոս Գե-տադարձ կաթողիկոսի եւ Վեստ Սարգիսի դաւադրու-թեամբ Անիի բանալիները յանձնուեցան Բիւզանդիոնիկայսրին:

Տարբեր հարց որ Անին երկար չմնաց բիւզանդացի-ներու իշխանութեան ներքեւ եւ ինկաւ սելճուքեան տի-րապետութեան տակ եւ եղաւ քար ու քանդ:

ԱրԱր Երրորդ – Առաջին Աշխարհամարտի ընթաց-քին 1918ի Փետրուարին թուրքական ոյժերը հեռացածէին կարսի բերդէն զայն թողելով հայկական կամաւո-ր ա կ ա ն ջ ո կ ա տ ն ե ր ո ւ ձ ե ռ ք ի ն տ ա կ : ի ս կ ռ ո ւ ս ա կ ա նբանակը, յեղափոխութեան պատճառաւ կը հեռանարկարսէն «դէպի տուն» կարգախօսով, ետին թողելովհսկայ քանակութեամբ պարէն, հագուստ, զինամթերք:Ցոյց տալու համար ռուսական զինամթերքի քանակը,Զօր. Անդրանիկ կ’ըսէ թէ կրնայինք երկու ամիս անընդ-հատ դէպի լուսին կրակել եւ չսպառել մեր ունեցածպաշարը:

Սակայն, հակառակ Զօր. Անդրանիկի խնդրանքնե-ր ո ւ ն հ ա յ կ ա մ ա ւ ո ր ն ե ր ը դ ա ր ձ ա ն դ ա ս ա լ ի ք . ո մ ա ն քառարկելով որ «կարսը մեր հողը չէ, Արեւմտահայաս-

տան է». ուրիշներ հաւատացած էին որ թուրքը պոլ-շեւիկ դառնալով «եղբայրացած« էր հայուն, հետեւա-բար կարիք չկար կռուելու:

Այդպիսով կարսը անցաւ թուրքերուն:ԱրԱր չորրորդ – Հայաստանի առաջին անկախու-

թեան օրերուն (1918-1920), երկիրը կը գտնուէր քե-մալական ոյժերու եւ նոր կարմրող ռուսական նուաճ-ման միջեւ: դժբախտաբար այդ օրերուն ալ հայոց մէջինկած էր անմիաբանութիւնն ու ատելութիւնը: Հայոցայդ օրերու վիճակին մէջ ստորագրուեցաւ Ալեքսանդ-րապոլի ամօթալի դաշնագիրը:

Տ ա կ ա ւ ի ն ա յ դ օ ր ե ր ո ւ հ ա կ ա ս ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը կ ը շ ա -րունակուին մինչեւ այսօր: իւրաքանչիւր կողմ որ կըգրէ այդ շրջանի պատմութիւնը, ընդհանրապէս կը մնայկողմնակալութեան մէջ: Փաստը այն է որ երբ պոլշե-ւիկները եկան իշխանութեան, մոռցած իրենց ազգայինինքնութիւնը, սկսան կացինահարել դաշնակցական-ները: իսկ նժդեհ, որուն ի դէպ կը պարտինք Զանգե-զուրի հայկականութիւնը, չվարանեցաւ հարիւրաւորհայ պոլշեւիկներ վար գլորելու Տաթեւի վանքի բարձ-րունքներէն:

Հայաստանի անկախութեան կորուստով հատուցուե-ցան եղբայրասպան կռիւները:

ԱրԱր ՎԵրջին – Հազար տարուան մէջ առաջինանգամ ը լ լա լով թուրքին ճիրաններէն կրցանք խլե լկտոր մը հայկական հող – Արցախը: Տակաւին չկրցանքվայելել մեր յաղթանակը, քանի 1994 Պիշկեքի զինա-դադարէն ի վեր կը շարունակուի ոչ-պատերազմ եւ ոչ-խաղաղութիւն գոյավիճակը: Եւ միջազգային հանրու-թիւնն ալ կը շարունակէ սատարել այդ իրավիճակիյարատեւման: Պատերազմի վախը – աւելի քան ոեւէուրիշ ազդակ – պատճառ կը դառնայ Հայաստանի հա-յ ա թ ա փ ո ւ թ ե ա ն : Թ ո ւ ր ք ե ր ը ե ւ Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ց ի ն ե ր ըգիտակից են այդ իրողութեան եւ յոյս ունին որ եթէ չյա-ջ ո ղ ե ց ա ն հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը ծ ո ւ ն կ ի բ ե ր ե լ պ ա տ ե ր ա զ մ ո վ ՝կրնան իրենց նպատակին հասնիլ Հայաստանի մաշու-մով: ռազմագիտական իրապաշտ քաղաքականութիւնմըն է այս:

Թ ա ւ շ ե ա յ յ ե ղ ա փ ո խ ո ւ թ ի ւ ն ը փ ո խ ե ց ի ր ա վ ի ճ ա կ ըՀ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ : Վ ե ր ջ տ ր ո ւ ե ց ա ւ ն ա խ կ ի ն փ տ ա ծիշխանութեան: Փաշինեան խոստացաւ այս անարիւնյեղափոխութենէն վերջ թոյլ չտալ որ վրէժխնդրութիւն-ն ե ր ( վ ա ն տ ե թ թ ա ) տ ե ղ ի ո ւ ն ե ն ա ն : Փ ա շ ի ն ե ա ն , ի ն քծայրայեղական մըն էր, երբ պատնէշին միւս կողմն էր,այսօր երբ իշխանութիւն է՝ կ’անդրադառնայ թէ որքանդժուար է հաւասարակշռութիւն պահպանելը:

Ա ն գ ա մ մ ը ո ր ա մ բ ո խ ը ո տ ք ի ե լ լ է , յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ե ա նպարագային դժուար պիտի ըլ լայ զայն վերադարձնելհանդարտ կշռադատման մակարդակին: Քաղաքա-ցիներուն մօտ այնքան զօրաւոր է ատելութիւնը հինե-րուն նկատմամբ որ վրէժխնդրութեան այդ ոգին շուտովպիտի չհանդարտի: Այնքան ուժեղ եղաւ վարկաբեկ-ման պայքարը հիներու դէմ որ թացին հետ չորն ալա յ ր ե լ ո ւ տ ր ա մ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը դ ե ռ կ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ի :Փաշինեան ցարդ յաջողեցաւ հաւասարակշռութիւնըպահպանել Հայաստանի մէջ: Սակայն վախը այն է որանհանդարտութիւնը չհասնի Արցախ, երբ թշնամինսահմանին վրայ կեցած պատրաստ է մեր ազգը յօշո-տելու:

Շար. էջ 5

Page 3: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 3

JORONJØ

Արժ. Տէր Հայարի Քհնյ. Թանաշեանի Անդրանիկ Սուրբ ՊատարագըՍբ. Երրորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ Մէջ

Ս.Ե.Հ.Ա. Եկեղեցւոյ Մամլոյ Գրասենեակ

Գանատահայոց Թեմի Առաջնորդ՝ Գերշ. Տէր Աբգար Եպս. Յովակիմեանիհայրական օրհնութեամբ, Կիրակի` 4 Օգոստոս 2019-ին, Սուրբ Երրոր-դութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ մէջ պատարագեց եւ քարոզեց ՍուրբԵրրորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւո յ Հոգեւոր Հովիւի նորանշանակՕգնական՝ Արժ. Տէր Հայարի Քհնյ. Թանաշեան:

Ս. Պատարագի ընթացքին Գանատահայոց Թեմի Փոխառաջնորդ եւԵկեղեցւոյս Հոգեւոր Հովիւ՝ Արժ.Տ. Զարեհ Ա. քհնյ. Զարգարեանը,ընթերցեց Սրբազան Հօր տնօրի-նութիւնը՝ Արժ. Տ. Հայարի քհնյ .Թ ա ն ա շ ե ա ն ի Հ ո գ ե ւ ո ր Հ ո վ ի ւ իՕգնական նշանակման առնչու -թ ե ա մ բ : Տ է ր Զ ա ր ե հ ը ի ր ո ւ ր ա -խութիւնը յայտնեց այս նշանակ-ման առթիւ եւ յանուն ԵկեղեցւոյԾ խ ա կ ա ն Խ ո ր հ ր դ ի , Յ ա ր ա կ ի ցՄարմիններու եւ հաւատացեալ-ներու, բարի գալուստ եւ յաջողու-թիւններ մաղթեց Տէր Հօր ի փառսԱստուծոյ, Անոր Սուրբ Եկեղեցւոյպ ա յ ծ ա ռ ո ւ թ ե ա ն ե ւ հ ա ւ ա տ ա ց -

եալներուն մատուցած իր ծառա-յութեան մէջ: Յաւարտ Սուրբ Պատարագի, հաւատացեալները շնորհաւորեցին Տէր

Հայրը, որմէ ետք տեղի ունեցաւ բարի գալստեան մտերմիկ ընդունելու-թիւն՝ կազմակերպուած Ծխական Խորհուրդին կողմէ, գլխաւորութեամբատենապետուհի Տիկ. Ռոզին Իմաստունեանի: Ընդունելութեան ընթացքիններկաները յաջողութիւններ մաղթեցին Տէր Հօր իր այս նոր առաքելու-թեան մէջ:

Արեւմտեան Ամերիկայի Համահայկական Խորհուրդի ՅայտարարութիւնՎերջին տարիներուն, Արեւմտեան Ամերիկայի

հայ եկեղեցական, քաղաքական եւ հասարակա-կան կառոյցներու ղեկավարութիւնը իրականա-ցուցած է հեզասահ եւ առողջ համագործակ-ցութեան միջավայր մը, եւ միասնական ոգիովծրագրած է ու գործած, դիմագրաւելով հայ հա-մայնքին վերաբերող տարատեսակ մարտահրա-ւէրներ:

Այս գործակցութեան լաւագոյն օրինակներէնհ ա ն դ ի ս ա ց ա ծ ե ն Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նհարիւրամեակի ոգեկոչման համագաղութայինճ ի գ ե ր ն ո ւ մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւ մ ն ե ր ը , ո ր ո ն ց կ ա զ մ ա -կերպական աշխատանքներուն ընթացքին ար-ձանագրուած են համագործակցութեան եզակիու յաջող պատմական հանգրուաններ:

Հարիւրամեակի աշխատանքներուն զուգահեռո ւ ա ն ո ն ց մ է ե տ ք , զ ա ն ա զ ա ն ա ռ ի թ ն ե ր ո վ ե ւմասնակի յանձնարարութիւններով ստեղծուածգործադիր յանձնախումբեր եւս ողջունելի աւանդմը ստեղծած են՝ ապացուցելով համագործակ-ցութեան անհրաժեշտութիւնը:

Բացայայտ իրողութիւն է , որ օրէ օր քանա-կականօրէն կ‘աճի Արեւմտեան Ամերիկայի հա-յութիւնը, եւ որակականօրէն կը զարգանայ հայհամայնքի հաւաքական կարողականութիւնը:Ա յս իրողութեան առընթեր, բնականաբար կըբազմապատկուի հայ համայնքի հաւաքականշահերը պաշտպանելու եւ անոր հաւաքականդիմագիծը արտայայտելու կարեւորութիւնը:

Հետեւաբար, մինչեւ օրս վերոյիշեալ հաւաքա-կան աշխատանքի յաջող ու դրական արդիւնք-ներէն քաջալերուած, ինչպէս նաեւ՝ հայրենիքէնն ե ր ս թ է դ ո ւ ր ս ա զ գ ա յ ի ն մ ի ա ս ն ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ նյառաջացնելու հրամայականի թելադրութենէնմ ղ ո ւ ա ծ , ե ւ հ ա յ ո ւ թ ե ա ն ո ւ ժ ի հ ա ւ ա ք ա գ ր ո ւ մ ընկատելով անհրաժեշտ՝ Արեւմտեան Ամերիկայիտարածքին գործող եւ գործակցութեան աւանդս տ ե ղ ծ ա ծ ս տ ո ր ա գ ր ե ա լ կ ա ռ ո յ ց ն ե ր ը հ ա մ ա -խմբուելով, որոշեցին կազմել համայնքի հաւա-քական շահերը հետապնդելու ձգտող եւ միաս-նական ճիգերը համադրող ղեկավար խորհուրդմը, որպէսզի հիմքը դրուի ապագայի գործակ-ցութեան նոր էջի մը:

Խորհուրդը կը կոչուի Արեւմտեան ԱմերիկայիՀ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ( P a n - A r m e n i a nCouncil of Western USA).

Խորհուրդին անդամ դառնալու կը հրաւիրուին

համայնքի այն կազմակերպութիւնները, որոնքկ ը փ ա փ ա ք ի ն մ ա ս կ ա զ մ ե լ ա յ ս հ ա ւ ա ք ա կ ա նճիգին, եւ իւրաքանչիւրը ունի նուազագոյնը 300գործօն անդամ։

Խորհրդակցական բնոյթ ունեցող այս խոր-հ ո ւ ր դ ի ն ո ր ո շ ո ւ մ ն ե ր ը պ ա ր տ ա դ ի ր չ ե ն ա ն ո րանդամ կազմակերպութեանց։ Ուստի, անոր գո-յ ո ւ թ ի ւ ն ը մ ա ս ն ա կ ի ց կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ե ա ն ցգործունէութեան վրայ ոեւէ իշխանութիւն չունի։

Խ ո ր հ ո ւ ր դ ը կ ‘ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ ի ա ռ ա ւ ե լ ա գ ո յ նմասնակցութիւն ապահովելու սկզբունքով եւմիշտ կը պահպանէ համախոհութիւն յառաջաց-նելու սկզբունքը: Առաւել եւս, ստորագրեալ կա-ռոյցները յանձնառու են գործել իրարու հանդէպփոխադարձ յարգանքի եւ զիջողութեան հաս -կացողութեամբ:

Խորհուրդի առաքելութիւնն է՝. Հ ա մ ա հ ա մ ա յ ն ք ա յ ի ն բ ն ո յ թ ի ա շ խ ա -

տանքներ ծրագրել եւ համադրել.. Հայութեան հաւաքական շահերն ու

համայնքի հայութեան իրաւունքները յա -ռաջ տանող աշխատանքներ քաջալերել.

. Հայկական հաւաքական շահերուն եւիրաւունքներուն սպառնացող միտումներըհակակշռող քայլերու նախաձեռնել.

. Առաւելագոյն չափով հաւաքագրել հա -մայնքի հայութեան ներուժը , ներառելովհամայնքի բոլոր հայկական ուժերը, յանունհա մայնքի բարօրութեան ու Հայաստանի եւԱրցախի զարգացման.

. Միշտ հետամուտ ըլ լալ համայնքայինկեանքի առողջ պահպանման:

Խորհուրդի աշխատանքներուն պարբերաբարկը հրաւիրուին համայնքէն ներս գործօն եւ ազ-դ ե ց ի կ ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ց ո ղ ա զ գ ա յ ի ն ն ե ր ,որոնք իրենց մասնագիտական թէ այ լ առաւե-լութիւնները, պատրաստ կ‘ըլլան ի սպաս դնելուվերոյիշեալ աշխատանքներուն եւ նպատակնե-րուն յաջողութեան համար:

Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա ն դ ա մ չ ե ղ ո ղ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր կ ա մ ա ն հ ա տ հ ա յ ո ր դ ի ն ե ր ե ւ ս վ ե ր ո -յիշեալ հաւաքական ճիգէն անմասն չի ձգելունպատակով, տարին առնուազն մէկ անգամ կամաւելի (ըստ կարիքի եւ յարմարութեան) ու նա-խապէս որոշուած օրակարգով, Խորհուրդը կը

նախաձեռնէ հաւաք-համագումարներու, որոնցկը հրաւիրուի համայնքի հայութիւնը, հաւաքա-կան ծրագիրներու եւ նիւթերու ուղղութեամբ իրկարծիքները լսելի դարձնելու եւ իր ներդրումըբերելու:

Հիմնուելով վերոյիշեալ տրամաբանութեան,տեսլականին, եւ նպատակներուն վրայ , Արև-մըտեան Ամերիկայի հայ ազգային եւ համայն-քային իրականութեան մէջ , այսու կը յա յտա-րարենք գործակցութեան եւ միասնութեան նորէջի մը մեկնարկը:

Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի,Արեւմտեան Թեմ

Առաջնորդարան Հայոց ԱՄ ՆահանգներուԱրեւմտեան Թեմ

Հիւսիսային Ամերիկայի Հայ ԱւետարանականՄիութիւն

Հիւսիսային Ամերիկայի Տիրամայր Նարեկի ՀայԿաթողիկէ Թեմ

Արեւմտեան Ամերիկայի Հայ ՅեղափոխականԴաշնակցութիւն

Ռամկավար Ազատական Կուսակցութիւն,Արեւմտեան Ամերիկայի Շրջան

Արեւմտեան Ամերիկայի Հայ OգնութեանՄիութիւն

Հայկական Բարեգործական ԸնդհանուրՄիութիւն, Արեւմտեան Շրջան

Ամերիկայի Հայ ԱւետարանչականԸնկերակցութիւն

Հայ Մարմնակրթական Ընդհանուր Միութիւն,Արեւմտեան Նահանգներու Շրջան

Արեւմտեան Ամերիկայի Համազգային ՀայԿրթական եւ Մշակութային Միութիւն

Արեւմտեան Ամերիկայի Հայ ԵրիտասարդացԴաշնակցութիւն

Միացեալ Հայ ԵրիտասարդներԱրեւմտեան Ամերիկայի Հայ Դատի

ՅանձնախումբԱմերիկայի Հայկական Համագումար,Արեւմտեան Շրջանային Գրասենեակ

Հայ Իրաւաբանական ՄիութիւնՊոլսահայ Միութիւն

Լոս Անճելըսի Իրանահայ ՄիութիւնՔալիֆորնիոյ Հայ Երիտասարդաց Միութիւն

Լոս Անճելըսի Իրաքահայերու ԸնտանեկանՄիութիւն

Page 4: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

4 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

Համահայկական 7-րդ ամառնա-յին խաղերուն մասնակից պատուի-ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը Ծ ի ծ ե ռ ն ա կ բ ե ր դ իյ ո ւ շ ա հ ա մ ա լ ի ր ի ն մ է ջ յ ա ր գ ա ն ք իտուրք մատուցեցին Հայոց Ցեղաս-պանութեան զոհերու յիշատակին:

Ըստ Armenpress.am-ի՝ 7-րդ խա-ղ ե ր ո ւ ն մ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ը ն ա խ ծ ա -ղիկներ խոնարհեցին յուշահամա-լիրին մէջ, այնուհետեւ այցելեցինՀայոց Ցեղասպանութեան թանգա-րան:

«Համահայկական այս խաղերընոր թափ ստացան անով, որ բա-ցումը տեղի ունեցաւ Արցախի մէջ…Հ ի մ ա ա մ բ ո ղ ջ ա կ ա ն ե ն ք ՝ Հ ա յ ա ս -տան-Արցախ-սփիւռք», - լրագրող-ներու հետ զրոյցին ընթացքին ըսածէ   հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն խ ա ղ ե ր ո ւ հ ա -մաշխարհային խորհուրդի անդամՍ ե պ ո ւ հ Պ ա ղ տ ո յ ե ա ն :   Վ ի ե ն ն ա յ իպատուիրականութեան ներկայա-ցուցիչը իր խօսքին մէջ շեշտած է,ո ր խ ա ղ ե ր ո ւ ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ը կ ՝ ի ր ա -կանանայ` հայերը միասնական են…

Մասնակիցներուն մէջ նոյնիսկ սի-ր ա հ ա ր ո ւ ա ծ զ ո յ գ ե ր կ ա ն ա ր դ է ն :« Ա ր ց ա խ ի ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը հ ր ա շ ա լ իը ն դ ո ւ ն ե ց մ ե զ : Հ պ ա ր տ ե ն ք ե ւերախտապարտ իրենց»,- եզրափա-կած է ան:

Համահայկական խաղերու հա-մաշխարհային խորհուրդի նախա-գահ Իշխան Զաքարեանի խօսքով`խաղերուն կը մասնակցին եղեռնա-զարկ ժողովուրդի յետնորդները, եւա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը Ծ ի ծ ե ռ ն ա կ ա բ ե ր դա ր դ է ն ա ւ ա ն դ ա կ ա ն դ ա ր ձ ա ծ էխաղերուն համար: «Գիրքերուն մէջկարդալը այլ է, այստեղ ըլլալը` այլ»,-ըսած է ան:

Համահայկական խաղերուն ըն-թացքին Օգոստոս 13-ը հանգիստիօ ր է , ե ւ պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըկ՝այցելեն Գառնի եւ Գեղարդ:

Ն շ ե ն ք , ո ր 7 - ր դ   հ ա մ ա հ ա յ կ ա -կան ամառնային խաղերուն այս տարի կը մասնակցի մօտ 5000 մար-զիկ՝  աշխարհի 35  երկրի մօտ 160քաղաքէ:

Համահայկական խաղերումասնակիցները Ծիծեռնակաբերդայցելեցին

Մասիս Մայիլեան. «Չեմ բացառերմասնակցութիւնս յառաջիկայընտրական գործընթացներուն»

Արցախի հանրապետութեան ար-տաքին գործոց նախարար՝ ՄասիսՄայիլեան իր ֆէյսբուքեան էջին մէջգ ր ե լ ո վ տ ե ղ ե կ ա ց ո ւ ց ա ծ է , ո ր կ ըհետեւի ներարցախեան քաղաքա-կան զարգացումներուն եւ չի բա-ց ա ռ ե ր ի ր մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը յ ա -ռաջիկայ ընտրութիւններուն։

«Հնարաւորինս կը հետեւիմ նե-րարցախեան քաղաքական զարգա-ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն ե ւ յ ա ռ ա ջ ի կ ա յ Տ Ի Մ( Տ ե ղ ա կ ա ն ի ն ք ն ա կ ա ռ ա վ ա ր մ ա նհամակարգի) ու համապետականընտրութիւններու հետ կապուածի ր ա վ ի ճ ա կ ի ն ։ Կ ը գ տ ն ե մ , ո ր բ ա -ցառիկ հնարաւորութիւն ստեղծը -ւած է օրինակելի ընտրութիւններուկայացման համար, եւ պատրաստեմ ամէն ինչով նպաստել այդ ընտ-ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ շ ո ւ ր ջ դ ի ւ ա ն ա գ ի -տական առաւել բարենպաստ մթնո-լորտի ստեղծմանը։

Ն ա ե ւ չ ե մ կ ր ն ա ր ա ն տ ե ս ե լ հ ա -մապետական ընտրութիւններունի մ մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ձ ե ւ ա չ ա փ իմասին, այն բազմաթիւ հարցերն ուհարցումները Արցախի Հանրապե-տութենէն, Հայաստանի Հանրապե-տութենէն ու Սփիւռքէն։ Անգամ մըեւս հաւաստելով մեր երկրի անվը-տ ա ն գ , ա պ ա հ ո վ , ք ա ղ ա ք ա կ ի ր թո ւ ժ ո ղ ո վ ր դ ա վ ա ր ա կ ա ն լ ա ւ ա գ ո յ ն

ա պ ա գ ա յ ի հ ա ն դ է պ ի մ խ ի ս տ շ ա -հագրգռուած ըլ լալը եւ այդ ապա-գայի կերտման գործին աւելի մեծպատասխանատուութիւն ստանձ-նելու իմ սկզբունքային պատրաս-տակամութիւնը, կ’ուզեմ տեղեկաց-ն ե լ , ո ր կ ը մ տ ա ծ ե մ ա յ դ ո ւ ղ ղ ո ւ -թեամբ, պարբերաբար կը հետեւիմհ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն կ ա ր ծ ի ք ի դ ր ս ե -ւորումներուն, մարդկանց իղձերունու տրամադրութիւններուն եւ պիտիձ գ տ ի մ ա ռ ա ւ ե լ ա գ ո յ ն ս օ գ տ ա կ ա րըլ լալ այդ իղձերու իրականացմա-նը:

Ուստի եւ ըստ էութեան չեմ բա-ցառեր իմ գործօն մասնակցութիւնըընտրութիւններուն»։

Հայաստանցի բժիշկ. «Ամուլսարիշահագործումը կ’ոչնչացնէ «Ջերմուկ»հանգստավայրը»

Ամուլսարի ոսկիի հան-քավայրի շահագործումըանթոյ լատրելի է : Այս մա-սին NEWS.am-ի թղթակցիհ ե տ զ ր ո յ ց ի ժ ա մ ա ն ա կը ս ա ծ է   Ջ ե ր մ ո ւ կ ի հ ա ն -ր ա հ ա ւ ա ք ի ն մ ա ս ն ա կ ի ց ,բժիշկ Յասմիկ Սարգսեա-նը:

Բ ժ ի շ կ ը յ ի շ ե ց ո ւ ց ա ծ է ,որ հանքավայրի շահագոր-ծ ո ւ մ ը ո չ մ ի ա յ ն բ ա ց ա -սաբար կ’անդրադառնայ,այլ նաեւ կ’ոչնչացնէ   Հայաստանի հպարտութիւնը` Ջերմուկ հանգստա-վայրը, որ յայտնի եղած է հարիւր տարիներէ ի վեր: Յասմիկ Սարգսեանըշեշտած է, որ հանքավայրի շահագործումը  յղի է նաեւ Սեւանի աղտոտ-մամբ, Սեւանի թունելի փլուզմամբ՝ աղտոտ ջուրի տարրերու քայքայմանհետեւանքով:

Հանքավայրի շահագործումը միջավայրի վատթարացման եւ հիւան-դութիւններու պատճառ պիտի ըլ լայ : Նշենք նաեւ հանքավայրի ոսկիիհարստացման ժամանակ գործածուող սիանիթ պարունակող նիւթերույառաջացուցած վնասը:

Ջ ե ր մ ո ւ կ ի բ ն ա կ ի չ ն ե ր ը հ ա ն ր ա հ ա ւ ա ք ի ն մ ի ա ձ ա յ ն « Ո չ » ը ս ա ծ ե նԱմուլսարի շահագործման ծրագրին: Ընթերցուած է նաեւ հանքավայրիա ր գ ե լ ա փ ա կ մ ա ն ա շ խ ա տ ա ն ք ի մ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ո ւ յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը ,ուղղուած վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանին՝  ծրագիրը դադրեցնելու պա-հանջով:

Հայաստանի զբօսաշրջիկները այստարի նախորդ տարուան համեմատծախսած են մօտ 120 միլիոն տոլարաւելի գումար

Այս տարուայ առաջին 6 ամիսները նկատի առնելով, Հայաստանժամանած զբօսաշրջիկներու թիւը տպաւորիչ աճ արձանագրած է: Այսմ ա ս ի ն ի ր Ֆ է յ ս պ ո ւ ք ե ա ն է ջ ի ն մ է ջ գ ր ա ծ է Հ Հ վ ա ր չ ա պ ե տ ՝ Ն ի կ ո լՓաշինեանը:

Բ ո լ ո ր ե ր կ ր ն ե ր է ն ժ ա մ ա ն ա ծ զ բ օ ս ա շ ր ջ ի կ ն ե ր ո ւ թ ի ւ ը ո ր ո շ ա կ իտոկոսներով բարձրացած է, սակայն Գերմանիոյ , Չինաստանի եւՀոլլանտայի զբօսաշրջիկներու տոկոսը աւելի ակնյայտ է այս շրջանին:

«Ընդհանուր առմամբ առաջին կիսամեակին ունինք զբօսաշրջու-թեան 12,8 տոկոս աճ: Կեդրոնական դրամատան հաշուարկներով այստարի նախորդ տարուայ համեմատ զբօսաշրջիկները Հայաստանիմէջ ծախսած են մօտ 120 միլիոն տոլար աւելի գումար: ՀՀ իւրա-քանչիւր քաղաքացի կարող է այս գումարէն իր բաժինն ունենալույայտ ներկայացնել : Նաեւ կ’ուզեմ յիշեցնել , թէ ինչքան կարեւոր էպատշաճ ծառայութիւններ մատուցելը զբօսաշրջիկներուն, որպէսզիանոնք լաւ տպաւորութիւններով հեռանան Հայաստանէն եւ բարձ-րացնեն մեր երկրի ճանաչելիութիւնն ու վարկը ողջ աշխարհով»,-նշած է Նիկոլ Փաշինեանը:

Page 5: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 5

«Հայկական Հիւանդութիւն...Շար. էջ 2-էն

Դժբախտաբար խոտոր ձայներ լսուեցան նաեւԱրցախէն: Երբ ապակայունացման ամէն փորձմիայն աղէտալի կրնայ դառնալ: Կատարուեցանփ ո փ ո խ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր Ա ր ց ա խ ի բ ա ն ա կ ի վ ե ր ի նխաւերուն մէջ: Այդքանը կարծէք բաւարար չըլ-լար՝ դաւադիրներ փնտռուեցան Արցախի մէջ,նո յնինքն վարչապետը այդ ուղղութեամբ ար-տայայտութիւն ունեցաւ:

Ա զ ա տ ա մ ա ր տ ի կ Ս ե ֆ ի լ ե ա ն ի ն ն մ ա ն սեֆի լմարդիկ յայտարարեցին թէ այնքան ատեն որԹաւշեայ յեղափոխութիւնը չէ թափանցած Ար-ցախ, յեղափոխութիւնը իր լրումին չէ հասած.իսկ Սասնայ Ծռեր կուսակցութեան ջոկատներըզինեալ արշաւներ կազմակերպեցին դէպի Ար-ցախ:

Պատմաբան Արա Պապեան, Մոտուս Վիվենտիհետազօտական հիմնարկի պետը – որ յայտնի էիր ծայրայեղական գաղափարներով - յայտա-րարած է. «Եթէ Երեւանը մերժել է նախկին իշ-խանաւորներին ապա նախկինները չեն կարողմնալ Ստեփանակերտում. Ստեփանակերտի իշ-խանութիւնները Երեւանի նախկին իշխանու-թեան մասնաճիւղն են եղել՝ եւ մտածողութեամբ

եւ գործունէութեամբ»:Ա յ ս պ ի ս ի ծ ա յ ր ա յ ե ղ ա կ ա ն դ ի ր ք ա ւ ո ր մ ա ն

ա ր ձ ա գ ա ն գ ը ի մ ա ց ո ւ ե ց ա ւ ե ր բ Օ գ ո ս տ ո ս 5 ի նՓաշինեան ելոյթի գացած էր Ստեփանակերտ:Երբ վարչապետէն առաջ ողջոյնի խօսք կ’ար-տասանէր Արցախի նախագահ Բակօ Սահակ-եան՝ սու լոցներ եւ կոչեր լսուեցան՝ «հրաժա-րի՛ր»:

Կ ա ր ծ է ք բ ա ւ ա ր ա ր չ ը լ լ ա յ ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն է նլ ս ո ւ ա ծ գ ր գ ռ ի չ ա ր տ ա յ ա յ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը 2 0 2 0Արցախի նախագահական ընտրութեանց պայ-քարի բնոյթն ալ ստացած է մտահոգիչ բնոյթ:Անցեալին՝ Ռոպերթ Քոչարեանէն Արքադի Ղու-կասեան եւ անկէ ՝ Բակօ Սահակեան ընտրու-թիւնները ընթացան սահուն կերպով, որովհետեւգո յութիւն ունէին միշտ զգուշութիւնը , խոհե-մութիւնը եւ վախը՝ որ թշնամին սահմանին վրայէ : Ա յ ս օ ր չ ո ր ս թ ե կ ն ա ծ ո ւ ն ե ր յ ա յ տ ն ո ւ ա ծ ե ն .նախկին վարչապետ Արայիկ Յարութիւնեան,խորհրդարանի խօսնակ Աշոտ Ղուլեան եւ երկուպատերազմական հերոսներ՝ Վիտալի Բալասան-ե ա ն ե ւ Ս ա մ ո ւ է լ Բ ա բ ա յ ե ա ն : Ա յ ս վ ե ր ջ ի ն ե ր -կուքին կողմնակիցները ոչ միայն խօսքով կըկռուին, այլ նաեւ փողոցային բախումներով:

Արցախը ապակայունացման վտանգի տակ է:Փաշինեան ամբաստանեց նաեւ արտաքին ոյժե-րու միջամտութիւնը, հաւանաբար վարկազրկե-

լու համար Սամուէլ Բաբայեանը, որուն քաղա-ք ա կ ա ն փ լ ա թ ֆ ո ր մ ը կ ’ ը ն դ գ ր կ է ն ա ե ւ ն ա խ ա -ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն մ ը ՝ Ա ր ց ա խ ը դ ն ե լ ո ւ Մ ո ս կ ո ւ ա յ իհ ո վ ա ն ի ի ն տ ա կ : Ծ ր ա գ ի ր մ ը ո ր ժ ա մ ա ն ա կ ի նառաջարկուած էր Արցախի ռուս կառավարիչՎոլսքիի կողմէ:

Վ ս տ ա հ ա բ ա ր կ ա ց ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա յ ո ւ ն ա ց ն ե լ ո ւն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է ի ն Փ ա շ ի ն ե ա ն ի զ ո յ գայցերը Ստեփանակերտ: Առաջինով երկու հան-րապետութիւններով Ապահովութեան Խորհուր-դը կայացուցին միացեալ նիստ, իսկ երկրորդը՝Օգոստոս 5ին, ուր վարչապետը ներկայացուցՀայաստանի զարգացման ծրագիրը (մեկա-փլէն)մինչեւ 2050 եւ իր զեկոյցը վերջացուց երկույատկանշական կարգախօսներով՝ «Արցախը Հա-յաստան է. վերջ» եւ «միացում»:

Կը յուսանք որ վարչապետին այդ խանդավառելոյթը եւ ներքին հանդիպումները կայունացողազդակներ կը դառնան: Աղէտալի պիտի ըլլայ այնպահը երբ մտահան ընենք որ թշնամին սահ -մանին վրայ է:

Զգաստանանք՝ վերեւ յիշուած պատմականչորս արարներու դասերով որպէսզի խաղաղու-թեամբ իջնէ վարագոյրը պատմական այս վերջինարարին եւ մեր «հայկական հիւանդութեան»վրայ:

«Պայքար» շաբաթաթերթ

Հայաստանի եւ Ռուսիոյկառավարութիւններուն համատեղորոշումով Սուրիա մարդասիրականօգնութիւն ուղարկուեցաւ

Հայաստանի Հանրապետութեան եւ Ռուսիոյ Դաշնութեան կառավարու-թիւններուն համատեղ որոշումով Սուրիոյ Արաբական Հանրապետութիւնուղարկուեցաւ Ռուս-հայկական մարդասիրական արձագանգման կեդ-րոնին կողմէ տրամադրուած հերթական մարդասիրական օգնութիւնը:

ՀՀ ԱԻՆ  տեղեկատուութեան եւ հասարակայնութեան հետ կապերուվարչութեան տեղեկութիւններով՝ օգնութիւնը ուղարկուած է մարդասիրա-կան արձագանգման կեդրոնի միջոցներուն հաշուին:

Մարդասիրական օգնութիւնը նախատեսուած է Սուրիոյ բնակչութեանհամար, որ տուժած է ռազմական խնդիրներու հետեւանքով:

ԱԻ նախարար Ֆելիքս Ցոլակեան 9 բեռնատարներու մէջ բեռցուած մար-դասիրական օգնութիւնը ճանապարհած է դէպի Սուրիա:

Անիկա կը պարունակէ միսի պահածոյ՝ 52,5 թոն, ձուկի պահածոյ՝ 35թոն, 40 թոն շաքար, ինչպէս նաեւ չոր օրապահիկ՝ մօտ 14,5 թոն կշիռքով:

Հայկական եւ ռուսական կողմերուն ներկայացուցիչները մարդասի-րական օգնութիւնը պիտի յանձնեն Սուրիոյ Կարմիր մահիկի ներկայացուց-չութեան, որուն միջոցով ալ պէտք է իրականացուի յետագայ բաշխումը:

«Անկեղծօրէն ես ամչցայ...» ՓայլանըՄուխիքան տեսնելէ ետք ուշագրաւգրառում կատարած է

Թուրքիոյ խորհրդարանի հայազ-գի պատգամաւոր Կարօ Փայլանը,ո ր օ ր ե ր ս ա յ ց ե լ ա ծ է Ո ւ ր ո ւ կ ո ւ է յ ,երէկ հանդիպում ունեցած է երկրինախկին նախագահ Խոսէ Մուխի-քայի հետ։

Վ ե ր ջ ի ն ի ս տ ա ն մ է ջ կ ա յ ա ց ա ծհ ա ն դ ի պ մ ա ն ա ւ ա ր տ ի ն Փ ա յ լ ա նհանդէս եկած է հետաքրքրիր գրառ-մամբ։

Ա ն , մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է ս , գ ր ա ծ է .

«Այսօր մենք եղանք նախկին նա-խագահի այն համեստ տունը, ուրա ն կ ’ ա պ ր է ր ն ա ե ւ ի ր ն ա խ ա գ ա -հութեան օրերուն։ Համեստ նախա-գահ մը՝ իր համեստ տան մէջ։ Եսմ տ ա բ ե ր ե ց ի մ ե ր ն ա խ ա գ ա հ ը , ո րկ ’ ա պ ր ի հ ա ր ի ւ ր ա ւ ո ր ս ե ն ե ա կ ն ե րունեցող իր շքեղ ապարանքին մէջ.անկեղծ ըսած՝ ամչցայ…»,- գրած էՓայլանը։

Արծրուն Յովհաննիսեան...Շար. էջ 1-էն

Ա ն ն շ ա ծ է , ո ր ն մ ա ն տ ե ղ ե կ ո ւ -թիւններ սովորաբար նախարարու-թիւնը գաղտնի կը պահէ` զինուոր-ներուն անվտանգութիւնը ապահո-վելու համար:

«Ատիկա մշտական գործընթաց է,զինուած ուժերը միշտ կ՛աշխատինբարելաւել դիրքային իրավիճակը»,-աւելցուցած է ան:

Նշենք, որ պատմաբան, զինուո-րական փորձագէտ Արթուր Եղիա-

զարեան դիմատետրի իր էջին գրածէր, որ Հայաստանի Զինուած ուժերըլուրջ յաջողութիւններ արձանագ-րած են Տաւուշի մարզի հիւսիսայինհատուածին մէջ եւ կրցած են աւելիքան 140 հեկտար տարածք ազա-տագրել, որուն շնորհիւ հայկականուժերու զբաղեցուցած բարձր դիր-քերէն ուղիղ նշանառութեան տակ էԱտրպէյճան-Վրաստան մայրուղին,թիրախային գօտիին մէջ են նաեւա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն Ի ք ի ն ճ ի Շ ը խ լ ըգ ի ւ ղ ը ե ւ գ ի ւ ղ ի ա մ բ ո ղ ջ ց ա ն ք ա -տարածութիւններն ու արօտավայ-րերը:

Փաքիստան պատրաստ է Ատրպէյճանինմատակարարելու «Ճէյ.Էֆ.-17»պատերազմական օդանաւեր

Փաքիստան պատ րաստէ Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի ն մ ա տ ա -կարարելու «Ճէ յ .Էֆ. -17»պ ա տ ե ր ա զ մ ա կ ա ն օ դ ա -նաւեր: Ատրպէյճանական«Քոնթաքթ» կայքը կը հա -ղորդէ, որ այս մասին մամ-լ ո յ ա ս ո ւ լ ի ս ի ը ն թ ա ց ք ի նյայտնած է Ատրպէյ ճանիմէջ Փաքիստանի դեսպանՍէյիտ Խան Մոհ մանտ:

Անոր համաձայն, մինչեւա յ ս օ ր Ա տ ր պ է յ ճ ա ն Փ ա -քիս տանէն ձեռք բերած է10 օդանաւ, եթէ անհրա ժեշտութիւն յառաջանայ, ապա «Փաքիստան միշտպատրաստ է զինո ւորական աջակցութիւն ցուցաբերելու»:

Ան նշած է, որ Ատրպէյճանի եւ Փաքիստանի միջեւ «զինուորական կա-պերը կը զարգանան»:

Page 6: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

6 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

ՀԱՅՐԱՊԵՏԻՆ 25-ԱՄԵԱԿԸ Ի ՅՈՒՇ ՎԱԶԳԷՆ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ

ՎԵՐԱԾՆՈՒՆԴ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՓԱԿԵԱԼ ՎԱՆՔԵՐՈՒՆՏ. Տ. ՎԱԶԳԷՆ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ՕՐՈՎՏաթեւ, Նորավանք, Հաղարծին, Գօշավանք, Հառիճ, Գեղարդ, Խորվիրապ

ԴՈԿՏ. ԶԱՒԷՆ Ա. ՔՀՆՅ.ԱՐԶՈՒՄԱՆԵԱՆ

«Պիտի տքնինքվերանորոգելու եւ

վերազարդարելու մեր հայրենիսրբավայրերը որոնք մեր

հոգեւոր կեանքի սիւները կըհանդիսանան եւ

զմայլելի յուշարձանները հայճարտարապետութեան»

ՎԱԶԳԷՆ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ (1955 Դեկտ. 1)

Հասեալ էր ժամԱտենը պիտի գար որ Սովետական կարգերու

չորրորդ տասնամեակէն ետք, դէպի Հայաստանիա ն կ ա խ ո ւ թ ե ա ն բ ա ր ե պ ա տ ե հ ճ ա ն ա պ ա ր հ ի ն ,գրաւեալ եւ փակեալ վանքերը հետզհետէ եւ ամ-բողջովին պիտի դառնային կրկին սեփականու-թ ի ւ ն ը Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ , թ օ թ ա փ ե լ ո վ մ ի ա ն գ ա մընդմիշտ իրենց վրայէն պետութեան հակակշիռը:Ժամանակն ու մանաւանդ առաջնորդող անձընախախնամական հանդիպումով պիտի կատա-րէին պատմական այդ մեծ վերադարձը՝ յանձինԱ մ ե ն ա յ ն Հ ա յ ո ց ն ո ր ը ն տ ի ր Կ ա թ ո ղ ի կ ո ս Տ . Տ .Վազգէն Ա. Շինարար Հայրապետին 1955 թուա-կանէն սկսեալ:

Վեհափառ Հայրապետի ձեռնհասութիւնն ույաջողութիւնը, հակառակ Խորհրդային անկրօնդրութեան, կը կայանար իր բարձր դիրքին եւմանաւանդ իրաւ քաղաքագէտ եւ դիւանագէտանձին կարողութեան մէջ, որոնց շնորհիւ սկիզ-բէն կարողացաւ ստեղծել բնականոն յարաբե-րութիւն եւ մշակել համապատասխան վարմունքԵրեւանի եւ Մոսկուայի համայնավար իշխանու-թեանց հետ: Իր անդրանիկ Կոնդակին մէջ կ’ըսէր«Պիտի տքնինք վերանորոգելու եւ վերազար-դ ա ր ե լ ո ւ մ ե ր հ ա յ ր ե ն ի ս ր բ ա վ ա յ ր ե ր ը ո ր ո ն քմ ե ր հ ո գ ե ւ ո ր կ ե ա ն ք ի ս ի ւ ն ե ր ը կ ը հ ա ն դ ի ս ա -նան»:

Կարեւորութեամբ նկատի ունենալ նաեւ սապարագան: Ձեռնարկուած շինարարութիւններըմիայն վերանորոգութեանց կը վերաբերէին, եւ ոչիսկ մէկ հատ նորակառոյց եկեղեցւո յ եւ կամկրօնական բնոյթ կրող ի նորոյ կառոյցի մը, բանմը որ վճռականապէս անկաէելի էր այդ շրջանին:Վ ա զ գ է ն Հ ա յ ր ա պ ե տ ի խ ե լ ա մ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւհնարամտութիւնը կայացաւ այդ նոյն պայմանինմէջ այսինքն վանքեր, եկեղեցիներ, վանականհամալիրէն ներս գոյութիւն ունեցող հին կառոյց-ներ վերանորոգելու պահանջքին ներքեւ, կատա-րել շինարարական հսկայ աշխատանք, առանցմասնաւոր կարիքը յայտնելու նոր եկեղեցւոյ մըշինութեան: Այս ձեւով վերանորոգեալ հին եկե-ղեցիները արդէն սկսան ծառայել որպէս ծխա-կան եկեղեցիներ, որքան ատեն որ անոնց շուրջկամ մօտ մնայուն բնակչութիւն կը տիրէր:

Մայր Աթոռի Ճարտարապետները1957 թուին Վազգէն Ա. Հայրապետի նախա-

գահութեամբ Մայր Աթոռի յատուկ եօթ Ճարտա-րապետներու Յանձնաժողով մը կազմուեցաւմասնակցութեամբ ճարտարապետներ ՄիքայէլՄազմանեանի, Կարօ Ղաֆադարեանի, Վարազ-դ ա տ Յ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ե ա ն ի , Ա ր ծ ր ո ւ ն Գ ա լ ի կ ե ա ն ի ,Ռաֆայէ լ Իսրայէ լեանի, Կոստանդին Յովհան-նիսեանի, Պաղտասար Արզումանեանի, պատուոյն ա խ ա գ ա հ ո ւ թ ե ա մ բ Մ ա ր տ ի ր ո ս Ս ա ր ե ա ն ի ե ւԳրիգոր Խանջեանի: Յանձնաժողովը ամսականկանոնաւոր հանդիպումներ ունեցաւ ԷջմիածնիՎեհարանին մէջ՝ նախագահութեամբ ՎեհափառՀ ա յ ր ա պ ե տ ի ն : Ա ր տ ա ս ա հ մ ա ն ի բ ա ր ե ր ա ր ն ե րգործնապէս քաջալերեցին կատարուե լիք աշ-խատանքները աննախընթաց գումարներ հաս-ցընելով անոնց իրագործման համար: Հայրա-պետի գահակալութեան առաջին տասնամեակինհետեւեալ պատկառելի արդիւնքը ձեռք բերին որ

ինքնին եղաւ պերճախօս ապագայի նկատմամբ:

Գօշավանքի ՎերանորոգումըՀին անուամբ Նոր Գետիկի վանքը, որ 1213

թուականէն ետք յայտնի եղաւ Գօշավանք անու-ն ո վ : Վ ե ր ա ն ո ր ո գ ո ւ ե ց ա ւ Վ ա զ գ է ն Ա . Ա մ ե ն ա յ նՀայոց Կաթողիկոսի օրով 1959-1961 տարինե-րուն: Վանքին համալիրը կ’ընդգրկէ չորս եկեղե-ցիներ, գաւիթ մը, սեղանատուն, գրադարան եւմատուռներ: Հիմնական եկեղեցին Ս. Աստուա-ծածինն է կառուցուած 1196 թուին որուն շուրջաւելի ուշ կառուցուած են միւս շէնքերը: Գօշա-վանքը միջնադարեան հռչակաւոր առակագիր եւիրաւաբան Մխիթար վարդապետ Գօշի անունիննուիրուած է, եւ Վազգէն Հայրապետի օրով երբեկեղեցւոյ գմբէթին թմբուկը քանդեցին, «քան-դակազարդ գօտու խախտում յառաջացաւ եւպետութիւնը լրիւ վերանորոգեց արանքում դնե-լով երկու երկաթ եւ պեդոն գօտիներ»: Գաւիթինտ ա ն ի ք ը հ ի մ ն ա պ է ս ն ո ր ո գ ո ւ ե ց ա ւ , ի ն ո ր ո յծածկելով զայն «տեղական տուֆով»:

Գաւիթին հարաւը կը գտնուի Ս. Գրիգոր Լու-ս ա ւ ո ր ի չ ե կ ե ղ ե ց ի ն « պ ա զ ի լ ի ք ա ն ե ր ի տ ի պ ի »շ ի ն ո ւ ա ծ 1 3 - ր դ դ ա ր ո ւ ն : Շ ք ա մ ո ւ տ ք ի ն ե ր կ ո ւ«ասեղնագործ» խաչքարեր մնացած են վարպետՊ օ ղ ո ս ի ձ ե ռ ք ո վ ք ա ն դ ա կ ո ւ ա ծ 1 2 9 1 թ ո ւ ի ն ,որոնցմէ մին 1935-ին Երեւանի պետական թան-գարան փոխադրուած է: Վազգէն Հայրապետիօրով 1959-ին Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցինեւս նորոգութեան ենթարկուեցաւ ճարտարա-պետներ Ա. Թամանեանի եւ Շ. Ազատեանի նա-խագիծով, ինչպէս նաեւ եկեղեցւոյ կից թաղա-կապ սրահն ալ որ կը միացնէ Ս. Աստուածածինեկեղեցւոյ գրատունը եւ սեղանատունը Ս. Լու-սաւորիչ եկեղեցիին:

Գ օ շ ա վ ա ն ք ի հ ա ր ա ւ ա ր ե ւ մ ո ւ տ ք ը կ ա յ Ս .Գ է ո ր գ ե կ ե ղ ե ց ի ն ք ա ռ ա կ ո ւ ս ի յ ա տ ա կ ա գ ի ծ ո վորուն գմբէթի թմբուկին վրայ «Խաչատուր վար-դապետի եւ Բարսեղ շինողի» անունները արձա-նագրուած են 1254 թուականով: 1957-ին սկսաւՍ. Գէորգ եկեղեցւոյ նորոգութիւնը, գմբէթն ութ մ բ ո ւ կ ը ք ա ն դ ե լ ո վ ե ւ « լ ր ի ւ վ ե ր ա շ ի ն ե լ ո վ » :Եկեղեցւոյ արեւմուտքը տեղադրուած է փոքրիկմատուռ մը որ Մխիթար Գօշի դամբարանը կըհամարուի: 1958-ին Ս. Գէորգ եկեղեցիէն մինչեւդ ա մ բ ա ր ա ն ը ա ս տ ի ճ ա ն ն ե ր կ ա ռ ո ւ ց ո ւ ե ց ա նճարտարապետ Կարօ Ղաֆադարեանի նախա-գիծով:

Ս. Էջմիածնի Մայրավանքէն ՆերսՄայր Տաճար, Պարիսպ, ՎեհարանԷջմիածնի Մայր Տաճարէն ներս անմիջապէս

ս ա լ ա յ ա տ ա կ ի ն ո ր ո գ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա տ ա ր ո ւ ե ց ա ւորուն յաջորդեց մարմարապատ նոր Աւագ Սե-ղ ա ն ի ն ( Խ ո ր ա ն ի ն ) կ ա ռ ո ւ ց ո ւ մ ը : Տ ա ճ ա ր ի նհարաւային փլած գմբէթի ձեւաւորումը եւ ԱւագՍ ե ղ ա ն ի ն ե ր ք ե ւ հ ե թ ա ն ո ս ա կ ա ն կ ր ա կ ա ր ա ն իյայտնաբերումը եղան հնագիտական եւ պատ-մական շատ կարեւոր ներդրումներ: Ճարտա-րապետներ իսկոյն ձեռնարկեցին տաճարի հիմե-րուն եւ արտաքին պատերուն վերանորոգմանաշխատանքին, եւ ներքին մարմարեայ բազրիք-

ն ե ր ո ւ , շ ր ջ ա փ ա կ ի ս ա լ ա յ ա տ ա կ մ ա ն ե ւ ս տ ո -րերկրեայ ջրանցքներու վերականգնումին: Վեր-ջապէս լրացուցին նաեւ տաճարի լման տանիքինկապարապատումը, դռներու եւ լուսամուտներուե ր կ ա թ ե ա յ շ ր ջ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ կ ա ռ ո ւ ց ո ւ մ ը : Ա յ սբ ո լ ո ր ը Գ ա լ ո ւ ս տ Կ ի ւ լ պ է ն կ ե ա ն կ տ ա կ ի յ ա տ -կ ա ց ո ւ մ ն ե ր ո վ : Շ ո ւ տ ո վ մ ա յ ր ա վ ա ն ք է ն ն ե ր սվանքի շուրջ բոլորը պարսպապատեցին սրբա-տաշ տուֆ քարերով, որուն յաջորդեց ամբող-ջական եւ հիմնական վերանորոգումը Նոր Վեհա-րանին, որ Վազգէն Հայրապետի Մոսկուայի իշ-խանութեանց 1957 թուին անձամբ ներկայացու-ց ա ծ խ ն դ ր ա ն ք ո վ վ ե ր ա դ ա ր ձ ո ւ ց ե ր է ի ն Մ ա յ րԱթոռին:

Վեհարանը ՎերադարձուածՄ ա յ ր Ա թ ո ռ ի Վ ե հ ա ր ա ն ը կ ա ռ ո ւ ց ո ւ ա ծ է ր

1 9 1 2 - 1 9 1 4 տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն բ ա ր ե ր ա ր ո ւ թ ե ա մ բԱ ղ ե ք ս ա ն դ ր Մ ա ն թ ա շ ե ա ն ի , հ ի մ ն ա ր կ է ք ը -Մատթէոս Բ. Իզմիրլեան Կաթողիկոսը կատա-րած էր, եւ բացումն ալ ՝ Գէորգ Ե. ՍուրէնեանԿաթողիկոսը: Վազգէն Ա. Պալճեան Կաթողիկոսիգահակալութենէն երկու տարի ետք, Սովետա-կան Միութեան Մոսկուայի կեդրոնին մատուցածի ր խ ն դ ր ա գ ի ր ո վ ա ր տ օ ն ո ւ թ ի ւ ն ս տ ա ց ա ծ է րտ ի ր ա ն ա լ ո ւ շ է ն ք ի ն ո ր ն ե ր ք ն ա պ է ս լ ր ի ւ ք ա յ -քայուած էր տասնամեակներու անխնայ գոր-ծածութեամբ պետական մարմիններու կողմէորպէս «հիւանդանոց, որբանոց եւ զօրանոց»:Մեր առաջին 1958 թուի Մայր Աթոռ այցելու -թեան տեսեր էինք հեռուէն անմխիթար եւ արգե-լ ա կ ն ե ր ո վ փ ա կ ո ւ ա ծ ա յ դ հ ո յ ա կ ա պ շ է ն ք ը , ե ւերկրորդ իմ այցելութեան 1969-ին ականատեսկ’ըլլայի հրաշալի ու վերանորոգեալ պատկառելիԱմենայն Հայոց Հայրապետի Վեհարանին:

Վազգէն Վեհափառի աշխատանքին շնորհիւքառասուն տարի իր բախտին լքուած շքեղ ուհաստատուն Վեհարանը հիմնապէս վերանորոգ-ւեցաւ, ներքնապէս մարմարապատուեցաւ, դահ-լիճներով, գահասրահով, դէպի երկրորդ յարկըառաջնորդող մարմարեայ սանդուխներով:

Շինարարական աշխատանքները ղեկավար-ւ ե ց ա ն ճ ա ր տ ա ր ա պ ե տ Ա ր ծ ր ո ւ ն Գ ա լ ի կ ե ա ն իկողմէ:

Նորավանք, Տաթեւ, Հաղարծին, Հառիճ Մայր Աթոռի վերստացած չորս հռչակաւոր

վանքերն էին Նորավանքի, Տաթեւի, Հաղարծինիեւ Հառիճայ, վանքերը որոնք պետութիւնը Ս.Է ջ մ ի ա ծ ն ի ն վ ե ր ա դ ա ր ձ ո ւ ց 1 9 5 9 թ ո ւ ա կ ա ն ի նՎազգէն Կաթողիկոսի առաջարկով եւ համաձայ-ն ո ւ թ ե ա մ բ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի պ ա տ մ ա կ ա ն յ ո ւ շ ա ր -ձաններու պահպանութեան յանձնաժողովին ,ինչպէս կը հաղորդէր Գերագոյն Հոգեւոր Խոր-հուրդի դիւանը:

Սիւնեաց Օրբելեան իշխանական տան աթո-ռ ա ն ի ս տ ն է ր Ն ո ր ա վ ա ն ք ը 1 1 7 0 թ ո ւ ա կ ա ն է նս կ ս ե ա լ ո ր ո ւ ն ա ռ ա ջ ի ն ա թ ո ռ ա կ ա լ ն է ր Ս տ ե -փանոս Գ, որդին Սիւնեաց Գրիգոր Մեղրիկի քա-հանային:

Նորավանքը, որ մեր օրերուն Վազգէն Ա. եւԳարեգին Ա. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներուօ ր ո վ վ ե ր ա ն ո ր ո գ ո ւ ե ց ա ւ յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ե ա մ բՏիգրան եւ Տիանա Հաճէթեաններու, Զաքարեանիշխաններ 1211 թուին ազատագրած էին Սիւն-եաց նահանգին հետ միասին: Այն ատեն Վանքիննաւակատիքը կատարուած է Լիպարիտ Օրբել-եանի վկայութեամբ, «ես լիպարիտ, թոռն մեծնՕրբելեանց շինեցի զվանքս որ կոչի Նորավանք»:Հ ա մ ա լ ի ր ի Ս . Գ ր ի գ ո ր ե կ ե ղ ե ց ի ն 1 2 7 5 թ ո ւ ի նկառուցուած է Սիրանես ճարտարապետի ձեռ-քով, իսկ դամբարանը՝ Տարսայիճ Օրբելեանիպ ա տ ո ւ է ր ո վ : 1 2 1 6 - ի ն ս ա կ ա յ ն Ն ո ր ա վ ա ն ք ե ւՏաթեւ առանձինն գոյատեւեցին մօտ 70 տա-րիներ, առանց համագործակցելու , մինչեւ որՍտեփանոս Օրբելեան միաւորեց երկուքը՝ «որո-շեցինք մէկ միաբանուած տուն լինել՝ միաւորելովՏաթեւն ու Նորավանքը»:

Շար. էջ 13

Page 7: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 26 AOÛT 2019

« L’Artzakh, c’est l’Arménie »,

déclare le Premier ministre

arménien

Le Premier ministre Nikol Pachinian a publié sur Facebook les objectifs stra-tégiques de développement de l’Arménie jusqu’en 2050, après les avoir révéléslors du rassemblement pan-arménien à Stepanakert, en Artzakh.Selon cette vision, la population du pays devrait passer de 3 millions à au moins5 millions d’habitants.

« - créer 1,5 million d’emplois, offrir du travail à 2,5 millions de personnes etéliminer la pauvreté;- transformer l’Arménie en un pays industriel, en multipliant par 15 son produitintérieur brut;

- avoir au moins cinq entreprises technologiques arméniennes d’une valeursupérieure à 10 milliards de dollars et 10 000 nouvelles entreprises;

- multiplier par 7 les salaires moyens;- se classer au moins parmi les 20 plus grandes armées de combat au monde;- disposer de l’un des dix meilleurs services de renseignement au monde;- garantir un accès à 100% aux services de santé et multiplier par 20 le finan-

cement du secteur de la santé;- transformer l’éducation en un mode de pensée national et augmenter le

financement de l’éducation et des sciences », a-t-il ajouté.Selon la vision du gouvernement, l’Arménie devrait attirer 15 millions de tou-ristes d’ici 2050. Des efforts seront déployés pour permettre à l’équipe nationalede football de remporter des médailles aux championnats d’Europe ou dumonde, pour remporter 25 médailles d’or olympiques et remporter le titre dechampion du monde des échecs.

« L’Artzakh, c’est l’Arménie, c’est tout », a conclu le Premier ministre.

Un analyste politique basé enUkraine, Oleg Sahakian, a fait unedéclaration importante concernantl’Arménie lors d’un entretien en ligneavec un média du pays. L’analyste adéclaré qu’il pensait que l’Arménieavait fait de grands progrès sur le frontpolitique international, sur la base desaccords signés avec Chypre et laGrèce. Sahakian voit l’Arménie émer-ger de son statut post-soviétique faibleet jouer un nouveau rôle sur le planinternational.

Cette conviction est également celledes « révolutionnaires de velours » quicroient que l’adhésion aux normesdémocratiques portera fruit pour lesrelations internationales du pays, enparticulier après les voyages réussisdu Premier ministre Nikol Pachinianen Chine et à Singapour.

Maintenant, l’Arménie a les yeuxrivés sur l’Occident. Insistant sur lefait que les relations russo-armé-niennes demeurent sur des basessolides, Erévan en a étonné quelques-uns dans la hiérarchie du Kremlin.L’actuelle administration arménienneestime que les nouvelles référencesdémocratiques et les actions anti-Moscou perçues de manière sublimi-nale méritent quelques récompensesen Occident.

Les médias arméniens ont égale-ment engagé des armes et s’acharnentcontre la rhétorique anti-russe, enphase avec les politiques nationales etinternationales du pays.Toutes ces hypothèses ont convaincul’administration Pachinian de se lancerdans une offensive de charme enOccident, et en particulier aux États-Unis, afin de tester les eaux politiqueset évaluer le poids diplomatique dulobby arménien.

Deux des plus brillants esprits de lanouvelle génération de dirigeantsarméniens ont été envoyés aux États-Unis en juillet, à la tête de leurs délé-gations respectives. L’une était dirigéepar le vice-Premier ministre TigranAvinyan et l’autre par le président del’Assemblée nationale, Ararat

Mirzoyan. Les représentants armé-niens ont réussi à rencontrer demanière substantielle les dirigeantsdes partis démocrate et républicain,Nancy Pelosi et Mitch McConnell, qui,dans le passé, ont soutenu les pro-blèmes arméniens. En outre, Mirzoyana assisté à la Conférence nationale surl’autorité démocratique et Avinyan arencontré des dirigeants des secteursbancaire et commercial.

Les deux hommes en visite ont éga-lement fait des déclarations publiques.Par exemple, lors du Conseil del’Atlantique, Mirzoyan a exhorté lesÉtats-Unis à ne pas exercer de pres-sion sur l’Arménie à cause des sanc-tions précédemment imposées à l’Iran,« étant donné que l’Arménie ne peut enpayer le prix ».

Nous ne sommes pas sûrs del’impact de ces déclarations. Noussavons que plusieurs diplomates amé-ricains ont assuré à l’Arménie queWashington « comprenait » la situationprécaire de l’Arménie à la lumière desbarrages, mais personne ne sait aveccertitude ce qui peut se passer lorsqueles choses se bousculent et que lesÉtats-Unis décident d’aller plus loinpour comprimer l’Iran. La situation dif-ficile de l’Arménie sera le dernier deses soucis.

Avinyan, à son tour, s’est concentrésur les changements climatiques etleur impact sur l’Arménie. « Les chan-gements climatiques constituent unemenace pour le lac Sevan », a déclaréle vice-Premier ministre lors d’uneconférence à New York axée sur lesinvestissements « dans l’économie cli-matique et l’efficacité énergétique ».

Les réunions des délégations avecles groupes arméniens locaux ont étémoins que brillantes. L’ancienne admi-nistration n’a jamais tenté d’étudier ladiaspora afin de tirer parti de sonpotentiel et cette nouvelle administra-tion avance à tâtons en ce qui concer-ne la communauté arménienne de ladiaspora.

Bien sûr, plus vite ils apprendront laSuite à la page 8

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 7

L’offensive de l’Arménieportera-t-elle fruit ?Éditorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectator en date du 25 juillet 2019

Rencontre des ministres

arménien et russe au

KirghizistanLe Premier ministre armé-

nien Nikol Pachinian et lePremier ministre russeDimitri Medvedev ont tenuune réunion au Kirghizistan.

« La conversation a eu lieuen marge de la réunion ordi-naire du Conseil intergou-vernemental eurasien, àlaquelle ont également parti-cipé les premiers ministresdes autres États membres duconseil », a déclaré TASS.

Un peu plus tôt, le Premier ministre russe avait rencontré son homologuebiélorusse et devait également rencontrer le Premier ministre kirghize.

Page 8: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

8 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

L’offensive de...Suite de la page 7

dynamique de la communauté, pluselle sera bénéfique pour les deux.Il est encore trop tôt pour déterminerl’impact de la visite des délégationssur les cercles politiques des États-Unis. Une chose est sûre : les États-Unis accorderont une grande valeur àl’Arménie dans l’énigme politique de larégion.

Le ministre arménien des Affairesétrangères, Zohrab Mnatsakanian, aassisté avec les deux délégations, àWashington, à une conférence sur leslibertés religieuses. Le 16 juillet, il arencontré Philip Ricker, député repré-sentant Mike Pompeo aux affaireseuropéennes et eurasiennes.

Cette dernière visite marquait la troi-sième visite de Mnatsakanian auxÉtats-Unis cette année et pourtant, iln’a jamais pu rencontrer son homo-logue américain, M. Pompeo. Les légis-lateurs et les analystes estiment qu’ildoit y avoir une raison politique derriè-re cette indifférence et ont commencéà spéculer.

Le député Arman Babadjanian,membre de la faction Arménie brillan-te à l’Assemblée nationale, a déclaréque la raison de cette approche insul-tante se trouvait à Erévan même. « Lesrelations politiques déséquilibrées del’Arménie avec son troisième alliédéplaît à Washington ».

Un autre expert, le Dr Hayk A.Martirossian, cite trois raisons diffé-rentes : la déclaration de Pachinianselon laquelle les États-Unis n’ont pas

adhéré à la révolution de velours avecenthousiasme; La politique multi-vec-torielle de l’Arménie, qui n’intéressepas Washington et, troisièmement,l’Arménie ne pèse que très peu sur lespolitiques régionales des États-Unis.Ce dernier argument est sûrement leplus plausible.

Cependant, pour ajouter l’insulteaux blessures, les États-Unis ont aug-menté leur aide militaire àl’Azerbaïdjan en contournant systéma-tiquement la section 907 de la Loi desoutien à la liberté, qui ne permet pasl’aide militaire américaine àl’Azerbaïdjan. En dépit du dénigre-ment autocratique du président azériIlham Aliev par les médias et desappels lancés par le Congrès pourjuguler le comportement belliqueux del’Azerbaïdjan, la realpolitik écrase

l’Arménie de plus belle.Le montant total de l’aide à

l’Azerbaïdjan en 2018 et 2019 a atteintla barre des 100 millions de dollars. Enoutre, le Département de la défense ainformé le Congrès d’une allocationsupplémentaire de 47,5 millions dedollars pour sécuriser la frontière sudde ce pays. Ceci, bien sûr, dans lecontexte d’une guerre éventuelle avecl’Iran, lorsque l’Azerbaïdjan sera appe-lé à jouer un rôle actif.

Un traitement similaire a été refuséà l’Arménie.

Est-il trop tôt pour conclure que cesactions et non-actions constituent unerebuffade à l’opération de charmeentreprise par l’Arménie ?

Traduction N.P.

Alan Gogbashian, nouvel

ambassadeur du Royaume-Uni

en ArménieLe diplomate anglo-arménien AlanGogbashian a été nommé nouvelambassadeur du Royaume-Uni àErévan, a annoncé dans un communi-qué le site officiel du gouvernementbritannique.« M. Alan Gogbashian a été nomméambassadeur de Sa Majesté auprès de laRépublique d’Arménie en remplace-ment de Mme Judith Farnworth quisera muté à un autre poste diploma-tique. M. Gogbashian prendra ses fonc-tions en septembre 2019 », indique lecommuniqué.

Discussions sur les relations parle-

mentaires et humanitaires entre la

Bulgarie et l’Artzakh

Le président de la République d’Artzakh, Bako Sahakian, a reçu un groupede députés du Parlement bulgare.

Les questions relatives au développement des relations parlementaires ethumanitaires entre la Bulgarie et l’Artzakh étaient à l’ordre du jour de laréunion, a annoncé le service de presse présidentiel.

Le Président Sahakian a noté avec satisfaction que les visites de parlemen-taires bulgares en Artzakh ont un caractère périodique, exprimant l’espoirque la coopération se développera et se renforcera dans le futur.

Le vice-président de l’Assemblée nationale de la République d’Artzakh,Vahram Balayan, a également pris part à la réunion.

Les Nations Unies déclarent être

confrontées à une crise

de l’apprentissage

Le Secrétaire général des NationsUnies, António Guterres, a publié sur lesite officiel de l’organisme un message àl’occasion de la Journée internationalede la jeunesse célébrée le 12 août.

« La Journée internationale de la jeu-nesse a 20 ans. Le thème de cette annéemet l’accent sur les efforts visant àrendre l’éducation plus inclusive et plusaccessible pour tous les jeunes, y com-pris les efforts des jeunes eux-mêmes.Enracinée dans l’objectif de développement durable n°4 - « Assurer l’accès detous à une éducation de qualité, sur un pied d’égalité, et promouvoir les pos-sibilités d’apprentissage tout au long de la vie » - la Journée internationale dela jeunesse 2019 examine comment les gouvernements, les jeunes et les orga-nisations dirigées par des jeunes et axées sur les jeunes, ainsi que d’autresacteurs, transforment l’éducation pour en faire un outil puissant permettantde réaliser le Programme 2030 pour le développement durable.

Nous sommes confrontés à une crise d’apprentissage. Trop souvent, lesécoles n’offrent pas aux jeunes les compétences nécessaires pour naviguerdans la révolution technologique. Les étudiants doivent non seulementapprendre, mais apprendre à apprendre.

L’éducation aujourd’hui doit combiner connaissances, compétences de vieet pensée critique. Elle devrait inclure des informations sur la durabilité et lechangement climatique. Et cela devrait faire progresser l’égalité des sexes, lesdroits de la personne et une culture de la paix.

Aujourd’hui, nous célébrons les jeunes, les organisations dirigées par desjeunes, les gouvernements et d’autres qui s’emploient à transformer l’éduca-tion et à élever les jeunes partout dans le monde. »

La Turquie irritée par une

série de Netflix

Une réflexion surle génocide arméniendans l’un des épisodesde la série de science-fiction « AnotherLife » de Netflix asoulevé l’ire de laTurquie.

Dans l’épisode,l’un des personnagesde la série parle de sesorigines arménienneset raconte que sagrand-mère a traverséle désert avec sesenfants pour survivreau génocide armé-nien, rapporte Ermenihaber.

Le Conseil suprême de la radio et de la télévision turques (RTUK) a accuséla compagnie Netflix de propager ouvertement le sujet du génocide armé-nien.

Le conseil a également été contrarié par le fait que Netflix n’ait jusqu’àprésent fourni aucune clarification ni explication sur la question.

Page 9: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

BY EDMOND Y. AZADIAN

Armenians all over the world areeager to recover properties left withinthe borders of the Republic of Turkeyafter the Genocide. The IttihadistParty, which perpetrated the Genocideand carried out the expulsion of theArmenian population from theOttoman Empire, intended not only tomake the country more homogenouslyTurkic by the elimination of theArmenians, but to enrich their coffersby confiscating the properties andwealth from the Armenians.

Talaat Pasha’s Black Book, discov-ered and published by Turkish histori-an Murad Bardakci, fully demonstrateshow meticulously Talaat had tabulatedArmenian properties and populationdemographics for extermination andexpropriation purposes.

Later on, the Kemalist governmentpassed a law designating as “aban-doned properties” what was notclaimed by the Armenians. Today,every piece of confiscated property,returned to the Armenian communityby the government of Recep TayyipErdogan, is hailed with gratification.At one point, even Archbishop AramAtesian claimed that the IstanbulArmenian community cannot manageany more returned properties.

Catholicos of the Great House ofCilicia Aram I is suing the Turkish gov-ernment to acquire the Monastery ofSis and lawyers are after the lands inIncirlik on which a US air base oper-ates, owned by Armenians and theirsurviving descendants.

Every effort to recover lost or con-fiscated properties is commendable. Itmust also not be forgotten that wehave valuable properties outside

Turkey’s borders. We consider manyof them abandoned; however the useof the term is relative because they arenot technically abandoned but some-how their use by the larger Armeniancommunity is hampered, denied orlimited.

The case of the “abandoned” prop-erties became a topical issue, whenthe fate of the lands at Sevres, nearParis, owned by the Mekhitarist con-gregation, was brought to public atten-tion. A 13,000-square-meter of proper-ty in the historic city of Sevres, wherethe eponymous treaty was signed in1920, is at stake at this point.

A recent visit by Monsignor LevonZekiyan and President ArmenSarkissian brought the plight of theproperty into public debate.

This is not the first Armenian prop-erty to be lost in France. The French-Armenian community has experiencedsimilar losses before, when unscrupu-lous wheeler dealers took over theArmenian center on Rue de Trevise,evicting all Armenian organizationshoused there.

At this time, a serious debate is rag-ing in the French-Armenian communi-ty and the Mekhitarist congregationwhich owns the property and was thesite of the Samuel Mouradian Schoolwhich opened in 1928 and closed in1997.

The school educated many teach-ers, priests, educators and communityleaders. Since its closure, it has beenleft to deteriorate and has become aneyesore and thus the municipal author-ities have threated to take over theproperty.

This is again the fate of manyArmenian institutions which growthrough community donations and

Cont’d on page 10

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY AUGUST 26, 2019

‘Abandoned’ Armenian

Properties around the World

Goddard X-Ray Technology

Opens New Frontiers In Space

And Here On Earth

Time and time again, thepath of basic research takessurprising twists and turns.

“Why does NASA spendmoney on technologies tolook at black holes whenthere are so many things onEarth we need to fix?” askedKeith Gendreau, an astro-physicist at NASA’s GoddardSpace Flight Center inGreenbelt, Maryland. “Itturns out that the work wedo here impacts people intangible ways.”

A tiny technologyGendreau developed to studyblack holes now has poten-tial as part of a life-savingmedical device, thanks to thisprocess of curiosity and dis-covery. The MiniaturizedHigh-Speed Modulated X-raySource (MXS) has a diversearray of possible applicationsstretching far beyond therealm of astrophysics.

Each year, the NASA Inventions and Contributions Board recognizes a tech-nology that has contributed significantly to NASA programs. The board choseMXS as NASA’s 2019 Government Invention of the Year, the first time Goddardhas received this recognition since 2002. With its multifaceted uses in medicalimaging, materials science, space communication and more, MXS serves as areminder that NASA’s exploration of space can result in tangible benefits forpeople on Earth.

From Black Holes to CT ScannersCont’d on page 10

Armenian security chief, Chinese ambassadordiscuss bilateral cooperation

China is a friendly and partner country for Armenia and relations between thetwo countries are on a high level, Director of Armenia’s National SecurityService (NSS) Artur Vanetsyan, at a meeting with Chinese Ambassador toArmenia Tian Erlong on Wednesday.

Vanetsyan expressed hope that cooperation between Armenia and China inthe fight against terrorism will be further strengthened for the benefit of the twofriendly nations, the NSS’s press service reported.

The ambassador noted that the Chinese Embassy stands ready to supportArmenia in combatting crimes and implementing the ongoing reforms.

During the meeting, the officials also discussed partnership in personnel train-ing, as well as in fighting corruption and other global challenges.

PM: Armenian government to provide around

2.9 billion drams in assistance to Artsakh

The government of Armenia will allocate around 2.9 billion drams in assis-tance to Artsakh to help resolve the housing problems of the retired military per-sonnel, Prime Minister Nikol Pashinyan said in a Facebook post.

The PM noted the amount of financial assistance to each family is being clari-fied now.

“As I announced in my August 5 speech in Stepanakert, we intend to resolvethe apartment issues of the Defense Army servicemen as well by 2023,” he said.

This miniaturized X-ray source can be mod-

ulated in intensity from completely off to full

intensity, over 100 keV, in subnanosecond

timescales. The high speed switching capability

and miniature size make possible many new

technologies including X-ray-based communi-

cation, compact time resolved X-ray diffrac-

tion, novel X-ray fluorescence instruments, low

precise dose medical X-rays and more.

Credits: NASA/Goddard/

Samantha Kilgore

Page 10: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

Goddard X-Ray...Cont’d from page 9

MXS was created to help us peer into the universe with sharp X-ray eyes. Inhis role as an astrophysicist, Gendreau envisioned a highly advanced imager thatcould capture pictures of a black hole’s event horizon. The design of this tele-scope required an X-ray beacon, so Gendreau developed an X-ray source thatcould vary the intensity of its output rapidly, brightening and dimming at pre-determined intervals.

“When you go after challenging goals, the technologies required to achievethose goals are even more challenging,” Gendreau said. “This often means thatyou open more doors than you originally intended.”

Already, MXS has opened multiple doors. The technology played animportant role in testing of NASA’s Neutron star Interior CompositionExplorer (NICER)/Station Explorer for X-ray Timing and Navigation Technolo-gy (SEXTANT) mission, an external payload on the International SpaceStation.

Before NICER’s launch in 2017, MXS calibrated the mission’s X-ray detectors,ensuring they could make accurate observations of black holes and other X-rayemitting celestial objects. MXS provided both an energy reference and a timingreference, offering unmatched nanosecond-level precision.

“Because the m.ission’s goals are to capture and understand the fast flickers,flashes and pulses in X-rays that are emitted by black holes, neutron stars andother energetic objects in the universe, having MXS to simulate those behaviorsduring ground testing was invaluable,” said Zaven Arzoumanian, a Goddardastrophysicist and co-inventor of MXS.

Gendreau and Arzoumanian, along with Goddard co-inventors Steven Kenyonand Nick Salvatore Spartana, knew this application was just one of many for theversatile invention.

“Sometimes, basic research can touch people’s lives in ways that you don’timmediately know or can’t predict,” Gendreau said.

For example, the NASA researchers and partners at Massachusetts GeneralHospital and the Massachusetts Institute of Technology (MIT) have demonstrat-ed an innovative computed tomography (CT) scanner for medical imaging withMXS. CT systems generate 3D images of internal organs by using X-rays to scanthe body in cross sections. Computer software stitches the cross sections togeth-er to create a highly detailed image, used by medical professionals to screen fortumors, analyze bone fractures, search for blood clots in lungs or examine braininjuries.

A MIT-led 2018 paper in the journal Scientific Reports describes the noveltechnology — a portable, no-moving-parts imaging system that offers fine-tuningof the radiation dose received by a patient — and laboratory testing, which gen-erated a detailed 3D image of a pig lung at a quality competitive with current CTscanners. The increased mobility and lower dose of radiation offered by anMXS-based device could result in better and safer access to medical care in ruralareas and low-income countries. For future space travel, astronauts could bringa portable CT scanner for medical care on long-distance journeys, such as to

Mars.Under NASA’s Space Act

Agreement with MassachusettsGeneral Hospital, researchers con-tinue to study the innovation forpractical use.

Wider Reach with TechnologyTransfer

Massachusetts General Hospitalisn’t the only organization interestedin MXS. Through technology trans-fer, companies can license MXSfrom NASA and apply the inventiontoward a commercial product. Withapplications in many industries,MXS is full of potential in the privatesector.

The device possesses two advan-tages over prior state-of-the-art X-ray sources. First, it is small andlightweight — about the same sizeas a deck of cards. Second, MXS isless fragile than traditional X-raysources and requires less mainte-nance. The improvements in size,weight, and robustness increase thetechnology’s flexibility and portability, creating opportunities for new applica-tions not previously possible.

While several companies are considering MXS for licensing agreements,chemists at Washington State University have incorporated MXS into an ionmobility spectrometer, which can detect chemical agents, including potentiallydangerous substances, in the air. Gendreau said it could increase the sensitivityof the device, and since MXS produces X-rays electronically instead of radioac-tively, it is subject to fewer regulations.

Abundant applications of MXS continue to unfurl in other areas, such as deepspace communications. Known as XCOM, this new form of sending informationcould achieve better power efficiency than radio or laser systems in the vacuumof space, since X-rays have shorter wavelengths.

With its roots as a technology for black hole imaging, MXS has blossomedinto a practical innovation with many divergent applications. Its tendrilsextend to unforeseen areas of purpose, growing ever more versatile as timepasses.

“I’m sure there are other functions for MXS that we don’t know about yet,waiting to be discovered,” Gendreau said.

For more information about NASA’s Technology Transfer program, visit:https://technology.nasa.gov/

By Amy KlarupNASA’s Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Md.

10 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

‘Abandoned’ Armenian...Cont’d from page 9

then are left to the mercies of aging layor religious leaders, before they arelost in controversial deals when theyare swindled by third parties.

Several decades ago, the Mekhi-tarist congregation of Venice fell vic-tim to a bank fraud and lost propertieson Lido island and Asolo, valued atthat time worth more than $50 mil-lion.

Even the island monastery on SanLazzaro was at stake and it was savedthrough Alex Manoogian’s generosity.

The fate of the Sevres property hasbeen a topic of private and public dis-cussion by many parties, some consid-eration was given to the idea of con-verting it into a Genocide studies cen-ter. At other times, it was suggestedthat it be converted to a conferencecenter. But nothing has been achievedbecause of internal dissensions.

In 2016, Pope Francis appointedMonsignor Zekiyan as his representa-tive to save the property. Zekiyan isknown for his organizational skills andcurrently is serving as the head of theArmenian Catholic community inTurkey. At this time, a plan is under-way to build income-generating facili-ties to finance the needs of the com-plex as a cultural and educational cen-ter.

It may be a deviation from the topicif we discuss the fate of bothMekhitarist congregations, in Veniceand Vienna, which are in hot water.

Mkhitar Sebastatsi moved his con-gregation to the island of San Lazzaroin 1717. Later on, some disgruntledpriests severed ties with the congrega-tion and moved to Trieste. But whenNapoleon occupied Austria, they weregiven official recognition to establish amonastery in Vienna in 1810.

Political parties have always beencriticized that they are at each other’sthroats. Few realize that these God-fearing members of the clergy havenot talked to each other for almost acentury. But their competition hasbenefitted the Armenian communitiesas both have become bastions ofscholarship and have run networks ofschools throughout the diaspora.

With the loss of many of the priests,the Vienna congregation was weak-ened and eventually fell under thejurisdiction of the Venice one, com-pounding the woes of the entire Me-khitarist movement.

The fate of the Mekhitarist congre-gation is not a singular case. There aremany similar cases in other parts ofthe world.

Now that Armenia is independent,all these cases must become part ofArmenia’s diasporan agenda. We claimthat the various succeeding adminis-trations in Armenia have not invested

enough resources to study and learnabout the diaspora’s assets and prob-lems. Granted, Armenia is not a pow-erful country to intervene in the affairsof other countries to protect the inter-est of their fellow Armenians, asTurkey does defending the rights ofTurkmens in Iraq or the rights ofTatars in Crimea and even the fate ofthe Uyghurs in China.

In terms of Armenian interests, theCalcutta Armenian academy is anothercase to be studied.

Through the 16th to the 19th cen-turies, Jugha Armenians in Iran hadventured to develop commerce andtrade in the Far East, establishingprosperous Armenian trading postsand communities as far away asManchuria, Harbin, China; Surabaya,Indonesia; Singapore, India and more.Most of the wealth accumulated inthose communities has been lost. Inaddition, many assets have disap-peared in India. But one institution isalive — the Armenian PhilanthropicAcademy in Calcutta, founded byAstvatsatur Muradghanian and Mnat-sakan Vartanian.

It was established in 1821 and haseducated many generations ofArmenians from Iran. Over the years,the academy has also educated stu-dents from India, Kuwait, Iraq, Syria,Turkey and Azerbaijan, mostly fromArmenian communities.

When the Armenian community

numbers dwindled, the academy fellinto disrepair and for a long time, itsfate was in limbo. Many assets in Indiawere lost in the community becausethe laws did not allow the transfer offunds to other countries. The academysurvived but its fate remained inlimbo. Finally, in 1999, the High Courtof West Bengal ordered that theCatholicos of the Armenian Church“administrate the school” along theterms of the submissions made in theapplication to the Calcutta High Court.

In the same year, the first group ofstudents from Armenia arrived. HisHoliness Karekin II has visited theacademy twice.

By sheer luck, this case has some-how had a happy ending, by bringing a“lost” institution under the jurisdictionof the supreme Patriarch of theArmenians.

The church and government author-ities must have a policy to pursue andrecover assets scattered all over theworld by the Armenian people andtoday, they have to be consideredendangered properties.

Next week, we will discuss othercases whose destiny may not be aspromising.

(This is the first part of a three-partseries on the fate of Armenian propertiesin the diaspora.)

NICER’s X-ray concentrator optics

are inspected under a black light for

dust and foreign object debris that could

impair functionality once in space. The

payload’s 56 mirror assemblies concen-

trate X-rays onto silicon detectors to

gather data that will probe the interior

makeup of neutron stars, including

those that appear to flash regularly,

called pulsars.

Credits: NASA/Goddard/

Keith Gendreau

Page 11: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 11

« Գ ա լ ո ւ ս տ Կ ի ւ լ պ է ն կ ե ա ն » հ ի մ -ն ա ր կ ո ւ թ ե ա ն Հ ա յ կ ա կ ա ն բ ա ժ ա ն -մ ո ւ ն ք ը մ շ ա կ ա ծ է ն ո ր ռ ա զ մ ա -վարութիւն մը՝ ուղղուած յատկա-պ է ս Լ ի բ ա ն ա ն ի մ է ջ ի ր գ ո ր ծ ո ւ -նէութեան: Հիմնարկութեան 2019-2023 հնգամեայ ծրագիրէն (հրա-պ ա ր ա կ ե լ ի 2 0 1 9 ի ա շ ն ա ն ) բ խ ա ծայս ռազմավարութիւնը կը վերա-հ ա ս տ ա տ է Հ ա յ կ ա կ ա ն բ ա ժ ա ն -մ ո ւ ն ք ի ն յ ա ն ձ ն ա ռ ո ւ թ ի ւ ն ը Լ ի բ ա -ն ա ն ի հ ա յ կ ա կ ա ն կ ա ռ ո յ ց ն ե ր ո ւ ն ,ուսուցիչներուն եւ աշակերտներունհ ա ն դ է պ , յ ա տ ո ւ կ ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ նդարձնելով արեւմտահայերէնին:

Լիբանանի մէջ կրթական եւ մշա-կութային ծրագիրներու արդիւնաւէ-տութիւնը ապահովելու նպատակով,բաժանմունքը Գայիանէ Մածուն-ե ա ն ը կ ը ն շ ա ն ա կ է ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւպատասխանատու:

«Շատ ուրախ ենք, որ պիտի հա-մագործակցինք Գայիանէ Մածուն-եանի հետ։ Գայիանէն, մասնագի-

տացած է մանկավարժական ոլոր-տին մէջ, ունի կազմակերպչականմ ե ծ հ մ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ե ւ մ օ տ է ն կ ըճանչնայ լիբանանահայ գաղութը։Ասոնք շատ կարեւոր տուեալներ ենհիմնարկութեան համար: Գայիանէնպ ի տ ի հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ի գ ա ղ ո ւ թ ի

Շար. էջ 13

Գայիանէ Մածունեան կը նշանակուի«Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեանհայկական բաժանմունքի Լիբանանի մէջծրագիրներու պատասխանատու

Հայաստանը ռազմավարականդիրք կը զբաղցնէ մեր օրերուհամաշխարհային քարտէզին վրայ.KCW Today-ի անդրադարձը

Պատմական գեղեցկու -թ ի ւ ն ե ւ կ ա ր ե ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ,հնագոյն մշակոյթ ունեցողՀ ա յ ա ս տ ա ն ը մ ե ր օ ր ե ր ո ւհամաշխարհային քարտէ-զին վրայ կը զբաղցնէ ռազ -մավարական դիրք։

Այս մասին, ըստ Armen-press.am-ի, կը գրէ բրիտա-նական յայտնի «Kens ing-ton, Chelsea & WestminsterToday» ամսագիրը, որունօգոստոսեան համարը լոյստ ե ս ա ծ է հ ա յ ո ց թ ռ չ ն ա -տ ա ռ ա յ բ ո ւ բ ե ն ի ն կ ա ր ըպատկերող շապիկով։ Ամ-ս ա գ ի ր ը ս տ ո ւ ա ր ա ծ ա ւ ա լյօդուածներ նուիրած է Հա-յ ա ս տ ա ն ի ն ՝ ա ն դ ր ա դ ա ռ -ն ա լ ո վ մ ե ր ե ր կ ր ի պ ա տ -մութեան, հաւատքին, զբօ-ս ա շ ր ջ ո ւ թ ե ա ն ո ւ մ շ ա կ ո յ -թին։

Յ օ դ ո ւ ա ծ ն ե ր ո ւ ն հ ե ղ ի -ն ա կ ն ե ր ը ա յ ս տ ա ր ո ւ ա նՅ ո ւ ն ի ս ի ն ա յ ց ե լ ա ծ է ի նՀայաստան՝ մասնակցելուառաջին անգամ մեր երկ-րին մէջ կազմակերպուած« Մ տ ք ե ր ո ւ հ ա յ կ ա կ ա ն գ ա գ ա թ ն ա ժ ո ղ ո վ » - ի ն , ո ր կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ է րՀայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեանի բարձրհովանիի ներքոյ։

«Ծառայել Հայաստանին, կը նշանակէ ծառայել մեր քաղաքակրթու-թեան». 1895 թուականին Օսմանեան Կայսրութեան մէջ հայերու դէմ իրա-կանացուող բռնութիւններուն դէմ հանդէս եկած Բրիտանիոյ վարչապետՈ ւ ի լ ի ը մ Կ լ ա տ ս թ ը ն ի ա յ ս խ օ ս ք ե ր ո վ ա լ հ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր ը ս կ ս ա ծ ե ն Հ ա -յաստանին նուիրուած յօդուածաշարը՝ նշելով, որ մէջբերուած խօսքերըայսօր ալ կը շարունակեն մեծ իմաստ ունենալ, քանի որ Հայաստանը կըշ ա ր ո ւ ն ա կ է ի ր ն շ ա ն ա կ ա լ ի ն պ ա ս տ ը բ ե ր ե լ տ ա ր բ ե ր ո լ ո ր տ ն ե ր ո ւ մ է ջ ,ինչպէս՝ համաշխարհային գիտութիւնը, դասական երաժշտութիւնը, ճատ-րակը եւ այլն։ «Հայ ժողովուրդը յայտնի է իր տեսակով, որ միշտ գրկաբացկ՝ընդունի այցելուներն ու հարեւանները»,- կը նշեն հեղինակները։

Ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա լ ո վ հ ա յ ո ց պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն ` K C W T o d a y - ը կ ը ն շ է , ո րՀայաստանը առաջինն էր, որ 301 թուականին ընդունեց քրիստոնէութիւնըիբրեւ պետական կրօն։ «Ունենալով նման հարուստ կրօնական եւ մշակու-թային պատմութիւն՝ պատահական չէ, որ ողջ աշխարհի հայերը այսօր ալկը շարունակեն քրիստոնէական աւանդոյթներն ու ամուր կը պահեն իրենցհաւատը»,- կը նշէ ամսագիրը։

Հ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր ը յ ա տ ո ւ կ ա ն դ ր ա դ ա ր ձ կ ա տ ա ր ա ծ ե ն Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութեան՝ նշելով, որ 1915-1922 թուականներուն շուրջ 1,5 միլիոն հա-յ ե ր Օ ս մ ա ն ե ա ն Կ ա յ ս ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ կ ո տ ո ր ա ծ ի ե ն թ ա ր կ ո ւ ե ց ա ն ի շ խ ա -նութիւններուն կողմէ։ «Այդուհանդերձ՝ քաղաքական ճնշումներու պատ-ճառով՝ այս սարսափելի ոճրագործութիւնը երբեք արդարացի ճանաչում չէգտած միջազգային հանրութեան կողմէն։ Թրքական կառավարութիւնըմշտապէս հրաժարած է պատասխանատուութիւն ստանձնելէ կատարուա-ծին համար, Միացեալ Նահանգները եւ Միացեալ Թագաւորութիւնը եւսդեռ պաշտօնապէս չեն ընդունած կատարուածը՝ վախնալով դիւանագի-տական խնդիր ունենալ Թուրքիոյ հետ»,- կը նշեն հեղինակները՝ պատմելովնաեւ Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկի եւ այն կարեւորդերին մասին, որ կը կատարէ կառոյցը ցեղասպանութեան մասին իրազեկ-ման մակարդակի բարձրացման ուղղութեամբ։

«Դիմանալով ժամանակի փորձութեան՝ Հայաստանը այսօր կը ծաղկինոր թափ հաւաքող զբօսաշրջութեամբ եւ ծառայութիւններու ոլորտով։Ամէն տարի միլիոնաւոր մարդիկ կ՝այցելեն Հայաստան, որ յայտնի է իրգեղեցիկ բնապատկերներով եւ դաշտերով»,- կը շարունակեն հեղինակ-ները՝ պատմելով մեր երկրի գեղատեսիլ վայրերուն մասին։ Անոնք յատ-կապէս ուշադրութիւն կը հրաւիրեն այն փաստին վրայ, որ Հայաստա-ն ը յ ա յ տ ն ի է ի բ ր ե ւ ձ մ ե ռ ն ա յ ի ն մ ա ր զ ա ձ ե ւ ե ր ո ւ ս ի ր ա հ ա ր ն ե ր ո ւ վ ա յ ր ։Հ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր ը կ ը ն շ ե ն , ո ր մ ե ր ե ր կ ր ի ն մ է ջ ա յ ց ե լ ո ւ ն ե ր ո ւ ն կ ը ս պ ա -սեն իւրայատուկ հայկական ուտեստները, ինչպէս՝ խորովածն ու տոլ-ման։

KCW Today-ի օգոստոսեան համարին մէջ յատուկ անդրադարձ եղած էՄատենադարանին՝ սկսած հայոց ձեռագրերու ստեղծման պատմութենէնմինչեւ հնագոյն ձեռագրերու ստեղծումն ու մեր օրերուն անոնց պահ-պանումը։

Հեղինակները կը նշեն, որ հնագոյն ձեռագրերու ուսումնարանը ոչ միայնհայկական ձեռագրերու ամենամեծ հաւաքածուն ունի, այլեւ այնտեղ կըպ ա հ պ ա ն ո ւ ի ն օ տ ա ր ա լ ե զ ո ւ հ ն ա գ ո յ ն ձ ե ռ ա գ ր ե ր ե ւ ս , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւարժէքաւոր շատ նիւթեր, որոնց բնօրինակները, ցաւօք, շատոնց ոչնչաց-ւած են, եւ այսօր կը պահպանուին միայն անոնց հայերէն թարգմանու-թիւնները։

Շուշիի մէջ տեղի ունեցաւ «ՀայրենիՀողը Կանչում Է Մեզ» խորագիրովասմունքի փառատօնը

2 9 Յ ո ւ լ ի ս - 2 Օ գ ո ս տ ո ս , Շ ո ւ շ ի իմէջ տեղի ունեցաւ Ասմունքի հա-մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն 8 - ր դ փ ա ռ ա տ օ ն ը ,ո ր ո ւ ն մ ա ս ն ա կ ց ե ց ա ն 9 - 1 8 տ ա -րեկան 130 պատանիներ Արցախէն,Հայաստանէն, Ջաւախքէն, Ռուսիա-յէն, Իրանէն, Լիբանանէն եւ Միաց-եալ Նահանգներէն: Այս մասին կըհաղորդէ Yerkir.am-ը։

Փառատօնին հովանաւորն էր Հայկրթական հիմնարկութիւնը՝ գլխա-ւորութեամբ բարերար Ալեք Պաղ-տ ա ս ա ր ե ա ն ի , ո ր ո ւ ն ա ն մ ի ջ ա կ ա ններդրումներով Ջաւախքի խումբըկրցաւ մասնակցիլ փառատօնին, որնուիրուած էր Յովհաննէս Թուման-եանի ծննդեան 150-ամեակին եւ կըկրէր «Հայրենի հողը կանչում է մեզ»խորագիրը:

Այս տարուան փառատօնին Ջա-ւ ա խ ք է ն կ ը մ ա ս ն ա կ ց է ի ն Ա խ ա լ ց -խայի, Ախալքալաքի եւ Նինոծմին-տայի երիտասարդական կրթական-մշակութային կեդրոններու 10 աշա-կ ե ր տ ն ե ր , ո ր ո ն ք ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի նՅովհաննէս Թումանեանի, ՎահանՏ է ր ե ա ն ի , Յ ո վ հ ա ն ն է ս Շ ի ր ա զ ի ,Վահագն Դաւթեանի եւ այլ բանաս-տեղծներու ստեղծագործութիւններ։

Դ ա տ ա կ ա ն կ ա զ մ ը փ ա ռ ա տ օ ն ի1 3 0 մ ա ս ն ա կ ց ո ղ ն ե ր է ն յ ա ղ թ ո ղ

նկատեց երկու տարիքային ( 9-13եւ 14-18 տարեկաններ) խումբերու8 մասնակցողներ:

Ջաւախքէն 10 տարեկան ԶոյաՂարսլեան արժանացաւ 3րդ կարգիվկայականի, բազմաթիւ յուշանուէր-ներու եւ գիրքերու: Իսկ միւս մաս-նակցողները արժանացան պատուոյգ ի ր ե ր ո ւ , յ ո ւ շ ա ն ո ւ է ր ն ե ր ո ւ ե ւգ ի ր ք ե ր ո ւ : Ն ո ւ է ր ն ե ր տ ր ո ւ ե ց ա ննաեւ Արցախի մշակոյթի եւ մարմ-նակրթութեան նախարարութեան եւ«Գուրգէն Մելիքեանի՝ Քաշաթաղիբազմազաւակ ընտանիքների հիմ-նադրամ»ին կողմէ:

Փառատօնին մասնակցողներունհամար կազմակերպուեցան շրջա-պ տ ո յ տ ն ե ր դ է պ ի Ա ր ց ա խ ի պ ա տ -մամշակութային վայրեր: Ջաւախ-ք է ն մ ա ս ն ա կ ց ո ղ ն ե ր ը ա յ ց ե լ ե ց ի նն ա ե ւ Ս տ ե փ ա ն ա կ ե ր տ ի « Ս օ ս է »մանկապարտէզը, ուր տնօրէն ՆելլիՂուլեան ներկայացուց նորակառոյցմ ա ն կ ա պ ա ր տ է զ ի ն հ ի մ ն ա դ ր մ ա նպատմութիւնը եւ «Հովանաւորներուծառ»ին մանրամասնութիւնները:

Մասնակցողները շրջեցան ման-կապարտէզի բո լոր բաժիններունմ է ջ ե ւ զ ր ո ւ ց ե ց ի ն փ ո ք ր ի կ ն ե ր ո ւ նհետ: Անոնք նաեւ այցելեցին Ստե-փանակերտի նորաբաց եկեղեցին:

Page 12: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

12 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

E N K : R A | I N H +

ՏՆԱՅԻՆ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ ՍԻՐԵԼ ՏԱԼԴպրոցէն տրուած տնային պար-

տ ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը յ ա ճ ա խ հ ա -կադրութիւն, վէճ եւ անհաճոյ կա-ցութիւններ կը ստեղծեն ծնողնե-րուն եւ զաւակներուն միջեւ: Ման-կավարժ- հոգեբան Ժիլ-Մարի Վալէիկարծիքով, տնային աշխատանքնե-րու պահը վէճի, յանդիմանութիւն-ներու, սպառնալիքներու վիճակէնպէտք է դուրս բերուի եւ վերածուիհաճելի ժամանցի մը` եթէ կ՛ուզենք,ո ր ա ն ի կ ա օ գ տ ա կ ա ր ե ւ ա ր դ ի ւ -նաւէտ դառնայ: Այս նպատակով ալԺիլ-Մարի Վալէ հետեւեալ լուծում-ները կ՛առաջարկէ բոլոր այն ծնող-ներուն, որոնք այս կացութեան մէջկը գտնուին:

1- Երեխային արտօնել, որ ինքընտրէ իր աշխատանքին վայրը:

Ա յ ո , մ ե ն ք մ ե ծ ե ր ս ո ւ ն ի ն ք ա յ նհ ա ս տ ա տ հ ա մ ո զ ո ւ մ ը , ո ր մ ի ա յ նլռութեան եւ առանձնութեան մէջդ պ ր ո ց ա կ ա ն մ ը կ ր ն ա յ կ ե դ ր ո ն ա -ցած աշխատիլ: Մինչդեռ սենեակըա ռ ա ն ձ ն ա ց ա ծ ե ր ե խ ա յ ի ն հ ա մ ա րատիկա բանտարկութեան համա-զօր բան մը կրնայ ըլլալ: Նստասեն-ե ա կ ը , մ ե ծ ե ր ո վ շ ր ջ ա պ ա տ ո ւ ա ծթ ե ր ե ւ ս ա ն ա ւ ե լ ի « ա պ ա հ ո վ » ե ւհ ա ն գ ի ս տ կ ը զ գ ա յ : Ա շ խ ա տ ա ն ք իյարմարագոյն պայմաններուն շուրջերկար կարելի է վիճիլ . անձէ-անձանոնք կը փոխուին : Հետեւաբարարտօնենք, որ փոքրիկը ինք ընտրէ

իր աշխատանքին վայրը:

2 - Ն ե ր կ ա յ ը լ լ ա լ , բ ա յ ց ա ն ո րփոխարէն չաշխատիլ:

Հոս ալ լուրջ կացութիւն մը կայ:Երբ կ ՛արտօնենք մեր զաւկին, որնստասենեակը աշխատի, պատկե-րասփիւռը պէտք է անջատուի, եւան հասկնայ ու գիտնայ, որ աշխա-տանք ունի կատարելիք: Մեր ներ-կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը , ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւթ ե լ ա դ ր ա ն ք ն ե ր ը դ ր ա կ ա ն ա զ դ ե -ցութիւն կը գործեն աշխատող մա-ն ո ւ կ ի ն վ ր ա յ : Ս ա կ ա յ ն շ ա տ լ ա ւպէտք է գիտնանք միջամտութեանմ ե ր ս ա հ մ ա ն ն ե ր ը ե ւ ա ն ո ր փ ո -խարէն մենք չկատարենք տրուածպարտականութիւնները, եթէ կ՛ու-զենք օրին մէկը ինքնաբաւութեանհասցնել զինք:

3-Օգնել , որպէսզի երեխան իրաշխատելաոճը ունենայ:

Փորձենք մեր զաւկին հետ գտնելաշխատելու եւ սորվելու իրեն յար-մարող աշխատելաոճը: Ոմանք դասմ ը կ ը ս ո ր վ ի ն բ ա ր ձ ր ա ձ ա յ ն կ ա ր -դ ա լ ո վ ե ւ բ ա զ մ ա թ ի ւ ա ն գ ա մ ն ե րկ ր կ ն ե լ ո վ , ո ւ ր ի շ ն ե ր ` դ ա ս ը ա մ -փ ո փ ե լ ո վ կ ա մ գ լ խ ա ւ ո ր կ է տ ե ր ո ւվերածելով, ուրիշներ` դասը գծա-պատկերի վերածելով: Հետեւաբարփորձենք փնտռել եւ միասնաբարգտնել, թէ ո՛րն է մեր զաւկին յար-մարող աշխատելաոճը:

4-Դասին եւ դպրոցին իմաստտալ:

Ոչ ոք կ՛աշխատի եւ ճիգ կը թափէա ռ ա ն ց հ ա ս կ ն ա լ ո ւ պ ա տ ճ ա ռ ը :Ն ո յ ն ն է պ ա ր ա գ ա ն դ պ ր ո ց ա կ ա ն -ներուն: Երբ մեր զաւկին կ ՛ըսենք.« Ս ո ր վ է ՛ , ո ր մ ա ր դ դ ա ռ ն ա ս » կ ա մ« ե թ է ս ո ր վ ի ս , ա պ ա գ ա յ ի ն բ ա ր ձ րպ ա շ տ օ ն ն ե ր ո ւ պ ի տ ի ա ր ժ ա ն ա -նաս», այս բոլորը վերացական խօս-քեր են մանուկին համար, մինչդեռպ է տ ք է ա ն ո ր բ ա ց ա տ ր ե ն ք , ո րա շ խ ա տ ե լ ո վ հ ա ն գ ի ս տ ա մ ա ռ մ ըպիտի անցընէ առանց վերաքննելինիւթեր ունենալու կամ աշխատելովյաջորդ օրը ինքնավստահ դասա-րան պիտի մտնէ եւ շատերու նմանպիտի մասնակցի դասին, գնահատ-ւի ուսուցչուհիին կողմէ եւ հոգեպէսուրախ զգայ : Ա յս խօսքերը աւե լիշ օ շ ա փ ե լ ի ե ւ խ թ ա ն ո ղ ե ն ա ն ո ր

համար:

5-Ընդունիլ, որ ընկերոջ մը հետաշխատի:

Եթէ նկատենք, որ դասի, պար-տ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն պ ա տ ճ ա ռ ո վ լ ա ր -ւածութիւնը երթալով կը շեշտուի:Պարբերաբար արտօնենք, որ դա-սընկեր մը գայ եւ միասին սորվինյ ա ջ ո ր դ օ ր ո ւ ա ն դ ա ս ե ր ը : Մ ե ն քմեր կարգին բազմապատկութեանաղիւսակի մրցում մը կազմակեր-պենք, ոտանաւորը երկու ձայնովա ր տ ա ս ա ն ե լ ո ւ փ ո ր ձ ը ն ե լ տ ա ն ք ,պատմութեան դասը հաւանականպատասխաններով հարցումներուխաղի վերածենք, եւ այլն… մանուկ-ները շատ աւելի դիւրին կը սորվինհաճելի , քան ճնշուածութեամբ եւլարուածութեամբ լեցուն պայման-ներու մէջ:

Դպրոցական երեխաները պէտքէ որ անպայման նախաճաշ ընեն:Այ լազանեցէք անոնց նախաճաշըփոխնիփոխ առաջարկելով` կաթ,պ տ ո ւ ղ ի հ ի ւ թ ( թ ա ր մ ) , պ ա ն ի ր ,մ ե ղ ր , հ ա ց ա հ ա տ ի կ , հ ա ւ կ ի թ ե ւայլն…

Եթէ ան ախորժակ կամ մանա-ւանդ ժամանակ չունի եւ կ ՛աճա-պարէ դպրոց հասնելու, բաւարար-ւեցէք կէս բաժակ կաթով կամ հիւ-թով եւ վերը յիշուած ուտելիքներէնմէկով սենտուիչ մը պատրաստե-ցէք, որպէսզի ուտէ ինքնաշարժինկամ հանրաշարժին մէջ եւ կամ` առաջինզբօսանքին:

Եթէ կան երեխաներ, որոնք ընդհան-րապէս կը մերժեն կաթ խմել , կարելի էկ ա թ ը փ ո խ ա ր ի ն ե լ ա յ լ ո ւ տ ե լ ի ք ն ե ր ո վ ,ի ն չ պ է ս ` կ ա թ ն ա պ ո ւ ր ը , ք ա ս թ ը ր տ ը ե ւա յ լ ն … գ ի տ ե ն ք , ո ր կ ա թ ը հ ա ր ո ւ ս տ էքալսիոմով, իսկ այս վերջինը անհրաժեշտէ երեխաներու աճման:

Ե ր բ հ ն ա ր ա ւ ո ր ը լ լ ա յ , ձ ե ր ե ր ե խ ա յ ի նկողքին նստիք, երբ ան կը ճաշէ: Մի՛ այ-պանէք զայն ու մի՛ վիճիք անոր հետ, եթէան մերժէ ուտել այս կամ այն ուտելիքը:Ճաշի ընթացքին չէ, որ պիտի սրբագրէքա ն ո ր կ ա ր գ մ ը կ ա մ ա կ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը :Ճաշի ընթացքին ծագած վէճերն ու ան-համութիւնները կը թունաւորեն: Երեխանեւ կերածը կիսով անիմաստ կը դառնայ:

Եթէ ձեր երեխան ախորժակ չունի ընդ-հանրապէս եւ չի սիրեր ուտել, հրաւիրե-ց է ք ա ն ո ր ս ի ր ե լ ի ը ն կ ե ր ն ե ր է ն մ է կ ը ,որպէսզի ան օրինակ առնէ ընկերոջմէ ,ախորժակը բացուի եւ քիչ-քիչ վարժուիայլազան ուտելու: Անշուշտ հոս կարեւոր էընկերոջ ընտրութիւնը:

Ե ր ե խ ա յ ի ն ո չ ս ի ր ե լ ի կ ա ր գ մ ը ո ւ տ ե -լիքներ եւ բանջարեղէններ կարելի չէ մէկ

օրէն միւսը պարտադրել անոր: Մտածեցէքայդ ուտելիքները ներկայացնել տարբերձեւերով: Այսպէս, շոմինը, դդումը եւ այ լբ ա ն ջ ա ր ե ղ է ն ն ե ր կ ա ր ե լ ի է շ ա տ մ ա ն րմանրուած եւ քիչ քանակութեամբ աւել-ց ը ն ե լ դ դ մ ա ճ ի ն , կ ր ա թ ե ն ի ն կ ա մ ծ ա -լիկներուն: Նաեւ ջանացէք ուտելիքներըներկայացնել ախորժելի ձեւով:

Ե ր բ ե ք չ դ ի մ է ք ա խ ո ր ժ ա կ բ ա ց ո ղդեղերու, որպէսզի ձեր երեխան քանի մըպատառ աւելի ուտէ, այդ դեղերը աւելիո ւ շ ի ր ե ն ց ժ խ տ ա կ ա ն ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ըկ՛ունենան երեխային աճման վրայ:

Մ ե ծ ե ւ վ ն ա ս ա կ ա ր զ ի ջ ո ւ մ ն ե ր չ կ ա -տ ա ր է ք ե ւ մ ն ա յ ո ւ ն ձ ե ւ ո վ պ ն ա կ մ ը կ ե -րակուրը չփոխարինէք տապկուած գետ-նախնձորով, փիծծայով կամ սովորականս ե ն տ ո ւ ի չ ո վ մ ը : Ա յ ս պ ի ս ո վ կ ը ս ա հ մ ա -նափակէք ձեր երեխային ճաշացուցակը,եւ ան սխալ ձեւով սնանելու վարժութիւնձեռք կը ձգէ:

Եթէ ձեր երեխան չափազանց կ ՛ուտէկ ա մ , ը ն դ հ ա կ ա ռ ա կ ը , կ ը մ ե ր ժ է ո ւ տ ե լ ,կրնայ ըլլալ, որ բան մը կ՛անհանգստացնէզ ի ն ք դ պ ր ո ց ը կ ա մ տ ո ւ ն ը : Փ ո ր ձ ե ց է քպ ա տ ճ ա ռ ը գ տ ն ե լ ե ւ հ ա ր թ ե լ ա ն ո րդժուարութիւնները:

Երեխաներուն Սնման Հետ ԿապուածԹելադրանքներ

A\s h=e patrast;z^Salbi Falay;an Markos;an

Խոստումը ԼաւԴաստիարակութեան Միջոց Չէ

Շատ մը ծնողներ յաճախ խոստումներ կու տան իրենցզաւակներուն, որպէսզի փոքրիկը կատարէ իրենց կամքը,առաջադրանքը, ցանկութիւնը : Դաստիարակութեան այսմիջոցը լաւագոյնը չէ: Յաճախ կը լսենք, երբ ծնողները կ՛ըսեն.«Եթէ բարի ըլլաս, ուզած խաղալիքդ պիտի գնեմ», կամ` «Եթէպաչիկ մը տաս, պաղպաղակ պիտի գնեմ…» եւ այլն:

Երեխաները բաւականաչափ խելացի են եւ կ՛օգտագործենա յ դ խ ո ս տ ո ւ մ ն ե ր ը . ա յ ս պ է ս ա ն ո ն ք գ ի տ ա կ ց օ ր է ն չ ա ր ո ւ -թիւններ կ՛ընեն, որպէսզի ստանան իրենց ցանկացած այսկամ այն խաղալիքը, ուտելիքը եւ այլն… այս խոստումներըդժբախտաբար շատ կը նմանին կաշառքի: Նման «առեւտուր»-ները կը տկարացնեն ծնողք-զաւակ փոխյարաբերութիւններըեւ կը խաթարեն մանուկին նկարագիրը:

Նաեւ թելադրելի չէ երեխային տալ այնպիսի խոստումներ,որոնց իրագործումը անկարելի է: Ան չափազանց կը հիաս-թափուի, երբ իմանայ, որ ծնողքը ստեր է: Չկատարուած խոս-տումներու պատճառով ծնողները կը կորսնցնեն իրենց հեղի-նակութիւնն ու վարկը, եւ յաջորդ անգամ երեխան չի հաւա-տար անոնց խօսքերուն:

Page 13: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

Հայրապետին 25-Ամեակը...Շար. էջ 6-էն

Նորավանքի ամէնէն աչքառու եկեղեցին «Բուրթելաշէն» Ս. Աստուա-ծածինն է իր հոյակապ մուտքով եւ գմբէթով, ճարտարապետութեամբհռչականուն Մոմիկի եւ կառուցուած 1339-ին իշխանաց իշխան Բուրթելիկողմէ: Մոմիկ մեռած է նոյն տարին շինութեան աւարտին: Նորավանքըայցելելու առիթը ունեցայ 2001 թուին, բարերար Տիգրան Հաճէթեանիհ ե տ , ե ւ հ ի ա ց ա յ վ ա ն ք ի դ ի ր ք ի ն ե ւ զ մ ա յ լ ե լ ի ճ ա ր տ ա ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն :Ն ո ր ո գ ո ւ թ ե ա ն բ ա ց մ ա ն ն ա ւ ա կ ա տ ի ք ը կ ա տ ա ր ե ց Տ . Տ . Գ ա ր ե գ ի ն Ա .Կաթողիկոսը երբ արդէն անկարող էր խօսելու իր ծանր հիւանդութեանհետեւանքով: Նոյն տարին 1999 Յունիսին Հայրապետը վախճանեցաւ:

Տաթեւի վանքը պատմական Սիւնիք նահանգի ամէնէն հռչակաւորվ ա ն ա կ ա ն հ ա մ ա լ ի ր ն է գ լ խ ա ւ ո ր Ս . Պ օ ղ ո ս - Պ ե տ ր ո ս ե կ ե ղ ե ց ի ո վ կ ա -ռուցուած 895-906 թուականներուն Սիւնեաց Յովհաննէս Եպիսկոպոսիջանքերով: Համալիրը ունի նաեւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցին 848թուականէն:

Կառուցուած է նաեւ Ս. Աստուածածին եկեղեցին 12-րդ դարուն: Իսկճօճուող «գաւազան սիւնը» կառուցուած է յանուն Ս. Երրորդութեան 895թուին: Վանքը աւերուած է Սելճուքեան արշաւանքներու ընթացքին եւերկրաշարժերու հետեւանքով՝ վերջին անգամ 1931 թուին: Այսօր Տաթեւիվանքը ամբողջովին վերականգնած է շնորհիւ Վազգէն Ա. Հայրապետին՝1 9 5 9 թ ո ւ ա կ ա ն է ն ս կ ս ե ա լ : Ն ո յ ն տ ա ր ի ն վ ե ր ա ն ո ր ո գ ո ւ ա ծ ե ն ն ա ե ւՀաղարծինի եւ Հառիճայ վանքերը:

Հռիփսիմէ, Շողակաթ, ՕշականՍ. Հռիփսիմէ տաճարի վերանորոգումը , նոր Սեղանի կառուցումը ,

շրջապատի բարեկարգումն ու այգիներու տնկումը, տաճարի պարսպա-պատումը եւ նոր դարպասի կառուցումը, յուշարձան-աղբիւրի կառուցումը,բոլորն ալ Վազգէն Հայրապետի գահակալութեան առաջին տարիներունտեղի ունեցան:

Շողակաթի տաճարի վերանորոգումը, Օշականի Ս. Մեսրոպ եկեղեցւոյհիմնական նորոգումը, նոր Սեղանի կառուցումը, ներքին նկարազարդումնու Ս . Մեսրոպ Մեծ Վարդապետի դամբարանի բարեկարգումը գրեթէմիաժամանակ աւարտեցան: Օշականի ներքին թարգմանչաց յատուկ որմ-նանկարներու ի նորոյ իւղաներկումը, ինչպէս նաեւ արտաքին շրջապատիհիմնական վերայարդարումը նկատեցի ի տարբերութիւն առաջին (1958)եւ երկրորդ (1969) այցելութիւններուս:

Հայրենի պետութիւնը բազմաթիւ այ լ վանքերու եւ յուշարձաններուվ ե ր ա ն ո ր ո գ մ ա ն հ ո գ ա ծ ո ւ ե ղ ա ւ Վ ա զ գ է ն Հ ա յ ր ա պ ե տ ի հ ե տ ե ւ ո ղ ա կ ա նաշխատանքներուն շնորհիւ, կարեւոր մասմաբ լրացնելով ինչ որ ան սկսածէր եւ շարունակ կը հետապնդէր հին վանքերու նորոգութիւնը իրագործել,իր հետ ունենալով Ճարտարապետներու Յանձնաժողովը: Կարեւոր է նշելդարձեալ թէ Հայաստանի պետութիւնն ու Մայր Աթոռը համագործակցա-բար կը կատարէին այդ կենսական գործը որուն շնորհիւ փրկուեցան կա-րեւոր թիւով հռչակաւոր հին վանքերն ու եկեղեցիները:

Կլենտէյլ

ՆուիրատուութիւնՏօքթ. եւ Տիկին Յարութիւն եւ Սիմա Արզումանեան, ողբացեալ Էլիզ

Ա ր զ ո ւ մ ա ն ե ա ն Մ ա զ մ ա ն ե ա ն ի մ ա հ ո ւ ա ն տ խ ո ւ ր ա ռ ի թ ո վ , ո րպատահեցաւ Ֆիլատելֆիա Ա.Մ.Ն. «Ապագայ» շաբաթաթերթին կընուիրեն 100 տոլար:

ՆուիրատուութիւնՏէր եւ տիկին Հայկ եւ Սօնիա Մանուկեան, ողբացեալ Մարգար

Տիրատուրեանի մահուան քառասունքի տխուր առիթով «Ապագայ»շաբաթաթերթին կը նուիրեն 50 տոլար:

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 13

Հայ ուսանողներու պատուաբերյաջողութիւնը 26-րդ միջազգայինհամալսարանականներուողիմպիականին

Պուլկարիոյ Պլակոէվկրատ քաղաքին մէջ 28 Յուլիս - 3 Օգոստոս թուա-կ ա ն ն ե ր ո ւ մ ի ջ ե ւ կ ա յ ա ց ա ն ո ւ ս ո ղ ո ւ թ ե ա ն 2 6 - ր դ մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն հ ա մ ա լ -սարանականներու ողիմպիականները:

Ողիմպիականներուն կը մասնակցէին աշխարհի 77 համալսարաններէն360 ուսանողներ: Հայաստան այս ողիմպիականներուն կը մասնակցէրպատուիրակութեամբ մը, որուն մաս կը կազմէին Երեւանի Պետական հա-մալսարանի ուսանողներ Ալպէրթ Գէորգեան, Արսէն Համբարձումեան,Գրիգոր Քէրովբեան, Վահագն Ալթունեան, Սեւակ Աբրահամեան եւ ԱրմանՊայրամեան:

Վ ե ց մ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր է ն ե ր ե ք ը ՝ Ա լ պ է ր թ Գ է ո ր գ ե ա ն , Ա ր ս է ն Հ ա մ բ ա ր -ձումեան եւ Գրիգոր Քէրովբեան տիրացան ոսկեայ մէտայլներու, իսկ միւսերեքը՝ Վահագն Ալթունեան, Սեւակ Աբրահամեան եւ Արման Պայրամեանարժանացան արծաթեայ մէտայլի:

Այսպէս Հայաստանի խումբը 77 համալսարաններու միջեւ 13րդ տեղըգրաւեց ողիմպիականներու մէջ:

Գայիանէ Մածունեան...Շար. էջ 11-էն

բոլոր կառոյցներուն հետ, ապահո-վ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր հ ի մ ն ա ր կ ո ւ թ ե ա նգործունէութեան արդիւնաւէտու-թիւնը», ըսաւ բաժանմունքի տնօ-րէն Ռազմիկ Փանոսեան:

Լիբանանահայութիւնը արեւմը-տ ա հ ա յ ե ր է ն ի կ ե ն ս ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա նհ ի մ ն ա կ ա ն ա զ դ ա կ ն ե ր է ն է : « Գ ա -լուստ Կիւ լպէնկեան» հիմնարկու-թ ի ւ ն ը ա ռ ա յ դ կ ը հ ա ս տ ա տ է ի րյ ա ն ձ ն ա ռ ո ւ թ ի ւ ն ը ՝ օ ժ ա ն դ ա կ ե լ ո ւԼիբանանի մէջ լեզուի կենսունա-կութեան, կեդրոնանալով նորարարծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւ ե ւ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ո ւ -թ ի ւ ն ը ն ե ր գ ր ա ւ ե լ ո ւ վ ր ա յ : Ա ս ի կ ակ՛ենթադրէ տեղական մասնակցու-թ ի ւ ն ե ւ հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ,շօշափելի արդիւնքներ ապահովելուհամար: Ուստի, իւրաքանչիւր դպրո-ց ի փ ո ք ր ն պ ա ս տ մ ը տ ա լ ո ւ փ ո -խարէն, հիմնարկութիւնը նպատա-կ ա դ ր ա ծ է օ ժ ա ն դ ա կ ե լ յ ա տ ո ւ կծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւ , ո ր ո ն ք Լ ի բ ա ն ա ն իհայկական կրթական համակարգիանհրաժեշտ պէտքերը կը հոգան:Այս ռազմավարութիւնը հիմնուած էառկայ պահանջներուն եւ մարտա-հրաւէրներուն, ինչպէս նաեւ հիմ-նարկութեան կատարած ախտորո-շ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն վ ր ա յ : Ռ ա զ մ ա վ ա ր ո ւ -թ ի ւ ն ը կ ՛ ե զ ր ա փ ա կ ո ւ ի հ ե տ ե ւ ե ա լնշումով՝ անհրաժեշտ է «տեսլականմը ունենալ ՝ նո յն ժամանակ ըլ լա լի ր ա տ ե ս . յ ա ռ ա ջ ա դ է մ ը լ լ ա լ ՝ ն ո յ նժ ա մ ա ն ա կ լ ա ւ հ ա ս կ ն ա լ տ ե ղ ւ ո յ նիրականութիւնները եւ կառոյցնե-ր ը » , ո ր պ է ս զ ի ա պ ա հ ո վ ո ւ ի ա ր ե ւ -

մըտահայերէնի կենսունակութիւնըեւ Լիբանանի կրթական համակար-գի զարգացումը:

Ռազմավարութիւնը բաղկացած էհ ի ն գ հ ի մ ն ա ս ի ւ ն ե ր է , ո ր ո ն ք կ ըկեդրոնանան՝ դպրոցներուն սատա-րելու, ուսուցիչներ պատրաստելուեւ վերապատրաստելու, լեզուականծ ր ա գ ի ր ն ե ր մ շ ա կ ե լ ո ւ ո ւ ա ն ո ն ցմ շ ա կ մ ա ն օ ժ ա ն դ ա կ ե լ ո ւ , ի ն չ պ է սնաեւ երիտասարդներուն ստեղծա-գործական միտքը եւ աշխատանքըքաջալերելու վրայ։ Ռազմավարու-թիւնը կը խտանայ, հետեւեալ հինգկէտերուն մէջ.

Համագործակցիլ Լիբանանի հայ-կական դպրոցներուն հետ եւ շարքմ ը ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւ մ ի ջ ո ց ո վ օ ժ ա ն -դակել անոնց.

Կ ր թ ա թ ո շ ա կ ն ե ր յ ա տ կ ա ց ն ե լկրթութեան ոլորտին մէջ մասնա-գիտանալ փափաքող հայ ուսանող-ներուն.

Ք ա ջ ա լ ե ր ե լ ե ւ ս ա տ ա ր ե լ ա ր ե ւ -մ ը տ ա հ ա յ ե ր է ն ո վ ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ե լփափաքող երիտասարդներուն.

Օժանդակել արեւմտահայերէնիկ ե ն ս ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա ն վ ե ր ա բ ե ր ո ղառկայ որոշ նախաձեռնութիւննե-րու:

Օժանդակել Յատուկ կրթութեանոլորտին:

Հայկական բաժանմունքի Լիբա-ն ա ն ի ռ ա զ մ ա վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը պ ի տ իկ ի ր ա ր կ ո ւ ի Ս ե պ տ ե մ բ ե ր 2 0 1 9 է նսկսեալ:

Յաւելեալ տեղեկութիւններու հա-մար՝ այցելել gulbenkian.pt/armen-ian-communities կայքը։

Ապաքինման ՄաղթանքԹէքէեան Մշակութային Միութեան եւ «Ապագայ» շաբաթաթերթի

երկարամեայ անդամ եւ աշխատակից Պերճ Քիւփէլեան, անցուցած էփոքր անհանգստութիւն մը եւ այժմ կը գտնուի բժշկական խնամքիտակ ու կը բոլորէ բուժման շրջան մը:

Թ.Մ.Մ-ի եւ «Ապագայ» շաբաթաթերթի վարչութեան եւ անձնա-կազմի անունով շուտափոյթ եւ ամբողջական ապաքինում կը մաղ-թենք երկար տարիներու մեր գործընկերոջ:

ABAKAnews, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայլրատուական ճոխ հրատարակութիւնը

www.abakanews.org

Page 14: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

14 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019

Tekeyan Cultural Association, Inc.Dr. Nubar Berberian Annual Awards

Dr. Nubar Berberian, intellectual, journalist, activist and editor of manyADL daily newspapers for more than 50 years passed away at the age of 94in November 23, 2016. In his Will, Dr. Berberian directed his Trust Fundmanagers to appropriate awards every year to college students of Armeniandescent worldwide who major ineither International Law or PoliticalScience.

ELIGIBILITY AND REQUIREMENTS

1) Eligible recipients are college students of Armenian descent who majorin either International Law or Political Science.2) Applicant must be enrolled in a full-time graduate program in a fullyaccredi ed college or university in the world.3) Applicant must provide all of the information requested on the applica-tion form.4) Applicant must submit a copy of his or her most recent college tran-script.5) Applicant is to include a small head and shoulders self-portrait.6) Application could be received by requesting from [email protected]) Applicants should submit applications electronically (via email) to:[email protected],

The Paper submissions will be accepted by the deadline at:Tekeyan Cultural Association,Inc.Dr. Nubar Berberian Trust Fund

755 Mt. Auburn StreetWatertown, MA 02472

USAbut electronic application is preferred.8) The deadline of receiving the applications is September 15, 2019.9) The administrators and managers of the fund will vote the qualified win-ners in October, 2019 based on the merits of each applicant.10) The winner or winners will receive their awards in November, 201911) Winning applicants are not eligible to apply again.12) This announcement is published in Armenian, English, French andSpanish.

Watertown, MA, July 15, 2019

Page 15: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019 • ABAKA • 15

F U N E R A L C O M P L E X

S I N C E 1 9 9 7

Always standingby our community

5180 Salaberry, Montreal, QC H4J 1J3

T 514.331.0400

PRE-PLANNING WITH 0% INTEREST1, 3, 5 OR 10 YEAR PAYMENT PLANS

Շիրակի, Լոռիի եւ Արագածոտնի մէջ պիտի լուծուի61 անօթեւան ընտանիքներու բնակարանի հարցըՀայաստանի կառավարութիւնը

գումար պիտի յատկացնէ երկրա-շարժին իբրեւ հետեւանք Շիրակի,Լոռիի եւ Արագածոտնի մարզի 61ա ն օ թ ե ւ ա ն մ ն ա ց ա ծ ը ն տ ա ն ի ք -ներուն բնակարային խնդիրներուլուծման նպատակով:  Այս որոշումը,ըստ Armenpress.am-ի, տրուեցաւՀ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն 8Օգոստոսի նիստին։

Ք ա ղ ա ք ա շ ի ն ո ւ թ ե ա ն կ ո մ ի տ է ին ա խ ա գ ա հ Վ ա հ ա գ ն Վ ե ր մ ի շ ե ա նն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի ր ա կ ա ն ա ց ո ւ ե լ ի քն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա րպետական պիւտճէով արդէն յատ-կացուած 560 միլիոն դրամի բաշ-խումը:

«Կը նախատեսուի 509.5 միլիոնդ ր ա մ ի հ ա շ ո ւ ի ն լ ո ւ ծ ե լ 6 1 ը ն -տ ա ն ի ք ի բ ն ա կ ա ր ա ն ա յ ի ն խ ն դ ի ր ,որուն 40-ը՝ Լոռիի, 15-ը՝ Շիրակի,6-ը՝ Արագածոտնի մարզերուն մէջ:Մնացեալ 50.5 միլիոն դրամը պիտիուղղուի Լոռիի գիւղական բնակա-վայրերուն մէջ ծրագրերու շահառուճանչցուած ընտանիքներուն համար

կառուցուած 31 բնակարաններու,բնակելի տուներու թերութիւններուվերացման, ինչպէս նաեւ սեփակա-

նութեան իրաւունքի արձանագրու-թեան գործընթացի ապահովման»,-ըսաւ ան։

Արցախի մասինպատմող «ԴրախտիԴարպասը» Ֆիլմըպիտի ներկայացուիՀոկտեմբերին

«Թեւանիկ» եւ «Վերջին բնակիչը»ֆիլմերու բեմադրիչ Ջիւան Աւետիս-եանի՝ Արցախի մասին պատմող նոր՝« Դ ր ա խ տ ի դ ա ր պ ա ս ը » ( G a t e t oHeaven) ֆիլմի անդրանիկ ներկայա-ց ո ւ մ ը Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ տ ե ղ ի պ ի տ իունենայ Հոկտեմբերին: Այս մասինկը հաղորդէ PanArmenian.net-ը։

Ֆիլմը ՀՀ, Լիթվիայի, Գերմանիոյ,Պուլկարիայի, Չեխիոյ, Իտալիայի եւԱւստրիայի համատեղ արտադրու-թիւն է:

Գ լ խ ա ւ ո ր դ ե ր ե ր ո ւ վ ր ա յ ե ն Ռ ի -խըրտ Զամմելը, Նինա Կրոնեակերը,Լէոնարտաս Փոպետոնոսցեւասը,Նայիրա Զաքարեանը, Սօս Ջանի-բեկեանը, Թաթեանա Սփիվագովան:

Ֆ ի լ մ ի գ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ը կ ա -տ ա ր ո ւ ի 2 0 1 6 - ի ն Ա ր ց ա խ ի մ է ջ :Յայտնի գերմանացի լրագրող Ռո-պ ե ր թ ը կ ը վ ե ր ա դ ա ռ ն ա յ Ա ր ց ա խ ՝լ ո ւ ս ա բ ա ն ե լ ո ւ 2 3 - ա մ ե ա յ հ ր ա դ ա -դ ա ր է ն ե տ ք վ ե ր ս կ ս ա ծ պ ա տ ե -ր ա զ մ ը : Ս ա կ ա յ ն լ ր ա գ ր ո ղ ա կ ա նհետաքննութեան ժամանակ ան կըծանօթանայ օփերայի երիտասարդերգչուհի Սոֆիայի հետ, անոնք կըս ի ր ա հ ա ր ո ւ ի ն : Ս ա կ ա յ ն շ ո ւ տ ո վՌոպերթը կը գիտնայ, որ Սոֆիանա ն յ ա յ տ կ ո ր ս ո ւ ա ծ լ ո ւ ս ա ն կ ա ր ի չ -լ ր ա գ ր ո ղ Է դ գ ա ր Մ ա ր տ ի ր ո ս ե ա ն իդուստրն է, որ 1992-ին գերի ինկածէ Թ ա լ ի շ ի գ ր ա ւ մ ա ն ժ ա մ ա ն ա կ :Ռոպերթը չէր փորձած փրկել զինք,իսկ մարտի դաշտի վրայ Էդգարինկարած լուսանկարները ան յետա-գային ներկայացուցած էր իբրեւ իրը:

Page 16: >G& TARI JIU 2198 :RKOU

16 • ABAKA • LUNDI 26 AOÛT 2019 - MONDAY AUGUST 26, 2019