LX& TARI JIU 2048 :RKOU

ABAKAnews-ի առաջին եւ «ԱՊԱԳԱՅ» Շաբաթաթերթի 41-րդ

Տարեդարձներու հանդիսաւոր նշումՇաբաթ՝ 29 Հոկտեմբեր 2016, երեկոյեան ժամը 19.00-ին

Թէքէեան Մշակութային Միութեան Կեդրոնէն ներս

Տօնակատարութիւնը կ’ընդգրկէ՝Ճոխ ընթրիք եւ բարձր մակարդակի գեղարուեստական յայտագիր:

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2048 :RKOU<ABJI% 29 ØGOSTOS 2016

• VOL. XXXVI, NO 2048 • LUNDI, 29 AOUT 2016 • MONDAY, AUGUST 29, 2016

Տ ե ր ս ի մ ց ի հ ա յ ե ր ո ւ ա զ գ ա յ ի ն ի ն ք ն ո ւ թ ե ա նվերադարձի ծիրէն ներս՝ Պոլսոյ Սրբ. Ստեփա-նոս հայկական եկեղեցւոյ մէջ Օգոստոս 14-ինիրականացած է զանգուածային մկրտութիւն:

Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ է ջ կ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ի ա զ գ ա յ ի նի ն ք ն ո ւ թ ե ա ն վ ե ր ա դ ա ռ ն ա լ ո ւ հ ա մ ա ր Հ ա յ ո ցՑեղասպանութեան տարիներուն ճնշումներուիբրեւ արդիւնք հաւատափոխ` իսլամացած հա-յ ե ր ո ւ ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն ա ր մ ա տ ն ե ր ո ւ ն վ ե ր ա -դարձի պայքարը:

Տէր Տրդատ քահանայ Ուզունեանի կողմէնի ր ա կ ա ն ա ց ա ծ զ ա ն գ ո ւ ա ծ ա յ ի ն մ կ ր տ ո ւ թ ե ա նարարողութեամբ՝ քրիստոնէութիւն ընդունած էտերսիմցի 8 հայ:

Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը այցելած է Կալկաթայի ՀայոցՄարդասիրական ճեմարան

Օգոստոս 17-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին ԲԱմենայն Հայոց Կաթողիկոսը հայրապետա-կան այցով մեկնած է Հնդկաստանի Հան-րապետութիւն` Կալկաթայի Հայոց Մարդա-սիրական ճեմարան:

Ճեմարանին մէջ այժմ կ՝ուսանի 55 սանՀայաստանէն, Իրաքէն եւ Իրանէն:

Մայր Աթոռ Սրբ. Էջմիածինէն կը յայտ-նեն, որ տեղի ունեցած է հանդիսութիւն եւընդունելութիւն. հանդիսութիւնը սկսած էՏ է ր ո ւ ն ա կ ա ն ա ղ օ թ ք ո վ , ա պ ա հ ն չ ա ծ ե նՀնդկաստանի, Հայաստանի եւ ճեմարանիօրհներգերը:

Բարի գալուստի խօսքով հանդէս եկած էհնդկահայոց հոգեւոր հովիւ եւ Հայոց Մար-դասիրական ճեմարանի կառավարիչ Հոգե-շնորհ Տ. Մովսէս աբեղայ Սարգսեան` ճե-մարանի նկատմամբ դրսեւորուող մշտականուշադրութեան եւ հոգատար վերաբերմուն-քին համար տեսչութեան, դասախօսականկազմին եւ աշակերտութեան անունով խո-րին երախտագիտութիւն յայտնելով ՀայոցՀայրապետին: Հայր Մովսէսը տեղեկութիւն-ներ փոխանցած է նաեւ 1821-ին հիմնադ-րըուած եւ Սփիւռքի մէջ ցայսօր գործողամենահին կրթօճախին գործունէութեան եւաշակերտներուն ունեցած յաջողութիւննե-րուն մասին:

Ցերեկոյթին ընթացքին ճեմարանի սանե-րը հանդէս եկած են ազգային երգ ու պարովեւ գեղեցիկ բեմականացումով:

Հ ա ն դ ի ս ո ւ թ ե ա ն ա ւ ա ր տ ի ն ի ր օ ր հ ն ո ւ -թեան խօսքը ներկաներուն ուղղած է Ամե-նայն Հայոց Կաթողիկոսը: Վեհափառ Հայ-ր ա պ ե տ ը մ ա ս ն ա ւ ո ր ի ր գ ն ա հ ա տ ա ն ք ըյայտնած է հնդկահայոց հոգեւոր հովիւ եւճ ե մ ա ր ա ն ի կ ա ռ ա վ ա ր ի չ Հ ա յ ր Մ ո վ ս է ս ի ն ,Կալկաթայի Ս. Նազարէթ եկեղեցւոյ վար-չութեան անդամներուն, ճեմարանի տես-չական կազմին, ուսուցիչներուն եւ սանե-րուն` գոհունակութեամբ ընդգծելով հայրա-պ ե տ ա կ ա ն ն ա խ ո ր դ ա յ ց ե լ ո ւ թ ե ն է ն ե տ քճեմարանի կեանքին մէջ արձանագրուածյառաջընթացն ու ձեռքբերումները:

Նորին Սրբութիւնը մեծապէս կարեւորհամարած է պատմական կրթական հաս-տատութեան առաքելութիւնը մատաղ սե-

րունդի հայեցի դաստիարակութեան գործինմ է ջ ` յ ո ր դ ո ր ե լ ո վ ն ո յ ն ն ա խ ա ն ձ ա խ ն դ ր ո ւ -թ ե ա մ բ ե ւ ջ ա ն ա դ ր ո ւ թ ե ա մ բ շ ա ր ո ւ ն ա կ ե լկերտել փառքը Հայոց Մարդասիրական ճե-մարանին եւ ազգին պարգեւել հայրենասէրու եկեղեցանուէր հայորդիներ:

Օգոստոս 18-ին Գարեգին Բ Հայրապետըհանդիպումներ ու առանձնազրոյցներ ունե-ցած է Ճեմարանի տեսչութեան եւ ուսուց-չ ա կ ա ն կ ա զ մ ի ն հ ե տ : Ն ո ր ի ն Ս ր բ ո ւ թ ե ա նմասնաւոր թելադրութիւնն էր` ամէն ջանքգործադրել ճեմարանի կրթական մակար-դակը ամենաբարձր աստիճանին հասցնելուհամար:

Նոյն օրը Նորին Սրբութիւնը մտերմիկ ուերկար հանդիպում ունեցած է աշակերտ-ներուն հետ` զրուցելով անոնց առօրեայէն,կրթական գործընթացէն եւ յուզող խնդիր-ներէն: Վեհափառը պատանիները յորդորածէ առաւել ջանասիրութեամբ գիտելիքներա մ բ ա ր ե լ ե ւ հ ա ւ ա տ ա ր ի մ մ ն ա լ ի ր ե ն ցհայրենի աւանդներուն` ազգի արժանաւորզաւակներ դառնալու համար:

Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, ուղեկցու-թեամբ ճեմարանի կառավարիչ Հայր Սուր-բին եւ կառավարիչի օգնական ԲարեշնորհՎ ա ր ա զ դ ա տ ս ա ր կ ա ւ ա գ Ք ո չ ա ր ե ա ն ի ն ,շրջած է ու մանրամասն ծանօթացած ճեմա-րանի եւ սաներու կեցութեան պայմաննե-րուն` անհրաժեշտ ցուցումներ տալով զա-նոնք առաւել բարւոք դարձնելու համար:

Ապաքինման մաղթանքՄոնթրէալի ԹՄՄ-ի եւ ՌԱԿ-ի գործօն վարչական եւ

ղեկավար՝ Արա Պալեան 19 Օգոստոսին սրտի տագ-նապի մը հետեւանքով դարմանումի ենթարկուեցաւՍաքրէ Քէօր հիւանդանոցին մէջ: Այժմ Արան իր տանմէջ կը բոլորէ ապաքինման շրջան մը: Ամբողջականապաքինում եւ կատարեալ առողջութիւն կը մաղթենքմեր շատ սիրելի ընկերոջ՝ Արային:

ԱՊԱԳԱՅ

Ֆրանք Էնկել. «Արցախ երբեքԱտրպէյճանին մաս պիտի չկազմէ»

«Արցախը Ատրպէյճանինմաս չի կազմեր եւ երբեք ալմ ա ս պ ի տ ի չ ը լ լ ա յ » ։ Ն մ ա նյ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը ր ա ծ էԵւրոպական խորհրդարանիպ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր Ֆ ր ա ն ք Է ն -կել ՝ News.am-ին հետ հար-ցազրոյցի մը ընթացքին:

«Եթէ դուն նախայարձակպատերազմի կը ձեռնարկեսու կը պարտուիս, կարելի չէվերադառնալ նախապէս տի-րած կարգավիճակին, այլա-պէս Քալինինկրատը մինչեւհիմա Քէօնիքսպերկ կը կոչուէր»,- ընդգծած է Էնկել:

Արցախի գծով Ատրպէյճանը դատապարտող Եւրոպա-կան խորհրդարանի կեցուածքի մը գծով հարցումին անդ-րադառնալով` Ֆրանք Էնկել յիշեցուցած է, թէ անցնող Ապ-րիլին Եւրոպական խորհրդարանը բանաձեւած է յստակկեցուածք, որուն մէջ Եւրոպական խորհրդարանի անդամշարք մը երկիրներ առաջարկած են դատապարտել Ատրպէյ-ճանի յաճախակի յարձակումները եւ ճանչնալ Արցախիանկախութիւնը, սակայն անդամ երկիրներու մեծ մասըտակաւին պէտք է առերեսուի փաստերուն:

Նշենք, որ անցնող 12 Ապրիլին, Եւրոպական խորհրդա-րանը իր լիագումար նիստին քննարկած է Արցախի իրավի-ճակը եւ շատ մը երկիրներ, ինչպէս` Ֆրանսա, Չեխիա, Լե-հաստան, Կիպրոս, ներառեալ լիւքսամպուրկցի խորհրդա-րանական Ֆրանկ Էնկել, առաջարկած են պատժամիջոց-ներ տնօրինել Ատրպէյճանի դէմ եւ ճանչնալ Արցախի Հան-րապետութեան անկախութիւնը:

Պրայզա. «Մոսկուան կը փորձէԼ.Ղարաբաղի տագնապին կողմերըմօտեցնել փոխզիջումներու միջոցով»

Վերջերս՝ ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակի ամերիկացի նախկիննախագահ Մեթիու Պրայզա յայտնած է, որ Ռուսիոյ կողմէձեռնարկուող քայլերը կը վկայեն, որ Մոսկուան կը փորձէղարաբաղեան տագնապի կողմերուն դիրքորոշումներըփոխզիջումներու միջոցով իրարու մօտեցնել:

«Իմ կարծիքովս, արտաքին գործոց նախարար Լաւրովընախագահ Փութինի կարգադրութեամբ սեղանի վրայ նորառաջարկ դրած է` փորձելով վերամշակած է այն շրջանա-կային համաձայնագիրը, որ մշակուած էր մեր օգնութեամբ2007-ին, Մատրիտի մէջ», ըսած է Պրայզա:

Ըստ անոր, մատրիտեան սկզբունքները հիմնականին մէջփոփոխութիւններու չեն ենթարկուած անցեալ տարիներունընթացքին մէջ. «Շրջանակային փաստաթուղթին մէջ ար-մատական փոփոխութիւններ չեն կատարուած, որովհե-տեւ ատիկա խնդիրը լուծելու միակ տրամաբանական ուղինէր»:

Շար. էջ 2

Պրայզա. «Մոսկուան...Շար. էջ 1-էն

Պ ր ա յ զ ա յ ի հ ա մ ա ձ ա յ ն , Հ ա յ ա ս -տանի եւ Ատրպէյճանի ղեկավար-ները սկզբունքային համաձայնու-թեան եկած էին շրջանակային փաս-տաթուղթին շուրջ, եւ կ՛ակնկալուէր,որ ձեռք պիտի բերուի վերջնականհամաձայնութիւն, որուն պիտի հե-տեւէին վերջնական համաձայնա-գիրի մշակման ուղղուած երկարա-տեւ բանակցութիւնները:

«Սակայն, հոլովոյթը յառաջ չըն-թացաւ, որովհետեւ ո ՛չ նախագահԱլիեւը, ո՛չ նախագահ Սարգսեանըիրարու նկատմամբ ունէին բաւա-րար վստահութիւն` քաղաքացիներըբարդ որոշումներու մասին տեղե-կացնելու համար», յայտնած է Պրայ-զա:

Պրայզայի կարծիքով` Երեւանիմէջ տեղի ունեցած վերջին շրջանիճ գ ն ա ժ ա մ ը պ ա յ մ ա ն ա ւ ո ր ո ւ ա ծ էնախ եւ առաջ ղարաբաղեան տագ-ն ա պ ի ն շ ո ւ ր ջ ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե -ր ո ւ ն կ ո ղ մ է հ ա ւ ա ն ա կ ա ն փ ո խ զ ի -ջ ո ւ մ ն ե ր ո ւ հ ե տ ա ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ -թեամբ:

«Խօսքը այժմ կը վերաբերի նորփոխզիջումին, որ կողմերը պիտիմիացնէ զիրար: Կը կարծեմ Հայաս-տանի քաղաքական համակարգինմէջ որոշ մարդիկ չեն ուզեր փոխ-զ ի ջ ո ւ մ ն ե ր ո ւ դ ի մ ե լ : Ի բ ր ե ւ հ ե տ ե -ւանք եղաւ այս ճգնաժամը», ըսաւան:

« Ա զ ա տ ո ւ թ ի ւ ն » ձ ա յ ն ա ս փ ի ւ ռ իկայանը կը հաղորդէ, որ ռուսական«Իզվեսթիա» թերթը 16 Օգոստոսինհրապարակած է «Ռուսիան Հայաս-տանին պիտի մատակարարէ նոյնզէնքը, ինչպէս` Ատրպէյճանին» վեր-ն ա գ ի ր ո վ յ օ դ ո ւ ա ծ մ ը , ո ր ո ւ ն մ է ջնշուած է, թէ երկու հարիւր միլիոնտոլար արժող վարկին դիմաց Հա-յաստանին զէնքի մատակարարումըարդէն սկսած է: Այս մասին կը գրէԱզա Բաբայեան:

Սակայն պաշտօնական Մոսկը-ւան եւ Երեւանը ժամկէտներու ումատակարարուող զէնքի տեսակինմասին մանրամասնութիւն չ յայտ-նեցին:

Հեղինակը կը գրէ, որ զէնքի մա-տակարարումէն բացի ռուսականկողմը պիտի զբաղի նաեւ այդ զէն-քին սպասարկող հայ մասնագէտ-ն ե ր ո ւ վ ե ր ա պ ա տ ր ա ս տ ո ւ թ ե ա մ բ :Ընդ որում, «Իզվեսթիա»-ն զրուցածէ Հայաստանի պաշտպանութեաննախարարութեան բանբեր ԱրծրունՅովհաննիսեանի հետ, որ հաստա-տած է այս տեղեկութիւնը:

Մ ա ս ն ա գ է տ ն ե ր ո ւ ն կ ա ր ծ ի ք ո վ ,խօսքը կը վերաբերի ծանր սպառա-զինութեան, որուն առկայութիւնըմեծապէս կը զօրացնէ հայկականբանակը: Ասոր զուգահեռ, «Իզվես-թիա» կը շեշտէ, որ, թէեւ մատակա-րարումը սկսած է, այսուամենայնիւզ է ն ք ի տ ե ս ա կ ն ե ր ո ւ վ ե ր ջ ն ա կ ա նցանկը տակաւին համաձայնեցուածչէ : Թէեւ պաշտօնական Երեւանըմերժած է մանրամասնութիւն տալայն մասին, որ յատկապէս ի՛նչ զի-ն ա տ ե ս ա կ ն ե ր ո ւ մ ա ս ի ն է խ օ ս ք ը ,սակայն ռուսական թերթը կը գրէ,ո ր Հ ա յ ա ս տ ա ն մ տ ա դ ի ր է ր Ռ ո ւ -սիայէն գնել նախ եւ առաջ «Սմերչ»ե ւ « Ս ո լ ն ց ե պ ե օ » հ ա մ ա կ ա ր գ ե ր ը ,

«ԻԳԼԱ-ԷՍ» հրթիռային համակար-գը, «Աւտոբազա ԷՄ» համակարգը,«Տիգր» զրահամեքենաներ:

«Իզվե.սթիա»-ն կը մէջբերէ նաեւ1 0 Օ գ ո ս տ ո ս ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւՌուսիոյ նախագահներուն տուածմամլոյ միացեալ ասուլիսին ընթաց-ք ի ն ն ա խ ա գ ա հ Փ ո ւ թ ի ն ի ն ա յ նյայտարարութիւնը, որ ՀայաստանՌուսիոյ դաշնակիցն է Հաւաքականանվտանգութեան պայմանագիրիկ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ , ե ւ ո րՌուսիա ունի պարտաւորութիւններ,զորս միշտ կը կատարէ:

Զինուորական հարցերով փոր-ձ ա գ է տ Ա ն տ ր է յ Ֆ ր ո լ ո վ թ ե ր թ ի նըսած է, որ Մոսկուան Հայաստանինպիտի տրամադրէ միեւնոյն զէնքը,որ աւելի կանուխ գնած էր Ատրպէյ-ճ ա ն : Ա յ դ զ է ն ք ը , ի հ ա ր կ է , պ ի տ իզօրացնէ հայկական կողմը, բայց եւայնպէս, ըստ փորձագէտին, Պաքուորոշ առաւելութիւն ունի: «Հայաս-

տանի եւ Ատրպէյճանի պիւտճէա-կան տարբերութիւնը շատ մեծ է :Ա յս պայմաններուն մէջ կարելի էմիայն յստակ հասցէագրուած ներ-դըրումներով իրավիճակը չհասցնելզգայուն կէտի», յայտնած է ան:

Ան յիշեցուցած է, որ 2011-2012-ին կնքուած համաձայնագիրներովՌուսիան Ատրպէյճանին վաճառածէ շուրջ չորս միլիառ տոլարի զէնք:

« Ա զ ա տ ո ւ թ ի ւ ն » ձ ա յ ն ա ս փ ի ւ ռ իկայանը 16 Օգոստոսին փորձած էզէնքի մասին տեղեկութիւն ստանալԵ ր ե ւ ա ն ի մ է ջ գ ո ւ մ ա ր ո ւ ո ղ Հ ա ւ ա -քական անվտանգութեան պայմա-նագիրի կազմակերպութեան պաշտ-պանութեան նախարարներու հա-ւաքին մասնակցող Ռուսիոյ պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր Ս ե ր կ ե յՇ ո յ կ ո ւ է ն , ս ա կ ա յ ն ա ն մ ե ր ժ ա ծ էկապ ունենալ հայ լրագրողներունհետ:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 29 AOUT 2016 - MONDAY AUGUST 29, 2016

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Թուրքիա կը հրաժարիԻսրայէլի դէմդատականհայցերէն

Չորեքշաբթի՝ 17 Օգոստոսին,թուրքիոյ արդարադատութեաննախարար Պեքիր Պոզտաղ լրագ-րողներուն յայտարարած է , որԻսրայէլ «Մաւի Մարմարա» նա-ւուն հետ կապուած միջադէպինհամար Թուրքիոյ պիտի վճարէ20 միլիոն տոլարի փոխ-հատու-ցում: Ըստ անոր, նշեալ գումարըպէտք է վճարուի յառաջիկայ 25օրերուն ընթացքին:

Այս մասին կը հաղորդէ «Անա-տ ո լ ո ւ » լ ր ա տ ո ւ գ ո ր ծ ա կ ա լ ո ւ -թիւնը։

«Սքայ Նիուզ», իր կարգին կըհաղորդէ, որ թրքական կառա-վարութիւնը որոշած է հրաժա-րիլ Իսրայէլի դէմ իր յարուցածդատական հայցերէն:

Նախապէս Թուրքիոյ վարչա-պ ե տ Պ ի ն ա լ ի Ե ը լ տ ը ր ը մ յ ա յ տ -նած էր, որ Իսրայէլ ընդունած էյարաբերութիւնները բնականո-նացնելու համար Թուրքիոյ բո-լոր պայմանները:

Հայաստանին պիտի մատակարարուի նոյն զէնքը ինչպէս` Ատրպէյճանին

Օգոստոս 13-ին Ռուսիոյ մէջ կայացած է «Բանակային միջազգային խա-ղեր»-ու փակման արարողութիւնը, որ ուղեկցուած է լաւագոյն անձնակազ-մերու եւ զինծառայողներու պարգեւատրմամբ:

Խաղերու ծիրէն ներս լաւագոյն հետախոյզ ճանչցուած է ՀՀ ԶՈւ վաշտիհ ր ա մ ա ն ա տ ա ր ը : Ա յ ս մ ա ս ի ն կ ը յ ա յ տ ն է R a z m . i n f o - ն ` վ կ ա յ ա կ ո չ ե -լով ռուսաստանեան «ՌԻԱ Նովըսթի» գործակալութիւնը:

Միւս երկիրները ներկայացնող զինծառայողները հիմնականին մէջ խրա-խուսական պարգեւներ ստացած են ` «Յաղթանակի կամքի համար»,«Յաղթանակի եւ գթասրտութեան համար» եւ այլն:

Յիշեցնենք, որ հայ հետախոյզները կը մասնակցէին խաղերու ծիրէններս իրականացուող «Զօրային հետախուզութեան գերազանցիկները»մրցոյթին: Մրցոյթի աւարտին ՌԴ պաշտպանութեան նախարարութիւնըսխալմամբ յայտնած էր, որ ՀՀ ԶՈւ հաւաքականը 3-րդ հորիզոնականին է,սակայն վերջնական արդիւնքերով հաստատուեցաւ, որ հայ հետախոյզ-ները 4-րդն էին:

Հայ հետախոյզը «ԲանակայինՄիջազգային Խաղեր»-ունլաւագոյնը ճանչցուած է

Վ ե ր ջ ի ն շ ր ջ ա ն ն ե ր ո ւ ն , փ ո ք ր ա -մասնութիւններուն դէմ ցեղապաշ-տական դրսեւորումներուն եւ քայ-լերուն առաջքը առնելու նպատա-կով, ընդդիմադիր Հանրապետականժողովրդային կուսակցութեան երկուերեսփոխաններ Զէյնեպ Ալթըօք եւհայազգի Սելինա Տողան միասնա-բար նամակ մը յղած են արդարա-դատութեան նախարար Պեքիր Պոզ-տաղին։ Ա յս մասին կը գրէ Պոլսո յ«Մարմարա» թերթը։

Նամակին մէջ երեսփոխաններըդ ի տ ե լ կ ո ւ տ ա ն , ո ր ա յ ս շ ր ջ ա ն ի ն ,երբ այլախոհ կամ տարբեր դիրքո-ր ո շ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն ե ց ո ղ ա ն ձ ե ր բ ա ն տկ ’ ո ւ ղ ա ր կ ո ւ ի ն , ե ր բ ն ա խ ա գ ա հ ի նո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ ք ն ն ա դ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւհամար դատեր կը բացուին, մաղթելի է ու անհրաժեշտութիւն է, որ ան-պայման որոշումներ ընդունուին՝ պատժելու համար այն անձերը կամշրջանակները, որոնք ամբողջ հաւաքականութիւն մը կը նուաստացնեն ուսպառնալիքներով լեցուն յայտարարութիւններ կը հրապարակեն անորհասցէին։

Խնդրոյ առարկայ նուաստացումներուն եւ սպառնալիքներուն վերջինօրինակները եղած են Ս. Խաչ Դպրեվանքի պատերուն վրայ գրուած սպառ-նական գրութիւնները, ինչպէս նաեւ՝ Յուլիս 15ի զինուորական ձախողհարուածէն ետք կրօնական փոքրամասնութիւններու դէմ ուղղուած հրա-պարակումներն ու յայտարարութիւնները։

Երեսփոխաններուն յղած նամակին մէջ գրուած է. «Ֆեթհուլլահ Կիւլենիմասին գրուեցաւ, որ հայկական ծագում ունի, ու այդ պնդումներէն ետք,հայ փոքրամասնութիւնը որպէս թիրախ ցոյց տրուեցաւ՝ ճամբայ բանալովայլատեացութեան ու թշնամութեան։ Կարգ մը շրջանակներ այդ պնդում-ներէն մեկնելով՝ սկսան սպառնալիքներ ուղղելու ոչ-իսլամներու։ Սպառ-նալիքները հետզհետէ աւելի սաստկացան՝ գետին պատրաստելով վտան-գաւոր զարգացումներու։ Պնդուեցաւ, որ Կիւլեն քրիստոնեայ աշխարհինհետ կապեր ունի, տեսակցած է Պապին հետ եւ կ ՛աղօթէ հրեաներուննման։ Այսպիսի յերիւրածոյ պնդումներ խիստ վտանգաւոր են ու մտա-հոգութիւն կը պատճառեն, նկատի ունենալով մանաւանդ անցեալի ցաւալիփորձութիւնները։ Ընկերային ցանցերու մէջ հետզհետէ սաստկացողսպառնալիքները իրենց վերջին դրսեւորումը գտան հայկական վարժա-րանի մը պատերուն վրայ գրուած «Տանջա՛նք հայերուն. ձեզի Քիւրշաթիքէնը բերած եմ» խօսքերով։

Փոքրամասնութիւնները, զինուորական հարուածի փորձէն ետք, իրենցհաւատարմութիւնն ու զօրակցութիւնը ցոյց տուին իշխանութիւններուն։Նաեւ եկեղեցիներու եւ սինակոկներու մէջ աղօթեցին նահատակներուհոգիներուն համար։ Բայց այսպիսի վտանգաւոր զարգացումներ վնաս կըպատճառեն հասարակաց հաշտութեան։ Կը յուսանք, որ արդարադատու-թեան նախարարը անպայմա՛ն մօտիկ հետաքրքրութիւն ցոյց կու տայ այսնիւթին»։

LUNDI 29 AOUT 2016 - MONDAY AUGUST 29, 2016 • ABAKA • 3

Թուրքիոյ փոքրամասնութեանց դէմցեղապաշտական քայլերուն գծով նամակ՝արդարադատութեան նախարարին

Նախարար Օհանեան բարձր գնահատած է պիելոռուսիոյպաշտպանութեան նախարարութեան հետ համագործակցութեան մակարդակը

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Պ ի ե լ ո ռ ո ւ ս ի ո յպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ն ե -ր ը 1 7 Օ գ ո ս տ ո ս ի ն Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջք ննարկած են զինուորական հա-մագործակցութեան առնչուած հար-ց ե ր : Հ ա յ ա ս տ ա ն ի պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն վ ա ր չ ա -կան համալիրին մէջ Պիելոռուսիոյպաշտպանութեան նախարար Անտ-րէյ Ռաւքովի գլխաւորած պատուի-րակութեան հետ հանդիպումէն ետքլ ր ա գ ր ո ղ ն ե ր ո ւ հ ե տ հ ա ն դ ի պ մ ա նընթացքին այս մասին յայտնած էպաշտպանութեան նախարար Սէյ-րան Օհանեան:

«Այսօր մենք պաշտպանութեաննախարարութեան մէջ ընդլայնուածկազմով դէմ առ դէմ զրոյց ունեցածենք: Մենք միտքեր փոխանակածե ն ք շ ր ջ ա ն ա յ ի ն ե ւ մ ի ջ ա զ գ ա յ ի նիրավիճակին վերաբերեալ: Յատկա-պէս ուշադրութիւն դարձուցած ենքմեր շրջանին մէջ տիրող ռազմա-ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ի ր ա վ ի ճ ա կ ի ն : Մ ե րշրջանին մէջ, կարելի է ըսել ` իրա-

վ ի ճ ա կ ը շ ա տ բ ա ր դ է , ե ւ ն մ ա նայցելութիւններ յատուկ նշանակու-թիւն ունին միացեալ ծրագրուածմիջոցառումներու շարքը իրակա-նացնելու համար», ըսած է նախա-րար Օհանեան:

Նախարարները յատուկ կերպովլուսարձակի տակ առած են նաեւ2 0 1 6 - ի ն հ ա մ ա ր ն ա խ ա տ ե ս ո ւ ա ծծրագիրներու իրականացումը:

Հանդիպումին ընթացքին քննար-կ ը ո ւ ա ծ ե ն հ ա յ - պ ի ե լ ո ռ ո ւ ս ա կ ա նզ ի ն ո ւ ո ր ա կ ա ն հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թեան, երկկողմանի եւ բազմակող-մ ա ն ի ձ ե ւ ա չ ա փ ո վ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ո ղգործնական եւ մարտական պատ-րաստութեան միջոցառումներունհայ եւ պիե լոռուս զինուորական-ներուն միացեալ մասնակցութեանվ ե ր ա բ ե ր ո ղ խ ն դ ի ր ն ե ր , մ ի տ ք ե րփոխանակուած են շրջանային եւմ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն ա ն վ տ ա ն գ ո ւ թ ե ա նառնչուող հարցերու շուրջ: Քննար-կ ը ո ւ ա ծ ե ն ն ա ե ւ ե ր կ ո ւ պ ե տ ո ւ -թիւններու պաշտպանութեան նա-

խարարութիւններուն միջեւ 2016-իհ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ծ ր ա գ ի ր իկ ա տ ա ր մ ա ն ը ն թ ա ց ք ն ո ւ յ ա ռ ա -

ջիկայ աշխատանքային ուղղութիւն-ները:

Արթուր Ալեքսանեան. «Յաղթանակս կը նուիրեմ սահմանին կանգնած հայ զինուորին եւ պատերազմի բոլոր զոհերուն»

31-րդ ամառնային Ողիմպիական խաղերու ախոյեան, յունահռոմէականոճի ըմբիշ Արթուր Ալեքսանեան ախոյեանի ոսկին կը նուիրէ սահմանինկանգնած հայ զինուորին եւ ապրիլեան պատերազմին զոհուած հերոս-ներուն:

«Դուք ալ տեսաք, որ ինքս ալ արդէն ուժասպառ եղած էի : Ամենա-կարեւորը այն է, որ գօտեմարտի ժամանակ չանջատուեցայ: Ուրախ եմ,հպարտ, որ 20 տարուան դադարէն ետք Հայաստան կրկին ոսկէ մետալ կընուաճէ Ողիմպիական խաղերուն: Ապրիլեան պատերազմէն ետք շատազդուած էի եւ դեռ այն ժամանակ որոշած էի, որ ախոյեան դառնամ, ապապ ի տ ի հ ա գ ն ի մ ա յ ս շ ա պ ի կ ը : Ա յ ս յ ա ղ թ ա ն ա կ ը կ ը ն ո ւ ի ր ե մ ս ա հ մ ա ն ի նկանգնած հայ զինուորին եւ պատերազմի բոլոր զոհերուն: Իսկ ինչ կը վե-րաբերի Միհրանին, ապա ան ինծի համար ախոյեան է, ան ամբողջ աշ-խարհի համար ախոյեան է, մենք այսօր պէտք է ունենայինք երկու ոսկի», -ըսաւ Ալեքսանեան:

Արմէն Մարտիրոսեան ազատ արձակուած է

Վերաքննիչ քրէական դատարանը 17 Օգոստոսին որոշում տուած էփոխել Ժառանգութիւն կուսակցութեան փոխնախագահ Արմէն Մարտի-րոսեանի խափանման միջոց կալանքը` 1 միլիոն դրամ երաշխագինով:

«Երկիր»-ին հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին Մարտիրոսեանի փաս-տաբանը` Գիւի Յովհաննիսեան տեղեկացուցած է, որ ան ազատ պիտի ար-ձակուի, հազիւ գումարը տրուի` դիտել տալով, թէ այդ առումով աշխա-տանք կը տարուի: Չորեքշաբթի՝ 17 Օգոստոսին Մարտիրոսեան ազատարձակուեցաւ:


Ըստ Ռուսիո յ պաշտպանութեան նախարարութեան պաշտօնականկայքին՝ Ռուսիա եւ Ատրպէյճան կը նախատեսեն «զգալիօրէն ընդարձակելռազմաճարտարագիտական համագործակցութիւնը»:

Հակառակ այն իրողութեան, որ Ատրպէյճան անդամ չէ ՀԱՊԿին, վեր-ջերս երկու երկիրներուն միջեւ ռազմաճարտարագիտական համագոր-ծակցութիւնը արագօրէն սկսած է զարգանալու:

Ռուսիոյ պաշտպանութեան նախարար Սերկէյ Շոյկու, որ անակնկալայցելութեամբ Պաքու հասած էր Օգոստոս 14ին, աւելի ուշ պիտի այցելէԵրեւան, մասնակցելու համար Հաւաքական ապահովութեան պայմա-նագիրի կազմակերպութեան (ՀԱՊԿ) անդամ երկիրներու Պաշտպանու-թեան նախարարներու խորհուրդի հերթական նիստին։

Պաքուի մէջ Շոյկուն ընդունած է Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւ,որ ընդգծած է, թէ Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութինի հետ իր ունեցածհանդիպման ընթացքին, ի շարս այ լոց ՝ քննարկած է երկու երկիրնե-րու ռազմաճարտարագիտական համագործակցութեան վերաբերող հար-ցեր:

Ա լ ի ե ւ պ ն դ ա ծ է , ո ր ռ ո ւ ս - ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւայսօրուան բարձր մակարդակին շնորհիւ , կարելի է լուծել բազմաթիւհարցեր , ներառեալ ՝ տարածաշրջանային ապահովութեան առնչուողհարցեր:

Պաքուի մէջ Օգոստոս 15ին կայացած է Շոյկուի եւ Ատրպէյճանի պաշտ-պանութեան նախարար Զաքիր Հասանովի հանդիպումը:

Յատկանշական է, որ Օգոստոս 12ին, կարճատեւ աշխատանքային այ-ցով եւ Շո յկուի հրաւէրով Մոսկուա կը գտնուէր Ատրպէյճանի պաշտ-պանութեան նախարարը, սակայն այդ այցելութեան մասին մանրամաս-նութիւններ չեն հաղորդուած:

Ռուս-ատրպէյճանական ռազմական համագործակցութեան մասին որոշմանրամասնութիւններ յայտնած է Շոյկուի հետ Պաքու այցելած Ռուսիոյպաշտպանութեան փոխնախարար Անաթոլի Անթոնով՝ փոխանցելով, թէՄոսկուա յառաջխաղացք կ՛ակնկալէ կասպեան տարածաշրջանին մէջապահովական համակարգ ստեղծելու գծով:

Այս տարածաշրջանին մէջ կ՛իյնան Ատրպէյճանը, Թիւրքմենիստանը,Իրանը, Ղազախստանն ու Ռուսիան:

Անթոնով նաեւ յայտարարած է, որ ռազմական հարցերու շուրջ ռուս-ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն ե ր կ խ օ ս ո ւ թ ի ւ ն ը պ ի տ ի շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ի յ ա ռ ա ջ ի կ ա յ

աշնան, Մոսկուայի մէջ կայանալիք ռուս-ատրպէյճանական միջկառավա-րական հերթական նիստին ընթացքին:

Յիշեցնենք, որ Ռուսիա եւ Ատրպէյճան կը պատրաստուին Սեպտեմ-բերին նոր համաձայնագիր մը ստորագրելու։ Կը նախատեսուի, որ այս նորհամաձայնագիրին շնորհիւ, Ատրպէյճանի մէջ բացուի ռազմական ուղ-ղաթիռներ արտադրող ռուսական ընկերութեան սպասարկման կեդրոնմը։

Փութին, վերջերս, Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանի հետտուած համատեղ մամլոյ ասուլիսին ընթացքին ըսած էր, թէ Ատրպէյճանինման հարուստ երկիր մը կրնայ զէնք գնել որեւէ երկիրէ:

Ն շ ե ն ք , ո ր Ռ ո ւ ս ի ո յ պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն կ ո ղ մ էնախքան հանդիպումը տարածուած հաղորդագրութեան մէջ նշուած էր, թէՇոյկու Պաքուի մէջ պիտի քննարկէ ռազմական համագործակցութեան եւԱրցախի տագնապին վերաբերող հարցեր, սակայն ցարդ Ղարաբաղիվերաբերող հրապարակային որեւէ յայտարարութիւն չէ կատարուած:

Օգոստոս 15ին, Ռուսիա զինավարժութիւններու սկսած էր Կասպիցծովուն մէջ:

Ռուսիա եւ Ատրպէյճան զգալիօրէն պիտի ընդարձակենռազմավարական գործակցութիւնը

Ս. Աստուածածնի տօնը՝ Մայր Աթոռի մէջ

14 Օգոստոսին Ս. Աստ-ւածածնի Վերափոխմանտօնը աւանդական շուքովնշուեցաւ Մայր Աթոռ Ս .Է ջ մ ի ա ծ ն ի մ է ջ : Բ ե ր կ -րառատ օրուան կապակ-ցութեամբ Մայր Տաճարինմ է ջ պ ա տ ա ր ա գ ե ց Գ ե ր շ .Տ. Վարդան Եպս. Նաւա-սարդեան:

Տէրունական Աղօթքէնառաջ քարոզելով Սրբա-զ ա ն Հ ա յ ր ը ն շ ե ց ո ր Հ ա -յ ա ս տ ա ն ե ա յ ց Ե կ ե ղ ե ց ի նկ ը տ օ ն ա խ մ բ է յ ի շ ա տ ա -կ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա ր ի ւ ր ա ւ ո րտարի առաջ պատահածդէպքի մը, որ կապուած էՅիսուսի մօր եւ ընդհան-րական եկեղեցւոյ մեծա-գոյն բարեխօս սուրբերէն մէկուն՝ Աստուածամօր Ս. Կոյսի՝ դէպի երկինքվերափոխման յիշատակութեան հետ:

Յաւարտ Ս. Պատարագի հանդիսապետութեամբ Գերշ. Տ. Ոսկան Արք.Գ ա լ փ ա ք ե ա ն ի Ս . Տ ր դ ա տ ի բ ա ց խ ո ր ա ն ի վ ր ա յ կ ա տ ա ր ո ւ ե ց ա ւ խ ա ղ ո -ղօրհնէք ու օրհնուած խաղողի ողկոյզները բաժնուեցան հաւատացեալ-ներուն:

ԹԱՍՍ լրատու գործակալութիւնըկը հաղորդէ, որ Ռուսիոյ նախագահՎլատիմիր Փութին Ղազախստանինախագահ Նուրսու լթան Նազար-պ ա յ ե ւ ի հ ե տ հ ա ն դ ի պ ո ւ մ ի մ ը ը ն -թ ա ց ք ի ն յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է , ո ր ի րերկիրը ամենայն անկեղծութեամբկը ձգտի Թուրքիոյ հետ երկկողմանիյարաբերութիւններու վերականգն-ման ու զարգացման:

«Մենք ամենայն անկեղծութեամբկը ձգտինք վերականգնելու լիար-ժէք յարաբերութիւնները բարեկամԹուրքիոյ հետ, երկիր մը, որուն հետնախորդ բազմաթիւ տարիներունը ն թ ա ց ք ի ն ձ ե ւ ա ւ ո ր ո ւ ա ծ ո ւ հ ա ս -տ ա տ ո ւ ա ծ ե ն հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թ ե ա ն բ ա ց ա ռ ի կ յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն -ներ», ըսած է ան:

«Թուրքիոյ նախագահ Էրտողա-ն ի ` Ռ ո ւ ս ի ա կ ա տ ա ր ա ծ վ ե ր ջ ի ն

ա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ա ս տ ա տ ե ց մ ե րփոխադարձ տրամադրուածութիւնըլիարժէք աշխատելու ո՛չ միայն մերերկկողմանի կապերը վերականգ-նելու, այ լ նաեւ զարգացնելու ուղ-ղութեամբ», աւելցուցած է Ռուսիոյնախագահը:

Փութին . «Ռուսիան ամենայնանկեղծութեամբ կը ձգտիվերականգնելու եւ զարգացնելույարաբերութիւնները բարեկամԹուրքիոյ հետ»

ՀԱՊԿ անդամ պետութիւններու պաշտպանու-թեան նախարարներու խորհուրդի հերթականնիստին մասնակցող պատուիրակութիւններուղեկավարները Օգոստոս 16-ին այցելած են Ծի-ծեռնակաբերդի յուշահամալիր, յարգանքի տուրքմատուցած Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերույիշատակին։ Այս մասին կը հաղորդէ ՊՆ մամուլիծառայութիւնը:

Նշենք, որ ընդլայնուած կազմով հանդիպումէնետք՝ ՀԱՊԿ գլխաւոր քարտուղար Նիկոլայ Պոր-

տիւժայի հետ համատեղ յայտարարութեան ժա-մանակ Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտ-պանութեան նախարար Սէյրան Օհանեան յայ-տարարած էր, որ հանդիպումներու ձեւաչափը«իւրայատուկ հնարաւորութիւն է քննարկելուն ո ր հ ա ր ց ե ր ը ` հ ա շ ո ւ ի ա ռ ն ե լ ո վ ս տ ե ղ ծ ո ւ ա ծռազմաքաղաքական իրավիճակը ՀԱՊԿ անդամպետութիւններու տարածքին, ներառեալ` կով-կասեան տարածաշրջանին մէջ ու յստակացնելյետագայ աշխատանքը ռազմական համագոր-

ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն զ ա ր գ ա ց մ ա ն ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ , ո րմենք ըրինք օրակարգի ծիրէն ներս»:

Սէյրան Օհանեան նաեւ տեղեկացուցած էր, որհարցերուն մէկ մասը կապուած էին համախառնռազմարդիւնաբերութեան զարգացման ու ռազ-մ ա ճ ա ր տ ա ր ա գ ի տ ա կ ա ն ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ ո ւ թ ե ա նբարձրացման, ՀԱՊԿ անդամ պետութիւններումիջեւ ռազմական համագործակցութեան կա-տարելագործման, հակաօդային պաշտպանու-թեան հետ:

ՀԱՊԿ պաշտպանութեան նախարարներու խորհուրդի նիստի մասնակիցները այցելած են Ծիծեռնակաբերդ

|AKOB WARDIWAÂ:AN

«Երիտասարդութիւնը կը կազմէ մերազգային վերաշինութեան եւ վերելքին

ամէնէն ամուր հիմնաքարը»Հրաչեայ Սեդրակեան

ԼԻԲանանԻ Հայ կեանՔԸան եւս եղաւ յետեղեռնեան սերունդին այն

սրտցաւ երիտասարդներէն, որոնք ճաշակեցինտեղահանութիւնը, ճանչցան օտարութեան մէջապրելու ցաւը, արագօրէն տեղւոյն պայմաննե-րուն համակերպելու անհրաժեշտութիւնը, երկ-ր է ն բ ե ր ա ծ ա զ գ ա յ ի ն ժ ա ռ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն ց պ ա հ -պանումը, գալիք սերունդներուն տոհմիկ դաս-տիարակութիւնը ջամբելու դժուարութիւնները.վերջապէս երկրորդ հայրենիք մը իր սրտին մէջպահելու երկբայութիւնը եւ երկդիմութիւնը:

ազգային կեանքի մը սկիզբ տալու համար են-թահող պէտք էր պատրաստուէր: Գաղթական-ներու ապահովութիւն, աշխատանքային պայ-մաններու ստեղծում, սնունդի մատակարարում,քաղաքացիական իրաւունք, կրթութիւն, դաս-տիարակութիւն, եկեղեցի, ակումբ, մշակութայինեւ ընկերային կեանք ու ազգային գերեզմանոց:ու դեռ լեզուի պահպանութիւն, հայ ընտանիքիկազմութիւն, ուսուցիչներու եւ կղերականներուպատրաստութիւն: Հայաբնակ հիւղաւաններու ութ ա ղ ե ր ո ւ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ մ , գ ա ղ թ ա կ ա ն ն ե ր ո ւիրաւունքներու պաշտպանութիւն, արաբերէն եւֆ ր ա ն ս ե ր է ն լ ե զ ո ւ ն ե ր ո ւ ո ւ ս ո ւ ց ո ւ մ , ա զ գ ա յ ի նարժանապատուութեան պահպանում: Դեռ այսամէնուն վրայ աւելցնենք, այս ամէ’նը կուսակ-ց ա կ ա ն ն ե ր դ ա շ ն ա կ կ ե ա ն ք ի մ ը գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թիւնը:

Սեդրակեաններու սերունդին հիմնական պար-տականութիւններէն մին հանդիսացած էր խո-հեմաբար, շրջահայեցութեամբ, նիւթական ան-ցուկ պայմաններու տակ, կարգապահութեամբեւ հետեւողութեամբ այդ դժուարին աշխատանքըտանիլ: Յոգնիլ եւ յուսահատիլ չգիտցող ղեկա-վ ա ր ի մ ը պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ թ ե ա մ բ ա ն ց ն ի լբեկանուած նաւուն ղեկին եւ առաջնորդել Լիբա-նանի զանազան շրջանները ՝ Պէ յրութ , ՊուրճՀամուտ, Թրիփոլի, Սայտա, Սուր, Ռայաք, ալէյ,ա յնճար, Ճիպէյ լ եւ այ լ վայրեր հաստատուածգաղթականներուն: Հոգալ մինչեւ իսկ անթիլիասիեւ ղազիրի որբանոցներու հայ որբերուն: բայցա ռ ա ւ ե լ ա բ ա ր օ գ տ ա կ ա ր ը լ լ ա լ ա տ ա ն ա յ ի ,Ք ա ր ա ն թ ի ն ա յ ի , Մ ա ս լ ա խ ի , Լ ա փ ա շ ց ի ն ե ր ո ւ ,Մատամայի եւ Թիրոյի ցեխոտ, խոնաւ, նեղլիկարահետներով քէմփերու հիւղաւաններու գաղ-թականներուն:

1924-ի պաշտօնական առաջին մարդահա-մարին առիթով հայեր ընդունեցին լիբանանեանհպատակութիւնը:

Լիբանանի հայկական այսօրուան գաղութը կըսկսի 1920ականներուն, թէեւ փոքրաթիւ բարե-կ ե ց ի կ հ ա մ ա յ ն ք մ ը գ ո յ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ց ա ծ է րանցեալին: Հայկական հաստատութիւն ըլլալով՝կային Ս. նշանի վանքը սաղիմապատկանի եւզմմառ հաստատուած Հայ Կաթողիկէներու միա-բանութեան վանքը:

ՌաԿի ակումբը Լիբանանի մէջ հիմնուած է1923 ին, շնորհիւ ընկեր ներսէս Շիրինեանի, որհսկայ զոհողութիւններով, քանի մը տեսլապաշտընկերներով, հասցուցած էր մինչեւ Թովմասեան-Սեդրակեան սերունդին:

ՍեդրակեանԻ կեանՔԻ աՌաՋԻնՔՍանաՄեակԸ

Հրաչեան ծնած է եոզկաթ, 1916-ին, Խոսրովէֆէնտի Սեդրակեանին յարկէն ներս: Գաղթակա-նութիւնը զինք ալ նետած էր Պէյրութի Քարան-թինայի հայաբնակ հիւղաւանը, ուր իր հայրըեղած է հարկահաւաք: իր ուսումը ստացած էԷ շ ր է ֆ ի է ի Յ ի ս ո ւ ս ե ա ն Ճ է զ ո ւ ի թ հ ա յ ր ե ր ո ւ Ս .Գրիգոր Լուսաւորիչ Ճեմարանին մէջ ու ապա՝որպէս ուսումնատենչ ուսանող յաճախած է նոյնհայրերու Սէն Ժոզէֆ ֆրանսական համալսա-րանը: 1940 ին ան շրջանաւարտ կ’ը լ լայ նո յն

համալսարանի իրաւաբանական բաժանմունքէնե ւ ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւ կ ’ ը ն դ գ ր կ է փ ա ս տ ա բ ա ն ա կ ա նասպարէզը:

ՄՈՒՏՔԸ աԶԳայԻն կեանՔԷն ներՍՀեԸ-Ի ՄԻՋՈՑՈՎ

Տակաւին համալսարանի ուսանող, 1938-ինկ ’անդամագրուի ՀբըՄի Հայ երիտասարդացընկերակցութեան: եղած է վարչական անդամՀեըի նահըր թաղամասի «անդրանիկ» ակումբինեւ հոն վարած է կրտսերներու շարժումը: ա յդթ ո ւ ա կ ա ն է ն ա ր դ է ն Հ ր ա չ ե ա յ Ս ե դ ր ա կ ե ա ն իհամար երիտասարդական կեանքը գաղութէններս շահագրգռած է մեծապէս եւ բովանդակ իրազգային ու կուսակցական ծառայութեան մէջ իրուշադրութեան կիզակէտը դարձուցած է, անվա-րան, երիտասարդութեան եւ անոր հետաքրքրողշարժումներուն:

Դեռ 1931-ին, ՀբըՄ-ը նիըր իսթ րիլիֆէն ժա-ռ ա ն գ ա ծ օ գ ն ո ւ թ ե ա ն ե ւ հ ա յ ե ց ի դ ա ս տ ի ա -րակութեան կարօտ որբերու ստուար թիւ մը իրհովանիին տակ կ’առնէ եւ ծնունդ կու տայ Հայե ր ի տ ա ս ա ր դ ա ց ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ՝ Կ ի լ ի կ ի ո յԿաթողիկոսութեան խնամատարութեան ներքեւ.այս աշխատանքին մէջ գործնական նախաձեռ-նութիւն կ’ունենան Միհրան Տամատեան, Հմայ-ե ա կ Գ ր ա ն ե ա ն ե ւ Տ օ ք թ . Յ ա կ ո բ Թ ո փ ճ ե ա ն :ըսենք որ Տամատեան ատենապետն էր ՀբըՄիՊէյրութի Մասնաժողովին: ահա այս տարիներունալ երէկի ծանօթ կուսակցականներ Հեը-ի ճամ-բով միացան մեր Կուսակցութեան, որոնց շար-քին՝ Հրաչեայ Սեդրակեան: ըսենք հոս որ ՀբըՄիՊէյրութի Մասնաճիւղը կազմուած էր 1925-ին,ե ւ ա ռ ա ւ ե լ ա բ ա ր ո ր բ ա խ ն ա մ ա շ խ ա տ ա ն ք իլ ծ ո ւ ա ծ է ր Ք է լ ե կ ե ա ն Ս ի ս ո ւ ա ն ո ր բ ա ն ո ց է ն ե ւպատսպա-րան-աշխատանոցէն ներս, որ Պէյրութփոխադրուած էր 1922-ին իր 439 որբերով:

ընդունուած իրողութիւն է թէ բարեգործա-կանի ու Հեըի հիմնադրութեան մէջ ռամկավարազատականներու մասնակցութիւնը անուրա-նալի դեր ունեցած էր, ինչպէս նախապէս գրածէինք Տօքթ. նազարէթ Տաղաւարեանի համար,ՀբըՄի ծնունդին պարագային:

Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեան այնուհետեւ գոր-ծօն անդամ ըլլալով Հեըի Գործադիր Մարմինինե ւ 1 9 4 7 է ն ս կ ս ե ա լ 2 5 ե ր կ ա ր տ ա ր ի ն ե ր ն ա խորպէս անդամ եւ ապա որպէս փոխ-ատենապետընկերակցութեան Կեդրոնական Վարչութեան:իր պաշտօնավարութեան տարիներուն, յաճախն ա խ ա գ ա հ ա ծ է Հ ե ը ի Ս ո ւ ր ի ո յ ե ւ Լ ի բ ա ն ա ն իՊատգամաւորական ժողովները եւ ՏեղականԳործադիր Մարմիններու խորհրդակցական հա-

մագումարները: Գրենք նաեւ որ իր շրջանին Պէյ-րութի սրտին վրայ կը բարձրանար ՀբըՄ-Հեըալեք Մանուկեան երիտասարդական Կեդրոնը:

1940ին գլխաւոր հիմնադիրը հանդիսանալովՀեըի Հայ Համալսարանական ուսանողաց Միու-թ ե ա ն , մ շ ա կ ա ծ է Մ ի ո ւ թ ե ա ն ծ ր ա գ ի ր - կ ա ն ո -նագիրը եւ վարած՝ անոր ատենապետութիւնըմինչեւ 1943 թուականը: այդ տարիներուն ուսա-նողաց Միութեան շուրջ բոլորուած էին Լիբա-նանի երկու համալսարաններու՝ ամերիկեան եւՖրանսական, ուսանողներէն շատեր եւ որոնցմէա զ գ ա յ ի ն ք ա ղ ա ք ա կ ա ն հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե րունեցողներէն ոման, առաջնորդութեամբ Փրոֆ.բարունակ Թովմասեանի, միացան ՌաԿի շար-քերը, որոնց կարգին Մեթր Հրաչեայ Սեդրակ-եանը:

Հեըի կեանքէն ներս ան մեծ կարեւորութիւնտուաւ սկաուտական շարժումին: Պատանիներուեւ երիտասարդներու դաստիարակութեան, նկա-րագրի եւ անհատականութեան կերտումին մէջայս շարժումը ունի իր բնորոշ նշանակութիւնը:ինք համոզուած անոր դերին կը հանդիսանայԼ ի բ ա ն ա ն ի « Ս գ ո ը դ ս Տ ը Լ ի պ ա ն » կ ա զ մ ա կ ե ր -պութեան հիմնադիրներէն: ան 1939ին կը նշա-ն ա կ ո ւ ի Լ ի բ ա ն ա ն ի հ ա յ կ ա կ ա ն ս կ ա ո ւ տ ա կ ա նֆետերասիոնի ընդհանուր խմբապետ:

ԾաՌայՈՒԹԻՒնԸ Հ.Բ.Ը.ՄԻՈՒԹենԷն ներՍ1943ին անդամագրուած է ՀբըՄին: երկար

տ ա ր ի ն ե ր ե ղ ա ծ է ա տ ե ն ա դ պ ի ր ը Լ ի բ ա ն ա ն իՇրջանակային Յանձնաժողովին մինչեւ 1988թուականը: Սիրալիր գործակցած է Միութեանբարերարներուն եւ պատասխանատուներունհետ եւ դարձած՝ կամուրջը ՀբըՄ-ՌաԿ յարա-բերութիւններուն: Լիբանանի քաղաքացիականպ ա տ ե ր ա զ մ ի տ խ ո ւ ր օ ր ե ր ո ւ ն , ի ր պ ե տ ա կ ա նյարաբերութիւններու շնորհիւ, կործանումէ զերծպ ա հ ա ծ է Մ ի ո ւ թ ե ա ն զ ո յ գ շ ր ջ ա ն ն ե ր ո ւ ՝ ա ր ե -ւելեան թէ արեւմտեան Պէյրութի կալուածները՝դպրոցներն ու ակումբները: իր պաշտօնավա-րութեան բովանդակ տարիներուն հսկած է Միու-թեան կանոնագրին խիստ գործադրութեան եւպարտականութիւնը ստանձնած է ներքին կանո-նագրի բարեփոխումներու աշխատանքին: Օրէն-քը, կարգն ու կանոնը ան ամենայն բծախնդրու-թեամբ կիրարկած է, մանաւանդ՝ ատենադպիրիպաշտօնին գիտակցութեամբը հետեւած է բոլորնամակագրութեանց:

նախագահ ալեք Մանուկեանի Լիբանան անդ-րանիկ այցելութեան օրերուն, կազմակերպած էանոր կեցութեան օրերու յայտագիրը, մասնա-ւորաբար պետական թէ ազգային դէմքերու հետայցելութիւնները հեզասահ ընթացքով իրագոր-ծելով:

Միութեան վեթերանի վկայականին արժան-ացած է 1964-ին:

Իր ՄաՍնակՑՈՒԹԻՒնԸ ներԳաՂԹԻՇարԺՈՒՄԻն

1946-ին , Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեան ներ-կայացնելով ՌաԿը եղած է Լիբանանի ներգաղթիԿ ե դ ր ո ն ա կ ա ն Կ ո մ ի տ է ի ա . ա տ ե ն ա դ պ ի ր ը ե ւյաջորդ տարին նոյն Կոմիտէին նախագահի տե-ղակալ՝ առանց նախագահ ունենալու, Տէվեճեանարդէն հայրենիք ներգաղթած ըլ լալով: Պէտք էհոս շեշտել 1946-1948 տարիներուն տեղի ունե-ց ա ծ հ ա յ ր ե ն ա դ ա ր ձ ո ւ թ ե ա ն կ ա ր ե ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ը :Թէեւ Հայրենական Պատերազմէն, բ. աշխարհա-մարտէն յաղթական դուրս ելած էր Կարմիր բան-ակը, որուն շարքերուն տուած էինք մօտ հարիւրհազար հայ նահատակ, սակայն, ամէն վտանգ կըս պ ա ռ ն ա ր կ ո ր ս ն ց ն ե լ ո ւ Խ ո ր հ ր դ ա յ ի ն Հ ա յ ա ս -տանի Հանրապետութեան մեր իրաւակարգը,բնակչութեան նօսրացումին պատճառով: ան-հրաժեշտ էր անյապաղ կազմակերպել ներգաղթդէպի Խորհրդային Հայաստան: Տակաւին ՑուրտՊատերազմը չէր սկսած, բարեբախտաբար:

Միջին արեւե լքի հայահոծ գաղութներէն եւՅունաստանէն, մօտ հարիւր հազար հայեր կազ-մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ կ ա ր ա ւ ա ն ն ե ր ո վ ն ե ր գ ա ղ թ ե ց ի նհայրենիք: այս աշխատանքին մէջ շատ մեծ եղաւ

Շար. էջ 12


Մեծ երազի ՃաՄբուն ուղեւորները

ՄեԹր ՀրաՉեաՅ ՍեԴրաԿեանեոզկաթ, 1916 – Պէյրութ, Յունուար 16, 1997


Մինչ ցուցարարները նոր կառավարութիւն կը պահանջեն`Ռուսիան ու Թուրքիան կը մեկուսացնեն Հայաստանը«Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթիհրատարակիչ եւ խմբագիրՅարութ Սասունեան կը գրէ.

Ա յ ս յ օ դ ո ւ ա ծ ո վ կ ը փ ո ր ձ ե մ բ ա -ցատրել Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ միջեւյարաբերութիւններու յանկարծակիվերականգնման պատճառները, որնաեւ ջերմօրէն ընդունուեցաւ Ատըր-պէյճանի, եւ որոշակիօրէն Իրանիկողմէն` մինչ Երեւանի մէջ խոշորա ռ ճ ա կ ա տ ո ւ մ տ ե ղ ի կ ’ ո ւ ն ե ն ա րզինուած ընդդիմադիր խումբի մը եւոստիկանութեան միջեւ:

Մոսկուան եւ Անգարան՝ մէկ կողմձգելով իրենց հակամարտութիւնը`նախորդ տարի սուրիական սահմա-նի մօտ Թուրքիոյ կողմէ ռուսականռ ա զ մ ա կ ա ն օ դ ա ն ա ւ ի ն խ ո ց մ ա նպ ա տ ճ ա ռ ո վ , ա յ ժ մ “ հ ա շ ո ւ ա ր կ ո վամուսնութիւն” կնքած են` մեկնելովիրենց փոխադարձ ազգային շահե-րէն: Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ նախա-գահներուն կողմէն ընդունուած այսգ ո ր ծ ն ա կ ա ն ո ր ո շ ո ւ մ ը ն պ ա տ ա կո ւ ն ի ա ռ ա ւ ե լ ա գ ո յ ն ի հ ա ս ց ն ե լ ո ւիրենց տնտեսական օգուտները եւհամակարգելու արտաքին քաղա-քականութիւնները ` հնարաւորու -թիւն ընձեռելով աւելի լաւ դիմակա-յելու Արեւմուտքի ճնշումները:

Ռ ո ւ ս ի ա ն կ ը տ ա ռ ա պ ի փ լ ո ւ զ -ւող տնտեսութենէն, գլխաւորաբարա ն ո ր դ է մ ո ր ո շ ո ւ ա ծ ա ր ե ւ մ ը տ -եան պատժամիջոցներու պատճա-ռ ո վ ` Ո ւ ք ր ա ն ի ո յ Ղ ր ի մ ի կ ց ո ւ մ է նետք: Միւս կողմէն, Թուրքիոյ, (հա-կառակ անոր անդամակցութիւնըՆԱԹՕ-ին եւ Եւրոպայի խորհուր-դին), չի թուլատրուիր միանալ Եւրո-մ ի ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա ն կ ը մ ե ղ ա դ ր ո ւ իՍուրիո յ մէջ ԻԼԻՊ-ին աջակցե լուհամար: Աւելին, Թուրքիոյ նախա-գահ Էրտողան վրդոված է, որ բազ-մաթիւ եւրոպական երկիրներ խստօ-րէն քննադատած են իր կոշտ մի-ջոցները ընդդէմ քաղաքական հա-կառակորդներու, Յուլիս 15-ի յեղա-շ ը ր ջ մ ա ն փ ո ր ձ է ն ե տ ք : Է ր տ ո ղ ա նն ա ե ւ դ ժ գ ո հ է , ո ր Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա -հանգները Թուրքիոյ չարտայանձ-նեց մահմետական հոգեւորականՖեթհուլլահ Կիւլենը, զոր ան կը մե-ղ ա դ ր է ր ռ ա զ մ ա կ ա ն յ ե ղ ա շ ր ջ մ ա նփորձի կազմակերպման մէջ:

Ռուսիան ու Թուրքիան, մերժե-լով “անհարկի արեւմտեան միջա-մըտութիւնը” իրենց ներքին եւ ար-տաքին գործերուն, որոշեցին հիմքդնել նոր դաշինքի մը, որ զիրենք կըհանէ Արեւմուտքի մեկուսացումէն:Այդ նպատակին հասնելու համարՌուսիոյ նախագահ Փութին Օգոս-տոս 8-ին Պաքուի մէջ հանդիպեցաւԱտրպէյճանի նախագահ Ալիեւին եւԻրանի նախագահ Ռոհանիին, իսկՕգոստոսի 9-ին Ս. Պեթերզպուրկի

մէջ` Թուրքիոյ նախագահ Էրտողա-նին: Այս չորս երկիրները ստորագ-րեցին շարք մը կարեւոր տնտեսա-կան համաձայնագիրներ եւ քննար-կ ե ց ի ն տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ա յ ի ն մ ե ծազդեցութիւն ունեցող էական քա-ղ ա ք ա կ ա ն հ ա ր ց ե ր , ն ե ր ա ռ ե ա լ `Ա ր ց ա խ ե ա ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա նհարցը: Յաջորդ օրը Փութին Մոս-կըուայի մէջ հանդիպեցաւ Հայաս-տանի նախագահ Սերժ Սարգսեա-նին` աւելի վաղ կայացած իր հան-դիպումներու արդիւնքները անորներկայացնելու համար:

Մ ի ն չ Ռ ո ւ ս ի ո յ մ ե ր ձ ե ց ո ւ մ ը Հ ա -յաստանի ոխերիմ թշնամիներուն`Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի ե ւ Թ ո ւ ր ք ի ո յ հ ե տ ,կրնան յանգեցնել նախագահ Սար-գ ը ս ե ա ն ի վ ր ա յ ծ ա ն ր ճ ն շ ո ւ մ ն ե րբանեցնելու` տարածքային զիջում-ներու երթալու Արցախի հարցով,ան կրնայ նաեւ նուազեցնել Ատըր-պէյճանի կողմէն ռազմական գոր-ծողութիւններու հնարաւորութիւնըԱրցախի դէմ առանց Փութինի հա-մաձայնութեան: Պէտք չէ զարմա-նալ, որ այս նոր վերախմբաւորումըԱտրպէյճանի, Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյմ ի ջ ե ւ կ ր ն ա ն ն ա ե ւ վ ե ր ա կ ե ն դ ա -նացնե լ 2009 թւականին ստորա-գըրուած Հայ-թրքական մեռեալ ար-ձ ա ն ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը , ո ր ո ւ ն ա ր -դիւնքով կը բացուի անոնց միջեւընդհանուր սահմանը Արցախի հար-ցով Հայաստանի “հաշտարար քայ-լի” հետ միասին:

Ա յ ս օ ր ո ւ ա ն խ ո ր ա մ ա ն կ թ ո ւ ր քղեկավարները կ’երթան հետքերովի ր ե ն ց օ ս մ ա ն ե ա ն ն ա խ ն ի ն ե ր ո ւ ,որոնք տասնամեակներ շարունակհմտօրէն կը հրահրէին եւրոպականխոշոր երկիրներէն մէկը միւսներունդէմ, իսկ յետոյ կ’անցնէին միւս կող-մը, երբ իրենց ձեռնտու էր: Անհա-ւ ա տ ա լ ի օ ր է ն , Է ր տ ո ղ ա ն ջ ե ր մ յ ա -րաբերութիւններու մէջ է Ռուսիոյհետ` միաժամանակ մնալով իբրեւՆԱԹՕ-ի անդամ եւ օգտուելով երկուկ ո ղ մ ե ր է ն : Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե րեւ ՆԱԹՕ-ի միւս անդամները պէտքչէ հանդուրժեն թրքական այս խա-բ ե բ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը : Ա ն ո ն ք պ է տ ք էխստօրէն նախազգուշացնեն Էրտո-ղանը` ընտրելու` կամ ՆԱԹՕ-ն կամՌուսիան… եթէ Թուրքիոյ նախագա-հը շարունակէ Ռուսիոյ կողմը բռնել,ան կրնայ յայտնուիլ պարապ տաշ-տի առջեւ , երբ Քրեմլի հետ անորդաշինքը փլուզուի…

Ե ր բ մ ո ւ թ ա մ պ ե ր կ ը կ ո ւ տ ա կ -ւէին Հայաստանի եւ Արցախի վրայ,հայերը զբաղած էին ներքին վէճե-րու կարգաւորմամբ: Յուլիս 17-ինԵ ր ե ւ ա ն ի մ է ջ ո ս տ ի կ ա ն ո ւ թ ե ա նգունդի գրաւումը 31 զինեալներուկողմէն, որոնց ղեկավարները Ար-ցախեան պատերազմի վեթերան-

ներ էին, լուրջ մտահոգութիւն յա-ռաջացուց հայերու մօտ երկրի մէջե ւ դ ո ւ ր ս : “ Ս ա ս ն ա յ ծ ռ ե ր ” ա ն ո ւ -ն ը կ ր ո ղ խ ո ւ մ բ ը կ ը պ ա հ ա ն ջ է րն ա խ ա գ ա հ Ս ա ր գ ս ե ա ն ի հ ր ա ժ ա -ր ա կ ա ն ը , ք ա ղ բ ա ն տ ա ր կ ե ա լ ն ե ր ո ւազատ արձակում, միջանկեալ կա-ռավարութեան ձեւաւորում եւ նորընտրութիւններ:

Երկշաբաթեայ դիմակայութիւնե-ն է ն ե տ ք , ո ր ո ւ ն ը ն թ ա ց ք ի ն ե ր ե քոստիկան սպաննուեցաւ, զինուածմարդոցմէ քանի մը հոգին վիրաւոր-ւեցան եւ տասնեակ ցուցարարներվնասուածքներ ստացան կամ ձեր-բ ա կ ա լ ո ւ ե ց ա ն , ն ե ր ա ռ ե ա լ ` լ ր ա գ -րողներ, Սասնայ ծռեր խումբի մնա-ց ա ծ ա ն դ ա մ ն ե ր ը յ ա ն ձ ն ո ւ ե ց ա ն :Ամէն գիշեր հարիւրաւոր, երբեմն ալհազարաւոր ցուցարարներ հանրա-հ ա ւ ա ք ն ե ր կ ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ է ի ն `ի ր ե ն ց ա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը ա ր տ ա յ ա յ -տելով վեթերաններու խումբի պա-հանջներուն:

Այս ողբերգական առճակատմանիսկական արմատները խորն են եւկը հասնին մինչեւ Հայաստանի ան-կախութեան առաջին օրերը: Բնակ-չութեան լայն խաւերու շրջանի մէջմ ե ծ զ ա յ ր ո յ թ ե ւ հ ի ա ս թ ա փ ո ւ թ ի ւ նկուտակուած է վերջին քառորդ դա-րու ընթացքին, երբ աւելի քան մէկմի լիոն մարդ լքեց երկիրը ` իրենցընտանիքներու տարրական հոգե-ր ը բ ա ւ ա ր ա ր ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ա ն ո ն ք ,որոնք մնացին, բազում զրկանքներկ ր ե ց ի ն ե ւ տ ա ռ ա պ ե ց ա ն կ ա մ ա -յ ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է ն , ն ե ր ա ռ ե ա լ `փտածութենէն, կեղծուած ընտրու-թիւններէն, անարդար դատական համակարգէն, անտարբեր պետա-կ ա ն պ ա շ տ օ ն ե ա ն ե ր է ն ե ւ մ ե ն ա -շնորհներ ունեցող մեծահարուստ-ներէն…

Այս բոլորի հետեւանքով քաղա-քացիներու մեծ մասը կորսնցուց իրհաւատքը կառավարութեան նկատ-մամբ: Հակառակ զինուած յարձա-կ ո ւ մ ը ո ս տ ի կ ա ն ո ւ թ ե ա ն գ ո ւ ն դ իվրայ այլախոհութեան ընդունելի ձեւչ է , ս ա կ ա յ ն ե ր բ մ ա ր դ ի կ ե ր կ ա րժամանակ կը գտնուին անելանելիվիճակի մէջ եւ որեւէ այլընտրանքչ ե ն տ ե ս ն ե ր ի ր ե ն ց դ ժ գ ո հ ո ւ թ ի ւ ն -ները լուծելու համար, ստիպուած կըդիմեն ծայրայեղ միջոցներու:

Մինչ նման ներքին պառակտումըկ ր ն ա ր վ տ ա ն գ ե լ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւԱրցախի ապահովութիւնը, ցուցա-րարները կը մնան անդրդուելի` հա-մարելով, որ ոչ հաշուետու ղեկա-վ ա ր ն ե ր ո ւ ն ե ն ա լ ը ա ւ ե լ ի վ տ ա ն -գաւոր է: Որքան ալ տարօրինակ է,բայց բո լոր անոնք, որոնք դէմ ենԱրցախի շուրջ հնարաւոր բուֆե-րային գօտիի ստեղծման, օգնեցինՍարգսեանի դիրքերու ամրապընդ-

ման` համոզելու Փութինը, որ հայժողովուրդը Արցախի հարցով կտրա-կանապէս դէմ է որեւէ տարածքայիզիջման:

Եթէ իշխանութիւնները կը ցան-կան կանխել յետագայ ներքին խռո-վութիւններու կրկնութիւնը, ուստիպէտք է բոլոր անհրաժեշտ միջոց-ները ձեռնարկեն ցո յց տալու հա-մար, որ իրենք իսկապէս կը մտա-ծ ե ն հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի բ ա ր ե կ ե ց ո ւ -թ ե ա ն մ ա ս ի ն : Ա յ ս ն պ ա տ ա կ ո վ ,ն ա խ ա գ ա հ Ս ա ր գ ս ե ա ն վ ե ր ջ ե ր սխ ո ս տ ա ց ա ծ է կ տ ր ո ւ կ փ ո փ ո խ ո ւ -թիւններ իրականացնել, ներառեալ“ ա զ գ ա յ ի ն մ ի ա ս ն ո ւ թ ե ա ն կ ա ռ ա -վ ա ր ո ւ թ ե ա ն ” ձ ե ւ ա ւ ո ր ո ւ մ ը : Հ ա ս -կանալի է, որ բազմաթիւ քաղաքա-ցիներ թերահաւատօրէն կը վերա-բերին անոր, քանի որ նախապաէսհամանման անկատար խոստումներշատ լսած են:

2017 թուականին կը նախատես-ւի նոր խորհրդարանի ընտրութիւն,իսկ նոր նախագահը պիտի ընտրուիխորհրդարանի պատգամաւորներուկողմէն 2018 թուականին: Եթէ յա-ջորդ ընտրութիւնները արդար չ’ըլ-լ ա ն ե ւ չ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե ն բ ն ա կ չ ո ւ -թեան տարբեր հատուածները, ապակրնան աւելի լուրջ խռովութիւններըլ լալ: Ազատ ընտրութիւններ իրա-կանացնելու բեռը ինկած է ոչ միայնպետական պաշտօնեաներու, այլեւուսերուն այն ընտրողներուն, որոնքկը վաճառեն իրենց քուէները…

Ժողովրդավարական ճանապար-հով ընտրուած կառավարութիւնըմ ի ա կ մ ի ջ ո ց ը ձ ե ռ ք պ ի տ ի բ ե ր էժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի վ ս տ ա հ ո ւ թ ի ւ ն ը ` ո չմիայն երկրի արդար կառավարման,ա յ լ ե ւ ա ր տ ա ք ի ն յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն -ն ե ր ը պ ա տ շ ա ճ կ ե ր պ ո վ վ ա ր ե լ ո ւհամար, ներառեալ Արցախի շուրջբանակցութիւնները: Ներկայիս մեծա ն վ ս տ ա հ ո ւ թ ի ւ ն կ ա յ , ո ր փ ա կդռներու ետեւ վարուող բանակցու-թիւնները Մոսկուայի մէջ կամ այ-լուր կը բխին հայ ժողովուրդի շահե-րէն:

Ա յ ս ն ո ր պ ա ր տ ա դ ր ո ւ ա ծ ա ն -կայուն աշխարհառազմավարականմեկուսացումէն դուրս ելլելու համարՀայաստանի եւ Արցախի իշխանու-թ ի ւ ն ն ե ր ը պ է տ ք է ը ն դ օ ր ի ն ա կ ե նթրքական վաղեմի մարտավարու-թիւնը` “բաժնէ եւ տիրէ” Ռուսիանհանելով Թուրքիոյ եւ Ատրպէյճանիդէմ, անով իսկ կանխելով Ատրպէյ-ճանի, Իրանի, Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյմիջեւ հնարաւոր համաձայնութիւնըԱ ր ց ա խ ե ա ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա նհարցով:

Թարգմանութիւնը կատարեցՌուզաննա Աւագեան

Երեւանի մէջ Հոկտեմբեր 13-16 պիտի իրակա-նացուի ժամանակակից ռազմական սարքերու ար-տ ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ց ո ւ ց ա հ ա ն դ է ս : Ա յ ս մ ա ս ի ն , ը ս տTert.am-ի, ըսած է Հայաստանի Հանրապետութեանպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ի մ ա մ ո ւ լ ի խ օ ս ն ա կԱրծրուն Յովհաննիսեան:

ՊՆ խօսնակը նշած է, որ մասնակցութեան հրաւէրուղարկուած է ոչ միայն ՀԱՊԿ անդամ երկիրներուն,

այլ նաեւ այլ պետութիւններու:«Պարզապէս հիմա, քանի դեռ յստակեցուած չէ

մասնակիցների ցանկը, վաղ է ասել` ցուցահանդէսըլայն կազմով կ’անցկացուի, թէ բացառապէս ՀԱՊԿանդամ-պետութիւնների շրջանակներում»,- ըսած էՊՆ մամուլի խօսնակը` աւելցնելով, որ հնարաւոր էփոփոխութիւններ ըլ լան: Մանրամասներուն վերա-բերեալ տեղեակ պիտի պահեն:

Արծրուն Յովհաննիսեան. «Երեւանի մէջժամանակակից ռազմական սարքերուցուցահանդէս պիտի իրականացուի»

Le premier ministre arménien Hovik Abrahamian a assisté à la session duConseil intergouvernemental eurasien à Sotchi.

Au cours de cette session, les chefs des gouvernements des Etats membresont discuté d’un certain nombre de questions liées au développement et àl’expansion de la poursuite de la coopération dans le cadre des accords eur-asiens. Il y a été fait référence au projet d’accord sur les codes douaniers, desmesures assurant la mise en place de mécanismes de traçabilité des produits etdocuments liés à la circulation de la drogue, ce qui permettra la mise en place ducontrôle du marché commun de la drogue dans la région.

En outre, certaines questions liées à l’importation et la circulation des mar-chandises à destination de la zone douanière ont été examinées, compte tenu del’adhésion du Kirghizistan à l’Organisation mondiale du commerce (OMC).

Se référant aux questions inscrites à l’ordre du jour, le Premier ministreAbrahamian a noté que l’Arménie attachait une grande importance à l’adoptiondu code des douanes. Il a également souligné qu’il s’agissait une étape sérieusevers le renforcement du cadre juridique de l’Union, et devrait donc être appliquéde manière égale et adopté par tous les Etats membres.

Les documents mentionnés ci-dessus, qui consacrent la coopération des Etatsmembres dans divers domaines de l’économie, ont été adoptés à la fin de la ses-sion. Par ailleurs, le protocole sur l’adhésion du Kirghizistan à l’Accord surl’enregistrement des substances qui appauvrissent la couche d’ozone a égale-ment était signé. La prochaine session du Conseil intergouvernemental eurasien se tiendra àMinsk.

En voyage de travail au Brésil,le président arménien SergeSargissian a rencontré à Brasilia,son homologue brésilien par inté-rim Michel Temer. Il était accom-pagné d’Edouard Nalbandian,ministre des Affaires étrangèresainsi que de l’Ambassadeurd’Arménie au Brésil. SergeSargissian a remercié MichelTemer pour l’accueil très chaleu-reux ainsi que les bonnes condi-tions offertes par le Brésil àl’équipe olympique d’Arménie àl’occasion des Jeux olympiquesde Rio de Janeiro. Le président arménien a salué le rôle équilibré de la diploma-tie brésilienne notamment pour le règlement pacifique du conflit du Haut-Karabagh. Les deux hommes ont également abordé de nombreux points de lacoopération entre le Brésil et l’Arménie. Serge Sargissian a appelé le présidentbrésilien à renforcer davantage les relations arméno-brésiliennes. Il a égalementsalué la reconnaissance du génocide des Arméniens par le Sénat du Brésil l’andernier. Les deux présidents se sont également félicités de l’activité du groupeparlementaire d’amitié au sein des deux parlements. Enfin ont été signés un cer-tain nombre d’accords entre le Brésil et l’Arménie.

Serge Sargissian a ensuite participé à la pose de la première pierre de la futureambassade d’Arménie à Brasilia, pour se rendre ensuite à Rio et encourager lesreprésentants de l’équipe olympique d’Arménie.

Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian

et publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 11 août 2016

Alors que l’Arménie est prise dansune frénésie d’auto-flagellation auniveau national, les changements géo-politiques tectoniques se déploient à lavitesse de l’éclair et façonnent la com-position de la région pour de nom-breuses décennies à venir.

L’Iran, libéré des sanctions occiden-tales, et la Turquie, sur son désirimpulsif d’antagonisme contrel’Occident, gravitent vers Moscou. Leprésident Vladimir Poutine ne manque-ra pas l’occasion d’exploiter cetteattraction en se moquant des sanctionsoccidentales contre son pays.

Grâce à tous ces changements etréalignements, l’Arménie est abandon-née par ses amis et alliés stratégiques,tandis que l’Azerbaïdjan est en train dedevenir une étoile luisante au centrede la scène politique.

La séquence des événements estalarmante ; Le Président Poutine et leprésident Rohani d’Iran se réunissentavec le Président Aliev à Bakou cettesemaine pour négocier et consoliderles développements régionaux. Puis, leprésident Erdogan de Turquie arriveen Russie pour se réconcilier avec sonvoisin du Nord et enfin, le PrésidentSerge Sargissian arrive à Moscou pourfaire face au passage désagréable deces développements politiques.

Historiquement, la Russie, l’Iran etla Turquie ottomane ont été des enne-mis et ont combattu des guerresdévastatrices pour le contrôle duCaucase. Leurs rivalités subsistent tou-jours sous des subtilités politiques,mais des intérêts communs écrasantsles réunissent, pour le moment.

Alors que l’OTAN se positionne deplus en plus près des frontières russes,plaçant les actifs stratégiques mili-taires en Pologne, Moscou profite del’étreinte desserrée de l’OTAN enversla Turquie.

Le coup d’Etat manqué de laTurquie était une « aubaine », commel’a qualifié Erdogan, en lui donnant lapossibilité et les moyens de purgerl’armée, le système judiciaire et éduca-tif de ses ennemis et fonctionnairesdéloyaux, et pour punition, il tente deramener la peine de mort, le glas desespoirs d’Ankara à adhérer à l’Unioneuropéenne.

D’autre part, Erdogan et l’ensemblede la presse turque accusent les Etats-Unis d’être derrière le coup d’Etat. Laseule preuve de cette accusation a étéjusqu’ici la résidence de FethullahGülen aux Etats-Unis. Erdogan a poin-té son doigt vers Washington, en accu-sant : « Le putschiste [Gülen] est déjàdans votre pays, vous vous en occu-pez. Ceci est un fait connu. Vous nepourrez jamais tromper mon peuple.Mes gens savent qui est impliqué dansce complot, et qui en est le cerveau. »

La Turquie a encore des différentsavec la Russie sur de nombreusesquestions, les sanctions de Moscouenvers la Turquie, à la suite de la des-

truction d’un avion militaire russe surles terres turques, ont nui à son écono-mie. La Turquie est en désaccord avecla Russie sur l’avenir du présidentAssad de Syrie. Elle a également prisle parti de l’Occident pour condamnerla prise de la Crimée par Moscou, et afomenté la fourniture d’armes auxTartares locaux contre la Russie.

Ankara est également en désaccordavec Moscou sur la question duKarabagh. Mais alarmée par l’effondre-ment de son économie, la Turquie s’esttournée vers la Russie, et a relancé leplan de Moscou pour fournir du gaz àl’Europe via le « TurkStream, » encontournant les plans occidentaux quirefusent le flux d’énergie russe versl’Europe.

Burak Bekdil a écrit sur le site inter-net de l’Institut Gateston : « La norma-lisation, ne viendra malheureusementpas au prix des seuls « regrets » de laTurquie. Pour une normalisation com-plète, la Turquie devra digérer la lignerusso-irano-syrienne issue de la guerrecivile en Syrie, un pacte qu’elle détesteviolement depuis le début de la guerrecivile en Syrie en 2011. Ce sera unautre échec de la politique étrangèred’Erdogan et une embarrassante volte-face. Mais plus Ankara se sent éloignéde Washington, plus elle voudra sesentir proche de Moscou. »

Bien que le Président Erdogan aitremis en question les réformesd’Atatürk à l’intérieur de son pays, ilcontinue à imiter sa philosophie enpolitique étrangère. Après la PremièreGuerre mondiale, alors que les puis-sances occidentales avaient l’intentionde répartir les terres turques, Atatürks’est tourné vers Lénine, chef du nou-vel état soviétique, en feignant de diri-ger un mouvement de libération pro-gressiste, le Parti Milli, pour recevoirdes armes, de la nourriture et de l’or.Bien sûr, il a utilisé ces gains pourdécimer les Arméniens de Cilicie et lesGrecs de Smyrne. Le présidentPoutine, qui a certainement bien lul’histoire, sera donc tempéré dans sonétreinte à Erdogan.

Bien que la réunion tripartite deBakou prétende avoir seulement desquestions économiques à son ordre dujour, le conflit du Karabagh sera certai-nement abordé. Un accord a déjà étéconclu pour construire le système fer-roviaire Nord-Sud, en contournantl’Arménie.

L’agitation en Arménie a été déclen-chée en raison d’un manque de trans-parence sur les développements et lesnégociations autour du Karabagh. Enl’absence d’informations concrètes, les

Suite à la page 8


S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 29 AOUT 2016

L’Arménie divisée à l’interne,isolée à l’externe

Le Premier ministre arménien assiste au Conseil intergouvernemental eurasien

Plusieurs accords signés entrel’Arménie et le Brésil

Le Président de la République duHaut-Karabagh, Bako Sahakian, a ren-contré les représentants des partisreprésentés dans la république afin dediscuter de questions liées au docu-ment de conception des réformesconstitutionnelles.

Le Président a souligné le rôle despartis politiques dans les réformes

constitutionnelles, se félicitant de leurvolonté de participer à ce processus. Ila également souligné que les discus-sions constructives permettraientd’augmenter l’efficacité des activités.

Ont également assisté à la réunion,le Président de l’Assemblée nationaledu Karabagh, Ashot Ghoulian, etd’autres fonctionnaires.

L’Arménie divisée...Suite de la page 7

conjectures et les fausses nouvellesvont bon train, il se développe ainsides théories fondées sur des hypo-thèses et des faits erronés.

Actuellement, les théories abondentsur le fait que le Karabagh soit forcéde rendre cinq ou même sept régions,sous son contrôle, pour des raisonsstratégiques, et que des Azéris s’y ins-tallent, une population musulmane quiaugmentera rapidement et qui s’appro-priera éventuellement de tout leKarabagh. De plus, l’enclave ne serapas autorisée à organiser un référen-dum sur son statut. Les Azéris empié-teront également sur l’Arménie propre-ment dite, qui de plus, est en train deperdre sa population à un rythme alar-

mant.Une autre théorie veut que les

Russes aient placé sur leur base mili-taire en Arménie les armes les plussophistiqués, mais que tout le matérielmilitaire est sous contrôle russe et nesera pas utilisé si l’Arménie est atta-quée, comme l’a démontré la situationd’avril dernier. Le gouvernement doitdonc, à la lumière de ces théories nonfondées, être plus ouvert, peu importela vérité.

Le président Poutine a fait unedéclaration avant son départ versBakou, voulant que l’Arménie etl’Azerbaïdjan devaient faire des com-promis, et que dans tout règlementfinal, il n’y aurait ni vainqueur ni per-dant, de sorte que les générationsfutures dans les deux pays puissentvivre en paix. Il s’agit là de déclara-tions politiques très réalistes sur la

paix, une paix qui a échappé aux belli-gérants durant 25 ans.

Les Arméniens doivent trouver desboucs émissaires pour leurs pro-blèmes. Voilà pourquoi ils diffament leprésident et son gouvernement.Personne ne peut nier la corruptionendémique, mais est-ce le momentd’affaiblir les mains du président alorsqu’il est en route vers Moscou pour enapprendre davantage sur les préceptesdifficiles de la Russie qui se dégagentdes récentes réunions avec la Turquie,l’Azerbaïdjan et l’Iran ?

Les sentiments anti-russes sont agi-tés en Arménie. Est-ce que cela génèreplus de bonne volonté ou d’antipathieen Russie ?

Récemment, Vladimir Jirinovski, lefondateur du Parti nationaliste libéraldémocrate, a déclaré : « Au diable lesArméniens, » alors que l’année derniè-

re à l’occasion du centenaire du géno-cide, il encourageait les Arméniens àenvahir la Turquie et à reprendre leurpatrie historique.

Certes, Jirinovski est le clown de lapolitique russe, mais en substance, ilexprimait les véritables sentiments desRusses envers les Arméniens.

L’Arménie est isolée de l’extérieuret divisée intérieurement. Des facteursqui échappent au contrôle del’Arménie ont un impact sur le coursde son histoire. Mais l’unité à l’inté-rieur de ses frontières est à notre por-tée. Si nous pouvons unifier l’Arménie,peut-être pourrons-nous aussi briserl’étau de l’isolement. Cela pourrait êtrenotre dernière chance d’avoir unepatrie indépendante.

Traduction N.P.


La ville de Benalmádena,Espagne, reconnait officiellementle génocide des Arméniens

Le Conseil municipal de la ville de Benalmádena, en Espagne, une communede 68 000 habitants dans la province de Malaga, en Andalousie, a officiellementreconnu le génocide des Arméniens. Le ministère arménien des Affaires étran-gères qui communique l’information, précise que tous les groupes politiques duconseil municipal de Benalmádena ont voté à l’unanimité la résolution de recon-naissance du génocide. Ainsi l’Espagne compte à ce jour plus d’une vingtaine devilles qui ont officiellement reconnu le génocide des Arméniens exécuté par legouvernement Jeune-Turc dans l’Empire ottoman entre 1915 et 1923.

Augmentation des exportationsarméniennes de fruits et de légumes

En août 2016, les exportations del’Arménie de fruits et légumes fraisvers les Etats membres de l’Union éco-nomique eurasienne ont augmenté de90% par rapport à l’an dernier, a décla-ré aux journalistes le sous-ministre del’Agriculture d’Arménie, ArmenHaroutiounian.

« L’Union économique eurasienne(UEE) est le marché le plus adaptépour la production agricole. Le minis-tère de l’Agriculture a mis l’accent surles exportations, » a-t-il ajouté. Leministère travaille avec l’UEE dans desformats différents.

« Nous améliorons également l’effi-cacité de nos instituts de recherche.

Nous avons récemment discuté lacréation d’échanges de produits. Enoutre, les accords de libre-échangeavec d’autres Etats sont en coursd’éla-boration, » a déclaré M. Harou-tiounian.

Un accord de libre-échange a étésigné récemment au Vietnam, mais ledocument n’a pas encore été publié.Selon M. Haroutiounian, les exporta-tions de fruits et légumes frais vers laRussie sont la principale raison de lacroissance de 90%.

« Nous travaillons actuellement àl’organisation des exportations versles autres Etats membres de l’Union.Je pense que la sécurité alimentaire, lecontrôle douanier, et autres, permet-tent aux petits et moyens producteursd’accéder au marché de l’UEE. » Unecommission intergouvernementaledoit se tenir afin de discuter des ques-tions logistiques, notamment pourassurer les exportations de produitsagricoles arménien vers le Kazakhstan.

Des accords de libre-échange serontégalement bientôt signés avec dixpays.

Le Karabagh discute des réformesconstitutionnelles avec les représentants des partis

Fin du permis de travail pour lesressortissants étrangers en Arménie

Le gouvernement arménien a sus-pendu une disposition de la loi quiobligeait les étrangers à demanderun permis de travail. Selon leministre du Travail et Affairessociales Artem Asatrian, la disposi-tion en question sera applicablejusqu’au 1er janvier 2018.

« Nous avons aujourd’hui 5 179citoyens étrangers, principalementdes Arméniens d’origine, qui tra-vaillent dans les domaines de lascience, de l’éducation, de la technologie et des communications, de l’industriede transformation, du commerce et des soins de santé, » a déclaré Asatrian.

Le ministre a ajouté que la loi arménienne réglementant cette question estrelativement simple, mais crée néanmoins certaines difficultés pour lesemployeurs, y compris la perte de temps et les frais financiers supplémentaires(15 jours pour la formalisation des documents et 25 mille drams payés pourchaque permis de travail ).

« Sans la fixation de quotas spécifiques, il est difficile de réglementer les ser-vices. Cependant, le besoin d’un nombre de travailleurs étrangers dans le paysn’est pas si important. Voilà pourquoi, après avoir étudié la question, nous propo-sons de suspendre temporairement cette disposition de la loi, » a déclaréAsatrian.


E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY AUGUST 29, 2016

Karabagh in aWhirlwindBY EDMOND Y. AZADIAN

The collapse of the Soviet Unionleft behind many unresolved territorialissues which have come to be catego-rized as “frozen conflicts.” NagornoKarabagh was one such “frozen con-flict,” which today has been defrosted,thawed and even become one of thevery hot spots of the region.

Karabagh is now caught in a whirl-wind generated by the recent powerreconfigurations in the Caucasusregion.

An axis is being formed, bringingtogether Russia, Iran, Turkey andAzerbaijan. Armenia is left out tonobody’s chagrin, but the Karabaghconflict remains one of the stumblingblocks towards the full coagulation ofthe new alliance.

Since the signing of the cease-fireregime in 1994 between Armenia andAzerbaijan, brokered by the Kremlin,the Karabagh issue has been a perma-nent feature on the agenda of theOrganization for Security andCooperation in Europe (OSCE). For aperiod of time, Karabagh was party tothe negotiations, but upon Azerbaijan’sobjections, it was removed from thenegotiation table and Yerevan did notmake an issue out of it in order not tojeopardize the ongoing talks. However,at this time, negotiations have intensi-fied between Russia, Turkey, Iran andAzerbaijan, and even Armenia itselfhas been marginalized.

After his recent meeting withPresident Vladimir Putin in St.Petersburg, President Recep TayyipErdogan made a blunt statement to theTurkish Aksam newspaper, saying:“There is progress in the resolution ofKarabagh conflict. … To begin with ifthe five regions occupied by Armenianforces are liberated, then we can talkabout the process of regulating theregion. … The entire world is awarethat Azerbaijani territories have beenoccupied by Armenia. … If all the par-ties accept this fact, then why not putan end to the occupation?”

Adding insult to injury, Turkey’sForeign Minister Mevlut Çavusogluhas said that the Karabagh conflict willbe tackled between Azerbaijan, Turkeyand Russia, which can satisfy all par-ties. The foreign minister deliberatelyleft out Armenia and Karabagh toinsinuate that whatever resolutionarises from the collaboration of thisgrouping must be accepted by the lat-ter.

Ordinarily, these pronouncementscould be taken at face value, were it

not for other factors that have come togive credence to these statements. Thefact that in President Serzh Sargsyan’sspeech there is assurance that therewill not be “unilateral concessions” inthe settlement of the Karabagh negoti-ations leaves open the possibility thatsomething is in the works to force thesurrender of some territories.Sargsyan’s statement is exacerbatedby President Putin’s statement, afterPresident Ilham Aliyev alluded to ced-ing five regions by Armenian forces, inresponse to a reporter’s question: “I donot interpret statements from my col-leagues.”

Therefore, the question remainsunanswered and open to interpreta-tion and speculation.

One of the triggers of the recentunrest in Armenia was the rumor thatthe government had already agreed toreturn the territories. Those who areagainst that concession argue thatAzerbaijan is bent on waging a war atany stage. Should that war come afterceding the territories and expandingthe borders with Azerbaijan and ren-dering Karabagh more vulnerable, wewould prefer war now while we havethe upper hand.

Incidentally, the unrest is causednot only with the developments in theKarabagh conflict, but because ofother factors as well, chief amongthem being the complete loss of thecredibility of the government.

There are a number of legitimatefactors that led to the revolt. No onequestions the patriotism of the mem-bers of Sasna Tsrer, who took up armsand occupied the police station atErebuni in July. But outside forces,which have brought about “color revo-lutions” in other regions, bank exactlyon these legitimate causes to promotetheir selfish agendas. Whipping upanti-Russian sentiments and calling tojoin NATO (of all people by decentopposition figure filmmaker DikranXmalian) point to the signature of themerchants of the color revolutionsbehind some of the unrest.

Cont’d on page 10

Russian Deputy Defense Minister:Military base in Armenia is guarantor of security in region

The Russian military basedislocated in the territory ofArmenia serves as a guarantorof stability in the Caucasianregion, Deputy DefenseMinister of Russia AnatolyAntonov told journalists onTuesday, RIA Novosti reports.

“The successful function-ing of the Russian 102nd mili-tary base is another index ofthe level of our ally relations,”Antonov noted.

He also stressed that theRussian-Armenian Interstate Committee on the presence of the Russian militarybase in Armenia works actively. “Its subsequent meeting took place in Yerevanin late July,” the Deputy Defense Minister said.

In his words, the “plan of joint work of Russian and Armenian DefenseMinistries for 2016 is successfully being carried out”.

“It includes over 40 different activities, 22 out of which have already been car-ried out,” Antonov said.

Referring to the meeting between the Russian Defense Minister SergeyShoygu and his Armenian counterpart Seyran Ohanyan on Tuesday, he notedthat the issue of preparing skilled workers for the Armed Forces of Armenia wasdiscussed.

“Currently 203 Armenian servicemen are learning at 24 higher education insti-tutions of the Russian Defense Ministry free of charge. They are getting qualityeducation. This year we will admit 211 other people,” Antonov said.

According to the assessment of the military leadership of both countries, thepractical experience of joint military preparation events is significant. This year,the subdivisions of the armed forces of both countries have been engaged in theCSTO’s “Unbreakable brotherhood 2016” and the CSTO Operative ResponseCollective Forces “Cooperation 2016” drills, which will be held in Belarus andRussia respectively.

“The Armenian teams performed decently during the completed InternationalArmy Games. They demonstrated high professional qualities in Tank Biathlon,Army Scout Masters and Sniper Frontier competitions,” Antonov said.

Besides, the Russian official added that the Russian Defense Minister Shoyguhas personally invited his Armenian counterpart to the subsequent meeting ofthe Council of Defense Ministers of the CIS member-states, which will be held inMoscow in November. Seyran Ohanyan was also invited to attend the interna-tional military and technical forum Army 2016 as a guest.

Karabakh leader backs ‘Reasonable’Compromise In Conflict Settlement

Pago Sahagian, the president ofNagorno-Karabakh, believes it willtake a “reasonable” compromise tosettle the long-running Armenian-Azerbaijani dispute over the status ofthe region now controlled by ethnicArmenians.

“We are prepared for [mutual] con-cessions if they do not disturb ourcountry’s security, if they are not cre-ating opportunities for our adversaryto launch new attacks against us,”Sahakian said in an interview with theonline newspaper of the FrenchParliament.

According to the Karabakh leader, itwas the “Armenophobic ideology” ofthe government in Baku that hadpaved the way for the outbreak offresh hostilities and new loss of life inNagorno-Karabakh earlier this year.

More than 100 Karabakh Armeniansoldiers, combatants as well as civil-ians were killed in four-day clashes inearly April in which Azerbaijan alsoadmitted dozens of casualties. Loss oflife at the heavily militarized line ofcontact between the conflicting sidesoccurred albeit at a much smallerscale before and after the brief war.

“A new round of talks aimed at solv-

ing the Karabakh problem will open ifAzerbaijan honors the 1994 ceasefireagreement, if Karabakh rejoins thenegotiations and the psychologicalbarriers caused by Azerbaijan’s revan-chist policy are overcome,” theKarabakh leader stressed.

“Azerbaijan should be able to giveup its chauvinistic policy towards theArmenians of Karabakh and its futilegamble and commit itself to respectingthe fundamental rights and freedomsof other peoples.”

Azerbaijan refuses to conduct directnegotiations with Karabakh’s ethnic

Cont’d on page 10

MOD: Russia and Armenia to sign agreement on United Military Group

The preparation for signing anAgreement on Establishing UnitedMilitary Group of the Russian andArmenian Armed Forces is coming toits end.

Deputy Defense Minister of RussiaAnatoly Antonov told the aforemen-tioned to journalists after the meetingbetween the defense ministers of bothcountries, RIA Novosti reports.

During the talks, the RussianDefense Minister also proposed to hisArmenian counterpart Seyran Ohanyanto sign an agreement on cooperation inthe areas of identifying and assessingradiation, chemical and biological situation in the interest of the United MilitaryGroup of both countries. The agreement was signed.

“Its implementation will allow to precisely regulate the joint actions in thissphere and provide timely and necessary information to the group,” Antonovsaid.

He also stressed that the Russian military agency is considering Armenia as itsally and key partner in the South Caucasus.

“We effectively cooperate in the bilateral format and in the framework ofinternational organizations - first of all within the Collective Security TreatyOrganization (CSTO), which the Armenian side chairs this year. The high-levelcooperation between the military agencies allows to operatively decide the cur-rent tasks of cooperation and timely react to the changes happening in theregion,” the Deputy Defense Minister said.

In his words, over 50 agreements and treaties have been signed betweenArmenia and Russia in the military sphere, the work on the further developmentof the legal framework being underway.

“Decision-making mechanisms in the sphere of security have been formed andare actively applied; joint military planning is [also] carried out,” Antonov noted.


Karabagh in a...Cont’d from page 9

Armenians are faced with theunpleasant choice of land or peace.But does that formula resolve theproblem forever when Aliyev keepsspreading the falsehood that present-day Armenia itself is considered his-toric Azeri land and when in the 21st

century Turkey’s Deputy PrimeMinister Bilani Yildirim maintains thatthe deportation (or Genocide) of theArmenians was justified in 1915 and ifnecessary, should be repeated?

If the plan of land for peace is exe-cuted, which party can guaranteeArmenia’s security?

Let’s look at some historic prece-dents. To end the atrocities in Sudan,the country of South Sudan was creat-ed, but the war continues, this time bythe respective factions backing thepresident and the vice president.Similarly, Serbia was amputated tocreate Kosovo, which until today, isunder NATO tutelage. The momentNATO leaves, the war will resume.

In all probability, Moscow will bedelighted to introduce its peacekeep-ing forces in the region. ButArmenians have the historic parallel ofCilicia, where they returned after fight-ing a victorious war. But the Frenchcolonizers, who had promised a home-land under their protection, disarmedthe Armenians and betrayed them,joining the Kemalists instead.

Therefore, unless Armenia developssustainable military power to defenditself, it cannot delegate the securityand the lives of its citizens to anystrategic ally.

Thus far, OSCE has been the mainforum dealing with the Karabagh con-flict. With two of its members, namelyRussia and Turkey, drifting apart, theissue has been transferred to a differ-ent arena and that shift is reflected inthe arrogant pronouncements of theleaders in Turkey and Azerbaijan. Noconcrete facts have come out of therecent negotiations. Positions and poli-cies on the Karabagh conflict are beingdiscussed based on scant leaks to themedia.

Azerbaijan has never conceded thatKarabagh may become independentafter ceding all seven regions in ques-tion. It has not even accepted thenotion of a referendum in the immedi-ate future. All that Baku has promisedis a “high level of autonomy within theborders of Azerbaijan,” and this isonly a vague promise, which has metwith intransigence on the Armenianside.

After much anticipation and specu-lation, finally a former Kremlin insider,Andranik Mihranian, let the cat out ofthe bag in an interview on August 14with www.tert.am.

He said: “I believed that even a childin Armenia could understand that ter-ritories had to be exchanged for theapproval of independent status forNagorno Karabagh by the governmentof Azerbaijan, with the internationalcommunity — OSCE Minsk Group andothers — to be guarantors.”

Mr. Mihranian believes that even aninterim status would be “a brilliantfantastic victory for NagornoKarabagh” because “it would allowNagorno Karabagh to stop being a part

of Azerbaijan within internationallaw.”

Azerbaijan maintains that Karabaghis the integral part of its territory. ButKarabagh, as an autonomous oblast,was brought under Baku’s jurisdictionduring the Soviet era. Karabaghrespected the validity of Soviet consti-tution and to cede from the Union andfrom Azerbaijan, the nation held a ref-erendum. Additionally the Republic ofAzerbaijan considers Soviet rule asillegal occupation of its territory.Therefore, if Soviet jurisdiction wasillegal, how can the Soviet annexationof Karabagh to Azerbaijan be valid?But Turkey and Azerbaijan are usingthe Islamic card to pass four resolu-tions at the UN against Armenia tobe able to cite that the “internationalcommunity” endorses Baku’sclaim.

“No Armenian leader,” continuesMihranian, “especially Serzh Sargsyan,who has from the outset been involvedin the struggle for Artsakh’s indepen-dence, will return an inch of land forjust no reason, without guarantees forNagorno Karabagh’s independenceand security.”

Had Mihranian’s statements notbeen corroborated by other sources, itmay have been considered a lonevoice in the wilderness. Now, we seeanother voice seconding his claims.That source is another Kremlin player,political analyst Oleg Matveychenko,who has published an article titled “ItIs Already Time to Heal the wounds.”It is believed that the article is a trialballoon being floated to test the reac-tions in Armenia, Karabagh andAzerbaijan about a new package ofproposals by the OSCE leadership.

Under five headings, the writerdetails the scenario of the exchange ofterritories against Karabagh’s indepen-dence and the right to join Armenia.

As they say, the devil is in thedetails; the writer proposes a corridorin the Meghri region, which encroach-es on Armenia’s sovereignty. The nar-row corridor, only 150 meters wide,will allow Azerbaijan to communicatewith Nakhichevan, incidentally anoth-er Armenian oblast given to Azerbaijanby the Soviet overlords. It is kind of aPaul Goble Proposal 2, to which for-mer President Levon Ter-Petrosianhad answered that when peace isestablished, Azerbaijani trucks, trainsand planes will cross Armenia’s terri-tory without a special agreement com-promising its sovereignty.

There are also other details, whichif enforced, may meet the rejection ofboth parties. The package in its majoroutlines may indicate a movement inthe positive direction. But word aboutKarabagh independence must beuttered by the Azerbaijani side.

The question is whether recentuproar in Armenia strengthened orweakened the president’s hand at thenegotiation table. This writer believedthat it could weaken it, but it seemsthat the popular resolve has resonatedbeyond Armenia’s borders, warning allinterested parties that Armenia isagainst the wall and cannot be pushedany further.

At this time, Karabagh is in thewhirlwind of negotiations. Once thewhirlwind subsides, we will find out ifKarabagh will become independent,semi-independent or still besieged.

Karabagh leader...Cont’d from page 9

Armenian authorities despite the factthat Stepanakert was one of the signa-tories of the Russian-brokered truce22 years ago.

The presidents of Armenia andAzerbaijan, Serj Sarkisian and IlhamAliyev, have met twice since the latestescalation of tensions in Karabakh totry to revive their peace talks that untilthen were conducted around the so-called Madrid principles – a set of pro-posals presented to the conflictingsides by Russia, the United States andFrance as the three nations co-headingthe Organization for Security andCooperation in Europe’s Minsk Group.

The principles that have not yetbeen agreed by Armenia andAzerbaijan basically envisage an inter-im status for Karabakh with an oppor-tunity of a referendum at some futuredate in exchange for the return of theterritories surrounding Karabakh toAzerbaijani control. The peace propos-als ensure the right of all internally dis-placed persons and refugees to returnto their former places of residence andsuggest international security guaran-tees, including a peacekeeping opera-tion.

The latest Sarkisian-Aliyev meetingwas hosted by Russian PresidentVladimir Putin in St. Petersburg onJune 20 and was followed by specula-tions in Armenian media that Moscowwas seeking to persuade Yerevan toagree to territorial concessions toAzerbaijan in exchange for muchvaguer guarantees than even thoseoffered under the Madrid principles.

This, according to some Armenian

observers, fitted the pattern ofMoscow’s growing ties withAzerbaijan and its purported aspira-tions to see the oil-rich Caspian nationjoin its post-Soviet integration project– the Eurasian Economic Union – ofwhich Armenia has been a membersince last year.

Officials in Yerevan and Stepa-nakert have dismissed the specula-tions. Addressing senior members ofhis government as well as leading rep-resentatives of the Armenian societyon August 1, President Sarkisian reite-rated that he excluded unilateral con-cessions in the resolution of theKarabakh conflict.

“Karabakh will never be part ofAzerbaijan. Never. I repeat once again:it is out of the question. I have dedica-ted my entire adult life to this. To getto the solution acceptable for my na-tion, I have always been prepared tosacrifice any post and my very life. Itis like that today, it will be like thattomorrow,” Sarkisian stressed.

In his latest interview, Karabakh’sSahagian expressed his convictionthat the international recognition ofthe region’s independence fromAzerbaijan will continue in the nearfuture and will be more successfulthan before, which, according to him,will have a positive impact on stabilityin the South Caucasus.

Since 2012, seven American states,one Australian state and the parlia-ment of the Basque AutonomousCommunity of Spain have passed billsand motions in favor of Karabakh’sindependence from Azerbaijan. NoUN member state, however, hasrecognized Karabakh’s independenceto date.


Բանաստեղծ Ժագ Յակոբեանի80 եւ 100 ամեակներուննուիրուած հանդիսութիւն ԱՄՆ-ի մէջ

Ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ մ ե ծ ա ն ո ւ նբանաստեղծ, մշակոյթի ան-նըկուն գործիչ Ժագ Յակոբ-ե ա ն ի ծ ն ն դ ե ա ն դ ա ր ա դ ա ր -ձ ը ո ւ ի ր բ ե ղ ո ւ ն վ ա ս տ ա կ ի8 0 - ա մ ե ա կ ը հ ա ն դ ի ս ա ւ ո -րապէս պիտի նշուի Կիրակի,Հ ո կ տ ե մ բ ե ր 3 0 , 2 0 1 6 - ի ն ,Կլենտէյլի «Փրիսպիթերիըն»եկեղեցւոյ մէջ (125 S. LouiseAve.), երեկոյեան ժամը 6-ին:

Ձեռնարկը պիտի կայանայկազմակերպութեամբ «Մաշ-տոց» քոլեճին, բարձր հովա-նաւորութեամբ Լոս Անճելըսիմէջ Հայաստանի հիւպատո-սարանին եւ հովանաւորութեամբ Արեւմտեան Ամերիկայի ՀայաստանեայցԱռաքելական Եկեղեցւոյ Ազգային առաջնորդարանին, Ամերիկայի Հա-յաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Հայոց առաջնորդարանին, Հայ Կա-թողիկէ ժողովրդապետութեան ու Հիւսիսային Ամերիկայի Հայ Աւետա-րանական միութեան:

Կազմակերպչական յանձնախումբին մաս կը կազմեն` Հայկական Բա-րեգործական Ընդհանուր Միութիւնը, Ամերիկայի Հայ ԱւետարանչականԸնկերակցութիւնը, Համազգային Կրթական եւ Մշակութային Միութիւնը,Իրանահայ Միութիւնը, Քալիֆորնիայի Հայ Գրողների Միութիւնը, Իրաքա-հայ Ընտանեկան Ընկերակցութիւնը, «Նոր Սերունդ» Մշակութային Միու-թիւնը, Թէքէեան Մշակութային Միութիւնը եւ Պոլսահայ Միութիւնը:

Ժագ Յակոբեան հեղինակ է 35 հատորներու. ան նաեւ ծառայած է որ-պէս հայոց լեզուի եւ գրականութեան ուսուցիչ՝ Լիբանանի Կենաց Երկ-րորդական վարժարանին եւ Փասատինայի Սահակ-Մեսրոպ Հայ Քրիս-տոնեայ վարժարանին մէջ:

Բովանդակալից յայտագիրը պիտի պարունակէ երկու բանախօսութիւն,ողջոյնի խօսքեր, վկայութիւններ, նուագ եւ ասմունք: Նաեւ, ընթացքինպիտի ցուցադրուի բանաստեղծին կեանքը ներկայացնող տեսերիզ մը:Հանդիսութեան մուտքը ազատ է. հրաւիրուած է շրջանիս հայութիւնըներկայ գտնուելու եւ ականատեսը դառնալու աննախընթաց իրադարձու-թեան մը՝ մեր համայնքի պատմութեան մէջ:

Անգլիայում յայտնաբերել ենԱրթուր թագաւորի ամրոցը

Ա ն գ լ ի ա յ ո ւ մ ` Թ ի ն թ ա գ ե լ գ ի ւ ղ իմ օ տ , ո ր ը գ տ ն ւ ո ւ մ է Կ ո ր ն ո ւ ո լ իկոմսութիւնում, հնագէտները յայտ-նաբերել են ամրոցի մնացորդներ,որոնք թուագրւում են ՔԾՀ վեցե-րորդ դարով: Այդ վայրը, որ աւան-դաբար կապւում է առասպելականԱ ր թ ո ւ ր թ ա գ ա ւ ո ր ի ա ն ո ւ ա ն հ ե տ ,հ ն ա գ է տ ն ե ր ի ն մ տ ա ծ ե լ ո ւ ա ռ ի թ էտուել, որ գտած մնացորդները հէնցԱ ր թ ո ւ ր թ ա գ ա ւ ո ր ի ա մ ր ո ց ի մ ն ա -ցորդներն են : Ինչպէս յայտնում էT h e I n d e p e n d e n t - ը , հ ա ր ե ւ ա ն ո ւ -թ ե ա մ բ է լ տ ա ս ն ե ր ե ք ե ր ո ր դ դ ա ր ին ո ր մ ա ն ա կ ա ն ա պ ա ր ա ն ք ի մ ն ա -

ցորդներն են: Գտածօների մէջ կանկերամիկայից եւ ապակուց պատ-րաստուած սպասքի մնացորդներ,տարաներ ձիթապտղի իւղի եւ գի-նու համար նախատեսուած, գինուբ ա ժ ա կ ն ե ր ե ւ ա յ լ ն , ո ր ո ն ք գ ի տ -ն ա կ ա ն ն ե ր ի ն հ ա ւ ա ս տ ո ւ մ ե ն , ո րամրոցի բնակիչները եղել են բարձ-րաշխարհիկ մարդիկ: Ներկայումսգտածօների թիւը հասնում է 150-ի:Յ ա յ տ ն ա բ ե ր ո ւ ե լ ե ն ն ա ե ւ ք ա ռ ա -սունչորս մեթր քառակուսի մակերե-սով մի սրահի մնացորդներ, հատա-կի աստիճանների եւ պարիսպներիմնացորդներ:

Պուէնոս Այրէսի հայկականեկեղեցին` շրջայցի պաշտօնականծրագիրին մէջ

Պուէնոս Այրէսի Սուրբ Գրիգոր Հայկական եկեղեցին ներառուած էքաղաքի զբօսաշրջային շրջայցի պաշտօնական ծրագիրին մէջ: Այս մասինկը հաղորդէ Nouvelles d’Armenie պարբերաթերթը:

Եկեղեցին կը գտնուի Արժանթինի մայրաքաղաքի Փալերմօ շրջանինմէջ:

Քաղաքով շրջայցի պաշտօնական ծրագիրով զբօսաշրջիկները կրնանտեսնել ճարտարապետական յուշարձաններ, թատրոններ, թանգարաններ,ինչպէս նաեւ հայկական եկեղեցին:

«Ճանչցի՛ր Պուէնոս Այրէսը» ծրագիրը կազմողները հայկական եկեղեցիններառած են` փափաքելով ընդգծել քաղաքի հայ համայնքին կարեւորու-թիւնը:

Ռիօ-2016. Գոռ Մինասեան`արծաթէ մետալակիր

Ռիօ տը Ժանէյրոյի մէջ ընթացողՈ ղ ի մ պ ի ա կ ա ն խ ա ղ ե ր ո ւ ն Հ ա յ ա ս -տանի հաւաքականը 3-րդ արծաթէմետալը նուաճեց:

Ըստ Armsport.am-ի՝ ծանրամար-տի գերծանր քաշային կարգին մէջ(105+) Գոռ Մինասեան երկամար-տին արձանագրեց 451 քիլոկրամարդիւնք եւ դարձաւ արծաթէ մե-տալակիր: Պոկում վարժութեան մէջմեր մարզիկը երեք անգամ բարձ-րացուց ծանրաձողը, որոնցմէ ամե-նածանրը 210 քիլոկրամանոցն էր:Հրում վարժութեան մէջ Մինասեանի ր գ լ խ ա վ ե ր ե ւ ը պ ա հ ե ց 2 4 1 ք կ .ծանրաձողը:

Մեր միւս ծանրամարտիկը` Ռու-բէն Ալեքսանեան գրաւեց 4-րդ տե-

ղ ը : Ա ն պ ո կ ո ւ մ վ ա ր ժ ո ւ թ ե ա ն մ է ջարձանագրեց 195, իսկ հրումի` 245քկ. արդիւնք: Անոր ընդհանուր ցու-ցանիշն է 440 քկ: Յատկանշականէ, որ Ալեքսանեան իր վերջին մօ-տեցման ժամանակ պատուիրած էր254 քկ., որ բարձրացնելու պարա-գային կը նուաճէր պրոնզէ մետալ,ս ա կ ա յ ն ա ն ո ր ե ր կ ո ւ փ ո ր ձ ե ր ն ա լանյաջող էին:

Առաջին տեղը գրաւեց վրացի Լա-շա Թալախաձեն, որ արձանագրեցհ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն ց ո ւ ց ա ն ի շ ` 4 7 3քկ.: Պոկում վարժութեան մէջ վրա-ցին բարձրացուց 215, իսկ հրումի`258: Պրոնզէ մետալին արժանացաւմ է կ ա յ լ վ ր ա ց ի Ի ր ա ք լ ի Թ ո ւ ր ա -մանիձէն` 448 քկ. (207+241):


Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեան...Շար. էջ 5-էն

դերը ընկեր Սեդրակեանին, մա’նաւանդ օրինա-կան հարցերու հետ կապուած, քաղաքացիականիրաւունքներուն հետ պետական փաստաթուղ-թերու կարգաւորման, Խորհրդային դեսպանա-տան պաշտօնատարերու եւ Խ. Հայաստանի ներ-կայացուցիչներու պատասխանատուին՝ Աստ-ւածատուրեանի հետ, մնայուն հետապնդում-ներու աշխատանքին մէջ:

Դիւրին չէր, միւս կողմէ նաեւ, տանիլ այն փրո-փականտի աշխատանքը, վստահեցնելու համարհայ գաղթականներուն ճանապարհորդութիւնըհայրենիք: Պատերազմը դեռ նոր աւարտած, թէեւյաղթական, սակայն տնտեսապէս անմխիթարՀայաստանը պէ’տք էր գաղթահայութեան հրա-պ ո ւ ր ի չ դ ա ր ձ ն ե լ ա մ է ն մ ի ջ ո ց ո վ : Հ ա յ ր ե ն ա ս ի -րական ալիք մը գրեթէ ամէնուրեք ծայր տուածէր արդէն: ՀԲԸՄի առաջին մէկ միլիոն տոլարի,ապա՝ երկրորդ միլիոն տոլարի հանգանակու-թիւնները դիւրացուցած էին ներգաղթողներուՀայաստան տեղափոխութիւնը Պաթումի նաւա-հանգիստի վրայով:

Ամբողջ երեք տարիներ, հանապազօրեայ աշ-խ ա տ ա ն ք մ ը ն է ր ո ր Հ . Ս ե դ ր ա կ ե ա ն տ ա ր ա ւ :Անմրցելի հայրենասիրութեամբ ան շահած էրներգաղթող հայերու վստահութիւնը: Օրինակելիե ւ պ ա ր տ ա ճ ա ն ա չ ա շ խ ա տ ա ն ք մ ը 3 0 - ա մ ե ա յսկսնակ փաստաբանէ մը, որուն հայրենանուէրե ւ կ ո ւ ս ա կ ց ա ն ո ւ է ր հ ա մ ո զ ո ւ մ ն ե ր ը տ ր ա մ ա դ -րըուած էին ամբողջութեամբ մեր հայրենիքի՝Խորհրդային Հայաստանի պայծառ ապագայի եւգալիք քաղաքական հեռանկարներու ակնկալու-թեամբ:

ՄԵԹՐ ՀՐԱՉԵԱՅ ՍԵԴՐԱԿԵԱՆ ԼԻԲԱՆԱՆԻԹԵՄԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԿԵԱՆՔԷՆ ՆԵՐՍ

1946-ին ան մաս կազմած է Ազգային Խոր-հուրդին եւ նախագահած՝ Սուրիոյ եւ ԼիբանանիԱ զ գ ա յ ի ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ն ե ր ո ւ հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ն ե ր ը :Շրջան մը անդամ է եղած նաեւ ԼիբանանահայոցԹեմի Ազգային Գաւառական եւ Քաղաքականժողովներուն: Ծայր տուած եկեղեցական տագ-նապը ունէր քաղաքական յետին նպատակներ,որովհետեւ արդէն սկսած էր Ցուրտ ՊատերազմըԱրեւմուտքի եւ Խորհրդային Միութեան միջեւ:Դժուար էր որ հայութիւնը սփիւռքի մէջ հեռումնար այդ մրցակցութենէն, որովհետեւ Հ.Յ.Դաշ-նակցութիւնը տակաւին ունէր երազը եւ ախոր-ժակը վերադառնալու Հայաստան եւ վերատի-րանալու երկրի իշխանութեան:

Այս անգամ, կարեւոր էր պահել ոյժի դիրքերսփիւռքի հայ գաղութներէն ներս: Անթիլիասի մէջկայք հաստատած Կիլիկիոյ Աթոռը ենթակայ էրգրաւման, մանաւանդ երբ Լիբանանի իշխանու-թիւնները մեծաւ մասամբ ենթակայ էին Արեւ-մուտքին: Ծայր տուած պայքարը երկու կողմե-րուն շարունակուեցաւ Գարեգին Ա. Յովսէփեանցկաթողիկոսի վախճանումէն ետք եւս:

Դժբախտաբար, Վազգէն Ա. Ամենայն ՀայոցՀայրապետի հովուական այցելութիւնը Լիբանանչկրցաւ կարծրացած դիրքերը փոխել տալ եւ Իրմեկնումէն ետք, դաշնակցականներու բազուկինմիջոցով ընտրուեցաւ Զարեհ Ա. Եւ Անթիլիասիաթոռը հռչակուեցաւ հակաաթոռ:

Այ լեւս, մեր կողմի՝ ՌԱԿ-ՍԴՀԿ-ՀԲԸՄ հայրե-նասէր ճակատի Թեմի պատասխանատուներըտեղ չունէին ազգային իշխանութիւններէն ներս:Թեմը գրաւուած էր եւ այսպիսով Մեթր ՀրաչեայՍեդրակեան ինքնաբերաբար դուրս դրուած էրԱզգային Գաւառական եւ Քաղաքական ժողով-ներէն: Ու մինչեւ այսօր ալ, Լիբանանի մէջ, կըշարունակուի պատկերը նո յնը մնալ , դժբախ-տաբար:

ՌԱԿ-ի ՂԵԿԱՎԱՐՆԵՐԷՆՇատ երիտասարդ, դեռ քսան տարեկան հա-

ս ա կ ի ն կ ը մ ի ա ն ա յ ռ ա մ կ ա վ ա ր ա զ ա տ ա կ ա նշարքերը: Մեր կուսակցութեան մէջ ան հսկա-յական գործունէութիւն ծաւալած է ստանձնելովպատասխանատու պաշտօններ բոլոր մակար-դակներու վրայ, սկսելով ամենէն համեստ պաշ-տօններէն եւ բարձրանալով՝ հասած է գերագոյնղեկավարութեան պաշտօնին: Իր կուսակցականն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ր բ ե ք տ ա ր բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն չ էդրած թէ ինչ հեղինակութեամբ ուզած է ծառա-յել, կարեւորութիւնը կուսակցութեան ճանապար-հով ազգին ծառայելու ոգին է եղած:

Երկար ատեն, մինչեւ 1970 թուականը, վա-ր ա ծ է ա տ ե ն ա պ ե տ ո ւ թ ի ւ ն ը Ռ Ա Կ ի Լ ի բ ա ն ա ն իՇրջանային Վարչութեան, իր շուրջ հաւաքելովե ր ի տ ա ս ա ր դ տ ե ս լ ա պ ա շ տ վ ա ր չ ա կ ա ն գ ա ղ ա -փարի ընկերներ: Եղած է նաեւ ՌԱԿ Լիբանանիշրջանակին բազմամեայ գործիչը:

1946-ին, Ը. Ընդհանուր ՊատգամաւորականԺողովը հակառակ որ գումարուեցաւ Գահիրէ,ս ա կ ա յ ն լ ր ա ց ո ւ ց ի չ ժ ո ղ ո վ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ե ց ա ւՓարիզի մէջ, որուն որպէս հետեւանք յաջորդտարի 1947ին, որոշում գոյացաւ ՌԱԿ Կեդրո-նական Վարչութիւնը Գահիրէէն Պէ յրութ փո-խադրել: Մեթր Հ. Սեդրակեան մաս կը կազմէրԿուսակցութեան գերագոյն մարմինին , որունատենապետութեան պաշտօնին կու գար Փրոֆ.Բարունակ Թովմասեան: Արդէն հանրածանօթանուն մըն էր ան հայ կեանքէն ներս: ՀակառակԼիբանան բնակելուն, ան նոյնքան ծանօթ է եղածշրջակայ գաղութներուն, յատկապէս Սուրիոյ եւԵգիպտոսի մէջ՝ դառնալով ժողովրդային ղեկա-վարը մեր կուսակցութեան: Ան 1947էն սկսեալմասնակից դարձած է մեր բոլոր գումարած գե-րագոյն ժողովներուն:

1951-ին, Լիբանանի պետական խորհրդարա-նական ընտրութիւններուն եղած է Ռ. Ա. Կուսակ-ցութեան թեկնածուն, բայց շատ հասկնալիօրէն,պետական օրուան իշխանութեանց միջամտու-թեան պատճառով, մուտք գործած չէ խորհրդա-րան:

Իր ունեցած հանգամանքներուն բերումով՝Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեան յաճախ այցելած էՍփիւռքի գրեթէ բոլոր գաղութները եւ կուսակ-ցական թէ միութենական գծով ծաւալած է վար-չական գործունէութիւններ եւ մղում տուած էանոնց գործունէութիւններուն: Ան բազմաթիւանգամներ այցե լած է նաեւ Խորհրդային Հա-յաստան եւ սատարած՝ Հայրենիք-Սփիւռք կա-պերու ամրապնդումին: Իր ազգային-հասարա-կական կեանքին ընթացքին ան բո լորանուէրաշխատանք տարած է, ի հարկին պայքարած՝որպէսզի պահպանուի Հայաստանեայց Եկեղեց-ւոյ աւանդութիւնները եւ վերահաստատուի Եկե-ղեցւոյ միասնականութիւնը, հոգեւոր գերակայու-թեամբը գերագոյն Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի: Այսուղղութեամբ ալ յաճախ այցելած է Էջմիածին,խորհրդակցելու համար Վազգէն Ա. Վեհափառինհետ:

Հրաչեայ Սեդրակեան տիտանական աշխա-տակցութիւն բերած է «Զարթօնք» օրաթերթինեւ ռամկավար ազատական մամուլին՝ ազգային,հասարակական եւ քաղաքական յօդուածներովե ւ տ ե ս ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ : Ա շ խ ա տ ա կ ց ա ծ է ն ա ե ւՀԲԸՄ-ի պաշտօնաթերթ «Խօսնակ»ին:

Ըսինք ժողովրդական, որովհետեւ Սեդրակ-եան գիտէր յարաբերիլ որքան բարձրաստիճանպաշտօնատարներու եւ ազգային բարերարներուհետ, նո’յնքան՝ համեստ մեր գործաւոր ու պաշ-

տօնեայ շարքայիններուն հետ: Վահան Թէքէեանդ պ ր ո ց ի շ ո ւ ր ջ ե ղ ո ղ տ է օ ր թ ե ո լ ց ի մ ե ր կ ո ւ -սակցականներէն մինչեւ «Եկարեան» ակումբիմարտական տղոց հետ թէ’ Պէյրութի «Զարթօնք»ակումբի եւ թէ «Փորթուգալեան» համալսարա-նական ակումբի երիտասարդներուն հետ անկ ’ ո ւ ն ե ն ա ր ն ո ’ յ ն յ ա ր գ ա լ ի ր վ ե ր ա բ ե ր մ ո ւ ն ք ը :Շատերու համար մնաց պարզ «ընկեր Մեթր»ը:Համեստ շարքայինին համար կը բաւէր «մեթր»ըսելով զինք յիշել: Այսօր ալ երբ կը խօսինք այդսերունդին մասին, մեզմէ շատեր կ’ըսեն. «Փրո-ֆեսըր, Մեթրը, Գերսամը»... արդէն կը հասկնանքորոնց մասին է խօսքը: Ա’յսքան պարզ:

Իր համեստ մարդկային նկարագիրով, իր վա-յելուչ նիստ ու կացով, երբեք կասկածի տակ չէինդրուեր իր մղումները: Իրեն հետ յարաբերող բո-լոր գործիչներն ու անձնաւորութիւնները առաջ-ն ո ր դ ո ւ ե լ ո վ ա ն ո ր ա ն կ ե ղ ծ ո ւ թ ե ն է ն , ա ն շ ա -հախնդրութենէն , կը շարունակէին մնալ յար-գալիր: Բոլորն ալ կը հաստատէին թէ ան երբե’քհ ե տ ա մ ո ւ տ չ է ր ե ղ ա ծ ա ն ձ ն ա կ ա ն շ ա հ ե ր ո ւ ,մա’նաւանդ՝ ներկուսակցական խարդաւանք-ներու: Երբե’ք: Չունէր դաւադրութիւններ սար-քելու «հնարաւորութիւն», սուտ ամբաստանու-թիւններ տարածելու «շնորհք»ը, ընկերներ իրա-րու դէմ լարելու «սովորութիւն»ը: Հաւասարապէսա ն ա ն կ ե ղ ծ է ր ի ր տ ե ս ա կ է տ ն ե ր ո ւ ն ե ւ հ ա մ ո -զումներուն հետ: Օրինականութիւնը ամէն բա-րեկամութենէ վեր կը նկատէր եւ ինք առաջինօրինակը կը հանդիսանար այդ ընելով:

Փրոֆ. Բարունակ Թովմասեանի հրաժարումէնետք, ի’նք կը դառնար ՌԱԿ Կեդրոնական Վար-չութեան ատենապետը, 1982-ին, ՌԱԿ ԺԶ. Ընդ-հ ա ն ո ւ ր Պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ա կ ա ն Ժ ո ղ ո վ ի ն կ ո ղ մ էընտրուելով, Լառնաքայի մէջ: Այնուհետեւ, 1985-1991 տարիներուն Մոնթրէալ կը տեղափոխուէրԿուսակցութեան կեդրոնը եւ իրեն համաատենա-պետ կ’ունենար ընկեր Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեանը:

Կուսակցութեան պարտաւորութիւններէն կըհրաժարէր 1991ի-ն, առողջական պատճառնե-րով, եւ կը վերադառնար կնոջ՝ Մարլենին հետՊէյրութ: Ըսենք որ ընկեր Հ . Սեդրակեան ուշամուսնացաւ, յառաջացեալ իր տարիքին եւ ըն-կերուհի Մարլեն եղաւ մնայուն հոգատարը իրկեանքի մայրամուտին:

Իր ատենապետութեան օրով, Լիբանանի քա-ղաքացիական պատերազմը կը սաստկանար եւծայր կու տար լիբանանահայութեան արտագաղ-թին : Դժուարին օրերու դէմ յանդիման, ՄեթրՀրաչեայ Սեդրակեան իր քաղաքական կապե-րով, կը ջանար հեռու պահել գաղութը արկա-ծախնդրական ներքին պայքարներէն: Դրականչ է զ ո ք ո ւ թ ե ա ն ո ր դ ե գ ր ո ւ ա ծ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ -թեամբ, բարեբախտաբար, երեք մեր կուսակցու-թիւնները կրցան ապահովել հայութեան համարյարաբերական խաղաղութիւն մը: Յաճախակի

Շար. էջ 13

Oualtor` Asjoria\i mh=& ]a.hn a=^ |akob Wardiwar;an% Tøqj& |& Arxouman;an% ;rgafan

Fambar]oum Phrphr;an% m;jr Frac;a\ S;drak;an% A& L& ˆolat;an% :rouand Axat;an

;u Sønik Wa\hy;an



իր հանդիպումները լիբանանցի քրիստոնեայ թէմահմետական ղեկավարներուն հետ, օգնեցիննաեւ արեւմտեան իսլամական շրջանի, Պէյրութիաւելի քան երեսուն հազար ազգաբնակչութեանհամար ապահովութիւն մը, հակառակ երկու յա-ր ա ն ո ւ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ս ո ւ ր պ ա յ ք ա ր ի ն : Յ ա ր -գանք պարտադրող քաղաքական դէմք որպէս,ան ամէն ջանք կը թափէր հաշտարար դեր մըվերապահել հայութեան երկու կողմերուն հա-մար:

Հ . Ս ե դ ր ա կ ե ա ն ա պ ր ե ց ա ւ կ ո ւ ս ա կ ց ա կ ա նկ ե ա ն ք ի ի ր ա մ ե ն է ն տ խ ո ւ ր օ ր ե ր ը ն ա ե ւ , ե ր բ1995-ի, ԺԹ. Ընդհանուր ՊատգամաւորականԺողովէն ետք, Լառնաքայի մէջ, ծայր առաւ կու-սակցութեան ներքին տագնապը: Պիտի չուզէրփ լ ո ւ զ ո ւ մ ը տ ե ս ն ե լ ա ’ յ ն ք ա ն գ ո ւ ր գ ո ւ ր ա ն ք ո վ ,համբերութեամբ ու զոհողութեամբ մեծցուցած,ընդարձակած իր կազմակերպութեան: Մեթրըարհամարհելով ամէն ճնշում, մնացած էր օրի-նապահ դիրքերու վրայ, վայել իր վեհ լրջութեանե ւ ղ ե կ ա վ ա ր ի մ ա ք ր ա մ ա ք ո ւ ր վ ա ս տ ա կ ի ն :Մոնթրէալի ցուրտ, իր նկարագրին անհաղորդ,շրջապատէն իր Պէյրութ վերադարձով, ընկերՄեթր Հրաչեայ Սեդրակեան իր ամբողջականնեցուկը ընծայեց իր կազմակերպութեան նորղեկավարութեան՝ տալով օրինապահութիւնըյարգելու գեղեցիկ նոր օրինակ մը:

Պայքար մը որ շարունակուեցաւ մինչեւ 2001թուականի Աթէնքի Ընդհանուր ԺԲ. ԸնդհանուրՊատգամաւորական Ժողովը, երբ երկու կողմե-րու ներկայացուցիչներու հերթական երկու բա-նակցութիւններով, Փարիզի մէջ, վերջ գտած էրընդհանուր համաձայնութեամբ մը:

1996-ին, ՌԱԿի. Արտահերթ Ընդհանուր Պատ-գամաւորական Ժողովը գումարուած ՊիքֆայայիԼիբանանի մէջ, ընտրեց Մեթր Հրաչեայ Սեդրակ-եանը Կուսակցութեան Պատուոյ Ատենապետ:

Երկարող պատերազմը, հետզհետէ յուսահա-տութեան մատնեց զինք: Իր ուժերէն հեռու պայ-քար մըն էր որ տեղի կ’ունենար իր ա’յնքան սի-րելի Լիբանանի մէջ:

Ինք որ բարձրոգի անձնաւորութիւն մըն էրեղած, չկրցաւ հանդուրժել փողոցի եղբայրաս-պան կռիւները եւ ստիպուած եղաւ ժամանակա-ւորապէս հաստատուիլ Մոնթրէալ , ուր արդէնհաստատուած էր իր Հմայեակ եղբայրը ընտա-նեօք:

ՀԻՄՆԱԴԻՐՆԵՐԷՆ ԹԷՔԷԵԱՆՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ

1947 թուականին Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեանեղած է հիմնադիրներէն Թէքէեան ՄշակութայինՄ ի ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա ռ ա ջ ի ն ա տ ե ն ա պ ե տ ը ա ն ո ր :Այնուհետեւ աւելի քան երեք տասնամեակներայդ պաշտօնը վարած է Փրոֆ. Բարունակ Թով-մասեան ինք մնալով ատենադպիրը Հիմնադիր-ն ե ր ո ւ կ ա զ մ ի ն : Ա յ ժ մ Ս փ ի ւ ռ ք ի մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ներկու կազմակերպութիւններէն մէկն է ԹՄՄ:

Մ ե թ ր Հ ր ա չ ե ա յ Ս ե դ ր ա կ ե ա ն ի գ լ խ ա ւ ո ր ո ւ -թեամբ, խումբ մը կրթանուէր ու գաղափարակիցը ն կ ե ր ն ե ր ո ւ ջ ա ն ք ե ր ո վ 1 9 5 1 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն կ ըբ ա ց ո ւ ի ն դ ռ ն ե ր ը Պ է յ ր ո ւ թ ի Վ ա հ ա ն Թ է ք է ե ա նվարժարանին: Ան պետական արտօնատէրը կըդառնայ կրթական այդ հաստատութեան: Օրհ-նութիւն մը կ’ըլ լայ կրթական մեր հաստատու-թիւնը հայաբնակ թաղերու, առ հասարակ մեզիգաղափարակից ընտանիքներուն համար, իսկքաղաքացիական պատերազմի օրերուն այդ կըծառայէ պատսպարան որպէս շրջակայ բնակ-չութեան, ինչպէս նաեւ՝ մարտական պաշտպա-նութեան կեդրոն մեր շարքայիններուն համար:Այսօր ալ, նո’յն առաքելութեամբ Վահան Թէքէ-եան վարժարանը կը շարունակէ իր կրթականգործը, որպէս հայկական վարժարան: Պէյրութիմեր վարժարանին օրինակով, երեսնամեակ մըառաջ հայաշատ Հոլիվուտի մէջ Միութիւնը իրդռները կը բանայ Արշակ Տիգրանեան Վարժա-րանին:

ՄԱՀՆ ՈՒ ՅՈՒՂԱՐԿԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆԸԱռողջութիւնը զգալիօրէն սկսած էր յետադի-

մել, եւ Յունուար 16, 1997-ին ցուրտ օր մը ան իրաչքերը ընդմիշտ կը փակէ Պէյրութի մէջ: Կեդրո-նական Վարչութեան ատենապետ ընկեր ՅակոբԳասարճեան, որ որպէս պետական երեսփոխանկը ներկայացնէր ՌԱԿը Լիբանանի Խորհրդարա-

նէն ներս, կը կազմակերպէ մեր երէց ընկերոջ յու-ղ ա ր կ ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ը պ ե տ ա կ ա ն մ ա կ ա ր դ ա կ ո վ :Ներկայ կը գտնուին պետական բարձրաստիճանդէմքեր, երեսփոխաններ, զանազան յարանուա-նութեանց առաջնորդներ, ազգային կազմակեր-պութիւններու ներկայացուցիչներ եւ գաղափա-րի ընկերներ: Ներկայ կը գտնուի նաեւ ՀԲԸՄիԿեդրոնական Վարչական Ժողովի յատենի ատե-նադպիր Մեթր Պերճ Սեդրակեան, որուն նկատ-մամբ ամբողջ կեանք մը սէր եւ գուրգուրանք էրցուցաբերած: Չունէր զաւակ եւ Պերճը իրեն հա-մար միա’կ հոգեհարազատը կը նկատէր, որունդաստիարակութեան ներքոյ ան քալեց իր հօրեղ-բօր ազգային գաղափարական ուղիով եւ բո -լորանուէր մասնակցութիւնը բերաւ մեր կազմա-կերպութիւններուն, դառնալով նոյնիսկ ՀԲԸՄ-ինախագահը:

Թ է ք է ե ա ն Մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ Հ ա յԵրիտասարդաց Ընկերակցութիւնը գործակցա-բար նշեց Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեանի ոսկեայյոբելեանը, Դեկտեմբեր 11, 1994-ին, Պէյրութիմէջ: Յոբելենական Պատուոյ Մարմինը, որուն կընախագահէր Պրն. Ալեք Մանուկեան, հովանաւո-րեց հանդիսութիւնը:

Թէքէեան Մշակութային Միութեան Հիմնադիր-ներու Մարմինը Պէյրութի Թէքէեան Կեդրոնի վե-րանորոգուած գլխաւոր հանդիսասրահը կը կոչէ«Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեան»ի անունով:

ԻՐ ՆԱՄԱԿԱԳՐԱԿԱՆ ԷՋԵՐԷՆ ՔԱՆԻ ՄԸՀԱՏՈՒԱԾ

Ունիմ թղթածրար մը լեցուն նամակագրականէջերու ընկեր Հ. Սեդրակեանի հետ: Երբ տակա-ւին համակարգիչները մուտք չէին գործած մերառօրեայ կեանքէն ներս եւ հեռաձայնային կա-պերը արտասահմանի հետ թանկ էին, յարաբե-րութիւնները կը շարունակուէին աւանդականձեւով՝ նամակագրութեամբ ու այս բարեբախ-տաբար:

Քանի մը միտքեր իր նամակներէն.-

«Թէեւ ճիշդ է թէ Գարեգին Բ. Կաթողիկոսինառողջական վիճակը մտահոգիչ է, բայց դեռ որե-ւէ աթոռակիցի ընտրութեան ծրագիր գոյութիւնչունի՝ որքան կրցանք ճշդել: Տեղեկացնեմ նաեւթ է Գ ա ր ե գ ի ն Բ . Բ ժ շ կ ա կ ա ն ք ն ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւե ն թ ա ր կ ո ւ ե լ ո ւ ն պ ա տ ա կ ո վ ա ր դ է ն մ ե կ ն ա ծ էԻնտիանա եւ կրնայ պատահիլ որ՝ քննութեանցիբր արդիւնք՝ ենթարկուի սրտի գործողութեան:Օրերս Ամերիկա պիտի հասնի նաեւ Տաթեւ Արք.Սարգիսեանը: Հետեւեցէք դէպքերու զարգացու-մին եւ տեղեակ պահեցէք մեզ կարեւոր իրադար-ձութեանց»:

«Թէեւ ընդհանրապէս կը նախընտրեմ որ կու-սակցական մարմիններու յարաբերութիւններըըլլան պաշտօնական խողովակով, բայց արծար-ծած է իր կարգ մը հիմնական մտահոգութիւն-ներ, որոնց մասին որոշ թափով անտեղեակ էինք:Առանց անունդ յիշելու, տեղեկութիւններուդ մէկմ ա ս ի ն տ ե ղ ե ա կ պ ի տ ի պ ա հ ե մ Կ ե դ ր ո ն ա կ ա նՎարչութիւնը, որպէսզի բոլոր անդամները տեղ-եակ ըլլան այդ իրողութեանց»:

«Ձեր յարկին տակ եւ Ձեր շուրջը ստեղծուե-ցաւ անկեղծ ու ջերմ մթնոլորտ մը՝ այլազան քա-ղաքներէ եւ երկիրներէն եկած Ռամկ. Ազատ.Կուսակցութեան եւ Հ.Բ.Ը.Միութեան ղեկավար-ներու մասնակցութեամբ: Ա յդ հարազատ հա-ւաքոյթը ո’չ միայն եղաւ շատ հաճելի, այլ նաեւառիթ ստեղծեց մեր ազգային եւ կուսակցականհրատապ հարցերու շուրջ գաղափարներու լայնու օգտակար փոխանակութիւններ ունենալու»:

«Ինծի իրապէս գոհունակութիւն պատճառեցայն իրողութիւնը թէ, առանց նկատի ունենալումեր որոշ տարակարծութիւնները՝ կարգ մը վար-չական կարգադրութիւններու եւ ըմբռնումներումասին, մեր միջեւ փոխադարձ յարգանքն ու ան-կեղծ բարեկամութիւնը ո’չ մէկ կերպով տուժե-ցին»:

«Կարգ մը այլ երեւոյթներու կարգին, ինծի հա-մար մեծ ցաւ էր տեսնել այն անիմաստ պայքարըոր գոյութիւն ունի Նիւ Եորքի մեր ակումբի ան-դամներուն միջեւ: Ամերիկայի եւ Գանատայի մերշրջանակին հոյակապ իրագործումներուն ի տես,պէտք է մոռնալ գիտնալ.. . անձնական դառնու-թիւններն ու նոյնիսկ վիրաւորանքները: Կը յու-սամ որ այդ ներքին տագնապը արդէն իսկ վերջգտած կ’ըլլայ:

ԱՆՁՆԱԿԱՆ ՔԱՆԻ ՄԸ ԱՆՈՅՇ ՅԻՇԱՏԱԿՆԵՐՍեդրակեաններու ամարանոցը Պհամտուն

գիւղն էր եղած: Հրաչեայ Սեդրակեան ամառներըշատ անգամ կ’անցընէր իր եղբօրը՝ Հմայեակինտունը: Այդ տարին՝ 1967ին մահացած էր մայրս,17 տարեկան էի եւ տիկին Արմինէն՝ Պերճին մայ-րը, յաճախ կը հրաւիրէր զիս հիւրը ըլլալու իրենցտան, որպէսզի աւելի հաճելի շրջանակի մը մէջկարենայի ամոքել վիշտս: Չէր սխալած: ԱրդէնՊերճին հետ, այդ ամառ սկաուտական բանա-կումներով ունէինք մշակելու ծրագիրներ:

Եղայ երկու շաբաթ Մեթրին հետ, նոյն ննջա-սենեակը բաժնող: Կուսակցական չէի տակաւին:Ու այդ մեր մտերմական խօսակցութիւններունընթացքին ան յաճախ կ’անդրադառնար կուսակ-ցական երիտասարդ սերունդի մը պատրաստու-թեան: Կը հաւատար որ ՀԵԸէն պատրաստուածտղաք, որպէս կուսակցականներ, շարունակելուէին բերել իրենց ծառայութիւնը Ընկերակցու-թենէն ներս:

Տխուր այդ օրերը, տիկին Արմինէն, իր ամուսի-նը՝ պարոն Հմայեակը, Մեթրը եւ մասնաւորա-բար Պերճը փարատեցին մայր մը կորսնցուցածըլլալու թախիծս եւ որպէս հարազատ կը վայելէիոչ միայն անոնց ազնիւ հիւրասիրութիւնը նաեւ՝խորհուրդները մեր աննման ղեկավարին:

Շատ են աղուոր յիշատակները Մեթրին հետկապուած. կարելի է տետրակ մը ամբողջ լեցնել...Պէյրութէն, Կիպրոսէն, Հայաստանէն ու Ամերի-կայէն:

ՎԿԱՅՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ԸՆԿԵՐ ՄԵԹՐ ՀՐԱՉԵԱՅՍԵԴՐԱԿԵԱՆԻՆ

Վազգէն Ա. «Մենք բարձր կը գնահատենք Ձերծառայութիւնները Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիած-նին, անսասանութեան Հայ Առաքելական Եկե-ղեցւոյ ի միասնականութեան համայն հայ ժո-ղովուրդին»:

Ա լ ե ք Մ ա ն ո ւ կ ե ա ն . « Ի ր գ ա ղ ա փ ա ր ա պ ա շ տոգիով եւ արդարադատ միտքով ան է որ խմորածէ դիմագիծը մեր երիտասարդական կազմակեր-պ ո ւ թ ե ա ն , ո ր ի ր կ ա ր գ ի ն բ ա զ մ ա թ ի ւ մ ա տ ա ղսերունդներու ազգային դաստիարակութեանօճախը հանդիսացած է»:

Լուիզ Սիմոն. «Երբ Ձեր մասնագիտութեանգծով տարբեր երկնակամարի տակ անձնականամէն յաջողութիւն ապահովելու երաշխիքը չէրպակսեր Ձեզի, մեր ժողովուրդին ճգնաժամայինտարիներուն, դուք սերունդներ առաջնորդեցիքազգային գերագոյն նպատակներու իրականաց-ման հասնելու իրատես եւ արդիւնաբեր եղա-նակը՝ որպէս միջոց լաւագոյնս գործածելով»:

Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեան. «Ընկեր Սեդրակ-եան իր դատողութեան միայն յատուկ հաւասա-րակշռութեամբ եւ օրինականութեամբ ղեկա-վարեց իրեն վստահուած նաւը մինչեւ որ այժման հասաւ Հայաստան՝ ուր այսօր ՌԱԿ-ը դար-ձած է պետական կուսակցութիւն եւ խորհրդա-րանական ուժ»:

Նուպար Նազարեան. «Հասարակական աշ-խատանքը իր տարերքն էր:

Միութենականներու հետ վարուելու իր սրտա-մօտ ու պարզ մօտեցումով, ան շահած էր բոլո-րին համակրանքն ու յարգանքը»:

Յակոբ Գասարճեան. «Սփիւռքահայութեանգոյատեւման հաւատացող եւ այս ինքնուրո յնգ ո յ ա տ ե ւ մ ա ն հ ա մ ա ր ա շ խ ա տ ո ղ հ ա յ ո ր դ ի մ ը ,որուն աւելի քան կէս դարու նուիրեալ գործու-նէութիւնը իր մեծ ներդրումը բերաւ մեր ազ-գային կեանքին»:

Ռ ո ւ բ է ն Մ ի ր զ ա խ ա ն ե ա ն . « Ե ղ ա ւ հ ա մ ա խ ո -հութեան, հաւասարակշռութեան ու իրատեսու-թեան ջատագովը»:

Ա ր տ ա ւ ա զ դ Մ ե լ ի ք ս է թ ե ա ն . « Թ ո ղ ո ր ի մ ա ս -տութեան շուքը անպակաս ըլլայ մեր վրայէն»:

Ե ր ո ւ ա ն դ Ա զ ա տ ե ա ն . « Դ ո ւ ք հ ա ն դ ի ս ա ց ա քխաղաղութեան ծիրանի գօտին՝ զգացումներուփոթորկող ծովին վերեւ»:

Շար. էջ 15


ՏեՍԱՆԿԻՒՆ

Գոնէ Դուք Մի Խօսիք...10 Օգոստոս 2016-ին կեցութեանս առաջին օրը, յատ-

կանշուեցաւ ծանօթներու եւ բարեկամներու հետ տեսակ-ցութիւններով: Մեր խօսակցութիւններու թեմաներէն մէկըմիշտ եւ անխուսափելիօրէն եղաւ՝ Հայրենիքի վերջին իրա-դարձութիւնները:

Շ ա տ ե ր ո ւ ն մ օ տ զ գ ա ց ի լ ա ւ ա տ ե ս ո ւ թ ի ւ ն ՝ ի ն չ կ ը վ ե -րաբերի անցած սեւ ամպին, մինչ ուրիշներու մօտ լսեցիմիեւնոյն յանկերգը՝ հայրենի պետական անձերու փտա-ծութեան մասին:

Ընկերային ոչ այնքան յաջող համակարգ ունեցող տա-կաւին երիտասարդ պետութեան մը քաղաքացիներունմօտ, կարելի է ինչ որ տեղ բնական համարել թաքնուածմաղձը հանդէպ իշխանութիւններուն, սակայն այն բանը, որզարմացուց զիս երեւանի սրճարաններուն մէջ նստածպէյրութահայերու եւ սուրիահայերու գանգատն էր՝ ինչ կըվերաբերի այսպէս կոչուած փտածութեան, կարծէք իրենքԶուիցերիոյ քաղաքացիներ էին...:

Լիբանանահայերը երեւի մոռցած են, որ փտածութեանպատճառով Լիբանան աղբերու մէջ կ’ապրինք, ելեկտրա-կանութիւն հազիւ ունինք, բջիջային հեռախօսն ու հա-մ ա ց ա ն ց ի գ ի ծ ը ա ւ ե լ ի վ ա տ ե ն ք ա ն ա մ ե ն ա յ ե տ ա մ ն ա ցերկիրները, իսկ մեզի չտրամադրուող սպասարկութիւն-ներուն համար (serv ices) կը վճարենք կրկնապատիկ. . .հաշուելու համար փտածութեան չափանիշի երեւոյթներէնմի քանին: երկիրը տասնեակներով միլիառաւոր տոլարներպարտքերու տակ է, մինչ իշխանութեան գլուխ հասնողերէկուայ համեստ եկամտատէրերը, այսօր ունին անձ-նական օդանաւեր...:

Իսկ սուրիահայերն ալ երեւի աչք եւ ականջ փակած են՝ինչ կը վերաբերի սկզբունքով ամսականաւոր իրենց նա-խագահին, միայն Լոնտոնի մէջ ունեցած կալուածներուն,ո ր կ ը գ ե ր ա զ ա ն ց է Ա ն գ լ ի ո յ թ ա գ ո ւ հ ի ի ն ո ղ ջ հ ա ր ս տ ո ւ -թիւնը...:

Լիբանանահայեր եւ սուրիահայեր, գոնէ դուք մի խօսիք...:Սեւակ Յակոբեան

Յակոբ ՄիքաՅէլեան

Թ ո ւ ր ք ի ո յ ճ ա կ ա տ ի նպէտք է գր ուի «Աստ հանգ-չի տե մոք րա սին»… Ժո ղո-վ ր դ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն ա խ ո -յեան Թուրք իոյ մէջ, ուր յա -նուն տե մոք րասիի խօս քի

ազա տու թիւն պէտք է ը լ լա յ , «Ձա խող յե -ղաշր ջում»ին մաս նակ ցու թեան ամ բաս տա -նու թեամբ հա զա րա ւոր մար դիկ ձեր բա կալ -ւե ցան եւ ով գի տէ ին չո՞վ պի տի «վճա րեն»իրենց «յան ցանք»ին տու գան քը:

Հա զա րա ւոր դա տա ւոր ներ, հա րիւ րա ւորու սու ցիչ ներ, լրագ րող ներ կա լան քի տակ են,եւ ին չո՞ւ հա մար, այս մար դի կը զէ՞նք վեր -ցու ցին իշ խա նու թեան դէմ, թէ որով հե տեւշա տոնց է սեւ ցան կին վրայ էին եւ յա նունազատ խօս քի իրա ւուն քին, տի րող վար չա -կար գը կը քն նա դա տէ ին եւ յետ այ սու այ լեւսլուռ մնա լու պի տի դա տա պարտ ուին եւ ոչմէ կը իրա ւունք պի տի ու նե նայ պե տու թեանդէմ ար տա յայտ ուե լու կամ էր տո ղա նին «Աչ -քիդ վրայ յօնք կայ» ըսե լու:

Է՞… ու րեմն ո՞ւր մնաց տե մոք րա սին: Տե -մոք րասիի դէմ են եղեր տե մոք րա սիի իրա -ւուն քով ազատ խօ սող նե րը… Այս պի սի հա -նե լուկ լու ծե լը դժ ուար է. յա նուն ժո ղովր դա -վա րու թեան, ժո ղովր դա վա րօ րէն գոր ծող նե -րը երբ կա լան քի տակ կ՛առ նես ու ան մարդ -կա յին չար չա րանք նե րու կ՛են թար կես գորշգայ լե րու քու վոհ մա կիդ շղ թա նե րը ար ձա -կ ա ծ , ա լ ո ր ո ՞ ւ կ ր ն ա ս կ լ լ ե ց ն ե լ , ո ր ը ր ա ծ«մաք րա գոր ծումդ» երկ րին բա րօ րու թեանե ւ տե մոք րա սիի վ ե ր ա հ ա ս տ ա տ մ ա ն հ ա -մար է:

Քու տե մոք րասի իդ խել քեր նիս չի հաս նիրպա րոն նա խա գահ, նոյ նիսկ եթէ Օպա մանտա սը մատ նե րով կն քէ ու տա սը տե սակ Ին -ճիր լիք ալ գոր ծի լծէ:

Սատ կած անա սուն նե րու թաղ ման վայ -րին վրայ գրած են «Դա ւա ճան նե րու գե րեզ -ման» եւ սպան ուած յե ղաշր ջու մի մաս նա -կից նե րը հոն պի տի թա ղեն եղեր. պռա ւօ ձե -զի:

Չե՞ն ամչ նար, երբ բան մը կ՛ըսեն եւ ու -րիշ բան կ՛ընեն: Սա կայն որո՞ւ կ՛ըսես, մէյմը մար դուն երե սին քօ ղը պատ ռած է, ալամէն ստոր բան կա րե լի է ակն կա լել իր մէ:

Ամ բողջ աշ խար հը տե սաւ ու դեռ կը շա -րու նա կէ տես նել ամէ նօր եայ ձեր բա կա լու -թիւն նե րը Թուրք իոյ մտա ւո րա կա նու թեան,որոնց շնոր հիւ էր, որ երկ րին քիչ թէ շատժո ղովր դա վա րու թիւն ապա հով ուած էր. հի -մա ալ ո՞վ կը հա մար ձա կի ազա տօ րէն քն -նա դա տել տի րող իշ խա նու թիւնը, ժո ղովր -դա վա րը իր ժո ղո վուր դը վա ռեց ու այ րեց եւԹուրք -ի ան տաս նամ եակ նե րով ետ տա րաւ:

Յե ղաշր ջու մի առա ջին ժա մե րուն կա տուդար ձած Էր տո ղա նը հի մա իր դի մա կը հա -նած, իս կա կան գորշ գայ լի իր երե սը ցոյցտուաւ ու ժա նիք նե րը սրած, աս պա րէզ կըկար դայ աշ խար հին ու զինք դի եց նող Արեւ -մուտ քը կ՛ամ բաս տա նէ, որ իբր թէ ան հրահ -րած է յե ղաշր ջու մը: Կռ նա կը ապա հո վեցՌուս իո յ հետ հաշտ ուե լով , անոր ոտ քե րըլզե լէ ետք, ու հի մա կը փոր ձէ Սուր ի ան ալսի րա շա հիլ:

Մար դը սմ սե ղուկ կ ՛ը լ լայ , բայց այս քանստոր, սրի կա դառ նա լը չէ ինք պատ կե րաց -ներ: Դար ձա՛ւ, եղա՛ւ, ասոր թուրք կ՛ըսեն:Րէն հա նես ու մնա ցա ծը երե սին շպր տես:

AXAT B:M ԺՈՂՈՎՐԴԱ-ՎԱՌ ԹՈՒՐՔԻԱՆ

Հ ա մ ա հ ա յ կ ա կ ա ն կ ր թ ա կ ա ն 7 - ր դ խ ո ր հ ր դ ա ժ ո ղ ո վ ը ա ւ ա ր տ ա ծ է ի րաշխատանքները՝ որդեգրելով բանաձեւ մը, որ ուղղորդիչ պիտի ը լ լայՀ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ր թ ո ւ թ ե ա ն ե ւ գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր ՝յառաջիկայ երկու տարիներուն ընթացքին:

Համաձայն բանաձեւին՝ խորհրդաժողովին ներկայացուած հարցերուլուծման նպատակով կատարուած են առաջարկներ, մասնաւորաբարմշակել Սփիւռքի ուսուցիչներու հաւաստագրման, մանկավարժականգործունէութեան մշտադիտարկման դրութիւններ, շարունակել Սփիւռքիմանկավարժներու տարեկան դրութեամբ կայացող վերապատրաստումըՀ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ( ն ա ե ւ հ ե ռ ա կ ա յ դ ր ո ւ թ ե ա մ բ ) ՝ ա ր դ ի ա կ ա ն ա ց ն ե լ ո վդասընթացքներուն ծրագիրները, բովանդակութիւնն ու կազմակերպմանձեւերը:

Առաջարկուած է հետամուտ ըլլալ Հայաստանի կողմէ տրուող կրթականփ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ե ր ո ւ , կ ո չ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ե ւ վ կ ա յ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ մ ի ջ ա զ գ ա յ ի նճ ա ն ա չ մ ա ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ տ ե ղ ա կ ա ն մ ա կ ա ր դ ա կ ո վ ո ւ ս ո ւ ց ի չ ն ե ր ո ւվերապատրաստութեան, որակաւորման բարելաւման կամ լրացուցիչմասնագիտացման նպատակով օգտագործել տուեալ երկրի բարձրագոյնկ ր թ ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն կ ա ր ե լ ի ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը : Բ ա ց ի ա տ կ է ,համաձայն բանաձեւին, առաջարկուած է Սփիւռքի միօրեայ ուսումնականհաստատութիւններու շրջանաւարտներու համար մշակել հայագիտականառարկաներու քննութիւններու կազմակերպման եղանակներ, ուսումնա-սիրութիւններ կատարել Սփիւռքի մէջ ուսանողներու ու ուսուցիչներուշրջանին մէջ եւ անոնց արդիւնքներուն հիման վրայ մշակել հոգեբանականաջակցութեան եւ վերականգնողական աշխատանքներու ծրագիր:

Կը նախատեսուի միօրեայ դպրոցներուն պարագային նաեւ կազմա-կերպել դասընթացքներ ծնողներուն համար՝ նկատի առնելով անոնցճանաչողական, կրթական եւ այ լ պահանջները: Համաձայն բանաձեւիյաջորդ կէտին՝ առաջարկուած է Հայաստանի բարձրագոյն ուսումնականհաստատութիւններուն մէջ սփիւռքահայ ուսուցիչներուն համար անհրա-ժ ե շ տ պ ա յ մ ա ն ն ե ր ս տ ե ղ ծ ե լ հ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն ո ր ա կ ա ւ ո ր մ ա մ բ մ ա -գիստրոսական կրթութիւն ստանալու համար, նաեւ՝ Հայաստանի կառա-վարութեան կողմէ մշակութային մասնագիտութիւններով անվճար ուսմանորոշ կարելիութիւն ստեղծել սփիւռքահայերուն, Հայաստանի կրթութեանեւ գիտութեան նախարարութեան կից ստեղծել Սփիւռքի դպրոցներուկրթական խնդիրներով զբաղող գիտամեթոտական յանձնաժողով, որպ ի տ ի կ ա տ ա ր է դ ա ս ա գ ի ր ք ե ր ո ւ , ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն ե ւ մ ե թ ո տ ա կ ա ն ա յ լնիւթերու քննութիւն եւ գործածութեան երաշխաւորում:

Առաջարկուած է նաեւ նպաստել ուսումնական նիւթերու ելեկտրոնայինպաշարներու միասնական շտեմարանի հարստացման, ապահովել Հայաս-

տանի մէջ հրատարակուող գրականութեան մասին տեղեկատուութեանտարածում, կրթութեան եւ գիտութեան նախարարութեան կողմէ կազ-մակերպուող նկարչական մրցոյթ-փառատօնի ծիրին մէջ նկարչութեանուսուցիչ չունեցող դպրոցներու աշակերտներուն համար տալ առցանցդասեր:

Բանաձեւի եզրափակիչ բաժինով առաջարկուած է արտասահմանեանբ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ հ ա յ ո ց լ ե զ ո ւուսումնասիրող ուսանողներուն համար ստեղծել Հայաստանի մէջ մաս-ն ա գ ի տ ա կ ա ն գ ի տ ե լ ի ք ն ե ր ո ւ ը ն դ լ ա յ ն մ ա ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ ը ն դ հ ա ն ո ւ րճանաչողական ծրագիրներ, քայլերու ձեռնարկել տարիքային խումբերուաշակերտներուն համար առցանց տարաբնոյթ մրցոյթներ կազմակերպելուուղղութեամբ, եւ վերջապէս, նպաստել Հայաստանի հայագէտներու աշ-խատանքները օտար լեզուներով հրատարակուելուն՝ արտասահմանեաներկիրներու եւ Հայաստանի հայագէտներու համագործակցութիւնը ամ-րապնդելու նպատակով:

Համահայկական կրթական 7-րդ խորհրդաժողովը աւարտեց իր աշխատանքները



ԻՐ գՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԷՆ ՔԱՆԻ ՄԸՄՏԱԾՈՒՄՆԵՐ

ՀԲԸՄի մասին. «.. .Բարեգործականը, լոկ բա-րեսիրական, խնամատարական կազմակերպու-թիւն մը չէ, է’ նաեւ ազգային-հասարակական եւն ո յ ն ի ս կ ա զ գ ա յ ի ն - ք ա ղ ա ք ա կ ա ն մ ե ր կ ե ա ն ք իգլխաւոր գործօններէն մէկը»:

Լիբանանի մասին. «Հաճելի պարտականու-թիւն կը զգամ մեր ժողովուրդին երախտագիտա-կան զգացումները անգամ մը եւս յայտնելու Լի-բանանի պետութեան եւ ազնիւ ժողովուրդին, որգաղթական դարձած եւ այս երկիրը ապաստա-նած հայութեան ոչ միայն քաղաքացիական լրիւիրաւունքներ տուին, այ լ նաեւ կարելիութիւնըտուին մեր սեփական հաստատութիւններով ուկազմակերպութիւններով, մեր սեփական մշա-կոյթի զարգացումով մեր նպաստը բերելու այսհայրենիքի մշակութային վերելքին»:

ԹՄՄի մասին. «Մեծապէս նպաստեց Հայրե-նիք-Սփիւռք հոգեկան եւ մշակութային յարաբե-րութիւններու զարգացումին եւ ամրապնդումին:Ան առաջիններէն եղաւ Հայրենիքէն արտասահ-ման հրաւիրելու արուեստի խումբեր, արուես-տագէտներ եւ մտաւորականներ:

Երիտասարդութեան մասին. «Այն ղեկավար-ները, որոնք տակաւին կ ’ապրին ժամանակա-

վ ր է պ ե ր ա զ ն ե ր ո ւ ա շ խ ա ր հ ի մ ը մ է ջ , պ է տ ք էառանց վերապահութեան դիւրացնեն երիտա-սարդութեան ձգտումները եւ աստիճանաբարասպարէզ տան անոնց»:

Մնաց օրինապահ ղեկավարը: Գուցէ ոչ օրի-ն ա պ ա հ ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ՞ ր ա լ կ ր ն ա ն ը լ լ ա լ : Ա յ ո ’ :Դժբախտաբար, քաղաքական եւ այլ հանրայինկազմակերպութիւններու կամ պետութիւններուգլուխ եկող ղեկավարներ, ցաւ ի սիրտ, աւե լիանօրինապահ են քան օրինապահ: Ու այս ո ’չանպայման՝ մեր պարագային, բացայայտ իրո-ղութիւն է այս պարագան մեծ ու փոքր, զար-գացած թէ դերաճ, հարուստ ու աղքատ երկիր-ներու ժողովուրդներուն համար:

Մեթր Հրաչեայ Սեդրակեան կը պատկանի այնհոյլ մը ղեկավարներու խումբին, որոնք նախ եւառաջ կը յարգեն իրենք զիրենք եւ գիտակցելովիրենց վստահուած ղեկավարի պաշտօնին, կըմօտենան այդ հանգամանքին ամենայն լրջու-թեամբ:

Վերջին հաշուով արժանապատուութիւն մըունենալու է ղեկավար ըսուածը յարգանք պար-տ ա դ ր ե լ կ ա ր ե ն ա լ ո ւ հ ա մ ա ր ի ր ղ ե կ ա վ ա ր ա ծկազմակերպութեան եւ իր անձին նկատմամբ:

Ահա ճիշդ ատո’ր համար ալ մեր սիրելի ըն-կերոջ համար կ’ըսենք Օրինապահ Ղեկավար:

Մեթրը իր խոհեմ ու հեռատես քաղաքակա-նութեամբ կրցաւ համերաշխութիւն ու համագոր-

ծակցութիւն ստեղծել քաղաքական հակումովՌ Ա Կ ի , բ ա ր ե ս ի ր ա կ ա ն ն կ ա ր ա գ ի ր ո վ Հ Բ Ը Մ ի ,մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն թ ե ք ո ւ մ ո վ Թ Մ Մ ի ե ւ ե ր ի տ ա -սարդական պարունակով ՀԵԸի միջեւ, հակառակարտաքին թէ ներքին տարախոհութիւններու ,տեղայնական մտայնութիւններու եւ այլեւայլ խո-չընդոտներու:

Ինչպէս ըսինք, օրէնքի մարդ ու օրինապահառաջնորդ, մի’շտ հաւատացած է որ սփիւռքիտակաւ այ լասերող միջավայրին մէջ պահելուենք կարգն ու կանոնը, որոնք պիտի կազմեն հի-մերը ազգային մեր կազմակերպութիւններու :Առանց այդ հիմերուն կարելի չէ պատկերացնելա մ ր ա կ ո ւ ռ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն , բ ա ր ձ ր ա ց ո ղշէնք:

Թէեւ չտեսաւ Հայաստանի Հանրապետութեանանկախացումէն ետք ընթացող ձեռքբերումները,սակայն անոր առաջին օրերու կայծերը արդէնսկսած էին երջանկացնել զինք: Ան բարեբախ-տաբար, իր սերունդէն միա’կը եղաւ, ողջունելուսպասուած անկախութիւնը եւ նոր պետականու-թիւնը, որ արդէն որդեգրած էր ազատական ռամ-կավար մեր կուսակցութեան ուղեգիծը, որպէսընկերային եւ տնտեսական հասարակարգ Հա-յաստանի Հանրապետութեան համար:

Մեթրը, պիտի շարունակուի ընդմիշտ յիշուիլիրեն սիրելի ընկերներուն կողմէ:

ՄԱՀԱԳՐՈՒԹԻՒՆ

ԱՐԱ ՄՈՒՇԻԿԵԱՆ(1942 - 2016)

Սիտնի, Աւստրալիայի «Միութիւն» ամսա-թերթէն խոր ցաւով տեղեկացանք նախկինԱղեքսանդրիահայ ու ապա Սիտնիի յար-գըուած ու սիրուած պատուական ազգայինԱրա Մուշիկեանի անժամանակ մահուանմ ա ս ի ն , ո ր պ ա տ ա հ ե ց ա ւ Ս ի տ ն ի ի մ է ջ 5Յունիս, 2016-ին, խոր սուգի մատնելով իրը ն տ ա ն ե կ ա ն հ ա ր ա զ ա տ ն ե ր ո ւ ն , հ ա մ ա յ ն -քային գործակիցներուն ու աշխարհատա-րած իր դասընկերներու լայն շրջանակին:

Արա Մուշիկեան ծնած էր Աղեքսանդրիա(Եգիպտոս) 1942-ին: Իր հօր՝ Եղիայի կան-խահաս մահէն ետք, իր մայրը պիտի հոգարԱ ր ա յ ի ն , ո ր մ ի ա յ ն չ ո ր ս տ ա ր ե կ ա ն է ր ե ւքրոջ՝ Անահիտին, որ ութը տարեկան էր: 1963-ին անոնք կը տեղա-փոխուին Աւստրալիա սկսելու համար նոր կեանք մը, երբ քսանամեայԱրան լաւագոյնս օգտագործելով տրամադրուած գործարարականառիթները, շուտով տիրացաւ սեփական լայնածիր աշխատանքի, որունբերմամբ յաճախակի իր ճամբորդութիւններուն առընթեր ան կ’այցելէրհին դասընկերներու, ուրախ մթնոլորտ մը ստեղծելով շնորհիւ իր բա-րեհամբոյր բնաւորութեան եւ վեհանձնութեան: Ահա այդպիսի մի քանիառիթներով է որ Արա Մուշիկեանը Մոնթրէալ կատարած այցելութեանընթացքին կը հիւրընկալուէր Թէքէեան Մշակութային միութեան կեդրո-նատեղիին մէջ, ուր ուրախ մթնոլորտի մէջ կը փոխանակուէին իրԱւստրալահայ կեանքին մէջ բերած վարչական եւ կազմակերպչականաշխատանքներու լուրերը եւ Գանատահայ նորակազմ գաղթօճախիարձանագրած իրագործումները: Արային յատկապէս կը ոգեւորէր«Ապագայ» շաբաթաթերթի հրատարակութիւնը եւ նորակազմ այս գաղ-թօճախի արագ զարգացումը, ուր իր նախկին դասընկերները առաջ-նորդող դերեր կատարած են: Իր հանդարտաբարոյ խանդավառութեանորպէս արդիւնք ան առատաձեռն նուիրատուութիւններով կը գնահա-տէր ու կը քաջալերէր իր նախկին դասընկերներուն բերած մասնակցու-թիւնը գաղթօճախի իրագործումներուն:

Արան իր կեանքի ընկերոջ Մոնիքին հետ անաղմուկ կերպով կ’աշ-խատէր Սիտնիի Հայաստանեայց Եկեղեցւոյ եւ ՀԲԸՄ-ի ծիրերէն ներս,միշտ հանգիստ ու զուարթ մթնոլորտի մէջ վայելելով գործակիցներու եւհին ու նոր ընկերներու գործակցութիւնն ու սիրալիր յարաբերութիւն-ները: Մեծ է թիւը անհատներու որոնք վայելած են Արային լռելեայն կա-տարած օժանդակութիւնները որպէս նորեկներ կամ նոր գործի ձեռ-նարկողներ: Իր կողակից Մոնիքը միշտ զօրավիգ կանգնած էր Արայինմարդասիրական գործունէութիւններուն: Մոնիք կը մահանար տարի մըառաջ: Վստահաբար, անոնք այժմ յաւիտենականութեան մէջ վերա-գտած են զիրար ու կը շարունակեն բարիին ու գեղեցիկին օգնելուիրենց դերը:

Արա Մուշիկեանի մահը կը սգան հոյլ մը հարազատներ՝ զաւակներ,թոռներ, քրոջ զաւակներ եւ անթիւ բարեկամներ: «Թող արդարներույիշատակը օրհնեալ ըլլայ»:

«ԱպԱգԱյ»

Իր բազմամեայ գործու-ն է ո ւ թ ե ա ն ե ւ վ ի ր ա բ ո ւ -ժութեան ոլորտին մէջ մեծաւանդ ունենալու համարմեծ մարդասէր եւ բարե-ր ա ր փ ր ո ֆ է ս ո ր Գ ր ի գ ո րԵ ր զ ն կ ա ց ե ա ն ա ր ժ ա ն ա -ցած է Իռլանտայի Վիրա-բ ո յ ժ ն ե ր ո ւ Թ ա գ ա ւ ո ր ա -կան Քոլէճի բարձրագոյնպ ա ր գ ե ւ ի ն ՝ պ ա տ ո ւ ա ւ ո րանդամի կոչման:

Վ ա ս տ ա կ ա շ ա տ փ ր ո -ֆէսոր Գրիգոր Երզնկաց-եան իր կեանքը նուիրածէ Ա ր ե ւ ե լ ե ա ն , Կ ե դ ր ո ն ա -կ ա ն ե ւ Հ ա ր ա ւ ա յ ի ն Ա փ -րիկէի բժշկութեան ո լոր-տ ի զ ա ր գ ա ց մ ա ն , վ ի ր ա -բ ո յ ժ ն ե ր ո ւ ո ւ ս ո ւ ց մ ա ն , ո ր ա կ ե ա լմասնագէտներ պատրաստելուն եւիր մասնագիտական փորձը անոնցփոխանցելուն:

Ան ծնած է Եթովպիայի մէջ՝ Հա-յոց Ցեղասպանութենէն մազապուրծազատած հայ ընտանիքի մը մէջ :Միջնակարգ կրթութիւնը ստացած էՀիւսիսային Ուելսի մէջ, իսկ 1963թ.Ընդոււնուած է Իռլանտայի Վիրա-բո յժներու Թագաւորական Քո լէճ :Այս ժամանակահատուածին մէջ անարժանացած է շարք մը պարգեւնե-րու եւ նաեւ բարձրագոյն վիրաբու-ժական գործողութիւններ կատա-րած է Տուբլինի մի քանի հիւանդա-նոցներուն մէջ:

Իռլանտայի մէջ վիրաբուժականփորձառութիւն ձեռք բերելէ յետոյ,վերադարձած է Ափրիկէ: Ա յստեղ՝Զ ա մ պ ի ա յ ի մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք Լ ո ւ ս ա -կայի մէջ իր վիրաբուժական գոր-ծողութիւններուն մեծ մասը կատա-րած է: Ան մի շարք կարեւոր վար-չական պաշտօններ ստանձնած է,ի ս կ 1 9 9 9 թ . Ա ր ժ ա ն ա ց ա ծ է Զ ա մ -պ ի ա յ ի հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի վ ի ր ա բ ո ւ -ժութեան փրոֆէսորի կոչման: Անն ա ե ւ ե ղ ա ծ է Զ ա մ պ ի ա յ ի վ ի ր ա -բուժական միութեան նախագահը:

Փրոֆէսոր Երզնկացեանը հեղի-

նակ է ափրիկեան վիրաբուժութեանվերաբերեալ մեծ թուով աշխատու-թիւններու, որոնց մէջ ան կ'անդրա-դ ա ռ ն ա յ տ ե ղ ա յ ի ն ա ն զ գ ա յ ա ց մ ա նկարեւորութեան, արիւնավարակ-ման եւ վնասուած քներու կանխար-գ ե լ մ ա ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ Ա փ ր ի կ է իքաղցկեղով մեծ թիւով հիւանդներուբացայայտման հարցերուն:

Ա փ ր ի կ ա յ ի պ ա տ շ ա ճ վ ի ր ա բ ո ւ -ժ ա կ ա ն հ ա մ ա կ ա ր գ ի ա ն հ ր ա ժ ե շ -տութիւնը յանգեցրած է Արեւելեան,Կեդրոնական եւ Հարաւային Ափ-ր ի կ է ի վ ի ր ա բ ո յ ժ ն ե ր ո ւ հ ա մ ա լ ս ա -ր ա ն ի Ա Կ Հ Ա Վ Հ ս տ ե ղ ծ մ ա ն ը , ո ր ո ւշարժիչ ուժն է փրոֆէսոր Երզնկաց-եանը: Ան համալսարանի խորհրդիամենաերկարատեւ անդամն է. նաեւե ղ ա ծ է հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի փ ո խ ն ա -խագահը, նախագահը եւ ներկայիս՝ռեկտորը:

Անոր անսպառ եռանդին եւ մեծն ո ւ ի ր ո ւ մ ի շ ն ո ր հ ի ւ ն ո ր ա ս տ ե ղ ծհամալսարանը ոտքի կանգնած է ՝արձանագրելով բազմաթիւ յաջողու-թիւններ ու նուաճումներ: Իր մեծվ ա ս տ ա կ ի ե ւ ն ե ր դ ր ո ւ մ ի հ ա մ ա ր2012թ. փրոֆէսոր Երզնկացեաննա ր ժ ա ն ա ց ա ծ է Ա Կ Հ Ա Վ Հ պ ա տ -ւաւոր անդամի կոչման:

Շար. էջ 16

Գրիգոր Երզնկացեանն արժանացած էԻռլանտայի Վիրաբոյժներու ԹագաւորականՔոլէճի բարձրագոյն պարգեւին


www.abakanews.org

www.tekeyanmontreal.ca

ԹԷՔԷԵԱՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԻՒՆՄոնթրէալ

ՀՐԱՊԱՐԱԿԱՅԻՆ ՀԱՆԴԻՍՈՒԹԻՒՆ

ՍՐԲԱԶԱՆ ՊԱՊԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԱՅՑԵԼՈՒԹԵԱՆՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱՐԺԷՔԸ

Դասախօս՝ Դոկտ. Տէր Զաւէն Աւագ Քահանայ Արզումանեան

Այցելութեան ժապաւէնի ցուցադրութիւն

Ուրբաթ, 9 Սեպտեմբեր, երեկոյեան ժամը 8:30-ին

ՄՈՒՏՔԸ ԱԶԱՏ

Երզնկացեան...Շար. էջ 15-էն

2 0 0 7 թ . Ա Կ Հ Ա Վ Հ խ ո ս տ ո ւ մ ն ա լ ի ցհամագործակցութիւն սկսած է Իռ-լ ա ն տ ա յ ի վ ի ր ա բ ո յ ժ ն ե ր ո ւ Թ ա գ ա -ւ ո ր ա կ ա ն ք ո լ է ճ ի հ ե տ , ո ր ո ւ ն մ է ջկրկին մեծ է փրոֆէսոր Երզնկաց-եանի դերը: Համագործակցութեանորպէս արդիւնք ափրիկեան վիրա-բուժութեան համակարգը մեծ բա-ր ե փ ո խ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն ե ց ա ծ է ե ւ հ ա -մալրուած է նորագոյն եւ ժամանա-կ ա կ ի ց մ ի ջ ո ց ն ե ր ո վ ո ւ ս ա ր ք ա ւ ո -

րումներով: Տարածաշրջանում ար-ձանագրուած է նաեւ ուսանող վի-րաբոյժներու թուի մեծ աճ, ինչպէսնաեւ Զիմպաւուէյի մէջ Զամպիայիմէջ եւ Ռուանտայի մէջ մեծ թիւովո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր զ ա ր գ ա ց ո ւ ց ա ծ ե նիրենց գիտելիքները եւ ծանօթացածեն հիմնական վիրաբուժական մե-թոտներուն:

Փրոֆէսոր Երզնկացեանը պար-բ ե ր ա բ ա ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ւ Ա ր ց ա խկ ' ա յ ց ե լ է ե ւ վ ի ր ա բ ո ւ ժ ա կ ա ն ե ւբարեգործական գործունէութիւն կըկատարէ:

Documents

LX& TARI JIU 2048 :RKOU