"Człowiek ma prawo patrzed na drugiego człowieka z góry tylko wówczas, - kiedy chce mu pomóc, aby się podniósł"

Garcia Marquez

TYDZIEŃ GODNOŚCI OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ W TARNOWIE

W dniach 6 – 11 maja 2013 r. z inicjatywy Pani Doroty Krakowskiej – dyrektor MOPS oraz Pani Ireny Stelmaszczuk-Nyczaj – inspektora UMT zorganizowano w naszym mieście przedsięwzięcie mające na celu przybliżenie społeczności lokalnej świata osób z różnego rodzaju niepełnosprawnością. W komitecie organizacyjnym zebrali się przedstawiciele samorządu lokalnego, Warsztatów Terapii Zajęciowej przy ulicy Klikowskiej, Hodowlanej i Ostrogskich, Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, Środowiskowego Domu Samopomocy przy ul. Matki Bożej Fatimskiej, Stowarzyszenia „Bądźmy Razem” na Rzecz Integracji Społecznej Osób Niepełnosprawnych.

Albert Einstein powiedział kiedyś, że „życie pojedynczego człowieka znaczy coś tylko wtedy, jeśli dzięki niemu życie każdej żywej istoty staje się bardziej godne i piękne”. Zatem Tydzieo Godności Osób z Niepełnosprawnością był okazją do zaprezentowania społeczności Tarnowa działao podejmowanych na rzecz niepełnosprawnych tarnowian przez samorząd lokalny oraz organizacje pozarządowe i instytucje oświatowe.

W trakcie Tygodnia zrealizowano konkurs na plakat o tematyce związanej z godnością osób niepełnosprawnych. Głosami wszystkich uczestników Konferencji zwyciężył plakat nr 1 z hasłem „Godnośd to życie wśród ludzi”.

Zwycięski plakat nr 1

Plakat nr 2

Plakat nr 3

Plakat nr 4

Wśród najważniejszych imprez przeprowadzonych w ramach Tygodnia Godności w naszym mieście znalazły się:

Plener malarski na tarnowskim Rynku obok Galerii Niepełnosprawnych Artystów „Aniołowo”

Msza Święta w intencji osób niepełnosprawnych i ich opiekunów Korowód ulicami miasta

Niezwykły korowód godnie podąża na Rynek

Spotkanie z Prezydentem Ryszardem Ścigałą na tarnowskim Rynku

Pan Prezydent maluje herb Tarnowa

Koncert tarnowskich muzyków z Wojtkiem Klichem na czele

Dni otwarte w placówkach, w tym „Podróż za jeden uśmiech” i „Dzieo żółty” w SOSW –

integracyjne spotkania sprawnych i niepełnosprawnych uczniów, przedszkolaków i osób dorosłych, które miały na celu ukazanie specyfiki nauczania w placówce, która uczy – bawiąc i bawi – ucząc oraz bazuje na wrodzonej ciekawości poznawczej uczniów, zamiłowaniu do zajęd muzycznych, plastycznych, ruchowych, w czasie których każdy ma szansę na sukces.

W oczekiwaniu na miłych gości w SOSW przy ul. Romanowicza

Nic tak nie przełamuje nieśmiałości jak biesiada muzyczna

„Śpiewad każdy może” Może kiedyś pojadę do Ameryki Południowej…

„Pani Jola mieszka w Polsce” Pan Rysiek – tarnowski kowboj

Pani Barbara już zna Afrykę, teraz opróżni skarbonkę i w drogę

Pani Kasia zwyciężyła maraton strzelniczy

Wariacje z żółtym kolorem w tle

Żółte piosenki, taoce, zabawy

Świat w kolorze żółtym jest blisko nas

Piknik Integracyjny w Parku Strzeleckim

11 maja Park Strzelecki należał do organizatorów Tygodnia Godności. Ustawiono profesjonalna scenę, na której wystąpili uczestnicy warsztatów terapii zajęciowej, ośrodka szkolno- wychowawczego, przedszkolaki, zespół „Do – Re – Mi” i wszyscy chętni. W alejkach stanęły namioty z rękodziełem artystycznym osób niepełnosprawnych, punkty malowania twarzy i zajęd plastycznych, bezpłatne konsultacje logopedyczne, wata cukrowa i swojskie jadło. Muzykę ze sceny na chwilę zagłuszył ryk maszyn zaprzyjażnionej, motocyklowej Watahy, policjanci dali pokaz tresury psów policyjnych, dogoterapeuci prezentowali zalety terapii z psem, strażacy gasili pianą nasze rozpalone serca.

11 maja opanowaliśmy Park Strzelecki

To nauczycielka z Ośrodka. Poznajecie???

Aktorzy z SOSW przedstawiają „Rzepkę”

Rękodzieło uczestników SDŚ Fatimska

Na scenie dużo się działo. Pod sceną także…

Mam talent. Ona to wie, my też.

Konferencja „zGodnie o Niepełnosprawnych - polityka społeczna – wspólny obszar działania samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych” zorganizowana przez Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy i Stowarzyszenie „Bądźmy Razem” na Rzecz Integracji Społecznej Osób Niepełnosprawnych we współpracy z FRDL Małopolskim Instytutem Samorządu Terytorialnego i Administracji.

Referaty wygłosili przedstawiciele świata nauki oraz praktycy

W panelu dyskusyjnym zabrała głos uczestniczka WTZ przy Ostrogskich

Przedstawiciele instytucji samorządowych i organizacji pozarządowych w czasie dyskusji

Poniżej przedstawiamy materiały wypracowane podczas konferencji.

Zał. 1

Wprowadzenie - Beata Nowak, wicedyrektor SOSW w Tarnowie, Stowarzyszenie „Bądźmy Razem na Rzecz Integracji Społecznej Osób Niepełnosprawnych

Dzisiejsza konferencja jest kolejnym elementem obchodów Tygodnia Godności Osób z Niepełnosprawnością, który obchodzimy w naszym mieście.

Podczas konferencji zaprezentowano dobre praktyki i doświadczenia organizacji pozarządowych i instytucji zajmujących się osobami niepełnosprawnymi oraz wystąpienia przedstawicieli świata nauki, zajmujących się problematyką godności, uczud i potrzeb osób nie w pełni sprawnych.

Chciałabym przemówid do Paostwa głosem osób niepełnosprawnych. Przedstawię wypowiedzi zebrane przeze mnie od uczniów niepełnosprawnych w czasie zajęd przeprowadzonych aktywnymi metodami „ Tacy sami czy inni?”

Co to jest niepełnosprawnośd?

choroba dzieci, brak nóg, jeżdżenie na wózku inwalidzkim, nieradzenie sobie z nauką, wiedza nie wchodzi do głowy, niewidzenie, niesłyszenie, brak samodzielności w codziennym życiu

Co kojarzy Ci się z pojęciem godnośd osoby niepełnosprawnej?

nikt się ze mnie nie śmieje, nie jestem głupi, tylko wiedza nie wchodzi mi do głowy

Jakie przykre sytuacje występują w życiu niepełnosprawnych?

przezywanie „ty debilu, matole, romanie”, poniewieranie, dokuczanie, wyśmiewanie, zawstydzanie, pokazywanie palcami, bieda, coś ich boli , są często w szpitalu, nie mają pieniędzy i pracy

Jak powinni postępowad ludzie zdrowi w stosunku do niepełnosprawnych?

pomagad, likwidowad przeszkody w budynkach i na drodze, leczyd ich, dawad zabiegi, żeby mogli lepiej chodzid, zbierad pieniądze na lekarstwa i jedzenie, pomagad jak nie potrafią coś sami zrobid, organizowad festyny i zabawy, lubid ich, rozmawiad z nimi, modlid się za nich

Jakie są Wasze marzenia?

mied rodzinę, znaleźd pracę, usamodzielnid się od rodziny, przejąd gospodarstwo taty, nie chorowad, wyzdrowied, mied dziewczynę, mied dobry zawód, polecied samolotem, modnie się ubierad, żeby już były wakacje

Co Wam sprawia przyjemnośd?

granie na komputerze, dyskoteki, jedzenie słodyczy, wycieczki, bycie w domu z mamą i tatą, szkolne zabawy, jak wygram na zawodach

Kim chciałbyś byd jak będziesz dorosły?

Lewandowskim, mechanikiem samochodowym, Panią, dobrą żoną, kolejarzem, kierowcą

Z wypowiedzi dzieci i młodzieży niepełnosprawnej wynika, że chcą byd postrzegani tak samo, jak osoby pełnosprawne. Mają takie same potrzeby, uczucia, marzenia.

W czym zatem tkwi problem?

Posłużę się cytatem z forum internetowego:

„Społeczeostwo przystosowuje ludzi niepełnosprawnych intelektualnie i fizycznie do otoczenia, otoczenie do tych ludzi, a zapomina przystosowad siebie”.

Zatem porozmawiajmy ”zGodnie o Niepełnosprawnych” /panel dyskusyjny w ramach konferencji/.

Zał. 2

Środowiskowy Dom Samopomocy im. św. Kingi w Tarnowie, ul. M.B.Fatimskiej

Integracja to Jednośd.

Ważne jest, aby tworzyd jeden świat, społeczeostwa nie powinno się dzielid na świat ludzi niepełnosprawnych i świat ludzi sprawnych. W Godności, ważna jest Jednośd. Jesteśmy sobie nawzajem potrzebni.

Zał. 3

Warsztat Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła II, Fundacja Rozwoju Edukacji, Pracy, Integracji

Cieszę się z obchodów Tygodnia Godności Osób z Niepełnosprawnością. To cenna inicjatywa. Wierzę, że będzie początkiem zmian w naszym społeczeostwie, najpierw lokalnym, a później poszerzy się na cały kraj.

Posiadając doświadczenia matki osoby niepełnosprawnej intelektualnie mogę wskazad wiele pozytywnych aspektów ułatwiania życia niepełnosprawnym i ich opiekunom. Niestety są też takie, które wymagają poprawy. Proszę pozwolid, że zwrócę uwagę na dwa aspekty, które utrudniają nam życie.

Osoba niepełnosprawna intelektualnie może bez wiedzy i zgody opiekunów zaciągnąd kredyt bankowy, może wejśd w związek małżeoski, natomiast nie jest możliwe, żeby wyleczyła zęby u dentysty. Do tak prostej czynności niezbędna jest zgoda Sądu Rodzinnego. Na pozwolenie czeka się od kilku do kilkunastu tygodni.

Kolejną kwestią ukazującą odmienne traktowanie tej grupy osób jest poruszanie się komunikacją zbiorową. Kierowcy nie chcą sprzedawad biletów ulowych w busach, ostatnio dochodzi do sytuacji, że busy nie zatrzymują się na przystanku gdy widzą osobę niepełnosprawną lub podjeżdżają znacznie dalej, aby skutecznie uniemożliwid jej wejście do busa.

Należy także zwrócid uwagę na pozytywne aspekty. Jednym z nich jest funkcjonowanie placówek zapewniających rehabilitację społeczną i zawodową. Udział mojego syna w zajęciach Warsztatu Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła II w Tarnowie jest prawdziwym błogosławieostwem. Syn otoczony jest fachową, troskliwą i wymagającą opieką terapeutów. Syn nieustannie poszerza swoje umiejętności, zdobywa nowe doświadczenia, uczy się właściwego funkcjonowania w grupie rówieśniczej i w społeczności lokalnej. Zajęcia proponowane przez Warsztat Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła II zapewniają mu realizowaną na wielu płaszczyznach rehabilitację wspierając działania podejmowane w domu. Ja w czasie gdy syn przebywa na zajęciach mogę załatwid swoje sprawy związane z życiem rodziny i funkcjonowaniem domu.

Zał. 4

Zespół Szkół Specjalnych dla Niesłyszących i Słabo Słyszących Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Wadami Słuchu „Usłyszed Potrzebę”

Godnośd jest ważnym pojęciem dla każdego człowieka pełnosprawnego i niepełnosprawnego. W kontekście osób niesłyszących pojęcie godności ma szczególne znaczenie. Niesłyszący w życiu codziennym napotykają na wiele trudności z których najważniejsza jest bariera komunikacyjna, co prowadzi do zaburzeo relacji międzyludzkich, wpływa na obniżenie poczucia własnej wartości jako człowieka. Jest powodem wielu frustracji. Zapewnieniem pełnowartościowego uczestnictwa niesłyszących w życiu społecznym daje wykształcenie.

Kształcenie jest kluczem dla przyszłości ludzi głuchych.

Edukacja daje szansę osobom niesłyszącym na poprawę jakości życia i zwiększa integrację ze środowiskiem. Daje możliwości rozwoju osobowości, stymuluje jego aktywnośd służy zaspokajaniu potrzeby kontaktów społecznych. Daję podbudowę do budowania, poznawania własnej wartości. Jest kluczem do osiągnięcia sukcesu w życiu dorosłym, do podjęcia pracy.

Niestety niesłyszący spotykają się z wieloma barierami uniemożliwiającymi im normalne korzystanie z instytucji i miejsc publicznych. Brak jest napisów, dzięki którym osoba niesłysząca mogłaby korzystad z multimediów i komunikacji na równi z osobą słyszącą – przez co są oni wykluczeni społecznie z życia kulturalnego i politycznego.

Postawa ludzi słyszących wobec osób z wadami słuchu nie sprzyja nawiązywaniu kontaktu. Obawa przed niezrozumieniem powoduje, iż ludzie słyszący wycofują się i nie chcą nawiązywad kontaktów z niesłyszącymi. Wolą czasem ich nie zauważyd, gdyż obawiają się własnych reakcji i zachowao.

Niesłyszący czują się najlepiej we własnym gronie i dlatego tworzą swoją kulturę, założyli w naszej szkole stowarzyszenie „Usłyszed Potrzebę”, które stanowi grupę wsparcia dla dzieci i młodzieży.

Zał. 5

Wydział Edukacji Urzędu Miasta Tarnowa

W kompetencjach Wydziału Edukacji Urzędu Miasta w Tarnowie znajduje się znaczący zakres spraw dotyczący wspomagania niepełnosprawnych dzieci i ich rodziców w obszarze edukacji, realizowany przede wszystkim na podstawie orzeczeo i opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz poprzez pomoc materialną. Obejmujemy pomocą psychologiczno-pedagogiczną dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz koordynujemy i prowadzimy działania w zakresie integracji sprawnych z niepełnosprawnymi w przedszkolach i szkołach masowych, Zespole Szkół Specjalnych dla Niesłyszących i Słabo Słyszących, Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym oraz Zespole Specjalnych Szkół Przyszpitalnych na terenie Tarnowa.

Obszar spraw dotyczy: wczesnego wspomagania dziecka w rozwoju, kierowania do nauczania indywidualnego, oddziałów integracyjnych, specjalnych, autystycznych, a także kierowania do młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii w Polsce. W tarnowskim systemie edukacji znajduje się kształcenie osób niepełnosprawnych w szerokim zakresie: od niepełnosprawnych ruchowo, niesłyszących, niewidzących po upośledzonych umysłowo. Ponadto pedagogizacja rodziców i doskonalenie zawodowe kadry pedagogicznej w dziedzinie wspomagania w rozwoju i rozwiązywania problemów wychowawczych oraz edukacyjnych młodych ludzi zarówno sprawnych jak i niepełnosprawnych. Wspomaga je dodatkowo opieka zdrowotna i pomoc społeczna. Kształcenie specjalne jest bowiem specyficzną formą wyrównywania szans

edukacyjnych dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania i emocji, niedostosowaniem społecznym, deficytami rozwojowymi psychofizycznymi lub schorzeniami przewlekłymi i nierzadko sprzężonymi.

Pomoc materialna dla wszystkich uczniów w tym niepełnosprawnych ma charakter socjalny (stypendium szkolne i zasiłek szkolny, wyprawka szkolna, dożywianie oraz dowóz do szkoły) lub motywacyjny (stypendium dla uczniów uzdolnionych, Stypendium Prezesa Rady Ministrów, Stypendium Ministra Edukacji Narodowej itp.). Gmina Miasta Tarnowa realizuje również dofinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego pracowników młodocianych.

Podstawą pracy urzędników zajmujących się ww. sprawami jest wysłuchanie, okazanie zrozumienia/empatii, indywidualne rozeznanie potrzeb edukacyjnych dziecka oraz informacja o możliwościach tarnowskiego systemu edukacyjnego w zakresie interesującym rodziców, a także poradnictwo i doradztwo. Ponieważ sprawy niepełnosprawnych mają zawsze nietypowy charakter pomoc w załatwieniu sprawy wymaga wrażliwości oraz wnikliwego spojrzenia niekiedy z kilku stron: w pierwszej kolejności ze strony dziecka i jego rodziców, ale także przedszkola i szkoły oraz urzędu. Często rozszerzenia perspektywy patrzenia, uwzględniającej znajomośd obowiązujących przepisów prawnych lub bycia w roli mediatora. Staramy się wychodzid naprzeciw potrzebom, łagodzid niedogodności wynikające z formalności, organizacji pracy szkół i placówek oświatowych, używad delikatnego języka. W miarę możliwości szybko i pomyślnie załatwiad sprawy rodziców i ich dzieci. Najtrudniej godzid nam sprzeczne interesy kilku stron, uzmysławiad i obiektywizowad roszczeniowe podejście. Pokazanie perspektywy rozwoju, znalezienie swojego miejsca w życiu to bez wątpienia istotne kierunki, w których możemy pomagad innym na płaszczyźnie godnego funkcjonowania w społeczeostwie.

Zał. 6

Warsztaty Terapii Zajęciowej przy SOSW w Tarnowie

Gdy mówimy o normalizacji życia społecznego osób niepełnosprawnych intelektualnie nie możemy zapominad o tym, iż nie będzie ona pełna bez uwzględnienia ich potrzeb związanych z możliwością samorealizacji poprzez pracę. Praca bowiem postrzegana jest w społeczeostwie jako wartośd pozytywna, a każdy człowiek wchodzący w rolę pracownika dostaje możliwośd realizacji własnych potrzeb, staje się osobą, która zasługuje na uznanie, zarabia na własne utrzymanie.

Należy pamiętad, że każda osoba niepełnosprawna pomimo uszkodzenia organizmu zachowuje pewne sprawności i dyspozycje psychiczne czyli cechy osobowości i różnego rodzaju uzdolnienia, które po ich właściwym zidentyfikowaniu oraz ukierunkowaniu i usprawnieniu mogą stanowid podstawę umożliwiającą podjęcie dalszych działao ukierunkowanych na np. różnego rodzaju szkolenia, a później pracę zawodową. Tak więc osoby niepełnosprawne intelektualnie pomimo wielu swoich ograniczeo nie tracą zdolności pracy, gdyż wykonywanie określonych zajęd nie angażuje wszystkich możliwości człowieka, a jedynie niektóre z nich – żadna bowiem praca nie wymaga od osoby, która ją wykonuje aby wykorzystywała wszystkie swoje sprawności (tzn. sprawności fizyczne, psychiczne i społeczne) – niepełnosprawnośd może jedynie ograniczad możliwości wyboru stanowiska pracy, ale nie może uniemożliwiad podjęcia pracy w ogóle.

Wykorzystując zatem wieloletnie doświadczenie w pracy zawodowej z osobami o obniżonej sprawności intelektualnej postanowiliśmy jako instytucja zrekonstruowad funkcjonowanie warsztatu, dostosowując jego działania do wzrastających umiejętności i potrzeb naszych uczestników, kładąc szczególny akcent na cele zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. W myśl jej założeo to właśnie WTZ poprzez rehabilitacje zawodową i społeczną mają ułatwid osobom niepełnosprawnym uzyskanie zatrudnienia.

W ramach zajęd z aktywizacji zawodowej podejmowane są różne działania przygotowujące uczestników do zawodu oraz pełnienia roli pracownika. Prowadzone działania mają udoskonalid

uwarunkowania psychologiczne uczestnika przygotowujące go do podjęcia pracy zawodowej. Należą do nich szkolenia organizowane m. in. przez takie placówki oraz jednostki jak OHP, urzędy pracy, targi i giełdy pracy jak również wyjazdy do zakładów pracy w celu zapoznania uczestników i wdrożenia ich w systemy pracy obowiązujące w poszczególnych obiektach (Dom Handlowy Zenit, Tarnowska Odzież).

Od października 2012r. Pracownia Aktywizacji Zawodowej rozszerzyła swą działalnośd o szeroko rozumianą aktywizację społeczną, zmieniając tym samym nazwę na Pracownię Aktywizacji Zawodowej i Społecznej. Działalnośd pracowni skupiad się będzie nie tylko na działaniach zmierzających do efektywnego odnajdywania się uczestników na rynku pracy, ale także uczestnictwie w życiu społeczno - kulturowym.

Aktywnośd ta przejawia się przede wszystkim w następującej formie:

rozwijanie i pogłębianie relacji między uczestnikami a osobami pełnosprawnymi (umiejętności interpersonalne, społeczne)

pełnowartościowe włączenie uczestników w społecznośd osób pełnosprawnych

upodmiotowienie uczestników w społeczności osób pełnosprawnych oraz moralizowanie ich sytuacji społecznej

pogłębienie wiedzy uczestników na temat norm, zasad i wymogów życia w społeczeostwie

wzbogacenie wiedzy o kulturze

uczestnictwo w wydarzeniach, spotkaniach, imprezach okolicznościowych dotyczących życia społeczno – kulturowego

umiejętności odpowiedniego zachowania się w miejscach publicznych

zwiększenie pewności siebie i obrazu „własnego ja”;

przełamywanie barier: osoba pełnosprawna – osoba niepełnosprawna;

zwiększenie poczucia własnej wartości;

kształtowanie poczucia „użyteczności” publicznej – jestem potrzebny, moja praca i działania mają sens, przynoszą określone efekty;

rozwijanie właściwych postaw interpersonalnych;

nauka efektywnego wykorzystywania czasu wolnego;

umiejętnośd korzystania z dóbr kulturowych;

przełamywanie oporów w kontaktach interpersonalnych;

umiejętnośd zachowania się w dużej grupie ludzi (spotkania, wydarzenia, imprezy okolicznościowe);

dobór odpowiedniej odzieży do okoliczności i używanie form grzecznościowych;

kształtowanie właściwych postaw moralnych.

Wdrażanie osób z niepełnosprawnością intelektualną w życie zawodowe i społeczne jest niewątpliwie procesem trudnym i długotrwałym. Jednakże mamy nadzieję, że nasza praca i wieloletnie

doświadczenie w tej dziedzinie pozwoli na efektywne odnajdywanie się tych osób nie tylko na rynku pracy, ale również w środowisku społeczno-kulturowym, podtrzymując tym samym przekonanie, iż niepełnosprawnośd nie jest barierą, lecz jedynie „trudniejszą drogą” prowadzącą do osiągnięcia wyznaczanych przez siebie celów.

Zał. 7

Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie

Człowiek stanowi jednośd bio-psycho-społeczną, dlatego problemy, preferencje i potrzeby osób z niepełnosprawnością należy ujmowad całościowo i wieloaspektowo. Brak pracy powoduje negatywne konsekwencje zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak również psychologicznym i społecznym. Te ostatnie, w przypadku osób mających problemy zdrowotne, mogą byd tym bardziej nasilone.

Praca jest jednym z podstawowych praw człowieka przyczyniającym się do umacniania w nim poczucia godności osobistej. W życiu osób niepełnosprawnych ma ona szczególne znaczenie. Stanowi przede wszystkim źródło dochodu. Pozwala również na rozwój osobowości, samorealizację, integrację społeczną. Jest też szansą na podniesienie poczucia własnej wartości i zmianę sposobu postrzegania osób niepełnosprawnych przez społeczeostwo. Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością powinny mied ułatwiony dostęp do uczestnictwa w życiu społecznym we wszystkich wymiarach i na wszystkich poziomach, odpowiednio do swych możliwości.

Na koniec kwietnia br. w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnowie pozostawało zarejestrowanych 1390 osób z orzeczoną niepełnosprawnością, stanowi to 8% ogółu klientów. Podobny odsetek odnotowano na koniec kwietnia 2012 roku. Wśród klientów z orzeczoną niepełnosprawnością przeważają osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności (59%), w wieku powyżej 45 roku życia (62%), z wykształceniem zasadniczym zawodowym i niższym (62%), posiadające orzeczenie z tytułu upośledzenia narządu ruchu (39%) lub chorób psychicznych (17%).

Doradcy zawodowi, zatrudnieni w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnowie, dostrzegając trudności na rynku pracy osób mających problemy zdrowotne, opracowali i realizują program „Perspektywy na lepsze jutro”. Program rozpoczął się w 2011 roku i będzie trwał do 2015 roku. Dotychczas 253 osoby zadeklarowały w nim udział.

Głównym celem programu jest przełamywanie barier w podejmowaniu zatrudnienia poprzez:

diagnozę aktualnych i potencjalnych możliwości zawodowych osoby,

ocenę zdolności osoby do pracy w określonych warunkach,

szkolenia,

wzmocnienie motywacji uczestników do pokonywania trudności,

umacnianie i kształtowanie postaw przedsiębiorczych.

Działania te mają na celu rozpoznanie wszystkich zasobów fizycznych i psychicznych, jakimi dysponuje klient i które mogą byd wykorzystane w procesie aktywizacji zawodowej. Ważne jest udzielanie psychicznego wsparcia oraz pokierowanie działaniami uczestników w celu uzyskania profesjonalnej pomocy w tym zakresie w odpowiednich placówkach, zwiększając ich szanse na wejście na rynek pracy i długotrwałe utrzymanie zatrudnienia.

Ponieważ żadna praca nie wymaga od człowieka, który ją wykonuje zaangażowania wszystkich zdolności i sprawności fizycznych, psychicznych i intelektualnych w przypadku osób z niepełnosprawnością tak ważna jest właściwa diagnoza oraz doradztwo.

Dla wielu spośród tych osób podjęcie pracy pełni również funkcję terapeutycznąi rehabilitacyjną, sprzyjając lepszemu radzeniu sobie z chorobą, a także motywuje do pokonywania innych trudności życia codziennego.

W ramach programu doradcy zawodowi udzielają indywidualnych porad i informacji zawodowych oraz opracowują indywidualne plany działania. Podejmowane są także inicjatywy takie jak: spotkanie w budynku Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnowie dla uczestników programu z przedstawicielami Zakładu Pracy Chronionej, wizyty grupy uczestników w Zakładzie Pracy Chronionej. Celem tych wizyt było poznanie warunków zatrudnienia, stanowisk pracy oraz procedury rekrutacji i selekcji kadr.

Spośród uczestników programu do kooca 2012 roku 54 osoby podjęły zatrudnienie lub rozpoczęły działalnośd gospodarczą, co stanowi 24 % ogółu uczestników, 9 osób zostało skierowanych na staż w celu nabycia praktycznej umiejętności wykonywania pracy, 4 osoby do prac społecznie użytecznych, a 6 osób ukooczyło szkolenia zawodowe. Blisko 1/3 wszystkich uczestników została zaktywizowana poprzez udział w aktywnych formach.

Innym działaniem było szkolenie dla pracodawców promujące zatrudnienie osób z orzeczoną niepełnosprawnością przeprowadzone przy współpracy Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.

Poniże przedstawiono realizowane przez Urząd Pracy i promowane wśród niepełnosprawnych formy aktywizacji:

staże,

szkolenia zawodowe,

wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy,

prace interwencyjne,

jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej,

roboty publiczne,

prace społecznie użyteczne.

Ponadto Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie realizuje pozafinansowe wsparcie pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne polegające na inicjowaniu kontaktów z kandydatami na pracowników, organizacji giełd pracy i targów pracy oraz wizytach w zakładach pracy w celu promowania usług i instrumentów realizowanych przez tutejszy Urząd. Nasze działania mają na celu tworzenie mostu pomiędzy potrzebami i możliwościami osoby z niepełnosprawnością, a potrzebami rynku pracy.

Zał. 8

Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych Intelektualnie prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia przy ul. Robotniczej w Tarnowie

Przypadło mi w udziale powiedzenie kilku zdao na temat godności osób niepełnosprawnych. Na początku postawmy sobie na pytanie: KIM JEST CZŁOWIEK? I posłuchajmy odpowiedzi naszego rodaka bł. Jana Pawła II, który na początku swojego pontyfikatu przypomniał całemu światu, że

CZŁOWIEK JEST NAJWYŻSZĄ WARTOŚCIĄ. Zgodnie z Jego słowami i z tym, co naucza Kościół, nie ma takiego podziału wśród ludzi. Zatem Osoby niepełnosprawne nie różnią się od osób sprawnych. Powiedziałabym, że w swoim sercu noszą olbrzymi potencjał WIELKOŚCI, którą trzeba odkryd. Ktokolwiek miał kontakt z niepełnosprawnymi, spotkał się z tajemnicą cierpienia i doświadczył ich miłości wie, kim jest, jaki jest sens życia. Niepełnosprawni są dla nas wielkim Darem i jednocześnie zadaniem, by przez nich odkrywad prawdę o życiu i byd dla siebie darem poprzez czyny dobroci i miłości.

Papież Jan Paweł II podkreśla, że „osoba niepełnosprawna, także wówczas, gdy zraniony jest jej umysł lub zaburzona zdolnośd postrzegania czy rozumienia, jest podmiotem w pełni ludzkim, mającym święte i niezbywalne prawa przynależne każdemu człowiekowi. Istota ludzka, bowiem, niezależnie od warunków, w jakich toczy się jej życie, oraz od zdolności, jakimi może się wykazywad, ma wyjątkową godnośd i szczególną wartośd od początku swego istnienia aż po naturalną śmierd. Osoba niepełnosprawna – mimo wszelkich ograniczeo i cierpieo, jakie są jej udziałem – każe nam pochylid się z szacunkiem i mądrością nad tajemnicą człowieka. Im bardziej, bowiem zagłębiamy się w mroczne i nieznane obszary ludzkiej rzeczywistości, tym lepiej rozumiemy, że właśnie w sytuacjach najtrudniejszych i najbardziej niepokojących ujawnia się godnośd i wielkośd ludzkiej istoty. /Jan Paweł II, Przesłanie do uczestników Międzynarodowego Sympozjum na temat Godnośd i prawa osoby z upośledzeniem umysłowym, nr 2, L’Osservatore Romano (Pol.), 2004, nr 4/.

Zranione człowieczeostwo osoby niepełnosprawnej jest dla nas wyzwaniem, aby dostrzec, zaakceptowad i ukazywad w każdym z tych naszych braci i sióstr niezrównaną wartośd ludzkiej istoty /Uważał, że nasz świat wkroczył w nowe tysiąclecie pełen sprzeczności, jakie niesie ze sobą rozwój gospodarczy, kulturowy i techniczny, który niewielu wybranym udostępnia ogromne możliwości, natomiast miliony ludzi nie tylko pozostawia na uboczu postępu, ale każe zmagad się z warunkami życia uwłaczającymi ludzkiej godności. Pisał: „jak to możliwe, że w naszej epoce są jeszcze ludzie, którzy umierają z głodu, skazani na analfabetyzm, nie mający dostępu do najbardziej podstawowej opieki, pozbawieni domu, w którym mogliby znaleźd schronienie? (…). Potrzebna jest dziś nowa „WYOBRAŹNIA MIŁOSIERDZIA” /Jan Paweł II, List apostolski Novo Millenio Ineunte, Wydawnictwo Św. Stanisława 2001 r./.

Taką wyobraźnię miał Święty Wincenty a Paulo, żyjący w XVII wieku we Francji, założyciel Sióstr Miłosierdzia. Odkrył on na nowo człowieka potrzebującego, niepełnosprawnego, do którego podszedł z ogromną miłością i wielkim szacunkiem. Z odwagą reagował na różne odmiany materialnej i duchowej biedy ludzkiej. Organizował nowe formy pomocy potrzebującym, angażując wszystkich do niesienia pomocy, poruszając serca nawet wśród środowisk na dworze królewskim. Obecnie Siostry Miłosierdzia kontynuują jego misję i przynaglone miłością samego Boga spieszą z pomocą potrzebującym na całym świecie.

Podsumowaniem tej problematyki niech będą słowa Jeana Vaniera założyciela wspólnoty ARKA: „Kiedy nasze serce otwiera się na współczucie, odkrywamy podstawową jednośd naszego bytu, odkrywamy, co znaczy byd człowiekiem. Wydaje się paradoksalnym stwierdzenie, że to właśnie osoby z upośledzeniem umysłowym nauczyły mnie, co znaczy byd człowiekiem. Pozwoliły mi wniknąd w bardziej ludzką wizję społeczeostwa. To właśnie z nimi i poprzez nie odkryłem radośd świętowania, radośd wspólnie dzielonej pracy, wzajemnego szacunku, radości i trudności wspólnego życia wiodącego poprzez cierpienie" /J. Vanier, Okryd nasze człowieczeostwo, Wydawnictwo Kairos, Kraków 2001, s.99-100/.

Oby dzisiejszy system pomocy był coraz bardziej sprawny, aby każdy człowiek, a sposób szczególny bezradny, niepełnosprawny, potrzebujący pomocy był najważniejszy.

„Niech nikomu z nas nie zabraknie tej postawy serca (nawołuje obecny Ojciec Święty Franciszek), by dzieo po dniu stawad się coraz bardziej sprawiedliwym człowiekiem! Prośmy, by uczono nas, na co

powinniśmy kierowad spojrzenie – otwarte i chętne do niesienia pomocy, mniej skoncentrowane na sobie (…). Byśmy nie byli ludźmi skupionymi wyłącznie na sobie, (…) ale ludźmi wielkodusznymi, którzy zawsze troszczą się o bliźnich” /Papież Franciszek , Chciałbym Kościoła Ubogiego dla Ubogich, Katolicka Agencja Informacyjna, Wyd. M, Kraków, 2013/.

Pokażmy światu, że osoby niepełnosprawne mogą byd dla nas wszystkich mistrzami człowieczeostwa i nauczycielami MIŁOŚCI.

Zał. 9

Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem Oddział w Tarnowie

Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział w Tarnowie działa wśród osób niepełnosprawnych i na rzecz osób niepełnosprawnych od 1977 r. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 05.06.1995 r., a status organizacji pożytku publicznego uzyskało w 2005 r.

Jego głównymi celami działania są:

Pomoc społeczna osobom niepełnosprawnym i ich rodzinom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych osób i ich rodzin.

Działalnośd charytatywna na rzecz osób niepełnosprawnych i ich rodzin.

Działalnośd popularyzatorska i organizacyjna w zakresie profilaktyki, leczenia, rehabilitacji, zaopatrzenia ortopedycznego, psychoterapii, pedagogiki oraz zapobiegania patologiom społecznym.

Ochrona i promocja zdrowia wśród osób niepełnosprawnych oraz profilaktyka niepełnosprawności, prowadzenie rehabilitacji leczniczej, społecznej i zawodowej.

Promocja zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych pozostających bez pracy i zagrożonych utratą pracy .

Promocja i organizacja wolontariatu na rzecz osób niepełnosprawnych.

Rozwój krajoznawstwa oraz różnych form wypoczynku niepełnosprawnych.

Organizowanie imprez okazjonalnych – integracyjnych, kulturalno-oświatowych o charakterze rekreacyjnym i sportowym.

Organizacja liczy obecnie 220 członków.

Corocznie od 2005 r. realizujemy zadania współfinansowane ze środków Gminy Miasta Tarnowa.

Rehabilitacja domowa osób obłożnie chorych na stwardnienie rozsiane i reumatoidalne zapalenie stawów oraz inne przewlekłe choroby narządu ruchu, dla osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym lub posiadających I grupę inwalidzką wymagających opieki osoby drugiej, nie opuszczających własnego mieszkania, wspierając niektóre z tych osób opieką psychologiczną przez cały czas trwania zadania.

Rehabilitacja medyczna – ogólnoustrojowa poprawiającą sprawnośd manualną i lokomocję w siedzibie TWK w Tarnowie, ul. Mościckiego 14 osób niepełnosprawnych ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z wykorzystaniem sprzętu rehabilitacyjnego będącego własnością Stowarzyszenia.

Terapia neurologopedyczna osób z zaburzeniami mowy po przebytych urazach lub schorzeniach neurologicznych prowadzona w siedzibie Stowarzyszenia od 2008 r.

Działalnośd integracyjna i aktywizacyjna organizowana przez Oddział TWK w Tarnowie współfinansowana ze środków PFRON:

Projekt „PARTNER III” współfinansowany ze środków PFRON. W ramach tego projektu działał Klub Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych (KAZON), który realizował zadania poprzez: poradnictwo psychologiczne, prawno-obywatelskie, pośrednictwo pracy, szkolenia informatyczne, kurs języka migowego i angielskiego oraz doradztwa zawodowego.

Imprezy integracyjne : Majówka Tarnowska, Piknik Contry – DPS Sieradza, Noc Świętojaoska – DPS w Nowodworzu.

Imprezy rekreacyjno-poznawcze to jednodniowe wycieczki: Zalipie – Dołęga – Dębno, Biecz – Ciężkowice – Kąśna Dolna, Nowy Wiśnicz – Dębno, Wysowa – Gorlice, Szczawnica – Jaworki, Krynica, Wadowice – Inwałd, Stary Sącz – Piwniczna, Kurozwęki – Staszów, Łaocut, Sandomierz, Rabka Zdrój, Bukowina Tatrzaoska , Muszyna – Piwniczna.

Imprezy poznawcze – spektakle teatralne pt: „Wakacjuszka ” i „W windzie”.

Imprezy kulturalno-integracyjne - coroczne ogniska integracyjne i Wigilijne Spotkania Seniorów.

Działalnośd edukacyjna to prelekcje i wykłady.

Działania współfinansowane ze środków PFRON w ramach realizacji zadao zleconych zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 27 sierpieo 1997 r., o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych:

Aktywizacja zawodowa – „KAZON”,

„Kurs na Samodzielnośd” - szkolenia dla członków rodzin, opiekunów i wolontariuszy działających na rzecz osób niepełnosprawnych.

„Wyrównanie szans osób niepełnosprawnych” – rehabilitacja osób niepełnosprawnych.

Projekty Unijne:

Program Operacyjny Kapitał Ludzki działanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt „Praca bez barier” realizowany w latach 2011/2012 jako Partner Izby Rzemieślniczej Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Tarnowie - Lidera projektu.

Program Operacyjny Kapitał Ludzki priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich, poddziałanie 6.1.1 „Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy” - współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. TWK Oddział w Tarnowie jako Lider rozpoczęło realizację projektu „Praca marzeo” w okresie 09/012 i realizuje nadal do 08/2014. Naszym Partnerem w tym projekcie jest Izba Rzemieślnicza Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Tarnowie.

W projekcie zapewniamy: kursy zawodowe, 3 - miesięczne płatne staże, kursy komputerowe ECDL, poradnictwo zawodowe i psychologiczne oraz wyjazdy integracyjne z warsztatami aktywnego poszukiwania pracy. Prowadzimy pośrednictwo pracy dla beneficjentów projektu. Zapewniamy zwrot kosztów dojazdu na zajęcia.

Serdecznie zapraszamy osoby niepełnosprawne, bezrobotne z orzeczonym stopniem niepełnosprawności do udziału w projekcie.

Zał. 10

Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Polskim Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, koło w Tarnowie

Nazywam się Edyta Niemiec, jestem osobą niepełnosprawną, uczestniczką Warsztatów Terapii Zajęciowej przy Polskim Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, koło w Tarnowie.

Warsztaty Terapii Zajęciowej to moje okno na świat, tu poznałam fantastycznych ludzi, z którymi codziennie odkrywam nowe rzeczy. Wraz z przyjaciółmi i terapeutami żyjemy aktywnie, uczymy się, pracujemy, rozwijamy swoje pasje, bawimy się, poznajemy świat. Dzięki rehabilitacji stajemy się bardziej sprawni i polepszamy swoje zdrowie.

Uważam, że osoby niepełnosprawne powinny byd szanowane za to kim są. Godnośd przysługuje każdemu człowiekowi bez względu na to czy jest zdrowy czy chory, ładny czy brzydki, czy coś potrafi czy nie. Wszyscy powinniśmy mied równe prawa. Nie jesteśmy „dużymi dziedmi”, chcemy aktywnie uczestniczyd w życiu społecznym. Chcemy wyrażad swoje potrzeby, opinie, które jednak często nie są akceptowane.

Bycie osobą niepełnosprawną intelektualnie nie oznacza, że taka osoba nie jest zdolna do uczud, miłości, nauki czy pracy. Wszystko to jest możliwe, jeśli zapewni się odpowiednie wsparcie. Aby w pełni korzystad z życia w społeczeostwie potrzebujemy pomocy dobrych ludzi.

Zał. 11

Stowarzyszenia ICH LEPSZE JUTRO

Stowarzyszenie ICH LEPSZE JUTRO jest organizacją pozarządową, działającą od 2005 r. na rzecz poprawy jakości życia dzieci. Zajmuje się edukacją, terapią, rehabilitacją i wsparciem najmłodszych.

Stowarzyszenie posiada profesjonalne warunki do realizacji swoich zadao statutowych. Pomieszczenia, w których odbywają się zajęcia, są komfortowo urządzone i wyposażone, tak by dziecko czuło się tam bezpiecznie, a prowadzona terapia przynosiła jak najlepsze efekty.

Organizacja oferuje kompleksową pomoc dzieciom z niepełną sprawnością i deficytami.

Najmłodsi mogą skorzystad z zajęd logopedycznych, w czasie których jest wywoływana i doskonalona mowa, prowadzona nauka wypowiadania się i nawiązywania kontaktu z otoczeniem. W czasie spotkao muzykoterapeutycznych dźwięk i muzyka wyzwala u dzieci przeżycia i emocje, uczy, bawi, uspokaja. Słuchanie muzyki stymuluje mózg, ułatwiając działanie wyższych jego funkcji , ma wpływ na szybkośd i trwałośd zapamiętywania. Muzyka rozwija zdolności percepcyjno-motoryczne, poprawia samoocenę i kreatywnośd.

Dumą Stowarzyszenia jest dogoterapia. Zajęcia z wykorzystaniem przeszkolonych psów pozwalają dzieciom na rozwój funkcji dotykowych i oddechowych, stymulację ruchową i okazanie uczud, emocji. Zabawy z psem przynoszą doznania termiczne, zapachowe, a przede wszystkim sprawiają radośd i odprężenie psychofizyczne.

Systematyczne spotkania w Stowarzyszeniu to dla dzieci chwile równych szans, czas radości i samozadowolenia. Jedną ze stosowanych metod jest pedagogika lecznicza Marii Montessorii. Co ważne, metoda ta jest stosowana w pracy z dziedmi o prawidłowym rozwoju intelektualnym oraz z opóźnionymi w rozwoju. Wykorzystywana jest jako szczególna pomoc dla dzieci z niepełną sprawnością w ich maksymalnym usamodzielnianiu się. Podejście to uwzględnia neurofizjologiczne podstawy uczenia się i specjalny udział w tym procesie - narządów zmysłów. Zaletą metody jest

sposób proponowania zajęd i praca na pomocach dydaktycznych, co sprawia, że spotkania dzieci z terapeutką są atrakcyjne i zachęcające do wytrwałości w pracy. Metoda dostarcza dwiczeo praktycznych, bezpośrednio związanych z radzeniem sobie w kontaktach i środowisku społecznym.

Stowarzyszenie posiada Pracownię EEG Biofeedback, w której prowadzona jest terapia mózgu, usprawnienie procesów myślowych, poprawa koncentracji, trening leczniczy z wykorzystaniem sprzężenia zwrotnego. Ciekawe i pomocne zajęcia oferuje również gabinet terapii behawioralnej i gabinet światła, który służy terapii, relaksacji i wyciszeniu. Jedną z propozycji jest też gabinet fizjoterapii, w którym dzieci nie tylko są usprawniane ruchowo, ale również korygują swoje wady postawy. Stowarzyszenie ICH LEPSZE JUTRO posiada prestiżowy status organizacji pożytku publicznego. To oznacza, że każdy podatnik może podarowad 1 proc. swojego podatku na rzecz małych podopiecznych.

Zał. 12

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Tarnowie

Niepełnosprawnośd, starośd nie musi byd barierą i problemem, a osoba niepełnosprawna i starsza ciężarem dla najbliższych i otoczenia. Ze starością i niepełnosprawnością są związane pewne szczególne zachowania, skłonności i należy o tym pamiętad.

Wychodząc naprzeciw pojawiającym się problemom – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Tarnowie podejmuje szereg działao w celu minimalizacji pojawiających się barier m.in.:

- problemy wynikające z barier ekonomicznych minimalizowane są poprzez wypłatę zasiłków stałych, pomoc finansową na pokrycie wydatków związanych z kosztami leczenia, wypłatę zasiłków pielęgnacyjnych oraz świadczenia pielęgnacyjnego

- problemy wynikające z barier psychicznych minimalizowane są poprzez kierowanie do środowiskowych domów samopomocy dla osób niepełnosprawnych intelektualnie lub z zaburzeniami psychicznymi, poradnictwo psychologiczne oraz poradnictwo prawne, prowadzenie grup wsparcia dla rodzin osób chorych na schizofrenię a w przyszłości dla osób z daną dysfunkcją psychiczną

- problemy społeczne i kulturowe wynikające ze stereotypowego postrzegania osób niepełnosprawnych i starszych minimalizowane są poprzez kierowanie do domu dziennego pobytu, dofinansowanie do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym w celu rozwijania umiejętności społecznych oraz dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki

- problem wynikający z niepełnosprawności im cięższej i bardziej złożonej, tym więcej różnego rodzaju barier, a co za tym idzie większe trudności w ich pokonywaniu – minimalizowane są poprzez zapewnienie usług opiekuoczych osobom chorym i niepełnosprawnym w domach – pozbawionych opieki rodzinnej, kierowanie do domów pomocy społecznej osób niepełnosprawnych nie mogących samodzielnie funkcjonowad w środowisku, dofinansowanie zaopatrzenia osób niepełnosprawnych w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze niezbędne do ich funkcjonowania, udzielanie pomocy w likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z ich potrzebami, finansowanie ze środków PFRON i Gminy działalności warsztatów terapii zajęciowej.

Jednym ze skutecznych sposobów niwelowania problemów osób niepełnosprawnych jest monitorowanie zasobów środowiska i proponowanie nowych form aktywizacji, wsparcia i pomocy nie tylko osobom dotkniętym niepełnosprawnością ale także jej najbliższym. Niezbędne jest więc wsparcie emocjonalne rodziny, istotne też są kontakty z ludźmi młodymi, dziedmi. Posiadanie przyjaciół i znajomych w sposób istotny wpływa na lepszą kondycję psychofizyczną osób z niepełnosprawnością.

Z uwagi na powyższe zasadne jest budowanie kompleksowego skutecznego systemu wsparcia interdyscyplinarnego – pomoc społeczna, instytucje kultury, edukacji, sportu, zdrowia, organizacje pozarządowe, wolontariat itp.

Zał. 13

Koło Powiatowe Polskiego Związku Niewidomych w Tarnowie

Zarząd Koła Powiatowego Polskiego Związku Niewidomych w Tarnowie uważa, że podjęty temat jest bardzo ważny dla osób niepełnosprawnych.

Poszanowanie godności odbywa się na kilku płaszczyznach w relacjach: dom, społeczeostwo, władza.

Wiele osób niewidomych i słabowidzących nie ma zabezpieczonej opieki we własnych domach, ze strony osób najbliższych, zobowiązanych do tego.

Poczucie wykluczenia rodzi się też w relacji ze społeczeostwem, nie rozumiejącym niepełnosprawności.

Problem niepełnosprawności – musi byd stałym programem działao władz samorządowych i ich agend w oparciu o konkretne środki.

Zagadnienie przepisów, ich niejasności i zmieniania się zasad przyznawania środków i konkretnej pomocy.

Systematyczne zmniejszanie środków na pomoc i zaostrzenie kryteriów pomocy z PFRON (np. na turnusy rehabilitacyjne w bieżącym roku jest o 1 milion złotych mniej), trudności w zdobyciu uprawnieo na psa przewodnika i jego utrzymanie – nie służy poczuciu bezpieczeostwa.

Jasnośd i przejrzystośd przepisów, pomoc organizacjom pozarządowym w zdobywaniu środków na pomoc dla osób niepełnosprawnych.

Dostosowanie urzędów i placówek do obsługi osób niepełnosprawnych, stworzenie warunków do udziału tych osób w życiu kulturalno-oświatowym.

Głos organizacji pozarządowych, dbających o tę grupę osób powinien byd uwzględniany we wszystkich programach realizowanych przez władze samorządowe i centralne (sprawy socjalne, zdrowotne).

Oczekujemy konkretnych działao w ty zakresie, aby wspólnie troszczyd się o godnośd osób niepełnosprawnych.

Zał. 14

Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Tarnowie

Sądzę, że coraz lepiej radzimy sobie z pomocą osobom niepełnosprawnym, widoczna jest wola współpracy między wszystkimi podmiotami, które są odpowiedzialne za tę grupę społeczną. Idea solidarności społecznej z najsłabszymi jest oczywista i działa coraz bardziej skutecznie. Edukowanie ludzi o sprawach związanych z niepełnosprawnością stało się naszym zadaniem (placówek pomocowych, organizacji i stowarzyszeo). Wiele udało się osiągnąd w zakresie zmian mentalnych, psychologicznych, architektonicznych, organizacyjnych, politycznych. Zaczynamy inaczej patrzed na siebie nawzajem, poznawad się i realizowad zadania tak, jakby dotyczyły każdego z osobna i wszystkich razem.. wiele jest możliwe- integracja świata, kraju, miasta staje się faktem. Nie uciekniemy przed globalizacją , bo jako społeczeostwo zależymy od siebie. Na poziomie jednostkowych spraw widad to najlepiej. Ktoś nie dopatrzył, zaniechał albo nie chciał pomóc. Efektem

tego jest rozgoryczenie, poczucie krzywdy i samotnośd. w stopniu maksymalnie możliwym próbujemy rozwiązywad problemy. Pomoc i życzliwośd bliskich osób są niezbędne w codziennym życiu. "Bądźmy razem", "Usłyszed potrzebę" to wielkie osiągnięcie.

Zał. 15

Specjalny Ośrodek Szkolno -Wychowawczy w Tarnowie Stowarzyszenie „Bądźmy Razem” na Rzecz Integracji Społecznej Osób Niepełnosprawnych

Ponad 650 milionów osób na świecie jest dotkniętych niepełnosprawnością. Są to osoby, które mają długotrwałe fizyczne, umysłowe, intelektualne lub dotyczące zmysłów uszkodzenia, które w oddziaływaniu z różnymi barierami, mogą utrudniad im pełne i skuteczne uczestnictwo w społeczeostwie, na zasadach równości z innymi osobami. Ludziom tym należą się równe szanse oraz takie same prawa, jakie posiadają pozostali członkowie społeczeostwa.

Nasz kraj 6 września 2012 roku ratyfikował Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych i tym samym zobowiązał się do respektowania wszystkich zawartych w niej idei i zasad. Celem Konwencji jest "popieranie, ochrona i zapewnienie pełnego i równego korzystania ze wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkie osoby niepełnosprawne oraz popieranie poszanowania ich przyrodzonej godności". Za najważniejsze czynniki negatywnie wpływające na sytuację osób niepełnosprawnych uznaje się: postawy społeczne, przeszkody w postaci barier architektonicznych i komunikacyjnych, a także bariery prawne, wynikające z niedostosowanych lub przestarzałych przepisów. Ważna jest zmiana obrazu instytucji i organizacji działających na rzecz niepełnosprawnych. Ich praca ma konkretne i wymierne efekty w sferze integracji społecznej, mimo to są one w dalszym ciągu postrzegane jako zamknięte społeczności.

Przed nami wszystkimi stoi zadanie nauczenia społeczeostwa współdziałania z niepełnosprawnymi w szerokim tego słowa znaczeniu. Często bowiem w zetknięciu z osobą niepełnosprawną stajemy przed dylematem czy powinniśmy jej pomóc, jeśli tak to w jaki sposób, a może udad, że nie zauważamy „inności” tej osoby. Nader często imprezy kulturalne i sportowe organizowane dla i przez osoby niepełnosprawne są za mało nagłaśniane i propagowane w środowisku. Może nie dla wszystkich są one atrakcyjne, należy jednak pamiętad, że dla uczestników są niejednokrotnie wydarzeniem życia, dlatego konieczne jest nadanie im należytej rangi. Aby realizowad wspomniane wyżej zadania bardzo ważna jest edukacja w tym zakresie. Należy upowszechniad wiedzę na temat życia osób z niepełnosprawnością, szczególnie wśród młodego pokolenia, by zmiany zachodzące w postawach społecznych były zauważalne i trwałe. Wobec powyższego poprawa sytuacji osób niepełnosprawnych to zadanie dla każdego z nas, które możemy realizowad poprzez różnorodne formy.

Misją naszego Stowarzyszenia jest stwarzanie warunków do pełnej integracji społecznej osób niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym, podejmowanie działao na rzecz pełnej rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, ograniczanie skutków patologii społecznej dotykającej osoby niepełnosprawne, a także doskonalenie profesjonalnych umiejętności osób pracujących z niepełnosprawnymi.

Podsumowanie konferencji:

Tydzieo Godności Osób z Niepełnosprawnością , w tym konferencja i inne imprezy pokazały jak wiele

działao podejmowanych jest w Tarnowie, które mają charakter systemowy, w celu umożliwienia tej

grupie osób godnego życia, w tym nauki, pracy, zabawy i rehabilitacji. Nie byłoby to możliwe bez

współpracy całego środowiska, a w szczególności instytucji samorządowych i organizacji

pozarządowych. Wyzwaniem dla środowiska jest włączenie ludzi zdrowych /dzieci, młodzieży

i dorosłych/ we wspólne organizowanie i przeżywanie kolejnych imprez na rzecz osób

niepełnosprawnych.

Opracowanie: Beata Nowak – wicedyrektor

Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Tarnowie