71
Gãy xương vùng gối trẻ em Trẻ em Người lớn

Gay xg vung goi tre em

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Gay xg vung goi tre em

Gãy xương vùng gối trẻ em

Trẻ emNgười lớn

Page 2: Gay xg vung goi tre em

Loại gì?

Cần xem xét

các lực kéo gì?

8 tuổi, nữ, té xe đạp

Vấn đề cần quan tâm trong trường

hợp gãy này?

Gãy trên lồi cầu

xương đùi

Page 3: Gay xg vung goi tre em

Việc gì xảy ra khi cơ kéo?

Phải thay đổi

lực kéo của cơ

như thế nào?

•Kéo•Kéo

Page 4: Gay xg vung goi tre em

Các lực gây biến dạng là gì?

Kế hoạch

điều trị?

Page 5: Gay xg vung goi tre em

Phương pháp cho phép bệnh nhân đi lại

•Trẻ đi lại vui vẻ

Khuyết điểm của phương pháp

điều trị này?

Cần dặn dò cha mẹ bệnh nhân điều gì?

Page 6: Gay xg vung goi tre em
Page 7: Gay xg vung goi tre em
Page 8: Gay xg vung goi tre em

Đây có phải là cách điều trị tốt?

Sụn tiếp hợp

Kém vững, khó tránh sụn tiếp hợp

Đinh bắt chéo

ở đường gãy

Page 9: Gay xg vung goi tre em

Có cách điều trị nào

tốt hơn nữa?

Đóng đinh xuôi dòng

Hình dạng đinh thay đổi

như thế nào khi dùng kỹ thuật này?

Page 10: Gay xg vung goi tre em

Đóng đinh xuôi dòng

dành cho gãy đầu dưới

xương đùi

Đinh đầu tiên

có hình dạng như thường lệ

Ngược dòng

Page 11: Gay xg vung goi tre em

Đinh thứ hai có

hình dạng chữ “S”

Xuôi dòng

Page 12: Gay xg vung goi tre em

Kỹ thuật đặc biệt

Đinh thứ 1Đinh

thứ hai

•900

Page 13: Gay xg vung goi tre em

Xuyên qua sụn tiếp hợp nếu

cần

Page 14: Gay xg vung goi tre em

Đuôi đinh lộ nhiều quá

Page 15: Gay xg vung goi tre em

Gãy sụn tiếp hợp đầu dưới xương đùi

Page 16: Gay xg vung goi tre em

Tai nạn do bánh xe

Cơ chế chấn thươngTên gọi ban đầu của loại gãy này?Cơ chế chấn thương phổ biến nhất của các gãy xương này trong thời đại hiện nay

Hoạt động thể thao

Page 17: Gay xg vung goi tre em

-tăng nguy cơ sụn tiếp hợp ngừng tăng trưởng

+ ổn định sụn tiếp hợp

Các yếu tố giải phẫu nào quyết định tiên lượng các loại gãy này?

Đây là các cấu trúc gì?Chúng giữ vai trò gì?

Valgus

stress

Dây chằng bám tận vào phần đầu xương đùi

Page 18: Gay xg vung goi tre em

Phân loại các loại gãy này như thế nào?

Theo loại sụn tiếp hợp

Áp dụng như thế nào

vào điều trị?Gợi ý phương pháp

cố định ổ gãy

Page 19: Gay xg vung goi tre em

Trong-NgoàiTrước-Sau

Phân loại các loại gãy này như thế nào?

Các kiểu di lệch

Các hoạt động thể thao

Chấn thương mạnhÍt nguy cơ tổn thương mạch-thần kinh

Nhiều khả năng xảy ra

các biến chứng

Có hai loại chính?Có ý nghĩa gì về nguyên nhân?Ý nghĩa như thế nào về biến chứng?

Page 20: Gay xg vung goi tre em

Tuổi đóng vai trò gì?

Trẻ

Ngừng

tăng trưởng

gây tác hại lớn

Ngừng tăng

trưởng gây

tác hại ít hơn

Lớn

Page 21: Gay xg vung goi tre em

Làm thế nào để chẩn đoán được?•Lâm sàng

•Chẩn đoán hình ảnh

Page 22: Gay xg vung goi tre em

Khám lâm sàng?

• Biến dạng (nếu gãy có di lệch)

• Tại chỗ

Sờ đau (nếu không di lệch)

• Tràn máu trong khớp

• Dấu hiệu quan trọng nhất?

Luôn luôn khám thần kinh mạch máu!!!

Page 23: Gay xg vung goi tre em

Giá trị của các phương pháp chẩn đoán hình ảnh?

Di lệch Chẩn đoán lâm sàng

thường rõ ràng

Phác họa

Kiểu di lệch và phân loại theo

Salter-Harris

Page 24: Gay xg vung goi tre em

Các dấu hiệu có thể

tiềm ẩn

Giá trị của các phương pháp chẩn đoán hình ảnh?

Gãy xương không di lệchCó thể phát hiện gì?

Page 25: Gay xg vung goi tre em

7 tuổi, khớp gối sưng, đau

Bước tiếp theo?

Page 26: Gay xg vung goi tre em

Bên gãy, các đường viền phần mềm biến mất

Các đường viền phần mềm ở lớp sâu

X quang không chỉ cung cấp thông tin về xươngThử dùng kỹ thuật xem mô mềm

Page 27: Gay xg vung goi tre em

Hình này cho bạn biết những gì?

Cho biết điều gì?

Mỡ bên

trong khớp

Page 28: Gay xg vung goi tre em

Chụp chếch

Các phương pháp

chẩn đoán hình ảnh khác?

Page 29: Gay xg vung goi tre em

MRI xác định đường gãy

X quang? Gãy xương?

7year old painful,swollen kneeTiêu chuẩn vàng để phát hiện các đường gãy kín đáo?

Triệu chứng duy nhất của bệnh nhân

là ấn đau ở mặt ngoài gối

Page 30: Gay xg vung goi tre em

X quang này cho thấy gì?

Có gãy xương?

Vai trò của x quang với tư thế chụp toác khớp??

Thực hiện với tư thế bệnh nhân hoàn toàn thư giãn

12 tuổi, huấn luyện viên đoán:

chấn thương dây chằng gối phải

Bởi vì mặt trong gối mở ra khi

kiểm tra tại hiện trường

Không nhất thiết cần các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tối tân

Nên thực hiện kỹ thuật X quang toác khớp như thế nào?

Page 31: Gay xg vung goi tre em

Thế còn các dây chằng?

Dây chằng có thể đứt

Các dây chằng có thể đứt khi sụn tiếp hợp chưa đóng?

Page 32: Gay xg vung goi tre em

Cảnh giác với di lệch muộn

Điều quan trọng nhất cần đề phòng khi điều trị các loại gãy này?

Ngay cả với ca gãy không di lệch? Nếu bạn điều trị bảo tồn Tối thiểu cần những gì?

Bất động cả hai khớp háng và gối

Page 33: Gay xg vung goi tre em

• 12 tuổi, bệnh cứng khớp bẩm sinh

• Sưng ít,• Gối cứng ở tư

thế duỗi • Cách điều trị?

Bột đùi bàn chân

Có phải chỉ cần những yếu tố này?

Gãy không di

lệch?

• 1 tháng sau, không đến tái khám theo hẹn

Làm gì bây giờ?

Mổ nắn, đồng ý

không?

Page 34: Gay xg vung goi tre em

Sau mổ mở nắn xươngCố định xương gãy như thế nào?

Xuyên vít ngang hành xương?Xương mềm sẽ không giữ

được dụng cụ kết hợp xương

Một giải pháp khả thi

Page 35: Gay xg vung goi tre em

Tiến trình nắn xương như thế nào cho mỗi kiểu gãy tương ứng?

Page 36: Gay xg vung goi tre em

Di lệch trong – ngoài

Mục tiêu: ngược lại

cơ chế biến dạng

Page 37: Gay xg vung goi tre em

Di lệch trong – ngoài

1. Kéo để tách rời hai đoạn gãy

2. Đẩy ngược di lệch để nắn hai

mảnh gãy

Cần làm gì

trước? Bước kế tiếp?

Page 38: Gay xg vung goi tre em

Di lệch Trước – Sau

Các ca gãy xương khác

có cùng kiểu gãy?Gãy xương trên lồi cầu kiểu

duỗi type III

Điều này có ảnh hưởng

đến cách điều trị?

Tại sao không nắn như

gãy trên lồi cầu xương cánh tay?

Page 39: Gay xg vung goi tre em

Nắn xương và xuyên kim giống như

gãy trên lồi cầu kiểu duỗi

Page 40: Gay xg vung goi tre em

Cho nằm sấp Sau đó, gập tối đaCuối cùng, xuyên kim chéo chữ X

Nắn và xuyên kim giống như

gãy trên lồi cầu kiểu duỗi

Page 41: Gay xg vung goi tre em

Sau – Trước

Đoạn xa bị khóa

kẹt phía sau

Cần làm điều gì trước?Gập đoạn xa để gỡ kẹt

Tư thế bất động sau cùng là gì?

Bất động ở tư thế duỗi

A A

A

AA

A

Page 42: Gay xg vung goi tre em

Sau khi đã nắn được,

liệu chỉ bó bột là đủ

để cố định ổ gãy?

Câu trả lời:

Không

Không

Không

Không

Bạn có hiểu lý do?

Page 43: Gay xg vung goi tre em

6 tuổi té xe đạp

Phim ban đầu

Kiểu gãy gì?

Page 44: Gay xg vung goi tre em

Không! Chỉ bó bột là không đủ

Page 45: Gay xg vung goi tre em

Nguyên tắc bất động ổ gãy

Vít xuyên Hành xương Đầu xương

Bất động bằng:

Page 46: Gay xg vung goi tre em

13 tuổi, chơi bóng bầu dục

Gãy kiểu gì?

Kiểu trong – ngoài

Các giải pháp điều trị?

Lý tưởng cho

Vít xuyên hành xương

Page 47: Gay xg vung goi tre em

12 tuổi, cầu thủ bóng đá

Kiểu gãy?

Các cách điều trị?

Lý tưởng để dùng vít xuyên đầu

xương

Page 48: Gay xg vung goi tre em

Cần kết hợp xương kiểu gì cho bệnh nhân 9 tuổi này?

Đôi khi Xuyên kim chéo là giải pháp duy nhất

Page 49: Gay xg vung goi tre em

Hậu phẫu, có các lưu ý gì?

Khi nào cho phép:

Vận động khớp?

Đi chịu sức nặng?

Ba tuần hoặc khi có đủ can cho thấy ổ gãy vững

Immobilization ?Tùy độ vững của ổ gãy

Page 50: Gay xg vung goi tre em

Hãy xem các biến chứng thường gặp

Tỉ lệ của ngừng tăng trưởng sụn tiếp hợp? 50%

Tỉ lệ của tổn thương mạch máu? 2%

Di lệch thứ phát nào được chấp nhận?Trong mặt phẳng đứng dọc-Được

Trong mặt phẳng trán-Không Khi nào bạn còn có thể nắn kín?

10-13 ngàyBạn phải cân nhắc nguy cơ gây sụn tiếp hợp

ngừng tăng trưởng và phẫu thuật cắt xương sửa biến dạng về sau này

Page 51: Gay xg vung goi tre em

Thêm vài biến chứng nữa

Tổn thương thần kinh thường gặp nhất?

Thần kinh mác (3%)

Tỉ lệ mất vững do tổn thương dây chằng phối hợp?

29%

Các lý do khiến không nắn được ổ gãy?

Màng xương kẹt

Kiểu gãy Type IV ,Type III Salter-Harris

Page 52: Gay xg vung goi tre em

Tóm lại, tránh các sai lầm!

Không nhận ra một gãy xương mới Bất động ổ gãy không thích hợp

Không nhận ra tổn thương dây chằng Không báo trước nguy cơ ngưng tăng trưởng trong tổn thương sụn tiếp hợp

Type I và II Không nhận ra tổn thương mạch máu cấp

tính – muộn

Page 53: Gay xg vung goi tre em

Tổn thương sụn tiếp hợp đầu trên xương chày

Page 54: Gay xg vung goi tre em

Các con số thống kê liên quan kiểu gãy này?

Tỉ lệ của loại gãy này?

May thay, hiếm gặp (1%)

Thường gặp nhất ở lứa tuổi nào?

Thường là chấn thương của tuổi thanh thiếu niên, chủ yếu xảy ra trong các hoạt động

thể thao

Phân loại kiểu gãy này như thế nào?

Thường dùng bảng phân loại Salter-Harris với các loại phổ biến nhất là S-H II,III

Page 55: Gay xg vung goi tre em

Các chi tiết giải phẫu nào giải thích lý do vì sao hiếm gặp gãy sụn tiếp

hợp đầu trên xương chày?

Được bảo vệ bởi:

1. Lồi củ chày cong

2.Sụn tiếp hợp cong

Page 56: Gay xg vung goi tre em

Cấu trúc dây chằng bảo vệ đầu trên xương chày như thế nào?

Nơi bám của các dây chằng:Bó DCBT sâu bám vô đầu xương

Bó DCBT nông bám hành xương

Dây chằng bên mác bám xương mác

Nhờ vậy,

đầu trên xương chày

được bảo vệ

không bị stress

từ các dây chằng DCBT: dây chằng bên trong

Page 57: Gay xg vung goi tre em

Phân loại các kiểu gãy này?

Theo hướng di lệch của đoạn gãy

Page 58: Gay xg vung goi tre em

Type I quá duỗi

Lo ngại điều gì?

Page 59: Gay xg vung goi tre em

Tỉ lệ tổn thương mạch máu cao. Vì sao?

Động mạch bị cung phần mềm ràng buộc vào xương

•Động mạch khoeo dễ bị thương!

Hành xương

đè vào động mạch

Page 60: Gay xg vung goi tre em

Type II Valgus

Page 61: Gay xg vung goi tre em

Mối liên quan đặc biệt giữa xương mác và xương chày ảnh hưởng đến

hình dạng gãy như thế nào?

Đầu trên xương chày + xương mác

bị đẩy chung ra hướng trước - ngoài

Hành xương bị đẩy ra hướng sau – trong

Page 62: Gay xg vung goi tre em

Nhiều ca gãy kiểu này có cơ chế chấn thương là lực bẻ valgus

Các cấu trúc giải phẫu quyết định kiểu gãy như thế nào?

Vùng nào phải

chống chọi

các lực ép?

Các lực căng?

Page 63: Gay xg vung goi tre em

Vậy, các yếu tố của loại gãy valgus này?

1. Đứt dây chằng bên trong 2. Chịu ép phía ngoài3. Gãy S-H-III

Page 64: Gay xg vung goi tre em

Các ca gãy này được phẫu thuật

như thế nào?

Nắn kín hay mổ nắn

Kết hợp xương?

Nắn với sự hỗ trợ của nội soi khớp

Page 65: Gay xg vung goi tre em

Vít xuyên hành xương

Page 66: Gay xg vung goi tre em

•Vít xuyên đầu xương

Page 67: Gay xg vung goi tre em

Kiểu gãy gập Type III

Cần chú ý điều gì?

Hiếm

Ngưng tăng trưởng

Hoặc

Nắn chưa đủ??

Page 68: Gay xg vung goi tre em

Nắn kín

Xuyên kim qua da

Page 69: Gay xg vung goi tre em

Các nguyên tắc điều trị chung

• Đầu tiên đánh giá tình trạng mạch máu – thần kinh cẩn thận!

• Nắn xương; đánh giá độ vững • Đánh giá các tổn thương dây chằng • Xem mặt khớp có cấp kênh không • Cố định ổ gãy • Theo dõi cẩn thận biến chứng sụn tiếp

hợp ngưng tăng trưởng

Page 70: Gay xg vung goi tre em

Tỉ lệ ngừng tăng trưởng?

14-24%

Page 71: Gay xg vung goi tre em

Cám ơn các bạn đã theo dõi