71
Gãy xương vùng gối trẻ em Trẻ em Người lớn

Gay xg vung goi tre em

Embed Size (px)

Citation preview

Gãy xương vùng gối trẻ em

Trẻ emNgười lớn

Loại gì?

Cần xem xét các lực kéo gì?

8 tuổi, nữ, té xe đạpVấn đề cần quan tâm trong trường

hợp gãy này?

Gãy trên lồi cầu xương đùi

Việc gì xảy ra khi cơ kéo?

Phải thay đổi lực kéo của cơnhư thế nào?

•Kéo•Kéo

Các lực gây biến dạng là gì?

Kế hoạch điều trị?

Phương pháp cho phép bệnh nhân đi lại

•Trẻ đi lại vui vẻ

Khuyết điểm của phương pháp điều trị này?

Cần dặn dò cha mẹ bệnh nhân điều gì?

Đây có phải là cách điều trị tốt?

Sụn tiếp hợp

Kém vững, khó tránh sụn tiếp hợp

Đinh bắt chéo ở đường gãy

Có cách điều trị nào tốt hơn nữa?

Đóng đinh xuôi dòng

Hình dạng đinh thay đổi như thế nào khi dùng kỹ thuật này?

Đóng đinh xuôi dòng dành cho gãy đầu dưới xương đùi

Đinh đầu tiên có hình dạng như thường lệ

Ngược dòng

Đinh thứ hai có hình dạng chữ “S”

Xuôi dòng

Kỹ thuật đặc biệt

Đinh thứ 1Đinh

thứ hai

•900

Xuyên qua sụn tiếp hợp nếu

cần

Đuôi đinh lộ nhiều quá

Gãy sụn tiếp hợp đầu dưới xương đùi

Tai nạn do bánh xe

Cơ chế chấn thươngTên gọi ban đầu của loại gãy này?Cơ chế chấn thương phổ biến nhất của các gãy xương này trong thời đại hiện nay

Hoạt động thể thao

-tăng nguy cơ sụn tiếp hợp ngừng tăng trưởng

+ ổn định sụn tiếp hợp

Các yếu tố giải phẫu nào quyết định tiên lượng các loại gãy này?

Đây là các cấu trúc gì?Chúng giữ vai trò gì?

Valgusstress

Dây chằng bám tận vào phần đầu xương đùi

Phân loại các loại gãy này như thế nào?

Theo loại sụn tiếp hợp

Áp dụng như thế nào vào điều trị?

Gợi ý phương pháp cố định ổ gãy

Trong-Ngoài Trước-Sau

Phân loại các loại gãy này như thế nào?

Các kiểu di lệch

Các hoạt động thể thao

Chấn thương mạnhÍt nguy cơ tổn thương mạch-thần kinh

Nhiều khả năng xảy ra các biến chứng

Có hai loại chính?Có ý nghĩa gì về nguyên nhân?Ý nghĩa như thế nào về biến chứng?

Tuổi đóng vai trò gì?

Trẻ

Ngừng tăng trưởng

gây tác hại lớn

Ngừng tăng trưởng gây

tác hại ít hơn

Lớn

Làm thế nào để chẩn đoán được?•Lâm sàng

•Chẩn đoán hình ảnh

Khám lâm sàng?

• Biến dạng (nếu gãy có di lệch)• Tại chỗ

Sờ đau (nếu không di lệch)• Tràn máu trong khớp • Dấu hiệu quan trọng nhất?

Luôn luôn khám thần kinh mạch máu!!!

Giá trị của các phương pháp chẩn đoán hình ảnh?

Di lệch Chẩn đoán lâm sàng

thường rõ ràng

Phác họa

Kiểu di lệch và phân loại theo Salter-Harris

Các dấu hiệu có thể tiềm ẩn

Giá trị của các phương pháp chẩn đoán hình ảnh?

Gãy xương không di lệchCó thể phát hiện gì?

7 tuổi, khớp gối sưng, đau

Bước tiếp theo?

Bên gãy, các đường viền phần mềm biến mất

Các đường viền phần mềm ở lớp sâu

X quang không chỉ cung cấp thông tin về xươngThử dùng kỹ thuật xem mô mềm

Hình này cho bạn biết những gì?

Cho biết điều gì?

Mỡ bên trong khớp

Chụp chếch

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác?

MRI xác định đường gãy

X quang? Gãy xương?

7year old painful,swollen kneeTiêu chuẩn vàng để phát hiện các đường gãy kín đáo?

Triệu chứng duy nhất của bệnh nhân là ấn đau ở mặt ngoài gối

X quang này cho thấy gì? Có gãy xương?

Vai trò của x quang với tư thế chụp toác khớp??

Thực hiện với tư thế bệnh nhân hoàn toàn thư giãn

12 tuổi, huấn luyện viên đoán:chấn thương dây chằng gối phải

Bởi vì mặt trong gối mở ra khi kiểm tra tại hiện trường

Không nhất thiết cần các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tối tân

Nên thực hiện kỹ thuật X quang toác khớp như thế nào?

Thế còn các dây chằng?

Dây chằng có thể đứt

Các dây chằng có thể đứt khi sụn tiếp hợp chưa đóng?

Cảnh giác với di lệch muộn

Điều quan trọng nhất cần đề phòng khi điều trị các loại gãy này?

Ngay cả với ca gãy không di lệch? Nếu bạn điều trị bảo tồn Tối thiểu cần những gì?

Bất động cả hai khớp háng và gối

• 12 tuổi, bệnh cứng khớp bẩm sinh

• Sưng ít,• Gối cứng ở tư

thế duỗi • Cách điều trị?

Bột đùi bàn chân

Có phải chỉ cần những yếu tố này? Gãy

không di lệch?

• 1 tháng sau, không đến tái khám theo hẹn

Làm gì bây giờ?

Mổ nắn, đồng ý

không?

Sau mổ mở nắn xươngCố định xương gãy như thế nào?

Xuyên vít ngang hành xương?Xương mềm sẽ không giữ được dụng cụ kết hợp xương

Một giải pháp khả thi

Tiến trình nắn xương như thế nào cho mỗi kiểu gãy tương ứng?

Di lệch trong – ngoài

Mục tiêu: ngược lại cơ chế biến dạng

Di lệch trong – ngoài

1. Kéo để tách rời hai đoạn gãy

2. Đẩy ngược di lệch để nắn hai

mảnh gãyCần làm gì

trước? Bước kế tiếp?

Di lệch Trước – Sau

Các ca gãy xương khác có cùng kiểu gãy?

Gãy xương trên lồi cầu kiểu duỗi type III

Điều này có ảnh hưởng đến cách điều trị?

Tại sao không nắn như gãy trên lồi cầu xương cánh tay?

Nắn xương và xuyên kim giống như gãy trên lồi cầu kiểu duỗi

Cho nằm sấp Sau đó, gập tối đaCuối cùng, xuyên kim chéo chữ X

Nắn và xuyên kim giống như gãy trên lồi cầu kiểu duỗi

Sau – Trước

Đoạn xa bị khóa kẹt phía sau

Cần làm điều gì trước?Gập đoạn xa để gỡ kẹt

Tư thế bất động sau cùng là gì?

Bất động ở tư thế duỗi

A A

A

AA

A

Sau khi đã nắn được, liệu chỉ bó bột là đủ

để cố định ổ gãy?

Câu trả lời:

Không

Không

Không

KhôngBạn có hiểu lý do?

6 tuổi té xe đạp

Phim ban đầu

Kiểu gãy gì?

Không! Chỉ bó bột là không đủ

Nguyên tắc bất động ổ gãy

Vít xuyên Hành xương Đầu xương

Bất động bằng:

13 tuổi, chơi bóng bầu dục

Gãy kiểu gì?

Kiểu trong – ngoài

Các giải pháp điều trị?

Lý tưởng cho Vít xuyên hành xương

12 tuổi, cầu thủ bóng đá

Kiểu gãy?Các cách điều trị?

Lý tưởng để dùng vít xuyên đầu

xương

Cần kết hợp xương kiểu gì cho bệnh nhân 9 tuổi này?

Đôi khi Xuyên kim chéo là giải pháp duy nhất

Hậu phẫu, có các lưu ý gì?

Khi nào cho phép:Vận động khớp?

Đi chịu sức nặng?

Ba tuần hoặc khi có đủ can cho thấy ổ gãy vững

Immobilization ?Tùy độ vững của ổ gãy

Hãy xem các biến chứng thường gặp

Tỉ lệ của ngừng tăng trưởng sụn tiếp hợp? 50%

Tỉ lệ của tổn thương mạch máu? 2%

Di lệch thứ phát nào được chấp nhận?Trong mặt phẳng đứng dọc-Được

Trong mặt phẳng trán-Không Khi nào bạn còn có thể nắn kín?

10-13 ngàyBạn phải cân nhắc nguy cơ gây sụn tiếp hợp

ngừng tăng trưởng và phẫu thuật cắt xương sửa biến dạng về sau này

Thêm vài biến chứng nữa

Tổn thương thần kinh thường gặp nhất?Thần kinh mác (3%)

Tỉ lệ mất vững do tổn thương dây chằng phối hợp?29%

Các lý do khiến không nắn được ổ gãy?Màng xương kẹt

Kiểu gãy Type IV ,Type III Salter-Harris

Tóm lại, tránh các sai lầm!

Không nhận ra một gãy xương mới Bất động ổ gãy không thích hợp

Không nhận ra tổn thương dây chằng Không báo trước nguy cơ ngưng tăng trưởng trong tổn thương sụn tiếp hợp

Type I và II Không nhận ra tổn thương mạch máu cấp

tính – muộn

Tổn thương sụn tiếp hợp đầu trên xương chày

Các con số thống kê liên quan kiểu gãy này?

Tỉ lệ của loại gãy này?May thay, hiếm gặp (1%)

Thường gặp nhất ở lứa tuổi nào? Thường là chấn thương của tuổi thanh thiếu

niên, chủ yếu xảy ra trong các hoạt động thể thao

Phân loại kiểu gãy này như thế nào?Thường dùng bảng phân loại Salter-Harris

với các loại phổ biến nhất là S-H II,III

Các chi tiết giải phẫu nào giải thích lý do vì sao hiếm gặp gãy sụn tiếp

hợp đầu trên xương chày?

Được bảo vệ bởi:1. Lồi củ chày cong

2.Sụn tiếp hợp cong

Cấu trúc dây chằng bảo vệ đầu trên xương chày như thế nào?

Nơi bám của các dây chằng:Bó DCBT sâu bám vô đầu xương

Bó DCBT nông bám hành xương

Dây chằng bên mác bám xương mác

Nhờ vậy, đầu trên xương chày

được bảo vệ không bị stress

từ các dây chằng DCBT: dây chằng bên trong

Phân loại các kiểu gãy này?

Theo hướng di lệch của đoạn gãy

Type I quá duỗi

Lo ngại điều gì?

Tỉ lệ tổn thương mạch máu cao. Vì sao?

Động mạch bị cung phần mềm ràng buộc vào xương

•Động mạch khoeo dễ bị thương!

Hành xương đè vào động mạch

Type II Valgus

Mối liên quan đặc biệt giữa xương mác và xương chày ảnh hưởng đến

hình dạng gãy như thế nào?

Đầu trên xương chày + xương mác

bị đẩy chung ra hướng trước - ngoài

Hành xương bị đẩy ra hướng sau – trong

Nhiều ca gãy kiểu này có cơ chế chấn thương là lực bẻ valgus

Các cấu trúc giải phẫu quyết định kiểu gãy như thế nào?

Vùng nào phải chống chọi các lực ép?

Các lực căng?

Vậy, các yếu tố của loại gãy valgus này?

1. Đứt dây chằng bên trong 2. Chịu ép phía ngoài3. Gãy S-H-III

Các ca gãy này được phẫu thuật như thế nào?

Nắn kín hay mổ nắn

Kết hợp xương?

Nắn với sự hỗ trợ của nội soi khớp

Vít xuyên hành xương

•Vít xuyên đầu xương

Kiểu gãy gập Type III

Cần chú ý điều gì?

Hiếm

Ngưng tăng trưởng Hoặc

Nắn chưa đủ??

Nắn kín Xuyên kim qua da

Các nguyên tắc điều trị chung

• Đầu tiên đánh giá tình trạng mạch máu – thần kinh cẩn thận!

• Nắn xương; đánh giá độ vững • Đánh giá các tổn thương dây chằng • Xem mặt khớp có cấp kênh không • Cố định ổ gãy • Theo dõi cẩn thận biến chứng sụn tiếp

hợp ngưng tăng trưởng

Tỉ lệ ngừng tăng trưởng?

14-24%

Cám ơn các bạn đã theo dõi