Adresa e redaksisë:Rr. Sami Frashëri,

Pallatet e Aviacionit, Nr. 4Tel: 04 272 565 • 068(9) 20 35 300

E-mail: info@gazeta-shqip.com

Viti II - Nr. 210 (500) E premte, 3 gusht 2007 E përditshme e pavarur Çmimi 30 lekë, 1.5 euro

PER REKL AMA KONTAKTONI NE NUMRAT: 069 20 50 420 • FA X 04 272 567 • 069 20 50 458GAZETA SHQIP marketing@gazeta-shqip.com

Drejtor

Kryeredaktor

Zv/Kryeredaktor

BESNIK MYFTARI

BLEDAR ZAGANJORI

URIM BAJRAMIwww.gazeta-shqip.com

Sollaku dorëzohet, ikën në Amerikë,opozita pranon në heshtje “shkarkimin”

Kosovë, zbulohettrafiku i pistoletaveRreth 506 armë, kryesisht pistoleta

kanë rënë në duart e Shërbimit tëKosovës, pas një operacioni që ishte

përgatitur prej katër muajsh. Departamen-ti i Policisë Kriminale kishte bërë hetime in-tensive gjatë kësaj periudhe, derisa ka rënënë gjurmë të dy personave që i kishin mbush-ur makinat e tyre me pistoleta të tipit "Zasta-va". Policia nuk e di saktësisht vendimin eprodhimit të këtyre pistoletave, fabrikakryesore e të cilave është në Serbi, në...

LAJMI I VONE/ Ish-polici qëllon pensionistin në mes të turmës në bulevard. Nuk kishte drita, zhduket në errësirë

Elbasan, vrasje në mes të qytetitKOMENT

Politika qës’mobilizondot qytetarët

Në shkrimin e fundit tëbotuar dy ditë më parënë gazetën "Shqip", në të

cilin rrekesha të bëja një trajtimshumë emocional e aspak anali-tik të krizës energjetike të këtyreditëve të verës, thosha midis tëtjerash: "Ca të tjerë duan të dalinnë rrugë të protestojnë e të ngrenëzërin në kupë të qiellit, por me këtë dalin? Me Ilir Metën, i cili kërkontë organizojë protesta vetëm memitingashët e tij, të cilët nga ana evet, përpara se të jenë të merako-sur për faktin që s'ka drita, janë tëmerakosur për të zënë një vendpune në polici, doganë, etj,. etj?"Menjëherë pas kësaj më erdhëndo SMS, nëpërmjet të cilave donjerëz e përfaqësues të LSI-së,shprehnin mosmiratimin e pa-kënaqësinë e tyre ndaj këtijpasazhi të shkrimit. Më...

MUSTAFA NANO

NE FAQEN 9

NE FAQEN 5

Njëzetedy vjeçarja, që prej disa viteshishte bërë shqiptarja më e kërkuarnga drejtësia amerikane, ka rënë

më së fundmi në pranga, pasi është refu-zuar nga Policia Kufitare gjermane që tëhynte në këtë vend. Ermira Hatija, rreth 1muaj më parë, ka tentuar të largohet ngakontinenti amerikan, duke i hipur një...

NE FAQEN 8

NE FAQEN 8

Edhe Ceka e Milo takojnë Topin: Kufizimi i mandatit zgjidh problemin me Prokurorin

NE FAQEN 3 NE FAQEN 2

PAD e PDS u thonë joFederatës së majtë

Kryetari i Partisë Demokracia Sociale,Paskal Milo, dhe kryetari i PartisëAleanca Demokratike, Neritan

Ceka, janë shprehur kundër idesë sëhedhur nga kryetari i Partisë Socialiste, EdiRama, dhe kryetari i Partisë Social-demokrate, Skënder Gjinushi, për krijimine një federate të majtë. Pas zgjedhjes sëPresidentit të ri, në kampin e majtë u zbu-luan edhe mosmarrëveshjet që ekzistoninmes partive. Tashmë mund të thuhet...

Fluturimi ipropozimeve

NE FAQEN 9

ALBIN KURTI

Agimi Çeku kërcënoi. Tha:"28 Nëntor!". Propozoi qëfesta e pesëfishtë ko-

mbëtare të bëhet e gjashtëfishtë.Propozoi që të shpallet pavarësiae Kosovës mu me 28 nëntor të këtijviti. Ditën e shpalljes së pavarë-sisë së Kosovës secili e mendon sinjë datë që më pas do të bëhejhistorike. Mirëpo, për ta shpallurpavarësinë, Agim Çeku e zgjodhinjë datë që tashmë ishte his-torike. Mbase e pavetëdijshmja etij po vepronte: meqë shpallja eparamenduar e tij s'do të mund tëishte njëmend historike, ai e pro-pozoi një datë tanimë të mirënjo-hur historike. Dhe, jo vetëm kaq.Ai propozoi datën, e cila dukeqenë një shënjuese e shumëfish-të përgjatë historisë sonë, ështëpjesë organike e identitetit ko-mbëtar shqiptar si asnjë datëtjetër. Rastësia, gjithsesi, ndodhetnë siklet me të pavetëdijshmen.Edhe nëse 28 Nëntori s'do të arr-ijë të bëhet festë e...

Prurjet 2 metër kub në sekondë

Thahet edhe Mati,mbyllen Ulëzadhe Shkopeti

New York, shqiptarët lajnë hesapet me armë në mes të rrugës. Një i vdekur dhe një i plagosur në Queens. Policia: Ishin gangsterë

Kapet shqiptarja më e kërkuarArrestohet në Kanada, Ermira Hatija, 22 vjeç, e shpallur “Most Wanted” në SHBA

OKAZION

OKAZION

EMERGJENCA

“Antonov” shuan flakët në Veri. Në zjarr, edhe kodra e Farkës

Zjarret zbresin në Tiranë,digjen 3 magazina në agim

FUTBOLL

Kavajasit arrijnë plot vuajtje një kualifikim historik

Besa kalon turin në Uefa,Teuta s’fiton as në Durrës

NE FAQEN 6NE FAQEN 22

Privilegjohenmaturantët e10-ës,nuk do paguajnë

taksa

Ministria: Studimet falas

NE FAQEN 21

Rritja e pensionevefillon më 15 gusht,

efektet nga 1korriku

ISSH nis llogaritjen e shtesave NDRYSHE

Çfarë na shtyn tëbëjmë dashuri?

Një pyetje qëpër dekada

më radhë katërhequr

vëmendjen epsikologëve

dhe...

NE FAQEN 12

Tragjedia e Kukësit,shpërthimi ndodhinga eksplozivi i

përgatitur në shtëpi

Mbyllen hetimet, policia: Ishteaksident, jo hakmarrje Tmerrohet Laçi, bandat

luftë në mes të qytetit

Qyteti i Laçit është tronditur në orët e vona të ditëssë djeshme nga një luftë e ashpër bandash kriminale që ka përfunduar me gjakderdhje e viktima.

Banorët kanë kaluar momente ankthi dhe paniku, kuranëtarët e dy grupeve rivale janë përleshur me armë zjar-ri për rreth 15 minuta, duke lënë të plagosur disa prej tyre.Lajmin e kanë bërë të ditur burimet policore lokale, të cilatu shprehën se forcat e rendit kanë mbërritur vonë nëvendngjarje, në pamundësi për të kryer arrestime, por përtë mbledhur provat materiale, që janë disa gjurma gjakudhe gëzhoja. Ndërkohë, sipas burimeve, pak momente...

NE FAQEN 6

KRONIKA

NE FAQEN 12

NE FAQEN 15

NE FAQEN 30

E PREMTE, 3 GUSHT 2007SHQIP 2

POLITIKE

EVA GJURA

Kryetari i Partisë DemokraciaSociale, Paskal Milo, dhe kryetari i Partisë Aleanca

Demokratike, Neritan Ceka, janëshprehur kundër idesë së hedhurnga kryetari i Partisë Socialiste, EdiRama, dhe kryetari i Partisë Social-demokrate, Skënder Gjinushi, përkrijimin e një federate të majtë.Pas zgjedhjes së Presidentit të ri,në kampin e majtë u zbuluan edhemosmarrëveshjet qëekzistonin mes par-tive. Tashmë mund tëthuhet se partitë edrejtuara nga EdiRama, Skënder Gji-nushi, Ilir Meta, PaskalMilo dhe Neritan Cekaveprojnë individual-isht dhe kjo duketedhe nga qëndrimetqë mbajnë për çështjetë caktuara dhe lëvizjetpolitike që kanë nisur.Kryetari i Partisë Demokracia So-ciale, Paskal Milo, i pyetur sesi evlerësonte idenë e rihedhur përfederatën, është shprehur me iro-ni se “në fillim duhet të federohetvetë Partia Socialiste, si partia mëe madhe e opozitës dhe pastaj tëfederohen edhe aktorët e tjerëpolitikë të së majtës shqiptare”.Më tej, Milo ka theksuar se “nësedikush kërkon ta përdorë çësh-tjen e federatës për të kaluarvështirësitë e përkohshme osepër t’u atashuar në prag të

MENDIMI

E vetmja aleate e PS-së qëmbështet idenë e federatëssë majtë deri më tani është

PSD-ja e drejtuar nga Gjinushi.Pasi partitë e tjera, pjesë e koali-cionit opozitar, kanë deklaruar senuk shohin ndonjë gjë pozitivenga realizimi i kësaj federate. Pordy partitë e majta,PS dhe PSD-ja, tëcilat kanë hedhuridenë e krijimit tëkësaj federate, ak-tualisht janë nëfazat e ideimit tëkësaj strukture.Burimet partiakehedhin dritë mbiopsionet e para sesi mund të konceptohet funksion-imi i federatës, paçka se çdo gjëështë në diskutim e sipër dhe senuk ka marrë formën e ekzekutim-it. PS-ja dhe PSD-ja mund të zgje-dhin një formë organizimi të ng-jashme me atë që zbaton BE-ja.Çka nënkupton krijimin e institu-cioneve të përbashkëta, përveçatyre që ka secila prej partive.Ndërsa për formën e drejtimitmund të zbatohet skema e rrota-

bashkim të mundshëm. Sipasdrejtuesve të LSI-së, kjo është diç-ka e parakohshme dhe nuk mundtë flitet për momentin për një teoritë kësaj natyre. Në një moment tëcaktuar, kreu i kësaj partie, IlirMeta, e cilësoi federatën si një idefluturake të kreut të socialistëve,Edi Rama. Partia Aleanca

Demokratike e kaparë gjithashtume skepticizëmfederatën, për sh-kak se nuk u për-ket partive tëmirëfillta të maj-ta. Ndërsa PaskalMilo nuk kadhënë ndonjë

qëndrim të qartë deri në këto mo-mente, nëse do të pranojë të futetnë federatë apo jo. Social-demokratët kanë qenë të men-dimit se asnjë parti nuk është edetyruar të bëhet pjesë e një fed-erate. Ndërsa i është mëshuaridesë se asnjë subjekt politik nukpa pse të shfaqë shenja xheloziepolitike nëse dy parti vendosin tëbashkohen në një strukturë tëkësaj natyre.

cionit, gjë që aplikohet edhe meBE-në, ku vendet anëtare marrinPresidencën për një kohë të cak-tuar. Në planin konkret, “Presi-denca” do të pasohej herë nga so-cialdemokratët e pastaj nga so-cialistët. Ndërsa vendimmarrjado duhet të kalojë me unanimit-etin e të dyja partive, pjesë e fed-erimit. Bashkëpunimi i partive sinjë e vetme, natyrshëm do mund

të vihet re kryesisht te raportet mesubjektet e tjera apo te përfshirjanë zgjedhje. Një federatë e tillë dotë duhet të hynte me një sigël nëzgjedhje dhe në marrëdhëniet menjë parti tjetër reagon si parti evetme. Por sipas drejtuesve tëPSD-së, një nga arsyet se pse fed-erata e majtë nuk është ndërtuar,është se shumë veta mbështesinkarrierën e tyre mbi konfliktet e

brendshme. PSD-ja sqaron sedrejtimi do të jetë kolegjial dheçdo parti ruan individualitetin.Federata është si BE-ja, ka fazate bashkimit dhe shtetet lëshojnëpak nga sovraniteti i tyre në dobitë sovranitetit të përbashkët. Porideja e hedhur nga PS-ja duketse nuk ka gjetur mbështetje teLSI-ja, e cila deri më tani e kakundërshtuar në vazhdimësi një

‘‘Partitë e tjera opozitare janëshprehur kundër këtij bashkimi,duke e vlerësuar si tëparakohshme idenë e hedhurnga kryetari i PS-së, Rama

‘‘Dy partitë e majta, PS-ja dhePSD-ja, të cilat kanë hedhur

idenë e krijimit të kësajfederate, aktualisht janë në

fazat e ideimit të kësaj strukture

ardhjes së zhvillimeve të reja poli-tike që mund të ketë e majta osenë prag të ardhjes së zgjedhjevetë ardhshme parlamentare ajoështë punë e tij”. Ne, tha Milo, re-spektojmë qëndrimet që mbangjithsecili, por nuk mund t’uatashojmë dhe të mbështesimkur shikojmë se ato nuk kanëtransparencën e duhur. Pothua-jse të njëjtën ide me Milon kandarë edhe kryetari i Partisë Ale-anca Demokratike, Neritan Ceka,i cili ka deklaruar se “ne kemi

thënë në mënyrë të qartë se në njëpolitikë të re të shtensionuar qëkërkon natyrisht muaj prove, dotë ketë një gjykim të aleancësdemokratike për përkatësin nëspektrin politik”. Javët e fundit,harmonizimi dhe koordinimi i ve-primeve mes partive te majta savjen dhe del më në pah se nukfunksionon siç duhet. PS-jaduket se ka probleme brendastrukturave të saj dhe në shtatorRama pritet të nisë një tur në bazëpër fushatën brenda partisë.

Ndërkohë që kryetari i LSI-së,Meta, ka ndërmarrë një tur tjetër,por ndryshe nga Rama, ai bashkëme mbështetësit e tij dhe qyteta-rët po protestojnë për mungesënme orë të gjata të energjisë elek-trike. Ndërkohë që Ceka dhe Miloduket se janë më të zënë me re-formën e sistemit të drejtësisë dheKodin Zgjedhor, duke u bërë gatikështu për zgjedhjet e përgjiths-hme. Ndërsa mes LSI-së dhe PDS-së, tashmë është zbuluar se mar-rëdhëniet mes tyre nuk kanë sh-

kuar kurrë mirë. Konflikti mes tyresa vjen dhe shtohet, pasi Gjinushiakuzoi se disa parti të majtambështetën Berishën nëzgjedhjen e Presidentit, duke aku-zuar kështu Metën dhe Cekën.Deklarata e cila mori kundër-përgjigjen e saj nga LSI-ja men-jëherë, pasi kryetari i saj i kujtoiPSD-së se ka kohë që mbetet nëteorinë e zgjedhjeve të parakohs-hme, ndërkohë që kur kishtemundësi për ta bërë një gjë të tillëheshti.

FUNKSIONIMITashmë mund të thuhetse partitë e majta veprojnëindividualisht dhe kjo duketedhe nga qëndrimet qëmbajnë për çështje tëcaktuara dhe lëvizjetpolitike që kanë nisur

PERKUJTIMORJA

Zv.Kryeministri Gazmend Oketa ka dhënë dje mbështetjen e

plotë të qeverisë për ish të përnd-jekurit politikë. Këtë mbështetje,Oketa e ka dhënë gjatë ceremonisësë zhvilluar me rastin e 40-vjetorittë shpërthimit të Burgut të Burre-lit. Zëvendëskryeministri kapremtuar se qeveria është e an-gazhuar për kalimin sa më shpejttë ligjit për dëmshpërblimin e tyre.Duke vlerësuar sakrificën e tëgjithë atyre që kanë gjetur vdekjennë burgun famëkeq të Burrelit,zv.kryeministri iu drejtuar ish tëpërndjekurve politikë të pran-ishëm në këtë përkujtimore se“nuk duhet të ndiheni viktima,sepse ju jeni heronj. Heronj qëmbijetuat në një diktaturë të egërdhe dhatë ndihmesën tuaj në për-shpejtimin e vdekjes së saj”. Oke-ta ka theksuar se askush nukmund t’ua kthejë këtyre njerëzveato çfarë kanë humbur, por sot atameritojnë respekt e mirënjohje ngapopulli për sakrificat që kanë bërë.Të pranishëm në këtë aktivitet ish-in deputeti Aleksandër Biberaj,deputeti i zonës, Idriz Xhumara,kryetari i Bashkisë së Burrelit,Skënder Lleshi, një nga të mbijetu-arit e këtij burgu, Adem Allçi. Nëkëtë ceremoni u bë përkujtimi i tëvrarit Sazan Hadëraj, eshtrat e të cilitende nuk janë gjendur. E pran-ishme në këtë ceremoni ishte e bijae tij, zonja Alma Hadëri, e cila e falën-deroi zv/kryeministrin për vëmend-jen e kushtuar në këtë ditë. e.gj

Vazhdojnë polemikat në gjirin e opozitës për mënyrën e funksionimit të koalicionit opozitar

Milo e Ceka i thonë jo federatës së majtëKryetari i PDS-së: Socialistët duhet të federohen në fillim mes vetes

Diskutohet ideja e parë se si mund të organizohet bashkimi mes socialistëve dhe socialdemokratëve

Ideja e federatës deri tani,mbështetet vetëm nga PSD-ja

Oketa: Qeveria dotë mbështesë ish të

përndjekurit

Duhet të federohetvetë Partia Social-iste, si partia më emadhe e opozitësdhe pastaj tëfederohen edheaktorët e tjerëpolitikë të së majtësshqiptare

Milo

Ne kemi thënë nëmënyrë të qartë senë një politikë të re tështensionuar qëkërkon natyrisht muajprovë do të ketë njëgjykim të PAD-së përpërkatësin nëspektrin politik

Ceka

PDSPDS-ja mbështetqëndrimet që mbangjithsecili, por nuk mund t’iatashojmë dhe t’imbështesim kur shikojmëse ato nuk kanë transpar-encën e duhur

KONFEDERATAE MAJTE

KONFEDERATAE MAJTE

SHQIP 3E PREMTE, 3 GUSHT 2007

Opozita pro ndryshimit të KushtetutësMilo: Kreu i organit të akuzës duhet të funksionojë si organet e tjera kushtetuese

Dy parti të koalicionit të majtë mbështesin idenë e hedhur nga kreu i PDK-së për mandatin e kryeprokurorit

EVA GJURA

Ideja e hedhur nga kryetari iPDK-së Nard Ndoka për kufizimin e mandatit të Prokurorit

të Përgjithshëm, pas takimit mePresidentin Topi, është mbështe-tur një ditë më pas edhe nga kry-etarët e dy prej partive opozitare,përkatësisht kreut të PAD-së Ner-itan Ceka dhe kryetarit tëDemokracisë Sociale, Paskal Milo.Kryetari i PDS-së dhe kryetari iPAD-së, pas një takimi qëkanë zhvilluar dje, secilipër rreth gjysmë ore mePresidentin e Repub-likës, para mediave kanëpranuar idenë e kufizim-it të mandatit tëkryeprokurorit, ashtu siçndodh me të gjitha insti-tucionet e tjera kush-tetuese. “Patjetër që jampër kufizimin e mandatittë Prokurorit të Përgjiths-hëm, për faktin se tëgjitha institucionetkushtetuese në Shqipërikanë një mandat të kufi-zuar dhe Prokuroi iPërgjithshëm nuk e ka.Pse duhet ky instituciontë bëjë përjashtim ngakjo sjellje politike, apoedhe nga ky qëndrim qëështë mbajtur ndaj institucionevetë tjera”, është shprehur kryetari iPDS-së Paskal Milo, pas takimit qëka zhvilluar me Presidentin BamirTopi. Kreu i PDS-së është shprehurmjaft i kënaqur në lidhje metakimin e zhvilluar me kreun e sh-tetit, duke theksuar se prej tij kamarrë angazhimin për të respek-

tuar Kushtetutën, për të qenë mbipalët dhe mes palëve, si e vetmjarrugë për të zhbllokuar procesin engecjes së reformave dhe për t’ibërë ato jo vetëm pronë e një insti-tucioni të vetëm, por një aktivitetintensiv bashkëpunimi midis tëgjitha institucioneve shqiptare,midis të gjithë aktorëve kryesorëpolitikë. Gjithashtu, Milo ka dek-laruar se pjesë e bisedës me Pres-identin Topi ka qenë edhe urgjen-ca për të realizuar një numër refor-

mash të domosdoshme në Sh-qipëri, të cilat si rezultat i një kolap-si institucional kanë qenë tëmbetura në mes të rrugës. Pjesë ekëtyre reformave sipas tij, do tëjetë edhe Prokuroria e Përgjiths-hme, reformë e cila do të kryhet mepjesëmarrjen aktive të të gjithë ak-torëve kryesorë politikë dhe insti-tucionalë në Shqipëri. “Reformanë sistemin e drejtësisë, duhet tëzhvillohet, por ajo duhet të ketë sipjesë përbërëse Prokurorinë e

Përgjithshme dhe Prokurori iPërgjithshëm është ftuar të jetëpjesë e kësaj reforme, që do të fil-lojë të zbatohet në vjeshtë, në tëgjithë sistemin e drejtësisë”, ështëshprehur Milo. Po kështu, pro re-formimit të sistemit të drejtësisëka dhënë qëndrimin e tij pro, edhekryetari i PAD-së Neritan Ceka. Aika deklaruar se “jam i sigurt se Topido të jetë një garanci dhe mëshumë akoma, në mundësinë e njëpolitike të re, që u referohet prob-

lemeve që ka sot Shqipëria, prob-lemeve të jetës së përditshme, tëkualitetit të jetës, por dhe të njëpolitike, e cila i konvergon forcat eklasës politike drejt zgjedhjevedhe jo drejt konflikteve”. Ceka katheksuar se PAD-ja mbështet çdoreformë që krijon një drejtësi të pa-varur. Kreu i shtetit ka zhvilluar derimë tani pesë takime me kryetarët epartive parlamentare dhe pritet tëzhvillojë këto ditë edhe takime mekryetarët e partive të tjera.

MILOKryetari i PDS-së, pro kufizimittë mandatit tëkryeprokuroritdhe reformimittë sistemit tëdrejtësisë

takimi

Para katër ditësh, Presidenti i Republikës ka

pritur në zyrën e tij,Prokurorin e PërgjithshëmTheodhori Sollaku. Mëso-het se takimi është zhvillu-ar kokë më kokë dhe ka zg-jatur për gati 90 minuta.Presidenca është mundu-ar të mos e bëjë publikekëtë takim, duke u justi-fikuar me argumentin sekëto janë takime punerutinë. Ndërsa burimepranë Prokurorisë bëjnë tëditur se mes kreut të shtetitdhe kryeprokurorit ka pa-sur një takim, i cili ka zgja-tur për gati një orë e gjysmëdhe se biseda mes tyreështë karakterizuar ngatone të qeta. Sipas këtyreburimeve nuk është disku-tuar për shkarkimin apolargimin e kryeprokurorit,pjesa më madhe e bisedësështë përqendruar tekpuna e Prokurorisë sëPërgjithshme e zhvilluarmuajt e fundit.

Nisin ndryshimet në stafin drejtues të Presidentit të Republikës

Dalëngadalë, Presidenti i ri iRepublikës Bamir Topi pokonturon edhe stafin e tij të

punës, me të cilin po përgatitet tëdrejtojë për pesë vitet e ardhshmevendin. Të parin, kreu i shtetit kaprezantuar sekretarin e përgjiths-hëm të Presidencës, DashamirXhaxhiu, i cili tashmë ka nisurpunën zyrtarisht, ndërsa këto ditë,një tjetër punonjës i ri i është bash-kangjitur këtij institucioni. Ish-drejtori i përgjithshëm i Protokollittë Shtetit, Arben Çiçi, tashmë ështëlarguar nga pozicioni i tij i më-parshëm, duke u bërë pjesë e stafitkëshillues të Presidentit. Çiçi do tëmbajë postin e këshilltarit diploma-tik në Presidencë pranë Presiden-tit Topi. Kanë kaluar vetëm dhjetëditë nga zgjedhja e Presidentit të ri,kohë e mjaftueshme kjo për të ni-sur edhe diskutimet e para përndryshimin e stafit të vjetër të Pres-idencës. Ashtu siç kishim bërë edhemë parë me dije, të parët që do tëpreken nga këto ndryshime janëkëshilltarët e ish-presidentit Moi-siu, një pjesë e të cilëve priten tëlargohen këtë muaj, për t’u zëv-endësuar në shtator me emra tërinj. Gjithashtu, të njëjtin fat mekëshilltarët, pritet të kenë edhedrejtorët e këtij institucioni, të cilëtdalëngadalë duhet ta kenë përgat-itur veten e tyre për dorëzimin edetyrës së tyre. Mësohet se puna enisur intensivisht nga PresidentiTopi që ditën e parë të betimit të tij,bënë të domosdoshëm edhe fak-tin për të pasur pranë këshilltarëtdhe bashkëpunëtorët e tij, ndajbëhet e ditur se shumë shpejt, kreui shtetit do të marrë një këshilltar të

ri për ekonominë, për marrëdhëni-et juridike dhe për politikën, për tëvijuar më pas me këshilltarët e tjerë.Një pjesë e punonjësve të Presi-dencës megjithëse kanë përsh-typjen më të mirë për Presidentin eri, ende nuk dinë të thonë nëse dotë vazhdojnë të jenë në detyrën etyre që kanë mbajtur për pesë vjetme radhë. Gjatë kontakteve me ta

dhe bisedave fare të shkurtra, pasinuk pranojnë të thonë asnjë fjalë,arrin të mësosh vetëm një frazë, tanido të bëjnë pushimet të shohim seçdo të ndodhë në shtator. BamirTopi është zgjedhur President ivendit më 20 korrik nga Kuvendi iShqipërisë me 85 vota. Më pas, më24 korrik ashtu siç e përcakton qartëedhe Kushtetuta kur i mbaron

mandati Presidentit të më-parshëm, Topi ka bërë betimin e tijnë sallën e Kuvendit para de-putetëve dhe më pas ka marrëpjesë në Pallatin e Brigadave kuështë bërë ceremonia presiden-ciale. Java që sapo u mbyll ishtejava e parë e Topit si kryetar shteti,ku ka zhvilluar edhe takimin e parëzyrtar, duke pritur në Presidencë

kryetarin e PS-së Edi Rama. Ditët nëvazhdim, pritet që Topi të ketë tëtjera takime me kryetarët e partiveparlamentare të opozitës, por edhetë mazhorancës, ku temë kryesoree diskutimit, ashtu si edhe me kry-etarin e PS-së do të jenë zhvillimetpolitike në vend dhe realizimi i re-formave për anëtarësimin e venditnë BE dhe në NATO. e.gj

Ambasadorit Çek

Dhjetë ditë pas marrjes së detyrës së re si President i Republikës, Bamir Topi ka dhënë edhe med-

aljen e tij të parë. Gjatë një ceremonie zyrtare, Presi-denti Bamir Topi i ka dorëzuardje Ambasadorit të Republikëssë Çekisë në Tiranë, MiroslavShindlear, “Medaljen e Mirën-johjes” në vlerësim të kon-tributit të dhënë në konsolidi-min e marrëdhënieve tradicio-nalisht miqësore midis Çekisëdhe Shqipërisë dhe konkretiz-imin e bashkëpunimit dyp-alësh në fusha me interes tëndërsjellë. Në ceremoninë e or-ganizuar me këtë rast në Presidencë, ishte i pranishëmdhe ministri i Punëve të Jashtme, Lulzim Basha. Vlenpër t’u kujtuar se ish-presidenti Moisiu, gjatë mandatittë tij pesëvjeçar u ka dhënë më shumë se 300 medaljetë ndryshme personaliteteve të vendit dhe të huaj.

largimiSollaku në shtator, pjesë eDepartamentit të Shtetit

Në muajin shtator, Prokurori i Përgjithshëm Theodhori Sollaku, pritet që të marrë pjesë në një program të Departa-

mentit Amerikan të Shtetit për luftën kundër krimit të organizuar.Kjo bëhet e ditur nga burime pranë kryeprokurorit Sollaku. Këtoburime deklarojnë se Theodhori Sollakut i është ofruar një bursëe rëndësishme për ndjekjen e një kursi të rëndësishëm të spon-sorizuar nga Departamenti i Shtetit të SHBA-së për drejtues tëlartë politikë dhe institucionalë nga vende të ndryshme të botës.Kjo vërteton edhe mbështetjen e vazhdueshme që kryeprokurorika pasur nga ndërkombëtarët. Jo më larg se një muaj më parë,në kulmin e akuzave të qeverisë ndaj kryeprokurorit me ndërm-jetësimin e ambasadores amerikane Marsi Ris, u bë e mundurulja në një tryezë të përbashkët dhe nënshkrimi i marrëveshjessë bashkëpunimit mes Prokurorisë së Përgjithshme, SHISH-it,Ministrisë së Financave dhe Ministrisë së Brendshme. Pas këtijtakimi, tonet e politikës duket sikur u ulën dhe sulmet u bënë mënë rralla ndaj kryeprokurorit, i cili pranoi indirekt se do të largohejnga drejtimi institucionit që ai mbante. Por tashmë mbetet përt’u parë në vjeshtë nëse kryeprokurori do të largohet apo do talargojnë nga detyra e tij.

Topi merr Arben Çiçinsi këshilltar diplomatik

Presidenti Topijep medaljen e parë

Topi, takim“sekret” me

Sollakun

CEKAKryetari i PAD-sëmbështet idenë ehedhur ngapartitë politike përreformimin esistemit tëdrejtësisë

TOPIPresidenti vazhdontakimet me drejtuesite partive, me të cilëtka diskutuar përreformimin edrejtësisë dhe koditzgjedhor

Arben Çiçi, tashmë ështëlarguar nga pozicioni i tij imëparshëm, duke u bërëpjesë e stafit këshillues të

Presidentit

P O L I T I K E

Biznesi: Na jepni dritë me tallonaKërkesa e çuditshme vjen nga Konfindustria Shqiptare dhe synon uljen e konsumit

Pasojat e krizës energjetike trembin sipërmarrjen. Bizneset njëri pas tjetrit nxitojnë të sugjerojnë zgjidhje për qeverinë

Kriza energjetike ka frikë-suar biznesin, që në mëshumë se një rast kakërkuar nga qeveria

marrjen e masave urgjente përzbutjen e pasojave. Propozimi mëi fundit, që vjen nga Konfindus-tria Shqiptare, duket se e rikthenvendin disa vite më pas, në kohëne tallonave, kur konsumatorët përdisa produkte kishin të drejtë tëblinin vetëm një sasi të kufizuar,që asnjëherë nuk ishte e mjaf-tueshme. “Përdorimi i energjisëme racionalitet është e vetmjamasë që qeveria mund të marrënë periudhë afatshkurtër, e cila dotë kishte efekt në zbutjen e paso-jave të krizës. Për këtë, nekërkojmë që energjia të jepet metriska, si për konsumatorët famil-jarë, ashtu edhe për bizneset,duke vendosur për to një sasi lim-it që mund të konsumojnë”, thapresidenti i Konfindustrias Sh-qiptare, Hajredin Fratari. Askushnuk do të kishte guxuar të imagji-nonte se, sot, kur po bëhen rreth20 vjet nga shembja e sistemitkomunist, në këtë vend do tëkërkohej përsëri rikthimi i triskaveose tallonave të famshëm siç nji-hen ndryshe. Por sipas Fratarit, kypropozim synon që të kufizojësasinë e energjisë për konsuma-torët, duke ulur kështu konsum-in në rang vendi. Madje, Konfin-dustria Shqiptare shkon edhemë tej, kur kërkon që brendasistemit të triskave të ketë difer-encim të çmimeve për bizneset.Kështu, sipas Fratarit, energjia

INVESTIMET

rmuese e investimeve janë natyr-shëm, private. Sipas strategjisë sëvjetër, vetëm investimet për reha-bilitimin dhe fuqizimin e sektoritelektroenergjetik në transmetimdhe shpërndarje, parashikohet tëarrijnë në vlerën 53.5 miliardëlekë, ose 530 milionë dollarë derinë fund të vitit 2008. Kjo shumëështë veçmas 1 miliard dollarëveqë nevojiten për koncesionet nëprodhimin e energjisë. Rreth 40miliardë lekë parashikohet të

E K O N O M I

ZGJIDHJAPërdorimi ienergjisë meracionalitetështë e vetmjamasë qëqeveria mundtë marrë nëperiudhëafatshkurtër, ecila do tëkishte efekt nëzbutjen epasojave tëkrizës

që përdoret nga bizneset për ak-tivitetet direkte të prodhimit tëmbetet në çmimet aktuale, ndër-sa pjesa tjetër e energjisë që kon-sumohet nga to të jepet me çmimmë të lartë.

Pakti politikPërveç propozimeve për

zbutjen e krizës, Konfindustria kakërkuar edhe një pakt ndërmjet

të gjitha forcave politike në vendqë të mos e shfrytëzojnë këtë sit-uatë për interesat e tyre të ngush-ta. “Ne i bëjmë thirrje Presidentittë thërrasë urgjentisht tryezën epartive politike për të vendosurndalimin e çdo lloj manifestimiapo proteste për krizën energje-tike”, tha Fratari. Specialistëtthonë se shumë prej reformave të

domosdoshme për t’u kryer nësistemin energjetik shqiptar nukjanë ndërmarrë nga të gjitha qe-veritë për shkak të kostos politikeqë ato mbartin. Sipas tyre, ky kaqenë dhe një nga shkaqet krye-sore që e ka çuar sistemin tonëenergjetik në këtë gjendje.Megjithëse flitet për privatizim tësektorit të energjisë, KESH-i zor se

mund të privatizohet, për shkakse gjendja në të cilën ndodhet ajonuk garanton asnjë fitim, dukelarguar kështu blerësit poten-cialë. Pavarësisht përpjekjeve tëdrejtuesve të KESH-it, humbjetnga vjedhjet e energjisë vazh-dojnë të mbeten në nivele të lar-ta. Sipas statistikave të BankësBotërore, janë shumë të pakta

vendet në botë, që mund të kra-hasohen me Shqipërinë për ngavjedhja dhe shpërdorimi i en-ergjisë elektrike. Ekspertët thonëse kjo ka pasur edhe bekimin epolitikës, pasi të gjitha qeveritë qëkanë qeverisur vendin në këto 15vitet e fundit, nuk kanë guxuar tëndryshojnë situatën, për shkak tëkostove të larta politike që ajo ka.

APELIPërveç

propozimeve përzbutjen e krizës,

Konfindustriaka kërkuar edhe

një paktndërmjet të

gjitha forcavepolitike në vend

që të mos eshfrytëzojnë

këtë situatë përinteresat e tyre

të ngushta

Ministria e Punëve Publike dhe Transporteve, si dhe Sho-qata e Ndërtuesve të Shqipërisë, nënshkruan një mar-rëveshje të përbashkët, që synon kategorizimin e ko-

mpanive të ndërtimit në tenderët për veprat publike. Në bazë tëkësaj marrëveshjeje, kompanitë me xhiro vjetore të lartë dhe meshumë punonjës, që janë treguar korrekte me tatimet, do të fa-vorizohen në tenderët shtetërorë, pavarësisht se ofertat e tyremund të jenë më të larta se ato të kompanive të tjera. Palët ranëdakord edhe për përmirësimin e ligjit të prokurimeve publike, përtë eliminuar praktikat e vërejtura deri më tani, ku firma fantazmëfitojnë tenderë prej qindra milionë dollarësh, pasi paraqiten nëkëto tender me oferta shumë të ulëta, të cilat më vonë nukkonkretizohen. Vetë ministri i Transporteve, Sokol Olldashi, kapranuar nivelin e lartë të korrupsionit në tenderë, por nuk ka bërëpërgjegjëse për këtë fenomen vetëm administratën publike. “Nejemi të vetëdijshëm që ka korrupsion, por nuk është vetëm ad-ministrata ajo që e shkakton atë. Edhe ju si sipërmarrje keni pjesëntuaj të fatit, sepse sa herë që u jepet rasti të paguani ryshfet për tëkorruptuar ndonjë zyrtar e bëni me qejf”, tha Olldashi. Ai nuk kanguruar të akuzojë edhe bashkinë për vonesat në hartimin e PlanitRregullues të kryeqytetit, gjë që sipas tij ka krijuar kaos në sektorine ndërtimit. Për këtë, Olldashi kërkoi një rritje të prezencës dhekontributit të shoqatës në të gjitha nivelet e Këshillave të Rregullim-it të Territorit dhe Sekretaritë Teknike përkatëse. “Kjo është edhemë e rëndësishme në rastin e Tiranës, pasi bashkia ka kërkuar sh-tyrje të mëtejshme, deri në mars të 2008-ës të afatit për realizimine planit rregullues, që duhet të kishte përfunduar më 1 gusht 2007”,u shpreh ai. Ndërkaq Shoqata e Ndërtuesve, njoftoi se i ka dërguarZyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme listën me 20 pal-latet e tjera, që priten të legalizohen gjatë këtij muaji.

Nënshkruhet marrëveshja mes Olldashit dhe ndërtuesve

Tenderët, jashtë ataqë s’paguajnë tatimet

jenë investime të huaja dhe afro13.5 miliardë lekë, nga fondet ebrendshme të KESH-it. Vetëm nërehabilitimin e sektorit të Shpërn-darjes për shtrirjen e rrjetit 20 kVnë qytetet kryesore të vendit meshtrirje drejt zonave rurale, do tëinvestohen 12 miliardë lekë,puna për të cilat ka nisur që këtëvit. Ndër investimet kryesorejanë ndërtimi i linjës 400 kV El-basan-Podgoricë, të Qendrës sëRe Dispeçer në Tiranë, financim i

ERVIN QAFMOLLA

Plot 671 milionë euro do t’iduhen qeverisë shqip-tare për të përmirë-suar kapacitetet trans-

metuese e shpërndarëse të siste-mit energjetik shqiptar. Kjo shifërdeklarohet në Strategjinë e En-ergjisë 2007-2020, e cila ndonëseështë prezantuar përciptazi paradisa ditësh, nga ministri i Energ-jetikës, Genc Ruli, nuk është pub-likuar ende e plotë për publikun.Problemi me këtë shumë prej disaqindra milionë eurosh lidhet meburimet e financimit. Duke qenëse nuk bëhet fjalë për kapaciteteprodhuese, ku investitorëve pri-vatë do t’u interesonte të përfshi-heshin, pasi mund të shesin en-ergjinë që prodhojnë, transmeti-mi dhe shpërndarja do të finan-cohen me fonde publike. Por mëparë qeveria, do të duhej të mer-rte hua, të cilat në rastin e shifrëstepër të madhe prej 671 milionëeurosh, nuk mund të jenë hua tëbuta. Kjo do të thotë se qeveriashqiptare do të detyrohet të mar-rë kredi me terma tregtare, çka ekonverton shifrën fillestare në“ca” miliona euro më shumë. Tëgjitha këto, teorikisht, janë parataksapaguesish, që do të kërko-nin disa buxhete rresht për t’ushlyer. Nga ana tjetër, nuk përjas-htohet mundësia që qeveria tëinvestojë sërish para të saj,ndonëse në një masë shumë mëtë vogël edhe në sektorin e pro-dhimit. Por, në prodhim pjesa dër-

qeverisë italiane me rreth 51.5milionë euro, si dhe asaj gjer-mane, me vlerë rreth 41.5 milionëeuro, e cila do të lidhë sisteminelektroenergjetik shqiptar mevendet e rajonit, duke rritur sig-urinë e furnizimit nga importi meenergji elektrike. Nga ana tjetër,katër vitet e fundit kanë rezultu-ar një kapitullim i plotë për realiz-imin e objektivave parësore nësistemin e energjetik shqiptar.Strategjia e re e energjisë vë nëdukje se objektivat e përcaktuarapër t’u realizuar gjatë viteve2003-2006, kanë rezultuar nëdështim. Gjatë kësaj kohe nukështë bërë asnjë investim nësistemin prodhues të energjisë,sikundër parashikohej nëstrategjinë e vjetër. “Kapaciteti isotëm gjenerues është i pamjaf-tueshëm për të përballuarkërkesën e sotme. Për pasojë, en-ergjia elektrike vazhdon t’u jepetkonsumatorëve pjesërisht. In-vestimi i planifikuar përndërtimin e TEC-it të Vlorës, nuku krye”, thuhet në strategji. Gjith-ashtu, ulja e humbjeve jo tekni-ke, ndryshe vjedhjeve të rrymës,ka rezultuar një dështim i plotë.“Problemi i ‘humbjeve jotekni-ke’: që do të thotë energji e marrënga rrjeti nëpërmjet lidhjeve ile-gale ose energji e papaguar,vazhdon të jetë në nivele të lar-ta, si rezultat i moszbatimit tëmasave të programuara përreduktimin e tyre”, vijon raporti istrategjisë. Edhe vetë humbjetteknike nuk janë reduktuar.

Energjia, 671 milionëeuro për transmetimin

2007-2020, parashikohen shuma të mëdha për kapacitetet importuese dhe shpërndarëse

KLODIAN TOMORRI

SHQIP 4 E PREMTE, 3 GUSHT 2007

E K O N O M I

Lumi Shkumbin katandiset sa një përruaBrezi që jeton e sheh për herë të parë lumin e Shkum-

binit pa ujë. Java e fundit ka nxjerrë në pah tërë shtra-tin e tij me rërë disi të lagët e gurë të thatë e ku në basenet

e tij edhe bimësia ka nisur të vyshket. Që nga e diela e shkuar,në luginën e lumit Shkumbin, që nga Librazhdi deri në afërsitë Peqinit, nuk sheh asnjë pushues e për rrjedhojë as dhepeshkatarët. Këta të fundit, tashmë mund t’i hedhin grepat etyre vetëm mbi rërë a gurë, pasi pellgjet lumore tani kanëvetëm llucë, çka ka sjellë edhe ngordhjen e sasive të mëdha tëpeshkut. Tharja e plotë e lumit nis që nga vendburimi në malet

e Mokrës, ku rrjedha nis si një përrua. Edhe përroi i Rrapunitnë Librazhd, furnizuesi kryesor i Shkumbinit është tharëthuajse plotësisht, për shkak të mungesës së borës në malete Kostenjës e Çermenikës, si dhe pakësimit të ujërave buri-more. “Vdekjen” e Shkumbinit e bëjnë më evidente, së pakutri kanale vaditëse: kanali i Tudanit në Polis, kanali “NaumPanxhi”, si dhe ai Peqin–Kavajë. Të moshuarit tregojnë se njëtharje e tillë e Shkumbinit ka ndodhur rreth vitit 1957, kurthatësira zgjati më tepër se tetë muaj.

Besim Dybeli

Thahet Mati, mbyllen Ulza e ShkopetiPrurjet e lumit, 2 metra kub në sekondë. Liqeni, 3 metra larg vdekjes

ÇMIMI

Shtrenjtimii bukës prek

edhe Elbasanin

Rritet me 10 lekë për copë

Çmimi i ri i bukës ka ni-sur të aplikohet edhenë qytetin e Elbasan-it. Nga dje, buka ma-

sive kushton 10 lekë mëshumë. Çmimi në fjalë ështëunifikuar te të gjithë treg-tarët. Kësisoj, çmimi i njëbuke masive, nga 70 lekë kashkuar në 80. Shumica ebukëpjekësve e shpjegojnërritjen e këtij çmimi, jo mevendimin e homologëve nërrethet e tjera, por me rritjene çmimit të grurit të importit.“Unë jam i detyruar të rrisçmimin e bukës me 10 lekëpër dy arsye: e para se e ble-jmë miellin më shtrenjtë dhee dyta, se del kostoja e lartënga mungesa e energjisë ele-ktrike”, tha dje Safet Sulla,njëri prej bukëpjekësve nëqytetin e Elbasanit. Njëçmim i tillë është aplikuaredhe në furrën me shumëemër në qytetin e Elbasanit,atë të Xhevatit. Por i njëjtiçmim nuk po praktikohet nëqytetin e Cërrikut. Ky i funditduket se është më i favori-zuari. Edhe pse shtrenjtimi imiellit apo energjisë nuk ipërjashton tri furrat e këtijqyteti, aty buka shitet me 60apo 70 lekë. Në këtë kon-tekst, dy kategori kërkojnërimbursim nga shteti. Tëparët janë pensionistët, tëcilët ankohen për pensionete vogla, ndërsa të dytëtbukëpjekësit, që duan t’urimbursohet energjia e sh-trenjtë.

B e . Dy.

Puna në hidrocentraleka ndalur prej 10 ditëshdhe tani ka nisurremonti i turbinave

Dy hidrocentralet e ndër-tuara mbi lumi Mat, ai iUlzës dhe Shkopetit,aktualisht kanë dalë jas-

htë funksionimit të tyre. Shkak përndalimin e punës në këto dy hidro-centrale është bërë rënia drastike enivelit të ujit në Liqenin e Ulzës, icili ka arritur në pikën e tij të vde-kjes, ku vënia në punë e turbinavebëhet e pamundur. Hidrocentrali iUlzës, është vepra e parë energje-tike e ndërtuar në vendin tonë, këtue 50 vjet më parë, me fuqi të insta-luar prej 25 mijë kilovatorësh, ku sëbashku me atë të Shkopetit edhepse jo me ndikim të rëndësishëmpër shkak të fuqisë së tyre, ush-trojnë ndikim në balancimin e rrjetitelektroenergjetik të vendit. Ndajdalja e tyre jashtë funksionimit,përbën një shkak më shumë nëthellimin e mëtejshëm të krizës en-ergjetike, që nga dita në ditë, povjen dhe shtohet akoma më tepër.

Në këto ditë, liqeni i Ulzës, mbibazën e të cilit funk-sionojnë këto dyhidrocentrale, nukka më as bukurinëdhe pamjen e tij tëzakonshme, por ng-jan me një moçal tëmadh uji. Pamjapërballë digës krye-sore është trish-tuese dhe njëherëshbefasuese, kur shehse asnjë pikë uji nukrrjedh më nga kjodigë. Interesimittonë, për gjendjen në të cilën ndod-het aktualisht hidrocentrali i Ulzës,askush nuk pranon t’i përgjigjetnga punonjësit e tij, ndërkohë qëdrejtuesit nuk ndodhen aty.

Nga specialistë me përvojë,banorë të qytezës së Ulzës, ish-punonjës në këtë hidrocentral,mësojmë se prej 10 ditësh, puna ekëtij hidrocentrali ka ndalur. Prejafro 2 muajsh, kanë nisur remontete turbinave, ku vetëm për remon-tin e njërës prej tyre, turbinës nr.3,u deshën plot 40 ditë. Vetëm dy ditëmë parë ka përfunduar ky remontdhe ka nisur ai i turbinës nr.2. Ndër-sa për sa u takon prurjeve të ujit, atopa dyshim që janë në kuotat më tëulëta të shënuara në këto 50 vitepune, në këtë hidrocentral. Kështunë këto ditë prurjet vijojnë nga 2 në2.2 metra kub për sekondë, kur pru-rjet maksimale vijojnë nga 70-75metra kub për sekondë.

Niveli maksimal i këtij liqeniështë 128.5 metra mbi nivelin edetit, ndërkohë që kuota aktualeështë rreth 117.3 metra, pra 11 me-tra poshtë nivelit maksimal. Drej-

THATESIRA

KRIZAHidrocentrali i

Ulzës është vënënë gjendje kritikepër vazhdimin e

mëtejshëm tëpunës, si

asnjëherë tjetërnë 50 vjet

Bujqësia

Mungesa e ujit përgjysmon prodhimin në luginën e Matit

Lugina e Matit, në Verilindje të ven-dit, që shtrihet ndërmjet qytetit tëBurrelit dhe atij të Klosit, ndër më

pjelloret e këtij rrethi, po thahet për pikëne ujit. Vepra kryesore ujitëse e kësaj lug-ine, është kanali i Klosit, me gjatësi prejrreth 28 kilometra, i cili në vazhdimësi,që nga viti 1993, nuk ka punuar me ka-pacitet të plotë edhe pse janë shpenzuarmiliona lekë ndër vite, për këtë vepërujitëse, duke bërë kështu që lugina prej1200 hektarësh, thënë ndryshe “Ham-bari i Matit”, të mos mbillet dhe prodhojëme kapacitetin e plotë të saj. Zyrtarët eish-Ndërmarrjes së Ujërave në Burrel,justifikohen se kanë kryer punime volu-minoze, për vënien në punë të kësaj ve-pre ujitëse, ku janë shpenzuar 400 mil-ionë lekë në 14 vjet. Nga të dhënat zyr-tare rezulton se në vitet 1993-2000, janë

dhënë 200 milionë lekë, ndërsa në vitet2000-2006, po nga buxheti i shtetit, udhanë 200 milionë të tjera. Ndërsa ngadrejtuesit e ish-ndërmarrjes së ujërave,vjen justifikimi se kanë kryer punimevoluminoze, mungesa e ujit për fermerëte luginës së Matit është akuzë e drejtpër-drejtë, për abuzimet skandaloze të bërame këto fonde. Fermerët e kësaj luginejanë tejet të shqetësuar, pasi mungesa eujit për vaditje, sidomos në këtë verë tënxehtë dhe pa reshje do të bëjë që të mosmarrin as gjysmën e prodhimit. Veç kësajka humbur edhe shpresa për rivëniennë punë të tij, pasi që nga viti 2005, Ndër-marrja Rajonale e Ujërave në Burrel, ësh-të kthyer në bord kullimi, që do të thotëse ajo nuk merret më me vënien në punëtë veprave ujitëse.

H.Likdisha

tuesit e kësaj vepre hidroenergje-tike, edhe pse nuk pohojnë zyrtar-isht se kuotat e nivelit të ujit po sh-kojnë drejt pikës së vdekjes,megjithëse një gjë e tillë është evi-dente, pasi niveli i kësaj pike ështëvetëm 114 metra, pra vetëm rreth 3metra larg kuotës aktuale.

Por sipas specialistëve të vjetër

të këtij hidrocentrali, në të tillakushte, kur niveli aktual i ujit i afro-het pikës së vdekjes në 2-3 metra,teknikisht nuk mund të lejohetvënia në punë e turbinave, pasiniveli i ujit nuk mjafton për tëprodhuar energji dhe për të mbaj-tur në gatishmëri turbinat.

Hysen Likdisha

ElbasanShterimi i lumit ka bërë që të thahen edhe tri kanale të mëdha vaditëse

INVESTIMETNë 14 vjet janë investuar 400milionë lekë, por kanali ujitës nukka funksionuar asnjëherë mekapacitet të plotë që nga 1993-i

SHQIP 5E PREMTE, 3 GUSHT 2007KRIZAENERGJETIKE

Aktualisht, prurjet janë2 metra kub për sekondë,ndërsa maksimumi është70-75 metra kub

SHQIP 6 E PREMTE, 3 GUSHT 2007A K T U A L I T E T

Panik në Laç, luftë mes bandash kriminaleDy grupe të armatosura përleshen me armë. Policia: Ka pasur disa të plagosur, por asnjë të ndaluar

Qyteti i Laçit është tronditur në orët evona të ditës së djeshme nga një

luftë e ashpër bandash kriminale që kapërfunduar me gjakderdhje e viktima.Banorët kanë kaluar momente ankthidhe paniku, kur anëtarët e dy grupeverivale janë përleshur me armë zjarri përrreth 15 minuta, duke lënë të plagosurdisa prej tyre. Lajmin e kanë bërë të di-tur burimet policore lokale, të cilat ushprehën se forcat e rendit kanë mbër-ritur vonë në vendngjarje, në pamundë-

si për të kryer arrestime, por për tëmbledhur provat materiale, që janë disagjurma gjaku dhe gëzhoja. Ndërkohë,sipas burimeve, pak momente më vonë,persona të shumtë janë shoqëruar nëambientet e Komisariatit të Laçit, porasnjë prej tyre nuk ka pranuar të japë tëdhëna për ngjarjen, duke u shprehur sekishin frikë për ndonjë hakmarrje tëmundshme. Megjithatë, sipas unifor-mave blu lokale, pas hetimeve intensiveështë zbuluar identiteti i një prej person-

ave të plagosur, por ende jo vendndodh-ja e tij. Pas kësaj ngjarjeje, autoritetetpolicore lokale i tremben rifillimit tëtrazirave në qytet, ku prej disa kohëshkishte rënë qetësi. Hetuesit kanë dy-shimet e tyre për personat përgjegjës,por çështja komplikohet pasi njëra prejpalëve të përfshira në shkëmbimin ezjarrit ka lidhje me deputetin e zonës.Kjo mund të bëjë që çështja të arkivo-het dhe të trajtohet si një incident ba-nal. Megjithatë, policia ka deklaruar

zyrtarisht se brenda një kohe të sh-kurtër do të bëjnë të mundur identi-fikimin dhe kapjen e autorëve të kësajngjarjeje kriminale, e cila ka sjellë mjaftshqetësim për komunitetin lokal. Ban-orët e zonës janë shprehur të pasigurt,duke deklaruar se personat e përfshirënë konflikt mund të bëhen më agresivënë ditët në vijim, duke shkaktuar edhedëme më të mëdha. Megjithatë, poli-cia ka shpërndarë postblloqe në tëgjithë qytetin.

BLEDI GILAJ

Zjarret e fuqishme pushtojnëkryeqytetin. Pothuajsegjatë gjithë ditës së

djeshme, forcat e zjarrfikësve janëmobilizuar në shuarjen e dy zjar-reve në Tiranë. Njëri prej tyre karënë te magazinat në vendin equajtur "Frigoriferi", ndërsa tjetrinë Farkë, por fatmirësisht nuk kapasur dëmtime në njerëz.

Burimet policore të kryeqytetitbënë të ditur se një zjarr i fuqishëmka përfshirë rreth orës 06:30 tëmëngjesit bllokun e magazinaveafër "Frigoriferit", te rruga "SiriKodra në Tiranë. Sipas tyre, zjarrika shkatërruar plotësisht dy mag-azina dhe rrezikonte të përfshinteedhe magazina të tjera, por ndë-rhyrja e zjarrfikësve ka bërë tëmundur izolimin e tij dhe shuar-jen rreth orës 08:00 të mëngjesit.Zjarrfikësit e kryeqytetit, të cilëtkanë qenë menjëherë në vendin engjarjes kanë kërkuar ndihmën ezjarrfikësve të Durrësit. Në këtëoperacion janë përfshirë më tepërse 20 punonjës të repartit tëmbrojtjes dhe ndërhyrjes kundërzjarrit, si edhe forca të policisë sërendit të Tiranës. Në magazinat edjegura ka pasur pajisje elektrosh-tëpiake, vlera e të cilave arrin nënjë shifër shumë të lartë. Sipas tëdhënave zyrtare të Policisë së Ti-ranës, duke vlerësuar situatën, meqëllim parandalimin dhe shmang-ien nga zjarri të magazinave tëtjera pranë, u realizua evakuiminjerëzve përreth zonës së zjarritdhe shuarja e menjëhershme e tij."Pas këqyrjes së vendit të ngjarjesnga ekspertë, dyshohet se zjarri karënë në mënyrë aksidentale,ndoshta edhe nga ndonjë sh-këndijë elektrike.

Ndërkohë, një zjarr tjetër ështëshënuar dje në kryeqytet. Flakëtjanë parë nga banorët e fshatitStërmas, në një zonë të pabanuarprej tyre, të cilët më pas kanë njof-tuar zjarrfikësit. Burimet zyrtarenga Drejtoria e Policisë së Tiranësbënë të ditur se zjarri me përmasatë mëdha ka rënë pranë urës sëFarkës. Sipas tyre, flakët u panë nënjë kodër pranë fshatit Stërmas, nënjë zonë të pabanuar të fshatit. "Nëvendngjarje mbërritën zjarrfikësnga Tirana, të cilëve u erdhën mëpas në ndihmë edhe kolegë ngaqyteti i Durrësit", deklaruan bu-rimet nga grupi i punës. Më tej, poli-cia sqaroi se ndërhyrja e zjarrfikësvebëri të mundur lokalizimin e zjarrit."Për shuarjen e tij shkoi në ndihmëedhe një helikopter, por me gjithëndërhyrjen e zjarrfikësve një pjesëe kodrës është ende në flakë", de-tajohet nga uniformat blu. Nga anatjetër, policia ka nisur hetimet përtë zbuluar shkaqet e zjarrit, ndërsadyshohet se ai mund të ketë nisursi pasojë e ndonjë cigareje tëhedhur me pakujdesi. Sipas tëdhënave, gjatë ditës së djeshmejanë shënuar edhe raste të voglazjarresh të tjera, por që janë shuarshumë shpejt. Sipas policisëkryeqytetase, dëmi i shkaktuar ngazjarret e djeshme arrin në milionëlekë dhe që ka dëmtuar bizneset edisa personave.

Ministria e Brendshme: Avionët dhe helikopterët po përshkallëzojnë gjendjen

Përmirësohet situatae krijuar nga zjarret

DEKLARATA

Dje, avioni "Antonov 32"ka pasur objekt të punëssë tij zjarret e rëna nëBurrel dhe Tropojë

Përmirësohet gjendja e krijuarnga zjarret në zona të ndry-

shme të Shqipërisë. Ky është kon-firmimi i Ministrisë sëBrendshme, ku në një deklaratëpër shtyp, bëri të ditur se ka pa-sur përmirësim në situatën e kri-juar prej disa ditësh nga rënia e

zjarreve në vend. Sipas burimevezyrtare nga ky dikaster, avioniukrainas "Antonov 32" dhe dyhelikopterët gjermanë "AS 350BA" kanë vijuar me intensitet tëlartë punën për shuarjen e zjar-reve edhe gjatë ditës së djeshme."Avioni 'Antonov 32' ka pasur ob-jekt të punës së tij zjarret e rënanë Liqenin e Bardhë dhe Liqenine Zi në Burrel, si dhe zjarrin e rënënë Stoberd të Tropojës", shpjegoiMinistria e Brendshme. Më pas,ky dikaster u shpreh se heliko-pterët gjermanë kanë vepruarkryesisht mbi katër vatra aktivezjarri në Pukë. Më tej, u tha se zjar-ret e rëna në Mirditë janë që tëgjitha nën kontroll. Ndërkohë,një zjarr i rënë mbi qytetin e Laçitmëngjesin e djeshëm është arri-tur të shuhet pas tri orësh mendërhyrjen e disa mjeteve zjar-rfikëse. Po kështu, është arritur tëizolohet një zjarr tjetër mbi qyte-tin e Rrëshenit. "Tri orë punë in-tensive kanë kryer mjetet e shër-bimit zjarrfikës të Tiranës dheDurrësit mëngjesin e sotëm për tëshuar zjarrin e rënë në dy maga-zina të mëdha në zonën e ish-Frig-oriferit në kryeqytet", u shprehzyrtarisht Ministria e Brendshme.Ndërkohë, sipas tyre, situata e kr-ijuar nga rënia e zjarreve në vendka një përmirësim të ndjeshëm.Megjithatë "Antonov 32" dhe he-likopterët gjermanë do të për-doren edhe në ditët në vijim për tëizoluar dhe eliminuar plotësishtvatrat e zjarrit ende aktive. Ndih-mesë të rëndësishme për përbal-limin e situatës së krijuar nga zjar-ret kanë dhënë edhe disa shtete.

ZjarretNjëri prej zjarreve ka rënë te magazinat në vendin

e quajtur "Frigoriferi", ndërsa tjetri në Farkë, porfatmirësisht nuk ka pasur dëmtime në njerëz

Familjarët kallëzojnë në polici

Denoncimet,kanë humbur

3 personaTre persona kanë denoncuar dyditët e fundit humbjen pa gjurmë tëtë afërmve të tyre. Lajmi bëhet iditur nga burime të Policisë së Ti-ranës, të cilat thanë se tashmëkanë nisur kërkimet për gjetjen etyre. Një 38-vjeçare kërkon të fejua-rin e saj, babai denoncon largimine të birit dhe një 44-vjeçar kallëzonnë polici humbjen e kunatit të tij.Më konkretisht, rasti i parë bën fjalëpër Leonard Shkurtin, 48 vjeç,emigrant prej vitesh në Francë. Aikishte mbërritur në vendin e tij përpushime dhe më datën 31 korrik tëkëtij viti është larguar në drejtim tëShkodrës. Policia bën të ditur seShkurti u nis nga Tirana për në Sh-kodër me mjetin e tij të tipit "Renault",me targa 735PJX75. Largimin e tije bëri në ditur në polici e fejuara,Albana Dosti, 38 vjeçe, nga Tirana.Policia ka nisur kërkimet për gjetjene tij. Rasti i dytë i përket një 34-vjeçari nga kryeqyteti, që është lar-guar nga banesa pa lënë gjurmëdhe babai i tij, pasi vuri re mung-esën e gjatë, e denoncoi ngjarjennë polici. Burime të policisë thanëse Shefki Karoci, 74 vjeç, ka de-noncuar në polici se djali i tij, Hek-tori, 34 vjeç, më datën 1 gusht tëkëtij viti, është larguar nga shtëpiadhe nuk u kthye. Edhe për këtëkallëzim, polici ka nisur kërkimetpër të gjetur Karocin. Së fundmi,në Policinë e Tiranës ka mbërriturnjë kallëzim tjetër për humbjen enjë 26-vjeçari. Sipas policisë, SamiElezi, 44 vjeç, banues në Laprakë,ka denoncuar humbjen e kunatit tëtij Ismet Çerpja, 26 vjeç. Elezi u kadeklaruar ekspertëve të policisë sekunati i tij ishte nisur nga Greqiapër në Shqipëri para pak ditësh dheende nuk kishte asnjë informacionnë lidhje me fatin e tij.

Tiranë, zjarri shkrumbon dy magazinaDigjen edhe disa ha tokë e pabanuar. Helikopter, për shuarjen e flakëve

Policia tha se veç djegies së ambienteve me elektroshtëpiake, dje u shënua edhe një zjarr tjetër në një zonë të pabanuar

SHQIP 8 E PREMTE, 3 GUSHT 2007A K T U A L I T E T

Kosovë, zbulohet trafiku i pistoletave500 pistoletat kanë hyrë nga Maqedonia dhe janë prodhuar në Serbi

Rreth 100 armë gjuetie të bllokuara nga Shërbimi Policor dyshohet se kanë hyrë nga Shqipëria

Vrasje shqiptarësh në Nju-Jork,një i vdekur dhe një i plagosur

Viktimat konsiderohen nga autoritetet si persona me lidhje dhe precedentë kriminalë

ALMA LAMA

Rreth 506 armë, kryesisht pistoleta kanërënë në duart e Shërbimit të Kosovës,

pas një operacioni që ishte përgatitur prejkatër muajsh. Departamenti i Policisë Krim-inale kishte bërë hetime intensive gjatëkësaj periudhe, derisa ka rënë në gjurmë tëdy personave që i kishin mbushur makinate tyre me pistoleta të tipit "Zastava". Poli-cia nuk e di saktësisht vendimin e prodhim-it të këtyre pistoletave, fabrika kryesore etë cilave është në Serbi, në qytetin Kra-gujevc. Por hetimet do të zbardhin nësekëto pistoleta dhe mijëra fishekët që janë

prodhuar në Serbi, apo jashtë saj.Rrahman Sulejmani, shef i Policisë Krim-

inale të SHPK-së tha se sipas burimevepolicore ky është një krim transkufitar."Armët kanë hyrë nga Maqedonia dhekanë pasur destinacion tregun koso-var, por edhe tregjet e vendeve në ra-jon. Ndërsa qëllimi është për fitimemateriale". Dy nga personat, armët etë cilëve u zunë në makinë janë arres-tuar, ndërsa një tjetër, emri i të cilit ësh-të i njohur për policinë, është në arrati.SHPK-ja, nën asistencën e hetuesvendërkombëtarë dhe me autorizime ngagjyqi për përdorimin e masave të fshehta

ka përfunduar këtë aksion me sukses,duke kontrolluar pesë shtëpi në Prish-tinë dhe në Bardhosh, fshat ky në afërsitë Prishtinës. Përveç armëve, në veturat

e këtyre personave janë gjetur edhe8000 euro si dhe dy celularë. Ato janëkonfiskuar së bashku me makinat.

Burime nga policia bëjnë të diturse disa armë të tjera që u konfiskuan

në një fshat, rreth 100, e që janë krye-sisht armë gjuetie mund të kenë hyrë

nga zonat kufitare me Shqipërinë.Zëdhënësi i SHPK-së, Veton Elshani, thase bashkëpunimin më të ngushtë e kanëme policinë e Shqipërisë. Shumë opera-

cione i kryejnë në bashkëpunim me ta.Trafiku i armëve të kapura nga zyrtarë tëpolicisë u cilësua si pjesë e krimit të orga-nizuar që ka përfshirë rajonin. Vlera e njëpistolete të tipit "Zastava" në tregun eKosovës është 150 euro, ndërsa armët mëtë mëdha variojnë nga 200 deri në 400.Zëvendëskomisioneri i SHPK-së iu bërithirrje qytetarëve të raportojnë për rastetë tilla. Aksionet për konfiskim armëshjanë më intensive ditë e fundit dheburime pranë UNMIK-ut thonë se kjo pobëhet për shkak të mbajtjes së situatësnën kontroll gjatë kohës së negociataveme Serbinë.

Arrestohet shqiptarjamë e kërkuar në Amerikë

Ermira Hatija ishte shpallur në kërkim që më 2005

Vajza 22-vjeçare, që prej disavitesh ishte bërë shqiptarja

më e kërkuar nga drejtësia ameri-kane, ka rënë më së fundmi nëpranga, pasi është refuzuar ngaPolicia Kufitare gjermane që tëhynte në këtë vend. Ermira Hati-ja, rreth 1 muaj më parë, ka tentu-ar të largohet nga kontinentiamerikan, duke i hipur një avioninë Calgary të Kanadasë me desti-nacion Frankfurtin.Por sapo ka mbërri-tur në tokën evropi-ane, autoritetetgjermane të kufiritkanë konstatuarparregullsi në do-kumentacionin esaj dhe e kanë rik-thyer atë në Cal-gary. Burimet zyr-tare të policisë ka-nadeze thanë se ajokishte një pasa-portë me identitettë rremë. Menjëherë pas bllokim-it, Hatija është marrë në pyetje ngaautoritetet kanadeze në përpjekjepër të zbuluar identitetin e saj tëvërtetë, çka gjithsesi u bë e mun-dur vetëm falë bashkëpunimit meagjentët e DEA-s amerikane. Mëpas, ajo u arrestua dhe tashmëështë në pritje të ekstradimit drejtDetroitit të SHBA-së.

Sipas faqes së internetit AMV(America's Most Wanted- Më tëkërkuarit në Amerikë) hetuesit erastit të Ermira Hatijas kishinthënë se ajo dyshohej si drejtues-ja e një rrjeti trafiku të ekstazit mebazë afër Detroitit në Miçigan. Atagjithashtu besonin se 22-vjeçarjashqiptare ishte përfshirë nëtrafikun e qenieve njerëzore qëkryhej përgjatë kufirit midis SHBA-

PËRPLASJA

FLORION SERJANI

Një shqiptar me banim nëlagjen Queens të Nju-Jorkut në Shtetet e Bash-

kuara të Amerikës ka qëlluar mepistoletë dy persona të njohur sigangsterë, duke vrarë njërin prejtyre dhe duke plagosur tjetrin,kanë bërë të ditur dje autoritetetzyrtare të policisë së Nju-Jorkut.Lulzm Kupi, 42 vjeç është dorë-zuar menjëherë pas ngjarjes nëpolici, duke dhënë shpjegimelidhur me rrethanat dhe di-namikën e ngjarjes. Sipas media-ve amerikane ndaj tij janë ngriturtashmë akuzat e vrasjes dhembajtjes së paligjshme të armës.

Ngjarja ka ndodhur pranëbanesës së Kupit, në Putnam Av-enue në Ridgewood. Viktimat si-pas autoriteteve zyrtare janëidentifikuar si Gentian Kasa, 31vjeç, i vdekur në vend nga plum-bat dhe Redinel Dervishaj, i pla-gosur në gjendje të rëndë dhe qëndodhet ne spital. Sipas agjen-cive të lajmeve duket se të treburrat kanë qenë të armatosur nëmomentin kur janë takuar nëafërsi të banesës së Kupit dhemotivi i vrasjes ka qenë një gjobëprej 20.000 dollarë që dy viktimati kanë kërkuar autorit të vrasjes.

pia armën e tij një pistoletë tip 357"Magnum".

Sapo janë takuar, Kasa dheDervishaj e kanë kërcënuarKupin se do t'i rrëmbenin famil-jen dhe do t'i përdhunonin gru-an. Agjencitë e lajmeve thanë senë kulmin e acarimit, të tre per-sonat kanë nxjerrë armët e tyre,por Kupi është treguar më i sh-kathët dhe ka qëlluar Dervishajnnë krah. Kasa, ndërkohë ka për-fituar nga momenti për t'u larguarme vrap dhe për t'u futur nëkryqëzimin midis "Putnam Ave-nue" dhe "60th Place". Por Kupie ka ndjekur me vrap dhe e kaarritur përpara se ai të hynte nëmakinën e tij. Goditja në kokë kaqenë vdekjeprurëse për Kasën.

Burime policore të cituara nga"New York Post" kanë thënë se tëtre personat kanë pasur lidhjeme mafien shqiptare, që prejmbërritjes së tyre në Nju-Jork nëvitin e largët 1990, kur kanëdepërtuar në lidhjet tradiciona-le të mafies. Sipas të njëjtitburim, vëllai i Kupit është i njo-hur si drejtues i mafies shqiptare,Dervishaj është nën hetim fed-eral, ndërsa Kasa i cili u vra nukkishte precedentë penalë. Ai kalënë pas gruan shtatzënë dhenjë fëmijë 7-muajsh.

Kupi dhe dy viktimat duket senjiheshin prej kohësh dhe men-dohet se kanë pasur biznese tëpërbashkëta në disa lokale dhebare shqiptare. Por nuk dihetende se në ç'mënyrë dhe përç'arsye, Kasa dhe Dervishaj i kanëkërkuar Kupit t'u paguajë 20.000dollarë, madje duke e kërcënuarkëtë të fundit se do t'i rrëmbenin

familjen dhe do t'i përdhunoningruan. Në deklarimet e tij të paranë polici, Kupi ka pohuar se për-para se të takohej me dy viktimat,ata i kishin telefonuar duke ikërkuar që të takoheshin në njëvend pranë "Ridgewood section".Menjëherë pas kësaj telefonate,42-vjeçari që ka parandier rrez-ikun ka marrë me vete nga shtë-

MasaTentuan vrasjen, burg

për njërin nga vëllezëritGjykata e Faktit në kryeqytet ka caktuar dje paradite masëne sigurisë për dy vëllezërit Rexhep dhe Artan Qershori, tëcilët tri ditë më parë plagosën në shtëpinë e tij në fshatinPicall të rrethit të Tiranës, Adriatik Qershorin. 40-vjeçari Rex-hep Qershori, me banim në Selitë e Vogël është lënë nëburg pa afat nga gjykata, ndërsa vëllai i tij, 29-vjeçari, Ar-tan Qershori me banim në Petrelë i është dhënë masa earrestit të shtëpisë. Tri ditë më parë, ata kanë shkuar nëbanesën e Adriatik Qershorit, me të cilin sipas policisë,pavarësisht mbiemrit të njëjtë nuk kanë asnjë lidhje famil-jare dhe e kanë qëlluar më një çifte, duke e plagosur nëkëmbë dhe aktualisht ndodhet në Spitalin Ushtarak të Ti-ranës, jashtë rrezikut për jetën. Tashmë të dy vëllezërit dotë gjykohen me akuzën e "vrasjes me dashje të mbetur nëtentativë, në bashkëpunim". Flo.Se.

së dhe Kanadasë. Për këtë arsye ajoishte shpallur person në kërkimdhe policia kishte rreth 4 vjet qëhetonte rreth aktivitetit të saj krim-inal.

Ermira Hatija identifikohet filli-misht nga policia në vitin 2003, kurtentoi të kalonte ilegalisht një nënëdhe fëmijën e saj 13- vjeçar ngaKanadaja për në SHBA, me anë tënjë motori uji. Tentativa dështoi,

pasi fëmija u mbyt,ndërsa nëna e tij ukap nga rojet breg-detare. Shqiptarja,gjithsesi ka kërkuartë merrte paratë epremtuara për këtëtrafikim, por personiqë kishte marrë për-sipër pagesën nukka pranuar t'i japëparatë për shkak tëmbytjes së fëmijës.Atëherë, Hatija kashkuar dhe e ka

rrahur personin të cilit i kërkonteparatë, çka ka bërë që ajo të arres-tohet nga policia kanadeze. Porburimet zyrtare thanë se ata nukkishin pasur prova të mjaftueshmeqë ta lidhnin ekstazi nga Kanadajapër në SHBA. Pas hetimeve të kry-era, agjentët e antidrogës dolën nëpërfundimin se sasia e drogës do tëshkonte tek Ermira Hatija. Vetëm 4muaj më pas, në prill të 2006-ës sh-qiptarja arrestohet nga policia nëapartamentin e saj në Wixom tëMiçiganit, por pasi pagoi një garan-ci pasurore u la e lirë dhe iu fshehdrejtësisë për shumë kohë. Tash-më, ajo ndodhet në pritje të ek-stradimit nga Kanadaja drejtSHBA-së, ku do të gjykohet ngadrejtësia amerikane.

F.Serjani

PRANGOSJA

NE FOTOMajtas, vendi ku kandodhur ngjarja, nëqendër Lulzim Kupi iarrestuar nga policiaamerikane dhe lartpistoleta me të cilën ukrye krimi

SHQIP 9E PREMTE, 3 GUSHT 2007 O P I N I O N

MUSTAFA NANO

Në shkrimin e fundit të botuardy ditë më parë në gazetën“Shqip”, në të cilin rrekeshatë bëja një trajtim shumë

emocional e aspak analitik të krizës en-ergjetike të këtyre ditëve të verës,thosha midis të tjerash: “Ca të tjerëduan të dalin në rrugë të protestojnëe të ngrenë zërin në kupë të qiellit,por me kë të dalin? Me Ilir Metën, i cilikërkon të organizojë protes-ta vetëm me mitingashët e tij,të cilët nga ana e vet, përparase të jenë të merakosur përfaktin që s’ka drita, janë tëmerakosur për të zënë njëvend pune në polici, doganë,etj,. etj?”

Menjëherë pas kësaj më er-dhën do SMS, nëpërmjet tëcilave do njerëz e përfaqësuestë LSI-së, shprehnin mosmira-timin e pakënaqësinë e tyrendaj këtij pasazhi të shkrimit.Më thoshin midis të tjerash, sekishin dalë edhe ata në pro-testë, por u vinte keq që shiheshin prejmeje thjesht si mitingashë e klientelistë.U vinte keq gjithashtu që shkrimi immund të shkurajonte protestën në fjalëapo protesta të tjera lidhur me krizën en-ergjetike kundër qeverisë “Berisha”.Prandaj, më duket se është vendi këtupër t’u shpjeguar më mirë edhe mbi pro-testën e LSI-së, edhe mbi faktin që or-ganizime të tilla nuk po gjejnë ndonjëmbështetje popullore kushedi se çfarënë Shqipëri (në fakt, tubimet e organi-zuara nga LSI-ja në Kombinat e në El-basan nuk u shquan për ndonjë pjesë-marrje të madhe).

Më duhet të ritheksoj edhe njëherëidenë, që kjo krizë energjetike mú nëpikun e verës është një makth i vërtetëpër të gjithë shqiptarët. Një pjesë e kë-tyre të fundit mund të ngushëllohenprej faktit, që kjo krizë nuk është gjëtjetër, veçse një plagë më tepër në trupine mbushur gjithë plagë të shoqërisë sh-qiptare, por ky ngushëllim (domosdo ikotë, që vjen prej një mendësie mazok-iste) afërmendsh nuk mund e nuk du-het të përbëjë një alibí për qeverinëdështake. Në botën e sotme, e cila e sig-uron dhe e ngre gjithë ekzistencën embijetesën e vet mbi burimet energje-

tike, nuk vlen as një grosh një skuadërdrejtuesish politikë, të cilët hëm janëzgjedhur për të drejtuar e administruarpunët e një vendi, hëm nuk dinë t’i jap-in asnjë përgjigje krizës së tmerrshmeenergjetike (e tillë është kjo krizë, etmerrshme). Kjo skuadër drejtuesishpolitikë bëhet më e padurueshme nërastin, kur ka ardhur në pushtet mepremtimin e bujshëm të zgjidhjes ime-diate të krizës (aq i bujshëm ishte kypremtim, sa na u tha që, jo vetëm do tëzgjidhim krizën tonë, por shumë shpejt– duke eksportuar energji – do të ndih-mojmë të zgjidhim edhe krizat e tëtjerëve!!!); bëhet fare e padurueshmemë në fund në rastin kur, mú në kulmine krizës, drejtuesi i skuadrës nuk di tëheqë dorë nga fjalimet përpara skuadrëssë tij e përpara kamerave televizive, nëtë cilat, në vend të merakut për mjeriminbiblik të këtij vendi, ai na hedh fytyrësbatuta idiote mbi xhelozinë ministrorendaj ministres Majlinda.

“Epo ja”, mund të më thonë LSI-stët,“këtë po bëjmë në protestat tona; edhepo kryqëzojmë Kryeministrin, edhe pongremë zërin ndaj krizës”. Jo, të dashurmiq. Kjo është mënyra më pak e gjetur emë pak e dobishme për të protestuar.

Thika po na vete në palcë e pilafi (idurimit) nuk mund të mbajë më ujë (kri-zash). Për këtë arsye, kjo nuk është e nukmund të jetë një krizë që meriton njëpërgjigje një partiake e që zgjidhet dukenxjerrë në rrugë anëtarët e një partie tëvetme. Një parti (qoftë dhe më e vogëlsesa LSI-ja) mund ta bëjë këtë gjë saherë të ketë qejf, por është e sigurt qëkjo nuk është rruga për t’u përballurqoftë me krizën, qoftë me ata që nukkanë mbajtur premtimin për ta zgjidhurkrizën, e që vend të kësaj, e kanë thellu-ar atë. Një protestë e tillë mund të shër-bejë për mbajtur gjallë tharmin partiak,për të testuar fuqinë e kapacitetet mo-bilizuese të partisë, për të dëshmuarpraninë imponuese të kësaj partie nërealitetin politik apo për t’u dhënë rastmilitantëve të sotëm partiakë e aspir-antëve të nesërm për poste në adminis-tratë të dëshmojnë devotshmëri poli-tike, por nuk mund të sjellë asgjë mëtepër sesa kaq. Përgjigjja duhej të ishtemenduar ndryshe. Duhej të mblid-heshin të gjitha partitë opozitare, të cilatduhej t’u bënin një apel të gjitha struk-turave, organizatave, subjekteve ezërave të shoqërisë civile e jo politike, esë toku, të lëshonin kushtrimin për t’i

nxjerrë të gjithë qytetarët nëpër rrugëte sheshet e Shqipërisë. Kjo nuk ështëbërë; e nuk është bërë për shkaqe xhe-lozish banale brenda kampit opozitar,gjë që do të thotë se qejfmbetjet e sher-ret e mjera (janë njëmend të mjera) mestyre janë ku e ku më të forta sesa merakureal për krizën, ku është zhytur vendi.

Do dilnin shqiptarët në rrugë e nësheshe nëse ky kushtrim i supozuar dotë lëshohej veç nga opozita politike ebashkuar? Nuk duhen vënë duart nëzjarr për këtë. E nëse ndokush është i sig-urt që shqiptarët nuk do t’i përgji-gjeshin këtij kushtrimi, do të ishte e kotëtë kërkohej shpjegimi qoftë tek apatia ekapitullimi tradicional i shqiptarëvepërballë pushteteve, qoftë te përgjum-ja civile e ditëve tona. Shpjegimi duhetkërkuar në radhë të parë e mbi të gjithate zhgënjimi fatal prej klasës politike,prej të gjitha krahëve e prej të gjithëeksponentëve të rëndësishëm të kësajklase, të cilët në harkun e shtatëmbëdh-jetë viteve të fundit, kush më shumë ekush më pak, kanë pasur në dorë çelë-sat e drejtimit të vendit e fuqinë e ven-dimmarrjes. Kriza energjetike, ashtu sitë gjitha krizat e tjera (politike, elekto-rale, institucionale, ekonomike), nuk

është pjellë e pushtetit të sotëm – nëkëtë pikë ka të drejtë Ilir Meta, por nukka të drejtë, kur e konsideron veten si tësapodalë nga inkubatori – por ështëpjellë e të gjithë pushteteve.

Kjo është arsyeja kryesore, që sh-qiptarët nuk janë të gatshëm të dalin tëngrenë zërin e të protestojnë për këtëgjendje. Shqiptarëve u është mbushurmendja se secili politikan i secilit krahas që e vë ujin në zjarr për interesat pub-

likë e kombëtarë; përkundrazi,e ka mendjen vetëm te push-teti, si burim përfitimesh hëmilegale, hëm të pandësh-kueshme. Mos vallë, modeliprej zullumqari i politikanitshqiptar është një legjendëmetropolitane? Edhe në qëntëkështu (personalisht nuk be-soj, se është kështu), hesapetduhen bërë me këtë legjendë,hesapet duhen bërë me faktin,që shqiptarët i shohin politi-kanët e tyre si hajdutë që bër-tasin kundër hajdutëve, si tëkorruptuar që bërtasin kundër

korrupsionit, si njerëz pa din e iman qëbërtasin gjithë ditën kundër kundërsh-tarëve të tyre pa din e pa iman, si shkak-tarë të krizës energjetike që bërtasin mëkot kundër ca shkaktarëve të tjerë të sënjëjtës krizë.

Politika pra e ka humbur njëherë emirë magjinë mobilizuese. Ajo nukmund të mobilizojë qytetarë; ajo mundtë mobilizojë veç militantët. Për këtëshkak do të lipsej një aleancë e madheqytetaro-politike, më shumë qytetaresesa politike, pasi vetëm kështu, ajolegjenda metropolitane (e cila pra nukështë dhe aq legjendë) e politikanëve qëprotestojnë për të ardhur në pushtet apoe politikanëve që denoncojnë krizat përtë mos zgjidhur asnjë krizë, nuk do tëbëhej pengesë për mobilizimin popullornë rrethana të tilla. Dhe çështja nuk ësh-të për të bërë protesta për protesta; asprotesta për të rrëzuar ca njerëz që ekanë mendjen veç te pushteti e për t’izëvendësuar ata me ca të ngjashmit etyre. Çështja është të bindim veten, sekriza të tilla nuk ndodhin vetëm për ne,por ndodhin edhe prej nesh; prej neshqë nuk dimë të bëjmë gjë tjetër, veçse tëbëjmë sehir show-n e shëmtuar të ikjese të ardhjes së dritave.

POLITIKA QES’MOBILIZON

DOT QYTETARET

ALBIN KURTI

Agimi Çeku kërcënoi. Tha: “28 Nëntor!”.Propozoi që festa e pesëfishtë kombëtaretë bëhet e gjashtëfishtë. Propozoi që tëshpallet pavarësia e Kosovës mu me 28

nëntor të këtij viti. Ditën e shpalljes së pavarësisësë Kosovës secili e mendon si një datë që më pasdo të bëhej historike. Mirëpo, për ta shpallur pa-varësinë, Agim Çeku e zgjodhi një datë që tashmëishte historike. Mbase e pavetëdijshmja e tij povepronte: meqë shpallja e paramenduar e tij s’dotë mund të ishte njëmend historike, ai e propozoinjë datë tanimë të mirënjohur historike. Dhe, jovetëm kaq. Ai propozoi datën, e cila duke qenë njëshënjuese e shumëfishtë përgjatë historisë sonë,është pjesë organike e identitetit kombëtar sh-qiptar si asnjë datë tjetër. Rastësia, gjithsesi,ndodhet në siklet me të pavetëdijshmen. Edhenëse 28 Nëntori s’do të arrijë të bëhet festë e gjas-htëfishtë, ajo dosido do të mbetej festë epesëfishtë. Agim Çeku do të humbiste vetëm atëtë cilën edhe ashtu nuk e kishte.

Nuk e kam ndër mend t’i përsëris kritikat e bërakundër Agim Çekut se 28 Nëntori nuk do të duhejtë ishte festë e pavarësisë së Kosovës meqenëse ajodatë është simbol i bashkimit kombëtar. Nuk do tapërsëris as argumentin e disa kundërshtarëve tëtjerë të tij që i thanë se pavarësinë tashmë e kemishpallur njëherë. Nuk do ta sforcoj as shqetësiminse shpallja e ardhshme do të ishte e ndryshmevetëm nëse ajo s’përfundon nëpër sirtar zyrash, porfillon ndryshimin e gjendjes faktike në terren.Problemi im themelor që kam me kërcënimin e

FLUTURIMI IPROPOZIMEVE

Agim Çekut është joserioziteti i tij. Nuk është çësh-tja pse Agim Çeku e propozoi atë datë për shpalljene pavarësisë dhe as pse e propozonte shpalljen sitë tillë. Problemi është se ai nuk e kishte me gjithëmend. Agim Çeku nuk e kishteseriozisht propozimin e tij. Nuku nevojit më shumë se një ditëqë të kuptohet kjo. Zmbrapsja emenjëhershme e tij parakundërshtimit të kongresistëveamerikanë në Aeroportin e Prish-tinës e dëshmoi botërisht këtëgjë. Kundërshtimi i tyre ishte se-rioz ngaqë propozimi i tij s’ishteserioz. Apo, ndoshta, kundërsh-timi i tyre ishte serioz pikërishtqë të përcaktohej nëse propozi-mi i tij ishte serioz. Pas takimit,Agim Çeku deklaroi se i kishinbërë disa pyetje dhe ky kishtedhënë disa përgjigje. Pra,thjesht, e kishin marrë në pyetjeatë ditë në lokalet e aeroportit.Ndonëse nuk jam fare dakord

me atë çfarë po bën e po flet Kryeministri Çeku, mëduhet ta pranoj se disi mu dhimbs kur u shfaq ash-tu me fytyrë të mërdhezur si të një fëmije të cilinporsa e kanë rrahur. Për pesë muaj e gjysmë në burg

mua më kanë marrë në pyetjevetëm gjysmë ore dhe ishteprokurori ai që skuqej. Kryemi-nistrin e Kosovës e marrinshumë më gjatë në pyetje dhemadje e bëjnë që ai të skuqet.

Sidoqoftë, ende pa perëndu-ar propozimi i Agimit, nisi tëqarkullonte një tjetër propozimme të njëjtën temë. Veton Surroii përmendi Kërshëndellat sikohë kur do të shpallej pavarë-sia. Pas Presidentit francez,Sarkozy, edhe ky hamendësonpër ditët e fundit të vitit, të cilatnjerëzve ua kujtojnë festat, poredhe dhuratat e Babadimritnëse për ta mendojmë ashtu siçpo i trajtojnë – pra, si fëmijët.Duke besuar që faktorët e

rëndësishëm ndërkombëtarë objektivisht janëkundër këtyre propozimeve për data të shpalljeve,Fatmir Sejdiu dhe Hashim Thaçi janë po ashtukundër. Që të gjitha shtyrjet ndërkombëtare të për-caktimit të ri për statusin e Kosovës, politikanët ko-sovarë i interpretonin gabueshëm si shtyrje të pa-varësisë. Tash, shtyrjet e reja, Agim Çeku dhe VetonSurroi i lidhin me shpallje të reja (që do të thotëpremtime të reja boshe) ndërsa Fatmir Sejdiu eHashim Thaçi me të ashtuquajturat ‘angazhimeshtesë’ (që do të thotë negociata dhe dëgjueshmërishtesë). Ndërkohë, faktorët ndërkombëtarë kanë‘përparuar’ dukshëm. Ata e shtyjnë edhe shtyrjen,shpikin faza 120-ditëshe që nuk dihet se kur do tëfillojnë dhe me fundin e të cilave nuk mbaron as-gjë. Në të vërtetë, nuk ka më data. Tepria e deritan-ishme e datave i ka zhdukur datat. A nuk është muky ideali i këtij neokolonializmi postmodern? Përasgjë nuk kemi datë: prej çështjes së statusit e deritek ajo e regjistrimit të popullsisë. Është suspend-uar koha (e planifikimit). Natyrisht, që të mos ketëdatë të (përfundimit) të misionit të tyre sunduesmbi neve që kësisoj mbesim të kurthuar në këtëpërkohësi të përjetshme.

Kemi të bëjmë me datë për shpallje? Jo. Këtavetëm shpallin data. Shpallin data për shpalljet epavarësisë që s’do të ndodhin. Prandaj, as 28 Nën-tori i sivjetmë nuk do të jetë ditë kur festohet pa-varësia ose shpallja e saj. Gjithsesi që ka pakraha-simisht më shumë arsye që atë ditë (sërish) të pro-testohet kundër regjimit në fuqi dhe të demonstro-het vullneti ynë sesa të festojmë e urojmë njëri-tjetrin të nënshtruar nga regjimi duke demonstru-ar asisoj (vetë)mashtrimin tonë.

Faktorët ndërkombëtarëkanë ‘përparuar’ dukshëm.Ata e shtyjnë edhe shtyrjen,shpikin faza 120-ditëshe që

nuk dihet se kur do tëfillojnë dhe me fundin e tëcilave nuk mbaron asgjë.Në të vërtetë, nuk ka më

data. Tepria e deritanishmee datave i ka zhdukur datat

Kriza energjetike, ashtu si të gjitha krizat e tjera (politike, elektorale, institucionale,ekonomike), nuk është pjellë e pushtetit të sotëm – në këtë pikë ka të drejtë IlirMeta, por nuk ka të drejtë, kur e konsideron veten si të sapodalë nga inkubatori –por është pjellë e të gjithë pushteteve. Kjo është arsyeja kryesore, që shqiptarëtnuk janë të gatshëm të dalin të ngrenë zërin e të protestojnë për këtë gjendje.Shqiptarëve u është mbushur mendja se secili politikan i secilit krah as që e vë ujinnë zjarr për interesat publikë e kombëtarë; përkundrazi, e ka mendjen vetëm tepushteti, si burim përfitimesh hëm ilegale, hëm të pandëshkueshme

SHQIP 11E PREMTE, 3 GUSHT 2007

Policia e Kolonjës ka arrestuar njëpunonjës të Albtelekomit nëkëtë zonë me akuzën e trafikut të

qenieve njerëzore. Lajmi është bërë i di-tur nga burime të sigurta pranë Komis-ariatit të Kolonjës nga ku mësohet senjë 44-vjeçar, punonjës pranë filialit tëkëtij institucioni në Ersekë ka tentuartë kalojë ilegalisht nga mali pesë perso-na për qëllime fitimi. Të njëjtat burimethanë se bëhet fjalë për Hiqmet Mazen.Akuza që është ngritur ndaj tij vjen në

një kohë kur ai është kapur në flagrancëpas ndjekjes nga ana e policisë në bazëtë informacioneve që dispononte sek-tori i antitrafikut për favorizimin qëkryente punonjësi edhe për shkak tënjohjes që kishte në zonë. Sipas tëdhënave mësohet se 44-vjeçari uofronte siguri klandestinëve për shkaktë punës që bënte në shtet, ndërsapremtonte se nuk do të kishin asnjëproblem as me uniformat blu, pasi dotë kalonin lirisht dhe do të favorizo-

heshin edhe në rast se binin në sy tëpolicisë lokale. Policia e Kolonjës kon-firmon se Hiqmet Maze u kap në fla-grancë, ndërsa po tentonte tëtrafikonte drejt shtetit grek nga doga-na e Tri Urave. Ai kishte marrë përsipërt’i kalonte pesë shtetasit pa asnjë do-kument dhe për më tepër pa vizagreke. Ka qenë një grup prej pesë em-igrantësh klandestinë tre nga Kukësidhe dy të tjerë nga Gramshi. HiqmetMaze, siç bëhet e ditur nga ana e poli-

cisë, është kapur në orët e vona tëmbrëmjes. Burimet policore thanë seai është ndaluar sapo ka arritur nëdoganën e Tri Urave në një kohë që kaqenë duke shoqëruar klandestinët meautomjetin e tij me targë ER 1292 B.Maze do të merrte të paktën 4000 euronga klandestinët për t’i nxjerrë drejtGreqisë. Policia po heton në rast se 44-vjeçari bashkëpunonte me ndonjë ngapunonjësit e doganës edhe për shkaktë njohjeve dhe lidhjeve të tij. J.DH.

Ndërtimorët shembin hotelin 4-katëshDurrës, pushuesit nxirren jashtë ndërtesës ku do të kalonin pushimet

Sipas krerëve të policisë ndërtimore, vendimi për prishjen e tij ka që në muajin shkurt

VALI QYRFYÇI

Ndërtimorët kanë hedhurnë tokë një hotel 4-katëshnë plazhin e Durrësit,

ndërsa pushuesit e tij kanëmbledhur plaçkat të detyruar përtë shkuar gjetkë. Në pikun e se-zonit turistik, fadromat e policisëndërtimore kanë zbarkuar nëbregdet për të nisur një aksion të rindaj ndërtimeve pa leje, dukeparalajmëruar dhe ngritjen e pir-gjeve me inerte. Ndonëse në njëkohë aspak të përshtatshme,ndërtimorët nuk janë sprapsurnga zbatimi i vendimit të marrë,ndërsa pronari i hotelit të prishurdje pretendon se ligjshmëria e ob-jektit kishte përfunduar në dyerte gjyqësorit që nuk e kishte thënëende fjalën e tij. Pavarësisht ngaprishja e një hoteli, ndërtimorëtdeklarojnë se aksioni nuk do tëmbyllet këtu. Janë planifikuar përprishje dhe 20 objekte të tjera, tëcilat do t’i shtojnë vapës dhe plu-hurit të rrugëve dhe retë e pluhurittë godinave në shkatërrim, si dhepamjet e pakëndshme për syrin emijëra pushuesve. Ditën e djeshmeqenë të shumtë pushuesit nga Sh-qipëria dhe Kosova, të cilët asistu-an në prishjen e hotel “Palma” nësektorin “Teuta” të plazhit të Dur-rësit. Nuk ka qenë një pamje ekëndshme dhe shumë prej tyrekanë deklaruar se kjo ndërhyrjeduhej të bëhej në një sezon tjetër,larg atij turistik. Më të pakënaqurkanë mbetur pushuesit që e kishinzgjedhur këtë hotel si vend ako-modimi. Atyre u është dashur tëlargohen nga hoteli vetëm një ditëpara prishjes së tij dhe ndihen tëcenuar në të drejtën e tyre për tëpushuar. Pushuesit nuk duan tëgjykojnë se kush është fajtori përkëtë situatë të pakëndshme, ndër-sa kishte nga ata që e konsideruannjë aventurë pushimesh në Sh-qipëri prishjen e hotelit. Një aven-turë e pluhurosur tërësisht sh-qiptare. Sipas pronarit të hotelit,Rakip Kokomani, koha e lënë në dis-pozicion nga ndërtimorët për tënjoftuar dhe sistemuar pushuesitka qenë e pakët. Sipas Anton Pacit,përfaqësues i degës së policisëndërtimore në aksion, vendimi përprishjen e “Palmës” ishte marrë qënë shkurt të këtij viti, por ështëekzekutuar vetëm në fillim të gush-tit. Hoteli dhe më parë ka qenë nëlistën e objekteve të paligjshme tëndërtimores. Konflikti mes pronar-it të hotelit dhe ndërtimores mbër-riti në dyert e gjykatës. Sipaszotëruesve të hotelit tashmë të sh-katërruar, çështja ka mbërritur përgjykim në Kasacion, ndërsa ndërti-morja thotë se të gjitha shkallët egjyqësorit kanë lënë në fuqi vendi-min për prishje duke e vlerësuar atëtë drejtë. Ndërkaq, aksioni i policisëndërtimore në bregdetin e Durrësitdo të vazhdojë dhe në ditët e ardhs-hme me prishjen e 20 objekteve tëtjera të paligjshme. Megjithatë,pushuesit, përpara se të marrinvendim për të kaluar pushimet nëbrigjet shqiptare duhet të pyesinmë parë nëse lokali apo hoteli ësh-të vënë në shënjestrën e policisëndërtimore.

Shumica e udhëtarëve ishin emigrantë që do të vinin në atdhe për pushime

shembjetAksioni i policisë ndërtimore në bregdetin

e Durrësit do të vazhdojë dhe në ditët eardhshme me prishjen e 20 objekteve të

tjera të paligjshme

DEFEKTI

Disa qindra pasagjerë, mestë cilëve shumë gra e fëmijë, kalojnë natën të

bllokuar në traget. Pasagjerët janërebeluar kur personeli i tragetit uka kërkuar ta braktisin atë dhe tëudhëtojnë drejt Barit, qytetit nëjug të Italisë, për të nisur lundriminpër në Durrës prej andej. Ata nukkanë pranuar të dalin duke qën-druar në pritje të rregullimit të de-fektit dhe nisjes së lundrimit. Trag-eti “Toscana” i linjës Ankona-Dur-rës pas një defekti teknik të kon-statuar pak çaste para nisjes kabllokuar në ambientet e tij afro 600pasagjerë, kryesisht emigrantë qëkthehen për pushime në atdhe.Në Kapitanerinë e Portit Detar të

ERSEKE/ U merrte klandestinëve nga 4 mijë euro për t’i çuar drejt Greqisë. Nën hetim dhe policë të Tri Urave

VLORË/ Ende asnjë i dyshuar

Rreth 10 ha ullinj janë shkrumbuar mesditën e

djeshme në fshatin Babicë tërrethit të Vlorës. Era e fortë ecila ka shoqëruar këto ditëqytetin bregdetar të Vlorës kaqenë një ndër shkaqet krye-sore të këtij zjarri, e cila ka ni-sur fillimisht me një vatër tëvogël zjarri dhe më pas kapësuar një shtrirje të gjerë në10 ha. Por nga fshati i Babicësmësohet se djegia e ullinjveështë një histori i përvitshmee vetë banorëve, e cila shkak-tohet për shkak xhelozie dhepronësie. Zjarrfikësit kanëbërë të mundur shuarjen ekëtij zjarri e cila brenda një oremori një shtrirje të gjerë nëgjithë sipërfaqen e ullinjve nëfshatin Babicë. Por edhe ngaNdërmarrja e Pyjores konfir-mohet se pas shuarjes së zjar-rit dhe shoqërimit të erësmund të lindin vatra të rejazjarri dhe për këtë arsye tëgjithë punonjësit e zjarrfikësitdhe të Ndërmarrjes së Pyjoresjanë në gatishmëri të plotë përtë evidentuar në çdo momentkatastrofat e zjarrit. M.M.

Trafiku, arrestohet punonjësi i Albtelekomit

Pronësia, digjen10 hektarë me pyje

Bllokohen në traget 600pasagjerë të linjës Ankona-Durrës

Durrësit bënë të ditur se trageti qëduhej të kishte mbërritur ditën edjeshme, rreth orës 16:30, nuk ish-te nisur akoma nga

Porti i Ankonës. Sipas oficerit tëshërbimit në kapitaneri, nuk kaasnjë informacion mbi nisjen elundrimit nga trageti në avari,ndërsa pranë agjencisë detare “Ri-gel”, që ka këtë traget, thanë sevazhdojnë përpjekjet për të ri-paruar defektin. Ndonëse lundri-mi është shtyrë për më shumë se24 orë dhe deri në orët e vona tëditës së djeshme nuk është diturfati i tij dhe pasagjerëve tëbllokuar atje, përfaqësuesja eagjencisë në linjë telefonike thase defekti nuk është i rëndë dhe

trageti do të rifillojë lundrimet sëshpejti. Gjithsesi, askush nuk kamundur të qetësojë familjarët qëkishin dalë dje për të mësuar mbiarsyet e kësaj vonese dhe priturnë Portin e Durrësit të afërmit etyre emigrantë. “Toscana” duhejtë ishte nisur në orën 19:00 tëditës së mërkurë, po nuk ka mun-dur për shkak të defektit në mo-torë. Vonesat disaorëshe në nisjejanë justifikuar nga autoritetetportuale me qëllim qetësimin eudhëtarëve. Pamundësia për tërivënë në punë tragetin dhe nisurudhëtimin ka detyruar persone-lin e tragetit të njoftojë pasagjerëte imbarkuar në bord për situatëndhe më pas, mëngjesin edjeshëm, kanë kërkuar prej tyretë dalin nga trageti. Kjo ka shkak-tuar reagim te pasagjerët, të cilëtkanë vendosur të mos e pranojnëalternativën e udhëtimit nga Baripër shkak të pamundësisë përmbërritjen në kohë për të kapurtragetet e linjave detare Bari-Dur-rës. Trafiku në këtë periudhë tëvitit paraqitet tepër i rënduar dhepo ashtu dhe vendet në tragete.Pasagjerët kanë vendosur të qën-drojnë në pritje të riparimit tëdefektit në traget ose zgjidhjes sësituatës nëpërmjet vendosjes sënjë trageti tjetër për të kryerudhëtimin nga Ankona drejt Dur-rësit. Sipas familjarëve që i presinnë Durrës, situata e njerëzve nëtraget paraqitet e rënduar për sh-kak të ankthit dhe qëndrimit përnjë kohë të gjatë në ambiente tëmbyllura. V.Qyrfyçi

A K T U A L I T E T

VLORË/ Paralajmërojnë me grevë urie

Rreth 45 familje të cilat jetojnë në rrugën transball-

kanike nuk kanë qenë dako-rd me çmimin e kompensim-it, ndërsa të gjithë së bashkuata kanë protestuar paraBashkisë së qytetit të Vlorësdhe Prefekturës. Çmimi i ko-mpensimit të banesave tëtyre është vendosur për 1metër katror 1500 lekë, ndër-sa sipas tyre, ky është njëmashtrim i radhës dhe njëturp që u bëhet këtyre ban-orëve. Prefektja e Qarkut tëVlorës, Dorate Konomi, ështëshprehur se do të jetë në krahtë tyre dhe se çmimi i kompen-simit për një metër katror ësh-të vërtet shumë i ulët. SipasKonomit, ky është një çmim ivendosur nga Bashkia eVlorës. Por nënkryetari i Bash-kisë së Vlorës para protestës së45 familjeve, të cilat duhet tëkompensohen ka qenë i prerëdhe se çmimi i vendosur përkompensim duhet të zbatohetplotësisht. Banorët e rrugëstransballkanike të revoltuarpërballë çmimit qesharak tëkompensimit kanë kërcënuarme grevë urie nëse kërkesa e tyrenuk merret parasysh. M.M.

Kompensimet,protesta para bashkisë

E PREMTE, 3 GUSHT 2007SHQIP 12

Një vrasje ka ndodhur djenë mbrëmje në bulevardin kryesor të qytetit të El-

basanit. Ngjarja e rëndë kandodhur rreth orës 21:00 dhe ësh-të parë nga dhjetëra njerëz qëshëtisnin në këtë orë. Burime ngapolicia lokale bënë të ditur se ësh-të vrarë me tri plumba pistoleteMehmet Halili, pensionist, banori qytetit të Elbasanit. Viktima kaqenë në xhiro me një të njohurin etij, me të cilin dyshohet se ështëgrindur për motive ende të paqar-ta dhe pastaj sherri ka përfundu-ar me tri të shtëna pistolete. Sipasburimeve policore, dyshohet qëautor i vrasjes të jetë KozmaVërçani, 45 vjeç, një ish-polic i dalënë lirim.

Sipas dëshmitarëve, vrasësi

dhe viktima kanë qenë duke ecursë bashku në bulevardin e qytetit.Ata kanë nisur të debatojnë me zëtë lartë, ndërsa në afërsi të sta-diumit "Ruzhdi Bizhuta" të qy-tetit, të dy e kanë ndalur hapin dhekanë ngritur edhe më tonet. Njëshitës ambulant, që ndodhejpranë vendit të ngjarjes tha se nukka arritur ta shquajë qartë fytyrëne vrasësit, pasi ishte errësirë, porka dëgjuar që ai i ka thënë vik-

timës: "Plumbin e parë e ke nëgojë" dhe menjëherë ka nxjerrëpistoletën, ia ka futur në gojë tëmoshuarit dhe e ka shkrepur. Burrika rënë menjëherë i pajetë në as-falt, por vrasësi nuk është larguar.Ai ia ka zbrazur edhe një herë pis-toletën në ballë e pastaj në bark.Vetëm pasi e ka parë të vdekurHalilin, vrasësi ka marrë vrapindhe është zhdukur mes ndërte-save duke përfituar edhe nga fak-

ti që në atë orë zona pranë sta-diumit të qytetit ka qenë pa drita.

Policia është njoftuar nga njëtelefonatë në numrin 129 dhe kashkuar në vendngjarje vetëm pakminuta më pas. Forca të shumtapolicore janë vënë menjëherë nëkërkim të autorit të dyshuar tëvrasjes, i cili mendohet se ështëish-polici Kozma Vërçani.

Burimet policore bëjnë të diturse nga hetimet paraprake ështëarritur të hidhet dritë mbi motivete vrasjes, por zyrtarisht deklarohetvetëm se kjo vrasje ka ndodhur përmotive të dobëta. Mësohet gjith-ashtu se viktima, ka punuar sishofer ambulance në spitalin eElbasanit dhe nuk njihet si personme probleme.

Besim Dybeli

Policia: Tragjedia e Kukësit, aksidentDyshohet për një lloj eksplozivi të bërë në shtëpi, me nitrat e benzinë

Rrëzohet pista e hakmarrjes. Përcillen në banesën e fundit Aida dhe Sokol Kolgjini

Qindra njerëz përcollën nëbanesën e fundit në Lusëntë Kukësit, vogëlushen

Aida Kolgjini dhe të atin Sokolin,që vdiqën nga shpërthimi i ek-splozivit brenda në shtëpi.

Ngjarja ka tronditur fshatin eqetë Lusën në rrethin e Kukësitdhe jo vetëm atë. Ngashpërthimi i fuqishëm, si-pas banorëve, ishte krijuarnjë pellg gjaku dhembetjesh njerëzore përzi-er me drurë dhe zhavorr,tamam në derën kryesoretë shtëpisë, ku ishin shkall-muar muret dhe çatia. Shpërthimikishte përfshirë Sokolin si dhenjerëzit e tjerë të familjes që kish-in qëlluar shumë afër, nënën 55vjeçe, gruan dhe dy vajzat e vogla.

Siç tregon një kushëri iKolgjinëve, Rrahmani 30 vjeç, isapo kthyer nga emigracioni,shpërthimi ka shkaktuar tmerrdhe panik, ndërsa kishin parë tymtë zi në shtëpinë viktimës. “Hajde-ni se u ba nami te kjo shtëpi”, kish-te thirrur dikush dhe Rrahmanigjendet shumë shpejt te vendi ingjarjes. “Ishte mbuluar në gjak,- thotë për Sokolin,- dhe meqë m’uduk në gjendje më të rëndë emora para duarsh dhe dola nërrugë. Kullonte gjak, i kishte këpu-tur të dyja duart dhe një këmbë ivarej përgjysmë. I kishin dalë tëdy sytë, por ishte gjallë...”.

Ai tregon se kanë ndaluar njëfurgon pasagjerësh që udhëton-te për Buzmadhe, ku pasagjerëtkishin zbritur menjëherë dhekishin venë në të njerëzit e plago-sur. “E kam mbajtur në prehër meshpirt deri në Gostil, pesë kilome-tra përpara se të mbërrinim nëspitalin e Kukësit, - ah mbarovapër një pikë ujë, - më thoshte derisa dha shpirt”. Kështu tregonkushëriri i viktimës, i cili për fat tëkeq nuk qe i vetmi, pasi gjatërrugës për Tiranë kishte vdekuredhe vajza e tij e vogël Aida 3vjeçe.

Fillimisht u hodhën disa idepër mjetin shpërthyes si granatëdore ofensive, tritol etj. dhe lid-hej, mbi bazën e dëshmive tëbanorëve si dhe këqyrjes së ven-dit të ngjarjes, me ndezjen e zjarritnë stufën e druve, ku mund tëkishte qenë e fshehur granata. PorPolicia Kriminale, pas këqyrjes sëkufomës në morgun e spitalit tëKukësit, si dhe vendit të ngjarjesnë Lusën, ka thënë se shpërthimika qenë aksidental, duke përjash-tuar çdo dyshim të ndonjë hakmar-rjeje.

Kjo për faktin se, viktima 27-vjeçare kishte të këputura të dyjaduart dhe të dëmtuar të dy sytë,gjithashtu gjysmën e këmbës sëdjathtë. Nga ky fakt, del se lëndaplasëse është mbajtur në duar ngavetë viktima, e përgatitur, ndosh-ta brenda dhe ka plasur sapo kadalë në derën e jashtme të korri-dorit, ku kanë qenë njerëzit e tjerëtë familjes.

Sipas policisë, mund të bëhetfjalë për një lloj eksplozivi që krijo-het nga përzierja e nitratit me ben-zinë. Ky lloj eksplozivi, i prodhuarnë kushtet e shtëpisë, përdoretgjerësisht nga fshatarët e zonavetë thella, kryesisht për të gjuajturpeshk, por edhe për të prerë dru.

“Ata hapin një zgavër në pemët emëdha dhe aty fusin eksplozivin.Shpërthimi është aq i fuqishëm sae copëton në çast diametrin edrurit, sado i madh të jetë ai”, thanjë ekspert i policisë së Kukësit,duke ilustruar forcën e eksploziv-it, që dyshohet se ka shpërthyer të

martën në shtëpinë e Kolgjinëve,në fshatin Lusën.

Një sasi eksplozivi e këtij lloji ukap nga policia disa ditë më parënë Korçë, në shtëpitë e disa per-sonave, të cilët shkatërronin meshpërthim bunkerët.

Sulejman Dida

TRAGJEDIA

SHPERTHIMINjë sasi e madheeksplozivi i ka shpërthyernë duar Sokol Kolgjinit, icili vdiq së bashku me tëbijën 3 vjeçe

HETIMIPolicia ka rrëzuar pistën ehakmarrjes, dukedeklaruar zyrtarisht se ajoqë ka ndodhur në Lusënka qenë një aksident

EKSPLOZIVIDyshohet se SokolKolgjini e kishte përgatiturvetë lëndën plasëse, menitrat dhe benzinë, për tëgjuajtur peshk

Përzierja shpërthyesei ka plasur në dorë

27-vjeçarit Kolgjini

MJEKIMIEva 5 vjeçe,

nëna dhegjyshja e saj po

kurohen nëSpitalin

Ushtarak

TEPELENE Policia i arreston pas disa orësh tre të rinjtë që kryen krimin

Një vajzë 16-vjeçare nga fshati Gusmar i Tepelenës,është rrëmbyer nga i

dashuri i saj mëngjesin e sëmërkurës. Burimet policore të këtijrrethi, kanë bërë të ditur se vajzame inicialet S.T. është rrëmbyerdje në orët e para të ditës nga IzetShkrepa, 26 vjeç, nga fshati Kolon-jë. Ky i fundit, i shoqëruar ngamiqtë e tij, Taulant Koshi dheDanielo Prifti, 19 dhe 18 vjeç, ponga Kolonja, mësohet se është ni-sur për të rrëmbyer të miturënmëngjesin e djeshëm, duke udhë-tuar me një mjet tip “Nisan” me tar-ga greke ANE 3361, e cila ishtepronë e Koshit. Tre të rinjtë kanëvëzhguar lëvizjet e 16-vjeçarespërgjatë mëngjesit të djeshëm nëfshatin Gusmar dhe kanë qëndru-ar në pozicion pritjeje. Rreth orës8:00 të ditës së djeshme shtetasjaS.T. doli me të motrën katërvjeçaredhe një të afërm 11 vjeç për tëmbushur ujë në vijën e fshatit. Nëkëtë moment, shtetasi Taulant Ko-shi ka zbritur nga makina e më pase ka shtyrë me forcë për në bordin emjetit 16-vjeçaren. Pas këtij vepri-mi, tre rrëmbyesit së bashku mevajzën u larguan për në fshatinProgonat. Pa mbërritur ende nëthellësitë e Progonatit, Izet Shkre-pa, i dashuri i vajzës 16-vjeçare,zbriti nga makina dhe ka vazhduarrrugën më këmbë për në Golem nëkufi me Progonatin e Tepelenës.Aty 16-vjeçarja është strehuar përdisa orë në një banesë të braktisur,ndërsa Prifti dhe Koshi kanë vazh-

duar rrugën me makinë për në Te-pelenë. Në këto kushte, prindërit,të alarmuar nga ajo që i ndodhi va-jzës së tyre, kanë kryer denoncimin

në organet e policisë së Tepelenës.Për këtë ngjarje u vunë në alarmedhe uniformat blu të Gjirokas-trës, të cilat kanë bashkërenduar

veprimet me homologët e tyre fqinj.Dy orë pas rrëmbimit, uniformatblu të Tepelenës, kanë bërë tëmundur bllokimin e automjetit tëdrejtuar nga Koshi dhe Prifti dhepas 7 orësh, u arrit të lokalizohejvendndodhja e Shkrepës me 16-vjeçaren. Në momentin e parëgjatë arrestimit të Izet Shkrepës,ky i fundit deklaroi se vajza kishteardhur me dëshirën e saj pas tijme qëllim martese. Pasi iu vunëprangat tre djemve, vajza u ështëdorëzuar familjarëve në fshatinGusmar. Tre të rinjtë akuzohenpër veprën penale të heqjes sëpaligjshme të lirisë. E.Serjani

MBROJTJA26-vjeçariShkrepa tha sevajza kishteshkuar me tëme dëshirë

Autori i vrasjes dyshohet të jetë një ish-polic. E qëlloi me tre plumbaDibër, la shenjat e gishtave

Policia e Dibrës, ka arrestuar një 23-vjeçar, pasi ka

mbledhur prova se ai ka ten-tuar të vjedhë me armëbanesën e një shtetaseje, disamuaj më parë. Në mbrëmjene ditës së mërkurë, forcat e pol-icisë të sektorit të antikrimit, nëKomisariatin e Peshkopisë,kanë prangosur në banesën etij në fshatin Brezhdan të Di-brës, 23-vjeçarin Agron Dam-azeti, pasi dyshohet përvjedhjen me armë të mbeturnë tentativë, të shtetases Xhe-vahire Hakorja. Puna hetimorenë rrugë operative dhe gjur-mët e gishtave dhe provat etjera materiale, që u gjetën nëvendngjarje, çuan në veri-fikimin e autorit të kësaj ngjar-jeje, i cili u kap pardje. Hy.Li.

Elbasan, vritet nëbulevard pensionisti

Kapet i riu,tentoi vjedhje

Rrëmbehet nga i dashurii saj vajza 16-vjeçare

A K T U A L I T E T

Korçë, zhduken 2 kg bizhuteri

Ekspozoi floririn për emigrantët dhe turistët, i vid-

hen nga dyqani të paktën 2 ki-logram bizhuteri të arta. Kjo kandodhur në qytetin e Korçës,kur në një nga dyqanet e flor-irit është konstatuar njëvjedhje me thyerje gjatë orëvetë mëngjesit. Pronari, i cilikishte menduar të ekspozon-te në vitrinat e xhamit mallin,ka rënë pre e hajdutëve. Ng-jarja ka ndodhur në një ngadyqanet e qendrës së qytetit.Sipas policisë, pronari emri i tëcilit nuk bëhet i ditur, kishtekatër ditë që e linte mallin nëvitrina për ta ekspozuar atë, ni-sur nga mbushja e qytetit meturistë të huaj dhe vendas dheemigrantë të shumtë. Ju.Dh.

Ekspozoi floririn,ia vjedhin natën

Lushnjë, burri u plagos rëndë

Një aksident tragjik kandodhur dje në rrugën e

plazhit të Divjakës. Një autom-jet është përplasur me një çik-lomotor dhe si pasojë ka hum-bur jetën një grua dhe ështëplagosur rëndë burri i saj. Ng-jarja është regjistruarmbrëmjen e djeshme. RolandTeqja 25 vjeç, banues në fsha-tin Çermë të Lushnjës ka qenëduke udhëtuar me automje-tin e tij tip “Volvo” nga plazhipër në Divjakë. Gjatë rrugës, aika humbur për një momentkontrollin dhe ka përplasur ngapas një çiklomotor “Yamaha”,me të cilin po udhëtonin bash-këshortët Perikli dhe Flora Veliu,45 dhe 51 vjeç banorë të fshatitZengë të Divjakës. Policia arres-toi shoferin. Ma.Tr.

Aksident, vdesgruaja 45 vjeçe

Sherrin e filluan në Kakavijë

Sherri mes dy taksistëve kapërfunduar me një të plago-

sur dhe një të arrestuar, nënakuzën e vrasjes me paramen-dim të mbetur në tentativë.Ngjarja në fjalë ka ndodhur nërrethin e Mallakastrës, përgjatërrugës nacionale Tepelenë-Ballsh, në afërsi të fshatit Fra-tar. Dy taksistët, pasi kanë de-batuar në pikën kufitare tëKakavijës, ku prisninpasagjerë, e kanë vijuar sherrine tyre në kthim. Agron Bufari,45 vjeç, banor i qytetit të Lush-njës është i plagosuri, ndërsaautori është 42-vjeçari DurimSelimaj, banor i fshatit Strum tëFierit. Policia arrestoi Selimajn,i cili mendohet se e sulmoi pa-pritur tjetrin. Ma.Tr.

Zihen taksistët,njëri në spital

E PREMTE 3 GUSHT 2007 SHQIP 13

Nga Rusia me dashuri. Nukështë libër i Xhejms Bondit,por historia e një spiuneje tëKGB-së në Amerikën Latine

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Çfarë na shtyn të bëjmë dashuri?Arsyet janë nga më të ndryshmet, që nga dëshira për t'iu afruar Zotit e deri te dermani për dhimbjen e kokës

Sipas një studimi, është më e ndërlikuar nga sa e mendojmë

NE FAQEN 15

Një pyetje që për dekada mëradhë ka tërhequr vëmendjen e psikologëve

dhe specialistëve të ndryshëm nëfushën e seksologjisë është edheajo se cilat janë arsyet që i shtyjnënjerëzit të bëjnë dashuri. Në tëvërtetë, "pseja" e një pyetjeje tëtillë është shumë herë më e ndër-likuar sesa mendonim. Megjith-atë, falë një pune të madhe tëkërkuesve të Universitetit të Tek-sasit, ne mund të mësojmë shumërreth arsyeve kryesore që i shtynçiftet "të zhyten" poshtë çarçafëve.Është renditur një numër ipafundmë argumentesh, men-dimesh, dhe arsyesh se përsenjerëzit bëjnë dashuri, të paktën,sipas asaj që raportohet në re-vistën e muajit gusht " Archives ofSexual Bevaviour". Siç mund tëmendohet, surprizat s'kanë të so-sur. Raportet intime mund të nx-iten nga arsyet më të çuditshme,deri tek ato më egoistet, por edhenga aspiratat shpirtërore më tëthella. Vetë studiuesit që arritën tëhartonin një raport, David Bussdhe Cindy Mesyton, ishin ndjerëtë habitur përballë faktit se sashumë motive kishin njerëzit përtë bërë dashuri. Studiuesit qëanalizuan sjelljet seksuale të njëgrupi prej 2000 meshkujsh dhefemrash treguan se arsyet shkoninnga më banalet, si dëshira për tëqenë më mirë dhe për t'iu afruarZotit, përpjekja vetëmohuese përt'i dhënë kënaqësi partnerit, tegjesti manipulues për të fituar diç-ka e deri te dëshira për të plotësuarnjë hakmarrje. Shumë të pyeturtregonin se të bërit seks ishte njëmënyrë e mirë për t'u qetësuar osepër të luftuar mërzitjen, stresin,për të lehtësuar gjumin...

HISTORI

Budi, roli i tijnë lëvizjenkombëtare

NE FAQET 18-19

NE FAQEN 20

Rikthimi "i mbrapshtë" i MishelFajferit. Biondja me rini tëpërjetshme vjen pas 5 viteshmungesë me dy role negative

KINEMA

NE FAQEN 14

SPIUNAZH

FOTO KONTRAST

Toka të thara dhetoka të përmbytu-

ra, dy peizazhe metë cilat po për-

ballemi gjithnjë emë shpesh në një

planet që ndryshonpareshtur. Sipër

kemi pamje nganjë shkretëtirë në

lindje të Turqisë, kusipërfaqet e tokës

së tharë "pokafshojnë" përherëe më shumë nga

copat e kullotave tëdikurshme që janë

shndërruar nësipërfaqe të çara e

djerr.

Në fund të shek. XVI dhefillim të XVII gjendja poli-

tike, ushtarake, ekonomike, so-ciale, kulturore dhe fetare nëShqipëri ishte shumë e rëndënën sundimin osman, veçanër-isht për elementin e krishterë.Duke ndjekur nga afër një situ-atë të tillë, përveç përpjekjevetë vazhdueshme për të mbësh-tetur ndonjë lëvizje ose kryeng-ritje të popullit shqiptar dhe tëatyre ballkanas, Selia e Shenjtëkujdesej që atje të kishte klerikëvendas, të përgatitur dhe tëzotët të përballeshin me sfidanga më të ndryshmet në punëne tyre baritore dhe shpirtërore,së bashku me popullsinë ven-dase. Në këtë kuadër Selia eShenjtë hapi disa kolegje nëqytete të ndryshme për shkol-limin, edukimin dhe për-gatitjen e prelatëve jo vetëmshqiptarë, por edhe të tjerë, nëradhë të parë arbëreshë, ital-ianë, spanjollë, dalmatë etj., qëtë mbanin gjallë besimin dhetraditën e krishterë në këtotroje. Nuk ishte i madh numri inxënësve dhe studentëve sh-qiptarë në këto kolegje në këtëperiudhë, por, megjithatë, ataqë mbaruan atje hapën rrugëpër të tjerë në vitet në vijim,numri i të cilëve sa vinte e rritej,qoftë duke qenë të dërguar...

Diku më tutje, nëlindje, në Kinë

disa krahina popërballen me

sezonin e përm-bytjeve, ku ujërat

e lumenjve, apoliqeneve, pas

shirave të rrëm-byeshëm dalin

nga shtrati ezaptojnë fshatrat

përreth. Edhe psebëhet fjalë për

një fenomenperiodik, sipasstudiuesve nga

vitit në vit situatavjen duke u

përkeqësuar

SHQIP 14 E PREMTE 3 GUSHT 2007

LapidariVdiq nga zemra, nëvitin 1998, në moshën78-vjeçare në një spitaltë Moskës. U varrosme nderimet e duhurapër një “Heroinë tëBashkimit Sovjetik”

MartesatMartesa me FelisbertoHernández zgjati tre vjetdhe shkrimtari nukdyshoi për asnjë çastgjatë kësaj periudhe përaktivitetin e vërtetë tëbashkëshortes

Mata Hari e Amerikës së Jugut

N D R Y S H E

Ishte spiunia më e rëndësishme ruse nëAmerikën e Jugut, në periudhën e pasluftës, dhe u vendos në këtë kontinent

në vitin 1948. Nga Moska mori urdhrin përtë joshur ndonjë personazh të rëndë-sishëm amerikano-latin dhe bukuroshjazgjodhi shkrimtarin uruguaian FelisbertoHernández, i cili qe njëra ndër tri martesatqë i njihen zyrtarisht. Africa de las Heras yGavilán e lindur në Keuta, një koloni span-jolle në Marok, ishte në atë kohë 38-vjeçare.Siç qe traditë e familjeve të shquara tëepokës (i ati ishte ushtarak i lartë), u pagë-zua me emrin e shenjtores mbrojtëse tëqytetit, Virgjëreshën e Afrikës. Martesa meFelisberto Hernández zgjati tre vjet dhe sh-krimtari nuk dyshoi për asnjë çast gjatëkësaj periudhe për aktivitetin e vërtetë tëbashkëshortes. KGB-ja e pagëzoi mepseudonimin "Atdheu" dhe e mbajti nënshërbim për dy dekada (qendra e opera-cioneve të shërbimit të fshehtë rus ishte nëMontevideo, me degë në Buenos Aires dhekryeqytete të tjera të Amerikës Latine). Përaktivitetin e Afrikës nuk dyshoi kurrëaskush, ndërkohë që kolegëve spiunë upërsërishte shpesh: "Atdheu im ështëBashkimi Sovjetik".

Aventurat më të pabesueshme të span-jolles ndodhën përpara mbërritjes nëMontevideo. Ajo, sipas dëshmive të përm-bledhura në biografinë e gazetarit dhe sh-krimtarit uruguaian Raúl Vallarino, botuarpërpara dy muajsh në Montevideo (sëfundmi edhe në Evropë), ishte shumë ebukur, me karakter të hekurt, dhe, të pak-tën në ditët e rinisë, shumë e tërhequr ngaseksi. Në vitin 1930 ishte agjente e opera-

cioneve speciale të Partisë Komuniste tëSpanjës. Mori pjesë në organizimin e dy re-voltave në vitet 1934 dhe 1936; bënte pjesënë organizatën e rinisë komuniste të Kata-lonjës. Ajo vetë drejtonte një grup të rinjshkomunistë. "Në të njëjtin vend ku ekzeku-tonte armiqtë (fashistët)", grupi i Afrikës "uhynte orgjive të tejzgjatura", pohon njëndër dëshmitarët e cituar në libër. Më pasAfrika u martua me Luis García Lago-n, njëdrejtor banke, i cili si ajo ishte pjesëtar ilëvizjes komuniste. Nuk dihet me saktësinë ishte agjent i shërbimeve të atëhershmesekrete sovjetike ose jo. García Lago u dër-gua në Meksikë, ku u arrit edhe nga e sho-qja me përfundimin e Luftës Civile nëSpanjë. Për Stalinin, vrasja e ish-shokut tëpabindur të armëve, Trockit, përbënte njëobjektiv të rëndësisë së madhe, gjë që earriti përmes agjentit Ramón Mercader.Afrika hyri në lojë si përkthyese. Punontenë studion e piktores Frida Kahlo dhe in-formonte Moskën për gjithçka. Ishte pikër-isht Afrika ajo që vuri në dijeni shërbiminsekret sovjetik për faktin që Frida, bash-këshortja e piktorit Diego Rivera, ishte edashura fshehtë e Trockit. Vetë Frida më pasmori pjesë në atentatin e drejtuar nga Dav-id Alfaro Sikueiros, që përfundoi mevrasjen e Trockit. Afrika u urdhërua njëpasdite të vitit 1939 të largohej nga Meksi-ko, pasi gjenerali Aleksandër Orlov, i cilikryesonte gjithë misionin për vrasjen eTrockit kishte shkuar në Shtetet e Bash-kuara të Amerikës. Afrika u kthye në hero-inë të vërtetë (sekrete) të Bashkimit Sovje-tik, pasi luftoi për vite me radhë pas vijavenaziste gjatë luftës për çlirimin nga pushti-

mi gjerman. U dekorua shumë herë. Nëfund të jetës numëronte tetë dekorata,mes të cilave edhe "Urdhrin e Leninit".

Që nga Montevideo, baza e saj për njëkohë të gjatë, Afrika udhëtoi shumëshpesh drejt Buenos Airesit gjatë harkutkohor 1950-1960. këtë e bënte me urdhërtë shefit të saj, "rezidenti" i KGB-së, i cilimbulohej nën maskën e diplomatit nëambasadën sovjetike të Montevideos.

Takoi në kryeqytetin argjentinas njëagjent të rëndësishëm që KGB-ja e quante"Marko", emri i vërtetë i të cilit ishte Xho-vani Antonio Bertoni. Afrika kishte famëne merituar të njeriut shumë të aftë për tësiguruar dokumente false. Që nga takimime "Markon", ajo nisi të punonte me njëseri librash për fëmijë me tema argjentin-ase, ku fshihen mesazhe të koduara qëpërmbanin informacione shumë të vlef-shme për KGB-në. Nga Moska erdhi urdhriqë Bertoni të zhvendosej në Montevideo,me emrin e rremë Valentín Marchetti. Metë mbërritur aty, Afrika, tashmë nënshteta-se uruguaiane, duhej të martohej me agjen-tin italian. Bashkëshorti i ri i Afrikës ia dolishpejt të përfshihej në shtresat e ngrituratë shoqërisë dhe inteligjencës uruguaiane.Ndërsa e shoqja bënte emër si stiliste e ran-gut të lartë, Marko-Marketi hapi një dyqanantikuarësh, i cili u bë shpejt shumë i njo-hur. Ndër njerëzit e rëndësishëm që vizito-nin shpesh dyqanin, në sy binte një politi-kan i rangut shumë të lartë, të cilin autoriRaúl Vallarino nuk e identifikon me emërnë libër. Në mesazhet që i dërgohen Mosk-ës identifikohet me pseudonimin "Ivan".Bëhej fjalë për një homoseksual të padek-

laruar, i cili e mbante fshehtë këtë detaj tëjetës (por jo i tillë për sytë e Afrikës). Shpejtnga Buenos Airesi u dërgua "Nikolai", njëagjent mjaft i pashëm argjentinas, ingarkuar me detyrën të joshte "Ivanin".Pasi u konsumua raporti fatal mes të dyve,i filmuar dhe i fotografuar, politikani i rëndë-sishëm uruguaian u gjend i detyruar tëzgjidhte mes vetëvrasjes dhe bash-këpunimit me KGB-në. Bashkëpunoi përvite me radhë. Me kalimin e kohës Bertoni-Marketi nisi të bashkohej me kritikat qëPartia Komuniste Italiane i bënte Moskës.E alarmuar, Afrika vuri në dijeni KGB-nëdhe pak kohë më pas "Markoja" u gjend ivdekur në shtëpi. Duket se Afrika vazhdoit'u bindej eprorëve duke eliminuar të sho-qin, me një prej atyre helmeve që nuk lënëasnjë gjurmë. Por, megjithëse policia uru-guaiane pranoi zyrtarisht versionin e vde-kjes nga infarkti, dyshimet nuk munguan.Në vitin 1965 Afrika nisi të ngrinte një rrjetspiunazhi ku bënin pjesë mesatarisht njëduzinë agjentësh, i pajisur me laborator fo-tografik e kinematografik, pajisje deshi-fruese e për falsifikime dokumentesh. Nëvitin 1966 i erdhi urdhri t'i jepte fundgjithçkaje e të braktiste Uruguain. Afrikafluturoi drejt Moskës, ku iu kushtua tra-jnimit të agjentëve të KGB-së.

Vdiq nga zemra, në vitin 1998, nëmoshën 78-vjeçare në një spital të Mosk-ës. U varros me nderimet e duhura për një"Heroinë të Bashkimit Sovjetik". Varri ësh-të zbukuruar me një basoreliev të sajin,ndërkohë që për ta nderuar bashkë meemrin, autoritetet i kanë gdhendur edheemrin e koduar, "Atdheu".

E alarmuar nga qëndri-mi antisovjetik i të sho-qit, Afrika vuri në dijeniKGB-në dhe pak kohëmë pas "Markoja" u

gjend i vdekur në shtëpi.Duket se Afrika vazhdoit'u bindej eprorëve duke

eliminuar të shoqin

Spanjollja legjendare ishte spiunia më e bukurdhe më e aftë e KGB-së në Amerikën Latine. Veproipër llogari të Moskës nën pseudonimin "Atdheu"

Libri& spiunia

DëshmitëRaúl Vallarino: Përaktivitetin e Afrikës nukdyshoi kurrë askush,ndërkohë që kolegëvespiunë u përsërishteshpesh: “Atdheu imështë Bashkimi Sovjetik”.

LIBRIAventurat më tëpabesueshme tëspanjolles ndodhënpërpara mbërritjes nëMontevideo. Ajo,sipas dëshmive tëpërmbledhura nëbiografinë e gazetaritdhe shkrimtarituruguaian RaúlVallarino, botuarpërpara dy muajshnë Montevideo (sëfundmi edhe nëEvropë), ishte shumëe bukur, me karaktertë hekurt, dhe, tëpaktën në ditët erinisë, shumë etërhequr nga seksi

E PREMTE 3 GUSHT 2007 SHQIP 15N D R Y S H E

Një pyetje që për dekada mëradhë ka tërhequr vëmendjen e psikologëve dhe specialistëve të ndryshëm nëfushën e seksologjisë është

edhe ajo se cilat janë arsyet që i shtyjnënjerëzit të bëjnë dashuri. Në të vërtetë,"pseja" e një pyetjeje të tillë është shumëherë më e ndërlikuar sesa mendonim.Megjithatë, falë një pune të madhe tëkërkuesve të Universitetit të Teksasit, nemund të mësojmë shumë rreth arsyevekryesore që i shtyn çiftet "të zhyten" posh-të çarçafëve. Është renditur një numër ipafundmë argumentesh, mendimesh,dhe arsyesh se përse njerëzit bëjnë dashu-ri, të paktën, sipas asaj që raportohet nërevistën e muajit gusht " Archives of Sexu-al Bevaviour". Siç mund të mendohet,surprizat s'kanë të sosur. Raportet intimemund të nxiten nga arsyet më të çudit-shme, deri tek ato më egoistet, por edhenga aspiratat shpirtërore më të thella. Vetëstudiuesit që arritën të hartonin njëraport, David Buss dhe Cindy Mesyton,ishin ndjerë të habitur përballë faktit sesa shumë motive kishin njerëzit për të bërëdashuri. Studiuesit që analizuan sjelljetseksuale të një grupi prej 2000 meshkujshdhe femrash treguan se arsyet shkoninnga më banalet, si dëshira për të qenë mëmirë dhe për t'iu afruar Zotit, përpjekjavetëmohuese për t'i dhënë kënaqësi part-nerit, te gjesti manipulues për të fituardiçka e deri te dëshira për të plotësuar njëhakmarrje. Shumë të pyetur tregonin setë bërit seks ishte një mënyrë e mirë përt'u qetësuar ose për të luftuar mërzitjen,stresin, për të lehtësuar gjumin, ose për tëdjegur kaloritë. Disa të tjerë preferonin të"hidheshin" nxitimthi në seks, për tëshmangur debatet me partnerin, të cilatmund ta vinin në rrezik marrëdhënien, tëtjerë e përdorin këtë "armë" për të gjeturnjë arratisje nga zhgënjimet e jetës sëpërditshme, ose të tjerë akoma, për t'iufshehur problemeve në përgjithësi dhevetëm pak persona qenë të bindur se tëbësh seks është mënyra më e mirë për tëpërballuar problemet që i përkasin çiftit,dhe të tjerë akoma që e zgjidhnin dashu-rinë thjesht ... "për të kaluar dhimbjen ekokës", sepse ai funksionin më mirë, sesanjë kurë ilaçesh me aspirina. E nëse arsy-et që i shtyjnë meshkujt dhe femrat për tëbërë seks janë shpesh të pazakonta dhepak "fetare", po aq të çuditshme janëedhe ato për të cilat studiuesit shpjegojnëse seksi është një proces i nevojshëm.

Buss dhe Mesyton ishin mahnitur kurkishin konstatuar se shumë prej njerëzvekishin edhe arsye të llojit, si "dëshiroj t'i

shpeshta ishin të njëjta si për burrat, ashtuedhe për gratë. "Nga studimi u konfirmuanedhe gjëra që diheshin më parë, si mesh-kujt kërkojnë të bëjnë seks për kënaqësifizike, ndërsa gratë duan dashuri. Njëfemër bën seks, përgjithësisht, sepse ësh-të e dashuruar, ndërsa një mashkull e bënkëtë, edhe pse ndoshta në mënyrë tëpavetëdijshme, kërkon të shtojë numrin epartnereve. Si fillim autorët pyetën njëgrup prej 444 grash dhe burrash me moshënga 17-52 vjeç dhe u kërkuan atyre të gjithaarsyet që i kishin shtyrë ata drejt mar-rëdhënieve seksuale. Ata nxorën mëshumë se 700 arsye, të cilat aktualisht useleksionuan për t'u bërë vetëm 237. Pastyre erdhi një grup i dytë, i përbërë nga stu-dentë universitarë, vajzat dhe djemtë, tëndarë nga njëri- tjetri, u pyetën për të ren-ditur arsyet sipas rëndësisë. Studiuesve iudeshën plot pesë vjet për të arritur në njëpërfundim kaq të rëndësishëm. Burrat ish-in më të prirur të bënin seks me gra që kish-in poste më të larta se ata, për shkak sedëshironin të ngriheshin në pozitë."Megjithatë, e di se të bësh dashuri ka pa-soja në reputacion. Vura re se si njerëzit,sidomos meshkujt, motivohen të bëjnëdashuri për një rritje reputacioni ose statu-si social", tha Buss. Por edhe arsye të tilla, sieksitimi ose kënaqësia shfaqeshin në top-listën e dhjetë arsyeve më të forta për këtëçështje. Arsye të tjera që i përmendnin tëdyja sekset ishin: edhe "isha i pirë", "mëndihmon të fle", "e bën partnerin/en tim/e të duket i/e fuqishëm/e", "të djegëshkalori", "për të kthyer një nder" dhe, nëfund "për të ndryshuar temën e bise-dave", pa harruar gjithashtu "dikush pomë sfidon". Në fund lind sërish pyetja,përse na duhet t'i dimë të gjitha këto:?Përgjigjja: së pari, për të pasur më shumëinformacion rreth edukatës seksuale dhe,së dyti, për t'i ndihmuar kërkuesit që tëstudiojnë sjelljet e ndryshme njerëzore."Po ashtu, nëse ju i dini mirë arsyet që ishtyjnë njerëzit për të bërë dashuri, jumund t'u jepni atyre pa frikë një këshillë,si për shembull, nëse keni ndër mend tëshkoni me ndonjë partner ose partnere tërastit, atëherë mos harroni të përdorniprezervativ, sepse ka edhe nga ata qëmendojnë të bëjnë dashuri me dike,vetëm për t'i ngjitur sëmundje seksualishttë transmetueshme tjetrit. Por nëse atathonë se po e bëjnë për hakmarrje, ose përtë rritur statusin e tyre social, atëherë juduhet të gjeni një tjetër strategji", përfun-don Menston. Por, teza e përkrahur nga tëgjithë është se një jetë aktive nën çarçafë,ju bën të ndiheni shtatë vite më të rinj dhefunksionon si eliksir i shëndetit.

237 ARSYETqë i shtyjnë njerëzit

të bëjnë dashuringjis partnerit një sëmundje seksualisht tëtransmetueshme", megjithatë, për fat tëmire, kjo renditej në fund të listës së arsyevetë dhëna nga meshkujt dhe femrat. Gjith-ashtu, nga fundi renditej edhe arsyeja përt'u "hakmarrë ndaj partnerit". Një tjetërhabi ishte edhe ndikimi i Venusit ose i Mar-

sit. Me fjalë të tjera, meshkujt dhe femratnuk ndryshonin shumë në mendime nganjëri-tjetri, për sa i përket motivit se përsebënin dashuri. Të dyja sekset veçonin"tërheqjen ndaj partnerit" si arsyen numërnjë që i shtyn ata të "futen" nën çarçafë.Me të vërtetë, 20 nga 25 arsyet më të

Të dyja sekset veçonin"tërheqjen ndaj partnerit" siarsyen numër një që i shtynata të "futen" nën çarçafë

• Dehja

• Tërheqje nga partneri

• Të ndjerit mirë

• Partnerja me të cilën përfundoi në

krevat puthte shumë mirë

• Bukuria

• Dëshirë për të shprehur afeksion

për partneren

• Për t'u qetësuar

• Eksitimi i momentit

• Dëshirë për t'i shprehur dashurinë

partneres

•Dëshirë për të arritur në orgazëm

• Dëshira për të provuar "teknika" të

reja seksuale

• Tërheqje nga paraqitja fizike

• Kërkimi i kënaqësinë së vërtetë

• Për shkak të një çmendurie të

momentit

• Dëshirë për emocione të zjarrta

• Është eksituese, aventurë e bukur

• Partnerja ka një trup të bukur

• Ishte një rast i veçantë

• Partnerja është shumë simpatike

dhe tërheqëse

• Hormonet nuk mund të kontrollo

heshin

• Thjesht ndodhi

ARSYET QË MESHKUJT THONËSE I SHTYN TË BËJNË DASHURI

ARSYET QË FEMRAT THONË SEI SHTYN TË BËJNË DASHURI

• Tërheqje nga partneri

• Kërkojnë të tregojnë ngrohtësi

• Kërkojnë të japin dashuri

• Sepse ndihen të dashuruara

• Në një moment "hot"

• Kërkojnë të kënaqin partnerin

• Dëshirë për emocione të

veçanta

• Tërhiqen nga pamja fizike

• Në një ambient romantik

• Kur festojnë datëlindjen

• Partneri ishte inteligjent

• Partneri dukej shumë i vendosur

në vetvete

• Të mësojnë më shumë rreth

edukatës seksuale

• Mënyrë e mirë për të "prezantuar"

veten

• Për t'u qetësuar

• Hormonet nuk mund të

kontrolloheshin

• Erdhi si diçka spontane

• Thjesht ndodhi

• Finalizimi pas puthjeve të zjarrta

• Dehja

2020

SHQIP 16 P R O G R A M I D I T O R I D I G I T A L B

DOKUMENTAR

DOKUMENTARI DHE FILMI SHQIPTAR

ora 21:00Larmi, ngjyra dhe tradite. Ne Digi+ rikthehen,filmi dhe dikumentari shqiptar. Dokumentaretshqiptare me te zgjedhur, me xhirime te kohes qeritregojne historine tone te vertete, sic e mbajnemend te gjithe. Filmat me te realizuar shqiptar.Personazhet qe kane lene gjurme ne memorjen ete gjitheve.Digi +, risjell kete vere kryeveprat ekinematografise shqiptare. Qe asgje te mosharrohet!

TALK SHOWTALK SHOWTALK SHOWTALK SHOWTALK SHOW

E PREMTE, 3 GUSHT 2007

AVIONËT USHTARAKE

ora 21:00Janë xhetsët dhe avionët luf tarakë më tëshkëlqyer të të gjitha kohërave.Janë përballur me armikun në qiejt tëpërflakur të luftrave dhe kanë sfiduar e thyerrekorde nga më të ashtëzakonshmet. Tëshpejtë, të manovrueshëm, me taktika tëshkëlqyera sulmi… Hoker Hanter, F-4 Fantom,Gloster Meteor, Vulkan e shumë të tjerë,mahnitën dhe ndryshuan kryekëput konceptine aviacionit ushtarake në botë. ndiqnihistorikun e tyre në "Avionët luftarakë Klasikë".

DOKDOKDOKDOKDOKUMENTUMENTUMENTUMENTUMENTARARARARAR DOKDOKDOKDOKDOKUMENTUMENTUMENTUMENTUMENTARARARARAR

PER TE GJITHE FEMIJET

8:00 Bernie Mac Show eps 158:30 Dinosauret eps 209:00 Tribu eps 199:30 Bethoven 411:00 Zogjte e stuhise12:25 Zemra qe nuk thyhen13:55 Duma, udhetim ne Afrike15:30 Legjenda e nje dashurie17:30 Rreth botes per 80 dite19:30 Fitimtare ne Londer21:05 Dy vellezerit22:45 Mami ka njohur nje vampir0:10 Bethoven 41:40 Zogjte e stuhise3:05 Zemra qe nuk thyhen4:40 Duma, udhetim ne Afrike6:15 Lizi Meguajer7:00 Qyteti i Pertaceve

9:00 Ujku Alberto9:15 Shpëtimtarët9:30 Bonkers10:00 Dragon Ball 229-230 (Premierë)11:00 Batman - Legjenda filloi-5

(Premierë)12:50 Laki Luk13:30 Denis çamarroku14:45 Bota shumëngjyrëshe e Barnit16:00 Planeti i thesarit17:00 Ujku Alberto17:20 Shpëtimtarët17:40 Bonkers18:30 Batman - Legjenda filloi-5

(Premierë)19:10 Dragon Ball 229-230 (Premierë)19:30 Laki Luk20:15 Filmi i madh i Ugos së vogël21:30 Frengulli-123:00 Hi Men dhe sekreti i shpatës0:30 Liroi dhe Stiç2:00 Princesha Mjelmë3:30 Pema e Tokës së largët5:00 Uini dhe Piglet6:30 Zanat8:00 Tomi dhe Xherri

AVIACIONAVIACIONAVIACIONAVIACIONAVIACION

8:55 Guidë në univers 5/6

9:20 Spiunët vs spiunëve-1

10:15 Gjahtarët e fantazmave-5

11:05 Supershikimi

12:40 Mrekullitë e universit-4

13:35 Zbuluesit

14:20 Helikopterët klasikë

14:50 3 minuta nga përplasja-1

15:45 Truri-4

16:15 Dosjet UFO/Paranormale të

KGB-2

17:05 Fifth Gear-12

17:55 Shkëmbi Shell

18:45 Anija e lirisë

19:30 Botët e jashtëtokësorëve-1

20:20 Botët e jashtëtokësorëve-2

21:00 Çmimi i gjakut-1 (Premierë)

22:00 Avionët ushtarakë

22:55 Katastrofat-3

23:45 Kumbarët-1

0:40 Dangerzone-3

1:30 Mbreti i ujërave të zëza

2:25 Fifth Gear-10

3:15 Mrekullitë e universit-2

4:10 Planeti Tokë-5

5:00 Xhek Kasapi

5:55 Kundër cdo mundësie-3

6:45 Truri-2

7:40 Beteja e anijeve-1

8:35 Kriminelë dhe ligjvënës-3

9:00 Frosti-2 (Premierë)9:30 Ana në shtëpinë çatigjelbër-5

(Premierë)10:00 Qenushi Kliford11:00 Kështjella e Purpurt12:00 Muri i kuq12:45 He Man13:20 Të gjithë qentë shkojnë në

parajsë-114:35 Elfi Gordon-116:15 Frosti-2 (Premierë)16:45 Ana në shtëpinë çatigjelbër-5

(Premierë)17:05 Qenushi Kliford17:55 Kështjella e Purpurt18:20 Muri i kuq19:35 He Man21:00 Scooby Doo dhe Harlem Globtrotërs22:15 Zorro23:30 Osmosis Jones0:55 Me pushime me Timon e Pumba2:10 Qeni dhe gjenerali4:00 Starship5:30 Petson dhe Findus7:00 Komploti i Kësulkuqes8:00 Klasikët e Kartonave

06.45 Info07.30 Good Morning Albania08.58 Programi i dites09.00 Lajme09.20 Moti09.23 Horoskopi09.30 Film Serial "Eliza e Rivombrozes"

pj.23, 24 (sez.2)11.00 Video Gazmore Amerikane (ritr.) pj.20 (10b)11.28 TN Ritr. "Gjarperinj e Hardhuca" pj.1911.58 Programi i dites12.00 Lajme12.20 Moti12.25 TN Ritr. "Belissima" pj.9913.25 Film Artistik ritr. " Fundi i Edenit "14.58 Programi i dites15.00 Lajme15.30 Moti15.35 Top Select Pr (direct)17.00 TF Pr. " 100 Vitrinat " pj.95917.28 Programi i dites17.30 Lajmet17.50 Moti17.55 TN Pr. "Gjarperinj e Hardhuca" pj.2018.30 TN Pr. "Belissima" pj.10019.28 Programi i dites19.30 Lajmet20.10 Moti20.15 Kamera Gazmore "Shah Mat" 520.50 Top Show "Agim Krajka"

Kompozitor i madh me vepra temedha, rikthehet mes miqve,shokeve, kolegeve dhe artdashesvete veprave te tij. Rikthimi ne Shqiperipas 15 vjetesh dhe rikujtim i vepravete tij. Rikujtojme kenget, veprat dhehistori jete ne nje Top Show specialdedikuar Agim Krajkes.

Te ftuar: Agim Krajka, Irma Libohova, ErandaLibohova, Gjergj Leka, Kliti Nano,Luan Zhegu, Jorgo Papingji, ArbenDuka, Osman Mula.

23.00 Lajme23.32 Moti23.40 Film Serial "Sopranot" pj.4 (sez.4)00.45 Lajmet e moti01.10 Kamera Gazmore "Shah Mat" 501.55 Top Select (rit)03.30 Lajme e moti03.45 Muzike

JETONI ME NATYREN, ARTIN,KULTURËN, HISTORINË…!

Historia e njerzimit. Historia e kultures dheqyteterimit. Historia e botes dhe e gjithegjallesave qe e popullojne. Historia e artit, emjeshtave , e atyre qe qe e bene historine.Explorer 2 ju sjell historine ne vatrat tuaja.Explorer 2 ju sjell boten ne shtepite tuaja!!Gjithcka ne Explorer 2!!

7:00 Portat e Ferrit

8:00 Thesare të Humbura

9:00 Aventurë e Çmendur, Pj. 18&19

10:00 Koha e Jetës Suaj, Viti 1988

11:00 Shkrimtarë & Qytete të

Mëdha, Londra

12:00 Shpirti i Spanjës

13:00 Marshimi i vdekjes i De Sotos

14:00 Fredi Mërkuri, Historia e

Patreguar

15:00 Enron

17:00 638 mënyra për të vrarë

Kastron, Pj. 2

18:00 Australia, Pj. 1 & 2

20:00 Mendimet e Metalikës

21:00 Jeruzalemi, Qyteti mes Feve

22:00 Historia e Broduejit, Pj. 1

23:00 Planeti Tokë, Pj. 6

0:00 Zelanda e Re: Turneu

mbretëror

1:00 Një Jetë në transmetim

2:00 Aventurë e Çmendur, Pj. 14&15

3:00 Koha e Jetës Suaj, Viti 1983

4:00 Pasioni i Shenjtorëve, Martirët

5:00 Ishulli i Luftëtarëve, Matisët

6:00 Fotografët

ora 20:50

TOP SHOW "AGIM KRAJKA"

Permbledhje: Kompozitor i madh me vepra temedha, rikthehet mes miqve, shokeve,kolegeve dhe artdashesve te veprave te tij.Rikthimi ne Shqiperi pas 15 vjetesh dhe rikujtimi veprave te tij. Rikujtojme kenget, veprat dhehistori jete ne nje Top Show special dedikuarAgim Krajkes.Te ftuar: Agim Krajka, Irma Libohova, ErandaLibohova, Gjergj Leka, Kliti Nano, Luan Zhegu,Jorgo Papingji, Arben Duka, Osman Mula.

06 00 Roswell 20 (II)

07 00 Riverdance

09 00 Seinfeld 11/12 (I)

10 00 Shpirtrat binjake 8

11 00 Dawson’s creek 9 (II)

12 00 Roswell 20 (II)

13 00 Alias 7 (I)

14 00 Grey’s anatomy 10 (II)

15 00 Murder one 12 (II)

16 00 Cirku i diellit: Alegria

17 00 Seinfeld 13/14 (I)

18 00 Dawson’s creek 10 (II)

19 00 Roswell 21 (II)

20 00 Shpirtrat binjake 9

21 00 Dokumentar shqiptar:

Jeta dhe vepra e

shokut Hysni Kapo

21 35 Dokumentar shqiptar:

Kongresi i dyte i

Bashkimit te Rinise

22 00 Film shqiptar: Duaje

emrin tend

23 00 Murder one 13 (II)

00 00 Roswell 21 (II)

01 00 Shpirtrat binjake 9

02 00 Seinfeld 13/14 (I)

03 00 Dawson’s creek 10 (II)

04 00 Murder one 13 (II)

05 00 Roswell 21 (II)

SHQIP 17E PREMTE, 3 GUSHT 2007 P R O G R A M I D I T O R I D I G I T A L B

HOROSKOPI

PESHQITKeni dy pika të forta sot: aftësinë intuitivemë të rafinuar se zakonisht dhenatyrshmërinë për të përballuar detyrat epërditshme. Do të jeni shumë tëkomunikueshëm dhe do të mundni t'i bindnitë tjerët për të arritur rezultate të mira.

UJORIAkoma një ditë pozitive, sepse keninë shërbimin tuaj frymëzimin eduhur dhe një shpirt praktik. Nëkëtë periudhë do t'i përballonidetyrat e përditshme më me lehtësiedhe rutina e përditshme do tëjetohet më lehtë.

BRICJAPINjë zë nga brenda po ju sugjeron që,në fund të fundit, ajo që mendojnëtë tjerët nuk ka asnjë rëndësi.Ambiciet tuaja janë të drejta për judhe duhet t'i ndiqni me zemër dhemendje. Ndieni nevojën që puna juajtë vlerësohet më shumë.

SHIGJETARIMundohuni të qëndroni në grup sot dhedo t'i përballoni më së miri punët epërditshme. Do të vendosnimarrëdhënie të mira me të gjithë.Mundohuni të dëgjoni një nga miqtëtuaj që kërkon mendimin tuaj mbi njëproblem të tijin.

AKREPIHëna është në kundërshtim meshenjën tuaj dhe ju jep ndonjëshqetësim të vogël në familje. Mosu shqetësoni, Jupiteri ju jepenergjinë e duhur për të përballuarditën. Do të keni shumë ide dhe dotë kaloni një provim të rëndësishëm.

PESHORJAPuna apo ndonjë aktivitet i juaji do tëparaqesë pak vështirësi, e lidhur kjome kokëfortësinë e dikujt. Jini tëqetë, por të vendosur dhe çdo gjë dotë zgjidhet. Do të ndjeni nevojën përtë vepruar lirisht, pa qenë nënkontrollin e të tjerëv

LUANIVazhdon pozicioni i mirë i Hënës. Kenishumë projekte në mendje, falë Hënësnë shenjën tuaj. Duhet të filloni t'irealizoni sa më shpejt. Sa më parë tëlëvizni, aq më mirë është. Mos humbnikohë duke ëndërruar. Ka ardhur çasti iduhur për të vepruar.

GAFORRJADo të përballoni çdo lloj situate meqetësi dhe besim e gjithçka do t'jushkojë mirë. Kushtojini më shumëkujdes personave që ju qëndrojnëpranë dhe që nuk kanë gjetur akomakurajën t'ju tregojnë diçka që kanë nëshpirt.

BINJAKETSë shpejti do të merrni një lajm tëmirë që do t'ju gëzojë shumë. Mundtë rifilloni të komunikoni me botënqë ju rrethon, duke arritur rezultatetë kënaqshme. Në dashuri bënigjëra praktike, konkrete dhe tëdukshme.

DEMITregohuni të duruar deri nesërdhe ruani një sjell je të qetë,sidomos në aktivitetet profesion-ale. Kini besim te forca juaj evullnetit dhe inteligjenca që ështëveçanërisht e shkëlqyer në këtëperiudhë.

DASHIDitë e mirë për të formuluar ide dheprojekte të mrekullueshme. Në tënjëjtën kohë një mik i juaji mund t'jundihmojë me këshillat e tij. Ëndrratqë keni këto net mund të nxjerrin nëpah një pjesë të dëshirave tuaja tëfshehura.

SPORT

KALENDKALENDKALENDKALENDKALENDARI SPORARI SPORARI SPORARI SPORARI SPORTIVTIVTIVTIVTIV

KINEMA

KUKUDHET ora 21:30ora 21:30ora 21:30ora 21:30ora 21:30

Mos e lag kurre, mbaje larg drites seforte dhe ska rendesi sa qan apongul kembe, mo si jep kurre per tengrene pas mesnate. 3 rregulla njedjalosh s'duhet ti thyeje pa asnjemotiv per te mbajtur ne shtepi....njesi ai!

GJIGANDI IM Ora 19:30 Ora 19:30 Ora 19:30 Ora 19:30 Ora 19:30

AKTORE: Billy Crystal

Nje agjent kinemaje I pafat, shkonper filmimet e nje filmi, ne Rumani.Por sapo mberin atje, pushohet ngapuna. Ai do te bredhe fshatrave memakinen e tij , por papritur humbetkontrollin dhe bie ne nje pellg me uje.Nga aty, e nxjerr……nje gjigand!

SPECIALISTIora 21:30ora 21:30ora 21:30ora 21:30ora 21:30

AKTORET: Sylvester Stallone,Sharon Stone, Eric Roberts

Ai është profesionist në vënien ebombave. Ajo... një grua e mbushurme etjen për hakmarrje. Të dy do tëarkitektojnë një plan të fshehtë dhenën shënjestrën e tyre do të jetëdjali i bosit më të madh të drogës.

BESIMTARËTOra 23:00Ora 23:00Ora 23:00Ora 23:00Ora 23:00

Regjia: Daniel MyrickAktorë: Johnny Messner, JonHuertas, deana Russo, Saige RyanCampbell, etj.

David Vaughn dhe Victor Hernandez,mjekë të ndihmës së shpejtë marrinnjë telefonatë nga një vajzë e re,nëna e së cilës kishte humburndjenjat. Shpejt ata do të kuptojnë sejeta që ata duhet të shpëtojnë ështëndoshta jeta e tyre.

HORROR FANTAZI

AKSION KOMEDI

VIRGJERESHASot veproni të sigurt. Nuk ështëkoha të qëndroni për të reflektuar.Çdo vendim që mund të merrnikërkon të jeni të gatshëm për tëvepruar. Fillim i mirë për miqësi dhebashkëpunime të reja.

KOMEDI/AVENTURËKOMEDI/AVENTURËKOMEDI/AVENTURËKOMEDI/AVENTURËKOMEDI/AVENTURË

NENA IME NJE SIRENE

ORA 21:30Regjia: Park Heung-shik.Na-young punon në një postë dhe s'ështëaspak e kënaqur me jetën, prindërit dhegjithçka. Kur babai i saj largohet pa lënëadresë, ajo vendos të shkojë në vendlindjen eprindërve të saj ku do të takojë njeriun më tëpazakontë.

THRILLERTHRILLERTHRILLERTHRILLERTHRILLER

PAMJE TMERRI

ORA: 21:00AKTORET: Shannen Doherty

Një vajzë e bukur bie viktimë e njëtelefonuesi misterioz, i cili i është vënë pasdhe përgjon çdo hap, çdo lëvizje të saj. Ajodo të kërkojë ndihmë dhe do të bëjë çdo gjëpër të zbuluar kush fshihet pas këtyrekërcënimeve të vazhdueshme.

DRAMË FAMILJAREDRAMË FAMILJAREDRAMË FAMILJAREDRAMË FAMILJAREDRAMË FAMILJARE

FURTUNË NË PARAJSË

ora 21:30REGJIA: George GalloAKTORËT: Nicholas Cage, Jon Lovitz

Bill Firpo po mundohet të bëjë një jetë normale, porvëllezërit e tij, Dejvi i zgjuar dhe Alvin kleptomani, efusin gjithmonë në telashe. Asnjë nga të tre s'mundt'i rezistojë tundimit për të vjedhur një bankë në njëqytet të vogël. Ndërkohë që mundohen të dalin ngaqyteti me paratë para se stuhija t'i bllokojë, atanjihen me mirësjelljen e njerëzve të këtij qyteti. A dotë mjaftojë kjo për t'i kthyer në rrugë të drejtë?

KINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANE

NËNA E DAVIDIT

ORA: 23:00Aktorët: Kirstie Alley, Sam WatersonRegjia: Robert Allan Ackerman

Kandidat për Globin e artë. Selli prej vitesh erriti vetëm të birin, Davidin. Tani një nëpunëssocial e këshillon ta çojë në institut rehabilitimimendor. Secili mendon se e di ç'është më emira për Davidin.

SHQIP 18 E PREMTE 3 GUSHT 2007N D R Y S H E

PJETER BUDIRoli i tij në lëvizjen kombëtare shqiptare gjatë shek. XVI - XVII

Histori& personazhe

Njëra ndër veprat e shumta albanologjike, është edhe "Paschyera et refyemit", ePjetër Budit, e cila ruhet në signaturën: Raç. Gen. Liturgia. V. 35, int. 3. Në këtëvepër, e cila është e lidhur së bashku me dy vepra të tjera të Budit, "RitualeRomanum..." dhe "Cuscthote Mesce..." në faqen 1v ka një portret të Pjetër Budit tëdatuar më 24 korrik 1621. Portreti [gravura], është një punim fin, me elemente tëshumta, të cilat paraqesin simbolikë domethënëse dhe të shumëfishtë

ANISA PAPLEKA

Në fund të shek. XVI dhe fillim të XVIIgjendja politike, ushtarake,ekonomike, sociale, kulturore dhe fetare në Shqipëri ishte shumë e rëndënën sundimin osman, veçanërisht për

elementin e krishterë. Duke ndjekur nga afër një sit-uatë të tillë, përveç përpjekjeve të vazhdueshme përtë mbështetur ndonjë lëvizje ose kryengritje të pop-ullit shqiptar dhe të atyre ballkanas, Selia e Shenjtëkujdesej që atje të kishte klerikë vendas, të përgati-tur dhe të zotët të përballeshin me sfida nga më tëndryshmet në punën e tyre baritore dheshpirtërore, së bashku me popullsinë vendase. Nëkëtë kuadër Selia e Shenjtë hapi disa kolegje nëqytete të ndryshme për shkollimin, edukimin dhepërgatitjen e prelatëve jo vetëm shqiptarë, poredhe të tjerë, në radhë të parë arbëreshë, italianë,spanjollë, dalmatë etj., që të mbanin gjallë besimindhe traditën e krishterë në këto troje. Nuk ishte imadh numri i nxënësve dhe studentëve shqiptarënë këto kolegje në këtë periudhë, por, megjithatë,ata që mbaruan atje hapën rrugë për të tjerë nëvitet në vijim, numri i të cilëve sa vinte e rritej, qoftëduke qenë të dërguar nga ipeshkvitë shqiptare,qoftë duke zënë vendin e ndonjë kandidati tjetër,nga ndonjë ipeshkëvi tjetër, e cila nuk kishte arri-tur të dërgonte nxënësin ose studentin e saj.

Biblioteka Apostolike e Vatikanit është një ndërbibliotekat më të pasura në botë për sa i përket his-torisë së trojeve shqiptare brenda dhe jashtë kufijvetë sotëm politiko-administrativë. Në të gjenden tëgjitha veprat monumentale që ndihmojnë për të sh-kruar një histori të plotë të trojeve shqiptare dhe,pothuajse të gjitha librat e shkruar për krishtërimine këtyre trojeve. Nuk e teprojmë aspak, po të themiqë nuk ka vend tjetër në botë, ku të gjitha vepratmonumentale të shtypshkruara që nga shek. i XV-të [inkunabulat nga koha e Gutenbergut, që nga viti1455 e këndej] e deri më sot, të gjenden të gjitha nënjë vend dhe në rafte të hapura për përdorim të lir-shëm për studiuesin. Njëra ndër veprat e shumtaalbanologjike, është edhe "Paschyera et refyemit",e Pjetër Budit, e cila ruhet në signaturën: Raç. Gen.Liturgia. V. 35, int. 3. Në këtë vepër, e cila është elidhur së bashku me dy vepra të tjera të Budit, "Rit-uale Romanum..." dhe "Cuscthote Mesce..." në

faqen 1v ka një portret të Pjetër Budit të datuar më24 korrik 1621. Portreti [gravura], është një punimfin, me elemente të shumta, të cilat paraqesin sim-bolikë domethënëse dhe të shumëfishtë. Në këtëportret, Budi paraqitet rreth moshës 50-vjeçare, iulur në gjunjë duke u lutur, para një skrivanie, në tëcilën ndodhen të gjitha mjetet e shkrimit, por edheengjëjt që sjellin frymëzim dhe gjykim për krijim-tarinë dhe veprën e tij. Portreti i Budit është i vetmiimazh që na është i njohur dhe ruajtur deri sot. Ësh-të shumë konkret, duke na ofruar pamjen e tij fizike,fytyrën, veshjen, por edhe begatinë e elementevekulturore-fetare, të pasuruara me elementeteologjike dhe laike, gjë që e lartëson edhe mëshumë këtë emër të nderuar të kulturës shqiptare.Tani e tutje nuk ka pse të vrasim mendjen për të për-fytyruar Budin, sepse ai në këtë portret na paraqitetkrejt i kapshëm, i afërt dhe real, me petkun e një ip-eshkvi, njeriut të Zotit, por edhe të krijuesit, poetit eprozatorit, njeriu i cili sfidoi kohën dhe njerëzit, dukekultivuar gjuhën shqipe, duke ruajtur kulturën dhetraditën e lashtë të shkrimit shqip, në veçanti dhe tëkulturës shqiptare në përgjithësi, po në të njëjtënkohë duke treguar se nuk ishte autodidakt, siç shk-ruhet e njihet deri sot, por ishte me përgatitje të lartëprofesionale, pasi kishte mbaruar studimet e lartanë Kolegjin Ilirik të Loretos.

Të dhëna me rëndësi të dorës së parë dhe të pan-johura deri me tani për Pjetër Budin, ruhen në fon-det e Archivio Segreto Vaticano, dhe atë në fondet:Misc. Arm. XII. vëll. 145, datë 21 korrik 1621; Arch.Concist. Acta Miscell. vëll. 38, datë 22 korrik 1622 dhe22 maj 1623 dhe Misc. Arm. XII vëll. 146, datë 22gusht, 1622; 21 maj 1623 dhe të dhëna të tjera ngaSchedario Garampi i ASV, në fondet: Cons. vëll. 129,146 dhe 157 nga vitet 1621-1623, të cilat ndodhennë një fashikull në letër të thjeshtë, në gjendje tëmirë, brenda një vëllimi me kopertina pergamenetë bardhë, gjysmë të fortë. Vëllimi nuk është lidhur.Nga dëmtimet e kohës lidhja është shkëputur, kësh-tu që materialet përbëjnë tërësi të veçanta. Brendavëllimit janë dokumente origjinale në pergamenë,me vula origjinale prej dylli të kuq të shtypur në letër,por edhe me ngjyrë të zezë, të stamposura në letër.Të paktën tri nga vulat e shtypura në letër janë tëPjetër Budit. Asnjëra nga këto vula, në të cilat para-qitet stema ipeshkvnore e Budit, nuk janë botuarderi me sot. Për portretin [gravurën] e Pjetër Buditderi më tani është shkruar fare pak, fillimisht kaqenë Kolë Ashta që e përmend atë, pastaj kanë sh-

E PREMTE 3 GUSHT 2007 SHQIP 19N D R Y S H E

kruar edhe Behar Gjoka dhe Musa Ahmeti.Këta dy të fundit sjellin edhe faksimilen eportretit [gravurës] së Pjetër Budit, i paribardh e zi, ndërsa i dyti me ngjyra, të cilën eka nxjerrë nga vepra origjinale e Budit qëruhet në Bibliotekën Apostolike të Vatikan-it. Në të vërtetë, sipas mendimit tonë, boti-mi i këtij portreti nuk mund të quhet zbulime as rigjetje, [sepse është i botuar dhe ndod-het në disa biblioteka ku ruhen exemplarëte kësaj vepre], por ribotim dhe rinjohje e këtijimazhi [portreti, gravure], i cili kishte mbe-tur pa zënë vendin e duhur në vëmendjen estudiuesve të veprës së Budit, përkundërfaktit se me të janë marrë një numër shumë imadh albanologësh dhe specialistësh të shkri-meve të vjetra shqipe, si nga shqiptarët ashtuedhe nga të huajt.

Ka hamendësime të disa albanologëve, si-pas të cilëve, pjesa më e madhe e shkrimeveme dorë (autografe) në margjinat e ekzemplar-it të vetëm të origjinalit të "Mesharit" të GjonBuzukut janë bërë nga Pjetër Budi. Një pohimi tillë hap rrugë për të menduar se "Meshari"ishte i njohur jo vetëm për Budin, por edhe përklerikë të tjerë shqiptarë që vepruan në atëkohë në territoret shqiptare, përderisa "Me-shari" u dërgua në Romë. Megjithatë, ne men-dojmë, se hipoteza të tilla janë të guximshmedhe të nxituara, sepse akoma nuk kanë asnjëmbështetje në burimet arkivore, dokumen-tare të njohura deri me sot, gjë që bën të kemirezerva për hipoteza të tilla. Na janë të njohu-ra disa dorëshkrime autografe të Pjetër Budit,të cilat ruhen në ASV, dhe pas analizave pa-leografike të bëra me dorëshkrimet në margji-na të "Mesharit," në mes tyre nuk ka as më tëvoglën ngjashmëri. Në fakt, dorëshkrimetorigjinale (autografe) të Pjetër Budit shquhenpër një kaligrafi të bukur, saktësi, qartësi dheformë të rregullt të grafemave, në të gjithadorëshkrimet, relacionet dhe letrat, gjë që nukmund të thuhet për shkrimet në margjinat e"Mesharit." Sipas të gjitha gjasave, Budi nuk eka njohur "Mesharin" e Buzukut dhe nuk e kapasur në dorë asnjëherë atë, si gjatë punësbaritore në Shqipëri, ashtu dhe gjatë studi-meve e qëndrimit të tij në Itali.

Njëri nga pesonalitet më të shquara sh-qiptare të shek. XVI-XVII është kleriku i lartë,poeti, përkthyesi, krijuesi dhe peshkëvi PjetërBudi, i cili u shqua për veprimtari të mirëfilltëatdhetare, për të mbrojtur identitetin etnik ekulturor të popullit tonë, duke u bërë njëra ngashtyllat drejtuese të saj, veçanërisht kundërdëpërtimit të klerikëve të huaj, joshqiptarë nëjetën baritore të popullit shqiptar, si dhe përluftën e pandërprerë kundër pushtuesve os-manë. Nga kjo kohë kemi edhe një dëshmitjetër, atë të Kuvendit të madh të Dukagjinit,nga viti 1602, ku ndër të tjera thuhet: "të najepen ipeshkvij dhe për kryetarë ata të ko-mbit e të atdheut tonë, ata të cilët me dëft-esën dhe dëshminë e tansisë së kësaj mbret-nije, do t'i propozohen Shenjtësisë Suaj," prahapur fare kërkohet që ipeshkëvijt e ipeshkvive tëjenë vendorë dhe jo të huaj. Për jetën, veprimtarinë,shkollimin, formimin intelektual dhe atë studiues,nuk kemi shumë të dhëna, por ato më të fundit, tëzbuluara në Archivio Segreto Vaticano dhe në Vene-dik, na mundësojnë që deri diku të plotësojmëzbrazëtitë e deritanishme. Një pjesë të mirë të tëdhënave biografike i gjejmë në veprat që ne njohimsot, por edhe në letërkëmbimin e begatë dhe disarelacione të veçanta, si dhe në dokumentet arkivoretë zbuluara kohëve të fundit në Archivio Segreto Vat-

Bibliotekën Apostolike të Vatikanit (sign. R.I. VI. 449) dhe një tjetër exemplar në Bib-liotekën e Jezuitëve në Dubrovnik. Fron-tespici ka këto të dhëna: "Dottrina Chris-tiana. Composta per ordine della fel.me.Di Papa Clemente VIII. Dal. R. P. RobertoBellarmino Sacerdote della Compagnia diGiesv. Adesso Cardinale di Santa Chiesadel Titolo di S. Maria in Via. Tradotta in lin-gua albanese. Dal Rever. Don Pietro Bvdida Pietra Biancha. In Roma, Per Bartolom-eo Zannetti. 1618. Con Licenza de' Supe-

riori." (Doktrina e Kërshtenë, e hartuar përnder të kujtimit dritëplotë të Papa Kle-mentit VIII nga Robert Belarmini, prift i Sho-qërisë së Jezusit, tani kardinal i kishës sëshenjtë të Shën Mërisë në Via. Përkthyer nëgjuhën shqipe nga shkëlqesia e tij donPjetër Budi nga Guri i Bardhë. Në Romë, ngaBartolomeu Zaneti 1618. Me lejen e epro-rëve.) Në fund të frontespicit, Pjetër Budime dorën e tij (autograf) ka shënuar: "Au-tor dono dedit Bibliothecae Vaticanae. 29Januari 1622" (Autori ia dorëzoi [këtë kopje]si dhuratë Bibliotekës së Vatikanit. 29 Janar1622). "Doktrina e Krishterë" në gjuhën sh-qipe ka gjithsejt 169 faqe dhe u rishtyp ngaKongregacioni Propaganda Fide në Romëdisa herë, në vitet: 1636, 1664 dhe 1868. Si-pas të dhënave arkivore, mësohet se më1759 në depot e Propaganda Fides kishteende të pashpërndarë ose të pashituredhe 960 ekzemplarë origjinalë të librit.

Në një lidhje të përbashkët [kështundodhen të ruajtura në Bilbiotekën Apos-tolike të Vatikanit dhe në Bibliotekën e Je-zuitëve në Dubrovnik], janë tri veprat etjera të Pjetër Budit, të botuara në vitin1621. Në frontespic është shënuar titulli:

"Ritvale Romanvm et Specvlvm Confessio-nis. In Epyroticam linguam a Petro BvdiEpiscopo Sapatense & Sardanense trans-lata. Sanctissimi Domini Nostri GregoriiXV liberalitate typis data. Romae, apudHaeredem Bartholomaei Zannetti. 1621.Svperiorvm permissv." (Ritual romak dhePasqyrë rrëfimi. Përkthyer në gjuhënepirote (shqipe) nga Pjetër Budi, ipesh-këv i Sapës dhe Sardës. Dhënë për shtyp

me bujarinë e zotit tonë më të përnder-shëm Grigor XV. Romë. Bartolomeu Zane-

ti 1621. Me lejen e eprorëve). Në fund tëfrontespicit, Pjetër Budi me dorën e tij(autograf ) ka shënuar: "Autor donodedit Bibliothecae Vaticanae. 29 Januari1622" (Autori ia dha [këtë kopje] si dhu-ratë Bibliotekës së Vatikanit. 29 Janar1622). Këto vepra në BAV-Vatikan ruhennë sign. Barberini VI. 56. Ky botim i për-bashkët, për të cilin ka hipoteza të ndry-shme se mund të jenë botuar njëherëshpor janë lidhur me vonë në një vëllim tëpërbashkët [ose edhe janë botuarnjëherësh, gjë që mendojmë se është më

e saktë] përmban: a) "Rituale Romanum ose Ritua-li Roman," një përmbledhje prej 319 faqesh, lutjeshdhe kungatash me komente në gjuhën shqipe; b)një vepër e shkurtër prej 16 faqesh me titull "Kushthotë Meshë keto kafshë i duhetë me shërbyem,"shpjegime meshash, dhe; c) Speculum Confession-is ose Pasëqyra e t'rrëfyemit, një përkthim prej 401faqesh ose, më saktë, një përshtatje e Speçhio diConfessione të Emerio de Bonis, që, sipas Budit,është "një lloj bashkëbisedimi shpirtëror e fetarshumë i dobishëm për ata që nuk kuptojnë gjuhëtjetër përveç gjuhës amtare shqipe."

icano dhe në Venedik, nga disa studiues këmbën-gulës shqiptarë, që më parë nuk janë botuar, por asnuk kanë qenë të njohura fare. Pjetër Budi lindi nëGur të Bardhë të Matit, më 1566 nga një familje edëgjuar fisnike. Siç duket, mësimet e para dheformimin e tij intelektual e mori në vend, pranë disaipeshkvijve të ndryshëm, deri në moshën 21-vjeçare. Ky argument është mjaft i rëndësishëm përdy arsye. E para, tregon se ipeshkvët dhe prelatët elartë kishtare që drejtonin kishën shqiptare ishimme arsim të lartë dhe pranë selive të tyre ipesh-kvnore organizonin përgatitjen e të rinjve për thir-rjen e ardhshme priftnore, duke qenë në shërbim tëfesë dhe kulturës kombëtare. Disa nga emrat e ip-eshkëve të cilët mund të kenë ndihmuar në për-gatitjen shpirtërore dhe intelektuale të P. Budit janë:Gjergj Skura, Tozol Bardhi, Nikollë Mekjashi, ThodorKaloshi, Deda i Arbërisë, Grigor shqiptari, Marini, Palietj; dhe e dyta, familja e Pjetër Budin, si familje enjohur fisnike, kishte mundësi të investonte nëedukimin dhe përgatitjen intelektuale tëpjesëtarëve të familjes së saj, nga dera e së cilës edhemë parë kishte disa prelatë kishtarë. Më 1587, ai ucaktua meshtar dhe shërbeu si famulltar i thjeshtëpër 12 vjet në Kosovë [deri më 1599] dhe me vonë 17vjet të tjerë si vikar i përgjithshëm i dioqezave tëSerbisë [deri në vitin 1616]. Sipas dokumenteve mëtë reja, saktësohet dhe përforcohet thënia e DanielFarlatit dhe Jakob Koletit në veprën kapitale të tyre"Illyrici Sacri", vëllimi VII, Venedik, 1817, ku pohohetse Pjetër Budi, ka studiuar në Kolegjin Ilirik të Lore-tos. Kjo e dhënë është dëshmuar edhe nga regjistrate studentëve të këtij Kolegji, ku e gjejmë emrin ePjetër Budit. Pra, një herë e mirë, saktësohet, sepërveç përgatitjes që Budi i ri kishte marrë pranëipeshkëve vendorë shqiptarë, ai vazhdoi studimete tij edhe në Kolegjin Ilirik të Loretos. Gjatë viteve1516-1522, bëri disa udhëtime në Itali, kryesisht për

qëllime atdhetare, si dhe për të botuar veprat e tij.Në vitin 1610 e gjejmë në Shkup si veprimtar të pal-odhur në fushë të fesë dhe të atdhedashurisë, ndër-sa në vitin 1617 në Prokuplje, kurse me 1618 në Romëpër të mbikëqyrur botimin e veprave të tij atje. (Budiishte në Romë edhe në vitin 1616, por nuk kemi tëdhëna të sakta për kohën e qëndrimit të tij atje]. Ngamarsi 1618 e deri aty nga shtatori 1619 ai vajti përnjë pelegrinazh tetëmbëdhjetëmujor në Santiagode Kompostela, në Spanjë. U kthye përsëri në Romënë vjeshtën e vitit 1619 dhe atje bëri përpjekje t'itërhiqte vëmendjen Selisë së Shenjtë për gjendjene mjerueshme të të krishterëve shqiptarë dhe kërkoinjë mbështetje për qëndresë të armatosur kundërosmanëve. Më 20 korrik 1621 u bë peshkop i Sapësdhe Sardës (Episcopus Sapatensis et Sardensis),d.m.th. i krahinës së Zadrimës, dhe u kthye në Sh-qipëri një vit më pas, pikërisht më 1622. Në Romë aimë shumë veproi si atdhetar dhe luftëtar për liri, sesasi klerik i lartë fetar, gjë që ra në sy në hierarkinë kish-tare të Vatikanit. U mbyt në dhjetor të vitit 1622 dukekaluar Drinin, por vdekja e tij nuk ndodhi aksiden-talisht; atë e shkaktuan qarqet antishqiptare, qëshikonin te Budi një atdhetar të flaktë dhe njërin ngaorganizatorët e luftës së popullit për çlirim ngazgjedha e huaj. Këtë e vërteton më së miri aktakuzame të cilën hidhet në gjyq personi që thuhet se eshkaktoi këtë vdekje dhe aktet e gjyqit përkatës.Gjatë 29 vjetëve që shërbeu në vise të ndryshme sibari i vërtetë, nën petkun klerikal, ai veproi me zjarr,dashuri dhe energji, duke iu përkushtuar lirisë sëatdheut, veprimtarisë fetare dhe krijimeve letrare,qofshin ato të mirëfillta, përkthime ose përshtatje.

Nga penda e Pjetër Budit ne na janë të njohurakëto vepra të shtypura: "Dottrina Christiana ose Dok-trina e Kërshtenë," një përkthim i katekizmit të Rob-ert Belarminit (Roberto Bellarmino, 1542-1621), botu-ar në Romë më 1618. Një ekzemplar origjinal ruhet në

Në këtë portret, Budiparaqitet rreth moshës 50-

vjeçare, i ulur në gjunjë dukeu lutur, para një skrivanie, në

të cilën ndodhen të gjithamjetet e shkrimit, por edheengjëjt që sjellin frymëzim

Tani e tutje nuk ka pse tëvrasim mendjen për të

përfytyruar Budin, sepse ai nëkëtë portret na paraqitet krejt ikapshëm, i afërt dhe real, mepetkun e një ipeshkvi, njeriuttë Zotit, por edhe të krijuesit

SHQIP 20 E PREMTE 3 GUSHT 2007N D R Y S H E

Rikthimi i Mishel FajferitNë skenë pas 5 vjetësh më e bukur dhe më energjike se kurrë

Që kur ishte adoleshente, dukej se ishte e prirëpër t'u bërë një aktore e madhe. Për MishelFajferin, ka qenë gjithmonë e rëndësishme tëmos shikohej si vajzat e tjera të bukura kalifor-

niane, si biondet e zakonshme me sy bojë qielli ose sivajzat që bëheshin aktore, pasi kishin fituar konkursebukurie dhe merrnin pjesë në agjenci të mëdha mode-lesh. Dhe, në fakt, ia arriti qëllimit: filma të tillë si "Moshae pafajësisë", "Lidhje të rrezikshme", "Njeriu me shen-jë" e kanë bërë Fajferin një nga aktoret më të respektu-ara dhe më të dashura të Hollivudit. Që atëherë, "kabërë" filma të tjerë, më pak të dëgjuar se të parët, për t'undalur pastaj në vitin 2002. U zhduk për një periudhë 5-vjeçare, ndaj me të drejtë lind pyetja: mos është MishelFajfer një tjetër aktore e lënë pas dore, pasi ka kaluar të40-at? Sot ajo është 49 vjeçe dhe ndër të parat që adaptoinjë fëmijë dhe u martua me shokun e saj, (producentinDavid E. Kelley), kurse në vitin 1994 lindi fëmijën e saj tëparë, John Henry.

"Absolutisht jo, tregon aktorja, ka qenë zgjedhjaime, që e bëra për t'u qëndruar pranë fëmijëve të mi13 dhe 14 vjeç. Asnjëherë nuk kam dashur që jetëntime private ta bëj publike. Kjo ka qenë dhe do të jetëzgjedhja ime e, për të njëjtin motiv nuk ndiej nevojëntë publikoj punët e mia personale". Në fakt, për ta,vendosi ta lërë Los Anxhelosin dhe të shkojë të jetojënë një zonë të qetë, në pjesën veriore të Kalifornisë,larg nga ritualet dhe tundimet e botës së zhurmshme.Megjithatë, është e çuditshme që për të shënuar rik-thimin e saj, Fajfer ka zgjedhur dy filma ku interpre-ton rolin e një njeriu të keq, por, mbi të gjitha, rolin enjë njeriu të paaftë të pranojë kalimin e kohës, dhe tëfiksuar pas humbjes së rinisë. Në "Hairspray" e kemiparë në rolin e Velma Von Tussell, një ish-mbretëreshëe konkurseve të bukurisë, që vazhdon të jetojë dukeu përpjekur të "riprodhojë" lavdinë e të kaluarës sësaj, ndërsa te "Stardust", një përrallë me mbretërimagjike, yje që bien, piratë fluturues, dhe dashuri tëvërteta, është një "shtrigë" e gatshme të bëjë gjithçkapër të gjetur sërish rininë e saj. Ky i fundit, një film idrejtuar nga Methju Vaugin, ku përkrah saj do të gje-jmë edhe aktorë të tjerë të klasit të: Claire Danes,Robert De Niro, Peter Tole, Riki Gervais, Siena Miller,Rupert Everet dhe Çarlie Koks.

Mishel, koncepti i bukurisë, duket sikur jubezdis, përse ndodh kështu?

Nuk bëhet fjalë për bezdi, kur njerëzit më bëjnë ko-mplimente, ndihem mirë. Problemi qëndron në faktinse ky është një argument kompleks, ndërsa përgjigjjaqë jepet në fund është gjithmonë e gabuar. Le të themise jam rritur në një familje punëtorësh, me etikën klasikeamerikane, që tregon se, në qoftë se angazhohesh seri-ozisht, ambiciet e tua nuk mund të kenë kufi. Ndaj edhe

"Stardust" është një përrallë dhe në përralla nuk ka kufi-zime, aty mund të gjesh gjithçka".

Te filmi "Stardust" interpreton rolin e njëtë moshuare. Si arritët ta realizonit trukun?

Ka qenë një ankth i vërtetë. Çdo ditë qëndroja rrethgjashtë- shtatë orë për ta bërë dhe rreth një orë egjysmë për ta hequr. Por të qenit pjesë e këtij filmi ish-te një kënaqësi e vërtetë për mua, më ka ndihmuar tëkujtoj se përse vite më parë kam zgjedhur këtë profe-sion. E di, do të jenë kritikët ata që do të zgjedhin aforiz-mat, por kjo nuk më intereson.

A keni aktualisht projekte për filma të tjerë?Në nëntor del një tjetër film i imi, "I could never be

your woman". Pastaj nuk e di se çfarë do të bëj, por jusiguroj se nuk do të ketë më një shkëputje kaq të madhenga skena.

Cili është subjekti i tij?Nuk do të mundesha kurrë të dashurohesha me një

burrë më të ri se unë në moshë. Më duket sikur do t'i rrëm-bej rininë, gjë që shumë burra ndoshta e bëjnë edhe pavetëdije kur fillojnë një jetë të re, me një vajzë që ka moshëne fëmijëve të tyre. Këtë rol më duhet të luaj edhe mua, porvetëm në filmin "I could never be your woman".

Diçka më shumë...?Një grua profesionalisht e arrirë, e vetme, me një

fëmijë, e divorcuar, personazhi im (Rosie) bie nëdashuri me një djalë të ri, Adamin, dhe gjendet paraproblemeve të shumta të grave në ditët e sotme, sepsezemra e tij është gjithmonë e re, por disa rregulla edhemund të thyhen. Amerikanët kanë nevojë për rregul-la, për kode jetese, por pastaj bëjnë gjithçka për t'indryshuar, modifikuar. Shpresojnë gjithmonë në "ën-drrën amerikane".

E ndieni rivalitetin mes të rejave të Hollvudit?Është e kotë të mundohesh të jesh gjithmonë vajzë e

re, lozonjare, shpërthyese, e bukur, kur në Hollivud vijnëçdo ditë qindra femra të reja energjike, shumë të bukura,të cilat janë të gatshme për të luajtur role nga më të ndry-shmet dhe të zonjat për të arritur gjithçka. Jam krenare qëkam ndërtuar një karrierë të tillë, duke nisur si mbretëreshëe bukurisë. Nuk e kanë të gjitha këtë fat, më ka ndodhurmua. Hollywood-i është plot me histori tragjike.

Ka ndryshuar jeta juaj pas kaq shumë vitevelarg ekranit?

Patjetër që po. Tashmë jetesa në një fermë në veri tëKalifornisë më ka bërë që të kem kohë për të parë perën-dimet e diellit, të punoj në fermë, të shoqëroj fëmijët nëshkollë.

Çfarë bëni për t'u çlodhur dhe për t'u nd-jerë mirë?

Më pëlqen të pikturoj. Bëj portrete në vaj. Ku i ven-dos do të më pyesni? Në kantinë, dhe aty kam ndër-mend t'i lë gjithmonë.

Rikthimii aktores

unë besoj më shumë në këtë të fundit.Nuk ndiheni një 40-vjeçare e lënë mënjanë

nga Hollivudi?Ka shumë tension rreth faktit se duhet të qëndrojmë

të rinj përgjithmonë e, ndoshta, për këtë arsye do të mëpëlqente që një ditë të bëja një film në të cilin askush nukdo të më njihte. Janë të shumtë ata që duket sikur gjejnëshpëtim te kirurgjia plastike, e cila të bën të ndihesh më ere. Por, nuk e di nëse përveç se e re, a është kjo mënyra eduhur për t'u ndjerë mirë me veten. Megjithatë, nuk jamkundër atyre grave të cilat me anë të kirurgjisë gënjejnë

për moshën e tyre. Por, të qenit aktor ka kuptim, pikërishtsepse mosha dhe rrudhat të rrëmbejnë disa personazhedhe të dhurojnë disa të tjera. Kështu, nuk pajtohem me tëfejuarat e përjetshme të Hollywood-it, që nuk do të donintë bëheshin kurrë gjyshe në ekran.

Së shpejti do të shohim dy filma, ku nukjeni e fiksuar vetëm pas moshës, por jeni edhenjë njeri me shpirt të keq...?

Të interpretosh rolin e një njeriu të lig është vërtetargëtuese, edhe pse në të dyja rastet bëhet fjalë për roleplot humor, që të dhurojnë shumë kënaqësi. Pastaj

kur njerëzit më bëjnëkomplimente, ndihem

mirë. Problemi qëndronnë faktin se ky është një

argument kompleks,ndërsa përgjigjja që jepetnë fund është gjithmonëe gabuar. Le të themi sejam rritur në një familjepunëtorësh, me etikënklasike amerikane, qëtregon se, në qoftë se

angazhohesh seriozisht,ambiciet e tua nuk mund

të kenë kufi. Ndaj edheunë besoj më shumë në

këtë të fundit

BukuriaNë "Hairspray" e kemiparë në rolin e VelmaVon Tussell, një ish-mbretëreshë ekonkurseve të bukurisë,që vazhdon të jetojëduke u përpjekur të"riprodhojë" lavdinë e tëkaluarës së saj, ndërsate "Stardust", një përrallëme mbretëri magjike,yje që bien, piratëfluturues, dhe dashuri tëvërteta, është një"shtrigë" e gatshme tëbëjë gjithçka për tëgjetur sërish rininë e saj

Filmat

A është Mishel Fajfer një tjetër aktore e lënë pas dore, pasi ka kaluartë 40-at? Absolutisht jo. Eshtë e çuditshme që për të shënuarrikthimin e saj, Fajfer ka zgjedhur dy filma ku interpreton rolin e njënjeriu të keq, por, mbi të gjitha, rolin e një njeriu të paaftë të pranojëkalimin e kohës, dhe të fiksuar pas humbjes së rinisë megjithatë, nëjetën reale nuk është aspak kështu

SHQIP 21E PREMTE, 3 GUSHT 2007

Pensionet, rritja fillon më 15 gushtEfekti financiar për secilën kategori do të nisë që nga 1 korriku

Instituti i Sigurimeve Shoqërore nis punën për llogaritjet e shtesave SINDIKATA

Rritja e tarifës për konsulta në shtet, më e lartë se në privat

Rritja e çmimit të tarifës për vizitat te mjeku ifamiljes apo mjeku specialist janë më të sh-

trenjta se në privat. Vendimi i fundit i marrë ngaautoritetet shëndetësore për rritjen e çmimit tëtarifës për vizitat në sistemin parësor duket senuk ka qenë i mbështetur nga sindikata e shën-detësisë. Sipas kësaj sindikate, pjesë e konfed-eratës së sindikatave, rritja e tarifës për konsultënuk ka qenë e menduar mirë, edhe pse në faktvizita pretendohet të ketë kosto më të lartë. Si-pas sindikatës, me kushtet që ofron sot parësorie me infrastrukturën e nevojshme, jo vetëm qënuk duhet të ketë këtë tarifë kaq të lartë, por nëtë njëjtën kohë do të humbasë edhe “klientët”që do të drejtohen te privati.

Kjo pasi në privat mesatarisht një vizitë temjeku kushton, 500 deri në 600 lekë. Por këtu au-toritetet shëndetësore sh-qiptare duhet të kishin para-sysh se këto klinika privateofrojnë edhe kushte më të miraedhe infrastrukturë dhe mjekëtqë punojnë aty kanë të njëjtëndiplomë si me ata që punojnë nështet. Madje, sipas kritereve tëreja me të cilat privati punësonmjekët, këta specialistë mundtë kenë në CV-në e tyre edhe mëshumë pikë se ata të shtetërorit, të cilët preten-dojnë kosto dhe tarifa të njëjta si ato të QendrësUniversitare. Po ashtu, sipas sindikatës së shën-detësisë, një tjetër element që i shtyn pacientëtdrejt privatit është edhe infrastruktura e këtyreklinikave, në të cilat nuk mungon as kondicioneri,higjiena, uji e dritat. Me tarifa të tilla, pasi ka bërëbilancin e ofertës së shtetit dhe të privatit, sigur-isht që do të shkojë drejt privatit. Ndërkaq, prejdy ditësh, tarifat e reja të vendosura janë 400 lekëte mjeku i familjes e 600 lekë të reja te mjeku spe-cialist. Kushtet janë të njëjta megjithëse në disaqendra rikonstruksioni duhet të kishte filluar qënë fillim të vitit.

Tarifat e reja tëvendosura janë 400lekë te mjeku ifamiljes e 600 lekë tëreja te mjeku specialistskema

Në janar të 2007-ës është përcaktuar rritja e pensioneve përqytetin deri në nivelin e 100 mijë lekëve, për të gjitha kate-

goritë e pensioneve të ulëta. Ndërkohë që shtesat e reja të pen-sioneve, efektet e të cilave do të ndihen duke filluar që nga data 1korrik, janë përcaktuar në bazë të kësaj skeme. Edhe shtesat ekorrikut janë llogaritur për çdo kategori në bazë të skemës sëndjekur në fillim të vitit. Të përjashtuar nga përfitimi i shtesës sëpensioneve do të jenë të gjitha ato kategori që kanë përfituar dherritjen maksimale në fillim të 2007-ës.

LORINA MIXHA

Pensionet e rritura sipas vendimit të qeverisë do të merrenshumë shpejt. Duke nisur që

nga data 15 korrik e këtij muaji, pen-sionistët do të marrinshtesat. Të parët që dotë marrin përfitimet dotë jenë pensionistët efshatit, pas tyre në listëjanë ata të qytetit. Dje,Ministria e Financave kanjoftuar se Instituti i Sig-urimeve Shoqërore kanisur punën për llogarit-jet e shtesave të pen-sioneve, efekti financiari të cilave do të fillojë qënga data 1 korrik. Kjo dotë thotë se pensionistëtpas marrjes së pension-it të rritur do të marrinedhe shtesat e prapam-betura, duke nisur llogaritjen që ngamuaji korrik i këtij viti.

Ministria e Financave ka premtuardje për të gjithë pensionistët në vend,se ka nisur puna për llogaritjen e sh-tesave për pensionet e tyre mujoredhe ky proces mendohet të përfun-dojë brenda një periudhe të shkurtërkohore. Shpërndarja e shtesave do tëbëhet në mënyrë periodike dhe paratëe shtuara me vendim qeverie do tëjepen fillimisht në fshat pastaj nëqytet.

Lidhur me zbatimin e këtij udhëz-imi, Instituti i Sigurimeve Shoqërore,ka nisur punën në terren për përllog-aritjen e të gjitha kartelave të pension-istëve.

Të drejtatMë të “privilegjuarit” janë pension-

istët e fshatit. Ata do të jenë të parët

që do t’u përfundojnë llogaritet mëshpejt se të tjerëve. Sipas Ministrisësë Financave, periodikisht secili do tëmarrë pensionin plus shtesën e mirat-uar disa kohë më parë nga një vendimi Këshillit të Ministrave. E ndërsa në

Sigurimet Shoqërore ka nisur punapër përllogaritjen e shtesave, efektifinanciar nis nga data 1 korrik 2007.Ashtu siç ndodhi edhe vjet, kur për-funduan llogaritjet e pensioneve, pasvendimit të qeverisë për rritjen e

masës së tyre, edhe tani pensionistëtnuk humbasin të drejtat e tyre finan-ciare edhe nëse këto shtesa i marrinnë muajin gusht.

RritjaSipas skemës së re të rritjes së pen-

sioneve, parashikohet qëpensionet e ulëta të fshatittë përfitojnë një rritje derinë nivelin e 10 për-qindëshit në bazë të kate-gorive të ndryshme. Përkëto kategori pritet të real-izohet rritja e pensionevetë së njëjtës skemë që ësh-të përdorur këtë vit përrritje. Kjo metodë është re-alizuar në fillim të vitit.Rritje maksimale do tëpërfitojnë ato kategori qënë fillim të 2007-ës kanëpërfituar rritjen më të ulëttë pensioneve. Për kate-goritë që kanë përfituarrritje më të lartë, skemaparashikon nivele më tëulëta përfitimi për sa utakon shtesave të korrikut.Në fillim të vitit ështëmiratuar me vendim qev-erie rritja e pensioneve tëulëta për fshatin, e cila ësh-

të rrumbullakosur për të gjitha pensio-net deri në nivelin e 50 mijë lekëve. Si-pas vendimit të qeverisë në skemën ere për rritjen e pensioneve në buxhe-tin suplementar të gjashtëmujorit tëdytë është parashikuar që rritja mak-simale për pensionet e qytetit të arrijëderi në 5 për qind. Ky vendim, parash-ikon këtë rritje për pensionet e qytetit,duke u bazuar dhe në skemën e reali-zuar në fillim të vitit, ku gjatë muajitjanar është publikuar dhe rritja e parëpër këtë vit për pensionet e ulëta.

LLOGARITJAShtesën, të parët

që do ta marrindo të jenë

pensionistët efshatit

Instituti i Shëndetit Publik analizon 900 kampione ushqimesh të ndryshme

Ushqimet me 100 për qindsiguri dhe pastërti mundtë jenë vetëm ato që gatu-

ajmë ose për të cilat kujdesemi nështëpi. Po ashtu edhe ato ushqimetë cilat kanë datë skadencë të rreg-ullt janë të etiketuara ose kanë njëemër prodhuesi janë të sigurta.Nuk janë të sigurta ato që tregto-hen në tregje informale dhe qëtregtohen në ambiente lagjesh ejanë të bëra vetë në kushte të cilatDrejtoria e Shëndetit Publik nuk ikontrollon dot. Megjithatë, nëtregjet tona qarkullojnë edheprodukte të cilat mund të jenë tëambalazhuara, por që kanëngarkesë të lartë mikro-bakteri-ologjike, çka do të thotë që nukjanë 100 për qind të pastra, porkanë ndotje mbi normalen. Njëstudim i Institutit të ShëndetitPublik, tregon se uji, qumështi,kosi, mielli apo disa kampione tëmallrave që tregohen kanë rezul-tuar të ndotura mbi normalen.

“Qëllimi i studimit është tëparaqesë vlerësimin e rreziqevemikrobiologjike dhe kimike nëprodukte të ndryshme”, thuhet

cialistët kanë dalë në disa përfun-dime kryesore. Produktet mengarkesë të lartë mikrobiologjikejanë kryesisht uji dhe qumështiapo nënproduktet e tij. Kjo do tëthotë se edhe uji i ambalazhuarnë shumicën e rasteve nuk ështëi sigurt. ISHP nuk jep me detajese cilat nga markat e ujit qëqarkullojnë në treg janë me cilësitë dobët nga ana e sigurisë, porthotë se: në 77 për qind të mos-trave të analizuara, uji ka rezultu-ar me probleme. “Nga rezultatete kontrollit mikrobiologjik rezul-tojnë mbi normën e lejuar nëqumësht 48 për qind, kos 60 përqind, miell 30 për qind”, raporto-het nga studiuesit. Po ashtu, në 20për qind të rasteve, lëngjet e fru-tave kanë rezultuar “të ndotura”në 20 për qind të rasteve, si dhe nëujin e ambalazhuar në 77 për qindtë rasteve. “Si përfundim arrijmënë konkluzionin se: është enevojshme aplikimi i sistemit tësigurisë ushqimore në të gjithaprodhimet ushqimore”, sug-jerojnë 8 punonjësit e ShëndetitPublik.

USHQIMI

Vendimi i ISKSH-së çonpacientët drejt privatit

Rritja e pensioneve në muajin janar

Mostra të ujit, qumështit,miellit, të ndotura mbi normalen

S O C I A L E

në studimin e paraqitur nga spe-cialistët. Produktet e testuarakanë qenë rreth 1 mijë kampionelëndësh të ndryshme.

“Janë marrë mostra tëqumështit dhe nënprodukteve të

tij, miellit dhe produkteve të tij,mish, lëngje frutash dhe ujë i am-balazhuar.

Studimi është kryer për një pe-riudhë kohore katërvjeçare dhepasi mostrat janë analizuar, spe-

TEMPERATURAE lartë në të cilën piqet buka, aponxehet qumështi largojnë dheshkatërrojnë tërësisht mikrobet.Kjo s’mund të ndodhë me vajin eullirit ose me verën.

PRODUKTETQumështi dhe nënproduktet e tij,në mënyrë të veçantë ato qëshiten në mënyrë ambulante,probleme me pastërtinë dhesigurinë për t’i konsumuar.

siguriaHelmimet nga ushqimet dhe uji,

50 deri në 70 raste në ditëÇdo ditë në pavijonin e infektivit në spitalin “Nënë Tereza”

paraqiten 50 deri në 70 qytetarë që kanë probleme mehelmimet. Sipas mjekëve të QSUT-së, temperaturat e larta,produktet ushqimore të prishura, uji i pijshëm i ndotur janë sh-kaqet kryesore të helmimeve. Më të rrezikshmet për këtë peri-udhë veç ushqimeve të paetiketuara apo të pakontrolluara ngainspektorët e higjienës, mbeten produktet si: boza, akullorja. Shkakpër helmime janë edhe prekja e ushqimeve nga insektet osepërdorimi i tepruar i alkoolit. Mjekët këshillojnë që në kushte tëtilla kur frigoriferi nuk arrin të ketë temperaturën e duhur duhenevituar konsumimi i produkteve që ruhen në ambiente të ftohta,ushqimet e rënda apo ëmbëlsira që e kanë të vështirë të rezis-tojnë në temperatura të larta. Po ashtu, Drejtoria e ShëndetitPublik, rekomandon qytetarët të mos konsumojnë produkte tëpakontrolluara dhe “të bëra vetë”.

qytetarëtRritja e çmimit të bukës

kundërshtohet nga konsumatoriPas reagimit të zyrës së mbrojtjes së konsumatorit, kanë

kundërshtuar edhe qytetarët. Të pyetur për rritjen e çmimit tëbukës, banorët e kryeqytetit kanë deklaruar se një rritje tjetër eproduktit më të konsumuar në tavolinat shqiptare do të ishte epapërballueshme. Sidomos tani që edhe uji i pijshëm po blihet mesasi më të shumta e me çmime më të larta si pasojë e thatësirësdhe rritjes së kërkesës. Rritja e çmimit të bukës nuk është aspak emenduar mirë nga prodhuesit dhe deklarata e tyre për ta bërëbukën 100 lekë të reja bie ndesh me interesat e konsumatorëve.Dy ditë më parë, zyra për mbrojtjen e konsumatorit deklaroi se ekonsideron të papranueshme pretendimin e prodhuesve të bukëspër rritjen e çmimit në 100 lekë. Sipas saj, organi mbikëqyrës itregut duhet të rrisë kontrollet në furrat e bukës, pasi konstatohenabuzime me xhepin e konsumatorit. Zyra për mbrojtjen e kon-sumatorit i kërkon Ministrisë së Ekonomisë të ndërhyjë.

E PREMTE, 3 GUSHT 2007SHQIP 22

Parashikimet e Institutit të Hidrometeorologjisë: Do të jetë më freskët në f illim të gushtit

Në fundjavë, ulje të temperaturave dhe reshje shiu

Ministria e Arsimit i paraqet qeverisë vendimin e bursave për maturantët konkurrentë me nota 10

Bursat, studentët me pikëtë larta nuk paguajnë taksaMë të mirët e konkursit të shkollës së lartë, studime falas

PolloDo rritet numri i bursave

Ambasada italiane saktëson: Të rinjtë që konkurrojnë për studime do të nisin aplikimin këtë muaj

Italia, nuk janë hequr vizat për studentët

UNIVERSITETI

ndërtimetBllokohet

KKRT-ja, Olldashiftesë Ramës

Ministri i Punëve Publike,Transportit dhe Teleko-

munikacionit, (MPPTT), SokolOlldashi, ftoi sot Bashkinë eTiranës që në mbledhjen mëtë afërt të Këshillit Bashkiak tëfusë në rendin e ditës çështjene KRRT-së. Gjatë nënshkrimittë Protokollit të Bashkëpunimitme Shoqatën e NdërtuesveShqiptarë, Ministri Olldashi, thase “kjo do t’i hapte rrugë zh-bllokimit të situatës”, e cila si-pas tij, “është krijuar nga mu-ngesa e gjatë e këtij institucio-ni prej 11 muajsh dhe që podëmton rëndë industrinë endërtimit”. Gjithashtu, Olldashikërkoi edhe një rritje tëprezencës dhe kontributit tëshoqatës në të gjitha nivelet ekëshillave të rregullimit të ter-ritorit dhe sekretaritë teknikepërkatëse. “Kjo është edhe mëe rëndësishme në rastin e Ti-ranës, pasi bashkia ka kërkuarshtyrje të mëtejshme, deri nëmars 2008 të afatit për realiz-imin e planit rregullues, që du-het të kishte përfunduar më 1gusht 2007”, u shpreh ministrii MPPTT-së, Sokol Ollldashi.

Këtë vit, maturantët që renditen në krye të listavefituese nuk do të paguajnë

taksën e shkollës. Këtë vendim eka përgatitur Ministria e Arsimitdhe pritet ta miratojë qeveria.Ende nuk është përcaktuar numrii studentëve që do përfitojnë, pormësohet se ajo do të jetë në varësitë fituesve. Sipas specialistëve tëMASH-it, ashtu si edhe një vit mëparë më të mirët e maturës do tëtrajtohen me bursë nga shteti.

Edhe një vit me parë u ndoq kjopraktikë për një numër të kufizuarstudentësh. Ishin 27 maturantë tëvitit 2006, të cilët u trajtuan mebursë në vitin e parë të fakultetit.Ata morën pikët maksimale në tëgjitha provimet e Maturës Sh-tetërore. Kështu, ata kanë mun-dur të marrin një shpërblim prej 9bursash të plota mujore. Pra, plot600 euro për një vit akademik. Si-pas specialistëve të MASH-it, pokaq do të jetë shuma që do të për-fitojnë studentët e këtij viti.

Gjithashtu, përmes mar-rëveshjeve me disa banka apopartnerë të tjerë të biznesit,nxënës e studentë ekselentë do tëpërfitojnë bursa, por edhemundësi për kredi preferenciale.Po sipas ministrisë, edhe këtë vitdo të ndërmerren një sërë nis-mash për të “shpërblyer” e moti-vuar nxënësit dhe studentët merezultate të larta. Në krye të listës,vitin e kaluar ishte maturantjaJonilda Bozo e shkollës “18 Tetori”në Lushnjë, e cila pas përfundim-it të provimeve vitin e kaluar, ësh-të nderuar me çmimin Prizmi iArtë i Maturës Shtetërore 2006.Bozo, në 4 provimet e MaturësShtetërore, mblodhi gjithsej 189pikë, nga 200 të mundshmet, nënjë sistem vlerësimi ku secili ngakatër provimet kishte nga 50 pikëmaksimale, të konvertuara nënota.

Çmimin e dytë ose Prizmin eArgjendtë e mori nxënësi EdmondElbasani i shkollës “Skënderbeu”,nga Kruja dhe çmimin e tretë osePrizmi i Bronztë i takoi nxënësesJorida Davidhi shkolla “JaniNushi” nga Lushnja.

Por përpos studentëve tëviteve të para, bursa marrin edhestudentët e viteve të tjera kur da-lin me nota të mira. Bëhet fjalë përnjë shumë prej 75 mijë lekësh qështeti ia jep për rezultate të miranë mësime. Por numri i tyre ështëi kufizuar, pasi kriteri është vetëmnotën maksimale. Ndërkohë, këtëvit është vendosur që studentët euniversiteteve publike, të cilëtpërfundojnë studimet me rezul-

tate të shkëlqyera dhe aplikojnëpër studime master në të njëjtëndegë, nuk do të paguajnë tarifë.Kjo taksë është afro 1 mijë euro.

Për herë të parë këtë vit qever-ia ka parashikuar një fond, të qua-jtur Fondi i Ekselencës me vlerë50 milionë lekë për këtë vit (400

mijë euro), ku studentët që kanëpërfunduar masterin dhe peda-gogët e rinj, që duan të vazhdojnëstudimet jashtë vendit, shteti, nëbazë të disa kritereve, do të mar-rë përsipër tarifat e shkollimit.Kushti është që duhet të rikthe-hesh në vend. Ri. De.

Duke marrë shkas nga shkrimet e botuara në disa tëpërditshme shqiptare se

“studentët mund të shkojnë pavizë në Itali, ambasada italianesaktëson se “studentët duhet tëaplikojnë për vizë gjatë këtij mua-ji”. Bëhet fjalë për maturantët qëdo të nisin këtë vit akademik uni-versitetin në Itali. Në njoftim thu-het se “dekreti legjislativ dhe ske-ma e dekretit legjislativ, nuk kanëasnjë referim me “kuotat” e pra-nimit në universitetet italiane dhepër këtë qëllim ambasada italianepërgënjeshtron që janë “hequrvizat për studentët”, siç është botu-ar në mënyrë të gabuar në disa or-gane shtypi.

Shkrimet janë botuar më datë27 korrik, kur Këshilli i Ministraveshqyrtoi dhe miratoi dekretin

legjislativ në zbatim të direktivës2004/114/CE, lidhur me kushtet epranimit të qytetarëve të vendevejo anëtare të BE-së për arsye studi-mi, shkëmbimi nxënësish dhestazh i papaguar ose vullnetarizëm.

Dekreti vë në jetë një direktivëevropiane, atë të 2004/114/CE,me anë të së cilës Bashkimi Evro-pian ka pasur si qëllim të favorizojëhyrjen e qytetarëve nga vendet joanëtare për arsye studimi. Gjith-sesi, bëhet fjalë për qëndrime të

përkohshme. Ky dekret i lejon nëveçanti qytetarit të huaj që ndod-het në një vend tjetër të BashkimitEvropian për arsye studimi, të hyjënë Itali për t’i vazhduar këto stu-dime apo për t’i plotësuar ato, papasur nevojë të kërkojë vizë hyrëse.Kjo mundësi jepet në kuadrin e njëprogrami shkëmbimesh komuni-tare ose dypalëshe me vendin eorigjinës ose kur i huaji është i au-torizuar të qëndrojë për të paktëndy vjet, për arsye studimi, në një

vend tjetër të Bashkimit Evropi-an. Për sa u përket procedurave tëregjistrimit të studentëve sh-qiptarë pranë universiteteve ital-iane për vitin akademik 2007-2008, ambasada italiane bën tëditur se përzgjedhja e studentëveqë plotësojnë kërkesat eparashikuara(ndër të cilat CELI 3)për regjistrim në universitetet ital-iane është bërë, sipas parimeve tëbëra të ditura për të interesuaritpërmes një komunikate shtypi tëmuajit maj 2007.

Sipas ambasadës me anë tënjë komunikatë tjetër që do tëdërgohet në ditët në vijim, do tësaktësohet procedura që stu-dentët e zgjedhur duhet të nd-jekin për të kërkuar vizën e hyrjespër regjistrimin në universitetetitaliane. Ri. De

Në ditët në vijim, do tëçelet procedura që studentët

duhet të ndjekin për tëkërkuar vizën e hyrjes në

universitetet italiane

Dekreti legjislativ dheskema e dekretit legjislativ,nuk kanë asnjë referim me

“kuotat” e pranimit nëuniversitetet italiane

SQARIMIDekreti i datës 27 korrik për

lehtësimin kushteve hyrëse në Italiështë keqkuptuar

KRITERIPërpos studentëve të viteve të para, bursamarrin edhe studentët e viteve të tjera kur dalinme nota të mira

PAGESAVendimin e bursavepër më të mirët ematurës e kapërgatitur Ministriae Arsimit dhe pritetta miratojë qeveria

Ndryshimet e motit nuk do tëmjaftohen vetëm me ulje të temperaturave me disa gradë Cel-

sius. Ndërsa i nxehti afrikan është lar-guar bashkë me muajin korrik, fillimi igushtit parashikohet të jetë jo vetëm mëi freskët, por edhe me reshje. Sipas si-noptikanëve të Institutit të Hidromete-orologjisë, këtë fundjavë do të kemi uljetë temperaturave me disa gradë, të cilatdo të shoqërohen edhe me reshje shiu,në mënyrë të veçantë në pjesën verilin-dore të vendit. Sipas sinoptikanëve tëinstitutit, i nxehti afrikan që mbizotëroigjatë në rajon nuk do të kthehet më.

Gushti nuk do ketë më temperatura 39-40 gradë Celsius. Meteorologët parash-ikojnë se gjatë muajit gusht temperatu-rat do të jenë më të ulëta, sidhe reshje shiu. Gjatë këty-re dy ditëve, temperaturatkanë shënuar ulje me dyderi në tri gradë Celsius.Megjithatë, ulja e temper-aturave nuk e ka ulurkërkesën për furnizim meujë të pijshëm. Kriza e ujittashmë është thelluar dhenë shumë zona të Tiranës uji shkonvetëm një herë në 48 orë. Mungesa e ujit

është shqetësuese si në qendër të qy-tetit ashtu edhe në periferi. Niveli i ujitnë depozita ka pësuar rënie. Gjendja e

thatësirës në vendështë më problema-tike se një vit më parë.Tirana furnizohet memë pak se 450 litra mëpak se një vit më parë,ndërsa sipas bilancit tëfurnizimit të qytetitbashkë me rrethinatnuk arrin të plotësojë

as 1 të pestën e kërkesës. Përllogaritjabëhet duke marrë parasysh nivelet nor-

male të furnizimit ku duhet të sigurohet160 deri në 200 litra ujë për frymë. Tira-na furnizohet me 300 litra në sekondë.Kapacitetin më të madhe e ka Bovilladhe më pas Selita. Bovilla që dikur prod-honte ujë tani është kthyer në një depouji, duke garantuar furnizim edhe përdepot e tjera të ujit. Duke u gjendur për-ballë një gjendjeje të vështirë, ku dimriishte pa prurje dhe vera e thatë, special-istët e ujësjellësit përllogarisin se si do t’ikryejnë furnizimet dhe manovrojnë përtë çuar ujë në disa lagje. Ndërkaq, Bovil-la mbetet furnizuesi më i mirë dhe merezerva më të larta se të tjerët. Lo. Mi

Ulja e temperaturavenuk e ka ulur

kërkesën për furnizimme ujë të pijshëm

Ministri i Arsimit, Genc Pollo, ka premtuar se“Ministria ka mbështetur dhe do të mbësh-

tesë të gjithë ata që shquhen në rezultatet e tyreshkollore dhe akademike, prandaj kjo ceremonimirënjohjeje ndaj realizimit tuaj dhe disa dhurata,që do t’i keni kujtim nga kjo ditë, duke shpresuarqë vlerësime të tilla për ju në arritjet e mëvonshme,nuk do të mungojnë”.

S O C I A L E

SHQIP 24 E PREMTE, 3 GUSHT 2007

Duhet të bëjmë kujdes me intele-ktualët, që mos na ikin si FeimIbrahimi”. Kështu mësohet tëketë thënë ish-presidenti Me-

jdani, muaj pasi do të ndërronte jetë ko-mpozitori i njohur, një ndër emrat epokalëtë muzikës shqiptare në vitet ‘70-‘80, sipasfjalëve të znj. Vera Ibrahimi, e vesë së ko-mpozitorit. Dje ajo, përlotoi për të dhjetinvit radhazi mbi varrin e të shoqit, dukembetur gjithsesi e vetme brenda këtij in-timiteti. Dhe përsërit atë që i ka thënë Pres-identit Mejdani në bashkëbisedimin korte-zial gjatë ceremonisë së varrimit: Feimi nukvdiq, por e vranë. Po, përgjigjet ish-kreu ishtetit, e vranë! Dhe dje, pas dhjetë vjetëshnga dita kur Feim Ibrahimi la këtë jetë, aisërish vritet...me harresë!

Amaneti gjestikulativNë zgrip të vdekjes, kompozitori nuk ka

mundur të thotë ndonjë fjalë; ashtu tëzgjedhur, epistolare, lapidare. Zonja Verakujton momentet e fundit të komunikimitme të shoqin, duke i qëndruar te koka nënjë ndër spitalet e Torinos. “Nuk mund tëthoshte asnjë fjalë. Kurajës që i jepja, dukei thënë se do të bëhej më mirë, iu përgjigjduke luajtur imagjinativisht mbi tastierë.Ashtu siç ishte, me forca të lëna, me një fiz-ik që ekzistonte ende nga aparaturat, nxoriduart para dhe luajti për herë tëfundit...ndoshta simfoninë e jetës që polinte pas”. Veprat e fundit që kompozoi ish-in: një dialog për violonçel dhe pianofortetë titulluar “Il bregalo di nozze” dhe ro-mancën mbi poezinë e Salvadore Kuazimo-dos, “E la tua veset e bianca”, kushtuar va-jzës Etrit dhe dhëndrit Luka me rastin emartesës së tyre. Rrugëtimi i tij drejt Italisënë atë verë të ‘97-ës, ishte pikërisht kurorë-zimi i çiftit të ri dhe këto dhurata muzikore,pa e ditur se sëmundja e vdekja, i kishtezënë pusi përtej detit.

Ngadhënjim mbi vdekjenRastësitë ndoshta jo, por koincidencat

mund të jenë rezultante të ca forcave dheshtjellave okulte që përsillen rreth fatitnjerëzor. Në sfond, dëgjohet varianti kinezi kolonës zanore të filmit “Ngadhënjim mbivdekjen”. Kështu titullohet dhe CD-ja qëpërmbledh disa nga krijimet më të mirabotërore në gjininë e muzikës së filmit, kukompozimi i Feim Ibrahimit, renditet i pari.Më pas, dëgjohet varianti origjinal shqiptar

Dje umbushën 10vjet ngavdekja e FeimIbrahimit,kompozitoritqë iukundërvu mepentagramedelirit fals tëoptimizmitsocialist

TRAGJIKU“Nuk vdiq, por e vranë”

orkestër”. Ishin këto dy vepra që do ishndërroheshin si kryq paralajmërues ko-mpozitorit, pas cilësimeve: modernizëm,impresionizëm, tragjizëm. Dhe pas “TanShqipëria asht betue”, Feim Ibrahimi, doakuzohej dhe për nacionalizëm. Edhe psedihej që është gjirokastrit i “sokakut të tëmarrëve”, ngrihej dyshimi se mos ështëkosovar! Në fakt, sipas fjalëve të së shoqes,në një farë mënyre ishte dhe kosovar, ash-tu siç ishte dhe tragjik. Veprat që kompo-zoi, e bartin këtë kumt, ashtu si portreti i tijqë breronte nga një tis i lehtë buzëqeshje-je, si një dekor zbukurues, por pa hipokrizi,i një dhembjeje ekzistenciale që e mundon-te gjithmonë dhe jo pa shkak. Ishte restojaqë i paguante ndjeshmërisë së thellë dhegjendjes emocionale, herë vullkanike eherë qarkuar me meditim. Sinjalin e kësajrestoje që do quhej zemër, do ta merrte meinfarktin e parë, fill pas reaksionit që shkak-toi vepra e tij, me gjasë nacionaliste, “TanShqipëria ash betue”.

“Po ku ka si tio Shqipëria ime”Nga dritarja e studios së tij, Feimi, së

bashku me Vaçe Zelën dhe Gjok Becin,shihnin përgatitjet për hedhjen në erë tëgodinës së famshme të stilit italian, i njo-hur si Komiteti Ekzekutiv. Në vend të sajdo ndërtohej Muzeu Historik Kombëtar.Shqipëria po ndryshonte! Për Shqipërinëata të tre po bënin një këngë. Një shpër-thim i fuqishëm dëgjohet nga jashtë, tek-sa brenda hapësirës pak metroshe të stu-dios së kompozitorit, do dëgjohej refreni:Po ku ka si ti o Shqipëria ime/oj fisnikjapërmbi gur/rrjedh një këngë e ligjërime/ballëlartja me flamur...

Ishte realizuar kështu një ndër këngëtmë epokale në historinë e muzikës së lehtëshqiptare, që jo për rastësi do këndohej ngady emrat më të mëdhenj të interpretimit:Vaçe Zela e Gaqo Çako. Firma si çelës sol, iFeim Ibrahimit, ndodhet dhe te të tjerakëngë të paharrueshme si të ishin baladame moshë shekujsh: “Xhaketa e kuqe”, “Tiqë ke në sy lirinë”, “Mirëmëngjes”, “Njëzambak i bardhë në gur” etj. Në sfond dëg-johet Vaçe Zela, duke interpretuar“Manushaqen”.

40$ për plagët e GjergjitNjë mik italian i kompozitorit është

çmeritur kur ka mësuar se për veprën “Pla-ga e dhjetë e Gjergj Elez Alisë”, ka marrë sishpërblim nga shteti vetëm 40 mijë lekë. E

ERMIR HOXHA

me vargjet e FatosArapit. Mbetet një ndërkulmet e të ndjerit nëkarrierën e tij emblema-tike. Një himn për luftën,heroizmin dhe më tej ako-ma, për njeriun, shqip-tarin, nën nëntekst, mbilimitin e kohës e shekujve.Mungon partia, realiteti,konkretja. Për këtë do vuantezemra e tij e brishtë në sa e sa vite,nga gërr-mërre kolegësh të flakëruarku nga partishmëria e ku nga kritikoma-nia si qëllim në vetvete. Dhe për dreq, sek-retar i Lidhjes së Shkrimtarëve dheArtistëve, Feim Ibrahimi, kur nuk mori te-

serë partie. Përpos kësaj,nuk përfshiu në krijime asn-jë prej fjalëve ose emër tëshenjtëruar për kohën:

partinë apo emrin e udhë-heqësit.

ZemraViti 1978. 100-vjetori i Lidhjes

së Prizrenit. Në skenën e Teatrit tëOperës dhe Baletit luhet poema

vokalo-simfonike, “Tan Shqipëria ashbetue” (e malet pa gjak mos me i

lëshue...) Pak vite kishin kaluar nga “kaf-shimi” me kritika që i ishte bërë koncertitnumër 2 për piano (e ndaluar për t’u trans-metuar më pas në radio dhe televizion), sidhe veprës “Variacione për flaut dhe

Feim Ibrahimi.Portret në vaj, punuar ngaSkënder Kamberi

Gjithçka nëstudion e ish-kompozitorit,

është siç e ka lënëai. Edhe lapsat emprehur gati për

të punuar mbipentagrame

Znj. Ibrahimimbush zbrazë-tinë e shtëpisë mekompozimet e tëshoqit të ndjerë,e thotë: kishtenjë buzëqeshjetë lindur!

SHQIP 25E PREMTE, 3 GUSHT 2007 K U L T U R E

shoqja rrëfen se kjo ndodhi më 1991-in,gjatë një udhëtimi në Itali, kur miku ven-das, shprehu sigurinë në mbarëvajtjen estudimeve të vajzës (shteti shqiptar ia preubursën e studimeve), duke menduar përtë ardhura të shumta nga vepra. Dhe ko-mpozitori i tregon shifrën reale të vlerës sëshpërblimit (llogaritur me kursin e kohës),40 dollarë. Nuk ka asnjë koment, vetëm njëe rënë ballit nga ana e mikut italian. Shtatëvjet i është dashur Feim Ibrahimit për dh-jetë plagët e Gergjit. Janë 1000 faqe penta-grame gjithsej. Baleti u rivu në skenë dhenë 2005, por simbolikisht, 40-dollarëshiende ka mbetur në fuqi. Në sfond, dëgjo-het tashmë “De Profundis”.

Në burg!Trishtim deri në tmerr, dhimbje deri në

llahtar. Të rrëqethet mishtë, teksa mbyllsytë dhe nga tingujt me një dozë ekstremehorrori, imagjinon ferrin komunist nëburgje. Është përcjellë kjo në më të funditvepra të ish-kompozitorit: De Profundis,kushtuar viktimave të ish-regjimit. Është e

vetmja vepër elektroakustike,e regjistruar në Salcburg ngamesi i viteve ‘90. E pra, Feimi,nuk kishte qenë ndonjëherënë burg, por si ka mundur tapërcjellë aq imtësisht atë at-mosferë ankthi dhe vdekje-je, aq përsoshmërisht metinguj? Ishte tragjikja gjith-herë e pranishme brenda tij!

Gjithçka në studion eish-kompozitorit, është siçe ka lënë ai. Edhe lapsat emprehur gati për të punu-ar mbi pentagrame. Znj.Ibrahimi mbush zbrazë-tinë e shtëpisë me kompo-zimet e të shoqit të ndjerëdhe duke parë portretine tij, thotë si në belbëzim:e megjithatë, kishte njëbuzëqeshje të lindur!

Letër e Feim Ibrahimit,dërguar ish-presidentit Berishanë një gjendje dëshpëruese,nga mbetja i papunë

Një ngaproces-verbalet embledhjevenë LSHA, përdy vepramuzikore tëFeimIbrahimit, kuai kritikohetpërdevijim ngafryma erealizimitsocialist,nga një tjetërkompozitor injohur

Poezi kushtuar FeimIbrahimit nga Xhevahir

Spahiu, sapo u dhalajmi për vdekjen e tij

EVENIMENTE

Në ambientet e kalasë 2500-vjeçare në Ulqin nënshoqërinë e një publiku të zgjedhur ka startuar

festivali i 20-të jubilar “Skena Verore Ulqin 2007”. In-terpretimi përshëndetës plot mjeshtri i tenorit KastriotTusha dhe sopranos Vikena Kamenica në hapjen ekëtij festivali krijoi një atmosferë mbresëlënëse te pub-liku. Festivali i organizuar nga shtëpia e kulturës Ulqindo të zgjasë nga 25 ditë. Aty do të prezantohenpothuajse të gjitha gjinitë dhe llojet e artit, duke filluarnga ekspozitat e pikturës, ekspozitat filmike, interpre-timet teatrale si drama, mbrëmje poetike për të vijuarmë pas me interpretime këngësh dhe vallesh. Për kry-etarin e Komunës së Ulqinit, z. Gëzim Hajdinaga, kyqytet tashmë, siç shihet dhe nga aktivitetet që zhvillonka marrë stafetën e kulturës për gjithë shqiptarët, jovetëm të atyre jashtë trojeve, por dhe për shqiptarët eShqipërisë. Aktiviteti i zhvilluar në kalanë e Ulqinit, si-pas tij, është një domethënie për të treguar se duhettë kthejmë kokën nga historia jonë shekullore.

A. Hoti

Kultura shqiptare“pushton” kalanë e Ulqinit

Poeti Xhevahir Spahiu, një ndër penat më të njohura të poezisë shqipe, do të jetë i ftuar i veçantë në

manifestimin tradicional “Kalimero poetike” që nis sotnë qytetin bregdetar të Ulqinit. Në këtë aktivitet, i 15-tinë radhë që organizohet nga shoqata “Art Club”, njënatë e veçantë do t’u kushtohet pikërisht krijimeve dhefigurës së Spahiut. Do të jetë akademiku Alfred Uçi, icili do të flasë për veprën poetike të këtij personalitetitë shquar të letrave shqipe, i cilësuar nga shumëkushsi “poeti i dashur i të gjithë shqiptarëve”, krijues i njëvepre me ide të mëdha sa tronditëse, aq lirike dhe dra-matike. Gjatë ditëve të këtij aktiviteti do të organizohenedhe një sërë aktivitetesh të tjera kushtuar shkrimtarëvenga Kosova, Ramiz Kelmendi, shkrimtarëve Anton Go-caj, Haxhi Shabani dhe Hajro Ukqinaku. “Kalimero po-etike” organizohet nën kujdesin e kryetarit të Komunëssë Ulqinit, Gëzim Hajdinaga, në pikun e pushimeveverore kur qyteti mbi 2000-vjeçar ka arritur deri në mbi100 mijë banorë nga pushuesit e shumtë që kanëpreferuar të kalojnë pushimet buzë Adriatikut.Ai mbahet fill mbas Panairit të shtatë të librit, një aktiv-itet që u mirëprit nga të paktën 70 mijë njerëz që vizitu-an stendat e këtij manifestimi tashmë tradicional.

Xhevahir Spahiu në“Kalimeron poetike”

E PREMTE, 3 GUSHT 2007SHQIP 26

JOSIF PAPAGJONI

Lefter Çeko është një piktor i ngjyrës, ivegimeve që vijnë nga puthja e detitme diellin, i gjelbërimit të trungut të

moçëm të ullirit që buthton bisqe të rinj, idetit që lëpin si nëpër gjumë brigjet dhe pul-pat e një vashe kureshtare, i shegëve të kuqembi të bardhën e sermtë, i shkallareve kar-

akteristike të Sa-randës dhe i limer-eve ku rrëshqasinvarkat (ashtu sigondolat nëVenecie) me trupatë bukur femrashtë dashuruara dheë n d ë r r i m t a r e .Është një piktorpoet ky Lefteri.Një piktor që sikure shiton ngjyra eëmbël, e huton, emagjeps, ashtu sipellgu i ujit Narci-sin mitologjik aposi zanat shqiptareudhëtarin elodhur ndër gurrë-za e pyje. Sepsearti, në thelb, ësh-të një “vetëvrasje”m e t a f o r i k e .Vetëvrasje e shpir-tit. Është një

dorëzim pa kushte, një dhënie totalishtfalas “tjetrit”. Sepse arti s’ka “kamat”. As“doganë”. Thuhet, dhe në fakt, është një“dhuratë”. Një komunikim pa veriga me tëbukurën, me sublimen, me të madhërish-men. Prej këtyre tri kategorive estetike, pik-tura e Lefter Çekos duket se parapëlqen tëbukurën. Madje, atë sharm e hir të të “buku-rës” që identifikohet me të brishtën, me tëhollën, me eleganten, me delikaten, me të

hijshmen. Po. Kjo është mbresa që unë për-ftova nga ekspozita e tij, çelur tani së fundinë qytetin e Sarandës, bash aty ku njerëzite zhveshur nga dielli përvëlues i këtij kor-riku edhe në telajot e tij sikur duan të shkri-hen me ujërat e kripura të detit, për të rifitu-ar paqen e munguar të trupit.

L. Çekon e kam njohur herët. E kam nd-jekur krijimtarinë e tij këtu e 30 vjet përpara,kur ai mbaroi më 1976-ën Akademinë eArteve për piktor-skenograf dhe u imponuasi ndër piktorët më shijehollë të Sarandësdhe më gjerë, me pjesëmarrjen e vazh-dueshme në ekspozitat rajonale e ko-mbëtare të asohershme. Ishte, padyshim,një nga skenografët më modernë të kohës,mendjehollë e me shije të sofistikuar për te-atrin, posaçërisht për estradën. Pas viteve’90 emigroi në Greqi, në Athinë, kushumëkush e braktisi “zejen” e vet, sepsejeta u bë rëndom njerkë e jo nënë. Nga tëpaktët, Lefteri qëndroi. Arti s’u bë “shtrigë”,por Hirushja që priste veçse këpucën e artëtë princit. Le t’i themi: Fati. Dhe fati e pagë-zoi. I dha shansin e munguar, përshumëkënd tjetër që e kërkonte, që rropatejta gjente, por që s’i vinte që s’i vinte… Këta15 vjet emigracioni, vërehet një “shpërthim”dhe riidentifikim i prirjeve të tij natyrale,duke çelur e marrë pjesë në shumë ekspozi-ta në qytetet greke ( Janinë, Igumenicë,Korfuz, Qipro, Athinë, Selanik, Larisë,Ksanthi). Ai shkon edhe më tutje hapësirësgreke dhe shëtit me veprat e tij nëpër botëduke marrë pjesë dhe duke çelur ekspozitavetjake në SHBA (Astoria të Nju-Jorkut, Fil-adelfia, Boston etj.), në disa qytete kryesoretë Gjermanisë, në Francë etj. Ka punuarndërkaq, disa skenografi me teatro të njo-hura të Greqisë, një pasion që vazhdon tashoqërojë piktorin në monopatet ku ai sh-kon e ngjitet.

Ekspozita e fundit, e hapur në komple-ksin arkitektonik “Stavri Konomi” pranëshëtitores Sarandë, ka veçse një kryefjalë:

Saranda. Dhe një nuse të saj, nga bukuritëe rralla të Shqipërisë: “Syri i Kaltër”. Më sëshumti, ato janë peizazhe, punime nëakuarel, kompozime, vizatime në pastel,mozaik etj. I dashuruar pas bukurive qëofrojnë brigjet e Sarandës, ndërtesat e her-shme të saj dhe ato të rejat, plazhet me tru-pat njerëzorë, ujërat e kaltra të Bistricës nëburimin e tyre dhe peizazhet fantastike megjelbërimin që vllazëron hijshëm më këtoujëra, - këto bëhen shtysa të brendshme qëpiktori të rikrijojë paskëtaj botën e tij tëimazheve. Në këto shëmbëlltyra virtualengjyrash pa shumë kontraste shpesh dritavjen si e mugut, si e shkrirë, e hapur tej e tej,që rrumbullakos konturet, shuan vijat dheribën, le ta quajmë, “ëndrrën” estetike qëlind në retinën e paqme të piktorit. Rrathëte verdhë ciklikë që shuhen në valëzimin edetit mes të kaltrës së lehtë, ku spikatin camë tutje relievet gjysmë të verdha të qytetitfantazmagorik, verdhimi dhe kuqëlimi iharlisur i bimësisë që qarkon “Syrin e Kaltër”të burimit të Bistricës, palmat e larta dhekëmbët e limanit të qytetit me veljerat si të“lodhura” nga argëtimet e bujshme të mishitnjerëzor gjatë ditës, njolla e murrme e gjirittë Sarandës dhe konturet e shkalafitura tëqytetit që i rrinë përsipër prore si një kurorë,qyteti i vjetër para 100 vjetësh dhe historiae ngrirë në gurin e moçëm, fluja që çukër-mon dhe fashit imazhin e gurtë duke krijuarmbresën e fluturimit, lojën e dimensioneve“kozmike”, fiqtë e detit plot gjemba me lu-let e tyre të verdha ndjellëse në mugullirë,peizazhet impresioniste të blerimit që tësjellin ndërmend Van Gogun, trungjet emoçme të pemëve thyer nga furtuna apo tëtjerë që buthtojnë filiza të reja (metafora tëlexueshme piktorike në karuzelin ekzisten-cial të jetë-vdekjes me sfidën ndaj fatit dherroposjes, nga njëra anë dhe mushkullimine limfës së re të rigjallërimit, energjisë dhembijetesës, nga ana tjetër). Dhe motive tëtjera mund të shohësh në pikturat e L. Çe-

kos, ku jeta veçse këlthet dhe mëton tëshprehet në “njëmijë ngjyra që nuk vdesin”(sipas Migjenit). Po: njëmijë ngjyra. Pikërishtngjyra është ajo më impresionuesja në pik-turat e Çekos. Ngjyrat që flasin. Që “kën-dojnë”. Që të ftojnë të shijosh. Të kën-dellesh. Të çlodhësh syrin e vrarë prej diel-lit të fortë te ky limer lazgushian që na kaofruar piktori, ku bukuria dhe hijeshiabëhen si ato priftëreshat e moçme qës’lodhen së rrëfy-eri mitet dhe mis-teret e shpirtit, atyku Endemosi pu-thet me hënën.Ah, ky motiv i për-jetshëm i artit tëpikturës, posaçër-isht i peizazhit, qëedhe mikun tim,Lefterin, e paskabërë rob të tij!...

Duke i uruarpiktorit sarandjotmbrothtësi edhemë tutje nëpunimet dhe ek-spozitat e reja qëdo të çelë kudo nëGreqi, Shqipëri,Evropë e më tutje,unë (dhe shpresojedhe vizitorët eshumtë që bujtinçdo orë), falë ekspozitës së tij të fundme,s’kam ç‘tjetër fjalë t’i them veçse: “Fale-minderit, miku im, që më fale këtë emociontë bukur estetik, në këto ditë kur dielliçmendet, por netët sarandjote dinë të tall-en aq bukur me “inatin” e tij. Bash në këtonet të freskëta të Sarandës, një puhizë frynedhe nga salloni i kompleksit arkitektonik“Stavri Konomi”, ku Lefter Çeko me piktu-rat dhe buzëqeshjen e tij të fton të kën-dellësh edhe ti, mik i ardhur, syrin tënd…

Ekspozita e fundit,e hapur në

kompleksinarkitektonik “Stavri

Konomi” pranëshëtitores Sarandë,

ka veçse njëkryefjalë: Saranda

Pas viteve ’90emigroi në Greqi,në Athinë, kushumëkush ebraktisi “zejen” evet, sepse jetau bë rëndomnjerkë e jo nënë

Një ëndërr mbi Sarandë

PIKTUREEKSPOZITEPERSONALE

EKSPOZITEPERSONALE

E PREMTE, 3 GUSHT 2007 SHQIP 27S O C I A L E

Disa lagje në qytetin eSarandës furnizohenvetëm dy orë në dy ditëme ujë të pijshëm

Përveç 4.3 milionë eurotë hedhura përUjësjellësin, BB kahedhur dhe të tjerë

Sarandë, gjatë sezonit veror,uji vjen me pikatore

Në bashki është pranuar problemi, por pa dhënë zgjidhje

Ujë me pikatore. Kjo ështëajo që ofron për banorëtdhe pushuesit e kësaj

vere, Ndërmarrja e Ujësjellësit tëSarandës. Edhe pse nuk mund tëpretendohet për ndonjë rritje tëfluksit të pushuesve sivjet, ajo qëpërjetohet është pragu i krizës nëfurnizimin me ujë të pijshëm, e nëditë të veçanta mungesë totale.Nga drejtues të Ujësjellësit prano-het se "gjendja është e rënduar"dhe se probleme serioze ka në disapika të rrjetit. Sipas raportit të vetëUjësjellësit, në këtëpisk vape, pjesa eposhtme e qytetitdhe lagja 4, preten-dohet se merr 3 orë ujënë ditë, zona e tur-izmit 2 orë në ditë,banorët e pallatevetek rruga 5 thuhet semarrin 2 orë në ditë egjysmë ore të nesër-men. Ata të Lugut tëDardhës furnizohensipas regjimit një ditëpo 2 orë, e një ditë jo,njëlloj si blloku BabaRexhepi dhe banorëte Gjashtës e Metoqit.

"Probleme ka e dotë ketë", shprehetdrejtori i Ujësjellësit,Kristaq Kali. Nga anatjetër, vlerësimet especialistëve janë se"Saranda ka burimeujore, që vijnë deri tekpuset e Vrionit për 100mijë banorë", nivelpopullsie që nuk ësh-të arritur as në sezo-nin më të suk-sesshëm veror, i cili ka qenë ai i vitit1996. Argumenti i vetëm që japinata që e kanë për detyrë t'u japinujë banorëve të përhershëm tëSarandës dhe pushuesve të saj,është tek vendosja masive e elek-tropompave në pallate, të cilatshikohen si burimi i çrregullimeveme të cilat përballet qytetari, bi-znesi turistik dhe pushuesi i Sa-randës. Por elektropompat kanëqenë, e ky nuk është një realitet iri, ku të mund të shkarkohet kriza.Vetëm si kalimthi është pranuarpara këshillit bashkiak nëraportimin që u bë ditën edjeshme për ujin e pijshëm, segjetkë është rezerva. "Duhej tëkalonim nga një regjim furniziminë një tjetër, që të plotësonimnevojat e të gjithë konsuma-torëve", u tha drejtorikëshilltarëve, që njëherësh ështëedhe anëtar i këshillit bashkiak,status ky që shihet edhe si konf-likt i hapur interesi me situatën erënduar. Nuk mund të mbulohetsituata kritike, duke zënë fillpërmirësimet e pretenduara nëfurnizimin me ujë për 50 familje nëlagjen 1, me një pallat me 40 apar-tamente në lagjen 2, me 3 pallatenë lagjen 3, e dy pallate në rrugën5, përballë një qyteti që si asnjëverë tjetër vuan mungesën apopakësimin e ujit.

Është shumë e frikshme dhetepër abuzive të përsëritësh si re-fren garancie se "probleme meujin ka e do të ketë". Dhe ku? Nënjë qytet ku janë derdhur sikur tëishin ujë 4.3 milionë euro, si in-vestim që do ta bënte Sarandënqysh në vitin 2003 me 24 orë ujë. Sitë mos mjaftonte kjo, me inves-time shtesë ka ndërhyrë pas kësajBanka Botërore dhe vetëm bash-

kia nga të ardhurat e saj ka hedhurvitin e fundit, 200 milionë lekë. Pot'u shtosh këtyre shpenzimevekolosale edhe investimet individ-uale që kanë bërë qytetarët për tëpaktën 7 mijë depozita të instalu-

ara dhe për qindra elektropompanëpër pallate e vila, do të ishte emjaftueshme që në çezmat e sa-randjotëve të vinte ujë Gline, e jo izakonshëm. Qytetarët janë re-agues ndaj papërgjegjshmërisë sëzyrtarëve që, duke qenë drejtuestë një ndërmarrjeje me statusin enjë shoqërie anonime (sh.a.), vra-sin edhe nga 1 milion lekë nëmuaj, duke kënaqur edhe xhepate secilit prej anëtarëve të bordittë ujit. Gati çdo ditë, banorë të

tharë për pikën e ujit shkojnë meenët bosh para dyerve tëUjësjellësit, por atje i presin ata qënuk kanë gjë në dorë. Kriza mbe-tet krizë, ndërsa shqetësimi i zyr-tarëve që "shohin larg" është fryr-ja e dosjeve për tenderin e një pusishtesë në veprën e marrjes në Vri-on. Morali i kësaj pune është farei qartë: kjo verë do të mbarojë ash-tu si nisi, me krizë uji, lum ai qëmendon për vitin 2008!

Thoma Nika

FURNIZIMISipas raportittë vetëUjësjellësit,në këtë piskvape, pjesa eposhtme eqytetit dhelagja 4,pretendohetse merr 3 orëujë në ditë,zona eturizmit 2 orënë ditë,banorët epallateve terruga 5 thuhetse marrin 2orë në ditë

KERKESAKompaniagjermaneElber e cilamenaxhonUjësjellësin eElbasanit ikishte kërkuarqeverisë afro2.5 milionëeuro

Gjermania 1 milion europër ujin në Elbasan

Afro një milionë euro ka dhënë qeveria gjermanepër për rritjen e efektivitetit të Ujësjellësit dhe të

kanalizimeve të ujrave të zeza në qytetin e Elbasan-it. Në fakt firma Elber kishte kërkuar rreth 2.5 mil-ionë euro për të përmirësuar punën e saj. Me këtofonde do të rritet më tej efektiviteti dhe cilësia e shër-bimeve për ujin dhe kanalizimet në qytetin e Elbasan-it. Mesatarisht i tërë territori i qytetit bashkë merrethinat furnizohet me 12 orë ujë në ditë. Drejtoriadministrativ i kësaj kompanie, Atila Gjyladin, thase, aktualisht prodhohet katërfishi i nevojës për ujëtë popullatës në qytetin e Elbasanit dhe ka rezervaujore të bollshme , pavarësisht nga stina e thatë ekëtij viti. Aktualisht, kompania që administronujësjellësin në këtë qytet ka të regjistruar një popu-llsi prej afro 100 mijë banorë, por në fakt ky numërështë akoma më i madh kur dihet se në zona per-iferike ka popullsi të paregjistruara zyrtarisht.

ANKESAGati çdo ditë, banorë të tharëpër pikën e ujit shkojnë meenët bosh para dyerve tëUjësjellësit, por atje i presinata që nuk kanë gjë në dorë

Djegia e mbeturinave nga persona të papërgjegjshëm në rrugënPus i Mezinit - Nartë ka rrezikuar mjaft jetën e banorëve të kësaj

zone, por edhe shpërthimin e depozitave të ARMO-s. Një sasi emadhe mbeturinash, vetëm disa metra larg këtyre depozitave, kashkaktuar një alarm të të gjithë kalimtarëve dhe banorëve të kësajzone, ndërsa zjarrfikësit kanë mbërritur në këtë vend shumë shpe-jt për të evidentuar nga çasti në çast rrezikun e ndonjë shpërthimitë mundshëm. Ka vetëm pak ditë, që shumë banorë të ardhur nëkëtë zonë kanë krijuar një vend të posaçëm për djegien e mbeturi-nave, por pa ditur se shumë pranë banesave të tyre dhe vendit kuata kanë vendosur të digjen mbeturinat ditore ndodhen depozitate ARMO-s, të cilat nga shkëndijat e zjarrit gjatë djegies së mbeturi-nave mund të shkaktojë një dëm të pallogaritshëm dhe humbjejetë njerëzish. Burimet zyrtare nga Drejtoria e Zjarrfikësit bëjnë tëditur se djegia e mbeturinave në vende aspak të pranueshme ësh-të një fenomen, i cili po ndodh shpesh dhe që vet njerëzit që krye-jnë këto veprime janë të papërgjegjshëm, pasoja të cilat mund tëshkaktohen papritur. Në rrugën Pusi i Mezinit dhe Nartë depozitate ARMO-s janë në ruajtje të plotë për të parë çdo lloj fenomeni tëtillë. Banorët e ardhur të këtyre zonave nuk e ndjejnë aspakpërgjegjësinë e ruajtjes së vendit, ndërsa djegia e mbeturinavepranë depozitave është për shkak të mungesës së informacionit.Vetëm për pak minuta nga djegia e mbeturinave mund të shkakto-hej një katastrofë nga depozitat e ARMO-s. M.M.

VLORE

Digjen mbeturinatpranë depozitave të ARMO-s

Pakujdesia e banorëve mund të çonte në katastrofë Prefekti Shahin Bejdaj ka kërkuar ndërhyrjen e Policisë Ndërtimore për zonën muzeale

Analiza në prefekturë, Ujësjellësidhe KESH-i më të kritikuarit

FIER

Analiza 6- mujore e Institucionit të Prefektit në Qarkun e Fier-

it ka nxjerrë në pah ecurinë e dobëttë funksionimit të institucioneveqë kanë lidhje direkt me jetën so-ciale të komunitetit të qarkut,ndërkohë që ka dhënë alarmin përabuzime të mëdha nëadministratën sh-tetërore, si dhe rritjene vdekshmërisë fosh-njore. Pikërisht, nëNdërmarrjen eUjësjellësit, filialit tëKESH-it si dhe nëDrejtorinë e Shën-detit Parësor janëpërqendruar vërejtjete prefektit të Fierit,Shahin Bejdaj, në stu-dimin nga janari derinë qershor të të gjithai n s t i t u c i o n e v evartëse të tij. Bejdaj,në materialin e për-gatitur ka theksuar se“merr vërejtje tëveçantë Ndërmarrja eUjësjellësit Fier, e cila nuk ka furni-zuar sistematikisht me ujë popul-latën. Mungesa e ujit në qytetin eFierit dhe rrethinat e tij është endeproblem. Ka lidhje të paligjshmedhe shfrytëzim të tij pa kriter”.

Ndërkohë, që nuk ka mbetur jas-htë notës negative të dhënë ngaprefekti, as Ndërmarrja e Elek-trikut, ose filiali i KESH-it. “Pavar-ësisht kufizimeve me energji qëjemi të detyruar të vuajmë si sh-

kak i kuotave të pakta, që ka aktu-alisht sistemi i të gjithë vendit, prejfilialit të KESH-it në Fier nuk ështëarritur të shkëputen të gjitha lidh-jet e parregullta në rrjetin e Fierit.Po ashtu, Policia Elektrike nuk kamundur të marrë nën kontroll sit-

uatën e këtyre lidhjevedhe nuk ka mundur tëndërgjegjësojë për njënivel më të lartë në pag-esat e faturave të en-ergjisë së konsumuar”.Ndërsa për PolicinëNdërtimore të qarkut,prefekti kishte rezervuarshprehjen “Ky institu-cion duhet të ushtrojë nëmënyrë sistematike kon-trolle të vazhdueshmenë vijën bregdetare tëqarkut, në pikat arke-ologjike, parqet dhezonat muzeale, ku duhetpranuar se ka pasur sh-kelje me ndërtime paleje”. Duke renditur insti-tucionet që morën vëre-

jtjen e prefektit Bejdaj, në këtëanalizë 6 mujore është pranuarprej pjesëmarrësve, se sektorëtmë jetik në Fier, duke qenë jofunk-sional sjellin pasoja të rënda so-ciale për komunitetin. M.T.

Më alarmantja nëanalizën e prefekturëska qenë niveli i lartë i

vdekshmërisë foshnjore

E PREMTE, 3 GUSHT 2007 SHQIP 29

BOTE

Amerikanët kanë përjetuardje orë të një tragjedie tëvërtetë, kur një urë au-

tostrade është shembur në luminMisisipi. Për numrin e të vdekurvenuk ka ende një deklaratë përfun-dimtare, por ai pritet të jetë më imadh nga sa u mendua të ishtefillimisht, ndërkohë që shumëjanë të zhdukur, e një pjesë e mad-he të plagosur rëndë. Seksioni iurës në fjalë në Mineapolis karënë në lumë gjatë orëve të pikuttë trafikut. Rrëzimi ka qenë spek-takolar e i bujshëm, ndërsa masae madhe e çelikut dhe e betonitështë shembur në ujëra, duke idhënë zonës një pamje gatiapokaliptike. Sidomos tëtmerrshme kanë qenë pamjet eautomjeteve që ndodheshin nëurë. Disa kanë rënë, të tjerë janështypur, e të tjerë akoma janëbllokuar ose zënë nëpër pjesët eautostradës. Fillimisht, u dek-laruan 4 persona të vdekur, pasi umorën trupat e tyre, ndërkohë qëpo kërkohen viktimat e tjera. Mepërafërsi janë plagosur 60 perso-na. Televizionet kanë transmetu-ar gjatë gjithë ditës pamjet

Shembjet e mëdha1. 1989 - SHBA - Një pjesë e

autostradës Cypres në SanFrancisko, ndoshta për shkak tënjë tërmeti shembet dhe merrjetën e 67 personave

2. 1994 - Koreja e Jugut - 31 perso-na vriten kur seksioni qendror injë ure në Seul ndahet përgjysmëdhe shembet mbi lumin Han

3. 1994 - Kinë - 31 vetë vriten ngashembja e një ure të mbingarkuarnë rajonin e Guangdongut

4. 1995 - Algjeri - Vriten 50 vetë ngashembja e një ure si pasojë eshirave të rrëmbyeshëm

5. 1999- Kinë - Vriten 40 vetë passhembjes së urës Ylberi nëQijang

6. 2003 - Indi - Vriten 25 persona,ndër të cilët 23 fëmijë, kur një urënë jug të vendit përmbyset mbilumë

7. 2007 - Guine - 65 persona vritenpas rrëzimit të një ure nënpeshën e një kamioni

Një seksion i autostradës bie në lumë në mënyrë të pashpjegueshme

SHBA, shembet ura, vritene plagosen me dhjetëra

rrëqethëse të shembjes së urësdhe pasojave të kësaj tragjedie tëmadhe. Ura u ndërtua 40 vjet mëparë dhe në brendësi të saj kishtesasi të mëdha çeliku. Ajo mbanterreth 100 mijë automjete në ditëdhe seksioni i shkëputur i urësndodhej 20 metra mbi lumë. Sipasguvernatorit të Shtetit, ura inspe-ktohej shumë shpesh nga spe-cialistët e mirëmbajtjes, edhe psenë një raport të fundit federal, ajorenditej si një nga urat në vend qëkishte disa probleme strukturore.Në vendngjarje kanë ardhurmenjëherë hetuesit për të gjetur

shkaqet e shembjes, të cilat përmomentin janë të panjohura, porqë pritet të bëhen të ditura jo fortshpejt. E ndërkohë që pritet ver-sioni zyrtar i shembjes së seksionittë urës, për njerëzit dita e djeshmeka qenë një ditë tmerri. Dëshmi-tarët në tragjedi kanë rrëfyer për-vojën më të rëndë e më të pabe-sueshme të tyre me makinat qërrezikonin të shembeshin në ujëpas rrëzimit të urës dhe njerëzit qëbinin e mundoheshin të kapeshindiku ndërsa rrëshqisnin, e mëpas ulërimat dhe klithjet e tyre.Lumi është mbushur me makina

të cilat pluskonin mbi ujërat e tij.Sapo ka ndodhur tragjedia punë-torët e shpëtimit kanë rendur përtë ndihmuar në këtë situatë tëjashtëzakonshme. Njëri ngapunëtorët madje ka humburedhe jetën në krye të detyrës,ndërsa po tentonte të nxirrte njëgrua me një foshnjë nga makinaku ishin ngërthyer. Ndërkohë,qeverisë federale i është akord-uar një fond prej 5 milionë dol-larësh për të pastruar gjithçka, epër të vënë trafikun në rregull sidhe për të dëmshpërblyer tëdëmtuarit e ata që janë plagosur.

Zonja nga Australia rekordmene në librin "Gines"

Merr master 94 vjeç,la shkollën 80 vjet më parë

Është 94 vjeç, australiane, stërstërgjyshe, qëpas gjithë kësaj jete të gjatë kishte vetëm një

pishman: arsimimin. E la shkollën në moshën 12-vjeçare për t'iu përkushtuar të tjera gjërave, porjo përfundimisht. Pasi rriti fëmijë, nipër, mbesae stërmbesa i është rikthyer sërish bankave tëshkollës për t'u diplomuar në moshën 94-vjeçare. Bëhet fjalë për njëmaster në mjekësi, që iudha zonjës nga një univer-sitet prestigjioz i Adelajdes.4 vitet e fundit, ajo ia kishtededikuar studimit dhefrytet e tij i mori këtë javë memarrjen e diplomës. "Ndi-hem shumë e lumtur që pasvitesh studimi, arrita të re-alizoj ëndrrën që e lashë dh-jetëvjeçarë më parë, atë tëshkollimit", është shprehurgruaja e moçme, e cila përshkak të moshës ka vështirë-si në lëvizje, por që është nëformë shumë të mirë shën-detësore. Veç moshës që i kabërë përshtypje të gjithëve, një tjetër elementqë ka lënë me gojëhapur pedagogët ishte en-ergjia dhe dëshira e madhe e studentes për dije,për të mos folur për dedikimin që ishte shpeshmë i madh se i studentëve të tjerë. "Mendërishtajo është njësoj si të rinjtë 20-vjeçarë. Mënyradhe shpejtësia e të menduarit si dhe entuziazmii saj nuk kanë asnjë lloj ndryshimi nga ai i të rin-jve që shkollohen. Ka një mendje shumë të gjallë

e të shkathët". Regjimi gjatë viteve të studimitishte i ndryshëm nga ai i viteve të tjerë. 90-vjeçarjangrihej në orën 5 të mëngjesit dhe fillimisht nistetë mendonte në lidhje me mësimin, e pastaj ijepej atij tërësisht gjatë orëve të tjera të ditës.Australiania e ndërpreu arsimimin në moshën12-vjeçare, fillimisht për të ndihmuar të ëmën

në rritjen e vëllezërve më tëvegjël, e më pas krijoi famil-jen e vet, e kësisoj nuk patimundësi për të vazhduarshkollimin. Por duket se as-njëherë nuk hoqi dorë ngarikthimi në bankat e sh-kollës. Për herë të parë iurikthye studimeve nëmoshën 72-vjeçare, dukeu regjistruar në Univer-sitetin prestigjioz tëAdelajdes, në degën eantropologjisë. Shkollën epërfundoi me rezultateshumë të mira në vitin2002, vit kur vendosi t'ikushtohej masterit. Për sa

i takon këtij të fundit, ai është një punim qëka lidhje me historinë e antropologjisë aus-traliane para vendosjes në kontinent të evro-pianëve. Sipas kërkimeve që janë bërë edhenë universitete të tjera në botë, del se zonjanga Australia është diplomantja më e moçmenë botë, që ka marrë një master dhe sigurishtnjë arritje e tillë meriton një vend shumë tënderuar edhe në librin e rekordeve "Gines".

rekordiGjykata Ndërkombëtare e Krimeve do t'i pranojë si prova

Tragjedia e Darfurit,fëmijët akuzojnë me vizatimeKrimet e Darfurit flasin mbi të gjitha edhe

me gjuhën e fëmijëve. Është pikërisht kjogjuhë që shpreh në një mënyrë shumë të qartëdhe të dhimbshme vuajtjen, ajo që do të de-noncojë edhe njëherë tragjedinë më të mad-he të shekullit në Gjykatën Ndërkombëtaretë Krimeve. Faktet dramatike të sulmeve që ujanë bërë civilëve tëDarfurit nga qeveriasudaneze, janë pas-qyruar në 500 pikturate disa prej fëmijëve qëmundën t'i iknin ferrittë dhunës për t'u stre-huar në Çadin fqinj.Këto piktura, që janëshprehje e pafajshmee asaj çka kanë pësuarmbi kurrizin e tyrefëmijët, do të para-qiten në gjykatë, kukanë nisur hetimetndaj qeverisë dhe mi-licisë. Ideja për dësh-minë e fëmijëve dolikrejt rastësisht kur një punonjës ndihmashqë ndodhej në Darfur, i zgjati disa fëmijëvedisa copa letrash dhe lapsa për të luajtur. Ajoçka fëmijët vizatuan ishte tronditëse. Reali-teti i kombinuar me fantazinë, sillte imazhejashtëzakonisht rrëqethëse, çka ishin edhedëshmia më e mirë për të mbështetur akuzatndaj kriminelëve. Pjesa më e madhe e fëm-ijëve nuk dinin shkrim e këndim, por dinin

të vizatonin disi. Ajo çka ishte më ngjethëseishin trupat njerëzorë që në të gjitha rastetishin të shfytyruar, ose të përgjysmuar e as-njëherë të plotë, siç mund të jenë trupat evizatuar nga fëmijët e rritur në kushte nor-male. Pjesa më e madhe e fëmijëve qëvizatuan makthin e tyre nuk kanë më as

vëllezër e as baballarë.Meshkujt janë therursistematikisht në Dar-fur. Një e veçantë evizatimeve është se "tëkëqijtë" janë vizatuarme ngjyra të çelura,ndërsa viktimat mengjyra të errëta. Sigur-isht që sulmuesit janëvizatuar të gjithë meuniformën e ushtarëvetë qeverisë dhe mjetetluftarake si tanket etj.,janë të gjitha të qever-isë. Sapo fëmijëtvizatuan gjëra të tilla,një organizatë ndih-

mash vendosi që t'i dorëzojë ato në gjykatësi prova të pastra të fajësisë së qeveritarëvenë masakrat, përdhunimet e vrasjet. dhe mëpas t'i ekspozojë ato nëpër botë për tëmbledhur mbështetje ndërkombëtare përçështjen e Sudanit. Ndërkohë gjykata poshqyrton çështjet e ish-ministrave qeveritarëtë akuzuar për krime e bashkëpunim me mi-licinë.

akuzat

Rrëzimi ka qenëi bujshëm,ndërsa masa emadhe e çelikutdhe e betonitështë shemburnë ujëra, duke idhënë zonës njëpamje gatiapokaliptike

SHQIP 30 E PREMTE, 3 GUSHT 2007

SPORTSkuadra e Dumitreskit dominon lojën përballë kundërshtarëve serbë, por fati dhe tre shtyllat e goditura prishin festën e golit

Besa, përballë Bezhanijas mjafton barazimiSfida e "Qemal Stafës" mbyllet në shifrat 0-0: kavajasit kalojnë në turin e dytë të Kupës UEFA

TEUTA

Trajneri kërkon të mos paguajë gjobën për deklaratat e bëra ndaj homoseksualëve

Bariç vazhdon "luftën"Hap gjyq kundër UEFA-s

VENDIMI

ERALD KODHELI

Besa barazon 0-0 në takimin ekthimit me Bezhanijan, porbëhet skuadra e vetme sh-

qiptare që arrin të kalojë turin nëkupat e Evropës. Falë barazimit 2-2të dy javëve më parë në Beograd,kavajasit kualifikohen në turin edytë të Kupës UEFA, një arritje qërealizohet për herë të dytë pas vitittë largët 1972 kur atëherë luante nëKupën e Kupave. Vendasit e fillojnëlojën me Xhihanin si sulmues tëvetëm dhe duket se Dumitreskikërkon të luajë shumë ikujdesshëm, për të mos pësuar gol.Gjithsesi, kavajasit tregojnë që nëfillim se nuk do të falin asnjë metërnë fushë. Në minutat e para, ven-dasit kanë ushtruar presing të lartë,deri në zonën e kundërshtarëve.Momenti i parë i rrezikshëm ështëshënuar vetëm pas 8 minutave, kuVeliaj pas një stopimi të bukur tëtopit gjuan fluturimthi nga distan-ca, por sfera përplaset në traversë.Tri minuta më pas, Besa ka një tjetërmundësi të shënojë, por në dy ras-te nga goditje këndi, portieri Mark-oviç shpëton skuadrën. Nëminutën e 20-të regjistrohet rasti iparë i Bezhanijas, me Durovskin qëprovon nga goditje dënimi në pozi-cion të prirët me portën e Zendelit,por sfera shuhet pak mbi portë. Përminuta me radhë verdhezinjtëdominojnë mesin e fushës dhe nëminutën e 34-ët është Ishaka ai qëfillon të duket në zonën kundërsh-tare: në fillim nigeriani depërton,duke u shfaqur në pozicion të mirëshënimi, megjithatë në momentine fundit nuk koordinohet ashtu siduhet dhe topi përfundon shumëlartë portës. Sërish, mesfushori ikrahut të majtë shkakton panik nëmbrojtjen kundërshtare, ku në ten-tativë për të krosuar për shokët qëishin brenda zonës gjuan shtyllën.Vetëm në fundin e pjesës së parë,lojtarët serbë luajnë futboll tërrjedhshëm dhe pas një sulmi mepasime të shpejta Vukanoviç pro-von me kokë, por pa inkuadruar siduhet. Duke parë inferioritetin emiqve, trajneri Dumitreski ndërronmodul loje, sapo fillon pjesa e dytëe takimit dhe tashmë skuadra kanjë pamje më ofensive me futjen esulmuesit meksikan Elokan që zëvendin e Krasniqit. Në të 67-tën,kavajasit e shohin veten me 10lojtarë, për një gabim të pafalshëmtë mbrojtësit Hoxha, që pasi kamarrë ndihmën e nevojshme ngastafi mjekësor futet në lojë pa lejene gjyqtarit dhe bilbili portugezHorge Souza i tregon kartonin e dytëtë verdhë, duke e dërguar në dushpërpara kohe. Por, vetëm 7 minutamë vonë është Bezhanija ajo qësheh veten me një lojtar më pak:portieri Markoviç frenon me duarjashtë zone një gjuajtje të Elokan, epër shkak se aksioni cilësohej simundësi goli, gjyqtari ka nxjerrëkartonin e kuq. Në lojë futet port-ieri i dytë Pavloviç, që ka zënë ven-din e Durovskit. Në minutën e 82-të, festa e golit të kavajasve prishetnga portieri i sapo futur i serbëve,që fluturimthi frenon një gjuajtjemjaft të bukur të Veliajt, e cila po idrejtohej rrjetës. Në të 85-tën Bel-isha gjuan mirë me të majtën, topi idevijuar përplaset në shtyllë dheElokan nga dy hapa nuk arrin tështyjë në rrjetë topin e rikthyer nëlojë. Por, pavarësisht barazimitkavajasit kalojnë turin e tashmëpresin kundërshtarin e radhës, metë cilin do përballen pas shortit qëdo hidhet sot në Nion.

Skuadra e Teutës i ka dhënë djelamtumirën Kupës UEFA me një

barazim 2-2 ndaj ekipit të Slaven Ko-privnica. Ndonëse rezultati 6-2 itakimit të parë në favor të skuadrëskroate linte shumë pak shanse përtë shpresuar, durrsakët dëshironintë paktën një fitore përballë pub-likut të tyre në ndeshjen e kthimit.Në fakt, skuadra ka qenë e transfor-muar në krahasim me sfidën e parë,pasi mungonin katër lojtarët e për-jashtuar, Pashaj i dëmtuar, si dheShkëmbi që i është bashkuar Parti-zanit. Megjithatë, këtë radhë Teutaka arritur të shfaqë një lojë më tëmirë se në Kroaci, duke mos pasurmë çfarë të humbasë. Kjo ka sjellënjë pjesë të parë loje me shumë ras-te nga të dyja palët, por pa ukonkretizuar. Gjithsesi, Teuta e kambyllur në avantazh të një golipjesën e parë, pasi Kuli ka arritur tëdërgojë me mjeshtëri topin në rrjetënë minutën e 46-të, duke entuziaz-muar tifozerinë vendase që ishte epranishme në stadium. Ritmi i lojësbie ndjeshëm në pjesën e dytë, pasitemperatura e lartë bën punën e sajnë fushë. Skuadrat vetëm studiojnënjëra-tjetrën pa krijuar shumëshanse të rrezikshme para portavekundërshtare. Por në rastin e parëtë rrezikshëm, në minutën e 65-të,Slaven gjen golin e barazimit me anëtë Kresinger, pas një topi të hedhurnë qendër nga krahu i djathtë i sul-mit kroat. Vetëm 5 minuta më vonëështë Vruçina që çon tashmë nëavantazh ekipin e tij, falë një kundër-sulmi të shpejtë gjatë të cilit kalon njëmbrojtës të Teutës dhe më pas dety-ron Kapllanin të nxjerrë topin nga rr-jeta për të dytën herë. Për të siguru-ar të paktën një barazim mendonpërsëri Kuli, i cili tregon nuhatjen etij para porte kur arrin të kthejë nëgol një gjuajtje nga jashtë zonës tëDevollit që ndalet në këmbët e tij.Është minuta e 75-të dhe duket sedy skuadrat pajtohen me rezultatin2-2 deri në vërshëllimën e gjyqtaritqipriot që i jep fund aventurës evro-piane të Teutës. e. kuka

Trajneri i përfaqësueses shqiptare, Oto Bariç, nuk heq

dorë nga idetë e tij, e aq më tepërnga 3 mijë frangat zvicerane që du-het t'i paguajë UEFA-s. Deklaratatkundër homoseksualëve i kanë sh-kaktuar probleme të mëdha tra-jnerit, por në vend që të paguajëgjobën e vënë dhe të mbyllë këtëçështje, Bariç ka vendosur tëkundërsulmojë. Për faqen austri-ake të internetit, "oe24.at", trajnerika zbuluar se bashkë me avokatine tij kanë vendosur ta çojnë këtëçështje në gjyq, ku shpreson që tëfitojë të drejtën e tij. Ai ka saktësuarse disa prej deklaratave të tij janëkeqinterpretuar nga mediat.

Zoti Bariç, a jeni ju vërtetracist?

Pse duhet të jem? Kjo është ab-solutisht qesharake!

Por, UEFA ju ka gjobiturpikërisht për sjellje raciste. Jukeni deklaruar se homosek-sualiteti është anormal dhese ju do ta dallonit men-jëherë një homoseksual. Aështë kështu?

Shikoni ju lutem, kjo mënyrëgjykimi është tërësisht e pakup-

timtë për mua. Ky është një gjykimqesharak, një shaka. Këtë unë nuke kam thënë kurrë. Kurrë!

Atëherë për çfarë bëhetfjalë?

Ju më njihni mjaft mirë mua.Prej më shumë se 40 vjetësh jamnjë trajner profesionist. Unë nukkam ofenduar kurrë një njeri nëjetën time, aq më pak ta kem bërëkëtë në mënyrë të drejtpërdrejtë.

Unë nuk kam thënë asnjëherë senuk do të dëshiroja një homosek-sual në skuadër. Ajo që kam thënëështë se një homoseksual nëskuadër do të sillte probleme mesekipit.

Zoti Bariç, a do ta paguanigjobën prej 3000 frangash?

Tashmë unë e kam marrë njëavokat. Ai do të merret me gjithçka,kundër një gjobe të tillë më duhejta bëja patjetër. Kjo gjobë ështëqesharake. Pas kësaj do të presimse çfarë do të dalë në fund.

Megjithatë, duket se UEFAnuk ka ndër mend ta lehtë-sojë vendimin kundër jush?

Avokati më ka thënë se kamshanse për ta fituar këtë çështje.

E. Kuka

Kur duhet diçka më pak se 40 ditë nga ndeshja Shqipëri-Itali e vlefshme për eliminatoret e Evropianit 2009 për Under-21, skuadra

mike ka rrezikuar të mbetej pa hotel. Më saktë-sisht pa një hotel të denjë ku njëskuadër prestigjioze si ajo e Italisë(edhe pse përfaqësuese Shpresash)mund të akomodohej në Tiranë. Kjopër shkak të faktit se të gjitha reziden-cat më të mira në kryeqytetin tonëishin të mbipopulluara në atë peri-udhë: një nga arsyet është edhe se nëdatën 12 shtator kundër skuadrës sëtrajnerit Oto Bariç luan Holanda. Lajmi ështëkonfirmuar nga burime pranë Federatës Sh-qiptare të Futbollit, të cilat kanë saktësuar se ho-mologët italianë i janë drejtuar një agjencie të spe-cializuar, e cila do t'i ndihmonte për të dalë nga kjosituatë e vështirë dhe të siguronte prenotimin edhomave në "Sheraton Tirana". Por, fillimisht,prenotimi nuk është aprovuar, edhe sepse thua-

Italia rrezikoi të mbetej pa hotelSHPRESAT

jse të gjitha dhomat e këtij hoteli, ashtu sikurse tëtë gjithë hoteleve më të mirë në Tiranë janë zënënga tifozë holandezë, që pritet të jenë të shumtë

në numër në sfidën e "Qemal Stafës".Pas shumë peripecish, më në fundFederata Italiane (FIGC) ka arritur tësigurojë prenotimet në "Sheraton",ku përveç futbollistëve dhe stafitteknik të "axurrëve" 21-vjeçarë, doakomodohen edhe afro 20 personatë tjerë që shoqërojnë skuadrën nëpërballjen e 11 shtatorit kundër ku-qezinjve të Artan Bushatit.

Ky është rasti i parë që një skuadër futbolli rrez-ikon të mbetet pa hotel ose të detyrohet të ako-modohet në hotele të dorës së dytë për ndeshjetndërkombëtare që do zhvillojë në Shqipëri. Ngaana e saj, Shpresat e vendit tonë do të qëndrojnënë rezidencën e tyre të zakonshme, hotel "Leonar-do" në Golem.

e. kodheli

Kupat e Evropësmbyllen menjë barazim

Hamdi Salihikualifikon Riedin

sulmuesi

Sulmuesi shqiptar, Hamdi Salihi,vazhdon të jetë lojtari kyç i Riedit

në Kupën UEFA. Edhe pse jo nëformën më të mirë fizike, për shkaktë dëmtimit, sulmuesi shqiptar u kadhënë nënkampionëve të Austrisëkualifikimin përballë azerbajxha-nasve të Neftçi Baku, ku ka shënu-ar golin e vetëm në humbjen 2-1.Salihi ka hyrë në lojë si zëvendë-sues i Tot në minutën e 46-të tëtakimit, kur ndeshja ishte fiksuar nëshifrat 2-0 për vendasit me rrjeta tëSubasiç (14') dhe Sadigoj (22') dhemenjëherë ka treguar rreziksh-mërinë e tij. Në minutat 69 dhe 77,shqiptari ka pasur dy raste shumëtë mira për shënim, por festa e golitka ardhur vetëm në minutën e 85-të, kur kalimi i turit për "jeshilët"dukej i pamundur, edhe pas daljesme karton të kuq të Taghizades:me kokë shkodrani ka përshënde-tur rrjetën. Edhe pse ka humburRiedi është kualifikuar, pasi kishtefituar 3-1 në takimin e parë, kuSalihi kishte shënuar golin e tretëtë asaj ndeshjeje. er. ko.

E PREMTE, 3 GUSHT 2007 SHQIP 31S P O R T

Marko Materaci, "mbreti" i sharjeve në sportE përditshmja angleze "Times" ka përzgjedhur 50 ofendimet më të rënda

E përditshmja britanike, "Times", enjohur për klasifikime të çdo lloji të

ngjarjeve sportive, ka publikuar në saj-tin elektronik 50 sharjet më të rënda tëbëra ndonjëherë. Në vendin e parë ësh-të renditur mbrojtësi i Interit, Marko Mat-eraci për episodin me Zinedin Zidan nëfinalen e Botërorit 2006. Gjithsesi, argu-mentimi i bërë nga gazeta angleze nëlidhje më "triumfin" e italianit linteshumë vend për diskutime. "Nuk dihetme saktësi se çfarë tha Materaci përmotrën e Zidanit, por përderisa francezika reaguar duke e gjuajtur me kokë nëgjoks dhe më pas ka lënë lojën me kartontë kuq, ka qenë diçka shumë e rëndë".Ky vendim nuk është pritur mirë nga lex-uesit, të cilët kanë shprehur rezerva, pasi

prisnin që "medalja e artë" t'i takonte njëdeklarate që ka bërë bujë dhe jo një ep-isodi ku është spekuluar shumë, por kunë realitet asgjë nuk dihet me siguri, seku konsistonte sharja që solli reagimin eZidanit.

Duke vazhduar më tej në këtë klas-ifikim renditen sharjet "e vërteta" dhe johipoteza. Në vendin e dytë është pozi-cionuar një debat mes dy lojtarëve tëkriketit. Australiani MekGrath i drejtohetBrandes, të Zimbabves - "Si kam mundë-si që je kaq i shëndoshë?". Përgjigja kaqenë: "Pasi sa herë shkoj me gruantënde, ajo më jep nga një biskotë". Nëvendin e 13-të është renditur bukurosh-ja ruse, Maria Sharapova dhe deklaratae saj: "Nuk do të jem një Kurnikova e dytë

(thjesht bukuroshe e tenisit), unë dua t'ifitoj përballjet". Pesë vende më poshtërenditet trajneri italian Xhovani Trapa-toni, me përgjigjen ndaj një gazetari rrethfaktit nëse do të grumbullonte Paolo DiKanion me Kombëtaren për Evropianin2004. Fjalët e ish-trajnerit "blu" ishin:"Nuk do ta merrja në skuadrën time, assikur të binte murtaja".

Duke lexuar klasifikimin mund tëgjenden perla të vërteta, mes të cilave nëvendin e 22-të ndeshet Xhon Mek Enro,një talent i vërtetë i tenisit, por edhe njësportist i padisiplinuar. "Çfarë halli ke,përveç faktit që je pa punë, budalla dheidiot", i është drejtuar amerikani një ti-fozi gjatë një turneu tenisi. Mjaft e godi-tur ka qenë batuta e komikut anglez Nik

Hankok për gafat e portierit David Si-man. "Nëse babai i tij do të kishte për-dorur prezervativin, me shumë mundë-si Anglia do ishte shpallur kampionebote", ka thënë ai, duke iu referuar golittë shënuar në çerekfinalen me Brazilin,nga një goditje dënimi shumë e largët eRonaldinjos. Ndërsa fjalët e Xhorxh Bestpër Bekam kanë qenë: "Nuk di të gjuajëme të majtën, nuk di të gjuajë me kokë,nuk është i zoti në ndërhyrjet ndajkundërshtarëve dhe nuk shënon shumëgola. Pavarësisht këtyre gjërave është njëlojtar i mirë". Mesfushori, që në këtë se-zon ka filluar aventurën amerikane, ngaana e tij qëndron në vendin e 48-të të klas-ifikimit, pasi ka sharë një vijërojtës "hijode puta".

MATERACIMbrojtësi ka bërë të ditur se, në librin e tijautobiografik, do të zbulojë se çfarë fjalëshka përdorur për të sharë Zinedin Zidan

Ron Denis falënderon Stepnin"Tregoi shkeljet e Ferrarit"

Shefi i MekLaren akuzon skuderinë italiane për parregullsi në Australi

Ish-inxhinieri i Ferrarit i tregoi shokut të tij Koulan se si "kokëkuqja" anashkaloi rregulloren

Të përfshirë kanë qenëedhe "kokat" e shumëklubeve të tjera, mes tëcilave edhe Milan, Inter,

Lacio e Roma

Klubet italiane kanë kryershumë transferime lojtarësh

fantazmë me çmime relativisht tëlarta, në mënyrë që të përmirëso-nin bilancet financiare. Akuzatashmë nuk është e panjohur, pore përditshmja "La Stampa" ka sig-uruar një analizë të rasteve më fla-grante, ku të përfshirë me ish-drejtuesit e Juventusit kanë qenëedhe "kokat" e shumë klubeve tëtjera, mes të cilave edhe Milan,Inter, Lacio e Roma. Rudi Nikoletodhe Fabio Rotuno janë dy prej fu-tbollistëve anonimë, që pasi kanëdalë nga ekipet zinxhir të bardhez-injve, e kanë kaluar thuajse tëgjithë karrierën në kategoritë infe-riore. Kjo duket se është arsyejapërse Prokuroria e Torinos, e cila kapasur dyshime rreth anonimitetittë tyre, ka punësuar një konsulent(avokatin Adinolfi, agjent i Feder-atës Italiane) për t'u konsultuar

rreth plus valencave në bilancet eJuventusit nga sezoni 2000/01deri në atë të 2004/05. Hetimi qëka përfunduar në vitin 2006, tash-më është në dispozicion të avoka-tëve, të cilët dotë akuzojnë"Triadën" përfalsifikimin ebilanceve. Por,duket se këtonuk kanë qenërastet e vetme.Nga "analizaAdinolfi" dalinshumë trans-ferta fiktive, që synonin të rregullo-nin gjendjen e të ardhurave në ar-kat e klubit.

Deri më tani është rindërtuarkarriera ekonomike e 39 futbol-listëve, nga Nikola Amoruzo deri teNikoleto. Në listë gjenden edheemra të njohur e të suksesshëm të

së kaluarës së klubit (Van Der Sar,Kovaçeviç, Mareska, Mikoli),lojtarë që ende luajnë me bardhez-injtë (Kielini dhe rezerva Vanstra-tan). Prokuroria do të ketë në dis-

pozicion 204 faqeme materiale përtë rikthyerakuzën e bi-lanceve të falsi-fikuara. Trukimete dukshme kanëqenë të pakta, sikarriera e shpejtëfutbollistike e Ni-kola Çingolanit:

mesfushori i datëlindjes '79, i rriturnë moshat e Juventusit, në vitin2000 iu shit Milanit për 10 miliardëlireta. Në të njëjtën kohë, torinezëtkanë blerë nga kuqezinjtë MateoBeretën për të njëjtën shumëparash. Çingolani është huazuarmenjëherë te Novara në Serinë C2.

Sipas hetimit, paraqitja e tij kaqenë relativisht i mirë, deri në mo-mentin që në sezonin 2002-03kthehet te Milani, për t'u dhënësërish në formë huaje te Askoli nëSerinë B, vetëm për 1 mijë euro. Mëpas, asgjë, karriera e tij ka marrëfund. Një tjetër rast, është ai i An-tonio D'Amatos, edhe ky i rritur teJuventusi e i huazuar në Serinë C1,por që në mënyrë të papritur, nëvitin 2001 iu shit Interit për 3 mil-iardë lireta. Lojtari nuk luajti kurrëme zikaltërit dhe u harrua. Pas kë-tyre dy rasteve, Adinolfi doli nëkonkluzionin se "Triada" e Juvesbënte biznese të tilla edhe me ri-valët e përhershëm, përveç se meNapolin, Peruxhian, Mesinën eRexhinën. Ndërkohë, më parë,transfertat fantazma për të rregul-luar bilancet janë bërë edhe meParmën e Tancit dhe Lacion eKranjotit.

LETRARon Denis ka parashtruar gjatë të gjithë deklaratësmotivet pse MekLaren po akuzohej padrejtësisht ngaFerrari, e cila shpresonte të përfitonte sa më shumëgjatë kampionatit botëror

Ronaldinjokundër Rajkard

Shkurt

Mediat spanjolle kanëpublikuar dje "përplasjen" eparë të sezonit mes Ronaldin-jos dhe trajnerit të Barcelonës,Frenk Rajkard. Sulmuesi ësh-të ankuar për ritmin e lartë tëstërvitjes në fazën përgatitoretë ekipit dhe këtë ia ka bërë tëditur edhe trajnerit. "Qetëso-hu, qetësohu. Jeta nuk ështëkështu", mësohen të kenëqenë fjalët që Ronaldinjo i kadrejtuar trajnerit të tij në stër-vitje, ndërsa Rajkard ukërkonte futbollistëve të rrit-nin ritmin e vrapimit edhe psenë temperatura të larta.

Vetëm 24 orë pas apelimit tëvendimit të dhënë ngaKëshilli Botëror i Automobi-

lizmit, skuderia MekLaren hidhetnë sulm, duke e cilësuar Ferrarin fa-jtore për gjithçka. Nëpërmjet një le-tre të hapur, të firmosur nga RonDenis, akuzohet skuadra italiane seka "shkelur" në mënyrë të hapurrregulloret, duke përdorur një mak-inë jashtë normave të lejuara përgarat e fillimit të sezonit. Ky reagimi MekLarenit ka qenë një kundër-përgjigje e ashpër edhe për MaksMozlin, presidentin e FIA-s, i cili ekishte quajtur MekLarenin si njëfajtor që duhej ndëshkuar. Reagi-mi i parë i skuderisë anglo-gjer-mane erdhi nëpërmjet një komu-nikate, ku thuhej se Ferrari kishtendërtuar një fushatë shpifjesh përtë krijuar kaos. Më pas e kishteradhën edhe letra e hapur e RonDenis, e cila u publikua menjëherënë faqen e internetit të skuadrës,ndërsa në të publikohen edhe pra-paskena të korrespondencës mesNajxhel Stepni të Ferrarit dhe MajkKoulan të MekLarenit.

Denis tregon se si ish-tekniku iFerrarit i kishte rrëfyer shokut të tijse disa pajisje të vendosura në mak-inat italiane gjatë garës së Austral-isë, thyenin në mënyrë të dukshmerregulloren. "Me aq sa jam i infor-muar, makinat Ferrari kanë garuarme këto pjesë të paligjshme në Aus-trali, ku edhe kanë fituar. Në inter-es të sportit, MekLaren kishte ven-dosur të mos protestonte edhe pseishte e dukshme se ishte në avan-tazh, falë një strategjie tëpaligjshme", është komenti i shefittë Meklaren. Por ai vazhdon më tejme një deklaratë të çuditshme,duke falënderuar spiunazhin eStepnit, të cilin nuk e konsideron tëdenjë për t'u censuruar dhe penal-izuar. "Ajo ishte një sjellje e drejtë,një veprim në interes të sportit.Është për të mirën e Formula 1 qëinformacione të tilla të inkurajohendhe jo të penalizohen", u shprehDenis. Në ditët e para të qershorit,dy CD-ROM që përmbanin 780faqe me sekrete të Ferrarit, u gjetënnë banesën e Majk Koulan. Por kjogjë minimizohet nga Ron Denis, i cilishprehet se MekLaren nuk ka për-fituar nga një informacion i tillë."Koulan i ka ruajtur gjithmonë këtodokumente në shtëpi, ndërsa gru-aja e tij, i ka skanuar në një dyqanpranë banesës së tyre. Më pas, atakanë shkatërruar origjinalet, dukei djegur në oborrin e shtëpisë", ësh-të versioni i ngjarjeve sipas shefit tëMekLaren. Më pas vjen një tjetërsulm ndaj Ferrarit që kishtezmadhuar me dashje historinë espiunazhit industrial. "Ka ndërtu-ar një fushatë të jashtëzakonshme

për t'i shkaktuar dëme të mëdhaMekLarenit dhe për të përfituar samë shumë në kampionatin botëror.Imazhi i MekLarenit është vënëpadrejtësisht në diskutim nga sh-krimet e pavërteta të gazetave ital-iane dhe nga komunikatat për sh-typ po aq të pavërteta të lëshuara

nga Ferrari. Do të ishte një tragjedinëse një prej kampionateve më tëbukur të Formula 1 do të kushtëzo-hej nga veprimet e dy punonjësve,një i Ferrarit dhe tjetri i MekLarenit,të cilët nuk kishin të bënin meskuadrat të cilave u përkisnin", për-fundon Ron Denis në letrën e tij.

Për herë të parë në historinë e Formula 1, njëskuadër vendos "heshtjen për shtyp" dhe kjo kandodhur në ditën e parë të provave në Hungari.Fernando Alonso nuk është paraqitur në sallën ekonferencave ku zakonisht intervistohen një pjesëe pilotëve para fillimit të provave. MekLaren kabërë të ditur se nuk do të ketë intervista të pilotëveapo teknikëve në ditët në vijim.

VendimiNis "heshtja për shtyp"

SPIUNIStepni i tregoiKoulan se Ferraripërdori pjesë tëparregullta nëAustrali

"Triada" rriste artificialisht çmimet e lojtarëveProkuroria e Torinos ka në dorë manovrat e ish-drejtuesve bardhezi, së bashku me krerët e klubeve të tjera

JUVENTUS

BETEGAËshtë i fundit nga "Triada"që u largua nga Juventusi,pasi nuk iu rinovua kontratasi mbikëqyrës i merkatos

K. Ronaldo:Fergi më tmerron

Mesfushori portugez iMançester Junajtid, KristianoRonaldo, ka treguar nëmënyrë humoristike raportine tij me trajnerin Aleks Fergu-son, një nga më të rreptët nëqarkullim. "Shumë shpeshmë tmerron. Kur gaboj diçkanë stërvitje apo ndeshje, mëulëret dhe e bën këtë me njëfytyrë të egërsuar. Një herë,më është vënë pas duke mëulëritur. Por në fund, është aiqë ka të drejtë, kam një raporttë mrekullueshëm me tra-jnerin tim, është pak a shumësi nëna ime", ka treguar mes-fushor i talentuar portugez.