gemi inşa ve stabilite

8/18/2019 gemi inşa ve stabilite

1/49

1

GEMİ İNŞAATI VE STABİLİTE

Derleyen: Zafer SATICI Sörveyör Gemi İnş.ve Mak.Müh.

-Length Overall………Tam Boy………………………………….L oa

- Length Watherline………Su Hattı Boyu…………………………L wl

- Length Between Perpendiculars, ……Kaimeler arası Boy……..Lbp

- Register Length,Tescil Boyu……………………………………….. L

- Freeboard Length….Fribord Boyu………………………………...L

- Breadth Moulded…..Kalıp Genişliği………………………………B

- Depth Moulded…..Kalıp Derinliği………………………………...D

- Draught Moulded…….Kalıp Draftı……………………………….d


2/49

2

GEMİLERİN YAPI MALZEMELERİ:

Çelik

Alüminyum alaşımları

Kompozit Malzemeler (Al+Çelik),(Ahşap+Çelik),(Çelik+GRP),(Ahşap+GRP)

GRP(Glass reinforced plastic construction- Cam Takviyeli Plastik CTP )

Ahşap

Beton

GEMİDEKİ ANA BÖLMELER:

FORE PEAK TANK……………………BAŞ PİK TANKI

COLLISION BULKHEAD…………….BAŞ ÇATIŞMA PERDESİ

HOLD BULKHEAD……………………AMBAR SUGEÇMEZ PERDESİ

DOUBLE BOTTOM……………………ÇİFT DİP

ENGINE ROOM………………………..MAKİNA DAİRESİ

AFTER COLLISION BULKHEAD…...KIÇ ÇATIŞMA PERDESİ

NO:1……NO:5…………………….AMBAR NUMARALARI


3/49

3

FORECASTLE DECK………………………….BAŞ KASARA GÜVERTESİ

POOP DECK…………………………………….KIÇ KASARA GÜVERTESİ

MAIN DECK…………………………………….ANA GÜVERTEANA GÜVERTE: SU GEÇMEZ PERDELERİN DEVAM ETTİĞİ,SU GEÇMEZKAPORTA VE KAPILAR İLE KAPATILABİLEN GÜVERTEDİR.

UPPER DECK…………………ANA GÜVERTE ÜZERİNDE BULUNAN GÜVERTE

SUPERSTRUCTURE………….YAŞAM MAHALLİ ÜST YAPILARI


4/49

4

BOW………………………….PRUVA ,BODOSLAMA

FORWARD………………….BAŞ TARAF

STARBOARD BOW………..SANCAK BAŞ OMUZLUK

PORT BOW…………………İSKELE BAŞ OMUZLUKSTARBOARD BEAM………SANCAK BORDA

PORT BEAM………………..İSKELE BORDA

STARBOARD SIDE………..SANCAK TARAF

PORT SIDE…………………İSKELE TARAF

AMIDSHIP………………….VASAT-GEMİ ORTASI

STARBOARD QUARTER…SANCAK KIÇ OMUZLUK

PORT QUARTER………….İSKELE KÇ OMUZLUK

AFT…………………………..KIÇ TARAF

STERN……………………..KIÇ BODOSLAMA


5/49

5

TİCARET GEMİLERİ:

Yolcu Gemisi

Feribot (Yolcu ve araba)

Kuruyük Gemisi

Dökme Yük (Bulk Carrier) Gemisi

Konteyner Gemisi

Ro-Ro Gemisi (Roll on Roll off)

Lash,Seabee Gemileri

Sıvı Yük Taşıyan Gemiler (Tankerler)

Ham Petrol Tankeri

Petrol ürünü Tankeri

Kimyasal Madde Tankeri

LNG ve LPG Tankeri

OBO Tipi Gemiler( Oil-Bulk-Ore)

Balıkçı Gemileri


6/49

6

YOLCU GEMİSİ BOYUNA VE ENİNE KESİT.

RO-RO GEMİSİ BOYUNA ENİNE KESİT


7/49

7

GALADORA(TWEEN DECK-SHELTER DECK) GÜVERTELİ GENERAL KARGO GEMİSİ

DÖKME YÜK GEMİSİ


8/49

8

KONTEYNER GEMİSİ

LNG / LPG GEMİSİ


9/49

9

LPG GEMİSİ


10/49

10

GENERAL KARGO GEMİSİNİN ENİNE KESİT YAPI ELEMANLARI;


11/49

11

ÇİFT DİP YAPI ELEMANLARI:

SOLID FLOOR:………………………………DOLU DÖŞEK (ENİNE GİDEN YAPILAR)

BRAKET FLOOR……………………………AÇIK DÖŞEK

WATER TIGHT FLOOR………SU GEÇİRMEZ DÖŞEK (YAKIT VE BALAST TANKLARI)

TANK TOP…………………………………ÇİFT DİP ÜST SACI-AMBAR TABAN SACI

CENTER GIRDER…………………………MERKEZ TÜLANİ (BOUYNA GİDEN YAPILAR)

SIDE GIRDER ……………………………YAN TÜLANİ

MARGINE PLATE……………………….MARJİN SACI

LIGHTENING HOLE…………………….HAFİFLETME DELİKLERİ

DRAIN HOLE…………………………….DREYN DELİKLERİ

MANHOLE…………………………………MENHOL( ADAM GEÇİŞ AÇIKLIKLARI)


12/49

12

DÖKME YÜK GEMİSİNİN ÇİFT DİP YAPISI


13/49

13

BORDA KAPLAMASI VE AMBAR POSTALARI

HOLD FRAME……………………………………..AMBAR POSTASI (POSTA)

WEB FRAME……………………………………….DERİN POSTA

DECK BEAM……………………………………….GÜVERTE KEMERESİ

BEAM KNEE………………………………………KEMERE BRAKETİ

TWEEN FRAME……………………………………GALDORA POSTASI


14/49

14

BILGE KEEL……………………YALPA OMURGASI

BILGE PLATE………………….SINTİNE DÖNÜMÜ SACI


15/49

15

GENERAL KARGO GEMİSİ ENİNE KESİT

STRINGER PLATE……………………………….STRİNGER SACI

ŞİYER SACI: BORDA KAPLAMA SACININ ANA GÜVERTE HİZASINDAKİ SIRASI


16/49

16

KONTEYNER GEMİSİ ENİNE KESİT:

SHEER STRAKE……………………..ŞİYER SACI

LONGITUDINAL BULKHEAD……………….BOYUNA SUGEÇİRMEZ PERDE


17/49

17

RO-RO GEMİSİ ENİNE KESİT

HELING TANK………………….MEYİL TANKI


18/49

18

DÖKME YÜK GEMİSİ ENİNE KESİT

TOP SIDE TANK…………………………ÜST SANCAK/İSKELE TANKLARIHOPPER TANK…………………………DİP SANCAK/İSKELE TANKLARI

PIPE TUNNEL…………………………BORU VE KABLOLARIN GEÇTİĞİ TÜNEL


19/49

19

KATAMARAN GEMİNİN ENİNE KESİTİ

ÇİFT CİDAR BİR TANKERİN ENİNE KESİTİ


20/49

20

DEPTH = DRAFT + FREEBOARD

D = d + f

Genişlik “B” : Geminin en geniş kesitinden sancak iskele bordaları arasındaki mesafe

Derinlik “D”: Geminin orta kesitinde, kaide hattından, bordada güverteye kadar olan mesafe

Su çekimi “draft” “d”veya “T” : Geminin orta noktasında, en fazla yükleyeceği yükle,batabileceği mesafe,

Freebord “f” : Geminin ortasında derinlik ile draft değeri arasındaki farkı olan mesafe,

Deplasman Hacmi: Geminin yüzdüğü su hattının altında kalan karinasının hacmi,

Deplasman: Deplasman hacmindeki yüzülen suyun ağırlığı,

En kesit alanları Eğrisi: Her bir kesitteki en kesit alanlarının grafik şeklinde gösterilmesi,

Şiyer Hattı: Geminin güverte hattının başa ve kıça doğru gidiş yönlerinde yükselmesini gösterenhat,

Güverte Sehimi: Güvertenin bordadan başlayarak orta hatta kadar olan kısmın yükselmesidir.


21/49

21

Blok Katsayısı : Cb

V : Deplasman Hacmi = L x B x T…………………………… (m3)

Deplasman Ağırlığı = Lx B x T x deniz suyu yoğunluğu…… ( ton)

Orta Kesit Narinlik Katsayısı: Cm:


22/49

22

Su Hattı Alanı Katsayısı: C wp

Klasik Sabit Kanatlı Pervaneler:


23/49

23

Pitch Konrollü Pervaneler: (CPP)

Nozullu Pervaneler:


24/49

24

Z –DRIVE PERVANELER:


25/49

25

Azipod Pervaneler:

Voith Pervaneler:


26/49

26

Su jeti sevk sistemleri:

Dümenler:


27/49

27

PERVANENİN ÇÜRÜK SUDA ÇALIŞMASI:

PERVANE ÜST KANAT UCU İLE SU SEVİYESİ MESAFESİ EN AZ “% 10 D” OLMALI

Pervanenin tekne ve dümen palası arasındaki optimum yerleştirilmesi


28/49

28

ENDAZE:

SECTION LINES:………………..EN KESİT EĞRİLERİ

WATERLINES:…………………. SU HATTI EĞRİLERİ

BUTTOCK LINES:……………. BOYUNA KESİT EĞRİLERİ

EN KESİT EĞRİLERİ

DIŞ KAPLAMA AÇINIM

RESMİ:


29/49

29

DEPLASMAN KUVVETİ VE SEPHİYE KUVVETLERİ

YAYILI YÜKLERİN TEK BİR NOKTADAN ETKİ ETTİĞİ KABUL EDİLMEKTEDİR.


30/49

30

G Noktası geminin ağırlık merkezi.B Noktası su altında kalan hacmin merkezi, sephiye kuvvetinin uygulandığı yer.

GEMİ ARTIK DENGEDE YÜZMEKTE “GEMİ AĞIRLIĞI= SEPHİYE KUVVETİ”


31/49

31

BORDADAKİ FRİBORD MESAFESİ VE BU BÖLGEDEKİ HACİM YEDEKYÜZDÜRME (SEPHİYE)KUVVETİDİR.


32/49

32

GEMİNİN AĞIRLIK MERKEZİNİN YER DEĞİŞTİRMESİ:

Go Konumunda olan ağırlık merkezi, güverteye eklenen w yükü nedeniyle

Yer değiştirir ve Gı noktasına haraket eder.

Gemi içersindeki w ağırlığındaki bir yükün yer değiştirmesi:(Shifting):

Ağırlık Merkezinin yer değiştirmesi, yükün hareket yönüne paralel olarakgerçekleşir.

GoGı = w x d / Deplasman


33/49

33

GGo: Ağırlık merkezinin yer değiştirdiği mesafe

W: Eklenen veya yer değiştiren ağırlık

Wf= Geminin deplasman ton ağırlığı

w x d = Gemiyi meyil yaptıran MEYİL MOMENTİ değeridir.


34/49

34

STABİLİTE REFERANS NOKTALARI:

GM : Metesantır Yüksekliğinin hesaplanması:

K :Gemi orta eksenin (Center Line) Kaide Hattını (Base Line) kestiği nokta

B: Su altı hacim merkezi, sephiye merkezi

G:Geminin ağırlık merkezi

M: Metesantır Noktası

GM = KM – KG

KM :Geminin draftına-deplasmanına göre “Stabilite Bukletinde” verilir.

KG: Gminin yükleme durumuna göre kaptan tarafından hesaplanır.

GM : KM – KG formülünden GM DEĞERİ Bulunur.

Minimum GM Değerleri:

Kuruyük ve tankerlerde : 0,15 m

Dökme yük gemilerinde: 0,30 m

GM = KM – KG ve

KM Değeri Sabit Olduğundan,


35/49

35

KG Küçük bir değer ise; GM büyük olur.

KG büyür ise GM daha küçük bir değerde olur.

İstenilen GM değerleri;

General Kargolarda…….. % 5 gemi genişliği

Tanker ve Dökme Yüklerde…% 8 gemi genişliği

Yolcu Gemilerinde ……% 2 gemi genişliği

TAVSİYE EDİLİR.

STIFF GEMİ

KG küçük, GM büyük

Yalpa periyodları hızlı

Kendini çabuk doğrultabilen

TENDER GEMİ:

KG Büyük, GM küçük

Yalpa Periyodları yavaş

Kendini yavaş doğrultabilen


36/49

36

MEYİL AÇISI - DOĞRULTMA MOMENTİ:

GZ:Doğrultma momenti kolu Pozitif G noktası M noktasının altında

Gemi dengesi kararlı.


37/49

37

GZ: Doğrultma momenti kolu sıfır, G noktası M noktası ile çakışmış.

Gemi dengesi karasız.RİSKLİ DURUM

GZ: Doğrultma momenti kolu negatif, G noktası M noktasının üzerinde.

Gemi dengesi negatif. ALABORA OLUR, DEVRİLİR.


38/49

38

Doğrultma Momentini oluşturan GZ değerinin incelenmesi:


39/49

39

Meyil Momenti = DoğrultmaMomenti

∆ , W f : Geminin Deplasman Tonu

Ө : Meyil Açısı

w : Meyili oluşturan ağırlık (yük)

d : Yükün hareket miktarı


40/49

40

Boş Gemi Ağırlığı (Light Ship) + DWT = ∆ (Deplasman ton)

TP1 (Ton per cm), 1 cm Batma Tonu:

Aw su hattında yüzen bir geminin 1 cm paralel batması için gerekli olanağırlık miktarı


41/49

41

Fribord Markaları:

Kana Rakamları:


42/49

42

FWA (TATLI SU AZALTMASI) ETKİSİ

“Fresh Water Allowance” Tatlı su draft farkı:

Deniz suyu yoğunluğu: 1,025 ton/m3

Tatlı su yoğunluğu : 1,000 ton/m3

Deplasman değeri DEĞİŞMEZ

Ancak Su altında kalan hacim DEĞİŞİR

SW’deki deplasman = V x 1.025 ton

FW’daki deplasman = (V + v ) x 1,000 ton

V x 1.025 = (V + v )

v = 0,025 V = V/40

HACİM 1/40 ORANINDA DEĞİŞİR.


43/49

43

TRİM HESAPLARI:

F : Geminin yüzdüğü su hattı alanın alan merkezidir.Gemi bu noktaüzerinden meyil yapmaktadır.

LCF : F noktasının, dümen şaftından olan mesafesi, her draft değeri için“Stabilite Booklette”bu değer verilmektedir.

LCG : Geminin ağırlık merkezinin, dümen şaftından olan mesafesi, herdraft değeri için “Stabilite Booklette”bu değer verilmektedir.

LCB : Geminin yüzme (sephiye) merkezinin, dümen şaftından olanmesafesi, her draft değeri için “Stabilite Booklette”bu değer verilmektedir


44/49

44

1 cm Trim Momenti ”MT1”

Trim Momenti = w x d

w : Trimi oluşturan ve “d”mesafesi kadar hareket ettirilen ağırlık

Toplam Trim = Trim Momenti / MT1

Toplam Trim = x + y

x : kıç draftdaki artış miktarı

y : Baş draftdaki azalış miktarı

Şayet F noktası tam olarak Mastoride ise (Lbp/2) baş ve kıç draftlardakideğişim eşit olacaktır.

F Noktası, mastorinin üzerinde olmayıp, genellikle kıça yakındır, bazen debaş tarafta da olabilen gemiler vardır.

Bu durumda draft değişimleri:

Baş draftdaki değişiklik: y = (Toplam Trim) x (Lbp – LCF) / Lbp

Kıç draftaki değişiklik: x = (Toplam Trim) x ( LCF) / Lbp


45/49

45

Stabilite Kriterleri

θ=30o’ye kadar doğrultucu moment kolu eğrisi altında kalan alandeğeri 0,055 m•radyan’dan az olmamalı,

θ=40o veya su alma açısına kadar hangisi daha küçükse, doğrultucu

moment kolu eğrisi altında kalan alan değeri 0,09 m•radyan’dan azolmamalı,

θ=30o’den θ=40o veya su alma açısına kadar, hangisi daha küçükse,doğrultucu moment kolu eğrisi altında kalan alan değeri 0,03m•radyan’dan az olmamalı,

Doğrultucu moment kolu değeri, θ=30o veya daha büyük bir açıdaminimum 0,2 m olmalı,

Maksimum doğrultucu moment kolu değeri, θ=25o’den az tercihenθ=30o den daha büyük bir açıda olmalıdır.

Başlangıç metasantr yüksekliği 0,15 m’den az olmamalıdır.


46/49

46

KESME KUVVETLERİ VE EĞİLME MOMENTLERİ:

Dalga boyunun gemi boyuna yakın olduğu en kritik durumdur.

Dalga tepesi geminin ortasında, geminin baş ve kıçı dalganın çukurunda


47/49

47

Dalga çukuru geminin ortasında, geminin baş ve kıçı dalganın tepesinde


48/49

48

SAGGING : Güverte basılmaya, karina ise çekilmeye çalışıyor.

HOGGING: Güverte çekilmeye, karina basılmaya çalışıyor.


49/49

Documents

gemi inşa ve stabilite