Population Genetics ¾พÑั¹น¸ธØุÈศÒาÊสµตÃร�»ปÃรÐะªชÒา¡กÃร

พันธุศาสตรประชากร เปนการศึกษาการเปลี่ยนแปลงความถี่อัลลีลในยีนพูล

ยีนพูล (Gene pool) คือยืนทุกๆยีนในประชากรกลุมหนึ่ง

สมดุลฮารดี – ไวนเบิรก (Hardy-Weinberg Equilibrium : HWE)

ความถี่อัลลีลในยีนพูลจะไมเปลี่ยนแปลงเลย ถา

1. ประชากรมขีนาดใหญ สมาชิกทุกตัวอยูรอดและสืบพันธุไดเทาๆกันไมเลือกคู 2. ไมมีการถายเทยีนระหวางกลุมประชากร ไมเกิด mutation ไมเกิด Natural selection

และไมเกิดการเปลี่ยนแปลงอัลลีลกระทันหัน

ถาหากวา ยีนนั้นมี 2 อัลลีล คือ A มีความถี่อัลลีลเปน p และ a มีความถี่อัลลีลเปน q

p + q = 1

เอาไปยกกําลัง2 p2 + 2pq +q2 = 1

p2 = AA, 2pq = Aa และ q2 = aa

อยาลืมวาจีโนไทปที่เปน heterozyqous ตองคณู 2 ไปขางหนาเสมอ

เทคนิค: หา Geneเดน Geneดอย พันธุแท พันธุทาง และ จํานวนประชากรใหเจอ คิดไดหมด

แบบฝกหัด

Ex 1 ความถี่อัลลีลดอยสําหรับยีนทาลัสซีเมียในประชากรกลุมหนึ่งซึ่งอยูใน HWE มีคาเทากับ 0.1

จะมีผูเปนพาหะรอยละเทาไหร?

   

Ex 2 ความสูงถั่วลันเตาควบคุมดวยยีน T พบวาใน 1,000 ตนมีตนเตี้ย 40 ตน จะมีตนสูง heterozygous

(Tt) กี่ตน เมื่ออยูใน HWE ?

Ex 3 เลือดระบบ ABO พบวาความถี่อัลลีล IA และ i เปน 0.1 และ 0.4 ตามลําดับ จงหาวาประชากร 1,000

คนใน HWE จะมีหมูเลือดละกี่คน

Ex 4 ในประชากรไมดอกชนิดหนึ่ง ดอกสีแดงเปนลักษณะเดน ควบคุมดวยยีน R ดอกสีขาวเปนลักษณะดอย

ควบคุมดวยยีน r ในประชากรไมดอก 1,000 ตน พบดอกสีแดง 960 ตน ดอกสีขาว 40 ตน

โดยกําหนดใหเปนดอกสีแดงที่มีจีโนไทป RR 640 ตน Rr 320 ตน จงหาความถี่อัลลีลของ R และ r

   

Ex 5 ในประชากรกลุมหนึ่งพบวามีประชากรหมูเลือด Rh (dd) อยู 16 %

เมื่อประชากรนี้อยูในภาวะสมดุลของฮารดี-ไวนเบิรก จงคํานวณหาความถี่ของแอลลีลในประชากร

Ex 6 ประชากรของหนูในทุงหญาแหงหนึ่ง อยูในสมดุลของฮารดี-ไวนเบิรก พบวา 36 %

ของประชากรหนูมีสีเทา ซึ่งมีลักษณะดอย (aa) นอกนั้นเปนหนูสีดําซึ่งมีลักษณะเดน

1. จํานวนประชากรของหนูที่มีจีโนไทปแบบเฮเทอโรไซกัสเปนเทาใด

2. ความถี่ของอัลลีล a ในยีนพูลของประชากรเปนเทาใด

3. ถาประชากรหนูมีจํานวน 500 ตัว จะมีหนูที่มีลักษณะขนสีดําที่มี Genotype แบบ

Homozygous กี่ตัว

Ex 7 ถาผสมตนถั่วลันเตาตนสูงเขาดวยกัน พบวาไดลูกตนสูง 750 ตน ตนเตี้ย 250ตน จงหา

- ความถี่ของอัลลีล นําลักษณะตนสูงกับตนเตี้ย

   

- จํานวนถั่วตนสูงพันทางวามีกี่ตน

Ex 8 ลักษณะตาตี่ในแมลงหวี่ควบคุมโดยยีนดอยอยูในออโตโซม นําแมลงหวี่พันธุแทตาปกติ 60 คู

กับพันธุแทตาตี่ 40 คู เมื่อใหผสมพันธุแบบสุมในกรงเลี้ยงขนาดใหญที่มีสภาพแวดลอมสมบูรณ

จงหาคะเนวาแมลงหวี่รุนลูกที่มีตาตี่จะมีปริมาณเทาใด

   

Ex 9 โรคทางพันธุกรรม Galactosemia ควบคุมโดยยีนดอยบน Autosome ถาในชุมชนหนึ่งมีคนอยู 40,000

คน และ ปวยเปน โรคนี้ 1 คน จงหาวาในชุมชนนี้จะมีผูเปนพาหะกี่คน

Ex10 ถาประชากรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือจังหวัดหนึ่งมีคนเปนโรคโลหิตจางชนิดชิกเคิลเซลล

(ลักษณะดอย) จํานวน 9 คน จากจํานวนทั้งหมด 10,000 คน จงหาความถี่อัลลีลของยีนที่ควบคุม

และจํานวนคนที่มีจีโนไทปแบบเฮเทอโรไซกัส

Ex 11 ถากระตายตาแดงควบคุมดวยยีนดอย (b) มีตัวผูตาดําพันธุแท (BB) 60 ตัว heterozygous 60 ตัว

และตัวเมียตาแดง (bb) 80 ตัว ถูกนํามาปลอยไวที่ฟารมแสนนุข ถาเกิด random mating แลว

โอกาสที่จะไดกระตายตาแดงในรุน F1 และกระตายตาดําพันทางในรุน F2 เปนอยางละกี่ %

BIOLOGY  By  V.  Ratchanont  

   

Ex 12 ดอกลิ้นมังกร 500 ตน พบวามีตนสีชมพู (Aa) 160 ตัว และตนสีแดง (aa) อยู 300 ตน

จงหาอัตราสวนอัลลีลในยีนพูลประชากร

Ex 13 ประเทศหนึ่งมีประชากรปวยเปนโรค thalassemia 1%

ถาสุมเลือกพลเมืองของประชากรนี้มากลุมหนึ่ง ควรจะพบคนที่เปนพาหะของโรคนี้กี่ %

Ex 14 ระบบเลือด ABO ถูกควบคุมโดย multiple alleles คือ IA, IB และ I ถาอัตราสวน IA : IB : i

ในยีนพูลประชากรกลุมหนึ่งเปน 2 : 3: 15 และจํานวนประชากรทั้งหมดมี 500 คนแลว เราจะพบคนหมูเลือด

AB นอยกวาคนหมูเลือก A อยูกี่คน

Ex 15 ถาผูชาย 1 ใน 100 คนเปนตาบอดสีแดง ความถี่ของผูหญิงที่เปน heterozygous recessive

จะเปนเทาใด