Ggaremoze zemoqmedebis Sefaseba arateqnikuri … reziume.pdf1 adgilobrivi mniSvnelobis “natanebi-Sroma-urekis” saavtomobilo gzis 10-e km-ze mdinare sefaze axali saxide gadasasvlelis

1

adgilobrivi mniSvnelobis “natanebi-Sroma-urekis”

saavtomobilo gzis 10-e km-ze mdinare sefaze axali

saxide gadasasvlelis mSeneblobis proeqtი

Ggaremoze zemoqmedebis Sefaseba

arateqnikuri reziume

momzadebulia transproeqtisaTvis

fondi msoflio gamocdileba saqarTvelos mier

Tbilisi

Tebervali 2014

2

Sinaarsi

1. Sesavali 3 1.1 zogadi informacia proeqtze 3 1.2 arsebuli xidis aRwera 4 1.3 gzS meTodologia da ZiriTadi daskvna 4 2. proeqtis aRwera 5 2.1 gamoyenebuli standartebi da saproeqto parametrebi 5 2.2 saproeqto monakveTis mdebareoba 5 2.3 saproeqto gadawyvetilebebi 7 3. proeqtis bunebrivi garemos aRwera 7 4. socialuri zemqomedebis analizi 12 4.1 socialuri garemo 12 4.2 proeqtis socialuri zemoqmedeba 13 5. alternativebis analizi

14

6. mosalodneli garemosdacviTi zemoqmedebebi 15 7. Serbilebis RonisZiebebi da garemosdacviTi marTvis gegma

22

8. sazogadoebrivi konsultaciebi da informirebuloba 55

3

1. Sesavali

1.1. zogadi informacia proeqtze

2006 wlidan saqarTvelos mTavrobis umniSvnelovanes prioritets warmoadgenda

saqarTvelos, rogorc tranzituli qveynis konkurentunarianobis ganviTareba

misi satransporto koridorebis gaumjobesebis gziT. aRniSnuli mimdinare

procesi momavalSic warmatebiT warimarTeba.

qveynis ekonomikuri ganviTarebis TvalsazrisiT, mezobel qveynebTan vaWrobis

xelSewyobasa da turizmis infrastruqturis ganviTarebas umTavresi roli

eniWeba, am mxriv ki, rogorc saxelmwifo aseve adgilobrivi mniSvnelobis

sagzao qselis gaumjobeseba mniSvnelovan faqtorebs ganapirobebs.

satransporto seqtoris ganviTareba aucilebelia saTanado ekonomikuri

zrdisTvis, da saqarTvelos mosaxleobis cxovrebis pirobebis

gasaumjobeseblad.

saqarTvelos saavtomobilo gzebis departamentis saavtomobilo gzebis

teqnikuri politikis sammarTvelom 2013 wlis 27 dekembers gasca teqnikuri

davaleba adgilobrivi mniSvnelobis “natanebi-Sroma-urekis” saavtomobilo gzis

10-e km-ze mdinare sefaze axali saxide gadasasvlelis mSeneblobis saproeqto

da satendero dokumentaciis Sesadgenad.

aRniSnuli davalebis safuZvelze institutSi “transproeqti” saTanado

kvlevaZiebis Catarebis Semdeg damuSavda winamdebare samuSao proeqti. gacemuli

davalebis Tanaxmad, samuSao proeqtSi gaTvaliswinebulia obieqtis Semdegi

teqnikuri maCveneblebi:

- xidis gabariti –8.0 m+2X1.0 m

- xidze saangariSo datvirTvebi - saqarTveloSi moqmedi standartebis Sesabamisad.

- moZraobis usafrTxoebis pirobebi – moqmedi samSeneblo normebiT da wesebiT.

samuSao proeqtis damuSavebisas gamoyenebuli iqna Semdegi teqnikuri

dokumentacia:

СНиП 2.05.03-84 - “xidebi da milebi”;


СНиП 3.02.03-81 - “ximinjovani saZirkvlebi”;

СНиП 2.05.02-85 - “saavtomobilo gzebi”;

СНиП III 4-80* - “usafrTxoebis teqnika mSeneblobaSi”

СНиП III 3.01.01-85 - “mSeneblobis organizacia”.

xidis daproeqtebis dros gamoyenebuli iyo agreTve ВСН da ГОСТ-ebi, teqnikuri

literatura da wina wlebis saproeqto masalebi.

4

1.2 arsebuli xidis aRwera

saproeqto teritoria mdebareobs dasavleT saqarTveloSi guriis regionSi.

amJamad, mdinare sefaze aSenebulia droebiTi liTonis “sarmis” tipis xidi, gab.

4.5 m sigrZiT L=28.0 m. xidi dayrdnobilia wolana burjebze. gzis

reabilitaciidan gamomdinare aRniSnuli xidi ver uzrunvelyofs normebiT

gaTvaliswinebul moTxovnebs da saWiroa axali saxide gadasasvlelis

mSenebloba.

1.3 gzS meTodologia da ZiriTadi daskvna

proeqtis dagegmvis dros sxvadasxva etapze ganxorcielda, rogorc kameraluri

Seswavla, aseve savele samuSaoebi (niadagis da wylis sinjebis aReba, xmauris

da radiaciis fonis gazomva, ekologiuri Seswavlebi, geologiuri pirobebis

Sefaseba, zedapiruli da gruntis wylis resursebis Seswavla da a.S.).

aucilebeli garemosdacviTi da socialuri informacia srulad iqna

Segrovebuli.

gzS dokumenti Sedgeba ZiriTadi teqstisa da danarTebisagan. ZiriTadi teqsti

Tanmimdevrulad aRwers garemos sensitiur receftorebs, maTze potenciur

zemoqmedebebsa da am zemoqmedebebis Serbilebis zomebs. Semarbilebeli

RonisZiebebi, Tavis mxriv, integrirebulia garemosdacviTi marTvis gegmaSi (gmg).

danarTebSi warmodgenilia ufro detaluri informacia konkretul sakiTxebze,

rogoricaa:

danarTi 1. politika, samarTleblivi da adminstraciuli struqtura;

danarTi 2. narCenebis marTvis gegma samSeneblo banakebisaTvis;

danarTi 3. damowmebuli literatura;

danarTi 4. gzS-s momzadebaSi monawile eqspertebis sia

ZiriTadi daskvna, romlis gakeTebac SeiZleba gzS-s safuZvelze, aris Semdegi:

- proeqts eqneba dadebiTi socialuri zemoqmedeba sof. Sromis Temze, uzrunvelyofs ra mdgrad satransporto komunikacias da soflis ukeTes socio-ekonomikur integracias raionTan da mTlianad qveynis masStabiT. Saxide gadasasvlelis mSenebloba ar aris dakavSirebuli kerZo miwis dakavebis aucileblobasTan da ar eqneba uaryofiTi gavlena adgilobrivi mosaxleobis sacxovrebelze an ekonomikur saqmianobaze.

- bunebriv garemoze zemoqmedeba ar scdeba Cveulebriv samSeneblo saqmianobasTan dakavSirebul iseTi saxid droebiT da sust zemoqmedebas, rogoric aris xmauri, mtveri, samSeneblo teqnikis emisiebi.

- saxide gadasasvlelis mSeneblobis ubani Sors aris daculi teritoriebidan da ar warmoadgens ekologiuri TvalsazrisiT sensitiur ubans. Teritoriaze an mis siaxloveSi ar aris ganlagebuli cnobili arqiteqturuli, istoriuli Zeglebi an arqeologiuri interesis ubani.

5

2. proeqtis aRwera

2.1 gamoyenebuli standartebi da saproeqto parametrebi

saproeqto xidis geometriuli parametrebi SerCeulia satransporto nakadis da

xidis daniSnulebis gaTvaliswinebiT, rac uzrunvelyofs transportis

usafrTxo da Seuferxebel moZraobas.

gacemuli davalebis Tanaxmad samuSao proeqtSi gaTvaliswinebulia obieqtis

Semdegi teqnikuri maCveneblebi:

- xidis gabariti –8.0 m+2X1.0 m;

- xidze saangariSo datvirTvebi - saqarTveloSi moqmedi standartebis Sesabamisad;

- moZraobis usafrTxoebis pirobebi – moqmedi samSeneblo normebiT da wesebiT.

samuSao proeqtis damuSavebisas gamoyenebuli iqna Semdegi teqnikuri

dokumentacia:



СНиП 3.02.03-81 - “ximinjovani saZirkvlebi”;

СНиП 2.05.02-85 - “saavtomobilo gzebi”;

СНиП III 4-80* - “usafrTxoebis teqnika mSeneblobaSi”

СНиП III 3.01.01-85 - “mSeneblobis organizacia”.

xidis daproeqtebis dros gamoyenebuli iyo agreTve ВСН da ГОСТ-ebi, teqnikuri

literatura da wina wlebis saproeqto masalebi.

2.2 saproeqto monakveTis mdebareoba

proeqti mdebarebs dasavleT saqarTveloSi guriis regionSi. saproeqti xidi

mdebereobs adgilobrivi mniSvnelobis saavtomobilo gzis natanebi-Sroma-

ureki me-10 km-ze. aRniSnuli adgilobrivi mniSvnelobis gza uerTdeba foTi-

senaki-sarfi ZiriTad magistrals 58 kilometrze.

mdinare sefaze aSenebulia droebiTi liTonis “sarmis” tipis xidi,

gab. 4.5 m sigrZiT L=28.0 m. xidi dayrdnobilia wolana burjebze. gzis

reabilitaciidan gamomdinare aRniSnuli xidi ver uzrunvelyofs normebiT


mSenebloba.

6

ruka 3.1 proeqtis mdebareoba

7

2.3 saproeqto gadawyvetilebebi

PproeqtSi miRebulia xidTan misasvleli gzis saproqto parametrebi:

miwis vakisis sigane - 8.0 m

savali nawilis sigane - 6.0 m

savali zolis sigane - 3.0 m

gverdulebis sigane - 1.0 m

xidis misasvlelebis farglebSi gaTvaliswinebulia yrilis mowoba 2480 m3.

3. proeqtis bunebrivi garemos aRwera

klimati

samSeneblo-klimaturi daraionebis mixedviT sakvlevi raioni miekuTvneba IIIb

qveraions, zomierad Tbil da tenian klimatur zonas. naleqebis sakmarisi

raodenobiT wlis yvela sezonSi da cxeli zafxuliT. wvimian dReTa ricxvi

sakmaod didia da wliurad 200-s aRemateba. zafxulis wvima xanmoklea, modis

umTavresad RamiT an dilis saaTebSi, Tavsxma wvimis saxiT. qarebis

mimarTulebis mixedviT zRvispira zolSi regularulad qris sanapiro,

dReRamuri qarebi-brizebi, maTi saSualo siCqare 4.7-2.6 m/wm ar aRemateba.

niadagis sezonuri gamyinvareba ar aRiniSneba.

geomorfologia

saqarTvelos geomorfologiuri daraionebis mixedviT sakvlevi teritoria

miekuTvneba saqarTvelos beltis dasavleTi daZirvis olqis, kerZod neogenis

naxevradkldovani da plastikuri molasuri naleqebis raions. sakvlevi

teritoria xasiaTdeba gorak-borcvian reliefiT da Zlier danawevrebulia,

mravalricxovani mcire xevebiT, romlebSic wylis modineba ZiriTadad

wvimebis dros aRiniSneba.

Savi zRvispira zolSi ZiriTadad gavrcelebulia teniani subtropikuli

niadagebi-eweri, wiTelmiwa, ewriani da yviTelmiwa niadagebi. aseTi niadagebi

xasiaTdeba gumisi fenis mcire sisqiT.

sakvlev raionSi ZiriTadad gavrcelebulia subtropikuli zolisaTvis

damaxasiaTebeli mcenareuli safari – Cai, citrusebi, palma, evkaliptis xeebi

da lerwami.

8

agreTve xelovnuri gziT gaSenebuli iSviaTi jiSis subtropikuli mcenareebi.

geologia da seismologia

danaleqi warmoSobis kldovani qanebi warmodgenilia mergelebiT, qviSaqvebiT

da argilitebiT, romlebic Zlier gamofituli da xasiaTdebian dabali

simtkiciT. ferdobebze gaSiSvlebuli kldovani qanebi xasiaTdebian dabali

da Zlier susti simtkiciT.

saavtomobilo gza kveTavs md. sefas, romelzedac mowyobilioa sarmis

(aragabarituli) tipis xidi.

mdinaris kalapotSi da mdinaris ZirSi gaSiSvlebulia gamofituli mergelebi,

qviSaqvebis SreebiT.

mdinaris marcxena napirze ZiriTadi qanebi dafarulia aluviuri-mdinareuli

kenWnar-kaWariT qviSis SemavsebliT, sisqiT1-1.5m. xolo mdinaris marjvena napiri

Tixnari gruntebiTaa dafaruli, romelTa sisqe 3-3.5m-ia.

saqarTvelos seismuri daraionebis mixedviT, teritoria Sedis 7 balian seismur

zonaSi.

saxide gadasasvlelis ubanze ar SeiniSneba saxifaTo geodinamikuri procesebi.

hidrologia da hidravlika

md. sefa saTaves iRebs mdinareTa sufsas da natanebis qveda dinebis dasawyisSi

ganlagebuli Senakadebis zonaSi sof. zedaubanTan, niSnulebze 200 m (umaRlesi

niSnuli 224.3 m) da erTvis Sav zRvas dasaxlebul punqტTan saqmagneTi. aR-

mosavleTidan dasavleTisken gaWimuli, Zlier ganviTarebuli hidrografiuli

qselis mqone auzis farTobia 33 km2,, sigrZe 14.4 km, Sua dinebaSi sigane

aRwevs 6 km-s.

gansaxilveli saxide gadasasvleliT md. sefa ikveTeba zeda nawilis boloSi,

niSnulze 44m. am niSnuls zeviT ganlagebuli, farTo ovaluri formis auzis

farTobia 10.km, sigrZe 5,1 km, saSualo qanobi 0,133. danawevrebuli, borcviani

reliefis mqone auzis maqsimaluri siganea 3.2 km da, mTliani auzis nairad, igi

gamoirCeva Zlier ganviTarebuli hidrografiuli qseliT.

niSandoblivia, rom, md. sefas auzis gansaxilveli nawili imyofeba raionSi,

romelic xasiaTdeba Zlieri Camonadenis formirebisTvis maqsimalurad

xelSemwyobi parametrebiT saqarveloSi: klimaturi koeficienti 9 da niadagis

kategoria 6 (mZime Tixnarebi, Tixebi). auzis gatyianeba ar aWarbebs 50 %-s.

md. sefa miekuTvneba Savi zRvis mdinareTa tips, TqeSuri genezisis wyalmova-

rdnebiT mTeli wlis ganmavlobaSi. gazafxulis wyaldidoba, romelic iwyeba

martis dasawyisSi, Zalian moklea da ar iwvevs doneTa mniSvnelovan awevas. za-

9

fxulis da zamTris wyalmciroba aramdgradia, xSiri wvimuri wyalmovardnebis

gamo.

landSaftebi da mcenareuli safari

საპროექტო ტერიტორია დაშორებულია დაცული ტერიტორიებიდან და ეკოლოგიური

თვალსაზრისით, არ განეკუთვნება სენსიტიურ უბნების რიგს.

ფიზიკურ-გეიგრაფიულად, მდ. სეფას ხეობა კავკასიონის მთიანეთის ოლქის დასავლეთ

კავკასიონის ქვეოლქში შედის (უკლება 1981). მცენარეულობის სარტყლიანობის კოლხური

ტიპი წარმოდგენილია სამი სარტყლით - ტყის, სუბალპური, ალპური. ტყე თავის-თავად

იყოფა სამ ქვესარტყლად ა. შერეული ფართოფოთლოვანი ტყეების ქვესარტყელი; ბ.

წიფლნარი ტყეების ქვესარტყელი; გ. მუქწიწვიანი ტყეების ქვესარტყელი.

საპროექტო ტერიტორია მდებარეობს შერეული ფართოფოთლოვანი ტყეების ქვესარტყელში,

იგი მდებარეობს სოფლებ ზემო ნატენების, ქვემო ნატანების, შრომის, ხრიალეთისა და

საკვიას შორის, ამიტომ ლანდშაფტი აქ -დეგრადირებულია. ტყე საპროექტო უბნის

მიმდებარე ტერიტორიაზეც კი (ზემოქმედების არის გარეთ) არსად არ გვხვდება. მიმდებარე

ტერიტორიაზე, მცენარეულ საფარში უხვადაა ინვაზიური სახეობები, როგორც ხეებს შორის,

ასევე ბალახეულსა და ბუჩქნარში. მდინარის პირას არაა ჭალის ტყე (მურყანი და ტირიფის

უწყვეტი კორომები), იგი ასევე დეგრადირებულია. ე.ი. მცენარეული საფარი არ ქმნის

შერეული ფართოფოთლოვანი ტყეებისათვის დამახასიათებელ სტრუქტურებს. ტერიტორია

მთლიანად მდებარეობს მეორადი მდელოს და სოფლის ტიპის დასახლები ლანდშაფტში.

უშუალოდ საპროექტო უბანი, სადაც დაგეგმილია ახალი ხიდის მშენებლობა, წარმოადგენს

არსებული გზის და დროებითი ლითონის „სარმის ტიპის“ ხიდის განლაგების უბანს და

შესაბამისად, პროექტი არ იქონიებს ახალ „ანაბეჭდს“ ლანშაფტზე და არ გამოიწვევს

რამდენადმე მნიშვნელოვან ზემოქმედებას მცენარეულ საფარზე. ზემოქმედების ქვეშ ჰყვება

მხოლოდ გზისპირა ხელოვნური მწვანე ნარგავის მცირე ნაწილი: ორი ფიჭვი, ერთი ნაძვი და

ჭალაში, გაბიონების ძირში წამოზრდილი ხვალოს (Populus hybrida - ჭალის ტყის

დეგრადირებული ფრაგმენტებისათვის დამახასიათებელი სახეობა) რამდენიმე ახალგაზრდა

ნერგი.

10

fauna

ზოოგეოგრაფიულად სამხრეთ კავკასია შედის პალეარქტიკის ოლქის აღმოსავლეთ

ხმელთაშუაზღვის ქვეოლქში. მდ. სეფას ხეობა კი მდებარეობს ამ ქვეოლქის კავკასიურ

მხარეში (Верещагин 1959; Гаджиев 1986). ფიზიკურ-გეიგრაფიულად კავკასიონის

მთიანეთის ოლქის დასავლეთ კავკასიონის ქვეოლქში შედის (უკლება 1981). მცენარეული

საფარი არ ქმნის ნორმალურ პირობებს შერეული ფართოფოთლოვანი ტყეებისათვის

11

დამახასიათებელი ცხოველებისათვის. საპროექტო ტერიტორია მთლიანად მდებარეობს

მეორადი მდელოს ლანდშაფტში და დასახლებებში.

საპროექტო ტერიტორიაზე, მისი განლაგებიდან გამომდინარე, შეიძლება ვნახოთ მხოლოდ

სინანთროპული ცხოველები (დასახლებულ პუნქტებში) და ყველაზე პლასტიური სახეობები,

რომლებიც ეგუებიან ძლიერ დეგრადირებულ ეკოსისტემებს, თუმცა ისინიც როგორც წესი

მცირე რაოდენობით გვხვდება.

უშუალოდ ხიდთან შეიძლება შევხვდეთ შემდეგ სახეობებს:

ძუძუმწოვრები – გრძელკუდა კბილთეთრა (Crocidura gueldenstaedtii), ჯგუფი „ულვაშა

მღამიობი“ („Myotis mystacinus” group)*, ტყის მღამიობი (Myotis nattereri), წყლის მღამიობი

(Myotis daubebtonii), წითური მეღამურა (Nyctalus noctula), ჯუჯა ღამორი (Pipistrellus

pipistrellus), ჩვეულებრივი მეგვიანე (Eptesicus serotinus), დედოფალა (Mustela nivalis), ტყის

ძილგუდა (Dryomys nitedula), ბუჩქნარის მემინდვრია (Microtus majori), კავკასიური ტყის თაგვი

(Sylvaemus fulvipectus), მცირე ტყის თაგვი (Sylvaemus uralensis), სახლის თაგვი (Mus musculus),

შავი ვირთაგვა (Rattus rattus), რუხი ვირთაგვა (Rattus norvegicus).

ფრინველები – სოფლის მერცხალი (Hirundo rustica), ქალაქის მერცხალი (Delichon urbica),

ჭინჭრაქა (Troglodytes troglodytes), ტყის ჭვინტაკა (Prunella modularis), გულწითელა (Erithacus

rubecula), ჩვეულებრივი ბოლოცეცხლა (Phoenicurus phoenicurus), შავი შაშვი (Turdus merula),

წრიპა (Turdus philomelos), ჩხართვი (Turdus viscivorus), შავთავა ასპუჭაკა (Sylvia atricapilla), რუხი

მემატლია (Muscicapa striata), ყვავი (Corvus cornix), ჭილყვავი (Corvus frugilegus), სკვინჩა

(Fringilla coelebs), ჩიტბატონა (Carduelis carduelis), მეკანაფია (Carduelis cannabina), მეფეტვია

(Miliaria calandra), სახლის ბეღურა (Passer domesticus), მინდვრის ბეღურა (Passer montanus).

ქვეწარმავლები – ჩვეულებრივი ანკარა (Natrix natrix), დიდთავა ანკარა (Natrix

megalocephala), წყლის ანკარა (Natrix tesselata).

ამფიბიები – კავკასიური გომბეშო (Bufo verrucosissimus), მწვანე გომბეშო (Bufo viridis), ტბის

ბაყაყი (Pelophylax ridibundus).

ჩატარებული კვლევიდან ჩანს, რომ ს. შრომაში მდ. სეფაზე არსებული ხიდის ადგილას არ

ბინადრობს საქართველოს წითელი ნუსხით დაცული სახეობები, ამიტომ მათ შეუძლებელია

მიადგეთ რაიმე ზარალი.

12

4. socialuri zemoqmedebis analizi

4.1 სოციალური გარემო

ozurgeTis municipaliteti mdebareobs dasavleT saqarTvelos teritoriaze.

CrdiloeT ganedis 41056“ da aRmosavleT grZedis 41059“. misi farTobi Seadgens

693,35 km2.

ozurgeTs dasavleTiT esazRvreba Savi zRva, samxreTiT aWara-guriis qedi,

mdinare Coloqi da aWaris avtonomiuri respublika. aRmosavleTiT Coxatauris,

xolo CrdiloeTiT lanCxuTis municipaliteti.

შრომა — სოფელი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი

(შრომა, ვაკე,ზედუბანი, მოცვნარი, ორმეთი, ხრიალეთი).

მდებარეობს მდინარე სუფსის მარცხენა ნაპირზე, ზღვის დონიდან 80 მ. ოზურგეთიდან 36

კმ., ურეკის რკინიგზის სადგურიდან 6 კმ.

სოფლის ძველი სახელწოდებაა მიქელგაბრიელი. საბჭოთა პერიოდში შრომაში

მოჰყავდათ ჩაი. შრომის ორჯონიკიძის სახელობის კოლმეურნეობა რაიონში ყველაზე

მდიდარი იყო ნატანების შემდეგ

2002 წლის აღწერის მიხედვით სოფელში ცხოვრობდა 715 ადამიანი. 2010 წლის

მონაცემებით მოსახლეობის რაოდენობა არის 598 კაცი. მათი 95% ქართველია, აგრეთვე

ცხოვრობენ სომხები.

მოსახლეობის 6% ღარიბია. დასაქმებულია შრომისუნარიანი მოსახლეობის 7%

სოფელში არის საჯარო სკოლა.

მოსახლეობის სიმჭიდროვე არათანაბრად არის განაწილებული: ძირითადად

დასახლებულია სოფლის დაბლობი ადგილები.

მოსახლეობა ძირითადად დასაქმებულია სოფლის მეურნეობაში. ამჟამად მოსახლეობას

ძირითადად მოჰყავს სიმინდი და ციტრუსები. ადრე წლებში ძირითად წამყვან კულტურად

ჩაი ითვლებოდა, დღეს მისი წარმოება თითქმის აღარ ხდება. ნაკლებად განვითარებულია

მესაქონლეობა.

საპროექტოტერიტორიის სიახლოვეს, რომელიც არსებული გზის და ხიდის უბანს მოიცავს,

არ არის განლაგებული რაიმე ცნობილი მიწისზედა ძეგლი ან არქეოლოგიური ინტერესის

უბანი. მიუხედავად ამისა, მშენებლობისას განხორციელდება არქეოლოგიური

ზედამხედველობა.

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94_(%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98)

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98)

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%90

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%98

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%94

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_(%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98)

http://ka.wikipedia.org/wiki/2002

http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98

13

4.2 პროექტის სოციალური ზემოქმედება

სოფ. შრომაში მდ. სეფაზე არსებული xidi ver uzrunvelyofs უსაფრთხოების და

ტექნიკური normebiT gaTvaliswinebul moTxovnebs da saWiroa axali saxide

gadasasvlelis mSenebloba. ganaxlebuli gza da axali xidi uzrunvelyofs

mosaxleobis usafrTxo da efeqtur satransporto gadaadgilebas sof. Sromasa

da natanebs Soris da centralur satransporto magistralebamde.

gaumjobesebuli gzebi uzrunvelyofs adgilobrivi mosaxleobis ukeT

integracias qveynis mTel socialur-ekonomikur sistemaSi da bazrebis,

maragebisa da momsaxurebis ukeTes misawvdomobas. es moicavs samedicino

momsaxurebis droulad aRmoCenis gaumjobesebul SesaZleblobebsac.

mSeneblobasTan dakavSirebuli socialuri zemoqmedebebi

moklevadian perspeqtivaSi proeqts eqneba garkveuli sargebeli adgilobrivi

mosaxleobisaTvis, vinaidan igi Seqmnis dasaqmebis perspeqtivas (adgilobrivi

mosaxleobisaTvis Seiqmneba daaxloebiT 20 axali samuSao adgili).

proeqti ar aris dakavSirebuli kerZo sakuTrebaSi arsebuli miwis droebiT an

mudmivad dakavebis da sargeblobis aucileblobasTan. proeqti ar iqoniebs

gavlenas kerZo miwis mepatroneebze, maT qonebaze, kerZo biznesze, sasoflo-

sameurneo saqmianobaze an Semosavlis raime sxva wyaroze.

zemoqmedeba: mSeneblobiT SewuxebasTan (mtveri, emisiebi, xmauri) gamowveuli

uaryofiTi zemoqmedeba aris droebiTi, umniSvnelo da marTvadi kargi

samSeneblo praqtikebis gamoyenebiT.

Serbilebis zoma: mtveris kontroli wyliT morwyvis sSualebiT. sul mcire 2

cisternis gamoyeneba; xmauris kontroli, sayuCebis damontajeba aRWurvilobaze,

muSaoba dRis saaTebSi.

zemoqmedeba: daavadebaTa veqtorebis Seqmna, mag. koRoebis droebiTi gamravlebis

habitatebis Seqmna damdgari wylis gubeebiT, damdgari wylis obeiqtebiT Ria

karierebsa da karierebSi da sxv. rac xelsayrel pirobebs Seqmnis koRoebis

gamravlebisa da daavadebaTa sxva veqtorebisaTvis.

Serbilebis zoma: saWiroa gubeebis amoSroba. yvela xelovnuri gube unda

moispos gazafxulis dadgomamde. unda ganxorcieldes reliefisa da

landSaftis aRdgena.

zemoqmedeba: meoradi biologiuri dabinZureba (mag. jilexi) gamowveuli

niadaguri infeqciis arsebul kerebTan axlos miwis samuSaoebis

ganxorcielebiT (mag. jilexis araregistrirebuli samarxebi).

14

Serbilebis zoma: miwis gawmendisa da gaTxris samuSaoebis dros mudmivi

monitoringi. samSeneblo saqmianobis Sewyveta da SeCereba samarxis aRmoCenis

SemTxvevaSi. veterinaruli departamentis adgilobrivi samsaxuris Setyobineba

da samuSaoebis ganaxlebamde veterinaruli gauvnebelyofis uzrunvelyofa.

zemoqmedeba: saavtomobilo moZraobis saSiSi pirobebi, sadac xdeba

mSeneblobasTan dakavSirebuli satransporto nakadebis zeddeba arsebul

tradiciul satransporto nakadebTan

Serbilebis zoma: proeqtSi saTanado prevenciis zomebis da usafrTxoebis

niSnebis gaTvaliswineba gzebze, maT Soris - ganaTeba, mZRolebis instruqtaJi.

5. alternativebis analizi

msoflio bankis finansuri da teqnikuri mxardaWeriT saqarTvelos

regionaluri ganviTarebis saministros saavtomobilo gzebis departamenti

anxorcielebs rigi adgilobrivi gzebis reabilitaciis process. aRniSnuli

proeqtis mizania: (a) gaaumjobesos kavSiri adgilobriv doneze da Seamciros

satransportო xarjebi; (b) gazardos adgilobrivi produqciis

konkurentunarianoba (g) Seamciros adgilobrivi samSeneblo industriis

zarali da (d) Seamciros mcire biznesis xarjebi.

aRniSnuli proeqtis farglebSi msoflio bankis mier dafinansda natanebi-

Sroma-urekis adgilobrivi mniSvnelobis gzis reabilitaciis proeqti. proeqti

mdebareოbs dasavleT saqarTveloSi guriis regionSi. gza gadis ZiriTadad

mTagorian dasaxlebul punqtebSi.

gzis mTel rig monakveTebze kiuvetebi Sevsebulia gruntiT, ris gamoc wyali

moedineba miwis vakisze da iwvevs gverdulebisa da ferdobebis Carecxvas.

calkeul adgilebSi xreSiani safari garecxilia. Tixnari gruntebis

zedapiruli da Camonadeni wylebiT gajerebis Sedegad aRiniSneba deformaciebi,

jdenebi da ramdenime adgilas ferdobis Cacureba. aseT monakveTze saWiroa

Cawyvetili vakisis aRdgena. calkeul adgilebSi saWiroa miwis vakisis

gaganiereba sayrdeni kedlebis mowyobis saSualebiT.

saproeqto xidi ganTavsebulia zemodaRniSnuli gzis 10 km-ze. mdinare sefaze

aRniSnul teritoriaze droebiT aSenebulia liTonis “sarmis” tipis xidi, gab.

4.5m sigrZiT =28.0 m. xidi dayrdnobilia wolana burjebze. gzis

reabilitaciidan gamomdinare aRniSnuli xidi veRar uzrunvelyofs normebiT


mSenebloba.

yovelive zemoთ aRniSnulidan gamomdinare xidis adgilmdebareobis

alternativebi ar ganxilula. Ganxiluli da Tavidanve uaryofili iqna

15

proeqtis “ar ganxorcielebis” (nulovani varianti), , radganac xidis ar

aSenebis SemTxvevaSi mTlianad gzis reabilitaciis proeqtis ganxorcieleba

zrs kargavda.

6. mosalodneli garemosdacviTi zemoqmedebebi

ქვემოთ aRwerilia mosalodneli adgilobrivi da proeqt-specifikuri

zemoqmedebebi, romlebic dakavSirebulia ozurgeTis municipalitetis

teritoriaze mdinare sefaze xidis daproeqtebis, mSeneblobisa da

eqsploataciis fazebTan.

garemosdacviTi zemoqmedebebi – daproeqteba da winasamSeneblo faza

# daproeqtebasTan

dakavSirebuli

zemoqmedebebi

simwvave SeniSvna

1 Ria karierebis, narCenebis

ganTavsebis, asfaltis

Serevis ubnebis,

samSeneblo banakebis,

sawvavgasamarTi da

dasawyobebis adgilebis,

aRWurvilobis ezoebis

mdebareobis alternativebi.

saSualo mtveri/haeris dabinZureba, wylis

dabinZureba, landSaftis

degradaciis zemoqmedeba

damokidebulia adgilis swor

SerCevaze detaluri daproeqtebis

stadiaze an mobilizaciis stadiaze

(dagegmva xorcieldeba samSeneblo

kontraqtoris mier).

2 niadagis erozia –

droebiTi da mudmivi

sadrenaJe sistemebis,

Semakavebeli kedlebis,

bermebisa da yrilebis

daproeqteba, antieroziuli

sainJinro RonisZiebebis

dagegmva da pirvandeli

mdgomareobis aRdgenis

gegma.

saSualo saTanado daproeqteba

mniSvnelovania eroziisa da meoradi

zemoqmedebebis Sesamcireblad:

landSaftis degradacia da wylis

obieqtebSi danaleqis gazrda,

trasis mopirkeTebis neli daSla.

3 proeqtirebis

saerTaSoriso

standartebTan

Sesabamisoba.

saSualo usafrTxoeba; eqsploataciisa da

movla/SekeTebis efeqturoba.

4 xmauri da moZraobis

emisiebiT gamowveuli

saSualo moZraobasTan dakavSirebuli

emisiebi da xmauri sagrZnobia

16

Sewuxeba. mxolod mWidrod dasaxlebul

ubnebze, sadac sacxovrebeli

saxlebi mdebareobs samSeneblo

ubanTan an masalebis

transportirebis marSrutTan axlos.

garemosdacviTi zemoqmedebebi – mSeneblobis faza

# mSeneblobis faza.

potenciuri zemoqmedebebi

reabilitaciis samuSaoebis dros

simwvave SeniSvna

1 bunebrivi landSaftis ganadgureba

(relief, niadagi, mcenareuloba,

ekosistemebi, habitatebi da veluri

buneba) xidis da misasvleli gzis

gasxvisebis derefnis farglebSi.

mcire proeqtis Tnaxmad dagegmilia

misasvleli gzis

reabilitaciis erTiani

proeqtis farglebSi -

arsebuli xidis adgilze

axalis mSenebloba.

Sesabamisad, gasxvisebis

derefanis ukve moqceulia

urbanuli zemoqmedebis qveSa.

2 bunebrivi landSaftis ganadgureba

(reliefi, niadagi, mcenareuloba,

ekosistemebi, habitatebi da veluri

buneba) misasvlel gzebze, Ria

karieris teritoriaze,

nagavsayrelebze, samSeneblo

banakebsa da aRWurvilobis ezoebSi.

saSualo proeqtis zemoqmedeba

minimaluria, vinaiddan

proeqtis mier ganxorcieldeba

licenzirebuli

kontraqtorebis gamoyeneba,

romlebic ukve amuSaveben

arsebul karierebs.

nagavsayrelebi, samSeneblo

banakebi da aRWurvilobis

ezoebi sabolood iqneba

dadgenili winasamSeneblo

stadiaze samSeneblo

kontraqtoris mier. gzS-Si

mxolod SemoTavazebulia,

mcire banakis potenciuri

adgilmdebareoba sakuTriv

saxide gadasasvlelis

misadgomebTan. banaki moicavs

17

mxolod teqnikis gasaCerebel

ubans da erT-or trailers –

ofisisaTvis da yaraulis

gasaCereblad.

3 mewyerebi, Rvarcofebi da sxva

procesebi gzis Wrilze, rasac

gamoiwvevs samSeneblo saqmianoba

umniSvne

lo

mewyerebi da Rvarcofebi

saproeqto ubanze ar aris

aqtualuri.

4 gzis axali WrilebiT, SevsebiTa da

bunebrivi drenaJis droebiTi

gaWedviT gamowveuli erozia. gzis

vakisis qvemoT miwis erozia, rasac

gamoiwvevs daxuruli an Ria

sadrenaJe arxebi da

koncentrirebuli nakadebi

mcire mdinaris napirebis

lateraluri erozia ar aris

gamoxatuli. Zogadi da

adgilobrivi garecxvis

maCveneblebi

gaTvaliswinebulia proeqtSi.

5 saSualo Sewonili naleqis zrda

eroziis zemoqmedebis qveS moqceul

samSeneblo ubnebze, gzis axal

Wrilebze, Sevsebis adgilebsa da

nagavsayrelebze. wylis xarisxis

gaureseba da gazrdili naleqi

mcire mSeneblobasTan dakavSirebuli

sedimentaciis umniSvnelo

zrda aris gasaTvaliswinebeli.

6 mSeneblobis zemoqmedeba

mdinareebisa da nakadulebis wylis

ekosistemebze

mcire

saSualo

mde

mdinare sefa

7 niadagisa da wylis dabinZureba

mSeneblobis dros navTobiT, sapoxi

masalebiT, sawvaviTa da saRebaviT

gasxvisebis derefanSi, misasvlel

gzebze, samSeneblo banakebsa da

aRWurvilobis ezoebSi, asfaltis

Serevis adgilebSi

mcire zedapiruli wylis obieqti:

mdinare sefa

niadagis dabinZureba:

samSeneblo ubnaze;

banaki, (aRWurvilobis ezo) da

asfaltis Serevis adgilebi

8 cudi sanitaruli pirobebi da myari

narCenebis dayra banakebsa da

saSualo muSebi ar icxovreben banakebSi.

isini icxovreben axlomdebare

18

samuSao adgilebze (kanalizacia,

sanitaruli infrastruqtura,

narCenebis marTva)

soflebSi.

adgilebi ganisazRvreba

winasamSeneblo stadiaze

samSeneblo kotraqtoris mier.

gzS-Si mxolod

SemoTavazebulia, mcire banakis

potenciuri adgilmdebareoba

sakuTriv saxide

gadasasvlelis misadgomebTan.

9 samSeneblo narCenebi derefanSi da

gzispira nagavi.

narCenebi –

Zveli mopirkeTebis ayra.

betonisa da metalis konstruqciebi.

gzispira nagavi.

saSualo nayari warmoqmnili ZiriTadad

samSeneblo ubanze. samSeneblo

banakebSi.

arsebuli xidis demontaJis

procesSi.

samSeneblo masalebis

transportirebis marSrutze.

10 haeris dabinZureba transportis

moZraobisgan mSeneblobis dros

dasaxlebul teritoriaze,

romelsac kveTs gza, gansakuTrebiT

saqalaqo teritoria an mWidrod

dasaxlebuli soflebi.

adgilobrivi mtveri.

saSualo es ufro relevanturia im

samSeneblo ubnisaTvis,

romelic emijneba sacxovrebel

saxlebs, aseve samSeneblo

masalebis transportirebis

marSrutze. uSualod saxide

gadasasvlelis ubanz

sacxovrebeli saxlebi ar

gxvdeba, Sesabamisad –

zemoqmedebas adgili eqneba

masalebis transportirebis

trasis gaswvriv.

11 asfaltis qarxnebiT gamowveuli

haeris dabinZureba.

saSualo momwodeblis obieqtis

ganlagebis adgili.

12 xmauri transportis moZraobisgan

mSeneblobis dros dasaxlebul

saSualo es ufro relevanturia

saproeqto xidis samSeneblo

19

teritoriaze, romelsac kveTs gza,

gansakuTrebiT saqalaqo teritoria

an mWidrod dasaxlebuli soflebi.

adgilobrivi xmauri.

ubnisaTvis, romelic emijneba

sacxovrebel saxlebs, aseve



13 janmrTelobisaTvis safrTxis Seqmna

xmauriT, emisiebiT haerSi, mtvriT,

romelsac warmoqmnis transporti

samSeneblo samuSaoebis Sedegad da

Semdeg gadaaqvs qars.

saSualo es ufro relevanturia

saproeqto xidis samSeneblo

ubnisaTvis, romelic emijneba

sacxovrebel saxlebs, aseve



14 zemoqmedeba arqeologiur ubnebze mcire

samSeneblo ubani

15 moZraobisaTvis saSiSi pirobebi im

adgilebze, sadac mSenebloba

ikveTeba arsebul gzebTan

mcire xidis mSeneblobis etapze

ganxorcieldeba ukve arsebuli

xidis gamoyeneba

16 zemoqmedebebi arsebul

infrastruqturaze

mcire

infrastruqturuli

elementebis gadaadgileba

xidis mSeneblobis etapze ar

aris gaTvaliswinebuli.

17 avariebis riski, rac ukavSirdeba

moZraobasa da transports da

SeiZleba gamoiwvios Sxamiani

nivTierebis daRvra, asafeTqeblis

aqtivacia, sxeulis dazianebebi an

sicocxlis mospoba

mcire ZiriTad xidTan misasvleli

gzis teritoriaze.

garemosdacviTi zemoqmedebebi – eqsploataciis faza

# (axali saavtomobilo gzis da simwvave ubnebi

20

xidis fizikur arsebobasa da mis

funqcionirebasTan dakavSirebuli

zemoqmedeba)

20 bunebrivi landSaftis (reliefi,

niadagis safaris, mcenareebis,

saarsebo garemosa da cocxali

bunebis) grZlevadiani degradacia,

landSaftis damaxinjeba

magistralis gasxvisebis zolSi

umniSvnelo xidis mSeneblobis ubani

23 eroziuli procesebis gaZliereba

avtomagistralis derefanSi

saproeqto ubnis mimdebare

teritoriaze: eroziuli procesebi

stimulirebuli gzis mSeneblobis

Sedegad reliefis cvlilebiT an

eroziis gamomwvevi sxva

faqtorebiT.

erozia gzis vakisis qveS Ria an

daxuruli sadrenaJo arxebidan

wylis koncentrirebuli nakadebis

mimarTvis gamo

bunebrivi sadrenaJo gzebis

droebiTi amovseba nataniT.

mcire

lokaluri;

xidis mSeneblobis ubani da

misasvleli gzebi.

25 md. sefas hidrologiuri reJimis

Secvla, axali xidis mowyobis

gamo. am cvlilebis zegavlena

mimdebare teritoriebsa da

infrastruqturaze, saxnav miwebsa

ad ekositemebze.

mcire xidis mSeneblobisagan

damoukideblad mimdebare

teritoriaze sasurvelia

napirsamagri samuSaoebi;

26 zedapiruli da miwisqveSa drenaJis

reJimis cvlileba (miwis

samuSaoebis, Rrma Txrilebis

gaTxris da reliefis cvlilebis

gamo)

mcire xidis mSeneblobis ubani

27 Sewonili natanis moculobis zrda

wyaroebSi, ReleebSi da mdinareSi

gzis mSeneblobiT stimulirebuli

eroziis zemoqmedebis gamo. wylis

xarisxis gauareseba da natanis

umniSvnelo xidis mSeneblobis ubani da

xidis qvemoT, dinebis

mimarTulebiT

21

moculobis zrda.

28 niadagisa da wylis dabinZureba

zeTiT, sapoxi masalebiT, sawvaviTa

da saRebavebiT gzis gaswvriv

(avtotransportis moZraobis

intensifikaciis Sedegad)

umniSvnelo;

xidis mSeneblobis ubani

31 transportis moZraobis

intensifikacis Sedegad haeris

dabinZurebis zrda (mtveri, mavne

nivTierebaTa emisiebi)

umniSvnelo es ufro relevanturia


romelic emijneba

sacxovrebel saxlebs.

32 transportis moZraobis

intensifikaciasTan dakavSirebuli

manqanebis xmauris zrda

(gansakuTrebiT, dasaxlebul

adgilebSi, romelsac kveTs

mWidrod dasaxlebuli soflebis

zonaSi).



romelic emijneba


33 avtomagistralis gaswvriv

gazrdili gzispira nagvis

raodenoba


samSeneblo ubanze da

banakebTan.

36 saSiSroeba mosaxleobis

janmrTelobisaTvis dakavSirebuli

transportis moZraobis

intensifikaciis Sedegad haeris

dabinZurebasa (emisiebi, mtveri) da

xmaurTan.



romelic emijneba


37 kerZo miwis, sakuTrebis

aranebayoflobiTi ganTviseba

ar aris

mosalodneli

mosaxleobis fizikuri

adgilmonacvleoba an miwasTan

dakavSirebuli qonebis

dakargva ar aris

gaTvaliswinebuli

#

eqspluataciis fazis sagangebo

situaciaTa zemoqmedeba

diax/ara

simwvave

42 manqanebTan da sxva saxis

transportTan dakavSirebuli

ubeduri SemTxvevebis riski,

diax

uniSvnelo

ubeduri SemTxvevebis riski

mciredad matulobs

gamomdinare iqidan, rom xidis

22

romlebmac SeiZleba gamoiwvios

toqsikuri nivTierebebis daRvra.

da misasvleli gzis xarisxis

gazrdasTan erTan moimatebs

avtomobilebis gadaadgilebis

siCqarec.

7. Semarbilebeli RonisZiebebi da garemosdacviTi marTvis gegma

samSeneblo kontraqtoris valdebuleba, daicvas garemosdacviTi marTvis

moTxovnebi, romlebic aRwerilia gzS-Si, unda Setanil iqnes kontraqtis

pirobebSi (mag. gzS an mxolod gmg SeiZleba daerTos xelSekrulebas da gaxdes

misi ganuyofeli nawili).

samSeneblo kontraqtori valdebulia, gamoyos garemosdacviTi specialisti

garemosdacviTi sakiTxebis samarTavad da kontraqtoris ganxorcielebis gegmis

SesamuSaveblad (winamdebare gmg safuZvelze) saqmianobis ufro detaluri

aRweriT (grafiki, CarTuli personali, aucilebeli resursebi da sxv.).

inertuli narCenebisa da qvebis ganTavsebis gegma (an proeqti) da sakompensacio

xeebis dargvis proeqti (Tuki gamosayenebelia an moTxovnili garemos dacvis

saministros mier) unda SemuSavdes samSeneblo kontraqtoris mier, xolo

Sesabamisi xarjebi aisaxos mSeneblobis zogad biujetSi. inertuli narCenebisa

da qvis ganTavsebis gegma da ganTavsebis adgilebi unda SeTanxmdes garemos

dacvis saministrosTan. inertuli narCenebisa da qvis ganTavsebis gegma, aseve

sakompensacio xeebis dargvis gegma unda Seyvanili iqnes saboloo gmg-Si

(kontraqtoris ganxorcielebis gegma). gegmis saboloo versia unda SeTanxmdes

sagzao departamentTan.

gamoyenebuli unda iqnes mxolod kanonierad registrirebuli mimwodeblebi

saTanado nebarTvebiTa da licenziebiT. es exeba karierebis operatorebs,

asfaltis mimwodeblebs. nebarTvasa da licenziis pirobebTan Sesabamisobis

gadamowmeba warmoadgens erTaderT saSualebas, romelic eqneba proeqts da

romliTac SesaZlebelia mimwodeblis saqmianobasTan dakavSirebuli

zemoqmedebebis Serbileba. Tuki samSeneblo kompania gadawyvets sakuTari

karierebis gamoyenebas, saWiroa Sesabamisi licenziis miReba garemos dacvis

saministrosgan. samSeneblo kontraqtorma SeiZleba miiRos gadawyvetileba,

TviTon daamontaJos asfaltis Semrevi qarxana proeqtisaTvis aucilebeli

asfaltis sawarmoeblad. am SemTxvevaSi aucilebelia calke gzS da

garemosdacviTi zemoqmedebis nebarTvis miReba.

gmg ganxorcielebis instituciuri CarCo

samSeneblo kontraqtori valdebulia gmg-s Sesrulebasa da mSeneblobis kargi

praqtikis ganxorcielebaze. am valdebulebebis Sesasruleblad kontraqtors

23

unda hyavdes sul mcire erTi garemosdacviTi specialisti, romelsac srulad

esmis gmg rekomendaciebi da SemoTavazebul Serbilebis RonisZiebebis

profesiulad Caaqsovs konstraqtoris yoveldRiur saqmianobaSi.

sagzao departamenti mier daniSnuli samuSaoebis teqnikuri zedamxedveli

pasuxismgebelia saproeqto teritoriaze velSi muSaobasa da samuSaoebis

adgilze zedamxedvelobaze, aseve sainJinro proeqtTan Sesabamasobis

uzrunvelyofaze, samuSaoebis xarsxianad Sesrulebaze. igi aseve

uflebamosilia kontraqtoris mier gmg-s aRsrulebis midevnebaze,

SemoTavazebuli RonisZiebebidan nebismier gadaxvevis aRmoCenaze, aseve

gauTvaliswinebeli garemosdacviTi sakiTxebis identificirebaze samuSaoebis

ganxorcielebis nebismier etapze.

sagzao departamenti uzrunvelyofs samuSaoebis zogad Sesabamisobas

garemosdacviT TvalsazrisiT teqnikuri zedamxedvelisa da kontraqtoris

xarisxiani muSaobis xarjze.

gmg Sesrulebis angariSgeba

kontraqtori garemosdacviTi specialistis meSveobiT yovelTviurad moamzadebs

gmg Sesrulebis angariSebs. es angariSebi unda Seicavdes informacias im

saqmianobis ZiriTadi tipebis Sesaxeb, rac ganxorcielda saangariSgebo

periodis manZilze, nebismieri gawmendis/nebarTvebis/licenziebis Sesaxeb, rac

saWiro gaxda am saqmianobis gansaxorcieleblad, gamoyenebuli Serbilebis

zomebis Sesaxeb, agreTve mimwodeblebTan, adgilobriv xelisuflebasTan,

zemoqmedebis qveS moqceuli sazogadoebebTan urTierTobaSi warmoSobili

garemosdacviTi sakiTxebis Sesaxeb da sxv. kontraqtoris yovelTviuri

angariSebi unda waredginos teqnikur zedamxedvelsa da sagzao departaments.

teqnikuri zedamxedveli amzadebs yovelTviur angariSebs gmg ganxorcielebisa

da kontraqtoris mier garemosdacviTi moTxovnebis Sesrulebaze. es angariSebi

unda efuZnebodes kontraqtoris angariSebsa da maTi Sinaarsis analizs.

teqnikuri zedamxedveli afasebs, ramdenad zustia kontraqtoris angariSebSi

warmodgenili faqtobrivi informacia, Seavsebs iq arsebul xarvezebs da

Seafasebs kontraqtoris mier gamoyenebuli Serbilebis RonisZiebebis

adeqvaturobas. teqnikuri zedamxedveli xazs usvams gmg-sTan nebismieri

Seusabamobas, wamowevs kontraqtoris mier aRZrul an zedamxedvelis mier

gamovlenil mwvave sakiTxebs da SeimuSavebs winadadebebs gamasworebeli

qmedebebis Sesaxeb.

sagzao departamenti uzrunvelyofs, rom kontraqtorisa da teqnikuri

zedamxedvelis yovelTviuri angariSebi gmg ganxorcielebis Sesaxeb da

kontraqtoris garemosdacviTi saqmianobis Sesaxeb droulad miewodeba

garemosdacviT specialistebs departamentis SigniT.

24

gmg darRvevis gamosworeba

sagzao departamenti, rogorc samSeneblo samuSaoebis klienti, pasuxismgebeli

iqneba kontraqtoris mier xelSekrulebis pirobebis dacvaze, rac moicavs gmg

Sesrulebas. umniSvnelo darRvevisaTvis, rac iwvevs droebiT, magram Seqcevad

zians, kontraqtors miecema 48 sT problemis gamosworebisa da garemos

aRdgenisaTvis. Tuki aRdgeniTi samuSaoebi damakmayofilebelia am periodis

gasvlis Semdeg, sxva zomebi ar miiReba. Tuki viTarebis gamosworeba ver

xerxdeba am vadaSi, sagzao departamenti daiqiravebs sxva kontraqtors

aRdgeniTi samuSaoebis sawarmoeblad, xolo am samuSaoebis Rirebulebas

gamoaklebs damrRvevi kontraqtoris Semdegomi gadaxdidan. mniSvnelovani

darRvevisaTvis, rac gamoiwvevs grZelvadiani an Seuqcevad zians,

gaTvaliswinebulia finansuri jarima xelSekrulebis fasis 1 % odenobiT

aRdgeniTi samuSaoebis Rirebulebis garda.

sagzao departamentis instituciuri SesaZleblobebi

sagzao departamentis SigniT, teqnikuri politikis departamentSi arsebobs

garemosdacviTi ganyofileba. amJamad, ganyofilebis xelmZRvanelis garda, aq

muSaobs ori garemosdacviTi specialist, romelmac gaiara profesiuli

treiningi samuSao adgilas msoflio bankis teqnikuri daxmarebis farglebSi

sagzao departamentSi. sagzao departamentis amjamindeli garemosdacviTi

SesaZleblobebi saWiroebs gaZliarebas, raTa uzrunvelyofili iqnes sruli

garemosdacviTi Sesabamisoba proeqtis farglebSi. miuxedavad imisa, rom

samuSaoebis xarisxis yoveldRiuri kontroli gadabarebuli iqneba samuSaoebis

sainJinro zedamxedvlze, sagzao departaments udna hyavdes Sesabamisi kadrebi,

rom zedamxedveloba gauwios teqnikuri zedamxedvelis muSaobas da SeimuSavos

gadawyvetilebebi im sakiTxebis gadasawyvetad, romlebic zedamxedvelma

SeiZleba aRZras sagzao departamentis winaSe.

ganxorcielebis Rirebuleba

garemosdacviTi saqmianobis Rirebuleba, rac ukavSirdeba samSeneblo saqmianobas, Seyvanili unda iyos mSeneblobis kontraqtSi. nayaris ganTavsebasTan dakavsirebuli xarjebi ar aris didi, vinaidan WrilSi

miRebuli nayaris didi nawili gamoyenebul iqneba yrilebis Sesavsebad, xol

danarCeni nawili gamoyenebul iqneba mimdebare teritoriaze daWaobebuli

ubnebis dasasrobad da amosavsebad.

detaluri proeqtirebis etapze SesaZlebelia saWiro gaxdeba arqeologiuri

kvlevebis Catareba. am kvlevebisaTvis saWiro xarjebi gaTvaliswinebuli unda

iyos biujetSi.

25

zogierTi mcire xarji mosalodnelia gzS da gmg sajaro konsultaciebTan

dakavSirebiT. maT dafaravs sagzao departamenti.

ZiriTadi xarjebi ukavSirdeba garemosdacviTi da jandacvis specialistebis

daqiravebas da warmoadgens daaxloebiT 60 000 lars yovelwliurad.

26

garemosdacviTi marTvis matrica

mSeneblobis fazaze gansaxorcielebeli Serbilebis zomebi

cxrili

zemoqmedebebi ubnebi Serbilebis zomebi/Rirebulebebi periodi pasuxismgebloba

ganxorcielebaze

pasuxismgebloba

monitoringze

bunebrivi landSaftis

ganadgureba (reliefi,

niadagi, mcenareuli

safari, ekosistemebi,

habitatebi da veluri

buneba) trasis derefanSi.

saqmianoba: miwis gawmenda,

niadagis moSoreba da

gaTxrebi

samSeneblo ubani da

samSeneblo banakebi

miwis gawmendis samuSaoebis dawyebamde

ganxorcieldeba winaswari kvleva

faunisaTvis zianis miyenebis Tavidan

acilebis mizniT

ormoebsa da TxrilebSi datovebuli

iqneba joxebi, raTa mcire zomis

ZuZumwovrebma SeZlon gamosvla.

niadagis zeda fenis (topsoili)

Senaxvis qvemoT aRwerili praqtika

iqneba ganxorcielebuli, xolo

Senaxuli topsoili gamoyenebuli

iqneba aRdgenisa da gamwvanebis dros.

miwis gawmendis

samuSaoebis

dawyebamde

gaTxrebis

dros

miwis

gawmendidan

aRdgenamde

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

27


ganadgureba (reliefi,

niadagi, mcenareuli

safari, ekosistemebi,

habitatebi da veluri

buneba) misasvlel gzebze,

karierebze, narCenebis

ganTavsebis adgilebSi,

samSeneblo banakebSi da

aRWurvilobis ezoebSi.

banakebi;

karierebi:

narCenebis

ganTavsebis

adgilebi,

samSeneblo banakebi

da aRWurvilobis

ezoebi

winaswari kvleva florisa da

faunisaTvis zianis miyenebis Tavidan

acilebis mizniT;

floris iSviaT an dacul saxeobebze

zemoqmedebis Tavidan acilebis

SeuZleblobis SemTxvevaSi unda

daigegmos da ganxorcieldes dargvis

programa;

ormoebsa da TxrilebSi datovebuli

iqneba joxebi, raTa mcire zomis

ZuZumwovrebma SeZlon gamosvla;

niadagis zeda fenis (topsoili)

Senaxvis qvemoT aRwerili praqtika

iqneba ganxorcielebuli, xolo

Senaxuli topsoili gamoyenebuli

iqneba aRdgenisa da gamwvanebis dros;

SemuSavebuli da ganxorcielebuli

miwis gawmendis

samuSaoebis

dawyebamde

gaTxrebis

dros

miwis

gawmendidan

aRdgenamde

samSeneblo

samuSaoebis

dasrulebis

Semdeg

daproeqtebisa

da mSeneblobis

kompania

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

28

iqneba gamwvanebis gegma;

md. sefas napirebis erozia marcxena da marjvena

napiri

teqnikuri proeqti iTvaliswinebs,

rogorc adgilobriv da zogadi

warecxvis maCveneblebs, aseve

lateraluri eroziis tendencias.

saWiroebis SemTxvevaSi SemuSavdes

napirgamagrebis calke proeqti.

amJamad amis saWiroeba ar arsebobs.

detaluri

proeqtirebis

etapi

mSeneblobis

periodi

daproeqtebisa

da mSeneblobis

kompania

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

misasvleli gzis axali

WrilebiT gaaqtiurebuli

eroziuli procesebi da

bunebrivi sadrenaJe gzebis

droebiTi avseba

danaleqiT.

Wrilebis ferdebze

da mdinaris napiris

Semqmnel terasebze

droebiTi an mudmivi antieroziuli

RonisZiebebi gatardeba detaluri

proeqtis mixedviT (droebiTi drenaJi,

bio-leibebi an geo-teqstiluri

safarebi, bermebi da sxv.).

danaleqis zemoqmedebis

Sesarbileblad ganxorcieldeba

Semdegi zomebi:

- miwis gadatana mxolod mSral periodebSi;

- yvelaze mowyvladi niadagis ubnebis dacva mulCirebiT;

- sadrenaJe arxebsi dacva bermebiT, Calisa da qsovilis barierebiT;

- danaleqis Semkrebis damontaJeba.

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

misasvleli gzis yrilis

qvemoT arsebuli miwis

erozia daxuruli da Ria

drenaJebidan mimarTuli

xidis da

satransporto

kvanZis struqturebs

mSeneblobiT gamowveuli eroziis

Sesarbileblad gamoyenebuli iqneba

Semdegi zomebi:

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

29

koncentirebuli nakadebis

Sedegad.

qvemoT; - agebuli iqneba saTanado zomis wvimis wylis arxebi;

- sadrenaJe milebi ise iqneba daproeqtebuli, rom Tavidan iqnes acilebuli kaskaduri efeqti;

- uzrunvelyofili iqneba monacvleobiTi drenaJis struqturebi;

- wyalmimRebi zedapiri mopirkeTebuli unda iyos qviTa da betoniT.

garemos dacvis

inspeqcia

niadagis humusuri fenis

dakargva araswori

Senaxvis gamo.

samSeneblo samuSaoebi

gavlenas moaxdens

niadagis nayofier fenaze,

romelic mdidaria

mcenareebisa da

mosavlisaTvis saWiro

nivTierebebiT

samSeneblo ubani

samSeneblo banaki

kontraqtori ganaxorcielebs Semdegs:

- niadagis humusuri fenis moxsna 15 sm-mde siRrmeze da Senaxva yrilebSi, romelTa simaRle ar aRemateba 2 m-s, xolo ferdobis qanobi – 1:2;

- niadagis humusuri fenis dasawyobeba misi fizikur-qimiuri da biologiuri Tvisebebis SesanarCuneblad. Senaxuli niadagis humusuri fena gamoyelebuli iqneba zemoqmedebis qveS moqceuli ubnebsa da SemoTavazebuli gamwvanebis zolebSi;

- niadagis humusuri fenis yrilebis monitoringi, xolo nebismieri negatiuri pirobis aRmoCenis SemTxvevaSi makoreqtirebeli zomis gatareba, rogoricaa:

anaerobuli mdgomareoba – yrilis gadabruneba an saventilacio xvrelebis Seqmna yrilSi;

erozia – droebiTi damcavi Slamis barierebis Seqmna

mSeneblobis

dros:

topsoilis

aRebidan

aRdgenis

dasrulebamde

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

30

yrilebis irgvliv. samSeneblo moednebsa da

gzis axal Wrilebze,

inertuli masalebisa da

narCenebis ganTavsebis

adgilebze eroziis

Sedegad mdinareebSi

Sewonili danaleqis da

simRvrivis zrda; wylis

xarisxis gauareseba da

danaleqis gazrda

Wrilebis ferdebze

da mdinaris napiris

Semqmnel terasebze

Serbilebis strategia: Tavidan

acileba droebiTi antieroziuli

zomebis gatarebiT, rogoricaa

droebiTi drenaJi, danaleqis

droebiTi Semkrebebi da Semakavebeli

guburebi da sxv.

- mowyvladi zedapirebis dava naWriT;

- Semakavebeli guburebis mowyoba

danaleqis moculobis

Sesamcireblad wylis obieqtebSi

CaRvramde.

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

niadagis da zedapiruli

wylebis dabinZureba

navTobiT, sapoxi

masalebiT, sawvaviTa da

saRebaviT derefanSi,

xidebsa da aRWurvilobis

ezoebSi samSeneblo

saqmianobisa da

samSeneblo aRWurvilobis

muSaobis Sedegad;

mSeneblobaSi

gamosayenebeli masalebi

warmoadgens dabinZurebis

potenciur wyaros

sawvavis, sapoxi masalebis,

qimiuri nivTierebisa da

saSiSi masalebis

niadagi – yvela

samuSao ubanze;

mdinare sefa

kontraqtori uzrunvelyofs Semdegs:

- daRvrebze reagirebis procedurebis momzadeba da gegmis wardgena sagzao departamentisaTvis dasamtkiceblad;

- mSeneblobaSi dasaqmebuli pirebis treiningi sawvavTan mopyrobasa da daRvris kontrolis procedurebSi;

- saSiSi nivTierebebis Senaxva yrilebze daluquli plastikatis furcelze minimum 100 m-Si wylis obieqtebidan. saSiSi narCenebi ar unda iqnes Senaxuli Semdeg adgilebSi:

• md. sefas napirebidan 100 m-Si;

• dasaxlebuli punqtebidan, kulturuli an arqeologiuri ubnebidan 500 m-Si;

- samSeneblo ubnebze sawvaviT

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

31

arasworma Senaxvam da

mopyrobam, aseve maTma

potenciurma daRvram

SeiZleba ziani miayenos

garemosa da mSeneblobaSi

dasaqmebuli muSebis

janmrTelobas.

gamarTvis dros gamoyenebuli iqneba Semwovi baliSebi da/an Cala daRvris minimizaciis mizniT. es baliSebi da Cana dawyobili iqneba sawvaviT gamarTvis dawyebamde. gruntisa da zedapiruli wylebis dabinZirebuli riski Semcirdeba an aRmofxvrili iqneba dabinZirebuli miwis dauyovnebliv moSorebiT. dabinZurebuli niadagi da absorbentebi moSorebuli, Senaxuli da damuSavebuli iqneba, rogorc saSiSi narCenebi. mniSvnelovani daRvris SemTxvevaSi Setyobineba gaegzavneba Sesabamis pasuxismgebeli pirs, samuSaoebi SeCerdeba dabinZurebis riskis aRmofxvramde. sawvaviT gamarTva yovelTvis ngaxorcieldeba gamarTuli saTanado aRWurvilobis meSveobiT (mag. Sesabamisi zomis sacmebi) da mxolod gamocdili da kvalificiuri pirebis mier.

samSeneblo narCenebi

derefnis gawvriv:

- Warbi miwa da qvebi, daSlili struqturebi, SefuTva da sxv.

- ayrili asfalti;

- betoni da metalis

samSeneblo ubnebi Sefasdes da, Tu saWiro gaxda,

SemuSavdes narCeni inertuli masalisa

da qvebis ganTavsebis gegma

adgilobriv xelisuflebasTan

SeTanxmebuli narCenebis ganTavsebis

uzrunvelyofa;

mobilizaciis

stadia

mSeneblobis

dros

daproeqtebisa

da mSeneblobis

kompania

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

32

konstruqciebi.

adgilobrivi mosaxleobisaTvis Warbi

qvebis gadacema, rac darCeba

gamoyenebis Semdeg;

nebismieri narCenebis adgilobriv

xelisuflebasTan SeTanxebul uaxloes

nagavsayrelze ganTavseba. umTavresi

mizania, ar daziandes Rirebuli

landSafti an niadagi an sxva

ekologiurad mowyvladi elementi.

ayrili asfalti xelmeored unda iqnes

gamoyenebuli.

ayrili metalis konstruqciebi

jarTad unda Cabardes.

kadrebi, vinc CarTuli iqneba saSiS da

arasaSiS narCenebTan mopyrobaSi,

gaivlian specialur treinings Semdeg

sferoebSi:

- narCenebTan mopuroba; - narCenebis gauvnebelyofa; da - narCenebis Senaxva.

mSeneblobis

dros

33

nebismieri saxis narCenis dawva

samSeneblo ubanze akrZalulia, garda

moWrili xeebisa da buCqebis naTalisa

da mcire zomis totebisa, romlebic

umjoesia daiwves, rom Tavidan iqnes

acilebuli parazitebis gavrceleba.

mobilizaciis

faza da

mSeneblobis

stadia

samSeneblo transportisa

da aRWurvilobis emisiebi,

rac iwvevs haeris

dabinZurebas

samSeneblo ubnebi

samSeneblo masalis

transportirebis

marSrutis gaswvriv.

- yvela samSeneblo transportisa da mowyobilobis emisiebis done unda Seesabamebodes saqarTvelos standartebs.

- nebismieri samsxvrevela da betonis qarxana ganTavsebuli iqneba dasaxlebuli punqtebis gareT.

- daculi iqneba Zravis movlis grafiki da standartebi da movlis pirobebi.

- yvela satransporto saSualeba da qarxana imgvarad iqneba Senaxuli, rom emisiebma ar Seuqmnas diskomforti muSebsa da adgilobriv mosaxleobas.

- uzrunvelyofili iqneba dizelis Zravebis sistematuri movla emisiebis minimizaciis uzrunvelsayofad, mag. sawvavis inJeqtorebis gawmenda. rutinuli movla unda Seesabamebodes maRal standartebs, raTa uzrunvelyofili iqnes satransporto saSualebebis usafrTxoeba da emisiebis minimizacia.

- satransporto saSualebebis sawvaviT gamarTva ganxorcieldeba imgvarad, rom Tavidan iqnes acilebuli aqroladi organuli

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

34

naerTebis narCeni emisiebi sawvavis sacmebisa da saqaCebisa da gadaxuruli rezervuarebis gamoyenebis meSveobiT (sawvavis Sesanaxad ar iqneba gamoyenebuli Ria konteinerebi).

mtvris warmoqmna

samSeneblo ubnebze,

masalebis dasawyobebis

adgilebsa da misasvlel

gzebze.

mtveri warmoadgens

diskomforts, rac iwvevs

garemos Sewuxebasa da

muSebisa da adgilobrivi

mosaxleobis

janmrTelobaze

zemoqmedebas

samSeneblo ubnebi - gatarebuli iqneba yvela RonisZieba mtvris donis Sesamcireblad damgebi qarxnebisa da gadasatani samsxvrevelebidan wylis misxmiTa da Sekavebis sxva zomebiT;

- mSrali amindis dros inertuli masalebisa da qviSis gadamzidavi satransporto saSualebebi gadaxuruli iqneba brezentiT. samSeneblo ubnebi da saWiroebis mixedviT adgilobrivi gzebi morwyuli iqneba;

- muSebi uzrunvelyofili iqnebian saWiro aRWurvilobiT, mag. karierbze, qvebis msxvrevisas;

- gadazidvis gansazRvruli marSrutebis gamoyeneba da moZraobis siCqaris SezRudva moZraobis marTvis saTanado dagegmvis meSveobiT;

- samSeneblo masalebisa da dasawyobebis ubnebis gadaxurva.

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

satransporto

saSualebebiT gamowveuli

xmauriT dabinZureba

mSeneblobis dros

dasaxlebul soflebSi.

samSeneblo ubnis

mimdebared.

samSeneblo masalis

transportirebis

marSrutis gaswvriv.

mayuCebis gamoyeneba aRWurvilobaze.

rutinuli movla unda Seesabamebodes

maRal standartebs, raTa Sesabamisi

satransporto saSualebebi iyos

usafrTxo da Semcirdes xmauris

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

35

adgilobrivi xmauri emisebi. adgilze gamoyenebadi yvela

qarxana sistematurad iqneba

Semowmebuli, raTa iyos gamarTuli da

Semcirdes xmauris done.

unda aikrZalos Ramis samuSaoebi

dasaxlebuli punqtebis siaxloves.

infrastruqtura. ZiriTadi

infrastruqturuli

elementi, romelic

SeiZleba moeqces

zemoqmedebis qveS, aris

infrastruqturis dacva. amJamad ar

aris dadgenili raime

infrastruqturuli

elementisdazianebis riski da

gadatanis aucilebloba.

mSeneblobis dros unda

ganxorcieldes mudmivi monitoringi.

zianis SemTxvevaSi uzrunvelyofili

unda iqnes sruli aRdgena.

mosamzadebeli

samuSaoebi

mSeneblobis

dawyebamde

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

karierebi

karierebis eqsploatacia

gzis yrilebis, xidebis

misasvlelebis

mSeneblobisaTvis, miwis

potenciuri dakargvisa da

degradaciis riskiT

savaraudod

karierebis

adgilmdebareoba

gansazRvreba

kontraqtoris mier

inertuli masalebi mopovebuli iqneba

ukve arsebuli karierebidan,

romlebic aRWurvili arian

saTanado licenziiT. licenziebis

moqmedebis kontroli (licenzia

gaicema eqsploataciis limitebisa

da aRdgenis valdebulebebis

miTiTebiT).

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

inspeqcia

36

karierebis gazrdili

eqsploataciis potenciuri

zemoqmedeba iqtiofaunaze,

gruntis wylebsa da

landSaftze

saWiroebis SemTxvevaSi gaixsneba axali

karierebi da saTanado licenziebi

mopovebuli iqneba energetikisa da

bunebrivi resursebis

saministrosgan.

gatardeba RonisZiebebi niadagis

konservaciisaTvis. karieris

daxurvis Semdeg ganxorcieldeba

niadagis aRdgena licenziis

pirobebis Sesabamisad.

satransporto saSualebebis moZraobis

kontroli karierebze. Tavidan unda

iqnes acilebuli wylis obieqtebis

gadakveTa, navTobis an sawvavis

daRvra, unda Semowmdes

satransporto saSualebis

gamarTuloba.

samSeneblo banakebi

potenciuri zemoqmedeba,

rac ukavSirdeba banakis

mSeneblobasa da

gamoyenebas, SeiZleba

banakebi - narCenebis saTanado marTva; - muSebis dabinaveba soflebSi. Tuki

muSebis dasabinaveblad aSendeba didi banaki, unda moewyos kanalizacia Sesabamisi standartebis dacviT;

- dabinZurebis Tavidan acilebis

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

garemos dacvis

37

Sejamdes Semdegnairad:

- banakis mSeneblobis dros mcenareuli safaris moSoreba;

- topsoilis potenciuri dazianeba;

- sawvavis Senaxvasa da sawvaviT gamarTvasTan dakavSirebuli dabinZureba;

- kanalizaciasTan dakavSirebuli dabinZureba;

- narCenebis marTva.

zomebi: sawvaviT gamarTvis saTanado mowyoba, narCenebis marTva;

- topsoilis Senaxva yvela pirobis dacviT;

- topsoilis da mcenareuli safaris aRdgena.

inspeqcia

janmrTelobisaTvis

safrTxis Seqmna xmauriT,

emisiebiT, mtvriT,

romelic warmoiSoba

mSeneblobis dros da

gadaitaneba satransporto

saSaulebebiT

dasaxlebuli ubnebi mtvris emisiis kontroli wylis

misxmiT, minimum ori cisterna unda

iqnes gamoyenebuli;

xmauris kontroli, mayuCebis dayeneba

aRWurvilobaze, samuSaoebis

ganxoriceleba dRisiT;

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

zemoqmedeba arqeologiur

ubnebze

samSeneblo ubani

samSeneblo banaki

mudmivi monitoringi miwis gawmendis

samuSaoebisa da gaTxrebis dros.

samSeneblo samuSaoebis SeCereba

arqeologiuri aRmoCenis SemTxvevaSi.

aucilebeli arqeologiuri samuSaoebi

Catareba mSeneblobis ganaxlebamde.

sapovrebis konservacia

mSeneblobis

dawyebamde;

mSeneblobis

dros

arqeologi CAS-

dan

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

arqeologi CAS-

dan

38

saavtomobilo moZraobis

safrTxiani pirobebi

ubnebze,

samSeneblo ubani gzebze saTanado moniSvnisa da

usafrTxoebis niSnebis ganTavseba, rac

moicavs ganaTebas. mZRolebis

instruqtaJi.

arsebuli xidis gamoyeneba moxdeba

mseneblobis dasrulebamde.

mSeneblobis

dros

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

saboloo aRdgena da

xangrZlivvadiani

antieroziuli zomebi

samSeneblo banaki yvela samSeneblo ubanze unda

ganxorcieldes pirvandeli

mdgomareobis aRdgena (reliefi,

topsoili, mcenareuli safari).

vinaidan trasis gaumjobesebisaTvis

saWiroa buCqebis Zalze mcire

raodenobis gaCexva, topsoilis Senaxva

aseve sakmarisia bunebrivi balaxovani

safaris aRsadgenad

mSeneblobis

dasrulebis

Semdeg

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

sakompensacio gamwvanebis

programa

samSeneblo ubani.

samseneblo banaki.

xidis da misasvleli gzebis

mSeneblobis Sedegad SesaZloa

ganadgurdeba nargavebi..

ganxorcielebuli unda iqnes

sakompensacio dargva koeficientiT 1:5;

SemuSavdes

mSeneblobis

dawyebamde

ganxorcieldes

dasrulebis

Semdeg

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

transportis moZraobasTan

dakavSirebuli avariebis

riski, ramac SeiZleba

gamoiwvios momwamlavi

nivTierebebis gaJonva,

asafeTqeblis aqtivacia,

mTel marSrutze - gzebze saTanado moniSvnisa da usafrTxoebis niSnebis ganTavseba, rac moicavs ganaTebas. mZRolebis instruqtaJi;

- avariuli daRvrebis Sedegad miyenebuli zianis usafrTxoebis zomebisa da avariul situaciebze

samSeneblo

kontraqtori

sagzao

departamenti

39

sicocxlis dazianeba an

mospoba

reagirebis gegmis SemuSaveba da ganxorcieleba;

- specialuri marSrutebis gamoyofa saSiSi masalebis gadasazidad;

- samSeneblo transportis regulireba, raTa man xeli ar SeuSalos Cveulebriv moZraobas;

- momwamlavi narCenebis gadazidvis akrZalva ekologiurad mowyvlad ubnebsa da dasaxlebebSi.

40

eqsploataciis faza

ცხრილი

zemoqmedebebi ubnebi Serbilebis zomebi/Rirebulebebi periodi pasuxismgebl

oba

ganxorciele

baze

pasuxismgebl

oba

monitoringze


grZelvadiani degradacia

(reliefi, niadagi,

mcenareuli safari,

ekosistemebi, habitatebi da

veluri buneba) misasvlel

gzebze, karierebze,


adgilebSi, samSeneblo

banakebSi da aRWurvilobis

ezoebSi.

banakebi; karierebi landSaftis aRdgena bunebriv mdgomareobamde

(ramdenadac SesaZlebelia). landSaftisa da

mcenareuli safaris aRdgena, gamwvaneba,

vizualuri zemoqmedebebis Serbileba, ubnebis

pirvandel mdgomareobamde aRdgena,

ramdenadac es SesaZlebelia

samSeneblo

samuSaoebis

dasruleba

samSeneblo

kontraqtori

grZelvadian

perspeqtivaSi

- sagzao

departamenti

sagzao

departamenti

garemos

dacvis

inspeqcia

misasvleli gzis axali

WrilebiT gaaqtiurebuli

eroziuli procesebi da

bunebrivi sadrenaJe gzebis

droebiTi avseba danaleqiT.

zemoqmedebis xasiaTi:

misasvlel gzebze Serbilebis strategia: grZelvadiani

gamosworeba;

landSaftisa da reliefis aRdgena;

xangrZlivvadiani sadrenaJe sistemebsia da

antieroziuli konstruqciebis montaJi.

- reliefis, niadagisa da mcenareuli safaris aRdgena;

- xanrgrZlivvadiani sadrenaJe sistemebisa da mudmivi monitoringis ganxorcieleba;

mSeneblobis

stadia;

mSeneblobis

Semdgomi

samSeneblo

kontraqtori

grZelvadian

perspeqtivaSi

- sagzao

departamenti

sagzao

departamenti

garemos

dacvis

inspeqcia

41

grZelvadiani.

reliefis, sadrenaJe

pirobebis Secvna, miwis

gawmenda SeiZleba iwvevdes

eroziis procesebis nel,

magram stabilur

gaaqtiurebas

- danaleqis Semkrebis dayeneba; erodirebuli zedapiris gamwvaneba umokles SesaZlo vadaSi;

- drenaJis milebis raodenobis gazrda; - drenaJis milebis ganTavseba kaskaduri

efeqtis Tavidan asacileblad; - mimRebi zedapiris mopirkeTeba qviTa da

betoniT; - grZelvadiani monitoringi da movla.

mdinareSi gazrdili

Sewonili danaleqi

samSeneblo moednebsa da

gzis axal Wrilebze,

inertuli masalebisa da


adgilebze; wylis xarisxis

gauareseba da danaleqis

gazrda

zemoqmedebis xasiaTi:

grZelvadiani.

reliefis, sadrenaJe

pirobebis Secvna, miwis

gawmenda SeiZleba iwvevdes

eroziis procesebis nel,

magram stabilur

gaaqtiurebas

md. sefas napirTan

Serbilebis strategia: grZelvadiani

gamosworeba;

landSaftisa da reliefis aRdgena;

xangrZlivvadiani sadrenaJe sistemebsia da

antieroziuli konstruqciebis montaJi;

reliefis, niadagisa da mcenareuli safaris

aRdgena.

erodirebuli zedapiris gamwvaneba umokles

SesaZlo vadaSi.

samSeneblo

kontraqtori

grZelvadian

perspeqtivaSi

- sagzao

departamenti

sagzao

departamenti

garemos

dacvis

inspeqcia

42

niadagisa da wylis

dabinZureba navTobiT,

sapoxi masalebiT, sawvaviTa

da saRebaviT trasis

gaswvriv

samSeneblo ubanze;

samSeneblo banakSi

navTobis damWerebis dayeneba.

sawvaviT gasamarTi standartuli sadgurebisa

da SemkeTebeli saamqroebis uzrunvelyofa

trasaze.

mSeneblobis

dasrulebis

Semdeg

grZelvadian

perspeqtivaSi

- sagzao

departamenti

sagzao

departamenti

haeris dabinZureba

gadasatani asfaltis

qarxnebidan SekeTebis

samuSaoebis dros

saproeqto ubanze haeris dabinZurebis kontrolis

mowyobilobebis danergva da eqsploatacia

SekeTebis

samuSaoebis

dros

sagzao

departamenti

zedamxedvel

obs

SekeTebis

ganamxorcie

lebeli

kontraqtori

s saqmianobas

sagzao

departamenti

moZraobiT gamowveuli

haeris dabinZureba

dasaxlebul teritoriebze,

romlebsac kveTs trasa,

gansakuTrebiT mWidrod

dasaxlebul soflebSi.

adgilobrivi mtveri

saproeqto ubanTan - haeris xarisxisa da moZraobasTan dakavSirebuli emisiebis monitoringi (maT Soris, satransporto sasualebebis emisiebis Semowmeba);

- moZraobasTan dakavSirebuli emisiebis SezRudvis politikisa da normativebis SemuSaveba (sawvavis xarisxis normativi da sxv.);

- Zravis movlis garfikebisa da standartebis dacva (an alternatiuli sawvavis gamoyeneba) haeris dabinZurebis Sesamcireblad;

- gzispira gamwvaneba axlomdebare soflebze emisiebis zemoqmedebisgan dacvisa da SerbilebisaTvis.

samSeneblo

kontraqtori

grZelvadian

perspeqtivaSi

- sagzao

departamenti

garemos

dacvis

saministro


xmauriT dabinZureba

saproeqto ubanTan - Zravis movlis garfikebisa da standartebis dacva;

- gzispira gamwvaneba axlomdebare soflebze

samSeneblo

kontraqtori

garemos

dacvis

43

dasaxlebul teritoriebze. emisiebis zemoqmedebisgan dacvisa da SerbilebisaTvis;

- sazogadoebrivi trasnportisa da moZraobis marTvis gaumjobeseba.

grZelvadian

perspeqtivaSi

- sagzao

departamenti

saministro

gzispira nagavi

mTel marSrutze - ganTavsebis infrastruqturis mowyoba; - nagavsawinaaRmdego kanonebisa da

normativebis mxardaWera.

adgilobrivi

mmarTveloba

da sagzao

departamenti

uzrunvelyo

fs Sesabamis

infrastruqt

uras, xolo

garemos

dacvis

saministros

regionuli

samsaxurebi

zedamxedvel

ben

standartebT

an

Sesabamisobas

sagzao

departamenti

garemos

dacvis

inspeqcia

moZraobiT warmoqmnili da

transportiT gadatanili

mtvriT gamowveuli safrTxe

mTel marSrutze zemoqmedeba minimaluri asfaltiT

mopirkeTebuli trasisaTvis. mtvris kontroli

SesaZlebelia wylis misxmiT

eqsploataci

is dros

sagzao

departamenti

sagzao

departamenti

44

janmrTelobisaTvis

transportis moZraobasTan

dakavSirebuli avariebis

riski, ramac SeiZleba

gamoiwvios momwamlavi

nivTierebebis gaJonva,

asafeTqeblis aqtivacia,

sicocxlis dazianeba an

mospoba.

gazrdili moZraobiT

gamowveuli avariebi

xidi da misasvleli

gzebi

saSiSi masalebis gadatanis maregulirebeli

kanonmdeblobisa da kanonis aRsrulebis

meqanizmis Seqmna.

avariuli situaciebisadmi mzauobis

uzrunvelyofa, avariul situaciebze

reagirebis seqtoruli (sagzao departamenti)

da erovnuli gegmebis momzadeba da

ganxorcileba, rac exeba bunebriv da

teqnogenur safrTxeebs (momzadda Sinagan

saqmeTa saministros mier 2006 w);

DusafrTxoebis zomebis SemuSaveba da ganxorcieleba, avariul situaciebze reagirebis gegmis Seqmna avariuli daRvrebis Sedegad gamowveuli zianis lokalizaciisaTvis;

saSiSi masalebis gadazidvis specialuri marSrutis SemuSaveba;

momwamlavi nivTierebebis transportirebis regulireba safrTxis Sesamcireblad;

momwamlavi narCenebis transportirebis akrZalava ekologiurad sensitiuri teritoriebis gavliT.

eqsploataci

is dros

garemos

dacvis

saministro

Sinagan

saqmeTa

saministro

sagzao

departamenti

sagzao

departamenti

45

garemosdacviTi monitoringis gegma (matrica)

mSeneblobis faza

faza ra?

(parametri, romlis monitoringic unda ganxorcieldes)

sad?

(sadac unda ganxorcieldes parametris monitoringi)

rogor?

(rogor unda

ganxorcieldes

parametris

monitoringi./mo

nitoringis

saSualebebis

tipi/?)

rodis?

(rodis unda ganxorcieldes parametris monitoringi – azomvebis sixSire an sistematurad)

ratom?

(ratom unda ganxorciedels parametris

monitoringi (pasuxi ar aris

aucilebeli))

Rirebuleba

pasuxismgebeli organizacia

masalebis miwodeba

ificialuri dasturi an moqmedi licenzia

masalebis mimwodebeli (asfalti, cementi da xreSi)

Semowmeba sanam xeli moewereba masalebis miwodebis xelSekrulebas

jandacvis moTxovnebis dacvis uzrunvelyofa

ar gamoiyeneba

qarxnis

operatori;

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

masalebis satvirTo manqanebi samSeneblo ubani da zedmxedveloba winaswar jandacvis minimumi samSenebl

46

gadatana grafikisa da dadgenili marSrutis mixedviT

gadaxurul/dasvelebuli unda

iqnes.

masalebis trasnportirebasTan

dakavSirebuli mtveri da

gamofrqvevebi

misasvleli gza SeuTanxmebeli Semowmeba samuSao saaTebSi

moTxovnebis dacvis uzrunvelyofa. usafrTxoebis uzrunvelyofa da moZraobisaTvis dabrkolebis Seqmnis Semcireba

Setanili zedamxedvlobis kontraqtebSi

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

topsoilis moSorebis stadia. saboloo aRdgena

topsoilis Senaxva. aRdgena. eroziis kontroli. landSaftis ganadgureba; vizualuri zemoqmedebebi

samSeneblo ubani zedmxedveloba perioduli (winaswar SeuTanxmebeli Semowmeba samuSao saaTebSi); topsoilis moSorebidan samuSaoebis dasrulebamde

samSeneblo standartebsa, garemosdacviT normebsa da gmg moTxovnebTan Sesabamisoba

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

samSeneblo samuSaoebi

xmauris doneebi; aRWurviloba

samSeneblo ubani Semowmeba; Sesabamisobis monitoringi (Zravis movla, mayuCebis gamoyeneba, RamiT muSaobis SezRudva da gmg sxva moTxovnebi)

perioduli (saSualod TveSi erTxel);

jandacvis moTxovnebis dacvis uzrunvelyofa. samSeneblo teqnikis zogadi gamarTuloba da dasaxlebul punqtebTan muSaobis SezRudva ubnisaTvis

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

47

xmauris gamzomi xelsawyo

mxolod saCivrebis SemTxevaSi

aucilebel saqmianobamde warmoadgens erTaderT efeqtur gzas xmauris kontrolisaTvis

zedamxedve

li

saagento

garemos dacvis saministro zedamxedveli saagento

samSeneblo samuSao

vibracia samSeneblo ubani zedamxedveloba winaswar SeuTanxmebeli Semowmeba; saCivrebis midevneba

jandacvis moTxovnebis dacvis uzrunvelyofa.

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

zedamxedveli saagento

samSeneblo samuSao

mtveri da haeris dabinZureba (mari nawilakebi, Sewonili myari nawilakebi, aqroladi mZime metalis nawilakebi)

samSeneblo ubanze an mis maxloblad

vizualurad

masalebis miwodebisas da periodulad mSral sezonis dros mSeneblobis manZilze

jandacvis moTxovnebis dacvis uzrunvelyofa. garemosdacviT normebsa da moTxovnebTan Sesabamisoba

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

moZraobis

usafrTxoeba/transporti/qveiT

mosiaruleTa misasvlelebis

samSeneblo ubani dakvirveba yovelkvireulad

saRamos

Sesabamisobis

uzrunvelyofa

minimumi

Setanili

zedamxed

samSenebl

o

kontraqto

48

xilvadoba/Sesabamisi niSnebi vlobis

kontraqt

ebSi

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

masalebisa da narCenebis

Senaxva, mopyroba, gamoyeneba.

wylisa da niadagis xarisxi

(Sewonili myari nawilakebi,

navTobi da sxv.)

masalebisa da

narCenebis Senaxvis

adgilebi;

Camonadeni ubnidan;

masalebis Senaxvis

adgilebi;

Camorecxili

teritoria

dakvirveba maalebis

miwodebisas da

periodulad

mSeneblobis

manZilze

(saSualod

kviraSi erTxel),

gansakuTrebis

naleqebis dros

(wvima/Tovli/sxv.)

dabinZurebis

Semcirebis

uzrunvelyofa;

samSeneblo

standartebsa,

garemosdacviT

normebsa da gmg

moTxovnebTan

Sesabamisoba

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

narCenebis marTva mSeneblobis yvela

ubani; banakebi

dakvirveba yovelkvirelad dabinZurebis

Semcirebis

uzrunvelyofa;

samSeneblo

standartebsa,

garemosdacviT

normebsa da gmg

moTxovnebTan

Sesabamisoba

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

49

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

aRWurvilobis movla da

sawvaviT gamarTva.

. wylisa da niadagis xarisxi

(Sewonili myari nawilakebi,

navTobi, sawvavi da sxv.)

sawvaviT gamarTvisa

da aRWurvilobis

movlis

infrastruqtura;

Camonadeni ubnidan;

masalebis Senaxvis

adgilebi

dakvirveba maalebis

miwodebisas da

periodulad

mSeneblobis

manZilze

(saSualod

kviraSi erTxel),

gansakuTrebis

naleqebis dros

(wvima/Tovli/sxv.)

dabinZurebis

Semcirebis

uzrunvelyofa

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

zemoqmedeba arqeologiur

ubnebsa

miwis samuSaoebis

ganxorcielebis

yvela ubani

dakvirveba mudmivi/yoveldRiu

ri

kulturuli

memkvidreobis

dacvis

uzrunvelyofa

minimalu

ri

CAS

warmomadge

neli;

samSenebl

o

kotnraqto

ri;

zedamxedve

li

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

xelaxali biologiuri

dabinZureba miwis samuSaoebis

dros namarxebsia da miwaSi

Cafuli infeqciuri kerebis

siaxloves (mag. jilexi)

miwis samuSaoebis

ganxorcielebis

yvela ubani

dakvirveba mudmivi/yoveldRiu

rad

jandacvis

uzrunvelyofa

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

mSeneblob

is savele

oficeri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

50

li

saagento;

veterinaru

li

departamen

ti

mTeli

mSeneblobis

manZilze

infrastruqturuli

elementebis dacva

arsebobis

SemTxvevaSi

dakvirveba Sesabamis ubnebze

mSeneblobis dros

infrastruqturis

dacvis

uzrunvelyofa

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mSeneblobis

dros

sakompensacio gamwvanebis

programa

Sesabamisi

zegavlenis qveS

moyolil ubnebze

dakvirveba mSeneblobis dros florisa da

landSaftisTvis

miyenebuli zianis

anazRaureba

minimumi

Setanili

zedamxed

vlobis

kontraqt

ebSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

51

garemos

dacvis

saminsitro

mSeneblobis

dros samSeneblo ubnebis aRdgena samSeneblo ubnebi,

gzis marSruti,

karierebi, banakebi

dakvirveba mSeneblobis

dros,

mSeneblobis

dasrulebis

Semdeg konkretul

monakveTebze

im samSeneblo

ubnebis aRdgena,

romlebic ar moeqca

derefanSi

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mSeneblobis

dros samSeneblo narCenebis

ganTavseba

samSeneblo ubnebi,

gzis marSruti,

karierebi, banakebi

dakvirveba mSeneblobis

dros,

mSeneblobis

dasrulebis

Semdeg konkretul

monakveTebze

dabinZurebis

Tavidan acileba da

landSaftebis

dacvis

uzrunvelyofa

samSenebl

o

kontraqto

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

mTeli

mSeneblobis

manZilze

piradi dacvis saSualebebi.

jandacvis sakiTxebi

transportisaTvis asaqcevis

samSeneblo ubnebi Semowmeba winaswar

SeuTanxmebeli

Semowmeba

jandacvis

moTxovnebTan

Sesabamisobis

minimumi

Setanili

zedamxed

samSenebl

o

kontraqto

52

mowyoba muSaobis dros uzrunvelyofa vlobis

kontraqt

ebSi

ri;

sagzao

departamen

tis

zedamxedve

li

saagento

eqsploataciis faza

faza ra?

(parametri, romlis monitoringic unda ganxorcieldes)

sad?

(sadac unda ganxorcieldes parametris monitoringi)

rogor?

(rogor unda

ganxorcieldes

parametris

monitoringi./monitoringis

saSualebebis tipi/?)

rodis?

(rodis unda ganxorcieldes parametris monitoringi – azomvebis sixSire an sistematurad)

ratom?

(ratom unda ganxorciedels

parametris monitoringi

(pasuxi ar aris aucilebeli))

Rirebuleba pasuxismgebeli organizacia

mTeli

eqsploataciis

manZilze


grZelvadiani

degradacia trasis

mimdebare zolebsa da

ferdobebze. mewyerebis,

qvaTa cvenebisa da sxva

bunebrivi saSiSi

procesebi ganviTareba.

vizualuri

zemoqmedebebi. drenaJis

reJimis Secvla,

mTel

marSrutze

Odakvirveba Qyovelkvartluri eroziisgan

dacvis

uzrunvelyofa,

aRdgena da

vizualuri

zemoqmedebebis

Serbileba

ar

gamoiyeneba

sagzao

departamenti

personalurad

aris

pasuximsgebeli

sainJinro da

garemosdacviT

monitoringze

53

erozia, mcenareuli

safaris degaradacia

mTeli

eqsploataciis

manZilze

eroziis zemoqmedebis

qveS moqceul nakadebSi

saSualo Sewonili

danaleqis gazrda

mdinareebis

maxloblad

Odakvirveba Qyovelkvartluri wylis dacvis

uzrunvelyofa

minimaluri sagzao

departamentis

savele

oficeri

mTeli

eqsploataciis

manZilze

asfaltis qarxnebiT

gamowveuli haeris

dabinZureb SekeTebis

dros

mTel

marSrutze dakvirveba; qarxnis

teqnikuri gamarTulobis

Semowmeba

erTxel SekeTebis

samuSaoebis dawyebamde

dabinZurebis

Semcireba

minimaluri

mTeli

eqsploataciis

manZilze

narCenebisa da

dabinZurebis rutinuli

marTva; gzispira nagavi

da sawvaviT

umniSvnelo

dabinZureba

mTel

marSrutze dakvirveba yovelTviuri narCenebis

marTva da

dabinZurebis

Semcireba

minimaluri sagzao

departamentis

savele

oficeri

mTeli

eqsploataciis

manZilze


haeris dabinZureba

dasaxlebuli

punqtebis

maxloblad

dakvirveba; sinjebis

aReba/analizi

yovelkvartluri/wliuri dabinZurebi

Semcireba

minimaluri garemos

dacvis

saministro

mTeli

eqsploataciis

manZilze


xmauri

dasaxlebuli

punqtebis

maxloblad

yovelkvartluri/wliuri xmaurisgan

dacva da

jandacvis

moTxovnebTan

Sesabamisoba

minimaluri garemos

dacvis

saministro

mTeli

eqsploataciis

manZilze;

gansakuTrebuli

yuradReba

epidemiebisa da

mcenareTa

mcenareTa/veterinarul-

sanitaruli zomebi

specialuri

wertilebi

tvirTis serTifikatebis

Semowmeba; specialuri

procedurebi

daavadebebis

gavrcelebis

Tavidan

acileba

minimaluri mcenareTa

dacvis

inspeqcia

54

daavadebebis

afeTqebebis

dros

mTeli

eqsploataciis

manZilze

avariuli

situaciebisadmi mzaoba

avariul

situaciebze

regariebis

ofisebi;

simulacia-

treiningi

avariul situaciebze

regariebis ofisebi;

simulacia-treiningi

yovelwliuri avariuli

situaciebisadmi

mzaoba;

samaSvelo

operaciebi;

dabinZurebis

Semcireba

minimaluri garemos

dacvis

saministro

Sinagan

saqmeTa

saministro

sagzao

departamenti

55

8. sazogadoebrivi konsultaciebi da informirebuloba

saqarTvelos kanonmdebloba da maregulirebeli wesebi:

2000 wlis 11 aprils saqarTvelom ratifikacia gaukeTa orhusis konvencias. UNECE–s es konvencia xels uwyobs da aregulirebs informaciis xelmisawvdomobis, gadawyvetilebis miRebis procesSi sazogadoebis monawileobis da samarTlis xelmisawvdomobis sakiTxebs garemosdacviT sferoSi. igi amkvidrebs princips, romlis Tanaxmadac mdgradi ganviTareba miiRweva mxolod yvela dainteresebuli mxaris TanamonawileobiT. konvencia uzrunvelyofs garemosdacviTi sferos moqcevas mTavrobis angariSgebis, gamWvirvalobis da pasuxismgeblobis areSi. sazogadoebis CarTuloba ganapirobebs ukeTesi proeqtebis Seqmnas, ukeTes ganviTarebas da TanammarTvelobas.

saqarTvelos kanoni garemoze zemoqmedebis nebarTvis Sesaxeb (2008) iZleva, sazogadoebasTan konsultaciebis proceduris aRweras gzS procesSi da gansazRvravs gzS-s sajaro ganxilvebis da konsultaciebis vadebs, kerZod:

garemoze zmoqmedbis SefasebasTan dakavSirebuli sajaro konsultaciebi

kanonis me-6 muxlSi mocemulia garemoze zemoqmedebis nebarTvis Sesaxeb sajaro

konsultaciebis procedurebis detalebi. kanoni aseve gansazRvravs informaciis

gavrcelebis da ganxilvis drois ganrigs. keZod, kanonis me-6 muxlis Sesabamisad

saqmianobis ganmxorcielebeli valdebulia nebarTvis gamcem administraciul

organoSi wardgenamde, moawyos garemoze zemoqmedebis Sefasebis sajaro ganxilva.

sajaro ganxilvis mowyobis mizniT saqmianobis ganmxorcielebeli valdebulia mis

mier dagegmili saqmianobis Sesaxeb gamoaqveynos informacia, rogorc centralur

periodul beWvdiT organoSi, aseve im raionis administraciuli teritoriis

beWvdiT organoSi (aseTis arsebobis SemTxvevaSi), sadac dagegmilia saqmianobis

gaxorcieleba. informacia (gancxadeba) saqmianobis Sesaxeb unda moicavdes:

dagegmili saqmianobis miznebs, dasaxelebasa da adgilmdebareobas;

misamarTs, sadac sazogadoebriobis warmomadgenlebs saSualeba eqnebaT gaecnon saqmianobasTan dakavSirebul dokumentebs (maT Soris garemoze zemoqmedebis Sefasebis angariSs);

sakuTari mosazrebebis wardgenis vadas;

sajaro ganxilvis mowyobis drosa da adgils.

saqmianobis ganmaxorcielebeli valdebulia:

a) beWdviT organoSi dagegmili saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebidan erTi kviris vadaSi nebarTvis gamcem administraciul organoSi (xolo am kanonis me-4 muxlis me-3 punqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi – mSeneblobis nebarTvis gamcem administraciul organoSic) waradginos gzS-is angariSis rogorc dokumenturi, ise eleqtronuli versiebi;

b) dagegmili saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebidan 45 dRis ganmavlobaSi miiRos da ganixilos sazogadoebis warmomadgenlebisagan werilobiTi saxiT warmodgenili SeniSvnebi da mosazrebebi;

g) dagegmili saqmianobis Sesaxeb informaciis gamoqveynebidan ara uadres 50 da ara ugvianes 60 dRisa moawyos gzS-is angariSis sajaro ganxilva Tavis mier dagegmil saqmianobasTan dakavSirebiT;

56

d) gzS-is angariSis sajaro ganxilvaze uzrunvelyos Sesabamisi

adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis, saqarTvelos garemos dacvisa da

bunebrivi resursebis saministros, saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis

saministrosa da sxva dainteresebuli administraciuli organoebis

warmomadgenlebis werilobiTi miwveva.

gzS-is angariSis sajaro ganxilva ewyoba im TviTmmarTveli erTeulis

administraciul centrSi, sadac dagegmilia saqmianobis ganxorcieleba.

kanonis me-7 muxlis Sesabamisad, sazogadoebisa da dainteresebul mxareTagan

komentarebis miRebis da sajaro ganxilvebisadmi miZRvnili Sexvedris dasrulebis

Semdeg 5 dRis vadaSi, unda gaformdes saTanado oqmi, romelic detalurad unda

asaxavdes gamoTqmul SeniSvnebs da mosazrebebs da amasTan dakavSirebiT

proeqtantebisa da gzS-s momamzadebeli garemosdacviTi konsultantebis

ganmartebebs. saWiroebis SemTxvevaSi, konsultantis mier saboloo cvlilebebi

iqneba Setanili gzS dokumentSi.

saqmianobis ganmaxorcieleblis mier sazogadoebis warmomadgenelTa SeniSvnebisa

da mosazrebebis gauTvaliswineblobis SemTxvevaSi, saqmianobis

ganmaxorcielebeli valdebulia uzrunvelyos SeniSvnebisa da mosazrebebis

gauTvaliswineblobis werilobiTi dasabuTeba da maTi avtorisTvis

(avtorebisTvis) gagzavna. es werilobiTi dasabuTeba (Sesabamis werilobiT

SeniSvnebTan da mosazrebebTan erTad) saqmianobis ganmaxorcielebelma, gzS-is

angariSis sajaro ganxilvis Sedegebis amsaxvel oqmTan da gzS-is angariSTan

erTad, unda waradginos nebarTvis gamcem administraciul organoSi (xolo am

kanonis me-4 muxlis me-3 punqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi – mSeneblobis

nebarTvis gamcem organoSi). am punqtSi aRniSnuli dokumentebi gzS-is angariSis

ganuyofeli nawilia.

sajaro konsultaciebis sqema

Semdegi qmedebebia dagegmili, raTa uzrunvelyofil iqnas saqarTvelos

kanonmdeblobis moTxovnebi sajaro ganxilvebTan dakavSirebiT:

dokumentebis gamoqveyneba

gzS-s proeqtis eleqtronuli versiebi ganTavsdeba saavtomobilo gzebis

departamentis veb-gverdze.

gzS-s da arateqnikuri reziumens nabeWdi versiebi ganTavsdeba:

- saavtomobilo gzebis departamentis ofisSi - garemos dacvisa da bunebrivi resursebis saministroSi - ozurgeTis municipalitetiSi

sajaro Sexvedrebi

- sakonsultacio Sexvedra gaimarTeba dokumentebis gamoqveynebidan 50 dris Semdeg. Sexvedra Catardeba ozurgeTis municipalitetis SenobaSi

57

informacia dagegmil Sexvedrebze

informacia dagegmili Sexvedrebis Sesaxeb miewodeba mosaxleobas Semdegi

saSualebebis gamoyenebiT:

- publikacia centralur gazeTSi - publikacia ozurgeTis adgilobriv gazeTSi - informaciis gavrceleba CENN veb-resursis gamoyenebiT - informaciis ganTavseba saavtomobilo gzebis departamentis veb-gverdze.

gavrcelebuli Setyobineba unda moicavdes informacias:

- sad SeuZliaT dainteresebul mxareebs gaecnon garemosdacviT dokumentacias (eleqtronul versias da nabeWd versiebs)

- dagegmili sajaro Sexvedrebis adgili da dro - komentarebis miwodebis vadebi - sakontaqto piris koordinatebi

Documents

Ggaremoze zemoqmedebis Sefaseba arateqnikuri … reziume.pdf1 adgilobrivi mniSvnelobis “natanebi-Sroma-urekis” saavtomobilo gzis 10-e km-ze mdinare sefaze axali saxide gadasasvlelis