Tr­êng­®¹i­häc­v¨n­ho¸­hµ­néiTr­êng­®¹i­häc­v¨n­ho¸­hµ­néi

Khoa­v¨n­ho¸­d©n­téc­thiÓu­sèKhoa­v¨n­ho¸­d©n­téc­thiÓu­sè

®¹i­c­¬ng­v¨n­ho¸­d©n­gian

Ng­êi­ biªn­ so¹n:­ TS­ NguyÔn­ ThÞ­ ViÖt­ H­¬ng

Bµi më ®Çu. Kh¸i­qu¸t A. VÊn­®Ò­thuËt­ng÷I. Sù­cÇn­thiÕt­ph¶i­nghiªn­cøu­V¨n­ho¸­d©n­gian

TrTrên thế giớiên thế giới Tại những nước theo CN MácTại những nước theo CN Mác Tại những nước đang phải đấu Tại những nước đang phải đấu

tranh giải phóng dân tộctranh giải phóng dân tộc Tại những nước tư bảnTại những nước tư bản- Những nghiên cứu ngoài nướcNhững nghiên cứu ngoài nước

+ + Vấn đề khai thác thuộc địaVấn đề khai thác thuộc địa

+ Vấn đề tìm kiếm mô hình xã hội + Vấn đề tìm kiếm mô hình xã hội khác phong kiếnkhác phong kiến

- Những nghiên cứu trong nướcNhững nghiên cứu trong nước

+ + Vấn đề công nghiệp hoáVấn đề công nghiệp hoá

+ Vấn đề lợi nhuận+ Vấn đề lợi nhuận

TTại Việt Namại Việt Nam Trong thời kỳ phong kiếnTrong thời kỳ phong kiến- Mối quan hệ Vương quyền và Mối quan hệ Vương quyền và

Thần quyềnThần quyền- Những nghi thức cầu mùaNhững nghi thức cầu mùa Trong thời kỳ sau Cách mạng Trong thời kỳ sau Cách mạng

tháng Támtháng Tám- Định hướng sưu tầmĐịnh hướng sưu tầm- Công tác tuyên truyềnCông tác tuyên truyền Giai đoạn hiện nayGiai đoạn hiện nay- Xu hướng toàn cầu hoáXu hướng toàn cầu hoá- Vấn đề bản sắc dân tộcVấn đề bản sắc dân tộc

II.II. Các trường phái nghiên cứuCác trường phái nghiên cứu

1. Trường phái nhân học Anh - Mỹ1. Trường phái nhân học Anh - Mỹ- Quan điểmQuan điểm- Phạm vi của khái niệm VHDGPhạm vi của khái niệm VHDG- Tác giả của VHDGTác giả của VHDG

2. Trường phái xã hội học Châu Âu2. Trường phái xã hội học Châu Âu- Quan điểmQuan điểm- Phạm vi của khái niệm VHDGPhạm vi của khái niệm VHDG- Tác giả của VHDGTác giả của VHDG

3. Trường phái Ngữ Văn học Nga3. Trường phái Ngữ Văn học Nga- Quan điểmQuan điểm- Nguyên nhânNguyên nhân

Trõ¬ng­ph¸I­nh©n­häc­Anh­MüTrõ¬ng­ph¸I­nh©n­häc­Anh­Mü

khoa­häc­vÒ­truyÒn­thèngCña­nh©n­lo¹i­ë­kh¾p­n¬I­trªn­

ThÕ­giíi

Toµn bé ®êi sèng vËt chÊt

Toµn bé ®êi sèng tinh thÇn

Kh«ng ph©n biÖt tÇng líp

tr­êng­ph¸I­XHH­Ch©u­¢utr­êng­ph¸I­XHH­Ch©u­¢u

D©n téc häc: D©n téc häc:

TruyÒn thèng qua ch÷ TruyÒn thèng qua ch÷ viªtviªt

V¨n ho¸ d©n gianV¨n ho¸ d©n gian

TruyÒn thèng qua TruyÒn thèng qua

truyÒn miÖngtruyÒn miÖng

n ho

V¨n­ho¸B¸c­häc

­(­quý­téc)

V¨n ho¸ d©n gian(®¹i chóng)

Tr­êng­ph¸I­ng÷­v¨n­häc­Nga-­X«­ViÕtTr­êng­ph¸I­ng÷­v¨n­häc­Nga-­X«­ViÕt

- Móa d©n gian- Móa d©n gian- Nh¹c cô d©n gianNh¹c cô d©n gian- Th¬ ca d©n gianTh¬ ca d©n gian- TruyÖn kÓ d©n gianTruyÖn kÓ d©n gian- C¸c h×nh thøc diÔn x íngC¸c h×nh thøc diÔn x íng

NghÖ thuËt

truyÒn khÈu

NghÖ thuËt ng«n tõ

III. Những đặc trưng cơ bảnIII. Những đặc trưng cơ bản

1.1. Tính nguyên hợpTính nguyên hợp1.1 Khái niệm1.1 Khái niệm

1.2. Những biểu hiện của tính nguyên hợp trong VHDG1.2. Những biểu hiện của tính nguyên hợp trong VHDG

- - Sự kết hợp một cách nguyên hợp tính ích dụng và giá trị Sự kết hợp một cách nguyên hợp tính ích dụng và giá trị thẩm mỹ trong một hiện tượng VHDGthẩm mỹ trong một hiện tượng VHDG

- Sự kết hợp một cách nguyên hợp yếu tố không gian và thời Sự kết hợp một cách nguyên hợp yếu tố không gian và thời gian lên một hiện tượng VHDGgian lên một hiện tượng VHDG

- Sự kết hợp một cách nguyên hợp của nhiều thành tố trong Sự kết hợp một cách nguyên hợp của nhiều thành tố trong một hiện tượng VHDGmột hiện tượng VHDG

1.3. Xu hướng mang tính tổng hợp1.3. Xu hướng mang tính tổng hợp

Sù­ph¸t­triÓn­c¸c­d¹ng­thøc­t­­duySù­ph¸t­triÓn­c¸c­d¹ng­thøc­t­­duy

Tæng­hîp

Ph©n­tÝch

Nguyªn­hîp

vÝ­dô­vÒ­nhËn­thøc­hiÖn­t­îng­m­avÝ­dô­vÒ­nhËn­thøc­hiÖn­t­îng­m­a

n­íc­ch¶y

N­íc­d©ng

C©y­®æ

N­íc­c¹n

M©y

giã

SÊm

Chíp

M­a

Xem­xÐt­­hiÖn­t­îng­­phông­thê­c¸c­vÞ­Xem­xÐt­­hiÖn­t­îng­­phông­thê­c¸c­vÞ­thÇn­tù­nhiªnthÇn­tù­nhiªn

Thê­Tø­Ph¸pThê­Tø­Ph¸p

• C¸c­bµ:C¸c­bµ:

- Ph¸p­v©nPh¸p­v©n- Ph¸p­vòPh¸p­vò- Ph¸p­l«IPh¸p­l«I- Ph¸p­®iÖnPh¸p­®iÖn

• kh«ng­thê­chungkh«ng­thê­chung• Cïng­mét­gia­®×nhCïng­mét­gia­®×nh

Sự kết hợp một cách nguyên hợp tính ích dụng và giá trị Sự kết hợp một cách nguyên hợp tính ích dụng và giá trị thẩm mỹ trong một hiện tượng VHDGthẩm mỹ trong một hiện tượng VHDG

Khái niệm ích dụngKhái niệm ích dụng Khái niệm thẩm mỹKhái niệm thẩm mỹ Cơ sở hình thànhCơ sở hình thành Sự xuất hiện tự nhiên của giá trị thẩm mỹSự xuất hiện tự nhiên của giá trị thẩm mỹ Nguyên nhânNguyên nhân Xem xét ví dụXem xét ví dụ

Sự kết hợp một cách nguyên hợp yếu tố không gian và Sự kết hợp một cách nguyên hợp yếu tố không gian và thời gian lên một hiện tượng VHDGthời gian lên một hiện tượng VHDG

Yếu tố không gianYếu tố không gian Yếu tố thời gianYếu tố thời gian Nguyên tắc sáng tạo tập thểNguyên tắc sáng tạo tập thể Sự bồi đắp của quá trình sáng tạoSự bồi đắp của quá trình sáng tạo Sự xuất hiện của các lớp văn hoáSự xuất hiện của các lớp văn hoá Khả năng biến đổi lớp văn hoá lõiKhả năng biến đổi lớp văn hoá lõi Sự hình thành các vùng văn hoáSự hình thành các vùng văn hoá

Sù­kÕt­hîp­mét­c¸ch­nguyªn­hîp­yÕu­tè­­thêi­Sù­kÕt­hîp­mét­c¸ch­nguyªn­hîp­yÕu­tè­­thêi­gian­trªn­mét­hiÖn­t­îng­VHDGgian­trªn­mét­hiÖn­t­îng­VHDG

Líp v¨n ho¸ ® ¬ng ®¹i

Líp v¨n ho¸ chuyÓn tiÕp

Líp v¨n ho¸ ph¸i sinh

Líp v¨n ho¸ ph¸i sinh

Líp v¨n ho¸ lâi

HuyÒn­Thiªn­HuyÒn­Thiªn­trÊn­quy­xµ­trÊn­quy­xµ­(­trÞ­thuû)(­trÞ­thuû)

- RïaRïa- R¾nR¾n- G­¬mG­¬m- Mµu­®enMµu­®en- TÇm­vãcTÇm­vãc

HuyÒn­Thiªn­trÊn­HuyÒn­Thiªn­trÊn­vò­hiÖn­t¹i­vò­hiÖn­t¹i­(­b¶o­trî)(­b¶o­trî)

- Mµu­vµngMµu­vµng- Kh«ng­cã­rïa­Kh«ng­cã­rïa­r¾nr¾n

- Kh«ng­dïng­g­Kh«ng­dïng­g­¬m¬m

- Ch©n­®ÊtCh©n­®Êt

Sự kết hợp một cách nguyên hợp của nhiều thành tố Sự kết hợp một cách nguyên hợp của nhiều thành tố trong một hiện tượng VHDGtrong một hiện tượng VHDG

Sự xuất hiện nhiều thành tố Sự xuất hiện nhiều thành tố

Trong­mét­hiÖn­t­îng­VHDG­lu«n­tån­t¹i­cïng­mét­lóc­Trong­mét­hiÖn­t­îng­VHDG­lu«n­tån­t¹i­cïng­mét­lóc­nhiÒu­thµnh­tènhiÒu­thµnh­tè

Sự gắn kết tự nhiên, mang tính chi phối nhauSự gắn kết tự nhiên, mang tính chi phối nhau Hiệu quả tác động khác biệt từ sự kết hợp tổng thểHiệu quả tác động khác biệt từ sự kết hợp tổng thể Nguyªn nh©nNguyªn nh©n::- Sù­ph¶n­¸nh­nguyªn­d¹ng­tõ­cuéc­sèng,­nh­­vèn­®­îc­Sù­ph¶n­¸nh­nguyªn­d¹ng­tõ­cuéc­sèng,­nh­­vèn­®­îc­

h×nh­thµnh­trong­cuéc­sèng­hiÖn­thùch×nh­thµnh­trong­cuéc­sèng­hiÖn­thùc- C¸c­hiÖn­t­îng­vèn­®·­®­îc­h×nhthµnh­nh­­thÕ­nµo­C¸c­hiÖn­t­îng­vèn­®·­®­îc­h×nhthµnh­nh­­thÕ­nµo­

trong­cuéc­sèng­sÏ­®­îc­ph¶n­¸nh­vµo­VHDG­nh­­thÕtrong­cuéc­sèng­sÏ­®­îc­ph¶n­¸nh­vµo­VHDG­nh­­thÕ

Xem­xÐt­hiÖn­t­îng­lªn­®ångXem­xÐt­hiÖn­t­îng­lªn­®ång

1.1. Móa­hÇu­bãngMóa­hÇu­bãng

2.2. H¸t­chÇu­v¨nH¸t­chÇu­v¨n

3.3. VÊn­®Ò­xuÊt­thÇn­vµ­nhËp­thÇnVÊn­®Ò­xuÊt­thÇn­vµ­nhËp­thÇn

4.4. Kh«ng­gian­thiªngKh«ng­gian­thiªng

5.5. Trang­phôcTrang­phôc

6.6. §Òn­phñ§Òn­phñ

7.7. LÔ­vËtLÔ­vËt

8.8. C¸c­gi¸­®ång­cô­thÓC¸c­gi¸­®ång­cô­thÓ

Lªn­®ångLªn­®ång

®Òn­phñ

Trang­phôc

LÔ­vËt

XuÊt­nhËp­thÇn

C¸c­nh©n­vËt

NiÒm­tinmóa

H¸t

Xem­xÐt­hiÖn­t­îng­móa­rångXem­xÐt­hiÖn­t­îng­móa­rång

1.1. YÕu­tè­t¹o­h×nhYÕu­tè­t¹o­h×nh- Mµu­s¾c:­th­êng­®ñ­5­mµu­nh­ng­Mµu­s¾c:­th­êng­®ñ­5­mµu­nh­ng­

chñ­yÕu­lµ­vµng­vµ­®áchñ­yÕu­lµ­vµng­vµ­®á

2.2. NghÖ­thuËt­biÓu­diÔnNghÖ­thuËt­biÓu­diÔn

3.3. Lùa­chän­linh­vËt:­Rång+­«ng­§ÞaLùa­chän­linh­vËt:­Rång+­«ng­§Þa

4.4. ý­ý­nghÜa:nghÜa:

+­CÇu­mïa­mµng+­CÇu­mïa­mµng

+­CÇu­phóc­léc+­CÇu­phóc­léc

B.­Nh÷ng­tiÒn­®Ò­v¨n­ho¸­x·­héi­¶nh­h­ëng­®Õn­B.­Nh÷ng­tiÒn­®Ò­v¨n­ho¸­x·­héi­¶nh­h­ëng­®Õn­v¨n­ho¸­dg­ViÖt­Namv¨n­ho¸­dg­ViÖt­Nam

I.I. §Þa­lý­tù­nhiªn§Þa­lý­tù­nhiªn

1.1. VÞ­trÝVÞ­trÝ- R×a­b¸n­®¶o­Trong­b¸n­®¶o­®«ng­nam­¸­lôc­®ÞaR×a­b¸n­®¶o­Trong­b¸n­®¶o­®«ng­nam­¸­lôc­®Þa- §iÓm­nèi­gi÷a­c¸c­khu­vùc§iÓm­nèi­gi÷a­c¸c­khu­vùc

2.­­­­­­­­­­­§Þa­h×nh2.­­­­­­­­­­­§Þa­h×nh- Nghiªng­®«ng­b¾c­t©y­namNghiªng­®«ng­b¾c­t©y­nam- ThÊp­dÇn­vÒ­phÝa­biÓnThÊp­dÇn­vÒ­phÝa­biÓn- Sù­h×nh­thµnh­c¸c­con­s«ngSù­h×nh­thµnh­c¸c­con­s«ng

3.­­­­­­­­­­­KhÝ­hËu3.­­­­­­­­­­­KhÝ­hËu- Nãng­Èm,­l¹nh­hanhNãng­Èm,­l¹nh­hanh- M­a­b·oM­a­b·o- Lò­lôtLò­lôt

4.­­­­­­­­­­­Hai­vïng­ch©u­thæ4.­­­­­­­­­­­Hai­vïng­ch©u­thæ

II.­®Æc­®iÓm­Lo¹i­h×nh­v¨n­ho¸­khu­vùcII.­®Æc­®iÓm­Lo¹i­h×nh­v¨n­ho¸­khu­vùc

V¨n­ho¸­gèc­du­môcV¨n­ho¸­gèc­du­môc

- Những ưu điểmNhững ưu điểm- Những hạn chếNhững hạn chế- Xu hướng hoà nhập hai Xu hướng hoà nhập hai

loại hình văn hoáloại hình văn hoá

1

6

5

4

3

2

7

1.1. §Þa­h×nh,­khÝ­hËu,­­2.­§Þa­bµn,­­3.­Ph­¬ng­thøc­§Þa­h×nh,­khÝ­hËu,­­2.­§Þa­bµn,­­3.­Ph­¬ng­thøc­s¶n­xuÊts¶n­xuÊt

4.­Th¸i­®é­øng­xö­víi­tù­nhiªn­,­5.­T­­duy,­4.­Th¸i­®é­øng­xö­víi­tù­nhiªn­,­5.­T­­duy,­

6.­6.­øøng­xö­víi­con­ng­êi,­­7.­Tæ­chøc­céng­®ång­ng­xö­víi­con­ng­êi,­­7.­Tæ­chøc­céng­®ång­

V¨n­ho¸­gèc­n«ng­V¨n­ho¸­gèc­n«ng­nghiÖpnghiÖp

Sự khác biệt của hai loại hình văn hoáSự khác biệt của hai loại hình văn hoá Văn hoá gốc nông nghiệpVăn hoá gốc nông nghiệp

1.1. Phương nam, ấm nóng,Phương nam, ấm nóng,

ẩm, đồng bằngẩm, đồng bằng

2. Bằng phẳng2. Bằng phẳng

3. Trồng trọt3. Trồng trọt

4. Tôn trọng, sợ hãi , s4. Tôn trọng, sợ hãi , sùng ùng bái bái tự nhiêntự nhiên

5. Bi5. Biện chứngện chứng

6. 6. Trọng tình, trTrọng tình, trọng vănọng văn

7. Đề cao tính cộng đồng7. Đề cao tính cộng đồng

Văn hoá gốc du mụcVăn hoá gốc du mục

1.1. Phương bắc, lạnh khô,Phương bắc, lạnh khô,

đồng cỏđồng cỏ

2. Cao nguyên, bình nguyên2. Cao nguyên, bình nguyên

3. Ch3. Chăn nuôi gia súcăn nuôi gia súc4. Không quá phụ thuộc tự 4. Không quá phụ thuộc tự

nhiênnhiên

5. Siêu hình5. Siêu hình

6. Trọng lý, trọng võ6. Trọng lý, trọng võ

7. Đề cao cá nhân7. Đề cao cá nhân

III. Lịch sử hình thành dân tộcIII. Lịch sử hình thành dân tộc

CHÍNH SỬ

HUYỀN SỬ

TRONG CHÍNH SỬTRONG CHÍNH SỬ

NHÂN CHỦNG VÀ DÂN

TỘC HỌC

KHẢO CỔ HỌC

VĂN HOÁ HỌC

CÁC ĐẠI CHỦNG

CÁC CHỦNG

CÁC TỘC

CÁC DI CHỈ

NHÀ NƯỚC

NHÀ­n­íc

V¨n­LANGVm.­S«ng­Hång

S«ng­M·

TRONG CHÍNH SỬTRONG CHÍNH SỬ

1.1. D­íi­gãc­®é­nh©n­chñng­vµ­DTHD­íi­gãc­®é­nh©n­chñng­vµ­DTH• Sù­h×nh­thµnh­c¸c­®¹i­chñng­trªn­c¬­së­thuyÕt­Sù­h×nh­thµnh­c¸c­®¹i­chñng­trªn­c¬­së­thuyÕt­

di­chuyÓn­c­­gi÷a­c¸c­khu­vùcdi­chuyÓn­c­­gi÷a­c¸c­khu­vùc• Sù­chia­t¸ch­c¸c­®¹i­chñng­thµnh­c¸c­chñng­t¹i­Sù­chia­t¸ch­c¸c­®¹i­chñng­thµnh­c¸c­chñng­t¹i­

khu­vùc­nay­lµ­ch©u­khu­vùc­nay­lµ­ch©u­¸̧­vµ­§«ng­Nam­­vµ­§«ng­Nam­¸̧• Qu¸­tr×nh­hîp­chñng­cña­c¸c­nhãm­B¾c­vµ­Nam­¸Qu¸­tr×nh­hîp­chñng­cña­c¸c­nhãm­B¾c­vµ­Nam­¸• Sù­h×nh­thµnh­c¸c­téc­ng­êi­t¹i­khu­vùc­B¸ch­ViÖtSù­h×nh­thµnh­c¸c­téc­ng­êi­t¹i­khu­vùc­B¸ch­ViÖt• Sù­chia­t¸ch­theo­c¸c­nhãm­ng÷­hÖSù­chia­t¸ch­theo­c¸c­nhãm­ng÷­hÖ• Sù­liªn­kÕt­c¸c­nhãm­téc­ng­êi­sinh­sèng­theo­bé­Sù­liªn­kÕt­c¸c­nhãm­téc­ng­êi­sinh­sèng­theo­bé­

l¹c­thµnh­liªn­minh­bé­l¹cl¹c­thµnh­liªn­minh­bé­l¹c• Sù­h×nh­thµnh­nhµ­n­íc­trªn­c¬­së­c¸c­liªn­minh­Sù­h×nh­thµnh­nhµ­n­íc­trªn­c¬­së­c¸c­liªn­minh­

bé­l¹c,­mµ­thùc­chÊt­lµ­sù­liªn­minh­c¸c­nhãm­téc­bé­l¹c,­mµ­thùc­chÊt­lµ­sù­liªn­minh­c¸c­nhãm­téc­ng­êing­êi

• Nhãm­ViÖt-­M­êng,­Tµy­–­Th¸i­cæ­vµ­nhµ­n­íc­V¨n­Nhãm­ViÖt-­M­êng,­Tµy­–­Th¸i­cæ­vµ­nhµ­n­íc­V¨n­LangLang

Theo­thuyÕt­1­trung­t©mTheo­thuyÕt­1­trung­t©m

Cuộc di cư từ châu Phi bắt đầu từ khoảng 60.000 năm trước, và Cuộc di cư từ châu Phi bắt đầu từ khoảng 60.000 năm trước, và con đường mà chúng ta đã đi để đưa con người đến mọi nơi trên con đường mà chúng ta đã đi để đưa con người đến mọi nơi trên thế giới. Đi theo đường bờ biển phía Nam châu Á, những người thế giới. Đi theo đường bờ biển phía Nam châu Á, những người di cư đầu tiên đã vượt khoảng 250km đường biển, và chiếm lĩnh di cư đầu tiên đã vượt khoảng 250km đường biển, và chiếm lĩnh Australia vào khoảng 50.000 năm trước. Những thổ dân da đỏ Australia vào khoảng 50.000 năm trước. Những thổ dân da đỏ Australia, là con cháu của làn sóng di cư đầu tiên khỏi châu Phi. Australia, là con cháu của làn sóng di cư đầu tiên khỏi châu Phi.

Một làn sóng thứ hai rời khỏi "châu lục đen" là vào khoảng Một làn sóng thứ hai rời khỏi "châu lục đen" là vào khoảng 45.000 năm trước và định cư ở Trung Đông, với những nhóm 45.000 năm trước và định cư ở Trung Đông, với những nhóm nhỏ hơn đi đến Ấn Độ, bắc Trung Quốc, và nam Trung Quốc. nhỏ hơn đi đến Ấn Độ, bắc Trung Quốc, và nam Trung Quốc. Khi những sông băng của Kỷ Băng hà bắt đầu tan chảy vào Khi những sông băng của Kỷ Băng hà bắt đầu tan chảy vào khoảng 40.000 năm trước, và nhiệt độ tăng lên, con người đã di khoảng 40.000 năm trước, và nhiệt độ tăng lên, con người đã di chuyển vào Trung Á và nhanh chóng sinh sôi ở đó. Những chuyển vào Trung Á và nhanh chóng sinh sôi ở đó. Những nhóm nhỏ rời Trung Á vào khoảng 35.000 năm trước để tới nhóm nhỏ rời Trung Á vào khoảng 35.000 năm trước để tới châu Âu. Và vào khoảng 20.000 năm trước, một nhóm nhỏ châu Âu. Và vào khoảng 20.000 năm trước, một nhóm nhỏ những người Trung Á khác đã tiến xa hơn về phía Bắc, tới những người Trung Á khác đã tiến xa hơn về phía Bắc, tới Siberia và vùng Bắc cực. Siberia và vùng Bắc cực.

­­Theo­thuyÕt­2­trung­t©mTheo­thuyÕt­2­trung­t©mC¸c­®¹i­chñng­vµ­chñng­t¹i­trung­t©m­C¸c­®¹i­chñng­vµ­chñng­t¹i­trung­t©m­

phÝa­§«ngphÝa­§«ng§¹i­chñng­¸§¹i­chñng­¸

­­(­gåm­c¸c­chñng­b¾c,­(­gåm­c¸c­chñng­b¾c,­®«ng,­nam­®«ng,­nam­Mongoloid­vµ­Indien)Mongoloid­vµ­Indien)

- §Þa­bµn­c­­tró§Þa­bµn­c­­tró- §Æc­®iÓm­nh©n­§Æc­®iÓm­nh©n­

chñngchñng- Ph­¬ng­thøc­s¶n­xuÊtPh­¬ng­thøc­s¶n­xuÊt- VÊn­®Ò­di­chuyÓn­c­VÊn­®Ò­di­chuyÓn­c­- §iÒu­kiÖn­tiÕn­hµnh­§iÒu­kiÖn­tiÕn­hµnh­

viÖc­di­chuyÓnviÖc­di­chuyÓn- Thêi­kú­di­chuyÓnThêi­kú­di­chuyÓn

­­§¹i­chñng­óc§¹i­chñng­óc

­­(­gåm­c¸c­chñng­(­gåm­c¸c­chñng­Melanesien,­Australien,­Melanesien,­Australien,­Tasmanien,­Polinesien)Tasmanien,­Polinesien)

- §Þa­bµn­c­­tró§Þa­bµn­c­­tró- §Æc­®iÓm­nh©n­chñng§Æc­®iÓm­nh©n­chñng- Ph­¬ng­thøc­s¶n­xuÊtPh­¬ng­thøc­s¶n­xuÊt- VÊn­®Ò­du­chuyÓn­c­VÊn­®Ò­du­chuyÓn­c­- §iÒu­kiÖn­tiÕn­hµnh­§iÒu­kiÖn­tiÕn­hµnh­viÖc­di­chuyÓnviÖc­di­chuyÓn

- Thêi­kú­di­chuyÓnThêi­kú­di­chuyÓn

C¸c­giai­®o¹n­h×nh­thµnh­c¸c­nhãm­téc­C¸c­giai­®o¹n­h×nh­thµnh­c¸c­nhãm­téc­ng­êi­­ng­êi­­

Mongoloid Malanesien

Indonesien

Mongoloid ph­¬ng­nam

B¸ch ViÖt

V¨n­lang

Trong­chÝnh­sö:­gãc­®é­kh¶o­cæ­häcTrong­chÝnh­sö:­gãc­®é­kh¶o­cæ­häc

s¬n vi

hoµ b×nh

Phïng nguyªn

®ång ®Ëu

Gß mun

®«ng s¬n

-®Þa bµn c tró-C«ng cô s¶n xuÊt-Ph ¬ng thøc s¶n xuÊt-Tæ chøc x· héi- v¨n ho¸ vµ t«n gi¸o

Nhµ n íc v¨n lang

Trong­chÝnh­sö:­gãc­®é­v¨n­ho¸­Trong­chÝnh­sö:­gãc­®é­v¨n­ho¸­hächäc

V¨n­ho¸­ph­¬ng­®«ng

V¨n­ho¸­khu­vùc

V¨n­ho¸­s«ng­hång

Trong­huyÒn­söTrong­huyÒn­sö

Bµi­tËp­th¶o­luËnBµi­tËp­th¶o­luËn

T×m­quan­hÖ­gi÷a­chÝnh­sö­vµ­T×m­quan­hÖ­gi÷a­chÝnh­sö­vµ­huyÒn­sö­trong­c¸c­hiÖn­t­îng:huyÒn­sö­trong­c¸c­hiÖn­t­îng:

1.­Hä­Hång­Bµng­vµ­huyÒn­tho¹i­1.­Hä­Hång­Bµng­vµ­huyÒn­tho¹i­L¹c­Long­Qu©nL¹c­Long­Qu©n

2.­Th¸nh­Giãng2.­Th¸nh­Giãng

3.­S¬n­Tinh3.­S¬n­Tinh

4.­Nh÷ng­t­¬ng­®ång­vµ­kh¸c­biÖt­4.­Nh÷ng­t­¬ng­®ång­vµ­kh¸c­biÖt­trong­v¨n­ho¸­ViÖt­-­M­êngtrong­v¨n­ho¸­ViÖt­-­M­êng

C¸c­thµnh­tè­c¬­b¶n­cña­v¨n­ho¸­d©n­gianC¸c­thµnh­tè­c¬­b¶n­cña­v¨n­ho¸­d©n­gian

VHDG­lµ­nghÖ­thuËtVHDG­lµ­nghÖ­thuËt

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­NghÖ­thuËt­ng«n­NghÖ­thuËt­ng«n­tõtõ

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­NghÖ­thuËt­diÔn­x­NghÖ­thuËt­diÔn­x­íngíng

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­NghÖ­thuËt­t¹o­NghÖ­thuËt­t¹o­h×nhh×nh

T©m­thøc­d©n­T©m­thøc­d©n­giangian

øøng­xö­d©n­gianng­xö­d©n­gian

Tri­thøc­d©n­gianTri­thøc­d©n­gian

VHDG­kh«ng­chØ­lµ­VHDG­kh«ng­chØ­lµ­nghÖ­thuËtnghÖ­thuËt

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­NghÖ­thuËt­ng«n­NghÖ­thuËt­ng«n­tõtõ

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­NghÖ­thuËt­diÔn­x­NghÖ­thuËt­diÔn­x­íngíng

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­NghÖ­thuËt­t¹o­NghÖ­thuËt­t¹o­h×nhh×nh

­­­­­­­­­­T©m­thøc­d©n­gianT©m­thøc­d©n­gian

­­­­­­­­­­­­øøng­xö­d©n­gianng­xö­d©n­gian

­­­­­­­­­­­­Tri­thøc­d©n­gianTri­thøc­d©n­gian

Bµi­1:­NghÖ­thuËt­ng«n­tõ­d©n­gianBµi­1:­NghÖ­thuËt­ng«n­tõ­d©n­gian

I.I. Kh¸i­niÖmKh¸i­niÖm

§©y lµ lo¹i h×nh nghÖ thuËt §©y lµ lo¹i h×nh nghÖ thuËt t¸c­t¸c­®éng­®éng­gi¸n­tiÕpgi¸n­tiÕp th«ng qua tÝn hiÖu trung th«ng qua tÝn hiÖu trung gian lµ ng«n ng÷ bao gåm c¸c s¸ng t¸c gian lµ ng«n ng÷ bao gåm c¸c s¸ng t¸c truyÒn­miÖngtruyÒn­miÖng cña tËp thÓ quÇn chóng, lµ cña tËp thÓ quÇn chóng, lµ ph ¬ng tiÖn ph ¬ng tiÖn chuyÓn­t¶i­kh¸t­väng­vµ­kinh­chuyÓn­t¶i­kh¸t­väng­vµ­kinh­nghiÖm­tËp­thÓ­®èi­víi­nh÷ng­vÊn­®Ò­nghiÖm­tËp­thÓ­®èi­víi­nh÷ng­vÊn­®Ò­thiÕt­thùc­theo­quan­®iÓm­cña­nh©n­thiÕt­thùc­theo­quan­®iÓm­cña­nh©n­d©nd©n. Réng h¬n nghÖ thuËt, v¨n häc d©n . Réng h¬n nghÖ thuËt, v¨n häc d©n gian hoµ vµo thùc tiÔn sinh ho¹t ®Ó to¶ søc gian hoµ vµo thùc tiÔn sinh ho¹t ®Ó to¶ søc sèng dÎo dai lung linh cña nghÖ thuËt ng«n sèng dÎo dai lung linh cña nghÖ thuËt ng«n tõtõ..

iI.­Nh÷ng­®Æc­tr­ng­c¬­b¶n­cñaiI.­Nh÷ng­®Æc­tr­ng­c¬­b¶n­cña­v¨n­häc­d©n­gian­v¨n­häc­d©n­gian..

1.1. V¨n­häc­d©n­gian-­s¸ng­t¸c­cña­nh©n­V¨n­häc­d©n­gian-­s¸ng­t¸c­cña­nh©n­d©n.d©n.

+S¸ng­t¸c­cña­nh©n­d©n­lµ­nhÊn­m¹nh­lùc­l­+S¸ng­t¸c­cña­nh©n­d©n­lµ­nhÊn­m¹nh­lùc­l­îng­s¸ng­t¸cîng­s¸ng­t¸c

+ + S¸ng t¸c cña nh©n d©n cßn ® îc thÓ hiÖn S¸ng t¸c cña nh©n d©n cßn ® îc thÓ hiÖn trong trong néi­dung­cña­v¨n­häc­d©n­giannéi­dung­cña­v¨n­häc­d©n­gian. .

2.­V¨n­häc­d©n­gian-­mét­nghÖ­thuËt­tæng­2.­V¨n­häc­d©n­gian-­mét­nghÖ­thuËt­tæng­hîp,­nghÖ­thuËt­ng«n­tõhîp,­nghÖ­thuËt­ng«n­tõ

a.a. V¨n­häc­d©n­gian­réng­h¬n­nghÖ­thuËtV¨n­häc­d©n­gian­réng­h¬n­nghÖ­thuËt b.b. ­­V¨n­häc­d©n­gian,­nghÖ­thuËt­ng«n­tõV¨n­häc­d©n­gian,­nghÖ­thuËt­ng«n­tõ

3.­V¨n­häc­d©n­gian,­mét­lo¹i­nghÖ­thuËt­3.­V¨n­häc­d©n­gian,­mét­lo¹i­nghÖ­thuËt­g¾n­liÒn­víi­sinh­ho¹t­thùc­tiÔn­cña­g¾n­liÒn­víi­sinh­ho¹t­thùc­tiÔn­cña­nh©n­d©nnh©n­d©n..

a.­VHDG­réng­h¬n­nghÖ­thuËta.­VHDG­réng­h¬n­nghÖ­thuËt CÇn­kh¼ng­®Þnh­:­§èi­víi­quÇn­chóng­nh©n­CÇn­kh¼ng­®Þnh­:­§èi­víi­quÇn­chóng­nh©n­d©n,­v¨n­häc­d©n­gian­cã­mét­ý­nghÜa­réng­d©n,­v¨n­häc­d©n­gian­cã­mét­ý­nghÜa­réng­h¬n­nghÖ­thuËt.­ë­®ã­cã­sù­hoµ­lÉn­nh÷ng­h¬n­nghÖ­thuËt.­ë­®ã­cã­sù­hoµ­lÉn­nh÷ng­h×nh­thøc­kh¸c­nhau­cña­ý­thøc­x·­héi­vµ­®ã­lµ­h×nh­thøc­kh¸c­nhau­cña­ý­thøc­x·­héi­vµ­®ã­lµ­mét­b¶n­chÊt­chung­cña­toµn­bé­c¬­cÊu­v¨n­häc­mét­b¶n­chÊt­chung­cña­toµn­bé­c¬­cÊu­v¨n­häc­d©n­gian­cæ­truyÒn.d©n­gian­cæ­truyÒn.

Trong­giai­®o¹n­®Çu­tiªn­cña­sù­n¶y­sinh­vµ­Trong­giai­®o¹n­®Çu­tiªn­cña­sù­n¶y­sinh­vµ­ph¸t­triÓn­cña­nã,­v¨n­häc­d©n­gian­lµ­h×nh­ph¸t­triÓn­cña­nã,­v¨n­häc­d©n­gian­lµ­h×nh­thøc­s¬­khai­cña­nghÖ­thuËt­®ång­thêi­còng­lµ­thøc­s¬­khai­cña­nghÖ­thuËt­®ång­thêi­còng­lµ­h×nh­thøc­nguyªn­hîp­cña­sù­s¶n­xuÊt­tinh­thÇn­h×nh­thøc­nguyªn­hîp­cña­sù­s¶n­xuÊt­tinh­thÇn­nãi­chung.­§iÒu­nµy­ph¶n­¸nh­t×nh­tr¹ng­ý­thøc­nãi­chung.­§iÒu­nµy­ph¶n­¸nh­t×nh­tr¹ng­ý­thøc­x·­héi­cßn­ë­t×nh­tr¹ng­nguyªn­khèi,­ch­a­cã­sù­x·­héi­cßn­ë­t×nh­tr¹ng­nguyªn­khèi,­ch­a­cã­sù­ph©n­biÖt­néi­t¹i­thµnh­nh÷ng­h×nh­thøc­kh¸c­ph©n­biÖt­néi­t¹i­thµnh­nh÷ng­h×nh­thøc­kh¸c­nhau­nh­­®¹o­®øc,­t«n­gi¸o,­triÕt­häc..­Trong­nhau­nh­­®¹o­®øc,­t«n­gi¸o,­triÕt­häc..­Trong­khoa­häc,­x­a­còng­nh­­nay,­s¸ng­t¸c­nghÖ­thuËt­khoa­häc,­x­a­còng­nh­­nay,­s¸ng­t¸c­nghÖ­thuËt­truyÒn­miÖng­cæ­®¹i­nãi­chung­®Òu­®­îc­tiÕp­truyÒn­miÖng­cæ­®¹i­nãi­chung­®Òu­®­îc­tiÕp­cËn­theo­tinh­thÇn­®ã­cËn­theo­tinh­thÇn­®ã­

Sö­häc

®¹o­®øc­häc

Khoa­häc

Mü­häc

T©m­lý­häc

TRIÕT­HäC

VHDG

Hai­hÖ­thèng­quan­®iÓm­trong­hai­Hai­hÖ­thèng­quan­®iÓm­trong­hai­dßng­v¨n­häcdßng­v¨n­häc

Quan ®iÓm cña nh©n d©n trong Quan ®iÓm cña nh©n d©n trong VHDG cã xu h íng ph¶n øng l¹i quan VHDG cã xu h íng ph¶n øng l¹i quan ®iÓm cña hÖ quan ®iÎm chÝnh thèng®iÓm cña hÖ quan ®iÎm chÝnh thèng

Nguyªn nh©n:Nguyªn nh©n:

1.1. BÞ thiÖt thßiBÞ thiÖt thßi

2.2. Gi¶i to¶Gi¶i to¶

3.3. B×nh ®¼ng, d©n chñB×nh ®¼ng, d©n chñ

Chó ý: Vai trß c¸ nh©n trong s¸ng t¸c tËp Chó ý: Vai trß c¸ nh©n trong s¸ng t¸c tËp thÓthÓ

III.­L­îc­sö­v¨n­häc­d©n­g­ianIII.­L­îc­sö­v¨n­häc­d©n­g­ian 1.Thêi­kú­dùng­n­íc1.Thêi­kú­dùng­n­íca.T­­duy­nguyªn­thuûa.T­­duy­nguyªn­thuû - TÝn­ng­ìng­vËt­linhTÝn­ng­ìng­vËt­linh - quan­niÖm­ma­thuËtquan­niÖm­ma­thuËt - t«­temt«­tem b.­ThÇn­tho¹i­vµ­sö­thi:b.­ThÇn­tho¹i­vµ­sö­thi:2.Thêi­kú­®Êu­tranh­gi¶i­phãng­d©n­téc­khái­2.Thêi­kú­®Êu­tranh­gi¶i­phãng­d©n­téc­khái­¸ch­®«hé­cña­c¸c­triÒu­®¹i­H¸n-­§­êng¸ch­®«hé­cña­c¸c­triÒu­®¹i­H¸n-­§­êng

-­TruyÒn­thuyÕt-­TruyÒn­thuyÕt -­Cæ­tÝch-­Cæ­tÝch 3.­Thêi­kú­x©y­dùng­vµ­b¶o­vÖ­quèc­gia­phong­3.­Thêi­kú­x©y­dùng­vµ­b¶o­vÖ­quèc­gia­phong­kiÕn­®éc­lËpkiÕn­®éc­lËp

3.­Thêi­kú­chèng­sù­x©m­l­îc­cña­thùc­d©nPh¸p3.­Thêi­kú­chèng­sù­x©m­l­îc­cña­thùc­d©nPh¸p 4.­Thêi­kú­sau­1945.4.­Thêi­kú­sau­1945.

B.­Nh÷ng­thÓ­lo¹i­tiªu­biÓuB.­Nh÷ng­thÓ­lo¹i­tiªu­biÓu I.­ThÇn­tho¹i­vµ­truyÒn­thuyÕt;I.­ThÇn­tho¹i­vµ­truyÒn­thuyÕt;

1.ThÇn tho¹i:1.ThÇn tho¹i:

a.Kh¸i­qu¸ta.Kh¸i­qu¸t- Kh¸i­niÖmKh¸i­niÖm- C¬­së­t­­t­ëng­vµ­x·­héi­h×nh­thµnh­thÓ­C¬­së­t­­t­ëng­vµ­x·­héi­h×nh­thµnh­thÓ­lo¹ilo¹i

b.­Néi­dung:b.­Néi­dung:- Kh¸i­l­îc­s¬­®åKh¸i­l­îc­s¬­®å- Gi¶i­thÝch­c¸c­hiÖn­t­îng­tù­nhiªnGi¶i­thÝch­c¸c­hiÖn­t­îng­tù­nhiªn- Ph¶n­¸nh­cuéc­®Êu­tranh­chinh­phôc­tù­Ph¶n­¸nh­cuéc­®Êu­tranh­chinh­phôc­tù­nhiªnnhiªn

HÖ­thèng­huyÒn­tho¹i­viÖt­namHÖ­thèng­huyÒn­tho¹i­viÖt­nam

C¸c vÞ thÇn

®Êt

chim

©u c¬

N íc

Rång

L¹c long qu©n100 trøng

Vua hïng

S¬n tinh Th¸nh­giãng

An­d­¬ng­v­¬ng

Hai­bµ­tr­ng

Sù­¶nh­h­ëng­cña­t­­duy­nguyªn­thuû­®Õn­Sù­¶nh­h­ëng­cña­t­­duy­nguyªn­thuû­®Õn­thÇn­tho¹ithÇn­tho¹i

- KhKh¸i niÖm t duy nguyªn thuû¸i niÖm t duy nguyªn thuû- + tÝn ng ìng vËt linh+ tÝn ng ìng vËt linh- + Quan niÖm ma thuËt+ Quan niÖm ma thuËt- + T« tem gi¸o ( hä hµng)+ T« tem gi¸o ( hä hµng)• Gi¶i thÝch hiÖn t îng thê vËt tæ cña mét sè d©n téc trªn thÕ Gi¶i thÝch hiÖn t îng thê vËt tæ cña mét sè d©n téc trªn thÕ

giíi vµ ViÖt Namgiíi vµ ViÖt Nam + Ng êi ¢n §é vµ tôc thê cóng bß thÇn+ Ng êi ¢n §é vµ tôc thê cóng bß thÇn + Thæ d©n óc vµ Kanguru+ Thæ d©n óc vµ Kanguru + Ng êi Dao víi Long KhuyÓn ngò s¾c+ Ng êi Dao víi Long KhuyÓn ngò s¾c + C¸c hä Hoµng, L êng, Léc kiªng Hæ, hä CÇm, Lß kiªng Qu¹, + C¸c hä Hoµng, L êng, Léc kiªng Hæ, hä CÇm, Lß kiªng Qu¹,

hä Hµ kiªng cuèchä Hµ kiªng cuècNguyªn­nh©n:Nguyªn­nh©n:- Phæ­biÕn­ë­n¬i­c­­tró­nguyªn­thuûPhæ­biÕn­ë­n¬i­c­­tró­nguyªn­thuû- Cã­c«ng­víi­bé­técCã­c«ng­víi­bé­téc- Sù­s¬­h·i­cña­bé­técSù­s¬­h·i­cña­bé­téc

*­*­B¶n­chÊt­lµ­ë­sù­linh­thiªng­trong­ý­niÖm­vÒ­mét­mèi­B¶n­chÊt­lµ­ë­sù­linh­thiªng­trong­ý­niÖm­vÒ­mét­mèi­quan­hÖ­bÝ­mËt.­DÊu­Ên­thÞ­téc­¶nh­h­ëng­sang­c¶­quan­hÖ­bÝ­mËt.­DÊu­Ên­thÞ­téc­¶nh­h­ëng­sang­c¶­thÕ­giíi­tù­nhiªnthÕ­giíi­tù­nhiªn

Rồng ở phương Tây

* Rồng thường được miêu tả như một loài bò sát có vảy, đuôi dài, thường có ba đầu thổi ra lửa và biết bay. Các đầu này có khả năng tự mọc ra nếu bị chặt mất đầu cũ.

• Một số rồng chỉ có 1 đầu và có một cái mõm ngắn, quặp như mỏ đại bàng.

• Rồng thường được giao nhiệm vụ canh giữ kho báu, lâu đài hay người đẹp, song thường tỏ ra là loài "hữu dũng vô mưu" vì thường chịu thua và thiệt mạng dưới tay của một tráng sĩ.

Rồng là một loài quái vật, tượng trưng cho sức mạnh nhưng nghiên về khía cạnh độc ác, hung dữ.

Rồng có hình dáng của một con khủng long nhưng thêm vào đó là sừng, cánh, vây lưng và có thể phun ra lửa hoặc nước… Da của nó thì rắn chắc không loại vũ khí nào có thể sát thương được, điểm yếu của nó nằm ở mắt và lưỡi, sống ở những nơi hẻo lánh mà con người ít đặt chân đến.

Rồng cơ bản có 4 loại mang 4 sức mạnh của thiên nhiên là 4 yếu tố tạo nên vũ trụ: Gió, Lửa, Đất và Nước. Từ 4 loại chính này mà người ta còn tưởng tượng ra nhiều loại khác nhau vô cùng dữ tợn.

Rồng Đất sống trong những hang động sâu thẳm trong núi hoặc thung lũng. Rồng Nước sống ở bờ biển, dưới biển, đầm lầy. Rồng Lửa sống ở các hang động của núi lửa. Rồng Gió sống ở các vách đá, đỉnh núi cao.

Rồng Việt NamRồng Việt Nam

1.1. Gắn với biểu tượng Gắn với biểu tượng nguồn nước ( loài nguồn nước ( loài rắn, các loài có rắn, các loài có vẩy)vẩy)

2.2. Biểu lộ sự hiền Biểu lộ sự hiền hoàhoà

3.3. Các khúc uốn Các khúc uốn mềm mạimềm mại

4.4. Gắn với dòng sông Gắn với dòng sông và mâyvà mây

5.5. Thường có quan Thường có quan hệ gần gũi với con hệ gần gũi với con ngườingười

Rồng Trung HoaRồng Trung Hoa

1. Mang ảnh hưởng 1. Mang ảnh hưởng nguồn gốc du mục, nguồn gốc du mục, gắn với các loài thú gắn với các loài thú ( chân, móng, răng, ( chân, móng, răng, râu, bờm...)râu, bờm...)

2. Gắn với biểu tượng 2. Gắn với biểu tượng quyền lực, sức quyền lực, sức mạnhmạnh

3. Mang tính ước lệ 3. Mang tính ước lệ caocao

4. Có quy định chặt 4. Có quy định chặt chẽ về số lượng chẽ về số lượng móngmóng