Embed Size (px)
DESCRIPTION
dạy nghề thú y. giáo án. Thú y
Citation preview
Giải phẫu bộ máy tiêu hóa
Theo các bạn quá trình tiêu hóa là gì?
1. Khái niệm
Quá trình tiêu hoá là quá trình:
- Biến đổi, phân giải thức ăn từ những chất phức tạp thành những chất đơn giản
- được hấp thu qua ruột chuyển vào máu đi nuôi cơ thể,
- còn phần cặn bã được thải ra ngoài.
Theo các bạn bộ máy tiêu hóa gồm mấy phần?
1. Khái niệm
Bộ máy tiêu hoá gồm 2 phần:
- Ống tiêu hoá: Là ống dài từ miệng đến hậu môn chia làm nhiều đoạn to nhỏ khác nhau để thực hiện nhiệm vụ khác nhau.
- Tuyến tiêu hoá: tuyến nước bọt, gan, tuỵ, dạ dày, ruột tiết dịch tham gia vào quá trình tiêu hoá.
Hệ tiêu hóa ở bò
Các bạn hãy cho biết ống tiêu hoá được tính bắt đầu từ bộ phận nào và kết thức ở đâu?
2. Ống tiêu hoá
2.1 Xoang miệng
- Phía trước là môi
- Hai bên là má
- Trên là vòm khẩu cái
- Dưới là xương hàm dưới
- Sau là màng khẩu cái
- Trong miệng có lưỡi và răng.
Cấu tạo xoang miệng
2.2. Yết hầu (họng)
Là một xoang ngắn, hẹp nằm sau xoang miệng và màng khẩu cái, trước thực quản và thanh quản.
2.3. Thực quản
Là ống dẫn thức ăn từ yết hầu xuống dạ dày.
2. Ống tiêu hoá
Hệ tiêu hóa của chó
2. Ống tiêu hoá
2.4. Dạ dày: - Là đoạn phình to, hình túi của ống tiêu hoá. - Gồm 2 loại: dạ dày đơn và kép
Quan sát và mô tả đặc điểm cấu tạo dạ dày đơn của gia súc?
Cấu tạo dạ dày đơn
* Dạ dày đơn: (lợn, chó, ngựa...) Hình thái: - Giống 1 cái túi hình trăng khuyết nằm trong xoang
bụng, sau cơ hoành và gan.- Có 2 đầu, 2 cạnh, 2 mặt. - Được chia làm 3 khu: Thượng, thân hạ vị. Chức năng: Tiêu hoá cơ học là chính, một phần tiêu
hoá hoá học.
2. Ống tiêu hoá
Quan sát và cho biết dạ dày của loài nhai lại (dạ dày kép) khác dạ dày đơn như thế nào?
CẤU TẠO DẠ DÀY Ở ĐỘNG VẬT NHAI LẠI
Hệ tiêu hóa ở bò sữa
* Dạ dày kép: (trâu, bò, dê, cừu. lạc đà). Gồm 4 túi - Dạ cỏ: To nhất trong 4 túi,+ Chức năng: là nơi chứa thức tạm thời, lên men nhờ vi sinh vật
làm mềm cỏ để dễ tiêu hoá.- Dạ tổ ong: là túi nhỏ nằm dưới túi trái dạ cỏ, phía trước thông
với dạ cỏ, phía sau thông với lá lách.+ Chức năng: sàng lọc ngoại vật, ợ đẩy thức ăn lên miệng nhai lại.- Dạ lá sách: túi lớn thứ 2, nằm bên phải dạ tổ ong, trước túi phải
dạ cỏ.+ Chức năng: nghiền ép thức ăn sau khi nhai lại thành những lớp
mỏng nhuyễn đưa xuống dạ múi khế.- Dạ múi khế: là dạ tiêu hoá hoá học
2. Ống tiêu hoá
2. Ống tiêu hoá
2.5. Ruột non Là ống dài, gấp đi gấp lại nhiều lần nối từ hạ vị dạ dày đến van manh
hồi tràng. - chiều dài tuỳ loài gia súc khác nhau. VD: trâu bò 30-40m, lợn 10 -13m.Chia làm 3 đoạn ranh giới không rõ ràng.- Tá tràng: là đoạn nối tiếp sau dạ dày.- Khổng tràng: dài nhất cuộn đi cuộn lại thành một khối lớn phía sau dạ
dày.- Hồi tràng: là phần nối với manh tràng của ruột già.* Chức năng: - Tiêu hoá hoá học- Phân giải thức ăn thành những chất đơn giản hấp thụ qua những tế
bào biểu mô vào máu và bạch huyết.
Cấu tạo ruột non người
Hệ tiêu hóa ở lợn
2. Ống tiêu hoá
2.6. Ruột già Ngắn và to hơn ruột non, chia làm 3 đoạn:- Manh tràng, kết tràng, trực tràng- Chức năng: chủ yếu tái hấp thu nước và một số chất khí.2.7. Hậu môn- Là cửa sau của ống tiêu hoá, nằm dưới gốc đuôi.- Cấu tạo: Ngoài là lớp da mỏng mịn có tế bào sắc tố đen,
nâu... trong là cơ thắt, cơ tụt điều do thần kinh trung ương điều khiển. Bình thường cơ này co lại, nó chỉ giãn ra khi thải phân.
- Chức năng: là nơi thải phân.
3. Tuyến tiêu hoá
3.1. Tuyến nước bọt * có 3 tuyến nước bọt nằm ở vùng đầu. - Tuyến dưới tai: nằm dưới tai nằm theo cạnh sau
nhánh đứng xương hàm dưới.- Tuyến dưới hàm: nằm dưới tuyến dưới tai.- Tuyến dưới lưỡi: gồm 2 thuỳ nằm chồng lên nhau
ở dưới thân lưỡi.* Chức năng: tiết ra nước bọt theo ống dẫn đổ vào
xoang miệng làm mềm thức ăn. Tiêu hoá tinh bột và diệt vi khuẩn.
Các tuyến nước bọt ở người
Các tuyến nước bọt ở chó
3. Tuyến tiêu hoá
Quan sát và mô tả hình thái, cấu tạo của gan?
Gan
3.2. Gan
Là tuyến lớn nhất trong cơ thể
- Hình thái: có 2 mặt và 2 cạnh
- Cấu tạo: Mặt ngoài gan được bao bọc bởi màng sợi rất mỏng, mô gan màu đỏ, mềm.
- Chức năng:
+ Tế bào gan tiết ra mật đổ vào túi mật sau đó theo ống dẫn đổ vào tá tràng giúp cho quá trình tiêu hoá mỡ.
+ Khử độc, tiêu diệt vi khuẩn, bảo vệ cơ thể.
+ Tích trữ đường gluco, sản sinh heparin chống đông máu.
3. Tuyến tiêu hoá
3. Tuyến tiêu hóa
3.3. Tuyến tuỵ* Là một dải màu hồng nhạt hoặc vàng nhạt bám vào đoạn
cong nhỏ của tá tràng.* Chức năng: - Ngoại tiết: tiết dịch tuỵ chứa men tiêu hoá đổ vào tá tràng
phân giải thức ăn.- Nội tiết: tiết ra 2 loại hocmon quan trọng: + Tế bào α tiết glucagon phân giải glycogen tích trữ ở gan
và cơ thành gluco tự do đi vào máu đưa đến các mô bào.+ Tế bào β tiết hocmon insulin tổng hợp gluco thành
glycogen để tích trữ ở gan.
Tuyến tụy
Cấu tạo tuyến tụy
Gan và tuyến tụy
