Giám sát Quản trị rừng VPA-FLEGT và giám sát xã hội

tại Việt Nam

18 Tháng 01 Năm 2018

1. Giải thích thuật ngữ

2. FGM trong khuôn khổ FLEGT

3. Các sáng kiến và khung FGM quốc tế

4. Khuôn khổ FAO/PROFOR FGM

5. Các hệ thống chỉ số hiện nay tại Việt Nam

6. Khung pháp lý đối với giám sát xã hội

Dàn ý

Quản trị rừng : cách thức con người và các tổ chức quy định và quản lý rừng

oNhiều bên (chính phủ, xã hội dân sự, khu vực tư nhân)

oNhiều cấp độ (địa phương, quốc gia, quốc tế)

Giám sát rừng: Thu thập và phân tích số liệu về các khía cạnh tự nhiên sinh học, kinh tế xã hội và quản lý và sử dụng rừng

vs.

Giám sát quản trị rừng: Thu thập và phân tích có hệ thống số liệu về các chính sách, các chiến lược, kế hoạch hành động hoặc ngân sách liên quan đến lâm nghiệp và pháp luật (bao gồm cả việc triển khai và thực thi pháp luật)

Các định nghĩa

FLEGT VPA châu Âu- Việt Nam

Điều 15 - Sự tham gia của các bên liên quan trong việc thực hiện Hiệp định

Đảm bảo việc giám sát của VPA là minh bạch, có sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ, hiệp hội lâm nghiệp, doanh nghiệp, công đoàn, cộng đồng địa phương và người dân sống trong các khu vực lâm nghiệp

Điều 16 - Các biện pháp bảo vệ xã hội

Giám sát và giảm thiểu các tác động đến các dân tộc thiểu số và cộng đồng địa phương, các hộ gia đình và ngành công nghiệp gỗ

http://ec.europa.eu/environment/forests/pdf/11_05_2017_EU_Vietnam_VPA.pdf

Khung thực hiện chung

Xây dựng các cách tiếp cận bổ sung và phối hợp để (i) giám sát quản trị rừng một cách độc lập / có sự tham gia và (ii) đánh giá tác động của các biện pháp bảo vệ xã hội *

*Trách nhiệm của VNFOREST & Nhóm cốt lõi

Nhiệm vụ chiến lược ❺ Cơ chế giám sát và đánh giá đối với việc thực hiện của VPA

5.4 Các cơ chế phù hợp để đánh giá và giám sát tác động của VPA

Kiểm toán độc lập Theo dõi độc lập

- Bắt buộc- Rà soát và báo cáo tổng thể về

TLAS

- Tùy ý, không bắt buộc- Đánh giá tội phạm phá rừng và

các đơn vị khai thác cụ thể- Chính thức tích hợp trong hoặc

ngoài TLAS

Giám sát thị trường độc lập Giám sát tác động do các bên tham gia hiệp định thực hiện

- Bắt buộc- ITTO 2014-2019- Đánh giá phản hồi của thị trường

đối với gỗ được cấp phép

- Bắt buộc- Giám sát các tác động của hiệp

định về kinh tế, xã hội và môitrường

Các hình thức giám sát VPA

• JIC thiết lập khung giám sát đáp ứng nhu cầu của các bên tham gia

• Các lĩnh vực giám sát có thể bao gồm :- hiệu quả thể chế - chặt gỗ trái phép - phát triển kinh tế - điều kiện rừng - sinh kế và nghèo đói- dòng thương mại và tính năng động của thị

trường

• Có thể yêu cầu phân tích và tham vấn bổ sung để xây dựngcơ sở dữ liệu ban đầu

• Có sự tham gia của các bên liên quan để đảm bảo các ưu tiên của họ được giám sát theo thời gian

Giám sát tác động của VPA

• VPA của Ghana. JIC đã thành lập một tiểu ban gồm nhiều bên liên quan làm việc với nhà tư vấn nhằm tích hợp các ưu tiên của EU và Ghana vào đầu ra, kết quả và tác động để phục vụ công tác giám sát.

• Các lĩnh vực bị tác động :

1. Nâng cao chất lượng thực thi pháp luật (17 chỉ số)

2. Hiệu quả của đại diện, tham vấn và tham gia của bên liên quan (10 chỉ số)

3. Cải thiện tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong ngành lâm nghiệp (10 chỉ số)

Ví dụ: Nước Ghana

https://foegh.files.wordpress.com/2016/11/impact-monitoring-baseline-report.pdf

Quản lý lâm nghiệp bền vững (SFM)

- Các chỉ số và tiêu chí SFM của ITTO đối với Rừng Nhiệt đới- Tiến trình Montréal - FSC và PEFC - Đánh giá Các nguồn lực Rừng - Các tiêu chí và chỉ số CIFOR đối với đánh giá đơn vị quản lý rừng, cấp tỉnh và cấp quốc gia

Tính hợp pháp của gỗ:

- EU FLEGT VPA - Thẻ Báo cáo Minh bạch của Global Witness - Giám sát của Chatham House đối với Chặt gỗ trái phép và mua bán liên quan

REDD+:

- Các tiêu chuẩn Môi trường và Xã hội Quốc tế CCBA/CARE

Sáng kiến với các yếu tố FGM cụ thể

Quản lý Khung Chỉ số Sáng kiến Rừng (WRI)

- Đánh giá điểm mạnh/điểm yếu trong chủ trương của xã hội dân sự

- 94 chỉ số được xây dựng làm câu hỏi chẩn đoán(i) Thời hạn sử dụng đất (ii) Kế hoạch sử dụng đất(iii) Quản lý đất rừng(iv) phân phối doanh thu và các lợi ích kinh tế

Khung phân tích đối với Cải cách Quản trị Rừng (WB)

- Hướng đến người/cơ quan ra quyết định

- Liên kết rõ ràng giữa quản trị tốt với các tiêu chí SFM,

nhưng bao gồm tất cả các khía cạnh của quản trị rừng- Thúc đẩy cải cách quản trị và xác định và ưu tiên cơ hội tăng

cường SFM

Khung FGM bao trùm

Khung Đánh giá và Giám sát Quản trị Rừng (FAO/PROFOR)- Hướng tới người/cơ quan ra quyết định

- Xây dựng dựa trên các tham số cốt lõi của REDD + FGM

- Tạo thuận lợi cho việc mô tả, chẩn đoán, giám sát, đánh giá và báo cáo về quản trị rừng

- 3 trụ cột -> 13 thành phần -> hợp phần nhỏ -> chỉ số

Khung tự nó không bao hàm công cụ đánh giá hoặc giám sát

http://www.fao.org/docrep/014/i2227e/i2227e00.pdf

Khung FGM chung

Khung này thúc đẩy tư duy hệ thống về các vấn đề quản trị rừng nhưng vẫn mở ra một vấn đề rộng hơn về việc làm thế nào để thu thập và phân tích dữ liệu thực nghiệm.

Trách nhiệm giải trình

Hiệu quả

Hiệu suất

Công bằng

Có sự tham gia

Minh bạch

Các

ngu

yên

tắc

Các khung chính sách ,

pháp lý, thể chế và quy định

Các tiến trình lập kế hoạch và ra quyết định

Triển khai, thực hiện và tuân thủ

Các trụ cột

Quản Trị Rừng (Tốt)

http://www.fao.org/3/a-i3918e.pdf

1. Đánh giá lập kế hoạch

1.1. Thiết lập mục tiêu

1.2. Xây dựng kế hoạch làm việc

1.3. Lập kế hoạch thu thập dữ liệu

2. Đánh giá triển khai

2.1. Thu thập dữ liệu

2.2. Diễn giải và phân tích

3. Đánh giá sử dụng

3.1. Áp dụng kết quả

3.2. Bài học kinh nghiệm và

tiến bộ đạt được

Tiến trình

• Các yếu tố then chốt: sự tham gia của nhiều bên liên quan, giám sát độc lập, bảo đảm công bố thông tin

• Xác định các ưu tiên về chính sách: FLEGT / VNTLAS, REDD + / NRAP / PRAP, FLEGT cộng REDD +, chuỗi hàng hóa được lựa chọn hoặc loại hình kinh doanh

• Xác định các chủ đề bao gồm: thời hạn sử dụng đất / quy hoạch sử dụng đất, quản lý rừng, bảo tồn PA, khôi phục cảnh quan, tài chính lâm nghiệp và thu nhập, hợp tác và năng lực

• Xây dựng năng lực FGM: tập huấn cho các cơ sở đào tạo / trường đại học xây dựng một mạng lưới các cán bộ hỗ trợ FGM

Các vấn đề cần xem xét

FGM cấp quốc gia phải bám sát nhu cầu giám sát quốc gia và đáp ứng các yêu cầu báo cáo quốc tế.

Tận dụng các hệ thống thu thập dữ liệu hiện có :

Hệ thống chỉ số GSO (Quyết định số 305/2005/QDTTg)• 3 chỉ số cho ngành lâm nghiệp

Hệ thống chỉ số của Bộ NN và Phát triển nông thôn (Quyết định số 71/2006/QD-BNN)

• 18 chỉ số cho ngành lâm nghiệp

Các báo cáo tiến trình về Chiến lược Phát triển Lâm nghiệp

• 72 chỉ số

Các hệ thống chỉ số hiện nay tại Việt Nam

Khung pháp lý đối với giám sát xã hội

1. FLEGT VPA trong các Điều 15 và 16 quy định các bên liênquan tham gia vào quá trình triển khai và giám sát

2. Chỉ thị số 13-CT/TW – 12.01.2017

“Các cơ quan, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức xã hội cần thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ sau:

Nhiệm vụ 1. tăng cường sự giám sát của nhân dân, cộng đồng, và các phương tiện thông tin đại chúng “

3. NRAP quy định sự tham gia của người dân và vai trò của các tổ chức phi chính phủ trong việc thực hiện và giám sát

4. Luật Bảo vệ và Phát triển Rừng quy định việc giám sát, nhưng không giám sát cụ thể về mặt xã hội

Cảm ơn quý vị đã chú ý lắng nghe