GÜLGÜN SÜT MAMÜLLERİ LTD.’E AİT SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM …Gülgün Süt Mamülleri Ltd.’e ait Süt Ürünleri Üretim Tesisi projesi, Lefkoa Kazası- Düzova Köyü, P/H

1

GÜLGÜN SÜT MAMÜLLERİ LTD.’E AİT

SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSİ

PROJESİ

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ

(ÇED) RAPORU

Proje Yeri: DÜZOVA- LEFKOŞA

PROJE SAHİBİ

GÜLGÜN SÜT MAMÜLLERİ LTD.

+392 8730200

PROJEYİ HAZIRLAYAN KURULUŞ

Cemaliye ÖZVEREL Çevre Danışmanlık Ofisi

Şht. Mustafa A. Cad. Ermataş 2. Bina,

Küçükkaymaklı, Lefkoşa

Tel: +90 2287778

E- mail: [email protected]

Ekim 2017

mailto:[email protected]

Gülgün Süt Mamülleri Ltd.’e ait Süt Ürünleri Üretim Tesisi Projesi ÇED Raporu, 2017

___________________________________________________________________________

2

PROJE GENEL ÖZETİ

Gülgün Süt Mamülleri Ltd.’e ait Süt Ürünleri Üretim Tesisi projesi, Lefkoşa

Kazası- Düzova Köyü, P/H S31.d.01.b.4’de 121 no’lu parsel üzerinde yer

almaktadır. Arazi alanı, 12624 m2’dir. Söz konusu fabrika binası ve yardımcı

bina yerinde inşa edilmiş ve faaliyet göstermektedir. Projeye yeni ünitelerin

eklenmesi ve üretim kapasitesinin artırılmak istenmesi ile proje ÇED

kapsamına girmiştir. Tesiste toplam ~15 tonluk Ayran ve Yoğurt türleri (süzme, diyet, normal) üretim

kapasitesi bulunmaktadır. Hellim ve peynir üretim kapasitesi ise ~20 ton’dur.

Tesisin hammaddesi olan süt, Süt Endüstrisi Kurumu tankerleri tarafından tesise

getirilip, yapılacak ürüne göre ilgili prosese aktarılmaktadır.

Tesiste üretilip piyasaya sürülen ürünler; Ayran, yoğurt (süzme, diyet, normal),

tereyağı, hellim, beyaz peynir, kaşar, nor, kaymak, krema, tereyağı’dır.

İşletmeci, Veteriner ve Gıda Güvenliği mevzuat kurallarına uymaktadır/

uyulacaktır.

Yatırımcı tarafından nar, limon, zeytin ağacı fidanları ekilmiştir. Arazide bulunan

bu ağaçlar ticari amaçlı kullanılmamaktadır.

Proje alanı yakın çevresinde İskele- Lefkoşa anayolu, ahırlar, boş araziler,

apartman bulunmaktadır.

Mart 2017 döneminde Geotest-Mastermap tarafından yapılan sondaj

çalışmalarında ortalama 10.00 m derinliğinde yeraltı su seviyesine rastlanıldığı

belirtilmiştir.

Düzova köyünün kuzeydoğusunda yer alan proje alanı, ortalama 97.0 m

topoğrafik kota sahip olup, 1-2° güney yönüne doğru eğimlidir.

Daha önceden yapılmış olan bodrum kazı miktarı 803 m3’tür. Mevcut durumda

arazide herhangi bir hafriyat toprağı bulunmamaktadır.


___________________________________________________________________________

3

Proje alanı, III. Sınıf arazi kullanım kabiliyeti’ne sahiptir.

Tesisin faaliyete geçmesi ile ihtiyaç duyulan kullanım suyunun bir miktarı

şebekeden bir miktarı ise tankerlerle sağlanmaktadır. Ortalama su tüketimi 60

m3’tür.

Günlük 16 ton PAS oluşmaktadır. Tesiste oluşan PAS, Temmuz 2017 tarihinde

hizmet vermeye başlayan Asilçağ Ltd.’e ait Peynir Altı Suyu Değerlendirme

Tesisine gönderilmeye başlanmıştır. Geridönüşüm Tesisinde herhangi bir

problem olması halinde ise; PAS için ayrı bir ön arıtma sistemi tasarlanacaktır.

Ön arıtmanın yapılması ile kirlilik yükü kanalizasyon deşarj standartlarına inmiş

olacaktır.

Tesis içerisinde kağıt- kartonlar ayrı toplanıp depolanmaktadır. Daha sonra

lisanslı geri kazanım firmalarına gönderilmaktedir.


___________________________________________________________________________

4

Raporu Hazırlayan Çalışma Grubu

Cemaliye Özverel ________________________

Çevre Y. Mühendisi

Selen Ertuğrul ________________________

Gıda Mühendisi

Samiye İnce ________________________

Jeoloji Y. Mühendisi


___________________________________________________________________________

5

PR

OJ

E Y

ER

İ K

RO

KİS

İ P

roje

ala

nın

a ula

şmak

içi

n, Y

onca

Kav

şağı’

na

gel

med

en

Lef

koşa

-

İsk

ele

anay

olu

güze

rgah

ında

gid

ilir

. 3

,4

km

so

nra

P

roje

alan

ına

ula

şmak

m

üm

künd

ür.

F

abri

ka

üze

rind

e ta

bel

a b

ulu

ndu

ğun

dan

kola

ylı

kla

fab

rika

bin

ası

bu

lun

abli

r.


___________________________________________________________________________

6

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I. ............................................................................................................................................. 14

PROJENİN TANIMI VE AMACI ........................................................................................................ 14

I.1. Projenin Tanımı, Konusu, Kapasitesi, İşletme Süresi, Zamanlama Tablosu, Hizmet Amaçları,

Projenin Sosyal, Teknik ve Ekonomik Yönden Gerekliliği. ............................................................. 14

I.2. Proje Kapsamındaki Tüm Ünitelerin Özellikleri, Hangi Faaliyetlerin Hangi Ünitelerde

Gerçekleştirileceği, Kapasiteleri, Faaliyet Üniteleri Dışındaki Diğer Ünitelerde Sunulacak

Hizmetler. .......................................................................................................................................... 16

I.3. Proje Ünitelerinde Kullanılacak Proses Yöntemleri ve Teknolojiler, Proses Akım Şeması (Girdi

ve Çıktılar Dahil). .............................................................................................................................. 16

I.4. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Kullanılacak Arazi Miktarı ve Arazinin Tanımlanması.

........................................................................................................................................................... 17

I.5. Proje Kapsamında Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri. ..... 17

I.6. Proje ile ilgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca

Açıklanması, Alınmış ve Alınacak İzinler, Belgeler. ........................................................................ 20

BÖLÜM II. ............................................................................................................................................ 21

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU ........................................................................................ 21

II.1. Faaliyet yerinin ve komşu kullanımların mevcut arazi kullanım haritası üzerinde gösterimi. .. 21

II.2. 1/25000 ve/veya 1/5000’lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 km’lik

Yarıçap Üzerinde Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını ve Deprem Kuşaklarını Gösterir Analiz,

Jeolojik Yapı, Köy Yerleşik ve Sanayi Alanları, Ulaşım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti,

Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi. ............................... 23

II.3. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün İdari ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Altyapı

Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde

Gösterimi. Bunlar İçin Belirlenen Kapalı ve Açık Alan Büyüklükleri, Bina Kat Adetleri ve

Yükseklikleri, Sızdırmaz Fosseptik, Depolama Alanları, Yollar, Şantiye Binalarının Gösterilmesi. 24

II.3. Arazinin mülkiyet durumu, GPS koordinatları, Faaliyet alanına ve çevresine ait renkli

fotoğraflar. ......................................................................................................................................... 26

BÖLÜM III............................................................................................................................................ 26

PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI ...................................................................... 26

III.1. Projenin Gerçekleşmesi ile İlgili Yatırım Programı ve Finans Kaynakları. ............................. 26

III.2. Projenin Gerçekleşmesi ile ilgili İş Akım Şeması veya Zamanlama Tablosu. ......................... 26

III.3. Projenin Fayda – Maliyet Analizi ............................................................................................. 26

III.4. Proje Kapsamında Olmayan Ancak Projenin Gerçekleşmesine Bağlı Olarak Faaliyet Sahibi

veya Diğer Yatırımcılar Tarafından Gerçekleştirilmesi Tasarlanan Diğer Ekonomik, Sosyal ve

Altyapı Faaliyetleri. ........................................................................................................................... 26

III.5. Diğer Hususlar. ......................................................................................................................... 27

BÖLÜM IV. .......................................................................................................................................... 28

IV.1. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi .............................................................................. 28

IV.1.1. Proje yeri ve çevresindeki faaliyetlerin belirlenmesi ve olası etkilerin açıklanması. ........ 28


___________________________________________________________________________

7

IV.2. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı. ........................ 28

IV.2.1. Meteorolojik ve iklimsel özellikler. .................................................................................. 28

IV.2.2. Jeolojik Özellikler; fiziko- kimyasal özellikler, tektonik hareketler, mineral kaynaklar,

heyelan, benzersiz oluşumlar, sel, kaya düşmesi vb. ..................................................................... 31

IV.2.3. Hidrojeolojik Özellikler; Yeraltı su seviyeleri, halen mevcut her türlü keson, derin,

artzyen vb. Kıyı; emniyetli çekim değerleri, suyun fiziksel ve kimyasal özellikleri; yeraltı

suyunun mevcut ve planlanan kullanımı. ...................................................................................... 32

IV.2.4. Hidrolojik Özellikler; Yüzeysel su kaynaklarından sulak alanların, fiziksel, kimyasal,

bakteriyolojik ve ekolojik özellikleri, bu kapsamda mevsimlik değişimleri, kıyı ekosistemleri. . 33

IV.2.6. Termal ve Jeotermal su kaynakları: Bunların fiziksel ve kimyasal özellikeleri, debileri,

mevcut ve planlanan kullanımları. ................................................................................................ 35

IV.2.7. Toprak Özellikleri ve kullanım durumu: Toprak yapısı, arazi kullanım kabiliyeti

sınıflaması, taşıma kapasitesi, yamaç stabilitesi, erozyon, mera, çayır, tarım amaçlı kullanım

durumları vb. ................................................................................................................................. 35

IV.2.8. Tarım Alanları: Tarımsal gelişim proje alanları, sulu ve kuru tarım arazilerinin

büyüklüğü, ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarı ile birim alan itibarıyla verimi,

kullanılan tarım ilaçları.................................................................................................................. 39

IV.2.9. Koruma Alanları: Millli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak ALanlar, Doğal Sit ve Anıtlar,

Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm

Bölgeleri. ....................................................................................................................................... 39

IV.2.10. Orman Alanları: Ağaç türleri ve miktarları, kapladığı alan büyüklükleri ve kapalılığı,

mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım amaçları.............................................................. 40

IV.2.12. Hayvancılık ve Su Ürünleri (Etki alanı içinde Balıkçılık, voli yerleri, yetiştirilen türler,

beslenme alanları, yıllık üretim miktarları, bu ürünlerin ülke ekonomisindeki yeri ve değeri). ... 42

IV.2.13. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları. ....................................................... 42

IV.2.14. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler, Askeri ve

Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar................ 42

IV.2.15. Proje yeri ve etki alanının hava, su, toprak ve gürültü açısından mevcut kirlilik yükünün

belirlenmesi. .................................................................................................................................. 43

IV.2.16. Diğer Özellikler. .............................................................................................................. 43

IV.3. Sosyo – Ekonomik Çevrenin Özellikleri: ................................................................................. 43

IV.3.1. Ekonomik Özellikler: Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, yöresel

işgücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve hizmet üretiminin yore ve ülke ekonomisi

içindeki yeri ve önemi, diğer bilgiler. ........................................................................................... 43

IV.3.2. Nüfus: Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri, göçler, nüfus artış oranları,

ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler. .................................................................................... 44

IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri: Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri ve bu hizmetlerden

yararlanma durumu. ....................................................................................................................... 45

IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın Çevresindeki Kentsel ve Arazi Kullanımları: Yerleşme alanlarının

dağılımı, mevcut ve planlanan kullanım alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri, konutlar ve

turizm alanları vb. .......................................................................................................................... 45


___________________________________________________________________________

8

IV.3.5. Gelir: Bölgede gelirin iş kollarına dağılımı iş kolları itibariyle kişi başına düşen

maksimum, minimum ve ortalama gelir. ....................................................................................... 46

IV.3.6. İşsizlik: Yöredeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı. ........................................................... 46

IV.3.7. Sağlık: Bölgede mevcut endemik hastalıklar. ................................................................... 46

IV.3.8. Diğer Özellikler. ................................................................................................................ 46

BÖLÜM V. ............................................................................................................................................ 47

PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER ...................................... 47

V.1. Arazinin Hazırlanması, İnşaat ve Tesis Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre

Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler: ............................................................................................ 47

V.1.1. Arazinin hazırlanması için yapılacak işler kapsamında nerelerde, ne miktarda ve ne kadar

alanda harfiyat yapılacağı, harfiyat artığı malzemenin nerelere taşınacağı veya hangi amaçlar için

kullanılacağı, harfiyat sırasında kullanılacak malzemeler. ............................................................ 47

V.1.2. Arazi kazanmak amacı ile veya diğer nedenlerle, herhangi bir su ortamında yapılacak

doldurma, kazıklar üzerine inşaat vb. işlemler ile bunların nerelerde yapılacağı, ne kadar alanı

kaplayacağı ve kullanılacak malzemeler. ...................................................................................... 47

V.1.3. Taşkın önleme ve drenaj işlemleri. ..................................................................................... 47

V.1.4. İnşaat esnasında kırma, öğütme, taşıma ve depolama gibi toz yayıcı işlemler................... 47

V.1.5. Proje alanı içindeki su ortamlarında herhangi bir amaçla gerçekleştirilecek kazı, dip

taraması vb. işlemler, bunların nerelerde, ne kadar alanda, nasıl yapılacağı ve bu işlemler

nedeniyle çıkarılacak taş, kum, çakıl ve benzeri maddelerin miktarları, nerelerde taşınacakları

veya hangi amaçlar için kullanılacakları. ...................................................................................... 48

V.1.6. Proje kapsamındaki ulaşım altyapısı planı, bu altyapının inşası ile ilgili işlemler,

kullanılacak malzemeler, kimyasal maddeler, araçlar, makinalar; altyapının inşası sırasında

kırma, öğütme, taşıma, depolama gibi toz yayıcı mekanik işlemler. ............................................ 48

V.1.7. Proje kapsamındaki su temini sistemi, suyun temin edileceği kaynaklardan alınacak su

miktarları ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları. ...................................................... 48

V.1.8. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek yapılacak işlerde

kullanılacak yakıt türleri, tüketim miktarı ve bunlardan oluşacak emisyonlar. ............................. 49

V.1.9. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek yerine

getirilecek işlemler sonucu oluşacak atık suların cins ve miktarları, deşarj edileceği ortamlar. ... 49


getirilecek işlemler sonucu oluşacak katı atıkların cins ve miktarı, depolama ve bertaraf şekli. .. 50

V.1.11. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek yapılacak işler

nedeni ile meydana gelecek vibrasyon, gürültünün kaynakları ve seviyesi. ................................. 50

V.1.12. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla kesilecek ağaç

tür ve sayıları, ortadan kaldırılacak tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı. ... 50

V.1.13. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla elden

çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, bunların arazi kullanım kabiliyetleri ve tarım ürün

türleri. ............................................................................................................................................ 52


getirilecek işlerde çalışacak personelin ve bu personele bağlı nufusun konut ve diğer

teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği. ........................................ 52


___________________________________________________________________________

9

V.1.15. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına dek sürdürülecek

işlerden, insan sağlığı için riskli ve tehlikeli olanlar. .................................................................... 52

V.1.16. Proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak veya diğer amaçlarla yapılacak saha

düzenlemelerinin; ağaçlandırma, yeşil alan düzenlemeleri vb. ne kadar alanda nasıl yapılacağı,

bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri. ..................................................................................... 53

V.1.17. Diğer faaliyetler. ............................................................................................................... 53

V.2. Projenin İşletme Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve

Alınacak Önlemler. ........................................................................................................................... 53

V.2.1. Faaliyet ünitelerinde üretilecek mal ve/veya hizmetler, nihai ve yan ürünlerin üretim

miktarları, nerelere, ne kadar ve nasıl pazarlanacakları, depolanacağı, üretilecek hizmetlerin

nerelere, nasıl ve ne kadar nüfusa ve/veya alana sunulacağı. ........................................................ 53

V.2.2. Faaliyetler için gerekli hammadde, yardımcı madde, mamul madde ve personelin

ulaşımının nasıl ve nereden sağlanacağı, kullanılacak ulaşım tipi ve araçlar, bu araçların miktarı,

kapasiteleri ve özellikleri. .............................................................................................................. 54

V.2.3. Faaliyet ünitelerinde kullanılacak suyun (içme, kullanım, proses) kullanım amaçlarına göre

miktarları, özellikleri, nerelerde ve nasıl kullanılacakları ve kaynağı. .......................................... 54

V.2.4. Faaliyet ünitelerinde kullanılacak suyun (içme, kullanma, proses) sonrasında atıksu olarak

fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik özellikleri, atıksuyun geridönüşüm ve/veya bertaraf edileceği,

hangi işlemlerle ne oranda bertaraf edilecekleri, arıtma işlemleri sonrası atıksuyun ne miktarda

hangi alıcı ortamlara, nasıl deşarj edileceği................................................................................... 55

V.2.5. Faaliyet ünitelerinde ve diğer ünitelerde kullanılacak yakıt türleri, miktarı ve kimyasal

analizleri, yakıtların hangi ünitelerde ne miktarlarda yapılacağı ve kullanılacak yakma sistemleri,

emisyonlar, ölçümler için kullanılacak aletler ve sistemler. ......................................................... 58

V.2.6. Tesisin faaliyeti sırasında her bir üniteden oluşacak katı atık miktar ve özellikleri,

depolama-yığma, bertarafı işlemleri, bu atıkların nerelere ve nasıl taşınacakları veya hangi

amaçlar için ve ne şekilde değerlendirileceği, yada nerelere satılacakları. ................................... 59

V.2.7. Tesisin faaliyeti sırasında çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve

diğer sosyal/teknik altyapı ihtiyaçlarının nerelerde, nasıl temin edileceği. ................................... 62

V.2.8. Projenin işletme aşamasındaki faaliyetlerden insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve

tehlikeli olanlar. ............................................................................................................................. 62

V.2.9. Proje alanında peyzaj unsurları oluşturmak veya diğer amaçlarla yapılacak saha

düzenlemeleri. ............................................................................................................................... 63

V.2.10. Diğer faaliyetler. ............................................................................................................... 64

V.3. Projenin Sosyal – Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri. ............................................................... 64

V.3.1. Çevresel fayda – maliyet analizi; Bu bölümde çevreden, faaliyet öncesi yararlanılma

durumları ve maliyetleri ile faaliyet sırasında ve sonrasında oluşacak değişiklikler anlatılacaktır.

....................................................................................................................................................... 64

V.3.2. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus

hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve teknik altyapı hizmetleri ve bu

hizmetlerden yararlanma durumunda değişiklikler vb. ................................................................. 66

BÖLÜM VI. .......................................................................................................................................... 66

VI.1. Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın görüşlerinin çevresel etki

değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için önerilen yöntemler. .................................................. 66


___________________________________________________________________________

10

VI.2. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar. ................................................................. 66

VII. ALTERNATİFLER ....................................................................................................................... 67

BÖLÜM VIII. ........................................................................................................................................ 67

İZLEME PROGRAMI .......................................................................................................................... 67

2. UYGULAMA .................................................................................................................................... 69

BÖLÜM IX SONUÇLAR ..................................................................................................................... 77

KAYNAKLAR ...................................................................................................................................... 80

Ekler ...................................................................................................................................................... 81

TABLOLAR

Tablo 1 KKTC’de 2015 yılında işlenen süt miktarları .......................................................................... 15

Tablo 2 Tesiste kullanılan makineler/araçlar ve kullanım amaçları ...................................................... 17

Tablo 3 Fabrikada yer alan birimler ...................................................................................................... 25

Tablo 4 Ercan İstasyonuna ait Sıcaklık Değerleri ................................................................................. 29

Tablo 5 Ortalama toplam ve ortalama günlük maksimum yağış miktarları .......................................... 30

Tablo 7 Lefkoşa Kazasında bulunan ağaç türleri ve sayıları ................................................................. 41

Tablo 7 Gayri safi milli hasıladaki sektörel gelişmeler (2009-2016) .................................................... 44

Tablo 9 Hanehalkı İşgücü Anketi Temel Göstergeleri (2015 yılı) (DPÖ, 2016) .................................. 46

Tablo 9 Evsel Atıksu Karakteristiği- Oluşabilecek kirleticiler ve konsantrasyonlar............................. 49

Tablo 11 Evsel Atıksu Karakteristiği- Oluşabilecek kirleticiler ve konsantrasyonlar (Metcalf &Eddy,

2004) ...................................................................................................................................................... 55

Tablo 12 Çıkış suyu parametreleri ........................................................................................................ 56

Tablo 13 Süt ve Süt Ürünleri Atıksularının alıcı ortama deşarj standardı ............................................. 58

ŞEKİLLER

Şekil 1 Proje alanı Google Earth görüntüsü .......................................................................................... 13

Şekil 2 Proje alanı 0,5 km yakın çevresi ............................................................................................... 21

Şekil 3 Gülgün Süt Mamülleri Fabrika binası, kuzeyden güney yönüne bakış ..................................... 22

Şekil 4 Proje alanının kuzey yönü, zemin+3 katlı apartman inşaatı ...................................................... 22

Şekil 5 Proje alanı güneyi, boş arazi ve ahırlar ..................................................................................... 22

Şekil 6 Proje alanı batısı ........................................................................................................................ 23

Şekil 7 Proje alanı doğusu, boş araziler görülmektedir. ........................................................................ 23

Şekil 8 Mevsimsel hakim rüzgar yönleri (İlkbahar – Yaz) ................................................................... 31

Şekil 9 Mevsimsel hakim rüzgar yönleri (Sonbahar – Kış)................................................................... 31

Şekil 10 KKTC Nufus Sayımı Sonuçları ............................................................................................... 45

Şekil 11 2008 yılına ait görüntü ............................................................................................................ 51

Şekil 12 2017 yılına ait görüntü ............................................................................................................ 51

Şekil 13 Karton ve plastiklerin ayrı depolanması .................................................................................. 60

Şekil 14 Kimyasal depo odası, uyarı levhaları ve kutular ..................................................................... 60

Şekil 15 İş güvenliği ile ilgili fabrikada bulunan levhalar ..................................................................... 63

Şekil 16 Fabrika alanının güneyinde bulunan zeytinler ........................................................................ 64


___________________________________________________________________________

11

HARİTALAR

Harita 1 Deprem İvme Hairtası. ............................................................................................................ 24

Harita 2 KKTC’de bulunan Meteoroloji İstasyonları ............................................................................ 29

Harita 3 İnceleme alanı ve yakın çevresine ait 1/7.500 ölçekli jeoloji haritası (Hakyemez ve diğ.,2002).

............................................................................................................................................................... 32

Harita 4 İnceleme alanı ve çevresine ait 1/12.500 ölçekli akarsu haritası ............................................. 34

Harita 5 İnceleme alanına ait 1/12.500 ölçekli eş yükselti eğrisi haritası ............................................. 36

Harita 6 Temel Toprak Haritası (1:25000) ............................................................................................ 37

Harita 7 Arazi Kullanım Kabiliyeti Haritası ......................................................................................... 38

Harita 8 Yerinin Orman Haritası ........................................................................................................... 41


___________________________________________________________________________

12

PROJE İÇİN SEÇİLEN YER: DÜZOVA- LEFKOŞA

TAPU REFERANSI:

Koçan No: B793

Pafta / Harita No: S31.d.01.b.4

Ada/Blok: 102

Parsel No: 121

Alan: 12624,79 m2


___________________________________________________________________________

13

PROJE YERİ GOOGLE EARTH GÖRÜNTÜSÜ

Şekil 1 Proje alanı Google Earth görüntüsü


___________________________________________________________________________

14

BÖLÜM I.

PROJENİN TANIMI VE AMACI

I.1. Projenin Tanımı, Konusu, Kapasitesi, İşletme Süresi, Zamanlama

Tablosu, Hizmet Amaçları, Projenin Sosyal, Teknik ve Ekonomik Yönden

Gerekliliği.



almaktadır. Arazi alanı, 12624 m2’dir. Söz konusu fabrika binası ve yardımcı

bina yerinde inşa edilmiş ve faaliyet göstermektedir. Projeye yeni ünitelerin

eklenmesi ve üretim kapasitesinin artırılmak istenmesi ile proje ÇED kapsamına

girmiştir.

Şirketin süt ürünleri üretimi 1974 yılına dayanmakta olup, 1990 yılında yoğurt

üretimi ile başlamıştır. Daha sonra ayran ve hellim üretimine geçilmiştir.

Kazanılan deneyim ve bilgi birikimi ile 2000’li yıllarda üretim kapasiteleri

artırılmış daha sonra söz konusu arazi satın alınarak son teknoloji ile süt ürünleri

üretimine devam edilmiştir.

Süt ve süt ürünleri sektörü, besin maddesi olarak kullandığımız sütün kalitesini

koruyacak şekilde muhafaza edilmesi, özel metod ve işlemlerle çeşitli ürünler

haline getirilmesi, insan sağlığına uygun olacak şekilde pazarlanması, gıda ve

hijyen açısından kontrolü ile ilgili teknolojik endüstriyel faaliyetleri içeren bir

sektördür.

Süt ürünleri, insan yaşamının her evresinde tüketilmesi gereken temel besin

maddelerinden biri olup, gerek ülkenin tanıtılmasında gerekse ülke ekonomisine

de katkı sağlayan gıda sektörünün başında gelmektedir.

Ülkemizin tüm bölgelerinde üretilen çiğ inek, koyun ve keçi sütleri Süt Endüstrisi

Kurumu tarafından üreticiden toplanıp, yaklaşık 60 tane Süt ve Süt Ürünü

İmalatçısına pazarlanır. Süt ve Süt Ürünü İmalatçıları bu sütlerden çeşitli süt


___________________________________________________________________________

15

ürünleri ürettikten sonra, çıkan peynir altı suyunun bir kısmının yağını yağ

seperatörleri ile krema olarak ayırarak ve/veya peynir altı proteinlerini de lor

üretimi ile ekonomiye geri kazandırmaktadırlar. Geriye ise Peynir Altı Suyu

(PAS) kalmaktadır (SÜTEK,2016).

Aşağıda, Süt Endüstrisi Kurumu (SÜTEK)’ndan alınan 2015 yılına ait İşlenen süt

Miktarları verilmiştir.

Tablo 1 KKTC’de 2015 yılında işlenen süt miktarları

Günlük üretilen ve pazarlanan süt, ton/gün

Hellim ve Peynire İşlenen Süt, toplam sütün yaklaşık %70'idir, ton/gün

Yoğun Dönem (Maksimum) 445 312

Düşük Dönem (Minimum) 366 256

Ortalama 397 278

Tesiste toplam ~15 tonluk Ayran ve Yoğurt türleri (süzme, diyet, normal) üretim


Tesisin başlıca hizmet amaçlarına bakılacak olursa;

Ülkede üretilen sütün, işlenerek iç ve dış pazara sunulması,

Üretilen ürünlerle ülkenin yurtdışında tanıtımının sağlanması,

Yurt dışına pazarlanması,

11 kişilik idari, 54 işçiye istihdam olanağı oluşturulması,

Ülkeye ekonomik katkı sağlanması’dır.

ÇED kapsamında Şehir Planlama Dairesi, Sanayi Dairesi, Su İşleri Dairesi, Jeoloji

ve Maden Dairesi, Değirmenlik Belediyesi, Temel Sağlık Dairesi, Veteriner

Dairesi, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi, Karayolları Dairesi ve Tarım

Dairesi’nden görüşler alınmıştır.


___________________________________________________________________________

16

I.2. Proje Kapsamındaki Tüm Ünitelerin Özellikleri, Hangi Faaliyetlerin

Hangi Ünitelerde Gerçekleştirileceği, Kapasiteleri, Faaliyet Üniteleri

Dışındaki Diğer Ünitelerde Sunulacak Hizmetler.

Fabrika binası bodrum, zemin+1 kattan oluşmaktadır. Zemin katta süt girişinin

gerçekleşmesi ve yapılacak ürüne göre ihtiyaç duyulan fabrika üniteleri

bulunmaktadır. Birinci katta ise idari ofisler bulunmaktadır.


getirilip, yapılacak ürüne göre ilgili prosese aktarılmaktadır. Süt alım akım şeması

ekte verilmiştir.





I.3. Proje Ünitelerinde Kullanılacak Proses Yöntemleri ve Teknolojiler,

Proses Akım Şeması (Girdi ve Çıktılar Dahil).

Söz konusu fabrikada süt ve süt ürünleri üretimi gerçekleşmektedir. Fabrikanın

hammaddesi olan süt Kıbrıs Türk Süt Endüstrisi Kurumu (SÜTEK) tarafından

karşılanmaktadır. Ürün akış şemaları ekte ayrıntılı olarak girdi ve çıktılar dahil

olarak verilmiştir.

Projede ünitelerde kullanılacak teknolojiden kaynaklı oluşacak atıklar, üretim

şeması üzerinde her bir proses için ayrı olarak gösterilmiştir.

Fabrikaya gelen tüm sütler, işlenmeden önce süt alım ünitesinde toplanmakta,

daha sonra üretilecek ürün prosesine göre ayrı işleme tutulmaktadır.


uyulacaktır.


___________________________________________________________________________

17

I.4. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Kullanılacak Arazi Miktarı ve

Arazinin Tanımlanması.

Proje alanı Lefkoşa Kazası, Düzova Köyü, 121 numaralı parselde yapılması

planlanmaktadır. Proje alanı 12624 m2’dir. Arazi mülkiyeti yatırımcı şirkete aittir.

Arazide tarımsal üretim yapılmamaktadır. Yatırımcı tarafından nar, limon, zeytin

ağacı fidanları ekilmiştir. Arazide bulunan bu ağaçlar ticari amaçlı

kullanılmamaktadır.

I.5. Proje Kapsamında Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin

Miktar ve Özellikleri.

Tesiste kullanılan makineler ve kullanım amaçları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 2 Tesiste kullanılan makineler/araçlar ve kullanım amaçları

Mak. KODU

Bulunduğu Yer/ kullanım amacı

Makine adı

GSM - 01 Süt Alım Platformu Süt Alım Sayacı

GSM - 02 Süt Alım Platformu Süt Depolama Tankı 1







GSM - 09 Süt Alım Platformu Soğutma Eşanjör

GSM - 10 Süt Alım Platformu Seperatör - 1

GSM - 11 Süt Alım Platformu Seperatör - 2

GSM - 12 Süt Alım Platformu Pastörizatör - 1

GSM - 13 Süt Alım Platformu Pastörizatör - 2

GSM - 14 Süt Alım Platformu Peynir Altı Suyu Depolama Tankı - 1

GSM - 15 Süt Alım Platformu Peynir Altı Suyu Depolama Tankı - 2

GSM - 16 CIP Yıkama Bölümü Kostik - Asit - Su Tankı

GSM - 17 CIP Yıkama Bölümü CIP Full Otomatik

GSM - 18 CIP Yıkama Bölümü Çıkış Hava Perdesi

GSM - 19 Evaporasyon Bölümü

Giriş Hava Perdesi

GSM - 20 Evaporasyon Bölümü Evaporasyon

GSM - 21 Evaporasyon Bölümü Ön Balans Tank - 1

GSM - 22 Evaporasyon Bölümü Ön Balans Tank - 2

GSM - 23 Evaporasyon Bölümü Homojenizatör

GSM - 24 Evaporasyon Bölümü Pastörizatör

GSM - 25 Evaporasyon Bölümü Soğutma Eşanjör

GSM - 26 Evaporasyon Bölümü Füze

GSM - 27 Üretim Giriş Hava Perdesi


___________________________________________________________________________

18

GSM - 28 Yoğurt - Ayran Bölümü Yoğurt Mayalama Tankı - 1



GSM - 31 Yoğurt - Ayran Bölümü Ayran Mayalama Tankı - 1



GSM - 34 Yoğurt - Ayran Bölümü Süzme Yoğurt Paketleme Makinesi

GSM - 35 Yoğurt - Ayran Bölümü Süzme Yoğurt Terazili Dolum

GSM - 36 Yoğurt - Ayran Bölümü 1500-900 gr. Paketleme Makinesi

GSM - 37 Yoğurt - Ayran Bölümü 610 gr. Paketleme Makinesi

GSM - 38 Yoğurt - Ayran Bölümü 200 gr. Paketleme Makinesi

GSM - 39 Yoğurt - Ayran Bölümü Kova Dolum Makinesi

GSM - 40 Yoğurt - Ayran Bölümü Tereyağ Yoğurma Makinesi

GSM - 41 Yoğurt - Ayran Bölümü Tereyağ Gramajlama Makinesi

GSM - 42 Yoğurt - Ayran Bölümü 200 gr. Ayran Dolum Makinesi

GSM - 43 Yoğurt - Ayran Bölümü Şişe Dolum Makinesi

GSM - 44 Hellim - Kaşar Bölümü Mayalama Tankı - 1



GSM - 47 Hellim - Kaşar Bölümü Teleme Baskı Presleri

GSM - 48 Hellim - Kaşar Bölümü Kaşar Yoğurma Makinesi

GSM - 49 Hellim - Kaşar Bölümü Hamur Çekme Helezyonu

GSM - 50 Hellim - Kaşar Bölümü Kaşar Gramajlama Makinesi

GSM - 51 Nor Bölümü Hellim Pişirme Vinci

GSM - 52 Nor Bölümü Hellim Pişirme Kazanı - 1

GSM - 53 Nor Bölümü Hellim Pişirme Kazanı - 2

GSM - 54 Nor Bölümü Salamura Tankı

GSM - 55 Nor Bölümü Nor Tankı

GSM - 56 Nor Bölümü Tuz Eritme Pompası

GSM - 57 Hellim Paketleme

Bölümü Hellim Paketleme Makinesi (R145)


Bölümü Hellim Paketleme Makinesi (R140)


Bölümü Salamura Suyu Dozajlama Makinesi


Bölümü Otomatik Tarihleme Makinesi

GSM - 61 Hellim - Kaşar Paketleme Metal Dedektör

GSM - 62 Kaşar Paketleme Bölümü Kaşar Paketleme Makinesi (R105)

GSM - 63 Kaşar Paketleme Bölümü Tarihleme Makinesi

GSM - 64 Kaşar Paketleme Bölümü Tarihleme Konveyörü

GSM - 65 Kaşar Paketleme Bölümü Ozonlama Makinesi

GSM - 66 Kaşar Paketleme Bölümü Manüel Vakum Makinesi

GSM - 67 Alt Depo Kurutma Makinesi

GSM - 68 Sevkiyat Koridoru Tarihleme Makinesi - 1


___________________________________________________________________________

19

GSM - 69 Sevkiyat Koridoru Tarihleme Makinesi - 2

GSM - 70 Sevkiyat Koridoru Tarihleme Konveyörü

GSM - 71 Sevkiyat Koridoru Hava Perdesi-1

GSM - 72 Sevkiyat Koridoru Hava Perdesi-2

GSM - 73 Buhar Kazanı Odası Buhar Kazanı - 1

GSM - 74 Buhar Kazanı Odası Buhar Kazanı - 2

GSM - 75 Kompresör Odası Hava Kompresör Cihazı - 1

GSM - 76 Kompresör Odası Hava Kompresör Cihazı - 2

GSM - 77 Jeneratör Odası Jeneratör

GSM - 78 Su Arıtma Tesisi Su Arıtma Makinesi

GSM - 79 Hijyen Bölgeleri El Kurutma Cihazları

GSM - 80 Üretim Giriş Hijyen Bariyeri

GSM - 81 Üretim Alanı Terazi - 1






GSM - 87 Beyaz Peynir Bölümü Beyaz Peynir Kazan - 1




GSM - 91 Beyaz Peynir Bölümü Beyaz Peynir Kalıp Çevirme

Makinesi

GSM - 92 Laboratuvar Hassas Terazi - 1

GSM - 93 Laboratuvar Hassas Terazi - 2

GSM - 94 Laboratuvar Etüv - 1



GSM - 97 Laboratuvar Çekerocak

GSM - 98 Laboratuvar Su Banyosu

GSM - 99 Laboratuvar Otoklav

GSM - 100 Laboratuvar Smasher

GSM - 101 Laboratuvar Santrifüj

GSM - 102 Laboratuvar Dijital Refraktometre

GSM - 103 Laboratuvar Manuel Refraktometre

GSM - 104 Laboratuvar Nem Cihazı

GSM - 105 Laboratuvar Antibiyotik Cihazı

GSM - 106 Kaşar Paketleme Bölümü Nem giderici kurutma makinesi


Bölümü Nem giderici kurutma makinesi

GSM - 108 şişe dolum Bölümü endüstriyel inkjet yazıcı

GSM - 109 Yoğurt - Ayran Bölümü endüstriyel inkjet yazıcı


___________________________________________________________________________

20

I.6. Proje ile ilgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve

İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Alınmış ve Alınacak İzinler, Belgeler.

Fabrika mevcut durumda faaliyet göstermektedir. Sanayi Dairesinden, konu ile

ilgili görüş alınmıştır. ÇED kapsamında Şehir Planlama Dairesi, Sanayi Dairesi,

Su İşleri Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi, Değirmenlik Belediyesi, Temel Sağlık

Dairesi, Veteriner Dairesi, Eski Eserler ve Müzeler Dairesi, Karayolları Dairesi

ve Tarım Dairesi’nden görüşler alınmıştır.

Raporun ekler kısmında görüşler sunulmuştur.


___________________________________________________________________________

21

BÖLÜM II.

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU

II.1. Faaliyet yerinin ve komşu kullanımların mevcut arazi kullanım haritası

üzerinde gösterimi.

Proje alanı Lefkoşa Kazası, Düzova Köyü, Pafta/Harita S31.d.01.b.4’de 121

numaralı parsel üzerinde yer almaktadır. Proje alanı yakın çevresinde İskele-

Lefkoşa anayolu, boş araziler, apartman bulunmaktadır. Yine yakın çevresinde

ahırlar bulunmaktadır. Aşağıda verilen Google Earth görüntüsünde proje alanı

yakın çevresinin 0,5 km yakın çevresi verilmiştir. Arazinin 0,14 km güneyinde

ahırlar olduğu gözlemlenmiştir.

Şekil 2 Proje alanı 0,5 km yakın çevresi


___________________________________________________________________________

22

Şekil 3 Gülgün Süt Mamülleri Fabrika binası, kuzeyden güney yönüne bakış

Şekil 4 Proje alanının kuzey yönü, zemin+3 katlı apartman inşaatı

Şekil 5 Proje alanı güneyi, boş arazi ve ahırlar


___________________________________________________________________________

23

Şekil 6 Proje alanı batısı

Şekil 7 Proje alanı doğusu, boş araziler görülmektedir.

II.2. 1/25000 ve/veya 1/5000’lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı

Merkezli 1 km’lik Yarıçap Üzerinde Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını ve

Deprem Kuşaklarını Gösterir Analiz, Jeolojik Yapı, Köy Yerleşik ve Sanayi

Alanları, Ulaşım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti, Koruma

Alanları, Diğer Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi.

Çalışma alanı ve yakın çevresi incelendiğinde, bölgenin yakınlarında herhangi bir

tektonik harekete sebep olacak fay bulunmamaktadır. Fakat alanın kuzeyinde

Beşparmak sıra dağlarının da oluşumunda etken olan ters faylar bulunmaktadır


___________________________________________________________________________

24

(MTA,2002). Aşağıda verilen Kıbrıs Deprem ivme haritasından yararlanılarak

bölgenin ivmesi 0.32-0.34 arası olarak alınması uygundur.

Harita 1 Deprem İvme Hairtası.

Arazi 1km çevresinde yüzeysel su kaynağı bulunmamaktadır.

II.3. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu (Bütün İdari ve Sosyal

Ünitelerin, Teknik Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı

İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi. Bunlar İçin

Belirlenen Kapalı ve Açık Alan Büyüklükleri, Bina Kat Adetleri ve

Yükseklikleri, Sızdırmaz Fosseptik, Depolama Alanları, Yollar, Şantiye

Binalarının Gösterilmesi.

Fabrikada üretim faaliyeti Zemin katta yapılmakta, depolama faaliyeti bodrum kat

ve Zemin katta, idari birimler ise 1. Katta yer almaktadır. Tesise giriş yolu mevcut

durumda yapılmış ve asfaltlanmış haldedir. Şantiye binası yapılmayacaktır.


___________________________________________________________________________

25

Tablo 3 Fabrikada yer alan birimler

Bodrum Kat Mahal Listesi

Toplam Alan 315

Depo Alanı

Zemin Kat Mahal Listesi

Alan 2175

Süt alım bölümü Peynir Soğuk Hava deposu

Giriş İnkübatör I-II-III

Giriş Holü İnk. Arabası yıkama yeri

Bay Lavobo-WC Ana servis kolidoru

Bay Soyunma Peynir pak. Bölümü

Bayan Lavobo-WC Depo

Bayan Soyunma Ürün Yükleme Platformu

Depo 1-2 Soyunma odası

Kalite Kontrol Lab. Hellim pişirme bölümü

Kaşar ve Beyaz Peynir Pak. Böl. Hellim suda bek. Bölümü

Mikrobiyoloji Lab. Hellim Suyunun haz. Böl.

Dezenfektan Banyosu Hellim suda bek. Bölümü

Pastorize ve Ek mlz. Böl. Ürün yükleme platformu

Süzme Yoğurt üretim ve pak. Bölümü Depo 1-2-3-4

Yoğurt Yoğurt Ön Soğutma odası

Ayran Soğuk Hava Deposu

Ayran Soğuk Depo

1. Kat Mahal Listesi

Alan 290

İdari ofis Mutfak

Ofis 1-2 Yemekhane

Toplantı Odası Koridor

Dolap Odası Depo

WC-Duş Hol

WC


___________________________________________________________________________

26

II.3. Arazinin mülkiyet durumu, GPS koordinatları, Faaliyet alanına ve

çevresine ait renkli fotoğraflar.

Proje alanı müliyeti Gülgün Süt Mamülleri Ltd’e aittir. WGS Datum sistemine

göre koordinatlar raporun ön kısmında verilmiştir. Proje alanı fotoğrafları ise II.1

Bölümünde verilmiştir.

BÖLÜM III.

PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI

Söz konusu fabrika binası yapılmış durumdadır. Bina yatırımı yapılmış, bina

içerisinde üretim gerçekleşmektedir. Bu nedenle bu bölümdeki yatırım programı

tablosu eski olduğundan verilmemiştir.

III.1. Projenin Gerçekleşmesi ile İlgili Yatırım Programı ve Finans

Kaynakları.

Söz konusu fabrika faaliyet göstermektedir.

III.2. Projenin Gerçekleşmesi ile ilgili İş Akım Şeması veya Zamanlama

Tablosu.

III.3. Projenin Fayda – Maliyet Analizi

III.4. Proje Kapsamında Olmayan Ancak Projenin Gerçekleşmesine Bağlı

Olarak Faaliyet Sahibi veya Diğer Yatırımcılar Tarafından

Gerçekleştirilmesi Tasarlanan Diğer Ekonomik, Sosyal ve Altyapı

Faaliyetleri.

Şebeke suyu altyapısı: Fabrikanın su altyapısı yapılmış durumdadır.

Elektrik Altyapısı: Teknik elektrik donanımı Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun

(KIB-TEK) verdiği görüş ve şartlar doğrultusunda yatırımcı firma tarafından

yapılmıştır.


___________________________________________________________________________

27

Yol yapımı: Proje alanı ulaşım yolu mevcuttur. Asfaltlanmış durumdadır.

III.5. Diğer Hususlar.

Bahse konu ele alınacak diğer özellikler bulunmamaktadır.


___________________________________________________________________________

28

BÖLÜM IV.

PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALAN

İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI

IV.1. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi

IV.1.1. Proje yeri ve çevresindeki faaliyetlerin belirlenmesi ve olası etkilerin

açıklanması.

Proje alanı Lefkoşa Kazası, Düzova Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.

Arazi,Lefkoşa – İskele anayolu üzerinde yolun güney kısmında bulunmaktadır.

Proje alanı yakın çevresinde fabrikalar, boş araziler ve ahırlar bulunmaktadır. Süt

ürünleri işleme fabrikası tamamen kapalı olarak faaliyet göstermektedir. Ayrıca,

tesiste üretim tamamen kapalı olduğundan çevrede bulunan ahırlardan kaynaklı

kokudan/ sinek vb. çevresel problemlerden etkilenmemektedir.

IV.2. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların

Kullanımı.

IV.2.1. Meteorolojik ve iklimsel özellikler.

“Yarı Kurak” iklim kuşağı sınıfına giren Kıbrıs adası, Akdeniz’de bulunduğundan

yazları sıcak ve kuru; kışları ise ılık ve az yağışlıdır. Kıbrıs genelinde en sıcak ay

Temmuz ayı olup ortalama sıcaklık gündüz (gölgede) 37.0-40.0 oC’ dir. Kışları

ise en soğuk ay Ocak ayı olup ortalama sıcaklık 9.0 oC - 12 oC’ arasındadır.

Hakim rüzgar yönü ise batı olduğu görülmektedir.

Kuzey Kıbrıs’ta bulunan meteorolojik istasyonlar ve proje yeri bir sonraki sayfada

gösterilmiştir. Proje alanına en yakın meteoroloji istasyonu Ercan İstasyonudur.


___________________________________________________________________________

29

Ercan İstasyonuna ait 1985-2014 yılları arasında En Düşük Ortalama Sıcaklık, En

Yüksek Ortalama Sıcaklık, Ortalama Sıcaklık değerleri verilmiştir. En düşük

sıcaklık Şubat ayında görülürken, en yüksek sıcaklık Temmuz, Ağustos aylarında

görülmektedir.

Tablo 4 Ercan İstasyonuna ait Sıcaklık Değerleri

Aylar En Düşük Ortalama, oC

En Yüksek Ortalama, oC

Ortalama Sıcaklık, oC

Ocak 5,1 15,9 10,1

Şubat 4,9 16,5 10,3

Mart 6,3 19,6 12,7

Nisan 9,7 24,7 17,0

Mayıs 14,3 29,7 21,8

Haziran 18,8 34,2 26,4

Temmuz 21,9 37,1 29,3

Ağustos 21,8 37,1 29,1

Eylül 18,7 33,6 25,8

Ekim 15,0 28,6 21,2

Kasım 10,1 22,5 15,7

Aralık 6,7 17,6 11,7

Harita 2 KKTC’de bulunan Meteoroloji İstasyonları


___________________________________________________________________________

30

1985- 2014 yılları arası en yüksek yağış değerleri ve toplam yağış değerlerine

bakıldığında; en yüksek yağış miktarı 21 Kasım 1994 yılında, 110,2 mm olmuştur.

Ortalama toplam yağış miktarına bakıldığında ise Aralık aylarında daha fazla

miktarda yağmur yağdığı görülmektedir.

Tablo 5 Ortalama toplam ve ortalama günlük maksimum yağış miktarları

Aylar Ortalama Toplam Yağış Miktarı, mm

Günlük Maksimum Yağış Miktarı(Ortalama), mm

Ocak 52,8 19,4

Şubat 41,7 18,3

Mart 31,3 13,8

Nisan 21,9 11,0

Mayıs 22,5 13,3

Haziran 8,0 6,4

Temmuz 5,7 4,4

Ağustos 4,0 3,8

Eylül 6,5 4,5

Ekim 19,6 10,5

Kasım 41,1 21,6

Aralık 60,7 24,0

KKTC Meteoroloji Dairesinin 1985-2014 yılları arasında Ercan Havalimanında

ölçülmüş olan aylık ortalama hâkim rüzgâr yönü, ortalama rüzgar hızı ve

maksimum rüzgar hızlarına ait verilerinden elde edilmiş grafikler aşağıdaki

gibidir.

Mevsimsel Hakim Rüzgar Yönleri:


___________________________________________________________________________

31

Şekil 8 Mevsimsel hakim rüzgar yönleri (İlkbahar – Yaz)

Şekil 9 Mevsimsel hakim rüzgar yönleri (Sonbahar – Kış)

IV.2.2. Jeolojik Özellikler; fiziko- kimyasal özellikler, tektonik hareketler,

mineral kaynaklar, heyelan, benzersiz oluşumlar, sel, kaya düşmesi vb.

Proje alanı ve yakın çevresinde Geç Kuvaterner yaşlı Karasal Seki birimleri

yüzlek vermektedir. Bu birimleri şu şekilde açıklayabiliriz:

Karasal Sekiler (Q3b ve Q4b): Başlıca çakıl kırıntılarının giderek azaldığı koyu

kahve renkli killerce zengin bir karakterde olup, yer yer 1,50-2,00 metreyi bulan

düzeyler halindedir. Gürpınar Formasyonu’nun yüzeylediği yamaçlarda ise siltli-

kumlu açık kahve-bej tonlarında tozlu karakterdeki kaliçlerin hakim olduğu bir

bileşim sunar. Bu birimler Geç Kuvaterner yaşlıdır (Hakyemez, 2002).

Çalışmanın yürütüldüğü alan içerisinde Geç Kuvaterner yaşlı Karasal Seki (Q4b)

mostra vermektedir. Q4b Karasal Sekisine ait çökeller kil, silt, çakıltaşları ve

gevşek kumtaşlarında oluşmaktadır. Killer orta ve yüksek plastisiteli, yumuşak-

katı özellikte, üst seviyelerde kahverenkli, alt seviyelerde yeşilimsi, koyu

yeşilimsi, mavimsi yeşil renkli az silt ve kum içermektedir.

Jeoloji ve Maden dairesi tarafından hazırlanan zemin etüd keşif raporu

doğrultusunda 29.03.2017 – 30.03.2017 tarihleri arasında Geotest- Mastermap

firması tarafından gerçekleştirilen sondaj kazılarında, 5 farklı litolojik birimin


___________________________________________________________________________

32

kesildiğinden bahsedilmiştir. Bu birimler, açık kahve renkli kumlu kil; açık kahve-

sarımsı renkli çok ayrışmış kumtaşı; gri renkli kireçtaşı kökenli orta-iri daneli

çakıllar içeren siltli çakıllı kum; kahve renkli ince daneli çakıllar içeren kumlu kil

ve beyaz renkli jips birimleridir.

Harita 3 İnceleme alanı ve yakın çevresine ait 1/7.500 ölçekli jeoloji haritası

(Hakyemez ve diğ.,2002).

IV.2.3. Hidrojeolojik Özellikler; Yeraltı su seviyeleri, halen mevcut her türlü

keson, derin, artzyen vb. Kıyı; emniyetli çekim değerleri, suyun fiziksel ve

kimyasal özellikleri; yeraltı suyunun mevcut ve planlanan kullanımı.

19. Yüzyılın sonuna kadar, yeraltı suyu sığ kuyulardan, sıra kuyulardan, küçük

kanallardan ve pınarlardan sağlanıyordu. 20. Yüzyılda ise sondaj kuyuları ile

yoğun bir yeraltı suyu çekimi başlamıştır. Halen Kuzey Kıbrıs’ta halkın ihtiyaç

duyduğu evsel kullanım ve sulama suyu yeraltı yatakları diğer bir deyişle

akiferlerden karşılanmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre yıllık yağış


___________________________________________________________________________

33

miktarlarında azalma görülmektedir. Bunun yanında adadaki nüfusun artması ile

su ihtiyacı artmakta, yeraltı sularına olan baskı da artmıştır. Yağışların

azalmasıyla beslenmesi giderek zorlanan kıyı akiferlerinde deniz suyu girişi

artmıştır. Bu nedenle akiferlerde tuzlanma sorunu oluşmuştur. Bunun yanında,

foseptik kuyular, vahşi depolama alanları, sanayi atıkları nedeniyle yeraltı su

kaynakları kirlenmektedir.

Adadaki yeraltı su kaynakları belirli sayıdadır. KKTC’deki akiferler, Güzelyurt

Akiferi, Girne Dağları Akiferi, Güneydoğu Mesarja Akiferi, Lefkoşa – Serdarlı

(Orta Mesarya) Akiferi, Doğu Mesarya Akiferi, Akdeniz – Koruçam Akiferi,

Yeşilköy Akiferi, Büyükkonuk Akiferi, Dipkarpaz Akiferi.



belirtilmiştir.

IV.2.4. Hidrolojik Özellikler; Yüzeysel su kaynaklarından sulak alanların,

fiziksel, kimyasal, bakteriyolojik ve ekolojik özellikleri, bu kapsamda

mevsimlik değişimleri, kıyı ekosistemleri.

Yağışların az, kuraklığın etkili olduğu iklim şartlarına sahip olan KKTC de sürekli

akış gösteren bir dere yoktur. Ada genelinde yağışların yoğun olduğu 1950-1980

yılları arasında KKTC de sürekli akış gösteren dereler olmuştur. Fakat şimdi

böyle bir durum söz konusu değildir.

Proje alanı içerisinde mevsimsel ve devamlı akış gösteren bir dere yatağına

rastlanılmamıştır. Ancak ilgili alanın, batısında yaklaşık kuş uçuşu uzaklığı 500

m olan İsmail Deresi mevsimsel akış özelliğine sahip olup, yağış olduğu

dönemlerde akış özelliği kazanmaktadır. İlgili dere yatağının sahip olduğu

topografik yapı ve proje alanına olan uzaklığı göz önünde bulundurulduğunda;

proje açısından dere yatağının sorun teşkil etmeyeceğinin göstergesidir.

İnceleme alanı ve yakın çevresinde herhangi bir gölet/baraj yer almamaktadır.


___________________________________________________________________________

34

Harita 4 İnceleme alanı ve çevresine ait 1/12.500 ölçekli akarsu haritası

IV.2.5. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı: İçme

kullanma, sulama suyu, elektrik üretimi, baraj, göl, gölet, su ürünleri

üretiminde ürün çeşidi ve üretim miktarları, su yolu ulaşımı tesisleri, turizm,

spor ve benzeri amaçlı su ve/veya kıyı kullanımları, diğer kullanımlar.

Proje alanı içerisinde mevsimsel ve devamlı akış gösteren bir dere yatağına

rastlanılmamıştır. Ancak ilgili alanın, batısında yaklaşık kuş uçuşu uzaklığı 500

m olan İsmail Deresi mevsimsel akış özelliğine sahip olup, yağış olduğu

dönemlerde akış özelliği kazanmaktadır.

Arazi 1km çevresinde baraj, göl, gölet, su ürünleri üretim tesisi yoktur. Proje alanı

yakın çevresinde turizm hizmeti veren otel bulunmamaktadır. Tesis, ülkenin iç

kesimlerinde yer almakta olup kıyı kullanımı söz konusu değildir.


___________________________________________________________________________

35

IV.2.6. Termal ve Jeotermal su kaynakları: Bunların fiziksel ve kimyasal

özellikeleri, debileri, mevcut ve planlanan kullanımları.

Kibris adasinda termal kaynak (santral, ısınma vb. Amaclar icin) olarak

kullanılacak bir havza bulunmamaktadır. Bu kaynaklara örnek verilecek olursa,

Turkiye’de Ege Bolgesi’nde yoğun tektonizmanin oldugu yerler verilebilir.

Bölgede kuzey kisminda yer alan tektonizmalar (faylar) aktif olmamakla yuzeysel

gozlenmektedir. Kuzey Kıbrıs’ta bunlarin derinligi ile ilgili tam olarak bir calisma

bulunmamaktadir. Bu nedenle bu baslik altinda bolgede jeotermal kaynak olarak

gosterilebilecek ve kullanilabilecek herhangi bir jeolojik havza ve buna bagli bir

olusum bulunmamaktadir (jeolojik yapi elverisli degildir).

IV.2.7. Toprak Özellikleri ve kullanım durumu: Toprak yapısı, arazi

kullanım kabiliyeti sınıflaması, taşıma kapasitesi, yamaç stabilitesi, erozyon,

mera, çayır, tarım amaçlı kullanım durumları vb.

İnceleme alanı Lefkoşa İlçesi Düzova bölgesinde, Pafta/Harita 31.d.01.b.4, Parsel

121 üzerinde yer almaktadır. Düzova köyünün kuzeydoğusunda yer alan proje

alanı, ortalama 97.0 m topoğrafik kota sahip olup, 1-2° güney yönüne doğru

eğimlidir.


___________________________________________________________________________

36

Harita 5 İnceleme alanına ait 1/12.500 ölçekli eş yükselti eğrisi haritası


___________________________________________________________________________

37

Harita 6 Temel Toprak Haritası (1:25000)

Temel toprak haritasında bakıldığında arazinin Dv6.A toprak serisine sahip

olduğu görülmektedir. Toprak serisi özellikleri aşağıdaki gibidir.

Toprak Serisi Formülü: Dv6.A

Toprak Serisinin Adı: Düzova Serisi

Üst Toprak Tekstürü: Siltli kil, kumlu kil, kil.

Eğim: %0-2


___________________________________________________________________________

38

Harita 7 Arazi Kullanım Kabiliyeti Haritası

Proje alanı arazi kullanım kabiliyeti sınıflandırılmasına bakıldığında, proje alanı

kullanım sınıfı haritadan tam olarak anlaşılmamaktadır. Yakın çevresine

bakıldığında, III. Sınıf ve II. Sınıf araziler ve kentsel kullanım için ayrılmış

araziler olduğu görülmektedir.

Tarım Dairesi, Toprak Laboratuvarı ve Verimlilik Şubesi’nden konu ile ilgili

görüş alınmıştır. Alınan görüşte, arazinin III. Sınıf arazi kullanım kabiliyetine

sahip olduğu belirtilmiştir. III. Sınıf araziler, şiddetli sınırlayıcı faktörler içerirler.

Bu nedenle sürümü, ekim zamanı, hasat işlemini ve bitki seçimini veya bunların

birkaçını birden kısıtlar.

Alınan görüşte ayrıca arazinin 2. Sınıf tarımsal kullanıma uygunluk sınıfına

girdiği belirtilmiştir.


___________________________________________________________________________

39

IV.2.8. Tarım Alanları: Tarımsal gelişim proje alanları, sulu ve kuru tarım

arazilerinin büyüklüğü, ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarı ile

birim alan itibarıyla verimi, kullanılan tarım ilaçları.

Proje alanı, Lefkoşa Kaza sınırları içerisine girmektedir. Tarım – Doğal

Kaynaklar ve Gıda Bakanlığı 2013 yılı istatistiki verilerine göre, Lefkoşa

kazasında toplam 8869 dönüm alanda 177 kg/dönüm buğday üretimi, 131692

dönüm alanda 144 kg/dönüm arpa üretimi, 90 dönümlük alanda 6 tonluk böğrülce

üretimi, 2 dönümlük alanda 8 ton’luk soğan üretimi, 110 dönümlük alanda 1273

kg/dönüm molohiya üretimi, 45 dönümlük alanda 5222 kg/dönüm marul üretimi,

150 dönümlük alanda 3000 kg/dönüm enginar gerçekleşmiştir (Tarım- Doğal

Kaynaklar ve Gıda Bakanlığı, 2013).

IV.2.9. Koruma Alanları: Millli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak ALanlar,

Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma

Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri.

Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇKB): Proje alanı yakın çevresinde Çevre

Yasası kapsamında yer alan ÖÇKB bulunmamaktadır.

Sulak Alanların Korunması: Çevre Yasası kapsamında “Su ortamlarının ve

Sulak Alanlarının Korunması Tüzüğü” oluşturulmuştur. Tüzükle

KKTC’de korumaya alınan önemli sulak alanlar belirlenmiştir. Proje

alanının 9 km güney batısında Haspolat Atıksu Arıtma Tesisi

bulunmaktadır.

Yabani Hayatı Koruma Alanları: Proje alanı çevresinde “Sürekli Av

Koruma Bölgesi” içerisinde yer almaktadır. Bu bölgelerde avlanmak

yasaktır (KKTC Av Haritası, 2014).

Arkeolojik ve Tarihi Değeri Olan Alanlar: Düzova Köyünde, St. George

Kilisesi bulunmaktadır. Yine bölgeye yakın Cihangir köyünde eski eser

alanları bulunduğu bilinmektedir.


___________________________________________________________________________

40

Turizm Bölgeleri: Proje alanı yakın çevresinde turistik tesis

bulunmamaktadır. En yakın otel Lefkoşa kazasında bulunmaktadır.

Lefkoşa, denize uzak olmasına rağmen, surlariçindeki tarihi yapı, birçok iş

merkezinin bulunması, şehrin KKTC’nin başkenti olması nedenleriyle

birçok turistin ilgisini çekmektedir. Şehirde yerli ve yabancı turistleri

ağırlayan pansiyon, butik oteller ve 5 yıldızlı oteller bulunmaktadır.

IV.2.10. Orman Alanları: Ağaç türleri ve miktarları, kapladığı alan

büyüklükleri ve kapalılığı, mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım

amaçları.

Proje yeri olan Düzova, Orman Amenajman plan verilerine gore Lefkoşa Orman

Bölge Şefliği sınırları içerisinde yer almaktadır. 2013-2032 yıllarını kapsayan 20

yıllık Orman Amenajman Plan verilerine gore Lefkoşa Orman Bölge Şefliğinin

genel sahası 85 749.1 hektardır. Bu sahanın 3421.4 hektar alanı orman alanı,

82327.7 hektarı da açık alanlardır. 3421.4 ha. olan Orman alanının 3178.8

ha.verimli orman alanı, 242.6 hektarıda bozuk orman alanıdır. Orman alanlarında

dikili ağaç serveti toplam 31747 m3,yıllık artım ise 2845 m3 tür.


___________________________________________________________________________

41

Proje alanı, Lefkoşa Kazasında yer aldığından aşağıda Lefkoşa içerisinde bulunan

ağaç türleri verilmiştir. Arazide 3 adet sonradan yatırımcı tarafından ekilmiş selvi

ağacı bulunmaktadır.

Tablo 6 Lefkoşa Kazasında bulunan ağaç türleri ve sayıları

Lefkoşa

Kızılçam 485,1

Selvi 1,8

Halep Çamı 128,7

Okaliptüz 315,2

Kıbrıs Akasyası 130,8

Diğer Türler 7,6

Harup 10,2

Ardıç

Karışık Türler 2342

Orman Sahası 3421

Ormansız Saha 82327

Genel Saha Toplamı 89169,4

Harita 8 Yerinin Orman Haritası

Ölçek 1/25000


___________________________________________________________________________

42

IV.2.12. Hayvancılık ve Su Ürünleri (Etki alanı içinde Balıkçılık, voli yerleri,

yetiştirilen türler, beslenme alanları, yıllık üretim miktarları, bu ürünlerin

ülke ekonomisindeki yeri ve değeri).

Kuzey Kıbrıs’ta hayvancılık sektörü, sığır, koyun, keçi ve kanatlı hayvan

yetiştiriciliği ile arıcılık ve su ürünleri faaliyetlerinden oluşmaktadır. Ülkede

kayıtlı sığır yetiştirici sayısı 1025’tir. Küçük baş hayvan faaliyeti ise koyun ve

keçi yetiştiricilerinden oluşmaktadır. Küçükbaş hayvanlar genelde mandıralarda

yetiştirilmektedirler. Ülkede kayıtlı küçükbaş hayvan sayısı 336bin civarındadır.

İstatistiki verilere bakıldığında, 2015 yılında ortalama 140bin ton sığır sütü

SÜTEK tarafından pazarlanmış olduğu görülmektedir. Pazarlanan, küçükbaş

hayvan sütü ise 5177000 bin ton olduğu bilinmektedir (Hayvancılık ve Su

Ürünleri Çalıştayı, 2016).

Kanatlı hayvan üretiminde ise genelde yumurta ve et tavuğu yetiştirilmektedir.

Proje alanı sahil şeridinde yer almamaktadır. Dolaysıyle, su ürünleri etki alanı

dışındadır. Kuzey Kıbrıs’ta 14 adet balıkçı barınağı olduğu bilinmektedir. Ülkede

su ürünleri faaliyetleri küçük boy tekneklerle yapan avcıların yaptığı ve denizde

kurulu 2 adet çiftlikte yapılmaktadır.

IV.2.13. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları.

Proje alanı yakın çevresinde köy içerisinde park ve oyun alanları bulunmaktadır.

Lefkoşa’da rekreasyon alanları bulunmaktadır.

IV.2.14. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan

araziler, Askeri ve Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli

amaçlarla tahsis edilmiş alanlar.

Proje alanı, özel mülkiyet olup devlet kamu kurum ve kuruluşlarına ait değildir.

Mülkiyet Gülgün Süt Mamülleri Ltd.’e aittir.


___________________________________________________________________________

43

IV.2.15. Proje yeri ve etki alanının hava, su, toprak ve gürültü açısından

mevcut kirlilik yükünün belirlenmesi.

Proje alanı çevresinde, İskele – Lefkoşa anayolu, boş araziler, ahırlar

bulunmaktadır. Proje alanının ana yola yakınlığı, yakın çevresinde ahırların

bulunması nedenleriyle bölgede mevcut hava ve gürültü kirliliği bulunmaktadır.

Arazide, mevcut hava kirliliği ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmamıştır.

Hakim rüzgar yönü incelendiğinde, Lefkoşa bölgesinde hakim rüzgar yönü genel

olarak batı olduğu görülmektedir. Arazi batısında boş araziler bulunmaktadır.

Ancak güneyinde ahırlar bulunmaktadır. Ahırlarda düzenli temizlik yapılmaması

halinde, koku oluşumu muhtemeldir.

IV.2.16. Diğer Özellikler.

Bahse konu diğer özellikler bulunmamaktadır.

IV.3. Sosyo – Ekonomik Çevrenin Özellikleri:

IV.3.1. Ekonomik Özellikler: Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca

sektörler, yöresel işgücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve

hizmet üretiminin yore ve ülke ekonomisi içindeki yeri ve önemi, diğer

bilgiler.

Kuzey Kıbrıs’ta yasal para birimi olarak “Türk Lirası” kullanılmaktadır. 2003

yılında adanın kuzeyi ve güneyi arasında bulunan kapıların açılmasıyla adadaki

yatırımlar artmaya başlamıştır. Aşağıdaki tablolarda milli hasıladaki sektörel

gelişmeler verilmiştir.

Tablo 7’da 2009 – 2016 yılları arası gari safi milli hasıladaki gelismeler

verilmiştir (TC Lefkoşa Büyükelçiliği).


___________________________________________________________________________

44

Tablo 7 Gayri safi milli hasıladaki sektörel gelişmeler (2009-2016)

(*cari fiyatlarla, milyon TL)

Proje alanı yakın çevresinde ahırlar ve boş araziler bulunmaktadır. Tesis iç ve dış

piyasaya hizmet vermekte olup ülkenin önemli süt ürünleri markalarının başında

yer almaktadır.

IV.3.2. Nüfus: Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri, göçler,

nüfus artış oranları, ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler.

KKTC nüfus sayımı sonuçları aşağıdaki şekilde verilmiştir. 2011 yılı nüfus sayımı

sonuçlarına göre Değirmenlik Belediyesi nüfusu 11895 kişidir. Düzova Köy

nüfusu ise 332 Erkek, 329 Kadın’dır (DPÖ, 2015).


___________________________________________________________________________

45

Şekil 10 KKTC Nufus Sayımı Sonuçları

Düzova köyünün Lefkoşa ve Mağusaya yakınlığı sebebiyle, köy nüfusunun bir

kısmı hayvancılıkla uğraşırken, bir kısmı da şehir merkezlerine giderek kamu ve

özel kurumlarda çalışmaktadır.

IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri: Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri

ve bu hizmetlerden yararlanma durumu.

Proje alanı Düzova köyünde bulunmaktadır. Düzova köyünde Düzova İlkokulu

bulunmaktadır. Orta eğitim için bölgede yaşayan genç nüfus Lefkoşa’ya

gitmektedir. Köye belirli günlerde doktor ve hemşire giderek hasta muayenesi

yapılmaktadır.

IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın Çevresindeki Kentsel ve Arazi Kullanımları:

Yerleşme alanlarının dağılımı, mevcut ve planlanan kullanım alanları, bu

kapsamda sanayi bölgeleri, konutlar ve turizm alanları vb.

Düzova köyünde 661 kişilik nufüs ikamet etmektedir. (DPÖ, 2015). Proje alanı

yakınlarında çiftlikler bulunmaktadır. Bunun yanında tahıl ekimi yapılmaktadır.

Ülkenin kalkınmasıyla, bölgedeki sanayi yatırımlarının artmış olduğu

görülmektedir. Bu nedenle genç kesim kırsal kesimler yerine Lefkoşa ve diğer

merkezi bölgelere yerleşmektedir.


___________________________________________________________________________

46

IV.3.5. Gelir: Bölgede gelirin iş kollarına dağılımı iş kolları itibariyle kişi

başına düşen maksimum, minimum ve ortalama gelir.

Devlet Planlama Örgütü, 2008 yılında yapılan ankete göre, Ortalama yıllık

hanehalkı kullanılabilir geliri 45702 TL’dir. Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı

kullanılabilir geliri 22671TL’dir. İlçelere bakıldığında; Lefkoşa İlçesi 25688 TL

ile ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri en yüksek olan ilçe

durumundadır. En düşük ortalamaya sahip ilçe ise 16569TL ile İskele ilçesidir

(DPÖ,2008).

IV.3.6. İşsizlik: Yöredeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı.

Son yıllarda işsizlik önemli bir sorun haline gelmiştir. Devlet Planlama Örgütü

Ekim 2015 Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları’na göre KKTC genelinde toplam

istihdam 112811 kişi, işsiz sayısı 9043 kişi, işsizlik oranı ise %7,3’tür. Anket

sonuçlarına göre 15 ve yukarı yaştaki nüfus 239634 olarak tahmin edilmiştir

(DPÖ, 2016). Tablo 8’de DPÖ hanehalkı İşgücü Anketi sonuçları gösterilmiştir.

En düşük işsizlik oranı Lefkoşa’da gözlemlenmiştir. İstihdam oranı ise yine en

yüksek %50,9 ile Başkent Lefkoşa’da olduğu görülmektedir.

Tablo 8 Hanehalkı İşgücü Anketi Temel Göstergeleri (2015 yılı) (DPÖ, 2016)

Toplam Lefkoşa Gazimağusa Girne Güzelyurt İskele

15 ve Daha yukarı yaştaki

kurumsal olmayan sivil

nüfus 239634 78934 58595 57983 25419 18703

İşgücü 121854 42293 28454 30888 10645 9574

İstihtam 112811 40139 25775 28546 9483 8867

İşsiz 9043 2154 2678 2342 1161 707

İşgücüne katılma oranı

(%) 50,9 53,6 48,6 53,3 41,9 51,2

İstihdam Oranı (%) 47,1 50,9 44 49,2 37,3 47,4

İşsizlik Oranı (%) 7,4 5,1 9,4 7,6 10,9 7,4

Genç Nüfusta işsizlik

oranı 19,6 14,6 30,3 16,7 11,7 21,3

IV.3.7. Sağlık: Bölgede mevcut endemik hastalıklar.

Bölgede mevcut endemik bir hastalık bulunmamaktadır.

IV.3.8. Diğer Özellikler.

Bahse konu diğer özellikler bulunmamaktadır.


___________________________________________________________________________

47

BÖLÜM V.

PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER

V.1. Arazinin Hazırlanması, İnşaat ve Tesis Aşamasındaki Faaliyetler,

Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler:

V.1.1. Arazinin hazırlanması için yapılacak işler kapsamında nerelerde, ne

miktarda ve ne kadar alanda harfiyat yapılacağı, harfiyat artığı malzemenin

nerelere taşınacağı veya hangi amaçlar için kullanılacağı, harfiyat sırasında

kullanılacak malzemeler.

Proje alanında fabrika inşaatı yapılmış olup, bodrum kazısı daha önceden

tamamlanmıştır. Daha önceden yapılmış olan bodrum kazı miktarı 803 m3’tür.

Mevcut durumda arazide herhangi bir hafriyat toprağı bulunmamaktadır.

Toprağın yine ayni arazi içerisinde depolandığı bilgisi alınmıştır.

V.1.2. Arazi kazanmak amacı ile veya diğer nedenlerle, herhangi bir su

ortamında yapılacak doldurma, kazıklar üzerine inşaat vb. işlemler ile

bunların nerelerde yapılacağı, ne kadar alanı kaplayacağı ve kullanılacak

malzemeler.

Su ortamına herhangi bir dolgu/kazık işlemi yapılmamıştır.

V.1.3. Taşkın önleme ve drenaj işlemleri.

Yağmur sularının toplanması için proje alanina yağmur suyu toplama kanalları

döşenmiştir. Proje alan kotu ve daha üst kotlarında herhangi bir sulak alan, dere

vb. herhangi bir taşkın riski oluşması beklenmemektedir.

V.1.4. İnşaat esnasında kırma, öğütme, taşıma ve depolama gibi toz yayıcı

işlemler.

Proje alanında yapılacak herhangi bir kırma, öğütme, taşıma işlemi

yapılmayacaktır.

Proje alanı yakın çevresinde boş araziler, ahırlar ve Lefkoşa- İskele anayolu

bulunmaktadır. Bölgede araç trafiğinden kaynaklı belirli bir hava kirliliği


___________________________________________________________________________

48

mevcuttur. Hava kirliliğini önlemek amacıyla KKTC Hava Kirliliğinin Kontolü

Tüzüğü’ndeki kriterlere uyulacaktır.

V.1.5. Proje alanı içindeki su ortamlarında herhangi bir amaçla

gerçekleştirilecek kazı, dip taraması vb. işlemler, bunların nerelerde, ne

kadar alanda, nasıl yapılacağı ve bu işlemler nedeniyle çıkarılacak taş, kum,

çakıl ve benzeri maddelerin miktarları, nerelerde taşınacakları veya hangi

amaçlar için kullanılacakları.

Proje Lefkoşa kazası sınırları içerisindedir. Proje kapsamında su ortamına

herhangi bir kazı ve dip taraması yapılmayacaktır.

V.1.6. Proje kapsamındaki ulaşım altyapısı planı, bu altyapının inşası ile ilgili

işlemler, kullanılacak malzemeler, kimyasal maddeler, araçlar, makinalar;

altyapının inşası sırasında kırma, öğütme, taşıma, depolama gibi toz yayıcı

mekanik işlemler.

Proje alanına ulaşım altyapısı mevcuttur. Giriş- çıkış yolu asfaltlanmış

durumdadır. Herhangi bir yeni yol altyapısı yapılmayacaktır.

V.1.7. Proje kapsamındaki su temini sistemi, suyun temin edileceği

kaynaklardan alınacak su miktarları ve bu suların kullanım amaçlarına göre

miktarları.

Tesisin işletilmesi sırasında su ihtiyacı olmaktadır. Şirket direktöründen alınan

bilgiye göre, su ihtiyacı ortalama 60 ton’dur. Bunun 40 tonu CIP (yıkama)

işlemlerinde kullanılmaktadır.

Su ihtiyacı tankerlerle ve şebekeden sağlanmaktadır.


___________________________________________________________________________

49

V.1.8. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına

dek yapılacak işlerde kullanılacak yakıt türleri, tüketim miktarı ve

bunlardan oluşacak emisyonlar.

Tesis fabrikası inşaatı yapılmıştır. Gelecekte yapılacak inşaat işlerinde elektrik

ve LPG kullanılacaktır.

V.1.9. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete açılmasına

dek yerine getirilecek işlemler sonucu oluşacak atık suların cins ve

miktarları, deşarj edileceği ortamlar.

Proje alanında daha önce yapılan inşaat işleri sırasında oluşan atıksuyun

geçirimsiz tankta biriktirilerek Hasplat Atıksu Arıtma tesisine gönderildiği

bilinmektedir.

Evsel atıksu karakteristiği Tablo 9’de verilmiştir (Metcalf & Eddy, 2004).

Tablo 9 Evsel Atıksu Karakteristiği- Oluşabilecek kirleticiler ve konsantrasyonlar

Kirleticiler Birim Konsantrasyon

Düşük Orta Yüksek

Toplam Katı (TS) mg/lt 390 720 1230

Çökebilen Katılar mg/lt 5 10 20

Biyolojik Oksijen

İhtiyacı (BOI5)

mg/lt 110 190 350

Kimyasal Oksijen

İhtiyacı (KOI)

mg/lt 250 430 800

Toplam Organik

Karbon

mg/lt 80 140 260

Azot (TN) mg/lt 20 40 70

Fosfor (TP) mg/lt 4 7 12

Yağ ve gres mg/lt 50 90 100

Toplam koliform No.<100 ml 106-108 107-109 107-1010


___________________________________________________________________________

50

V.1.10. Arazinin hazırlanmasından başlayarak ünitelerin faaliyete

açılmasına dek yerine getirilecek işlemler sonucu oluşacak katı atıkların cins

ve miktarı, depolama ve bertaraf şekli.

Tesis yapılmış durumdadır. Proje alanı içerisinde ve çevresinde etrafa dökülen

atılan atık gözlemlenmemiştir.


açılmasına dek yapılacak işler nedeni ile meydana gelecek vibrasyon,

gürültünün kaynakları ve seviyesi.

Proje alanında en fazla gürültü oluşturan bodrum kazısı ve arazi düzenleme

işlemleri daha önceden yapılmış durumdadır. Bu nedenle bu bölümde herhangi

bir bilgi verilememiştir.

V.1.12. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini

amacıyla kesilecek ağaç tür ve sayıları, ortadan kaldırılacak tabii bitki

türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı.

Eski Google Earth görüntülerine bakıldığında proje alanında daha önceden ağaç

bulunmadığı görülmektedir. Tesisin yapılması ile yatırımcı tarafından arazi

güneyine zeytin, nar, narenciye ağaçları ekilmiştir. 2008 ve 2017 yıllarına ait

görüntüler karşılaştırıldığında yapılan fabrika binası ve yeni ekilen ağaçlar


___________________________________________________________________________

51

görülmektedir.

Şekil 11 2008 yılına ait görüntü

Şekil 12 2017 yılına ait görüntü


___________________________________________________________________________

52

V.1.13. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini

amacıyla elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, bunların arazi

kullanım kabiliyetleri ve tarım ürün türleri.

Proje alanı, III. Sınıf arazi kullanım kabiliyeti’ne sahiptir. Bu tip araziler, şiddetli

sınırlayıcı faktörleri içerirler. Bu denenle sürümü, ekim zamanını, hasat işlemini

ve bitki seçimini veya bunların birkaçını birden kısıtlarlar.


açılmasına dek yerine getirilecek işlerde çalışacak personelin ve bu personele

bağlı nufusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve

nasıl temin edileceği.

Tesis inşaatı yapılmış durumdadır. Yapılacak küçük ölçekli inşaat işlerinde

personel dışarıdan gelecek iş bitiminde evine dönecektir. Personel teknik ve

sosyal altyapı ihtiyaçları Düzova ve çevresinden sağlanılması mümkündür.


açılmasına dek sürdürülecek işlerden, insan sağlığı için riskli ve tehlikeli

olanlar.

Yapılacak küçük ölçekli inşaat işleri sırasında yapılacak olan çalışmalarda

personel dikkatsizliği ve güvenlik talimatlarına uymaması durumunda iş kazası

olması muhtemeldir.

İş kazalarının asgariye indirilmesi amacıyla, Anayasa’nın 94’üncü maddesinin

(1)’inci fıkrası gereğince, 35/2008 İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’na uyulacaktır.

Arazide çalışanların sağlık, güvenlik ve refahının sağlanması ve iyileştirilmesi

için gerekli önlemler alınacaktır. İşçilere iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilecek,

çalışma alanlarına uyarıcı levhalar konulacak, işçilerin sağlığını korumak için

gerekli ekipmanlar (gözlük, toz maskesi, baret, kulaklık tıkaçları vb.) verilecektir.


___________________________________________________________________________

53

Çalışma sırasında konsantrasyon azalmasına bağlı olarak iş kazası oluşma riskinin

önüne geçilmesi için kısa molalar verilecektir.

V.1.16. Proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak veya diğer amaçlarla

yapılacak saha düzenlemelerinin; ağaçlandırma, yeşil alan düzenlemeleri vb.

ne kadar alanda nasıl yapılacağı, bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri.

Proje alanının kuzeyi yeşil alan olarak ayrılmıştır. Yeşil alanın bakımı yatırımcı

tarafından yapılmaktadır. Zeytin, selvi, nar, narenciye fidanları ekilmiştir.

V.1.17. Diğer faaliyetler.

Bu başlık altında belirtilecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.

V.2. Projenin İşletme Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre

Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler.

V.2.1. Faaliyet ünitelerinde üretilecek mal ve/veya hizmetler, nihai ve yan

ürünlerin üretim miktarları, nerelere, ne kadar ve nasıl pazarlanacakları,

depolanacağı, üretilecek hizmetlerin nerelere, nasıl ve ne kadar nüfusa

ve/veya alana sunulacağı.

Tesisin faaliyete tam kapasite faaliyete geçmesi ile günde 35 ton’luk süt ürünü

işlenip, hellim, yogurt, kaşar peynir, beyaz peynir, nor, kaymak, krema, tereyağı,

labne peynir yapımında kullanılacaktır. Sütün 20 tonu hellim ve peynir ürünleri

yapımında, 15 tonu ise yoğurt yapımında kullanılacaktır. Üretilen ürünler Kuzey

Kıbrıs’ta karayolu ile iç pazara ve deniz yolu ile limanlardan Türkiye’ye

pazarlanmaktadır. Pazarlanmaya devam edilecektir.


___________________________________________________________________________

54

V.2.2. Faaliyetler için gerekli hammadde, yardımcı madde, mamul madde ve

personelin ulaşımının nasıl ve nereden sağlanacağı, kullanılacak ulaşım tipi

ve araçlar, bu araçların miktarı, kapasiteleri ve özellikleri.

Proje faaliyetinin temel hammaddesi süt olup, SÜTEK tarafından fabrikaya

taşınmaktadır. Fabrikaya ulaşım yolu mevcut durumda vardır. Kullanılacak

tankerler 20 ton kapasitesindedir. Tesisin süt alım ünitesine alınan sütlerin

analizleri gerçekleştirilmektedir. Analizi olumlu olmayan sütler kabul

edilmemektedir. İadesi yapılmaktadır.

Personel ise toplu taşıma ve kendi araçları ile tesise gelmektedir.

V.2.3. Faaliyet ünitelerinde kullanılacak suyun (içme, kullanım, proses)

kullanım amaçlarına göre miktarları, özellikleri, nerelerde ve nasıl

kullanılacakları ve kaynağı.

Faaliyet ünitelerinde kullanılan sular:

Isıtma-soğutma amaçlı su kullanımı

Yıkama üniteleri (CIP)

Personelin günlük kullanım ihtiyacı’dır.

Isıtma-soğutma ünitelerinde kullanılacak su miktarı kapalı sistem olup, tekrar

kullanımı sağlanmaktadır.

CIP ünitelerinde ise kullanılan su ayrı olarak toplanıp, vidanjör tarafından

çekilmektedir. Yapılan araştırmalara göre, ortalama 40 ton CIP ünitesinde

kullanılmaktadır.

Tesiste 54 personel istihdamı yapılmıştır. Tesis genelinde su tasarrufu sağlayan

ürünler kullanılmaktadır. Personelin sadece mesai saaatleri proje alanında olduğu

düşünülerek hesaplama yapılmış olup kişi başı su tüketimi 100 lt/gün olarak

alınmıştır (İller Bankası, 2013).

Personel su kullanım miktarı: kişi başı su kullanım mik. x personel sayısı


___________________________________________________________________________

55

Personel ihtiyacı: 100 lt/gün –kişi x 54 personel= 5400 lt/gün (5,4 m3/gün)

Tesis içi kullanım için tesisin kuzeyinde yardımcı bina içerisinde distilasyon

cihazı kurulmuştur.

İhtiyaç duyulan kullanım suyunun bir miktarı şebekeden bir miktarı ise

tankerlerle sağlanmaktadır. Ortalama su tüketimi 60 m3’tür.

V.2.4. Faaliyet ünitelerinde kullanılacak suyun (içme, kullanma, proses)

sonrasında atıksu olarak fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik özellikleri,

atıksuyun geridönüşüm ve/veya bertaraf edileceği, hangi işlemlerle ne

oranda bertaraf edilecekleri, arıtma işlemleri sonrası atıksuyun ne miktarda

hangi alıcı ortamlara, nasıl deşarj edileceği.

Tesiste mevcut durumda arıtma tesisi bulunmamaktadır. Evsel nitelikli atıksular

kuyuya deşarj edilmektedir. Tesise atıksu arıtma tesisi yapılacaktır. Günlük

oluşacak evsel atıksu miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

Personelin sadece mesai saaatleri proje alanında olduğu düşünülerek hesaplama

yapılmış olup kişi başı su tüketimi 100 lt/gün olarak alınmıştır (İller Bankası,

2013).

Personel su kullanım miktarı: kişi başı su kullanım mik. x personel sayısı

Personel ihtiyacı: 100 lt/gün –kişi x 54 personel= 5400 lt/gün (5,4 m3/gün)

Personelin günlük kullandıkları su miktarının %100’ünün atıksuya dönüşeceği

varsayılırsa, günlük oluşacak evsel atıksu miktarı 5,4 m3/gün’dür.

Tablo 10 Evsel Atıksu Karakteristiği- Oluşabilecek kirleticiler ve

konsantrasyonlar (Metcalf &Eddy, 2004)

Kirleticiler Birim Konsantrasyon

Düşük Orta Yüksek

Toplam Katı (TS) mg/lt 390 720 1230

Çökebilen Katılar mg/lt 5 10 20

Biyolojik Oksijen

İhtiyacı (BOI5)

mg/lt 110 190 350

Kimyasal Oksijen

İhtiyacı (KOI)

mg/lt 250 430 800

Toplam Organik

Karbon

mg/lt 80 140 260


___________________________________________________________________________

56

Azot (TN) mg/lt 20 40 70

Fosfor (TP) mg/lt 4 7 12

Yağ ve gres mg/lt 50 90 100

Toplam koliform No.<100 ml 106-108 107-109 107-1010

Kurulacak arıtma ünitesi 5-10 m3/gün kapasiteli, arıtma verimi ise %90-98

olacaktır. Kurulacak sistem “Ardışık Kesikli Biyolojik Sistem” olacaktır. Sistem

kapalı ve gömülü olacaktır. Bu sistemde; sistem doldurma sırasında kendi içinde

atıksuyun dengelenmesini sağlayacak pik yüklemelere karşı çıkış suyu kalitesinin

bozulması önlenmektedir. Atıksu miktarı tasarım değerinden az geldiği

dönemlerde seviye kontrol şandırası ayarlanarak tankın belirli bir miktarı

kullanılacaktır. Böylece gereksiz enerji sarfiyatı olmayacaktır.

Paket arıtma tesisinde; evsel atıksular toplanarak terfi havuzuna iletilecektir,

buradan terfi pompası ile biyolojik reaktöre verilecektir. Havalandırma sırasında

blowerler yardımı ile sisteme oksijen sağlanacaktır sağlanılacaktır. Daha sonra

havalandırma yapan reaktör blowerlerin durdurulması ile çökeltme tankı olarak

çalışacaktır. Daha sonra su pompa ile deşarj edilerek hipoklorit çözeltisi

dozlanarak dezenfeksiyon işlemi yapılacaktır. Reaktör tabanına çöken çamurun

ise 6 ayda bir temizlenmesi gerekmektedir. Atık çamurun, Çevre Yasası

kapsamında yer alan tüzüklere göre bertarafı sağlacaktır.

Arıtılmış Su parametreleri aşağıda verilen, 18/2012 sayılı Çevre Yasası Arıtılmış

Su parametrelerine uygun olacaktır.

Tablo 11 Çıkış suyu parametreleri

Parametre

Birim (2 saatlik

numune)

Birim (24

saatlik

numune)

BOI5 50 mg/lt 45 mg/lt

KOI 180 mg/lt 120 mg/lt

AKM 70 mg/lt 45 mg/lt

pH 6-9 6-9

Arıtma çıkış suyu proje alanının kuzeyinde bulunan yeşil alanda sulama suyu

olarak kullanılacaktır. Yapılacak olan arıtma tesisinin bakım ve işletilmesi fabrika

çalışanları tarafından yaptırılacaktır. Ayda en az bir kez çıkış suyu numunesi


___________________________________________________________________________

57

alınarak çevre ve mikrobiyoloji analizleri yaptırılacaktır. Çıkış suyu raporları

dosyalanıp Çevre Koruma Dairesine bilgi verilecektir. Arıtma tesisinde

gerçekleşecek olan herhangi bir arıza durumunda teknik ekip mudahale yapıp,

onarım yapılana kadar atıksular dengeleme havuzunda depolanacaktır.

Dengeleme havuzu hacim hesabı:

Dengeleme havuzu bekletme süresi 12 saat olarak alınırsa;

Hacim: V= Q*t

Q=((5,4 m3/gün) /(24 saat))= 0,225 m3/sa

0,225 m3/sa* 12 sa= 2,7 m3

Atıksular, dengeleme tankında çok fazla bekletildiği durumlarda BOI, KOİ ve

diğer konsantrasyonlar artmaktadır. Bu nedenle, sorun çözülememesi durumunda

vidanjör çağrılarak, evsel atıksu çekilecektir. Haspolat Atıksu Arıtma Tesisi’ne

taşınacaktır.

Proses sırasında ise Peynir Altı Suyu (PAS) oluşmaktadır. Günlük 16 ton PAS

oluşmaktadır. Tesiste oluşan PAS, Temmuz 2017 tarihinde hizmet vermeye

başlayan Asilçağ Ltd.’e ait Peynir Altı Suyu Değerlendirme Tesisine

gönderilmeye başlanmıştır. Tesiste, PAS geri dönüşümü sağlanarak biyoprotein

ve yıkama suyu elde edildiği bilinmektedir. Literatürde, peynir altı sularının

KOİ (Kimyasal Oksijen İhtiyacı): 60000-80000 ppm

BOİ5 (Biyolojik Oksijen İhtiyacı): 30000-50000 ppm olduğu görülmektedir

(Siso, 1996).

Peyniraltı suyu kazein koagülasyon tipine bağlı olarak tatli veya ekşi

olabilmektedir. PAS tipik bileşimi aşağıda verilmiştir (Yerlikaya ve diğerleri,

2010).

Bileşen

Tatlı Peyniraltı Suyu Ekşi Peyniraltı Suyu

Toplam Kuru Madde, g/L 63-70 63-70


___________________________________________________________________________

58

Laktoz, g/L 46-52 44-46

Protein, g/L 6.0-10.0 6-8

Kalsiyum, g/L 0.4-0.6 1.2-1.6

Fosfat, g/L 1.0-3.0 2.0-4.5

Laktat, g/L 2 6.4

Klorür, g/L 1.1 1.1

pH* 6-7 <5 *(Siso, 1996)

Geridönüşüm Tesisinde herhangi bir problem olması halinde ise; PAS için ayrı

bir ön arıtma sistemi tasarlanacaktır. Ön arıtmanın yapılması ile kirlilik yükü

kanalizasyon deşarj standartlarına inmiş olacaktır. Aşağıda, Su ve Toprak Kirliliği

ve Hava Kalitesinin Korunması Tüzüğü alıcı ortama deşarj standardı verilmiştir.

16 ton/gün PAS ön arıtmadan geçirilecek daha sonra vidanjör ile Haspolat Atıksu

Arıtma Tesisine gönderilecektir.

Tablo 12 Süt ve Süt Ürünleri Atıksularının alıcı ortama deşarj standardı

Parametre Kompozit numune (2 saatlik) Kompozit numune (24

saatlik)

Biyolojik Oksijen İhtiyacı

(BOİ5), mg/lt

50 40

Kimyasal Oksijen İhtiyacı

(KOİ), mg/lt

170 160

Yağ ve gres, mg/lt 60 30

pH 6-9 6-9

V.2.5. Faaliyet ünitelerinde ve diğer ünitelerde kullanılacak yakıt türleri,

miktarı ve kimyasal analizleri, yakıtların hangi ünitelerde ne miktarlarda

yapılacağı ve kullanılacak yakma sistemleri, emisyonlar, ölçümler için

kullanılacak aletler ve sistemler.

Tesisin işletilmesi sırasında elektirik ve LPG kullanılmaktadır. Mevcut durumda

LPG tankının bulunduğu alanda yeterli güvenlik önlemlerinin alınmadığı

gözlemlenmiştir. LPG tankı çevresinde güvenlik önlemleri alınacaktır. Aylık

5000L kullanım olduğu bilgisi alınmıştır.


___________________________________________________________________________

59

V.2.6. Tesisin faaliyeti sırasında her bir üniteden oluşacak katı atık miktar

ve özellikleri, depolama-yığma, bertarafı işlemleri, bu atıkların nerelere ve

nasıl taşınacakları veya hangi amaçlar için ve ne şekilde değerlendirileceği,

yada nerelere satılacakları.

Tesisin işletilmesi sırasında çalışan personelden kaynaklı atıklar yemek artığı,

cam, kağıt, plastik vb. evsel katı atık türünde atıkların oluşmaktadır. Oluşan evsel

atıklar içinde geri kazanımı mümkün olan (kağıt, plastik, metal) atıkların geri

kazanılmak amacıyla ayrı toplanmaktadır. Kişi başına oluşacak atık miktarı 1

kg/gün alınırsa;

Kişi başı atık miktarı : 1 kg/kişi-gün

Çalışacak personel sayısı: 54 kişi

Toplam katı atık miktarı: 1kg/gün x 54 personel = 54 kg/ gün evsel nitelikli katı

atık

Belediyenin atıkları 3 günde bir topladığı varsayılırsa; 54 kg/gün * 3 gün= 162 kg

Bu atıklar, Değirmenlik Belediyesi tarafından toplanmaktadır.

Tesisin işletilmesi sırasında oluşacak ürünün paketleme işlemi

gerçekleşeceğinden, çoğunluklu olarak plastik, kağıt, karton vb. ambalaj

atıklarının oluşmaktadır. Tesis içerisinde kağıt- kartonlar ayrı toplanıp

depolanmaktadır. Daha sonra lisanslı geri kazanım firmalarına gönderilmaktedir.


___________________________________________________________________________

60

Şekil 13 Karton ve plastiklerin ayrı depolanması

Söz konusu tesisin işletilmesi sırasında ekipmanların periyodik bakımı

yaptırılacaktır. Periyodik bakım sırasında atık yağ oluşması oluşmaktadır. Atık

yağlar, sızdırmaz tanklarda depolanacaktır. Tanklar sızdırmaz Zemin üzerinde

tutulacaktır. Toprak üzerinde depolama yapılmayacaktır. Oluşacak atık yağların,

18/2012 Çevre Yasası ve altındaki tüzükler kapsamında bertaraf edilmesi, lisanslı

tesislere verilmesi sağlanacaktır.

Şekil 14 Kimyasal depo odası, uyarı levhaları ve kutular


___________________________________________________________________________

61

Tesiste farklı ünitelerde faaliyet sırasında üretilen atık miktarları yaklaşık olarak

aşağıdaki gibi verilmiştir.

Yoğurt yapım ünitesi: 288 paket maya/ay

Süzme yoğurt ünitesi: 48 paket maya/ay

Hellim ünitesi: 162 torba tuz/ay; 18 paket maya/ay

Beyaz peynir ünitesi: 10 paket kültür/ay, 1 paket maya/ay

Ayran: 270 paket maya/ay

Kaşar: 24 torba tuz/ay, 4 torba CaCl2

Laboratuvardan çıkan aylık ortalama atık miktarı;

1800 adet tek kullanımlık petri

1800 adet tek kullanımlık pasteur pipet

200 adet tek kullanımlık swap testi

2 adet 2,5 lt.’lik sulphuric acid şişesi

1 adet 0,5 lt.’lik 1-pentanol şişesi

1 adet agar kutusu

4 paket steril tek kullanımlık numune poşeti

Laboratuvarda oluşacak atıklar, boş kimyasal kutuları, deney sonucu oluşan

mikrobiyolojik atıklar vb. atıklardır. Boş kimyasal kutuları kimyasalın güvenlik

formuna göre geçici olarak depolanıp Güngörde bulunan Geçici Tehlikeli Atık

Depolama Alanına gönderilecektir. Mikrobiyolojik atıklar ise, etüvde belirli bir

ısıda bekletilerek mikrobiyolojik faaliyetlerin yok olması sağlanacaktır. Daha

sonra bu atıklar, geçici olarak depolanıp yine Güngörde bulunan Tehlikeli Atık

Depolama Alanına gönderilecektir. Taşıma işlemi Çevre Koruma Dairesi’nden

lisans almış firmalar tarafından yapılacaktır.


___________________________________________________________________________

62

V.2.7. Tesisin faaliyeti sırasında çalışacak personelin ve bu personele bağlı

nüfusun konut ve diğer sosyal/teknik altyapı ihtiyaçlarının nerelerde, nasıl

temin edileceği.

Tesisin faaliyet sırasında personel ve personele bağlı nüfus sosyal/teknik altyapı

ihtiyaçlarını Düzova Köyü ve Başkent Lefkoşa’dan sağlayabilmektedir.

V.2.8. Projenin işletme aşamasındaki faaliyetlerden insan sağlığı ve çevre

açısından riskli ve tehlikeli olanlar.

Ekipmanların periyodik olarak teknik kontrolü yaptırılmaktadır. Tesisteki

emniyet sistemleri, minimum risk faktörü ile çevreye zarar vermeden

kurulmuştur/kurulacaktır.

İşçiler, 22/1992 İş Yasası’na uygun olarak çalıştırılmaktadır. Yatırımcı, işçilerin

sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri almak, gerekli koşulları

sağlamak ve araç gerekli eksiksiz olarak bulundurulmaktadır. 35/2008 İş Sağlığı

ve Güvenliği Yasasına uyum sağlanacaktır. Çalışanların sağlığını korumak,

mesleki risk ve tehlikelerin önlenmesi eğitim ve bilgi verilmesi için iş sağlığı ve

güvenliği ile ilgili hizmet alındığı bilgisi alınmıştır.

Personel sıcak yüzeylere (vana, pompa vb.) temas etmeden önce mutlaka

koruyucu donanım kullanacaktır.


___________________________________________________________________________

63

Şekil 15 İş güvenliği ile ilgili fabrikada bulunan levhalar

V.2.9. Proje alanında peyzaj unsurları oluşturmak veya diğer amaçlarla

yapılacak saha düzenlemeleri.

Proje alanının kuzeyinde yeşil alan bulunmaktadır. Alan çimlendirilmiş ve selvi

ağacı ekilmiştir. Yine fabrika güneyinde üzüm fidanları, zeytin ve nar ağaçları

ekilmiştir.


___________________________________________________________________________

64

Şekil 16 Fabrika alanının güneyinde bulunan zeytinler

V.2.10. Diğer faaliyetler.

Bu başlık altında belirtilecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.

V.3. Projenin Sosyal – Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri.

V.3.1. Çevresel fayda – maliyet analizi; Bu bölümde çevreden, faaliyet öncesi

yararlanılma durumları ve maliyetleri ile faaliyet sırasında ve sonrasında

oluşacak değişiklikler anlatılacaktır.

Süt ve süt ürünleri Kıbrıs’ta kültürel bir geçmişe sahiptir. Ada halkı günlük

beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Kuzey Kıbrıs’ta ihracatın en büyük

kısmını narenciye türleri ve süt ürünleri oluşturduğu bilinmektedir. Süt ürünleri

miktarı arttıkça ihracat da artmakta dolaysıyle, ülkeye ekonomik katkısı da

artmaktadır. Mali açıdan ülke ekonomisine katkısı önemlidir.

PAS oluşumu;

Çevresel açıdan, süt ürünleri üretiminde bertarafı zor ve maliyetli olan peynir altı

suyu (PAS) oluşmaktadır. Tesis daha önce, oluşan peynir altı sularını ücreti

ödenerek Haspolat Atısu Arıtma Tesisine taşınmaktaydı. Mevcut durumda tesiste


___________________________________________________________________________

65

oluşan PAS, ülkede yeni faaliyete geçen PAS geridönüşüm tesisine

gönderilmektedir. Bu nedenle, tesisin çevreye olan olumsuz etkisi önemli

derecede azalmıştır.

Su ihtiyacı;

Tesiste ihtiyaç duyulan su miktarı şebeke ve tankerlerle sağlanmaktadır. Üretimde

kullanılan su için tesiste arıtma cihazı bulunmaktadır. Tesis içerisinde su tasarrufu

sağlayan ürünler kullanılmıştır.

Evsel atıksu bertarafı;

Tesiste mevcut durumda atıksu arıtma tesisi bulunmamaktadır. Evsel atıksular

kuyuya deşarj edilmektedir.

Enerji ihtiyacı;

Üretimde kullanılan makineler nedeniyle tesisin enerji ihtiyacı yüksektir.

Gelecekte, solar panel kurulması düşünülmektedir.

Evsel ve diğer atıklar;

Tesiste geridönüştürülebilen atıklar kağıt/karton ve plastikler geri

dönüştürülebilir malzeme toplaycılarına vermek üzere ayrı depolanmaktadır.

Laboratuvar atıkları (pipetler, kimyasal kutuları vb) ayrı depolanacaktır.

Gürültü;

Tesisten kaynaklı gürültü oluşumu mevcut değildir. Üretim kapalı alanda fabrika

içerisinde yapılmaktadır. Dış ortam gürültü seviyesini etkilememektedir.


___________________________________________________________________________

66

V.3.2. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam

imkanları, nüfus hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve

teknik altyapı hizmetleri ve bu hizmetlerden yararlanma durumunda

değişiklikler vb.

Ülkede ihraç edilen hayvansal ürünlere bakıldığında en fazla ihtaç edilen

ürünlerin süt ürünleri olduğu görülmektedir. %41.8’lik bir orana sahiptir (11503

ton, ~49 milyon dolar) (Hayvancılık ve Su Ürünleri Çalıştayı, 2016). Dolaysıyle,

süt sektörünün ülke ekonomisinde büyük bir önemi bulunmaktadır.

Tesiste 54 personel çalışmaktadır. Tesis kapasitesi arttıkça çalışan personel sayısı

da artacaktır. Ayrıca süt ürünlerinin üretilmesi ve iç-dış piyasaya sunulması ile

KKTC ekonomisine katkısı olacaktır.

Projeden kaynaklı bölgede göç beklenmemektedir. Personel sosyal ve kültürel

ihtiyaclarını Haspolat Köyü ve Başkent Lefkoşa’dan sağlayabileceklerdir.

BÖLÜM VI.

VI.1. Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın

görüşlerinin çevresel etki değerlendirmesi çalışmasına yansıtılması için

önerilen yöntemler.

ÇED Tüzüğü’nün 22. Maddesi gereğince Halkın Sürece Katılımı toplantısı,

yapılacaktır. Toplantı saati, Çevre Koruma Dairesi internet sitesi, gazete ve

televizyon kanallarında duyurulacaktır.

VI.2. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar.

Raporun halkın katılımı sürecine açılması ile sivil toplum örgütlerinin sürece

katılımı ve görüşlerini bildirmeleri öngörülmektedir.

VI.3. Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler.

Bu konuda verilebilecek başka bilgi ve belge bulunmamaktadır.


___________________________________________________________________________

67

VII. ALTERNATİFLER

Projede alternatifler değerlendirilirken, yer alternatifi, teknoloji ve eylemsizlik

alternatifi irdelenmiştir.

Proje alanının konumu açısından;

Arazinin yatırımcıya ait olması,

Ulaşım altyapısının olması,

Lefkoşa, Mağusa ve İskeleye yakın bir alanda bulunması,

Bölgede elektrik, su altyapılarının bulunması,

Nedenleriyle, alan en uygun alternatif olarak değerlendirilmiştir.

Teknoloji alternatifi;

Ülkedeki hellim ve yogurt üretim fabrikalarının kullandığı teknoloji

seçilmiştir. Bu nedenle bakım – servis hizmetlerine ulaşılması daha

kolaydır.

Nedenleri ile en iyi proje alternatifi olarak süt işleme fabrikası alternatifi

değerlendirilmiştir.

Diğer bir alternatif ise eylemsizlik alternatifidir. Eylemsizlik alternatifi ile tesis

kapasitesi artırılmayacaktır.

BÖLÜM VIII.

İZLEME PROGRAMI

Faaliyetin inşaat sırasında izlenmesi program

Tesis yapılmış durumdadır. Bundan sonraki inşaat işlerinde Çevre Yasası ve

kapsamında bulunan tüzüklere uyum sağlanacaktır.

Mimari projeye uyum sağlanacaktır.

İSG uzmanı ve şantiye şefi, çalışan tüm elemanların 22/92 İş Yasasına gore çalışıp

çalışmadığı izleyecektir.


___________________________________________________________________________

68

Faaliyetin işletme sırasında izleme programı

Üretim aşamasında, hijyenik şartlar son ürüne kadar sağlanmaktadır.

Sağlanmaya devam edilecektir.

Hellimin teknik denetimi, Kıbrıs Türk Sanayi Odası tarafından yapılmaktadır.

İşletmeci, Veteriner ve Gıda Güvenliği mevzuat kurallarına uyacaktır.

Ülkede, PAS geridönüşüm tesisi olmaması durumunda, tesise ön arıtma tesisi

yapılacaktır. Daha sonra Haspolat Atıksu Arıtma Tesisine gönderilecektir.

Evsel atıksu arıtma tesisi çıkış suyu peyzaj alanında kullanılacaktır. Ayda bir kez

çevre ve mikrobiyoloji analizleri yapılacaktır.

Fabrika personeli, işletme sırasında 18/2012 Çevre Yasası ve kapsamında bulunan

tüzüklerdeki hükümlere uyulup uyulmadığı kontrol edecektir.

Gürültü kiriliği gibi sorunların oluşması beklenmemektedir. Oluşması

durumunda, uzman kişilere gürültü ölçümü yaptırılacaktır.

Evsel nitelikli atıklar, tehlikeli atıklar raporda belirtildiği gibi bertaraf edilecektir.

Faaliyetin işletme sonrası izleme programı

Tesisin ömrünün tamamlamasından sonra ekipmanlar yerinden sökülerek

kaldırılacaktır. Tekrar kullanılabilecek malzemeler ayrılarak başka yerlerdeki

kullanımlar için taşınacaktır. Bu sırada oluşacak atıklar, 18/2012 Çevre Yasası ve

kapsamındaki tüzükler çerçevesinde bertarafı gerçekleştirilecektir.

Tesisin alandan kaldırılması ile alanın topoğrafyası düzenlenecek, bundan sonraki

kullanımlara uygun olarak rehabilitasyon çalışmaları yapılacaktır.


___________________________________________________________________________

69

ACİL DURUM TALİMATI

1.AMAÇ

Firmamızda çevreyi ve insan sağlığını etkileyebilecek potansiyel ve beklenmedik

durumlara karşı önceden hazırlıklı olmak ve acil durum oluştuktan sonra

çıkabilecek riskleri en aza indirgemeye yönelik yapılacak faaliyetleri metotları ve

sorumluları belirlenmesini sağlar.

2. UYGULAMA

İşletmeyi tehlikeye sokabilecek yangın, deprem, sel, su baskını, parlama ve

patlama, savaş, sabotaj ve terör, kontrolsüz deşarj, kontrolsüz emisyon,

kimyasalların dökülmeler, diğer çevresel kazalarakarşı ve tüm vardiyalarda talep

edilen müşteri ve yan sanayi istekleri için uygulanacak faaliyetler aşağıda

belirtilen tablolara göre uygulanır.

ACİL DURUM YAPILACAK FAALİYET METOT SORUMLU

YA

NG

IN

1. Telaşlanmayınız, yangını çevrenize ve sorumlukişilere duyurunuz.

Ses,telefon- Tüm

Çalışanlar

2. Yangın tehlikesinde koşuşturmayı ve paniğiengelleyiniz. Tüm personeli toplanma bölgesinde toplayınız.

- Koruma Ekibi

3. Gaz vanalarını, elektrik şalterlerini, kapı vepencereleri kapatınız.

- Kurtarma

Ekibi

4. Yanıcı maddeleri uzaklaştırınız. Bunlarıyaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız.

- Kurtarma

Ekibi

5. Eğer yangın kendi imkanlarınızlasöndüremeyecek kadar büyük ise; en kısa ve doğru olarak adrese, yangın cinsini (elektrik, bina, akaryakıt vb) belirtmek suretiyle itfaiyeye haber veriniz.

Dahili Tlf:

DışTlf:

Yangın Söndürme

Ekibi

6. İtfaiye gelinceye kadar Acil Durum Ekipmanlarıkullanma talimatına uygun olarak yangını söndürmeye çalışınız.

Acil durum dolabı, yangın tüpleri, yangın

dolapları

Yangın Söndürme

Ekibi

7. Görevlilerden başka kişilerin yangın sahasınagirmesine engel olunuz.

- Koruma Ekibi

8. Önce canlıları ve daha sonra kıymetli eşya vedokümanları kurtarınız.

- Kurtarma

Ekibi Koruma Ekibi

9.Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız.İlk yardım

dolabı İlkyardım

Ekibi



___________________________________________________________________________

70

DE

PR

EM

1. Sarsıntı halinde koşuşturmayı ve paniği engelleyiniz. Tüm personeli toplanma bölgesinde toplayınız.

Ses Koruma Ekibi

2. Olay anında toplanma bölgesinde oluşabilecek diş tehlikelere karşı (hırsızlık, yağma vb.) önlem alınız.

- Koruma Ekibi

3. Tüm bölümler gözlemlenerek, oluşan veya oluşabilecek patlama, parlama veya alevlenme gibi durumlar için önlem alınız.

yangın tüpleri, yangın dolapları

Yangın Söndürme Ekibi

4. Tüm bölgelerdeki gaz vanalarını, elektrik şalterlerini kapatınız

- Kurtarma Ekibi

5. Önce canlıları ve daha sonra kıymetli eşya ve dokümanları kurtarınız.

Kurtarma Ekibi Koruma Ekibi

6. Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. İlk yardım dolabı İlkyardım Ekibi

SE

L V

E S

U B

AS

KIN

I

1. Eğer sel veya su baskını çok şiddetli ve büyük ise telaşlanmayınız, durumu çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz.

Siren Sistemi Ses

Acil Durum Ekibi

2. Olayın olduğu bölüm personelini toplanma bölgesinde toplayınız.

- Koruma Ekibi

3. Açık pencere ve kapıları kapatınız. - Acil Durum Ekibi

4. Trafodan enerjiyi kesiniz ve gaz vanalarını kapalı duruma getiriniz.

- Kurtarma Ekibi

5. Olay kontrol edilemeyecek şiddette ise Sivil Savunmaya haber veriniz.

Acil Durum Ekibi



7.Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. İlk yardım

dolabı İlkyardım Ekibi

8.Fabrika binasına su girilecek yerlere bariyerler kurunuz. - Kurtarma Ekibi Koruma Ekibi




___________________________________________________________________________

71

PA

RL

AM

A V

E P

AT

LA

MA

1. Telaşlanmayınız, parlama ve patlama esnasında çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz.

Acil Durum Ekibi

2. Parlama ve patlama tehlikesinde koşuşturmayı ve paniği engelleyiniz. Tüm personeli toplanma bölgesinde toplayınız.

- Koruma Ekibi

3. Gaz vanalarını, elektrik şalterlerini, kapı ve pencereleri kapatınız.

- Kurtarma Ekibi

4. Yanıcı ve patlayıcı maddeleri uzaklaştırınız. Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız.

- Kurtarma Ekibi

5. Tüm bölgelerdeki gaz vanalarını, elektrik şalterlerini kapatınız.

- Kurtarma Ekibi



7.Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. İlk yardım

dolabı İlkyardım Ekibi

8. Olayın olduğu bölgeye koruma bandı çekerek personelin girişini engelleyin.

(koruma bandı) Kurtarma Ekibi Koruma Ekibi

SA

BO

TA

J,

TE

RÖ

R v

e

SA

VA

Ş

1. Bomba İhbarı Alırsanız;

a) Arayan kişiden alabileceğiniz kadar çok bilgi alınız. Arayan kişiyi, dediklerini kaydedebilmek için telefonda tutmaya çalışınız. Polisi ve bina yönetimini haberdar ediniz. b) Bomba ihbarını aldıktan sonra, şüpheli hiçbir pakete dokunmayınız. Şüpheli paketin etrafını boşaltınız ve polise haber veriniz. Binayı tahliye ederken pencerelerin önünde durmaktan ve diğer tehlike potansiyeli bulunan alanlardan kaçınınız. Acil durum ekiplerinin caddeleri kullanmalarını engellemeyiniz.

Polis İmdat :155

Acil Durum Ekibi



___________________________________________________________________________

72

2. Bina Patlamaları Sırasında;

a) Binada bir patlama meydana gelmişse, binayı en kısasürede ve sakin şekilde terk ediniz. b) Dolaplardan ya da tavandan bir şeyler düşüyorsa, sağlambir masanın altına giriniz.

c ) Eğer yangın çıkmışsa; yere yakın durunuz ve binayı en hızlı şekilde terk ediniz. Islak bir bezle ağzınızı burnunuzu kapayınız. Kapalı bir kapıya yaklaşırken, elinizin tersini kapıyı kontrol etmek için kullanınız. Eğer kapı sıcak değilse vücudunuzla destekleyerek kapıyı yavaşça açınız. Eğer kapı dokunulmayacak kadar sıcaksa, acil çıkış kapılarını kullanınız. d) Ağır duman ve gazlar öncelikle tavanda toplanır. Herzaman dumanın altında kalmayı deneyiniz.

- Tüm personel

3. Kimyasal Savaş Sırasında;

Ferdi Korunma:

a) Binada bulunan sığınma bölgesine gidiniz. Kapatılmış pencere

veya kapı aralıklarını, ek önlem olarak sulandırılmış çamaşır

suyuna batırılmış bez, battaniye, vb. malzeme ile örtünüz.

b) Tehlike geçinceye kadar bekleyiniz.c) Eğer gözlerinizde yanma varsa, bu gaz sızıntısınınbelirtisidir. Gözlerinizi bol su ile yıkayınız. d) Sızıntı olduğunu tahmin ettiğiniz bölgeyi öncesulandırılmış çamaşır suyu ile, daha sonra sabunlu su ile yıkayınız.

Toplu Korunma: a) Tehlike anında en yakınınızda bulunan güvenli, kapalıbir yere gidiniz. b) Paniğe ve heyecana kapılmayınız.c) Yapılacak uyarılara göre hareket ediniz.

- Tüm Personel

KO

NT

RO

LS

ÜZ

DE

ŞA

RJ

1. Teknik Sorumluya haber verin.Teknik Sorumlu

2. Arıtma tesisi için gerekli tedbirleri alınız. -

Teknik Sorumlu

3. Kontrolsüz deşarj olduğu nokta tespit edilip deşarjıkesiniz.

- Teknik

Sorumlu



___________________________________________________________________________

73

4. Kontrolsüz deşarj makine kaynaklı ise makineyi bakıma alınız.

- Teknik

Sorumlu

5. Makinenin kestirim bakım ve periyodik bakım kontrollerini gözden geçirin.

- Usta başı

DİĞ

ER

ÇE

VR

E

KA

ZA

LA

RI

1. Çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. Tel Genel müdür

KA

ZA

N D

AİR

ES

İ B

UH

AR

AR

IZA

SI

VE

EL

EK

TR

İK K

ES

İNT

İSİ

1. Çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz.

2. Yeniden işleme prosedürüne uyulur.

Eğer kesinti 1saatten uzun sürecekse Tanklardaki süt Ph ve asitlik kontrolleri her 30dk da bir yapılır ve Süt çiğ süt kalite formuna, kayıt edilir.

Değerler ürün standartlarının altına düşerse ürünler arıtmaya verilerek imha edilir.

Paketlenen ürünler şüpheli ürün olarak gerekli kontroller yapıldıktan sonra satışa verilir.

Bölüm sorumluları ve kalite kontrol

müdürü

SO

ĞU

K

DE

PO

LA

RD

AK

İ

SO

ĞU

TM

A

CİH

AZ

LA

RI

ND

AK

İ

AR

IZA

1. Çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. Dahili Tel no: Gören herkes




___________________________________________________________________________

74

2. Depo ortam sıcaklığı ve ürün sıcaklıkları takip edilir

Depo sıcaklık takip prosedürü

Alarm sistemi

Bölüm sorumluları

Depo sorumluları

3. 3 saati geçen arızalarda mal sayımları yapılarakürünler için dışarıda yeni bir depo yeri bakılır.

- Üretim

Sorumlusu

4. Ürünlerin bir an önce yeni depolara sevki sağlanır.. - Depo

sorumlusu

5. Bu depolarda günlük olarak sıcaklık kontrolleri yapılır.-Depo sıcaklık takip prosedürü

Depo sorumlusu

6. Mevcut depoda kontroller günlük olarak sağlanır.-

Depo sorumlusu

KİM

YA

SA

LL

AR

IN D

ÖK

ÜL

ME

Sİ

1. Çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. Dahili Tel no: Gören herkes

2. KKN deki cihazların bozulması durumunda

Talaş vb.,dökülen kimyasalın

güvenlik bilgisi

Gören herkes

3. Kimyasal malzeme dökülen faaliyet noktasındakitüm makineler durdurulur.

- Üretim

Sorumlusu



___________________________________________________________________________

75

4. Dökülen kimyasalların rögar giderlere gitmesi engellenir.

- Gören herkes

5. Dökülen kimyasalların etrafına ateş ile yaklaşmayınız.

- Tüm Personel

6. Kimyasala maruz kalan kişilere Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız.

- İlkyardım Ekibi

KK

N N

OK

TA

LA

RIN

DA

Kİ

CİH

AZ

LA

RIN

BO

ZU

LM

AS

I D

UR

UM

UN

DA

1. Çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. Gören herkes

2. Acil olarak üretim durdurulur. Üretim

Sorumlusu

3. O partiye ait olan ürün şüpheli ürün olarak ayrılarak

gerekli kontrollerin yapılması sağlanır.

Kalite Kontol sorumlusu

4 Ürünlerde uygunsuzluk tespit edilirse Uygun Olmayan

Ürün Prosedürüne göre değerlendirme yapılır.

- Bölüm

sorumluları

5. Problem giderildikten sonra gerekli ise cihazın

kalibrasyonu yaptırılır.

- Bakım

Sorumlusu



___________________________________________________________________________

76

GID

AY

A K

İMY

AS

AL

KA

RIŞ

MA

SI

1. Karışma tespit edilen ürünler tespit edilerek. Uygun

olmayan ürün prosedürüne göre değerlendirilir.

Bulaşmanın kaynağı tespit edilerek gerekli düzenlemeler

yapılır. Bir sonraki üretimde tehlike olabilecek noktalar

tekrar kontrol edilerek yapılan düzenlemenin etkinliği

kontrol edilir.

Dahili Tel no: Bölüm

sorumluları

KL

AR

İFİK

AT

ÖR

ÜN

VE

YA

FİL

TR

EL

ER

İN B

OZ

UL

MA

SI

1. Klarifikatörün alarm verdiği durumda alarm incelenir ve giderilmesi sağlanır. Süt alım personeli tarafından giderilemeyen arıza durumunda bakım bölümüne haber verilir. Arıza giderilinceye kadar diğer süt alım hattından süt alımına devam edilir.

Dahili Tel no: Üretim

sorumlusu

ÜR

ET

İM S

ON

U V

E/V

EY

A T

AT

İLL

ER

DE

SA

BO

TA

JA

KA

RŞ

I

1. Üretim bitimi artan malzemeler üretim

alanından acilen uzaklaştırılır ve belirlenen alanda bir sonraki üretim başlangıcına kadar depolanır. (Paketleme makinaları üzerindeki amb.,kova ,kase.....vb)

2. Tüm üretim alanlarının tatil olduğu günler fabrikadan sorumlu nöbetçi personel belirlenir ve sözkonusu gündeki nöbetçive/veya nöbetçiler iç yazışma ile duyurulur.Sorumlu nöbetçi; sorumlu olduğu zaman dilimi içersinde üretim birimleri, sevkiyat depo, diğer soğuk depoların kontrollerinden sorumludur.Tatil süresince üretim birimleri,depolar,ambalaj depoları giriş/çıkış kapıları kilitlidir ve anahtarlar sadece nöbetçi personele verilir.

Dahili tel no Nöbetçi bölüm

sorumluları



___________________________________________________________________________

77

ÜR

ET

İM A

LA

NL

AR

INA

KO

NT

RO

LS

ÜZ

GİR

İŞ (

TIB

Bİ

MÜ

DA

HA

LE

, İT

FA

İYE

VB

)

Acil durumlarda gıda işleme alanlarına girmesizorunlu kişiler (Ör: tıbbi personel veya itfaiye)olması durumunda üretim durdurulur. Tekrarüretim başlamadan önce Müdahale edilen alan klorbazlı temizlik ürünleri ile temizlenip dezenfekteedilir.

MÜDAHALE SONRASI DERHAL TEMİZLİK

BÖLÜM SORUMLULARI

Talimatı Okudum ve Anladım.

Ad-Soyad :

İmza:

BÖLÜM IX SONUÇLAR

Gülgün Süt Mamülleri Ltd.’e ait Süt Ürünleri Üretim Tesisi Projesi Çevresel Etki

Değerlendirmesi Raporu, proje çalışma grubu tarafından Mart 2017 tarihinden

itibaren hazırlanmaya başlanmıştır. Rapor, Çevre Yasası – Çevresel Etki

Değerlendirmesi Tüzüğü ve Çevre Koruma Dairesi’nden alınan soru formatı

dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Bölüm I’de projenin tanımı ve amacı, Bölüm II’de seçilen yerin konumu, Bölüm

III’te projenin ekonomik ve sosyal boyutları, Bölüm IV’te projeden etkilenecek

alanın belirlenmesi ve bu alan içindeki mevcut çevresel özellikler, Bölüm V’te

projenin tanımlanan alan üzerindeki etkileri ve alınacak önlemler, Bölüm VI’da



___________________________________________________________________________

78

Halkın Katılımı toplantısı hakkında yapılan çalışmalar, Bölüm VII’de proje

alternatifleri, Bölüm VIII İzleme programı açıklanmıştır.

Hazırlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu teknik olmayan sonuçları

aşağıdaki gibidir;



almaktadır. Arazi alanı, 12624 m2’dir. Söz konusu fabrika binası yerinde inşa

edilmiş ve faaliyet göstermektedir. Projeye yeni ünitelerin eklenmesi ve üretim

kapasitesinin artırılmak istenmesi ile proje ÇED kapsamına girmiştir.




getirilip, yapılacak ürüne göre ilgili prosese aktarılmaktadır.




uyulacaktır.

Yatırımcı tarafından nar, limon, zeytin ağacı fidanları ekilmiştir. Arazide bulunan

bu ağaçlar ticari amaçlı kullanılmamaktadır.

Proje alanı yakın çevresinde İskele- Lefkoşa anayolu, ahırlar, boş araziler,

apartman bulunmaktadır.



belirtilmiştir.


___________________________________________________________________________

79

Düzova köyünün kuzeydoğusunda yer alan proje alanı, ortalama 97.0 m

topoğrafik kota sahip olup, 1-2° güney yönüne doğru eğimlidir.

Daha önceden yapılmış olan bodrum kazı miktarı 803 m3’tür. Mevcut durumda

arazide herhangi bir hafriyat toprağı bulunmamaktadır.

Proje alanı, III. Sınıf arazi kullanım kabiliyeti’ne sahiptir.

Tesisin faaliyete geçmesi ile ihtiyaç duyulan kullanım suyunun bir miktarı

şebekeden bir miktarı ise tankerlerle sağlanmaktadır. Ortalama su tüketimi 60

m3’tür.

Günlük 16 ton PAS oluşmaktadır. Tesiste oluşan PAS, Temmuz 2017 tarihinde

hizmet vermeye başlayan Asilçağ Ltd.’e ait Peynir Altı Suyu Değerlendirme

Tesisine gönderilmeye başlanmıştır. Geridönüşüm Tesisinde herhangi bir

problem olması halinde ise; PAS için ayrı bir ön arıtma sistemi tasarlanacaktır.

Ön arıtmanın yapılması ile kirlilik yükü kanalizasyon deşarj standartlarına inmiş

olacaktır.

Tesis içerisinde kağıt- kartonlar ayrı toplanıp depolanmaktadır. Daha sonra

lisanslı geri kazanım firmalarına gönderilmaktedir.


___________________________________________________________________________

80

KAYNAKLAR

Cyprus geological heritage, 2015. Kıbrıs’ın Yeraltı Suyu Kaynakları (Akiferler).

(http://www.cyprusgeology.org/turkish/4_1_aquifers_tr.htm)

Deprem Yönetmeliği, (1997)“Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik”,

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı.

DPÖ, 2017. Devlet Planlama Örgütü, Ekim 2015 Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları,

DSİ, 2015. KKTC’ye Su Temin Projesi. http://www.dsi.gov.tr/projeler/kktc-su-temin-projesi

DPÖ, 2015. Gayri Safi Milli Hasıladaki Sektörel Gelişmeler (Cari Fiyatlarla).

(http://www.devplan.org/Frame-tr.html)

DPÖ, 2010. Haber Bülteni, Gelir Dağılımı Sonuçları, 2008. Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve

Araştırma Dairesi.

(http://www.devplan.org/butce/2008%20GELIR%20DAGILIMI%20SONUCLARI.pdf)

DPÖ, 2007. Devlet Planlama Örgütü, 2008 Yılı Programı.

Ekdal, A. 2013. Kirlilik Yükü Hesaplamaları. Kıyı Suları, Yer altı Suları ve Yüzeysel Suların Kalitesinin

Belirlenmesi ve Yönetimi Hizmet İçi Eğitim Programı. İstanbul Teknik Üniversitesi.

Genç, D. (2011) " Zemin Mekaniği ve Temeller", TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası,100.

Gıda, Tarım ve Enerji Bakanlığı, 2010. Kıbrıs’ın Kuzey Kesimi İçin Geçici Kırsal Kalkınma Planı 2008-

2011.

Günyaktı, A. Ergil, M. Çelik, B. KKTC Su Sorunları ve Su Kaynaklarının Geliştirilmesi. Doğu

Akdeniz Üniversitesi Gazimağusa, KKTC.

Hakyemez, H., Y., Turhan, N. ve Sönmez İ., (2002) '' Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Jeolojisi.''

MTA Rapor No: 10608, Ankara

Hayvancılık Dairesi, 2016. Hayvancılık ve Su Ürünleri Çalıştayı Raporu.

Hayvancılık Dairesi, 2017. Su Ürünleri Bölümü.

KKTC, Çevre Koruma Dairesi, 2014. Hava Emisyon Şubesi, Tüzükler.

(http://www.cevrekorumadairesi.org/air/tr-reports.php)

KKTC, Çevre Koruma Dairesi, 2014. Hava Emisyon Şubesi, Tüzükler.

(http://www.cevrekorumadairesi.org/air/tr-reports.php)

Köktürk, U. (2014). Sıhhi Tesisat Tekniğinde Su Tüketimi Hesabı. TMMOB Makine Mühendisleri

Odası.

KKTC Avcılık Federasyonu, 2012. KKTC Av Haritası. (http://www.avfed.com/av-haritalari.php)

Metcalf & Eddy, 2004. Wastewater Engineering, Treatment and Reuse. Mc Graw Hill, Fourth Edition.

Master Plan on Solid Waste Management in the Turkish Cypriot Community, 2007. Part B, Component

of the Master Plan.

http://www.dsi.gov.tr/projeler/kktc-su-temin-projesi

http://www.devplan.org/GSMH/Tur/GSMH-01.pdf

http://www.devplan.org/Frame-tr.html

http://www.devplan.org/butce/2008%20GELIR%20DAGILIMI%20SONUCLARI.pdf

http://www.cevrekorumadairesi.org/air/tr-reports.php

http://www.avfed.com/av-haritalari.php


___________________________________________________________________________

81

Natura 2000, 2015. Technical Assistance for Management and Protechtion of Potential Natura 2000

Sites in the Northern Part of Cyprus. www.dogakoruma.eu.

Sulak Ortamlarının ve Sulak Alanlarının Korunması Tüzüğü, 2006. Çevre Yasası (7. (4) ve 9. (3)

Maddeler Altında Yapılan Tüzük.

TC Lefkoşa Büyükelçiliği, 2017. Aralık 2016 KKTC Ekonomik Göstergeler Raporu.

Ekler

Ek 1. Raporu hazırlayanların özgeçmişleri, sertifikaları ve üyelik belgeleri

Ek 2. Koçan ve Şirket Evrakları

http://www.dogakoruma.eu/


___________________________________________________________________________

82

Ek 3. Soru Formatı

Ek 4. Akım Şemaları

Ek 5. Şehir Planlama Dairesi

Ek 6. Sanayi Dairesi

Ek 7. Su İşleri Dairesi

Ek 8. Jeoloji ve Maden Dairesi

Ek 9. Değirmenlik Belediyesi

Ek 10. Temel Sağlık Dairesi

Ek 11. Veteriner Dairesi

Ek 12. Eski Eserler ve Müzeler Dairesi

Ek 13. Karayolları Dairesi

Ek 14. Tarım Dairesi

Ek 15. Vaziyet Planı ve Kesitler

Documents

GÜLGÜN SÜT MAMÜLLERİ LTD.’E AİT SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİM …Gülgün Süt Mamülleri Ltd.’e ait Süt Ürünleri Üretim Tesisi projesi, Lefkoa Kazası- Düzova Köyü, P/H