Upload
margie
View
248
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
GÖZ ANATOMİSİ. Dr.Muhammed BATUR. Göz Küresi (Bulbus okuli):. Yaklaşık 7 gr Farklı çaptaki iki kürenin, küçüğü dışta kalacak şekilde iç içe girmesiyle oluşan bir küre Ön bölüm kornea – şeffaftır. Arka bölüm sklera - şeffaf değildir. Axis bulbi Axis opticus. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Göz Küresi (Bulbus okuli):Yaklaşık 7 gr
Farklı çaptaki iki kürenin, küçüğü dışta kalacak şekilde iç içe girmesiyle oluşan bir küre
Ön bölüm kornea – şeffaftır.
Arka bölüm sklera - şeffaf değildir.
Göz küresinin tabakaları:
I. Tunica fibrosa (externa) bulbi
II. Tunica vaskulosa (media) bulbi (tractus uvealis)
III. Tunica interna bulbi (sensoria nervosa)
Sklera
Kürenin arka 5/6 ‘lık kısmı
Sert ve Sağlam
Şekil ve hacmi korur
Kalınlığı: arkada 1 mm, ekvatorda 0,5 mm, ekvatorun önünde 0,3 mm, kornea çevresinde 0,8 mm
Ön bölüm konjonktiva ile kaplı, arka bölüm tenon kapsülü içine oturmuştur
Sklera
Lamina cribrosa sklera
Arka yüzde elek şeklinde küçük delikler
Skleranın en zayıf yeri
- N. Optikus lifleri
- a. ve v. sentralis retina
- Silier damar ve sinirler
Sklera
Episklera
Tenon kapsülü ile sklera arasında
Gevşek, fibröz ve elastik doku
Lamina fusca
Skleranın üvea ile temas ettiği yüz
Koyu rengi: üveanın kromatofor hüc.
Trabeküler ağ
Sklera ile korneanın birleşim yerinin iç tarafında m. ciliaris’in tutunduğu bağ dokusundan yapılmış ağ şeklindeki trabeküler yapı
Ön kamarayı schlemm kanalından ayırır
KorneaÖn 1/6
Şeffaf
Verteks kornea
Arkada her yerde 11.7 mm çapında; önden transvers 11.7 mm, vertikal 10.6 mm
Orta kısım kalınlığı 0.5-0.6 mm, periferik kısmı ise 1 mm
Kornea
1- EpitelDış yüzü göz yaşı (sebum-su-müsin) ile örtülüÇok katlı (yüzeyel-ara-bazal), skuamöz, keratinsiz Konjonktiva epitelinin devamıHücrelerin yaşam süresi 7 günDerininde n. oftalmikus’a ait bol miktarda sensitif liflerRejenerasyon kabiliyeti yüksek
Kornea
2- Bowman katı
Bazal membrana karşılık gelir
Sık örgülü ağ şeklindeki lifler
Rejenerasyon yeteneği yok
Kornea
3- StromaEn kalın tabaka (korneanın %90’ı)
Yaklaşık 60 katlı lamel yapısında
Lameller arasındaki sıvılardan beslenir
Lifler düzgün, su miktarı az (saydam)
Kornea
4- Descement zarı
Stromayı arka yüzden örter
Endotel ve stroma tarafından salgılanır
Limbusta sonlanır (schwalbe çizgisini oluşturur)
Kornea
5- EndotelTek katlı, yassı, poligonal hücreler
Ön kamara sıvısının korneal geçişini engeller
Yaşla beraber sayıları azalır
Kornea
Limbus
Kornea ile sklera arasında 1 mm
Bowman katı ve descement zarı sonlanır
Damarlanma ve hücre yönünden zengin
Epitel hüc. ve stroma lifleri düzensiz
Korneanın damar ve sinirleri
Kan ve lenf damarları bulunmazA. ciliaris ant.’ lardan gelen kapiller damarlar korneanın etrafında pleksuslar oluştururSinir innervasyonu n. ciliaris’lerden ayrılan sinir lifleri stroma katından giriş yapıp,
* Pleksus subepithelialis * Pleksus intraepithelialis
Koroid Gözün arka 5/6 sında, skleranın iç yüzünde
Damarlardan çok zengin
Koyu kahverengi
Sklera’ya n. optikus’un girdiği yerde sıkıca, geri kalan bölümde gevşek bağlanmıştır
İç yüzü retinanın pigment kısmına sıkıca bağlıdır
Koroid 1. Suprakoroid * gözün ön segmentine giden damar ve sinirler
2. Stroma * melanositler
3. Vasküler kat * a. ciliaris brevis’in dalları, küçük venler ve bunların
oluşturduğu v. vorticosae4. Koriyokapiller kat * retinayı besleyen ince kapiller ağ
5. Bruch zarı * ince, fibröz membran
Korpus SiliareOra serrata ile irisin dış kenarına kadar uzanan bölüm
M. siliaris (akamodasyonda rol alır) ve bağ dokusundan oluşur
Zinn liflerinin tutunduğu yerdir
Melanin koyu gri rengini verir
Korpus siliare1- Pars plicata * önde yer alır * pros. siliarislerden oluşur
2- Pars plana * arkada yer alır
Plica siliare * Korpus siliarisin iç tarafında
ora serratadan başlayıp irise uzanan ince plicalar
Proc. ciliaris * Birkaç plica ciliares’in birleşip
oluşturduğu kalın çıkıntıdır * Humor aqueus’u salgılar * Zinn lifleri tutunur
Korpus siliare
1- Suprasiliyer
* Suprakoroidin devamı
* Skleral mahmuza siliyer ligamentle bağlı
2- Stroma
* Koroidin stromasının devamı
Korpus siliare
3- Siliyer kas * longitudinal lifler: kasıldığında trabeküler ağı ve
schlemm kanalını açar * oblik lifler * dairesel lifler: kasıldığında zinn lifleri gevşer
4- Epitel * kamaralar sıvısının üretimi
5- İnternal limitan membran
İris (gökkuşağı)Uvea’nın ön kısmı
12 mm çap
Kalınlık: ortada 0.6 mm, iç ve dışta 0.1 mm
Ortasında çapı 1-8 mm arasında değişebilen pupilla bulunur
Fasies posteriorun orta bölümü lense yaslanmıştır
İris
1. Epitel tabakası
* Korneanın arka yüzündeki endotelin devamıdır
2. Stroma
3. Kas tabakası
* M. Sfinkter pupilla
* M. Dilatator pupilla
4. Pars iridika retina
İris
M. Sfinkter pupillaDairesel liflerden oluşmuştur
Myozis yapar
Margo pupillaris yakınında bulunur
Siniri: N. okulomotorius
Kas lifleri çevre damar ve kollajen liflere yapışık old. için iridektomide sfinkter görevini sürdürür
İris
M. Dilatator pupillaMidriazis yapar
Pupilladan iris köküne ışınsal uzanan lifler
Sentrum siliospinale (budge merkezi)’ den innerve olur.
Ön kamara Arka kamara
- Önde kornea, arkada iris ve lens bulunur.
- Arka tarafta lens, corpus vitreum, proc. siliaris ve zinn lifleri
- Ön tarafta irisin periferik kısmı
III- Tunica nervosa bulbi (Retina)
1- Pigment epiteli * uveanın iç yüzünü örter
2- Sensoriyel retina * pigment epiteline
yaslanmıştır
* Ora serrataya kadar uzanır Maküla ile optik sinir arası 0,23 mm, foveola 0,1 mm, ora serrata 0,11 mm
Retina Makula
* axis optikusun geçtiği, 5-6 mm çapındaki saha
* fovea : 1.5 mm çapında ortadaki çukurluk
* foveola: - 0,35 mm - foveanın ortasında,
sadece koni hücrelerinin old. bölüm.
- iç nükleer, gang.hüc. ve sinir lifleri katı yoktur
Retina
N. Optikus Diski: makula lutea’nın 3 mm nazalinde bulunur
* ortasındaki çukurluk cup (1,5 mm)
* a. ve v.santralis retina
Retina 1- Pigment epitel katı2- Fotoreseptörler katı (1. nöron, basil ve koni hüc.) 3- Dış limitans zarı katı4- Dış nükleer kat5- Dış pleksiform katı6- İç nükleer kat (2. nöron, bipolar, amacrin,
yatay, müller (destek) hüc.) 7- İç pleksiform katı8- Ganglion hüc. katı (3.nöron, multiplar gng. hüc)9- Sinir lifleri katı (gang.
hüc.aksonları)10-İç limitans zarı katı
Retina damarları- sinir lifleri katında seyreder
a) a.ve v. santralis retina
- a. ve v. temp. retina sup.
- a. ve. v. temp. retina inf.
- a. ve v. nasalis retina sup.
- a. ve. v. nasalis retina inf.
b) Siliyoretiniyen arter - koroidden köken alır
- makulayı besler
Lens
Çap 9 mm, genişlik 5 mm
Ekvator: ön ve arka yüzün birleştiği yer
Kapsül ile sarılı ve zinn lifleri ile proc. siliares’lere asılıdır
Arka yüzün eğriliği ön yüzden fazladır
Lens 1. Kapsül * ön yüzde 14 mikron,
arkada 4 mikron * zonüler lamel: zinn
liflerinin yapıştığı kat
2. Epitel *yetişkinde sadece önde
bulunur * germinatif bölge: lens
liflerinin üretimi
3. Lifler4. Korteks
5. Epinükleus 6. Nükleus
Korpus vitreumOra serratanın arkasında,Kamara vitrea’yı doldururYarı jelatinöz, şeffafSıvı hümor vitreus,Etrafını saran zar membrana vitreaKan damarı bulunmazRetina ve proc. ciliaris damarlarından beslenir
Gözün damar ve sinirleri
A. Ciliaris brevis
A. Ciliaris longus
A. Ciliaris ant.
A. Centralis retina
Vv. Ciliaris --- v. Vorticosa
N. Ciliaris (ggl. Ciliare)
Göz kasları
1. M. Levator palpebrae sup.
2. M. Obliqus sup.
3. M. Obliqus inf.
4. M. Rektus sup.
5. M. Rektus inf.
6. M. Rektus medialis
7. M. Rektus lateralis
1- m. levator palpebrae sup.
Sfenoid kemiğin ala minor kısmından başlar
Üç yaprağa ayrılır
* yüzeyel yaprak: üst göz kapağının derisine tutunur
* orta yaprak: tarsus sup.’un üst kenarına tutunur
* derin yaprak: üst fornikse tutunur
Üst göz kapak elevasyonu
2- m. obliqus sup.
Kanalis optikus’un üst-iç tarafından ve zinn tendonundan başlarTroklear kartilajın içinden geçip yön değiştirirEkvatorun arkasında üst-dış sklera’da sonlanır Gözü aşağı ve dışa çevirirN. trochlearis
3- m. obliqus inf.
Fossa sacci lacrimalis’in alt kısmının lateralinden başlar
Ekvatorun arkasında dış –alt sclera’da sonlanır
Gözü yukarı ve dışa çevirir
4- m. rektus sup.
Zinn halkasından başlar
Limbusun 7,7 mm superiorunda sklerada sonlanır
Göz küresine elevasyon
Gözün üst noktasına iç rotasyon
5- m. rektus inf.
Zinn halkasından başlar
Limbusun 6,5 mm inferiorunda sonlanır
Gözü aşağı çevirir
Gözün alt noktasına iç rotasyon
6- m. rektus lat.
Zinn halkasından başlar
Limbusun 6,9 mm lateralinde sonlanır
Göz abduksiyonu
N. abducens
Zinn halkasıOptik kanal ve fissura orbitalis sup.’un alt medial kısmına otururİçinden geçen yapılar
* n. Optikus * n. Okulomotorius * n. Nasosiliaris * n. Abdusens * a. Oftalmika * v. Oftalmika (bazen
dışından geçer)
Tenon kapsülü: sclerayı örten ince membran
Corpus adiposum orbitae: orbitayı dolduran yağ kitlesi
Periorbita: orbitanın periosteumu
Supercilium (kaş)
Alından gelen teri dış tarafa doğru yönlendirir
M. orbikularis okuli, m. korrugator supercilii ve m. frontalis lifleri tutunur
Göz kapakları
Palpebra sup. ve inf.Margo palpebralisRima palpebrarum
12-15mmLimbus palpebralis ant.- kirpikler bulunurLimbus palpebralis post – gl tarsales’lerin ağızları açılırCom. Palpebralis med. ve lat.
Göz kapakları
2- Bezler
a- Moll bezleri:
*modifiye ter bezleri
* kirpik-kıl diplerine açılır
b- Zeiss bezleri:
*yağ bezleri
*kirpik-kıl diplerinde bulunur
c- Meibomius bezleri:
* yağ-sebum bezleri
* tars içinde yerleşmiştir
Göz kapakları3- Kaslara- orbikülaris kası: 1. Palpebral i. Riolan ii. Pretarsal iii. Preseptal 2. Orbital b- Levator palpebra sup.c-müller kasları• Üst müller: tarsın üst kenarı• Alt müller: tarsın orbital kenarı
Göz kapakları
4-TarsSıkı bağdokusuUzunlukları: üst 10 mm, alt 5 mm Kalınlıkları 1 mm Kapak iskeletiMeibomius bezlerini barındırırLig. palpebrale lat. ve med. ile kemiğe bağlanır
Göz kapakları
5- septum orbitalis tarsus sup. ve inf. ile orbita arasındaki membranöz yapı
6- Konjonktiva
Göz kapaklarının damarları
1- A. Carotis int. * a. Oftalmika - a. Supraorbitalis - a. Lakrimalis2- a. Carotis ext. * a. Fasialis - a. Angülaris - a. Temporalis
Arcus tarsus sup.Arcus tarsus inf.
Göz kapaklarının damarları
V. Pretarsalis - medial: v. angülaris
- lateral: v. Süperfisiyalis temp.
V. Posttarsalis - v. Orbitalis
Lemfatik dam. - medial: çene altı
- lateral: kulak önü
Göz kapaklarının sinirleri:
Motor sinir:
- n. oculomotorius
- n. fasialis
Sensitif inr.:
- n. oftalmikus
- n. maksillaris
Konjonktiva 1. Konjonktiva palpebralisa) Marjinal konj.
b) Tarsal konj.
c) Orbiter konj.
2. Forniks * Göz hareketlerinin serbestliliğini
sağlar
* Alt forniks
* üst forniks
3. Karonkül * küçük, kırmızı, kıllı, pürtüklü
* krause (yard. göz yaşı bezi)
Konjonktivanın damar ve sinirleri
A. palpebralis
A. siliaris ant.
N. oftalmicus: sklera ve üst göz kapak konjonktivası
N. maxillaris: alt göz kapak konjonktivası
Gözyaşı Organı1. Gl lacrimalis * fossa gl. lacrimalis’de
bulunur * m. levator palp. sup.
ikiye ayıkrır - pars orbitalis - pars palpebralis
2. Ductuli excretorii * yaklaşık 12 adet * sup. Forniks’e açılır * pars orbitalis’in kanalları
pars palpebralis’in içinden geçer
3. Lacus lacrimalis
Gözyaşı Organı4. Punktum lakrimale5. Lakrimal kanalikül * elastik liflerden zengin l. propria * sonda sokulduğunda kolayca genişler
6. Lakrimal kese (saccus lak.) * 10 mm * ön bölümü lig. palpebrale med., arka bölümü m.
orbicularis oculi (pars lac.) ile komşudur.
7. Duktus nasolakrimalis * 12 mm
* meatus nasi inf.’a açılır
Görme yolları
1. N. optikus * 3. nöron uzantısı
(multipolar gang.) * yaklaşık 4 cm
2. Kiazma * makülanın nasal
yarısından gelen lifler çaprazlaşır
3. Optik traktus
Görme yolları
4. Corpus geniculatum laterale
* 4. nöron başlangıcı
5. Optik radyasyon
6. Kortex
* Kortikal görme merkezi (17. saha)
* Görme assosiasyon sahaları (18. ve 19. sahalar)
Işık refleksi
N. opticus – corp. geniculatum lat.(sinaps yok) - nuc. pretectalis (sinaps) – edinger westphal – n. oculomotorius - m. ciliaris, m. sphincter pupilla