Gospodarka

3

Podbeskidzie leży w południowej części wojewódz-twa śląskiego. Obejmuje obszar powiatów: bielskiego, żywieckiego i cieszyńskiego. Jego stolicą jest Bielsko-Biała – miasto na prawach powiatu.

Atutem regionu jest jego położenie na szlaku tran-zytowym, wiodącym z północy na południe Europy, w prawie jednakowej odległości od Warszawy, Pragi, Bratysławy, Wiednia i Budapesztu. W Bielsku-Białej krzyżują się międzynarodowe drogi nr 96 (Kraków – Cieszyn – Wiedeń) i nr 1 (Gdańsk – Katowice – Cie-szyn). Drogowe przejścia graniczne prowadzą stąd do Republiki Czeskiej i Republiki Słowackiej. Z przejścia do Czech w Cieszynie – nowoczesnego, jednego z największych na południowej granicy Polski – rocz-nie korzysta ok. 25 mln osób i 3,6 mln pojazdów (większość z nich to samochody ciężarowe). Ruch na Słowację odbywa się głównie przez Zwardoń.

Podbeskidzie – region dla inwestorów

Najbliższe lotniska międzynarodowe: Kraków Balice 110 km, Katowice Pyrzowice 85 km, Ostrawa (Czechy) 65 km.

Mniejsze przejścia graniczne z naszymi południowy-mi sąsiadami działają w Lesznej Górnej, Jasnowicach i Korbielowie.

Region Podbeskidzia wraz z Województwem Ży-lińskim (Słowacja) oraz Okręgiem Frydek – Mistek (Czechy) tworzy Euroregion BESKIDY. Euroregion ten jest ważnym elementem rozwoju współpracy trangra-nicznej tych trzech państw, ze szczególnym uwzglę-dnieniem współpracy gospodarczej.

W Bielsku-Białej jest również niewielkie lotnisko sportowe przystosowane do przyjmowania małych samolotów. Duże pasażerskie porty lotnicze znajdu-ją się w odległości, którą można pokonać podczas godzinnej jazdy samochodem. Są to Kraków - Balice (110 km), Katowice – Pyrzowice (85 km) i Ostrawa (Czechy) – 65 km.

Duży potencjał przemysłowy, wysoka kultura tech-niczna pracowników, liczna kadra inżynieryjno-tech-niczna, dobrze rozwinięta sieć edukacyjna wszystkich szczebli, placówki naukowo-badawcze oraz akty-wność instytucji wspomagających rozwój przedsiębior-czości są znakomitą bazą dla inwestorów krajowych i zagranicznych.

Jak ocenia Instytut Badań nad Gospodarką Ryn-kową, Podbeskidzie wyróżnia się w skali kraju możliwością równorzędnego rozwoju przemysłu i turystyki. Można tu zarówno korzystnie inwestować, jak i aktywnie wypoczywać. Wielu ekspertów eko-nomicznych uważa Podbeskidzie za region zdolny do szybkiego rozwoju przemysłu, opartego o wysoką technologię.

3

Bielsko-Biała stolicą Podbeskidzia

Bielsko-Biała, stolica subregionu, leży nad rzeką Białą. Jako

jedno miasto istnieje od 1951 roku, kiedy to połączono admini-

stracyjnie lewobrzeżne Bielsko z prawobrzeżną Białą.

Założone w XIII wieku Bielsko już na początku XIV w. uzyskało

prawa miejskie. W XVI w. zaczęło się tu rozwijać sukiennictwo,

które zdominowało kierunek rozwoju miasta na kilkaset lat. Naj-

pierw produkcję sukienniczą organizowały cechy, potem nieduże

fabryki; wreszcie – w drugiej połowie XIX wieku – nastąpił wielki

przemysłowy boom. Marka „BS” – bielskie sukno – była znana

w całej Europie.

Pobliska Biała, będąca miastem od XVIII w., także była ośrod-

kiem najpierw rzemiosła, a potem przemysłu włókienniczego.

Warunki do trwałego połączenia obu, różniących się nieco od

siebie, organizmów miejskich, powstały dopiero po II wojnie

światowej.

Nastąpił wówczas szczytowy rozwój gospodarczy miasta.

Bielskie wełny, produkowane w zakładach przemysłu wełniane-

go: FINEX, WEGA, MERILANA, BIELSKA WEŁNA, WELUX, były

cenione na całym świecie. Rozbudował się znacznie przemysł

elektromaszynowy, a takie zakłady, jak Fabryka Aparatów Elek-

trycznych APENA, Fabryka Maszyn Elektrycznych INDUKTA,

Bielskie Zakłady Podzespołów Lampowych POLAM, Bielska

Fabryka Maszyn Włókienniczych BEFAMA, Bielska Fabryka Ar-

matur BEFA eksportowały swoje wyroby na wszystkie znaczące

rynki. W 1972 r. powstała Fabryka Samochodów Małolitrażowych

i w Bielsku-Białej ruszyła produkcja samochodu osobowego FIAT

126 p. Tym samym miasto stało się jednym z największych ośrod-

ków przemysłu motoryzacyjnego w Polsce.

Dziś 180-tysięczne Bielsko-Biała jest znaczącym centrum

przemysłowo-handlowym na południu Polski. Doskonałe poło-

żenie, dobry klimat ekonomiczny oraz proinwestycyjna polityka

władz miasta sprawiły, że zdecydowały się tu zainwestować

wielkie koncerny. Wśród największych inwestorów znajdują się:

FIAT, GENERAL MOTORS, GENERAL ELECTRIC oraz PHILIPS.

W Bielsku-Białej zainwestowały również włoski TEKSID, austriacki

KLINGSPOR, szwedzki BULTEN, niemiecki ADOLF AHLERS AG,

a partner brytyjski posiada akcje w spółce wodociągowej AQUA S.A.

Zamożność społeczeństwa i jego potencjał nabywczy po-

zwoliły na powstanie w mieście i okolicach hipermarketów sieci

AUCHAN, HYPERNOVA, TESCO, CASTORAMA, MACRO CASH

AND CARRY, LEROY MERLIN, KAUFLAND. Wybudowano rów-

nież centrum handlowe SFERA o powierzchni handlowej 36000

m2, na której mieści się ponad 120 sklepów, 7 kawiarni, szkoła

językowa, klub rozrywkowy z miedzy innymi ośmioma torami

bowlingowymi oraz multikino z siedmioma salami kinowymi dla

prawie 1600 widzów.

W związku ze wzrastającą liczbą samochodów osobowych,

użytkowanych przez mieszkańców miasta (obecnie ca 55000 za-

rejestrowanych pojazdów), rozbudowywana jest sieć dróg. Swoje

stacje benzynowe posiadają w Bielsku-Białej koncerny SHELL, BP,

STATOIL i ORLEN.

Bogate tradycje lotnicze Bielska-Białej, pięknie położone lotni-

sko sportowe, znane zakłady szybowcowe, produkujące szybow-

ce, na których latali najwybitniejsi piloci na świecie, zachęciły mi-

łośników lotnictwa do założenia właśnie w tym mieście Federacji

Firm Lotniczych. Tworzy ją 12 zakładów produkujących samoloty,

szybowce, motoszybowce, firm zajmujących się projektowaniem

i produkcją instalacji, przyrządów lotniczych, naprawami i prze-

glądami maszyn latających. Tu powstały samoloty: odrzutowy

szkolno-treningowy BIELIK, sportowo-dyspozycyjny ORKA, ultra-

lekki MIRAGE i EOL/GEMINI oraz RWD-5.

4 5

Bielsko-Biała stolicą Podbeskidzia

Wzrost nakładów inwestycyjnych na terenie Bielska-Białej

ilustruje poniższa tabela:

Dzięki wsparciu środków pomocowych (4,8 mln euro z PHA-

RE 1999) i kredytowi z Banku Światowego w wysokości 12 mln

dolarów amerykańskich oraz 13,2 mln marek niemieckich, miasto

doprowadziło do sytuacji, w której system zaopatrzenia w wodę

pozwala na zwiększenie dostawy prawie o 100%. Oczyszczalnie

ścieków posiadają potencjalną możliwość przyjęcia dodatkowej

ilości ścieków w wysokości 19 000 m3 na dobę.

Miasto podejmuje również działania mające na celu zwięk-

szenie dostępności komunikacyjnej. Przy wsparciu kredytu

z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w wysokości 22 mln euro

w 2004 r. zakończona będzie budowa obwodnicy zachodniej,

która w znacznym stopniu poprawi system transportowy nie tylko

Bielska-Białej, ale i całego regionu. W 2005 roku ukończona zo-

stanie modernizacja drogi dwupasmowej Bielsko-Biała – Cieszyn,

która otrzyma status drogi ekspresowej S-1. Realizowany jest rów-

nież krajowy plan inwestycji drogowej Bielsko-Biała – Zwardoń

– Bratysława.

Innymi ważnymi przedsięwzięciami, prowadzonymi aktualnie

w Bielsku-Białej są projekty, które dotyczą zagospodarowania

uzbrojonego terenu Parku Technologicznego oraz nieuzbrojonego

terenu, objętego Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną. Zago-

spodarowanie Parku Technologicznego przewiduje udział inwe-

storów w budowie własnych obiektów przeznaczonych na dzia-

łalność w sferze nowoczesnych technologii oraz usług i produkcji

o wysokim stopniu przetworzenia wyrobu. Teren o powierzchni

całkowitej 5,12 ha (z planowaną powierzchnią zabudowy

ok. 2 ha) położony jest przy drodze ekspresowej Bielsko-Biała

– Cieszyn i zaopatrzony we wszystkie media i sieć dróg wewnętrz-

nych. Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna jest liderem

wśród polskich specjalnych stref ekonomicznych. Obszar bielskiej

podstrefy położony jest w dzielnicy Wapienica, w północno-za-

chodniej części miasta, przy drodze S-1 Bielsko-Biała – Cieszyn.

Sąsiaduje bezpośrednio z terenami Parku Technologicznego, zaj-

mując powierzchnię 10,917 ha. Inwestorzy krajowi i zagraniczni

przystąpią do inwestowania po rozstrzygnięciu przetargu.

Wskaźniki wzrostu nakładów inwestycyjnych w Bielsku - Białej w 2002 r.

Sekcje 2001=100

Ogółem 215,5

sektor publiczny 78,0

sektor prywatny 234,3

w tym:

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 9,1

Przetwórstwo przemysłowe 253,6

Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę 64,9

Budownictwo 126,1

Handel i naprawy∆ 78,7

Hotele i restauracje 898,7

Transport, gospodarka magazynowa i łączność 105,1

Obsługa nieruchomości i firm; nauka∆ 131,3

Edukacja 16,5

Ochrona zdrowia i opieka społeczna 16,9

Pozostała działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna 111,4

∆ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązujących klasyfikacji. Obejmuje jednostki prowadzące księgi rachunkowe powyżej 9 pracujących.

1,321,41

1,62

2,10

4 5

Bielsko-Biała w rankingach

W Wielkim Rankingu Miast ocenie poddanych zostało 839 polskich miast sklasyfikowanych w trzech kategoriach: miast dużych (powiatów grodzkich), średnich (powiatowych) i małych (pozostałe miasta). Przedmiotem oceny był poten-cjał rozwojowy miast, zależny od aktywności gospodarczej, aktywności obywatelskiej, infrastruktury miejskiej oraz zdol-ności miasta do przyciągania nowych mieszkańców.

Na ocenę w zakresie aktywności gospodarczej składały się takie dane jak liczba prywatnych firm, poziom zatrudnienia, wielkość otoczenia biznesu i dochody mieszkańców. Aktyw-ność obywatelską wyznaczyły: frekwencja wyborcza, działal-ność organizacji pozarządowych i czytelnictwo. Infrastruktu-rę miejską oceniono na podstawie dostępu do wodociągów, kanalizacji i oczyszczania ścieków.

W ogłoszonych w listopadzie 2003 r. przez Centrum Badań Regionalnych wynikach tego rankingu wśród najle-

pszych w każdej z kategorii umieszczono po dziesięć miast. W kategorii dużych miast, w elitarnej grupie określonej mia-nem ekstraklasy, Bielsko-Biała uplasowała się na 8 pozycji, w tak doborowym towarzystwie jak Poznań, Wrocław, Kra-ków czy Katowice.

Wysoka pozycja Bielska-Białej nie jest zaskoczeniem, bowiem od kilku lat miasto znajduje się zazwyczaj w czo-łówkach różnego rodzaju klasyfikacji. Świadczą o tym dane zbierane i opracowywane przez rozmaite, niezależne insty-tucje, dotyczące zarówno samego organizmu miejskiego, jak i firm w nim funkcjonujących. Dokumentują to poniższa ta-blica i wykres, które opracowane zostały na podstawie analiz porównawczych potencjału rozwojowego wykonanych przez Centrum Badań Regionalnych.

Wskaźnik Bielsko-Biała Grupa porównawcza*) Województwo śląskie Polska

Dochody mieszkańców - podatek od dochodów osobistych (PIT) w tys. zł na mieszkańca w 2002 r.

1,22 1,32 1,15 0,85

Procent osób zatrudnionych w grupie mieszkańców w wieku produkcyjnym **) 48,90 45,30 36,80 32,30

Pracujący w sektorze prywatnym w procentach 64,10 56,80 50,40 46,70

Liczba organizacji non-profit na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym 3,30 2,30 2,00 2,60

Mieszkania oddane do użytku w okresie 2000-2002 jako procent wszystkich mieszkań

3,30 2,10 1,20 2,40

Wydatki w 2002 r. na oświatę i wychowanie w tys. zł w przeliczeniu na 1 mieszkańca 0,92 0,88 0,69 0,69

Wydatki w 2002 r. na kulturę, sport i turystykę w tys. zł w przeliczeniu na 1 mieszkańca 0,13 0,13 0,10 0,08

Liczba prywatnych przedsiębiorstw na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym 210,00 162,00 132,00 141,00

*) Grupa porównawcza: Miasta-powiaty grodzkie o zasobach powyżej średniej, od 100 do 300 tys. mieszkańców.**) Dotyczy zatrudnionych w firmach powyżej 9 pracowników.

Tablica 1

Wykres 1

0,50

1,00

2,00

3,00

1,50

2,50

3,50

Dochody mieszkańców -podatek od dochodów

osobistych (PIT) w tys. zł namieszkańca w 2002 r.

Liczba prywatnychprzedsiębiorstw na 10mieskańców w wieku

produkcyjnym.

Mieszkania oddane do użytku w okresie 2000-

2002 jako procentwszystkich mieszkańców.

Wydatki w 2002 r. na oświatę i wychowanie w tys. zł

wprzeliczeniu na 1 mieszkańca

Wydatki w 2002 r. na kulturę, sport i turystykę

w tys. zł w przeliczeniu na 1 mieszkańca

Bielsko-BiałaGrupa porównawczaWojewództwo śląskiePolska

Liczba organizacji non-profit na

1000 mieszkańców w wiekuprodukcyjnym.

6 7

Bielsko-Biała w rankingach

W ogólnopolskim rankingu atrakcyjności in-westycyjnej miast opublikowanym przez Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” Bielsko-Biała uplasowało się na drugim miejscu w kategorii powiatów grodzkich. Oceniano m.in. chłonność lokalnego rynku, koszty prowadzenia działalności gospodarczej i aktywność marketingową samorzą-dów. W rankingu tym atrakcyjność inwestycyjną przedstawiono za pomocą liter obrazujących klasy atrakcyjności. Bielsko-Biała jako jedno z zaledwie dwóch miast otrzymało wskaźnik A (miasta naj-atrakcyjniejsze pod względem inwestycyjnym).

Bielsko-Biała w rankingach

6 7

Bielskie Zakłady Lin i Pasów BEZALIN są znane z wysokiej jakości swej produkcji nie tylko w Polsce, ale i za granicą.

Funkcjonują tu też tak znane firmy jak UNION VIS Sp. z o.o. - producent materiałów ściernych, Bielskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemy-

słowego, TECHMEX SA (informatyka), TEKSID S.A. (metalurgia), DOUBLET (producent flag), MARBET (chemia i tworzywa sztuczne), METALPLAST Bielsko S.A. (materiały budowlane).

Ze względu na dużą koncentrację przemysłu w Bielsku-Białej pracują oddziały większości ban-ków i towarzystw ubezpieczeniowych. Dobrze roz-winięta jest sieć handlowa i usługowa.

Gospodarka siłą napędową rozwoju miasta

Bielsko-Biała posiada dogodne warunki do rozwoju nowoczesnego przemysłu, opartego na najnowszej technologii i wyspecjalizowanych ka-drach. Nazywane jest „miastem stu przemysłów” ze względu na wyjątkowe zróżnicowanie obecnych tu branż przemysłowych.

Czołowe miejsce zajmuje przemysł motoryzacyj-ny, reprezentowany przez największego polskiego producenta samochodów osobowych „Fiat Auto Poland S.A.” – spółkę koncernu FIAT oraz „Fiat – GM Powertrain Polska Spółka z o.o.” – spółkę koncernów FIAT i GENERAL MOTORS, która zaj-muje się produkcją silników spalinowych najnow-szej generacji.

Bardzo ważną rolę odgrywa w mieście przemysł elektromaszynowy, którego wizytówką są: GENE-RAL ELECTRIC POWER CONTROLS Sp. z o.o. – spółka koncernu GENERAL ELECTRIC, Fabryka

Maszyn Elektrycznych INDUKTA S.A., należąca do CANTONI GROUP oraz PHILIPS LIGHTING BIELSKO Ltd. koncernu PHILIPS, produkująca ele-menty oświetlenia. Swoją markę posiadają również BULTEN POLSKA S.A. szwedzkiej grupy BULTEN (producenta wyrobów śrubowych), ENERSYS S.A. – producent akumulatorów, Fabryka Pił i Narzędzi WAPIENICA, Zakłady Wytwórcze Sprzętu Siecio-wego BELOS S.A.

Czołowymi producentami w branży spożywczej są Zakłady Tłuszczowe BIELMAR Spółka z o.o. - producent margaryn i olejów oraz Śląska Wytwór-nia Wódek Gatunkowych POLMOS S.A.

Przemysł lekki, pomimo poważnego kryzysu w branży włókienniczej, nadal jest mocną stroną Bielska-Białej. Bielska Fabryka Obuwia BEFADO - wytwarzająca obuwie tekstylne, BIELKON Sp. z o.o. (ADOLF AHLERS AG) - producent ubrań, LENKO S.A. - producent opakowań i tkanin tech-nicznych, Zakłady Sprzętu Sportowego POLSPORT,

8 9

Bielskie firmy w czołówce krajowej

Dziennik „Rzeczpospolita” opublikował w paź-dzierniku 2003 r. listę 1500 przedsiębiorstw, których sprzedaż w 2002 roku przekroczyła 80 mln złotych. Powstały w ten sposób obraz jest pełniejszy pod względem osiągnięć gospodarczych niż dotychcza-sowe listy złożone poprzednio z 500 i 1000 firm, obejmuje bowiem przedsiębiorstwa znane i naj-większe, jak również firmy średnie, które są znacznie liczniejsze. Na opublikowanej liście znalazło się 18 firm z Bielska-Białej.

Według fachowców źródło sukcesu polskich firm o najwyższej dynamice swojego rozwoju leży w wąskiej specjalizacji, dobrym pomyśle na biz-nes i znajomości lokalnych potrzeb. W grupie firm najszybciej rozwijających się zamieszczono dwie z Bielska-Białej: na 20. pozycji BUNDY TI POLAND Sp. z o.o. z branży samochodowej o dynamice od 1999 r. 428,96% oraz producenta ogniw i baterii HAWKER FA S.A. (obecnie ENERSYS S.A.) na pozy-cji 22., charakteryzującego się od 1999 r. dynamiką 422,44%.

Jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi prze-mysłu w Polsce jest produkcja samochodów i części do samochodów. W ścisłej czołówce inwestorów w tej branży, gdzie brano pod uwagę wysokość na-

kładów inwestycyjnych oraz wskaźnik intensywności inwestowania, czyli wielkość inwestycji w relacji do przychodów, znalazły się z Bielska-Białej: na pozy-cji 8. FIAT-GM POWERTRAIN POLSKA Sp. z o.o. z nakładami inwestycyjnymi w 2002 r. w wysokości 715,9 mln złotych i intensywnością inwestowania 193,4% oraz na miejscu 16. FIAT AUTO POLAND S.A.(nakłady 357,2 mln złotych i intensywność inwe-stowania 8,5%).

Najlepsze z firm wymienionych na liście 1500 po-stanowiono nagrodzić mianem Dobrej Firmy 2003, premiując dynamikę, efektywność i rozwojowość. W gronie 50 firm nominowanych, najbardziej dyna-micznych, będących liderami gospodarki, w których dominuje kapitał prywatny zagraniczny i krajowy, przemysł bielski reprezentowany był przez Zakłady Tłuszczowe BIELMAR Sp. z o.o, BUNDY TI POLAND Sp. z o.o. oraz FENICE POLAND Sp. z o.o. z grupy FIAT, firmę z branży energetycznej.

Nominowane do tytułu firmy zajmowały naj-wyższe pozycje przez dwa lub trzy kolejne lata równocześnie w kilku rankingach opartych o różne kryteria. Pozycje liderów osiągnięte dzięki dobrym rezultatom wskazują jednoznacznie na stosowanie przez te firmy prawidłowych strategii rynkowych i inwestycyjnych, na celny wybór sektora przez in-westorów, a także na właściwe wykorzystanie szans i mechanizmów rynkowych.

8 9

Gospodarka Bielska-Białej w statystyce

Według danych z końca 2002 roku, w Bielsku-Białej były zarejestrowane 24852 podmioty gospodarcze. Struktura własnościowa przedstawiała się następująco:

Struktura własnościowa podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON w Bielsku-Białej w roku 2002

Wykres 2

Tablica 2

Struktura własnościowa podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON w Bielsku-Białej

Wyszczególnienie 2002 %

Ogółem 24852 100

z tego

sektor publiczny 661

z tego:

a) własność państwowa 110 0,44

w tym:

• własność Skarbu Państwa 65

w tym:

jednoosobowe spółki Skarbu Państwa 5

organy władzy, administracji państwowej 19

państwowe jednostki organizacyjne 16

fundusze -

• własność państwowych osób prawnych 45

w tym:

przedsiębiorstwa państwowe 21

spółki państwowych osób prawnych 16

fundusze -

b) własność samorządu terytorialnego 226 0,91

w tym:

• jednostki samorządu terytorialnego 217

• spółki samorządu terytorialnego 7

• fundusze -

c) własność mieszana sektora publicznego 325 1,31

sektor prywatny 24191

z tego:

a) własność prywatna krajowa 23756 95,59

w tym:

• spółdzielnie 77

• spółki prywatne 3867

w tym:

spółki prawa handlowego 1269

spółki cywilne 2598

• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 19061

• fundacje 41

b) własność zagraniczna 351 1,41

w tym:

• spółki z przewagą kapitału zagranicznego 337

c) własność mieszana sektora prywatnego 84 0,34

Własność prywatna krajowa95,59%

Własność zagraniczna1,41%

Własność mieszana sektora prywatnego0,34%

Własność państwowa0,44%

Własność samorządu terytorialnego0,91%

Własność mieszana sektora publicznego1,31%

10 11

Gospodarka Bielska-Białej w statystyce

Przychód ze sprzedaży wyrobów i usług według wybranych sekcji PKDw Bielsku-Białej w 2002 r. w tys. zł

Sekcje tys. zł

Ogółem 8047732

Sektorpubliczny 910310 (11,30%)

prywatny 7137422 (88,70%)

Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

ogółem 2757

sektor publiczny

sektor prywatny

Przetwórstwo przemysłowe

ogółem 6276611

sektor publiczny 340255

sektor prywatny 5936356

Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczna, gaz i wodę

ogółem 567739

sektor publiczny

sektor prywatny

Budownictwo

ogółem 334710

sektor publiczny

sektor prywatny 334710

Handel i naprawy∆

ogółem 207588

sektor publiczny

sektor prywatny

Hotele i restauracje

ogółem 26999

sektor publiczny

sektor prywatny

Transport, gospodarka magazynowa i łączność

ogółem 129930

sektor publiczny

sektor prywatny

Obsługa nieruchomości i firm; nauka∆

ogółem 443998

sektor publiczny

sektor prywatny

Edukacja

ogółem 9243

sektor publiczny

sektor prywatny

Ochrona zdrowia i opieka społeczna

ogółem 6899

sektor publiczny

sektor prywatny 6899

Pozostała działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna

ogółem 35165

sektor publiczny

sektor prywatny

∆ - Oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązujących klasyfikacji.

Obejmuje jednostki prowadzące księgi rachunkowe powyżej 9 pracujących.

Procentowy udział wybranych sekcji PKD w całkowitych przychodach ze sprzedaży wyrobów i usług na koniec

2002 roku ilustruje wykres:

Przetwórstwo przemysłowe78,00%

Transport, gospodarka magazynowa i łączność

Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę 7,20%

Obsługa nieruchomości i firm; nauka ∆

Budownictwo

4,20%

Edukacja

Handel i naprawy Ochrona zdrowia i opieka społeczna

Hotele i restauracje

2,60%

0,30%

1,60%

5,5%

0,10%

0,10%

Pozostała działalność usługowa komunalna, społeczna i indywi-dualna0,40%

Tablica 3

Wykres 3

Łączny przychód ze sprzedaży wyrobów i usług na koniec 2002 roku wyniósł 8047732 tys. zł i w wybra-nych sekcjach PKD wynosił:

10 11

Gospodarka Bielska-Białej w statystyce

Struktura zarejestrowanych bezrobotnych według pozio-mu wykształcenia w Bielsku-Białej w 2002 r.

zasadnicze zawodowe

40,40%

policealne i średnie zawodowe

podstawowe i niepełne podstawowe 25,10%

ogólnokształcące;

wyższe

5,60%

22,10%

6,80%

Wykres 5

Stopa bezrobocia w Bielsku-Białej należy do najniż-szych w regionie. Warto zwrócić uwagę, iż w mieście w roku 2003 wystąpiło pod tym względem zjawisko bardzo pozytywne, gdyż bezrobocie zaczęło maleć; stopa bezrobocia równa w styczniu 11,3 % spadła na koniec roku do 10,6 %.

Liczba bezrobotnych zarejestrowanych wynosi-ła ogółem 9497 osób, z których kobiety stanowiły 52,1%, a bezrobotni w wieku do 24 lat 24,3%.

W Bielsku-Białej w 2002 roku pracowało ogółem 56231 osób, z których 40,6% znalazło zatrudnie-nie w przemyśle i budownictwie, 36% w usługach rynkowych, 23,9% w usługach nierynkowych, 0,5% w rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie, rybołówstwie i rybactwie. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wyniosło 2123,64 zł.

prywatny67,00%

publiczny33,00%

Procentowy udział sektora publicznego i prywatnego w całkowitym zatrudnieniu w Bielsku-Białej w 2002 r.

Wykres 4

12 13

Analizy porównawcze

„Analizy porównawcze potencjału rozwojowego” prowadzone są od 1995 roku przez Centrum Badań Regionalnych w Warszawie, w oparciu o dane Głó-wnego Urzędu Statystycznego oraz Ministerstwa Fi-nansów. Informacje te pozwalają na porównanie pod wieloma względami Bielska-Białej z województwem

śląskim, Polską oraz grupą porównawczą złożoną z 9 miast - powiatów grodzkich o zasobach powyżej średniej i liczbie mieszkańców pomiędzy 100 a 300 tysięcy. Niektóre ze wskaźników za rok 2002 zesta-wiono w poniższej tablicy.

Tablica 6

Lp, Wskaźnik Bielsko-Biała Grupa porówna-wcza*)

Woje-wództwośląskie Polska

1. Saldo migracji w okresie 2000 - 2002 -0,32 -0,47 -0,66 0

2. Procent zatrudnionych

-w sektorze prywatnym 31,30 25,82 18,40 15,18

-w sektorze publicznym 17,60 19,48 18,40 17,12

3. Liczba prywatnych przedsiębiorstw na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym 210 162 132 141

4. Zatrudnieni w sektorach (w procentach)

-w przemyśle 41,00 44,00 46,00 38,00

-w usługach rynkowych 36,00 34,00 30,00 33,00

-w usługach nierynkowych 23,00 22,00 23,00 28,00

-inne 0,00 1,00 1,00 2,00

5. Struktura sektorowa firm w procentach

-przemysł 14,10 20,60 43,00 45,40

-handel i usługi 13,10 22,00 45,40 19,60

-firmy otoczenia biznesu 13,70 17,90 47,30 21,00

-inne 15,90 18,40 44,40 21,30

6. Społeczeństwo obywatelskie - udział w referendum europejskim

-udział w referendum europejskim 68,7 64,6 61,4 58,8

-procent głosów na TAK w referendum europejskim 82,4 86,3 84,5 77,4

7. Procent mieszkańców korzystających z bibliotek publicznych 26,7 24,9 22,9 19,6

-wypożyczenia woluminów w bibliotekach publicznych na jednego mieszkańca 6,3 5,2 4,8 3,9

8. Mieszkania komunalne jako procent wszystkich mieszkań 7,4 13 14 10,6

9. Ścieki oczyszczone jako procent wszystkich ścieków odprowadzonych 99,4 97,2 87,7 88

10. Infrastruktura - dokładność oczyszczania ścieków

-ścieki oczyszczone z podwyższonym usuwaniem biogenów 99,4 50,35 52,88 40,39

-ścieki oczyszczone biologicznie lub chemicznie 0 42,33 31,84 43,12

-ścieki oczyszczone mechanicznie 0 0,97 2,98 0,51

11. Zużycie gazu na 1 gospodarstwo domowe (w tys. m3) 0,5 0,3 0,3 0,3

12. Roczne zużycie wody na jednego mieszkańca (w tys. m3) 0,041 0,039 0,034 0,034

13. Liczba łóżek szpitalnych na 1000 mieszkańców 6,2 5,8 5,9 4,9

14. Oświata. Liczba uczniów na 1 pełny etat nauczyciela w szkołach

- podstawowych 12,3 13,4 13,4 12,7

-gimnazjach 12,7 13,4 13,3 13,7

*) Grupa porównawcza: Miasta-powiaty grodzkie o zasobach powyżej średniej, od 100 do 300 tys. mieszkańców.**) Dotyczy zatrudnionych w firmach powyżej 9 pracowników.

12 13

Analizy porównawcze

Zdecydowanie największą jest liczba firm pry-watnych na tysiąc osób w wieku produkcyjnym, bo w Bielsku-Białej równa jest 210, podczas gdy w gru-

pie porównawczej 162, w województwie śląskim 132 i w Polsce 141.

Z poniższego wykresu wynika, że spośród 48,9 % mieszkańców Bielska-Białej w wieku produkcyjnym w sektorze prywatnym pracuje 31,3%, a w sektorze publicznym 17,6%. Relacje pomiędzy sektorami

w grupie porównawczej, w województwie śląskim oraz w Polsce wynoszą odpowiednio 25,8% i 19,5%, 18,4% i 18,4% oraz 15,2% i 17,1%.

Rynek pracy. Procent osób zatrudnionych w grupie mieszkańców w wieku produkcyjnym**)

Bielsko-Biała Grupa porówn.*) Woj. śląskie Polska

w sektorze publicznym w sektorze prywatnym

05

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

17,60

31,30

19,48

25,82

18,40

18,40

17,12

15,18

Wykres 6

Liczba prywatnych przedsiębiorstw na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym

Bielsko-Biała Grupa porówn.*) Woj. śląskie Polska

50

100

200

250

150

210 162 132 141

Wykres 7

Społeczeństwo obywatelskie - udział w referendum europejskim

Bielsko-Biała Grupa porówn.*) Woj. śląskie Polska

52

54

56

58

60

62

64

66

68

70

68,7

64,6

61,4

58,8

Wykres 8

Społeczność Bielska-Białej cechuje postawa wyso-ce obywatelska, bowiem frekwencja w referendum europejskim wyniosła 68,7% w porównaniu z 64,6%

w grupie porównawczej i 61,4% w województwie ślą-skim oraz 58,8% w Polsce.

14

Zainwestuj w Bielsku-Białej

Do atrakcyjnego położenia, walorów krajobrazo-wo-przyrodniczych, dogodnych połączeń komuni-kacyjnych, znacznego potencjału wytwórczego pod względem wykwalifikowanej siły roboczej i nowocze-snych środków produkcji, dodać należy bardzo do-brze rozwinięte w Bielsku-Białej otoczenie biznesu.

W mieście kształcą uczelnie wyższe, działają ośrod-ki badawczo-rozwojowe, ma swoją siedzibę około trzydzieści banków, funkcjonują biura maklerskie, obecne są najważniejsze instytucje ubezpieczeniowe i fundusze.

Rozwojowi przedsiębiorczości służą takie instytu-cje i organizacje zlokalizowane w Bielsku-Białej jak: Regionalna Izba Handlu i Przemysłu, Agencja Roz-woju Regionalnego S.A., Beskidzka Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości, Fundacja Rozwoju Miasta Biel-ska-Białej, Stowarzyszenie Bielskie Centrum Przed-siębiorczości, Bielski Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o., Polsko-Słowacka Izba Przemysłowo-Han-dlowa, bielskie biuro Funduszu Mikro Sp. z o.o. i miejscowa loża Business Centre Club.

Nawiązywaniu kontaktów sprzyjają też liczne targi, konferencje i sympozja organizowane na terenie mia-sta. Są bardzo zróżnicowane i dotyczą wielu branż: energetyki, budownictwa, motoryzacji i turystyki.

Dla przedsiębiorców inwestujących w mieście i tworzących nowe miejsca pracy władze Bielska-Bia-łej przygotowały propozycje zwolnień i ulg podatko-wych. Przedsiębiorcy skłonni podjąć działalność na terenie Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej położonej w Bielsku-Białej mogą liczyć na preferen-cje, zgodnie z regulacjami prawnymi dotyczącymi inwestycji w specjalnych strefach ekonomicznych.

Zapraszamy do zapoznania się z załączonymi ofer-tami z Bielska-Białej.

Bielsko-Biała to miasto, w którym warto inwestować. To się opłaca!

14

Zainwestuj w Bielsku-Białej

Wydawca: Wydział Promocji Miasta Urząd Miejski w Bielsku-Białej43-300 Bielsko-Biała, pl. Ratuszowy 1, tel. (033) 49 71 402, fax (033) 49 71 780e-mail: bpm@um.bielsko.pl, http://www.bielsko-biala.pl

Projekt graficzny i przygotowanie do druku: Agencja Reklamowa PROMIX - Jacek Grabowski.Zdjęcia: Urząd Miejski w Bielsku-Białej, Jacek Grabowski, Agencja Reklamowa PORAN.Tekst: Regionalna Izba Handlu i Przemysłu w Bielsku-Białej.Druk: Drukarnia AUGUSTANA Bielsko-Biała.

© Copyright by Urząd Miejski w Bielsku-Białej • Bielsko-Biała 2004 • Wszelkie prawa zastrzeżone

ISBN 83-920591-0-7