Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Grudzień 2014
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014 r.
Departament Stabilności Finansowej
Jacek Łaszek
Hanna Augustyniak
Krzysztof Olszewski
Joanna Waszczuk
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
2 Narodowy Bank Polski
Analiza sytuacji na rynku nieruchomości w Polsce w III
kwartale 2014 r. prowadzi do następujących wniosków:
Sektor nieruchomości mieszkaniowych pozostawał zrównoważony. Nastąpił wprawdzie pe-
wien wzrost liczby mieszkań oczekujących na sprzedaż oraz wydłużanie czasu ich sprzedaży, z
drugiej zaś strony odnotowano pewien nieznaczny wzrost cen transakcyjnych na rynkach pier-
wotnych. Zjawiska te mogą być związane z pewnym naturalnym niedopasowaniem oferty
mieszkań do oczekiwań nabywców oraz niedostateczną konkurencją na rynku pierwotnym, nie
należy ich natomiast interpretować jako symptomy narastania nierównowagi o charakterze
strukturalnym. Jednocześnie na rynku nieruchomości komercyjnych, zwłaszcza biurowych,
nadal obserwowano narastającą nierównowagę pomiędzy popytem na przestrzeń a zwiększają-
cą się podażą, wynikająca z realizacji nowych projektów inwestycyjnych. Skutkowało to rosną-
cymi stopami pustostanów.
Ceny transakcyjne m kw. mieszkań na rynkach pierwotnych 16 największych miast wykazy-
wały nieznaczny wzrost. Jednocześnie na rynkach wtórnych ceny m kw. mieszkań były stabil-
ne. We wszystkich miastach ceny na rynku pierwotnym są wyższe niż na rynku wtórnym. Real-
ne średnie ceny transakcyjne m kw. mieszkania na RW (deflowane CPI) wykazywały niewielki
wzrost zarówno w segmencie rynku pierwotnego, jak i wtórnego, do czego przyczyniła się nie-
wielka deflacja cen konsumenta w trzecim kwartale br. Ceny hedoniczne1 na rynku wtórnym
w Warszawie nieco wzrosły, co oznacza, że ceny porównywalnych jakościowo mieszkań wyka-
zywały niewielką tendencję wzrostową. W poprzednich latach w Warszawie ceny hedoniczne
spadały wolniej niż średnie ceny transakcyjne, czyli spadek cen powodowany był sprzedażą
większej liczby mieszkań o niższej jakości (np. słabszej lokalizacji, o gorszym stanie technicz-
nym). Na pozostałych rynkach notowano stabilizację cen hedonicznych. Czynsze najmu wykazu-
ją nieznaczny wzrost.
Dostępności kredytów, jak też mieszkań, praktycznie nie uległy zmianom na co wpłynęły nie-
wielkie wzrosty cen nieruchomości, stabilne stopy procentowe kredytów mieszkaniowych, nie-
wielki wzrost dochodów nominalnych, realnie większy za sprawą zanotowanej deflacji. Średnia
dostępność mieszkania w największych miastach utrzymała się na poziomie 0,82 m kw. za prze-
1 Indeks hedoniczny cen mieszkań odzwierciedla „czystą” zmianę cen, tj. zmianę wynikającą z innych czynników niż różnice
w jakości mieszkań. W niniejszym opracowaniu cena hedoniczna to cena średnia z okresu bazowego mnożona przez indeks
hedoniczny. Cena ta odzwierciedla zatem średni poziom cen ustalonej próby mieszkań z okresu bazowego (stały koszyk
mieszkań), po uwzględnieniu „czystej” dynamiki cen mieszkań, które były sprzedawane w kolejnych okresach. Podawana
w opracowaniu cena hedoniczna informuje więc o tym, ile w kolejnych okresach wynosiłaby średnia cena stałej próby miesz-
kań z ustalonego okresu referencyjnego, biorąc pod uwagę rzeczywistą, „czystą” zmianę cen transakcyjnych. Indeks hedo-
niczny wykorzystywany do wyznaczenia ceny hedonicznej odróżnia się tym od dynamiki średniej ceny czy mediany w pró-
bie, że uwzględnia zmianę jakości sprzedawanych w danym okresie mieszkań, (np. indeks hedoniczny powinien słabiej zare-
agować na zwiększenie liczby mieszkań małych z wyższą ceną m kw. niż wskaźnik ceny średniej lub mediany). Więcej in-
formacji w artykule M. Widłak (2010) „Metody wyznaczania hedonicznych indeksów cen jako sposób kontroli zmian jakości
dóbr”, Wiadomości Statystyczne nr 9.
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
3 Narodowy Bank Polski
ciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, tj. była większa o 0,33 m kw.
względem minimum w III 2007 r.
Zwrot z kapitału zainwestowanego w mieszkanie na wynajem kształtuje się obecnie wyżej niż
oprocentowanie lokaty bankowej, czy też rentowność 10 letnich obligacji skarbowych oraz
jest zbliżony do rentowności uzyskiwanej na rynku nieruchomości komercyjnych. Relacja
kosztów obsługi kredytu mieszkaniowego do czynszu najmu nadal umożliwia finansowanie
kosztów kredytu przychodami z najmu. Należy jednak podkreślić, że relacje te mogą i będą się
zmieniać w czasie a inwestycja w mieszkanie charakteryzuje się ponadto niska płynnością i po-
tencjalnie długim czasem wychodzenia, wysokimi kosztami transakcyjnymi na rynku mieszka-
niowym oraz wieloma innymi ryzykami, które mogą znacząco zmienić na niekorzyść rzeczywi-
sty rachunek opłacalności takiej inwestycji.
Akcja kredytowa banków była stabilna. Stan zadłużenia gospodarstw domowych z tytułu kre-
dytów mieszkaniowych nadal rósł, co było konsekwencją stabilnych wypłat kredytów złotowych.
W strukturze walutowej portfeli banków systematycznie spada udział kredytów nominowanych
w walutach obcych, co jest zjawiskiem korzystnym z punktu widzenia stabilności finansowej
i makroekonomicznej. Jest to wynikiem zarówno zaprzestania udzielania tych kredytów, jak
również skracającej się zapadalności (wcześniejsze spłaty i refinansowanie). Udział kredytów
mieszkaniowych uznanych za zagrożone nie przekracza 4%. W strukturze geograficznej kredy-
tów mieszkaniowych udzielanych gospodarstwom domowym widoczny jest długookresowy
trend spadku udziału Warszawy.
Utrzymuje się wysoka rentowność mieszkaniowych projektów inwestycyjnych. Jest to związa-
ne z korzystną dla deweloperów relacją cen mieszkań do spadających od kilku lat kosztów mate-
riałów i robót budowlanych. Szacowana rentowność projektów deweloperskich w budownictwie
mieszkaniowym utrzymuje się jednakże na dobrym poziomie, co potwierdza rozpoczynanie
i wprowadzanie na rynek kolejnych nowych projektów inwestycyjnych. Maleje liczba bankructw
w branży deweloperskiej. Dane finansowe firm deweloperskich wskazują natomiast z reguły na
niską rentowność ich działalności, co znajduje także odzwierciedlenie w notowaniach giełdo-
wych największych spółek z branży.
Rośnie liczba kontraktów na budowę nowych mieszkań oraz liczba mieszkań, których pro-
dukcja jest w toku. Jest to konsekwencją wcześniej rozpoczętych projektów. Wysokie marże zy-
sku i stopy zwrotu z projektów mieszkaniowych powodują, że rośnie liczba wniosków i wyda-
nych pozwoleń na budowę mieszkań, oraz liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto.
Zapas niesprzedanych mieszkań ponownie wzrósł. Podaż tych mieszkań nie jest absorbowana
przez rynek pomimo wzrostu poziomu popytu i zdyskontowania efektu obniżek stóp procento-
wych. W konsekwencji wskaźnik czasu sprzedaży mieszkań na rynku pierwotnym zaczął po-
nownie rosnąć.
Odnotowujemy niewielki, cykliczny spadek liczby mieszkań oddawanych do użytkowania.
Wynika to z dynamiki rynku mieszkań i ma już niewielki wpływ na bieżące procesy gospodarcze
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
4 Narodowy Bank Polski
w sferze realnej, gdyż mieszkania te w istotnej części zostały nabyte 2-3 lata temu2. Deweloperzy
w dalszym ciągu dobrze dopasowują strukturę wielkości mieszkań do popytu, w odróżnieniu od
rynku wtórnego, gdzie podaż wynika ze struktury zasobu.
Limity maksymalnych cen m kw. mieszkań dopuszczonych do rządowego programu subsy-
diów MDM zostały podniesione w części dużych miast, tylko w odniesieniu do Gdańska limit
ten uległ obniżeniu. Nowe limity podniosły szacunek rocznej stopy zwrotu z projektów dewelo-
perskich sprzedawanych w ramach tego programu z 10% do 11% w przypadku Krakowa, z 11%
do 13% dla Wrocławia i z 14% do 16% w przypadku Warszawy, natomiast w przypadku Gdań-
ska obniżyły ją z 17% do 15%.
Na rynku nieruchomości komercyjnych obserwowano dalszy powolny spadek wartości nieru-
chomości, co jest odzwierciedlane w spadających wycenach udziałów w funduszach inwestycji
zamkniętych inwestujących w nieruchomości komercyjne w Polsce. Systematycznie notuje się
rosnącą stopę pustostanów na warszawskim rynku biurowym, która wynosi prawie 14%. Po-
mimo wysokiej stopy pustostanów, deweloperzy wciąż budują nowe budynki biurowe.
2 Rynek mieszkań w Polsce był dotychczas rynkiem sprzedaży kontraktów na budowę mieszkań. Kategoria GUS „mieszkania
oddane do użytkowania” jest statystyczną informacją o zakończeniu budowy zgłoszoną przez inwestora powiatowemu or-
ganowi nadzoru budowlanego, który to organ nie zgłosił sprzeciwu - w drodze decyzji, lub na których użytkowanie inwestor
uzyskał pozwolenie w drodze decyzji od organu nadzoru budowlanego.
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
5 Narodowy Bank Polski
Ramka 1. Wycena atrybutów nieruchomości komercyjnych w Polsce oraz konstrukcja wskaźnika
ich ceny na podstawie bazy NBP (BaNK)3
Ramka przedstawia wstępne wyniki analizy hedonicznej cen transakcyjnych, która po raz pierwszy
została przeprowadzona dla polskiego rynku nieruchomości komercyjnych. Analiza cen nieruchomo-
ści biurowych i handlowych została wykonana na podstawie danych zbieranych w ramach badania
BaNK Narodowego Banku Polskiego, uzupełnionych o dane z bazy Comparables.pl. Atrybuty bu-
dynków zostały uzupełnione o dane ze stron internetowych właścicieli i zarządców budynków oraz
portali profesjonalnych. W przypadku biur w analizie uwzględniono okres od 1999 r. do połowy 2014
r. (za 2014 r. są to dane wstępne) oraz od 2002 r. w przypadku nieruchomości handlowych. Rynek
biurowy i handlowy analizowane są za pomocą dwóch odrębnych regresji, gdyż po uwzględnieniu
zróżnicowania jakościowego oraz zmian cen w analizowanym okresie obserwuje się stałą tendencję
wzrostu cen w przypadku biur oraz stabilizację w dłuższym okresie w przypadku nieruchomości
handlowych. Nieruchomości komercyjne są silnie zróżnicowane, a liczba transakcji obserwowanych
w poszczególnych latach jest względnie mała. Wykorzystanie podejścia hedonicznego jest zatem po-
trzebne dla dokonania pełniejszej analizy cen transakcyjnych nieruchomości komercyjnych i wyko-
rzystania pozyskanych wyników na potrzeby oceny stabilności systemu finansowego4.
Zgodnie z modelem zaproponowanym przez Fishera5, do estymacji ceny transakcyjnej włączono atry-
buty indywidulanych budynków, w tym ich lokalizację w mieście i w kraju. Zmienne zero-jedynkowe
wychwytujące transakcje zawarte w danym roku (większa częstotliwość danych nie jest możliwa ze
względu na zbyt małą liczbę transakcji w poszczególnych kwartałach lub półroczach), pozwalają
stworzyć indeks hedoniczny cen dla tych dwóch sektorów6.
Za modelowaną zmienną objaśnianą przyjęto logarytm ceny m kw. w euro , gdyż zdecydowana
większość transakcji jest dokonywana w tej walucie, a stosowanie logarytmów pozwala wychwycić
elastyczności cen. Estymowano następujące modele, składające się z części wychwytujące różnice
jakościowe oraz czyste zmiany cen w danym okresie
. Model oczyszcza cenę transakcyjną
każdej pojedynczej nieruchomości z atrybutów hedonicznych i oblicza dla każdego roku czysty przy-
rost cen, wykorzystując zmienne zero-jedynkowe. Modele są szczegółowo rozpisane w tabeli z wyni-
kami.
∑
∑
Wyniki analizy empirycznej (por. tabela R1) potwierdzają, że dynamiki ceny za m kw. powierzchni
biurowej do wynajęcia różnią się istotnie pomiędzy Warszawą a pozostałymi miastami. Silne różnice
poziomów cen występują pomiędzy biurami w Centralnym Obszarze Biznesowym Warszawy (COB)
i poza nim. Istotne znaczenie w wycenie pełni klasa budynku, a pomiędzy budynkami klasy A oraz B
i C (ujętymi razem w analizie) zaznaczają się wyraźne różnice ceny. Kolejnym czynnikiem wpływają-
cym na cenę jest wiek budynku lub modernizacji nieruchomości, gdyż starsze obiekty uzyskują niższe
ceny niż nowsze. Cena za m kw. powierzchni do wynajęcia rośnie również wraz z liczbą miejsc par-
3 Analiza jest kontynuacją analizy tego rynku, przedstawionej w Ramce 2. „Wycena atrybutów nieruchomości komercyjnych jako
punkt wyjścia do szacowania wartości rynku na podstawie bazy NBP (BaNK)” w Raporcie o sytuacji na rynku nieruchomości
mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2013 r., NBP. 4 Por. Olszewski, K. (2013). The Commercial Real Estate Market, Central Bank Monitoring and Macroprudential Policy. Review of
Economic Analysis, 5(2), 213-250. 5 Fisher, J., Geltner, D., & Pollakowski, H. (2007). A quarterly transactions-based index of institutional real estate investment perfor-
mance and movements in supply and demand. The Journal of Real Estate Finance and Economics, 34(1), 5-33. 6 Szczegółowy opis metodologii znajduje się w artykule Olszewski i Leszczyński (2014) A Commercial Property Price Index for
Poland.
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
6 Narodowy Bank Polski
kingowych. Prawdopodobnie liczba ta idzie w parze z ich ogólnym stanem technicznym oraz archi-
tektonicznym, a więc z bardzo ważnymi czynnikami cenotwórczymi, które nie zawsze są łatwe do
zmierzenia. Bardzo ważne znaczenie dla ceny ma kategoria budynku.
Analiza empiryczna nieruchomości handlowych potwierdza, podobnie jak w przypadku biur, różni-
cowanie cen pomiędzy Warszawą a pozostałymi miastami wojewódzkimi (aglomeracjami). Także
obiekty zlokalizowane w centrach ekonomicznych miast uzyskują znacznie wyższą cenę od tych
znajdujących się na ich obrzeżach. Lokale starsze uzyskują istotnie statystycznie niższe ceny od tych
najnowszych lub ostatnio modernizowanych. W przypadku obiektów handlowych cena za m kw.
spada wraz ze wzrostem przeciętnej powierzchni znajdujących się w nim sklepów oraz jest dodatnio
skorelowana z liczbą miejsc parkingowych w obiekcie. Rozróżnienie obiektów handlowych ze wzglę-
du ich na typ również ma swoje odzwierciedlenie w ich wycenie. Najwyżej są wyceniane centra han-
dlowe.
Do obliczenia ceny hipotetycznej wykorzystano stałą z modelu regresji zsumowaną z wartością
zmiennej dummy a następnie odwrócono tę wartość celem uzyskania wartości nominalnej w danym
roku. Za rok bazowy do obliczenia dynamik przyjęto rok 2004. Ceny hedoniczne nieruchomości han-
dlowych uwzględniają zmieniający się udział Warszawy i pozostałych miast w poszczególnych la-
tach.
Analiza obydwu segmentów rynku wskazuje, że nieruchomości biurowe rozwijały się z inną dynami-
ką w Warszawie i poza nią. W Warszawie obserwuje się w badaniu stałą tendencję wzrostową cen
podczas gdy w pozostałych aglomeracjach ceny są stabilne. Trzeba podkreślić, iż pomimo względnie
stabilnych cen, rynek biurowy wykazał silny boom powierzchni, który doprowadził do znacznej sto-
py pustostanów.
Zmiany cen nieruchomości handlowych wykazywały jednakowe tendencje dla całego rynku w Polsce.
W latach 2004 – 2008 obserwuje się boom na ten segment rynku po czym w kolejnych dwóch latach
zaznacza się spowolnienie, a następnie kolejne odbicie cen do osiągniecia ich krótkookresowego mak-
simum w 2012r. Ostatnie dwa lata badania stanowią spadki cen i ukształtowanie się cen na poziomie
niewiele wyższym od poziomu notowanego w roku bazowym.
Tabela R1 Wyniki estymacji czynników cen transakcyjnych m kw. powierzchni do wynajęcia nieruchomości
biurowych i handlowych w Polsce. Zmienne zero-jedynkowe oznaczono rd.
ln_ceny_mkw_EUR
Nieruchomości biurowe Nieruchomości handlowe
współ-
czynnik
błąd stand. istotność współ-
czynnik
błąd
stand.
istotność
Outside Warszaw -,3172921 ,089939 *** -,3150525 ,0968297 ***
Biura_klasa A ,1595498 ,0548867 *** - -
Office outside of CBD
COB
-,3526939 ,0572225 ***
Nier. handlowa w Cen-
trum
- - ,1984759 ,0675651 ***
Wiek poniżej 5 lat ,2138898 ,0482952 *** ,2491349 ,0735024 ***
Ln pow. do wynajmu -,0134803 ,0365891
Ln pow. przec. Sklepu - - -0,308856 ,031553
Ln sumy miejsc parking. ,0462278 ,0248401 * 0,296668 ,011394 ***
Typ Centrum Handlowe - - ,0916646 ,0717348
rd1999 - Warszawa -,1778575 ,3064132 - -
rd2000 - Warszawa -,2886525 ,1825278 - -
rd2001 - Warszawa -,3771403 ,1666817 ** - -
rd2002 - Warszawa -,3546916 ,1344496 *** - -
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
7 Narodowy Bank Polski
rd2003 - Warszawa -,585419 ,1464297 *** - -
rd2005 - Warszawa -,3690778 ,091258 *** - -
rd2006 - Warszawa -,152374 ,1068863 - -
rd2007 - Warszawa ,0905876 ,1033939 - -
rd2008 - Warszawa -,1116122 ,126727 - -
rd2009 - Warszawa -,0798931 ,1688775 - -
rd2010 - Warszawa -,0538968 ,0899643 - -
rd2011 - Warszawa -,122218 ,1046826 - -
rd2012 - Warszawa -,0176588 ,1084537 - -
rd2013 - Warszawa -,0656435 ,1205994 - -
rd2014 - Warszawa ,1452011 ,1935992 - -
rd2002 – poza Warsz. ,2418318 ,0651671 *** - -
rd2005 – poza Warsz. -,1952285 ,1330718 - -
rd2006 – poza Warsz. -,2043151 ,1129562 * - -
rd2007 – poza Warsz. -,2000147 ,116478 * - -
rd2008 – poza Warsz. ,2397631 ,0859445 *** - -
rd2009 – poza Warsz. -,0083305 ,2462728 - -
rd2010 – poza Warsz. ,0627872 ,0474518 - -
rd2011 – poza Warsz. -,3717699 ,1159669 *** - -
rd2012 – poza Warsz. ,1239187 ,0839016 - -
rd2013 – poza Warsz. ,0126396 ,2371602 - -
rd2014 – poza Warsz. -,0159401 ,0798056 - -
rd2002 - - ,2865651 ,3341109
rd2003 - - -,0064781 ,1385451
rd2005 - - ,0944681 ,1704013
rd2006 - - ,3828735 ,1340276
rd2007 - - ,5262377 ,1365059 ***
rd2008 - - ,7891098 ,133479 ***
rd2009 - - ,6709464 ,1802419 ***
rd2010 - - ,3815177 ,1658245 **
rd2011 - - ,4156449 ,1197159 ***
rd2012 - - ,6098364 ,2247684 ***
rd2013 - - ,4431801 ,1559835 ***
rd2014 - - ,3005705 ,2044876
stała 8,015076 ,2894896 7,019554 ,260027
***, **, * istotność statystyczna na poziomie: 1%, 5% lub 10%.
Regresję przeprowadzono metodą najmniejszych kwadratów, łącznie uwzględniono 257 transakcji
nieruchomościami biurowymi oraz 136 nieruchomościami handlowymi; współczynnik determinacji
dla regresji wyniósł odpowiednio 48% i 37%.
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
8 Narodowy Bank Polski
Wykres R1 Ceny transakcyjne nieruchomości
biurowych w Warszawie (euro/m kw.)
Wykres R2 Dynamika cen nieruchomości biurowych w
Warszawie (2004=100)
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres R3 Ceny transakcyjne nieruchomości
biurowych poza Warszawą (euro/m kw.)
Wykres R4 Dynamika cen nieruchomości biurowych poza
Warszawą (2004=100)
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres R5 Ceny transakcyjne nieruchomości
handlowych w Polsce (euro/m kw.)
Wykres R6 Dynamika cen nieruchomości handlowych w
Polsce (2004=100)
Uwaga: ważenie udziałem liczby transakcji w Warszawie i
poza.
Źródło: NBP.
Uwaga: ważenie udziałem liczby transakcji w Warszawie i poza.
Źródło: NBP.
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
9 Narodowy Bank Polski
Poniższe wykresy opisują najważniejsze zjawiska, które wystąpiły na rynku mieszkaniowym w naj-
większych miastach w Polsce w III kwartale 2014 r.7 Wykresy prezentują:
1) ceny mieszkań (wykresy 1–13),
2) dostępność mieszkania, dostępność kredytu, kredytową dostępność mieszkania, opłacalność inwe-
stycji w mieszkanie (wykresy 14−19),
3) wypłaty kredytów mieszkaniowych i stopy procentowe (wykresy 20−28),
4) operacyjną zyskowność mieszkań i projektów deweloperskich, koszty produkcji budowlano-
montażowej oraz sytuację ekonomiczną deweloperów w Polsce (wykresy 29–44),
5) budownictwo mieszkaniowe i rynek mieszkań w Polsce (wykresy 45−57),
6) politykę mieszkaniową w Polsce (wykresy 58-61).
Analiza cen mieszkań, ofertowych, transakcyjnych oraz hedonicznych na rynku pierwotnym i wtór-
nym oraz stawek najmu mieszkań bazuje na danych pozyskiwanych w ramach badania ankietowego
rynku mieszkaniowego Baza Rynku Nieruchomości (BaRN)8. Z kolei w ramach badania ankietowego
rynku nieruchomości komercyjnych Baza Rynku Nieruchomości Komercyjnych (BaNK) zbierane
i analizowane są dane dot. czynszów oraz cen ofertowych i transakcyjnych nieruchomości komercyj-
nych.
W analizach wykorzystano także dane z baz: PONT Info Nieruchomości (PONT), AMRON i SARFIN
Związku Banków Polskich oraz Comparables.pl. Korzystano również z analiz i raportów REAS, Ko-
misji Nadzoru Finansowego (KNF) oraz ze zbiorczych danych kredytowych Biura Informacji Kredy-
towej (BIK). Do analizy strukturalnej rynków wykorzystano dane publikowane przez Główny Urząd
Statystyczny (GUS) oraz wiele opracowań zawierających dane sektorowe.
7 Informacja została przygotowana w Departamencie Stabilności Finansowej na potrzeby organów NBP i wyrażono w niej
opinie zespołu autorskiego. Dokument nie powinien być traktowany jako materiał o charakterze doradczym ani jako podsta-
wa do podejmowania decyzji inwestycyjnych.
8 Por. Program badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2014. Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
9 sierpnia 2013 r. w sprawie Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej na rok 2014 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1159)
pod nr 1.26.09(078). Badanie cen nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w wybranych miastach Polski prowadzone
jest przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Wzór formularzy sprawozdawczych został ogłoszony Rozporządzeniem
Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 lutego 2014 r. w sprawie określenia wzorów formularzy sprawozdawczych, objaśnień co do
sposobu ich wypełniania oraz wzorów kwestionariuszy i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych
ustalonych w programie badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2013 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1223). Ponieważ jest to
badanie prowadzone przez NBP, Bank zamieszcza ankiety też na swojej stronie internetowej. W III kwartale 2014 r. zebrano
ok. 87,3 tys. rekordów, w tym ok. 22% dotyczących transakcji oraz 78% dotyczących ofert.
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
10 Narodowy Bank Polski
1. Ceny mieszkań transakcyjne, hedoniczne, ofertowe na rynku pierwotnym (RP) i wtórnym (RW)
Wykres 7 Transakcyjne ceny m kw. mieszkań na RP
Wykres 8 Transakcyjne ceny m kw. mieszkań na RW
Uwaga: baza cen mieszkań NBP (BaRN) istnieje od III kw. 2006 r.; opis bazy w raporcie rocznym za 2013 r.;
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres 9 Średnia ważona cena m kw. mieszkania,
oferty i transakcje na RP
Wykres 10 Średnia ważona cena m kw. mieszkania,
oferty i transakcje na RW
Uwagi do wykresów 3−13: cena ważona udziałem mieszkań w zasobie rynkowym; dla Warszawy cena średnia, 6M to miasta: Gdańsk,
Gdynia, Kraków, Łódź, Poznań, Wrocław; 10M to miasta: Białystok, Bydgoszcz, Katowice, Kielce, Lublin, Olsztyn, Opole, Rzeszów,
Szczecin, Zielona Góra.
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres 11 Relacja średniej ważonej ceny transakcyjnej
m kw. mieszkania − RP do RW
Wykres 12 Relacja średniej ważonej ceny ofertowej do
transakcyjnej m kw. mieszkania na RW
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Wrocław Warszawa
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Wrocław Warszawa
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
11000
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa oferta 6M oferta 10M oferta
Warszawa trans. 6M trans. 10M tran.
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
11000
III
200
6
I 2
00
7
III
200
7
I 2
00
8
III
200
8
I 2
00
9
III
200
9
I 2
01
0
III
201
0
I 2
01
1
III
201
1
I 2
01
2
III
201
2
I 2
01
3
III
201
3
I 2
01
4
III
201
4
Warszawa oferta 6M oferta 10M oferta
Warszawa trans. 6M trans. 10M trans.
0,80
0,85
0,90
0,95
1,00
1,05
1,10
1,15
1,20
1,25
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa 6M 10M
1,05
1,10
1,15
1,20
1,25
1,30
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa 6M 10M
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
11 Narodowy Bank Polski
Wykres 13 Indeks średniej ważonej ceny transakcyjnej
m kw. mieszkania na RP oraz realnej względem CPI
(III kw. 2006 r. = 100)
Wykres 14 Indeks średniej ważonej ceny transakcyjnej
m kw. mieszkania na RW oraz realnej względem CPI
(III kw. 2006 r. = 100)
Źródło: NBP, AMRON, GUS. Źródło: NBP, AMRON, GUS.
Wykres 15 Średnia ważona cena transakcyjna m kw.
mieszkania na RW oraz cena korygowana indeksem
hedonicznym
Wykres 16 Cena transakcyjna m kw. mieszkania na
RW korygowana indeksem hedonicznym, w najwięk-
szych miastach
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres 17 Średnie ofertowe ceny m kw. nowych kon-
traktów mieszk. na RP na wybranych rynkach
Wykres 18 Średnie ofertowe ceny m kw. mieszkań na
RP w 7 miastach
Uwaga: ceny dotyczą wyłącznie nowych kontraktów, po raz
pierwszy wprowadzanych na rynek.
Źródło: Real Estate Advisory System (REAS).
Uwaga: ceny zbierane ze wszelkich dostępnych źródeł.
Źródło: PONT Info Nieruchomości.
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa RP trans. Warszawa RP trans. defl. CPI
6M RP trans. 6M RP trans. defl. CPI.
10M RP trans. 10M RP trans. defl. CPI
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa RW trans. Warszawa RW trans. defl. CPI
6M RW trans. 6M RW trans. defl. CPI.
10M RW trans. 10M RW trans. defl. CPI
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa hed. 6M hed. 10M hed.
Warszawa RW 6M RW 10M RW
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Gdańsk Kraków Łódź
Poznań Wrocław Warszawa
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
11000
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Łódź Kraków Poznań
Trójmiasto Wrocław Warszawa
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Gdańsk Gdynia Łódź Kraków
Poznań Warszawa Wrocław
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
12 Narodowy Bank Polski
Wykres 19 Średnie (ofertowe i transakcyjne) stawki
najmu m kw. mieszkania w 7 miastach
Źródło: NBP.
2. Dostępność mieszkania, dostępność kredytu, kredytowa dostępność mieszkania, opłacalność
inwestycji w mieszkanie
Wykres 20 Dostępny kredyt mieszk. ważony* oraz za-
kumulowany indeks polityki kredytowej mieszkaniowej
banków (ZKPK)
Wykres 21 Kredytowa dostępność mieszkania w m kw.
przy kredycie ważonym*; (m kw./przeciętne wynagro-
dzenie)
Uwaga: ważenie strukturą walutową kwartalnego przyrostu kredytu mieszkaniowego dla gospodarstw domowych; od początku 2012 r.
występują praktycznie wyłącznie złotowe kredyty mieszkaniowe.
Dostępny kredyt mieszkaniowy – miara określająca potencjalny maksymalny kredyt mieszkaniowy; wyrażona jako krotność miesięcznego
wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw na danym rynku z uwzględnieniem wymogów kredytowych banku i parametrów kredytu (tj.
stopa procentowa, okres amortyzacji, minimalne wynagrodzenie jako minimalny dochód po spłacie rat kredytowych).
Kredytowa dostępność mieszkania – miara określająca liczbę metrów kwadratowych mieszkania, które można zakupić z wykorzystaniem
kredytu mieszkaniowego przy przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw na danym rynku (GUS), z uwzględ-
nieniem wymogów kredytowych banku i parametrów kredytu (stopa procentowa, okres amortyzacji, minimalne wynagrodzenie jako mi-
nimalny dochód po spłacie rat kredytowych) przy średniej cenie transakcyjnej mieszkania (40% z RP i 60% z RW) na danym rynku (BaRN).
Znaczenie informacyjne ma tempo zmian indeksu i rozpiętość pomiędzy rynkami.
Indeks ZKPK − zakumulowany indeks zmiany kryteriów polityki kredytowej mieszkaniowej banków; wartości dodatnie oznaczają złago-
dzenie, a ujemne zaostrzenie polityki kredytowej w stosunku do okresu początkowego, tj. IV kw. 2003 r. Opis metody liczenia wskaźnika
w opracowaniu NBP: Sytuacja na rynku kredytowym, wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, IV kwartał 2014 r.
Źródło: NBP, GUS. Źródło: NBP, GUS.
15
20
25
30
35
40
45
50
55
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
zł /
m k
w.
Gdańsk Gdynia Kraków
Łódź Poznań Warszawa
Wrocław śr. 7M
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
III
200
6
I 2
00
7
III
200
7
I 2
00
8
III
200
8
I 2
00
9
III
200
9
I 2
01
0
III
201
0
I 2
01
1
III
201
1
I 2
01
2
III
201
2
I 2
01
3
III
201
3
I 2
01
4
III
201
4
ind
eks
ZK
PK
liczb
ap
ze
c.
mie
s.
wyn
ag
r.
Gdańsk Gdynia Kraków
Łódź Poznań Warszawa
Wrocław średnia 7M indeks ZKPK
40
60
80
100
120
140
160
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
20
14
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Warszawa Wrocław średnia 7M
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
13 Narodowy Bank Polski
Wykres 22 Dostępność mieszkania w m kw. za prze-
ciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw
Wykres 23 Koszty kredytu mieszkaniowego dla kon-
sumenta deflowane CPI lub dynamiką wynagrodzeń
w sektorze przedsiębiorstw
Dostępność mieszkania – miara potencjalnej możliwości zakupu
powierzchni mieszkania w danym mieście w cenie transakcyjnej za
przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw.
Wyraża liczbę metrów kwadratowych mieszkania możliwych do
nabycia przy przeciętnym wynagrodzeniu w sektorze przedsię-
biorstw w danym mieście (GUS), oraz przeciętnej cenie transakcyj-
nej na danym rynku (40% z RP i 60% z RW, NBP).
Uwaga: wartości poniżej 0 oznaczają ujemną realną stopę procentową
dla kredytobiorcy; czerwone linie oddzielają okres braku rządowych
programów wsparcia nabywania mieszkań tj. RNS (obowiązujący do
końca 2012 r.) oraz MDM (rozpoczęty w 2014 r.).
Źródło: NBP, GUS. Źródło: NBP, GUS, BGK.
Wykres 24 Opłacalność wynajmu mieszkania (śr. w 8
miastach) wobec depozytów, kredytów. mieszk., 10-
letnich oblig. skarbowych oraz stopy kapitalizacji nier.
komercyjnych (biur i pow. handlowych)
Wykres 25 Wskaźniki wyceny funduszy inwestycji
zamkniętych na rynku nieruchomości komercyjnych (II
kw. 2008 r. = 100)
Uwaga: wartości powyżej 1 oznaczają większą opłacalność inwe-
stycji w mieszkanie na wynajem osobom trzecim od lokowania
kapitału w innych inwestycjach. Analiza ta nie uwzględnia wyso-
kich kosztów transakcyjnych na rynku mieszkaniowym, amorty-
zacji, przestojów oraz potencjalnie długiego czasu wychodzenia z
takiej inwestycji.
Źródło: NBP, GUS.
Uwaga: w przypadku funduszy Arka BZ WBK oraz Skarbiec wyce-
na dotyczy końca stycznia, kwietnia, lipca oraz października a pre-
zentowana jest jako kwartalna.
Źródło: strony internetowe funduszy inwestycji zamkniętych.
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
III
200
6
I 2
00
7
III
200
7
I 2
00
8
III
200
8
I 2
00
9
III
200
9
I 2
01
0
III
201
0
I 2
01
1
III
201
1
I 2
01
2
III
201
2
I 2
01
3
III
201
3
I 2
01
4
III
201
4
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Warszawa Wrocław średnia 7
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
I 20
05
III 20
05
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 201
2
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
nom.st.proc.kred.mieszk.PLN
real.st.proc.kred.mieszk.PLN def. CPI
real.st.proc.kred.mieszk.PLN dla kred.RNS / MDM def.CPI
real.st.proc.kred.mieszk.PLN dla kred.RNS / MDM def.dyn.wynagr.(wyrówn.)
real.st.proc.kred.mieszk.PLN def. dyn.wynagr.(wyrówn.)
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 20
14
najem do dep.GD najem do kred.mieszk.GD
najem do obl.5l. najem do kap.nier.kom.
40
60
80
100
120
140
160
III 2
005
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 20
09
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
Skarbiec-Rynku Nieruchomości FIZ
Arka BZ WBK Fundusz Rynku Nieruchomości 2 FIZ
Arka BZ WBK Fundusz Rynku Nieruchomości 1 FIZ
BPH FIZ Sektora Nieruchomości 1
BPH FIZ Sektora Nieruchomości 2
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
14 Narodowy Bank Polski
3. Wypłaty kredytów mieszkaniowych, stopy procentowe
Wykres 26 Stan i kwartalne zmiany należności od
gosp. domowych z tytułu kredytu mieszkaniowego po
korektach oraz struktura walutowa przyrostów kwart.
stanu tych należności
Wykres 27 Struktura walutowa stanu należności od
gosp. domowych z tytułu kredytu mieszkaniowego (w
%)
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres 28 Kredyty gospodarstw domowych na nie-
ruch. mieszkaniowe (w mld zł, L oś) i wskaźnik kre-
dytów uznanych za zagrożone (%, P oś)
Wykres 29 Średnia zapadalność kredytów na nieru-
chomości mieszkaniowe i komercyjne, ważona warto-
ścią stanu w danym kwartale
Uwaga: należności (kredyty) ze stwierdzoną utratą wartości –
należności z portfela B, w przypadku których zostały stwierdzone
obiektywne przesłanki utraty wartości i spadek wartości oczeki-
wanej przyszłych przepływów pieniężnych (w bankach stosują-
cych MSSF) lub które zostały zaliczone do należności zagrożonych
zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zasad
tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (w
bankach stosujących PSR).
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
-100
0
100
200
300
400
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
I 20
04
I 20
05
I 20
06
I 20
07
I 20
08
I 20
09
I 20
10
I 20
11
I 20
12
I 20
13
I 20
14
sta
n
w m
ld z
ł
zm
ian
y k
wart
aln
e w
mld
zł
mieszkaniowe kredyty walutowe po korektach (zm.kw.) (L oś)mieszkaniowe kredyty złotowe (zm.kw) (L oś)stan kredytu mieszkaniowego (P oś)w tym stan kredytu walutowego (P oś)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
I 2
003
I 2
004
I 2
005
I 2
006
I 2
007
I 2
008
I 2
009
I 2
010
I 2
011
I 2
012
I 2
013
I 2
014
walutowe
złotowe
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
0
50
100
150
200
250
300
350
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
mld
zł
Kredyty hipoteczne mieszkaniowe (L. oś)
Wskaźnik kredytów zagrożonych na nieruchomości mieszkaniowe (P oś)
2
4
6
8
10
12
14
16
18
II 2
007
III
2007
IV 2
007
I 2008
II 2
008
III
2008
IV 2
008
I 2009
II 2
009
III
2009
IV 2
009
I 2010
II 2
010
III
2010
IV 2
010
I 2011
II 2
011
III
2011
IV 2
011
I 2012
II 2
012
III
2012
IV 2
012
I 2013
II 2
013
III
2013
IV 2013
I 2014
II 2
014
III
2014
mieszkaniowe - PLN komercyjne - PLN
mieszkaniowe - EUR komercyjne - EUR
mieszkaniowe - CHF komercyjne - CHF
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
15 Narodowy Bank Polski
Wykres 30 Nowo podpisane umowy kredytowe: war-
tość i liczba w kwartale
Wykres 31 Struktura geograficzna wartości umów na
nowy kredyt mieszkaniowy w Polsce
Uwaga: dane informują o podpisanych umowach kredytowych, a
nie o faktycznych wypłatach kredytu.
Źródło: ZBP.
Źródło: BIK.
Tabela 2 Szacunek wypłat brutto kredytów mieszkaniowych dla gosp. domowych w Polsce oraz szacunek go-
tówkowych i kredytowych zakupów mieszkań deweloperskich na 7 największych rynkach (w mln zł)
Data
Szacunkowa wypłata kredy-tów mieszka-
nio-wych Polsce
Szacunkowa war-tość transakcji
mieszkaniowych
na RP
w 7 miastach
Szacunek wypłat kredytów wraz z
udziałem własnym na zakup miesz-
kania na RP
w 7 miastach
Szacunek za-kupów gotów-kowych miesz-
kania na RP
w 7 miastach
Szacunkowy udział zaku-pów gotów-
kowych mieszkania na RP w 7 miastach
I 2012 5 354 2 726 917 1 809 0,66
II 2012 8 227 2 783 1 409 1 375 0,49
III 2012 8 032 2 510 1 375 1 134 0,45
IV 2012 7 290 2 839 1 248 1 591 0,56
I 2013 5 566 2 610 991 1 618 0,62
II 2013 7 237 2 899 1 314 1 585 0,55
III 2013 8 703 3 438 1 609 1 828 0,53
IV 2013 8 895 3 947 1 736 2 210 0,56
I 2014 7 466 3 971 1 457 2 514 0,63
II 2014 8 805 3 779 1 719 2 060 0,55
III 2014
8 887 3 848 1 735 2 114 0,55
Uwaga: szacunek opiera się na następujących założeniach: szacunek nowo udzielonych kredytów w Polsce w poszczególnych kwarta-
łach bazował na przyrostach salda kredytów dla gospodarstw domowych skorygowanych o amortyzację kredytów i przepływy pomię-
dzy portfelem walutowym a złotowym, dostępnych w sprawozdawczości NBP. Uwzględniono cały system bankowy oraz SKOK-i.
Szacunkową wartość rynku pierwotnego 7 miast (Gdańsk, Gdynia, Kraków, Łódź, Poznań, Warszawa, Wrocław) obliczono poprzez
przemnożenie średniej ceny mieszkania przez jego średnią wielkość w m kw. oraz liczbę sprzedanych mieszkań (w oparciu o dane
firmy REAS). Na podstawie danych ZBP przyjęto, że wartość nowo udzielonych kredytów na zakup mieszkań na rynkach pierwotnych
7 miast w 2012 r. stanowiła 50% wartości kredytów mieszkaniowych w tych miastach, natomiast pod koniec 2013 r. udział ten wynosił
ok. 57%. Szacunek transakcji gotówkowych stanowi różnicę wartości transakcji na rynku 7 miast oraz wypłat kredytów wraz z udziałem
własnym. 7 miast: Gdańsk, Gdynia, Kraków, Łódź, Poznań, Warszawa, Wrocław.
Źródło: NBP.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
I 2
00
3
III
20
03
I 2
00
4
III
20
04
I 2
00
5
III
20
05
I 2
00
6
III
20
06
I 2
00
7
III
20
07
I 2
00
8
III
20
08
I 2
00
9
III
20
09
I 2
01
0
III
20
10
I 2
01
1
III
20
11
I 2
01
2
III
20
12
I 2
01
3
III
20
13
I 2
01
4
III
20
14
liczb
a w
tys
.
wa
rto
ść w
mld
zł
wartość PLN w tym wartość walutowe
liczba PLN w tym liczba walutowe
-
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
I 2
005
III
200
5
I 2
006
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
mld
zł
Milia
rdy
Warszawa 6 miast 10 miast
pozostała Polska Polska (P oś)
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
16 Narodowy Bank Polski
Wykres 32 Stopy procentowe kredytów mieszkanio-
wych dla gospodarstw domowych w Polsce
Wykres 33 Marże bankowe (do WIBOR, LIBOR, EU-
RIBOR 3M) przy nowych kredytach mieszkaniowych
Uwaga: Od 2012 r. kredyty walutowe praktycznie nie były udzie-
lane.
Źródło: NBP.
Uwaga: marżę bankową stanowi różnica między stopą kredytu
mieszkaniowego (wg danych NBP) a LIBORCHF3M lub EURI-
BOR3M lub WIBOR3M.
Źródło: NBP.
Wykres 34 Szacunkowa zyskowność złotowych kredy-
tów mieszkaniowych dla banków w Polsce
Uwaga: przychody i koszty związane z portfelem kredytów
mieszkaniowych. Szacunkowe ROE liczone jest jako skorygowana
marża odsetkowa przy kredytach mieszkaniowych w stosunku do
minimalnego wymaganego kapitału własnego. Minimalny wyma-
gany kapitał własny oszacowany jest na podstawie szacunków
LTV z danych AMRON oraz wymogów kapitałowych dla kredy-
tów mieszkaniowych ustalonych przez KNF. Skorygowana marża
odsetkowa to wynik dodawania wszelkich dochodów oraz odjęcia
wszelkich kosztów. Efektywny koszt finansowania został obliczo-
ny na podstawie stopy WIBOR przez dodanie szacunkowych
kosztów związanych z finansowaniem się banku.
Źródło: NBP, ZBP.
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
I 200
5
III 2
005
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 20
07
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 201
0
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 20
12
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
PLN nowe CHF nowe EUR nowe
PLN stany CHF stany
1,0%
1,5%
2,0%
2,5%
3,0%
3,5%
4,0%
4,5%
5,0%
I200
5
III 2
005
I200
6
III 2
006
I200
7
III 2
007
I200
8
III 2
008
I200
9
III 2
009
I201
0
III 2
010
I201
1
III 2
011
I201
2
III 2
012
I201
3
III 2
013
I201
4
III 2
014
%PLN-WIBOR3M %CHF- LIBOR3M
%EUR-EURIBOR3M %PLN-st.dep.GD nowe
%PLN-st.dep.GD stany
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
Obciążenie kredytów odpisamiEfektywny koszt finansowania kredytówEfektywne oprocentowanie kredytówSkorygowana marża odsetkowa na kredytachROE (P oś)
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
17 Narodowy Bank Polski
4. Operacyjna zyskowność mieszkań i projektów deweloperskich, koszty produkcji budowlano-
montażowej oraz sytuacja ekonomiczna deweloperów w Polsce
Wykres 35 Przeskalowane indeksy giełdowe: WIG20
oraz dla dewelop. i firm budow. (II kw. 2007 = 100)
Wykres 36 Liczba upadłości w branżach (stan na ko-
niec września)
Uwaga: dane znormalizowane, II kwartał 2007 r. = 100. WIG dewe-
loperów notowany jest od II kwartału 2007 r.
Źródło: Giełda Papierów Wartościowych.
Uwaga: podział wg pierwszego wpisu w KRS.
Źródło: Coface Poland.
Wykres 37 Udział kosztów bezpośrednich budowy
m kw. pow. użytkowej budynku mieszkalnego (typ
11219 ) w cenie transakcyjnej RP
Wykres 38 Stopa zwrotu z kapitału własnego z projek-
tów inwestycyjnych w największych miastach a rze-
czywista stopa zwrotu firm deweloperskich
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud. Uwaga: stopa zwrotu z kapitału własnego z typowych, nowo
rozpoczynanych projektów inwestycyjnych przy założeniu bieżą-
cych stóp procentowych, wymogów bankowych i kosztów pro-
dukcji; obliczone wg schematu z aneksu 3 w Raporcie o sytuacji na
rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2011 r.
DFD – ROE przeciętnej dużej firmy deweloperskiej (GUS).
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, GUS (F01).
9 Budynek (typ 1121) monitorowany przez NBP od II połowy 2004 r.: przeciętny mieszkalny, wielorodzinny, pięciokondygna-
cyjny, z podziemnym garażem oraz pomieszczeniami usługowymi na parterze; konstrukcja tradycyjna (nadziemna część mu-
rowana z cegieł ceramicznych). Przyjęto dla uproszczenia, że koszt budowy m kw. garażu oraz pomieszczeń usługowych jest
zbliżony do kosztu budowy mieszkania w standardzie deweloperskim. Rzeczywista, oparta na kosztach budowy cena m kw.
mieszkania zależy od udziału zewnętrznych powierzchni, odmiennych dla różnych budynków. Przy obliczaniu ceny m kw.
pow. użytkowej mieszkania dla konsumenta przyjęto 20-procentowy udział powierzchni zewnętrznych w stosunku do po-
wierzchni mieszkania i o tę wielkość skorygowano w górę cenę m kw. mieszkania. Dane dostosowano do nowego modelu
deweloperskiego procesu budowlanego, szerzej opisanego w artykule 3 w Raporcie o sytuacji na rynku nieruchomości mieszkanio-
wych i komercyjnych w Polsce w 2011 r.
0
20
40
60
80
100
120
I 2
004
III
200
4
I 2
005
III
200
5
I 2
006
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
20
09
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
II 2
007 =
100
WIG20 WIG-DEW. WIG-BUD.
0
100
200
300
400
500
600
700
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
liczb
a u
pa
dło
śći
firmy budowlane dział.zw.z obsługą r.nieruch.
pozostałe upadłość
30%
35%
40%
45%
50%
55%
60%
II 2
00
8
IV 2
008
II 2
00
9
IV 2
009
II 2
01
0
IV 2
010
II 2
01
1
IV 2
011
II 2
01
2
IV 2
012
II 2
01
3
IV 2
013
II 2
01
4
Gdańsk Kraków Łódź
Poznań Warszawa Wrocław
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
22%
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
Warszawa Kraków Gdańsk Wrocław
Poznań Łódź DFD
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
18 Narodowy Bank Polski
Wykres 39 Warszawa − struktura ceny m kw. pow. uż.
mieszk. na RP (typ bud. 1121 9/) dla konsumenta
Wykres 40 Kraków - struktura ceny m kw. pow. uż.
mieszk. na RP (typ bud. 1121 9/) dla konsumenta
Uwaga do wykresów 33-38 do II kw. 2008 r. dane wyłącznie roczne.
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
Wykres 41 Gdańsk − struktura ceny m kw. pow. uż.
mieszk. na RP (typ bud. 1121 9/) dla konsumenta
Wykres 42 Poznań − struktura ceny m kw. pow. uż.
mieszk. na RP (typ bud. 1121 9/) dla konsumenta
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS. Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
Wykres 43 Wrocław − struktura ceny m kw. pow. uż.
mieszk. na RP (typ bud. 1121 9/) dla konsumenta
Wykres 44 Łódź − struktura ceny m kw. pow. uż.
mieszk. na RP (typ bud. 1121 9/) dla konsumenta
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS. Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
8 000
9 000
IV 2
00
4
IV 2
00
6
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
8 000
IV 2
00
4
IV 2
00
6
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
IV 2
00
4
IV 2
00
6
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
8 000
IV 2
00
4
IV 2
00
6
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
IV 2
00
4
IV 2
00
6
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
IV 2
00
4
IV 2
00
6
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
zł / m
kw
.
robocizna materiały sprzętkoszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólneprojekt ziemia VATskum.zysk dew.brut
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
19 Narodowy Bank Polski
Wykres 45 Przewidywane zmiany cen robót budowla-
no-montażowych (+3M) oraz dynamika kosztów budo-
wy pow. użytkowej budynku mieszk. (typ 1121 9/)
Wykres 46 Koszt budowy m kw. powierzchni użytko-
wej budynku mieszkalnego (typ 1121 9/)
Źródło: NBP na podstawie danych GUS (ankieta dot. koniunktu-
ry), Sekocenbud.
Źródło: NBP na podstawie Sekocenbud.
Wykres 47 Wskaźniki ekonomiczne DFD
Wykres 48 Sytuacja DFD
Źródło: NBP na podstawie GUS (F01). Źródło: NBP na podstawie GUS (F01).
Wykres 49 Wartość zadłużenia deweloperów (banki
komercyjne) oraz zadłużenie firm deweloperskich
z problemami finansowymi
Wykres 50 Wartość transakcji inwestycyjnych (mld
euro)
Uwaga: firmy, których należności zostały zakwalifikowane przez banki do grupy zagrożonych (dotyczy tylko dużych zaangażowań, tj.
pow. 500 tys. zł); począwszy od III kw. 2013 r. oprócz niewielkiego zmniejszenia udziału firm zadłużonych dane mogą różnić się od po-
przednich ze względu na zmiany w sprawozdawczości dużych zaangażowań. Uwaga: dane bez BGK.
Źródło: NBP. Źródło: Comparables.pl
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
I 2
005
III
200
5
I 2
006
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Przewidywane zmiany cen robót bud.-montaż. (+3M) wg ankiety GUS
Dynamika kw/kw faktycznych kosztów budowy wg Sekocenbud
1 500
1 700
1 900
2 100
2 300
2 500
2 700
2 900
I 20
04
III 2
004
I 20
05
III 2
005
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 20
07
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
Kraków Łódź Poznań Szczecin
Trójmiasto Warszawa Wrocław
05
101520253035404550
I 20
05
III 2
005
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
mld
zł
przychody koszty ogółem wynik netto
0
2
4
6
8
0
20
40
60
80
100
120
140
I 20
05
III 2
005
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
lata
pro
du
kcji
mln
zł
bank ziemi mieszkania
projekty w toku bank ziemi w latach prod. (P oś)
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
02468
10121416182022
I 20
05
III 2
005
I 20
06
III 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
zad
łużen
ie f
irm
z p
rob
lem
am
i w
m
ld z
ł
zad
łużen
ie o
gó
łem
w m
ld z
ł
zadłużenie firm dew. (L oś)
zadłużenie firm dew. z problemami (P oś)
-
1
2
3
4
5
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
IX 2
01
4
Biura Handlowe Magazyny Pozostałe
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
20 Narodowy Bank Polski
5. Budownictwo mieszkaniowe i rynek mieszkań w Polsce w wybranych miastach
Wykres 51 Struktura inwestorów w budownictwie
mieszk. w Polsce w trzech kw. w latach w 2011−2014
Wykres 52 Mieszkania oddane do użytkowania
w Polsce, w kwartałach
Źródło: GUS. Uwaga do wykresów 46−48: fioletowym kwadratem zaznaczono
wyłącznie trzecie kwartały.
Źródło: GUS.
Wykres 53 Mieszkania, których budowę rozpoczęto
w Polsce, w kwartałach
Wykres 54 Pozwolenia wydane na budowę mieszkań
w Polsce, w kwartałach
Źródło: GUS. Źródło: GUS.
Wykres 55 Wskaźnik koniunktury produkcji miesz-
kań w Polsce (mieszkania rozpoczęte minus mieszka-
nia oddane) i pozwolenia na budowę mieszkań
Wykres 56 Liczba mieszkań wprowadzanych na ry-
nek, sprzedanych i znajdujących się w ofercie w 6
największych rynkach* w Polsce
Uwaga: wartości kroczące za kolejne cztery kwartały.
Źródło: NBP, GUS.
*Warszawa, Kraków, Trójmiasto, Wrocław, Poznań, Łódź.
Źródło: REAS.
0
20 000
40 000
60 000
80 000
100 000
120 000
140 000
160 000
20
11
20
12
20
13
20
14
20
11
20
12
20
13
20
14
20
11
20
12
20
13
20
14
oddane rozpoczęte pozwolenia
mie
szk
an
ia
przeznaczone na sprz. i wyn. indywidualne spółdzielcze pozostałe
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
I 2
005
III
200
5
I 2
006
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
mie
szka
nia
w k
wa
rta
le
7 miast pozostała Polska
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
I 2
005
III
200
5
I 2
006
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
mie
szka
nia
w
kw
art
ale
7 miast pozostała Polska
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
I 2
005
III
200
5
I 2
006
III
200
6
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
mie
szka
nia
w
kw
art
ale
7 miast pozostała Polska
-100
-50
0
50
100
150
200
250
300
IV 2
00
5
II 2
00
6
IV 2
00
6
II 2
00
7
IV 2
00
7
II 2
00
8
IV 2
00
8
II 2
00
9
IV 2
00
9
II 2
01
0
IV 2
01
0
II 2
01
1
IV 2
01
1
II 2
01
2
IV 2
01
2
II 2
01
3
IV 2
01
3
II 2
01
4
mie
szk
an
ia (
w t
ys
.)
wskaźnik pozwolenia na budowę mieszkań
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
wprowadzone w kwartale sprzedane w kwartale
oferta na koniec kwartału
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
21 Narodowy Bank Polski
Wykres 57 Dostępność kredytowa mieszkania
a mieszkania sprzedane na RP w 7 miastach Polski*
(szacunek popytu i podaży)
*Gdańsk, Gdynia, Łódź, Kraków, Poznań, Warszawa, Wrocław.
Kredytowa dostępność ważona strukturą walutową kwartalnego
przyrostu kredytu mieszkaniowego.
Źródło: NBP na podstawie REAS.
Wykres 58 Miernik dopasowania oferowanych miesz-
kań do popytu* względem powierzchni ≤ 50 m kw., RP
w wybranych miastach Polski
Wykres 59 Miernik dopasowania oferowanych
mieszkań do popytu* względem powierzchni >50 m
kw., RP w wybranych miastach Polski
Uwaga: wykres 52 przedstawia procentowe, krótkookresowe niedopasowanie podaży (oferty deweloperskie mieszkań) i szacunkowego
popytu (transakcje) względem wielkości mieszkania na RP, wg danych z bazy BaRN. Niedopasowanie liczone jest jako relacja udziału
liczby mieszkań o powierzchni użytkowej do 50 m kw., będących w ofercie, do udziału liczby transakcji, których przedmiotem są
mieszkania o powierzchni do 50 m kw. (średnia z 4 ostatnich kwartałów). Wynik dodatni (powyżej czarnej linii) świadczy o nadmiarze
mieszkań o danej wielkości, ujemny natomiast o niedoborze. Wykres 53 jest analogiczny. Wykresy 54-55 są analogiczne, tylko dla RW.
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
14 000
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 20
08
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 201
1
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 20
13
I 20
14
III 2
014
mkw
.
mie
szkan
ia
mieszkania sprzedane 6M
kredytowa dostępność mieszkania 7M ważona*/ (P oś)
3 okr. śr. ruch. (mieszkania sprzedane 6M)
-70%
-60%
-50%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
II 2
007
IV
20
07
II 2
008
IV
20
08
II 2
009
IV
20
09
II 2
010
IV
20
10
II 2
011
IV
20
11
II 2
012
IV
20
12
II 2
013
IV
20
13
II 2
014
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Warszawa Wrocław
-70%
-60%
-50%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
II 2
007
IV
20
07
II 2
008
IV
20
08
II 20
09
IV
20
09
II 2
010
IV
20
10
II 2
011
IV
20
11
II 2
012
IV
20
12
II 2
013
IV 201
3
II 2
014
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Warszawa Wrocław
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
22 Narodowy Bank Polski
Wykres 60 Miernik dopasowania oferowanych miesz-
kań do popytu* względem powierzchni ≤ 50 m kw.,
RW w wybranych miastach Polski
Wykres 61 Miernik dopasowania oferowanych
mieszkań do popytu* względem powierzchni >50 m
kw., RW w wybranych miastach Polski
Źródło: NBP. Źródło: NBP.
Wykres 62 Szac. czas sprzedaży mieszkań będących w
ofercie na RP w wybranych miastach (l. kwart.)
Wykres 63 Czas sprzedaży mieszkań na RW w wy-
branych miastach Polski (l. kwart.)
Uwaga: czas sprzedaży liczony w kwartałach jako liczba mieszkań
będących w ofercie na koniec kwartału w relacji do średniej sprze-
daży z ostatniego roku.
Źródło: NBP na podstawie REAS.
Źródło: NBP.
6. Polityka mieszkaniowa w Polsce
Wykres 64 Limity maks. cen m kw. na RP w prog. sub-
sydiów rząd. w największych miastach w Polsce
Wykres 65 Limity maks. cen m kw. na RP w prog.
subsydiów rząd. w największych miastach w Polsce
Uwaga do wykr.58-59: czerwone linie oddzielają okres bez rządo-
wych programów wspierania nabywania mieszkań. Źródło: NBP.
Źródło: NBP.
-60%
-50%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
II 2007
IV 2007
II 2008
IV 2008
II 2009
IV 2009
II 2010
IV 2010
II 2011
IV 2011
II 2012
IV 2012
II 2013
IV 2013
II 2014
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Szczecin Warszawa Wrocław
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
II 2007
IV 2007
II 2008
IV 2008
II 2009
IV 2009
II 2010
IV 2010
II 2011
IV 2011
II 2012
IV 2012
II 2013
IV 2013
II 2014
Gdańsk Gdynia Kraków Łódź
Poznań Szczecin Warszawa Wrocław
3
4
5
6
7
8
9
IV 2
01
1
I 20
12
II 2
01
2
III 2
012
IV 2
01
2
I 20
13
II 2
01
3
III 2
013
IV 2
01
3
I 20
14
II 2
01
4
III 2
014
Łódź Kraków Poznań Trójmiasto
Warszawa Wrocław 6 rynków
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10II
I 2
006
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
Warszawa śr. 6M śr. 10M
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa 6 miast 10 miast
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
I 2
007
III
200
7
I 2
008
III
200
8
I 2
009
III
200
9
I 2
010
III
201
0
I 2
011
III
201
1
I 2
012
III
201
2
I 2
013
III
201
3
I 2
014
III
201
4
Warszawa Kraków Wrocław
Poznań Gdańsk Łódź
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w III kwartale 2014
23 Narodowy Bank Polski
Wykres 66 Szacunkowa efektywność deweloperskiej
inwestycji mieszkaniowej (IRR) przy prog. MDM
i bez niego
Wykres 67 Luka limitu rządowych programów subsy-
diów mieszkaniowych względem mediany ceny trans.
m kw. mieszkania na RP
Uwaga: założenie stabilizacji ceny m kw. w IV 2014.
Źródło: NBP.
Źródło: NBP.
9%
10%
11%
12%
13%
14%
15%
16%
17%
18%
19%
20%
I 2014 II 2014 III 2014 IV 2014
Warszawa MDM
Warszawa T RP
Gdańsk MDM
Gdańsk T RP
Kraków MDM
Kraków T RP
Wrocław MDM
Wrocław T RP
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
I 20
07
III 2
007
I 20
08
III 2
008
I 20
09
III 2
009
I 20
10
III 2
010
I 20
11
III 2
011
I 20
12
III 2
012
I 20
13
III 2
013
I 20
14
III 2
014
Gdańsk Kraków Łódź
Poznań Warszawa Wrocław
www.nbp.pl