GÜMRÜKTE UZLAŞMA MÜESSESESİ

GÜMRÜK ve TİCARET BAKANLIĞI

Tanım

Uzlaşma: Yükümlü ile idare arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların yargı yoluna başvurmadan önce, taraflarca konuşulup giderilmesi.

Genel Bakış

Uzlaşma Müessesesinin Getirileri

Dava sürecinin yükümlü ve İdareye maliyetinin minimize edilmesi

İhtilafın kısa sürede çözülmesiKamu alacağının tahsilinin hızlandırılmasıYükümlü ile İdare arasında güven tesis

edilmesi

Bakanlığın Muhatap Olduğu Dava Sayıları

Bakanlığın söz konusu davaların ilama bağlı borçlarının ödenmesi için ayırdığı bütçe yıllık yaklaşık 6 milyon TL.

Dava Sayısı(Ekim/2011)

İdari Dava 57.392

Ceza Davası 87.722

Hukuk Davası 553

TOPLAM 145.667

Tanımlar

Alacak; 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve ilgili

diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve gümrük idarelerince tahsili gereken gümrük vergileri ile para cezalarını,

Vergi aslına bağlı para cezası; ceza tutarının vergiye bağlı olarak hesaplandığı para cezasını,

Uzlaşmanın vaki olmaması; uzlaşma komisyonu teklifinin yükümlü tarafından kabul edilmediği durumu,

Uzlaşmanın temin edilememesi; yükümlünün uzlaşma komisyonunun davetine katılmaması, komisyona geldiği halde uzlaşma tutanağını imzalamaması veya tutanağı ihtirazi kayıtla imzalamak istemesi durumunu,

ifade eder.

5

Uzlaşmanın Kapsamı

Beyan ile gümrük idaresince yapılan tespit sonucunda belirlenen farklılıklar,

Gümrük idaresince tespit edilmesinden önce beyan sahibince bildirilen farklılıklar,

6

Uzlaşmaya Konu Alacaklar Gümrük İdarelerince takip ve tahsili gereken; Gümrük vergileri alacakları, Gümrük Kanununda ve ilgili diğer kanunlarda

öngörülen para cezalarının tümü. Yükümlüye tebliğ edilen alacakların tamamı için

yapılabileceği gibi vergiler veya cezaların tür itibariyle bir kısmı için de yapılabilir.

Şartlı muafiyet rejimlerine ilişkin hükümlerin ihlali sonucunda doğan alacağın tahsilinin yükümlüye tebliğinden itibaren 15 gün içinde, alacağa konu para cezaları uzlaşmaya konu edilebilir. 7

Uzlaşmaya Konu Olmayacak Alacaklar

Gümrük vergilerinin matrahına giren, ancak aslı gümrük idarelerince takip ve tahsil edilmeyen vergi ve benzeri mali yükler uzlaşmaya konu edilemez.

Aynı tür vergi veya cezanın bir kısmı için uzlaşma talebinde bulunulamaz.

Alacak tutarının kesin tahsilinin öngörülmediği ve teminata bağlandığı durumlar uzlaşmaya konu edilmez.

5607 sayılı KMK’nun 3 üncü maddesinde yer alan kaçakçılık suçlarına ve kabahatlerine ilişkin olması halinde uzlaşma talebinde bulunulamaz.

8

Komisyonlar

Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Uzlaşma Komisyonları, Başmüdür veya görevlendireceği Başmüdür Yardımcısı başkanlığında, Şube Müdürü, Gümrük Müdürü, Müdür Yardımcısı, Şef ve Muayene Memuru arasından Başmüdür tarafından belirlenecek 3 kişiden oluşur.

Merkezi Uzlaşma Komisyonu, Müsteşar veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı başkanlığında, Gümrükler Genel Müdürü, Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürü ve bu genel müdürlüklerin ilgili Genel Müdür Yardımcısı ve Daire Başkanı arasından Müsteşar tarafından belirlenecek 3 kişiden oluşur. 9

Komisyonlar

Komisyon başkan ve üyelerinin herhangi bir nedenle görevlerinin başında bulunmamaları halinde, bunlara vekalet edenler komisyonda görev yaparlar.Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerinde, aynı gün görüşülecek birden fazla uzlaşma talebinin tümü için bir uzlaşma komisyonu oluşturulur. Komisyonlar üyelerinin tamamının katılımıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar alınır.

10

Komisyonların Yetkisi

500.000.- TL’ye kadar olanlar için Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Uzlaşma Komisyonları

500.000.- TL’yi aşanlar için ise Merkezi Uzlaşma Komisyonu yetkilidir.

Birden fazla Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğüne bağlı Gümrük Müdürlüklerine ilişkin olması durumunda, uzlaşmaya ilişkin talepler, Merkezi Uzlaşma Komisyonunun yetkisine giren alt tutarı aşmamak kaydıyla, uzlaşmaya esas alacak tutarının en çok olduğu Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğünde oluşturulacak Uzlaşma Komisyonu tarafından sonuçlandırılır.

11

Komisyonların Yetkisi

Yetki alanlarına ilişkin tutarların tespitinde, Her bir kalem eşyaya ilişkin gümrük vergileri ile

vergi aslına bağlı kesilen cezalar toplamı, Beyanname kapsamında birden fazla kalem

olması halinde, tutar tespitinde kalemlere tereddüp eden alacaklar toplamı,

Aynı nitelikteki alacaklara ilişkin işlemlerin birden fazla olması halinde alacakların tümü,

A nitelikteki para cezalarının birden fazla olması halinde, tutar tespitinde para cezalarının toplamı,

dikkate alınır. 12

Uzlaşmaya Başvuru ve SüresiYetkili uzlaşma komisyonunun sekretarya

hizmetlerini yürütmekle görevli birimine dilekçe ile müracaat edilir.

Başvuru, yetkili komisyonlar dışındaki mercilere yapılmış olması halinde, talep derhal yetkili uzlaşma komisyonuna iletilir.

Henüz itiraz başvurusu yapılmamış gümrük vergileri ve vergi aslına bağlı olsun ya da olmasın tüm para cezalarının yükümlüye veya ceza muhatabına tebliği tarihinden itibaren Kanunun 242 nci maddesinde belirtilen onbeş günlük itiraz süresi içinde yapılır. 13

Başvuruda Bulunabilecekler

Yükümlünün kendisi, Doğrudan/dolaylı temsilcisi,Küçükler ve kısıtlılar adına ise bunları temsile

yetkili gerçek kişiler,

14

Uzlaşma Talebinin İncelenmesi

Sekreterya hizmetlerini yürüten birimi tarafından usul yönünden yapılacak incelemede;Başvuru sahibinin başvuruda bulunma yetkisini haiz olup olmadığı, Başvurunun süresi içinde yapılıp yapılmadığı,Alacağın uzlaşma kapsamına girip girmediği,Uzlaşmanın komisyonun yetkisi içinde bulunup bulunmadığı,İncelenir.Usule ilişkin giderilebilir eksiklik varsa ek süre verilebilir. 15

Başvuru Talebinin Sonuçları

Uzlaşma talebinde bulunulması halinde, itiraz veya dava açma süresi durur.

Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde, süre kaldığı yerden işlemeye başlar.

Sürenin bitimine üç günden az kalmış olması halinde, süre üç iş günü uzar.

Başvuruya ilişkin süreç sonuçlanmadan itiraz/dava yoluna gidilemez.

16

Uzlaşma Görüşmelerine Katılabilecekler

Yükümlünün bizzat katılması esastır. Temsilcisi, küçükler ve kısıtlılar adına bunları temsile

yetkili kişiler de komisyon görüşmelerine katılabilir. Görüşmelerde, varsa dolaylı temsile yetkili gümrük

müşavirini/yetkilendirilmiş gümrük müşaviri bulundurulabilir.

Bu kişiler uzlaşma komisyonu toplantısına görüşlerini açıklamak üzere katılabilirler. Uzlaşma ile ilgili tutanaklara imza atamazlar.

Yükümlünün kendisi hariç, yükümlü ile birlikte katılabilecek kişi sayısı üçü geçemez.

1136 sayılı Avukatlık Kanununa göre kanuni vekili de bulunabilir.

17

Uzlaşma Davetiyesi/Uzlaşmanın Ertelenmesi

Uzlaşma davetiyesi, görüşmenin tarihi, yapılacağı yer ve saati içerecek şekilde, komisyon sekretaryası tarafından yazı ile ve en az beş gün önceden yükümlüye tebliğ edilir.

Belirlenen uzlaşma günü bildirildikten sonra komisyonun o gün toplanamayacağının anlaşılması halinde yeni bir uzlaşma günü belirlenerek yükümlüye bildirilir.

Yükümlü tarafından makul gerekçelerle katılım sağlanamayacağının toplantı başlamadan önce komisyona bildirilmesi şartıyla ve bir defaya mahsus olmak üzere toplantı, yükümlüye daha sonra bildirilecek bir tarihe ertelenebilir.

18

Uzlaşma İşlemlerinin Süresi Yükümlünün uzlaşma talebinin, dilekçenin ilgili

uzlaşma komisyonu kayıtlarına girdiği tarihten itibaren azami 30 gün içinde sonuçlandırılır.

Sekreterya Hizmetleri Sekretarya hizmetleri; merkezde Gümrükler

Genel Müdürlüğü, taşrada ise Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerinin idare amirleri tarafından belirlenecek birimler tarafından yürütülür.

19

Uzlaşmanın Sonuçları Komisyonların düzenleyecekleri uzlaşma tutanakları

kesin olup, gereği ilgili gümrük müdürlüğünce derhal yerine getirilir.

Uzlaşma tutanağının ilgili gümrük idaresine intikali üzerine, tahakkuk ve tebliğ edilmiş olan gümrük vergileri ve/veya kesilen para cezaları uzlaşılan tutarlara göre düzeltilir.

Komisyonların tüm çalışmaları ve işlemleri hakkında yükümlü veya cezanın muhatabı ya da İdare tarafından dava açılamaz, hiçbir mercie şikayet veya itirazda bulunulamaz, herhangi bir idari inceleme, araştırma ve soruşturmaya konu edilemez, geri verme ve kaldırma talebinde bulunulamaz.

Uzlaşma komisyonu çalışmaları gizlidir. Komisyon çalışmalarına ilişkin hususların üçüncü kişilerle paylaşılması halinde ilgililer hakkında yasal işlem yapılır.

20

Uzlaşmanın Sonuçları Uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi

hallerinde, aynı alacaklar için yeniden uzlaşma talebinde bulunulamaz.

uzlaşılan cezalar hakkında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesi uyarınca ayrıca peşin ödeme indiriminden yararlanılamaz.

Uzlaşma konusu alacaklar, uzlaşma gerçekleştiği takdirde, uzlaşma tutanağının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir.

Bu süre içinde ödenmemesi halinde, uzlaşma vaki olmamış sayılır. Bu durumda, uzlaşmaya konu edilen alacak, genel usullere göre tahsil edilir.

Uzlaşılan vergilere ilişkin beyannamelerin tescil tarihinden itibaren uzlaşma tutanağının imzalandığı tarihe kadar geçen süre için, uzlaşılan tutar üzerinden 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanır.

21

İtiraz ve Uzlaşma Hakkının Aynı Anda Kullanılmaması

İtiraz hakkı ile uzlaşma hakkı aynı anda kullanamaz.

Uzlaşmaya konu edilen alacaklar uzlaşmanın vaki olmaması veya temin edilememesi halinde belirtilen Kanunun 242 inci maddesi çerçevesinde itiraza konu olabilir.

Ancak, itiraza konu edilmiş alacaklar için uzlaşma talebinde bulunulamaz.

22

TEŞEKKÜRL

ER

23