Guideline for Survey Field Practice_2552

ดรดร. . สรเมศวร พรยะวฒนสรเมศวร พรยะวฒน ภาควศวกรรมโยธา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยบรพา ตลาคม 2552

แนวทางปฏบตสาหรบการสารวจภาคสนาม แนวทางปฏบตสาหรบการสารวจภาคสนาม GGuuiiddeelliinneess ffoorr SSuurrvveeyy FFiieelldd PPrraaccttiiccee

การสารวจภาคสนาม (Survey Field Practice) 1 ดร. สรเมศวร พรยะวฒน

คานาคานา

เอกสาร “แนวทางปฏบตสาหรบการสารวจภาคสนาม (Guidelines for Survey Field

Practice)” น จดทาขนโดยมวตถประสงคเพอใหนสตทเขารวมโครงการสารวจภาคสนามไดใชเปน

แนวทางสาหรบปฏบตงาน เนอหาโดยรวมของเอกสารนจะเปนการสรปขนตอนการดาเนนงาน

สารวจซงนสตไดเรยนมาแลวในวชา Surveying และวชา Route Surveying ดงนน ผ เขยนจะไม

อธบายเนอหาในลกษณะทลงรายละเอยดในแตละเรอง แตจะแนะนาแนวทางและขนตอนการ

ทางานสารวจเพอเปนการเตอนความจาใหกบนสตเทานน สาหรบขนตอนการทางานและรายการ

คานวณโดยละเอยดนน นสตสามารถคนควาไดจากหนงสอการสารวจทวไป วตถประสงคอก

ประการหนงกคอเพอใหนสตสามารถเรมการทางานและวางแผนการสารวจไดอยางถกตองและ

รวดเรวขน โดยจากประสบการณของผ เขยนในการจดโครงการสารวจภาคสนามมาหลายป พบวา

ในวนแรกของการเรมงานนน เปนชวงเวลาททาใหนสตสบสนในการทางานมากทสด เนองจากยง

จบตนชนปลายการทางานยงไมถก ประกอบกบการสารวจภาคสนามนน มกมขอบเขตและ

รายละเอยดการทางาน รวมถงปญหาทเกดขนซงกวางขวางและมากกวาทนสตไดทดลองปฏบตใน

การเรยนการสอนเปนอยางมาก ดวยเหตน ผ เขยนจงหวงเปนอยางยงวา นสตคงจะไดประโยชน

จากเอกสารฉบบนบางไมมากกนอยสาหรบการวางแผนการสารวจอยางถกตองและสามารถเรม

การทางานไดเรวขน

สรเมศวร พรยะวฒน

ตลาคม 2551


สารบญสารบญ 1. ขอแนะนาเบองตน: การเตรยมตว สญญาณมอ ความยาวกาว และเกณฑชนงาน

2. ขนตอนการดาเนนงานสารวจเพอการทาแผนท

3. งานระดบ

4. การเขยนขอเสนอโครงการ

5. ผลงานทตองสง


11.. ขอแนะนาเบขอแนะนาเบองตนองตน

กอนทจะออกปฏบตงานภาคสนาม ผปฏบตงานจะตองจดเตรยมทกอยางใหพรอมเพอ

ความสะดวกในการปฏบตงาน และเพอใหการดาเนนงานเกดประสทธภาพสงสด สาเหตทตอง

เตรยมตวใหพรอมนน เนองจากการทางานสารวจนนเปนการปฏบตงานกลางแจง และสถานท

ทางานนน อาจตงอยหางไกลจากตาแหนงทตงของสานกงานหรอหองเกบอปกรณเปนระยะทาง

หลายกโลเมตร ดงนน ถาผ ปฏบตงานเตรยมตวไมพรอม หรอลมนาอปกรณทจาเปนตอการ

ปฏบตงานตดตวไปดวย กอาจทาใหการออกทางานสารวจในรอบนน ผดพลาดและลมเหลวก

เปนได ซงผลทตามมากคอ เสยเวลา และคาใชจายในการทางานไปโดยเปลาประโยชน ทสาคญคอ

อาจโดนตาหนจากหวหนางาน ในกรณทเลวรายมากๆ อาจสงผลตอความมนคงตออาชพการงาน

ได ดวยเหตนในบทน เราจะมาตรวจสอบกนวา กอนออกปฏบตงานสารวจนน นสตควรทจะตอง

เตรยมอะไรกนบาง

1.1 อปกรณงานสารวจและอปกรณเสรมทจาเปน อนดบแรก นสตจะตองตรวจสอบและเตรยมอปกรณทเหมาะสมสาหรบงานสารวจทไดรบ

มอบหมาย โดยทวไปในการสารวจภาคสนาม งานทนสตไดรบมอบหมาย ไดแก งานสารวจเพอ

การทาวงรอบและแผนท และการสารวจงานระดบ ดงนนอปกรณทเกยวของกบงานสารวจ จาแนก

ตามประเภทของงาน ไดแก

อปกรณงานวงรอบและแผนท อปกรณทใชสาหรบงานวงรอบและแผนท ประกอบดวย กลองวดมม (Theodolite) พรอม

ขาตงกลอง เขมเลงแนว (Pins) หลกเลงแนว (Poles) เทปวดระยะ (Tapes) และไมสตาฟ (Staff)

ในกรณทตองการเกบรายละเอยดจดความสง (Spot height) ของภมประเทศ

อปกรณงานระดบ อปกรณสารวจสาหรบงานระดบ ประกอบดวย กลองระดบ เขมเลงแนว หลกเลงแนว

เทปวดระยะ และไมสตาฟ

อปกรณงานสารวจแตละประเภท ดงแสดงในรปท 1.1


ลาดบท ภาพประกอบ อปกรณ

1.

กลองวดมม (Theodolite)

2.

กลองระดบ

3.

เขมเลงแนว (Pins)

4.

หลกเลงแนว (Poles)


5.

เทปวดระยะ (Tapes)

6.

สตาฟ (Staffs)

รปท 1.1 อปกรณสาหรบงานสารวจแตละประเภท

สาหรบอปกรณอนทนสตตองเตรยมใหพรอมและนาตดตวไปดวยในการปฏบตงานสารวจ

ไดแก สมดสนาม ปากกา หมด ฆอน เครองคดเลข เขมทศ นาฬกา ฯลฯ

สมดสนามและปากกา (Field books and pens) สมดสนาม คอ สมดทใชสาหรบบนทกขอมลและรายละเอยดทงหมดในทกขนตอนของ

การทางานสารวจ เรมตงแต ขนตอนการสารวจเบองตนหรอการสารวจสงเขป การสารวจเพอทา

วงรอบ การเกบรายละเอยดในพนทและภมประเทศ การหาจดความสง และการสารวจงานระดบ

สมดสนามควรมขนาดทพอเหมาะไมใหญหรอเลกจนเกนไป มขนาดทพอดมอ สมดสนามควรมปก

แขงเพอใหเกดความสะดวกในการบนทกขอมล พนทหนากระดาษสาหรบบนทกขอมลควรม

ลกษณะเปนตารางกรดเพอความสะดวกในการรางรปภาพ และกาหนดมาตราสวนคราวๆ ระหวาง

การบนทกขอมล

ปากกา เปนอปกรณพนฐานทไมควรลมนาตดตวไปดวยทกครงทออกทาการสารวจ

อยางไรกด นสตกมกจะลมนาตดตวไปดวยทกครงเชนกน และมกแกปญหาดวยการใช “อะไรกได”

ทมอยใชในการบนทกขอมล ซงสวนมากจะเปนดนสอ อนทจรง การใชดนสอบนทกขอมลนน

สามารถทาได แตไมขอแนะนาใหใช เนองจากการบนทกขอมลดวยดนสอนน ลบเลอนไดงาย หรอ


ขณะปฏบตงานอาจเกดฝนตก หรออากาศรอน ผปฏบตงานมเหงอออก ทาใหกระดาษทบนทก

ขอมลเกดความชน ในการน ถาใชดนสอบนทกขอมลกจะทาใหขอมลลบเลอนได และการบนทก

ขอมลดวยดนสอลงบนกระดาษทชนนน กเปนสงททาไดยาก นสตอาจโตแยงวาการบนทกขอมล

ดวยปากกานน ทาใหเกดความสกปรกและขอมลทบนทกดเลอะเทอะไมสวยงาม ในประเดนน

ผ เขยนขอบอกวา ไมเปนไร ความเลอะเทอะดงกลาวเปนสงทยอมรบไดสาหรบการบนทกสมด

สนาม สมดสนามไมใชรายงานทนสตตองทาใหสะอาดสวยงามเพอใหไดรบคะแนนทด ขอใหทา

การบนทกขอมลตามความเปนจรงดวยปากกาทกครง ถาเขยนผด ใหทาการขดครอม

ขอความหรอตวอกษรทเขยนผดนน และเขยนขอความหรอตวอกษรทถกตองไวดานบน นสตควร

บนทกขอมลอยางเปนระเบยบ มขอมลครบถวนตามทควรจะม และไมควรทาใหสมดสนามเกดการ

ฉกขาด ตวอยางการบนทกสมดสนามดงแสดงในรปท 1.2

รปท 1.2 ตวอยางการบนทกสมดสนาม หมดและฆอน (Pegs and hammer) หมดทใชสาหรบทาเปนสถานวงรอบนน ตามหลกการทถกตองแลวมกทาจากไมหนาตด

สเหลยมจตรสขนาดประมาณ 1 นว x 1 นว ยาวประมาณ 15 เซนตเมตร เหลาปลายดานหนงให

แหลม หรออาจใชหมดเหลก (ทาจากเหลกเสนทมเสนผานศนยกลางพอสมควร) กได นสตควรนา


ฆอนไปดวยเพอใชสาหรบตอกหมดลงดนใหลกจนเกอบสดความยาวของหมด นสตไมควรใชวสด

อนๆ อาท กอนหน ทอนไม หรอมอของนสตเอง ในการตอกหมดลงดน ทงนนอกจากจะดไมเปน

มออาชพแลว ยงอาจเปนอนตรายตอตวนสตเองดวย

เครองคดเลข (Calculator) สาหรบนสตวศวะแลว เครองคดเลขเปรยบเสมอนอาวธประจากายทตองพกพาไปทกท

(ถาสามารถทาได) เมอมภารกจทเกยวของกบการปฏบตงานดานวศวกรรม โดยเฉพาะอยางยงใน

การสารวจภาคสนาม เนองจากนสตอาจตองคานวณเพอตรวจสอบความถกตองของการอานคา

มม หรอระยะ หรอการคานวณหาคามมทเหมาะสมทควรอานไดในตาแหนงนนๆ เปนตน ดงนน จะ

เหนไดวาเครองคดเลขเปนอปกรณจาเปนทนสตทกคนควรนาตดตวไปดวยทกครงเมอออก

ปฏบตงาน

เขมทศ (Compass) ประโยชนของเขมทศกคอการบอกทศทาง การนาเขมทศตดตวไปดวยเมอออกปฏบตงาน

ภาคสนามกเพอระบทศทางลงบนสมดสนามประกอบภาพรางของวงรอบ ภาพรางในการกาหนด

หมดวงรอบหรอหมดควบคม หรอกาหนดทศเหนอจรงเพอการหาคาแอซมทสาหรบการคานวณ

วงรอบ เปนตน ดงนน นสตจะตองกาหนดทศเหนอลงบนภาพรางตามทกลาวขางตนทกครง เพอให

ผ นาขอมลไปใช มโนภาพภมประเทศไดถกตองยงขน และเปนการเตอนความจใหกบนสตเองดวย

ในการวเคราะหขอมลในสานกงาน

นาฬกา (Watch) หนาทโดยตรงของนาฬกากคอ การบอกเวลา ไมวาจะเปนเวลาในการ ทางาน เวลาเรมงาน

เวลาสนสดงาน หรอเวลานดหมายตางๆ ระหวางการทางาน นอกจากน นสตอาจใชนาฬกาในการ

บอกทศ จากการตรวจสอบการเคลอนตวของดวงอาทตยและเทยบเขมยาวกบทศเหนอ ดวยวธการ

นจะทาใหนสตสามารถคาดคะเนทศทางไดอยางคราวๆ จากหนาปดนาฬกา

อปกรณอนๆ ทจาเปน นอกจากอปกรณหลกตามทกลาวไปแลวนน สงทนสตอาจนาตดตวไปดวยในการออก

ปฏบตงาน ไดแก หมวกกนแดดและรม สาหรบบงแดดและฝน ตะปและตะปตอกคอนกรต สาหรบ

ใชแทนหมดไมหรอหมดเหลกในกรณทภมประเทศทปฏบตงานนน ไมสามารถใชหมดทง 2

ประเภทนนได เชอกฟาง ใชสาหรบผกกบหมดหรอตะปเพอใชเปนสญลกษณของแตละกลม


ปฏบตการ และ สสเปรย ใชสาหรบระบตาแหนง ทาเครองหมาย หรอแสดงสญลกษณประจากลม

ปฏบตงาน อปกรณเขยนแบบ ไดแก ไมท ไมฉาก อปกรณวดมม ดนสอเขยนแบบ ปากกาเขยน

แบบ ยางลบ วงเวยน ไมบรรทด แผนรองลบ และแบบตวอกษรสาหรบเขยนขอความลงบนแผน

ท ฯลฯ

1.2 สญญาณมอ ในการปฏบตงานสารวจ ผปฏบตงานในหนาทตางๆ อาจอยหางไกลกนเกนกวาทจะใชการ

พดดวยระดบเสยงปกตในการสอสารได การตะโกนกอาจจะดไมเหมาะสมนก ปจจบนนสตอาจใช

โทรศพทมอถอในการสอสารระหวางการทางาน แตกไมใชวธทเหมาะสมในทางปฏบตเทาไรนก

ในทางปฏบต และในการปฏบตงานจรง เรานยมใชสญญาณมอในการสอสารระหวางผปฏบตงาน

โดยเฉพาะอยางยง การสอสารระหวางผสองกลอง กบผปฏบตงานในตาแหนงอนๆ ไมวาจะเปน

คนเลงแนวดวยเขมเลงแนวหรอหลกเลงแนว (Pin man and Pole man) คนถอไมสตาฟ (Staff

man) หรอคนดงเทปวดระยะ สญญาณมอทนยมใชดงแสดงเปนตวอยางในรปท 1.3

1.3 ความยาวกาว ถานสตยงพอจาได ในปฏบตการท 1 ของวชา Surveying จะเปนปฏบตการทใหนสตได

ทดลองหาความยาวกาวของตวเอง ดงนนนสตทกคนจะมความยาวกาวทมคาเฉพาะสาหรบแตละ

คน เมอนสตทราบความยาวกาวของตวเองแลว ในการสารวจเบองตนหรอการสารวจสงเขป นสต

อาจใชการนบกาวในการประมาณระยะทางระหวางตาแหนงตางๆ ทไมตองการความละเอยดมาก

นก หรอถาทาการนบกาวและจบเวลาไปดวย จะทาใหสามารถคานวณความเรวเฉลยในการเดน

ของนสตแตละคนได จากนนเราสามารถใชคาความเรวดงกลาวในการประมาณระยะทางได ถา

ควบคมจงหวะการเดนใหสมาเสมอและมการจบเวลาทกชวงของการเดนระหวางตาแหนงใดๆ

ยกตวอยาง ความยาวกาวของผ เขยนซงไดจากการทดลองเดนนบกาวตงแตตอนเปนนสต มคา

เทากบ 0.74 เมตร ซงผ เขยนกไดใชคานมาโดยตลอด


รปท 1.3 สญญาณมอทใชในงานสารวจ


1.4 เกณฑชนงาน ความถกตองของการปฏบตงานสารวจ ไมวาจะเปนงานวงรอบ งานแผนท หรองานระดบ

จะตองอยในเกณฑหรอมาตรฐานของชนงานทกาหนดไวสาหรบงานนน ในการปฏบตงานสารวจ

ภาคสนามครงน ไดกาหนดเกณฑชนงานสาหรบการสารวจประเภทตางๆ ดงน

งานวงรอบ 1. ระยะของหมดวงรอบ

• งานชน 1 สาหรบงานวงรอบระดบโครงขายหางกน 10-15 กม. สาหรบงานสารวจ

อนๆ หางกนไมนอยกวา 3 กม.

• งานชน 2

Class 1 หมดวงรอบหางกนไมเกน 4 กม. ยกเวนเขตเมอง จะใชระยะหาง

ระหวางหมด 300 ม.

Class 2 หมดวงรอบหางกนไมเกน 2 กม. ยกเวนเขตเมอง จะใชระยะหาง

ระหวางหมด 200 ม.

• งานชน 3 หมดวงรอบจะตองหางกนไมเกน 100 ม. ถาเปนเขตเมอง ใหกาหนด

ระยะหางตามความเหมาะสม

2. ผลตางของคาแอซมทเขาบรรจบทไดจากการสารวจและคาแอซมททไดจากการคานวณ

• งานชน 1 1′′ ตอหมด หรอ N2 ′′


Class 1 5.1 ′′ ตอหมด หรอ N3 ′′ ถาเปนพนทสารวจในเมองจะตองไมเกน

2 ′′ ตอหมด หรอ N3 ′′

Class 2 2 ′′ ตอหมด หรอ N6 ′′ ถาเปนพนทสารวจในเมองจะตองไมเกน



Class 1 3 ′′ ตอหมด หรอ N01 ′′ ถาเปนพนทสารวจในเมองจะตองไมเกน


Class 2 8 ′′ ตอหมด หรอ N03 ′′

3. คาคลาดเคลอนของระยะบรรจบหลงจากปรบแกคาแอซมทแลว

• งานชน 1 K04.0 ม. หรอ 1:100,000



Class 1 K08.0 ม. หรอ 1:50,000

Class 2 K2.0 ม. หรอ 1:20,000


Class 1 K4.0 ม. หรอ 1:10,000

Class 2 K8.0 ม. หรอ 1:5,000

งานระดบ


Class 1 คลาดเคลอนไดไมเกน K4 มม.





• งานชน 3 คลาดเคลอนไดไมเกน K12 มม.


22.. ขนตอนการดาเนนงานสารวจเพอการทาแผนท ขนตอนการดาเนนงานสารวจเพอการทาแผนท

การทาแผนทภมประเทศ (Topographic map) คอ การแสดงภาพของสงตางๆ ทปรากฏ

บนพนผวโลกลงบนระนาบสองมตดวยขนาดยอสวนหรอมาตราสวน (Scale) ทเหมาะสม โดยแทน

สงตางๆ ดวยสญลกษณทงชนดเสน (Line types) และเครองหมาย (Symbols) ตางๆ โดยอางอง

กบระบบพกดทใชในการรงวด รายละเอยดทางตาแหนง เชน ถนน อาคาร เสาไฟฟา ตนไม และ

สงปลกสรางตางๆ เรยกวา รายละเอยดทางราบ (Horizontal details) การแสดงความสงตาขอ

พนทดวยเสนชนความสง (Contour line) และจด ระดบ ความสง (Spot height) เรยกวา

รายละเอยดทางดง (Vertical details) แผนทภมประเทศแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก แผนท

กระดาษหรอกระดาษไข (Paper map) และแผนทเชงเลข (Digital map)

2.1 มาตราสวนแผนท (Map scale) สงตางๆ ทปรากฏบนแผนทจะมขนาดยอสวนจากขนาดจรงดวยอตราสวนระยะบนแผนท

ตอระยะเดยวกนบนพนผวโลกโดยเทยบเศษเปน 1

มาตราสวนแผนท = ระยะบนแผนท/ระยะเดยวกนบนพนดน

ตวอยาง: แผนทมาตราสวน 1:1,000 หมายถง วดระยะบนแผนทได 1 มลลเมตร จะมคาเทากบ

ระยะบนพนดน 1,000 มลลเมตร หรอ 1 เมตร

มาตราสวนแผนทแบงออกไดเปน 3 ประเภท

1. แผนทมาตราสวนใหญ (Large scale map): คอ แผนทมาตราสวน 1:250, 1:500, 1:2,500,

1:4000, 1:5,000

2. แผนทมาตราสวนกลาง (Medium scale map): คอ แผนทมาตราสวน 1:10,000, 1:20,000,

1:25,000

3. แผนทมาตราสวนเลก (Small scale map): คอ แผนทมาตราสวน 1:50,000, 1:100,000,

1:250,000, 1:500,000, 1:1,000,000

สาหรบการสารวจภาคสนามน นสตอาจใชมาตรการสวน 1:10,000 หรอ 1:20,000 กไดใน

การขนรปแผนทภมประเทศ


2.2 ความถกตองของแผนท (Map accuracy) ความถกตองของแผนทสามารถพจารณาได 2 ประเภท

1. ความครบถวนของขอมลแผนท (Completeness)

การตรวจสอบเชงปรมาณ (Quantitative assessment) ของรายละเอยดทปรากฏบนแผน

ทวาครบถวนตามวตถประสงคการใชงานของมาตราสวนแผนททกาหนดไวหรอไม

2. ความถกตองเชงตาแหนง (Positional accuracy)

การตรวจสอบความถกตองทางตาแหนงของรายละเอยดตางๆ ทปรากฏบนแผนท เปน

การตรวจสอบเชงคณภาพ (Qualitative assessment) ทเกยวกบการวดปรมาณตางๆ บนแผนท

แบงไดเปน 2 สวน คอ ความถกตองเชงตาแหนงทางราบ (Horizontal positional accuracy) และ

ความถกตองเชงตาแหนงทางดง (Vertical positional accuracy)

ความถกตองเชงตาแหนงสามารถแบงการพจารณาออกไดเปน 2 ประเภท ตามชนดของ

แผนท

1. ความถกตองของแผนทกระดาษ (Paper map)

• ความถกตองเชงตาแหนงทางราบ (Horizontal positional accuracy)

ขนาดของจดทเลกทสดบนแผนททสามารถวดได เทากบ 0.2 มลลเมตร คาพกดตาแหนงท

อานไดควรจะมความถกตองในเกณฑเทากบขนาด 0.2 มลลเมตรคณดวยมาตรสวนของแผนท

กระดาษนน เชน แผนทมาตราสวน 1:1,000 ความถกตองของตาแหนงจดทอานไดจะอยในเกณฑ

0.2 x 1,000 = 200 มลลเมตร หรอ 0.20 เมตร ซงหมายถง เมอนาคาพกดจากแผนทกระดาษไป

เปรยบเทยบกบคาพกดจดดงกลาวทวดไดในสนามจะผดพลาดไดในเกณฑไมเกน ±0.20 เมตร

• ความถกตองเชงตาแหนงทางดง (Vertical positional accuracy)

ทาไดโดยการอานคาระดบความสง ณ ตาแหนงทตองการ และทาการเปรยบเทยบกบคาท

รงวดไดจรงในสนามทตาแหนงนน โดยจะยอมใหผดพลาดไดไมเกนครงหนงของชวงเสนชนความ

สง เชน แผนททมชวงเสนชนความสง 1 เมตร จะยอมใหผดพลาดไดไมเกน 0.50 เมตร เปนตน


2. ความถกตองของแผนทเชงเลข (Digital map)

แผนทเชงเลข (Digital map) คอ แผนททจดเกบในรปไฟลคอมพวเตอรเปนตวเลขและ

สามารถเรยกแสดงผลในรปแบบตางๆ เชน หนาจอคอมพวเตอร หรอพมพออกทางเครองพมพ

ตามมาตราสวนทตองการกได

ขอมลของ Digital map มกจะเกบในรปของคาพกด โดยมความสมพนธระหวางขอมล

พกดและสญลกษณการแสดงผล เพอใหสามารถแสดงรายละเอยดรปรางตางๆ ทงรายละเอยด

ทางราบและทางดงได ดงนนขอมลแผนทเชงเลขจะสามารถคงความถกตองไวไดตามความถกตอง

ของกรรมวธทใชในการรงวดเพอใหไดมาซงขอมลนน และเมอพมพลงในกระดาษ ความถกตอง

แผนทจะพจารณาตามหลกเกณฑของมาตราสวนดงเชนแผนทกระดาษ

2.3 ขนตอนการรงวดแผนทภมประเทศ

การสารวจรงวดเพอการทาแผนทภมประเทศมขนตอนโดยสงเขป ดงน

1. การสารวจสงเขป (Reconnaissance surveys)

2. การสารวจรงวดหมดควบคม (Control surveys)

3. การสารวจรงวดเกบรายละเอยด (Detail surveys)

4. การเขยนแผนทภมประเทศ (Plotting)

5. การตรวจสอบความถกตองขอมลแผนทภมประเทศ (Field check)

1. การสารวจสงเขป (Reconnaissance surveys) คอ การเดนสารวจดสภาพพนทโดยรวม พรอมทงสเกตแผนผงรวม บนทกภาพ และจด

บนทกขอสงเกตตางๆ ทอาจเปนอปสรรคตอการทางานในพนท เพอใชในการวางแผนงานไดอยาง

มประสทธภาพ มกวดระยะทางโดยประมาณดวยการเดนนบกาว สงทนสตควรนาตดตวไปดวย

ไดแก สมดสนาม ปากกา เขมทศ เทปวดระยะ การสารวจสงเขปสามารถทาใหทราบสงตอไปน

• ตาแหนงทเหมาะสมในการสรางหมดหลกฐานทงทางราบและทางดง

• การเลอกตาแหนงหมดสถานวงรอบเพอใชในการจดเกบรายละเอยด

• การกาหนดมาตรฐานการรงวดหมดหลกฐาน

• การวเคราะหความถกตองเชงตาแหนงทตองการตามขนาดมาตราสวนแผนทเพอเลอกใช

เครองมอสารวจไดอยางเหมาะสม


• การจดหาหมดหลกฐานทใชในการโยงยดทงทางราบและทางดงในบรเวณใกลเคยงพนท

โครงการมากทสดเพอใชอางองเขาระบบพกดของประเทศ

2. การสารวจรงวดหมดควบคม (Control surveys) คอ การสรางหมดหลกฐานทตองการทราบคาพกดทางราบและ/หรอทางดงใหครอบคลม

พนทโครงการอยางเพยงพอ เรมตนดวยการเลอกตาแหนงทเหมาะสมและจดสรางใหมนคง

ปลอดภยใชงานไดตลอดระยะโครงการ ซงตองจดทาบญชสเกตตาแหนงหมด และวดระยะโยงยด

กบตาแหนงทมนคงชดเจนอยางนอย 3 ตาแหนง ดงแสดงในรปท 2.1

รปท 2.1 รายละเอยดการบนทกขอมลในบญชตาแหนงหมด


การรงวดหมดหลกฐานแบงได 2 ประเภท คอ

1. การรงวดหมดหลกฐานทางราบ (Horizontal control surveys)

เรมดวยการสรางหมดคททราบคาพกด อาจเปนหมดคหลกถาวร ระยะหางกนไมนอยกวา

100 เมตร ดวยการรงวดถายคาพกดจากหมดหลกฐานททราบคาพกดจากนอกโครงการมายงหมด

คดงกลาว จากนนทาการรงวดเพอถายคามม (แอซมท) และพกดจากหมดคทเปนหมดหลกฐานไป

ยงหมดสถานวงรอบภายในโครงการโดยใชวธการรงวดพนฐานไดแก การทาวงรอบ หรอการใช

อปกรณ GPS

2. การรงวดหมดหลกฐานทางดง (Vertical control surveys)

การทางานระดบชนดรงวดคาตางระดบ (Differential leveling) ดวยการถายคาระดบจาก

หมดระดบภายนอกโครงการมายงหมดระดบ (Bench mark) ทตดตงอยางถาวรภายในโครงการ

สรปขนตอนในการรงวดหมดควบคม

• การรงวดโยงยดหมดหลกฐานทางราบและทางดงจากหมดหลกฐานหลกมายงหมด

หลกฐานภายในพนทโครงการ

• การรงวดหมดควบคมทใชในพนทโครงการจากหมดหลกฐานทกาหนดขนนน

• เมอถายทศทางและระดบจากหมดควบคมมายงสถานวงรอบ จะไดหมดสถานวงรอบท

ทราบคาพกดทงทางราบและทางดง (Full control point) สาหรบการวงวดเพอเกบ

รายละเอยด

3. การสารวจรงวดเกบรายละเอยด (Detail surveys) การรงวดเพอเกบรายละเอยดสามารถดาเนนการไดหลายวธ ไดแก

1. วธเปดมมและวดระยะดวยเทป

เปนวธการปกตทมกใชกนในการเกบรายละเอยดงานสารวจ

ขอแนะนา นสตควรทบทวนเนอหาเกยวกบการทาวงรอบ และการคานวณ

ปรบแกวงรอบโดยละเอยด เพราะมความสาคญสาหรบการทางานสารวจ

ภาคสนามเปนอยางมาก ถานสตเรมงานวงรอบชา ประกอบกบคานวณ

ผดพลาดดวยแลว กอาจทาใหไมสามารถทางานไดเสรจทนกาหนดสงในวน

สดทายของการสารวจภาคสนามได


2. วธการวดระยะฉาก (Offset surveying)

• เปนวธการวดตาแหนงวตถอางองกบเสนฐานททราบการวางตว

• วธนไมสามารถหาคาระดบของจดทวดได

• เหมาะสาหรบการรงวดแผนทแสดงตาแหนงวตถเทานน เชน แผนทโรงงาน แผนท เมอง

เปนตน

3. วธการวด Stadia

วธนใชในกรณทตองการเกบรายละเอยดแบบรวดเรว ดวยการเปดมมและวดระยะโดยใช

วธ Stadia แทนการใชเทปวดระยะ

4. วธรงวดอเลกทรอนกส Tacheometry

การอานคามมในการรงวดเกบรายละเอยดอาจไมตองอานหลายรอบเหมอนการอานคา

มมในการทาวงรอบ เนองจากรายละเอยดตางๆ ในภมประเทศนนมเปนจานวนมาก การวดระยะ

ดวยวธ Stadia แทนการใชเทปวดระยะ กเปนอกวธหนงทชวยใหการวดระยะจากจดตงกลองไปยง

ตาแหนงทเกบขอมลพกดนนรวดเรวยงขน วธ Stadia ยงมประโยชนในกรณทตาแหนงทเกบพกด

นน ไมสะดวกทจะทาการลากเทปเขาไป

4. การเขยนแผนทภมประเทศ (Plotting) การเขยนแผนทสามารถทาได 3 วธ

1. เขยนจากขอมลการวดมมและระยะทาง

• เรมดวยการกาหนดตาแหนงสถานวงรอบทงหมด

• Plot ตาแหนงของรายละเอยดตางๆ จากมมและระยะทางทรงวดได ในแตละสถานตาม

มาตรสวนทตองการ

ขอแนะนา 1. นสตควรทบทวนเนอหาเกยวกบการรงวด Stadia เนองจากเปน

สงจาเปนอยางยงสาหรบการสารวจเพอการทาแผนท 2. การหาจดความสง (Spot height) เพอสรางเสนชนความสงของภม

ประเทศ จะรวมอยในการเกบรายละเอยดนดวย


• สาหรบรายละเอยดทางดงใหแสดงดวยเสนชนความสง และจดความสงในบรเวณทไมม

เสนชนความสง หรอมแตอยหางกนคอนขางมาก

ตวอยางการเขยนแผนทจากขอมลทไดจากการวดมมและระยะทาง ดงแสดงในรปท 2.2

รปท 2.2 การเขยนแผนทจากขอมลการวดมมและระยะทาง

2. เขยนจากขอมลพกดทคานวณได

วธนตองใชกระดาษกราฟชวยในการกาหนดตาแหนงตามคาพกดทคานวณได ตวอยาง

การเขยนแผนทจากขอมลพกดทคานวณได ดงแสดงในรปท 2.3

รปท 2.3 การเขยนแผนทจากขอมลพกด


3. การประมวลผลดวยโปรแกรมคอมพวเตอร

การรงวดดวยกลอง Total station และบนทกขอมลลงในหนวยความจา จากนนนาเขาไป

ประมวลผลในคอมพวเตอร

การเขยนรายละเอยดลงในแผนท สงตางๆ ทแสดงในแผนทสามารถแทนไดดวยรายละเอยด 4 ประเภท

1. รายละเอยดประเภทจด (Point features)

ไดแก รายละเอยดทมขนาดไมสามารถแสดงเปนรปรางทแทจรงดวยมาตรสวนแผนทนนๆ

เชน หมดหลกฐาน เสาไฟฟา ตนไม ตโทรศพท ตไปรษณย เปนตน

2. รายละเอยดประเภทเสน (Line features)

อาท แนวกงกลางถนน ขอบถนน ขอบทางเทา ทางนา เสนชนความสง (Contour) เปน

ตน ทงน นสต ควรทบทวนเกยวกบหลกการของการลากเสนชนความสงมาดวย

3. รายละเอยดประเภทรปปด (Polygon features)

อาท อาคาร สระนา บอนา แปลงทดน เปนตน

4. รายละเอยดประเภทตวอกษร (Annotation features)

ไดแก ขอความ และตวเลข เปนตน

องคประกอบการออกแบบสญลกษณทง 4 ประเภท การออกแบบสญลกษณทง 4 ประเภท ขางตนใหแตกตางกน สามารถทาไดโดยการ

พจารณารายละเอยดของสงตางๆ ทเปนองคประกอบของการออกแบบสญลกษณแตละประเภท

ดงน

1. รายละเอยดประเภทจด (Point features)

ไดแก รปลกษณ (Shape) ขนาด (Size) และส (Color)

ขอแนะนา นสตควรเตรยมอปกรณเขยนแบบไปในการสารวจภาคสนามดวย

เนองจากนสตตองใชอยางแนนอนในการขนรปแผนท


2. รายละเอยดประเภทเสน (Line features)

ไดแก ชนดเสน (Line type) นาหนกเสน (Line weight) และส (Color)

3. รายละเอยดประเภทรปปด (Polygon features)

ไดแก ชนดเสน (Line type) นาหนกเสน (Line weight) ส (Color) และการระบายส

ภายใน (Hatching or shading)

4. รายละเอยดประเภทตวอกษร (Annotation features)

ไดแก ชนดตวอกษร (Text type) ขนาด (Text height) รปแบบการเขยน (Text style)

และส (Color)

สงสาคญทตองแสดงบนแผนทภมประเทศ 1. ตารางกรดคาพกด

มกจะมชวงหางเทากบ 10 เซนตเมตร หรอตามความเหมาะสมในการใชงาน ไม

จาเปนตองวางในทศทางเดยวกบกระดาษ และตองมตวเลขคาพกดกากบไวทขอบระวางแผนท

2. เครองหมายแสดงทศเหนอ

ทศเหนอเปนสงทตองกาหนดไวในแผนท หรอภาพราง ทกครง แตกเปนสงทนสตมกจะลม

เสมอในการทางานสารวจซงสงเกตไดจากสมดสนามทนสตสงหลงปฏบตการแตละครง

3. การบอกมาตราสวนของแผนท

ตองบอกในลกษณะทเปนทงตวเลข และแถบมาตราสวน (Graphical scale bar)

4. คาอธบายสญลกษณทใชในแผนท (Legend)

เพอใหผอานแผนทเขาใจเครองหมายและสญลกษณตางๆ ทปรากฏบนแผนท สวนมาก

Legend จะปรากฏอยตรงมมดานลางขวาของแผนท

หมายเหต สญลกษณทแสดงบนแผนททงหมดจะแสดงประกอบคาอธบายไว

บนแผนทในสวนทเรยกวา Legend


5. รายละเอยดทเกยวของกบแผนทนน

อาท พนท วนเดอนปททาการผลต ชอโครงการ ผผลต (กลมปฏบตงาน) ฯลฯ

ตวอยางองคประกอบของสงทแสดงบนแผนทดงแสดงในรปท 2.4 และตวอยางของแถบ

มาตรสวนดงแสดงในรปท 2.5 สาหรบตวอยางของ Legend ดงแสดงในภาคผนวก และคายอทมก

ใชแสดงบนแผนทเพอแทนสงตางๆ ในภมประเทศ ดงแสดงในรปท 2.6

2.5 การตรวจสอบความถกตอง (Field Check) เมอทาการวาดรปแผนทเสรจเปนทเรยบรอยแลว ควรทาการตรวจสอบความถกตองของ

แผนทดงตอไปน

• ความครบถวนของรายละเอยดและความถกตองทางตาแหนง

• ความครบถวนของรายละเอยด ทาไดโดยนาแผนทออกตรวจภาคสนามในพนทจรงโดย

การสมตรวจบรเวณทสาคญในการใชงาน

รปท 2.4 องคประกอบของแผนท

รปท 2.5 แถบมาตราสวน


• ความถกตองทางตาแหนง การวดสอบในพนทโดยการสมวดทงขนาด ทศทาง คาระดบ

จดความสง รวมทงการรงวดรปตดตรวจสอบกบรปตดแนวเดยวกนทไดจากการอานเสน

ชนความสงของแผนท

• แผนทจะตองมความถกตองไมนอยกวา 90% ถงจะผานเกณฑในการยอมรบ

รปท 2.6 คายอสาหรบการจดสมดสนามและการแสดงรายละเอยดบนแผนท


จากทไดกลาวมาทงหมด สามารถสรปขนตอนการทาแผนทไดดงแสดงในแผนภาพตอไปน

รปท 2.7 ขนตอนการสารวจเพอการทาแผนท

2.6 การทาวงรอบ (Traverse) ในหวขอน ผ เขยนคงไมไดลงรายละเอยดเกยวกบการคานวณวงรอบมากนก แตจะ

นาเสนอภาพรวมของขนตอนการทาวงรอบตงแตตนจนเสรจสนการทางาน กระบวนการทาวงรอบ

ทงหมด มขนตอนการทางานดงตอไปน

2.6.1. กาหนดเกณฑความถกตองของงานวงรอบ ในการสารวจภาคสนามนกาหนดใหมความละเอยดถกตองของงานอยในเกณฑงานชน 3

คลาส 2 โดยจากขอกาหนดของ The Federal Geodetic Control Committee (FGCC) ป 1984

ระบไววา

• กาหนดใหใชกลองวดมมความละเอยด 1′′

• การวดมมใหวดมมละ 2 ชด แตละชดมคาตางจากคาเฉลยไมเกน 5 ′′

• ความคลาดเคลอนของการวดระยะไมเกน 1 : 30,000

• การอานคามมจากกลองหนาซายและหนาขวาตางกนไมเกน 02 ′′

• ตองทราบคาระดบสถานทกๆ 15-20 สถาน

• มความคลาดเคลอนทางมมไมเกน N03 ′′

• มความคลาดเคลอนบรรจบของวงรอบไมเกน 1 : 5,000


รปท 2.8 เกณฑชนงานวงรอบ

2.6.2. กาหนดหมดวงรอบ การเลอกและกาหนดหมดวงรอบไดนาเสนอไปแลวในหวขอ 2.3 สาหรบระดบความ

ถกตองเกณฑงานชน 3 ระยะหางระหวางหมดวงรอบตองไมเกน 0.10 กโลเมตร และหมดทอย

ตดกนควรอยในตาแหนงทสามารถมองเหนซงกนและกนไดโดยสะดวก

2.6.3. การอานคามม ควรอานคามม 2 ชด โดยจดตารางการบนทกคาและตรวจสอบความถกตองของคาทอาน

ไดตามเกณฑงานชน 3 คลาส 2 ตามทไดกลาวถงในหวขอ 2.6.1 โดยอาจจดทาตารางบนทกขอมล

ดงน


ตารางท 2.1 การวดมมแบบสองหนาหรอวดมมชดและการคานวณ STA POS OBJ HOR. RDG. HOR. ANG. MEAN

O L A 000000 ′′′o

L B 1185139 ′′′o 1185139 ′′′o 2185139 ′′′o R B 1185319 ′′′o 4185139 ′′′o

R A 7595179 ′′′o

จากตารางท 2.1 คาทอานไดทงหมดนเรยกวา 1 ชด ใหทาการอานคาอก 1 ชด ถงจะครบ

ตามเงอนไขของเกณฑงานชน 3 คลาส 2 จากนนทาการตรวจสอบ

1. การวดมมใหวดมมละ 2 ชด แตละชดมคาตางจากคาเฉลยไมเกน 5 ′′

2. การอานคามมจากกลองหนาซายและหนาขวาตางกนไมเกน 02 ′′

ถาคาทอานไดอยในเกณฑดงกลาว กถอวาผาน แตถาเกดความคลาดเคลอนเกนกวาท

กาหนดไว ใหทาการอานมมนนใหม ดงนน จะเปนการดถานสตจดพนกงานคานวณไวสาหรบ

ตรวจสอบความถกตองทกครงของการอานคามมและละมม นสตอาจบอกวาเปนการทาใหงานชา

แนนอน งานอาจจะชาลง แตขอใหคดวานคอการฝกทจะออกไปเปนวศวกรทมความรบผดชอบ

ไมใชคดแตวาจะทางานใหจบๆ ไป การคดแบบนนจะทาใหการเรยนไมมความหมายอะไรแกตว

นสตเลยสาหรบการเรยน 4 ปในสถานศกษาแหงน

2.6.4. การปรบแกมมวงรอบ

• วงรอบปดใดๆ ทมจานวนมมเทากบ n จะมผลรวมของมมภายในเทากบ

)2(180 −=∑ nA o

• เปรยบเทยบคาผลรวมของมมภายในวงรอบทไดจากการทางานจรง )(∑ ′A กบคาทได

จากการคานวณ จะไดคาคลาดเคลอนทางมม

AAAE −′=

• คาความคลาดเคลอนทางมมนจะตองมคาไมเกน N03 ′′ สาหรบเกณฑงานชน 3 คลาส

2 ถาความคลาดเคลอนเกนคาดงกลาว นสตจะตองทาการอานคามมวงรอบใหม โดยใส

ความตงใจในการอานและการประมาณคาจดทศนยมตวสดทายใหมากขนกวาเดม ก

นาจะทาใหคามมทอานไดเทยงตรงมากขน แตถาความคลาดเคลอนไมเกดเกณฑชนงานท


กาหนดไว ใหนาคาคลาดเคลอนทคานวณไดไปปรบแกมมภายในวงรอบตามทไดเคย

ศกษามาแลว

2.6.5. การปรบแกทางระยะ หลงจากปรบแกมมวงรอบแลว ลาดบตอไปจะเปนการปรบแกตามเงอนไขทางระยะของ

วงรอบ ซงโดยมากแลวจะไดแกวงรอบปด วงรอบปดจะมลกษณะการบรรจบของวงรอบทสถาน

เรมตน ดงนนเงอนไขสภาวะทางระยะทาง คอ

• ผลรวมของระยะเหนอ = 0 หรอ ∑∑ == )0(0 LatLatitude

• ผลรวมของระยะตะวนออก = 0 หรอ ∑∑ == )0(0 DepDeparture

แตในทางปฏบตแลว คาทงสองจะไมเทากบศนย นนคอมความคลาดเกดขน นนคอ

• ผลรวมระยะเหนอ ∑ Δ= LatLat

• ผลรวมระยะตะวนออก ∑ Δ= DepDep

การคานวณคาความถกตองของงานวงรอบ สามารถคานวณไดจากความคลาดเคลอนเชง

บรรจบ โดยคานวณจากสมการตอไปน

∑=

LEAccuracy l

โดยท 22 )()( DepLatEl Δ+Δ=

=∑ L ผลรวมของความยาววงรอบ

โดยทคา Accuracy น จะตองไมเกน 1 : 5,000 สาหรบเกณฑงานชน 3 คลาส 2 ถาเกนคา

ดงกลาวจะตองทาการวดมมวงรอบและระยะของเสนวงรอบแตละเสนใหม แตถาไมเกน ใหทาการ

ปรบแกทางระยะตอไป


การปรบแกทางระยะของวงรอบ สามารถดาเนนการได 2 แนวทาง

1. การคานวณดวยกฎเขมทศ (Compass rule)

• คาปรบแกระยะเหนอของเสนวงรอบ ij = ∑

Δ−=

LLLat

C ijLatij

))((

• คาปรบแกระยะตะวนออกของเสนวงรอบ ij = ∑

Δ−=

LLDep

C ijDepij

))((

2. การคานวณดวยกฎทรานซต (Transit rule)

• คาปรบแกระยะเหนอของเสนวงรอบ ij = ∑Δ−

=Lat

LatLatC ij

Latij

)(

• คาปรบแกระยะตะวนออกของเสนวงรอบ ij = ∑Δ−

=Dep

DepDepC ij

Depij

)(

เมอคานวณคาปรบแกสาหรบแตละเสนวงรอบเปนทเรยบรอยแลว จากนน ทาการปรบแก

ระยะเหนอและระยะตะวนออกพรอมทงหาคาพกดของหมดวงรอบใหม ตามวธการทนสตไดเคย

ศกษามา

ขอแนะนา 1. สงทนสตจะตองไปทบทวนเพมเตมกคอ สมการทใชคานวณคา Latitude และ

Departure จากความยาวของเสนวงรอบแตละดาน และคาแอซมทของเสนวงรอบ

นน นอกจากนสงทนสตจะตองทบทวนเพมเตมกคอ การคานวณและอานคาแอซมท

ของวงรอบ ซงเปนสงทสาคญมากสาหรบการคานวณน 2. จากทกลาวมาทงหมดจะเหนไดวาทางทด นสตควรตงใจอานคามมและวดระยะ

วงรอบใหดตงแตตน และทาการคานวณเพอตรวจสอบความถกตองทกขนตอน การ

ปฏบตดงกลาวจะชวยใหนสตมนใจในผลการทางานวา “นาจะ” อยในเกณฑชนงาน

ทกาหนด และไมตองทางานซาภายหลง เมอพบวาความถกตองไมอยในเกณฑ ช

งานทกาหนด


2.6.6. การคานวณระยะและทศของเสนวงรอบใหมหลงจากการปรบแกแลว ขนตอนสดทายของการปรบแกวงรอบกคอ การคานวณระยะและทศของเสนวงรอบใหม

หลงจากการปรบแกแลว โดยคานวณจากสมการตอไปน

1. การคานวณระยะของเสนวงรอบ ij

• คานวณจากคาระยะเหนอและระยะตะวนออกทปรบแกแลว 22ijijij LatDepHD +=

• คานวณจากคาพกดทปรบแกแลว 22 )()( ijijij YYXXHD −+−=

2. การคานวณแอซมทของเสนวงรอบ ij

• คานวณจากคาระยะเหนอและระยะตะวนออกทปรบแกแลว

ij

ijij Lat

DepAZ 1tan−=

• คานวณจากคาระยะเหนอและระยะตะวนออกทปรบแกแลว

)()(

tan 1

ij

ijij YY

XXAZ

−

−= −


33..งานระดบงานระดบ

เนอหาในบทนจะไมอธบายพนฐานของการทางานระดบ เพราะนสตไดศกษามาอยาง

ละเอยดแลวในการศกษาในชนเรยน ทจะกลาวถงในบทนเปนเพยงขอแนะนาในการทางาน การ

บนทกและอานคาขอมล การคานวณปรบแก เพอเปนเครองชวยเตอนความจาเทานน รายละเอยด

ทเหลอขอใหนสตไดไปอนเองจากหนงสอการสารวจทมวางขายอยโดยทวไป

ตามทเรารกนเปนอยางดแลววา งานสาคญอกสวนหนงของการสารวจภาคสนามกคอ

งานระดบ ซงจะแบงออกเปน 2 สวน ไดแก งานระดบเพอการหาผลตางระหวางจด 2 จด และงาน

ระดบเพอการทาแผนทภมประเทศ ซงมรายละเอยดโดยสงเขปดงตอไปน

3.1. งานระดบเพอการหาผลตางระหวางจด 2 จด 3.1.1. การอานคาและบนทกขอมล การอานและจดบนทกขอมลงานระดบไมวาจะเปนคาระยะไมหนา คาระยะไมหลง หรอ

คาทระดบทอานจากทงสามสายใย จาเปนตองมขอกาหนดในการตรวจสอบเพอใหความถกตอง

ของงานอยในเกณฑชนงานทตองการ เชน ในการสารวจภาคสนาม สวนมากจะกาหนดชนงานของ

งานระดบอยในเกณฑงานชน 3 โดยกาหนดให

• คาผลตางของระยะไมหนาและระยะไมหลงในการตงกลองแตละครงไมเกน 10 เมตร

• คาผลตางของผลรวมของระยะไมหนาและผลรวมของระยะไมหลง มคาไมเกน 10 เมตร

• คาผลตางของคาทอานไดจากสายใยบนและสายใยกลาง และคาผลตางของคาทอานได

จากสายใยกลางและสายใยลาง จะตองมผลตางกนไมเกน 2 มลลเมตร

การอานและบนทกคาทอานไดจากทงสามสายใย และการตรวจสอบคาทอานไดตามท

กลาวขางตน รวมถงตารางทใชบนทกคา ดงแสดงในรปท 3.1 และ 3.2


รปท 3.1 การอานและคานวณคาไมระดบ

รปท 3.2 การบนทกขอมล


3.1.2. เกณฑชนงานและการปรบแก เกณฑชนงานระดบตามมาตรฐาน FGCC (1984) ดงแสดงในรปท 3.3

รปท 3.3 เกณฑชนงานของงานระดบ


การสารวจภาคสนามนจะกาหนดใหความถกตองของการทางานระดบอยในเกณฑงานชน

3 ซงจากรปท 3.3 พบวากาหนดใหใชระยะไมหนาและระยะไมหลง (Maximum length of sight) ม

คาไมเกน 90 เมตร และความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขนไดสาหรบมาตรฐานงานชน 3 มคา

เทากบ Kmm12 โดยท K คอ ผลรวมของระยะทางเทยวไปและเทยวกลบ (สาหรบงานถาย

ระดบตามเสนทาง) หรอผลรวมของระยะทางเมอครบวงรอบ (สาหรบงานถายระดบในวงรอบ)

หนวยเปน กโลเมตร ถาคาความคลาดเคลอนทเกดขนจากการทางานระดบมคาไมเกน

Kmm12 กใหทาการคานวณปรบแกความคลาดเคลอนดงกลาว แตถาความคลาดเคลอนท

เกดขนมคาเกน Kmm12 นสตควรทางานระดบใหม ดงนน ขอแนะนากคอ นสตควรให

ความสาคญกบการอานคาสายใย และการกาหนดระยะไมหนาและไมหลง รวมถงการตรวจสอบ

ผลตางของคาตางๆ ทอานไดตามทไดกลาวถงไปแลวในตอนตน ใหเปนไปตามหลกการทถกตอง

เสยตงแตแรก กนาจะทาใหความถกตองของงานทได อยในเกณฑชนงานทกาหนดไว สาหรบ

ตวอยางของการคานวณปรบแกงานระดบ ดงแสดงในตวอยางตอไปน

ตวอยาง วงรอบระดบวงหนงประกอบดวยตอนระดบ 4 ตอน ซงไดรงวดคาตางระดบในทศทาง

ตามเขมนาฬกาดงแสดงในรปดานลาง หลงจากไดตรวจสอบตามเกณฑงานชนท 3 มขอมลสรป

ของแตละชวงดงน

.201.3.;6.1 mHkmD ABAB =Δ=

.634.1.;1.1 mHkmD BCBC =Δ=

.582.3.;3.1 mHkmD CDCD −=Δ=

.190.1.;8.0 mHkmD DADA −=Δ=

B

A

DC


• จากตวเลขคาตางระดบระหวางจดตางๆ ถาไมเกดความคลาดเคลอนในการวดผลรวมของ

คาตางระดบจะตองเทากบ ศนย

• แตจากขอมลพบวา เกดคาความคลาดเคลอนเทากบ 3.201+1.634-3.582-1.190 =

0.063 ซงความคลาดเคลอนน แปรผนตามระยะทางจากจด A ดงนน คาปรบแกจะแปรผน

ตามระยะทางดวยเชนกน

• ระยะทางทงหมดทใชในการเดนระดบ เทากบ 1.6+1.1+1.3+0.8 = 4.8 กโลเมตร

• ดงนน จะไดคาปรบแกตอระยะทาง เทากบ -0.063/4.8 = -0.013 เมตรตอกโลเมตร

Section Distance (km.) Diff. Elev. (m.) Cumm. dist.

(km.)

Correction value for each

section

(m.)

Corrected distance

(km.)

A-B 1.6 3.201 1.6 -0.021 3.180

B-C 1.1 1.634 2.7 -0.014 1.620

C-D 1.3 -3.582 4.0 -0.017 -3.599

D-A 0.8 -1.190 4.8 -0.011 -1.201

Sum 4.8 0.063 -0.063 0.000

Correction value

(m./km.)

-0.013 Checked Checked

3.2. งานระดบเพอการทาแผนทภมประเทศ งานระดบทวานกคอการหาจดความสง (Spot height) ของภมประเทศเพอการวาดเสนชน

ความสง (Contour) การอานคาไมสตาฟในกรณนอาจไมตองอานทง 3 สายใยกได ทงนเนองจาก

จดความสงบนภมประเทศนนมเปนจานวนมาก จงกาหนดใหอานคาบนไมสตาฟจากใยกลางเพยง

คาเดยว

งานระดบอกประเภทหนงทสาคญสาหรบงานวศวกรรมโยธากคอ งานระดบเพอหารปตว

ตามแนวกงกลางและรปตดขวาง (Profile and cross section) โดยมตวอยางการอานคา การ

บนทกขอมลและตารางบนทกขอมล ดงแสดงในรปท 3.4 และ 3.5


รปท 3.4 การบนทกขอมลรปตดตามแนวกงกลาง


รปท 3.5 การบนทกขอมลรปตดขวาง


44..การเขยนขอเสนอโครงการการเขยนขอเสนอโครงการ

การสารวจภาคสนามครงน จะกาหนดใหกลมทางานแตละกลมทาตวเปนเสมอนบรษทท

ปรกษาทเขาแขงขนเพอประมลงานสารวจเพอทาแผนท และสมมตใหอาจารยนนเปนเสมอน

เจาของงาน (Owner) ซงจะตางกบการทางานจรงตรงทวา บรษททปรกษาในทน จะตองสงเอกสาร

การประมลงานและผลงานทงหมดเลยในขนตอนเดยว ดงนน สงทนสตแตละกลมจะตอง

ดาเนนการกคอ จดเตรยมเอกสารเพอการประมลงานน และดาเนนโครงการสารวจตามทไดกลาว

ไปแลวในบทท 1-3 สาหรบการดาเนนงานทเกยวกบการจดเตรยมเอกสารการประมล ไดกาหนดให

มโครงสรางดงตอไปน

1. ความเปนมาของปญหา หรอหลกการและเหตผล ทาไมถงตองทางานน มความจาเปนอะไรทเราตองทาแผนทโดยรอบโครงการ (หามเขยน

วาเปนโจทยทอาจารยสงใหทาเลยตองทา)

2. สถานทตงโครงการ ระบตาแหนงทตงโครงการ ชอสถานท ตาบล อาเภอ จงหวด ทอย ขอบเขตของพนท

สถานทใกลเคยงทสาคญ ลกษณะภมประเทศโดยรวม ฯลฯ

3. ขนตอนการทางานทงโครงการ ระบขนตอนการดาเนนงานตลอดทงโครงการและระยะเวลาทใชของงานแตละสวนยอย

อาจนาเสนอในรปของแผนภมแสดงขนตอนและระยะเวลาดาเนนงาน ดงน

วนท ขนตอนการดาเนนงาน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1. การสารวจสงเขป

2. การวางหมดวงรอบ

3. ทาวงรอบ

4. คานวณปรบแกวงรอบ

ฯลฯ


ขอแนะนากคอ ยงนสตสามารถเขยนรายละเอยดของงานทจะทาออกมาใหละเอยดมาก

ขนเทาใด นสตกจะยงมองเหนภาพรวมของงานททาทงหมดและสามารถประเมนระยะเวลาทตอง

ใชในการดาเนนงานไดอยางชดเจนและถกตองยงขนตามไปดวย

4. ขอเสนอทางเทคนคการทางาน ใชเทคนคอะไรสาหรบการอานคามม การวดระยะ การคานวณปรบแก การเขยนแผนท

อปกรณทใชในการทางาน ขอกาหนดเรองความปลอดภยในการทางานและดแลอปกรณ ฯลฯ

5. งบประมาณ ประมาณคาใชจายทใชจายทงหมดของการทางานครงน ไมวาจะเปน คาแรงคนงาน

คาแรงชางสารวจ คาใชจายในการเดนทาง คาอาหาร คาทพก คาเชาอปกรณสารวจ ฯลฯ และอยา

ลมรวมภาษมลคาเพมดวยในการคานวณ

การตดสนขอเสนอโครงการ จะประเมนจากตวชวด 4 ขอ ดงน

• งบประมาณและคาใชจายในการดาเนนงาน คะแนน 25%

• เทคนคการทางาน คะแนน 25%

• ความถกตองในการทางานและวเคราะหขอมล คะแนน 25%

• ระยะเวลาดาเนนงาน คะแนน 25%

กลมใดทมคะแนนรวมของตวชวดทง 4 ขอ สงสด จะสมมตใหเปนบรษททถกตดสนใหเปน

ผชนะการประมล ซงในความเปนจรงกคอ เกรดทแตละกลมจะไดรบนนเอง โดยมเกณฑในการ

ใหผลการเรยนดงตอไปน

คะแนน ผลการเรยน

80 หรอมากกวา A

75 – 79 B+

70 – 74 B

65 – 69 C+

60 – 64 C

55 – 59 D+

50 – 54 D

นอยกวา 50 F


55..ผลงานทตองสงผลงานทตองสง

ผลงานทนสตแตละกลมตองสงสาหรบการสารวจภาคสนามครงนไดแก

• เอกสารขอเสนอโครงการ

• สมดสนามทงหมดทใช ไมวาจะเปนสมดสนามการสารวจสงเขป งานวงรอบ งานระดบ

งานเกบขอมลรายละเอยด และอนๆ

• รายการคานวณของงานทงหมดทกขนตอน

• แผนทแสดงรปวงรอบ

• แผนทภมประเทศ

นสตตองสงผลงานทงหมดนในวนสดทายของโครงการสารวจภาคสนาม โดยนสตแตละ

กลมจะตองสงผลงานทงหมดตามทแสดงขางตนกอนทจะขนรถเพอเดนทางกลบภาควชาฯ โดยจะ

ใหทาการสงและตรวจสอบความครบถวนของผลงานทละกลม


เอกสารอางอง ยรรยง ทรพยสขอานวย, 2545. Route survey, การสารวจเสนทาง. กรงเทพฯ.

วชย เยยงวรชน, 2548. การสารวจรงวด: ทฤษฎและการประยกตใช. สานกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, กรงเทพฯ.

Documents

Guideline for Survey Field Practice_2552