(SAYISAL BÖLÜM)

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

• Bukitapçıktasayısalbölümeaitörneksorularbulunmaktadır.• Matematik : 10soru

• FenBilimleri : 10soru

2019-2020ÖĞRETİMYILISınavla Öğrenci Alacak Ortaöğretim Kurumlarına

İlişkin Merkezî Sınava YönelikMayıs Ayı Örnek Soruları

2

3

1. Aşağıdadikdörtgenbiçimindebirtabelagörseliverilmiştir.

3x dm

3x dm

20 Haziranʼda yapılacak “Sınavla Öğrenci Alacak Ortaöğretim Kurumlarına İlişkin Merkezî Sınav”la İlgili Bilmen Gerekenler

Sözel Oturum Başlama Saati: 09.30 Bitiş Saati: 10.45

Başarılar

➜ Sınava kendi okulunda gireceksin.

➜ Sınava gireceğin bina sınav merkezi, salon ve sıra bilgileri e-okul üzerinden açıklanacak.

➜ Sınav giriş belgen sınava gireceğin masada hazır olacak.

➜ Girişte hepinize maske dağıtılacak.

➜ 1. oturumun sonunda verilecek olan 45 dakikalık arada öğretmen

gözetiminde okul bahçesine çıkabileceksin.

➜ Kalemin, silgin ve kalemtıraşın yanında olsun.

1 dm

3 dm3 dm

3 dm

x dm

Buna göre, bu tabelada alüminyum çerçevenin içinde kalan afişin kapladığı dikdörtgen biçimindeki bölümün alanı, desimetrekare cinsinden aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) 6(x2 – 4x + 4) B) 6(x2–5x+6) C)9(x2–4x+4) D)9(x2 – 5x + 6)

MatematikÖrnekSoruları

4

2. Duatlon,koşuetabıilebaşlayıpbisikletetabıiledevamedenvetekrarkoşuetabıilebitenbirspordur.Aynıandayarışabaşlayansporcularınsıraylabuetaplarıtamamlamasıgerekmektedir.Buyarışı,etaplarıtamamlamasürelerinintoplamıenazolansporcukazanmaktadır.

1.Etap(Koşu) 2.Etap(Bisiklet) 3.Etap(Koşu)

Birilçededüzenlenenfestivalkapsamındaduatlonyarışıdüzenlenmiştir.

Aşağıdabuyarışıtamamlamayıbaşaran4sporcunun,etaplarınherbirinitamamlamasüreleriverilmiştir.

Sporcu Harun Erdem Mustafa Bülent

1.EtabıTamamlamaSüresi(dakika) ñ8 ñ3 ñ5 ñ7

2.EtabıTamamlamaSüresi(dakika) ò50 ò48 ò45 ò63

3.EtabıTamamlamaSüresi(dakika) ò32 ò48 ò45 ò28

Buna göre bu yarışı hangi sporcu kazanmıştır?

A)Harun B)Erdem C)Mustafa D)Bülent

3. İpekböceğindeneldeedilenyaşkoza,bekletilipkurukozayadönüştürülür.Ardındankurukozaişlenerekipliğedönüşür.

Yaş Koza Kurutulmuş Koza Kuru Koza İşlenerek Elde Edilen İpek İpliği

Paraşütipiüretenbirfabrikada;

• Yaşkozakurutulurkenkütlesinin%87,5’inikaybetmektedir.

• Kurukozadankütlesinin%25’ikadaripliküretilmektedir.

Bufabrika,bir ipekböceğiüreticisinden211kgyaşkoza,başkabir ipekböceğiüreticisindenise28kgkurukozasatınalmıştır.

Fabrikaüreticilerdenaldığıkozaların tamamını işleyip iplikeldeetmişveeldeettiği ipliğin tamamınıkilosu211TL’densatmıştır.

Buna göre fabrikanın ipliklerin satışından elde ettiği gelir TL cinsinden aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A)165 B) 86 C) 47 D) 213

5

4. BoraveIşıl,“Aldım,verdim,benseniyendim”tekerlemesiyleoynananoyuniçinaralarındabellibirmesafebırakıpkarşı-lıklıdurmuşlardır.

Aşağıdaoynadıklarıbuoyununkurallarıverilmiştir.

• OyunailkbaşlayanoyuncutopuğunuAveBnoktalarındanbirinekoyarak,tekerlemeninherkelimesindeayağınınuçnoktasınadiğerayağınıntopuğunudeğdirerektekerlemebitenekadarilerlemeyebaşlar.

• İlkoyuncutekerlemeyibitirdiğindediğeroyuncuaynışekilderakibinedoğruilerler.

• Tekerlemeninherhangibirkelimesindediğeroyuncununayağınınuçnoktasınailkdeğenyadaayağınınüstüneilkbasanoyuncuoyunukazanır.

A B

AnoktasındanoyunailkbaşlayanBora’nınayakkabısınınuzunluğuó512cm,sonrasındaBnoktasındanoyunabaşlayanIşıl’ınayakkabısınınuzunluğuiseó450santimetredir.

Oyunuaşağıdakigörseldeverildiğigibi11.adımındaayakkabısı,Bora’nınayakkabısınailkbasanIşılkazanmıştır.

A B

BoraveIşıl’ınoyunabaşladıklarıAveBnoktalarıarasındakimesafedesimetrecinsindenbirtamsayıdır.

Buna göre A ve B noktaları arasındaki mesafe desimetre cinsinden aşağıdakilerden hangisi olabilir? (1dm=10cm)

A)51 B)56 C)61 D)66

5. Aşağıdabirişyerindebulunançaykahvemakinesiningörseliverilmiştir.

Çay Kahve

Bumakineeşitbüyüklüktekibardaklaraherdefasında80mlçayyada60mlkahvekoymaktadır.

Pazartesigünü;bumakinedentoplam280bardakçayvekahvealınmış,makineninbardaklarakoyduğumililitrecinsindençayvekahvemiktarlarınıntoplamlarıbirbirineeşitolmuştur.

Buna göre pazartesi günü bu makineden toplam kaç bardak çay alınmıştır?

A)120 B)140 C)160 D)180

6

6. Biriçecekmakinesindekitümiçeceklerefarklıbirernumaraverilmiştir.

Bumakinedenisteneniçecek,numarasıtuşlanarakalınmaktadır.

Portakallı Gazoz Sade Gazoz Maden SuyuSu

Elmalı Soda Vişneli Soda Erikli SodaLimonlu Soda

Üzüm Suyu Vişne Suyu Elma SuyuPortakal Suyu

KarışıkMeyve Suyu Şeftali Suyu Soğuk ÇayKayısı Nektarı

ElmalıSoğuk Çay

ŞeftaliliSoğuk Çay

LimonluSoğuk Çay

Karışık MeyveliSoğuk Çay

11

21

31

41

51

12

22

32

42

52

13

23

33

43

53

14

24

34

44

54

BumakinedenbireriçecekalmakisteyenErdem;ikitaneasalçarpanıolan,Ayşeiseüçtaneasalçarpanıolanbirnuma-rayıtuşlamıştır.

Buna göre Erdem ve Ayşe’nin makineden aldıkları içecekler ile ilgili kaç farklı olası durum vardır?

A)22 B)16 C)11 D)8

7. 10kişilikbirarkadaşgrububirkafeyegidiyor.Herbiriaşağıdakimenüdefiyatlarıyazaniçeceklerdenbirtanesiparişediyorvesiparişleri116TLtutuyor.

MENÜ İÇECEKLER

SODA 8 TL

AYRAN 10 TL

GAZOZ 10 TL

MEYVE SUYU 12 TL

LİMONATA 15 TL

10kişiden4’ümeyvesuyu,2’silimonata,1’igazoz,diğerleriisesodayadaayraniçmiştir.Bütüniçecekleriözdeşcambardaklarlaservisyapangarsonboşbardaklarıtoplarkenbirinikırmıştır.

Buna göre garsonun kırdığı bardak ile ayran içilmiş olması olasılığı nedir?

A) 110 B) 15 C) 310 D) 12

7

8. Öğrenciservisücretleri,öğrencilerinevlerininokulaolanuzaklıklarınagörebelirlenir.

Aşağıdakitablodabirildeuygulananservisücretleriverilmiştir.

Tablo:ÖğrenciServisÜcretleri

Ev İle Okul Arasındaki Mesafe Bir Aylık Servis Ücreti (TL)

4kmyadadahaaz 350

4ile8kmarası 400

8kmyadadahafazla 450

Buildekiokullarınbirinde180öğrenciservisileokulagidipgelmektedir.

Aşağıdakidairegrafiğindebuöğrencilerinevlerininokulaolanuzaklıklarınındağılımıverilmiştir.

Grafik:ÖğrencilerinEvlerininOkulaOlanUzaklıkları

Sarı

Mavi

Beyaz

Sarı

4 ile 8 km arası

8 km ya da daha fazla

4 km ya da daha az

Mavi

Beyaz

120°

Buna göre öğrencilerin ödedikleri bir aylık servis ücretlerinin toplamı kaç TL’dir?

A)62750 B)67750 C)72750 D)77750

9. 120 dm

150 dm

Birmarangozyukarıdakitahtalarınkalınlıklarınıdeğiştirmedenmavitahtadan2ò15dm,bordotahtadanise3ñ5dmuzun-luğundaeşparçalarkesmiştir.Marangozsadecekestiğibuparçalarıkullanarakaşağıdakieşkitaplıklarıyapmıştır.

3ñ5 dm

. . .2ò15 dm

Buna göre marangozun yapmış olduğu kitaplık sayısı en çok kaçtır?

A)6 B)7 C)8 D)9

8

10. Alikardeşinindoğumgünüiçinaşağıdakisüslemelerihazırlamışveodasınınduvarınaaşmıştır.

D

O

Ğ

U

M

G

Ü

N

Ü

N

K

U

T

L

U

O

L

S

U

N

B

U

R

A

K

Beşerkaredenoluşanbusüslemelerinherbirindeenüsttekikarelerinalanı4x2+12x+9cm2olup,yukarıdanaşağıyadoğrukarelerinkenaruzunluklarıbirercmazalmaktadır.

Buna göre bu süslemelerde kullanılan en küçük karelerden birinin alanı santimetrekare cinsinden aşağıdaki cebirsel ifadelerden hangisine özdeştir?

A) 4x2 B) 4x2–4x+1 C)4(x2–2x+1) D)4x2–6x+9

9

FenBilimleriÖrnekSoruları

1. KuzeyyarımküredeyaşayanbiraraştırmacıGüneş’in,takvimyapraklarındabulunandoğuşvebatışsaatlerindenfayda-lanarak,yaşadığışehringecevegündüzsürelerinibirayboyuncahesaplıyor.Eldeettiğiverilerleaşağıdakigrafiğiçiziyor.

Gündüz ve Gece Süreleri Arasındaki Fark (Dakika)

GünlerL

Buna göre L gününde ve sonrasında yaşanan olaylarla ilgili,

I. LgünündeGüneşışınlarıEkvator’adikaçıyladüşer.

II. Güneyyarımküredegündüzsürelerikısalmayabaşlar.

III.Kuzeyyarımküredesonbaharmevsimibaşlar.

çıkarımlarından hangileri kesinlikle doğrudur?

A)YalnızI. B)YalnızIII. C)IveII. D)IIveIII.

10

2. Yeryüzündeki su kaynaklarından buharlaşarak oluşan nem; yağmur, kar, dolu, çiy veya kırağı olarak yeryüzüne tekrar dö-ner. Bunları, 0ºC’nin altında veya 0ºC’nin üstünde oluşan hava olayları şeklinde sınıflandırmak mümkündür. Örneğin sıvı haldeki çiy ve yağmur, 0ºC’nin üstündeki ortamlarda oluşur.

AşağıdaDünya’nınGüneşetrafındakihareketinisürdürürkenbellibirtarihtekikonumuverilmiştir.

EkvatorLK

Kuzey

Güney

Dünya üzerinde konumları gösterilen K ve L şehirlerinde, aşağıdaki hava olaylarından hangilerinin oluşma ihtimali daha fazladır?

K LA) Yağmur ÇiyB) Çiy KırağıC) Dolu KarD) Kar Yağmur

11

3. Doğumercanyılanıolarakisimlendirilenzehirliyılan,avcıları(yılanlarlabeslenenyırtıcıları)uyaranparlakrenkleresahip-tir.Avcılar,doğumercanyılanlarınaçokzehirliolduklarıiçinnadirensaldırır.Zehirsizbiryılanolankırmızıkralyılanıisedoğumercanyılanlarınıdışgörünüşolaraktaklitetmektedir.

Doğu Mercan Yılanı (zehirli) Kırmızı Kral Yılanı (zehirsiz) Kahverengi Yılan

Araştırmacılar,kırmızıkralyılanınıntaklityeteneğiylesağladığıavantajlarıincelemeyekararvermişlerdir.Buamaçladoğumercanyılanlarınınbulunduğuvebulunmadığıikifarklıbölgeyeeşitsayıdaplastikkırmızıkralyılanıveplastikkahverengiyılanbırakmışlardır.Dörthaftasonraplastikyılanlarınüzerindekisaldırıizlerinegöreaşağıdakigrafiğioluşturmuşlardır.

0

20

40

60

80

100

Plastik YılanlaraSaldırı Yüzdesi

Doğu MercanYılanı Olmayan

Bölge

Doğu MercanYılanı Olan

Bölge

Kırmızı kral yılanı

Kahverengi yılan

Bölgeler

%83%84

%17 %16

Araştırma sonuçlarına göre aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?

A) Kırmızıkralyılanlarınıntaklitetmeözelliği,doğumercanyılanlarınınolduğuveolmadığıtümbölgelerdeetkiliolmuştur.B) Ortamauyumsağlayabilenkırmızıkralyılanları,doğumercanyılanlarınınolduğubölgelerdedahaazsaldırıyauğra-

mıştır.

C) Doğumercanyılanlarınınbulunduğubölgelerdekiavcılar,doğalseçilimsonucuparlakrenkliyılanlarıavolaraktercihetmezler.

D) Kırmızıkralyılanlarının,doğumercanyılanlarınınbulunduğuvebulunmadığıbölgelerdebuyılanlarıtaklitetmesibirmodifikasyonörneğidir.

12

4. HücredeDNA’nınyapısındaoluşanbozulmaları takipedenveonaran farklımekanizmalar vardır.Bunlardanbirineait görselleraşağıdaverilmiştir.

1

2

3

UV ışıması

✂ ✂T

A AT

Bu mekanizmanın işleyişi hangi seçenekte en iyi açıklanmıştır?

A) DışetkenlerDNA’nınyapısındahasaranedenolabilir.YanlışbağlanmanınbulunduğubölgekesilerekuzaklaştırılırveDNAilkhalinedöndürülerekmodifikasyongiderilmişolur.

B) BazınükleotitlerbirbirlerinehatalıbirşekildebağlandığındaDNA’damutasyonmeydanagelir.MutasyonanedenolanbazçiftiDNA’danuzaklaştırılarakyerinedoğruolanbazçiftigetirilir.

C) UVışınlarıbazlarınbirbirineyanlışbağlanmasınanedenolabilir.Meydanagelenhasar,bazımekanizmalarındevreyegirmesiyledüzeltilereknükleotitlerinuygunbirşekildeburayabağlanmasısağlanır.

D) UVışınlarıgibibazıdışetmenlernükleotitlerinyanlışeşleşmesinenedenolabilir.Bunükleotitlerlebirlikte12nükleotitDNA’danuzaklaştırılır.Ortayaçıkanboşlukdoldurulurvehasargiderilir.

13

5. Tilkilerüzerindearaştırmayapanbirgruparaştırmacı,üçtilkiyetakipcihazıtakıyor.Tilkileribelirlibirsüretakipedenaraş-tırmacılaraşağıdakiizlererastlıyorlar.

K tilkisinin ayak izleri

L tilkisinin ayak izleri

M tilkisinin ayak izleri

Özdeşzeminlerdekibuizlerikontrolederekşuüçsonucaulaşıyorlar:

• Herüçtilkinindeayakizlerininalanıeşittir.• Ktilkisininayakiziderinliği,Ltilkisininayakiziderinliğindenfazladır.• SağayağıincinmişolanMtilkisinin,buayağınınizderinliğivesayısısolayakizindendahaazdır.

Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

A) Tümtilkilerinzemineuyguladığıkuvvetaynıdır.

B) Mtilkisininayakizisayısıdahaazolduğuiçinyaptığıbasınçdadahaazdır.

C) Bütüntilkilerinayakizialanlarıeşitolduğundanzemineyaptıklarıbasınçdaeşittir.

D) KtilkisininkütlesiLtilkisinegöredahafazlaolduğundanzemineyaptığıbasınçdadahafazladır.

14

6. Biröğrenci,eşitbölmelereayrılmışK,L,M,NkaplarındansadeceKkabınıbirsıvıileağzınakadardolduruyor.

K kabı L kabı M kabı N kabı

Öğrenci,KkabındakisıvınınbirmiktarınıNkabınadöktüktensonraKveNkaplarınıntabanlarındakisıvıbasıncınıneşitolduğunutespitediyor.

Buişlemdensonraaşağıdakiadımlarısırasıylauyguluyor.

I. adım:KkabındakalansıvınınbirkısmıMkabınadökülünceMveNkaplarınıntabanlarındakisıvıbasınçlarıeşitoluyor.

II. adım:MkabındakisıvınıntamamıLkabınadökülüyor.

III. adım:Kkabındakalansıvının 53 ’iMkabınadökülüyor.

Buna göre kap tabanlarına etki eden sıvı basınçlarıyla ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi doğrudur?

A) I.adımdansonraKkabınıntabanındakisıvıbasıncı,II.adımdansonraLkabınıntabanındakisıvıbasıncınaeşitolur.

B) II.adımdansonraLkabınıntabanındakisıvıbasıncı,Nkabınıntabanındakisıvıbasıncınaeşitolur.

C) III.adımdansonraMkabınıntabanındakisıvıbasıncı,II.adımdansonraLkabınıntabanındakisıvıbasıncınaeşitolur.

D) TümadımlartamamlandıktansonraL,MveNkaplarınıntabanlarındakisıvıbasınçlarıbirbirineeşitolur.

15

7. Birkonuyuaraştırmakiçinaşağıdakideneyyapılıyor.

Beher

1. Aşama 2. Aşama

Esnek balon

Pipet

Plastik şişe

1. Aşama:İçi,renklisıvıiledoluplastikşişeninyantarafınabirdelikaçılarakburayapipetyerleştiriliyorvehiçbirdeğişiklikolmuyor.

2. Aşama:Şişirilmişesnekbalon,plastikşişeninağzınageçiriliyor.Birmüddetsonrabalonun içindekihavaazalırkenpipettendışarısıvıakışıoluyor.

Bu deneye göre,

I. Bardağasıvıakmasınınsebebi,gazınsıvıyabasınçuygulamasıdır.

II. Atmosferdebulunangazlar,temasettiğinesnelerebasınçuygular.

III.Sıvılarınderinliğiazaldıkçabulunduklarıkabıntabanınauyguladıklarıbasınçazalır.

çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

A)IveII. B)IveIII. C)IIveIII. D)I,IIveIII.

16

8. Biröğretmenüçkısımdanoluşanaşağıdakideneydüzeneğinihazırlamıştır.

Sülfürik asitçözeltisi

Erlenmayer

Bakır parçaları Soğuk su

Erlenmayer

Cam borular

Cam şişe

1. Kısım 2. Kısım 3. Kısım

Su

Budüzeneklerdegerçekleşenolaylaraşağıdakigibidir.

• 1.Kısım’dakierlenmayerdebulunansülfürikasit(H2SO4)çözeltisi,içerisineatılanbakırparçacıklarıiletepkimeyegirerekyenibirçözeltivekükürtdioksit(SO2)gazımeydanagetiriyor.

• 3.Kısım’dakisukaynatılıyorvebuharlaşmasısağlanıyor.

• Oluşankükürtdioksit(SO2)gazıilesubuharı,camboruiçerisindetepkimeyegiriyor.Tepkimesonrasımeydanagelenbileşik,soğuksuiçindebulunanerlenmayerdesıvıolarakbirikiyor.

Buna göre 2. Kısım’da gerçekleşen olay ve oluşan sıvı ile ilgili,

I. OluşansıvınınpHdeğeri7’denbüyüktür.

II. Atmosferiçerisindegerçekleşenbirolayaörnektir.

III.Birikensıvı,camiletepkimeyegirerekerlenmayeriaşındırır.

yorumlarından hangileri doğrudur?

A)YalnızI. B)YalnızII. C)IIveIII. D)I,IIveIII.

17

9. Yanma olayının devam edebilmesi için yanan maddenin oksijen gazı ile temasının devam etmesi gerekir. Bu temas kesi-lirse yanan maddenin oksijen ile yapmış olduğu kimyasal tepkime engellenerek yangın söndürülebilir.

Buolayıaraştırmakiçinyapılanbirdeneyinbasamaklarıvegözlemlenenolaylaraşağıdaverilmiştir.

1. Basamak:İçerisindesirkebulunankabakarbonatilaveediliyor.Kapiçe-risindeköpürmebaşlıyor.

2. Basamak: Kabın ağzı, gaz geçir-meyecekşekildehızlıcakapatılıyor.

3. Basamak: Beher içerisinde yan-maktaolanmumbelli bir süre sonrasönüyor.

Yapılan bu deneyde sonuç olarak aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) Tepkimesürecindeoluşanyeniürün,alevinoksijenletemasınıkesmiştir.

B) Karbonatvesirkeyioluşturanbağlarkırılmış,yeniatomlaroluşmuştur.

C) Köpükoluşumu,fizikseldeğişimsonucundameydanagelmiştir.

D) Oluşanköpük,kaptakimaddekütlesiniartırmıştır.

18

10. AşağıdakigörseldeinsanlardaCOVID-19hastalığınasebepolanSARS-CoV-2virüsününyapısıgösterilmiştir.

Yağ yapısındaki lipit zar, virüsün uzun süre yapısını korumasını sağlamaktadır.

Yüzeyinde bulunan diken proteinleriyle canlı hücrelerin yüzeyindeki almaçlara bağlanır.

İçte bulunan yönetici molekül ise virüsün bilgilerini taşır.

Lipit zar

Yönetici molekül

Diken protein yapı

✓

✓

✓

Bulaşıcılığınönlenmesiveazaltılmasıkonusundaalkolvesabunkullanılmasınıönerenbiliminsanlarınagörealkol;proteinyapılarıoluşturanbağlarıyıkıpyenibağlaryapar.Sabun,virüsükoruyanlipitzarınyapısınıoluşturanyağlarıçözerekzarınkoruyucuetkisiniyokeder.Böylecevirüsünkalıtsalyapısınıoluşturanyöneticimolekül,dışortamdahızlıcabozulur.

Buna göre,

I. Sabununlipitzaryapısındakiyağıçözerekparçalamasıfizikseldeğişimdir.

II. Dışortamdakalanyöneticimolekülünbozulmasıkimyasaldeğişimdir.

III.Alkolünproteinyapılardakibağlarıparçalamasıfizikseldeğişimdir.

çıkarımlarından hangileri doğrudur?

A)YalnızI. B)IveII. C)IIveIII. D)I,IIveIII.

19

CEVAP ANAHTARI

MATEMATİK

1.A

2.A

3.B

4.B

5.A

6.C

7.B

8.C

9.B

10.B

1.A

2.D

3.C

4.C

5.D

6.C

7.A

8.B

9.A

10.B

FEN BİLİMLERİ