Upload
others
View
15
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
NodMaes Dysgu – Sgiliau Iaith, Llythrennedd a Chyfathrebu
Fframwaith Llythrennedd a RhifeddLlinyn – YsgrifennuElfen – Trefnu syniadau a gwybodaethAgwedd – Ystyr, dibenion, darllenwyr
Tasg Ffocws‘Dewch, mae’n amser cyfansoddi cerdd’:
Mae digwyddiadau’r dydd yn ysbrydoli Mam-gu Iet-wen a’i ffrindiau i gyfansoddi cerdd am y llanast.
• cyfansoddi cerdd rydd, sef cerdd heb odlau, gan ddefnyddio digwyddiadau’r stori Llanast Llwyr! fel sbardun
• cyfrannu syniadau ar lafar er mwyn creu cerdd ddosbarth ar y cyd• ysgrifennu a threfnu syniadau a
defnyddio geirfa sy’n cynnwys enwau, berfau, ansoddeiriau, cyflythreniad ac odl syml wrth gyfansoddi cwpled fydd yn cyfoethogi’r gerdd rydd
• darllen a pherfformio’r gerdd gydag ystumiau priodol
Adnoddau Posib• fframweithiau fesul pennill• Taflen Cofnodi’r Gerdd Rydd• taflen arweiniad Syniadau
Colofn IaithYdych chi’n gwybod beth yw enw? Gair sy’n enwi rhywun, rhywle neu rhwybeth yw enw.Enwau yw’r gair am fwy nac un enw.
Ydych chi’n gwybod beth yw ansoddair?Gair sy’n disgrifio yw ansoddair.Ansoddeiriau yw’r enw ar fwy nac un ansoddair.
Ydych chi’n gwybod beth yw berf?Mae berf yn dangos pwy sy’n gwneud rhywbeth.Berfau yw’r enw ar fwy nac un berf.
Beth yw ystyr odl?Mae geiriau’n sy’n odli yn gorffen gyda’r un sain e.e. braf a haf.Ydych chi’n gallu meddwl am ddau air sy’n odli?Beth yw cymhariaeth?Dweud fod rhywbeth yn debyg i rywbeth arall yw cymhariaeth e.e. mor dawel â’r bedd.Ydych chi’n gallu meddwl am gymhariaeth?
Gweithgaredd 17
Llwybr LlythrenneddCyfansoddi cerdd rydd
Ailddefnyddiwch rolyn
cardfwrdd o ganol
papur cegin neu flwch
past dannedd i greu ac
arddangos eich cerddi.
Trowch y blwch i ddarllen
llinellau gwahanol y gerdd.
Nodyn Gwyrdd
Mam-gu Iet-wen
Beth am gofnodi’r gerdd gyda sialc ar iard yr ysgol a chreu darluniau o’r hyn sydd yn y penillion? Cofnodwch y gwaith gyda chamera ddigidol.
Antur NaturMam-gu Iet-wen
Ansoddeiriaubrafbyddarolgwyllthardd
hyfrydminiogswynolysgafn
Enwaublodyncaeaucarreg garddgwylanod
potelisachausbwrielymbarél
Berfauagorcanucasgluclywedcuddiodathlugorffen
gwaugweldgwisgomwynhausgrechianteimlotwtio
Llanast Llwyr!: Gweithgaredd 17 – Cyfansoddi Cerdd Rydd
Llan
ast
Llw
yr!:
Gw
eith
gare
dd 1
7 –
Cyfa
nsod
di C
erdd
Ryd
d
Yr ar
dd
Llan
ast
Llw
yr!:
Gw
eith
gare
dd 1
7 –
Cyfa
nsod
di C
erdd
Ryd
d
Y d
aith
Llan
ast
Llw
yr!:
Gw
eith
gare
dd 1
7 –
Cyfa
nsod
di C
erdd
Ryd
d
Darg
anfo
d y
llana
st
Llan
ast
Llw
yr!:
Gw
eith
gare
dd 1
7 –
Cyfa
nsod
di C
erdd
Ryd
d
Glanh
au’r ll
anas
t
Llan
ast
Llw
yr!:
Gw
eith
gare
dd 1
7 –
Cyfa
nsod
di C
erdd
Ryd
d
Diwed
dglo
Llanast Llwyr!: Gweithgaredd 17 – Cyfansoddi Cerdd Rydd
Taflen Cofnodi’r Gerdd Rydd
Y D
aith
Mam
-gu
Iet-w
en, O
wen
, O
lwen
a B
wgi
-bo
yn
pend
erfy
nu m
ynd
i gae
D
ôl-w
en i
wel
d y
blod
au
gwyl
lt.O
lwen
yn
rhed
eg i’
r bw
thyn
i nô
l cre
onau
i w
neud
llun
.O
wen
yn
synn
u eu
bod
nh
w’n
myn
d i D
dôl-w
en
eto.
Gŵ
yl C
alan
Mai
a d
athl
u de
chra
u’r
haf.
Mae
paw
b yn
cly
wed
sŵ
n sg
rech
ian
gwyl
anod
.M
ae B
wgi
-bo
yn c
uddo
’i gl
ustia
u.
Glanh
au’r ll
anas
tBr
anw
en, y
frân
wen
, yn
dod
â m
enig
.M
am-g
u Ie
t-wen
yn
teim
lo’n
ddi
galo
n oh
erw
ydd
y lla
nast
.Y
cyfa
n yn
frw
nt.
Pob
mat
h o
beth
au
min
iog
yn y
llan
ast.
Dim
sac
hau
ailg
ylch
u.D
efny
ddio
ym
baré
l fel
bin
ai
lgyl
chu
i dda
l y t
ryso
rau
plas
tig.
Ow
en y
n co
fnod
i sbw
riel.
Aild
defn
yddi
o po
teli
gwyd
r i g
reu
offe
ryn
cerd
d.Rh
osw
en y
n cy
rrae
dd
ac y
n da
rgan
fod
crafi
on
llysia
u m
ewn
bwce
d.Pa
wen
yn
dido
li’r
sbw
riel i
fw
ndel
i.Pr
ydw
en y
n gw
au r
hwyd
en
faw
r.Bw
gi-b
o a
Mam
-gu
Iet-w
en y
n go
lchi
’r tu
niau
bw
yd.
Gw
yn a
Gw
en y
n cy
rrae
dd c
ae D
ôl-w
en.
Yr Ard
dD
iwrn
od b
raf o
haf
.
Mam
-gu
Iet-w
en a
m fy
nd
alla
n am
dro
i’r
caea
u
hyfr
yd.
Olw
en a
c O
wen
yn
chw
arae
’r gê
m ‘G
wel
af i
gyda
’m ll
ygad
bac
h i..
.’
yn y
r ar
dd.
Chw
ilio
am fl
odau
.
Bwgi
-bo
yn d
od i’
r ar
dd
ac y
n de
fnyd
dio
cerr
ig
bach
gw
yn i
help
u O
wen
.
Mam
-gu
Iet-w
en y
n do
d
i’r a
rdd
yn c
anu
ei h
off
gân
‘O li
li w
en fa
ch...
’
Diwed
dglo
Gw
yn e
isiau
rho
i arw
ydd
maw
r i f
yny’
r flw
yddy
n
nesa
f: Ca
dwch
y d
dôl y
n da
clus
– e
wch
â’ch
sbw
riel
adre
f!Cl
udo’
r tr
ysor
au y
n ôl
i Ie
t-wen
.
Olw
en y
n da
ngos
llun
o g
ae D
ôl-w
erdd
i ba
wb.
Darg
anfod
y lla
nast
Clyw
ed s
ŵn
y gw
ylan
od.
Gw
ylan
od b
arus
yn
torr
i
sach
sbw
riel d
du.
Gw
eld
rhyw
beth
yn
dech
rau
gyda
‘S’
Sbw
riel!
Ych
a fi!
Y lle
yn
llana
st ll
wyr
!
Bwgi
-bo
yn c
uddi
o ei
lyga
id.
Clyw
ed s
ŵn
Paw
en, y
ci,
yn c
yfar
th.
Y gw
ylan
od y
n di
flann
u.
Def
nydd
iwch
gyd
a th
aflen
ni c
ofno
di p
enill
ion
unig
ol e
.e. Y
r A
rdd
Syn
iada
u
Llan
ast
Llw
yr!:
Gw
eith
gare
dd 1
7 –
Cyfa
nsod
di C
erdd
Ryd
d