Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    1/24

    2008

    D d d I u 6 d M w t D d d S d w 1 5 d M w t

    r h a g l e n y r y l

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    2/24

    03 g Wddoit Wcsm 200802

    Croeso i yl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    Twd g Wddoit Wcsm :

    Seydlwyd Gyl Wyddoniaeth Wrecsam yn 1998 er mwyn dathlu gwyddoniaeth. Dros y blynyddoeddmaer yl wedi croesawu llu o siaradwyr gan ddenu nier awr iawn o ymwelwyr.

    Bydd Gyl eleni yn rhedeg o ddydd Iau 6ed Mawrth hyd at ddydd Sadwrn 15ed Mawrth gydaGwychoniaeth (rhaglen drwyr dydd o weithgareddau ar gyer y teulu cyan) ar ddydd Sadwrn15ed Mawrth. Maer rhaglen o ddigwyddiadau yn cynnwys rhywbeth at ddant pawb gan gwmpasuamrywiaeth eang o syniadau a chysyniadau gwyddonol mewn sgyrsiau, lmiau, arddangosiadau acarddangoseydd. Yn ogystal r rhaglen gyhoeddus hon, bydd Gyl Wyddoniaeth Wrecsam heyd yncynnal digwyddiadau ar gyer ysgolion a busnesau.

    Am wy o anylion am holl ddigwyddiadau Gyl Wyddoniaeth Wrecsam ewch ir weanwww.wrexhams.com

    Gobeithio y gwnewch chi wynhau pori trwyr rhaglen ac edrychwn ymlaen at eich gweld yn y

    digwyddiadau. I archebu lleydd/tocynnau ar gyer y digwyddiadau gweler y manylion ar ddiweddpob un.

    Cystadleuaeth Cennin Pedr Gyl Wyddoniaeth Wrecsam

    I nodi deged pen-blwydd Gyl Wyddoniaeth Wrecsam eleni, mae NEWI a GylWyddoniaeth Wrecsam wedi dod ynghyd Goal Canser Marie Curie i seydlucystadleuaeth arbennig a ydd yn ysgogi pobl i eddwl yn greadigol am gennin Pedr.

    Goynnir ir cystadleuwyr ddenyddio eu dychymyg i greu cennin Pedr; gallai hyn od

    trwy dynnu neu baentio llun; gwneud gludwaith, model neu gerun neu hyd ynoed trwy wneud cacen. Dim ond eich dychymyg chi syn cyyngur posibiliadau.

    Bydd y ceisiadau yn cael eu dosbarthu ir pum categori beirniadaeth canlynol: ceisiadau unigol ganblant yn y categori oedran 6 ac iau; 7-11; 12-17; ac Oedolion 18+ a cheisiadau grp o unrhyw grpoedran neu grp oedran cymysg. Mae yna ddewis o wobrau gmau cyriadurol i bob enillyddcategori cais unigol a bydd y grp buddugol yn ennill gwerth 200 o docynnau Homebase.

    Bydd y ceisiadau i gyd yn cael eu harddangos yn gyhoeddus yn NEWI yn ystod yr yl a bydd yrenillwyr yn cael eu cyhoeddi yn Gwychoniaeth ar ddydd Sadwrn 15ed Mawrth. Mae pecynnaucystadlu ar gael trwy onio 01978 293473 neu trwy ebostio [email protected]. Y dyddiadcau ar gyer y ceisiadau yw dydd Gwener 29ain Chweror am 12 hanner dydd.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    3/24

    www.wxms.com

    Gyrar FonesigTanni Grey Thompson

    Dydd Iau 6ed Mawrth

    Hanodion DylunioSystemau, eu Rhoi arWaith, au Hoptimeiddio

    Dydd Gwener 7ed Mawrth

    Muicio Mu rmzTdd: Tco Ctbu neWI Quit acoustic Soud

    Svicsccw m 9.30m; diwddidtw ddd, neWI, Cmpws Ps Coc

    Fel rhan or yl mae adran TechnolegCyathrebu NEWI, ynghyd QualityAcoustic Sound Services wedi trenucwrs pedwar diwrnod ar hanodiondylunio systemau, eu rhoi ar waith auhoptimeiddio mewn perthynas sain.

    Bydd Mauricio Magu Ramrez,

    hyorddwr seminar llawn-amser cyntaMeyer Sound yn cywynor cwrs.Maen adnabyddus ar ddwy ochr yrIwerydd am ei gyoeth o arbenigeddtechnegol ai arddull hyorddiadoldiddorol. Cyn ei yra mewn peiriannegsain, enillodd radd mewn rheolaethgyriadurol ym Mecsico, ei wladrodorol. Ar l gweithio gyda sawl artista chwmni rhentu, e ddenyddiodd eibroadau i lunio rhaglen astudio argyer hyorddwyr proesiynol mewnatgynerthu sain. Yn 1992, seydlodd

    ysgol Dynamix School i hyorddimyyrwyr o Fecsico a De America.Mynychodd Ramrez ysgol SIM yn1993, a thair blynedd yn ddiweddarache gytunodd i agor ysgol Meyer Soundym Mecsico. Yn 1997, enwyd Ramrezyn gydlynydd ar gyer ymdrechaddysgol Meyer Sound Mecsico adwy ynedd yn ddiweddarach edderbyniodd dystysgri el HyorddwrSIM. Ar hyn o bryd y maen cynnalseminarau ledled Ewrop, Asia ac

    America Ladin.

    Maer cwrs am ddim ac mae croeso ibobl ynychur pedwar diwrnod llawnneu ddethol y sesiynau y maent yndymuno eu mynychu. Am anylionpellach ac i archebu lle oniwch JohnJones ar 07841 040273.

    Y Gweithdy Cymysgu

    Dydd Gwener 7ed Mawrth

    Tdd: ad gwddouCwo c ym, neWI7pm, Cmpws Ps Coc neWI

    Y Fonesig Tanni yw athletwraigParalympaidd wya adnabyddusPrydain, sydd wedi perormio ar leelryngwladol, mewn rasys yn amrywioo 100m ir marathon.Mae Tanni wedi derbyn nier oanrhydeddau a gwobrau mewncydnabyddiaeth oi champauParalympaidd ac ym maeschwaraeon, gan gynnwys OBE ynRhestr Anrhydeddau Blwyddyn

    Newydd y Mileniwm am eigwasanaethau i chwaraeon, achaodd ei hurddon Fonesig yn 2004.

    Bydd Tanni yn rhoi cip i ni oi bywydel athletwraig a pherson enwog ymmyd chwaraeon; gan ddenyddioei hanesion ai phroad personol igywyno neges ysbrydoledig or hyny gellir ei gyawni trwy ymroddiad aphenderyniad yn ogystal dawn.

    Bydd y digwyddiad yma yn lansio

    Gyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 15+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

    Buod Jos, M SoudlbotoisTdd: Tco Ctbu

    neWI Quit acoustic SoudSvics6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Maer Gweithdy Cymysgu yncanolbwyntio ar rl y peiriannyddcymysgu wrth gynhyrchu sain byw.Maer mynychwyr yn manteisio obroad helaeth Burord Jones oweithio gydag amrywiaeth anhygoelo genres nierus mewn seminar synmynd tu hwnt ir technegol i aterion

    artistig a gwleidyddol hyd yn oed.Traodir oer a dulliau cymysgu, tiwniosystemau, cymysgu mewn neuaddaucyngerdd, ymglymiad cynhyrchwyrrecordiau, cymysgu sain amgylchynol,cymysgu ar wahn, ond mae Jonesheyd yn mynd ir aael materioncyathrebu ac ymddiriedaeth rhwngyr artist ar peirannydd cymysgu arwleidyddiaeth syn gysylltiedig agunrhyw gynhyrchiad, yn amrywio odeithiau mawrion i ddigwyddiadaucororaethol a chynyrchiadau

    addoldai.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 15+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    4/24

    05 g Wddoit Wcsm 200804

    Y Fordd i Bonneville

    Simo evs, CwddwPii, JCB TsmissiosTdd: neWI

    6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Yn 2006 torrodd llilinwr Dieselmax JCBrecord cyymder y byd am gar olwyn-yredig peiriant diesel.Er mwyn deall pam yddaicynhyrchwyr peiriannau adeiladausydd wedi bod yn gweithredu ersdros 60 mlynedd eisiau gwneud y athbeth, mae angen i rywun ddeall JCByn gynta, ei hanes ar gwerthoedd ygwnaeth y sylaenydd eu meithrin yn

    y cwmni; gwerthoedd sydd wedi eiwneud yr hyn ydyw heddiw.Mae hanes datblygiad JCB o od yngwmni lled-ddi-nod i od y trydyddcynhyrchydd peiriannau adeiladumwya yn y byd yn ystod y cynodhwnnw, yn hanes o arloesi, rhagoriaethpeirianneg a phenderyniad dyal.Deilliodd Dieselmax or gwerthoeddhyn ac yn wir, roedd yn ddathliadohonynt. Yn 2008 bydd JCB

    Transmissions, adran awr o JCB, yndathlu ei ben-blwydd yn ddeg-ar-

    hugain ar sae Wrecsam. Y mae wedidatblygu o ddechrau yr un morddi-nod yn l yn y 1970au ir cyeustercynhyrchu trawsyriant ac echel saonrhyngwladol y mae heddiw, ganwasanaethur mwyari o gynnyrcholwynog JCB gyda llinellau gyriant;gan gynnwys datblygu llinell yriantDieselmax.Bydd y cywyniad yn mynd rgwrandawyr ar y daith hon oddarganod ac arloesi, a arweiniodd at

    greu Dieselmax.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 14+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Y Bydysawd Mewn 4D Goal Canser Marie Curie Gwasanaeth Nyrsioyng Ngogledd Cymru

    emm govs c aiso Ms,go Cs Mi CuiTdd: neWI

    7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Cywyniad yn disgrio gwaith GoalCanser Marie Curie yng NgogleddCymru. Bydd y sgwrs yn sn ameu hymroddiad i oal lliniarol yn ygymuned leol a galluogi cleion canseri gael dewis marw yn eu cartre euhunain. Yna bydd yn esbonior brosesgyeirio a gwaith y nyrsys ar mentraucodi arian syn cenogir ymgyrch yma.

    Noddir y cywyniad yma gan OalCanser Marie Curie.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 16+ oed.Digwyddiad am ddim. Iarchebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Gwener 7ed MawrthDydd Gwener 7ed MawrthDydd Gwener 7ed Mawrth

    D Cis BddiTdd: neWI7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Sioe sleidiau awr yw hon bler ydymyn gweld golygeydd sabwyntiol orsystem heulol, y sr, y Llwybr Llaethogar galaethau pell. Maer sgwrs wediudarlunio llawer o eelychiadaucyriadurol, a ddangosir el cyresio sleidiau. Maer cytserau yn cael eusymud trwy amser ac edrychir arnynto wahanol leoliadau anghysbell ynogystal. Mae rhai or rhain i lawr imag. 9 mewn priod liwiau, a rhai

    mewn stereo, wediu gweld trwyrgwydrau cochwyrdd a ddarperir. Maeein huwch-glwstwr o alaethau wediiarddangos yn yr un modd mewngalaeth-daith. Mae galaethau heydyn cael eu dryllio ynghyd mewneelychiad. Dangosir lensio disgyrcholac auniadau good-amser. Dawrsioe i ben gyda thaith gwirioneddolberthynolaidd ir seren eta CMa, ganddangos egwyriannau geometrig asymudiadau lliw, gyda theithio ymlaen-

    trwy-amser cyym.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 11+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    5/24

    www.wxms.com

    Gwyddoniaeth Cl

    g IstdTdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae Greg Isted yn rhedeg GmauOlympaidd Gwyddoniaeth GlannauMesswy bob blwyddyn, a dargedir ynbenna at Gynod Allweddol 3. Dymasgwrs/arddangosiad byw, hynodryngweithiol a blr ar adegau syddwedii anelu at bobl o bob oedransydd diddordeb mewn seg achemeg, trwy berormio arbroontymheredd isel gyda nitrogen hyliol.Cwmpasir tri phri aes: soledau,

    hyliau a nwyon; sut mae tymhereddyn eeithio ar nodweddiondenyddiau; ac adweithiau cemegol.

    Maer arbroon amrywiol yn cynnwysbalns hunan-chwythadwy; bananassyn rhewi, teiars beic a blodau (audryllio gyda morthwyl); denyddiotymereddau isel i gael gwm cnoioddi ar ddillad; gwneud cymylaurhew sychion (trwy ddenyddiodiocsid carbon soled); rhewi dilladaelodau or gynulleida e.e. teis;

    rwydro tuniau lm; coginio wymewn padell rio trwy ddenyddionitrogen hyliol; gwneud i bylbiaugolau gynnau a diodd trwyddenyddio tymereddau isel; rhewiteganau meddal; a rhewi papur 20.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch wideningaccess@newi.

    ac.uk neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

    Eaith Segurdod ar Ddarpar Iechyd ein Plant:Gwyddoniaeth ar Waith

    D Su To, d gwddou Cwo c ym,neWI Jot Mi, Co Bwdist Sio WcsmTdd: neWI

    7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Maen ymddangos nad oes diwrnod yn mynd heibio heb ir cyryngau sn am yrepidemig o ordewdra ai eaith ar iechyd a trwydd y genedl, ond a yw hyn ynachos pryder mewn gwirionedd? Bydd y ddarlith yma yn edrych ar y dystiolaethwyddonol y tu l i broblem gordewdra ac yn astudio rhai o achosion posibl yrepidemig. Yna byddwn yn datgelu astudiaeth newydd gyrous gan NEWI, ar y cyd Chyngor Bwrdeistre Sirol Wrecsam, a ydd yn ymchwilio i iechyd a trwydd plantyn Wrecsam.

    Byddwn yn esbonio sut y gellir denyddior canyddiadau hyn i wella iechyd a llesein plant. Bydd y ddarlith yma yn apelio nid yn unig at rieni a phlant hn, ond

    at arbenigwyr blynyddoedd cynnar, gweithwyr proesiynol ym maes iechydcyhoeddus, gwneuthurwyr polisi, ysgolion, datblygwyr chwaraeon a hamdden,gwasanaethau plant, addysgwyr gweithgareddau cororol ac iechyd, nyrsysmeddygeydd ac eraill syn delio gyda phlant a phobl ianc.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 16+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Dydd Gwener 7ed MawrthDydd Gwener 7ed Mawrth

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    6/24

    07 g Wddoit Wcsm 200806

    Hanodion DylunioSystemau, eu Rhoi arWaith, au Hoptimeiddio

    Dydd Sadwrn 8ed Mawrth

    Muicio Mu rmzTdd: Tco Ctbu neWI Quit acoustic Soud

    Svics ccw m 9.30m;diwddid tw ddd, neWI,Cmpws Ps Coc

    Am wy o wybodaeth gwelertudalen 3.

    Pam od Angen Fuglen Wyddonol Arnom?

    ad Sw, l Piso lpwTdd: neWI7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae angen gwyddoniaeth arnom in helpu ni i ddeall y byd ond oes angen uglenwyddonol. Mae llawer o bobl yn meddwl od gwyddonias yn ymwneud rhagweldy dyodol dyalu pa dechnolegau gwych ydd gennym ymhen can mlynedd neu gael gwyddoniaeth yn iawn. Cred eraill ein bod eisoes yn byw yn y byd y maegwyddonias yn ei ddisgrio pam od angen mwy ohoni arnom?

    Maer sgwrs darluniau yma yn awgrymu od uglen wyddonol yn wy o ordd ogysylltu breuddwydion a hunlleau a godir gan wyddoniaeth gyredol. Byddwn ynedrych ar enghreitiau o uglen wyddonol gynnar, ar modd y mae damcaniaethaugo iawn gwyddonwyr yn swnio el uglen wyddonol am od gwyddonwyr acawduron uglen wyddonol yn gweithio yn yr un ordd yn union creu trwy

    arbro er mwyn allosod o seylla. Mewn byd ble mae realiti el petain rhagori arreuddwydion mwya annhebygol awduron uglen wyddonol yr ydym yn carlamuir dyodol ar gyymder cynyddol: a oes angen uglen wyddonol arnom o hyd inhelpu ni i wneud synnwyr or cwbl?

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 14+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Dydd Gwener 7ed Mawrth

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    7/24

    www.wxms.com

    Byd Recordio, Sain Byw a Thu Hwnt

    Dydd Sadwrn 8ed Mawrth

    Jo PowTdd: Tco Ctbu neWI Quit acoustic Soud Svics7.30pm - 10.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Yn y cywyniad yma, bydd John Pellowe yn dilyn trywydd ei yra mewncerddoriaeth, recordio, sain byw a dylunio systemau sain. Bydd y cywyniad yncwmpasu dyddiau Mr Pellowe ar sta Decca Records yn Llundain hyd at ei rl mewnnier o recordiadau clasurol ai waith gydar diweddar Luciano Pavarotti ar Tri Tenor,ai swydd ddiweddara gyda Meyer Sound el Peiriannydd Ymgynghorol ar gyerpensaernaeth electroacwstig Constellation newydd y cwmni. Trwy gydol ei yralewyrchus, y mae wedi casglu proadau a sgiliau eithriadol ym maes perormio,recordio a sain byw syn meddu ar y gallu unigryw i bontio materion technegol acartistig ym meysydd recordio a byw el ei gilydd.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 15+ oed.

    Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Dydd Sul 9ed Mawrth

    Hanodion DylunioSystemau, eu Rhoi arWaith, au Hoptimeiddio

    Muicio Mu rmzTdd: Tco Ctbu neWI Quit acoustic Soud

    Svics ccw m 9.30m;diwddid tw ddd, neWI,Cmpws Ps Coc

    Am wy o wybodaeth gwelertudalen 3.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    8/24

    09 g Wddoit Wcsm 200808

    Dydd Llun 10edMawrth

    Dydd Llun 10edMawrth

    Dydd Llun 10edMawrth

    Tretadaeth Brymbo

    Dydd Sul 9ed Mawrth

    Tdd: Fowm TtdtWcsm3pm, Cod bi d i

    S gwit Du Bmbo m 2.45pm

    Ymweliad rhai o nodweddionhanesyddol Gwaith Dur Brymbo syndal i odoli, gan gynnwys y wrnaisa adeiladwyd pan sylaenodd JohnWilkinson y gwaith dur yn 1794. Byddcywyniadau yn dilyn gan y swyddogymchwil Colin Davies am hanesy sae; Peter Appleton am orestosilau or cynod Carbonieraidd(300m mlynedd yn l); a Jason Parry,

    peiriannydd y sae, am adennill y sae.Cynghorir gwisgo esgidiau addas.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 11+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    Teithiau o AmgylchColeg GarddwriaethCymru

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    Tdd: Co gddwitCmu10m 2pm, Co gddwit

    Cmu, lui, Si Fit

    Mae croeso i bawb gael taith oamgylch Coleg Garddwriaeth Cymruheddiw. Rhedir teithiau am 10am,11am, 12 hanner dydd, 1pm a 2pm.Gellir trenu tranidiaeth o NEWI i GolegGarddwriaeth Cymru, gadewch i niwybod os oes angen hyn arnoch.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch 01978 293473 neu [email protected]

    Hanodion DylunioSystemau, eu Rhoi arWaith, au Hoptimeiddio

    Muicio Mu rmzTdd: Tco Ctbu neWI Quit acoustic Soud

    Svics ccw m 9.30m;diwddid tw ddd, neWI,Cmpws Ps Coc

    Am wy o wybodaeth gwelertudalen 3.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    9/24

    www.wxms.com

    Synhwyrau Anieiliaid Eeithiau CynhesuByd-Eang ar GynhyrchuPlanhigion yng Nghymru

    Sus nicos, Co gddwitCmuTdd: Co gddwit Cmu

    12 ddd Co gddwitCmu, lui, Si Fit

    Mae newid hinsawdd wedi eeithioar y ordd yr ydym yn cynhyrchuplanhigion addurniadol a chnydaubwyd. Yr ydym eisoes yn gweldnewidiadau syn eeithio ar yramrywiaeth o rywogaethau y gallwneu tyu. Amcan y ddarlith yw amlygurordd y mae cynhyrchu cnydau bwydwedi newid mewn cymhariaeth

    actorau hinsoddol ac i ystyried yrywogaeth newydd o blanhigion ygallai od angen i ni eu tyu ar gyerarddangosa gardd.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 12+ oed. Gellirtrenu tranidiaeth o NEWI i GolegGarddwriaeth Cymru, gadewch i niwybod os oes angen hyn arnoch.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch 01978 293473 neu [email protected]

    Y Gwyddoniaeth tu l iHyorddi Anieiliaid

    a Wist, Cogddwit CmuTdd: Co gddwit Cmu

    2.15pm Co gddwit Cmu,lui, Si Fit

    Bydd y cywyniad yma yn cynnigcywyniad i ddeallusrwydd, dysg acymddygiad anieiliaid.

    Mae Angela Winstanley wedidatblygu cyrsiau hyorddi mewndulliau atgynerthu cadarnhaol argyer busnesau anieiliaid a bydd yndenyddio ei hymchwil anwl ir modd

    y mae anieiliaid yn dysgu er mwynesbonio ymddygiadau anieiliaid yn ysgwrs yma.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 13+ oed. Gellirtrenu tranidiaeth o NEWI i GolegGarddwriaeth Cymru, gadewch i niwybod os oes angen hyn arnoch.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch 01978 293473 neu [email protected]

    Dydd Llun 10ed Mawrth Dydd Llun 10ed Mawrth Dydd Llun 10ed Mawrth

    D robts,Co gddwit CmuTdd: Co gddwit Cmu

    10.30m, Co gddwit Cmu,lui, Si Fit

    Bydd y ddarlith/cywyniad yma ynedrych ar y modd y mae synhwyrauanieiliaid wedi esblygu er mwynaddasu ir amgylchedd y maerhywogaethau anieiliaid wedidatblygu ynddo. (Ble bo modd,denyddir anieiliaid byw o unedanieiliaid y coleg er mwyn arddangosrhai or addasiadau hyn).

    Mae rhai or cwestiynau a ydd yncael eu hateb yn cynnwys: pam odllygaid rhai anieiliaid ar aen y pen trabod eraill ar yr ochr? Beth yw organJacobson? Sut all cathod hela cystalyn y tywyllwch? Sut a pham od gangn synnwyr arogleuo cystal? Beth ywpwrpas wisgers?

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 13+ oed. Gellirtrenu tranidiaeth o NEWI i Goleg

    Garddwriaeth Cymru, gadewch i niwybod os oes angen hyn arnoch.Digwyddiad am ddim, i archebu lleoniwch 01978 293473 neu [email protected]

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    10/24

    11 g Wddoit Wcsm 200810

    Do Anhren a ywBywyd Gwyllt yn Wyllt?

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    D Pu evsTdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Maer ddarlith hon gan yr awdur ardarlledwr natur, Dr Paul Evans, ynedrych ar y gwerthoedd ar agweddautu l ir iaith a ddenyddir gennym iddisgrio a chan hynny i reoli, natur.Maen goyn y cwestiwn: a yw bywydgwyllt yn wyllt mewn gwirioneddneu a yw ein systemau o roi tren aranhren a cheisio cydbwysedd mewnnatur wedi ei ddo. Mewn byd synnewid yn gyym, ble a beth yw gwyllt

    erbyn hyn?

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 12+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    Sabwynt Planhigynor Byd

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    Ud Fot c ad Fotamudd MciioTdd: neWI

    6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    A ydych erioed wedi meddwl amgamu i esgidiau planhigyn? (Neu addylai hynny od yn wreiddiau?) Byddy sgwrs yma yn edrych ar sut bethyw bod yn blanhigyn. Dysgwch bethmaent yn ei wneud, gan gynnwys ystrategaethau rhyeddol a drwg yn amly maent yn eu denyddio i gystadlu agoroesi mewn byd cas. I gyd-ynd rsgwrs ceir enghreitiau o gasgliadau

    botanegol Amgueddar Byd, Lerpwl.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Datgelu Siarcod

    rc Pot,amudd Bd, lpwTdd: neWI

    6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Darganyddwch wy am yd tanorsiarcod. Dysgwch am y siarcod mwya,y lleia, y mwya peryglus ac am rai ouperthnasau agosa. Ond yn bwysicaoll darganyddwch pam eu bod mewncymaint o berygl a beth allwn ni eiwneud i helpu. Bydd yna gye i weldrhywaint or deunydd o gasgliad yramguedda a holi cwestiynau am ycreaduriaid anhygoel hyn.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    11/24

    www.wxms.com

    Yr YmennyddDwyieithog (neu pam naall Peiriannau GyeithuDros eu Crogi)

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    Dk J Smit, yso gwddouIcd Cddd, UWICTdd: neWI

    7pm Tciqust@neWI

    Bydd y gweithdy yma, synrhannol yn ddarlith ac yn rhannol-ryngweithiol yn esbonio pam odcyriaduron el arer yn ei chael hineithriadol o anodd cyeithu o uniaith ir llall, gan greu gwallau doniolyn eu hymdrech yn aml. Ar yr unpryd, bydd yn helpur rheiny sydd diddordeb yn yr ymennydd i ddeallcyriadura meddyliol ac ir rheiny

    sydd diddordeb mewn cyriaduraddeall yr ymennydd.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 12+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

    Gwyddoniaeth, Technoleg ar Oes Wybodaeth.Beth Nesa?

    Dydd Llun 10ed Mawrth

    D gi Ow, awv Soutios, gmdits gm FioTdd: neWI7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Yr ydym yn byw yn yr hyn y cyeirir ati yn aml el yr Oes Wybodaeth. Maer Oeshon yn olynydd i oesau eraill yn amrywio o Oes y Cerrig ir Oes Atomig ac Oes yGood oedd yn gymharol yrhoedlog. Maer sgwrs yma yn traod peth rhywaintor wyddoniaeth ar dechnoleg y maer Oes Wybodaeth yn seiliedig arnynt, gangynnwys cryptograeg a thechnoleg cwantwm. Yn ogystal, ceir enghreitiauo dechnolegau a rhagolygon wedi methu mewn Oesau a u. Codir matercynaliadwyedd yr Oes Wybodaeth o ran pwysau amgylcheddol cyredol ynghyd natur yr oes wyddonol a thechnolegol nesa.Noddir y ddarlith hon gan Adran Gogledd Cymru or Gymdeithas Gemeg Frenhinol.

    Maer digwyddiad hwn yn addas ar gyer oedolion a phlant 12+.Digwyddiad am ddim. I gadw lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    12/24

    13 g Wddoit Wcsm 200812

    Gwyddoniaeth, Tretadaeth a Chludiant:Y Gorennol ar Presennol yn Nyryn Dyrdwy

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    D Dvid gw, govo CosutcTdd: Co Bwdist Sio Wcsm6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae dyryn Dyrdwy rhwng Rhiwabon a Llangollen yn batrwm o systemaucludiant or oes-ddiwydiannol. Mae camlas Llangollen ar draphont ddr aurheilyrdd porthi ceyl-yredig yn enghrait o agwedd wreiddiol tuag at symudnwyddau a phobl yn ogystal ag at reoli prosiectau a denyddio denyddiauarloesol. Cydnabyddir yr A5 el un arall o weithiau mawr peiriannydd sil gorauPrydain. Mae Rheilordd adywiedig Llangollen yn dangos dyddiau diweddartechnoleg glasurol arall, se y rheilordd stm. Bydd y sgwrs yma gan Dr DavidGwyn, archeolegydd ac ymgynghorydd tretadaeth, yn traod y dewisiadautechnolegol ar penderyniadau gwyddonol sydd wrth wraidd y systemau hyn.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 14+ oed.

    Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    Technoleg Heulol Taith o Amgylch y Fatri

    Sp Muctui Compo UKTdd: Co Bwdist Sio

    Wcsm9.30m Sp MuctuiComp o UK, li, Wcsm

    Mae cwmni Sharp ManuacturingCompany o UK, sydd wedii leoliyn Llai, yn un o gynhyrchwyr paneliPhoto Voltaic Solar mwyar byd. Maercwmni yn cynnig cye i chi ddysgumwy am y dechnoleg gyrous ymaac yn eich gwahodd i sgwrs er,wedii dilyn gan daith o amgylch

    y atri. Gallwch heyd ymweld siop y atri, ble bydd amrywiaeth ogynnyrch Sharp ar werth.

    Maer digwyddiad yma yn addasar gyer oedolion a phlant dan oaloedolion.

    Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch Canolan Groeso Wrecsamar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    13/24

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    14/24

    15 g Wddoit Wcsm 200814

    Straeon Llwyddiant o Warchoda NaturGenedlaethol Fenn a Whixall

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    D Jo Dis, ntu edTdd: neWI, 7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Bydd y sioe sleidiau yma yn dathlu rhai or pethau gorau i ywyd gwyllt a phoblsydd wedi arwain at adnewyddu Gwarchoda Natur Genedlaethol Fenn, Whixall aBettiseld ger Wrecsam. Bydd yn cael ei rhoi gan reolwraig sae Natural England,Joan Daniels. Dros yr 16 mlynedd diwetha, ers iddynt gael eu harbed rhag cael eudia gan dorri mawn masnachol dwys, mae Natural England a Chyngor Cen GwladCymru wedi bod yn ader y Mwsoglau, se cyorgors ryngwladol-bwysig trydeddwya Prydain.

    Maer canlyniadau wedi bod yn ddramatig. Bydd sleidiau hardd yn cael eu dangosor Mwsoglau, planhigion ac anieiliaid gwirioneddol arbennig a u bron mynd iddiodiant, a bydd yr holl gyeoedd newydd i bawb eu gweld yn cael eu hegluro.Darperir lluniaeth am ddim yn ystod y sgwrs.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    Canhwyllau a Lampau y Gwyddoniaeth tu l iGreu Golau

    Jo rodw, Co ymcwi, adds hodditmw yi

    Tdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Bydd John Rodway yn dod agamrywiaeth o oer rhyedd gangynnwys cloc larwm, canhwyllbren,darn o ra elen, darn o bapur cegin,darn o weiren wedi plygu, pegiau atheilsen wen i ddweud hanes ynnia golau.

    Mae Canhwyllau a Lampau wedii

    anelu at ddisgyblion cynradd,eu teuluoedd au hathrawon.Maen denyddio arddangosiadau,modelau a pherormiadau iegluror modd y mae canhwyllaua lampau yn gweithio. Maencysylltu gwyddoniaeth, technolega hanes ac yn cywrdd materioncymdeithasol a chyrioldebau dros ymodd y denyddir ynni. Mae hiwmora chyranogiad y gynulleida ynelennau allweddol.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 7+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

    Sut Maer Ymennydd Dynol yn Creu ac Integreiddioyr Hyn yr Ydym yn ei Weld Gydar Hyn yr Ydym yn eiGlywed

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    D Jck lwis

    Tdd: neWI, 6.30pm Tciqust@neWI

    Dr Jack Lewis, niwrowyddonydd llawn egni a brwdrydedd sydd eisiau datgeludirgelion yr ymennydd dynol er mwyn addysgu a diddanu. Y mae newydd orencyd-gywyno cyres seicoleg gymdeithasol 20-rhan ar gyer BBC2 or enw PeopleWatchers. Cyn hyn yr oedd yn ymgynghorydd gwyddoniaeth (ac actor) ar raglenddogen wyddoniaeth 2-awr ar gyer Channel 4 a National Geographic yn disgriorprosesau biolegol syn digwydd Inside the Living Body o enedigaeth tan arwolaeth,a ddangoswyd yn Hydre 2007.

    Yn ystod ei PhD mewn niwrobioleg yng Ngholeg Priysgol Llundain, perormioddsawl arbraw sganio ymennydd MRI er mwyn deall ble yn yr ymennydd dynol y maerhyn yr ydym yn ei weld yn rhyngweithio gydar hyn yr ydym yn ei glywed i gynhyrchu

    amgyrediad amlsynhwyrol. Mae gan bob un ohonom ymennydd ond dim ondychydig ohonom sydd r syniad lleia or modd y maen cynhyrchur golygeydd yrydym yn eu gweld, y meddyliau yr ydym yn eu meddwl, y penderyniadau yr ydymyn eu gwneud ar emosiynau yr ydym yn eu teimlo. Erbyn hyn mae gan wyddoniaethyr atebion i lawer or dirgelion hyn a bydd y sgwrs yma yn datgelur cwbl.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    15/24

    www.wxms.com

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    D Cd S, gp Pom Todddw mw D (ymcwi), neWITdd: neWI, 7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Gellid dadlau mai dr ywr adnodd mwya gwerthawr ar y ddaear. Eto, yn eironig,y maen sylwedd syn cael ei gymryd yn ganiataol. Yr eiliad hon, mae yna liynauo bobl, anieiliaid a phlanhigion yn diodde o eeithiau prinder dr, tra ar yr unpryd, mewn lleydd eraill, mae yna orddenydd a gwastra diangen ohono. Dimond mater o amser ydyw cyn y bydd rhyeloedd mawrion yn cael eu brwydro drosddr. Maer themu byd-eang syn clymu dynoliaeth ynghyd mewn diwylliant,creydd a mynegiant idiomatig i gyd wediu cysylltu gan ddr.

    Bydd y sgwrs yma yn edrych ar ryeddodau dr, gan amlygu ei nodweddioncororol a chemegol, ei ymddygiad unigryw ai rl el toddydd byd-eang bron.Bydd yn sn yn anwl am ddosbarthiad dr, yn disgrior mathau o ddr synbodoli ac yn sn wrth basio am ei buro. Bydd cyranogiad dr mewn otosynthesis

    a chynhyrchu ynni, yn ogystal i bwysigrwydd hanodol i bob cell byw yn caeleu traod. Yn ola, edrychir ar ddarganyddiad dr mewn planedau pellennig atharddiadau tebygol yr hyli gwyrthiol hwn.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant 13+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978 293473 neu [email protected] neu cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Hanes Newid Hinsawdd

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    D h lmb, Ddd D Mik Ms, Ditddo Sdid Dddit

    gwddou D, PisoabstwtTdd: neWI7pm, S Si ews Pw,Wcsm

    Bydd y ddarlith yma yn edrych ar wdgwaddod llyn o ynhonnell y Nl Las,Llyn Tana yn Ethiopia ar modd y maehinsoddaur gorennol wedi eeithioar y boblogaeth ddynol. Fe yddheyd yn sn am y gwersi y gallwn eu

    dysgu ar modd y gallwn addasu argyer newid hinsawdd rhagweledig.Lluniaeth ar gael am bris bychan.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 12+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dr a.k.a Oxane, Ocsid Hydrogen, Asid Hydrocsig,Oxidane: Bywgraad o Hyli Sylaenol, MwyaBlaenllaw y Blaned

    Dydd Mawrth 11eg Mawrth

    adi Smit, Wiso Bowd DvopmtsTdd: Co Bwdist Sio Wcsm7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Bydd y sgwrs yma gan Adrian Smith, Uwch ReolwrAdeiladu gyda Wilson Bowden Developments yn disgriorcynllun datblygu yn Nl Yr Eryrod, gan gynnwys dulliauadeiladu, denydd ola ac unrhyw rwystrau ar modd ymaent wedi cael eu trechu.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar01978 293473 neu ebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar01978 292015.

    Adeiladu Dl Yr Eryrod, Wrecsam

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    16/24

    17 g Wddoit Wcsm 200816

    Sut Mae Cerddoriaethyn Siapior Ymennydd

    Dydd Mercher 12ed Mawrth

    Sioer Haul, Lleuada Daear

    Dydd Mercher 12ed Mawrth

    Jo rodw, Co ymcwi, adds hodditmw yi

    Tdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae llong ood newydd wthioymosodiad gan estroniaid or good ynl. Mae ei chroneydd ynni yn berygluso isel. Ble maen mynd i gael digon oynni iw haildrydanu? Maer atebiona roddir gan awduron gwyddoniasa gwyddonwyr/peirianwyr go iawnyn wahanol iawn yn aml. Dymarman esgyn ar gyer ymchwilio i ynni

    adnewyddadwy.

    Mae Sioer Haul, Lleuad aDaear yn denyddio modelau apherormiadau i esbonio o blemae ynni adnewyddadwy yn dodac yn amlinellur modd y gellir eiwastrodi. Sonnir am anteisionallweddol yr hyn a elwir yn ynnigwyrdd yma, ynghyd i rl mewnlleihau newid hinsawdd. Maencysylltu gwyddoniaeth, technoleg adaearyddiaeth gyda chyrioldebau a

    materion cymdeithasol mewn yrddsyn cynnwys hiwmor a chyranogiadmynych gan y gynulleida.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Mercher 12ed Mawrth

    Y Trap Llygod Anerthdal y Lygoden Winglyd

    ni Moo Itctiv eductio& Otwis edTdd: neWI

    6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Wedii ysbrydoli gan yr hysbysebdeledu Honda Cog ryeddol, gwyliwchac anogwch wrth i ni greu ersiwnar radda anerthol or gm wrddboblogaidd, Mousetrap. Bydd tm oblant syn cael eu haddysgu adre,gan ddenyddio dim ond sgrap adenyddiau wediu hailgylchu, yn caeleu herio i wastrodi grymoedd mudianti symudiad eaith domino urddasol

    er mwyn helpu i ddal ein llygodenwinglyd (ni ydd unrhyw greaduriaidyn cael eu hanau wrth wneud ygm yma!). Gobeithio y bydd hyn yneich ysbrydoli i gynllunio eich gmMousetrap eich hun ac ychwanegurbwrdd arddangos (darperir denydddarlunio).

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer cynulleida deuluol.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neu

    ebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    D a Wtso, yso BiowddouCdddTdd: neWI

    6.30pm Tciqust@neWI

    Bydd y ddarlith lluniau yma yn eglurosut mae synau cerddorol yn caeleu clywed gan y glust au dehongligan yr ymennydd. Bydd yn archwilioenomena traw peraith a thn-yddardod ac yn dangos pwysigrwyddclywed synau nad ydynt yna. Fe yddheyd yn datgelu a yw gwrando arMozart yn eich gwneud chin wydeallus mewn gwirionedd ac yn

    edrych ar y modd y mae cerddoriaethyn dylanwadu ar ein hemosiynau.Yn ola bydd yn ystyried y cwestiwnmwya dirgel un beth yw pwrpas eingallu i werthawrogi cerddoriaeth?

    Cenogir y cywyniad yma gan Wobr yBobl gan Ymddiriedolaeth Wellcome.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 12+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neu

    ebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    17/24

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    18/24

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    19/24

    www.wxms.com

    Technoleg Heulol Taith o Amgylch yFatri

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    Sp Muctui Compo UKTdd: Co Bwdist Sio

    Wcsm9.30m Sp MuctuiComp o UK, li, Wcsm

    Mae cwmni Sharp ManuacturingCompany o UK, sydd wedii leoliyn Llai, yn un o gynhyrchwyr paneliPhoto Voltaic Solar mwyar byd. Maercwmni yn cynnig cye i chi ddysgumwy am y dechnoleg gyrous ymaac yn eich gwahodd i sgwrs er, wediidilyn gan daith o amgylch y atri.

    Gallwch heyd ymweld siop y atri,ble bydd amrywiaeth o gynnyrchSharp ar werth.

    Maer digwyddiad yma yn addasar gyer oedolion a phlant dan oaloedolion.

    Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch Canolan Groeso Wrecsamar 01978 292015.

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    Gweithdy Helaam Asteroidau

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    D ad nwsm D Cis li,as ysoio Cdto mMiso Jo Moos lpw

    Tdd: neWI4.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Gweithdy ymarerol wedii anelu atunrhyw un sydd diddordeb mewnseryddiaeth ar bydysawd. Dymaeich cye i ddysgu sut i ddod o hydi asteroidau a hwyrach hyd yn oedddarganod un eich hun.

    Bydd y gweithdy yma yn denyddioarsylwadau a wnaed yn arbennig

    gan y telesgop Lerpwl drudawr ytelesgop robotig-llawn mwya yn ybydd, wedii leoli loedd o lltiroeddi wrdd ar ben mynydd yn YnysoeddCanara. Maer rhyngrwyd yn eingalluogi i ddenyddior telesgop o belli archwilior bydysawd mewn yrddnewydd cyrous. Bydd y gweithdyyma yn arbennig o ddenyddiol iathrawon a disgyblion syn astudiogwyddoniaeth a seg TGAU, ond maecroeso i bawb ymuno. Bydd athrawonheyd yn darganod sut i gorestru er

    mwyn denyddior adnodd di-dl ymayn y dosbarth. Nid oes angen unrhywwybodaeth na phroad blaenorol.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 10+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] Canolan Groeso Wrecsamar 01978 292015.

    Dementia Y Gorennol,y Presennol ar Dyodol

    D howd Ctt, Sicitddymoo hod ysbtMo Wxm

    Tdd: Tciqust@neWI7pm Tciqust@neWI

    Beth yw tarddiad Aechyd Alzheimera beth sydd gan y dyodol iwgynnig ir rheiny a eeithir ganyr aechyd? Bydd y ddarlith ymayn traod dementia ai hanes ynogystal chynnwys syniadau amdrin yr aechyd, maint y broblem abeth mae gweithwyr proesiynolmeddygol a chymdeithas yn

    gyredinol yn ei wneud am yraechyd.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 15+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    20/24

    21 g Wddoit Wcsm 200820

    Swyngyaredd Ocsigen

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    Mik Btm rob Js,Piso aod CmuTdd: neWI

    6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae Swyngyaredd Ocsigen ynymwneud holl nodweddion rhyedda rhyeddol atomau a molecwlau, ac unor molecwlau pwysica oll, se ocsigen.Disgwyliwch lawer o fachiadau achleciau wrth i ambell gymysgeddrwydrol gael eu creu a Mike a Ronyn eich cywyno i rai gwyddonwyror gorennol ac ail-greu rhai ouhymchwiliadau seiliedig ar ocsigen

    mewn yrdd anarerol.

    Bydd y sgwrs yn cynnwys digoneddo arbroon od ac annisgwyl, el sut iddod o hyd i genie mewn tepot; sut iwneud pst dannedd i eliant; denyddanarerol ar gyer malws melys; a sut iwneud tn o ddr.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 7+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neu

    ebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Deall Tylluanod

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    Pm Bouto, ymddiidotad godd CmuTdd: neWI

    6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Bydd y cywyniad yma yn rhoi cipolwgysgan or dylluan, yn cynnwys bioleg,ymddygiad, dosbarthiad a statws, ynogystal strategaeth cadwraeth. Bydddetholiad o dylluanod cymdeithasollloches dylluanod YmddiredolaethauAdar Gogledd Cymru, gan gynnwys uno dylluanod lleia adnabyddus y byd,se Tylluan Tengmalm, yr hon y maeei statws yn y gwyllt yn ansicr iawn,

    yn cael eu harddangos. Ar ddiweddy cywyniad, croesewir cwestiynau abydd gwesteion yn cael cye i gwrddr tylluanod.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 11+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    Lliw:Darlith Enghreitiol

    D K KitTdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    From whatever direction we approachthe study o lie, we cannot escape thephenomenon o colour (Sumner).

    Pam od lliw mor bwysig mewn natur?Beth yn union syn gyriol am liw?A oes unrhyw wahaniaeth rhwngglas adenydd glynnod byw a glasglas-yr-d? Pam od awyr machludyn goch? Sut all yr un rywogaethgemegol od yn gyriol am liw glaslys

    (denydd planhigyn) a phoror Tyriaidd(lliw aniail)? Sut mae lliw moron yngysylltiedig n gallu i weld? Beth syddgan ddail yr hydre, buchod cochcwta a melynwy yn gyredin? A ywrhuddemau a sarau yn ddim ondalwmina amhur? Gan mai astudiaetho adwethiau yw cemeg, sut allcemegydd elwa ar liw?

    Bydd y rhain a chwestiynau eraillyn cael eu hateb au darlunio gydasleidiau ac arddangosiadau (gan

    gynnwys cemoleuni, dynodyddpedwar-lliw a chloc ac adweithiaupendiliol syn digwydd yn naturiol).

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    21/24

    www.wxms.com

    Planedau Allheulol:Canllaw i Wylwyr

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    D ad nwsm, as ysoioCdto m Miso JoMoos lpw

    Tdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae chwilio am blanedau ynrhywbeth syn wastad wedi dal ydychymyg. Yn awr gyda mwy na250 planed yn cylchdroi o gwmpassr pellennig, yr ydym yn dechraudeall mwy am sut mae planedau asr yn cael eu uro hyd yn oedyn dysgu mwy am ein daear anhaul nin hunain. Ond sut mae dod

    o hyd ir planedau hyn? Beth syddgan y dyodol iw gynnig i helwyrallblanedol? A yw allblanedau ynbrin neun gyredin? Beth mae hyn igyd yn ei ddweud wrthym am ywydmewn rhannau eraill or bydysawd?Dewch draw i ddarganod yr atebion.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 10+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch wideningaccess@newi.

    ac.uk neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    Coetiroedd ar GyerIechyd a Lles

    Dydd Iau 13eg Mawrth

    az Wimot, Cod loTdd: neWI7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Pam od eich ysbryd yn codi wrth ichi gerdded trwy goedwig llawn oglychaur gog? A oes yna gysylltiad rhyw orennol hynaol yn y coed?Ai sn yr adar neu sip y dail synysganhau eich ysbryd? A all bodmewn coetiroedd ein gwneud niniachach a hapusach?

    Maer cywyniad yma yn egluro pamod coetiroedd yn arbennig o briodol

    wrth hyrwyddo gweithgaredd cororola lles emosiynol. Bydd enghreitiau orgwaith ysbrydoledig syn cael ei wneudmewn coedwigoedd ledled Cymru yncael eu harddangos.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 11+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Setiau Anadlu HanesCryno Dyodol y Swba

    Jms Pott, CmditsPii godd CmuTdd: neWI

    7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Sgwrs er am hanes a gweithrediadausetiau anadlu a pham od y dyodolyn wy dyledus iw hanes nag ybyddech yn ei ddisgwyl. Mae hwn yngywyniad annhechnegol sydd ynagored i bawb.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 15+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle

    oniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] neu cysylltwch ChanolanGroeso Wrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    22/24

    23 g Wddoit Wcsm 200822

    HudoliaethGwyddoniaeth

    Dydd Gwener 14eg Mawrth

    Hinsawdd a Leel y Mr

    Dydd Gwener 14eg Mawrth

    lbod eiioo PoudmTdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Bydd y sgwrs yma yn traod asesiadaudiweddar o newid hinsawdd achodiad leel y mr yn ogystal rymchwil a ymgymerwyd yn LabordyEigionegol Proudman am y pynciauhyn a chysylltiadau gydag ymchwyddstormydd a chylchrediad y mr.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 12+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle

    oniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Gwener 14eg Mawrth

    Rhyw, Pryed aThp Gludiog Drewllyd

    gm JosneWI7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Sut mae cael hwyl ar wyyn? A ywgwenyn ond yn grwnian? Parlez vousiaith morgrug? Os ydych wedi dyheuam allu siarad gyda phryed, dymaeich cye i ddysgu eu lingo. Heyd, aall eromenau eich galluogi i osgoiroment goyn iddi ddod allan eo chwithig? Paratowch eich hun ambroad trwynol eich bywyd.

    Noddir y digwyddiad yma gan

    Gymdeithas Frenhinol Cemeg,Ymddiriedolaeth y Gogledd Garllewin.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 10+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lleoniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

    To giftTdd: neWI6.30pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Mae Hudoliaeth Gwyddoniaeth yn sioesyn arddangos syniadau ymarerolsyml mewn gwyddoniaeth y gall plantroi cynnig arnynt eu hunain, naill aigydau rhieni neu gydau hathrawon.Mae Hudoliaeth Gwyddoniaeth ynbroad addysgol. Maer syniadauwediu cynllunio i annog datblygiadamrywiaeth o sgiliau.

    Amcan y sioe Hudoliaeth

    Gwyddoniaeth yw galluogi plant isylweddoli y gall gwyddoniaeth od ynhwyl. Er nad oes unrhyw hud yn caelei berormio yn y sioe, mae Tony yndenyddio ei broad yn y byd adloniant,ynghyd i broad el athro, i roicywyniad diyr ac addysgiadol. Bydd yplant yn gadael y sioe yn dyheu am roicynnig ar y syniadau a ddangosir.

    Maer digwyddiad yma yn addas argyer oedolion a phlant 5+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle

    oniwch NEWI ar 01978 293473 neuebostiwch [email protected] cysylltwch Chanolan GroesoWrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    23/24

    www.wxms.com

    Swyngyaredd Denyddiau

    Dydd Gwener 14eg Mawrth

    Stv am, Sow M liTdd: neWI7pm neWI, Cmpws Ps Coc

    Cero rhew yn y an ar lle, gwirau tywynnol hynodlachar, anweledigrwydd a llaid; ymunwch r cywynyddgwyddoniaeth Steve Allman wrth iddo wneud smonachgo iawn wrth archwilio denyddiau anhygoel. Cye i welddenyddiau newydd yn cael eu creu a disgrio cyrinach materyn y sioe deulu hwyliog, llawn arbroon yma.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion a phlant8+ oed.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978293473 neu ebostiwch [email protected] neu

    cysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar 01978 292015.

    Dydd Gwener 14eg Mawrth

    Gwychoniaeth

    Dydd Sadwrn 15ed Mawrth

    Tdd: neWIa o o 10m 4pm,Cmpws Ps Coc neWI

    Diwrnod llawn hwyl, creadigrwydd a syniadau gwyddonol ar gyer y teulu cyan gydag amrywiaetheang o sioeau gwyddonol ac arddangosion rhyngweithiol!

    Mae yna lawer o arddangosion newydd yn ogystal rhai or hen erynnau. Bydd y sioe wyddonolyn cynnwys y pynciau Syr Isaac Newton; Seryddiaeth; Golwg a Rhith; Arbroon Gwyddonol; Y Pla;y System Heulol, ar sioe ythol boblogaidd, y Sioe Swigod.

    Maer digwyddiad wedii noddi gan Gyngor Ymchwil y DU.

    Mae tocynnau yn 6 i oedolion, 4 i blant, tocynnau teuluol yn 15 a 3 y pen i grwpiau wediutrenu o 10+ oed o bobl. Tocynnau ar gael o Ganolan Groeso Wrecsam ar 01978 292015 a

    Techniquest@NEWI ar 01978 293400 neu el arall gellir eu prynu ar y diwrnod.

    Y Synnwyr Goruwchnaturiol:Tarddiad Credoau Hudol Oedolion

    y ato Buc hood, Co Dtbid DidoBst, Piso BstTdd: neWI

    7pm Tciqust@neWI

    Mae credoau goruwchnaturiol yn eithriadol o gyredinyn y gymdeithas gyoes sydd ohoni. Maer rhan wyao bobl yn credu od yna batrymau, grymoedd, egnon,ysbrydion a galluoedd syn herio esboniadau synhwyrol erbod y dystiolaeth ar gyer enomena or ath yn dal i odyn wan iawn. Pam od y rhan wya ohonom yn credu yn ygoruwchnaturiol? Ai oherwydd yr hyn y mae pobl eraill yn eiddweud wrthom? Edrychir ar sabwynt arall yn y an hyn.

    Mae credoau heyd yn deillio el rhan or prosesau rhesymau

    naturiol y cawsom ni i gyd eu geni gyda hwy. Bydd ysgwrs yma yn cynnig arddangosiadau or modd y mae einmeddyliau yn creu realiti ac yn uro sail credoau. Mae ganbob un ohonom eddwl sydd wedii gynllunio i ddeall y bydtrwy eddwl am ei strwythurau ai nodweddion anweledig.Weithiau mae hyn yn peri i ni dybio od yna ecanweithiauyn bresennol syn uro sail credoau goruwchnaturioloedolion yn nes ymlaen.

    Maer digwyddiad yma yn addas ar gyer oedolion.Digwyddiad am ddim. I archebu lle oniwch NEWI ar 01978293473 neu ebostiwch [email protected] neucysylltwch Chanolan Groeso Wrecsam ar 01978 292015.

  • 8/3/2019 Gwyl Wyddoniaeth Wrecsam 2008

    24/24

    Digwyddiadau i Fusnesi

    Mae Cyngor Bwrdeistre Sirol Wrecsam yn trenuamrywiaeth o ddigwyddiadau yn ystod GylWyddoniaeth Wrecsam.

    Wt d i ws, m pciu cws:

    Tu t Ddim Cbo

    Maer ynni a ddenyddir i gynhesu, goleuo a rhedeg eincartre yn cyri am 27% o holl darthiadau carbon y DU.Er mwyn ein helpu i daclo hyn, maer Llywodraeth wedicynnig y dylai pob cartre newydd beidio denyddiocarbon o gwbl, neu o leia ddenyddio technolegau carbonisel neu sero. Os ydych yn gysylltiedig mewn unrhyw orddo gwbl r busnes adeiladu ac angen gwybod mwy amyr hyn a olygir gan ddim carbon, maer gweithdy yma ynanelu i roi atebion a datrysiadau.

    F hoc od Oi

    Dyma gye unigryw i dywyr ddysgu am anteision acananteision mynd yn organig. Mae ein siaradwyr yncynrychioli mudiadau syn cynnig cyngor a chenogaeth,stora genedlaethol syn prynu ac yn hyrwyddo syniadauam gynnyrch organig yn rwd. Bydd yna heyd gye i asucynnyrch organig wedii goginion res.

    Toi ic wst bwd wdd

    Wedii anelu at usnesau o ewn y diwydiant arlwyo/lletygarwch.

    Cddd Fddo

    Wedii hanelu at y diwydiant meddygol.

    am w o io m diwddidu wc iwww.wxms.com u cstwc K rickd,Cddd Tm Diwddidu, Co Bwdist SioWcsm 01978 292536 u [email protected]

    Digwyddiadau ar gyer Ysgolion

    M g Wddoit Wcsm witdu i soio s c i tu i coi goI, Tciqust@neWI godd Cmu godd

    Ddwi. Bdd mwit o ddiwddiduwdiu u bodo t wpiu soio cddu uwcdd.

    r ysoio Cdd10 - 18 Mwt 2008

    Bydd y rhaglen wyddoniaeth ar gyer ysgolion cynraddyn un cyan gwbl allanol, gydar cywyniadau yn cael eucynnal yn yr ysgolion. Bydd yn cyrraeddy chwe sir ledledGogledd Cymru.

    Mae gan bob digwyddiad sesiwn ymarerol ac yn amrywioo ran hyd o awr i hanner diwrnod. Maer sesiynau yn anelui ddatblygu ac ysgogi diddordeb mewn gwyddoniaeth.Maer Cwricwlwm Cenedlaethol ar gyer Gwyddoniaeth,

    Technoleg a Mathemateg yn rhan annatod or cywyniadaugan wneud y sesiynau hyn yn berthnasol ir pynciaugwyddoniaeth a astudir. Mae rhai or sesiynau ar gael yncynnwys Hydroynni, Gwyddor Fotograaeth, Magnetedda Bwystlod Symudol.

    r ysoio Uwcdd3 - 14 Mwt 2008

    Gall llawer or digwyddiadau sydd ar gael yn yr rhaglenysgolion uwchradd gael eu cyenwi yn yr ysgol neu mewnlleoliadau el Techniquest@NEWI. Maer sesiynau sydd argael yn cynnwys Archwilio Geogemegol, Gweithdai Laser

    Techniwm Optig, Traodwch: gweithdai DNA a Dr Cymru.

    Cmot io i soio cdd cuwcdd sdd i soio d twgodd Cmu godd Ddwi.

    M mw o io m witddu sdd i soio iw c www.wxms.com

    ymwdid

    Tra bod Gyl Wyddoniaeth Wrecsam wedi gwneud pob ymdrech i sicrhau od y wybodaeth a geir ar y tudalennau hyn yngywir, dymunar yl bwysleisio od y cynnwys yn gallu newid yn l y galw. Pennir ystaelloedd penodol ar gyer y digwyddiadauyn nes at yr amser a bydd ymwelwyr yn cael eu hysbysu wrth gyrraedd lleoliad y digwyddiad.

    Nid ydym yn derbyn cyrioldeb am unrhyw wallau, camddisgriad nag am unrhyw newidiadau dilynol a allai od ynangenrheidiol. Cyrioldeb yr ymwelwyr yw gwirio cywirdeb eithiau perthnasol gyda Threnwyr yr yl cyn mentro i unrhywymrwymiad syn seiliedig arnynt.