Το να έχεις κοινωνική ενσυναίσθηση σημαίνει:

- Ενθαρρύνεις τον άλλο να εκφράσει τις σκέψεις και τα

συναισθήματά του.

- Δεν τον διακόπτεις.

- Τον αφήνεις τους να ολοκληρώσει αυτά που έχει να πει.

- Αναγνωρίζεις τα συναίσθηματά του.

- Δεν κρίνεις τον άλλο.

- Ρωτάς αν χρειάζεται βοήθεια.

- Αναγνωρίστε τι λέει.

- Βάζεις τον εαυτό σου στα παπούτσια του άλλου.

Βάζοντας τον εαυτό σου στα παπούτσια του άλλου.

Η ενσυναίσθηση συνδέεται με την καλοσύνη. Και οι δύο έννοιες

αφορούν το να λαμβάνεις υπόψη το άλλο άτομο, να το σέβεσαι και να το

βοηθάς.

Υπάρχουν παιδιά που θα έρθουν με παράπονα ή κατηγορίες για άλλα

παιδιά.

“Βάζοντας τον εαυτό μου στα παπούτσια του άλλου”.

Η Μαρία μπαίνει στην τάξη και λέει στη Νιόβη:

“Νιώθω ότι με αποφεύγεις. Δεν παίζεις μαζί μου “

Η Νιόβη έχει δύο επιλογές. Μπορεί είτε να αρνηθεί είτε να ζητήσει

διευκρινίσεις.

“Τι εννοείς τη Μαρία; Μπορείς να εξηγήσεις?”

“Μην προσποιείσαι ότι δεν ξέρεις. Χθες παίζατε με τη Νίκη και την

Αλίκη και δεν μου είπατε να έρθω μαζί σας ».

Η Νιόβη θα μπορούσε να αρχίσει να αντιτίθεται, ωστόσο, λέει:

“Απολογούμαι αν έκανα αυτό που λες Μαρία. Λοιπόν αυτό που λες είναι

ότι ήσουν μόνη όλη μέρα χθες; Δεν το είχα καταλάβει. ” Κάνει μια μικρή

παύση αναμένοντας  τη Μαρία να συνεχίσει τις σκέψεις της.

“Λοιπόν, ναι, υποθέτω ότι δεν το συνειδητοποίησες, αλλά ήμουν όλη

μέρα μόνη …”

“Μπορούμε να παίξουμε σήμερα!” Απαντά η Νιόβη . “Ναι, υποθέτω ότι

μπορούμε”, απαντά η Μαρία

“Και πάλι λυπάμαι Μαρία”. (Το να είσαι ενσυναίσθητος απαιτεί από τη

Νιόβη να θέσει στην άκρη το εγώ της).

Ας δούμε ένα άλλο παράδειγμα

Η Μαρία είναι ένα δύσκολο παιδί και φαίνεται να απογοητεύεται εύκολα

με τις φίλες της και αυτό είναι δύσκολο και για τα υπόλοιπα κορίτσια.

Αυτή είναι μια ακόμη μέρα που η Μαρία αισθάνεται άσχημα και δεν

θέλει να μιλάει ή να παίζει. Απλώς κάθεται λυπημένη στην καρέκλα της.

Η Κατερίνα την πλησιάζει. “Συμβαίνει κάτι Μαρία;”

“Όχι, είναι εντάξει” απαντά η Μαρία. Η Κατερίνα μένει εκεί. “Δεν

φαίνεσαι καλά και αυτό με κάνει να αισθάνομαι άσχημα. Υπάρχει

κάποιος τρόπος που μπορώ να βοηθήσω; ”

Σε πολλές περιπτώσεις, παιδιά όπως η Μαρία θα εξακολουθούν να

επιθυμούν να μείνουν σιωπηλά. Αυτό σημαίνει ότι η Μαρία δεν θέλει να

εκφράσει τον εαυτό της. Απλώς χρειάζεται χρόνο. Ωστόσο, ας

υποθέσουμε ότι θέλει να εκφράσει τα συναισθήματά της.

“Νιώθω ότι εσύ και η Νιόβη με παραμελείτε. Παίζεις πάντα μαζί της και

δίνεις περισσότερη προσοχή σε αυτήν ».

Η Κατερίνα θα μπορούσε να πάρει αμυντική στάση, αλλά επιλέγει να

κατανοήσει την Μαρία. “Λυπάμαι που αισθάνεσαι πως σε παραμελούμε.

Γιατί το λες αυτό?”

“Αυτή την εβδομάδα έπαιξες περισσότερες ώρες με τη Νιόβη”.

Η αλήθεια είναι ότι η Κατερίνα είχε προσκαλέσει την Μαρία πολλές

φορές να παίξει αλλά αρνήθηκε.

“Μαρία, σου είπαμε πολλές φορές να έρθεις να παίξεις μαζί μας και εσύ

αρνήθηκες. Γιατί; “

«Σου είπα, αισθάνομαι ότι δεν με θέλετε».

“Άρα δε θέλεις επειδή νιώθεις ότι εμείς δεν σε θέλουμε.” Παρατηρήστε

ότι η Κατερίνα δεν αντιτίθεται, δεν ζητάει περισσότερα, αναγνωρίζει

αυτό που λέει η Μαρία .

“Ναι, κάθε διάλειμμα βγαίνεις και συναντάς την Νιόβη εγώ πρέπει να

σας ψάξω. Δεν με περιμένεις ». Η Κατερίνα δεν διακόπτει. Περιμένει τη

Μαρία να πει περισσότερα. Η Μαρία χρειάζεται να εκφράσει τα

συναισθήματά της. “Και όταν θέλω να παίξω ένα συγκεκριμένο παιχνίδι,

δεν σας αρέσει και παίζετε άλλο.”

Παρόλο που αυτό δεν είναι απολύτως αληθές, η Κατερίνα αποφεύγει να

την διακόψει. “Βλέπω τι εννοείς. Νιώθεις ότι δεν παίζουμε τα παιχνίδια

που θέλεις “, απαντά σκεπτική. Περιμένει τη Μαρία να πει περισσότερα.

Η Μαρία απαντά με ένα απλό: “Υποθέτω … δεν είμαι σίγουρη”.

Φαίνεται ότι η Μαρία έχει πλέον μεταφερθεί σε ένα αναστοχαστικό

τρόπο σκέψης. Η Κατερίνα δεν είναι αμυντική, γι ‘αυτό επιτρέπει στη

Μαρία να χαμηλώσει την άμυνα της. Δεν συνεχίζει να μιλάει.

Η Κατερίνα ρωτάει: “Τι μπορούμε να κάνουμε γι ‘αυτό; Δεν μου αρέσει

να σε βλέπω να λυπάσαι. “

Η Μαρία αισθάνεται ήδη καλύτερα επειδή δεν έχει δεχθεί κριτική από

την Κατερίνα. Η Κατερίνα θέλει να είναι φίλη με τη Μαρίας παρά τις

διαφορές τους και αυτό μπορεί να γίνει αντιληπτό από τη Μαρία.

“Νιώθω άσχημα γι’ αυτό. Μερικές φορές συμβαίνει και σε ‘μένα », λέει

η Κατερίνα. Η Μαρία αισθάνεται ήδη καλύτερα.

“Ξέρεις, νομίζω ότι το πρόβλημα είναι ότι αργείς να έρθεις το πρωί και γι

‘αυτό ξεκινώ να παίζω με τη Κατερίνα”. “Ναι, η αλήθεια είναι ότι αυτό

δεν το έχω σκεφτεί” απαντά η Μαρία.

Για να αποφευχθούν νέες συγκρούσεις, φαίνεται ότι τα κορίτσια πρέπει

να αποφασίσουν ποια παιχνίδια θα παίξουν. Μια καλή λύση θα ήταν το

πέτρα- ψαλίδι-χαρτί. Μια άλλη λύση θα ήταν να αποφασίσουν για ένα

πρόγραμμα όπου κάθε κορίτσι θα έχει τη δική του ημέρα για να

αποφασίσει τι παιχνίδι θα παίξουν.

Ψυχολογική αγκαλιά

Η καλύτερη φράση που θα μπορούσε να περιγράψει την ενσυναίσθηση

είναι “ψυχολογική αγκαλιά”

Δεν πρόκειται για το ποια λόγια πρέπει να χρησιμοποιήσετε για να

απαντήσετε, αλλά για να ακούσετε προσεκτικά τον άλλο, να του

επιτρέψετε να μιλήσει.

Η συζήτηση που ακλουθεί είναι φανταστική. Αναλύεται ο πιο κάτω

διάλογος για  να καταλάβουμε τι σημαίνει να δείχνεις κατανόηση.

Ο Θωμάς και ο Νικόλας είναι φίλοι.

Ο Νικόλας θα πάει διακοπές με τους γονείς του και ανυπομονεί να πει

στον φίλο του Θωμά για αυτό.

Όταν συναντιούνται, ο Θωμάς φαίνεται ότι έχει κάτι πολύ σημαντικό να

πει. Αρχίζει να μιλάει λέγοντας: Θυμάσαι όταν σου είπα ότι η μητέρα

μου ήταν άρρωστη τελευταία;

“Ναι”.

“Λοιπόν, φαίνεται ότι είναι έγκυος!”

“Ουάου! Αυτά είναι εξαιρετικά νέα », απάντησε ο Νικ.

“Ναι, τελικά θα έχω ένα αδελφάκι. Δεν ξέρω ακόμα αν είναι αδελφή ή

αδελφός. Ελπίζω να είναι αγόρι για να μπορούμε να παίζουμε ».

Ο Νικόλας συνειδητοποιεί ότι κάτι ενοχλεί τον Θωμά. Αποφασίζει ότι

είναι καλύτερο να αφήσει τα νέα των διακοπών για αργότερα, αν και

είναι αρκετά ενθουσιασμένος γι ‘αυτό. “Είσαι εντάξει με τα νέα;”

ρώτησε ο Νικόλας.

“Λοιπόν, δεν είμαι σίγουρος … φοβάμαι ότι τα πράγματα μπορεί να

αλλάξουν μεταξύ εμένα και τους γονείς μου. Ήμουν το μόνο παιδί μέχρι

τώρα”. Ο Νικόλας απαντά” Καταλαβαίνω ότι αισθάνεσαι άγχος επειδή οι

γονείς σου θα αποκτήσουν ένα νέο παιδί “

“Ναι, έτσι νιώθω.”

“Μίλησες με τους γονείς σου;”

“Η μαμά λέει ότι θα με αγαπάει πάντα και ότι γι ‘αυτό δεν πρέπει να

ανησυχώ. Είμαι επίσης ενθουσιασμένος που έχω ένα αδελφάκι επιτέλους.

Ελπίζω ότι είναι ένα αγόρι, ώστε να μπορώ να παίζω μαζί του

ποδόσφαιρο! “

” Όπως και να ‘χει, είτε αγόρι  είτε κορίτσι, είναι υπέροχο νέο ότι θα

έχετε ένα αδελφό “, απαντά ο Νικόλας. Ο Νικόλας περιμένει λίγο για να

βεβαιωθεί ότι ο Τόμας τελείωσε.

Ο Θωμάς φαίνεται ικανοποιημένος που μπόρεσε να πει τις σκέψεις του.

Ο Νικόλας φαίνεται έτοιμος τώρα να πει τα νέα του στον Θωμά.

Παρατηρήστε πώς ο Νικόλας δεν διέκοψε, μόνο αναγνώρισε όσα είπε ο

Θωμάς κι έκανε μια ερώτηση για διευκρίνιση. Περίμενε επίσης τον Θωμά

να εκφράσει τις σκέψεις του πριν προχωρήσει.

 Όπως μπορεί να έχετε παρατηρήσει, τα παραπάνω σενάρια δείχνουν

πόσο ιδανικό θα ήταν ένα παιδί να ανταποκριθεί. Ούτε οι ενήλικες

βρίσκουν εύκολο να ανταποκριθούν με ενσυναίσθηση. Η ανάλυση των

διαλόγων όπου χρησιμοποιείται η ενσυναίσθηση μπορεί να βοηθήσει τα

παιδιά και τους ενήλικες να προσπαθούν να ακούνε τον συνομιλητή τους

και να κατανοήσουν την κατάστασή του.