Mụclục

PHẦNMỘT§1.Dảiđángầmdiđộng§2.Tánthànhvàphảnđối§3.Xintùygiáosư§4.NedLand§5.Mayrủi§6.Mởhếttốclực§7.Concávoikhôngbiếtthuộcloạinào§8.Mobilisinmobile§9.NedLandnổikhùng§10.Ngườichủcủabiểncả§11.TàuNautilus§12.Tấtcảđềuchạybằngđiện!§13.Vàiconsố§14.Dòng“SôngĐen”§15.Giấymời§16.Dạochơidướiđáybiển§17.Khurừngdướibiển§18.BốnngàndặmdướiTháiBìnhDương§19.Vanikoro§20.EobiểnTorrès§21.Mấyngàytrênđảo§22.TiếngsétcủathuyềntrưởngNemo§23.Cơnngủkhôngthểgiảithíchđược§24.Vươngquốcsanhô

PHẦNHAI§1.ẤnĐộDương§2.MộtđềnghịmớicủathuyềntrưởngNemo§3.Viênngọcgiámườitriệu§4.BiểnĐỏ§5.ĐườngngầmArabia§6.QuầnđảoHyLạp§7.BốnmươitámgiờquaĐịaTrungHải§8.VũngbiểnVigo§9.Mộtlụcđịađãbiếnmất§10.Mỏthanngầmdướibiển§11.BiểnSargasses§12.Cánhàtángvàcávoi

§13.Bănggiámênhmông§14.NamCực§15.Mộttrởngạingẫunhiênhaymộttrườnghợprủiro§16.Thiếukhôngkhí§17.TừmũiHornđếnAmazon§18.Bạchtuộc§19.DòngbiểnGulfStream§20.Ởđộvĩ47°24’vàđộkinh17°28’§21.Nghĩađịakhổnglồ§22.NhữnglờicuốicùngcủathuyềntrưởngNemo§23.Kếtluận

PHẦNMỘT

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

N

Chương1Dảiđángầmdiđộng

ăm1866đượcđánhdấubằngmộtsựkiệnkỳlạ,mộthiệntượngkhôngđượcgiảithíchvàkhôngthểgiảithíchnổimà

chắc chưa ai quên. Những lời đồn đại về hiện tượng bí hiểm đóchẳng những làm nhân dân các thành phố cảng và các lục địaxônxao,màcòngâyhoangmanglớntrongđámthủythủ.Cánhlái buôn, chủ tàu, thuyền trưởng ở châu Âu và châu Mỹ, các sĩquanhảiquâncácnước,vàsauđónhiềuchínhphủởcảhaichâuđềuhếtsứclolắngvềsựkiệnnày.

Số là thời gian gần đây, nhiều tàu buôn đi biển thường gặpmộtvậthìnhthoidàiđôikhisánglấplánh,vượtxacávoivềkíchthướcvàtốcđộdichuyển.

Những lời ghi trong nhật ký của các con tàu đó giống nhaumột cách lạ lùng về sự miêu tả hình dáng bên ngoài, về tốc độghê gớm và sức mạnh của vật đó, cũng như về thái độ đặc biệtcủanó.Nếuđólàmộtloạicávoithìtheosựmiêutả,nólớnhơntất cả những con cá voi đã được khoa học biết đến. Không mộtnhàkhoahọcnàocóthểtinđượchiệntượngkỳlạnàynếukhôngđượcnhìnthấynótậnmắt.

Nếu bỏ qua những sự đánh giá quá dè dặt cho rằng con quáivậtkhôngdàiquásáumươimétvàgạtđinhữnglờithổiphồngquáđángmiêutảnónhưmộtconvậtkhổnglồrộngmộthảilý[1],dài ba hải lý, thì ta vẫn phải thừa nhận rằng quái vật, nếu cóthật,nhấtđịnhvượtquánhữngkíchthướcđãđượccácnhàđộng

vậthọcghinhận.

Conngườivốncảtinnhữngđiềuhuyềnhoặc,nêntacũngdễhiểurằnghiệntượngkỳlạnàyđãlàmhọxaoxuyếnthếnào.Mộtsốngườiđãtìmcáchxếptấtcảcáccâuchuyệnđóvàomộtloạibịađặthãohuyền,nhưngvôích!Convậtkiavẫntồntại,điềuđókhôngcònnghingờgìnữa.

Ngày20tháng7năm1866,chiếctàuGovernorHigginsoncủaCôngtytàubiểnCalcuttavàBurnachđãgặpmộtvậtnổikhổnglồ cách bờ biển phía đông Úc năm hải lý. Thoạt tiên, thuyềntrưởngBakerđinhninhrằngmìnhpháthiệnramộtdảiđángầmchưa được ghi trên bản đồ. Ông ta vừa bắt đầu xác định toạ độcủadảiđá,thìtừtronglòngcáikhốimàuđenấybỗngvọtlênhaicột nước cao hơn bốn mươi mét. Vì sao vậy? Đó là một dải đámạch nước ngầm? Hay đó chỉ là một động vật có vú sống dướibiểnphunkhôngkhítừmũiralàmvọtlênnhữngluồngnước?

Ngày23tháng7nămđó,tàuCristobalColoncủaCôngtytàubiển Đông Ấn lại thấy hiện tượng này ở vùng biển Thái BìnhDương. Xưa nay đâu có chuyện cá voi bơi với tốc độ lạ thườngnhưvậy?Chỉtrongbangàymàhaichiếctàugặpnóởhaiđiểmcáchnhautrênbảytrămdặm[2].

Mười lăm ngày sau, cách nơi nói trên hai ngàn dặm, tàuHelvetiacủaCôngtytàubiểnQuốcgiavàtàuShannoncủaCôngtyRoyalMailtrênđườngđigiữachâuMỹvàchâuÂugặpnhauởĐại Tây Dương, đã phát hiện ra quái vật ở 42,15 độ vĩ bắc và60,35 độ kinh về phía tây kinh tuyến Greenwich. Hai tàu cùngquansátvàxácđịnhđượcbằngmắt,làconvậtcóvú,dàiítnhấthơn một trăm mét. Họ xác định được như vậy là vì hai tàu đềunhỏhơnconvật,mặcdùcảhaiđềudàimộttrămmét.Giốngcávoi khổng lồ ở vùng đảo Aléoutiennes cũng không thể dài quá

nămmươimét.

Nhữngtintứcnàydồndậpbayvề,nhữngthôngbáomớicủatàuPereirevượtĐạiTâyDương,cuộcchạmtrángiữaquáivậtvớitàu Etna, biên bản của các sĩ quan trên chiếc tàu chiến PhápNormandie và bản báo cáo tỉ mỉ của Fitz-James, thuyền trưởngtàuLordClyde–tấtcảnhữngcáiđóđãlàmnáođộngdưluận.Ởnhữngnướchaysuynghĩhồđồthìhiệntượngkỳlạnàylàđềtàivô tận cho những chuyện bông đùa, nhưng những nước chínchắnhơnvàcóđầuócthựctếnhưAnh,Mỹ,Đứcthìhếtsứcquantâmđếnchuyệnnày.

Ởthủđôcácnước,conquáivậtđãtrởthành“mốt”:ngườitahátvềnótrongcáctiệmcàphê,nhạobángnótrênbáochí,đưanólênsânkhấu.Vớđượcdịpmayhiếmcó,mấytờlácảithahồtungtinvịt.Họdựnglênđủloạiquáivậthoangđường,từconcávoitrắngkhủngkhiếpởcácnướcvùngBắcCựcđếnnhữngconbạchtuộcgớmghiếccóthểdùngvòicuốncảtàuchởnặngnămtrămtấndìmxuốngđáybiển.

Trongcáchộinghiêncứuvàcáctạpchíkhoahọcnổilênmộtcuộctranhluậnồnàokhôngdứtgiữanhữngngườitinvàkhôngtin.Cácnhàbáo,nhữngngườiyêukhoahọctrongcuộctranhcãivớiđốiphương,đãphảiđổbiếtbaonhiêumựcthậmchímộtsốđãđổcảmáuvìcuộcđấukhẩuvềconrắnbiểnđódẫntớinhữngtrậnđấuchânđấutaythựcsự!

Cuộc“chiếntranh”nàyđãkéodàisuốtsáuthángròngkhôngphânthắngbại…

Mấythángđầunăm1867,câuchuyệnquáivậthìnhnhưđãbịchônvùivàchẳngcầngợilạilàmgì.Nhưngnhữngsựkiệnmớilại lan truyền trong công chúng. Bây giờ không còn là chuyệngiải quyết một vấn đề khoa học thú vị nữa, mà là một nguy cơ

nghiêmtrọng.Quáivậtđóđãbiếnthànhmộthònđảo,mộtdảiđángầmdiđộng,bíhiểm,khôngthểbắtđược!

Mùng5tháng3năm1867,tàuMoraviancủaCôngtytàubiểnMontréalđangchạynhanhở27,30độvĩvà72,15độkinhbỗngđâmphảimộtdảiđángầmkhôngthấyghitrênmộtbảnđồhoatiêu nào. Nhờ gió thuận và động cơ mạnh bốn trăm sức ngựa,chiếctàuchạyvớitốcđộmườibahảilýmộtgiờ.Tàuđâmmạnhđếnnỗinếuvỏtàukhôngthậtvữngvàngthìnhấtđịnhsẽbịđắmcùng với hai trăm ba mươi bảy thủy thủ và hành khách từCanadavề.

Cuộcvachạmxảyralúcrạngđông,khoảngnămgiờsáng.Cácsĩ quan trực nhật lao tới mũi tàu. Họ xem xét rất kỹ mặt biển,nhưng chẳng thấy gì đáng nghi ngờ, ngoài một đợt sóng to nổilên cách đó hơn nửa ki lô mét. Xác định toạ độ xong, tàuMoravian lại tiếp tục hành trình mà không thấy chỗ nào bị hưhại.Nóđãvaphảicáigìvậy?Mộtdảiđángầmhayxácmộtchiếctàu bị đắm? Chẳng ai biết cả. Nhưng sau đó, khi xem xét phầndưới của tàu ở xưởng sửa chữa, người ta thấy một bộ phận củalòngtàubịhưhại.Sựkiệnnghiêmtrọngnàychắccũngcóthểbịlãngquênnhanhchóngnhưnhiềusựkiệnkháctươngtự,nếubatuầnsauđónókhôngđượclặplạitrongnhữngđiềukiệnyhệt.Và cũng do chiếc tàu mang cờ một cường quốc và thuộc mộtcôngtyhànghảinêntinxảyratainạnđượctruyềnđirấtrộng…

Ngày13tháng4năm1867,tàuScotiacũngthuộccôngtynóitrênđangở15,37độkinhvà45,37độvĩ.Biểnlặng,giónhẹ.Nhờđộngcơrấtmạnh,tàuchạyhơnmườibahảilýmộtgiờ.Guồngbánhquayđềutrongsóngbiển.

Bốn giờ mười bảy phút chiều, khi hành khách đang ăn trongphòngănthìthântàubỗngrunglênvìvanhẹvàomộtvậtgìđó

ở phía lái, sau guồng bên trái một chút. Xét tính chất của vachạm,cóthểđoánlàtàuvừabịmộtvậtnhọnđâmvào.Nhưngcólẽcũngchẳngaichúýtớisựviệcđónhiều,nếuthợđốtlòkhôngchạylênboongvàkêuầmlên:

-Hầmtàubịthủng!Hầmtàubịthủng!

Trong giây phút đầu, hành khách hoang mang nhốn nháo,nhưngthuyềntrưởngAndersonđãlàmhọbìnhtĩnhlại.Thựcratàukhôngbịđedoạgì.Vìnóđượcchiathànhbảyngănriêngbiệtkhôngthấmnước,nênmộtchỗròrỉnhỏchẳngđángsợ.

Andersonlậptứcxuốnghầmtàu.Ôngtathấyngănsốnămbịngậpnước.Căncứvàotốcđộnướcùavào,thìlỗthủngởthântàukháto.Cũngmaylàởngănnàykhôngcónồihơi,nếucóthìđãbịtắtngấm.

Andersonralệnhtắtmáyvàcửmộtthủythủlặnxuốngnướcxemxétchỗthủng.Mấyphútsauxácđịnhđượcrằngphầndướithântàucómộtlỗthủngrộnghaimét.Vìkhôngcókhảnăngbịtkín chỗ đó nên tàu Scotia phải tiếp tục hành trình, để guồngbánh xe ngập một nửa xuống nước. Tai nạn xảy ra cách mũiClear ba trăm hải lý. Thế là tàu Scotia cập bến Liverpool chậmmấtbangày,làmmọingườihếtsứclolắng.

Tàu được đưa vào xưởng sửa chữa để các kỹ sư xem xét. Họkhông tin ở mắt mình nữa! Ở thân tàu, dưới mặt nước hai métrưỡi,cómộtlỗthủnghìnhtamgiáccân.Bacạnhcủalỗthủngrấtnhẵn,tựanhưbịkéocắt.Rõrànglàvậtchọcthủngthântàuphảicóđộrắnrấtcao.Hơnnữasaukhixuyênqualáthépdàybốnxentimét,nótựrútrađược.

Sựviệcđókhôngaigiảithíchnổi!

Từ ngày đó, tất cả những tai nạn ngoài biển mà không có

nguyênnhânđềuquycảchoquáivật.Nóphảichịutráchnhiệmvềnhiềuvụđắmtàu.Đángtiếcrằngsốtàubịđắmkhálớnvàítnhấtcóhaitrămtrongsốtàuđắmđượccoilà“mấttích”.

Dù sao thì cũng do quái vật mà giao thông giữa các lục địangày càng nguy hiểm. Dư luận tha thiết yêu cầu phải trừ khửquáivậtđóbằngbấtkỳgiánào.

K

Chương2Tánthànhvàphảnđối

hi xảy ra những việc vừa kể trên thì tôi đã hoàn thànhcông việc nghiên cứu ở bang Nebraska (Bắc Mỹ) và đang

quay về. Chính phủ Pháp cử tôi vào đoàn nghiên cứu khoa họcvới tư cách là phó giáo sư của Viện bảo tàng lịch sử tự nhiênParis.SaukhiđãđikhắpmiềnNebraskatrongsáuthángvàthuthậpđượcnhữngbộhiệnvậthếtsứcquýgiá,cuốithángbatôivềtới New York. Tôi dự định sẽ lên đường về Pháp vào đầu thángnăm. Vì vậy, mấy ngày rỗi rãi còn lại trước khi xuống tàu, tôidành để xếp loại những bộ sưu tập về khoáng vật, thực vật vàđộngvậtcủatôi.ChínhlúcđótàuScotiagặpnạn.

Tấtnhiêntôitheodõisátmọiviệcđãlàmdưluậnxônxao.TôiđãđọcđiđọclạitấtcảnhữngbáochíchâuMỹvàchâuÂu,nhưngnhữngcáiđócũngchẳngsoisánggìthêmchovấnđềđanglàmmọi người thắc mắc. Câu chuyện bí hiểm đã kích thích tính tòmòcủatôi…

TôitớiNewYorkđúnglúcđangnổilênnhữngcuộctranhcãigay gắt xung quanh câu chuyện này. Những giả thuyết về hònđảodiđộng,vềdảiđángầmdonhữngngườiítthẩmquyềnđềra,đã bị vứt bỏ hoàn toàn. Thật vậy, “dải đá ngầm” sao có thể dichuyểnvớitốcđộnhưvậynếunókhôngcómáymóccựcmạnh?Giảthuyếtchorằngđólàxácmộtchiếctàukhổnglồbịđắmtrôiđivớitốcđộghêgớmnhưvậycũngbịgạtbỏ.

Cònlạihaigiảthuyếtcóngườiủnghộ:mộtsốngườichorằng

mọisựbấthạnhđềudomộtconvậtkhổnglồgâyra;mộtsốkhácthìchorằngđólàmộtchiếctàungầmcóđộngcơcựcmạnh.

Giảthuyếtcuốicùngđócóvẻgầnthậthơncả,nhưnglạibịbácbỏsaunhữngcuộcđiềutraởcảhaibáncầu.Khócóthểtinrằngmộttưnhânnàolạicóđượcmộtchiếctàunhưvậy.Nóđãđượcđóngbaogiờvàởđâu?Vàviệcđóngmộtchiếctàukhổnglồnhưvậylàmsaocóthểgiữkínđược?

Chỉnhànướcmớicóthểchếtạoranhữngloạimáycósứcpháhoạighêgớmnhưvậy.Ởthờiđạichúngta,khitrítuệconngườirấtthànhthạotrongviệcsángchếranhữngcôngcụgiếtngườithìcũngdễtinđượcrằngcómộtnướcnàođóđãbímậtchếtạovàđemthửchiếctàukhủngkhiếpnày.

Nhưng cuối cùng giả thuyết về một chiếc tàu ngầm quân sựđã đổ sụp, vì tất cả các chính phủ đều tuyên bố là không dínhdánggìđếnchuyệnnày.Khôngthểnghingờđượcsựthànhthậtcủanhữngbảntuyênbốđó,vìcácđườngbiểnquốctếđềubịđedoạ. Hơn nữa việc đóng một chiếc tàu ngầm khổng lồ như vậykhôngthểthoátkhỏisựchúýcủadưluận.

Giữbímậttrongnhữngđiềukiệnnhưvậyđốivớitưnhânđãhết sức khó, còn đối với từng nước là điều không tưởng vì mỗihành động của họ đều bị các cường quốc đối địch theo dõi gắtgao.

Thế là sau khi điều tra ở các nước Anh, Pháp, Nga, Phổ, TâyBanNha,Italia,MỹvàcảThổnữa,giảthuyếtvềtàungầmđãphásảnhoàntoàn.

Mặcdùbịnhữngtờbáolácảichếgiễu,conquáivậtkialạinổilênmặtnước.Óctưởngtượngđượckíchđộnglạivẽnênnhữngbứctranhvôlýnhấttronglĩnhvựckhoahọcviễntưởng.

Về tới New York, tôi có vinh dự được nhiều người đến hỏi ýkiến về vấn đề này. Ở Pháp tôi có cho xuất bản cuốn sách inthànhhaitập,nhanđề“Nhữngbímậtcủabiểnsâu”.Cuốnsáchđó được giới khoa học hoan nghênh và đã khiến tôi trở thànhchuyêngianổitiếngvềmộtlĩnhvựcítđượcnghiêncứucủalịchsửtựnhiên.Ngườitayêucầutôiphátbiểuýkiếnvềvấnđềnày.Nhưngtrongtaytôikhôngcómộttàiliệucụthểnàonêntôitừchối,lấycớlàhoàntoànkhônghiểubiếtgìcả.Tuynhiên,bịdồnvào chân tường, tôi đành phải nói lên phán đoán của mình. Vàcuối cùng, “Tôn ông Aronnax”, giáo sư Viện bảo tàng Paris, màcácphóngviênbáoNewYorkHeraldyêucầu“phátbiểuýkiến”phảiđầuhàng.

Tôilêntiếngvìimlặngmãicũngkhôngtiện.Tôixemxétvấnđềvềcảmọimặtchínhtrịvàkhoahọc.Tôixintríchrađâymấyđoạntrongbàibáođăngngày30-4:

“Saukhicânnhắctừnggiảthuyếtđãđượcđềravàkhôngcónhữnggiảthuyếtkhácvữngchắchơn,chúngtađànhthừanhậnsự tồn tại của một con vật sống dưới biển có sức mạnh phithường.

Nhữnglớpnướcsâucủađạidươnghầunhưchưađượcnghiêncứu.Chưamộtcuộcthămdònàoxuốngđượctớinhữnglớpnướcđó.Cáigìđangxảyradướivựcthẳmchưaaibiếtđếnấy?Nhữngsinh vật nào đang sống và có thể sống ở độ sâu mười hai, haymườilămhảilýdướimặtbiển?Cơthểcủachúngrasao?Bấtkỳgiảthuyếtnàocũngchỉlàphỏngđoánmàthôi.

Nhiệmvụđặtrachochúngtacóthểgiảiquyếtbằnghaicách:

Hoặclàchúngtađãbiếthếtcácloàisinhvậtsốngtrênhànhtinhchúngta,hoặclàchưabiếthết.

Nếutachưabiếthết,nếutronglĩnhvựcngưhọc,thiênnhiêncòn giấu ta nhiều điều bí mật, thì chẳng có cơ sở nào để khôngthừanhậnsựtồntạicủanhữngconcá,hayđộngvậtcóvúthuộcnhữnggiống,loàimàtachưabiết,nhữngsinhvậtđặcbiệtsốngđượcởcáclớpnướcsâu;chỉthỉnhthoảngmớinổilênmặtbiểndotácđộngcủacácquyluậtvậtlýnàođó,hoặcdotínhkhíbấtthườngcủathiênnhiên.

Tráilại,nếutađãbiếthếtcácloàiđộngvật,thìcầntìmkiếmconvậtnóitrêntrongsốnhữngconvậtbiểnđãđượcphânloại,trong trường hợp này, tôi sẵn sàng cho rằng đây là một con cáthiếthìnhkhổnglồ.

Cáthiếthìnhbìnhthường,haycámộtsừng,dàitớimườitámmét.Hãynhânkíchthướcnólênnămlần,mườilần,hãychonómộtsứcmạnh,mộtcáisừngcânxứngvớithânhìnhnó.Nhưvậycácbạnsẽhìnhdungđượcconquáivật!Nósẽcókíchthướcmàcác sĩ quan tàu Shannon cho biết, có cái sừng nhọn đâm thủngđượctàuScotiavàcáctàuvượtđạidươngkhác.

Cáthiếthìnhcómộtsừnglớnsắcnhưgươmvàrắnnhưthép.Ngườitađãnhiềulầnthấynhữngvếtthươngtrênmìnhcávoilàloạiđộngvậtmàbaogiờcáthiếthìnhcũngđánhthắng.

Nhiềukhingườitalấyđượcnhữngmảnhvụncủasừngcáởvỏtàu bằng gỗ bị đâm thủng. Viện bảo tàng của Đại học y khoaPariscómộtcáisừngcáthiếthìnhdàihaiméthaimươilămxentimét,chuvichỗtonhấtlàbốnmươitámxentimét.

Chúngtahãyhìnhdungmộtcáisừnglớnhơnmườilần,concámạnhhơnmườilần,bơinhanhhaimươilămhảilýmộtgiờ,hãy nhân khối lượng của con cá với tốc độ của nó, thì sẽ hiểuđượcnguyênnhângâyratainạn.

Tóm lại, trong khi chờ đợi những tin tức đầy đủ hơn, tôinghiêngvềýkiếnchorằngđâylàmộtconcáthiếthìnhkhổnglồcó sừng nhọn, lớn như những tàu chiến bọc thép và cũng dichuyểnnhanhnhưvậy.

Tôixingiảithíchhiệntượngbíhiểmnàynhưtrên,nhưngvớiđiều kiện là nó phải có thực chứ không phải là chuyện bịa đặt(điềunàycũngcóthểxảyra).”

Nhữnglờicuốicùnglàmưumẹocủatôi:tôimuốngiữuytíncủa nhà bác học và không muốn cho dân Mỹ, một dân tộc hayđùacợt,cócớđểnhạobáng.Tôiđãđểlạimộtconđườngđểrútlui.Thựclòngtôirấttinrằngđâylàmộtquáivật.

Bài báo của tôi đã gây ra những cuộc tranh luận sôi nổi vàđược nhiều người đọc. Có cả những người tán thành tôi. Cáchgiải quyết vấn đề do tôi đề nghị, cho phép người ta được hoàntoàn tự do tưởng tượng. Trí tuệ con người được thỏa thích tạonên hình tượng những con vật khổng lồ, mà những động vậttrên trái đất như: voi, tê giác, nếu đứng cạnh chỉ là những chúchim chích. Môi trường nước sản sinh ra những loài có vú rấtlớn,cólẽcảnhữngloàinhuyễnthểkhổnglồ,nhữngloàigiápxáckhủngkhiếp,nhữngconcuanặnghaitrămtấn!Đãcómộtthời,những động vật trên trái đất, những loài bốn chân bốn tay, bòsátvàchimđềucóhìnhthùđồsộ.Sauđóthờigianđãrútngắnkíchthướccủachúnglại.Vìsaotakhôngthểchorằngdướicáclớpbiểnsâuchưađượcnghiêncứucònbảotồnđượcnhữngđộngvậtkhổnglồcủanhữngthờikỳxaxưanhất?

Nhưngnếutấtcảcâuchuyệnhuyềnbíđóđốivớimộtsốngườichỉ có ý nghĩa thuần tuý khoa học, thì những người có đầu ócthựctếhơn,đặcbiệtlàngườiMỹvàngườiAnh,lạirấtlolắngđếnsựantoàncủacácđườnggiaothôngvượtđạidươngvàđặtviệc

trừ khử con quái vật ra một cách cấp thiết. Báo chí đại diệnquyền lợi của các giới công nghiệp và tài chính xem xét vấn đềnàymộtcáchnguyêntắc,nghĩalàtừmặtthựctếnày.

Dư luận các nước, trước hết là Mỹ, ủng hộ sáng kiến đó củagiới kinh doanh. Ở New York, người ta bắt đầu chuẩn bị mộtchuyến đi đặc biệt, nhằm tìm kiếm con cá thiết hình đó. Chiếctàu chiến Abraham Lincoln phải gấp rút ra khơi ngay. Cửa cáckho quân sự được mở ra để cung cấp mọi thứ cần thiết chothuyềntrưởngFarragut,chỉhuytàu.

Nhưngđúnglúccóquyếtđịnhtrangbịchođoànthámhiểm,thìconcálạibiếnmất.Suốthaithángtrờichẳngthấytămhơinóđâu.Chẳngmộtchiếctàunàogặpnó.Hìnhnhưconcácảmthấyngười ta đang mưu hại nó. Người ta đã nói đến chuyện đó quánhiều! Lại truyền đi bằng cả đường điện tín đặt ngầm dưới ĐạiTâyDươngnữa!Nhữngngườihayđùaquảquyếtrằngconcáxảoquyệt đó đã tóm được bức điện và đã có những biện pháp đềphòng.

Chiếc tàu chiến đã chuẩn bị xong để đi xa, được trang bị loạiđạn bắn cá voi rất mạnh, nhưng sẽ đi hướng nào thì chẳng aiđượcbiết.Tìnhtrạngcăngthẳngđanglêntớiđỉnhcaothìbỗngngày 2 tháng 7 có tin đồn là chiếc tàu chạy thường xuyên giữaSanFranciscovàThượngHảibatuầntrướcđâyđãgặpquáivậtởphíabắcTháiBìnhDương.

Tin đó đã gây một ấn tượng rất mạnh. Thuyền trưởngFarragut chỉ còn không đầy hai mươi bốn tiếng đồng hồ đểchuẩnbị.Lươngthựcđãđượcchấtlêntàu.Cáchầmtàuđầyắpthan. Thủy thủ đã tập hợp đông đủ. Chỉ còn việc đốt lò và nhổneo!Farragutkhôngđượcphépchậmtrễdùchỉmấygiờ!Vảlại,chínhFarragutcũngnônnóngmuốnrakhơingay.

TrướckhitàuLincolnnhổneobatiếngđồnghồ,tôinhậnđượcmộtbứcthư,nộidungnhưsau:

KínhgửingàiAronnax,giáosưViệnbảotàngParis,

Kháchsạn“Đạilộsố5”

NewYork,

Thưangài,

NếungàicóýmuốnthamgiađoànthámhiểmtrêntàuAbrahamLincoln,thìchínhphủMỹsẽlấylàmhàilòngvềviệcngàithaymặtnướcPhápđónggópvàoviệcnày,thuyềntrưởngFarragutsẽdànhchongàimộtphòngriêngtrêntàu.

Kínhchàongài.

BộtrưởngBộHàngHải

J.B.HOBSON

K

Chương3Xintùygiáosư

hi nhận được thư của ông Hobson, tôi đang vừa nghĩnhiều về việc bắt con cá một sừng, vừa nghĩ nhiều về ý

địnhvượtquanhữngcánhđồngtâybắc.Tuyvậy,đọcxongthưcủaôngbộtrưởng,tôihiểungayrằngsứmệnhthựcsựcủatôi,mụcđíchcủacảcuộcđờitôilàphảitiêudiệtđượcconquáivậtnày,khôngchonólàmhạimọingười.

Tôi vừa kết thúc một cuộc hành trình gian khổ nên rất mệtmỏivàcầnnghỉngơi:TôirấtmongtrởvềTổquốc,vềvớibạnbèvàcănphòngởVườnbáchthú,vềvớinhữngbộsưutậpquýgiácủatôi!Nhưngkhônggìcóthểngăncảntôithamgiađoànthámhiểmnày.Sựmệtnhọc,bạnbè,nhữngbộsưutập–tấtcảđềubịquên đi! Không cần suy nghĩ nhiều, tôi nhận ngay lời mời củachính phủ Mỹ. Tôi nghĩ: “Dù thế nào, mọi con đường cũng đềudẫntớibờbiểnnướcPháp!NósẽgiúptamangvềViệnbảotàngtựnhiênPariscáisừngdàikhôngdướinửamétcủanó”.

Nhưngtrongkhichờđợitươnglaixaxôiđó,tôicònphảitìmnó ở phía bắc Thái Bình Dương, nói khác đi, là phải đi về phíangượcvớinướcPháp.

-Conseil!–Tôinóngruộtgọito.

Conseillàngườigiúpviệctôivàtheotôiđikhắpnơi.Tôimếnanh ta và anh ta cũng quý tôi. Conseil tính điềm đạm, trungthực,cầncù,thườngnhìnnhậncácbướcngoặtcủasốphậnmộtcách triết lý, rất khéo tay và luôn sẵn sàng giúp đỡ mọi người.

Tráihẳnvớitêngọi[3], anh ta chẳng bao giờ khuyên ai, ngay cảkhingườitađếnhỏiýkiến.

Vì thường xuyên tiếp xúc với giới khoa học của Vườn báchthú,Conseilhọctậpđượcnhiềuđiều.Anhtachuyênvềphânloạitự nhiên, rất thành thạo về các “kiểu, nhóm, lớp, bộ, họ, giống,loài”.Nhưngkiếnthứccủaanhtađếnđấycũnglàhết.Phânloạilà năng khiếu tự nhiên của Conseil, anh ta không tiến xa nữa.NhưngdùsaoConseilcũnglàngườirấttốt.

Mười năm nay, Conseil theo tôi trong tất cả các chuyến đinghiêncứu.Tôichưahềthấyanhtakêucaphànnànkhichuyếnđibịkéodàihaygặpkhókhăn,giankhổ,Conseilsẵnsàngtheotôiđibấtkỳnướcnào,dùđólàTrungQuốchayCongo,dùđườngxađếnmấy.Ngoàira,Conseilcóthểtựhàovềsứckhoẻhiếmcóbất chấp mọi bệnh tật, về những bắp thịt rắn chắc và một hệthầnkinhrấtvữngvàng.

Conseil ba mươi tuổi, so với tuổi tôi thì như mười lăm so vớihaimươi.Xincácbạnthứlỗichocáchdiễnđạtrắcrốicủatôivìđóchỉlàcáchthúnhậnrằngtôiđãbốnmươituổi!

NhưngConseilcómộtnhượcđiểm.Làngườicâunệhìnhthức,anh ta bao giờ cũng gọi tôi là “giáo sư”, điều đó làm tôi rất bựcmình.

-Conseil!–Tôigọilầnthứhaivàhốihảchuẩnbịlênđường.

TôirấttinởlòngtrungthànhcủaConseil.Thôngthường,tôikhông hỏi xem anh ta có đồng ý đi theo tôi không, nhưngchuyếnđinàycóthểsẽkéodàichưabiếtđếnbaogiờ,cóthểsẽnguyhiểm,vìđâylàcuộcsănbắtmộtconvậtcókhảnăngđánhchìmtàuchiếnxuốngbiểnnhưmộtcáivỏhạtdẻ!Mọingườidùdửngdưngđếnđâucũngphảisuynghĩítnhiều!

-Conseil!–Tôigọilầnthứba.

Conseilxuấthiện.

-Giáosưgọitôiạ?–Anhtavừavàovừahỏi.

- Đúng vậy, anh bạn ạ. Anh hãy thu xếp đồ đạc của tôi vàchuẩnbịchomìnhnữa.Haigiờnữachúngtasẽlênđường!

-Xintùygiáosư.–Conseilbìnhthảntrảlời.

- Không được lề mề một chút nào! Anh xếp tất cả hành lý,quầnáocủatôivàovali,càngnhiềucàngnhanhcàngtốt.

-Cònnhữngbộsưutậpcủagiáosưthìsaoạ?–Conseilhỏi.

-Chúngtasẽgiảiquyếtsau.

-Saolạisauạ?

- Chúng sẽ được bảo quản ở khách sạn. Rồi tôi sẽ cho gửi vềPháp.

-ThếchúngtakhôngvềParisạ?

-Ừ…tấtnhiênsẽvề…nhưngcólẽphảiđivòngmộtchút…

-Xintùyýgiáosư,đivòngcũngđượcạ!

-Vòngmộtchútthôi!Chúngtachỉđichệchđườngthẳngmộtchútthôi!VàđibằngtàuAbrahamLincoln.

-Xintùygiáosư.–Conseilngoanngoãntrảlời.

-Anhbạnạ,anhbiếtkhông,chúngtasẽđiđểtrừkhửconquáivật,concáthiếthìnhnổitiếngđó.Tácgiảbộsách“Nhữngbímậtcủa biển sâu” không thể từ chối việc đi cùng thuyền trưởngFarragut trong chuyến thám hiểm này được. Nhiệm vụ thựcvinhquangnhưngcũngrấtnguyhiểm,vìphảihànhđộngmộtcáchmòmẫmvàconquáivậtcónhiềuđiềubíẩn.Nhưngdùthế

nào,thuyềntrưởngcủachúngtacũngsẽkhôngchonóthoát!

-Giáosưđiđâu,tôixinđiđóạ.–Conseiltrảlời.

- Anh cứ nghĩ kỹ đi! Tôi chẳng muốn giấu anh điều gì cả.Thamgianhữngcuộcthámhiểmthếnàycóthểsẽkhôngtrởvềđấy.

-Xintùygiáosư.

Mười lăm phút sau, va li đã xếp xong. Conseil chuẩn bị rấtnhanh,cóthểbảođảmlàanhchẳngquêngì,vìanhtaxếpquầnáocũngthạonhưphânloạichimvàcávậy.

Người phục vụ ở khách sạn mang hành lý của chúng tôi raphòng ngoài. Tôi chạy vội xuống tầng dưới, thanh toán tiềnnong ở văn phòng khách sạn, nơi luôn luôn tấp nập khách mớiđến.

Tôi yêu cầu chuyển về Paris những kiện hàng gồm tiêu bảnđộngvậtvàthựcvậtđãsấykhô.Sauđó,tôivàConseilnhảylênxengựa.

Mấyphútsau,xeđỗởbến,nơitàuLincolnđangthảtừngcuộnkhóidàyđặc.

Hành lý của chúng tôi được mang ngay lên boong. Tôi chạylêntàuvàhỏithuyềntrưởngFarragut.Mộtthủythủdẫntôiđi.Mộtsĩquantưthếhùngdũngbắttaytôivàhỏi:

-NgàilàPierreAronnax?

-Vâng.CònngàilàthuyềntrưởngFarragut?

- Vâng, chính tôi! Xin chào giáo sư! Chúng tôi đã dành chongàimộtphòngriêng!

Tôiđáplễvàbiếtthuyềntrưởngđangrấtbậnchuẩnbịchotàu

nổ máy nhổ neo, tôi chỉ đề nghị cho biết phòng riêng của tôi ởđâu.

TàuLincolnrấtthíchhợpvớinhiệmvụmới.Đólàmộtchiếctàu chiến có những máy móc tối tân chạy bằng hơi nước có ápsuấttớibảyát-mốt-phe.Vớiápsuấtđó,tàuLincolnchạynhanhmười tám hải lý một giờ. Tốc độ như vậy là nhanh nhưng tiếcthay vẫn chưa đủ để đuổi bắt con cá khổng lồ kia. Sự trang tríbên trong tàu cũng tương xứng với những phẩm chất hàng hảicủatàu.Tôirấthàilòngvềcănphòngriêngởphíaláivàthôngvớiphòngăn.

-Chúngtaởđâyrấttiện.–TôibảoConseil.

-Thưagiáosư,vâng.

TôibảoConseilmởvali,xếpranhữngđồdùngcầnthiếtcòntôithìlênboongxemtàuchuẩnbịnhổneo.

Đúnglúcđó,thuyềntrưởngFarraguthạlệnhtháodâyneotàuLincoln ở bến Brooklyn. Nếu tôi đến chậm 15 phút, thậm chí íthơn, thì có lẽ tàu đã lên đường và tôi sẽ không được tham giacuộc thám hiểm rất đặc biệt, có một không hai này, cuộc thámhiểmdùcóthuậtlạimộtcáchchânthựccũngvẫnbịcoinhưmộtchuyệnbịađặthoàntoàn.

ThuyềntrưởngFarragutkhôngđểmấtmộtngày,mộtgiờnào.Ôngtaphảitứctốctớinhữngvùngbiểnđãpháthiệnraquáivật.

Farragutgọitrưởngmáylênhỏi:

-Ápsuấtđãđủchưa?

-Thưa,đủ.

-Chotàuchạy!–Farragutralệnh.

Mệnh lệnh lập tức được truyền xuống buồng máy. Chân vịt

quay ngày càng nhanh. Tàu Lincoln hùng dũng tiến quân, cóhàngtrămxuồngvàtàukéochởđầyngườitiễnđưalongtrọng.

Bến tàu Brooklyn và tất cả khu vực dọc sông Đông của NewYorkchậtníchngười.Nhữngtiếnghoanhôtừmiệngnămmươivạnngườivanglênkhôngngớt.HàngngànkhăntayđượctunglêntrờichotớikhitàuLincolnratớivịnhHudsonởmỏmngoàicùngcủabánđảo,nơithànhphốNewYorkđangxâydựng.

Ba giờ chiều. Áp lực hơi nước tăng lên, chân vịt quay ngàycàngnhanh.ChiếctàuchạydọctheobờcátthấpLongIslandvàtớigầntámgiờsángthìmởhếttốclựcvượttrênsóngnướcĐạiTâyDươngđenthẫm.

T

Chương4NedLand

huyền trưởng Farragut là một người đi biển dày kinhnghiệm,thựcxứngđángvớichiếctàuchiếnmàôngtachỉ

huy.Farragutvớicontàuchỉlàmột.Ôngtalàlinhhồncủatàu.Ông ta không mảy may nghi ngờ sự tồn tại của con cá, nhưngcũng không cho phép ai được bàn tán nhảm nhí về vấn đề đó.Ông ta tin là có con quái vật không phải bằng óc mà bằng tim.Farragutsẽtrừkhửđượcnó–ôngtathềnhưvậy.Hoặclàthuyềntrưởng Farragut sẽ diệt con cá thiết hình, hoặc là con cá sẽ giếtchếtFarragut.Khôngthểcósựthoảhiệpnào!

Toàn thể thủy thủ nhất trí với thuyền trưởng. Điều đó thểhiệnrấtrõkhihọbànluận,tranhcãivớinhau,khihọcânnhắctừng khả năng giúp họ tìm ra con quái vật một cách nhanhchóngnhất,khihọchămchúquansátmặtbiển!Ngaycảnhữngsĩquan,lúcbìnhthườngvẫnxemviệctrựcbanlàmộtnhiệmvụkhổsai,giờđâycũngsẵnsàngtrựcthêmgiờ.

Vềphíathủythủthìhọchỉcómộtnguyệnvọng:tìmthấyconcámộtsừng,bắntrúngnó,kéolêntàurồixảratừngmảnh.Họquan sát mặt biển một cách căng thẳng. Cần nói thêm rằngthuyềntrưởngFarragutđãhứalàsẽthưởnghaingànđôlachongười nào phát hiện ra quái vật đầu tiên, không kể là thủy thủđanghọcnghề,thủythủhaysĩquan.

Tôicũngchẳngthuagìmọingười,tôicũngđứngtrênboongngàynàysangngàykhác.ChỉcóConseillàtỏvẻdửngdưngtrước

chuyệnnàyvàkhônghềcócáitâmtrạngbịkíchđộngđanglantràntrêntàu.

Thuyền trưởng Farragut đã trang bị cho tàu của mình tất cảnhững thứ cần thiết để đánh con cá voi khổng lồ. Không mộtchiếctàuđánhcávoinàocóthểđượctrangbịtốthơn.TrêntàuLincolncótấtcảcácthứđạnbắncávoihiệnđạinhất,từloạiđạngiốngmũitênnhọnphóngđibằngtay,đếncácloạiđạnphábắnbằngsúngnòngdài.Phíamũitàucómộtcỗđạibáckiểucảitiếnbắn loại đạn hình nón nặng bốn ki lô gam đi xa mười sáu ki lômét.

Tóm lại, tàu Lincoln được trang bị tất cả các loại vũ khí ghêgớm nhất. Nhưng chưa hết! Trên tàu còn có Ned Land – “vua”bắncávoi.

NedLand,gốcCanada,làthợsăncávoigiỏituyệtvời.Anhtachưahềgặpđốithủtrongcáinghềnguyhiểmcủamình.ỞNedLand,sựkhéoléovàbìnhtĩnh,lòngcanđảmvàsựnhanhtríđãkếthợpvớinhaumộtcáchcânđối.Cávoihaycánhàtángphảiquỷquyệtranhmalắmmớithoátđượcphátđạncủaanhta.

NedLandkhoảnggầnbốnmươituổi.Anhtacaolớn,vạmvỡ,vẻ mặt khắc khổ, ít cởi mở, nóng tính, nên hơi một chút là nổigiậnđùngđùng.Vẻbềngoàicủaanhtalàmmọingườichúý,đặcbiệtlàđôimắtcươngnghị.

TôichorằngthuyềntrưởngFarragutđãhànhđộngđúngkhimờiNedLandthamgiacuộctìmkiếm.Cánhtayrắnchắcvàđôimắttinhtườngcủaanhtacũngbằngtấtcảđộithủythủrồi.Cóthể ví Ned Land như một cái kính viễn vọng đồng thời là mộtkhẩuđạibácluônluônsẵnsàngnhảđạn.

Người Canada thì cũng là người Pháp[4], và tôi phải thú thực

rằng, mặc dù ít cởi mở, Ned Land vẫn có đôi chút cảm tình vớitôi;chắcanhtabịquốctịchcủatôihấpdẫn.ĐãcódịpanhtanóivớitôibằngtiếngPháp,mộtthứtiếngPhápcổtừthờiRabelais[5]

hiệncòndùngởmộtsốtỉnhcủaCanada.Nedxuấtthântừmộtgia đình gốc rễ lâu đời ở thành phố Québec[6] thuộc dòng dõinhữngthuỷthủcantrườngtừthờithànhphốcònthuộcPháp.

Dần dần Ned cởi mở hơn, và tôi sẵn lòng nghe anh ta kểchuyện cuộc đời phiêu bạt của mình ở vùng biển Bắc và NamCực. Chuyện đánh cá của Ned, chuyện chiến đấu tay đôi với cávoi đượm một chất thơ chân thực. Ned kể chuyện theo lối anhhùngca,đôilúctôicócảmtưởngnhưđangnghemộtHomère[7]

ngườiCanadađangcaIliade…

Tôi miêu tả con người can đảm đó đúng như tôi hiểu anh tahiệnnay.TôiđãkếtbạnvớiNed.Chúngtôiràngbuộcvớinhaubằngmộttìnhbạnkhônggìphávỡnổi,mộttìnhcảmnảynởvàcủng cố qua những thử thách gay go của cuộc đời. Ned cừ lắm!Tôisẵnsàngsốngthêmmộttrămnămnữađểnhớtớianh,Nedạ!

NhưngNedcóýkiếngìđốivớiconvậtđó?Phảithúthựcrằnganhtakhôngtinsựtồntạicủaconcámộtsừngthầnbíấy.Vàlàngười duy nhất trên tàu không tán thành sự mù quáng của sốđông.Thậmchíanhtalảngtránhkhôngđộngchạmtớichuyệnconquáivậtmàtôicólầnđịnhnóivớianhta.

Buổichiềungày30tháng7tuyệtđẹp,batuầnsaukhitàunhổneo,chúngtôitớigầnmũiBlanc.TàuvượtquachítuyếnnamvàchỉcònbảytrămhảilýnữavềphíanamlàtớieobiểnMagellan.TámngàynữatàuLincolnsẽbắtđầurẽsóngTháiBìnhDương!

TôivàNedLandngồiởphíatrướctàunóichuyệnphiếm,mắtkhôngrờikhỏimặtbiển.Câuchuyệntấtnhiênchuyểnsangvấn

đề con cá một sừng khổng lồ. Tôi bắt đầu điểm qua tất cả cáctrườnghợpcóthểquyếtđịnhítnhiềusựthấtbạicủachuyếnđinày.NhưngthấyNedlảngtránh,tôiđặtthẳngvấnđề:

-ÔngNedạ,saoôngcóthểnghingờsựtồntạicủaconcámàchúngtađangtìmdiệt?Ôngcócơsởgìđểkhôngtinvàonhữngsựviệcđãxảyra?

Nedđưamắtnhìntôikhoảngmộtphút.Trướckhitrảlời,anhtatheothóiquenvỗtránmộtcáirồinhắmmắtlạidườngnhưđểtậptrungtưtưởng,rồimớinói:

-Cócơsởvữngchắc,ngàiAronnaxạ!

- Ông hãy nghe tôi, ông Ned! Ông là thợ săn cá voi chuyênnghiệp,ôngđãtừnggặpnhữngconcárấtlớn.Lẽraôngphảitinhơn nhiều người khác là có một con cá khổng lồ thật, như thếmớiđúng.Aichứôngthìtrongtrườnghợpnàykhôngnênlàkẻnghingờ.

-Ngàilầmrồi,giáosưạ.Nếungườidốtnáttinrằngcónhữngngôisaochổibáođiềmdữđangbaytrêntrời,rằngtronglòngđấtcónhữngconquáivậtthờicổxưathìhọcứviệctin!Nhưngnhàthiênvănhọcvànhàđịachấthọcthìthấynhữngchuyệnhuyềnhoặc đó thật nực cười. Người đánh cá voi cũng vậy. Tôi đã baolần săn cá voi, bắn trúng và diệt được cũng nhiều, nhưng dùchúng có to và khoẻ đến đâu thì sừng và đuôi của chúng cũngkhôngthểđâmthủngđượcvỏtàubằngkimloại.

-NhưngôngNedạ,ngườitakểlạirằngcónhữngtrườnghợprăngcáthiếthìnhđâmxuyênquavỏtàu.

-Tàugỗthìđượcthôi.Nhưngtôicũngchưathấy,vàkhichưathấytậnmắtthìtôichưathểtinđượcrằngcávoi,cánhàtángvàcámộtsừnglạicóthểđâmthủngtàu.

-Ônghãynghetôi,ôngNed…

- Xin lỗi giáo sư! Giáo sư muốn nói gì thì nói, nhưng đó nhấtđịnh không phải là cá. Là loại bạch tuộc khổng lồ thì còn có lýhơn.

-Bạchtuộccàngítkhảnănghơn,ôngNedạ!Bạchtuộclàloàicóthânmềm.Dùnódàimộttrămnămmươimétđinữathìnóvẫn là một loài không xương sống và hoàn toàn vô hại đối vớinhữngtàulớnnhưScotiavàLincoln.Đãđếnlúcphảixếpnhữngchuyệnhoangđườngvềchiếncôngcủacácloạibạchtuộcvàcácquáivậttươngtựvàokhorồi!

-Tómlại,thưanhànghiêncứutựnhiên,–Nedhỏicóvẻchâmbiếm,–ngàitinchắcconcávoikhổnglồđólàcóthật?

- Đúng! Lòng tin của tôi dựa trên việc đối chiếu các sự kiệnmộtcáchlogic.Tôitinrằngđólàmộtđộngvậtcóvú,cơthểrấtkhoẻ, thuộc loại có xương sống, như cá voi, cá nhà táng hay cáheo,vàcómộtcáisừngrắnchắcđặcbiệt.

-Hừm!–Nedlắcđầunghingờ.

Tôinóitiếp:

-ÔngbạnCanadarấtđángkínhơi,ôngnênnhớrằng,nếuconcáđócóthật,nếunósốngdướibiểnsâu,ởnhữnglớpnướccáchmặt biển mấy hải lý, thì tất nhiên nó phải có một cơ thể khoẻmạnhvôcùng.

-Khoẻmạnhthếđểlàmgì?

-Đểchịuđượcáplựccủanhữnglớpnướcphíatrên.

-Thậtkhông?–Nednheomắthỏi.

-Thậtchứ!Đểchứngminh,tôicóthểdẫnramấyconsố.

-Consốđểlàmgì?Consốthìmuốnnóithếnàochẳngđược!

-Điềuđóchỉđúngtrongviệcbuônbánchứkhôngđúngtrongtoánhọcđâu.Ôngnghetôinóinhé:Tahãyhìnhdungáplựcmộtát-mốt-phe là áp lực một cột nước cao khoảng mười mét. Trênthực tế, cột nước đó thấp hơn một chút vì nước biển đặc hơnnước ngọt. Vậy khi ông lặn xuống nước sâu khoảng mười mét,thìmỗixentimétvuôngtrênngườiôngphảichịuáplựcmộtát-mốt-phe.Từđấy,tacóthểtínhrằngởđộsâumộttrămmét,áplựcnướcbằngmườiát-mốt-phe,ởđộsâumộtngànmét,áplựcnước bằng một trăm át-mốt-phe; ở độ sâu một vạn mét, áp lựcnước bằng một ngàn át-mốt-phe. Tóm lại, nếu ta xuống tới độsâuthầnkỳnhưvậythìmỗixentimétvuôngtrênmìnhtaphảichịumộtngànkilôgam.Thếôngcóbiếtbềmặtthânthểngườitalàbaonhiêuxentimétvuôngkhông,ôngNed?

-Thưangài,tôithậtkhôngbiếtạ.

-Khoảngmườibảyngàn.

-Thếcơạ?

- Vì trong thực tế, áp lực không khí hơi nhỉnh hơn một ki lôgam trên một xen ti mét vuông nên mười bảy ngàn xen ti métvuôngngườiôngđangphảichịuáplựcmườibảyngànnămtrămsáutámkilôgamđấy!

-Thếmàtôichẳngthấygìcả!

- Thấy làm sao được! Dưới áp lực lớn như thế mà người ôngkhôngbịđèbẹp,chínhvìkhôngkhítrongngườiôngcũngcóáplựcnhưvậy.Nghĩalàcómộtsựcânbằnghoàntoàngiữaáplựcbên ngoài và bên trong, trung hòa lẫn nhau. Vì thế ông khôngcảm thấy gì cả. Nhưng ở dưới nước thì hoàn toàn không giốngnhưvậy.

-À,à,tôihiểurồi!–Nedchămchúngherồitrảlời.–Nướckhácvới không khí, nó ép từ ngoài vào chứ không thấm được vàotrong.

-ChínhthếôngNedạ!Dướiđộsâumườimét,ôngsẽchịuáplực mười bảy nghìn năm trăm sáu tám ki lô gam, dưới độ sâumột trăm mét, áp lực đó tăng lên mười lần, nghĩa là bằng mộttrămbảymươilămnghìnsáutrămtámmươikilôgam.Nóimộtcáchhìnhtượng,thìáplựcnướcsẽcánmỏngôngtốthơnbấtcứmộtmáyépnào!

-Chàchà,khiếpquánhỉ!

-Vậythì,ôngbạnbắncávoikínhmếnơi,nếumộtconvậtcóxương sống dài mấy trăm mét và to ngang tương xứng, có thểsốngởđộsâunhưthế,thìmấytriệuxentimétvuôngtrênthânnóphảichịuáplựchàngchụctỉkilôgam.Convậtđóphảicócáccơmạnhthếnào,cơthểnóphảicósứcđềkhángcaothếnàomớichịunổimộtáplựclớnnhưthế!

- Có lẽ nó được bọc một lá thép dày hai mươi xen ti mét hệtnhưcáitàubọcthép!

-Cólẽthếđấy,ôngNedạ.Ôngthửnghĩxem,mộtkhốiđồsộnhưvậy,laođivớitốcđộxelửachạynhanh,màđâmvàothântàuthìsẽcósứcpháhoạithếnào!

-Vâng…Đúngvậy…cóthể…–Nedtrảlời.Anhtalúngtúngvìnhữngconsốđó,nhưngvẫnchưamuốnđầuhàng.

-Thếnào,ôngtinrồichứ?

- Ngài đã thuyết phục tôi được một điều. Nếu quả thực dướibiểnsâucónhữngconvậtnhưvậythìchúngphảirấtkhoẻđúngnhưngàinói.

-NhưngnếuôngcứcãibướnglàchúngkhôngcóthựcthìôngsẽgiảithíchvụtàuScotianhưthếnào?

-Giảithíchthếnày…–Nedngậpngừng.

-Nào,nào.Nóiđi.

-Giảithíchrằngtấtcảnhữngcáiđóđềulàchuyệnbịađặt!

Nhưng trả lời như vậy chỉ chứng tỏ là Ned ương bướng chứchẳngcógìkhác.Hômđó,tôiđểanhtayên.VụtàuScotiakhôngcònnghingờgìnữa.Tàubịthủngtođếnnỗiphảihànlại,vàtôithấychẳngcầnđòihỏinhữngchứngcớcótínhthuyếtphụchơnlàmgì.Tàukhôngthểtựnhiênbịthủng,vàvìđãloạitrừnhữngýkiếnchorằngtàuđãđâmphảimộtdảiđángầmhaymộtviênđạn bắn cá voi, nên mọi sự đều gán cả cho cái sừng nhọn củaquáivật.

Tómlại,dựavàonhữnglýlẽđãtrìnhbàyởtrên,tôixếpquáivậtvàokiểucóxươngsống,lớpcóvú,bộcávoi.Cònxếpnóvàohọ,giống,loàinàothìsaunàymớibiếtrõđược.Muốngiảiquyếtvấn đề này, cần phải mổ quái vật, muốn mổ thì phải bắt được,muốn bắt được thì phải bắn trúng – đó là việc của Ned Land;muốnbắntrúngthìphảitìmra–đólàviệccủacảtàu;muốntìmrathìphảigặp–đólạilàchuyệnmayrủi!

L

Chương5Mayrủi

úcđầu,tàuLincolnchạymộtcáchđơnđiệu.ChỉcómộtlầnNedLandđượcdịptrổtàikhiếnmọingườiphảikínhnể.

Ngày30tháng6,ởđộvĩcácđảoMalouines[8],tàuLincolnbắtliên lạc với chiếc tàu đánh cá voi Monroe đang đi ngược chiều.Nhưng tàu đó chẳng được tin gì về con cá thiết hình cả. KhithuyềntrưởngtàuMonroebiếttrêntàubạncóNedLand,ôngtabèn yêu cầu Ned bắn giúp con cá voi mà họ đã phát hiện ra ởvùngbiểnnày.VìtòmòmuốnxemNedlàmănthếnào,thuyềntrưởng Farragut cho phép Ned sang tàu Monroe. Cuộc săn bắnrất đạt. Ned hạ được những hai con cá voi; một con hạ tại chỗbằngmộtpháttrúngtim;conthứhaithìphảisănđuổimấtmấyphút!

Thật tình, tôi không dám đảm bảo tính mạng cho con cá voinàochạmtránvớiNed.

TàulướtnhanhdọcbờbiểnđôngnamcủaNamMỹ,vàngàymồng3tháng7đãtớicửavàoeobiểnMagellan.Nhưngthuyềntrưởng Farragut không muốn vào cái eo khúc khuỷu đó nênhướngtàuvềmũiHorn.

Toànhạmtàutánthànhquyếtđịnhcủathuyềntrưởng.Thựctế làm gì có khả năng gặp con cá một sừng ở eo biển hẹp này!Phần lớn thủy thủ đều đinh ninh rằng con quái vật khổng lồkhôngthểbơiquađượceonày.

Ngày 6 tháng 7, khoảng ba giờ chiều, tàu Lincoln vòng qua

hònđảođơnđộc,mỏmđácựcnamcủaNamMỹmànhữngngườiđi biển Hà Lan đã lấy tên thành phố Horn quê hương mình đểđặtcho.VòngquamũiHorn,chúngtôihướngvềphíatâybắcvàsớmhômsautàubắtđầuvàovùngbiểnTháiBìnhDương.

-Chúýđấy!Chúýđấy!–ThủythủtàuLincolnbảonhau.

Họ chăm chú quan sát. Món tiền thưởng hai ngàn đô la hấpdẫn họ. Mắt họ và ống nhòm chẳng giây phút nào được nghỉ.Ngàyđêmhọdõinhìnmặtbiển.

Tôikhônghamgìtiềnthưởngnhưngcũnglàmnhưhọ.Ăn,tôicũngvội,ngủ,cũngchẳngyên.Mặcdùnắngcháyvàmưaxốixả,tôi vẫn không rời boong tàu. Tôi đăm đăm nhìn những ngọnsóng bạc đầu lan tận chân trời! Và đã bao lần tôi cùng anh emthủy thủ phải hồi hộp khi thấy cá voi phơi lưng đen trên mặtnước.Nhữnglúcấy,thủythủchạyùacảlênboong.Họnínthởvàcăngmắtratheodõiconcá.Tôicũngcốsứcnhìn;đếnmứccóthểhỏngvõngmôvàmùmắt.

Nhưng chúng tôi đều hồi hộp một cách uổng công vô ích!NhiềulầntàuLincolnđãtiếnsátconcá.Nhưngđóchỉlàmộtconcá voi hay cá nhà táng bình thường. Chúng bỏ chạy khi nghetiếnghòhétcủathủythủ.

Trời rất đẹp. Tàu chạy trong những điều kiện thuận lợi, mặcdù lúc đó đang mùa mưa lớn. Biển lặng, tầm nhìn rất xa. NedLand vẫn tỏ vẻ hoài nghi. Anh ta cố ý không lên boong trongnhữnggiờkhôngphảitrực.Cặpmắttinhtườngcủaanhtalẽracóthểrấtđượcviệc.NhưngtrongmườigiờđồnghồthìtámtiếnganhchàngCanadabướngbỉnhnàyngồiđọcsáchhaynằmkhàntrongphòng.Tôiđãtráchanhtahàngtrămlầnvềtháiđộdửngdưngnày.Nedtrảlời:

-Ôidào,thưagiáosư,nếuconquáivậtđócóthựcthìliệutacónhiềumaymắntìmranókhông?Đúnglàtachỉtìmnómộtcáchhúhọa.NgườitabảođãthấynóởphíabắcTháiBìnhDươngư?Cholàthế.Nhưngtừngàyđótớinayđãhaitháng,màtínhconcákhôngthíchởlâumộtchỗ!Chínhngàiđãnói:“Concácókhảnăngdichuyểnvớitốcđộphithường!”Thưagiáosư,ngàihẳnrõhơntôirằngthiênnhiênkhôngtạoracáigìkhôngcómụcđích.Thiênnhiênchẳngbaogiờphúchoconvậtbảnchấtlườibiếngmộtsựnhanhnhẹnnhưvậycả.Vìvậy,nếuconcálàcóthật,thìnóđãchuồnđirấtxarồi!

Tấtcảvấnđềlànhưvậy!Chúngtôiđangđimộtcáchhúhọa!Nhưngbiếtlàmthếnào!Hivọnggặpconcáthiếthìnhngàycàngmongmanh…

Ngày20tháng7,tàuvượtquachítuyếnnamở105độkinhvàngày 27 vượt xích đạo ở kinh tuyến 110 độ. Từ đây, tàu hướngmũi về phía tây, về khu vực trung tâm của Thái Bình Dương.ThuyềntrưởngFarragutphánđoánrấtcólýrằngdễbắtgặpconcáởnhữngvùngbiểnsâu,cáchxacáclụcđịavàđảolớnlànhữngnơi nó không dám đến gần. “Vùng biển gần bờ đối với nó quárộng”–ngườihoatiêugiảithíchchochúngtôinhưvậy.

Tàu Lincoln chạy ngang qua các đảo Pomotou, Marquises,Sandwich, vượt chí tuyến bắc ở độ kinh 132 rồi tiến vào biểnTrungHoa.

Cuối cùng, chúng tôi đã tới nơi diễn ra những “chiến công”mới nhất của quái vật! Mọi sinh hoạt trên tàu đều ngưng đọnglại. Mọi người đều bị kích động đến cao độ. Chẳng ai ăn ngủ gìđược.Mỗingàykhoảnghaimươilầnchúngtôibịnônnaolênvìmột sự tính toán lầm, hoặc vì một thủy thủ nhìn gà hóa cuốc.Thầnkinhchúngtôibịhưngphấnquámứcđếnnỗicónguycơ

sắpphảnứnglại.

Và phản ứng đã xảy ra. Ba tháng, đã ba tháng ròng mà mỗingày dài như một thế kỷ, tàu Lincoln rẽ sóng Thái Bình Dươngđểđuổibắtnhữngconcávoigặptrênđường,khithìđộtngộtđổihướng,khithìgiảmtốcđộ,khilạiphóngquánhanhkhiếnmáymóc trên tàu có thể bị hỏng. Từ bờ biển Nhật Bản đến bờ biểnchâuMỹ,chẳngcóchỗnàokhôngđượcxemxétkỹ…Nhưngvôích!Biểncảvẫnhoangvắng,mịtmù!Chẳngcómộtdấuhiệugìcủaconcáthiếthìnhkhổnglồ,củahònđảongầmhaydảiđádiđộng,chẳngcódấuvếtgìcủachiếctàubịđắmbậpbềnhởđây.Tómlại,chẳngcógìlạcả!

Vớitínhhaydaođộngcốhữucủaconngười,đoànthủythủđãđitừcựcnàysangcựckhác.Rấtđángbuồnlànhữngngườitrướckiaủnghộcuộcthámhiểmhăngháinhấtbâygiờlạitrởthànhnhữngkẻphảnđốinókịchliệtnhất.

Tìnhtrạngbạcnhượclantrànkhắptàu,vànếuthuyềntrưởngFarragut không hết sức kiên trì thì chắc hẳn tàu Lincoln chẳngcóđiềugìđángtráchvềthấtbạinày,vìhọđãlàmmọiviệccóthểlàmđược.Chỉcócáchmauchóngquaytàuvềnước.

Một kiến nghị như thế được trao cho thuyền trưởng, nhưngFarragutvẫngiữýđịnhcủamình.Anhemthủythủcôngkhaitỏvẻbấtmãn,kỷluậttrêntàubịsasút.Tôikhôngmuốnnóirằngthủy thủ bắt đầu nổi loạn, nhưng sau một thời gian đấu tranhngắncủahọ,thuyềntrưởngFarragut,giốngnhưColombxưakia,đànhphảixinhoãntrongbangày.Nếutrongbangàynữakhôngphát hiện ra quái vật thì tàu Lincoln sẽ quay mũi về phía biểnchâuÂu.

LờihứacủaFarragutđượccôngbốngày2tháng11.Tinhthầncủathủythủylạilênngay.Họhămhởquansátmặtbiển,aicũng

muốnphóngtầmmắtnhìnđạidươnglầncuốivớihyvọnglàsẽthànhcông.Ốngnhòmlạiđượcsửdụng…

Haingàyđãqua.TàuLincolnchạytừtừ.Cácthủythủnghĩratrămphươngngànkếđểnhửconcáđếnhayđể“khiêukhích”nónếu nó đang ở vùng biển này. Từng miếng mỡ to được buộc ởphía lái khiến lũ cá mập được một phen thỏa thích! Tàu đỗ lại.Cácxuồngnhỏbơingangdọcxungquanhtàu,khôngđểsótmộtđiểmnàotrênmặtbiển.Chiềumùng4tháng11đãtớimàtấmmànbímậtvẫnchưahérachútnào!Trưangày5tháng11,hạn3 ngày sắp hết. Khi chuông đồng hồ điểm tiếng cuối cùng,thuyền trưởng Farragut, trung thành với lời hứa của mình, ralệnhchoquaytàuvềhướngđôngnamvàtừbiệtvùngbiểnphíabắcTháiBìnhDương.

TàuLincolnlúcđócáchbờbiểnNhậtBảnkhôngđầyhaitrămhải lý. Trời đã tối. Đồng hồ điểm tám giờ. Những đám mây dàyche khuất mặt trăng lưỡi liềm. Từng làn sóng nhẹ lăn tăn bênthântàu.

Tôi đứng ở mũi tàu, tựa mình vào thành. Conseil đứng cạnhtôi và nhìn thẳng về phía trước. Anh em thủy thủ trèo lên caoquan sát chân trời đang bị bóng đêm thu hẹp lại. Các sĩ quandùng ống nhòm chăm chú theo dõi mặt biển đang tối dần. Đôilúcmặttrănglọtquakẽmâyhắtnhữngtiabạcxuốngmặtbiểnmàuthẫm.Nhưngmâyđenlạikéođếnlàmtắtngấmánhtrăng.

NhìnConseil,tôithấyanhtalầnđầutiênhòamìnhvàotâmtrạngchung.Cóthểlàlầnđầutiêntrongđời,thầnkinhanhtabịcănglênvìtòmò.

-Thếnào,Conseil,–tôinói,–đâylàdịpcuốicùngđểkiếmhaingànđôlađấy.

-Thưagiáosư,tôixinnóilàchưabaogiờtôitrôngngóngvàomón tiền thưởng đó. Giả dụ chính phủ Mỹ hứa thưởng cả mộttrămngànđôlahọcũngsẽchẳngmấtđimộtxunào!

-AnhnóiđúngConseilạ.Thậtlàmộtviệclàmngudại!Chúngta đã hành động một cách hồ đồ khi nhúng tay vào việc này.Chúng ta đã lãng phí biết bao thời gian! Biết bao nhiêu lo lắng,bănkhoănvôích.LẽratađãvềPháptừsáuthángtrướcrồi…

-Vâng,vềtớinhàgiáosưởViệnbảotàngParisrồiạ!Vàcólẽtôi đã phân loại xong những khoáng vật trong bộ sưu tập củagiáosưrồi!…

-Đúngvậy,anhConseilạ!Vàtôiđanghìnhdungmọingườisẽcườitathếnào!

Conseilbìnhthảntrảlời:

-Tôinghĩrằngngườitasẽcườigiáosư.Tôikhôngbiếtcónênnóikhông?…

-Anhcứnói.

-…vàgiáosưbịcườicũngđáng.

-Saolạithế?

- Khi đã có vinh dự được làm bác học như giáo sư thì khôngnên…

Conseilchưakịpnóihếtlờithìmộttiếnghôlớnphátanbầukhôngkhítĩnhmịch.ĐólàtiếngNedLand:

-Ô,nókiarồi!Ngaytrướcmũitàu!

T

Chương6Mởhếttốclực

ất cả xô tới chỗ Ned: thuyền trưởng, các sĩ quan, anh emthủythủ.Thậmchícáckỹsưvàthợđốtlòcũngbỏmáyvà

lòmàchạylên.Farragutralệnhhãmtàulạivàchiếctàuchỉcònchuyểnđộngtheoquántính.

Trờitốinhưmực.TôirấtngạcnhiênkhônghiểuvìsaoNedcóthểnhìnthấymộtvậtgìđótrongđêmdàyđặcnhưthếnày.Timtôiđậpmạnhnhưmuốnvỡra.

Nhưng Ned không lầm. Một lát sau, mọi người đã nhìn thấycáimàNedchỉ.

CáchtàuLincolngầnbốntrămmét,biểnhìnhnhưđượcchiếusángtừtrongra.Đókhôngphảilàhiệntượngbiểncóánhsángnhưthườnggặp.Conquáivậtnổilênnhữnglớpnướcphíatrênvàđangnghỉ.

Từthânnótỏaracáiánhsángrựcrỡkhótảmànhiềuthuyềntrưởng đã nói đến trong báo cáo của họ. Những cơ quan phátsáng của con vật phải mạnh mẽ thế nào mới phát ra được ánhhào quang lộng lẫy như vậy! Con vật đó có hình bầu dục lớn,thuôndài,ởgiữađặcbiệtsángvàgiảmdầnđiởhaiđầu.

-Đóchỉlànơitậptrungnhữngchấthữucơphátsángthôi!–Mộtsĩquannói.

-Ngàilầmrồi,–tôikiênquyếtphảnđối.–Độngvậtchẳngbaogiờ phát ra chất sáng như vậy. Đó là ánh sáng điện… Kìa nhìn

xem,nhìnxemkìa!Ánhsángđangchuyểnđộngkhigầnkhixa.Nóđanghướngvềphíachúngtađấy!

Cótiếngkêulatrênboong.

-Nghiêm!–ThuyềntrưởngFarraguthô.–Chotàulùi!

Mọingườichạyvềvịtrícủamình.Kẻthìvềbuồnglái,ngườithì về buồng máy. Tàu Lincoln vẽ một nửa vòng tròn trên mặtbiển.

-Láisangphải!Chotàuchạythẳng!–Farragutralệnh.Chiếctàuchiếntăngtốcđộvàbắtđầutránhraxađiểmsáng.

Tôi đã lầm. Chiếc tàu muốn lảng tránh, nhưng con quái vậtđuổitheovớitốcđộlớnhơn.

Chúngtôinínthở.Cólẽchẳngphảivìsợhãimàvìngạcnhiênmàchúngtôicứđứngsữngtạichỗ.Convậtrượttheochúngtôinhưđùagiỡn.Nólượnquanhtàulúcấyđangchạynhanhmườibốnhảilýmộtgiờ.Nórọiánhsángđiệnvàotàurồitrongchớpmắt lại bơi ra cách tàu hai, ba hải lý và để lại phía sau một vệtsáng lấp lánh trông tựa những cuộn khói từ một đầu tàu chạynhanh phun ra. Bỗng nhiên từ phía sau đường chân trời đenthẫm,conquáivậtlấyđàlaothẳngtớitàuLincolnvớimộttốcđộghê người. Nhưng đến cách tàu khoảng sáu mươi mét, nó độtngộtdừnglạivàtắtđiện.Không,nókhônglặnxuống,vìnếulặnthì ánh sáng phải giảm đi dần dần. Đằng này nó tắt phụt, tựanhư nguồn ánh sáng bỗng bị cạn. Con quái vật lại xuất hiện ởphía bên kia tàu, chẳng biết là đã vòng qua hay chui luồn phíadưới.Từnggiâyphútcóthểxảyratainạnđâmvàonhau.

Tôingạcnhiênvềtháiđộcủacontàu.Nóbỏchạychứkhônggiaochiến.Chínhcontàucónhiệmvụtìmdiệtquáivật,thếmàgiờ đây quái vật lại rượt theo tàu! Tôi lưu ý thuyền trưởng

Farragutvềviệcđó.Trênkhuônmặtgangóccủaôngtalộrõvẻhoangmangcaođộ.Ôngtanói:

- Ngài Aronnax ạ, tôi không rõ đây là con vật gì nên khôngmuốn cho tàu mạo hiểm trong bóng đêm này. Ngài định tấncông nó bằng cách nào? Và tự vệ thế nào? Ta hãy chờ tới rạngđông,lúcđóvaitròsẽthayđổi.

-Ngàikhôngcònnghingờgìvềhiệntượngnàynữachứ,thưathuyềntrưởng?

-Thưangài,hẳnđâylàmộtconcáthiếthìnhkhổnglồvàcóđiện.

-Vâng,cólẽđúng.Nócũngnguyhiểmnhưcáđuốiđiện.

-Vànếunócócảcơquanphátđiệnthìnóquảlàconvậtđángsợ nhất mà tạo hóa đã sinh ra! Vì vậy, thưa ngài, tôi đang ápdụngtấtcảnhữngbiệnphápđềphòng.

Toàn hạm tàu suốt đêm đó ở tư thế sẵn sàng. Chẳng ai chợpmắt. Tàu Lincoln không đủ sức đọ tốc độ với quái vật nên phảichạychậmlại.Quáivậtcũngbắtchướctàu,lượnlờvớisóngvàhìnhnhưkhôngcóýđịnhrờitrậnđịa.

Tuy vậy, tới gần nửa đêm nó cũng biến mất, hay nói đúnghơn, “tắt ngấm” đi như một con đom đóm khổng lồ. Nó đã lầnxuốngbiểnsâuchăng?Chúngtôichẳngdámhyvọngnhưvậy.Gần một giờ sáng bỗng vang lên một tiếng rít chói tai, dườngnhưgầnđâuđâycómộtvòinướccựcmạnhtừđáybiểnvọtlên.

ThuyềntrưởngFarragut,NedLandvàtôilúcđóđangđứngởmũitàuvàđămđămnhìnvàobóngđêm.

-NedLandnày,anhcóhayđượcnghetiếngcávoiphunnướckhông?–Thuyềntrưởnghỏi.

-Thưangài,có!Nhưngtôichưahềgặpconcávoinàomàchỉpháthiệnranóđãđượcthưởnghainghìnđôlacả.

- Anh thực xứng đáng nhận món tiền thưởng đó. Thế khi cávoiphunnướcqualỗmũi,nócũnggâytiếngrítnhưvậyà?

- Đúng vậy! Nhưng kêu to hơn. Không thể nào lầm lẫn được.Rõràngmộtconcávoiởvùngbiểnnàyđangbámsáttàuta.Nếungàichophép,đếnrạngsángtôisẽnóichuyệnvớinó.

-Nếulúcđónócònhứngnghechuyệncủaông,ôngNedạ.–Tôitỏvẻnghingờ.

-Thếthìtôisẽđếnsátnó,nósẽphảinghethôi!

-Nếuvậy,tôiphảichoanhmộtcáixuồngà?–Farraguthỏi.

-Tấtnhiên.

-Vàthímạngcảnhữngngườichèoxuồngà?

-Thímạngcảtôinữa!–Nedbìnhthảntrảlời.

Gần hai giờ sáng, cách tàu Lincoln năm hải lý, vệt sáng lạixuấthiện.Mặcdùcáchxavàsónggióầmầm,tiếngquẫyđuôivàtiếngthởphìphòcủaconcávẫnrõmồnmột.

Trước rạng đông, chúng tôi đã sẵn sàng nghênh chiến. Lướiđánhcávoiđãxếpởhaithànhtàu.Thuyềnphóralệnhchuẩnbịloạisúngbắnxamộthảilývàcảloạisúngbắnđạnphácóthểhạđược những con thú lớn nhất. Ned Land mài sắc mũi lao, mộtthứvũkhídiệtcávoilợihạitrongtayanhta.

Sáugiờ,trờihửngsáng.Cùngvớinhữngtiasángđầutiêncủabìnhminh,ánhđiệncủacáthiếthìnhcũngphụttắt.Tớibảygiờ,trời gần sáng rõ. Nhưng sương mù dày đặc đang trải ra ở chântrời,vàdùngốngnhòmloạitốtnhấtcũngchẳngthấyrõvậtgì.Cóthểhìnhdungđượcchúngtôithấtvọngvàgiậndữđếnmức

nào!

Đến tám giờ sáng, những dải sương mù dày đặc bắt đầu trôitrên sóng và từ từ bốc lên cao. Chân trời được mở rộng và sángrõ.

BỗnglạicótiếngNedLandnói:

-Nhìnxemkìa.Nóởphíabêntráiđuôitàu!

Mọingườiphóngtầmmắtnhìnvềphíađó.

Cáchchiếctàuchiếnmộthảilýrưỡi,cómộtvệtdàimàuđennổilênkhỏimặtnướcđộmộtmét.Đuôinóquẫymạnhlàmnướcbiển sủi bọt. Chưa ai thấy đuôi cá quẫy sóng mạnh thế bao giờ!Con cá lượn hình vòng cung, để lại phía sau một vệt sáng lấplánh.Chiếctàutiếnlạigần.Tôibắtđầungắmkỹconcá.BáocáocủatàuHelvetiavàShannonhơicườngđiệukíchthướccủanó.Theotôi,concákhôngdàiquátámmươimét.Chiềunganghơikhóxácđịnh,nhưngtôicócảmtưởngrằngnócânđốimộtcáchlạlùngvềcảbachiều.

Trongkhitôiquansátconvậtlạthìtừhailỗmũinóvọtlênhai cột nước cao tới bốn mươi mét. Giờ đây tôi mới hình dungđượcđôichútvềcáchthởcủacáthiếthình.

Các thủy thủ nóng lòng chờ lệnh thuyền trưởng. Farragutquansátconvậtmộtlúcrồiralệnhgọitrưởngmáy.

-Hơinướcđủrồichứ?–Thuyềntrưởnghỏi.

-Báocáo,đủ!

-Tăngáplực!Chotàuchạyhếttốcđộ!

Nghe lệnh thuyền trưởng, toàn thể thủy thủ hoan hô ba lần.Giờ chiến đấu đã điểm. Mấy phút sau, hai ống khói tàu nhả ranhữngcuộnkhóiđen,boongtàurunglênvìáplựccaotrongnồi

hơi.

Chânvịtbắtđầuquay.TàuLincolnlaothẳngvềphíaconcá.Nóđểchiếctàutớicáchchừngmộttrămmétrồimớiđủngđỉnhtránhramộtquãngkháxa.

Cuộc đuổi bắt kéo dài ít nhất bốn mươi lăm phút, nhưng tốcđộchiếctàukhôngchophépnótheokịpconcá.

ThuyềntrưởngFarragutgiậndữrứtrứtbộrâurậm.

Ôngtagọito:

-NedLand!

Nedtới.

-Thếnào,anhNed,đãđếnlúcthảxuồngchưa?

- Thưa ngài, đành phải chậm lại một chút. Khi con vật nàychưamuốnnộpmạngthìchưabắtnổinóđâu!

-Làmthếnàobâygiờ?

-Thưangàinếucóthểtăngáplựchơinước.Khitàutiếngầnhơnchútnữa,tôisẽphóngchonómộtphátlao.

-Anhđiđi!–FarraguttrảlờiNed,rồiralệnhchothợmáytăngáplựchơinước.

NedLandlênvịtríchiếnđấu.Lòhơihoạtđộngmạnh,chânvịtbắt đầu quay bốn ba vòng một phút. Đồng hồ chỉ tốc độ mườitámhảilýrưỡimộtgiờ.

Nhưngconcácũngbơivớitốcđộynhưvậy!Trongsuốtmộtgiờ, chiếc tàu chiến không tiến gần thêm được một sải! Thật lànhụcnhãchomộttrongnhữngchiếctàuchạynhanhnhấtcủahạm đội Mỹ! Anh em thủy thủ tức giận điên người. Họ nguyềnrủaquáivật,nhưngnóvẫnphớtlờ.

Trưởngmáylạiđượcgọilên.

-Áplựcđãtăngchưa?–Farraguthỏi.

-Báocáo,đã.

-Baonhiêuát-mốt-phe?

-Sáuphẩynăm.

-Hãynânglêntámát-mốt-phe.

ThậtlàmộtmệnhlệnhkiểuMỹ!Thuyềntrưởngcủamộtcôngty nào đó trên sông Mississippi muốn cạnh tranh với một tàukháccũngkhôngthểhànhđộnghơnthế.

- Conseil, – tôi bảo người giúp việc trung thành của tôi, –chúngtachắcsẽbaylêntrờimất!

-Thưavâng!–Conseiltrảlời.

Thúthật,lòngdũngcảmcủathuyềntrưởngrấthợpýtôi.

TàuLincolnlaolênphíatrước.Ngườitalạiđotốcđộ.

-Baonhiêu?–Farraguthỏi.

-Báocáothuyềntrưởng:mườichínphẩybahảilý.

-Tăngthêmáplực!

Trưởng máy tuân lệnh. Áp kế chỉ mười át-mốt-phe. Nhưngquái vật cũng “mở hết tốc lực”, chẳng vất vả gì lắm cũng đạtmườichínphẩybahảilýmộtgiờ.

Tôi không thể miêu tả hết tâm trạng của mình trong cuộcđuổi bắt ấy! Từng đường gân thớ thịt trong người tôi run lên.NedLandđứngởvịtríbắn,laocầmtay.Concámấylầnchotàuđếngần.

Nedkêulên:

-Tasắpđuổikịprồi!Sắpkịprồi!

Nhưngđúnglúcanhtachuẩnbịbắnthìconcálạibỏchạyvớitốcđộítnhấtbamươihảilýmộtgiờ.Vàkhitàuchúngtôiphóngnhanh nhất thì nó lại bơi vòng quanh tàu, hình như muốn chếnhạochúngtôi.

Đến giữa trưa, tàu vẫn cách con cá một khoảng như lúc támgiờsáng.

Cuối cùng, thuyền trưởng Farragut quyết định dùng nhữngbiệnphápquyếtliệthơn.

-À,quáivậtmuốnthoátkhỏitaytàuLincolnà!Thửxemmàycó thoát được loại đạn hình nón này không? Thủy thủ trưởngđâu?Ralệnhchoanhemtớikhẩusúngđằngmũi.

Khẩu súng lập tức được nạp đạn. Một tiếng nổ vang lên,nhưng viên đạn bay cao hơn con cá một chút. Con cá lúc đó ởcáchtàunửahảilý.

- Cho xạ thủ giỏi hơn bắn! – Thuyền trưởng ra lệnh. – Ai bắntrúngquáivậtsẽđượcthưởngnămtrămđôla!

Bácxạthủgiàcóbộrâubạc–tớinaytôicònnhưđangthấycáinhìnbìnhthảnvàđiềmđạmcủabác–bướctớikhẩusúngngắmvàđiềuchỉnhkhálâu.

Tiếng súng chưa dứt đã nghe tiếng hoan hô vang dậy. Viênđạn rơi trúng đích. Nhưng lạ chưa nó trượt trên lưng con cá,văngđiđộhaihảilýnữarồirơitõmxuốngbiển.

-Chàchà!–Ônglãogiậndữ.–Conquáivậtnàycólẽđượcbọcthépdàytớimộttrămnămmươimilimét!

-Quânkhốnkiếp!–ThuyềntrưởngFarraguthétlên.

Cuộcsănbắtlạitiếptục.Farragutnghiêngmìnhvềphíatôivà

nói:

-ChừngnàotàuLincolnchưatunglêntrờithìtôicònsănconcánày!

-Ngàilàmthếlàđúng.–Tôitrảlời.

Cóthểhyvọngrằngconcásẽthấmmệtvàkhôngchịuđượccuộc đọ sức với chiếc tàu chạy hơi nước. Nhưng không đúng!Mấytiếngđồnghồđãquamànóchẳngtỏvẻgìmệtmỏi.

NóichocôngbằngthìtàuLincolnđãsănđuổiconcámộtcáchkiêntrìđặcbiệt.Tôichorằngnóđãvượtítnhấtnămtrămkilôméttrongngày6tháng11rủiroấy!Nhưngđêmđãtớivàtrùmtấmmànđenlênđạidươngđangnổisóng.

Tronggiâyphútđó,tôicảmthấycuộctìmkiếmcủachúngtôiđãkếtthúc,vàtừnaysẽkhôngbaogiờgặpquáivậtnữa.Nhưngtôiđãnhầm.

Mười giờ năm mươi phút đêm hôm ấy, cách tàu ba hải lý lạibừnglênánhđiệnsángchóinhưđêmtrước.

Con cá nằm yên. Có lẽ vì thấm mệt nên giờ đây nó ngủ.Thuyền trưởng Farragut quyết định lợi dụng thời cơ thuận lợinày.

Ôngtaralệnhchotàuchạytừtừđểđốithủkhỏithứcgiấc.Bắtgặpcávoingủgiữabiểnkhơikhôngphảilàchuyệnhiếm,chínhNedLandđãbắntrúngnhiềuconđangngủnhưvậy.

Nedlạilênvịtríchiếnđấu.TàuLincolnlặnglẽtớicáchconcábốn trăm mét. Đến đây, máy ngừng chạy, tàu chỉ còn chuyểnđộngtheoquántính.Trênboongimlặnghoàntoàn.Mọingườiđềunínthở.Chúngtôichỉcòncáchđiểmsángkhoảngbamươimét.Độsángmỗilúcmộttănglênlàmchúngtôiloámắt.

Tôi đứng tựa thành tàu và thấy Ned đứng phía dưới, vũ khísẵnsàng.

Tàuchỉcòncáchconcáhơnsáumét.

Cánh tay Ned bỗng giơ cao, phóng mũi lao sắt lên khôngtrung.Mộttiếngkêulanhlảnhphátranhưtiếngkimloạichạmnhau.

Ánhđiệntắtphụt.Haicộtnướckhổnglồậpxuốngboongtàu,quậtngãmọingười.

Tàukêurăngrắcmộtcáchghêsợ.Tôichưakịpbíulấythànhtàuthìđãbịvăngxuốngbiển!

B

Chương7Concávoikhôngbiếtthuộcloạinào

ấtthầnbịngãxuốngbiển,tôichoángvángnhưngkhôngbịngất, tôi chìm ngay xuống sâu khoảng sáu mét. Tôi bơi

giỏi…vàkhôngđếnnỗimấttinhthầnkhirơixuốngnước.

Tôi quẫy hai cái thật mạnh và nổi lên mặt biển. Tôi đưa mắttìm tàu Lincoln. Nó có quay đi hướng khác không? Farragut cóbiết thả xuồng xuống tìm tôi không? Có hy vọng thoát nạnkhông?

Bóngtốidàyđặc.Khókhănlắmtôimớinhậnramộtkhốiđenởđằngxađangchạyvềphíađông,ánhđèntắtdần.Đólàchiếctàuchiến.Thếlàhết!

-Cứutôivới!Cứutôivới!–Tôikêutovàcốsứcbơitheochiếctàu.

Quần áo bị sũng nước dính chặt vào mình làm tôi khó cửđộng.Tôibịchìmxuốngvàngạtthở!…

-Cứutôivới!

Tôi kêu lên lần cuối. Tôi bị sặc nước và cố chống lại, nhưngđáybiểnsâucứkéotôixuống…

Bỗng một cánh tay mạnh mẽ nắm lấy cổ tôi kéo tôi lên mặtnước.Rồitôinghethấy,vâng,đúnglànghethấytiếngngườinóibêntai:

-Nếugiáosưtựavàovaitôithìsẽdễbơihơn.

TôinắmlấytayConseiltrungthànhcủatôi.

-Conseilđấyà?–Tôireolên.–Conseil!Anhbịngãxuốngnướccùngtôià?

-Thưakhông.Nhưnglàngườigiúpviệcgiáosư,tôiphảitheongài.

Anhtathấyhànhđộngđócủamìnhlàtựnhiên!

-Thếtàuđâu?

Conseilvừabơingửavừatrảlời:

-Xingiáosưđừngtrôngchờgìởnónữa!

-Anhnóigìvậy?

-Khitôinhảyxuốngbiểnthìngườitrựcbankêulên:“Chânvịtbịgãyrồi!”

-Gãyrồià?

-Vâng!Quáivậtđãdùngsừngnhọnđâmthủng.Tôinghĩrằngtàu Lincoln chỉ bị hỏng xoàng. Nhưng đối với chúng ta thì rấtđángbuồnvìtàukhôngđiềukhiểnđượcnữa!

-Thếthìchúngtađànhchịuchết!

-Cónhiềukhảnăng,–Conseilbìnhthảntrảlời.–Chúngtacònmấy tiếng đồng hồ nữa, trong thời gian đó có thể xảy ra nhiềuchuyện!

Thái độ bình tĩnh của Conseil đã động viên tôi. Tôi ráng sứcbơinhưngquầnáobịsũngnướcnặngnhưchìlàmtôivấtvảlắmmớikhỏichìm.Conseilnhậnthấyđiềuđó.

- Thưa giáo sư, ngài cho phép tôi cắt bỏ quần áo trên ngườingài?–Anhtanói.Conseilrútdaorạchmộtnháttừtrênxuốngdướibộquầnáo,rồiđượctôiđỡ,anhtakéoquầnáorakhỏingười

tôi.

TôicũnggiúpConseiltrútbỏquầnáonhưvậy.Sauđó,chúngtôibámvàonhaumàbơi.

Tuynhiêntìnhhìnhcũngvẫntệhạinhưtrước.Cólẽngườitakhôngbiếtlàchúngtôiđãmấttích.Vảlại,nếucóbiếtthìchiếctàuhỏngláicũngchẳngchạyđượcngượcgióđểđếncứuchúngtôi.Chỉcóthểtrôngchờvàochiếcxuồngnhỏ.

Conseil bình tĩnh thảo luận về giả thuyết ấy và lập kế hoạchhànhđộng.Thậtlàmộtconngườikỳlạ!Đếnlúcnàymàanhtavẫnungdungnhưởnhàvậy!

Thế là hy vọng độc nhất giờ đây là mấy chiếc xuồng của tàuLincoln.

Đểtiếtkiệmsức,chúngtôiquyếtđịnhlàmnhưsau:trongkhingười này khoanh tay, duỗi chân, nằm ngửa để nghỉ, thì ngườikia vừa bơi vừa đẩy đi. Cứ mười phút chúng tôi lại thay phiên.Nhưvậy,chúngtôihyvọngcóthểsốngtrênmặtnướcvàitiếngđồnghồ,cóthểtớirạngđông!

Hivọngthậtmongmanh!Nhưngconngườisinhraởđờivốnkhôngbaogiờtuyệtvọng.Vảlại,chúngtôicónhữnghaingười…

Chiếctàuchiếnvàquáivậtđâmvàonhaukhoảngmườimộtgiờ đêm. Nghĩa là còn gần tám tiếng đồng hồ nữa mới sáng.Nhiệmvụđềrahoàntoàncóthểhoànthànhđượcnếuchúngtôiđược luân phiên nghỉ. Biển lặng, bơi không vất vả lắm. Thỉnhthoảng tôi lại nhìn vào bóng đêm dày đặc đôi chỗ có ánh nướcsángnhưlântinh.Tôinhìnnhữnglànsónglấplánhvỗvàotaytôirồitảnratrênmặtbiển…

Gần một giờ sáng, tôi bỗng cảm thấy mệt mỏi rã rời. Conseilphảiđỡtôivàcángđángcảgánhnặngcủahaingười.Mộtlátsau,

tôithấytiếngthởnặngnhọcvàhổnhểncủaanhta.Conseilđuốihơi.Tôihiểurằnganhtakhôngcầmcựđượclâunữa.

-Buôngtôira!Buôngra!–Tôinói.

-Buônggiáosưraư?Khôngđờinào!–Conseiltrảlời.–Cóchếtthìtôichếttrước.

Tronggiâyphútđó,mặttrănglóratừsauđámmâyđenvàgióđang lùa về phía nam. Ánh trăng hiền hòa cho chúng tôi thêmsức.Tôingẩngđầulênvàđưamắtnhìnchântrời.Phíaxa,cáchchúngtôinămhảilý,bóngchiếctàuchỉcònlờmờ.Nhưngchẳngthấymộtchiếcxuồngnào!

Tôimuốnkêulên.Nhưngcáchxathếainghethấytiếngtôi?Vả lại, môi tôi bị sưng vếu lên không sao há ra được. Lúc đóConseilrángsứclato:

-Cứuchúngtôivới!Cứuchúngtôivới!

Ngừnglạimộtgiây,chúngtôilắngnghe.Cáigìvậy?

Taibịùvìmáudồnlênđầu,haylàtiếngđáplạilờikêucứucủaConseil?

-Anhcónghethấykhông?–Tôikhẽhỏi.

-Có.

RồiConseillạirasứckêu.

Khônglầmđượcnữarồi!CótiếngngườiđáplạiConseil!Phảichăng đó là tiếng của một người cũng bất hạnh như chúng tôi,cũngbịhắtxuốngđáybiểnnhưchúngtôi?Hayđólàtínhiệutừchiếcxuồngmàchúngtôikhôngnhìnthấytrongbóngđêm?

Conseilthuhếtsứctànvàtựavàovaitôilúcđóđãtêdại.Anhtanghểnnửangườilênkhỏimặtnướcnhưnggụcxuốngngayvì

kiệtsức.

-Anhthấygì?

-Tôithấy,–Conseilthềuthào,–tôithấy…tốtnhấtlàtanênimlặng…giữlấysức!

Conseil đã thấy gì vậy? Ý nghĩ về con quái vật bỗng nảy ratrongóctôi.Haylàanhtađãnhìnthấyquáivật?…Nhưngcòntiếngngườinóithìsao?

Conseildùngchútsứccònlạiđẩytôiđi.Thỉnhthoảnganhtangócđầulênnhìnvềphíaxavàkêu.Đáplạianhtalàmộttiếngngườinghengàycàngrõ,hìnhnhưđangtiếnlạigần.

Nhưng tai tôi bắt đầu điếc đặc. Sức tôi đã kiệt, các ngón taycứng đờ, miệng không thể mím lại được vì cơ miệng bị co rútmạnh.Tôibịsặcnướcmặnvàlạnhbuốttớixương.Tôingócđầulênlầncuốicùngrồichìmnghỉm…

Nhưngtôichạmngayvàomộtvậtrắn.Tôivíulấynó.Tôicảmthấymìnhđượcđưalênmặtnướcvàdễthởhơn…tôingấtđi…

Chắc là nhờ được xoa bóp mạnh toàn thân, nên tôi tỉnh lạingay.Tôimởmắt…

-Conseil!–Tôithềuthào.

-Giáosưgọitôiạ?–Conseilđáplại.

Dướiánhtrăngđanglặn,thấpthoángmộtkhuônmặtmàtôinhậnrangay.

-Ned!–Tôikêulên.

- Chính tôi đây thưa ngài! Ngài thấy đấy, tôi vẫn chạy theomóntiềnthưởng!

-Ôngbịvăngxuốngnướckhitàugặpnạn,phảikhông?

-Đúngvậy!Nhưngtôimaymắnhơnngài.Tôigặpngaymộthònđảodiđộng.

-Mộthònđảonhỏ?

- Nói đúng hơn là đã cưỡi trên lưng một con cá thiết hìnhkhổnglồ.

-Tôikhônghiểuôngnóigì,ôngNedạ.

- Ngài thấy đó, tôi nghi ngờ ngay khi mũi lao của tôi khôngđâmthủngđượcdaconquáivật,màchỉtrượttrênmặtngoàicủanó.

-VìsaovậyôngNed?Vìsao?

-Thưagiáosư,vìnóđượcbọcthép!

Khảnăngsuynghĩcủatôibỗngtrởlạingay,trínhớđượcphụchồi,tôitỉnhhẳnlànhờnhữnglờinóicủaNed.Tôihơilạisứcsaucơnchấnđộngvàtrèolênlưngvậtđó.Tôithửlấychângõ.Thânnórắnnhưđá,khôngmềmnhưcávoi!

Nhưngnếuđólàcáimaibằngxươngcủaloàiđộngvậtthờicổđạithìsao?Nếuvậythìtôiphảixếpquáivậtnàyvàoloàibòsátnhư rùa hay cá sấu. Nhưng không! Cái lưng đen bóng, nơi tôiđangđứngnhẵnthín,phẳnglìchứkhôngcóvảy.Gõxuống,nókêuboongboong,vàlạthay,nólạiđượcghéplạibằngthéplá.

Khôngcònnghingờgìnữa!Cáimàngườitavẫntưởnglàđộngvật,làquáivật,làhiệntượngkỳlạcủathiênnhiên,cáiđãlàmcảgiớibáchọcbếtắc,đãkíchđộngóctưởngtượngcủacácthủythủở cả hai bán cầu, lại là một hiện tượng kỳ diệu hơn, do bàn tayngườitạora.

Nếu như tôi có may mắn xác định được sự tồn tại của mộtđộng vật kỳ quái nhất, tôi cũng chẳng ngạc nhiên tới mức ấy.

Việc thiên nhiên tạo ra những điều kỳ diệu chẳng có gì đángngạcnhiên.Nhưngkhichínhmắtmìnhtrôngthấymộtcáigìđókỳdiệu,siêunhiên,lạidothiêntàiconngườitạora,thìđólàđiềuđángsuynghĩ!

Tuyvậy,chúngtôiđâucóthìgiờđểsuynghĩnhiều.Chúngtôiđangnằmtrênmặtmộtchiếctàungầmkỳlạtrôngtựamộtconcábằngthépkhổnglồ.ÝkiếncủaNedLandvềđiểmnàyđãrõ.TôivàConseilchỉcònviệcđồngývớianhta.

Tôinói:

- Nếu đây đúng là một chiếc tàu thì nhất định phải có máymóclàmchuyểnđộngvàngườiđiềukhiểnchứ!

-Chắclànhưvậy!–Nedtrảlời.–Nhưngtôiđứngtrênhònđảodi động này đã ba tiếng đồng hồ mà chẳng thấy một dấu hiệunàocủasựsốngcả.

-Nhưngchiếctàuchuyểnđộngchứ?

-Thưangài,không!Nóbậpbềnhtrênsóngchứchẳngchuyểnđộngchútnào.

- Chính chúng ta đã biết rõ hơn ai hết tốc độ con tàu này!Muốnđạttốcđộđócầncómáymóc;muốnđiềukhiểnmáymócphảicóthợ.Từđótôikếtluậnrằng…Chúngtađãthoátchết!

-Hừm!–Nednghingờ.

Đang lúc đó, tựa như để khẳng định lời nói của tôi, phía sauchiếctàukỳlạđócómộttiếngrít.Đúnglàchânvịtbắtđầuquay,đẩy tàu chạy. Chúng tôi vội bám lấy một chỗ ở mũi tàu nổi lêntrênmặtnướcchừngtámmươixentimét.Cũngmaylàtàuchạyvớitốcđộvừaphải.

NedLandlàubàu:

- Chừng nào cái “phao” này còn nổi thì tôi chẳng có gì phảnđối.Nhưngnếunógiởtròlặnxuốngthìcáimạngcủatôichẳngđánghaiđôla!

Anh chàng Canada này có thể đánh giá mạng mình rẻ hơnnữa.Cầncấptốcđàmphánvớinhữngngườitrongchiếctàunày:Tôi rờ rờ mặt ngoài để tìm một cái nắp, một lỗ hổng nào đó.Nhưng từng hàng đinh ri-vê tán chặt các nếp ngoài, không đểmộtkẽhởnào.

Trăngđãkhuấtdướichântrời.Chúngtôichìmtrongđêmtối.Phảiđợitớirạngđôngđểtìmcáchlọtvàophíatrongcontàu.

Thếlàtínhmệnhchúngtôihoàntoànphụthuộcvàoýmuốncủanhữngngườiđiềukhiểncontàunày!Họchotàulặnxuốnglàchúngtôitoimạngngay!Cònnếuhọkhônglàmnhưvậythìtôichẳng nghi ngờ gì khả năng đặt quan hệ với họ. Nếu họ khôngchế tạo dưỡng khí bằng phương pháp hóa học thì thỉnh thoảnghọcũngphảichotàunổilênmặtbiểnđểdựtrữkhôngkhímới.Nhưvậy,phảicómộtlỗthủngnàođóđểlấykhôngkhívàotrongtàu.

Hi vọng thuyền trưởng Farragut đến cứu đã tiêu tan! Tàuđangchạyvềphíatâyvớitốcđộvừaphải,cólẽkhôngquámườihai hải lý một giờ. Chân vịt rẽ nước rất đều và tung lên từngchùmtianướclấplánh.

Gầnbốngiờsángtốcđộcontàutănglên.Chúngtôichậtvậtlắm mới bám được vào mặt ngoài con tàu đang lao đi vun vút.Sóng quất vào chúng tôi từ bốn phía. Cũng may là Ned rớ đượccáivòngneo.Chúngtôivộibámchặtlấynó.

Cáiđêmdàidằngdặcđócũngđãqua.

Tôi khó nhớ lại được tất cả những gì đã trải qua đêm đó! Tôi

nhớlàđôikhisóngyêngiólặng,từxavọnglạinhữngnhịpđàndồn dập, những âm điệu bị đứt quãng. Chiếc tàu ngầm bí hiểmnàylàthếnào?Nóđangchạyđiđâu?Nhữngngườitrongtàulàai? Cái động cơ kỳ lạ nào đã làm nó chạy được với tốc độ ghêngườinhưvậy?

Trờiđãsáng.Sươngsớmvâyquanhchúngtôimộtmàutrắngđục. Nhưng rồi sương cũng tan. Tôi đã định xem xét kỹ phầntrêncủathântàunổilênmặtnướcthìbỗngcảmthấytàutừtừlặnxuống.

-Ê,đồquỷ!–NedLandvừaquátvừanệnchânxuốngvỏtàu.–Mởranhanhlên!

Nhưngkhócóthểngheđượccáigì,vìtiếngchânvịtquayầmầm.Cũngmaylàtàutạmngừngkhônglặnxuốngnữa.

Từphíatrongtàucótiếngthencửalạchcạch.Nắptàumởra.Mộtngườithòđầulênnhìn.Hắnkêulênmộttiếngkhôngngherõrồibiếnmất.

Mấyphútsau,từtrongtàubướcratámngườilựclưỡng,mặtbịt kín. Họ lẳng lặng kéo chúng tôi vào trong chiếc tàu ngầmkhủngkhiếpcủahọ.

C

Chương8Mobilisinmobile[9]

uộcbắtcóctrắngtrợnđãdiễnratrongnháymắt.Chúngtôimãikhônghoànhồn.Tôichẳngbiếthaingườikiacảmthấy

gì trong cái nhà tù này, nhưng tôi thì sởn gai ốc. Những ngườitrong tàu này là ai? Hẳn đây là bọn phỉ kiểu mới đang hoànhhànhngoàibiểntheocáchchúngmớinghĩra.

Cái nắp tàu vừa sập xuống thì tôi chìm ngay trong bóng tốinhưmực.Mắtđangquenvớiánhsángbanngàynênchẳngnhìnthấy gì xung quanh. Hai bàn chân không giày của tôi dò dẫmtrênnhữngbậcthangsắt.NedLandvàConseilbịgiảiđisautôi.Dưới chân thang là một cái cửa. Nó mở rộng cho chúng tôi quarồiđóngsậplại.

Cònlạibachúngtôi.Chúngtôiđangởđâuthếnày?Tôichẳnghình dung nổi. Tất cả đều chìm đắm trong bóng tối, một thứbóngtốidàyđặcđếnnỗimấyphútsauvẫnkhôngthấymộttiasánglelóinào.

NedLandnổigiậnvìbịđốixửthôbạo.Anhtabộclộtấtcảsựphẫnnộcủamìnhvàhétlên:

-Đồquỷ!Quânnàyđãvượtcảbọnmanrợvềsựmếnkhách!Chỉcònthiếuđiềuănthịtngườinữathôi.Taochẳnglạgìcáitròấyđâu,nhưngtaotuyênbốtrướclàănthịtđượctaocònmệt!

-Đủrồi,ôngbạnNedơi!Đủrồi!Đứngvộinóngnảy!Chưasaođâu!

- Sắp tử cả nút rồi còn chưa sao à? Và tối như bưng thế nàynữa.Cũngmaylàtôicòncondaogăm,vàchẳngcầnnhiềuánhsáng lắm mới sử dụng được nó! Tên cướp nào cứ thử chạm vàotôixem…

TôibảoNed:

-Đừngbựcmình,ôngNedạ.Đừngnóngnảymàlâmvàothếbất lợi. Biết đâu chẳng có người đang nghe trộm chúng ta. Tốthơnhếtlàcốtìmhiểuxemchúngtaởđâu.

Tôibắtđầudòdẫm.Điđượcnămbước,tôivấpphảimộtbứctườngbọcsắt.Lầntheotường,tôichạmphảimộtcáibàngỗvàmấy chiếc ghế dài. Sàn được trải chiếu dày để đi cho êm. Xungquanhtườngkhôngthấydấuvếtgìcủacửasổvàcửaravàocả.Conseil đi vòng về phía bên kia và cuối cùng gặp tôi. Chúng tôicùngragiữacănphòngdàichừngsáumét,rộngchừngbamét.CònchiềucaothìngayNedLandcũngkhôngvớitớitrầnđược.

Nửatiếngđồnghồđãquamàmọisựvẫnnhưcũ.Nhưngmắtchúngtôiđangquenvớibóngtốibỗngbịloáđitrongánhsángchói lọi. Tôi nhận ra ngay cái ánh sáng trắng rực rỡ trong đêmkhủng khiếp ấy đã chiếu sáng tất cả khoảng không gian xungquanhchiếctàungầm,cáiánhsángmàchúngtôilầmtưởnglàhiệntượnglântinhhóacủacácsinhvậtbiển!Khimởmắtra,tôithấy nguồn ánh sáng sinh động đó phát ra từ một cái đèn điệnhìnhbáncầugắntrêntrần.

-Sángrồi,cóthếchứ!–NedLandreolênrồiđứngởtưthếtựvệ,daocầmtrongtay.

-Nhưngtìnhhìnhchúngtachưasángsủarachútnào!–Tôitrảlời.

-Xingiáosưcứyêntâm.–Conseilbìnhthảnnói.

Nhờánhsángđiệnnêncóthểquansátmọichitiếtnhỏnhấttrongphòng.Đồđạcgồmmộtcáibànvànămghếdài.Cánhcửabímậtđãđóngvàorấtkhít.Khôngmộttiếngđộngnàobênngoàilọtđượcvàochỗchúngtôi.Hìnhnhưmọivậtđềuđãchếttrongcontàunày.Chẳngbiếttàuđangchạytrênmặtbiểnhayđãlặnxuốngđáy?Khôngthểđoánrađược.

Nhưngquảcầukiabậtsángchẳngphảivôcớ.Tronglòngtôilóelênmộttiahyvọnglàsẽcóngườitrongtàuxuấthiện.Vìnếuhọmuốnquênchúngtôiđithìcònbậtđènlênlàmgìởcáiphòngnày?

Tôi đã không lầm. Có tiếng then cửa lách cách, cánh cửa mởra,haingườibướcvào.

Mộtngườitầmthướcnhưnglựclưỡng,vairộng,đầuto,bộtócđenrốibù,córiamép,đôimắtsắcsảo.Tấtcảcáivẻngoàilinhlợiấy làm anh ta giống một người xứ Provence ở miền Nam nướcPháp. Tôi có cảm tưởng là ngôn ngữ của anh ta nhiều màu sắc,giàuthànhngữ,giàuhìnhảnhvàđộcđáo.Nhưngđóchỉlàcảmtưởng,vìtrướcmặtchúngtôihọnóimộtthứtiếngrấtlạtaimàtôichưahềbiết.

Người thứ hai đáng được miêu tả kỹ hơn. Tôi có thể khẳngđịnh ngay những nét chủ yếu của tính cách ông ta: lòng tự tinbiểu lộ ở cái nhìn quả quyết và lạnh lùng của đôi mắt đen, sựbình tĩnh, tự chủ biểu lộ ở nước da mai mái, ý chí kiên cườngbiểu lộ ở đôi lông mày nhíu lại, và cuối cùng là lòng dũng cảmđượcthểhiệnrõtronghơithởsâuđầysứcsống.

Xin thêm rằng đó là một người kiêu hãnh có cái nhìn kiênnghịvàbìnhthảnnhưtoátlênsựsuynghĩcaođẹp.Tấtcảcáivẻngoài,phongthái,cửchỉ,nétmặtcủaôngta,nếucóthểtinởcáitài quan sát của người xem tướng, nói rõ bản chất thẳng thắn,

cươngtrựccủaôngta.

Cóôngta,tôi“bấtgiác”cảmthấymìnhđượcantoàn.Cuộcgặpgỡ này báo trước số phận của chúng tôi sẽ được giải quyết tốtđẹp.

Ôngtabaonhiêutuổi?Cóthểđoánlàbamươilăm,haynămmươi cũng được. Ông ta cao, hai hàm răng rất đẹp, hai bàn taythondài,tấtcảđềubiểulộsựsaymê,caoquý.Tómlại,ôngtalàmẫu mực hoàn hảo của vẻ đẹp đàn ông mà tôi chưa từng gặp.Còn một đặc điểm nữa của khuôn mặt: đó là đôi mắt cách xanhaucóthểbaoquátcảmộtphầntưchântrời!Khảnăngấy,saunày tôi mới biết, kết hợp với sự tinh tường, còn vượt xa NedLand.

Khi chăm chú nhìn ai, ông ta nhíu mày, mắt hơi nheo lại. Ôicáinhìncóthểthấuruộtganngườikhác,xuyênquanhữnglớpnước biển mà mắt ta không thể qua được, có thể khám phá ranhữngbímậtcủađáybiển!…

Cảhaingườiđềuđộibê-rêbằngdaráicá,đigiàycaocổbằngdahảibáo.Quầnáomaybằngmộtloạivảiđặcbiệtbólấythânnhưngkhôngcảntrởhoạtđộng.

Ngườicaocao–hẳnlàthuyềntrưởng–ngắmnhìnchúngtôihếtsứcchămchú,nhưngchẳngnóimộtlời.Sauđóquayvềphíangườicùngđi,ôngtanóibằngmộtthứtiếngngheêmtai,mềmmại,nhấnmạnhởnguyênâm.

Ngườikiagậtđầuvànóimấylờicũngbằngthứtiếngđó.Rồianhtanhìntôicóýhỏi.

TôitrảlờibằngtiếngPháprấtrõrànglàkhônghiểuanhtahỏigì.Nhưnganhtacũngchẳnghiểutôi.Tìnhhìnhtrởnênkhákhókhăn.Conseilđáp:

- Dù sao giáo sư cũng nên kể cho họ nghe câu chuyện củachúngta.Biếtđâucácngàiấylạichẳnghiểuđượcđôilời!

Tôibắtđầukểvềnhữngchuyệnphiêulưucủachúngtôi.Tôinói rõ từng vần từng chữ, không bỏ sót một chi tiết nào. Theođúng phép lịch sự, tôi tự giới thiệu là giáo sư Aronnax, sau đógiớithiệungườigiúpviệclàConseilvàNedLand,thợsăncávoi.

Ngườicóđôimắthiềntừ,đẹpđẽnghetôimộtcáchbìnhtĩnh,thậmchícólễđộvàhếtsứcchămchú,nhưngtôichẳngthấynétmặtôngtathểhiệnlàcóhiểuchútgìvềcâuchuyệncủatôihaykhông.Tôiđãkểxongmàôngtachẳnghềnóimộtlời.

CònlạikhảnăngtrìnhbàyvớihaingườinàybằngtiếngAnh.Có lẽ họ cũng nói được thứ tiếng hầu như ai cũng biết này. TôiđọcthạocảtiếngAnhlẫntiếngĐức,nhưngnóithìkhôngthạo.Màởđâyđòihỏitrướchếtphảitrìnhbàymộtcáchrõràng.

TôibảoNedLand:

- Nào, giờ đến lượt ông, ông Ned ạ. Mời ông bước vào đàmphánbằngthứtiếngAnhchuẩnmựcnhất.Biếtđâuôngsẽmaymắnhơntôi!

Ned chẳng đợi phải yêu cầu. Anh ta nhắc lại câu chuyện tôivừa kể bằng tiếng Anh. Nói đúng hơn, anh ta truyền đạt lại cốttruyện,cònhìnhthứcthìkháchẳn.AnhchàngCanadatínhkhínóng nảy này đã nói một cách sôi nổi hơn. Anh ta dùng nhữnglời lẽ rất mạnh để phản đối việc cầm tù chúng tôi, vi phạm rõràngquyềnsốngcủaconngười!Anhtahỏihọdựavàoluậtlệnàomàđượcphépgiamgiữngườitrongcáiphaonổinày.Anhtacăncứ vào sắc luật về quyền bất khả xâm phạm của con người donghị viện Anh ban bố năm 1679 để doạ sẽ truy tố trước toà ánnhững kẻ đã cướp đoạt tự do của chúng tôi. Anh ta nổi khùng,

vung tay quát tháo và cuối cùng thì cho họ biết rằng chúng tôisắpchếtđói.

Đó là một sự thật hoàn toàn, nhưng chúng tôi hầu như đãquênmất.

Thật hết sức ngạc nhiên là anh chàng Ned này cũng chẳngthànhcônghơntôi.Haingườikiavẫnmặtlạnhnhưtiền.

Tôinảnlòngvìthấtbại.Saukhiđãdùnghếtcáivốnngữvăn,tôichẳngbiếtlàmgìnữa.NhưngConseilbảotôi:

- Nếu giáo sư cho phép, tôi sẽ nói chuyện với họ bằng tiếngĐức.

-Sao,anhnóiđượctiếngĐứcà?–Tôireolên.

-Thưagiáosư,tôinóinhưbấtkỳngườiĐứcnào.

-Thếthìtốtlắm!Anhnóiđi,anhbạn!

Conseilliềnkểlạicâuchuyệnlầnthứba.Nhưngmặcdùanhta dùng nhiều cách nói trau chuốt và phát âm tuyệt vời, tiếngĐứccũngchẳngđemlạikếtquảgì.

Cuốicùng,bíquá,tôiđànhkhôiphụclạitrongtrínhớnhữngtrithứcthờiniênthiếuvàtrìnhbàycâuchuyệnbằngtiếngLa-tinh,Cicéron[10]nếucònsốngthìhẳnphảibịttai lạivàtốngcổtôirakhỏicửa,nhưngtôicũngkểđượcđếnhết.Kếtquảlầnnàycũnghếtsứcngánngẩm.

Haingườiđótraođổivớinhauvàilờibằngthứtiếngkhôngaihiểurồibỏđi,chẳngđểlạichochúngtôichúthyvọngnào!Cánhcửađóngsậplại.

- Đồ khốn kiếp! – Ned Land nổi nóng có lẽ đã hai mươi lần. –NgườitađãnóivớichúngbằngtiếngPháp,tiếngAnh,tiếngĐức,tiếngLa-tinh,thếmàbọnđểucángấykhôngthèmhérăngranói

mộtlời!

-Hãybìnhtĩnh,ôngNed,–tôinói.–Lahétkhônggiảiquyếtđượcviệcgìđâu!

-Nhưnggiáosưthửnghĩxemchúngtacóthểchếtđóitrongcáilồngsắtnàyấychứ!

-Chẳngsao!–Conseiltriếtlý.–Chúngtacònsốnglâu!

- Các bạn của tôi ơi, – tôi nói, – không nên tuyệt vọng. Tìnhhình trước kia còn xấu hơn. Xin các bạn đừng vội kết luận vềthuyềntrưởngvàthủythủcủatàunày.

Nedtrảlời:

-Tôicóýkiếndứtkhoátrằngchúnglànhữngquânvôlạimạthạng…

-Được!Thếhọlàngườinướcnào?

-Nướcvôlại!

-ÔngNedthânmếnơi,–tôinói,–nướcấychưacótrênbảnđồđâu! Tôi xin thú thực rằng rất khó xác định quốc tịch của haingườinày.CóthểđoánchắcrằnghọkhôngphảilàngườiPháp,ngườiAnhhayngườiĐức.Tuyvậy,tôivẫncảmthấyrằnghọlàngườimiềnNam.Nhưnghọlàai?NgườiTâyBanNha,ngườiThổNhĩKỳ,ngườiẢRậphayngườiẤnĐộ?Vẻngoàicủahọkhôngđủđể xác định quốc tịch của họ. Còn về tiếng nói thì hoàn toànkhôngthểgiảithíchđượcnguồngốc.

-Khôngbiếttấtcảcácthứtiếngquảlàmộtthiếusót!–Conseilnhận xét. – Nếu tạo ra được một thứ tiếng chung thì có lẽ giảntiệnhơn.

-Thếcũngchẳngănthua!–NedLandphảnđối.–Anhkhôngthấy là bọn này nói một thứ tiếng do chúng bịa ra để làm cho

nhữngngườitửtếđangbịđóiphảinổikhùnglênà?Ởtấtcảcácnướctrênthếgiới,aicũngphảihiểurằngkhimộtngườinàođóhámồmrachópchéplàmuốnbảo:“Tôiđangđóiđây!Chotôiănđi!”

-Ê,ê,–Conseilnói,–cũngcónhữngngườichậmhiểu!…

Conseilchưanóihếtcâuthìcánhcửamởra.Mộtngườiphụcvụbướcvào,mangchochúngtôiquầnáomaybằngthứvảikỳlạ.Tôivộimặcngayvào,ConseilvàNedcũnglàmtheotôi.

Trongkhiđó,ngườiphụcvụ–mộtngườicâm,cókhiđiếcnữa–trảikhănbànravàbàybabộđồăn.

Conseilnói:

-Tìnhhìnhđangrẽsangmộtbướcngoặtquantrọng.Bắtđầunhưvậylàđángphấnkhởi.

- Thôi đi! – Ned phản đối. – Món ăn của chúng thì ra quái gì!Chắc là sẽ có món gan rùa, thịt thăn cá mập và bít tết thịt chóbiểnchứgì!

-Látnữasẽrõ!–Conseilnói.

Các món ăn được đậy bằng những lồng bàn nhỏ bằng bạc vàbàyngayngắntrênbàntrảikhăntươmtất.Chúngtôingồivàobàn. Đúng là chúng tôi đang tiếp xúc với những con người vănminh. Nếu như không có ánh điện thì có thể tưởng tượng rằngmình đang ngồi trong khách sạn Adelphi ở Liverpool[11] haykhách sạn Grand Hôtel ở Paris. Nhưng họ không cho chúng tôibánh mì và rượu vang. Nước uống trong và mát nhưng dù saovẫn là nước trắng. Điều đó làm cho Ned Land chẳng hài lòngchút nào. Trong số những thức ăn mang đến, tôi thấy có mấymón cá quen thuộc nấu rất khéo. Nhưng mấy món khác thì tôiđànhchịukhôngxácđịnhđượclàchếbiếntừđộngvậthaythực

vật.Cácbộđồănđượctrìnhbàyrấtmĩthuậtvàsangtrọng.Trênthìa,dĩa,dao,đĩađềukhắcmấychữinhìnhvòngcung,nguyênvănnhưsau:

MOBILISINMOBILE

N

Nghĩalà:Linhhoạttrongmôitrườnglinhhoạt!Phươngchâmthíchhợpmộtcáchkỳlạvớichiếctàungầmnày.ChữNhẳnlàchữđầucủatênconngườiđanglàmchủbiểnsâu!

Ned và Conseil không suy nghĩ như vậy. Họ lao vào ăn uốngvàtôicũngtheogươnghọ.Giờđâytôiđãyêntâmvềsốphậncủabangười.Tôicảmthấyrõrằngnhữngngườichủnhàcủachúngtôisẽkhôngđểchúngtôichếtđói.

Mọisựtrênđờinàyđềutrôiqua,đềucókếtthúc,ngaycáiđóicủa những người suốt mười lăm tiếng đồng hồ không có gì vàobụng!Ănnorồichúngtôithấybuồnngủdípmắt.Phảnứngđólàhoàntoàntựnhiênsaucuộcvậtlộnvớithầnchếttrongcáiđêmdàivôtậnấy.

-Chàchà,tôibuồnngủquá!–Conseilnói.

-Mìnhthìđãngủrồi.–NedLandtrảlời.

Thế là hai bạn tôi nằm thẳng cẳng trên chiếc chiếu trải dướisànvàthiếpđingay.

Nhưng tôi chẳng dễ ngủ như vậy. Hàng ngàn ý nghĩ vấnvương trong lòng, hàng ngàn câu hỏi chưa được giải đáp đangđặt ra với tôi, hàng ngàn hình ảnh không cho tôi chợp mắt!Chúng tôi đang ở đâu? Sức mạnh nào đang cuốn chúng tôi đi?Tôi cảm thấy tàu đang lặn xuống những lớp biển sâu nhất.Những cơn ác mộng ám ảnh tôi. Từ đáy biển huyền bí hiện lên

từngđàncákỳlạ,hìnhnhưcùngloạivớicontàu,cũnglinhhoạtvà dữ dội như thế!… Trạng thái hưng phấn của não dịu dần đi,mộngmịcũngbiếnmất.Tôithiếpđitronggiấcngủnặngnề.

K

Chương9NedLandnổikhùng

hông biết chúng tôi ngủ có lâu không, chắc là lâu vì tôithấyngườirấtdễchịu.Tôidậytrướcnhất.Haichàngkia

cònsaysưatronggócphòng.

Đầu óc tôi tỉnh táo sáng suốt. Tôi lại bắt đầu nghiên cứu cáiphònggiamchúngtôi.

Chẳngcógìthayđổicả.Phònggiamvẫnlàphònggiam,tùvẫnlàtù!Chỉcómấybộđồănlàđãdọnđi.Chẳngcógìbáotrướcsốphậnchúngtôisắpthayđổi.Tôilolắngtựhỏichẳnglẽchúngtôiphảisốngtrongcáicũinàyvôthờihạn.

Cái tương lai đáng buồn càng bi đát hơn vì tôi bắt đầu thấythiếukhôngkhí.Tôithấytứcngực,mặcdùnhữngcơnácmộngđêmquakhôngdiễnlạinữa.Thởngàycàngkhó.Tôisắpbịngạt.Tuyphòngkhárộngnhưngchắcchúngtôiđãhítmấtphầnlớnôxytrongkhôngkhí.Tabiếtrằngmỗingườitrongmộtgiờtiêuthụmộtlượngôxycótrongmộttrămlítkhôngkhí.Vìvậy,nếukhôngkhíchứađựngmộtlượngthánkhínhưthếdoconngườithảirathìkhôngthểdùngđượcnữa.

Tómlại,cầnthayđổikhôngkhítrongphòngchúngtôivàtấtnhiêntrongcảchiếctàungầmnày.

Nhưng tôi bỗng nảy ra một câu hỏi. Trong trường hợp này,ông ta có thể chế được ôxy bằng phương pháp hóa học không?Dựtrữcáchóachấtbịhếtthìôngtaphảimua,vàdođó,phảiduytrì quan hệ với đất liền không? Cũng có thể ông ta dùng không

khínénđựngtrongnhữngbìnhđặcbiệt.Mọikhảnăngấyđềucólý.Haylàôngtagiảiquyếtvấnđềđơngiảnhơn,tiếtkiệmhơnvàthực tế hơn bằng cách cho tàu nổi lên mặt biển để thở như cávoi?

Nhưngdùôngtatheophươngphápnàothì,theotôi,cũngđãtớilúcápdụngngaykhôngchậmtrễ!

Tôicốthởgấphơnvàhítvàophổichútôxycònlạitrongcănphòng ngột ngạt. Bỗng một luồng không khí trong lành đượmmùi biển ùa vào phòng, một thứ không khí làm khỏe người,không khí của biển khơi! Tôi há to miệng và hít lấy hít để cáikhôngkhíthầnkỳấy!Đúnglúcđó,tôicảmthấytàubịxônhẹvàtròngtrành.Chiếctàu–conquáivậtbằngthépấy–đangnổilênmặtnướcđểthởtheokiểucávoi!Thếlàcáchthônggiócủanóđãđượcxácđịnh.

Khiđãthởhítthoảimái,tôibắtđầutìmlỗthônghơivàmộtlátsauthìthấynóởphíatrêncánhcửaravào.

Không khí mát vừa tràn vào phòng thì Ned và Conseil tỉnhgiấc.

Hệtnhưtheomộtkhẩulệnh,haingườigiụimắt,vươnvairồinhỏmdậy.

-Giáosưngủcóngongiấckhôngạ?–Conseillễphéphỏi.

-Rấtngon,anhbạnạ.Cònôngthếnào,ôngNed?

-Tôingủsaynhưchết,giáosưạ.Nếutôikhônglầmthìhìnhnhưcógióbiểnthìphải.

Anh thủy thủ Ned quả không lầm. Tôi kể cho anh ta nghenhữngchuyệnđãxảyrakhihaingườingủ.

-Cóthếchứ!–Nednói.–Bâygiờđãrõtiếngrítchúngtanghe

thấykhicònởtrêntàuLincolnlàtiếnggìrồi!

-Rấtđúng,ôngNedạ.Chínhlàtiếngthởcủanó.

-Thưagiáosư,ngàilàmơnchobiếtđãmấygiờrồi?Tôikhônghiểuđãđếngiờăntrưachưa?

-Giờăntrưaấyư,ôngbạnkínhmến?Chắcôngmuốnnóilàđãđến giờ ăn sáng? Chúng ta đã ngủ suốt ngày hôm qua tới tậnsángnay!

- Thế ra chúng ta đã ngủ li bì suốt một ngày một đêm! –Conseilkêulên.

-Tôicũngcảmthấynhưvậy.–Tôitrảlời.

-Tôisẽkhôngtranhluậnvớingàiđâu,giáosưạ.–NedLandnói.–Đốivớitôithìăntrưahayănsángcũngvậythôi!Chỉcầnngườiphụcvụbưngđếnchotacảhaibữamộtlúc.

-Cảhaibữamộtlúc?–Conseilnhắclại.

-Đúng!–Nednói.–Chúngtacóquyềnđòihỏicảhaibữa.

- Thế thì phải kiên nhẫn một chút, ông Ned ạ. Những ngườichủnhàkhôngquenbiếtnàychắckhôngcóýđịnhđểchúngtachếtđóiđâu.Nếukhông,họchẳngchochúngtaănbữahômqualàmgì.

-Nhỡhọchochúngtaănnođểgiếtthịtthìsao?–Nedhỏi.

- Đâu có thế! – Tôi trả lời. – Không phải chúng ta rơi vào taybọnănthịtngườiđâu!

-Ănthửmộtlầncũngchẳngsao.–Nednghiêmnghịnói.–Cóthể là họ đã lâu không được ăn thịt tươi. Ba người khỏe mạnhnhưgiáosư,ngườigiúpviệccủangàivàtôi…

- Ông Ned ơi, xin ông hãy vứt những ý nghĩ nhảm nhí ấy ra

khỏiđầuócđi.Vàchủyếulàôngchớnóichuyệnkiểuấyvớichủnhàcủachúngta.Nếunóikiểuấythìtìnhhìnhcủachúngtachỉxấuđimàthôi.

-Thôixinngài!Tôiđangđóigầnchếtđây.Thôithìbữasánghaybữatrưacũngđược,nhưngngườitacóchoăngìđâu!

- Ông Ned ạ, đi trên tàu thì phải tuân theo nội quy. Tôi ngờrằngdạdàychúngtađãbáohiệusớmhơntiếngchuôngcủađầubếpđấy.

-Thếthìtavặnlạikimđồnghồthôi.–Conseilđiềmtĩnhnói.

NedLandsốtruộtlalên:

- Xin lỗi ông, ông bạn Conseil ạ! Ông cứ bình chân như vại.Ôngsợhỏngthầnkinhà?Khôngđượcănôngvẫncảmơnđượcnhưthường!Ôngthàchịuchếtđóicònhơnlàkêucaphànnàn!

-Kêucaphànnànthìcólợigì?–Conseilhỏi.

-Lợigìà?Kêulênđượcnócũngnhẹngườiđichứ!Nếubọnphỉnày – tôi gọi chúng là “phỉ” vì nể ngài giáo sư, ngài cấm tôi gọichúnglàbọnănthịtngười–nếubọnphỉnàytưởngrằngchúnggiamgiữtôitrongcũilàmtôichếtngạtmàtôikhôngdámchửithìchúnglầmto!Thưagiáosư,xinngàicứthẳngthắnchobiếtchúngcònhànhhạtatrongcáihòmsắtnàyđếnbaogiờ?

-Ôngbạnạ,thúthậtlàtôicũngchẳngbiếtgìhơnông!

-Nhưngngàiphỏngđoánthếnào?

- Tôi nghĩ rằng sự ngẫu nhiên đã cho phép chúng ta hé mởmột điều bí mật quan trọng. Nếu những người trên chiếc tàungầmnàyquantâmđếnviệcgiữgìnbímậtđó,vànếuđốivớihọ,điều bí mật đó còn quý hơn sinh mạng của ba chúng ta, thì tôichorằngchúngtađangbịđedọanghiêmtrọng.Nếukhôngthì

con quái vật đã nuốt chửng chúng ta sẽ trả chúng ta về xã hộiloàingườirấtnhanhchóng.

-Haysẽbắtchúngtalàmthủythủtrêntàu,–Conseilnói,–vàsẽgiữ…

-…chotớikhicómộtchiếctàuchiếnnàođóchạynhanhhơn,haymaymắnhơntàuLincolntómđượccáiổcướpnàyvàtreocổcảbọnchúng,cảchúngtalêncộtbuồm.–Nednóitiếp.

-Ôngnóirấtcólý,ôngNedạ.–Tôinhậnxét.–Nhưngtheotôibiết,thìchưaaiđềnghịchúngtađiềugìcả.Vìvậy,xâydựngkếhoạch cho tương lai là điều vô ích. Tôi xin nhắc lại là phải đợithời cơ, phải tùy hoàn cảnh cụ thể mà hành động, và hiện naykhôngđượclàmgì,vìcũngchưacóviệcgìđểlàm!

- Thưa giáo sư, ngược lại, chúng ta phải hành động. – Nedkhôngchịuđầuhàng.

-Cụthểphảilàmgì,ôngNed?

-Chạytrốn!

-Chạytrốnkhỏinhàtùtrênmặtđấtđãlàmộtviệcgaygo,còntínhchuyệnvượtkhỏicáingụcngầmdướibiểnnày,theotôi,làmộtđiềuviểnvông.

-Thếnào,ôngNed,–Conseilhỏi,–ôngnghĩthếnàovềnhậnxétcủagiáosư?

Ned Land rõ ràng là lúng túng nên im lặng. Chạy trốn trongnhữngđiềukiệnhiệntạilàchuyệnhoàntoànkhôngtưởng.

Saumộtphútsuynghĩ,Nedtrảlời:

-Thưagiáosư,ngàikhôngđoánrarằngnếumộtngườikhôngvượtđượcngụcthìanhtaphảilàmgìà?

-Tôichịukhôngđoánđược,ôngbạnạ!

-Rấtđơngiản!Anhtasẽgiànhquyềnlàmchủởđó.

-Tấtnhiên.–Conseilnói.–Ởlạitrongcáinhàtùnàycònhơnlàrangoài!

- Nhưng trước hết phải tống cổ tất cả bọn cai ngục này đi. –Nednóithêm.

-Thôixinông!Ôngđịnhchiếmchiếctàunàythậtđấyà?–Tôihỏi.

-Chiếmthậtchứ!–Nedtrảlời.

-Khôngđượcđâu.

-Vìsaokhôngđược,thưangài?Chẳnglẽkhôngcócơhộinàothuận tiện ư? Nếu có thì sao ta không lợi dụng? Nếu thủy thủtrêntàunàykhôngquáhaimươitênthìlẽnàochúngcóthểbắthaingườiPhápvàmộtngườiCanadaphảilùibước!

TốthơnhếtlàlờcáichuyệnviểnvôngcủaanhchàngNedđivàkhôngtranhluậnvớianhta.Vìvậytôinóikhéo:

- Ông Ned ạ, nếu có dịp, chúng ta sẽ trở lại câu chuyện này.Nhưng xin ông hãy kiên nhẫn. Bây giờ phải hành động thậntrọng. Tính nóng nảy của ông chỉ làm hỏng việc thôi! Ông hãyhứa với tôi là sẽ nghĩ đến hoàn cảnh chung của chúng ta màkhôngnổinóng.

- Xin hứa với giáo sư. – Ned Land trả lời hơi miễn cưỡng. –Chiều ý ngài, tôi sẽ ngậm tăm, sẽ không gây ra chuyện gì, dùchúngkhôngchotôiăn.

-Ôngđãhứarồinhé!–TôibảoNed.

Câu chuyện tới đây chấm dứt. Mỗi người chúng tôi lại chìm

trongnhữngýnghĩriêngtưcủamình.

Thúthậtrằng,mặcdùNedcónhiềuhyvọnglạcquan,nhưngtôichẳngnuôimộtảotưởnggì.Tôikhôngtinsẽcómộtlốithoátmaymắn,nhưNedhyvọng.Căncứvàocáchđiềukhiểncontàu,cóthểđoánrằngthủythủtrêntàunàyrấtvững.Nhưvậy,nếuđấuvớinhau,chúngtôisẽchạmtránvớimộtđốithủmạnh.Vảlại,muốnhànhđộngthìphảiđượctựdo,màchúngtôilạiđangbịnhốtchặt!Tôichưahìnhdungđượclàsẽtrốnkhỏicáicũisắtđóngkínmítnàynhưthếnào.Vànếuviênthuyềntrưởnggiữbímậtcontàu–điềuđórấtcóthểxảyra–thìôngtasẽkhôngchophépchúngtôiđilạitrêntàu.Ôngtasẽđốixửvớichúngtôinhưthếnào?Sẽgiếthạihaysẽchochúngtôilênmộthònđảohoangnàođó?Chúngtôiđangnằmtrongtayôngta.Tấtcảnhữnggiảthuyết của tôi đều gần chân lý như nhau, và phải là người nhưNedLandmớicóthểhyvọnggiànhlạiđượctựdo.Tuyvậy,biếttính Ned Land hay bị những ý đồ riêng ám ảnh, tôi hiểu rằngcàngđểanhtanghĩngợithìanhtacàngliềulĩnh.TôicảmthấynhữnglờinguyềnrủađangnghẹnlạitrongcổNed,vànhữngcửchỉ của Ned biểu lộ một sự giận dữ khó kìm hãm nổi. Ned lồnglộnnhưmộtconthútrongchuồng,đáchânđấmtayvàotường.Thời gian trôi qua, chúng tôi đói meo mà người phục vụ mãichẳngthấy.Nếuchủnhàcủachúngtôicóýđịnhtốt,chắckhôngphớtlờnhữngkẻbịnạnlâunhưvậy!

NedLandđóiquá,dạdàycothắtlại,nêncàngngàycàngtứcgiận. Tôi sợ anh ta nổi nóng khi có người nào đó trên tàu xuấthiện,mặcdùNedđãhứahẹnlàkhôngnổinóng.

Hai tiếng đồng nữa đã qua. Ned kêu la ầm ĩ nhưng vô hiệu.Nhữngbứctườngsắtvẫncâmlặng.Chẳngthấymộttiếngđộngnhỏnàotrêntàu,dườngnhưmọingườiđềuđãchết.Chẳngthấy

thân tàu rung nhẹ khi chân vịt quay. Chiếc tàu đang đứng immộtchỗ.Khiđãlặnxuốngđáybiển,nókhôngthuộcvềtráiđấtnữa.Sựimlặngthậtlàghêsợ.

Chúngtôiđãbịbỏrơivànhốtchặttrongcănhầmnày.Tôihốthoảngkhinghĩđếncảnhtùđàycóthểkéodài.Tiahyvọnglóelênkhigặpthuyềntrưởngcứtắtdần.Cáinhìnhiềntừ,nétmặtkhoandung,phongtháicaothượngcủaôngtađãphaimờtrongtrí nhớ của tôi. Đúng là ông ta đã đặt mình lên trên lòng nhânđạo,chẳngbiếtthếnàolàthươngngười,đãtựbiếnmìnhthànhkẻthùkhôngđộitrờichungvớiđồngloại,nhữngngườiôngtađãthềcămghétsuốtđời!

Nhưng chẳng lẽ ông ta lại để chúng tôi chết trong bốn bứctường của cái phòng giam chật chội này, lại để chúng tôi đóikhát,cựckhổvôchừngthếnày?Ýnghĩkhủngkhiếpxâmchiếmlòng tôi, óc tưởng tượng càng làm cho tâm trạng nặng nề hơn.Tôituyệtvọng.Conseilvẫnbìnhthản.CònNedLandthìtứcgiậnđiêncuồng.

Bỗngphíangoàicótiếngđộng.Đólànhữngtiếngchânbước.Thencửakêulạchcạch.Cửamở,ngườiphụcvụbướcvào.

TôichưakịpgiữNedlạithìanhtađãxôtớiquậtngãvàbópcổngườinày.NạnnhânbịngạtthởtronghaibàntayhộphápcủaNed.

ConseilđịnhcứungườiphụcvụrakhỏitayNed.TôicũngđãsẵnsànggiúpConseil,thìbỗngsữngngườikhinghethấynhữnglờinóibằngtiếngPháp:

-ÔngLand,ônghãybìnhtĩnh,cảgiáosưnữa!Xincácônghãynghetôi!

Đ

Chương10Ngườichủcủabiểncả

ólàthuyềntrưởng.

Ned Land chồm dậy ngay. Người phục vụ suýt bị chết ngạt,theo hiệu của chỉ huy lảo đảo bước nhanh ra khỏi phòng. Uyquyền của thuyền trưởng lớn đến mức anh này không có mộttháiđộ,cửchỉnàobiểulộsựtứcgiậncủamìnhđốivớiNed.Ngaycả Conseil cũng phải ngây người ra và bất ngờ. Cả ba chúng tôiimlặngchờđợiđoạnkếtcủacảnhnày.

Thuyền trưởng đứng tựa vào bàn, tay khoanh trước ngực,chăm chú nhìn chúng tôi. Ông ta phân vân trong việc tiếp xúcvới chúng tôi chăng? Ông ta hối hận là đã nói mấy câu tiếngPhápchăng?Rấtcóthểnhưvậy.

Sựimlặngkéodàimấygiâyvàchẳngaimuốnlêntiếngtrướccả.

Cuối cùng, thuyền trưởng nói bằng một giọng điềm đạm,thuyếtphục:

- Thưa các ngài, tôi thạo tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Đức vàtiếngLa-tinh.Tôicóthểnóichuyệnngayvớicácngàinhưngtôimuốntrướchếtquansátcácngàirồimớiquyếtđịnhnênđốixửvớicácngàinhưthếnào.Tấtcảnhữngđiềucácngàiđãkểchotôinghe,kểchungvàkểriêngtừngngười,hoàntoànkhớpvớinhau.Vìvậy,tôitinrằngcácngàichínhlànhữngngườinhưcácngàiđã tự giới thiệu. Tôi biết rằng sự tình cờ đã khiến tôi gặp ngàiAronnax, giáo sư môn lịch sử tự nhiên ở Viện bảo tàng Paris,

đượcpháiranướcngoàilàmcôngtácnghiêncứukhoahọc.Tôibiết rằng những người cùng đi với giáo sư là ông Conseil, giúpviệc giáo sư, và ông Ned Land, người Canada, thợ săn cá voi đitrêntàuLincolnthuộchạmđộiMỹ.

Tôinghiêngmìnhtỏvẻđồngý.Thuyềntrưởngkhônghỏitôi,dođócũngchẳngcầntrảlời.ÔngtanóitiếngPháprấtthạo,phátâmchuẩnmực,dùngtừchínhxác,cáchdiễnđạtrấtcóduyên.

Thuyềntrưởngnóitiếp:

-Chắcngàichorằngcuộcgặpmặtlầnthứhaicủachúngtacóthể diễn ra sớm hơn. Nhưng khi được biết ngài là ai thì tôi lạilúngtúngkhóxử!Mãitôikhôngquyếtđịnhđượclànênthếnào.Hoàncảnhđángbuồnđưagiáosưđếnvớimộtngườiđãcắtđứtquanhệvớiloàingười.Giáosưđãphávỡsựyêntĩnhcủatôi…

-Mộtcáchmiễncưỡngthôi.–Tôinói.

- Một cách miễn cưỡng? – Thuyền trưởng hơi cao giọng. –ChẳnglẽtàuLincolnđãmiễncưỡngsănđuổitôitrênkhắpmặtbiển? Chẳng lẽ ngài đã miễn cưỡng phải xuống chiếc tàu đó?Chẳng lẽ những viên đạn của các ngài lại miễn cưỡng rơi vàothântàucủatôi?ChẳnglẽôngNedLandlạimiễncưỡnglaotênnhọnvàotôi?

Trong lời nói của ông ta tôi cảm thấy có một vẻ giận dữ đãđượcnénxuống.Nhưngđểđáplạitấtcảnhữnglờitráchmóccủaôngta,tôichỉcómộtcâutrảlờihoàntoàntựnhiên.

-Thưangài,tấtnhiênlàngàikhôngđượcnghenhữnglờiđồnđạiđanglantruyềnởchâuMỹvàchâuÂuvềchiếctàucủangài.Ngài không được biết là dư luận ở hai lục địa đã phản ứng thếnàotrướcnhữngtainạnrủiroxảyrakhicáctàulỡđâmphảicontàu ngầm của ngài! Tôi không muốn ngài bị mệt vì phải nghe

bảng thống kê những giả thuyết mà người ta đã dùng để giảithích điều bí mật của ngài. Nhưng ngài nên biết rằng khi tìmkiếm ngài tận vùng biển xa xôi nhất của Thái Bình Dương, tàuLincoln vẫn đinh ninh rằng mình đang săn đuổi một con quáivậtnàođómàhọcónhiệmvụphảitiêudiệtkỳđược!

Mộtnụcườithoángtrênmôithuyềntrưởng.

-NgàiAronnax,–ôngtanói,giọngbìnhtĩnhhơn,–ngàicóđủcanđảmđểkhẳngđịnhrằngtàuLincolnsẽkhôngrượttheovàbắn phá chiếc tàu ngầm một cách quyết liệt như khi rượt theoquáivậtkhông?

Câuhỏicủathuyềntrưởnglàmtôilúngtúng.Tôibiếtthuyềntrưởng tàu Lincoln sẽ chẳng phải suy nghĩ gì nhiều. Ông ta sẽcho mình có nhiệm vụ diệt chiếc tàu ngầm cũng như diệt quáivậtmàthôi.

-Thếlàngàiphảiđồngýrằngtôicóquyềnđốixửvớingàinhưkẻthù?

Tôivẫnimlặngchẳngtrảlời,cũngvìlýdođãnóitrên.

-Tôiđãphânvânnhiều.–Thuyềntrưởngnóitiếp.–Chẳngcóđiềugìbuộctôiphảiâncần,niềmnởvớicácngài.Nếutôiđịnhthanh toán các ngài, thì tôi đến gặp các ngài làm gì. Tôi có thểđưa các ngài lên boong, rồi cho tàu lặn xuống biển sâu và quênhẳncácngàiđi!Chẳnglẽtôikhôngcóquyềncưxửnhưvậysao?

- Một người man rợ mới có quyền xử sự như vậy, chứ ngườivănminhthìkhông!–Tôitrảlời.

- Thưa giáo sư, – thuyền trưởng phản đối, – tôi hoàn toànkhôngthuộcloạingườimàngàigọilàvănminh!Tôiđãcắtđứtmọi quan hệ với xã hội vì những lý do xác đáng. Xác đáng đếnmức nào, chỉ riêng tôi biết. Tôi không phục tùng những luật lệ

củacáixãhộiđó,vàxinngàichớbaogiờdựavàonó.

Ôngtađãnóihết.Cáinhìncủaôngtađầycămgiậnvàkhinhbỉ.Tôithoángcóýnghĩrằngquákhứcủaconngườinàyẩngiấumộtđiềubíẩnkhủngkhiếp.Chẳngphảivôcớmàôngtatựđặtmình ra ngoài những luật lệ xã hội, thoát khỏi vòng kiềm tỏa,giànhđộclậpvàtựdotheoýnghĩađầyđủnhấtcủahaitừđó.Aicó gan rượt đuổi theo ông ta dưới biển sâu, nếu ông ta đã chặnđứng được mọi mưu toan gây chiến trên mặt biển? Tàu nào cóthểchốngchọilạichiếctàungầmnày?Vỏthépnàocóthểchịuđựngđượcmũinhọncủanó?

Tấtcảnhữngýnghĩđóthoángquatrongóctôikhiconngườikhó hiểu đó đang suy tư trầm lặng. Tôi nhìn ông ta một cáchkhiếpsợvàtòmò.

Cuốicùngôngtaphávỡsựimlặngđó:

- Tôi đã phân vân nhiều. Nhưng sau khi suy nghĩ, tôi thấyrằng những quyền lợi của tôi vẫn có thể kết hợp được với lòngnhântừmàbấtkỳsinhvậtnàocũngcóquyềnhưởng.Cácngàisẽởlạicontàunày,mộtkhisốphậnđãđẩycácngàitớiđây.Tôisẽ cho các ngài tự do, nhưng rất tương đối. Ngược lại các ngàiphảilàmđúngmộtđiềukiện.Đốivớitôi,chỉcầnmộtlờihứacủacácngàilàđủ.

-Thưangài,tôixinnghe.–Tôitrảlời.–Tôinghĩrằngngườitửtếsẽkhôngkhókhăngìlắmkhichấpnhậnđiềukiệncủangài!

- Tất nhiên! Thế này nhé, có thể là trong hoàn cảnh bấtthườngnàođótôibuộcphảigiữcácngàitrongphòngmấytiếngđồnghồhoặcmấyngày.Vìkhôngmuốndùngbạolực,tôimuốncácngàicamđoanrằngsẽtuyệtđốiphụctùngtôitrongnhữngtrườnghợpnhưvậy.Cácngàisẽkhôngphảichịutráchnhiệmvề

tấtcảnhữnggìcóthểxảyra.Cácngàisẽkhôngđượcchứngkiếnnhữngsựkiệnmàcácngàikhôngthamdự.Thếnào,cácngàicóchấpnhậnđiềukiệncủatôikhông?

Nghĩalàtrênchiếctàungầmnàyđangdiễnranhữngviệcmànhững người chưa đặt mình ra khỏi vòng pháp luật không nênbiết! Trong tất cả những sự bất ngờ đang quyết định tương laicủatôi,cáibấtngờnàychẳngphảilànhỏ.

-Chúngtôixinchấpnhận.–Tôitrảlời.–Nhưngxinngàichotôiđượchỏi…

-Xinngàicứhỏi.

- Ngài nói rằng chúng tôi sẽ được hưởng tự do trên tàu củangài,phảikhôngạ?

-Tựdohoàntoàn.

-Tôimuốnbiếtýkiếncủangàivềcáitựdođó.

-Cácngài cóthể đi lạitự dotrong phạmvitàu, xemxét tàu,quansátsinhhoạttrêntàu,trừvàitrườnghợphãnhữu.Tómlại,cácngàiđượctựdonhưtôivàcácbạntôi.

Rõrànglàchúngtôichưahiểunhau.

-Xinlỗingài,nhưngđólàcáitựdocủatùnhântrongxàlim!Chúngtôikhôngthểbằnglòngvớicáitựdođóđược.

-Cũngphảibằnglòngthôi!

- Sao? Chúng tôi phải từ bỏ mọi hy vọng nhìn thấy Tổ quốc,bạnbè,giađìnhư?

-Vâng,vànhânthểtrútbỏcảcáiáchnặngnềmàngườitavẫngọilàtựdođi!

-Cònvềphầntôi,–NedLandlalên,–tôikhôngbaogiờhứalà

sẽtừbỏýđịnhtrốnkhỏinơiđâyđâu!

-Tôicũngchẳngbắtôngphảihứahẹngì,ôngNedạ.–Thuyềntrưởnglạnhlùngtrảlời.

-Thưangài,–tôicũngkêulênvìkhôngtựchủđược,–ngàiđãlạmdụngquyềnhànhcủamình.Thậtlàvônhânđạo!

-Ngượclại,rấtnhânđạo!Cácngàibịbắtlàmtùbinhtạitrậnđịa!Chỉcầntôinóimộtlờilàcácngàibịquẳngngayxuốngđáybiển!Thếmàtôiđãđểcácngàisống.Cácngàiđãtấncôngtôi.Cácngàiđãbiếtđượcđiềubímậtmàkhôngmộtngườinàotrênthếgiới này được xâm phạm vào. Đó là bí mật về cá nhân tôi! Cácngàitưởngrằngtôisẽchophépcácngàitrởvềcáimặtđấtmàtôiđãvĩnhviễntừbỏư?Khôngbaogiờ!Tôisẽgiữcácngàitrêntàuđểbảođảmantoànchotôi!

Rõrànglàthuyềntrưởngđãcóquyếtđịnh,vàmọilýlẽchốnglạiđềubấtlực.

-Thếlàngàichochúngtôiđượclựachọngiữacáisốngvàcáichết,phảikhôngạ?

-Đúngvậy.

-Cácbạn,–tôibảoConseilvàNed,–tìnhhìnhthếnàytranhluận cũng vô ích. Nhưng chúng ta sẽ không có hứa hẹn gì ràngbuộctavớichủchiếctàunày.

-Chẳngcầnhứagìcả.–Thuyềntrưởngnói.

Rồiôngtadịugiọngnóithêm:

- Cho phép tôi kết thúc cuộc nói chuyện của chúng ta. ThưangàiAronnax,tôibiếtngài.Nếunhưkhôngcóhaingườicùngđithìcólẽngàicũngchẳngthanphiềngìvềsựngẫunhiênđãgắnsố phận chúng ta với nhau. Trong số những cuốn sách tôi ưa

thích, ngài sẽ thấy cả công trình nghiên cứu của ngài về đáybiển. Tôi thường đọc đi đọc lại cuốn sách đó. Ngài đã đẩy khoahảidươnghọctiếnlênmộtbướcrấtdài.Thưagiáosư,chophéptôiđượcđoanchắcvớingàirằngngàisẽkhônghốitiếcgìvềthờigianngàisốngtrêntàucủatôi.Ngàisẽđượcđidulịchvàomộtxứ sở diệu kỳ! Sự thay đổi ấn tượng sẽ làm óc tưởng tượng củangài rung động. Ngài sẽ thường xuyên thấy hứng thú. Ngài sẽkhôngbaogiờhếtngạcnhiênvềnhữngcáiđượcnhìnthấy.Cuộcsốngcủathếgiớingầmdướinướcsẽkhôngngừngtrảiratrướcmắt ngài! Tôi đang chuẩn bị một chuyến đi dưới biển vòngquanhthếgiới–biếtđâukhôngphảilàchuyếnđicuốicùng?Tôimuốn nhìn lại một lần nữa tất cả những gì tôi đã nhiều lầnnghiên cứu dưới đáy biển! Ngài sẽ là người cùng tham dự côngviệcnghiêncứukhoahọcnàycủatôi.Từhômnay,ngàisẽbướcvào môi trường mới, ngài sẽ thấy những điều mà người kháckhôngbaogiờthấyđược.Hànhtinhcủachúngtasẽmởratrướcmắtngàinhữngbímậtsâukínnhất!

Tôikhônggiấurằngnhữnglờinóitrêncủathuyềntrưởngđãgâychotôimộtấntượngsâusắc.Ôngtađãgãiđúngchỗngứacủa tôi, và trong giây phút tôi quên mất rằng dù có được ngắmnhìnnhữngkỳquandướiđáybiểncũngchẳngbùlạiđượccáitựdođãmất.

Nhưngtôitựanủirằnggiảiquyếtmộtvấnđềquantrọngthếnàyphảicóthờigian.Vìvậy,tôichỉnóirấtngắn:

- Thưa ngài, dù ngài đã đoạn tuyệt với loài người, tôi vẫn hyvọng rằng ngài không xa lạ với những tình cảm con người.Chúngtôigặpnạn,ngàiđãrộnglòngtiếpnhậnchúngtôilêntàucủangài.Chúngtôisẽkhôngbaogiờquênơnđó.Vềphầntôi,tôixinthúthựcrằngnếukhảnăngphụcvụkhoahọccóthểlàmtôi

bớt nghĩ tới tự do, thì cuộc gặp mặt với ngài có thể đền bù quáđầyđủchosựthiệtthòiđó.

Tôitưởngthuyềntrưởngsẽbắttaytôiđểgiaoước,nhưngôngtachẳngđưatayra.

-Cònvấnđềcuốicùng…–Tôinóivìthấyconngườikhóhiểuđósắpbỏđi.

-Ngàicứnói.

-Xinngàichobiếtquýdanh.

- Thưa ngài, đối với ngài, tôi là thuyền trưởng Nemo[12] cònđốivớitôithìcácngàichỉlàhànhkháchcủatàuNautilus.

ThuyềntrưởngNemogọingườihầuvàralệnhchoanhtavẫnbằngthứtiếngkhóhiểuấy.RồiôngtabảoConseilvàNedLand:

-Bữasángđangchờcácngàiởphòngriêng.Cácngàichịukhóđitheoanhnày.

-Tôisẵnsàng!–Nedtrảlời.

Thếlàcuốicùnghọđãrakhỏiphònggiam,nơihọđãbịnhốthơnbamươitiếngđồnghồ.

-NgàiAronnax,bâygiờchúngtacùngđiănsáng.Ngàicóvuilòngtheotôikhông?

-Thưathuyềntrưởng,tôixintuânlệnhngài.

Tôi đi theo Nemo. Qua ngưỡng cửa, tôi bước vào một hànhlanghẹpcóđiệnsáng.Điđượckhoảngmườimétchúngtôivàomộtcănphònglớn.

Đó là phòng ăn được bài trí rất trang nhã. Mấy cái tủ thấpbằnggỗsồikêởhaiđầutrongcónhiềubát,đĩa,cốc,táchbằngsứvàphalêquýgiá.Nhữngđồdùngbằngbạcphảnchiếuánhsáng

rọitừtrênxuống.Nhữngbứcvẽtinhvitrêntrầnlàmánhđiệndịuđi.

Giữa phòng kê một cái bàn trên bày những bộ đồ đắt tiền.ThuyềntrưởngNemonói:

-Mờingàingồixuốngăn!Chắcngàiđãđóimềm.

Bữa sáng gồm nhiều món ăn làm hoàn toàn bằng những sảnvậtcủabiển.Tuyvậy,cómấymónkhiếntôithắcmắc.Dùđượcnấurấtngon,tôivẫncảmthấycómùivịlàlạ,nhưngchỉmộtlátsautôiđãquênđingay.Tôithấytấtcảnhữngmónănđóđềucónhiềulânnênkhẳngđịnhrằngnóđềulàhảisản.

Thuyền trưởng Nemo đưa mắt nhìn tôi. Tôi chẳng hỏi gì,nhưng tự ông ta trả lời những câu hỏi đang quay cuồng trongđầutôi:

-Phầnlớnnhữngmónnàyxalạđốivớingài,nhưngngàicứănđi,đừngsợ.Nóvừalànhvừabổ.Từlâutôikhôngănthịt,nhưngngàithấyđó,tôivẫnkhỏemạnhnhưthường.Anhemthủythủcủatôiaicũngvạmvỡsungsức,vàchúngtôiănuốngnhưnhau.

-Vậylànhữngmónănnàyđềutừhảisảnchếbiếnra?

-Thưagiáosưvâng!Biểnthỏamãnmọinhucầucủatôi.Tôicứbủalướilàkéođượcrấtnhiềutômcá.Tôilặnxuốngbiểnsâunơi con người hình như không tới được, tôi săn bắt các loại cátrong những cánh rừng ngầm. Những đàn cá của tôi, tựa nhưđàn cá của vua thủy tề, nhởn nhơ kiếm ăn trên những đồng cỏngầm dưới đại dương. Đất đai của tôi bao la và bàn tay tạo hóacũngkhôngđếnnỗinghèosángtạo.

TôingạcnhiênnhìnNemovànói:

- Thưa ngài, tôi hiểu rõ rằng nhờ dùng lưới mà ngài đã có cá

rất ngon. Tôi hiểu, tuy chưa rõ lắm, là ngài còn săn bắt cả ởnhững cánh rừng ngầm dưới biển. Nhưng tôi hoàn toàn khônghiểuvìsaotrongthựcđơnlạicócảmónthịt,dùrấtít?

-Thưangài,tôikhôngănthịtnhữngthúvậttrêncạn.

-Thếthìcáigìđây?–Tôichỉvàocáiđĩađựngmấymiếngthịtbò.

-Thưagiáosư,cáimàngàitưởnglàthịtbòchỉlàthịtthăncủarùabiển.Cònđâylàgancáheorán.Ngàirấtdễlầmmónnàylàragu[13] lợn! Đầu bếp của tôi bảo quản thực phẩm rất tài. Ngàinênnếmmỗithứmộttí.Đâylàkemlàmbằngvángsữacávoi.Đây là đường làm bằng cây fucus khổng lồ ở Địa Trung Hải. Vàcuốicùng,xinmờingàiănmứtlàmbằnganémone[14],màmùivịchẳngkémgìcácthứquảchínthơmnhấttrênmặtđất.

Tôi nếm mỗi thứ một chút không phải vì tham ăn mà vì tòmò. Trong khi đó, thuyền trưởng Nemo làm tôi mê đi bằngnhữngchuyệnthầnkỳcủaôngta.

-ThưangàiAronnax,biểnđãnuôitôi.Biểnhàohiệpvôcùng.Biểnchẳngnhữngchotôiăn,cònchotôiquầnáomặc.Vảimayquầnáongàiđangmặcđượcdệtbằngtúcticủamấyloạinhuyễnthểhaivỏ.Nướchoađểtrênbànrửamặtởphòngngàiđượccấttừ những thực vật biển. Đệm ngài nằm cũng làm bằng thứ cỏmềm dưới biển. Ngòi bút ngài dùng chính là một sợi râu cá voicònmựcthìdomộtđộngvậtbiểntiếtra.Tôisốngbằngnhữngtặngphẩmcủabiểnvàtớilúcnàođóbiểncũngsẽlấylạinhữngquàtặngcủamình!

-Ngàicóyêubiểnkhông,thưathuyềntrưởng?

-Tôirấtyêubiển!Biểnlàtấtcả!Nóchiếmbảyphầnmườibềmặt trái đất. Hơi thở trong lành của nó cho ta thêm sức mạnh.

Trong cảnh mênh mông bát ngát của biển, con người không côđộcvìanhtacảmthấycónhịpđậpcủacuộcsốngquanhmình.Trongbiểncảcónhiềusinhvậtkỳdiệulạthường.Biểnlàsựvậnđộngvĩnhcửuvàtìnhyêu,làcuộcsốngvôtậnnhưmộtnhàthơcủa các ngài đã viết. Và, thưa giáo sư, môi trường nước thật làđiềukiệnưuviệtđặcbiệtchosựsốngpháttriển.Dướinướccócảbavươngquốccủatựnhiên:khoángvật,thựcvật,độngvật.Giớiđộngvậtcóvôsốgiống,loài.Biểntĩnhmịchvôcùng!Biểnkhôngchịukhuấtphụcnhữngtênbạochúa.Trênmặtbiển,bọnchúngcòn có thể làm những điều ngang trái, gây ra chiến tranh, giếthạiconngười.Nhưngdướiđộsâumườimétthìchúngbấtlực,uyquyền của chúng cũng hết! Thưa ngài, ngài hãy ở lại đây, hãysốnggiữabiểncảmênhmôngnày.Ởđây,chỉcóởđâymớicóđộclậpthựcsự!Ởđâykhôngcóbạochúa!Ởđâytôiđượctựdo!

Thuyền trưởng Nemo bỗng im bặt. Ông ta đã vi phạm sự dèdặt thường ngày của mình chăng? Ông ta ân hận là đã nói quánhiều chăng? Nemo bồi hồi đi đi lại lại mấy phút trong phòng.Thầnkinhôngtadầndầnổnđịnh,vẻmặtlạilạnhlùngnhưcũ.Cuốicùng,Nemođếngầntôivànói:

- Thưa giáo sư, nếu ngài muốn đi xem tàu Nautilus tôi xinhướngdẫnngài.

T

Chương11TàuNautilus

ôiđitheothuyềntrưởngNemo.Cánhcửaởcuốiphòngănmở ra, chúng tôi bước vào căn phòng bên cạnh cũng rộng

nhưvậy.

Đó là thư viện. Trong những chiếc tủ bằng gỗ mun, trênnhữnggiárộng,sáchxếpthànhhàng,quyểnnàocũngđóngbìagiống nhau. Tủ kê dọc tường, cao từ sàn tới trần. Cách tủ mộtchútlànhữngchiếcđivăngrộng,bọcdamàunâu,kêsátnhau.Giữa thư viện có một cái bàn trên bày nhiều tạp chí và một sốbáocũ.Bổsungchotấtcảsựhàihòađó,bốnbáncầubằngkínhmờrọiánhsángđiệntừtrầnxuống.Tôiquansátcănphòngđẹpđẽđó,tronglònghếtsứcngạcnhiênvàthánphục.

-Thưathuyềntrưởng,–tôinóivớiNemolúcđóđangnằmdàitrênđivăng,–thưviệncủangàicóthểlàniềmtựhàochobấtcứtòalâuđàinàotrênlụcđịa.Tôirấtsửngsốtkhinghĩrằngcáikhobáunàylạitheongàiđidulịchdướiđáybiển!

- Thưa giáo sư, ngài có thể tìm thấy ở đâu những điều kiệnthuận lợi để làm việc như thế này? Ở đây im lặng, tĩnh mịchhoàntoàn.ỞphònglàmviệccủangàitrongViệnbảotàngParisđâucóđượcnhữngđiềukiệntốtnhưvậy.

- Tất nhiên là không! Tôi phải thú nhận rằng, so với phònglàm việc của ngài thì phòng làm việc của tôi ở Paris còn rấtnghèonàn.Ngàicóítnhấtsáu,bảyngàncuốnsách.

- Thưa ngài, mười hai ngàn cuốn tất cả. Sách báo là vật duy

nhấtnốiliềntôivớimặtđất.Đốivớitôi,thếgiớinàyngừngtồntạitừngàytàuNautiluslặnxuốngbiểnlầnđầu.Hômđólầncuốicùngtôimuasáchvàbáochí.Thưagiáosư,ngàicóthểsửdụngthưviệncủatôimộtcáchtựnhiên.

TôicảmơnthuyềntrưởngNemorồiđếnxemnhữnggiásách.Ởđâytậphợpcácloạisáchkhoahọc,triếthọc,vănhọcbằngcácthứ tiếng. Nhưng tôi chẳng thấy một tác phẩm nào về kinh tếchínhtrịcả.Chắclàđãcólệnhnghiêmcấmkhôngchomangloạisáchnàylêntàu.Mộtchitiếtđángchúý:sáchđượcxếpthứtựa,b,cbấtkểlàđượcviếtbằngthứtiếngnào.CólẽthuyềntrưởngNemothạotấtcảcácthứtiếng.

Trong số sách báo, tôi thấy tác phẩm của những nhà văn,nhữngnhàtưtưởngvĩđạicủathếgiớicổđạivàhiệnđại–tấtcảnhữnggìưutúnhấtđãđượcthiêntàicủaconngườisángtạoratronglĩnhvựclịchsử,thơca,vănxuôivàkhoahọc,từHomèređến Victor Hugo, từ Rabelais đến George Sand. Nhưng dù sao,sáchkhoahọccũngchiếmưuthếtrongthưviệnnày.Sáchvềcơhọc,đạnđạohọc,thủyvănhọc,khítượnghọc,địalýhọc,độngvậthọcv.v…xenkẽvớinhữngtácphẩmvềlịchsửtựnhiên,theotôi hiểu, là đối tượng nghiên cứu khoa học chủ yếu của thuyềntrưởng. Ở đây có toàn bộ tác phẩm của các nhà khoa học nổitiếng thế giới, những “Thông báo của Viện hàn lâm khoa học”,những tuyển tập của các hội địa lý, v.v… Hai cuốn sách của tôicũngvinhdựđượcđứngtrongsốsáchđó,vàcólẽnhờchúngmàtôi được đối xử tử tế trên tàu Nautilus này! Cuốn “Những cơ sởcủathiênvănhọc”củaJosephBertrandxuấtbảnnăm1865chophéptôikếtluậntàuNautilusđượcđưaxuốngnướckhôngsớmhơnnămđó.

Nhưvậy,thuyềntrưởngNemobắtđầucuộcsốngngầmdưới

nước mới ba năm trước đây. Tôi hy vọng sẽ xác định được thờiđiểm chính xác, nếu tìm thấy được sách báo đủ thì giờ để làmviệc đó, hơn nữa tôi không muốn hoãn việc tham quan tàuNautiluslại.

Tôinói:

-Xincảmơnngàiđãchophéptôisửdụngthưviệncủangài.Ởđây có bao nhiêu sách khoa học quý giá! Tôi sẽ không bỏ lỡ dịpmaynày.

- Đây chẳng những là thư viện mà còn là phòng hút thuốcnữa.–Nemotrảlời.

-Phònghútthuốcư?–Tôingạcnhiên.–PhònghútthuốctrêntàuNautilusư?

-Đúngvậy!

- Nếu thế thì, thưa ngài, tôi phải giả định rằng ngài vẫn cóquanhệvớiLaHavane[15].

-Hoàntoànkhông.Xinmờingàihútthửmộtđiếuthuốcxìgà.NóthựckhôngphảilàxìgàLaHavane,nhưngnếungàisànhhútthìnóchắcsẽhợpkhẩuvịcủangài.

Tôilấymộtđiếu,hìnhdángrấtgiốngxìgàLaHavaneloạitốtnhất, nhưng hình như được cuốn bằng những lá vàng óng. Tôichâm lửa hút bên chiếc đèn lớn đặt trên một cái đế bằng đồnghun rất đẹp, rồi hít một hơi dài với vẻ say sưa của một anhnghiệnbịđóithuốcláđãhaingày.

- Xì gà ngon tuyệt, nhưng đây có thật là xì gà không, thưangài?–Tôihỏi.

-Xìgàthật,nhưngkhôngphảilàcủaLaHavanehayThổNhĩKỳ. Biển cung cấp cho tôi loại tảo hiếm, có nhiều chất ni-cô-tin

này.BâygiờngàicònthèmxìgàLaHavanekhông?

-Thưathuyềntrưởng,từgiờphútnày,tôicoirẻchúngrồi.

-Xinngàicứhútthỏathíchvàđừnghỏivềnguồngốccủanó.Chẳngaiđánhthuếnócả,nhưngchẳngvìthếmànókémgiátrịđâu.

-Ngượclại!

LúcđóthuyềntrưởngNemomởcánhcửađốidiệnvớicửavàothưviện.Thếlàtôibướcsangphòngkháchánhsángchóilòa.

Đó là một gian phòng lớn, dài mười mét, rộng sáu mét, caonăm mét. Mấy ngọn đèn giấu trên trần tỏa ánh sáng xuốngnhững vật báu bày trong phòng bảo tàng. Đúng, đây là mộtphòngbảotàngthựcsự,nơinhữngtặngvậtcủathiênnhiênvànhững tác phẩm nghệ thuật được một bàn tay tài hoa hợp lại.Khoảngbachụcbứctranhcủacáchọasĩvĩđạitranghoàngxungquanhtường,xenvàogiữalànhữngláchắnvàáogiápcủacáckỵsĩthờixưa.Đólànhữngbứchọahếtsứcquýgiámàtôiđãđượcchiêm ngưỡng trong những phòng tranh tư nhân ở châu Âu vànhữngtriểnlãmnghệthuật.Nhiềutrườngpháihộihọacổđiểnđượctrưngbàyởđây.LờitiênđoáncủathuyềntrưởngNemobắtđầuthànhsựthật:tôiđãngạcnhiênhếtsức!

-Thưagiáosư,–Nemonói,–tôimongngàithứlỗichovềviệcđóntiếpngàiquáđơnsơ,vàphòngkháchkhôngđượcgọngànglắm.

- Thưa thuyền trưởng, – tôi trả lời, – tuy chưa hiểu biết gì vềngài,tôivẫnmạnhdạnchongàilàmộthọasĩ!

- Nghiệp dư thôi, xưa kia tôi rất thích sưu tầm những tácphẩmưutúdobàntayconngườilàmra.Tôilàngườisưutậpsaymê, không biết mệt mỏi và đã tìm được mấy tác phẩm rất quý

giá. Bộ tranh này là kỷ niệm cuối cùng về mặt đất. Tôi xemnhữnghọasĩđươngthờicủangàicũngnhưcáchọasĩthờixưa.Thiêntàiđâucótuổitác!

-Thếcòncácnhàsoạnnhạc?–TôichỉvàocáctácphẩmcủaRossini, Mozart, Beethoven… bày la liệt trên chiếc đại phongcầm,chiếmcảkhoảngtườnggiữahaicửaravào.

ThuyềntrưởngNemotrảlời:

-Đốivớitôi,nhữngnhạcsĩnàylànhữngngườiđồngthờivớiOrphée[16],vìkháiniệmthờigianđãbịxóanhòatrongóctôi…

Thuyền trưởng im lặng và suy nghĩ lắng xuống. Tôi nhìn kỹkhuônmặtôngta,lòngvôcùngxúcđộng,Nemotựavàocáibàngỗquývàdườngnhưđãquênbẵngtôiđi.

Không muốn cản trở dòng suy nghĩ của Nemo, tôi quay raxemnhữngvậtbáu.Nhữngtácphẩmnghệthuậtđượcbàycạnhnhững sản phẩm của thiên nhiên. Rong biển, vỏ ốc, vỏ trai vànhữngtặngvậtkháccủađạidương,chắcdobàntayNemosưutầm,chiếmmộtvịtrínổibậttrongbộsưutậpcủaôngta.Giữaphòngkháchcómộtbểphunnướcđượcđiệnchiếusángtừdướilên.

Trongmấytủkínhrấtđẹp,nhữngvậtmẫuhiếmnhấtcủađạidương được xếp loại và dán nhãn bên ngoài. Các bạn thử hìnhdung xem một người nghiên cứu tự nhiên như tôi lúc đó sungsướngđếnmứcnào!

Ởnhữngngănđặcbiệtcótừngchuỗingọctraiđẹptuyệttrần,óngánhđủmàusắcdướiánhsángđiện,ngọctraimàuhồnglấytừđáybiểnĐỏ;ngọctraimàuxanh,màuvàng,màudatrời,màuđen – một sản phẩm kỳ lạ của loài nhuyễn thể ở tất cả các đạidương; cuối cùng là những viên ngọc vô giá lấy từ loại trai lớn

nhất và hiếm nhất. Có mấy viên ngọc lớn hơn quả trứng chimcâu, mỗi viên đều đắt hơn viên ngọc mà nhà thám hiểmTavernierđãbánchovuaBaTưlấybatriệuđồng.Khôngthểxácđịnhgiátrịcủabộsưutậpnàyđược.ThuyềntrưởngNemophảitốn hàng triệu đồng để mua những vật báu này. Tôi tự hỏi,chẳng biết ông ta lấy tiền từ đâu để thỏa mãn những thích thúcầukỳcủamình?NhưngngaylúcđóNemobảotôi:

-Ngàixemnhữngvỏtrai,ốccủatôiđấyạ?Đúnglàchúngcóthểlàmcácnhàtựnhiênhọcthíchthú,nhưngđốivớitôi,chúngcòncómộtvẻquyếnrũđặcbiệtvìtựtaytôiđãsưutầmchúngvàchẳngcònvùngbiểnnàotrêntráiđấtmàtôichưatìmđến.

-Thưathuyềntrưởng,tôihiểu,rấthiểulàngàithúvịbiếtbaokhingắmnhìnnhữngvậtbáucủamình.Vàchúnglạidochínhtayngàisưutầmđược!ChẳngmộtviệnbảotàngnàoởchâuÂucónổimộtbộsưutậpđộngvậtvàthựcvậtbiểnphongphúnhưthếnày.Nhưngnếutôiquásaysưanhữngvậtnàythìcònđầuócđâu để đi thăm tàu? Tôi hoàn toàn không muốn đi sâu vàonhữngbímậtcủangài,nhưngxinthúthựcrằng,cấutạocủatàuNautilus,nhữngmáymóclàmchotàucótínhcơđộnglạthườngnhư vậy đã kích thích cao độ tính tò mò của tôi! Trên tườngphòngkhách,tôithấynhữngmáymócmàtôikhôngrõdùngđểlàmgì.Tôicóthểtìmhiểuđượckhôngạ?

-Thưagiáosư,tôiđãnóirằngngàiđượctựdotrêntàucủatôi.Nhưvậy,khôngcóchỗnàotrêntàuNautilusnàymàngàikhôngthểđặtchântới!Ngàicóthểxemxéttấtcảcácbộphậncủatàu,vàtôixinsẵnlònghướngdẫnngài.

- Thưa thuyền trưởng, tôi vô cùng cảm tạ ngài! Tôi sẽ khôngdám lạm dụng lòng tốt của ngài! Chỉ xin ngài cho tôi được tìmhiểucôngdụngcủacácdụngcụvậtlýnày…

-Thưagiáosư,trongphòngtôicũngcónhữngmáymócyhệtnhư ở đây. Tôi sẽ giải thích để ngài rõ công dụng. Nhưng trướchết, xin ngài hãy cùng tôi xuống phòng đã chuẩn bị riêng chongài.NgàicầnbiếtmìnhsẽsốngtrêntàuNautilusthếnào!

TôiđitheothuyềntrưởngNemo.Saukhiđiquamộtcánhcửaởgócphòngkhách,chúngtôibướcvàomộthànhlanghẹp,chạydọcthànhtàu.Tớimũitàu,Nemodẫntôivàonhữngcănphòngrấtđẹp,cógiường,bànrửamặtvànhữngtiệnnghikhác.

Tôichỉcònbiếtcảmơnngườichủnhàđángmếnđóthôi.

- Phòng của ngài liền với phòng tôi, – Nemo vừa nói vừa mởmộtcánhcửakhác,–phòngtôilạithôngvớiphòngkhách,nơitavừara.

Phòng thuyền trưởng có vẻ khắc khổ gần như nhà tu. Mộtchiếc giường sắt, một bàn làm việc, mấy cái ghế, một chậu rửamặt. Trong phòng tranh tối tranh sáng. Chỉ có những đồ dùngcầnthiếtnhất.

Thuyềntrưởngchỉvàomộtchiếcghếvàbảotôi:

-Mờingàingồi.

Tôingồixuốngghế,vàNemobắtđầugiảithích.

-T

Chương12Tấtcảđềuchạybằngđiện!

hưa ngài, – thuyền trưởng Nemo chỉ vào các máy móctreo trên tường, – đây là toàn bộ thiết bị dùng để điều

khiểntàuNautilus.Tạiđây,cũngnhưtrongphòngkhách,chúngbaogiờcũngởtrướcmặttôivàbảochotôibiếtchiếctàuđangởđiểmnàocủađạidươngvàchỉcảhướngđicủatàu.Mộtsốmáymóc ngài đã quen thuộc. Đây là nhiệt kế để đo nhiệt độ khôngkhítrongtàu.Đâylàápkếđểđoápsuấtkhôngkhí,nhờđócóthểdựđoánthờitiết,ẩmkếđểđođộẩmtrongkhíquyển.Đâylàmáybáo bão; địa bàn chỉ đường đi; máy xác định vĩ độ bằng độ caocủa mặt trời; đồng hồ chính xác để xác định độ kinh. Và cuốicùnglànhữngốngkínhviễnvọngbanngàyvàbanđêmmàtôidùngđểquansátchântrờimỗikhitàuNautilusnổilêntrênmặtbiển.

-Vâng,tấtcảnhữngmáymócnàyđềulàvậtthôngdụngcủangườiđibiểnmàtôiđãquenthuộctừlâu.Nhưngcónhữngthứchắcliênquantớinhữngđặcđiểmcủaviệcđiềukhiểntàungầm.Như cái mặt đồng hồ lớn có kim chuyển động có phải là áp kếkhông?

-Đúnglàápkế!Nódùngđểđoáplựcnước,nhờđótaxácđịnhđượcđộsâucủacontàu.

-Cònđâylànhữngmáythămdòkiểumới,phảikhôngạ?

-Vâng,đólànhữngmáyđonhiệtđộởcáclớpnướckhácnhau.

- Thế còn những dụng cụ này? Tôi không hiểu chúng dùng

làmgì?

- Thưa giáo sư, đến đây tôi cần giải thích đôi lời để ngài rõ.Chẳngbiếtngàicómuốnnghekhông?

Ngừngmộtlát,thuyềntrưởngNemonóitiếp:

- Trong thiên nhiên có một sức mạnh hùng hậu, dễ điềukhiển,dễsửdụng.Nócóthểứngdụngvàonhiềutrườnghợprấtkhácnhauvàmọithứtrêntàucủatôiđềuphụctùngnó.Tấtcảđềuxuấtpháttừnó!Nóchiếusáng,sưởiấm,làmmáymóchoạtđộng.Sứcmạnhđólàđiệnnăng.

-Điệnnăng?–Tôingạcnhiên.

-Thưangài,vâng.

- Thưa thuyền trưởng, tuy vậy tốc độ đặc biệt của chiếc tàunàycóliênquangìvớinhữngkhảnăngcủađiện.Chotớinaysứcsốngcủađiệnnăngvẫnrấthạnchếvàkhảnăngcủanóhếtsứckhôngđángkể.

- Thưa giáo sư, cách dùng điện lực trên tàu này rất khác vớinhữngcáchthôngthường.Tôichỉxinnóivắntắtnhưvậy!

-Thưangài,tôikhôngdámnàigìthêm.Nhữnglờigiảithíchvừarồicủangàituyngắnnhưngđãlàmtôithỏamãn.Thúthựclàtôirấtsửngsốt.Chỉxinhỏingàithêmmộtđiều.Tôihyvọngsẽđượcngàigiảiđápnếungàikhôngchotôilàthiếulịchsự.Nhữngyếu tố dùng để tạo ra cái sức mạnh kỳ diệu ấy chắc rất chóngcạn, phải không ạ? Kẽm chẳng hạn, ngài sẽ thay thế bằng gì?Ngàicóquanhệgìvớimặtđấtđâu?

ThuyềntrưởngNemonói:

-Tôisẽgiảiđápcâuhỏicủangài.Trướchếtxinnóiđểngàirõrằng ở đáy biển có những lớp quặng kẽm, sắt, bạc, vàng, v.v…

Khai thác không khó gì lắm. Nhưng tôi không muốn sử dụngnhững của cải ở dưới đất mà muốn mượn của biển cả số nănglượngcầnthiếtđểchạycontàunàyhơn.

-Mượncủabiểncả,thưangài?

-Thưagiáosư,vâng.Biểnkhôngthiếugìloạinănglượngấy.Tôicóthểđặtdâycápởcácđộsâukhácnhauđểlấyđiệndosựchênh lệch nhiệt độ sinh ra. Nhưng tôi lại dùng một phươngphápthựctếhơn.

-Phươngphápnàovậy?

-Ngàiđãbiếtthànhphầnnướcbiển.Cứmộtngàngramthìcó96,5% nước nguyên chất, 2,66% clorua natri. Ngoài ra còn cómộtítcloruamagievàcloruacanxi,brômmagie,sunfatmagie,sunfat và canxi cacbonat. Ngài đã biết là clorua natri có nhiềutrongnướcbiển.Chínhtôiđãtáchnórakhỏinướcbiểnđểcungcấpchocácbìnhđiện.

-Dùngcloruanatri?

-Thưavâng.Cloruanatrikếthợpvớithủyngântạonênchấthỗnhợpthaythếđượckẽm.Thủyngântrongbìnhđiệnkhôngbịphânhủy,chỉcónatrilàbịtiêuđi,mànatrithìđãcóbiểncungcấp.Hơnnữa,phảinóirằngbìnhđiệnnatrimạnhhơnbìnhđiệnkẽmítnhấthailần.

- Thưa thuyền trưởng, tôi hiểu rõ tất cả những điểm ưu việtcủanatritrongđiềukiệncụthểcủangài.Natridobiểncungcấp.Rất tốt! Nhưng vẫn phải tách nó ra khỏi hợp chất clorua chứ.Ngàitáchnórabằngcáchnào?Tấtnhiên,cácắc-quycủangàicóthểdùngđểphânhóachấtcloruanatrinhưngnếutôikhônglầmthìđiệnphântiêuthụrấtnhiềunatri.Nhưvậysốnatribịmấtđisẽlớnhơnsốnatritáchrađược!

- Thưa giáo sư, do đó tôi không tách natri ra bằng điện phânmàdùngthanđá.

-Dùngthanđá?

-Vâng,gọilàthanđábiểncũngđược.

-Nghĩalàngàiđãtìmraphươngthứckhaithácthanđángầmdướibiển!

-Thưagiáosư,ngàisẽđượcthấyđiềuđótậnmắt.Chỉxingiáosư kiên nhẫn một chút, vả lại còn rất nhiều thì giờ rỗi. Giáo sưchỉcầnnhớmộtđiều:tôichịuơnbiểncảvềmọimặt.Biểncảchotôi điện, mà điện thì cung cấp cho tàu Nautilus nhiệt năng, cơnăng,ánhsáng;tómlạilàcảsựsống.

-Nhưngkhôngcungcấpkhôngkhíđểthở?

- Ồ, tôi có thể làm được cả không khí, dưỡng khí tinh khiếtnhất!Nhưngkhôngcầnthiếtphảilàmnhưvậy,vìbấtkỳlúcnàotôi cũng có thể cho tàu nổi lên mặt biển. Vả lại, nếu điện năngchưa tạo ra dưỡng khí thì nó cũng có thể dùng để chạy nhữngmáy bơm rất mạnh nén không khí trong những bình chứa đặcbiệt,giúptôikhicầncóthểchotàulặnlâudướibiển.

- Thưa thuyền trưởng, tôi khâm phục ngài! Việc ngài tìm rakhảnăngchạymáycủađiệnlàmộtphátkiếnkhoahọc!Tớimộtlúcnàođó,mọingườisẽhiểuđiềunày!

-Tôikhôngrõhọcóhiểukhông?–ThuyềntrưởngNemolạnhlùngtrảlời.–Nhưngdùsaotôicũngđãứngdụngsứcmạnhquýgiáấymộtcáchrộngrãi.Nórọilênchúngtamộtthứánhsángđềuvàcốđịnhmàmặttrờikhôngcóđược.Bâygiờmờingàixemcáiđồnghồnày:nóchạybằngđiệnvàrấtchínhxác.Tôiđãchếtạo ra theo sơ đồ của Italia và chia mặt đồng hồ ra thành haimươi bốn giờ, vì đối với tôi không có ngày đêm, không có mặt

trời, mặt trăng, mà chỉ có thứ ánh sáng nhân tạo này mà tôimangxuốngđáybiển.Ngàithấykhông,bâygiờlàmườigiờsáng.

-Rấtđúng.

-Vàđâylàmộtứngdụngkháccủađiện.CáimặtđồnghồđốivớingàidùngđểchỉtốcđộcủatàuNautilus.Nónốivớichânvịtbằngdâyđiệnvàluônluônchotôibiếttàuđangchạyvớitốcđộnào.Ngàinhìnxem,chúngtađangđiquámườilămhảilýmộtgiờ.

-Thậtkỳdiệu!–Tôithốtlên.–Quảlàngàiđãgiảiquyếtđúngđắnnhiệmvụứngdụngmộtnănglượngmớimàtrongtươnglaisẽthaythếsứcgió,sứcnướcvànhữngđộngcơhơinước.

- Chúng ta chưa xem hết đâu, ngài Aronnax ạ. – Thuyềntrưởng Nemo đứng dậy. – Nếu ngài muốn, chúng ta sẽ xuốngphíalái.

Thếlàtôiđãthựcsựlàmquenvớicấutrúcbêntrongcủachiếctàu ngầm. Từ giữa tàu lên mũi tàu có: phòng ăn dài năm métcáchthưviệnmộtbứctườngkhôngthấmnước,thưviệndàiđộnămmét;phòngkháchdàimườimét,cáchphòngthuyềntrưởng(dàinămmét)cũngbằngmộtbứctườngkhôngthấmnước;bêncạnhlàphòngcủatôidàihaimétrưỡi;cuốicùnglàkhoangchứakhôngkhídàibảymétrưỡi.Tổngcộngbamươilămmét!Nhữngbức tường không thấm nước và những cánh cửa đóng kín lànhững bảo vệ vững chắc, nếu bộ phận nào đó trong tàu bị ròthủng.

TôitheothuyềntrưởngNemođidọcnhữnghànhlanghẹpvàcuốicùnglạiđếngiữatàu.Ởđócómộtphònghẹpnằmgiữahaibức tường không thấm nước. Một chiếc thang bắt vít chặt vàochântường,ghếchlêntớitrần.TôihỏiNemo,chiếcthangđódẫn

tớiđâu.

-Tớixuồng.–Nemotrảlời.

-Sao?Ngàicóxuồngnữaà?–Tôihơingạcnhiên.

- Tất nhiên! Một chiếc xuồng tuyệt vời, vừa nhẹ, vừa chắc,dùngđểdạochơivàđánhcá.

- Nghĩa là ngài phải cho tàu nổi lên mặt biển để thả xuồngxuốngnước?

- Hoàn toàn không phải thế! Xuồng được đặt ở một chỗ đặcbiệttrênboongtàu,phíalái.Nócómộtcáinắpkhôngthấmnướcvàđượcvítbù-loongrấtchặt.Chiếcthangnàydẫnđếnmộtcáinắp hẹp trên boong tàu. Cái nắp này lại thông với một cái nắpkháccũngnhưvậydướiđáyxuồng.Tôichuiquahaicáinắpđóđểvàoxuồng.Cáinắptrênboongđónglạingay.Sauđótôiđóngchặt cái nắp trong xuồng, rồi tháo bù-loong. Xuồng lập tức nổilênmặtnước.Tôimởnắpxuồng,dựngcộtbuồm,rồichèo.Thếlàtôiđãởgiữabiểnkhơi!

-Thếngàitrởvềtàubằngcáchnào?

-Thưagiáosư,tôikhôngtrởvềtàutheolốicũ,màchínhtàuNautilusphảinổilênmặtbiển!

-Theolệnhngài?

- Vâng, theo lệnh tôi. Xuồng được nối với tàu bằng dây điện.Tôigọiđiệnxuốngtàu–thếlàxong!

Tôingắmnhìntấtcảnhữngđiềukỳdiệuđórồinói:

-Quảthựckhôngcógìcóthểđơngiảnhơn!

Chúngtôiđingangquamộtcánhcửamởvàomộtcănphòngnhỏ, dài không quá hai mét nơi Conseil và Ned đang chén một

bữa ngon tuyệt. Sau đó, cánh cửa bên cạnh mở, chúng tôi ngóvào:đólàbếpdàibamét,haibênlàkhochứathựcphẩmrộng.

Điệnquảlàtiệnhơnbấtkỳmộtthứhơiđốtnào.Mọithứđềuđượcchếbiếnbằngđiện.Nhữngdâyđiệnchạyvàomộtcáimáylàm bằng những tấm bạch kim nhỏ, nung đỏ bạch kim lên vàduytrìmộtnhiệtđộcầnthiếtđểnấuăn.Điệncòndùngđểchạymáylọccungcấpnướcngọttinhkhiếtchotàu.Gầnbếplàphòngtắmđầyđủtiệnnghi,cóvòinướcnóngvànướclạnh…

Tiếp theo là phòng ở của thủy thủ dài năm mét. Nhưng cửaphòngđóngkínnêntôikhôngxácđịnhđượcsốlượngngườilàmtrêntàu.

Bức tường không thấm nước thứ tư ngăn phòng ở của thủythủ với buồng máy. Chúng tôi mở cửa bước vào buồng, nơithuyềntrưởngNemo–mộtkỹsưhạngnhất–đặtcácmáymócchạytàuNautilus.

Buồng máy dài khoảng hai mươi mét, điện sáng trưng. Nógồmhaiphần:phầnđầucónhữngắc-quysảnrađiệnnăng;phầnsaugồmtoànmáymóc.

Tôi ngửi thấy ngay một mùi khó chịu trong buồng máy.ThuyềntrưởngNemonhậnrađiềuđóvànói:

- Ngài đã ngửi phải mùi của chất khí lấy ra từ natri. Nhưngcũng đành chịu, biết làm thế nào? Tuy vậy, sáng nào tôi cũngthônggiórấtkỹtrongcảtàu.

Tất nhiên tôi thấy rất thú vị khi xem buồng máy của tàuNautilus.

ThuyềntrưởngNemonói:

- Ngài thấy đấy, điện do ắc-quy sản ra được đưa đến buồng

máy,làmchạyđộngcơđiện.Nhữngđộngcơnàythôngquamộthệ thống máy phức tạp làm quay chân vịt. Mặc dù chân vịt cóđường kính tới sáu mét, nó vẫn quay được với tốc độ một trămhaimươivòngmộtgiây.

-Vàđẩytàuchạynhanh…

-Nămmươihảilýmộtgiờ.

ỞđâycóẩngiấumộtđiềubímậtmàtôikhôngdámnàiNemogiải thích. Điện sao có được cường độ cao như vậy? Cái nănglượngcựcmạnhấybắtđầutừđâu?…Tôihỏi:

- Thưa thuyền trưởng, những thành tựu của ngài thật đã rõràng, tôi không dám đòi hỏi giải thích gì thêm. Tôi vẫn chưaquên chuyện tàu Nautilus đã chạy xung quanh tàu Lincoln tàitìnhvànhanhthếnào.Nhưngtốcđộcaochỉlàmộtmặt.Còncầnphảithấyhướngđicủatàu.Còncầnbiếtcáchláitàusangphải,sangtrái,nổilên,lặnxuốngnữa!Ngàilàmthếnàođểcóthểlặnxuống biển sâu, nơi áp suất lên tới một trăm át-mốt-phe? Làmthế nào để nổi lên mặt biển được? Sau hết, làm thế nào để tàuchạy được ở mức nước do mình lựa chọn? Nhưng hỏi ngài nhưvậycólẽhơisỗsàng,phảikhôngạ?

-Thưagiáosư,khôngsaocả,–Nemotrảlờisaugiâylátngậpngừng,–vìngàisẽvĩnhviễngắnbóvớicontàunày.Bâygiờmờingàivàophòngkhách.Ởđócómộtchỗlàmviệcthậtsự,ngàisẽđượcbiếttấtcảnhữngđiềucầnbiếtvềtàuNautilus.

M

Chương13Vàiconsố

ột lát sau, chúng tôi đã ngồi trên đi văng phòng khách,miệng ngậm xì gà. Thuyền trưởng trải ra trước mặt tôi

nhữngbảnsơđồtàuNautiluscắtngangvàcắtdọc.Ôngtanói:

-Thưangài,đâylànhữngbảnvẽcontàucủachúngta.Tàucódáng một hình trụ dài, hai đầu hình nón. Nó giống một điếu xìgà,vàởLondonngườitachorằnghìnhđólàthíchhợpnhấtđốivới loại tàu này. Tàu dài bảy mươi mét, chỗ rộng nhất là támmét. Nó không được đóng theo tỉ lệ chiều rộng bằng một phầnmườichiềudàinhưcáitàuchạyhơinướccủacácngài.Tuyvậy,vớikíchthướcđó,tàuvẫnrẽnướcmộtcáchdễdàngvàkhôngbịảnhhưởnggìđếntốcđộ.

Kích thước đó cho phép tính ra diện tích và thể tích tàuNautilus.Diệntíchcủanólàmộtngànmườimộtmétvuông,thểtích là một ngàn năm trăm mét khối. Tóm lại khi tàu lặn hẳnxuống nước, nó đẩy đi một ngàn năm trăm mét khối nước haymộtngànnămtrămtấnnước.

Khithiếtkếchiếctàungầmnày,tôitínhtoánrằnglúcchotàuxuốngnước,chínphầnmườithểtíchnósẽchìm,cònmộtphầnmườisẽnổi.Trongnhữngđiềukiệnđó,contàusẽchỉđẩyđimộtlượng nước bằng chín phần mười thể tích của nó, nghĩa là mộtngànbatrămnămsáumétkhối,haymộtngànbatrămnămsáutấn nước. Như vậy, cấu tạo con tàu không cho phép một trọnglượngvượtquáconsốđó.

TàuNautiluscóhaivỏ:mộtvỏngoài,mộtvỏtrong,đượcnốivớinhaubằngnhữngxàbằngsắt,khiếntàucósứcbềnđặcbiệt.Nhờ cấu tạo như vậy, tàu trở thành một khối vững chắc có thểchống lại mọi áp lực bên ngoài. Tàu vững chắc không phải donhững đinh tán ở vỏ ngoài mà nhờ được hàn liền và tính đồngnhất của vật liệu. Do đó, tàu có thể chống chọi được với nhữngvùngbiểnhungdữnhất.

Hai vỏ tàu được làm thép tấm có tỉ trọng bảy phẩy tám. Vỏngoài dày ít nhất năm xen ti mét, nặng ba trăm chín tư phẩychínsáutấn.Vỏtronglòngtàu:sống,caonămmươixentimét;rộnghaimươilămxentimét;nặngsáuhaitấn.Máymóc,đồđạc,thiếtbịcácloạitổngcộngnặngchíntrămsáumốtphẩysáuhaitấn. Như vậy, trọng lượng cả tàu là một ngàn ba trăm năm sáuphẩynămtámtấn,ngàirõchứạ?

-Rấtrõ.–Tôitrảlời.

Thuyềntrưởngnóitiếp:

- Khi chạy trên mặt đại dương, tàu nổi lên một phần mười.Nếu muốn tàu chìm hẳn xuống thì cần có những bể chứa đượcmộtlượngnướcbằngmộtphầnmườithểtíchcủanó,haylàmộttrămnămmươiphẩybảyhaitấnnước.Lúcnàytrọnglượngtàusẽlàkhoảngmộtngànnămtrămlinhbảytấn,vànósẽchìmhẳnxuống. Thưa giáo sư, trên thực tế đúng là vậy! Trong tàuNautiluscónhữngbểchứa,chỉcầnmởvòilànướcsẽvào,tàusẽchìmxuốngngangmặtbiển.

- Thưa thuyền trưởng, ở đây nảy ra một khó khăn chính. Cứchorằngtàucủangàicóthểchìmxuốngngangmặtbiển.Nhưngxuốngtớicáclớpnướcsâu,lẽnàonókhôngphảichịumộtáplựcrấtcaocủacáclớpnướcphíatrên?Lẽnàolớpáplựcđólạikhôngđẩy tàu từ dưới lên bằng một lực khoảng một át-mốt-phe ở độ

sâumườimét,nghĩalàkhoảngmộtkilôgamtrênmộtxentimétvuông?

-Hoàntoànđúngnhưvậy.

-ThếlàmuốntàuNautiluslặnxuốngbiểnsâu,ngàiphảichonướcvàođầycácbểchứa?

-Thưagiáosư,chẳngcầntốnnhiềucôngsứclắmmớichotàulặn được sâu, vì vỏ tàu có khuynh hướng “chìm” trong nước…Tôicónhữngbểchứadựtrữchứađượcmộttrămtấnnước.Nhờđó, tôi có thể cho tàu lặn xuống rất sâu. Nếu muốn tàu nổi lênngangmặtbiển,tôichỉcầnbơmnướcrakhỏibểchứaphụ.Nếumuốn tàu nổi lên khỏi mặt nước một phần mười thể tích, tôiphảibơmhếtnướcrakhỏitấtcảcácbểchứa.

-Thưathuyềntrưởng,tôiphảithừanhậnlàngàiđãtínhtoánrấtđúng,tranhcãivớingàithậtvôích,hơnnữanhữngtínhtoánđóhằngngàyđượcchứngminhlàchínhxác.Nhưnglạinảysinhramộtnghingờ…

-Nghingờgì,thưangài?

- Ở độ sâu một ngàn mét, vỏ tàu Nautilus phải chịu một ápsuất là một trăm át-mốt-phe, phải không ạ? Nhưng nếu ngàimuốnbơmhếtnướcrakhỏicácbểchứađểtàunổilênmặtnướcthìcácmáybơmcủangàiphảithắngđượcápsuấtmộttrămát-mốt-phe,phảikhôngạ?Màápsuấtđólàmộttrămkilôgamtrênmộtxentimétvuông!Thếthìmáybơmphảimạnhlắm…

- Và chỉ có thể chạy bằng điện. – Nemo vội nói nốt. – Thưangài,tôixinnhắclạirằngnhữngkhảnăngcủatàuNautilushầunhưkhôngbịhạnchế.Nhữngmáybơmtrêntàurấtmạnh.NgàiđãthấyđiềuđókhicảmộtcộtnướclớndonhữngmáybơmđógiộilênboongtàuLincoln.Vảlại,tôichỉdùngnhữngbểchứadự

trữ trong trường hợp hãn hữu, nghĩa là khi cần cho tàu lặnxuốngsâutừmộtngànnămtrămmétđếnhaingànmét.Chỉkhicầnlắmtôimớibắtắc-quylàmviệcnhiều.Vànếutôihứnglênmuốnchotàulặnxuốngđáybiển,dướiđộsâuhaibahảilý,tôisẽdùng một phương pháp phức tạp hơn nhưng không kém bảođảmhơn.

-Phươngphápgìvậy,thưathuyềntrưởng?–Tôihỏi.

-Trướchết,tôicầnkểngàinghevềcáchláicontàu.

-Thưathuyềntrưởng,tôirấtnónglòngmuốnnghe!

-Muốnláicontàusangtrái,sangphảihaychạyvòng,tómlại,muốnláitàutrênmặtphẳngnằmngang,tôisửdụngtayláibìnhthường.Nhưngtôicóthểláitàutheochiềuthẳngđứng,từtrênxuống và từ dưới lên, bằng hai mặt phẳng nằm nghiêng, gắn ởthànhtàuchỗđomựcnước.Haimặtphẳngđókhôngcốđịnh,từtrong tàu có thể thay đổi vị trí của chúng bằng những đòn bẩyrất mạnh. Nếu chúng nằm song song với lòng tàu thì tàu chạytrên mặt phẳng nằm ngang. Nếu nó nghiêng đi thì tùy theo độnghiêngmàtôibiếttàuđanglặnxuốngtheomộtđườngchéocóthể kéo dài tùy ý, hay đang nổi lên cũng theo đường chéo đó.Ngoài ra, còn có thể cho tàu nổi lên nhanh hơn bằng cách chochânvịtngừnghoạtđộng.Dướiáplựcnước,tàuNautilussẽnổiphìnhlênmặtbiểntheochiềuthẳngđứng,nhưmộtquảkhícầuđượcbơmcăngkhinhkhí.

-Thuyềntrưởngcừlắm!–Tôireolên.–Nhưnglàmthếnàoláiđượctàumộtcáchmòmẫmnhưvậy?

-Buồngláicủatàunhôlênkhỏithântàuvàđượclắpmộtloạikínhdày.

-Kínhchịusaođượcápsuấtlớnnhưvậy?

-Chịuđượcrấttốt!Phalêrơixuốngđấtdễvỡ,nhưnglạichịuđược áp lực nước rất lớn! Năm 1864, ở biển Bắc đã tiến hànhđánhcáthửbằngánhsángđiện.Kếtquảrasao?Nhữngđĩanhỏbằngphalêdàybảymilimétđãchịuđượcápsuấtmườisáuát-mốt-phe! Ngoài ra còn có thêm một dòng điện mạnh nữa. Cònnhữngtấmkínhtôiđangdùngthìdàyítnhấthaimươimốtxentimét,nghĩalàdàyhơnnhữngđĩaphalênóitrênbamươilần.

- Thưa thuyền trưởng, tôi đã rõ! Nhưng muốn định hướngtrênđườngđithìphảicóánhsáng,màdướibiểnthìtốiđen…

-Phíasaubuồngláicómộtđènphacựcmạnhchiếuxatớinửahảilý.

-Thưathuyềntrưởng,thậtlàgiỏi,giỏilắm!Bâygiờtôiđãhiểuvìsaobiểnlạisángrựcmộtvùng,làmcácnhàbáchọcphảilúngtúng… Nhân tiện xin ngài cho biết thêm, vụ tàu Nautilus vàScotiađâmvàonhaugâyrabaodưluậnồnào,phảichăngchỉlàchuyệnngẫunhiên?

-Thưagiáosư,hoàntoànngẫunhiên!Tàutôiđangchạydướimặtbiểnhaimétthìxảyratainạn.Nhưngtôicũngthấyngaylàhậuquảkhôngnghiêmtrọnglắm.

- Thưa ngài, không sao! Nhưng còn việc ngài chạm trán vớitàuLincoln…

-Thưagiáosư,rấttiếclàmộttrongnhữngchiếnhạmtốtnhấtcủahạmđộiMỹđãbịnạn.Nhưngngườitađãtấncôngtôi,buộctôi phải tự vệ. Tuy vậy, tôi cũng chỉ làm nó mất khả năng tấncôngthôi.Nóchỉcầnsửachữaqualoaởmộtcảnggầnnhất.

- Thưa thuyền trưởng, tàu Nautilus của ngài quả là một contàutuyệtdiệu.

-Thưagiáosư,vâng,–Nemoxúcđộng,–tôiyêunónhưmáu

thịt mình! Nếu tàu bè của các ngài phải chịu đựng mọi bất ngờkhiđibiểnvàgặphiểmnguyởkhắpnơi,nếuấntượngđầutiênmà biển gây ra cho các ngài là sự khiếp sợ vực thẳm, thì ở trêntàuNautilusnày,conngườicóthểyêntâm.Ởđâychẳngsợthântàubịbẹpvìhaivỏtàucònrắnhơnsắt;ởđâychẳngcóbuồmmàsợgiólàm rách,chẳng cónồihơi màsợ bịnổ,chẳng sợcháy vìkhông có vật gì bằng gỗ, chẳng có than mà sợ hết, vì tàu hoàntoànchạybằngđiện;chẳngsợđâmvàotàukhácvìchỉcómìnhnódướibiểnsâu;ởđâychẳngsợbãotápvìchỉdướimặtnướcvàimét, biển rất lặng! Thưa giáo sư, chiếc tàu ngầm này hoàn hảonhư vậy đó! Và nếu đúng là người phát minh tin ở con tàu củamình hơn người chế tạo, và người chế tạo lại tin hơn ngườithuyềntrưởng,thìngàihiểulàtôitintưởngởtàuNautilusđếnmứcnào,vìtôivừalàngườiphátminh,vừatrựctiếpchếtạo,vừalàthuyềntrưởngcontàuđó.

Nemo nói rất hào hứng. Cái nhìn bốc lửa, những động tácmạnhmẽlàmôngtakháchẳnlúcthường.Đúng,ôngtayêuquýcontàucủamìnhnhưchayêucon.

Mộtcâuhỏi,cóthểlàsỗsàng,bậtkhỏimiệngtôi:

-ThưangàiNemo,ngàilàkỹsưạ?

-Thưagiáosư,vâng.TôiđãtheohọcởLondon,ParisvàNewYorkkhicònlàngườicủamặtđất.

- Nhưng sao ngài có thể giữ được bí mật việc đóng chiếc tàungầmkỳdiệunày?

-Thưangài,mỗibộphậncủatàutôiđặtlàmởmộtnước.Côngdụng của mỗi thứ hàng đặt làm tôi đều bịa ra. Thân tàu đượcđóng ở Creusot (Pháp), trục quay làm ở London, vỏ tàu ởLiverpool(Anh),chânvịtởGlasgow(Anh),bểchứaởParis,mũi

nhọncủatàuđặtlàmởThụyĐiển,máymócchếtạoởPhổ,cácmáy đo làm ở New York, vân vân. Họ nhận được những bản vẽcủatôidướinhữngtênkhácnhau.

-Nhưngsaukhinhậnđượcnhữngbộphậnriênglẻ,ngàiphảilắpráplạichứạ?

- Xưởng đóng tàu của tôi ở trên một hòn đảo vắng giữa đạidương. Ở đó anh em công nhân do tôi đào tạo, những đồng chídũngcảmcủatôiđãlắpráptàuNautilusdướisựđiềukhiểncủatôi. Khi tàu đóng xong, chúng tôi đã đốt cháy mọi vết tích củamìnhtrênđảo,vànếucóthể,tôicònchonổtungcảđảolênnữa!

-Cólẽchiếctàuđãlàmngàitốnkhánhiềutiền?

-Thưagiáosư,mỗitấntốnmộtngànmộttrămhaimươilămphrăng. Tàu Nautilus nặng một ngàn năm trăm tấn. Như vậy,đóng nó tốn chừng hai triệu phrăng, nếu chỉ tính tiền thiết bị.Cộng thêm ít nhất bốn – năm triệu phrăng nữa là giá trị các bộsưutậpvàcáctácphẩmmĩthuậtđượcbảotồntrêntàu.

-Xinthuyềntrưởngchotôihỏimộtcâucuốicùng!

-Xinngàicứhỏi.

-Thuyềntrưởnggiàulắm,phảikhôngạ?

-Tôigiàucóvôtận.TôicóthểtrảhộnướcPhápmónnợmườitỉphrăngmộtcáchdễdàng!

TôiđămđămnhìnNemo.Chẳngbiếtôngtacólạmdụnglòngtincủatôikhông?Thờigiansẽtrảlời.

N

Chương14Dòng“SôngĐen”

ướcchiếmmộtdiệntíchhơnbamươitámtriệuhéc-tatrênmặtđất.Thểtíchkhốinướcđólàhaitỉhaitrămnămmươi

triệu hải lý khối. Nếu hình dung khối nước đó là hình cầu thìđườngkínhcủanólàsáumươidặm,nặngbatỉtấn.Nóimộtcáchhình tượng thì đó là lượng nước của tất cả các dòng sông đềuchảyliềntrongbốnvạnnăm!…

Tương quan giữa đất và nước trên địa cầu đã nhiều lần thayđổivàcuốicùngđịahìnhcócáidiệnmạonhưchúngtathấytrêncácbảnđồđịalýhiệnnay.Đấtliềnđãlấnđượccủanướcbamươibảytriệusáutrămnămbảyhảilývuông,haylàmườihaitỉchíntrămmườisáutriệuhéc-ta.

Hìnhdángcáclụcđịachophépchúngtachiabiểnralàmnămkhu vực chính: Bắc Băng Dương, Nam Băng Dương, Ấn ĐộDương,ĐạiTâyDương,TháiBìnhDương.

Thái Bình Dương chạy suốt từ bắc xuống nam, chiếm cảkhoảngkhônggiangiữahaicực,vàchạytừtâysangđông,nằmgiữachâuÁvàchâuMỹ,chiếmmộttrămbốnlămđộkinh.Đólàđại dương yên lặng nhất, luồng nước rộng và không chảy xiết,nước triều lên xuống vừa phải, mưa nhiều. Đó là đại dương màtôibắtđầucuộchànhtrìnhtrongnhữngđiềukiệnđặcbiệtnhất.

ThuyềntrưởngNemonói:

-Thưagiáosư,nếungàimuốntasẽxácđịnhđúngnơichúngtađangở,xácđịnhđúngđiểmxuấtphátcủacuộchànhtrìnhcủa

chúng ta. Bây giờ là mười một giờ bốn lăm phút. Tôi sẽ ra lệnhchotàunổilênmặtbiển.

Thuyềntrưởngbấmchuôngđiệnbalần.Lậptứccácmáybơmbắtđầubơmnướcrakhỏicácbểchứa.Kimtrênápkếnhíchdầnlêntrên,chobiếtápsuấtngàycànggiảm.Cuốicùng,kimđứngyên.

-Chúngtađãlêntớimặtbiển.–Nemonói.

Tôiđivềphíachiếcthangởtrungtâm.Saukhitrèolênthang,tôichuiquamộtcáinắprồilênboongtàu.

Tàu nổi lên khỏi mặt nước không quá tám mươi xen ti mét.Thân tàu tròn và dài giống hệt một điếu xì gà. Tôi chú ý tới vỏtàubằngthéptấmghéplại,trôngtựavẩycủaloàibòsát.Vàtôihiểu vì sao người ta tuy có những kính viễn vọng mạnh nhất,nhưngvẫntưởnglầmcontàulàmộtconcábiển.

Chiếc xuồng được giấu một nửa trong thân tàu, tạo nên mộtchỗlồinhỏởgiữaboong.Phíamũivàphíaláicóhaibuồngnhỏ,thấp,mộtphầnđượclắpkínhdày;phíatrướclàbuồnglái,phíasaucómộtđènpharấtmạnhđểsoiđường.

Biểnrấtđẹp,trờiquang.Thântàuhìnhthoichỉhơibậpbềnhtrênsóng.Ngọngióđôngthổinhẹlàmmặtbiểnlăntăn.Sươngmù không che phủ chân trời nên có thể quan sát một cách rấtchính xác. Tầm mắt nhìn xa không bị vướng một vật gì. Chẳngcómộthònđảonhỏ,mộtmỏmđá,chẳngcònmộtvếttíchgìcủatàuLincoln…Chỉcótrờinướcmênhmông!

ThuyềntrưởngNemolấymáychuẩnbịđođộcaocủamặttrờiđể xác định tàu đang ở độ vĩ nào. Khi quan sát, không một thớthịt nào của tay ông ta rung lên, tựa như cái máy đang nằmtrongtaymộtphotượngvậy.

-Đúnggiữatrưa,–Nemonói,–thưagiáosư,mờingài…

Tôiđưamắtnhìnlầncuốicùngmặtnướcmàuhơivàng,chắclàgầnbờbiểnNhậtBản,rồitheoNemoxuốngphòngkhách.

Nemodùngđồnghồtínhtoán,xácđịnhđộkinhcủanơiđórồikiểmtralại.Ôngtanói:

-ThưangàiAronnax,chúngtađangở137,15độkinhtây.

-Theokinhtuyếnnào?–TôihỏingayvàhyvọngrằngcâutrảlờisẽlàmsángtỏhơnvấnđềquốctịchcủaNemo.

-Thưangài,tôicónhiềuloạiđồnghồđểtheokinhtuyếnParis,kinhtuyếnGreenwichvàkinhtuyếnWashington.Nhưngđểtỏlòngkínhtrọngngài,tôiđãchọnkinhtuyếnParis.

Câu trả lời này chẳng giải đáp được vấn đề gì. Tôi nghiêngmìnhcảmơn.Nemonóitiếp:

-Chúngtađangở137,15độkinhtâythuộckinhtuyếnParisvà30,7độvĩbắc,nghĩalàcáchbờbiểnNhậtBảnbatrămhảilý.Hômnay,mùng8tháng11,đúng12giờtrưa,chúngtabắtđầucuộchànhtrìnhvòngquanhtráiđấtngầmdướibiển.

-CầuChúachechởchochúngta!–Tôinói.

- Bây giờ, xin giáo sư tiếp tục công việc của mình. Tôi đã ralệnhchotàuchạytheohướngđông-đôngbắcởđộsâunămmươimét. Trên bản đồ sẽ đánh dấu đường đi của tàu. Phòng kháchthuộcquyềnngàisửdụng.Xintạmbiệtngài.

Thuyền trưởng Nemo cáo từ rồi đi ra. Tôi ở lại với những ýnghĩcủamình.TôinghĩvềNemo.LiệusaunàytôicóbiếtđượcquốctịchcủaconngườibíẩnđãtừbỏTổquốcmìnhkhông?Cáigìđãkhiếnôngtacămghétloàingười,mộtlòngcămghét,khaokháttrảthù?Phảichăngôngtalàmộttrongnhữngnhàbáchọc

không được thừa nhận, là một thiên tài “bị người đời hắt hủi”,nhưConseilnói?Chẳngaibiết!Sốphậnđãnémtôilêntàuôngta,tính mệnh tôi nằm trong tay ông ta. Ông ta tiếp đón chúng tôimộtcáchlạlùngnhưngvẫnchuđáo.Đưataychotôibắt!

Tôi suy nghĩ liên miên suốt một tiếng đồng hồ và cố gắng đisâuvàobímậtcủaconngườiấy.Mắttôivôtìnhdừnglạinơitấmbảnđồthếgiớitrảitrênbàn.TôilầnngóntaytrênbảnđồvàtìmthấygiaođiểmđộkinhvàđộvĩmàthuyềntrưởngNemođãchỉ.

Cácđạidươngcũngnhưcáclụcđịađềucónhữngdòngsôngcủariêngmình.Đólànhữnghảilưurấtdễnhậnratheomàusắcvànhiệtđộ.HảilưuđángkểnhấtlàGulfStream.Khoahọcđãghivàobảnđồtráiđấtnămhảilưulớnnhất:hảilưuthứnhấtởphíabắcĐạiTâyDương,thứhaiởphíanamĐạiTâyDương,thứbaởphíabắcTháiBìnhDương,thứtưởphíanamTháiBìnhDương,hải lưu cuối cùng là phía nam Ấn Độ Dương. Rất có thể hải lưuthứsáuđãtồntạivàothờikỳmàLýHải,biểnAralvànhữnghồlớncủachâuÁcònnốiliềnvớinhaulàmmột.

Tàu Nautilus chạy theo một hải lưu kể trên, có cái tên NhậtBản là Kuro-Scivo, nghĩa là “Sông Đen”. Ra khỏi vịnh Bengale,đượcnhữngtiathẳngđứngcủamặttrờisưởinóng,hảilưunàychảy qua eo Malacca, dọc theo bờ biển châu Á rồi vòng theo bờbiển phía bắc Thái Bình Dương, tới quần đảo Aléoutiennes. Nócuốn theo những thân cây long não, những thực vật nhiệt đới,màuxanhthẳmcủahảilưuấmápkháchẳnvớinướcđạidươngxanhngắt.

TôinghiêncứuđườngđicủahảilưutrênbảnđồvàthấynóbịmấthútgiữaTháiBìnhDươngmênhmông.ÓctưởngtượngđãlàmtôisaysưađếnnỗiNedLandvàConseilvàophòngkháchlúcnàotôikhônghay.

Ned và Conseil sững sờ trước cảnh huyền diệu đang hiện ratrướcmắt.

-Chúngtađangởđâuthếnày?Ởđâu?–Nedkêulên.–CóphảiởViệnbảotàngQuébeckhông?

-Cácbạncủatôiơi,–tôimờihọxíchlạigần,–khôngphảicácbạnđangởCanadahayởPhápđâu,màđangởtrêntàuNautilusdướimặtbiểnnămmươimét.

- Giáo sư đã nói vậy thì phải tin thôi, – Conseil đáp, – nhưngxin thú thật rằng phòng khách này có thể làm cho một ngườiFlamandnhưtôicũngphảingạcnhiên.

- Anh bạn ơi, bạn cứ ngạc nhiên đi và hãy xem kỹ những tủkínhnày.Ởđấybạnsẽthấynhiềuđiềukỳlạđốivớimộtngườichuyênphânloạinhưbạn.

Conseilthìchẳngcầnphảicổvũnhiều.Anhtacúixuốngxemxétvàlẩmbẩmnhữngthuậtngữsinhvậthọc.

Trongkhiđó,NedLandvìkhôngthạovềnhuyễnthểhọc,nênhỏihantôivềcuộcgặpgỡvừaquavớithuyềntrưởngNemo,vềlai lịch ông ta, về ý đồ của ông ta. Tóm lại, anh ta hỏi tôi liênmiênlàmtôikhôngkịptrảlời.TôinóilạivớiNedtấtcảnhữnggìtôibiết,đúnghơnlànhữnggìtôikhôngbiết.RồitôilạihỏiNedvềnhữngđiềuanhtanghethấyđược.

-Tôichẳngnghe,chẳngnhìnthấygìcả.–Nedtrảlời.–Thậmchíchẳngthấymộtbóngthủythủnào.Chẳnglẽthủythủcũngbằngđiện?

-Bằngđiệnsaođược!

-Ấyấy,cóthểbằngđiệnlắmchứ!NhưngthưangàiAronnax,–Ned bị ý nghĩ của mình ám ảnh, – ngài có thể cho tôi biết số

người trên tàu này không? Mười người, hai mươi người, nămmươingười,mộttrămngười?

-ÔngNedơi,tôikhôngthểtrảlờiôngđượcđâu!Ônghãynghetôi, hãy bỏ ngay cái ý định đoạt tàu Nautilus hay bỏ trốn đi.Chiếctàunàylàmộtkỳcôngcủakỹthuậthiệnđạivàtôisẽrấtân hận nếu không được tìm hiểu nó kỹ càng. Có lẽ nhiều ngườimong được ở vào địa vị chúng ta để được ngó những kỳ quannày! Vì vậy, ông hãy bình tĩnh lại. Chúng ta sẽ cùng quan sátnhữnggìđangxảyraxungquanh.

- Quan sát những cái gì? – Ned hét lên. – Trong cái ngục tùbằngsắtnàythìcònthấygìnữamàquansát!Chúngtađangđinhưnhữngthằngmù…

Nedchưakịpnóihếtcâuthìphòngkháchbỗngtốisầm,khiếnmắt tôi nhức nhối như khi từ trong bóng tối bước ra chỗ sánggaygắt.

Chúng tôi đứng sững tại chỗ và chẳng biết sau đó sẽ là điềuhay,haydở.Nhưngbỗngcótiếngrìrầm,tựanhưvỏtàubằngsắtbắtđầutáchra.

-Thôichếtrồi!–Nednói.

-Bộsứathủytức!–Conseillẩmbẩm.

Phòngkháchđộtnhiênlạisánglên.Ánhsángtừhaiphíarọivào phòng qua những ô kính hình bầu dục lớn ở tường. Nướcbiểnchanhòaánhđiện.Ôcửabằngphalêngăncáchchúngtôivới đại dương. Thoạt tiên tôi rùng mình khi nghĩ tới chuyệnnhững tấm kính mỏng manh kia có thể vỡ. Nhưng khung kínhvữngvàngbằngđồngkhiếnôcửacóđộbềnkhônggìphávỡnổi.

Biểnsâuđượcchiếusángmộthảilý.Quangcảnhtrướcmắttôiđẹptuyệtvời,khôngbútnàotảxiết.Chẳngbàntayhọasĩnàovẽ

được tất cả cái dịu dàng của màu sắc, của ánh sáng lung linhtrongnướcbiểntrongvắttừđáylên.

Ai cũng biết nước biển rất trong. Người ta đã xác định rằngnướcbiểnsạchhơnnướcsuốinhiều.Nhữngchấtkhoángvàchấthữucơtrongnướcbiểnchỉlàmchonótronghơn.Ởmộtsốnơingoài đại dương, gần quần đảo Antilles, qua lớp nước sâu mộttrămbốnmươilămmétcóthểthấyrấtrõđáybiểnphủcát,còntiasángmặttrờicóthểxuyênsâutớibatrămmét…

Những ô cửa ở hai bên phòng khách nhìn ra đáy biển mênhmông.Bóngtốitrongphòngcàngtăngthêmánhsángrựcrỡbênngoài. Nhìn qua ô cửa, ta có cảm tưởng như đứng trước một bểnuôicákhổnglồ.

Tàu Nautilus dường như đứng yên một chỗ, vì xung quanhchẳngthấymộtđiểmnàođộngđậy.Tuynhiênnướcbiểndomũitàurẽrahaibênđôikhilaoquavunvúttrướcmắtchúngtôi.

Saymêcảnhđẹpbiểnsâu,chúngtôitựavàokhungcửa,dánmắtnhìnquaôkính,mãichẳngnóinênlời.Cuốicùng,ConseilbảoNed:

-AnhNedthânmếnơi!Anhvẫnmuốnđượcxem,bâygiờhãyxemđichothỏa!

-Kỳdiệuthật!Kỳdiệuthật!–Nedphấnkhởi.Anhtađãquêncả sự giận dữ lẫn những kế hoạch chạy trốn của mình. – Từ xađếnđâyđểngắmcảnhthầntiênnàycũngđáng!

Tôinói:

-Đúng,bâygiờtôiđãhiểuđượccuộcsốngcủaconngườinày.Ôngtađãđisâuvàomộtthếgiớiđặcbiệt,vàthếgiớiđóđãmởratrướcmắtôngtanhữngbímậtthầmkínnhấtcủanó!

-Nhưngcáđiđâucảrồinhỉ?–Nedhỏi.–Tôichẳngthấyconcánào.

-Anhmuốnthấycáđểlàmgì,anhbạn?–Conseiltrảlời.–Anhcóhiểugìvềcáđâu!

-Tôiấyà?Tôilàdânchàimàkhônghiểuvềcáà?

Thế là giữa hai người nổ ra một cuộc tranh luận. Cả hai đềuhiểubiếtvềcá,nhưngmỗingườitheocáchriêngcủamình.

Conseilnói:

- Anh Ned thân mến ơi, anh đánh cá rất cừ. Nhưng tôi camđoanvớianhrằnganhchẳngcómộtkháiniệmgìvềcáchphânloạicácả.

- Phân loại chúng ấy à? – Ned nghiêm chỉnh trả lời. – Phânchúngralàmhailoại:loạichénđượcvàloạikhôngchénđược.

-Đólàxếploạitheokiểuthựcphẩm!–Conseilbỗngreolên.–Kìacá!Cóthểnóitrướcmắtchúngtalàmộtbểnuôicá!

-Khôngđúng!–Tôinói.–Bểnuôicádùsaocũngchỉlàmộtcáichậu,cònnhữngconcánàytựdothoảimáinhưchimtrêntrời…

ĐàncáhộtốngtàuNautilussuốthaitiếngđồnghồ.Chúngtôingâyngườiravìthíchthú.Nedgọitêntừngloạicá.Conseilphânloại chúng, còn tôi thì say sưa nhìn chúng tung tăng. Tôi chưatừng được thấy những con cá đẹp thế này trong môi trường tựnhiêncủachúng.

Phòng khách bỗng lại bật đèn. Những cánh cửa sổ bằng sắtkhép lại. Cảnh thần tiên biến mất. Có lẽ tôi sẽ còn bị mê đi lâunữa nếu mắt tôi không vô tình trông thấy những dụng cụ treotrêntường.Kimđịabànvẫnchỉhướngđôngbắc,ápkếchỉnămáp-mốt-phe,chobiếtđộsâulànămmươimét,đồnghồđiệnchỉ

tốcđộmườilămhảilýmộtgiờ.

TôichờthuyềntrưởngNemo,nhưngôngtakhôngđến.Đồnghồchỉnămgiờchiều.

NedLandvàConseilđãtrởvềphòngmình.Tôicũngvềphòngriêng.Bữaănđãdọnsẵntrênbàn.

Tối hôm đó, tôi đọc, viết và suy nghĩ. Khi thấy buồn ngủ, tôinằmxuốnggiườngvàthiếpđitronglúctàuNautilusbăngtheodòng“SôngĐen”chảyxiết.

H

Chương15Giấymời

ômsau,mùng9tháng11,tôithứcgiấcsaukhingủmườihaitiếngđồnghồliền.Theolệthường,Conseilđếnhỏixem

“Giáosưngủcóngongiấckhông”vàcósaibảogìkhông.CònôngbạnNedcủaanhtathìvẫnngủlibìchẳngbiếttrờiđấtgì.

TôicứđểConseilhỏihếtcâunàyđếncâukhác,nhưngchỉtrảlời anh ta ầm ừ cho xong chuyện. Tôi thắc mắc vì thấy thuyềntrưởngNemovắngmặttrongbuổiquavàhyvọngsẽgặpôngtahômnay…

Mặcquầnáoxong,tôisangphòngkhách.Vắnglặng.Tôibènnghiêncứunhữngnhuyễnthểquýtrongtủkính.Tôixemxétkỹmẫunhữngcâycỏquýdướibiểnmặcdùđãkhônhưngvẫngiữđượcmàusắctươithắm.

NgàyđãhếtmàthuyềntrưởngNemovẫnchẳngđếngặptôi.Cánhcửasổbằngsắtởphòngkháchvẫnđóngkín.Hayngườitakhôngmuốnchochúngtôingắmnhìnthỏamãncảnhtuyệtdiệuvừarồi?

Tàu Nautilus chạy theo hướng đông-đông bắc ở độ sâu nămmươi,sáumươimétvớitốcđộmườihaihảilýmộtgiờ.

Hôm sau, mùng 10 tháng 11, cũng trôi qua như vậy: khôngmộtthủythủnàoxuấthiện,NedvàConseilgầnsuốtngàyởbêntôi.Họngạcnhiênvềsựvắngmặtcủathuyềntrưởng.Hayconngười kỳ diệu đó bị ốm? Hay ông ta đã thay đổi ý định đối vớichúngtôi?

Tuynhiên,nhưConseilđãnhậnxétrấtđúng,chúngtôichẳngcóđiềugìphảiphànnàn:chúngtôiđượctựdohoàntoàn,đượcănuốngngonlành,đầyđủ.Chủnhàcủachúngtôinghiêmchỉnhtôntrọngnhữngđiềukhoảnđãthỏathuận.Ngoàira,chínhhoàncảnh đặc biệt của chúng tôi cũng đem lại bao nhiêu hứng thú,khiếnchúngtôikhôngcóquyềnkêucagìvềsốphận.

Từngàyđótôibắtđầughichépđềuđặnnhữngsựviệcxảyra.Vìvậy,tôicóthểthuậtlạitấtcảcuộcphiêulưumộtcáchhếtsứcchính xác. Một chi tiết đáng chú ý: tôi đã ghi nhật ký trên giấylàmbằngcỏbiển.

Ngày 11 tháng 11, tôi thức dậy từ sáng sớm. Làn không khímátlànhbáohiệutàuđãnổilênmặtđạidươngđểdựtrữdưỡngkhí.Tôibướcraphíacầuthangrồitrèolênboong.

Lúcđólàsáugiờsáng.Trờiảmđạm,biểnmàuxámnhưngchỉhơigợnsóng.LiệuthuyềntrưởngNemocóxuấthiệnkhông?Tôihyvọnggặpôngtaởđây.Nhưngngoàingườiláitàungồitrongphòngkính,trênboongchẳngcóai.Ngồitrênchỗđểxuồngnhôlên khỏi thân tàu, tôi tranh thủ thở hít không khí đại dươngđượmmùimuối.

Những tia nắng mặt trời dần dần xua tan sương mù. Ở chântrờiphíađôngnhôlênmộtvừngtrònđỏrực.Biểnbùnglênnhưthuốcsúng.Nhữngángmâycaovàtảnmạnnhuốmnhữngmàusắc êm dịu lạ thường, còn những đám mây vẫn viền quanh thìbáotrướcmộtngàylộnggió.

NhưngtàuNautilusthìđếnbãocũngchẳngsợnữalàgió!Tôiđang hân hoan đón mặt trời mọc – một hiện tượng huy hoàngđầysứcsốngcủathiênnhiên–thìbỗngnghetiếngchânbước.

Tôi chuẩn bị chào thuyền trưởng Nemo, nhưng đó chỉ là

thuyềnphó–tôiđãthấyôngnàytrongbuổigặpgỡđầutiênvớiNemo.Ôngtalênboong,hìnhnhưkhôngnhậnrasựcómặtcủatôi.Ôngtađưaốngnhòmlênmắtvàhếtsứcchămchúquansátchântrời.Rồiôngtađitớichỗnắptàuvànóimộtcâu.Tôinhớrất chính xác vì sau này nó được nhắc đi nhắc lại hằng ngàytrongnhữngtrườnghợptươngtự.

Câuđónhưsau:

“Nautronrespoclornivirch!”

Nghĩalàgì,tôicũngchịu!

Nóixong,thuyềnphóđixuống.Tôisợtàulặnxuốngnêncũngvộivãxuốngtheo.

Nămngàynữatrôiqua,khôngcógìthayđổi.Sángnàocũngtheo lên boong. Sáng nào thuyền phó cũng nói câu ấy. ThuyềntrưởngNemovẫnkhôngxuấthiện.

Tôi tưởng sẽ chẳng bao giờ gặp lại ông ta nên đành an phận.Nhưngngày16tháng11,khicùngNedvàConseilvàophòng,tôithấymộtmảnhgiấygửichotôiđểtrênbàn.

Tôivộimởraxem.ThưviếttiếngPhápnhưngkiểuchữgothicingiốngkiểuchữcáiĐức.

KínhgửigiáosưAronnax,

trêntàuNautilus.

Ngày16tháng11năm1867.

ThuyềntrưởngNemomờigiáosưthamgiacuộcđisănsángmaitrongkhurừngcủathuyềntrưởngởđảoCrespo.Thuyềntrưởnghyvọngrằngsẽkhôngcógìcảntrởgiáosưnhậnlờimờinày.Ngoàira,thuyền trưởng rất sung sướng nếu những người bạn của giáo sư sẽcùngđi.

ChỉhuytàuNautilus.

ThuyềntrưởngNemo.

-Đisănà?–Nedhỏi.

- Trong khu rừng của ông ta ở đảo Crespo nữa chứ! – Conseilthêm.

-Thếlàconngườinàyđôikhicũnglênbờ?–Nedhỏi.

-Ôngtanóirấtrõràngnhưvậy.–Tôivừađọclạithưvừatrảlời.

-Cònđợigìnữa!Tanhậnlờimờithôi.–Nednói.–Lêntớimặtđất, ta sẽ có cách xử sự. Thêm nữa, nếu được chén một miếngthịttươicũngtốt.

TôikhôngmuốnxácđịnhmốiquanhệgiữalòngcămghétđấtliềncủathuyềntrưởngNemovớilờimờiđisănởđảoCresponênchỉtrảlời:

-Trướchếttahãyxemđảođótrênbảnđồở32,40độvĩbắcvà167,50 độ kinh đông. Nó được thuyền trưởng Crespo phát hiệnra năm 1801, và trên các bản đồ Tây Ban Nha cổ, nó có tên làRoccadelaPlata,nghĩalà“Mỏmđábạc”.

ThếlàchúngtôiđãcáchđiểmxuấtphátmộtngàntámtrămhảilývàtàuNautilusđãhơiquaymũivềhướngđôngnam.

TôichỉchoNedvàConseilxemhònđảonhỏvàlởmchởmđá,chơivơiởphíabắcTháiBìnhDương.Tôinói:

-NếuthuyềntrưởngNemocóđôikhilêncạnthìtấtnhiênôngtaphảichọnnhữnghònđảohoangvắngnhất.

NedLandkhôngtrảlờimàchỉlắcđầu,rồicùngConseilđira.Saubữatốidongườiphụcvụcâmlặngmangđến,tôiđingủmà

lòngvẫnhơibănkhoăn.

Sớm17tháng11,khingủdậy,tôithấytàuNautilusđứngyêntạichỗ.Tôivộimặcquầnáorồisangphòngkhách.

ThuyềntrưởngNemochờtôiởđó.Thấytôivào,ôngtacũngđứngdậychàovàhỏitôicóđồngýcùngđisănkhông.

Nemo không nhắc nhở gì đến chuyện ông ta vắng mặt támngàynêntôicũngkhôngđềcậptớivấnđềđómàchỉtrảlờilàtôivàhaingườicùngđiđãsẵnsàng.Tôinóithêm:

-Nhưngxinngàichotôihỏimộtđiều.

-Ngàicứtựnhiên.Nếucóthể,tôisẽtrảlời.

- Thưa thuyền trưởng, ngài đã cắt đứt mọi quan hệ với đấtliền,saongàilạilàmchủnhữngkhurừngtrênđảoCrespo?

-Thưagiáosư,rừngcủatôikhôngcầnánhsángmặttrời,cũngchẳngcầnnắngấm.Ởđókhôngcósưtử,hổ,báohaybấtcứmộtloàibốnchânnàokhác.Nhữngkhurừngđóchỉcómìnhtôibiếtvàchỉtồntạichoriêngtôi.Đókhôngphảilàrừngtrênmặtđấtmàngầmdướibiển.

-Rừngngầmà?–Tôisửngsốt.

-Vâng.

-Thuyềntrưởngđịnhmờitôiđithămkhurừngấy?

-Đúngvậy.

-Đibộ.

-Vâng,đibộnhưngchânvẫnkhôngbịướt.

-Chúngtasẽđisănbắnởđó?

-Vâng,sẽsănbắnởđó.

-Mangtheosúng?

-Vâng,mangtheosúng.

Tôi nhìn thuyền trưởng Nemo một cách không lễ độ gì lắm.Tôinghĩbụng:“Chắcôngtakhôngđượctỉnhtáo.Cólẽtámngàyquaôngtabịốm,chẳngbiếtđãkhỏichưa?Thậtđángtiếc!Dùsaonói chuyện với một người lẩm cẩm còn hơn là nói chuyện vớingườiđiên!”

Những ý nghĩ đó thể hiện rõ trên mặt tôi. Thuyền trưởng rahiệumờitôiđitheo.Tôinhẫnnhụcphụctùngôngta.

Chúngtôivàophòngăn,bữađiểmtâmđãbàysẵn.Nemonói:

- Thưa ngài Aronnax, mời ngài ăn lót dạ với tôi một cách tựnhiên.Vừaăn,chúngtavừatiếptụccâuchuyện.Tôimờingàiđichơirừngchứkhôngphảiđiănhiệu!Vìvậy,tôikhuyênngàiănsángthậtno.Bữatrưachúngtasẽănrấtmuộn.

Nói thực lòng, bữa sáng ngon tuyệt. Thực đơn gồm toànnhữngmónchếbiếntừhảisản…

ThoạttiênthuyềntrưởngNemongồiănlặnglẽ.Sauđóôngtanói:

- Thưa giáo sư, rõ ràng khi nhận lời mời của tôi đi săn ở đảoCrespo, ngài đã cho tôi là người trước sau không như một. Khingàibiếtlàtôimờingàitớinhữngkhurừngngầmdướinướcthìngài lại cho tôi là một kẻ điên rồ. Thưa giáo sư, chớ bao giờ xétđoánconngườimộtcáchhờihợt.

-Nhưng,thưathuyềntrưởng,xinngàitinrằng…

-Xingiáosưnghetôinóihết,sauđóngàihãyxétxemcóthểbuộctôilàtrướcsaukhôngnhưmộthoặcđiênrồđượckhông.

-Xinngàicứnói.

-Thưagiáosư,cũngnhưtôi,ngàibiếtrằngconngườicóthểsốngdướinướcnếucómộtdựtrữkhôngkhíđủđểthở.Khilàmviệc dưới nước, thợ lặn mặc quần áo không thấm nước, đội mũsắt và thở không khí bơm từ trên xuống qua một loại ống đặcbiệt.

-Đógọilàbộđồlặn.–Tôinói.

-Rấtđúng!Nhưngkhimặcđồlặn,conngườirấtkhócửđộng.Cáiốngcaosudẫnkhôngkhíthậtlàmộtcáixíchtróibuộcanhta. Và nếu ta cũng bị cột chặt vào tàu Nautilus như vậy thì takhôngthểđixađược.

-Vậylàmthếnàođểtránhđượcsựràngbuộcđó?–Tôihỏi.

- Sử dụng máy Rouquayrol-Denayrouze do một người đồnghươngcủangàisángchếravàđượctôicảitiến.Ngàicóthểlặnxuốngmộtmôitrườngcónhữngđiềukiệnsinhhọckháchẳnmàkhôngsợhãigìđếnsứckhỏe.Máyđólàmộtbìnhchứalàmbằngsắtdày,trongcókhôngkhínéndướiápsuấtnămmươiát-mốt-phe. Bình chứa đó đeo trên lưng như chiếc ba lô của lính. MáyRouquayrol thông thường có hai vòi cao su nối bình chứa vớimột mặt nạ đặc biệt; một vòi dẫn không khí vào, vòi kia thảikhôngkhíđãthởra.Ngườithợlặnkhicầnsẽlấylưỡiấnnắpđậytừng vòi. Nhưng để có thể chịu đựng được sức ép rất lớn củanhững lớp nước trên, tôi thay mặt nạ bằng một chiếc mũ bằngđồngcóhaiống:ốnghítvàovàốngthởra.

-Thưathuyềntrưởng,thậtlàưuviệt!Nhưngdựtrữkhôngkhírất chóng cạn, và khi tỉ lệ dưỡng khí tụt xuống còn 15% thìkhôngkhíđókhôngdùngđểthởđượcnữa.

- Tất nhiên. Nhưng tôi đã thưa với ngài rằng máy bơm trêntàuchophéptôinénkhôngkhídướiápsuấtrất lớn,cóthểbảo

đảmchongườilặnđủdưỡngkhíthởtrongchín,mườigiờ.

- Về điểm này tôi không dám tranh cãi, – tôi trả lời, – tôi chỉmuốnhỏithêmlàngài làmthếnàosoiđượcđườngđidướiđáybiển?

- Tôi dùng máy Ruhmkorff. Bình chứa khí nén đeo phía sau,cònmáynàythìbuộcởthắtlưng.Nógồmmộtpinđiệnmàtôinạpbằngnatri.Mộtdâycảmứngthudòngđiệnvàđưavàomộtcái đèn được cấu tạo đặc biệt. Đèn này gồm một ống thủy tinhxoắnrỗng,chứađầykhícacbonic.Khimáyphátradòngđiệnthìkhícháysánglên.Nhưvậytôicóthểvừathởvừanhìnthấydướinước.

-Thưathuyềntrưởng,ngàiđãgiảiđáptấtcảnhữngthắcmắccủatôimộtcáchtườngtận,đếnmứctôikhôngdámnghingờgìnữa. Nhưng tôi chỉ chịu thua trong vấn đề máy Rouquayrol vàmáyRuhmkorff,cònvềnhữngkhẩusúngsănmàngàihứatrangbịchotôithìxinthúthậtlàchưathônglắm.

-Nhưngđócóphảilàsúngbắnbằngthuốcnổđâu.–Nemotrảlời.

-Vậylàsúngbắnbằngkhínén?

- Tất nhiên! Sao tôi có thể làm được thuốc súng trên tàu khichẳngcódiêmtiêu,lưuhuỳnhtrongtay?

-Ngoàira,nếubắnbằngđạnthôngthườngthìviênđạnsẽgặpmộtsứccảnrấtlớntrongmôitrườngđặcbiệthơnkhôngkhítámtrămnămlămlần!–Tôithêm.

-Cũngchẳngphảivìvậyđâu.Cómộtthứsúngđượccảitiếncóthể bắn được trong những điều kiện như vậy. Nhưng tôi xinnhắc lại là vì không có thuốc súng, nên tôi dùng khí nén donhữngmáybơmtrêntàucóthểcungcấpmộtcáchđầyđủ.

-Nhưngkhínénrấtchónghết.

-Cósaođâu!TôicóbìnhchứaRouquayrolcơmà!Nếucầntôisẽdùngđếnnó.Chỉcầnvặncáivòilàxong!Ngàisẽthấytậnmắtnhữngngườiđisăndướibiểndùngkhôngtốnnhiềudưỡngkhívàđạnlắmđâu.

-Dùsaotôicũngcảmthấyrằngtrongbóngtốilờmờdướiđáybiển và do tỉ trọng rất lớn của nước biển, đạn không thể trúngđíchởxađượcvàkhôngthểlàmchếtcáđược.

-Thưagiáosư,tráilại!Mỗiphátsúngđềuhạđượccá.Dùconcá có bị thương nhẹ đến đâu, nó cũng chết quay ra như bị sétđánh.

-Vìsaovậy?

- Vì những khẩu súng này không bắn bằng đạn thường màbằngthứđạndonhàkhoahọcÁolàLeniebroeksángchếra.Tôidựtrữkhánhiềuloạiđạnnày.Chúngchứađiệntíchcaothế,chỉcầnkhẽchạmphảilàconcádùkhỏeđếnđâucũngquỵngay.Tôixinnóingaylàviênđạnloạinàykhônglớnhơnđạnchìcỡbốnvàổđạncóthểchứaítnhấtmườiviên.

- Tôi xin bái phục ngài! – Tôi vừa trả lời vừa đứng dậy khỏibàn.–Tôichỉcònviệcnhậnsúngnữathôi.Tómlại,ngàiđiđâutôixinđitheođấy!

ThuyềntrưởngNemodẫntôixuốngphíalái.KhiđingangquaphòngcủaNedvàConseil,tôigọihọ.Haingườilậptứcnhậpbọnvớichúngtôi.

Sauđóchúngtôivàomộtcănphòngcạnhbuồngmáyđểmặcđồlặn,chuẩnbịchocuộcdạochơidướibiển.

C

Chương16Dạochơidướiđáybiển

ăn phòng vừa là kho vũ khí, vừa là kho quần áo của tàuNautilus.Trêntườngtreokhoảngmườibộđồlặn.

Nhìnthấyđồlặn,NedLandtỏýkhôngmuốnmặc.Tôinói:

-ÔngNed,ôngnghetôi,rừngởđảoCrespolàrừngngầmdướibiểncơmà!

-Biếtrồi!–Nedtrảlời.Anhtathấtvọngvìaoướcđượcănthịtthúrừngbịtiêutan.–Cònngài,lẽnàongàicũngđịnhkhoáccáicủanàylênngười?

-Phảimặcthôi,ôngNedạ!

-Tuỳngài!–Nednhúnvai.–Vềphầntôi,tôisẽchẳngbaogiờtựnguyệnlàmviệcđó.

-ÔngNedạ,khôngaiépbuộcôngđâu.–Nemonói.

-ThếConseilcódámliềumạngđikhông?–Nedhỏi.

-Giáosưđiđâu,tôiđiđấy.–Conseiltrảlời.

Thuyềntrưởnggọihaithủythủđếngiúpchúngtôimặcbộđồlặn khá nặng bằng cao su không thấm nước. Bộ đồ này nhằmchốnglạiápsuấtlớn,trônggiốngchiếcáogiápcủahiệpsĩthờitrungcổ,chỉkhácởchỗcogiãnđược.Bộđồlặngồmmộtcáimũtrùmkínđầu,mộtáo,mộtquầnvàmộtđôigiàycóđếcaobằngchì.

Thuyền trưởng Nemo, một thủy thủ to lớn, Conseil và tôi

nhanhnhẹnmặcđồlặnvàongười.Chỉcònviệcđộicáimũbằngkim loại lên đầu. Nhưng trước khi làm việc đó, tôi xin phépthuyềntrưởngxemmấykhẩusúng.

Đólàloạisúngsănthôngthường,bángbằngthéptrongrỗngvàhơitohơnbángsúngbắnđạnnổ.Bángsúnglànơichứakhínénthôngvớinòngngaykhicòsúngmởnắpbìnhchứa.Trongổcóchừnghaimươiviênđạncóđiệnđượcmộtlòxođặcbiệtđưalênnòngsúng.Saumỗiphát,súnglạitựđộngnạpđạn.

Tôinói:

- Thưa thuyền trưởng, súng của ngài thật tuyệt diệu mà cấutrúclạithậtđơngiản.Tôinónglòngmuốnđượcbắnthử.Nhưngchúngtasẽxuốngđáybiểnbằngcáchnào?

- Tàu đang đỗ ở chỗ nước cạn, sâu độ mười mét, chúng ta cóthểrangoàiđược.

-Rabằngcáchnàoạ?

-Rồingàisẽthấy.

Thuyền trưởng Nemo đội mũ sắt lên đầu. Conseil và tôi làmtheoôngta,cònNedthìchúcchúngtôi“đisănmaymắn”bằngmộtgiọngmỉamai.Cổáochúngtôiđượclắpmộtcáivòngbằngđồngcólỗđểvítchặtvớichiếcmũsắthìnhcầu.Khiquayđầu,cóthểnhìnrabốnphíaquabatấmkínhdàyởmũ.Saukhimởvòikhí nén ở máy Rouquayrol đeo sau lưng, tôi buộc chiếc đènRuhmkorffvàothắtlưngrồicầmlấysúng.

Bộđồlặnnặngnềvàđặcbiệtlàđôigiàyđượcđổchìghìmchặtchân tôi xuống sàn. Tôi cảm thấy không thể nhấc nổi chân lênnữa.

Nhưngmọisựđềuđượcdựtínhtrước.Tôiđượcđẩyvàomột

cănphòngnhỏliềnvớiphòngchứaquầnáo.Nhữngngườicùngđi cũng vào theo. Tôi thấy tiếng cửa sập lại và bóng tối trùmxuống. Mấy phút sau, tôi nghe thấy tiếng rít và cảm thấy hơilạnhdângtừdướilên.Đúnglàởbuồngmáyngườitađãmởvòiđể nước chảy vào căn phòng chúng tôi đang đứng. Nước vừangập phòng thì cánh cửa thứ hai ở ngay thành tàu mở ra. Bênngoài tranh tối tranh sáng. Một phút sau, chân chúng tôi đãchạmđáybiển.

Làmsaocóthểmiêutảđượcnhữngấntượngvềcuộcdạochơidướibiểnnày?Lờilẽquảlàbấtlựctrongviệcdựnglạinhữngkỳquan của đáy đại dương. Nếu bút vẽ của họa sĩ cũng không đủsứctruyềnđạtlạitấtcảvẻdiễmlệcủabiểncảthìsaocóthểmiêutảđượcvẻđẹpấybằngcâybútviết?

Thuyền trưởng Nemo đi đầu, còn người thủy thủ thì đi sauchúngtôimấybước.TôivàConseilđicạnhnhau,làmnhưcóthểnóichuyệnvớinhautrongchiếcmũsắtvậy!Tôikhôngcòncảmthấysứcnặngcủabộđồlặnvàcủabìnhchứakhínénnữa.Khichìmxuốngnước,tấtcảnhữngvậtđóđềuđãmấtđimộttrọnglượng bằng trọng lượng của nước bị chúng chiếm chỗ. Tôi sẵnsàng ca ngợi định luật vật lý đó của Archimedes. Nhờ nó tôikhôngcònlàmộtkhốiìnữa,màđãcóthểcửđộngtươngđốidễdàng.

Ánh sáng do đèn phát ra chiếu sáng trưng đáy biển. Tất cảnhữngvậtởcáchxamộttrămmétđềurõmồnmột.Môitrườngquanh tôi trông tựa không khí, tuy đặc hơn nhưng cũng trongnhư vậy. Phía trên tôi là mặt biển lặng sóng. Chúng tôi đi trênnềncátmịnphẳnglìmànướctriềulênxuốngkhôngđểlạimộtvếttíchgì.Tấmthảmcátnàyquảlàcáigươngphảnchiếunhữngtia sáng mặt trời. Khi tôi nói rằng ở độ sâu mười mét đáy biển

cũngsángnhưmặtđấtbanngày,chẳngbiếtcóaitinkhông?

Chúng tôi đi đã được mười lăm phút trên mặt cát lấp lánh.ThântàuNautilusnhìnxatrôngnhưmộtdảiđángầmmờdầnđi,nhưngánhsángdođènphatrêntàuchiếurasẽchỉđườngchochúngtôivềtàukhitrờitối.Aiđãquenvớithứánhsángđiệntảnmạn, lạnh lùng của các thành phố trên mặt đất thì khó hìnhdung được sức phản chiếu ánh sáng ở đáy biển. Trên mặt biển,ánh điện xuyên qua không khí chứa đầy bụi, làm chúng ta cócảmtưởngnhưđứngtrướcđámsươngmùsángđục.Nhưngtrênmặtbiểncũngnhưdướibiểnsâu,ánhsángđiệncósứcmạnhrấtlớn.

Chúng tôi đi mãi trên dải cát mênh mông. Tôi lấy tay khỏanướcsaulưng.Áplựcnướctrongnháymắtxoásạchvếtchântôitrêncát.

Mộtlúcsau,ởphíaxadầndầnhiệnlênhìnhthùmọivật.Tôiphânbiệtđượcbóngdánghùngvĩcủanhữngmỏmđángầmvàbịloámắtbởihiệntượngánhsángđặcbiệtchỉcóởmôitrườngnước.

Lúcđólàmườigiờsáng.Nhữngtiasángmặttrờichênhchếchbịkhúcxạtrongnướcgiốngnhưquamộtlăngkínhvàtôđiểmmép ngoài các mỏm đá, các vỏ ốc, trai… bằng cả bảy sắc củaquangphổmặttrời.Nhìnsựhòahợpdiệukỳcácmàusắcđóthậtsướng mắt! Sao tôi không thể trao đổi cảm xúc với Conseil,những cảm xúc đang lay động óc tưởng tượng của tôi? Sao tôikhôngthểchiasẻniềmhânhoanphấnkhởivớiConseilnhỉ?SaotôikhôngbiếtlàmnhữngtínhiệunhưthuyềntrưởngNemovàngườithủythủcùngđiđểtraođổiýnghĩvớiConseilnhỉ?Khôngtìmđượccáchgiảiquyết,tôiđànhtựchuyệntròvớimình,dođólãngphíkhánhiềukhôngkhídựtrữrấtquýgiá.

… Tôi mải ngắm những vật lạ trên con đường ngắn ngủikhônghơnmộtphầntưhảilý,vàmỗilầntôingừnglại,thuyềntrưởng Nemo lại ra hiệu mời tôi đi theo. Một lát sau, tính chấtđáybiểnthayđổi.Nềncátphẳngphiunhườngchỗcholớpbùndính nhơm nhớp. Tiếp đó, chúng tôi đi ngang qua một bãi tảodày đặc. Về độ mềm, những bãi tảo dưới đáy biển có thể sánhđượcvớiloạithảmdệtkhéonhất.Tảochẳngnhữngtrảiradướichânmàcòngiăngngangtrênđầu.Nhữngcâycỏdướibiểnđanquấnvàonhautạothànhnhữngvòmmàuxanhởmặtnước.

Tảo quả là châu ngọc của tạo hoá, là một hiện tượng diệu kỳtronggiớisinhvật.Nógồmnhữngcơthểthựcvậtvừanhỏnhấtvừalớnnhất.Bêncạnhnhữngloạitảolitimàbốnvạncâycóthểxếp trên năm mi li mét vuông, ta còn gặp những loại tảo màunâuxámdàitớimộttrămmét.

Chúng tôi ra khỏi tàu Nautilus đã được một tiếng rưỡi đồnghồ.Bâygiờđãgầntrưa.Tôiđoánnhưvậylàcăncứvàonhữngtiasángmặttrờithẳngđứngkhôngbịkhúcxạtrongnướcnữa.Cácmàusắchuyềnảođãbiếnmất.Chúngtôiđi,mỗibướcchânđềuvanglêntrongnước.Mộttiếngđộngnhỏcũnglanravớitốcđộmàtaichúngtakhôngquen.Nướclàmôitrườngdẫnâmthanhnhanhhơnkhôngkhíbốnlần.

Đườngđivẫndốcxuống.Ánhsángmặttrờiđãmấthiệulực.Chúngtôiởđộsâumộttrămmétvàchịuápsuấtmườiát-mốt-phe. Nhưng bộ đồ lặn đã giúp chúng tôi thắng được áp lực đó.Tuy vậy, tôi cũng cảm thấy hơi đau ở các đốt tay, nhưng cảmgiácđócũngchỉthoángqua.

Tôi chẳng thấy mệt mỏi gì sau hai tiếng đồng hồ đi trong bộđồlặnđặcbiệtnày.Trongmôitrườngnướctôiđãvậnđộngmộtcáchhếtsứcdễdàng.

Ở độ sâu một trăm mét, tôi vẫn cảm thấy những tia phảnchiếucuốicùngcủamặttrờiđanglặnvànhườngchỗchohoànghôn.NhưngchúngtôivẫnchưaphảidùngđếnmáyRuhmkorff.

ThuyềntrưởngNemobỗngdừnglại.Khitôibướctớichỗôngtathìôngtachỉchotôimộtkhốixámsẫmhiệnlêntrongbóngtốimờmờ,cáchchúngtôikhôngxa.

“ĐảoCrespo”–tôinghĩbụngnhưvậyvàđãkhônglầm.

C

Chương17Khurừngdướibiển

uối cùng chúng tôi đã tới cửa rừng, một trong những nơiđẹp nhất thuộc quyền sở hữu của thuyền trưởng Nemo.

Ôngtacoiđólàtàisảnriêngcủamìnhvàcótoànquyềnsửdụngnó. Vả lại, ai có quyền tranh giành với Nemo quyền sở hữu đấtđaingầmdướibiểnnàynữa?Cònkẻnàomuốnliềumạngxuốngđáybiểnvàdùngrìudọnđườngđixuyênquanhữngbụicâyumtùmnàynữa?

Khurừngngầmnàygồmtoànnhữngloàithựcvậthìnhcây.Tôivừabướcvàotrongvòmcànhlárậmrạpthìsựchúýcủatôibịthuhútngayvàomộthiệntượngđộcđáocủathiênnhiênmàtrongđờihoạtđộngkhoahọctôichưatừnggặp.

Khôngmộtcọngcỏnàonằmẹpdướiđất,khôngmộtcànhcâynào bị cong xuống và mọc theo chiều ngang. Tất cả đều hướngthẳnglênmặtnướcnhưnhữngcáiroisắt.Rongbiểndườngnhưbấtđộng,nênmuốnđiqua,chúngtôiphảilấytayrẽchúngsanghaibên.Nhưngvừabuôngtay,chúnglạitrởvềvịtrícũ.Đâythậtlàthếgiớicủanhữngđườngthẳngđứng!

Mộtlátsau,tôiđãquenvớikhurừngkỳdịvàcảnhtranhtốitranhsángcủabiểnsâu.Đáycátlởmchởmđánhọnlàmchúngtôikhóđi.Thựcvậtởđâyhếtsứcphongphú,phongphúhơncảnhững vùng biển Bắc Cực và nhiệt đới. Thoạt tiên, tôi khôngphânbiệtđượcgiớiđộngvậtvớigiớithựcvật.Nhưngởđịavịtôi,aicóthểkhôngnhầmlẫnđược?Dướibiểnsâuchúngthườngrất

giốngnhauvềhìnhthái.

Tôinhậnthấytấtcảcácloạithựcvậtchỉdínhxuốngđáybiểnchứkhôngmọctừdướilên…Chúngkhôngcórễnênkhônghútnhựasốngcủađấtmàchỉnươngtựavàođất.Chúngmọcđượccảtrênđá,vỏtraiốc,cáthaysỏi.Tấtcảnhữnggìcầnthiếtchosựsinhtồnđềucótrongnước.Phầnlớnthựcvậtđềudẹt,hìnhthùkỳ dị. Màu sắc chủ yếu là màu hồng, đỏ tươi, xanh, vàng, hunghungđỏvànâuxám.TôigặpnhữngloạithựcvậtsốngmàtiêubảnđượcgiữtrongbộsưutậpcủatàuNautilus.

Khoảngmộtgiờtrưa,thuyềntrưởngNemorahiệunghỉkhiếntôirấtmừng.Chúngtôingồidướilùmcâyalarithânvươnthẳnglênnhưnhữngmũitên.Thờigiannghỉtuyngắn,nhưnghếtsứcdễ chịu. Chỉ phải một điều là không nói chuyện được với nhau.Tuy vậy, tôi vẫn ghé cái mũ bằng đồng to tướng sát vào mũConseil. Sau mặt kính dày, mắt Conseil sáng ngời lên vì thíchthú, và để tỏ ý hài lòng, Conseil quay quay đầu trong mũ mộtcáchngộnghĩnh.

Tôi rất ngạc nhiên vì đã đi bốn tiếng đồng hồ mà không đói.Tôichẳnghiểuvìsao.Nhưngtôilạibuồnngủdípmắt;trạngtháinàycánhthợlặnthườnggặp.Mímắttôitrĩuxuống,tôithiuthiungủ.ThuyềntrưởngNemovàngườithủythủlựclưỡnglàmmẫucho chúng tôi theo: hai người nằm dài ra trên đáy đại dươngnướcsạchtrongnhưphalê.

Tôi không xác định được là đã ngủ bao lâu, nhưng khi tỉnhdậy, tôi đã thấy mặt trời ngả xuống chân trời. Thuyền trưởngNemođãdậy,tôicũngbắtđầuvươnvai,duỗichânduỗitaythìmộtsựbấtngờlàmtôiphảibậtdậy.

Cáchchúngtôivàibước,mộtconnhệnbiểnkhủngkhiếpcaotớimộtmét,đangchằmchằmnhìnchúngtôibằngđôimắtbétí

và sẵn sàng lao tới. Mặc dù bộ đồ lặn khá dày không sợ bị cắnthủng, tôi vẫn không giấu được nỗi kinh sợ trong lòng. Lúc đóConseil và anh chàng thủy thủ cũng thức dậy. Thuyền trưởngNemochỉchoanhthủythủxemconvậtgớmghiếc.Anhtabènlấy báng súng nện chết ngay tức khắc. Tôi thấy những chânnhệngiãygiụatrongcơnhấphối.

Sựviệcnàybuộctôinhớlạirằngtrongbóngtốicủađáybiểncòn có những con vật nguy hiểm hơn nhiều, quần áo lặn cũngkhông chống lại được. Cũng lạ là trước đó tôi chẳng hề nghĩ tớiđiều này! Từ giờ phải thận trọng hơn mới được. Tôi cảm thấyhình như cuộc dạo chơi của chúng tôi tới đây là hết. Nhưng tôiđã lầm. Thuyền trưởng Nemo chưa có ý định quay về tàuNautilus,ôngtavẫndũngcảmđilênphíatrước.

Đáy biển dốc tuột xuống. Khoảng ba giờ chiều, chúng tôi tớimột chỗ đất trũng hẹp, hai bên là những mỏm đá thẳng đứng,cáchmặtbiểnmộttrămnămmươimét.Nhờbộđồlặnhoànhảo,chúngtôiđãxuốngchínmươimétquágiớihạnmàthiênnhiênquyđịnhchonhữngcuộcdạochơidướinướccủaconngười.

Tôi xác định độ sâu ở chỗ chúng tôi đứng là một trăm nămmươimét,mặcdùchẳngcómộtthứmáyđonào.Nhưngtôibiếtrằngngayởnơinướctrongnhất,nhữngtiasángmặttrờicũngkhôngthểlọtxuốngsâuhơnđược.Cáchmườibướcchẳngnhìnthấy gì. Tôi đang dò dẫm thì bóng tối bỗng bị một tia sáng khámạnhxuyênthủng.ThuyềntrưởngNemođãbậtđènđiện.Anhthủythủđitheocũngbậtđèn.TôivàConseillàmtheo.Ánhđènchiếusángmộtkhoảngcóbánkínhhaimươilămmét.

Nemo dẫn chúng tôi đi ngày càng xa, vào giữa khu rừng sâuthẳm.Nơiđâycâycỏhiếmdần.Vìthiếuánhsángmặttrời,ởđộsâu này hầu như chẳng còn loại thực vật nào, trong khi xung

quanhchúngtôivẫncònnhiềuđộngvậtkỳlạ.

Vừađitôivừanghĩbụngrằngánhsángđiệnsẽthuhútsựchúýcủacácđộngvậtdướibiểnsâu.Nhưngnếuchúngcótớigầnthìvẫnởmộtkhoảngcáchsúngbắnkhôngtớiđược.

ThuyềntrưởngNemomấylầndừnglạitìsúnglênvaingắm,nhưnglạihạsúngxuốngrồitiếptụcđi.

Cuối cùng, khoảng bốn giờ chiều, chúng tôi đi tới đích củacuộcdạochơinày.Trướcmặtchúngtôibỗngdựnglênmộtbứctường đá hoa cương, một khối đá hùng vĩ có nhiều hang hốckhôngthểvượtquađược.ĐóchínhlàchânđảoCrespo!

Nemo dừng lại. Ông ta ra hiệu cho chúng tôi nghỉ chân. Tôichẳng khao khát vượt qua bức tường này nên tuân theo lệnhNemo.Đâylàranhgiớimàôngtakhôngmuốnvượtqua.BênkialàmộtthếgiớikhácmàNemokhôngmuốnđặtchânvào!

Chúngtôiquayvề.Nemodẫnđầuvàvữngvàngđưachúngtôilênphíatrước.Tôicảmthấyhìnhnhưmìnhtrởvềbằnglốikhác.Conđườngmớidốcđứngnêntrèorấtmệt,mộtlátsauchúngtôilêntớigầnmặtbiển.Việcđilênnhữnglớpnướctrêndiễnratừtừvàkhôngthểcóảnhhưởnggìxấu.Ngượclại,áplựcthayđổiđộtngộtcóthểgâynguyhạichocơthểconngườivàđedoạtínhmạngnhữngthợlặnthiếuthậntrọng.Mấyphútsau,chúngtôilạiđivàolớpnướcđượcchiếusáng.Mặttrờiđãlặngầnsátchântrời, và những tia sáng bị khúc xạ trong nước chiếu lên tất cảnhữngvậtxungquanhmộtánhhàoquangrựcrỡ.

Chúngtôiđidướiđộsâumườimét,từngđànđủloạicálượnquanh. Cá nhiều và bơi nhanh hơn chim bay trên trời, nhưngchẳng con nào đáng bắn. Thuyền trưởng Nemo bỗng đưa súnglênvairồingắmvàomộtconvậtnàođóđangthấpthoángtrong

bụirậm.Ôngtabópcò.Mộttiếngrítnhẹphátra,thếlàconvậtbịtrúngđạnngãgụccáchchúngtôinămbước.Đólàmộtconráicátuyệtđẹp,loạibốnchânduynhấtsốngởbiển.Bộlôngráicádàitớimộtmétrưỡi,màunâusẫm,ởđầubốnchânmàutrắngbạc,rấtđượcưachuộngtrênthịtrườngNgavàTrungQuốc.Vìmềmvà mượt nên bộ lông con rái cá này trị giá ít nhất hai ngànphrăng. Tôi thích thú ngắm nhìn con vật có vú, đầu dẹt, taingắn,mắttròn,córiaméptrắngnhưriamèo,cómàngchânrấtphát triển và đuôi bông. Loài thú này bị săn bắt quá nhiều nênhết sức hiếm, chỉ còn thấy ở phía bắc Thái Bình Dương và cónguycơbịtuyệtchủng.

Ngườithủythủvácxácconvậtlênvaivàchúngtôilạiđitiếp.

Chúng tôi bước trên cát phẳng suốt một tiếng đồng hồ. Đôichỗ đáy gồ lên đến mức chúng tôi chỉ còn cách mặt biển haimét…

Đếnđây,tôiđượcchứngkiếnmộtphátsúngkỳdiệunhấtmàngườiđisănítkhithấy.

Trênđầuchúngtôicómộtconchimlớnđangxoèrộngcánhbay.Khinócáchmặtbiểnmấymét,ngườithủythủngắmrồinổmột phát súng. Con chim rơi thẳng xuống biển mạnh đến nỗithắng được sức cản của nước và chìm tới ngay chỗ chàng thủythủthiệnxạ.Đólàmộtconchimbáobão,tiêubiểuxuấtsắcchocácloàichimsốngngoàibiển.

Phát súng không dự kiến này không làm chúng tôi đi chậmlại.Tronghaitiếngđồnghồ,chúngtôikhithìbướctrênđáycátbằng,khithìlenquanhữngbãitảo.Tôiđangmệtlửthìmộtvệtsángmờbỗngxuyênquabóngđêmtớinửahảilý.ĐólàánhđènphacủatàuNautilus.Thếlàchỉcònhaimươiphútnữalàvềtớitàu!Tôisắpđượcnghỉngơithoảimáirồi!Tôibắtđầucảmthấy

dưỡng khí trong bình sắp cạn. Nhưng tôi không biết được rằngmộtcuộcgặpgỡbấtngờsẽlàmchúngtôivềtàuchậmmộtlúc.

Tôiđangđicáchmấyngườikiachừnghaichụcmét.ThuyềntrưởngNemobỗngquayngoắtlạivàbướcvềphíatôi.Cánhtaymạnhmẽcủaôngtaấntôinằmxuốngsátmặtđất;ngườithủythủcũnglàmnhưvậyđốivớiConseil.Tronggiâyphútđầutiên,tôi chẳng hiểu vì sao có sự “tấn công” bất ngờ đó, nhưng thấyNemonằmyênbêncạnh,tôiantâm.

Tôinằmthẳngdướiđất,cótảophíatrênchechở.Ngướcnhìnlên,tôithấymấybóngđentotướngvàsánglấplánhđanglướtqua.

Tôisởngaiốc.Tôiđãnhậnranhữngconcákhủngkhiếpnày.Đólàhaiconcámập,loạicáănthịtngười,cóđuôilớn,mõmcónhữngchấmsáng.Cáimõmgớmghiếcnàycóthểđớpmộtcáilàđứtđôingười!TôikhôngbiếtConseilcóxếploạicámậpkhông,nhưngvềphầnmình,tôinhìncáibụngtrắngbạc,haihàmrăngnhọncủachúngbằngconmắtcủamộtnạnnhânhơnlàcủamộtnhàsinhhọc.

Cũngphúcchochúngtôi,lànhữngconvậtphàmănnàymắtrất kém. Chúng bơi vụt qua mà không thấy chúng tôi. Thế làchúngtôimaymắnvượtquađượcmộtnỗinguyhiểmlớnhơnlàgặphổgiữarừngsâu.

Nửa tiếng sau, chúng tôi về tới tàu Nautilus. Nắp tàu mở,chúngtôivừachuivàocănphòngconthìthuyềntrưởngNemođóngsậpcửangoàirồiấnnút.Máybơmtrêntàuchạylàmmựcnướcxungquanhchúngtôirútxuốngrấtnhanh.Mấygiâysau,trong phòng chẳng còn một giọt nước nào. Lúc đó, cánh cửatrongmởra,chúngtôibướcsangphòngthayquầnáo.

Chúngtôikhávấtvảmớitháobỏđượcbộđồlặn.Tôivừaquámệt, vừa buồn ngủ nhưng hết sức thỏa mãn về cuộc dạo chơituyệtđẹpdướiđáybiểnsâu.Tôitrởvềphòngriêngcủamình.

S

Chương18BốnngàndặmdướiTháiBìnhDương

áng 18 tháng 11, tôi thức dậy, người khoan khoái. Tôi lênboongtàuvàlạithấyviênthuyềnphóđangnóicâumàtôi

đãngheđượcnhiềulần.Tôibỗnghiểunghĩacâunóiđó.Đúnglàôngtanóirằng“biểnbìnhyênvôsự”.Biểnbátngát,mênhmông,chẳng thấy một cánh buồm, cũng chẳng thấy những mỏm đácủađảoCrespo!Biểnđãnuốttấtcảmàusắccủaquangphổmặttrời,chỉcònlạimộtmàuxanhngắt!

TôiđangmảingắmcảnhđẹpcủađạidươngthìthuyềntrưởngNemolênboongvàbắtđầuquansátthiênvăn.Hìnhnhưôngtakhôngđểýgìđếntôi.Sauđó,Nemotìtaylênbuồngláivàđămđămnhìnvềphíaxakhơi.

Lúcnàyđộhaimươithủythủbướclênboong.Họkéolướimàhọ đã quăng đêm trước. Đó là những người khoẻ mạnh, lựclưỡng, thuộc nhiều dân tộc khác nhau nhưng đều gốc châu Âu.Tôi dễ dàng nhận ra một người Ireland, mấy người Pháp, mấyngười Slaves, một người Hy Lạp. Họ rất ít lời và nói với nhaubằng một thứ thổ ngữ chẳng rõ nguồn gốc từ đâu. Vì vậy tôikhôngthểchuyệntròvớihọđược.

Họ kéo lưới lên tàu. Sáng hôm đó nhiều động vật kỳ lạ củabiểnđãlọtvàolưới.Tôiướclượnghọđánhđượcítnhấtbốntrămki lô gam cá! Một mẻ lưới rất đạt nhưng cũng chẳng có gì đángngạc nhiên! Lưới mắc phía sau tàu và trong mấy tiếng đồng hồđãcuốntheotấtcảnhữngđộngvậtgặpởđường.Từnayvềsau,

chúngtôichẳngsợthiếucángonvìtàuchạyrấtnhanhvàchiếcđènphacósứchấpdẫnlớn.

Cá đánh được liền đưa xuống bếp, một phần để dự trữ, mộtphầnđểănngay.

Mẻ lưới kết thúc. Không khí lại được dự trữ đầy các bể chứa.Tôiđinhninhlàtàusắplặn,nênmuốntrởvềphòng.NhưnglúcđóthuyềntrưởngNemoquayvềphíatôivànói:

-Thưagiáosư,ngàihãynhìnxembiểncóphảilàmộtsinhvậtkhông?Biểnlúcthìgiậndữ,khithìdịuhiền.Banđêmbiểncũngngủnhưchúngtavàgiờđâyđangtỉnhdậy,khoankhoáisaumộtgiấcngủngon!

Nemo chẳng chào hỏi gì. Hình như con người bí hiểm nàyđangtiếptụcmộtcâuchuyệnbịbỏdở.Ôngtanói:

- Giáo sư nhìn xem: đại dương tỉnh giấc dưới ánh nắng dịuhiền. Nó bắt đầu cuộc sống ban ngày. Thật kỳ thú khi quan sátnhững biểu hiện đầy sức sống của cơ thể nó! Biển có tim, cómạch máu, và tôi hoàn toàn đồng ý với nhà bác học Maury,ngườiđãpháthiệnrarằngnướcởđạidươngcũngtuầnhoàn,hệtnhưsựtuầnhoàncủamáutrongcơthểsống.

Nemo chẳng đợi trả lời, và tôi cũng thấy nếu ngắt lời ông tabằng nhiều câu “vâng”, “tất nhiên”, “rất đúng” trống rỗng thìthật là thừa. Ông ta như tự nói với mình và sau mỗi câu lại imlặnghồilâu.

- Đúng, nước ở đại dương tuần hoàn không ngừng. Sự tuầnhoànđósởdĩcólàdonhiệtđộthayđổi,domuốivàcácvisinhvậttrongnướcbiển.

Nhiệt độ thay đổi làm thay đổi tỉ trọng của nước, do đó tạonênnhữngluồngnướcchảyngượcnhau.Nướcbiểnbốchơirấtít

ởhaicực,nhưngbốchơirấtnhiềuởvùngxíchđạo.Hiệntượngnàytạorasựgiaolưuthườngxuyênquacácvùngbiểnđó.Ngoàira,tôicònpháthiệnđượcsựtuầnhoàntheochiềuthẳngđứngtừmặtbiểnxuốngdướisâuvàngượclại.Hiệntượngđóđúnglàsựhôhấpcủabiển!Trongcácvùngbiểnấm,nướcđạidươngbịđốtnóngởlớptrênchảyđếncácvùngbiểnlạnh,nhờbịlạnhđinênđậm đặc hơn, nặng hơn và chìm xuống dưới. Sau đó càng gầnvùng xích đạo nó càng bị hun nóng và nổi dần lên trên, rồi lạichảy về vùng biển lạnh. Đến hai cực, giáo sư sẽ thấy rõ kết quảcủa hiện tượng này và sẽ đánh giá được sự nhìn xa của thiênnhiên, vì nhờ quy luật này mà nước biển chỉ đóng băng ở lớptrên!

KhiNemonóiđếncâucuốicùng,tôinghĩbụng:

“Chẳnglẽconngườiliềulĩnhnàylạiđịnhchotàuchạytớihaicực?”

Nemoimlặngvàchămchúnhìnbiểncả,môitrườngmàôngtađangcốsứcnghiêncứucặnkẽ.Mộtlátsau,ôngtanói:

-Biểnchứamộtlượngmuốiđángkể.Nếunhưcóthểtậptrungtất cả muối bị hòa tan trong đại dương lại thì nó sẽ chất thànhmộtkhốibằngbốntriệurưỡidặmkhối.Vànếutrảiđềutrênmặtđấtthìnósẽtạothànhmộtlớpdàyhơnmườimét.Nhưngngàichớtưởngrằngmuốichứatrongnướcbiểnlàdosựtráitínhcủathiên nhiên. Không phải đâu! Muốn làm giảm sự bốc hơi củanước biển và giúp các miền khí hậu ôn hòa tránh được mưanhiều. Vai trò làm cân đối hoạt động của thiên nhiên trên tráiđấtthậtquantrọng,thậtvinhquang!

Nemoimlặng.Ôngtađứngthẳnglên,đimấybướctrênboongrồilạibướcvềphíatôi:

-Cònhàngtỉsinhvậtcótrongmỗigiọtnướccũngcóvaitròkhông kém quan trọng. Chúng hấp thụ muối biển và chất vôihòatantrongnước.Khichếtđi,chúnglạitrảlạichonướcnhữngchất khoáng khác nhau, một phần dưới dạng xương dưới đáybiển. Thế là có một sự tuần hoàn mãi mãi, một cuộc sống vĩnhcửu!Cuộcsốngởbiểnkhẩntrươnghơn,thuậnlợihơn,vôcùngvôtậnhơntrênđấtliền.Nónằmngaytrongmỗigiọtnướccủabiểncả,trongmôitrườngrấtnguyhạichotínhmạngconngườinhưngrấtcólợichohàngtỉsinhvậtkhác,chocảtôinữa!

Nóinhữnglờiđó,conngườiNemokháclạhẳnđivàgâychotôimộtấntượngmạnhmẽ.Ôngtanóitiếp:

-Vàcuộcsốngthậtsựlàởđây,chỉởđâythôi!Tôitinlàcókhảnăng xây dựng những thành phố ngầm, những toà nhà ngầmdướibiểncứmỗisánglạinổilênmặtnướcđểdựtrữkhôngkhítrong lành giống như tàu Nautilus. Những thành phố độc lập,nhữngthànhphốtựdo.Vànếumộttênbạochúanàođó…

ThuyềntrưởngNemongắtcâunóibằngmộtcửchỉđedoạ.Rồiôngtahỏitôi,dườngnhưmuốnxuađuổinhữngýnghĩđentối:

-Giáosưcóbiếtđạidươngsâubaonhiêukhông?

-Thưathuyềntrưởng,tôicóbiếtnhữngkếtquảđođạc.

-Kếtquảcụthểrasao?Khicódịp,tôicóthểkiểmtralại.

-NếutôikhônglầmthìđộsâutrungbìnhởphíabắcĐạiTâyDương là tám ngàn hai trăm mét, còn ở Địa Trung Hải là haingànnămtrămmét.NhữngcuộcđođạccókếtquảnhấtđãđượctiếnhànhởphíanamĐạiTâyDương.Kếtquả:mộtvạnhaingànmét, một vạn bốn ngàn chín trăm linh một mét, một vạn nămngànmộttrămbốnchínmét.Tómlại,nếuđáyđạidươngđượcsanbằngthìđộsâutrungbìnhlàkhoảngbảykilômét.

-Tốtlắm!–Nemotrảlời.–Tôihyvọngsẽcungcấpchongàinhữngsốliệuchínhxáchơn.Vềđộsâutrungbìnhởvùngbiểnnày của Thái Bình Dương, tôi có thể thông báo rằng nó khôngquábốnngànmét.

Nóiđếnđây,thuyềntrưởngNemođivềphíanắptàurồitheobậc thang sắt bước xuống dưới. Tôi đi theo ông ta. Ngay lúc đóchân vịt bắt đầu quay, đồng hồ chỉ tốc độ hai mươi hải lý mộtgiờ…

Nhữngngàysauđó,thuyềntrưởngNemorấtítđếnthămhỏi.Họa hoằn lắm tôi mới thấy ông ta. Còn viên thuyền phó thì cứsángsánglạighiđườngđicủacontàutrênbảnđồrấtcẩnthậngiúptôixácđịnhvịtrícontàumộtcáchchínhxác.

Conseil và Ned Land ở bên tôi hàng tiếng đồng hồ. Conseilthuật lại cho Ned nghe chuyện anh ta đã được thấy những kỳquangìtrongchuyếndạochơingầmdướibiển.Nedhốitiếclàđãkhôngcùngđi.TôianủiNedrồisẽtổchứcxuốngbiểnchơimộtlầnnữa.

Hầu như ngày nào tấm cửa sắt ở phòng khách cũng mở ramấy tiếng đồng hồ, và chúng tôi lại được đi sâu vào những bímậtcủathếgiớingầmdướibiển.

TàuNautiluschạytheohướngđôngnamởđộsâumộttrăm–một trăm năm mươi mét. Nhưng có lần thuyền trưởng Nemohứnglênchotàulặnsâuxuốnghaingànmét.Nhiệtkếchỉ4,25độ,mộtnhiệtđộhìnhnhưchungchođộsâunàyởmọivĩđộ.

Bagiờsángngày26tháng11tàuNautilusquabắcchítuyến172 độ kinh. Ngày 27 tháng 11 tàu ngang qua quần đảoSandwich, nơi thuyền trưởng Cook nổi tiếng hy sinh ngày 14tháng 2 năm 1779. Thế là chúng tôi đã đi được bốn ngàn tám

trăm sáu mươi dặm kể từ ngày bắt đầu cuộc hành trình. Buổisáng,khilênboong,tôinhìnthấyđảoHawaiicáchtàuhaihảilý.Đó là đảo lớn nhất trong số bảy hòn đảo của quần đảo Hawaii.Tôithấyrõnhữngcánhđồngtrồngtrọt,vùngđồivànhữngdãynúidọcbờbiển,nhữngnúilửatrongđósừngsữngngọnMouna-Reacaonămngànmét.

Tàu Nautilus vẫn chạy theo hướng đông nam. Ngày mùng 1tháng12,nóvượtquaxíchđạoở142độkinh.Ngày4tháng12,saukhichạykhánhanhvàkhôngxảyrasựviệcgìđặcbiệt,tàutớigầnquầnđảoMarquises.

Quaquầnđảođẹptuyệtvờiấy,từmùng4tới11tháng12tàuđiđượckhoảnghaingànhảilý.

Đêmmùng9rạngngày10tháng12tàugặphàngđànnhuyễnthể.Banđêmchúngtừdướibiểnsâubơilêncáclớpnướctrênrồitheoconđườngdicưcủacátríchvàcáxác-đinmàbỏsangvùngnướcấmhơn.Đâylàcuộcdicưbìnhthườngcủahàngtriệutấnsinhvậtbiển!…

Biển cả đang phô bày ra những bức tranh hết sức kỳ thú vàmuôn màu muôn vẻ. Biển cả chẳng những làm chúng tôi vuimắt,chochúngtôiquansátnhữngsinhvậttrongmôitrườngtựnhiên của chúng mà còn mở ra trước chúng tôi những bí mậtthầmkínnhất.

Ngày 11 tháng 12 tôi ngồi ở phòng khách và đọc một cuốnsách lấy ở thư viện của thuyền trưởng. Ned và Conseil thì mảingắmnướcbiểnđượcchiếusáng.TàuNautilusđangdừng.Tàuchonướcvàođầycácbểchứavàđỗởđộsâumộtngànmét,nơirấtítsinhvật,rấtítcáto.

TôiđangđọccuốnsáchtuyệtvờicủaJeanMacéthìConseilgọi

tôi:

-Thưagiáosư,ngàicóthểlạiđâymộtphútkhôngạ?–Anhtanóibằngmộtgiọngkháclạ.

-Cóviệcgìthế,Conseil?

Tôiđứngdậy,bướctớicửasổvànhìnrangoài.

Trong khoảng nước được đèn pha trên tàu rọi sáng, có mộtkhối lớn màu đen đang lơ lửng. Tôi chú ý nhìn xem đó là gì.Trongóctôibỗngloélênmộtýnghĩ.

-Tàubiển!–Tôikêulên.

-Đúng,–Nedtrảlời,–mộtchiếctàubiểnbịgãycộtbuồm!

NedLandđãkhônglầm.Trướcmắtchúngtôilàmộtchiếctàubị đắm. Vỏ tàu còn tốt. Hình như nó mới bị đắm cách đây mấytiếng đồng hồ… Chiếc tàu gây một ấn tượng rất đáng buồn!Nhưngkhithấynhữngxácngườibịtróichặtbằngdâycáptrênboongthìcònthêthảmhơnnhiều!…

Chúng tôi lặng im và hết sức xúc động nhìn cảnh tàu đắm.Nhữngconcámậpháuđóiđãngửithấymùithịtngườivàxôngđến.

Khi tàu Nautilus chạy vòng quanh chiếc tàu đắm, tôi thấy ởphíaláicódòngchữđề:

“FLORIDA”

SUNDERLAND

T

Chương19Vanikoro

ai nạn thương tâm của tàu Florida không phải là trườnghợp đặc biệt gì lắm ngoài biển cả. Về sau này, khi tàu

Nautilusquacácvùngbiểnđôngtàubè,chúngtôiđãgặpnhiềuxáctàuđắmmụcnáttrongnước.Còndướiđáythìnàosúnglớn,nàoneo,nàoxíchvàhàngngànđồvậtkhácbằngsắtđanggỉra.

Ngày11tháng12,chúngtôitớigầnquầnđảoPomotourảiráckhoảngnămtrămdặmtừđông-đôngnamtớitây-tâybắc.Quầnđảo này có diện tích ba trăm bảy mươi dặm vuông và gồm sáumươinhómđảosanhô.Nhờđókhốiđấtnàysớmmuộnsẽnhậplàm một với quần đảo kề bên, và giữa Nouvelle-Zélande vàNouvelle-Calédoniesẽxuấthiệnlụcđịathứnăm.MộthômtôiđềcậpvấnđềđóvớithuyềntrưởngNemo,nhưngôngtatrảlờitôimộtcáchlạnhlùng:

-Cầnnhữngconngườimớichứcầngìnhữnglụcđịamới!

Vẫn theo hướng cũ, tàu Nautilus chạy ngang qua đảoClermont-Tonnerre, hòn đảo kỳ lạ nhất trong các nhóm đảo dothuyềntrưởngBellpháthiệnranăm1822.ỞđâytôicódịpquansátcácquầnthểsanhôđãtạonêncácđảoởmiềnbiểnTháiBìnhDươngnày…

Khi tàu nổi lên mặt nước, tôi có thể nhìn bao quát cả đảoClermont-Tonnerre chỉ hơi nhô lên một chút có rừng rậm phủkín.Nhữngcơnbãobiểnđãbiếnđấtđávôiởđâythànhmàumỡ.Hạtcâydobãođưatừđấtliềnra,mộthômnàođórơixuốngđảo

này,lạiđượcbónbằngxáctômcávàtảothốirữa,đãlàmnhúlênbaomầmxanh.Sóngbiểnđãnémlênbờmộtquảdừachíntừxatới. Thế là cây cối mọc lên. Cây làm nước bốc hơi và tạo ra mộtconsuối.Câycốidầndầnphủkínđảo.Luồngnướcbiểnđãđưatớiđâycácvisinhvật,côntrùngcùngvớinhữngthâncâybịnhổbật lên từ những hòn đảo bên. Rùa bắt đầu tới đây đẻ trứng.Chimchócbaytớilàmtổtrênnhữngcâynon.Thếgiớiđộngvậtdần dần phát triển sự sống ở đây. Tiếp đó con người xuất hiện.Anh ta bị màu xanh tươi của cây cối và đất đai phì nhiêu hấpdẫn.Nhữnghònđảosanhô–mộtsángtạovĩđạicủacácsinhvậtvôcùngnhỏbé–đãđượchìnhthànhnhưvậy.

Đếngầntối,đảoClermont-Tonnerrekhuấthẳn.TàuNautilusthay đổi hẳn hướng đi. Vượt qua chí tuyến nam ở 135 độ kinh,tàu chạy về phía tây bắc. Mặc dù mặt trời nhiệt độ nóng bỏng,chúng tôi vẫn không cảm thấy nóng vì ở độ sâu ba mươi, bốnmươimét,nhiệtđộnướckhôngquá10–12độ.

Ngày 15 tháng 12, tàu đi ngang quần đảo Société và Taïtidiễmlệ,hoànghậucủaTháiBìnhDương.

Tàuđãđiđượctámngànmộttrămhảilý.SauđónóchạyvàokhoảnggiữaquầnđảoTonga-TabouvàquầnđảoNgườiĐiBiểnrồi vượt qua quần đảo Viti. Quần đảo này được Tasman pháthiện ra năm 1643. Cùng năm đó, Toricelli phát minh ra phongvũbiểuvàvuaLouisXIVlênngôi.Xinđểbạnđọcphánxétxemsựkiệnnàođóíchlợihơncholoàingười…

ĐãmộttuầnnaythuyềntrưởngNemokhôngxuấthiện.Cuốicùng,sáng27tháng12,ôngtabướcvàophòngkhách,tựnhiênthoải mái tựa như chúng tôi vừa chia tay với ông ta năm phúttrước đây. Lúc đó tôi đang tìm vị trí con tàu chạy trên bản đồ.Nemođếnchỗtôi,chỉvàomộtđiểmtrênbảnđồrồinói:

-Vanikoro.

Địa danh này tác động đến tôi một cách thần kỳ. Đó là tênnhữnghònđảo,nơiđoàntàucủaLaPérousebịđắm.

Tôigiậtmìnhhỏi:

-TàuNautiluschạyvềphíaVanikoroư,thưathuyềntrưởng?

-Thưagiáosư,vâng.

-Phảichăngtôisẽcódịpđếnnhữnghònđảonổitiếng,nơitàuBoussolevàAstrolabebịđắm?

-Vâng,nếugiáosưmuốn.

-ThếđếnVanikorocònxakhôngạ?

-Thưagiáosư,Vanikorođâyrồi.

TôicùngNemolênboongrồichămchúnhìnvềchântrời.

Ởphíađôngbắchiệnlênhaihònđảotonhỏkhácnhaunhưngchắccùngnguồngốcnúilửa,cómộthàngràosanhôbaoquanhkhoảng bốn mươi hải lý. Chúng tôi đã tới gần đảo, đúng hơn làtớicửamộtvũngnhỏ.

Câycốixanhtươiphủkínđảo,từbờbiểntớiđỉnhnúicao.

Tàuvượtquamộteobiểnhẹpđểvàophíatronghàngràosanhô.Dướibóngnhữngcâysú,chúngtôithấyrõbóngnhữngthổdânđanghếtsứcngạcnhiêntheodõicontàu.Cólẽhọtưởngtàuhìnhthoilàmộtconcávoimàhọcầnđềphòng.

Thuyền trưởng Nemo hỏi tôi đã biết gì về cái chết của LaPérouse.

-Thưathuyềntrưởng,tôicũngbiếtnhưmọingườithôi.

- Giáo sư có thể thuật lại cho tôi những điều mọi người đều

biếtkhông?–Nemohỏihơimỉamai.

-Thưavâng!

VàtôibắtđầukểlạichoôngtanghenộidungnhữngtintứccuốicùngdoDumontd’Urvillebáovề.

Sauđâylàtómtắtnhữngtintứcđó.

Năm 1785, La Pérouse và trợ tá của ông ta là thuyền trưởngDe Langle được vua Louis XVI phái đi vòng quanh trái đất trênhaichiếctàuBoussolevàAstrolabevàbịmấttích.

Năm 1791, chính phủ Pháp lo lắng về số phận hai chiếc tàuchiến của La Pérouse nên đã thành lập một đội tàu đi cứu gồmhaichiếcRecherchevàEspérancedướiquyềnchỉhuycủaBrunid’Entrecasteaux.HaitàunàynhổneoởcảngBrestngày28tháng9.

Haithángsau,theobáocáocủamộtngườitênlàBowen,chỉhuytàuAlbermale,thìngườitađãthấynhữngmảnhtàuvỡởbờbiểnNouvelle-Géorgie.NhưngBrunid’Entrecasteauxkhôngbiếttinđó–vảlạinócũngkhámơhồ–nênvẫnchotàuchạyvềđảoAmirauté,theobáocáocủathuyềntrưởngHunter,lànơitàuLaPérousebịđắm.

Nhưng cuộc tìm kiếm của Bruni d’Entrecasteaux không đemlạikếtquảgì.HaitàuđicứuđãđiquaVanikoromàkhôngdừnglại. Chuyến đi kết thúc một cách bi thảm vì chính Brunid’Entrecasteaux,haithuyềnphóvànhiềuthủythủbịchết.

NgườiđầutiêndòrađúngvếttíchcủađoàntàuLaPérouselàthuyền trưởng Dillon, một con sói biển[17] lão luyện, rất thôngthạo Thái Bình Dương. Ngày 15 tháng 5 năm 1824, tàu SaintPatrick của Dillon đi ngang qua đảo Tikopia thuộc nhóm đảoNewHebrides.Tớiđây,mộtthổdânchèothuyềnđộcmộcrabán

choDillonmộtcáichuôikiếmbằngbạctrêncókhắcchữ.NgườinàykểlạichoDillonngherằngsáunămtrướcđây,anhtathấytrên đảo Vanikoro có hai người Âu trong số thủy thủ của haichiếctàubịđắmvìvaphảidảiđángầmgầnđảonày.

DillonhiểungayđólàhaichiếctàucủaLaPérousebịmấttíchvà đã làm cho toàn thế giới xúc động. Dillon quyết định đếnVanikoro, nơi theo lời người thổ dân hãy còn vết tích của tàuđắm.NhưnggióvàluồngnướckhôngchophépDillonthựchiệnđượcýđịnhấy.

ÔngtaquayvềCalcutta.ỞđâyDillonđãlàmchoCôngtychâuÁchúýtớipháthiệncủamìnhvàgiaochoôngtamộtchiếctàucũngcótênlàRecherche.Ngày23thánggiêngnăm1827,DillonchotàunhổneorờiCalcutta,cómộtđạidiệnPhápđitheo.

Sau nhiều lần ngừng lại ở Thái Bình Dương, ngày 7 tháng 7năm 1827, tàu Recherche thả neo ở chính cái vũng nơi tàuNautilus đang đỗ. Dillon tìm thấy ở đây nhiều di vật của tàu bịđắm:mấycáineo,cácloạidụngcụhànghảivàmộtcáichuôngbằngđồngđencódòngchữđề“Bazinm’afait”vànhãnhiệucủaxưởng công binh Bruni d’Entrecasteaux năm 1785. Không cònnghingờgìnữa!

Dillon tiếp tục tìm kiếm di vật và đã ở nơi xảy ra tai nạn tớitháng 10. Sau đó ông ta cho tàu nhổ neo và về Calcutta bằngđườngNouvelle-Zélande.Ngày7tháng4năm1828,DillonvềtớiPhápvàđượcvuaCharlesXtiếpđónâncần.

Cũng trong thời gian ấy, Dumont d’Urville, chỉ huy tàuAstrolabe,chẳnghaybiếtgìvềpháthiệncủaDillon,nênvẫnlênđường tìm kiếm nơi tàu đắm. Lúc đó, một người thợ săn cá voicho biết rằng thổ dân Louisiade và Nouvelle-Calédonie hiệnđang giữ một số huy chương và một huân chương chữ thập

thánhLouis.

Dumont d’Urville lên đường và cho tàu thả neo ở HobartTownhaithángsaukhiDillonrờiVanikoro.ĐếnđâyôngtađượcbiếtvềkếtquảtìmkiếmcủaDillon.Ngoàira,ôngtacònnghetinbáocủamộtngườitênlàJamesHobbs,thuyềnphótàuUniontừCalcutta đến khẳng định rằng khi tới một hòn đảo nằm ở độ vĩ8,18 độ và độ kinh đông 156,30 độ, Hobbs thấy thổ dân cónhữngthanhsắtdàivànhữngmảnhvảiđỏ.

Dumontd’Urvillelúngtúngtrướcnhữngtintứctráingượcđóvàkhôngbiếtcónêntinkhông.Tuyvậy,ôngtavẫnchotàuchạytheođườngDillonđãđi.

Ngày9tháng2năm1828,tàuAstrolabetớiđảoTikopia.Saukhi lấy một người trước là thủy thủ, nay sinh cơ lập nghiệp ởđây, lên tàu làm hoa tiêu và phiên dịch, tàu chạy về Vanikoro.Ngày20tháng2,tàuvượtquahàngràosanhôrồivàovũng.

Ngày23tháng2,thủythủtàuAstrolabeđivòngquanhđảovàchỉmangvềmộtsốmảnhtàuvỡítgiátrị.Thổdântừchốikhôngchỉchohọchỗtàuđắm,lấycớlàkhônghiểu.Tháiđộcủathổdânthậtđángnghingờ.CólẽhọđãđốixửtàntệvớinhữngngườibịđắmtàuvàsợDumontd’UrvilleđếnđểtrảthùchoLaPérousevànhữngngườixấusốcùngđi.

Cuốicùng,ngày26tháng2,bịcáctặngphẩmcámdỗvàhiểurằngsẽkhôngbịtrảthù,cácthổdânmớichỉchothuyềnphóM.Jacquinotnơitàuđắm.

Ởđó,dướiđộsâubảy,támmét,neo,súngđạibácvàcácthứkhácbằngkimloạiđãbịphủmộtlớpvôi.Anhemthủythủvấtvảlắmmớikéolênđượcmộtchiếcneonặnghơnbảytrămkilôgam,mộtkhẩuđạibácvàhaikhẩusúngcối.

Hỏithổdân,Dumontd’Urvilleđượcbiếtthêmrằng,saukhicảhaitàuvấpphảihàngràosanhôbịđắm,LaPérousenhặtnhữngmảnhvỡđểđóngmộtchiếcthuyềnnhỏ.Ôngtalạilênđường,đểlạibịđắmmộtlầnnữa.Nhưngởđâuthìchẳngaihay.

Thuyền trưởng tàu Astrolabe dựng một đài kỷ niệm LaPérouse và các thủy thủ dưới bóng cây sú. Đó là một hình thápbốncạnh,đơngiản,đặttrênbệsanhô.

Dumontd’Urvillemuốnnhổneongay.NhưngthủythủbịsốtrétkịchliệtvàbảnthânDumontcũngbịốm.Mãitới17tháng3,ôngtamớilênđườngvềđược…

Đó là tất cả những gì tôi có thể thuật lại cho thuyền trưởngNemonghe.Nemonói:

- Thế là cho tới nay vẫn chưa biết chiếc thuyền La Pérouseđóngsaunàybịđắmởđâuà?

-Thưakhông.

Nemo không trả lời mà chỉ ra hiệu mời tôi theo vào phòngkhách.TàuNautiluslặnxuốngmấymét,cánhcửasắtmởra.

Tôi chạy tới cửa, và giữa đám san hô, giữa ngàn vạn con cánhỏ tuyệt đẹp, tôi nhận ra những mảnh tàu vỡ, những đại bác,neo… tóm lại, những bộ phận mà Dumont d’Urville không lấylênđược.

Tôi đang mải xem những di vật đáng buồn ấy thì thuyềntrưởngNemonói:

-ThuyềntrưởngLaPérouselênđườngngày7tháng12năm1785vớihaitàuBoussolevàAstrolabe.Thoạttiên,ôngtalậpcăncứ ở Botany Bay, sau đó đến quần đảo Société, Nouvelle-Calédonie, Santa Cruz rồi thả neo ở Namouka nằm trong nhóm

đảoHawaii.Cuốicùng,tàuBoussolecủaLaPérousetiếngầnđếnhàngràosanhô,hồiđócácnhàđibiểnchưabiết,vaphảidảiđángầmgầnbờbiểnphíanam.TàuAstrolabevộiđếncứuvàcũngvấp phải dải đá ngầm đó. Tàu Boussole bị đắm ngay tức khắc.TàuAstrolabebịmắccạncònđứngđượcmấyngày.Thổdântrênbờđốixửvớinhữngngườigặpnạnkhátốt.LaPérouselênbờvàbắt đầu đóng một chiếc thuyền nhỏ bằng những mảnh vỡ củahaichiếctàubịđắm.MộtsốthủythủtựnguyệnởlạiVanikoro.NhữngngườicònlạibịốmđaukiệtquệthìtheoLaPérouseđivềhướngquầnđảoSalomonvàhysinhhếtởgầnbờbiểnphíatâycủahònđảochínhcủaquầnđảonày!

-Saothuyềntrưởngbiếtđượcđiềuđó?–Tôisửngsốt.

-Tôitìmthấyvậtnàyởnơiđắmtàucuốicùngđây!

Nemochotôixemmộtcáitrápbằngsắttây,trênnắpcóquốchuynướcPháp,đãbịgỉtrongnướcbiểnmặn.Khiôngtamởnắpra, tôi thấy một tờ giấy cuộn tròn đã ngả màu vàng nhưng vẫnđọcđược.

ĐólàchỉthịcủaBộtrưởngHảiquânPhápgửithuyềntrưởngLaPérousecólờiphêcủachínhvuaLouisXVIviếtởlề!

-Đólàcáichếtxứngđángcủamộtthủythủ!–Nemonói.–LaPérouseđãannghỉdướinấmmồsanhô.Còncáigìyêntĩnhhơnnấmmồđónữa?CầuThượngđếchotôivàcácbạntôicũngđượcnhưvậy!

Đ

Chương20EobiểnTorrès

êm27rạngngày28tháng12,chúngtôirờiVanikoro.TàuNautilus mở tốc lực chạy về hướng tây nam và trong ba

ngày đi được bảy trăm năm mươi dặm, nghĩa là vượt đượckhoảngcáchngăngiữanhómđảocủaLaPérousevàmỏmđôngnamNouvelle-Guinée.

Sángmùng1thánggiêngnăm1868,saukhingủdậy,tôilênboongtàu.Conseilđónchàotôi:

-Thưagiáosư,xinchúcngàinhiềuhạnhphúctrongnămmới!

-AnhConseil,tronghoàncảnhhiệnnay,anhquanniệmthếnào là hạnh phúc? Anh khao khát thoát khỏi cảnh tù đày này,hay mong muốn kéo dài cuộc hành trình ngầm dưới biển củachúngta?

- Thưa giáo sư, tôi… tôi chẳng biết nói thế nào! Chúng ta đãthấy nhiều điều kỳ lạ, và thú thực là hai tháng nay chúng takhôngcóthìgiờđểbuồn.Ngườitathườngnói,cáikỳdiệucuốicùngbaogiờcũngđángngạcnhiênnhất,vànếucứtiếptụcthếnàymãithìtôicũngkhôngbiếtmọisựsẽkếtthúcthếnào!Tôinghĩchúngtasẽkhôngbaogiờcódịpđithếnàynữađâu…

-Khôngbaogiờ,Conseilạ.

- Thưa giáo sư, tôi nghĩ rằng năm hạnh phúc nhất sẽ là nămchúngtađượcthấytấtcảmọithứtrêntráiđấtnày…

-Thấytấtcảư,Conseil?Cólẽđólàmộtcâuchuyệnrấtdài.Ý

kiếncủaNedLandthếnàonhỉ?

-ÝkiếncủaNedLandhoàntoànkhácchúngta.Anhtacóđầuócthựctếvàmộtcáidạdàyđòihỏicao.Anhtangánngẩmkhithấy cá, và phải ăn món cá. Là một người Anglo-Saxon chínhcống,anhtaquenchénbíttết.Vìvậycũngdễhiểulàthiếuthịt,bánhmìvàrượuvang,anhtarấtkhóchịu!

-Vềphầntôi,anhConseilạ,tôirấtítquantâmđếnchuyệnănuống.Chếđộtrêntàuthếnàylàtốtlắmrồi.

-Tôicũngvậyạ.–Conseilnói.–Vìthế,tôivui lòngởlạiđâycũng như Ned Land sẵn sàng chạy trốn khỏi nơi này. Nếu nămmớisẽrủirođốivớitôi,thìđốivớiNedsẽngượclại!Nhưvậythìmột trong ba người chúng ta nhất định sẽ được hài lòng. Cuốicùng,tôixinchúcgiáosưtấtcảnhữnggìgiáosưmongmuốn!

-CảmơnConseil.Quànămmớitôixinkhấtanhđếnkhikhácvàtạmthờithaybằngmộtcáibắttaythậtchặt.Anhbằnglòngnhé!

-Giáosưchưabaogiờrộnglượngnhưvậy!–Conseiltrảlờirồiđi.

Mùng2thánggiêng.Chúngtôiđãđiđượcmộtvạnmộtngànbatrămbốnmươihảilýhaynămngànhaitrămnămmươidặm,kểtừngàyxuấtpháttừbiểnNhậtBản.

Trước mắt chúng tôi là vùng biển san hô ở bờ biển đông bắcchâuĐạiDương.Tàuchạycáchhàngràosanhômấyhảilý.Nơiđây đoàn tàu của thuyền trưởng Cook[18] suýt bị đắm ngày 10tháng 6 năm 1770. Tàu của Cook húc phải bãi san hô ngầmnhưng không đắm chỉ vì tảng san hô bị vỡ đã bịt kín ngay lỗthủngởvỏtàu.

Tôirấtmongđượcxembãisanhôchạydàisuốtbatrămnăm

mươi dặm ở chân trời. Sóng biển xô vào bức tường đá đó, tungbọttrắngxoávàgâynênnhữngtiếngđộngầmầm.

NhưnglúcđótàuNautiluslặnxuốngsâunêntôikhôngđượcthấynhữngbứctườngsanhôởgần.Tôiđànhbằnglòngvớiviệcnghiêncứucácloạicámắclưới…

Hai ngày sau khi vượt qua biển san hô, ngày mùng 4 thánggiêng, chúng tôi nhìn thấy bờ biển Papouasie. Nhân dịp này,thuyền trưởng Nemo báo cho tôi biết ý định cho tàu chạy sangẤnĐộDươngquaeobiểnTorrès.Ôngtachỉnóicóvậy.NedLandhài lòng khi thấy rằng đi đường ấy thì chúng tôi sẽ tới gần bờbiểnchâuÂuhơn.

Torrèslàmộteobiểnnguyhiểmchotàubèchẳngphảichỉvìnhiều đá ngầm, mà còn vì hai bờ hay xuất hiện những thổ dânhungdữ.EonàytáchchâuĐạiDươngrakhỏimộthònđảolớnlàNouvelle-GuinéehayPapouasie.

Đảo Papouasie dài bốn trăm dặm, rộng một trăm ba mươidặm,diệntíchlàbốnmươingàndặmđịalý.Đếngiữatrưa,khiviênthuyềnphóxácđịnhđộcaocủamặttrời,tôikhôngthấyrõdãynúiAndamansxếpthànhbậcvàcónhiềuđỉnhnhọnhoắt.

ThếlàtàuNautilusđãtớicửamộtcáieonguyhiểmnhấttráiđất mà những người đi biển gan dạ nhất cũng không dám vào.Eo biển này do Louis Paz de Torrès phát hiện ra trên đường từnhững biển miền nam về Mélanésie. Cũng ở eo này, năm 1840mấy chiếc tàu chiến của Dumont d’Urville bị mắc cạn suýt nữathì đắm. Ngay tàu Nautilus vốn coi thường những hiểm nguyngoàibiểncả,cũngphảithậntrọngtrướcbãisanhôngầmnày.

Eo Torrès dài khoảng ba mươi tư dặm, nhưng vô số đảo lớnnhỏ và mỏm đá khiến cho tàu thuyền hầu như không qua lại

được.Tínhtrướcnhữngkhókhănđó,thuyềntrưởngNemođãđềra những biện pháp đề phòng rất chu đáo. Ông ta cho tàu chạyngangmặtnướcởtốcđộchậm.

Lợidụngthờicơ,tôi,ConseilvàNedLandtrèolênboongtàulúcnàocũngvắngngắt.ChúngtôiđứngsaubuồngláivànếutôikhônglầmthìchínhNemođíchthânláitàu.

TrướcmắttôilàtấmbảnđồvịnhTorrèsvẽrấttốt.Tôihếtsứcchămchúnghiêncứubảnđồđó.

Xung quanh chúng tôi là biển đang gào thét, giận dữ. Luồngnướcbiểncuồncuộntừđôngnamsangtâybắcvớitốcđộhaihảilý rưỡi xô ầm ầm vào các mỏm san hô nổi lên giữa những đợtsóngtungbọttrắngxoá.

-Biểntồitệnhất!–Nednói.

-Hếtsứctồitệ!–Tôitrảlời.–VàhoàntoànkhôngthíchhợpvớiloạitàunhưtàuNautilus.

Nednóitiếp:

- Chắc cái ông Nemo đáng nguyền rủa này thạo đường lắm,nếukhôngthìtàucủaôngtađãhúcvàonhữngmỏmsanhômàtanratừngmảnhrồi.

Tìnhhìnhquảlànguyhiểm.NhưngtàuNautilustựanhưcóphép tiên, trườn qua những bãi san hô tệ hại đó một cách dễdàng.NemokhôngtheođườngđicủatàuAstrolabevàZéléeđãlàm Dumont d’Urville thất bại. Ông ta cho tàu ngược lên phíabắc,rẽxuốngtâynamrồilạiquaylêntâybắc,lượnquanhvôsốđảolớnnhỏítđượcnghiêncứu.

Tôi tự hỏi: “Chẳng lẽ Nemo lại liều lĩnh cho tàu vào một cáilạch, mà cả hai chiếc tàu của Dumont d’Urville đã bị mắc cạn?”

Nhưnglúcđó,tàuNautiluslạiđổihướnglầnnữavàchạythẳngvềhướngtâynhằmphíađảoGueboroar.

Lúcđólàbagiờchiều.Nướctriềudânglêntớiđỉnhcaonhất.Tàu Nautilus chạy dọc bờ biển Gueboroar, cho đến nay vẫn inbóngcâypendanusxanhrờntrongtâmtrítôi.Chúngtôicáchbờítnhấthaihảilý.

Bỗngtàubịxômạnh,hấttôingãxuống.Nóđãvấpphảimộtdảiđángầm,nghiêngđivàdừnglại.

Tôi đứng dậy và thấy thuyền trưởng cùng thuyền phó đứngtrênboong.Họđangnghiêncứutìnhhìnhvàtraođổivớinhaunhữngcâunóinhátgừngbằngthứtiếngkhôngaihiểunổi.

Tình hình như thế này. Cách tàu hai hải lý là đảo Gueboroarchạydàitừbắcsangtâynhưmộtcánhtaykhổnglồ.Ởphíađôngnam, nước triều xuống đã làm nhô lên những mỏm san hô.Chúngtôibịmắccạnđúngvàochỗnướctriềulênxuốngkhôngđáng kể. Đó là điều rất bất lợi cho tàu Nautilus. Tuy vậy, tàukhônghưhạigìvìkhibịvachạmvỏtàurấtvữngchắc.Nhưngnếuvỏtàukhôngbịròthủng,thìtàucũngcónguycơbịtróichặtvĩnh viễn vào dải đá ngầm này. Thế là chiếc tàu ngầm củathuyềntrưởngNemohếtđời!

Nemocắtngangnhữngsuynghĩcủatôi.Ôngtabaogiờcũngbình tĩnh, tự chủ. Trên mặt ông ta chẳng hề có nét gì là hoangmang,giậndữ.

-Thưathuyềntrưởng,đâylàmộttainạnrủiro?–Tôihỏi.

-Không,chỉlàmộttrởngạingẫunhiênthôi.

Tôiphảnđối:

- Một trở ngại có thể buộc ngài phải trở về mặt đất, nơi ngài

đangtrốntránh!

Nemonhìntôimộtcáchbíẩnvàlắcđầu.Cửchỉấynóikhárõlàchẳngcócáigìcóthểbắtôngtalạiđặtchânlênđấtliềnđược.Ôngtanói:

-ThưangàiAronnax,tàuNautiluskhôngchếtđượcđâu.Nósẽcòn giới thiệu với ngài nhiều kỳ quan của biển cả. Cuộc hànhtrìnhcủachúngtachỉmớibắtđầuvàtôihoàntoànkhôngmuốnchấmdứtquanhệvớingàisớmnhưvậy.

-Nhưng,thưathuyềntrưởng,–tôitỏvẻkhônghiểuýcủacâunói châm biếm đó, – chúng ta bị mắc cạn khi triều lên. Nóichung, ở Thái Bình Dương triều dâng rất yếu. Nếu ngài khônggiảmbớttrọnglượngthừacủatàuđithìtôikhônghiểutàusẽrakhỏinơinàybằngcáchnào?

-Thưagiáosư,ngàinóiđúng.ỞTháiBìnhDươngnướctriềulên không đáng kể, nhưng ở eo Torrès này, khoảng chênh lệchcủa nước triều lên xuống là một mét rưỡi. Hôm nay là mùng 4tháng giêng. Năm ngày nữa thì trăng tròn. Tôi sẽ hết sức ngạcnhiên nếu mặt trăng, người bạn đường chung thủy của hànhtinhchúngta,khôngnângnướcbiểnlêntớimứctôicần.Chỉcómặttrăngmớicóthểgiúpđượctôitrongviệcnày!

Nóiđoạn,thuyềntrưởngNemovàviênthuyềnphóđixuống.Còncontàuthìđứngtạichỗkhôngnhúcnhích,dườngnhưđãbịsanhôgắnchặtlại.

-Thếnào,giáosư?–NedLandhỏitôikhiNemovừađikhỏi.

-ÔngbạnNedơi,chúngtasẽchờconnướclênvàongàychínthánggiêngchứ?Mặttrăngsẽgiúptathoátkhỏinơinàyđấy!

-Chỉcầnthếthôiư?

-Chỉcầnthếthôi.

-ÔngNemođànhchịubótaymàtrôngchờvàomặttrăngthôiư?Saoôngấykhôngsửdụngneovàcácmáymóc?

-Chỉcầnnướctriềulênlàđủ!–Conseilchấtpháctrảlời.

NednhìnConseilvànhúnvai.Máuthủythủtrongngườianhtabốclên.

-Thưagiáosư,–Nednóitiếp,–xinngàihãynhớlờitôi:khôngbaogiờchiếctàunàycóthểchạytrênhoặcdướimặtnướcđượcnữa!Nóchỉcòngiátrịlàmộtđốngsắtvụn.TôinghĩđãđếnlúcphảicắtđứtquanhệvớiôngNemorồi.

-Ôngbạn Nedơi, –tôitrả lời,– vềchuyệntàu Nautilusthì ýkiến tôi lại khác. Bốn ngày nữa chúng ta sẽ được dịp thử tháchsứcmạnhcủanướctriềuTháiBìnhDương.Lờikhuyêncủaôngchỉ hợp thời nếu chúng ta ở đâu đó gần bờ biển Anh hayProvence[19], còn ở bờ biển Papouasie này thì chẳng được đâu!Chỉ có thể nghe theo anh trong trường hợp tàu Nautilus khôngthoátđượcrakhỏichỗcạnnày.Tôivẫnchohànhđộngnhưvậylàhếtsứcliềulĩnh.

-Cóthểngólênđảomộtchútkhôngnhỉ?–Nednói.–Trênđảocó cây cối, dưới bóng cây rất sẵn muông thú mà ta có thể chếbiến các món thơm ngon… Chao ôi, bây giờ có miếng thịt màchénnhỉ.

-LầnnàythìanhNedđúng.–Conseilnói.–TôihoàntoàntánthànhanhNed.Giáosưcóthểđềnghịthuyềntrưởngchochúngtôilênđảomộtlátđượckhông?Nếukhôngthìchúngtasẽmấthếtthóiquenđitrênmặtđất.

Tôitrảlời:

-Đềnghịthìtôilàmđược,nhưngchắcôngtasẽtừchối.

-NhưngnếugiáosưcứmạnhdạnđềnghịthìítnhấttacũngbiếtđượcNemotốtđếnmứcnào.–Conseilnói.

TôirấtngạcnhiênkhithấythuyềntrưởngNemođồngývàtếnhị đến mức không đòi hỏi chúng tôi phải hứa quay về tàu. Vảlại,chạytrốnquaNouvelle-Guinéevôcùngnguyhiểm,tôichẳngkhuyênNedliềumạnglàmgì.ThàlàmtùbinhtrêntàuNautiluscònhơnlàrơivàotaythổdânPapouashungdữ.TôikhônghỏiNemocócùngđivớichúngtôikhông.Tôitinchắcrằngkhôngaitrong đội thủy thủ sẽ đi kèm chúng tôi trong chuyến dạo chơinày. Ned sẽ phải đích thân điều khiển xuồng thôi! Tàu cách bờkhôngquáhaihảilý,Nedcóthểláichiếcxuồngmỏngmanhlenlỏigiữabãiđángầmđãgâybaotaihọachonhữngtàulớn.

Hômsau,mùng5thánggiêng,chiếcxuồngđượcđưathẳngtừboong tàu xuống nước. Hai người có thể làm việc một cách dễdàng.

Chúngtôimangtheosúngvàrìu,đếntámgiờthìrờikhỏitàuNautilus. Biển lặng. Gió thổi nhẹ từ bờ ra. Conseil và tôi ra sứcchèo.Nedláithuyềnlenlỏiquanhữnglạchnướchẹp.

Ned không giấu được sự phấn khởi. Anh ta cảm thấy mìnhnhư một người tù được phóng thích và chẳng hề nghĩ đếnchuyệnphảiquayvề“nhàtù”.Anhtanhắcđinhắclại:

-Thịt!Chúngtasẽănthịt,thịtrấtngon!Thịtrathịt!Quảlàcóthiếu bánh mì! Tôi không bảo cá là dở, nhưng ăn cá mãi khôngchịunổi!Nếucómiếngthịttươiđemnướngtrênthanhồngthìthựcđơnhằngngàycủatacũngphongphúhơn!

-Sànhănnhỉ!–Conseilnhậnxét.–Mớinóithếmàtôiđãnhỏdãirarồi!

- Cần tìm hiểu xem ở khu rừng này có nhiều muông thúkhông.–Tôinói.–Vàchúngcóvồngườiđisănkhông?

- Vồ cũng được, ngài Aronnax ạ. – Ned trả lời và nhe nhữngchiếcrăngsắcnhưlưỡirìura.–Tôisẵnsàngchénhếtmộtconhổnếukhôngtìmrađượcmộtloàithúbốnchânnàokháctrênđảonày.

-ÔngbạnNedlàmchúngtaphátsợ,–Conseilnói.

-Bấtkỳmộtconvậtnàoxuấthiện:cólônghaykhôngcólông,bốnchânhayhaichân,tôicũngsẽ“chàomừng”bằngmộtviênđạn!

-ÔngNedbắtđầulàmloạnrồiđấy!–Tôinói.

- Đừng sợ, ngài Aronnax ạ, – Ned trả lời, – chèo mạnh lên!Khôngđầynửatiếngnữatôisẽthếtcácvịcácmónăndochínhtaytôilàm.

Đếntámgiờrưỡi,saukhitránhđượcvòngđaiđángầm,xuồngvàotớibờ.

T

Chương21Mấyngàytrênđảo

ôiđặtchânlênđảomàlòngkhôngkhỏibồihồi.Nedgiẫmthửchânlênmặtđất,hìnhnhưcònmuốnxemđấtcóvững

chắc không. Đấy là chúng tôi mới làm “hành khách của tàuNautilus”(theolờithuyềntrưởngNemo)đúnghơnlàlàmtùcủaNemocóhaitháng!

Mấy phút sau, chúng tôi đã đi vào cách bờ biển một quãngbằngtầmsúngbắn.Đấtởđâygầnnhưhoàntoànbằngđávôisanhô.

Một dải rừng tuyệt đẹp che khuất chân trời. Những cây cốikhổnglồcaohơnsáumươimét,códâyleochằngchịtvớinhauvà đung đưa trước gió, tạo nên những chiếc võng thiên nhiên.Thảovậtởđâyrấtphongphú.NhưngchúngkhônglàmchoNedmê.Anhtathíchnhữngcáithựctếhơn.Nedchúýtớicâydừa,chọc mấy quả rụng xuống rồi bổ ra. Chúng tôi uống nước dừa,chén cùi dừa và thấy thú vị hơn các món ăn trên tàu Nautilusnhiều.

-Tuyệtquá!–Nedreolên.

-Ngontuyệt!–Conseiltánthành.

- Tôi nghĩ ông Nemo của ngài sẽ không cấm chúng ta mangmộtítdừaxuốngtàu?–Nedhỏi.

-TôichorằngNemosẽkhôngcấm,–tôitrảlời,–nhưngbảnthânôngtasẽkhôngđụngđến.

-Thếthìôngtathiệt.–Conseilnói.

-Càngtốtchota,tacàngđượcchénnhiều!–Nedcãilại.

-ÔngNedạ,chỉxinôngmộtđiều.–TôibảoNedkhithấyanhtađịnhchọcdừaởcâythứhai.–Dừalàmộtthứquảngon,nhưngtrướckhichấtxuốngthuyền,cólẽtanênxemtrênđảocóthứgìíchlợihơnkhông?Rautươicólẽcầnchokhothựcphẩmtrêntàuhơn.

- Giáo sư nói rất xác đáng. – Conseil tán thành. – Tôi đề nghịdànhchỗchobaloạithựcphẩm:mộtchỗchứatráicây,mộtchỗchứarautươi,cònchỗthứbađểchứacácmuôngthúsănđược,màhìnhnhưởđâykhôngcóthìphải.

-AnhConseilơichớnêntuyệtvọng!–Nedtrảlời.

-Tómlại,tacầnđitiếp,–tôinói,–nhưngphảicảnhgiácđấy!Đảo này chắc không ai ở, nhưng dù sao vẫn có thể gặp nhữngngườiđisănkhôngphảichỉhamsănthúnhưchúngta!

Nedbỗngnherăngvàgầmlên.

-SaothếanhNed?–Conseilvộihỏi.

-Thúthậtlàtôibắtđầuhiểucáithúănthịtngười.

-AnhNed!AnhNed!Anhnóigìvậy?–Conseilkêulên.–Téraanh là kẻ ăn thịt người à? Sống trong một phòng với anh thậtkhôngantoànchútnàocả.Cókhingủdậyđãthấymìnhbịchénnửangườirồicũngnên.

-AnhbạnConseilơi,tôiyêuquýbạn,nhưngkhôngcầnthiếtlắmthìcũngkhôngchénthịtbạnđâu!

-Tôinghingờđiềuđólắm!–Conseiltrảlời.–Thôi,chúngtanênđisănlàhơn!Phảihạngaymộtconthúđểthếtanhchàngăn thịt người này, nếu không, một buổi sớm nào đó giáo sư chỉ

cònthấyxươngcủatôithôi!

Chúng tôi vừa bông đùa như vậy vừa tiến sâu vào rừng câyrậmrạp,vàtrongkhoảnghaitiếngđồnghồđãđitừđầuđếncuốirừng.

Chúngtôigặpmaytrongviệctìmkiếmthứcăn.ChúngtôigặpmộttrongnhữngloạicâycóíchnhấtcủavùngnhiệtđớiđãcungcấpchotàuNautilusmộtthứthựcphẩmđangthiếu.

Đólàcâymì,mọcrấtnhiềutrênđảoGueboroar.ĐặcbiệtquýlàloạiquảmìkhônghạtmàngườiMalaysiagọilàRima.

Câymìkháccácloạicâykhácởchỗcóthânrấtthẳngvànhẵn,cao tới mười hai mét. Tán cây tròn vành vạnh, lá to xếp thànhnhiều tầng. Giữa đám lá sum sê là những quả tròn nặng trĩu,đường kính tới mười xen ti mét, vỏ xù xì. Thiên nhiên đã tặngcho những nước không có lúa mì loại cây có ích này. Nó khôngcầnphảichămsócnhiềuvàraquảsuốttámthángtrongnăm.

NedLandrấtquenthuộcloạiquảnày.Anhđãđượcănnhiềulầntrongnhữngchuyếnđibiểnvàbiếtchếbiếnthànhthứcănrấtngonbổ.Nhìnthấytráimì,anhđãứanướcmiếng.Nednói:

-Thưagiáosư,nếukhôngđượcnếmthứquảnàythìtôichếtmất!

-Thìôngcứnếmđi,ôngbạnNed,cứnếmthoảimái!Chúngtalênđảonàylàđểnếmmỗithứmộtítmà.Ôngbắtđầuđi!

Nednhómbếp,chỉmấyphútsaucâykhôđãnổlépbép.Trongkhiđó,Conseilvàtôilựanhữngquảmìchínnhất.

Loại quả này không có hạt. Conseil mang về hơn một chụcquả, Ned xắt ra từng khoanh dày rồi đặt lên than hồng. Anh tanói:

-Rồingàisẽthấyloạibánhmìnàyngonđếnmứcnào!–Nhấtlàđãlâukhôngđượcthấybánhmì.–Conseilnói.

-Đâykhôngphảilàbánhmìthường,–Nednóithêm,–màlàbánhgatô,vừachovàomiệnglàtanrangay!Thếgiáosưchưađượcnếmbaogiờạ?

-Chưa,ôngNedạ.

- Thế thì xin ngài nếm cho, rất bổ, rất ngon. Nếu ngài khôngđòihỏisuấtnữathìtôikhôngphảilàthằngNed,vuasăncávoinữa!

Mấyphútsauvỏngoàiđãchínvàng.Bêntronglàruộttrắng,giốnghệtruộtbánhmì…

Tôiănhếtsứcngonmiệng.Tôinói:

-Đángtiếclàkhóbảoquảnthứquảnàyđượclâu,nêntheotôi,cómanglêntàucũnguổngcông.

-Xinngài!–NedLandphảnđối.–Ngài lý luậnnhưmộtnhàsinhvậthọc,còntôithìlạihànhđộngnhưmộtanhthợbánhmì.NàyConseil,anhhãylấythậtnhiềuchotôi,tasẽmangvềtàu.

-Thếôngđịnhbảoquảnnóthếnào?

- Tôi sẽ biến nó thành bột chua. Khi cần tôi sẽ nướng thànhbánhởbếpdướitàu.Mặcdùbánhsẽcóvịhơichua,nhưngvẫnrấtngon.

-ÔngNedạ,nếuthếthìbánhmìcủaôngngonquárồi,chẳngmonggìhơnnữa…

-Thưagiáosư,tuyvậyvẫnthiếurauvàquả.

-Thếthìtađitìmxemcókhông.

Háixongquảmì,chúngtôitiếptụcđi“bổsungthựcđơn”của

bữatrưa.Việctìmkiếmcủachúngtôikhôngđếnnỗiuổngcông.Tớigầngiữatrưa,chúngtôiđãtìmđượcmộtsốchuốivàdứarấtto. Tuy việc hái quả này làm mất nhiều thì giờ, chúng tôi cũngkhôngtiếc.

ConseilbámsátNed.Nedđiđầuvàlựachọnrấtkhéonhữngtráicâyngonnhấtđểdựtrữ.

-ÔngbạnNedơi,bâygiờchắcôngthỏamãnrồichứ?–Conseilhỏi.

-Hừm!–Nedầmừ.

-Sao?Ôngvẫnchưahàilòngà?

- Tất cả những thứ rau cỏ này không thể thay thế bữa trưađược. Đó chỉ là cái thêm thắt, cái tráng miệng sau bữa ăn thôi.Cònxúpđâu?Thịtránđâu?

Tôinói:

- Ông Ned hứa thết ta món sườn rán, nhưng rõ ràng đó làchuyệnhoangđườngtrămphầntrăm.

Nedtrảlời:

-Thưagiáosư,cuộcđisănchưakếtthúcmàcòntiếptục.Xinngài ráng chờ chút nữa! Thế nào chúng ta cũng gặp một conchim hay một con thú nào đó, nếu không ở chỗ này thì ở chỗkhác…

- Nếu không hôm nay thì ngày mai. – Conseil nói thêm. –Nhưngcũngkhôngnênđiquáxabờ.Tôiđềnghịquayvềtàu.

-Sao?Đãquayvềrồià?–Nedlalên.

-Chúngtaphảicómặtởtàutrướcđêmnay.–Tôinói.

-Thếmấygiờrồi?–Nedhỏi.

-Ítnhấtlàhaigiờ.–Conseiltrảlời.

-Thờigiantrênmặtđấtsaotrôiquánhanhthế!–Nedthởdài.

-Lênđườngthôi!–Conseilnói.

Chúng tôi quay về bằng đường rừng. Cả ba người đều “thồ”quánặng.Nămgiờchiều,saukhichấtxuốngxuồngtấtcảnhữngcủaquý,chúngtôirờiđảovànửatiếngsauthìtớitàuNautilus.Chẳng ai ra đón chúng tôi. Khối thép đồ sộ hình trụ ấy dườngnhưtrốngrỗng.Tôitrútbỏgánhnặngrồivềphòngriêng.Ởđóđãbàysẵnbữatối.Ănxong,tôiđingủ.

Hômsau,mùng6thánggiêng,trêntàukhôngcógìthayđổi.Chẳng có một tiếng động, một dấu hiệu gì của sự sống. Chiếcxuồng bập bềnh cạnh tàu. Chúng tôi quyết định lại lên đảoGueboroar.NedLandhyvọnglầnnàyđisănsẽkếtquảhơnlầntrướcvàmuốncầumayởmérừngbênkia.

Chúng tôi lên đường lúc rạng đông. Gặp nước triều dâng,thuyềnchẳngbaolâuđãtớibờ.

Chúng tôi lên đảo và nghĩ rằng tốt nhất là nên tin vào bảnnăngcủaNedvàtheosátanhta.Thếmàchúngtôicũngmấylầnsuýtmấthútanhbạnchândài.

Neddẫnchúngtôivàotítphíatâyhònđảo.Chúngtôilộimấybướcrồi lênmộtkhoảngđấtbằng,xungquanhlàrừngrấtđẹp.Dọc những con suối nhỏ, có nhiều chim bói cá, nhưng thấychúngtôitớigần,chúngvộibayđi.Chắcnhữngchúchimnàyđãnhiềulầngặpngườinênđãcókinhnghiệmcầnthiết.Vìvậy,tôikếtluậnrằngnếuđảonàykhôngcóngườiởthìvẫncóngườitừnơikhácluitới.Saukhiđiquanhữngđồngcỏphìnhiêu,chúngtôi tới cửa một khu rừng non, từ đó vang ra tiếng chim hót vàtiếngcánhvỗràorào.

-Ởđâychỉcóchimthôi.–Conseilnói.

-Nhưngcócảchimănthịtđược!–Nedtrảlời.

-AnhbạnNedơi,khólònglắm,tôichỉthấycógiốngvẹtthôi.

- Anh bạn Conseil ơi, – Ned nghiêm trang trả lời, – một khikhôngcógìchénthìvẹtcũngcógiátrịnhưgàlôi.

Tôinói:

-Tôinghĩnếubiếtnấunướngkhéothìvẹtcũngchénrấttốt.

Thựcvậy,trongđámlárậmrìcócảmộtthếgiớivẹtsẵnsàngcấtlêntiếngnóicủangườinếucóaidạy.Chúngchuyềntừcànhnàysangcànhkhácvàlíulovớicácchúvẹtconđủmàusắc.

Qua một khu rừng thưa, chúng tôi ra một quãng trống, đôichỗcóbụirậm.Ởđâytôiđượcthấynhữngconchimrấtđẹplôngdài, có thể bay ngược gió. Chúng bay phóng khoáng, vẽ nênnhững đường vòng lượn duyên dáng trong không trung, nomthậtvuimắt.Tôinhậnngayrachúng.

-Chimthiênđường!–Tôireolên.–ÔngNed,tôitrôngmongvàosựkhéoléocủaôngvàhyvọngôngsẽbắtđượcítnhấtmộtconthuộcloạiquýnhấtcủavùngnhiệtđớinày.

-Thưagiáosư,tôisẽcố,mặcdùtôibắnkhônggiỏilắm.

Người Malaysia thường bán chim thiên đường cho TrungQuốc. Họ bẫy chim bằng nhiều cách mà chúng tôi không ápdụng được. Khi thì họ đặt thòng lọng trên ngọn cây, nơi chimhay làm tổ, khi thì họ phết nhựa dính lên cành. Đôi khi họ rắcthuốc độc xuống các nguồn nước mà chim hay tới uống. Cònchúngtôithìđànhphảibắnkhichúngđangbay,màbắnkiểuấythì rất khó trúng. Quả thực, chúng tôi đã lãng phí một số lớnđạn.

Tớigần11giờtrưa,chúngtôiđingangquadãyđồithứnhấtởtrung tâm đảo và không hạ được con chim nào. Chúng tôi đãthấyđóibụng.Cánhđisănchúngtôihyvọngsẽđượcsănnhiều,nhưng đã tính lầm. Nhưng kìa! Conseil hạ luôn được hai conchim bằng hai phát súng, điều làm chính Conseil cũng hết sứcngạcnhiên.Chúngtôivộivặtlôngvàchấtcủinướng.TrongkhiđóNednướngquảmì.Thịtchimrấtngon,chúngtôiănchỉcònlạiítxương.

-ThếnàoôngNed,bâygiờôngcònthèmgìnữakhông?–Tôihỏi.

-Cònthèmthịtthúbốnchânnữa.Giốngchimcâunàychỉđểănqualoachonhờnméptíthôi.Chưahạđượcmộtconbốnchânđểlàmmónsườnnướngthìtôichưayêntâm!

- Có khó gì đâu! Chúng ta sẽ tiếp tục săn. – Conseil nói. –Nhưngnênquayraphíarừnggầnbờbiểnthìhơn.

Conseilnóiđúng,nênchúngtôinghetheoanhta.Mộtgiờsau,chúng tôi tới một rừng cây xagu rậm rạp. Những con rắn có lẽkhông độc trườn dưới chân chúng tôi. Những con chim thiênđườngcứthấychúngtôilàbaymất.TôiđãhyvọngbắtmộtconmangvềthìConseilđangđitrướcbỗngcúingườixuốngrồiphấnkhởi reo lên. Anh ta quay lại, tay xách một con chim thiênđường.

-HoanhôConseil!–Tôinói.

-Giáosưquákhen!–Conseiltrảlời.

-Anhbạnthậtlàtàiba!Taykhôngmàbắtđượcchim.

-Nếugiáosưnhìnkỹhơnmộtchútthìsẽthấycônglaocủatôikhônglớnlắm.

-Vìsao,Conseil?

-Vìconchimbịsay.

-Bịsayà?

-Thưagiáosưvâng.Nóănquánhiềuquảhồđàonênsayvàbịbắtsống.AnhbạnNedơihãyxemđây!Sựtháiquáđưađếnhậuquảtaihạithếnàyđây!

Trongkhiđó,tôinghiêncứuconchimlạ.Conseilkhônglầm.Con chim đã say vì ăn quả hồ đào và không bay được nữa. Khókhănlắmnómớicửđộngđượcđôichân.Nhưngtôichẳnglolắnggìvềđiềuđóđểnótỉnhlạidần.

ConchimvừabắtđượcthuộcloàiđẹpnhấttrongsốtámloàichimthiênđườngsốngtrênđảoNouvelle-Guinéevàcácđảolâncận.Nódàibamươixentimét,đầutươngđốinhỏ,haimắtởgầnmỏ.Lôngchimrấtđẹpvàcómàusắchàihoà,mỏvàng,chânvàmóng màu nâu thẫm, cánh màu nâu nhạt, cổ màu ngọc bích,bụngvàngựcmàuhạtdẻthẫm…Tómlại,đólàgiốngchimthầnkỳmàthổdângọibằngcáitênrấtnênthơ:“Chimmặttrời”.

TôimongướcmangvềParismộtmẫuchimnàyđểtặngVườnbáchthảo.

- Đây là một con chim hiếm à? – Ned hỏi. Là thợ săn anh takhôngđánhgiáchimmuôngcaolắmvềmặtthẩmmĩ.

- Hết sức hiếm, ông bạn, và chủ yếu là rất khó bắt sống nó.Ngayđếnlôngchimđãchếtcũngcógiátrịcao.Vìvậy,thổdânthường làm tiêu bản giả, như người ta làm ngọc trai và kimcươnggiả.

- Sao? – Conseil ngạc nhiên. – Người ta làm giả cả tiêu bảnchimthiênđườngnữaư?

-Đúng.

-Giáosưcóbiếthọlàmthếnàokhông?

-Cóchứ!Khigióđôngthổithìbộlôngđuôiđẹpcủachimrụngđi.Ngườitađinhặtnhữnglôngđórồigắnhoặckhâunóvàođuôimột chú vẹt nào đó đã bị vặt trụi lông. Cuối cùng, họ dùng sơnquétkínđườngkhâu,laubóngrồichởnhữngtácphẩmđộcđáocủa họ sang bán cho các viện bảo tàng châu Âu hay cho nhữngngườisưutầmcủalạ.

NedLandnói:

-Nếuchimcógiảthìlôngnócũngthật.Tôichẳngthấyvấnđềgìlớnlắm,vìngườitacómuachimvềđểquayđâu!

Nhưng nếu mong ước có một con chim thiên đường đã đượcthực hiện thì nguyện vọng của anh chàng Ned vẫn chưa đượcthỏamãn.Tuyvậy,lúcgầnhaigiờ,Nedgặpmay,bắnđượcchúlợnrừngtuyệtvời.Thếlàchúngtôicóthịtthúbốnchânthựcsựrồi. Ned rất kiêu hãnh về thành tích này. Con lợn trúng đạn bịgụcngay.Nedlàmlôngvàmổrồichặtsườnđểnướngănbữatối.Sauđócuộcđisăntiếptụcvàmộtlátsaulạighi“chiếncông”củaNedvàConseil.

Hai anh chàng sục sạo các bụi rậm làm một bầy kangaroonhảy vọt ra. Nhưng chúng có chạy nhanh đến đâu cũng bịnhữngviênđạncóđiệnbắntrúng.

-Thưagiáosư!–Nednóioangoangtrongcơnhăng.–Mónnàymà ninh nhừ thì ngon tuyệt! Tàu Nautilus sẽ có biết bao thựcphẩm dự trữ. Hai! Ba! Năm con đã bị hạ! Giáo sư thử nghĩ xem,chỉcóchúngtađượcchénsốthịtnày,còncáiquânnguđầntrêntàuthìđừnghòngđộngtớimộtmiếngnhỏ!

Tôinghĩbụng:tronglúcphấnkhởi,Nedcóthểsẽdiệtcảbầy

kangaroonếukhôngmảitánchuyện.

Hơnmộtchụcconkangaroobịhạthuộcloạinhỏ,thườngsốngởhốccâyvàlẩntrốnrấtnhanh.Tuynhỏnhưngthịtchúngrấtngon.

Chúngtôihếtsứchàilòngvềkếtquảcuộcđisăn.AnhchàngNedđềnghịhômsautrởlạihònđảotuyệtvờinàyvàđibắntấtcả những thú bốn chân ăn thịt được. Nhưng anh ta thườngkhôngtínhđếnnhữngtìnhhuốngbấtngờ.

Gầnsáugiờtốichúngtôivềtớigầnbờbiển.Chiếcxuồngvẫnởchỗcũ.Cáchbờhaihảilý,tàuNautilusvẫnnổilênnhưmộtdảiđángầmgiữanhữnglànsóngbiển.

NedLandtranhthủthờigianchuẩnbịbữaăn.Anhtaquảlàmộttaynấuăncótài.

TôithấyhìnhnhưmìnhcũnglâyphảibệnhcủaNed.Tôicũngphấnchấnlênvìmộtmiếngthịtnướng!Xinbạnđọcthathứchotôi,cũngnhưtôiđãthathứchoNedvềcáinhượcđiểmấy!

Bữaănrấtthịnhsoạn.Mónchimbồcâu,bộtxagu,tráimì,độsáuquảdứavànướcdừacànglàmchúngtôisướngmêngười.

-NếuhômnaychúngtakhôngtrởvềtàuNautilusthìsaonhỉ?–Conseilhỏi.

-Nếuchúngtakhôngbaogiờtrởvềtàunữathìsaonhỉ?–Nednóithêm.

Lúc đó một hòn đá bỗng rơi ngay gần chỗ chúng tôi ngồi, vàcâuhỏicủaNedchẳngcóaitrảlời.

C

Chương22TiếngsétcủathuyềntrưởngNemo

húng tôi quay đầu nhìn về phía rừng. Tôi sửng sốt, chẳngkịpđưathìalênmiệng.NedLandđangkếtthúccôngviệc.

- Đá không phải từ trên trời rơi xuống, – Conseil nói, – trừthiênthạch.

HònđáthứhaitròntrặnlàmchiếcthìatrongtayConseilrơixuống,càngthêmtrọnglượngchonhậnxétcủaanhta.

Chúngtôibậtdậyvàđưasúnglênvaiđểchuẩnbịđẩylùicuộctấncông.

-Cólẽđádokhỉném.–Nednói.

-Hìnhnhưvậy.–Conseiltrảlời,nhưngngaysauđóanhtahétlên:–Thổdân!

-Vềxuồngmau!–Tôihô.

Chúng tôi chạy như bay về phía bờ biển. Hành động củachúngtôithậtkịpthời.Phíabênphải,cáchchúngtôichừngmộttrămmét,ởcửakhurừngnhỏxuấthiệnchừnghaichụcthổdântrangbịcungtên.

Chúngtôicòncáchbờđộhaichụcmét.Toánthổdânđitừtừnhưng rõ ràng có thái độ thù địch. Vì vậy đá và tên tới tấp bayđến!

Mặcdùđangbịđedoạnghiêmtrọng,Nedvẫnkhôngquênchỗthựcphẩmvừakiếmđược.Anhtakẹpthịtlợnvàonách,còntay

thìxáchconkangaroo.

Hai phút sau, chúng tôi tới bờ. Cho thực phẩm và vũ khíxuống thuyền, đẩy thuyền ra khỏi bờ và cầm lấy mũi chèo chỉmấtmộtphútđồnghồ.Xuồngracáchbờchưatớibốntrămmétthìcóđếnhơnmộttrămthổdânlộixuốngnướcđếnngực,vừađuổi theo vừa kêu lên một cách man rợ và huơ tay đe doạ. TôikhôngrờimắtkhỏitàuNautilusvàhyvọngtiếnglahétcủathổdânsẽkhiếnthủythủtrêntàuchúý.Nhưngkhông,trênboongchiếctàungầmđồsộvẫnvắnglặngnhưtờ.

Độhaimươiphútsau,chúngtôibướclênboongtàu.Nắptàuđểngỏ.Chúngtôibuộcchắcxuồngrồiđivàotrongtàu.

Từ phòng khách vọng ra tiếng đại phong cầm. Tôi vào.ThuyềntrưởngNemođangcúixuốngcácphímđànvàthảhồntrongthếgiớiâmthanh.

-Thuyềntrưởng!–Tôigọi.

Nemokhôngnghethấygì.

-Thuyềntrưởng!–Tôichạmtayvàovaiôngta.

Nemogiậtmìnhquaylại:

-Giáosưđấyư!Đisăncóđượcnhiềukhông?

- Thưa thuyền trưởng, được rất nhiều. Nhưng chẳng maychúngtôilạidẫntheocảmộtbầyhaichân!

-Cáigìhaichân?

-Bọnmanrợ!

-Manrợà?–Nemonhắclạibằngmộtgiọnghàihước.–Giáosưngạcnhiênkhiđặtchânlênmộtnơinàođótrêntráiđất,ngàilạigặpnhữngngườimanrợà?Ngườimanrợthìởđâuchẳngcó?

Những người ngài gọi là man rợ kém những người khác ở chỗnào?

-Nhưngthưathuyềntrưởng…

-Riêngtôi,thưagiáosư,tôigặpbọnmanrợởkhắpnơi.

- Nhưng nếu thuyền trưởng không muốn thấy họ trên tàuNautilus này thì có cần áp dụng những biện pháp phòng ngừakhông?

-Giáosưchớlo,chẳngcógìphảiphòngngừahọcả.

-Nhưngchúngrấtđông.

-Thếngàiđếmđượcbaonhiêu?

-Ítnhấtlàmộttrăm.

- Thưa ngài Aronnax, – tay Nemo vẫn không rời khỏi phímđàn, – cứ cho tất cả dân ở Nouvelle-Guinée này tập trung ở bờ,tàuNautiluscũngchẳngsợgì.

NhữngngóntaycủaNemolướttrênphímđàn.Tôinhậnthấyôngtachỉbấmxuốngnhữngphímđen.Vìvậy,cácgiaiđiệucómàu sắc hoàn toàn Scotland. Nemo quên hẳn sự có mặt của tôimàthảhồnvàocõimộng.Tôichẳngmuốnquấyrầyôngtanữa.

Tôi lên boong. Đêm đã đến. Ở độ vĩ này mặt trời thường lặnđột ngột và không có hoàng hôn. Đảo Gueboroar đã nhòa đitrong sương mù phía xa. Nhưng những đống lửa còn cháy trênbờ chứng tỏ thổ dân chưa muốn giải tán. Tôi đứng một mìnhtrênboongmấytiếngliền,khithìnhớlạichuyệnchạmtránvớithổ dân nhưng không còn hoảng sợ nữa vì sự vững tin củathuyềntrưởngđãtruyềnsangtôi–khithìngắmcảnhhuyhoàngcủa đêm nhiệt đới. Tôi nhớ nước Pháp và dõi theo chòm saohoàng đạo mấy giờ nữa sẽ lấp lánh trên bầu trời Tổ quốc tôi.

Trăng mọc. Tôi nghĩ, vệ tinh trung thành và duyên dáng củahànhtinhchúngtahaibốntiếngđồnghồnữasẽquaylạivùngbiển này để dâng nước lên và nâng thuyền ra khỏi bãi san hônày.

Đến gần nửa đêm, khi đã thấy rõ rằng trên những làn nướcđenthẫmnàycũngyêntĩnhnhưtrongnhữngkhurừnggầnbờ,tôixuốngphòngriêngvàngủmộtgiấcngonlành.

Đêmtrôiquamộtcáchêmả.ChắcthổdânPapouashoảngsợtrước con quái vật đang nằm trên bãi san hô, nếu không, họ cóthểdễdànglọtvàotrongtàu.

Chín giờ sáng mùng 8 tháng giêng tôi lên boong. Sương mùtandần,vàmộtlúcsauđảohiệnra:thoạttiênlàdảibờbiển,sauđólànhữngngọnnúicao.

Thổ dân vẫn tụ tập trên bờ. Họ đông hơn hôm trước có tớinăm,sáutrămngười.Nhữngngườigandạhơnlợidụnglúctriềuxuống,tiếncáchchỗtàuđỗchừnggầnbốntrămmét.Tôithấyrõmặt họ. Đó là những người Papouas chính cống, thân hình lựclưỡng, trán rộng và thẳng đứng, mũi to nhưng không tẹt, răngtrắng. Thật là một bộ lạc đẹp đẽ! Bộ tóc quăn hung đỏ rất tráingược với nước da đen bóng. Dái tai xẻ đôi đeo những khuyênbằng xương xệ xuống. Nói chung họ không mặc quần áo. Tôithấymấyngườiđànbàmặcváyđanbằngcỏ,chekhôngkínđầugối. Một số đàn ông đeo những chuỗi hạt trắng và đỏ ở cổ. Hầuhếtđềutrangbịcungtênvàláchắn,saulưngđeolướiđựngđầyđátrònmàhọphóngđirấttrúngđích.Mộtthủlĩnhcủahọtiếnđến khá gần tàu và chăm chú quan sát. Muốn bắn hắn ta thậtchẳngkhógì.Nhưngtôichorằngtốthơnlànênđợihọtấncôngtrước.Khichạmtránvớithổdânthìnêntựvệhơnlàtấncông.

Trong thời gian nước triều xuống, thổ dân cứ luẩn quẩn ở

quanhtàunhưngkhôngtỏvẻthùđịchgì.

Họlặpđilặplạitừ“átxát”màtheocửchỉcủahọ,tôihiểurằnghọmuốnmờitôilênbờ,nhưngtôitừchối.

Đến 11 giờ trưa, khi triều bắt đầu dâng lên làm các mỏm đásanhôchìmxuốngthìđámthổdânquaylênbờ.Chắchọtừcácđảo lân cận, đúng hơn là từ đảo Papouasie đến. Tuy vậy, chẳngthấymộtchiếcthuyềnđộcmộcnào.

Đểgiếtthờigian,tôinảyraýkiếnnạovétdướiđáybiểnmộtchút,vìởđâyrấtnhiềusòốcvàtảo.Qualànnướctrongvắt,cóthể nhìn thấu biển sâu. Vả lại, hôm nay là ngày cuối cùng tàuNautilusởvùngbiểnnày,vìtheolờithuyềntrưởngNemo,ngàymaikhitriềulên,tàuNautilussẽquayrakhơi.

TôigọiConseilmangđếnchotôimộtcáigàu.

-Cònnhữngthổdânkiathìsao?–Conseilhỏi.–Thưagiáosư,hìnhnhưhọcũngkhôngđếnnỗidữtợnlắm.

-Nhưnghọănthịtngườianhbạnạ!

-Chắchọănthịtngười,nhưngcóthểvẫnlươngthiện.

-Thôiđược,Conseilạ,cứtạmchoýkiếnanhlàđúng.Giảsửhọchénthịttùbinhmộtcáchlươngthiện,nhưngtôivẫnkhôngmuốnbịthịtnênphảicảnhgiác.RõrànglàthuyềntrưởngNemokhôngchuẩnbịnhữngbiệnphápđềphòng.

Suốt hai tiếng đồng hồ, chúng tôi nạo vét đáy biển nhưngchẳngvớtđượccáigìđángkể…Tuyvậy,cuốicùngtôibỗngvớđượcmộtvậtlạcủathiênnhiên,mộtvậthếtsứchiếm.Đólàmộtvỏốckhôngxoắntừphảisangtráinhưthườngthấy,màxoắntừtráisangphải.

Tôi và Conseil đang mải ngắm cái vỏ ốc quý giá ấy và tôi đã

nghĩ tới việc mang nó về Viện bảo tàng Paris thì một hòn đábỗngrơitrúngconốclàmnóvỡnáttrongtayConseil.

Tôihétlên.Conseilvớlấykhẩusúngcủatôi,giơlênngắmvàongườithổdânđứngcáchchỗtôichừngmườimét.TôilaotớichỗConseil,nhưnganhtađãbópcò.Viênđạncóđiệnlàmvỡtancáivòngđeoởcổtayngườiđó.Tôikêu:

-Conseil!Conseil!

-Thưagiáosư,ngàikhôngthấynótấncôngtatrướchaysao?

-Nhưngmộtconốckhôngđángđểhạimộtngười.

-Chà,quânănhại!–Conseilrítlên.–Thànólàmgãyvaimìnhđicònhơn!

Conseil nói thành thực, nhưng tôi vẫn giữ vững ý kiến củamình. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi mà chúng tôi mải mêvớicáivỏốcthìtìnhhìnhđãbiếnđổi.Độhaichụcchiếcthuyềnđộc mộc vây quanh tàu Nautilus. Thuyền độc mộc của thổ dânvùng này là những thân cây đẽo, dài và hẹp, đi rất nhanh vàvững vàng. Trên thuyền là những người mình trần đóng khố.Tôikhôngkhỏilolắngkhithấyhọngàycànglướttớigầntàu.

Chắc dân Papouas đã quan hệ với người Âu nên khá quenthuộctàuthuyềncủahọ.Nhưngcòn“điếuxìgà”bằngthépdài,hơinhôlênmặtnước,khôngcộtbuồm,khôngốngkhóinàythìsao?Nóchẳnghứahẹnđiềugìtốtlànhcả!Vìvậymộtthờigianhọkhôngdámđếngầntàu.Nhưngthấytàuđứngyên,họmạnhbạo dần và chờ thời cơ để “làm quen” với chúng tôi. Súng củachúngtôibắnkhôngkêunênhọkhôngsợnhưnhữngloạisúngnổto…

Nhữngchiếcthuyềnđộcmộcđãtớisáttàuvàtênbắtđầurơinhưmưabênboong.

- Quả là chúng bắn như mưa rào! – Conseil nói. – Chẳng biếttêncótẩmthuốcđộckhông?

-PhảibáochothuyềntrưởngNemobiếtmớiđược.–Tôivừanóivừabướcvàotrongtàu.

Tôi đi thẳng vào phòng khách. Ở đó chẳng có ai. Tôi bèn gõcửaphòngthuyềntrưởng.

-Mờivào!–Cótiếngtrảlờiphíasaucửa.

Tôi bước vào. Thuyền trưởng đang bận tính toán, trên giấytoànnhữngdấuXvànhữngcôngthứcđạisốphứctạp.

-Tôiđãlàmphiềnthuyềntrưởng?–Tôihỏimộtcáchlịchsự.

- Thưa ngài, đúng vậy. Nhưng chắc ngài có lý do gì đó quantrọnglắm.

- Hết sức quan trọng! Thuyền của thổ dân đã bao vây tàu vàmấyphútnữachắcchúngtasẽphảichốnglạicuộctấncôngcủahọ.

-À!–Thuyềntrưởngbìnhtĩnhnói.–Họđếnbằngthuyềnđộcmộcà?

-Vâng.

-Được!Cầnđóngnắptàulại.

-Tấtnhiên!Tôiđếnđểbáongàibiết.

-Khôngcógìđơngiảnhơn.–Nemonói.

RồiNemobấmchuôngđiệnralệnhchothủythủ.

-Thưagiáosư,thếlàxong.Xuồngđãđượcđặtvàochỗcũ,nắptàuđãđóng.Tôichắcngàikhôngsợcácvịđóchọcthủngvỏtàumà ngay đạn đại bác trên chiếc tàu chiến của ngài cũng khônglàmgìnổi.

- Thưa thuyền trưởng, vấn đề không phải ở chỗ đó! Có mộtmốinguykhác.

-Mốinguygì,thưangài?

-Ngàymai,cũngvàogiờnày,ta lạiphảimởnắptàuđểbơmkhôngkhívàocácbểchứa.

-Đúngvậy!Tàuchúngtathởtheokiểucávoi.

- Lúc đó bọn Papouas sẽ chiếm boong tàu! Ta làm thế nào đểtrừđượcchúng?

-Giáosưtinrằnghọsẽtrèolêntàu?–Tôitinvậy.

-Được,cứđểhọtrèolên.Tôithấykhôngcólýdogìcảntrởhọ.

-DânPapouasthậtđángthương!Tôikhôngmuốnviệcmìnhđến thăm đảo Gueboroar lại làm một người nào của họ bị thiệtmạng!

Nóichuyệnxong,tôimuốncáotừ,nhưngNemogiữtôilạivàmời tôi ngồi xuống bên cạnh. Ông ta hỏi han tôi về nhữngchuyếnđisăntrênđảovàhìnhnhưkhôngthểhiểunổisựthèmănthịtcủaNed.Sauđócâuchuyệnchuyểnsangđềtàikhác.TuyNemokhôngcởimởhơntrước,nhưngtôithấyôngtacóvẻđángyêuhơn.

ChúngtôiđềcậptớitìnhhìnhtàuNautilusbịmắccạnởvùngbiển,nơitàucủaDumontd’Urvillesuýtbịđắm.Nemonói:

- Ông d’Urville là một trong những người đi biển vĩ đại củanướcôngvàlàmộttrongnhữngnhàhànghảithôngtháinhất.Ôngtathậtbấthạnh!ÔngtađãchếngựđượcbănggiáNamCực,nhữngbãisanhôngầmcủachâuĐạiDương,nhưnglạichếtmộtcách vô nghĩa trong một tai nạn xe lửa! Nếu như con ngườicươngnghịấycóthờigiansuynghĩtrongnhữngphútcuốicùng

của đời mình thì giáo sư thử hình dung xem ông ta sẽ đau đớnđếnmứcnào?

Nóinhữnglờiđó,Nemokhônggiấuđượcxúcđộng,vàsựxúcđộngđókhiếnôngtađángtônkính.

-Nhữngviệcôngd’Urvillelàmtrênmặtbiển,–Nemonóitiếp,–tôiđãlàmlạidướibiểnsâu,nhưngchínhxáchơnvàtốnítcôngsức hơn. Tàu Astrolabe và Zélée trước kia luôn luôn phải chốngchọi với bão biển, không thể sánh được với tàu Nautilus – mộttoànhàngầmdướinước,mộtphòngnghiêncứuthậtyêntĩnh!

-Nhưngthưathuyềntrưởng,–tôinói,–giữatàucủad’UrvillevàtàuNautiluscómộtvàichỗgiốngnhau.

-Thưagiáosư,giốngnhauởchỗnào?

-Cảbatàuđềubịmắccạnởchỗnày!

-Thưangài,tàuNautiluskhôngbịmắccạnđâu.–Nemolạnhlùngtrảlời.–Cấutạocủanóchophéptacóthểnghỉngơithoảimáigiữabiển.Vàđểthoátkhỏichỗcạnnày,tôikhôngphảiquámệtnhọcnhưôngd’Urvilleđâu.TàuAstrolabevàZéléesuýtnữathìchếtởeobiểnnày,còntàuNautiluscủatôithìchẳnggặpmộtnguyhiểmgì.Ngàymaivàogiờđãđịnh,nướctriềudângsẽnhẹnhàngnângtàulênvàtàusẽchạyrakhơi.

-Thưathuyềntrưởng,tôikhôngnghingờ.

-Đêmmai,–Nemokếtluận,–đêmmaivàohaigiờbốnmươiphút,tàuNautilussẽnổilênvàrakhỏieobiểnnàymộtcáchvôsự.

Nemonóinhữnglờiđómộtcáchrấtgaygắtrồiđứngdậy,gậtđầutỏýkếtthúccâuchuyện.Tôitrởvềphòngriêngcủamình.

Conseilđangởđó.Anhtamuốnbiếtkếtquảcuộcgặpgỡvới

Nemothếnào.

- Bạn ơi, – tôi nói, – Nemo đã cười tôi khi tôi vừa đề cập tớichuyệnthổdânPapouasđedoạtàuNautilus.Thôiđược,chúngtacứtrôngcậyởthuyềntrưởngvàchúcnhaungủngon.

Tôi nằm xuống nhưng ngủ không yên giấc. Vọng đến tai tôinhữngtiếngkêuđiêndạicủathổdânđãùalênboongtàu.Thủythủvẫnimlìmnhưcũ.Họchẳnghềlolắnggìvềsựcómặtcủađámthổdântrêntàu.

Tôithứcdậylúcsáugiờsáng.Nắptàucònđóngkín.Đúnglàdưỡngkhíkhôngđượcdựtrữthêmtừhômqua.Tuyvậy,nhữngbình dưỡng khí dự trữ được sử dụng kịp thời đã cung cấp mấymétkhối,làmkhôngkhídễthởhơn.

Tôi làm việc trong phòng đến giữa trưa mà chẳng thấy bóngNemođâu.Cũngchẳngthấymộtsựchuẩnbịnàochotàuchạy.

Đợithêmmộtlát,tôiraphòngkhách.Đồnghồchỉhaigiờrưỡi.Mười phút nữa, nước triều sẽ lên tới mức cao nhất, và nếuthuyềntrưởngNemotínhtoánkhônglầmthìtàusẽthoátkhỏichỗcạn.Nếukhông,nósẽphảinằmhàngthángtrênbãisanhônày.

Kìa,thântàuđãbắtđầurungchuyển,báohiệutrướcmộtsựgiảiphóng!

Hai giờ ba mươi phút, thuyền trưởng bước vào phòng kháchvànói:

-Chúngtabắtđầuđi.

-Vâng!–Tôitrảlời.

-Tôiđãralệnhmởnắptàu.

-ThếcònbọnPapouas?

-BọnPapouasà?–Nemohơinhúnvai.

-Nhỡchúnglọtđượcvàotrongtàuthìsao?

-Lọtvàobằngcáchnào?

-Quanắptàu.

-ThưangàiAronnax,–Nemođiềmtĩnhtrảlời,–khôngphảibaogiờcũngvàođượcquanắptàuNautilusngaykhinómở.

TôinhìnNemo.

-Giáosưkhônghiểuà?–Ôngtahỏi.

-Hoàntoànkhông.

-Mờigiáosưtheotôi,rồingàisẽhiểuhết.

Chúngtôitớicầuthanggiữa.NedLandvàConseilđãcómặtởđóvàđangtòmòxemmấythủythủmởnắptàu.Nhữngtiếnglahéttừboongtàuvọngxuống.

Nắptàuđượclậtraphíangoài…Khoảnghaichụcbộmặtđángsợ nhòm xuống. Nhưng người thổ dân thứ nhất chưa kịp nắmtay vào tay vịn cầu thang thì đã bị một sức mạnh vô hình hấtngửaraphíasau.Ngườiđórúlênmộtcáchmanrợvàcắmđầuchạy. Khoảng một chục người khác định lao xuống cầu thangnhưngcũngchịuchungsốphậnđó.

Conseil khoái trá. Ned Land bị bản năng kích thích cũng laotới cầu thang. Nhưng vừa chạm vào tay vịn, anh ta cũng bị hấtngửaraphíasau.

-Đồquỷ!–Nedgầmlên.–Tôinhưbịsétđánh.

Đếnđâythìtôiđãhiểuhết.Nhữngtayvịnởcầuthangchínhlà những dây cáp có điện mạnh. Ai đụng vào đó cũng bị giật.ĐiệngiậtcóthểchếtngườinếuNemochochạyvàođótấtcảcác

ắcquytrêntàu!Tómlại,giữanhữngkẻđangtấncôngvàchúngtôitựanhưcómộtbứcmànđiệnmàchẳngailọtquađượcmộtcáchantoàn.

NhữngngườiPapouashoảngsợxônhauchạy.CònchúngtôithìphảiníncườimàanủivàxoabópchoNedLandlúcđóđangchửibớiầmĩ.

MộtđợtsónglớnbỗngnângtàuNautiluslênkhỏibãisanhô!

Lúcđólàhaigiờbốnmươiphút,đúngthờigianNemođãnói.Chânvịtbắtđầuquayvớitốcđộngàycàngtăng.ChiếctàungầmnổilênmặtđạidươngvàrakhỏieobiểnTorrèsnguyhiểmmộtcáchbìnhyênvôsự.

H

Chương23Cơnngủkhôngthểgiảithíchđược

ôm sau, mùng 10 tháng giêng, tàu Nautilus ra khơi. Nóchạy với tốc độ ba mươi nhăm hải lý một giờ. Chân vịt

quay nhanh đến nỗi tôi không thể tính được bao nhiêu vòngtrongmộtphút.

Nhưng khi tôi nhớ tới sức điện, cái sức mạnh thần kỳ chẳngnhững đẩy tàu chạy, sưởi ấm và chiếu sáng tàu mà còn bảo vệtàu chống lại sự tấn công từ bên ngoài, biến tàu thành một vậtbấtkhảxâmphạm,vànhữngýnghĩcủatôibấtgiáclạihướngvềngườiđãtạorasứcmạnhthầnkỳđó!

Chúngtôiđithẳngvềhướngtâyvàngày11thánggiêngvòngquamũiWessel.Đảonàyrộngmộtngànsáutrămhailămdặmvuông,donhữngtùtrưởngrajahcaitrị.Nhữngtùtrưởngnàytựnhận là con trai của cá sấu, nói khác đi là xem mình thuộc loàithượngđẳng.Tổtiêncủahọ–cásấu–rấtnhiềuởcácconsôngvùng này và được tôn sùng đặc biệt. Chúng được bảo vệ, chiềuchuộng, cho ăn và được hiến dâng cả những cô gái đẹp. Rủi rochonhữngthổdânnàodámđộngtớiconvậtlinhthiêngnày!

Nhưng tàu Nautilus không chạm trán với chúng. Tàu chạyngang qua đảo Timor lúc giữa trưa, khi viên thuyền phó lênquansátnhưthườnglệ…

Đếnđây,tàuNautilushướngvềphíatâynamvàtiếnvàoẤnĐộDương.ThuyềntrưởngNemođịnhđưachúngtôiđếnphươngtrờinàođây?ÔngtacóquaylạibờbiểnchâuÁkhông?Hayông

tađếnbờbiểnchâuÂu?Chắckhông!Kẻđangtrốntránhnhữnglụcđịađôngngườiđivềphíađólàmgì?HayNemosẽvòngquamũiHảoVọngvàmũiHorn?LiệuôngtacódámchotàuđiNamCựckhông?HayôngtalạiquayvềTháiBìnhDươngmênhmông,nơi tàu Nautilus có thể tha hồ vùng vẫy? Tương lai sẽ giải đápnhữngcâuhỏinày!

Ngày14thánggiêng,tàuđãratớigiữabiểnkhơi.Nóchuyểnsang tốc độ trung bình và theo lệnh thuyền trưởng, lúc thì lặnxuốngsâu,lúcthìnổilênmặtnước.

Trongkhitàuchạy,Nemotiếnhànhnhữngcuộcđonhiệtđộđại dương ở những độ sâu khác nhau. Tôi theo dõi việc nghiêncứuđómộtcáchhếtsứcthúvị.Nemorấtsaysưavớinhữngthínghiệm của mình. Tôi thường tự hỏi: Ông ta nghiên cứu khoahọcđểlàmgì?Đểphụcvụloàingườiư?Chắckhôngphải,vìsớmmuộnnhữngcôngtrìnhnghiêncứucủaôngtacũngsẽchếttheoôngtaởmộtvùngbiểnnàođókhôngđượcghitrênbảnđồ!…

Tuyvậy,thuyềntrưởngNemovẫngiớithiệuvớitôinhữngsốliệu thu được về kết quả nghiên cứu độ đậm đặc của nước ởnhữngvùngbiểnchủyếunhấttrêntráiđất.

Quacâuchuyện,tôiđượcbiếtNemokhônglảngtránhnhữngvùngbiểnnhộnnhịpcủachâuÂu.Từđó,tôikếtluậnrằngsẽcólúc–chẳngbiếtsớmhaymuộn–chúngtôisẽtớigầnbờnhữnglục địa văn minh hơn. Tôi nghĩ Ned Land chắc sẽ mừng lắmtrước khả năng này. Tôi và thuyền trưởng Nemo có khi bỏ ramấyngàyliềnđểnghiêncứukhoahọc:xácđịnhcácđộsâukhácnhau của nước biển, xác định độ sâu của ánh sáng xuyên quanướcbiển.Trongmọitrườnghợp,Nemođềutỏracóđầuócsángtạo lạ thường. Sau đó, ông ta lại biến mất và tôi lại trở về tìnhtrạngcôđơntrênchiếctàungầmcủaôngta.

Ngày16thánggiêng,tàuNautilusdườngnhưchìmtronggiấcngủsaydướimặtbiểnmấymét.Cácmáyđiệnngừngchạy,chânvịt ngừng quay, để mặc con tàu trôi theo dòng nước. Tôi đinhninh rằng các thủy thủ đang bận chữa máy vì vừa qua tàu đãchạyquánhanh.

Cũng hôm đó, tôi và các bạn tôi được chứng kiến một hiệntượng kỳ lạ. Cánh cửa sắt ở phòng khách mở ra. Chiếc đèn phakhông bật sáng. Bầu trời bị mây giông bao phủ đang chiếu ánhsángyếuớtxuốnglớpnướctrêncủađạidương.Tôiđangngắmnhìnvùngnướcxungquanhvànhữngconcálớnbơingangquatàu thì bỗng rơi vào một dải ánh sáng chói loà. Thoạt tiên tôitưởngrằngđènphavừabậtlên,nhưngkhinhìnkỹhơn,tôihiểulàmìnhđãlầm.

Tàu Nautilus bị dòng nước cuốn vào vùng nước sáng. Ánhsángđódohằnghàsasốnhữngcơthểlitidướibiểnphátravàcàngđượctănglênkhigặpvỏtàubằngkimloạiphảnchiếu.

Suốtmấygiờliền,tàuchạytrongvùngnướcđó.Chúngtôivôcùngngạcnhiênkhithấynhữngconcálớnvùngvẫytrongđó!Trong ánh sáng sinh động ấy tung tăng những chú cá heo,nhữnganh“hề”khôngbiếtmệtmỏicủabiểncả,vàloàicákiếm–báobão–dàitớibamét,nhiềukhichạmkiếmvàoôcửakínhcủatàu.Sauđóxuấthiệnhàngtrămloàicánhỏ.

Có lẽ phía trên đại dương đang có giông, nhưng ở dưới sâumấy mét này thì không cảm thấy gì. Tàu vẫn bập bềnh giữanhữnglànsóngbiển.Nhữngcảnhkỳdiệunốitiếpnhauhiệnratrướcnhữngconmắtkinhngạccủachúngtôi.Cuộcsốngtrongchiếctàungầmđốivớichúngtôihìnhnhưcóvẻtựnhiênvàdễchịuhơntrướcnhiều.Chúngtôibắtđầuquênrằngcómộtcuộcsốngkháctrêntráiđấtnày.Nhưngmộtchuyệnbấtngờđãxảyra

kéochúngtôitrởlạithựctế.

Ngày 18 tháng giêng, tàu Nautilus chạy ngang qua 105 độkinhvà15độvĩ.Mâyđenkéođến,biểnđộng.Phongvũbiểumấyngàyquaxuốngdần,báotrướcmộtcơnbão.

Tôi lên boong đúng lúc viên thuyền phó đang quan sát chântrời.Tôichờôngtanóilêncâunóithườnglệ.Nhưnglầnnàyôngta lại nói một câu khác mà tôi cũng chẳng hiểu gì. ThuyềntrưởngNemolậptứcxuấthiệntrênboong.Ôngtađưakínhlênquansátchântrời.

Mấyphútliềnôngtachămchútheodõimộtchấmđenởphíaxa. Sau đó, ông ta quay lại trao đổi mấy câu với thuyền phó.Thuyềnphótỏvẻrấtxúcđộngtuyđãcốgiữbìnhtĩnh.Nemotựchủhơn.Chắcôngtavừaphátbiểumộtýkiếngìmàviênthuyềnphókhôngtánthành.Tôiđoánnhưvậylàcăncứvàogiọngnóivàcửchỉcủahaingười.

Tôicăngmắtnhìnvềphíaxamùsươngnhưngchẳngthấygì.Chântrờivẫnhoangvắng.

ThuyềntrưởngNemođiđilạilạitrênboongvàkhôngnhìnvềphíatôi.BướcchânNemovẫnchắcnịchnhưngcóvẻkhôngđềuđặnnhưlúcthường.Đôikhiôngtadừnglạivàkhoanhtaytrướcngực nhìn ra biển. Ông ta tìm gì trong đại dương mênh môngnày?TàuNautiluscòncáchbờhàngtrămhảilý.

Đến lượt viên thuyền phó đưa ống kính lên quan sát. Ông tabồnchồn,nônnóngramặt,kháchẳnvớithuyềntrưởng.

CâuchuyệnkhóhiểunàycũngsắpđượcsángtỏvìtheolệnhNemo,máymóctrêntàubắtđầuhoạtđộngkhẩntrương.

Viênthuyềnphólại lưuýNemovềmộtchấmđenphíachântrời.Nemodừnglạirồiđưaốngkínhvềphíađó.Ôngtaquansát

rấtlâu.Còntôivìbịkíchthíchghêgớmbởichuyệnđónênxuốngphòngkháchlấymộtốngkínhrấttốtmàtôivẫndùngrồimanglênboong.Nhưngtôichưakịpđưaốngkínhlênmắtthìnóđãbịgiậtrakhỏitaytôi.Tôiquaylại.TrướcmặttôilàthuyềntrưởngNemo. Tôi không nhận ra ông ta nữa. Mặt ông ta biến dạng đi:hai mắt đỏ ngầu, lông mày nhíu lại, hai bàn tay nắm chặt, đầurụtlại–tấtcảđềutoátlênsựcămgiậncaođộ.Nemokhôngnhúcnhích!Ốngkínhnằmlăndướisàn.

VìsaoNemonổigiận?HayôngtachorằngtôiđãkhámphárađiềubímậtmàvớitưcáchlàtùnhâncủatàuNautilustôikhôngđượcđụngchạmtới?

Không! Nemo không nổi giận vì tôi! Thậm chí ông ta chẳngnhìntôinữa.Ôngtađămđămnhìnchântrời.

CuốicùngNemođãtựchủđược.Mặtôngtatrởlạilạnhlùngnhưlúcthường.Ôngtatraođổivàilờivớiviênthuyềnphó.Rồiôngtanóivớitôinhưralệnh:

- Ngài Aronnax, ngài cần tuân theo điều kiện đã ràng buộcngàivớitôi.

-Thưathuyềntrưởng,điềukiệngìvậy?

-Ngàivàhaingườicùngđiphảiởtrongphòngkínchotớikhitôithấycóthểphóngthíchđượccácngài.

Tôitrảlời,mắtnhìnđămđămvàoNemo:

-Ởđâyngàilàchủ.Nhưngxinphépngàichohỏimộtcâu.

-Khônghỏigìhết,thưangài!

Tranhcãilúcnàylàvôích.Tôiđànhphụctùng.Tôivàophòngcủa Ned Land và Conseil báo cho họ biết ý định của thuyềntrưởng. Các bạn thử hình dung xem mệnh lệnh đó đã gây ấn

tượngthếnàođốivớiNed!Nhưngcònđâuthìgiờđểlýsựnữa!Bốn thủy thủ đã chờ chúng tôi ở cửa. Chúng tôi được đưa sangđúngcáiphòngmàhọđãgiamgiữchúngtôingàyđầutiêntrêntàuNautilus.

NedLandđịnhphảnđối,nhưngcánhcửađãsậplại.

- Thưa giáo sư, ngài có hiểu vì sao lại xảy ra chuyện nàykhông?–Conseilhỏi.

Tôikểlạitấtcảnhữngđiềuđãthấy.NedvàConseilcũngngạcnhiênnhưtôivàcũngchẳngđoánrachuyệngì.Vẻmặtgiậndữcủathuyềntrưởngvẫnámảnhđầuóctôi.

Tôi suy nghĩ mung lung và đề ra những giả thuyết vớ vẩn.TiếngreocủaNedkéotôirakhỏisựsuynghĩ:

-Kìa,trênbàncóthứcănsáng!

Mệnh lệnh này chắc đã được thi hành lúc thuyền trưởng ralệnhchotàuphóngnhanh.

Conseilbảotôi:

-Xingiáosưchophéptôikhuyênmộtđiều.

-Anhbạncứnói.

- Giáo sư nên ăn sáng cho chắc dạ. Vì chưa biết sẽ xảy rachuyệngì.

-Anhnóiđúng.

-Chaoôi,ngườitalạichoănmóncá!–NedLandphànnàn.

-AnhbạnNedơi,nếukhôngđượcănsángthìsaohảanh?

ÝkiếncủaConseillàmNedhếtkêuca.Chúngtôingồivàobànvà ăn một cách lặng lẽ. Tôi ăn ít. Conseil thì tự ép mình ăn đềphòngbấttrắc.CònNedthìchẳngbỏphímộtchútnào!Ănxong,

chúngtôitựavàocácgócphòngmàthiuthiungủ.

Bóngđènbáncầutắtđikhiếnchúngtôichìmtrongbóngtối.Nedthiếpđingay.TôingạcnhiênvìConseilcũngvậy!Cáigìđãgâychoanhtacơnngủbấtngờấy?Cảtôinữacũngbắtđầubuồnngủdípmắt.Tôichốnglại.Nhưnghaimícứtrĩuxuốngvàkhéplại.Tôibắtđầuthấyảoảnh.Đúnglàthứcănvừarồicótrộnlẫnthuốcngủ!ChẳnglẽNemođãnhốtchúngtôivàophòngkínlạicònbắtchúngtôidùngthuốcngủnữasao?

Tôithuhếtsứclựccònlạiđểchốngchọivớicơnngủ.Nhưngkhôngnổinữarồi!Ngàycàngkhóthởhơn.Chântaytôibịlạnhcứngranhưbịliệt.Mimắtnặngnhưchìkhépchặtlạikhôngsaomởrađược.Tôithấyácmộng.Nhưngmộngmịbỗngchấmdứt.

Tôingấtđi.

Đ

Chương24Vươngquốcsanhô

ếnsángtôitỉnhdậy,đầuóctỉnhtáo.Tôirấtngạcnhiênkhithấy mình nằm trên giường trong phòng riêng. Chắc Ned

và Conseil cũng được khiêng về phòng riêng của họ. Họ cũngkhông thể biết chuyện gì xảy ra đêm qua hơn tôi. Chỉ còn hyvọng một sự tình cờ nào đó trong tương lai sẽ làm sáng tỏ câuchuyệnbíẩnnày.

Tôimuốnthởhítkhôngkhítronglành.Nhưngkhôngbiếtcórangoàiđượckhông,cửaphòngcóbịkhóakhông?Tôiđẩycửa.Cửakhôngbịkhoá.Tôitheohànhlanghẹpđivềphíathang.Nắptàuhômtrướcđóngkín,nayđãmở.Tôilênboong.

Ned Land và Conseil đã đợi tôi ở đó. Tôi hỏi họ đêm qua thếnào, nhưng họ chẳng nhớ gì. Hôm qua họ bị thiếp đi đến sángnaymớitỉnhdậy,vàrấtngạcnhiênthấymìnhnằmtrongphòngriêng!

Tàu Nautilus vẫn im lìm và bí ẩn như trước. Nó đang chạygiữabiểnkhơivớitốcđộvừaphải.Trêntàuchẳngthấymộtsựthayđổinào.

NedLanduổngcôngquansátchântrời.Đạidươngvắnglặng.Ned chẳng thấy một cánh buồm nào, một dải đất nào. Gió tâythổimạnh.Contàubậpbềnhtrênsóng.

Saukhidựtrữkhôngkhí,tàulại lặnxuốngsâuđộmườilămmét. Khi cần tàu có thể dễ dàng nổi lên mặt nước. Hôm đó, 19thánggiêng,khácvớilệthường,tàunhiềulầnnổilênlặnxuống.

Vàcứmỗilầnnổilên,viênthuyềnphólạilênboongvànóicâunóiquenthuộc.

Thuyền trưởng Nemo không xuất hiện. Trong số thủy thủ,hômđótôichỉthấyngườiphụcvụvẫnlặnglẽchochúngtôiănuốngmộtcáchchuđáo.

Khoảng hai giờ chiều, tôi đang ngồi chỉnh lý lại những ghichép của mình thì thuyền trưởng Nemo vào. Tôi chào ông ta.Nemo gật đầu chào lại. Tôi tiếp tục công việc và thầm hy vọngrằngNemosẽnóitớinhữngviệcxảyrađêmqua.Nhưngôngtachẳngnóigì.TôinhìnNemo.Ôngtacóvẻmệtmỏi,haimắtđỏngầu chứng tỏ đã thức trắng đêm. Một nỗi buồn sâu sắc và sựđaukhổthựcsựđãindấutrênkhuônmặtcươngnghịcủaNemo.Ôngtađiđilạilạitrongphòng,ngồixuốngđivăngrồilạiđứngdậy cầm lấy một cuốn sách nào đó rồi lại ném xuống, đến xemcác máy móc nhưng không ghi chép gì như mọi khi. Hình nhưNemođangxúcđộnglắm.

CuốicùngNemohỏitôi:

-NgàiAronnax,ngàilàbácsĩphảikhông?

TôibịhỏibấtngờnênlúngtúngvàimlặngnhìnNemo.

- Ngài là bác sĩ phải không? – Nemo nhắc lại. – Nhiều ngườiđồngsựvớingàinhưGratiolet,Moquin-Tandon,vânvânđềucóhọcy.

- Vâng, tôi đã từng làm bác sĩ. Trước khi làm việc ở Viện bảotàng,tôiđãnhiềunămlàmbácsĩđiềutrịởbệnhviện.

-Thếthìtốtlắm!

Câu trả lời của tôi làm Nemo rất hài lòng. Nhưng tôi khôngbiếtôngtađịnhnóigìthêmnênchờhỏitiếp,địnhbụngsẽtuỳ

theotìnhhìnhcụthểmàtrảlời.

Nemonói:

- Ngài Aronnax, một thủy thủ của tôi đang cần được chữachạy.Ngàicóthểkhámchoanhtađượckhông?

-Trêntàucóngườiốmạ?

-Vâng.

-Tôisẵnsàngphụcvụngài.

Thú thật là tim tôi đập thình thịch. Tự nhiên tôi liên hệ việcngườithủythủbịốmvớisựviệcđêmqua.

Nemo dẫn tôi về phía lái rồi mở cửa một căn phòng cạnhphòngthủythủ.MộtngườiđànôngtrạcbốnmươituổicókhuônmặtcươngnghịcủangườiAnh,nằmtrêngiường.

Tôitớigầngiường.Đólàmộtngườibịthươngchứkhôngphảilàngườiốm.Đầuanhtaquấnbăngbêbếtmáu,đặttrêngối.Anhtanhìntôitrừngtrừng.Khitôitháobăngra,anhtakhônghềnóimộtlời.

Vếtthươngthậtkhủngkhiếp.Sọbịmộtvậtnhọnđâmthủngmộtlỗsâuhoắm,phòicảócra.Nạnnhânthởrấtkhókhăn.Đôilúcmặtbịméohẳnđi.

Tôibắtmạch.Timđậpkhôngđều,mạchthỉnhthoảngbịmất.Chântaybắtđầulạnhdần.Nạnnhânđanghấphối,khôngcógìcứu vãn nổi! Tôi lấy bông băng mới băng lại vết thương rồi sửalạigốichongayngắn.TôiquaylạihỏiNemo:

-Vếtthươngnàydovậtgìgâyra?

-Vậtgìgâyramàchẳngvậy,thưangài!–Nemotránhkhôngtrảlờithẳng.–Vìrungchuyểnquámạnhnêntayđòncủamáybị

gãyvàvăngvàođầungườinày.Ngàithấynạnnhânthếnào?

Tôilưỡnglự.

-NgàicóthểnóiđượcvìngườinàykhôngbiếttiếngPháp.

Tôinhìnnạnnhânmộtlầnnữarồinói:

-Độhaitiếngnữangườinàysẽchết.

-Khônggìcóthểcứusốnganhtanữaư?

-Không!

BàntayNemonắmchặtlại,nướcmắttràora.TôikhôngtưởngtượngđượcrằngNemocóthểkhóc.

Tôi đứng bên cạnh nạn nhân mấy phút. Ánh điện lạnh lùngcàngtăngthêmsắcmặtnhợtnhạtvàsớmnhănnheocủaanhta.Chắcanhtađãchịugiankhổ,thiếuthốnnhiều.Tôichờxemđiềubí mật của cuộc đời anh ta có được mở ra qua những lời trăngtrốicuốicùngkhông.

-NgàiAronnax,ngàicóthểvề.–Nemonói.

TôiđểNemoởlạimộtmìnhbêngiườngcủangườihấphối.Tôitrở về phòng mà lòng hết sức xúc động trước cảnh tượng vừaqua.Linhcảmubuồnlàmtôibồnchồnsuốtngày.Đêmtôicũngkhôngyêngiấc.Tôinghethấymãitiếngthởdàinãoruột,tiếngcầukinh.

Rạng sáng hôm sau tôi lên boong. Thuyền trưởng đã ở đó.Thấytôi,ôngtabướctới:

-Thưagiáosư,hômnayngàicómuốnthamgiamộtchuyếnđichơingầmdướibiểnkhông?

-ĐicùngvớiNedvàConseilạ?

-Nếuhọmuốn.

-Thưathuyềntrưởng,chúngtôisẵnsàng.

-Nếuvậy,mờingàimặcđồlặnvào.

Nemochẳnghềnóimộtlờivềnạnnhânđanghấphốihoặcđãchết!TôitìmNedvàConseilbáochohọbiếtlờimờicủathuyềntrưởng. Conseil rất mừng và Ned lần này cũng vui vẻ nhận lờicùngđi.

Chúng tôi mặc đồ lặn, đeo bình dưỡng khí và đèn điện, vàđúngtámgiờrưỡisángthìlênđường.

Cánh cửa được mở rộng. Chúng tôi, đứng đầu là thuyềntrưởngNemocómườihaithủythủhộtống,bướcxuốngđáybiểnrảiđáởđộsâumườimét.

ĐáybiểnẤnĐộDươngkhácxađáybiểnTháiBìnhDươngmàtôiđãđượcthấytrongchuyếndạochơidướiđáybiểnlầnđầu.Ởđâykhôngcócátvànhữngbãibằng,cũngchẳngcótảo.Tôinhậnrangaymộtthếgiớithầnkỳ.Đólà“vươngquốc”sanhô!

Cảnh vật đẹp mắt không bút nào tả xiết! Vì sao chúng tôikhôngthểtraođổiđượccảmtưởngvớinhaunhỉ?Vìsaochúngtôilạibịgòbótrongcáivỏbằngsắtvàbằngkínhkínmítnhưthếnày?Vìsaotiếngnóikhôngthoátrangoàiđược?Vìsaochúngtôikhôngthểsốngtrongkhoảngnướcmênhmôngnàynhưcá,hayhơn nữa như loài lưỡng thê sống thoải mái cả trên cạn cả dướinước?

ThuyềntrưởngNemodừnglại.Chúngtôicũngdừnglại.Nhìnvềphíasauchúngtôithấycácthủythủđứngthànhhìnhvòngcung sau thuyền trưởng. Tôi nhận ra một vật dài dài mà bốnngườiđangváctrênvai.

Chúng tôi đứng giữa một bãi rộng có rừng cây bao quanh.Dướiánhđènđiện,trênnềnđấtinnhữngbóngkhổnglồ.Xung

quanhtốiđennhưmực.

Ned Land và Conseil đứng cạnh tôi. Chúng tôi chờ xem sao.Tôibỗngthoángcóýnghĩlàsẽđượcchứngkiếnmộtcảnhtượngđặcbiệt.Đưamắtnhìnquanh,tôithấyđâyđócónhữnggònhỏphủmộtlớpđávôivàđượcbàntayconngườisắpđặttheomộttrậttựrõràng.

Giữabãitrống,trênmộtchỗcao,cómộtchữthậpbằngsanhôđỏ. Theo hiệu của thuyền trưởng, một thủy thủ tiến lên phíatrước,rútchiếccuốcchimcàiởthắtlưngravàbắtđầuđàomộtcáihốcáchchữthậpkhoảngmộtmét.

Tôi hiểu cả rồi! Đây là nghĩa trang, cái hố đang đào đó làhuyệt,cònvậtdàidàikialàxácngườivừachếtđêmqua!ThuyềntrưởngNemovàcácthủythủđangchônbạnmìnhởnghĩatrangdướiđáyđạidươngnày!

Tôichưatừngbịxúcđộngnhưvậybaogiờ.Tôichưathấytìnhcảm mình bị bối rối như vậy bao giờ! Tôi không muốn tin vàomắtmìnhnữa!

Huyệt đào khá chậm. Bầy cá hoảng sợ chạy ra bốn phía. Tôithấy tiếng sắt chạm xuống nền đá vôi và lửa toé ra ở đầu cuốcchim.Cáihuyệtngàycàngdàivàrộnghơn,chẳngbaolâuđãđủđểđặtngườixuống.

Cáixácliệmvảitrắngđượckhiêngtớivàhạxuốnghuyệtđầynước. Thuyền trưởng Nemo và các thủy thủ, tay khoanh trướcngực,quỳxuống.Cònbachúngtôithìchỉđứngcúiđầu.

Huyệtđượclấpđầyđấtđávàđắplênkhôngcaolắm.Đắpxongmộ, Nemo và những người cùng đi quỳ một chân xuống và giơtaylênđểvĩnhbiệtlầncuốicùng…

Sauđóđámtangquaytrởvề…Phíaxathấpthoángánhđèn.

ChúngtôihướngtheongọnlửasoiđườngđóvàmộtgiờsauthìbướclêntàuNautilus.

Thay quần áo xong, tôi lên boong và ngồi xuống cạnh chiếcđènpha.Tôiđắmmìnhtrongnhữngýnghĩubuồn.

MộtlátsauthuyềntrưởngNemotới.Tôiđứngdậyhỏi:

-Nhưtôiđãnói,ngườiđótắtthởlúcnửađêm,phảikhôngạ?

-Thưangàivâng.

-Vàbâygiờthìngườiđóđangyênnghỉtrongnghĩatrangsanhôbêncạnhnhữngngườibạnmìnhphảikhôngạ?

-Vâng,vàbịmọingườilãngquên,trừchúngtôi!

Thuyền trưởng Nemo lấy tay che mặt, cố ghìm lại tiếng nứcnở,nhưngvôhiệu.Sauđó,ôngtatrấntĩnhvànói:

- Ở dưới đó, ở độ sâu mấy chục mét dưới đáy biển là nghĩatrangcủachúngtôi!

- Thưa thuyền trưởng, những người chết của ngài ở dưới đóđượcyênnghỉmãimãi.Cámậpchẳnglàmgìđượchọ!

-Vâng,thưangài,cảcámập,cảconngườicũngchẳnglàmgìđượchọ!

PHẦNHAI

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Đ

Chương1ẤnĐộDương

ến đây bắt đầu phần thứ hai của cuộc hành trình ngầmdướibiểncủachúngtôi.Phầnthứnhấtkếtthúcbằngcảnh

tượng xúc động dưới nghĩa trang san hô, để lại cho tôi một ấntượng sâu sắc. Như vậy, chẳng phải chỉ cuộc sống của thuyềntrưởng Nemo trôi qua giữa lòng đại dương mênh mông, mà cảcái chết, ông ta cũng chuẩn bị ở dưới đáy biển sâu! Ở đó khôngmộtquáivậtnàocóthểquấyrốigiấcngủcuốicùngcủanhữngngười chủ tàu Nautilus, những người gắn bó với nhau lúc sốngcũngnhưlúcchết,nhữngngười“khôngaicóthểđộngtớiđược”,nhưNemođãnói.

Giả thuyết Conseil đề ra không làm tôi thỏa mãn. Anh ta coiNemolàmộttrongsốnhữngnhàbáchọcvìbịhắthủinêntỏvẻkhinh bạc đối với mọi người, hoặc là một thiên tài bất đắc chínêntừbỏnhữngcámdỗtrầntụcmàluivềẩnnáutrongbiểncả,môitrườnggầngũivớitâmhồnphóngkhoángcủaôngta.Theotôi, cách giải thích như vậy chỉ đúng một mặt của bản chấtNemo.

Bímậtcủađêmnọlàchuyệngìvậy?Vìsaohọphảigiamgiữchúngtôi?Vìsaohọchochúngtôiuốngthuốcngủ?VìsaoNemolạigiậtphắtchiếcốngnhòm,khitôichưakịpđưalênnhìnchântrời?Vàngườithủythủbịtửthươngtrongtrườnghợphếtsứcbíhiểm kia? Tất cả những câu hỏi đó khiến tôi phải suy nghĩ.Không! Thuyền trưởng Nemo không phải chỉ trốn tránh mọingười!Chiếctàuđángsợcủaôngtacólẽkhôngchỉlànơiẩnnáu

củamộtngườiyêutựdo,màcònlàmộtvũkhíphụcthùkhủngkhiếp!

Đóchỉlànhữngphỏngđoán,chỉlàánhsánglelóitrongđêmtối dày đặc. Tôi buộc phải ghi chép các sự kiện theo thứ tự củachúng.

ChẳngcógìràngbuộcchúngtôivớithuyềntrưởngNemocả.ÔngtabiếtrằngchạytrốnkhỏitàuNautiluslàmộtđiềukhôngtưởng. Nemo chẳng cần chúng tôi phải thề bồi cam đoan gì.Chúngtôilàngườibịgiam,làtùnhânmàngườitagọilịchsựlàkhách.Tuyvậy,Nedvẫnkhôngmấthyvọnggiànhlạitựdo.Cóthờicơthuậnlợi làanhtachuồnngay.Tấtnhiêntôicũngtheogươnganhta.NhưngdùsaotôicũngânhậnsẽphảimangtheocảnhữngbímậtmàthuyềntrưởngNemođãtinmàchotôibiết.Cuối cùng con người ấy đáng căm ghét hay đáng khâm phục?Con người ấy là nạn nhân hay đao phủ? Thực lòng tôi cũngmuốn, trước khi vĩnh biệt Nemo, làm một chuyến du lịch vòngquanhthếgiớimàphầnđầuđãhoànthànhmộtcáchtuyệtmĩ!Tôimuốnđượcthấyhếtnhữngkỳquanđangẩnmìnhdướicácđạidương.Tôimuốnđisâuvàonhữngđiềubíẩnnhất,thậmchídámhysinhtínhmạngđểthỏamãnnhucầutìmhiểunhữngcáichưa biết! Cho tới nay tôi đã khám phá ra điều gì? Chưa đượchoặc gần như chưa được điều gì, vì chúng tôi mới đi được sáungàndặmdướiTháiBìnhDương…

Trưangày21thánggiêngnăm1868,viênthuyềnphólạilênboongxácđịnhđộnghiêngcủamặttrờinhưthườnglệ.Tôicũnglênboongchâmlửahútxìgàvàtheodõiviệclàmcủaôngta.Rõràng ông ta không biết tí tiếng Pháp nào. Tôi cố ý nói lên mấynhận xét để ông ta phản ứng lại nếu ông ta nghe, hiểu. Nhưngôngtavẫnbìnhthảnvàlặngthinh.

Trongkhiviênthuyềnphóđangquansátthìcómộtthủythủlên boong. Đó chính là anh chàng lực lưỡng đã theo chúng tôitrong chuyến đi chơi ngầm ở đảo Crespo. Anh ta lau kính đènpha…

Tàu Nautilus chuẩn bị lặn. Tôi vội chui xuống phòng khách.Nắptàuđónglạivàtàubắtđầuchạyvềhướngtây.

ChúngtôiđitrongẤnĐộDươngmênhmông,nămtrămnămmươi triệu héc-ta, nước trong vắt, đến nỗi nếu nhìn từ trênxuốngthìcóthểbịchóngmặt.Tàuphầnlớnlặnsâutừmộttrămđếnhaitrămméttrongmấyngàyliền.Ởđịavịtôicólẽaicũngcho cuộc hành trình này là mệt mỏi và đơn điệu. Nhưng vì tôisay mê biển nên không còn thì giờ để mệt mỏi và để buồn. Mỗingày dạo chơi trên boong tàu lộng gió biển khơi và ngắm nhìnnhữngcủabáudướiđáybiển,quaôcửaphòngkhách,đọcsáchtrongthưviệncủathuyềntrưởngvàghinhậtkýđiđường–tấtcảnhữngviệcđóđãchoánhếtthờigiancủatôi.

Tìnhhìnhsứckhoẻcủachúngtôirấttốt,khẩuphầnthứcăntrêntàukháđầyđủ.Tôicóthểchẳngcầnmón“cảithiện”gìcủaNedLand.Ngoàira,nhiệtđộtrêntàurấtdễchịu,nênđếnsổmũicũngchẳngcó.

Đãmấyhômnaychúngtôigặpvôsốchimbiển,trongsốđócónhững con to có thể bay xa và dọc đường hạ cánh xuống nghỉtrên ngọn sóng, như chim báo bão. Loài chim này rất đẹp, tuytiếngnókêugiốngtiếnglừa.

Cònvềcáthìchúngtôiluônluônphảitrầmtrồngạcnhiênkhiđisâuvàonhữngbímậtcủachúngdướiđáynước.Tôipháthiệnranhiềuloàicámàtôichưatừnggặptrongmôitrườngtựnhiên.

Từ 21 đến 23 tháng giêng, tàu Nautilus chạy với tốc độ hai

trămnămmươidặmmộtngày.Nóikhácđi,nóchạynămtrămbốn mươi hải lý trong hai bốn tiếng đồng hồ nghĩa là hai mươihaihảilýmộtgiờ.Chúngtôichỉquansátđượcnhữngconcábơitheotàuvàlọtvàovệtsángcủađènphatrêntàu.Nhưngvìtàuchạynhanhnênđàncábơitheocứthưadầnvàchỉmộtsốítmớichạyđuathêmđượcvớitàumộtthờigianngắnnữa.

Sau khi chạy ngang qua đảo Killing, một hòn đảo san hôkhôngngườiở,tàuhướngvềphíatâybắctớimỏmcựcnamcủabánđảoẤnĐộ.HômấyNedLandbảotôi:

-Đólànhữngnướcvănminh!Thưagiáosư,ởẤnĐộcóđườngcái rải nhựa và đường sắt, có những thành phố đẹp đẽ. Đi đâucũng gặp người đồng hương! Thế nào, đã đến lúc chúng ta chiatayvớithuyềntrưởngNemochưa,thưagiáosư?

-Không,không,ôngNedạ!–Tôitrảlờirấtcươngquyết.–Thôicứđểmặctrờiđất,nhưcánhthủythủcácôngthườngnói.TàuNautilusđanghướngvềcáclụcđịa,đangtiếngầnbờbiểnchâuÂu.Cứđểnóđưatatớiđó,rồitasẽtuỳtìnhhìnhcụthểmàđịnhliệu.NhưngtôinghĩthuyềntrưởngNemosẽkhôngchotalênbờsănbắnnhưởrừngNouvelle-Guinéeđâu!

-Nhưngthưangài,cầngìđợiôngtachophép?

TôikhôngtrảlờiNedvàchẳngmuốntranhluậnlàmgì.Trongthâmtâm,tôimuốntrảiquamọithửtháchcủasốphậnđãđẩytôi lên tàu Nautilus. Tàu chạy chậm lại nhưng luôn luôn đổihướngđivàlặnxuốngrấtsâu.Nhiệtđộnhữnglớpnướcdướicốđịnhlà+4°.Tôithấyởnhữnglớpnướctrên,gầnbờ,baogiờnhiệtđộcũngthấphơnngoàibiểnkhơi.

Ngày 25 tháng giêng, đại dương hoàn toàn vắng lặng. TàuNautilussuốtngàychạytrênmặtnước,cánhquạtlàmnướcbắn

lêntrắngxoá.Thậtdễlầmvớimộtconcávoikhổnglồ.Tôiởtrênboongbaphầntưthờigiantrongngày.Tôinhìnbiển.Chântrờihoang vắng. Nhưng khoảng bốn giờ chiều thì xuất hiện mộtchiếc tàu ở phía tây. Chúng tôi nhìn thấy nó, nhưng nó khôngthể nhìn thấy chúng tôi, vì tàu Nautilus chỉ hơi nhô khỏi mặtnước. Tôi nghĩ tàu này thuộc công ty tàu biển chạy đườngCeyland–SydneycóghéquaMelbourne…

Hômsau,26thánggiêng,chúngtôivượtquaxíchđạovàvàovùngbiểnBắcbáncầu.Mộtđàncámậpđángsợđi“hộtống”tàu.Nhưng một lát sau tàu tăng tốc độ, bỏ rơi những con cá mậphunghăngnhất.

Khoảng bảy giờ tối, tàu nổi lên mặt nước và chạy trên biểnsữa.Biểnxanhmênhmôngbiếnthànhmàutrắngđục.Cóphảivìánhtrăngkhông?Không!Trăngnonmớiđượchaingàyvàlúcđóchưanhôkhỏichântrời.Sovớimàusữacủabiểncảthìbầutrờisaohìnhnhưđenthẫmlại.

Conseil không tin ở mắt mình và muốn được biết nguyênnhâncủahiệntượngkỳlạđó.Cũngmaymàtôicóthểlàmđượcviệcnày.Tôinói:

-Đógọilàbiểnsữa.Nhữngvùngbiểnrộnglớntrắngnhưsữalàhiệntượngthườnggặpởđộvĩnày.

- Nhưng giáo sư có giải thích được nguyên nhân của hiệntượngđókhôngạ?Nướcbiểnthựcrađâucóbiếnthànhsữa?

- Tất nhiên là không, anh bạn ạ! Màu sữa của nước làm anhngạc nhiên chính là do hàng tỉ tỉ sinh vật hết sức nhỏ, khôngmàuphátraánhsáng,dàybằngbềdàysợitócvàdàibằngmộtphầnnămmilimét.Cácsinhvậtnàykếtvàonhauvàtạothànhtừngmảngrộngvàidặm.

-Vàidặmcơạ!–Conseilsửngsốt.

-Đúng,anhbạnạ!Vàanhchớuổngcôngtínhđếmchúnglàmgì cho mệt! Nếu tôi không lầm, một số người đi biển đã gặpnhữngbiểnsữarộnghơnbốnmươidặm.

Tôi chẳng biết Conseil có nghe lời tôi khuyên không, nhưnganhtalặngimsuynghĩ.ChắcConseilđangtínhtoánxemcóbaonhiêucontrongdiệntíchbốnmươidặmvuôngnếumỗiconchỉdài một phần năm mi li mét. Còn tôi thì tiếp tục quan sát hiệntượngkỳlạấy.

Tớigầnnửađêm,biểntrởlạimàuxanhbìnhthường.Nhưngởphía sau tàu, bầu trời phản ánh sáng màu trắng của nước tựanhưhắtlạiánhsángcủabắccựcquang.

G

Chương2MộtđềnghịmớicủathuyềntrưởngNemo

iữatrưangày28thánggiêng,tàuNautilusnổilênmặtnướcvàtrôngthấyđấtliềncáchtàutámhảilývềphíatây.Ngay

sau khi xác định được toạ độ, tôi xuống phòng khách tìm địađiểm đó trên bản đồ và thấy rằng mình đang ở gần bờ biểnCeyland,hònđảonằmởgầncựcnambánđảoẤnĐộ.

TôivàothưviệntìmxemcócuốnsáchnàonóicặnkẽvềđảoCeyland, hòn đảo được coi như phì nhiêu nhất của trái đất nàykhông.TôitìmthấytácphẩmcủaSirrnhanđề“CeylanvàngườiSinhala”. Quay về phòng khách, trước hết tôi làm quen vớinhữngsốliệuthốngkênóivềCeyland.Đảonàynằmgiữa50’55và90’40độvĩbắcvà79’42và82’04độkinhđông.Từbắcxuốngnam,đảodàihaitrămbảylămhảilý,từđôngsangtâyrộngmộttrăm năm mươi hải lý, diện tích đảo là hai vạn bốn ngàn bốntrăm bốn tám hải lý vuông, nói cách khác đi là gần bằng diệntíchIreland.

LúcđóthuyềntrưởngNemovàthuyềnphóvàophòngkhách.Nemonhìnbảnđồrồiquaylạibảotôi:

-ĐảoCeylandnổitiếngvềnghềmòngọctrai.NgàiAronnax,ngàicóđếnxemnơimòngọckhông?

-Thưathuyềntrưởng,xinsẵnsàng.

-Được,cũngdễthuxếpthôi.Thếnàynhé,chúngtasẽtớichỗđónhưngkhôngthấythợmòngọcđâu.Mùangọcchưabắtđầu.Nhưngkhôngsao.TôisẽralệnhchotàuhướngvềvịnhManaar

vàtasẽtớiđóđêmnay.

Nemo nói mấy lời với thuyền phó. Ông này ra khỏi phòngkhách.Mộtlátsau,tàuNautilusbắtđầulặnxuống.Kimđồnghồchỉđộsâumườimét.

Tôi cúi xuống bản đồ để tìm vịnh Manaar. Tôi thấy nó ở vĩtuyến9,gầnbờbiểntâybắcCeyland.Muốntớiđó,phảiđivònghếtbờbiểnphíatâyCeyland.

ThuyềntrưởngNemonói:

-ThưagiáosưngườitamòngọctraiởvịnhBengal,ởbiểnẤnĐộ, biển Trung Quốc và Nhật Bản, ở biển Nam Mỹ, ở vịnhPanama, vịnh California, nhưng những vùng mò ngọc trai chủyếu tập trung ở Ceyland. Đúng là chúng ta tới đó quá sớm! ThợmòngọcxuấthiệnởvịnhManaarsớmnhấtlàvàothángba.Lúcđó ở đây tập trung tới ba trăm thuyền làm cái nghề có lãi nhấtnàytrongbamươingày.Trênmỗithuyềncómườingườichèovàmười thợ lặn. Thợ lặn làm việc theo hai kíp. Khi lặn xuống sâumườihaimét,họkẹpvàogiữahaichânmộthònđánặng.Tớiđộsâu cần thiết, họ buông hòn đá ra để người trên thuyền kéo đálên.

-Thếnghĩalàngườitavẫndùngcáchmòngọccổxưanhất?

-Đángtiếclàvẫndùng,–Nemotrảlời,–mặcdùnhữngnơicóngọc đó thuộc một nước có nền công nghiệp lớn nhất là nướcAnh.

-Tôivẫncảmthấyrằngbộđồlặnđãđượccảitiếncủangàicóthểgiúpíchnhiềuchohọtrongviệcnày.

-Vâng!Nhữngngườimòngọckhốnkhổkhôngthểởlâudướinướcđược.Tôibiếtmộtsốthợmòngọcđãởdướinước57giây,những người dai sức nhất có thể lặn lâu tới 87 giây. Nhưng

nhữngngườiđórấthiếm,vàcứmỗilầnlặnxongthìnướcởtaivàmũitràoracóhòalẫnmáu.Trongthờigianngắnngủiđóhọphảikịpchovàorọnhữngcontraicóngọcvừamòđược!Thợlặnthườngkhôngthọ.Họrấtsớmsuysụp,mắtkémđi,thânthểbịlởloétvàthườnghaychếtdướinướcvìchảymáunão.

-Vâng,–tôinói,–đólàmộtnghềbuồnthảm.Vàtấtcảcũngchỉnhằmthỏamãntínhcầukỳcủaphụnữ.Nhưngxinthuyềntrưởngchobiết,mộtthuyềnnhưvậycóthểmòđượcbaonhiêutraimộtngày?

-Khoảngtừbốnvạnđếnnămvạncon.Ngườitacònnóinăm1814chínhphủAnhđãđứngratổchứcmòngọc,chỉtronghaimươingàythợlặnđãmòđượcbảymươisáutriệucontrai.

-Ítnhấtthìlaođộngcủangườithợlặncũngđượctrảgiácaochứạ?–Tôihỏi.

- Thưa giáo sư, rất thấp. Ở Panama mỗi tuần họ kiếm đượckhông quá một đô la. Thường họ chỉ được trả một xu mỗi contraicóngọc.Màcònbiếtbaonhiêuconkhôngcóngọc!

-Mộtxuthôiư?Thậtlàbấtcông!Thậtlàghêtởm!

- Giáo sư và hai người cùng đi sẽ thăm vịnh Manaar. Và nếumaymắngặpmộtngườithợlặnnàođóđếnmòtraisớmthìngàisẽđượclàmquenvớikỹthuậtcủahọ.

-Thưathuyềntrưởng,vâng.

-Thếgiáosưcósợcámậpkhông?

-Cámậpạ?Câuhỏiđóđốivớitôicóvẻthừa.

-Thếgiáosưcóýkiếngìvềcámập?–Nemohỏigặng.

- Thưa thuyền trưởng, xin thú thực rằng tôi chưa thật quenvớiloàicánày.

-Thếmàchúngtôiđãquenvớichúng.Rồingàicũngsẽquenthôi.Chúngtasẽtrangbịvũkhívànếucóthể,sẽđisăncámậpmộtchuyến.Săncámậphếtsứcthúvị.Xinhẹngiáosưđếnmai.Giáosưhãychuẩnbịlênđườngthậtsớm.

Nemonóinhữnglờiđóbằngmộtgiọngbìnhthảnrồirakhỏiphòngkhách.NếungườitamờibạnđisăngấuởvùngnúiThuỵSĩbạncóthểnói:“Tuyệtlắm!Maisẽđi!”NếubạnđượcmờiđisănsưtửởthunglũngAtlasvàsănhổởrừngrậmẤnĐộ,bạncóthểnói:“A!Tasẽđingay!”Nhưngnếubạnđượcmờiđisăncámậpdưới biển sâu thì chắc bạn phải suy nghĩ nhiều trước khi nhậnlời.

Còntôi,tôiđãlấytaylautránlấmtấmmấygiọtmồhôilạnh.Tôi nghĩ bụng: Phải nghĩ cho kỹ. Chớ vội. Đi săn ở khu rừngngầmgầnđảoCrespolàmộtchuyện,còndòdẫmdướiđáybiểnmàkhôngbiếtlúcnàochạmtránvớicámậplạilàchuyệnkháchẳn! Tôi được biết ở đôi nơi, đặc biệt là ở vùng đảo Andaman,những người da đen thường xông thẳng vào cá mập, một taycầmdaogăm,còntaykiacầmthònglọng.Nhưngtôicũngđượcbiếtlàtrongcuộcchiếnđấutayđôivớicámập,nhiềungườigangócđóđãvềchầutổtiên!

Tôi hình dung ra cá mập, cái mồm to tướng với nhiều dãyrăngcóthểcắnđứtđôingười.Tôiđãcảmthấyđauởthắtlưng.TôikhôngchịunổicáigiọngbìnhthảncủaNemokhimờitôiđisăn!Vấnđềđâucóphảilàlảngtránhmộtconcầy,concáonàođótrongrừng.Tôinghĩ:“Được!TấtnhiênConseilsẽtừchốikhôngtham gia cuộc đi săn này!” Thế là tôi sẽ có cớ không đi cùngNemo.

Còn về Ned thì thú thực là tôi không tin ở sự chín chắn củaanhta.Sựnguyhiểm,dùlớnđếnđâu,baogiờcũnghấpdẫncái

bảnchấthaygâygổcủaNed.

TôicầmlấycuốnsáchcủaSirr,nhưngchỉlậttừngtờnhưmộtcáimáy.Giữanhữngdòngchữhiệnlênnhữngcáimồmcámậpngoácrộng.NhưnglúcđóConseilvàNedvào.Haingườiđềutươitỉnh.Họchẳngbiếtchuyệngìđangchờđợihọ.Nednói:

-Thưagiáosư,thựcthàmànói,thuyềntrưởngNemocủangàiđãđềnghịchúngtamộtviệcrấtđánghoannghênh.

-À,thếracácbạnđãbiết…

- Thưa giáo sư, – Conseil trả lời, – thuyền trưởng Nemo mờichúngtôicùnggiáosưđithămnhữngnơimòngọctrainổitiếngcủaCeyland.Ôngtahếtsứclịchthiệpvàtỏralàmộtngườiquântử.

-Nemokhôngnóigìnữaà?

-Thưagiáosư,không.–Nedtrảlời.–Ôngtachỉnóilàđãmờingàithamgiacuộcdạochơidướibiểnnày.

-Đúngvậy.Nhưngôngtakhôngđảđộngđếnmộtchuyện…

-Thưagiáosư,chẳngcóchuyệngìcả.Ngàicóđivớichúngtôikhôngạ?

-Tôi…tấtnhiênrồi!TôithấyôngNedđãmêcáimóndạochơidướiđáybiểnrồiđấy!

-Vâng!Rấtthúvị,rấtthúvịạ!

-Vànguyhiểmnữa!–Tôithêm.

-Nguyhiểmgì?–Nedtrảlời.–Đóchỉlàmộtcuộcdạochơiđơngiảnthôi!

RõràngthuyềntrưởngNemothấykhôngcầnphảigợichocácbạn tôi nghĩ tới cá mập. Tôi hoảng hốt nhìn hai người, tựa như

họ đã bị cụt mất chân, hoặc tay rồi. Tôi có nên báo cho họ biếttrướcnỗihiểmnguysắptớikhông?Tấtnhiênlànên.Nhưngtôichẳngbiếtthếnào.

-Giáosưcóthểkểchochúngtôinghechitiếthơnvềcáchmòngọctraikhôngạ?

Tôihỏi:

-Vềcáchmòtraihayvềnhữngchuyệnngẫunhiênliênquantớiviệcmòtrai?

- Tất nhiên là về cách mò trai! – Ned nói. – Trước khi lênđường,cầnbiếtsẽtheohướngnàochứ…

-Thếthìmờicácbạnngồixuống,tôisẽkểcácbạnnghetấtcảnhững điều tôi biết về nghề mò trai có ngọc qua cuốn sách củaSirr.

NedvàConseilngồixuốngđivăng.Nedhỏingay:

-Thưagiáosư,thếngọctrailàgì?

- Đối với nhà thơ, ngọc trai là hạt lệ của biển cả. Đối với cácdân tộc phương Đông, đó là hạt sương sớm đã hóa đá. Đối vớiphụnữ,đólàviênđáquýhìnhbầudụcmàuxanhóngánhmàhọđeoởcổ,ởtay,ởtainhưmộtthứtrangsức.Đốivớinhàhóahọc,đólàkếthợpcủamuốifotfatvàcanxicacbonat.Cuốicùng,đốivớinhàtựnhiênhọc,nóchỉlàmộtcáiuhìnhcầumàuxanhnằmtrongmôácmềmcủamộtsốnhuyễnthể…

-Thếcótrườnghợpnàomộtcontraichứanhiềungọckhôngạ?–Conseilhỏi.

-Cóchứ,anhbạn.Ngườitakểlàđãthấymộttrămnămmươiconcámậptrongmộtviênngọc,tuytôikhôngtinlắm.

-Mộttrămrưỡiconcámậpá?–Nedsửngsốt.

-Tôinóilà“cámập”ư?–Tôilúngtúng.–Tôimuốnnóilàmộttrămrưỡihạtngọcấy.Cámậpdínhdánggìđếnchuyệnnày!

- Giá trị của viên ngọc tuỳ thuộc ở độ to nhỏ của nó phảikhôngạ?–Conseilhỏi.

- Chẳng những tuỳ thuộc vào độ to nhỏ mà còn tuỳ thuộc ởhìnhdáng,màusắc,ởđộsángcủangọc…

- Phân loại ngọc chắc là một việc khó khăn và mất thì giờ. –Nednói.

-Chẳngkhólắmđâu,ôngbạnạ!Ngườitadùngsàngđểphânloại.Cócảthảymườimộtloạisàng.Đầutiênngườitadùngsàngthưa có từ hai mươi đến tám mươi lỗ. Những viên ngọc còn lạitrênsàngđượcxếploạimột.Loạisàngcótừmộttrămđếntámtrămlỗchotangọcloạihai.Loạisàngcótừchíntrămđếnmộtnghìnlỗchotangọcloạiba.

-Họkhônthật!–Conseilnói.–Tôithấyhọđãphânloạingọcmộtcáchmáymóc.Thưagiáosư,ngàicóbiếtviệckhaitháccácvùngbiểncóngọcđemlạilợinhuậnbaonhiêukhôngạ?

- Theo sách của Sirr, những vùng biển có ngọc của Ceylandhằngnămđemlạibatriệuconcámập.

-Batriệuquanchứạ!–Conseilnói.

-Ừ,ừ,batriệuquan!–Tôichữalại.

-Tôinghenóicómấyviênngọcquýđắttiềnlắmphảikhôngạ?

-Đúngvậy.Ngườitakểlạirằng,César[20]đãbiếuServilliaviênngọcgiámộttrămhaimươingànphrăng!NhưngtôinghĩchẳngôngvuanàocóviênngọclớnbằngviênngọccủathuyềntrưởngNemo.

-Viênnàyạ?–Conseilchỉvàoviênngọcđặttronghộpkính.

-Tôiđánhgiánóhaitriệuphrăngđấy!ThếmàNemochỉcầncúixuốngmộtchútlànhặtđược.

-Biếtđâungàymaiđichơitachẳngnhặtđượcmộtviênnhưthế.

-Hivọnggì!–Conseilnghingờ.

-Saolạikhông?

-TrêntàuNautilusnàythìcótiềntriệuđểlàmgì?

-Đúnglàtrêntàuthìchẳngcần,nhưng…ởchỗkhác…

-Ởchỗkhácà?–Conseillắcđầu.

-ÔngNednóiđúng.–Tôinhậnxét.–Nếusaunàytamangvềchâu Âu hay châu Mỹ một viên ngọc giá mấy triệu thì nhữngchuyệntakểcàngcótrọnglượnghơnvàdễtinhơn.

Conseilhỏithêm:

-Nghềmòngọccónguyhiểmkhôngạ?

- Không! – Tôi trả lời ngay. – Đặc biệt là nếu áp dụng một sốbiệnphápđềphòng.

- Nghề đó thì có gì là nguy hiểm? Chỉ uống mấy hụm nướcmặnlàcùngchứgì!–Nednói.

-Ôngnóirấtđúng!–TôicốnóibằngcáigiọngbìnhthảncủaNemo.–ÀôngNednày,ôngcósợcámậpkhông?

-Tôiấyà?Tôilàthợsăncánhànghề!Tôicoikhinhchúng!

- Vấn đề không phải là đứng trên tàu câu cá mập, kéo nó lênboong, lấy rìu chặt đứt đôi, mổ bụng moi tim rồi lại quẳng xácxuốngbiểnđâu!

-Nghĩalàphảixuốngnướcchứgì?

-Đúngđấy!

-Sợquáigì!Thếsúngsăncủatôiđểlàmchi?Thưagiáosư,cámậplàgiốngcávụngvề.Muốnđớpngài,nóphảingửabụnglên.Lúcđó…

Ned nói chữ “đớp” bằng một giọng khiến tôi lạnh ớn xươngsống.

-Thếcònanh,anhnghĩthếnàovềcámập,Conseil?

-Tôixinnóithànhthựcvớigiáosưthếnày:nếugiáosưquyếtđịnhđisăncámậpthìtôi,ngườiđầytớtrungthànhcủagiáosư,saocóthểkhôngđitheođược?

Đ

Chương3Viênngọcgiámườitriệu

êm đã tới. Tôi đi ngủ nhưng cứ chập chờn mãi vì bị hìnhảnhcámậpámảnh.Bốngiờsánghômsau,ngườithủythủ

dothuyềntrưởngNemocửđếnphụcvụtôi,đánhthứctôidậy.Tôivộimặcquầnáorồiraphòngkhách.

ThuyềntrưởngNemođangchờtôiởđó.Ôngtahỏi:

-NgàiAronnax,ngàiđãsẵnsàngrồichứ?

-Vâng,tôiđãsẵnsàng.

-Xinngàitheotôi.

-Cònnhữngngườicùngđivớitôi?

-Họđãđượcbáotrướcvàđangchờngài.

-Chúngtamặcđồlặnchứạ?

-Chưamặcbâygiờ.TôikhôngmuốncontàuNautilusvàogầnbờquá,nênđãralệnhchuẩnbịxuồngđểtớichỗbãicátnôngcủavịnhManaarcòncáchđâykháxa.Nhưthếchúngtasẽrútngắnđượcquãngđườngphảilộikhánhiều.Đồlặnđãđượcđưaxuốngxuồng,chúngtachỉmặcvàotrướckhilặnxuốngnước.

Nemodẫntôiđếncầuthangtrungtâm.NedvàConseilđãchờtôi ở đó. Cả hai người đều hân hoan về cuộc “du ngoạn vui vẻ”sắptới.Nămthủythủngồitrongxuồngsẵnsàngchèolái.

Trời chưa sáng. Những vì sao thưa thớt lấp lánh giữa nhữngđámmâybaophủbầutrời.Tôiđưamắttìmđấtliềnnhưngchỉ

thấymộtdảisươngmờchạydàibaphầntưchântrời,từtâynamđến tây bắc. Tàu Nautilus đêm qua chạy dọc bờ biển phía tâyCeyland, giờ đây đang ở gần cửa vịnh giữa bờ biển Ceyland vàđảoManaar.Nơiđó,dướinhữnglớpnướcsâulànhữngmỏmđángầm,nhữngkhotraicóngọcvôtậnrộnggầnhaimươidặm.

Thuyền trưởng Nemo, Conseil, Ned Land và tôi ngồi ở phíasau.Mộtthủythủcầmlái,cònbốnngườikiachèo.Xuồngtừtừđivềhướngnam.Tôithấymỗiđộngtácchèocáchnhaumườigiây,như cách chèo xuồng của hải quân… Chúng tôi im lặng. Đếnnămgiờrưỡi,khibắtđầubìnhminhthìchântrờihiệnlênrõhơnhình một dải núi. Chúng tôi chỉ còn cách đảo năm hải lý. Biểnvắng,khôngmộtbóngthuyền.ThuyềntrưởngNemonóiđúng:chúngtôitớiđâytrướcmùamòngọc.

Đến sáu giờ sáng, trời đột ngột sáng rõ. Đó là đặc điểm củanhữngnướcnhiệtđới,nơirạngđôngvàhoànghônđềurấtngắnngủi.

Giờđâytôiđãnhìnthấyrõđảo,thậmchícảnhữngbóngcâythưa thớt trên bờ. Chiếc xuồng đang tiến gần đảo Manaar.Thuyền trưởng Nemo đứng dậy và bắt đầu chăm chú quan sátphía xa. Theo hiệu của Nemo, chiếc xuồng thả neo nhưng chỉmấtkhônghơnmộtmétdây,vìnướcởđâycạn.Nemobảotôi:

-NgàiAronnax,chúngtađếnnơirồi.Ngàicóthấycáivịnhkínnày không? Một tháng nữa ở đây sẽ tập trung rất nhiều tàuthuyền,vàhàngngànthợlặngandạsẽlặnxuốngđáybiển!Vịnhnày thật là lý tưởng đối với nghề mò ngọc. Vịnh được núi chắnnhững cơn gió mạnh và biển ở đây không nổi sóng: đó là điềukiệnhếtsứcthuậnlợichothợlặn.Thôibâygiờchúngtamặcđồlặnvàovàbắtđầucuộcthamquan!

Tôikhôngtrảlời.Mộtthủythủgiúptôimặcbộđồlặnnặngnề

vàongười.ThuyềntrưởngNemo,NedvàConseilcũnglàmnhưtôi. Không một thủy thủ nào đi theo chúng tôi trong chuyếnthamquanđặcbiệtnày.

Người ta đeo vào lưng chúng tôi những bình chứa khí nénnhưng không nói gì tới máy Ruhmkorff. Trước khi đội mũ lặnvàođầu,tôinhắcthuyềntrưởngvềđiềunày.Nemotrảlời:

-Khôngcầntớimáyđó.Chúngtakhônglặnxuốngsâu,màởchỗnôngthìchỉcầnánhsángmặttrời làđủ.Hơnnữa,bậtđènđiệnởvùngnàylàrấtnguyhiểm.Ánhsángđiệncóthểlàmcholoàicádữkéotới.

Trong khi Nemo nói, tôi quay về phía Conseil và Ned Land.Nhưnghọđãđộimũvàovàkhôngnghethấygìnữa.

TôihỏiNemocâucuốicùng:

-Thếvũkhícủachúngtađâu?Súngcủachúngtađâu?

-Súngà?Cầngìsúng?Ngườimiềnnúiđisăngấuchỉcầnmộtcondaogămthôimà!Lưỡidaothépđâucókémđạnchì?Đâylàmộtcondaorấttốt,ngàihãygiắtvàothắtlưngrồichúngtalênđường.

Tôi nhìn Ned và Conseil. Họ cũng được vũ trang như tôi vàNemo.NedcònđeothêmmộtcáimũilaonhọnmàanhtamangtheokhirờitàuNautilus.

Mộtphútsau,cácthủythủlầnlượtthảchúngtôixuốngnước.Ởđộsâukhôngquámộtmétrưỡi,chânchúngtôiđãchạmcát.Thuyền trưởng Nemo lấy tay ra hiệu. Chúng tôi theo ông taxuốngmộtsườndốcthoaithoải.Mộtlátsau,chúngtôixuốngtớimộthốsâukhárộng.

Những ý nghĩ đang đè nặng lên tôi bỗng tan mất. Tôi thấy

trong lòng bình tĩnh lạ thường. Tôi yên tâm vì thấy vận độngđượcthoảimáivàsữngsờtrướccảnhtượngdiệukỳ.

Nhữngtiasángmặttrờirọiqualànnướctrongvắt,chiếusángcả đáy biển. Những con trai nhỏ nhất cũng nhìn thấy rõ. Mườiphút sau, chúng tôi tới độ sâu năm mét. Đáy biển ngày càngbằngphẳnghơn…

Độ bảy giờ sáng chúng tôi tới bãi cát nông nơi có hàng triệucontraiđangsinhsản.ThuyềntrưởngNemochotôixemnơitậptrungtraicó ngọcấy. Tôihiểurằng khotrai đólàvô tậnvì sứcsángtạocủathiênnhiênvẫnlớnhơnbảnnăngpháhoạicủaconngười.NedLandvốncóbảnnăngpháhoạiấynênvộilựachọnnhữngcontraiđẹpnhấtvànhétđầytúilướiđeoởthắtlưng.

Nhưng chúng tôi không dừng lại lâu ở đây vì phải đi theoNemolàngườicóvẻthôngthạoconđườngnày.Đáyvịnhdângcaorõrệt,vàđôikhibàntaytôigiơlênthòrakhỏimặtnước.

Trướcmắtchúngtôibỗnghiệnramộtcáihangrộngđượctạonêntrongmộtmỏmđárấtđẹpmắtcónhiềuloàicâycỏdướibiểnphủngoài…

ThuyềntrưởngNemovàohang.Chúngtôivàotheo.Tôithíchứngrấtnhanhvớibóngtốitronghang.Nemodẫnchúngtôivàosâuthếnàylàmgìnhỉ?

Saukhilầnxuốngmộtbờkhádốc,chúngtôitớimộtchỗtrôngtựa cái giếng. Tới đây Nemo dừng lại và chỉ cho chúng tôi xemmộtvậtmàtôichưanhậnrangaylàcáigì.

Đólàmộtcontraito lạthường,đườngkínhkhoảnghaimét,lớnhơncontraiởphòngkháchtàuNautilus.

Tôitớigầnconvậtkỳlạấy.Theotôi,nóphảinặngtớibatrămkilôgam,trongđóítnhấtcómườilămkilôgamthịt.

Thuyền trưởng Nemo chắc hẳn đã biết rõ con trai này vàkhôngphảilầnđầutiênvàohangnày!Tôinghĩrằngôngtadẫnchúngtôiđếnđâychỉlàđểchoxemcáivậtlạđócủathiênnhiên.Nhưng tôi đã lầm. Nemo có lý do riêng của mình; ông ta muốnbiếttìnhtrạngcủacontraiđórasao.

Vỏ trai đang hé mở. Nemo tới gần rồi nhét con dao găm vàogiữa hai vỏ để nó không ngậm lại được. Sau đó, ông ta lấy taynângmépngoàicótuaviềncủaáotrailên.Giữanhữngnếpgấphìnhlácómộtviênngọctobằngquảdừa.Mộtviênngọcrấttrònvàtrongsángtuyệtvời!Mộtvậtvôgiá!Tronglúcquátòmòtôiđưa tay ra để chộp lấy hòn ngọc và xem nó nặng bao nhiêu!Nhưng Nemo ra hiệu cho tôi ngừng lại rồi rút ngay con dao rakhỏivỏtrai.Thếlàcontraingậmngayvỏlại.

TôihiểuýđịnhcủaNemorồi.Ôngtađểviênngọclạidướiáocủacontrailàđểtạochokhảnănglớndầnlên.Mỗinămnhữngchấttiếtralạibồithêmnhữnglớpđồngtâmchoviênngọc.ChỉcóNemomớibiếtcáihangcóviênngọckỳdiệunày.Chỉcóôngta biết nuôi dưỡng nó để sau này mang nó về phòng bảo tàngtuyệt vời của mình. Cũng có thể Nemo bắt chước người TrungQuốc hay người Ấn Độ, tự tạo nên sự phát triển của viên ngọcbằng cách đặt vào áo con trai một vật rắn, bằng kim loại hìnhcầuchẳnghạn,đểtraitiếtrachấtngọcphủngoài.SosánhviênngọcnàyvớinhữngviêntôiđãthấyvànhữngviênđãcótrongbộsưutậpcủaNemo,tôiđánhgiánóítnhấtmườitriệuphrăng.Đólàviênngọcdothiênnhiênsángtạorachứkhôngphảilàmộtvậtxaxỉ!Vảlại,cócáitaiphụnữnàochịunổisứcnặngcủaviênngọcnày?

Sau khi xem viên ngọc quý, thuyền trưởng Nemo ra khỏihang. Đoàn tham quan chúng tôi ở vùng nước chưa bị dân mò

ngọclàmvẩnđụcnày,lạitiếptụcđi.

Mười phút sau, Nemo bỗng dừng lại. Tôi tưởng ông ta muốnquayvề.Nhưngkhông!Nemolấytayrahiệuchochúngtôinấpvàokheđárồichỉchoxemmộtchấmđendướinước.Tôichămchú nhìn. Cách tôi năm mét, có một bóng đen thấp thoáng vàđangchìmxuốngđáy.Ýnghĩhốthoảngvềcámậpthoánghiệntrongóctôi.Nhưngtôiđãlầm:lầnnàykhôngphảilàloàicádữ.

Đólàmộtngười,mộtngườicònsống,mộtngườiẤnĐộnghèokhổđếnmòngọcsớmhơnlệthường.Anhtaliêntụclặnxuốngrồi lại ngoi lên. Khi lặn, anh ta kẹp một viên đá giữa hai chân,viênđánàycódâybuộcphíasauthuyền.Đólàtấtcảđồlặncủaanhta.Xuốngsâukhoảngnămmét,anhtabuônghònđára,quỳxuống rồi nhặt vội những con trai quanh đó nhét vào túi lướibuộc ở thắt lưng. Sau đó, anh ta ngoi lên mặt nước, đổ trai vàothuyềnrồilạibắtđầunhữngđộngtácnóitrêntrongkhoảngbamươigiây.Anhtakhôngthấychúngtôiđangnấpsaumỏmđá.Vả lại, anh ta sao có thể tưởng tượng được rằng có những conngười,nhữngsinhvậtgiốnghệtanhtađangởcạnhvàquansáttừnghànhđộngnhỏcủaanhta,khôngbỏsótmộtchitiếtnào?

Anh ta ngoi lên lặn xuống nhiều lần, mỗi lần chỉ mang lênđược không quá một con trai vì trai bám vào đất rất chặt. Vàtrongsốtraimàanhtaphảiliềuthânđểlấy,biếtbaocontrongruộtchẳngcógì!

Tôichămchútheodõianhta.Anhtalặnxuốngngoilêntrongtừngkhoảngthờigianđềuđặn,vàsuốtnửatiếngđồnghồkhônggặpmộtnguyhiểmgì.

Tôiđãbắtđầucháncáiviệcquansátấythìngườithợlặnđangởtưthếquỳbỗngnésangmộtbên,bậtdậyvàtìmcáchngoilênmặtnước.

Tôiđãhiểuvìsaoanhtahoảngsợ.Mộtbóngđenkhổnglồlướtquađầungườithợlặnbấthạnhấy.Đólàmộtconcámậphếtsứclớnđanglaotớianhta,haimắtđỏngầu,miệngháhốc.

Tôihoảngquá,đờcảngườira.

Concáháuănquẫymạnhvàlaothẳngtớingườithợlặn.Anhtanhảysangmộtbênvàtránhđượchàmrăngnhọncủaconcá,nhưngbịđuôicámậpđậpmạnhvàongựcngãlănra.

Tất cả những việc đó diễn ra trong nháy mắt. Con cá mậpthoạttiênhơingậpngừngmộtchút,nhưngsauđólậtngửarađểlao tới cắn đứt đôi người. Đến đây, thuyền trưởng Nemo đứngcạnhtôirútdaogămrarồitiếnlênchiếnđấutayđôivớiconcádữ.

ConcáđangởtưthếsẵnsàngsáthạingườiẤnĐộbấthạnhthìchợtchúýtớiđốithủmới.NólậtsấplạirồixôngtớichỗthuyềntrưởngNemo.

Nemohơingửamìnhvềphíasaurồihếtsứcbìnhtĩnhchờconcáđếngần.Khinóđãtớisát,Nemovôcùngkhéoléonhảysangmộtbêntránhđòn,rồicắmphậpcondaogămvàobụngcá,ngậptớichuôi.Cuộcchiếnđấuquyếtliệtbắtđầu.

Con cá nổi khùng. Máu từ vết thương vọt ra như suối. Nướcbiểnnhuộmmàuđỏthẫmkhiếntôichẳngcònnhìnthấygì.Mộtlát sau, khi chỗ nước nhuốm máu bị cuốn trôi đi, tôi mới thấythuyền trưởng Nemo dũng cảm đang bám chặt vào vây con cámàđâmliêntiếpvàobụngnó.Nhưngôngtakhôngcókhảnăngđánhmộtđònquyếtđịnh,nghĩalàđâmtrúngtimkẻthù!Concámậpbịtửthươngoằnmìnhlạivàquẫyđuôirấtmạnhkhiếntôiđứngkhôngvữngnữa.

Tôi muốn xông tới giúp thuyền trưởng. Nhưng vì quá khiếp

sợ,nêntôiđờngườirakhôngbướclênđượcbướcnào.Tôithấytìnhhìnhhaibênthamchiếnđãthayđổi,Nemobịthânhìnhtolớncủaconcáxôngãlộnnhào.TínhmạngNemođangnhưtreotrên sợi tóc thì Ned Land nhanh như cắt xông tới và phóng laonhọnvàoconcá.

Nướcbiểnlạinhuốmđỏmàumáu.Concáđiêncuồnglồnglộnlàmcuộnlêntừngđợtsónglớn.NedLandđãgiángmộtđònchímạng.Concáhấphối,quằnquại.Conseilthìbịsóngxôngã.

NedLandgiúpthuyềntrưởngthoátkhỏithânconcáđangđèlên người. Nemo không bị thương. Ông đứng dậy, chạy về phíangười Ấn Độ, cắt dây thừng buộc người đó với hòn đá rồi ômngườiđóbơilênmặtbiển.ChúngtôicũngbơilêntheoNemovàmấy giây sau đã tới chiếc thuyền của người bị nạn. Trước hết,Nemotìmcáchlàmchongườinàyhồitỉnh.TôikhôngtinNemosẽ cứu được anh ta sống. Anh ta chỉ ở dưới nước một thời gianngắn,nhưngđuôicáđậpmạnhcóthểgiếtchếtanhta!

May thay, nhờ những biện pháp kiên quyết của Nemo vàConseil,ngườibịnạndầndầntỉnhlại.Anhtamởmắt.Cácbạncóthểhìnhdungđượclàanhtađãngạcnhiên,thậmchíhoảngsợthếnàokhithấybốncáiđầubằngđồngđangcúixuốnganhta!

NhưnganhtakhôngthểtưởngtượngđượcrằngNemorútramột túi ngọc trai rồi giúi vào tay mình! Anh thợ lặn nghèo khổđưa bàn tay run rẩy ra nhận tặng phẩm diệu kỳ của người chủbiển cả. Cái nhìn hoảng sợ chứng tỏ anh ta không biết nhữngsinhvậtkỳlạđãcứusinhmạngvàchomìnhchâubáukialàai.

Theohiệuthuyềntrưởng,chúngtôitrởlạibãingọcvàsaunửatiếng đồng hồ đi trên con đường quen thuộc thì về tới chiếcxuồngđangnhảneochờ.

Chúngtôilênxuồngvàđượccácthủythủgiúptháobỏnhữngcáimũđồngnặngnềra.

Câu nói đầu tiên của thuyền trưởng Nemo là dành cho NedLand:

-ÔngNed,xincảmơnông!

- Thưa thuyền trưởng, có gì mà cảm ơn! Tôi đã chịu ơn ngàinhiều.

Nemohơimỉmcườivàchẳngainóigìthêmnữa.

-Quayxuồngvềtàu!–Nemoralệnh.

Chiếcxuồnglướttrênsóng.Mấyphútsau,chúngtôigặpxácconcámậpnổilênmặtbiển.Nhìnviềnđenởvâycá,tôinhậnrađólàloạicámậpănthịtngườirấtđángsợởẤnĐộDương.Nódàigầntámmét.Cáimồmrộnghoácchiếmmộtphầnbathân.Đólàconcáđãtrưởngthànhvìcósáuhàngrăngởhàmtrên.

Khi tôi đang xem xác con cá thì có khoảng hơn mười con cámậpkhácnổilênquanhxuồng.Chúngchẳngchúýgìtớichúngtôimàlănxảvàoxâuxéconcábịchết.

Đến tám giờ rưỡi, chúng tôi bước lên tàu Nautilus. Những ýnghĩcủatôidầndầnquaylạichuyếnthamquanvừarồiởvịnhManaar. Tôi thán phục lòng quả cảm tuyệt vời của thuyềntrưởngNemomàchínhtôiđãchứngkiến!TôihiểurằngNemocóthểhysinhthânmìnhđểcứumộtngườicủacáixãhộimàôngtađã từ bỏ! Dù con người bí hiểm đó có nói gì về mình thì ông tacũng không thể huỷ diệt được lòng thương người trong timmìnhđược.

TôinóivớiNemoýnghĩđó.Ôngtatrảlờitôi,giọngxúcđộng:

-Thưagiáosư,đólàmộtngườiẤnĐộ,mộtđạidiệncủaquần

chúngbịápbức;màtôithìsẽlàngườibảovệchohọđếnhơithởcuốicùng!

T

Chương4BiểnĐỏ

rưangày29thánggiêng,đảoCeylandkhuấtsauchântrời,tàuNautiluschạyvớitốcđộhaimươihảilýmộtgiờ.

ThếlàtừkhirờibiểnNhậtBảntớinay,chúngtôiđãvượtmộtvạnsáungànhaitrămhaimươihảilýhaybảyngànnămtrămdặm.

Hôm sau, 30 tháng giêng, khi tàu nổi lên thì chẳng còn thấymộthònđảonào.Tàuhướngvềphíatâybắc,vềphíavịnhOmannằmgiữabánđảoẢRậpvàbánđảoẤnĐộ,vàlàcửavàovịnhBaTư.

Đâythậtlàmộtvịnhkín,khôngcólốirabiển.ThuyềntrưởngNemođịnhđưachúngtôiđiđâu?Tôikhôngthểbiếtđược.TrảlờinhưvậykhônglàmNedthỏamãn.

-ÔngNedạ,đườngchúngtađituỳthuộcýmuốncủathuyềntrưởng.

- Ý muốn của thuyền trưởng không đưa chúng ta đi xa đượcđâu.VịnhBaTưkhôngcólốiranàokhác.Nếutavàothìphảiđirabằngđườngcũ.

-Thìsao!SaukhivàovịnhBaTư,nếutàuNautilusmuốnđếnthămbiểnĐỏthìcóthểsửdụngvịnhBab-el-Mandebbấtkỳlúcnào.

-Thưagiáosư,nhưngbiểnĐỏ,cũngnhưvịnhBaTư,chẳngcólốiranàokhác!KênhSuezchưađàoxong.Vảlại,nếucóđàoxong

thìmộtchiếctàucầngiữbímậtnhưtàucủataliệucódámđivàokênh đào có nhiều đập nước như vậy không? Tóm lại, biển ĐỏkhôngphảilàconđườngđưachúngtavềchâuÂu.

-NhưngtôicónóilàchúngtađangvềchâuÂuđâu.

-Thếgiáosưdựkiếnthếnào?

- Tôi cho rằng, sau khi thăm vùng biển Ả Rập và Ai Cập, tàuNautilussẽtrởlạiẤnĐộDương,hoặcquaeoMozambique,hoặcquaquầnđảoMascareignesvàsẽtớimũiHảoVọng.

-Vâng,tớimũiHảoVọngrồisaonữa?–Nedkiêntrìhỏi.

- Vòng qua mũi Hảo Vọng, chúng ta sẽ ra Đại Tây Dương.Chúngtachưađếnvùngbiểnđóbaogiờ.NàyôngNed,chẳnglẽông đã ngán cái kiểu đi ngầm dưới biển này rồi à? Còn tôi, nếuchuyếndulịchthúvịnàyđộtnhiênchấmdứtthìtôisẽrấtbuồn.Chẳngphảiaicũngđượcmaymắnnhưchúngtađâu!

-NhưngxingiáosưchớquênrằngchúngtabịcầmtùtrêntàuNautilusđãđượcbatháng.

-ÔngNedà,tôichẳngmuốnnhớchuyệnđólàmgì!

Trêntàunàytôichẳngtínhngàytínhgiờlàmgì!

-Nhưngrồisẽkếtthúcrasao?

- Sẽ có lúc phải kết thúc thôi! Nhưng chúng ta bất lực trongviệclàmchonókếtthúcnhanh,vàmọicuộctranhcãivềvấnđềnàyđềuvôích.Nếuôngbảotôi:“Đãcóthờicơchạytrốnrồiđấy!”thì tôi sẽ thảo luận ngay với ông về chuyện ấy. Nhưng thời cơchưatớivàtôithànhthậtnghĩrằngthuyềntrưởngNemokhôngdámvàovùngbiểnchâuÂuđâu.

NedLandkếtthúccâuchuyệnbằngmộtcâuđộcthoại:“Cáigìcũng đẹp vô cùng. Nhưng tôi nghĩ, trong cảnh tù đày này thì

chẳngcógìđángvuicả!”

Suốt bốn ngày, tới mùng 3 tháng 2, tàu Nautilus chạy trongvịnhOmanởcáctốcđộvàđộsâukhácnhau.Hìnhnhưnóđangphânvântrongviệcchọnđườngđi.

Tàu ra khỏi vịnh Oman và tới ngày mùng 5 tháng 2 thì vàovịnhAden,nơiđâynướccủaẤnĐộDươnghòavớinướcbiểnĐỏ.

Ngày mùng 6 tháng 2, tàu Nautilus nhìn thấy thành phốAdenxâydựngtrênnhữngmỏmđánhôrabiển.

TôitưởngNemochotàuchạytớiđâythìquaylại.Nhưngtôiđã lầm. Hôm sau, mùng 7 tháng 2, tàu tiến vào eo biển Bab-el-Mandeb,tiếngẢRậpcónghĩalà“Cửanướcmắt”.Eonàyrộnghaimươihảilývàchỉdàinămmươihaikilômét.TàuNautiluschạythậtnhanhchỉmấtmộttiếngđồnghồlàvượtqua.

ĐếntrưatàuvàotớibiểnĐỏ.BiểnĐỏ!Chưabaogiờcómưaràotrên biển này. Không một con sông lớn nào đổ vào biển này!Hằngnămnướcbốchơilàmmựcnướcởđâytụtxuốngmộtmétrưỡi!

BiểnĐỏdàihaingànsáutrămkilômétvàrộngtrungbìnhhaitrămbốnmươikilômét.Thờicổđạiđâylàmộtđườngmậudịchquốctếchủyếu.

TôikhôngmuốntìmnguyênnhânđãthúcđẩythuyềntrưởngNemonhưngtôichẳngthắcmắcgìkhiđượcđếnđây.Tàuchạyởtốcđộtrungbình,khithìnổi,khithìlặnxuốngsâuđểtránhgặpcác tàu thuyền khác. Thế là tôi được quan sát biển này cả trênmặtnước,cảdướisâu.

Tàu Nautilus tiến gần bờ biển châu Phi, nơi có nhiều vựcthẳm.Ởđódướicáclớpnướctrongnhưphalê,quaôkính,chúngtôingắmnhìnnhữngđámsanhôngầmđượcnhữngtấmthảm

bằng tảo phủ ngoài. Cảnh tượng đó thật khó phai mờ trong trínhớ!

Ngày9tháng2,tàuNautilustớiquãngrộngnhấtcủabiểnĐỏ.Trưahômđó,saukhixácđịnhtoạđộ,thuyềntrưởnglênboong,nơitôiđangđứng.TôiđịnhlợidụngcơhộinàyđểthămdòýđồsắptớicủaNemo.Thấytôi,Nemobướcđếnngay,mờitôihútxìgàrồihỏi:

- Thế nào, giáo sư có thích biển Đỏ không? Ngài có quan sátđượcnhữngkỳquanẩnnáudướisâukhông?

-Thưathuyềntrưởng,tấtnhiênlàcó!TàuNautilusquảlàhếtsức thích hợp với việc quan sát những kỳ quan đó. Thật là mộtchiếctàuthôngminh!

- Vâng, thưa ngài, con tàu rất thông minh, dũng cảm và antoàn!NóchẳngsợgìbãotápthườnghoànhhànhởbiểnĐỏ,cùngnhữngluồngnướcmạnhvànhữngdảiđángầmởđây.

-BiểnĐỏđượcxemlàmộttrongnhữngvùngbiểnnguyhiểmnhất, và nếu tôi không lầm, thì từ thời cổ đại nó đã nổi tiếngchẳnglành.

- Thưa ngài, đúng vậy! Những nhà sử học Hy Lạp và La Mãnhậnxétvềnórấttiêucực.Theohọ,vôsốtàuthuyềnđãbịđắmvìvấpphảinhữngdảicátnổivàchẳngmộtthuyềntrưởngnàodámchotàuchạybanđêmởbiểnnày…

- Rõ ràng là các nhà sử học đó không được đi tàu Nautilus. –Tôinói.

-Tấtnhiên!–Thuyềntrưởngmỉmcười.–Songtronglĩnhvựcđóngtàu,nhữngngườiđươngthờivớichúngtacũngchẳngtiếnxa hơn người cổ đại bao nhiêu. Phải mất mấy thế kỷ con ngườimớiphátminhramáyhơinước!Chẳngbiếtmộttrămnămsau

cóxuấthiệnđượcmộtchiếcNautilusthứhaikhông?

- Thuyền trưởng nói rất đúng. Chiếc tàu của ngài tiến trướcthờiđạicảmộtthếkỷ,nếukhôngnóilàhàngthếkỷ!Thậtđángtiếc,phátminhnàysẽmấtđicùngvớingườisángtạoranó.

Nemoimlặngkhôngtrảlời.Tôinóitiếp:

- Thưa thuyền trưởng, chắc ngài đã nghiên cứu rất kỹ biểnnày.XinngàichobiếtvìsaolạigọilàbiểnĐỏ?

- Về vấn đề này có nhiều cách giải thích khác nhau. Nhưngtheotôi,tênbiểnĐỏlàtừchữDoThái“Edrom”màra.Ngườixưacăncứvàomàunướcmàđặttênchobiểnnày.

- Nhưng tôi chẳng thấy nó có màu sắc gì đặc biệt cả. Nước ởđâycũngnhưnướcnhữngbiểnkhác–trongxanhmàchẳngđỏchútnào.

-Đúngvậy!Nhưngvàosâutrongvịnh,ngàisẽthấymộthiệntượng lạ. Một lần ở vũng Tor, tôi được thấy nước biển tựa nhưtrướcmắttôilàmộthồmáu.

-Vìsaolạicóhiệntượngấy?Cóphảivìnhữngloàitảođỏlitikhông?

- Đúng vậy! Đó là kết quả bài tiết của một loài tảo rất nhỏ.Muốnphủkínmộtmilimétvuông,cầncóbốnvạnđơnvị.CóthểngàisẽđượcquansáthiệntượngđókhitàuvàovũngTor.

- Thưa thuyền trưởng, chắc không phải lần đầu ngài cho tàuNautilusvàobiểnĐỏ?

-Vâng,khôngphảilầnđầu!…TiếcrằngtôikhôngthểchongàixemkênhđàoSuez,nhưngngàykia,khitàuvàoĐịaTrungHải,ngàisẽđượcthấyconđêdàiởPort-Saïd.

-VàoĐịaTrungHảiạ?–Tôisửngsốt.

-Vâng!Giáosưngạcnhiênạ?

- Vâng, tôi ngạc nhiên vì ngày kia chúng ta đã tới Địa TrungHảirồi!

-Đúngvậy!

-Thưathuyềntrưởng,tôingạcnhiênthật,mặcdùđitrêntàuNautilusthìchẳngnênngạcnhiênvềđiềugìnữa.

-Nhưnggiáosưngạcnhiênvềđiềugìvậy?

- Tàu Nautilus phải chạy với tốc độ thế nào để có thể trongmộtngàyđưachúngtôivòngtheolụcđịachâuPhiquamũiHảoVọngrồivàoĐịaTrungHải?

- Ai bảo ngài là chúng ta sẽ đi vòng châu Phi qua mũi HảoVọng?

- Nếu tàu Nautilus không chạy trên cạn, hay bay qua eo đấtSuez.

-…Haylàchạyngầmdướieođấtđó!

-Dướieođấtđó,thưangài?

-Tấtnhiên.–Nemobìnhthảntrảlời.–Thiênnhiêntừlâuđãtạonêndướieoấycáimàconngườiđanglàmtrênmặtđất.

-Sao?Chẳnglẽlạicómộtlốiđingầm?

-Vâng,cómộtlốiđingầmmàtôigọilàđườngngầmẢRập.

-NhưngeoSuezlàdocátphùsabồilên.

- Ở trên là cát, nhưng ở dưới sâu 5-10 mét bắt đầu có lớp đáhoacươngrấtrắnchắc.

-Ngàipháthiệnraconđườngngầmđómộtcáchngẫunhiênạ?–Tôingàycàngsửngsốt.

-Thưagiáosư,vừangẫunhiên,vừacótínhtoán.

- Thưa thuyền trưởng, tôi nghe ngài nói mà không tin ở taimìnhnữa.

-Đólàchuyệnthườngtìnhthôi!Đườngngầmđóchẳngnhữngcóthậtmàcòndùnglàmđườnggiaothôngđược.Tôiđãchotàuchạyquađónhiềulần.Nếukhôngthìtôichẳngdámvàocáibiểnkínnàylàmgì.

-Thưathuyềntrưởng,cólẽtôihơiđườngđột,nhưngxinhỏingàilàmsaopháthiệnraconđườngngầmđó?

-Thưagiáosư,giữanhữngngườigắnbóvớinhaumãimãithìcóđiềugìphảigiữkínnữa!

TôilàmravẻkhônghiểucâunóibónggióấyvàchờNemotrảlời.

- Thưa giáo sư, – Nemo giải thích, – tính tò mò của nhà tựnhiênhọcgợiýchotôirằngởdướieođấtSuezhẳncómộtđườngngầm chưa ai biết. Tôi thấy biển Đỏ và Địa Trung Hải đều cónhữngloàicágiốnghệtnhau.Xácđịnhđượcđiềuđó,tôitựhỏiliệu có một lối thông nhau giữa hai biển không? Nếu có, thì vìmựcnướcởbiểnĐỏcaohơnnênluồngnướcsẽbắtnguồntừđóchứ không phải từ Địa Trung Hải. Để kiểm tra xem có đúngkhông,tôibắtnhiềuloàicákhácnhauởvùngbiểngầnSuez,đeovàođuôimỗiconmộtchiếcvòngbằngđồngrồithảxuốngnước.Mấythángsau,ởbờbiểnSyria,mộtsốcáđeovòngđóbịsalưới.Lốiđingầmgiữahaibiểnđãđượcchứngminh.Tôi laovàotìmlốiđiđórồiliềuchotàuchạyvào.GiáosưsắpđượcđiquađườngngầmẢRậpcủatôiđó[21].

N

Chương5ĐườngngầmẢRập

gayhômđótôikểlạichoConseilvàNedLandvềcuộcnóichuyệngiữatôivàthuyềntrưởngNemomàtôichắchọsẽ

thích thú. Khi tôi nói hai ngày nữa tàu sẽ tới Địa Trung Hải thìConseilvỗtay,cònNednhúnvainói:

-Đườngngầmà?Đườngnốiliềnhaibiểnà?Chưangheainóibaogiờ!

-AnhbạnNedơi,–Conseiltrảlời,–thếtrướckiaanhbạncóđượcnghenóivềtàuNautiluskhông?Không!Thếmànóvẫntồntại.Vậyanhđừngnhúnvailàmchivôíchvàđừngviệncớchưanghethấyainóimàphủnhậntồntạicủasựvật.

-Được,rồixem!–Nedlắcđầuphảnđối.–MànếuconđườngngầmmàNemonóilàcóthậtthìcòngìbằngnữa.CầutrờiphùhộchoNemođưađượcchúngtasangĐịaTrungHải!

Chiềutốihômđó,tàuNautilusnổilênmặtnướcgầnbờbiểnẢRập.PhíaxalàthànhphốJeddah,mộttrungtâmbuônbánquantrọngcủanhiềunướcnhưAiCập,Syria,ThổNhĩKỳvàẤnĐộ.

Mộtlátsau,bóngtốitrùmlênthànhphốvàtàuNautilusvộilặnxuốnglànnướclấplánhnhưlântinh.

Hôm sau, mùng 10 tháng 2, xuất hiện những chiếc tàu chạyngược chiều. Tàu Nautilus lại lặn xuống. Nhưng đến giữa trưa,lúccầnxácđịnhtoạđộ,biểnvắnglặng,tàulạinổilênmặtnước.

TôicùngNedvàConseillênboong.Dảibờbiểnẩnhiệntrong

sươngmùphíađông.ChúngtôiđangtựavàođáyxuồngvànóichuyệnphiếmthìNedbỗngchỉvàomộtchấmđentrênmặtbiểnrồihỏi:

-Giáosưcónhìnthấygìkhông?

-Chẳngthấygìcả!Ôngcũngbiếtmắttôichẳnglấygìlàmtinhlắm.

-Giáosưhãynhìnkỹxem.Phíatrướcmặtchúngtađấy.

Tôichămchúnhìnrồinói:

-Đúnglàtrênmặtbiểncómộtvậtgìđenvàdàiđangchuyểnđộng.

-LạimộttàuNautilusnữa!–Conseilnói.

-Đâuphải!–Nedphảnđối.–Nếutôikhônglầmthìđólàmộtđộngvật.

-ChẳnglẽởbiểnĐỏlạicócávoi?–Conseilhỏi.

-Có,anhbạn.–Tôitrảlời.–Thỉnhthoảngngườitacũnggặpcávoiởvùngbiểnnày.

- Nhưng đây không phải là cá voi. – Ned vẫn không rời mắtkhỏi chấm đen. – Cá voi thì tôi quen thuộc lắm. Tôi nhận rachúngtừxa.

- Chúng ta hãy kiên nhẫn. – Conseil nói. – Tàu đang chạy vềphíađó.Chỉmộtlátnữatasẽbiếtnólàcáigì.

Tàu còn cách vật đen đen đó một hải lý. Vật đó giống phầntrêncủamộtdảiđángầm.Nhưngnólàcáigìthìtôichưathểxácđịnhđược.Conseilbỗngreolên:

-A!Bònước[22]!Mộtchúbònướcthựcsự!

Bò nước! Đúng là chúng ta đã gặp một con thuộc họ bò nước

màtruyềnthuyếtđãbiếnthànhmộtđộngvậtbiểnhoangđườngnửacánửaphụnữ.

- Không phải bò nước đâu mà là một động vật khác thỉnhthoảngcònthấyởbiểnĐỏ.Đólàcondugongthuộchọbònước.

NedLandsẵnsàngchiếnđấu.Mắtanhtarựclửa.Anhthợsăncávoinàyđangđợithờicơđểnhảyxuốngbiểnquyếtchiếnvớiconvật!

Anhtanóigiọngrunrunvìxúcđộng:

- Ôi, tôi chưa từng được “đánh” những con như thế này baogiờ!

CảconngườiNedthểhiệntrongcâunóiđó.

Vừalúcấy,thuyềntrưởngNemolênboong.Ôngtanhìnthấyngaycondugong,thôngcảmvớisựxúcđộngcủaNedvàhỏianhta:

- Nếu trong tay ông có súng thì có lẽ ông chẳng chịu để yênđâunhỉ?

-Thưathuyềntrưởngđúngvậy.

-Vàcólẽôngkhôngtừchốinếuđượctrởlạilàmthợsăncávoitrongmộtngàyđâunhỉ?

-Vâng,saolạitừchốiạ!

-Thếthìđược,ônghãycốgắngnhé!

-Xincảmơnthuyềntrưởng!–MắtNedLandsángngời.

-Nhưngôngchớbắntrượtnhé!Nếutrượtthìthiệtchoôngđó!

-Chẳnglẽdugonglạinguyhiểmđếnthếcơạ?–TôihỏiNemomàchẳngchúýtớiNedđangnhúnvai.

- Trong vài trường hợp, nó khá nguy hiểm. – Nemo trả lời. –Đôi khi nó xông thẳng tới kẻ thù rồi lật úp thuyền. Nhưng ôngNedthìchẳngcógìphảisợnóvìcóđôimắtrấttinhvàhaicánhtayvữngchắc.Tôichỉmongôngđừngđểnóthoátvìthịtnórấtngon.

Nemo vừa dứt lời thì bảy thủy thủ đã lặng lẽ lên boong. Mộtngười mang chiếc lao buộc vào sợi dây, giống như loại lao vẫndùng bắn cá voi. Họ tháo xuồng rồi hạ xuống nước. Sáu ngườichèo,mộtngườicầmlái.Ned,Conseilvàtôingồiởphíasau.

-Thuyềntrưởngcócùngđikhôngạ?–Tôihỏi.

-Thưangài,không.Xinchúccácngàithànhcông!

Xuồngbơivềphíacondugongđangởcáchchúngtôihaihảilý.Khicòncáchmấytrămmétthìxuồngđichậmlại.NedLandcầmlaođứngởmũi.Nhưtađãbiết,laosăncávoithườngđượcbuộcdâyrấtdàivàdễtháorakhiconcálặnxuốngsâu.Nhưngởđây sợi dây chỉ dài không quá hai chục mét, đầu kia buộc vàomộtchiếcthùngrỗngđểbáohiệuconcábịthươngđangnằmởchỗnàodướibiển.

TôinhỏmdậyvàchămchúnhìnđốithủcủaNed.Condugongnày thật đồ sộ: nó dài ít nhất bảy mét và nằm im không nhúcnhích.Hìnhnhưnóđangngủ.Chiếcxuồnglặnglẽtớicáchconcá chừng sáu mét. Tôi bật dậy. Ned Land hơi ngả người ra phíasaurồiphónglao.

Laobayvútđi.Condugongbiếnmất.Mũilaonàyphóngđirấtmạnhnhưngrơixuốngnước.

-Khổquá!Trượtrồi!–Nedphátđiên.

-Trượtđâu?–Tôinói.–Nóbịthươngrồi,cóvệtmáutrênmặtnướckia.

Con dugong thỉnh thoảng lại nổi lên để thở. Rõ ràng vếtthương chưa làm nó kiệt sức, vì nó còn bơi rất nhanh. Chiếcxuồnglướttheovếtconcá.ĐôilúcchúngtôiđuổigầnkịpvàNedđãchuẩnbịphónglaonhưngnólạilặnxuốngngay.

CácbạncóthểhìnhdungđượcrằngNedđãcáukỉnh,giậndữđếnmứcnào!Còntôithìthấtvọngvìcondugongđãphávỡmưukếcủachúngtôi.

Chúngtôirượttheonósuốtmộttiếngđồnghồ.Bỗngnócóýđịnhtrảthùnhữngngườiđuổibắt,nóquaylạivàxôngthẳngtớichiếcxuồng.HànhđộngcủacondugongkhônglọtquamắtNedLand.Anhtahôlên:

-Coichừng!

Người cầm lái nói mấy lời bằng thổ ngữ khó hiểu, chắc là ralệnhchocácthủythủkháccảnhgiác.

Tớicáchxuồngchừnghơnmườimét,concáhítkhôngkhívàoquahailỗmũirấtrộngrồilạitiếptụclaotới.

Chúng tôi không kịp tránh đòn. Chiếc xuồng tròng trành.Nướcùavào,chúngtôiphảitảnngayra,nhưngnhờsựkhéoléocủangườiláimàxuồngkhôngbịlậtúp.NedLandphónglaoliêntiếp vào con vật khổng lồ. Nó bèn đội xuồng lên khỏi mặt biểntựanhưconsưtửtungcondêlêntrời.

Chúng tôi xô vào nhau. Tôi không biết sự thể sẽ diễn ra thếnàonếunhưNedkhôngphónglaotrúngtimconcá.

Con dugong lặn xuống nhưng chỉ một lát sau xác nó bị lậtngửa, nổi bềnh lên mặt biển. Chúng tôi liền lôi nó về tàuNautilus.Condugongnặngnămtấn.Việcmổcáđượctiếnhànhdưới sự hướng dẫn của Ned. Hôm ấy, người phục vụ dọn chochúng tôi món cá dugong được đầu bếp trên tàu nấu rất khéo.

Theotôi,cánàyănngonhơnthịtbò.

Hômsau,11tháng2,tàutừtừchạyvàovùngSuez.TôithấycànggầnSueznướcbiểnĐỏcàngbớtmặn.

TàuvượtquaeoJubalrồivàovịnhSuez.Đếnsáugiờ,tàuchạyngangquathànhphốTornằmsâutrongvũngbiểncósắcnướcđođỏnhưthuyềntrưởngNemođãquansát.

Đêm đã tới. Cảnh tịch mịch chỉ thỉnh thoảng bị phá vỡ bởitiếngkêucủabồnônghaymộtloàichimđêmnàokhác,bởitiếngsóngvỗbờhaytiếngcòitàuphíaxa.

Từ tám đến chín giờ, tàu chạy dưới mặt biển chừng vài mét.Theosựtínhtoáncủatôi,tàuđangởgầneođấtSuez.Quaôcửaphòng khách, tôi nhìn thấy chân các mỏm đá gần bờ được đènphatrêntàurọisáng.Tôicảmthấyeobiểnhẹpdầnlại.

Chíngiờmườilămphút,tàunổilênmặtnước.Tôivộichạylênboong vì nóng lòng muốn được vào ngay con đường ngầm củathuyềntrưởngNemo.Tôitranhthủhítthởkhôngkhítronglànhbanđêm.

Mộtlúcsau,cáchchúngtôimộthảilý,cóánhlửathấpthoángsaulànsươngđêm.

-Đólàhảiđăngnổi.–Cótiếngngườinóisaulưngtôi.

Tôiquaylạithìthấythuyềntrưởng.Nemonóitiếp:

-ĐólàhảiđăngnổiSuez.Chúngtasắptớicửađườngngầm.

-Thưathuyềntrưởng,cólẽvàođườngngầmcũngkhôngdễ?–Tôihỏi.

-Vâng,tấtnhiênkhôngdễ.Vìvậytôiphảilênphònghoatiêuđểtựtayláitàu.Vàbâygiờxinmờigiáosưxuốngphòngvìtàusắplặnvàsẽchỉnổilênkhivượtquahếtđườngngầm.

Tôi đi theo thuyền trưởng. Các ô cửa đóng lại. Các bể chứađượcbơmđầynước.Tàulặnxuốngsâumườimét.

TôiđịnhvềphòngriêngthìNemongănlại:

-Giáosưcómuốnlênphònghoatiêuvớitôikhông?

-Thếthìcòngìbằngnữaạ!

-Tađithôi!Ởđóngàisẽđượcthấytấtcảnhữnggìcóthểthấyđượctrongchặngđườngngầmdướibiểnvàdướimặtđấtnày.

Phòng hoa tiêu của tàu Nautilus hình vuông mỗi bề gần haimét.Ởchínhgiữalàtaylái,xungquanhlắpkínhchophépngườiláinhìnđượccảbốnphía.

Trong phòng tối om, nhưng một phút sau tôi nhận ra bóngngười hoa tiêu hai tay đang cầm lái. Biển được chiếu đèn pha ởphíasaurọisángtrưng.

-Nào,bâygiờtahãytìmcửavàođườngngầm.

Phòng hoa tiêu được nối với buồng lái bằng dây điện, giúpthuyềntrưởngcóthểvừatrựctiếpláitàu,vừađiềukhiểntốcđộcủatàu.Nemoấnnút,chânvịtliềnquaychậmlại.

Tôi lặng nhìn bức tường đá hoa cương dựng đứng. Tàu chạydọcbứctườngđósuốtmộttiếngđồnghồ.ThuyềntrưởngNemokhôngrờimắtkhỏichiếcđịabàn.Theohiệucủathuyềntrưởng,ngườiláitàuthayđổihướngtàuchạytừngphút.

Đúng mười giờ mười lăm phút, thuyền trưởng bắt đầu đíchthân cầm lái. Một hành lang rộng, sâu thẳm và ngoằn ngoèođanghiệnratrướcmắtchúngtôi.TàuNautilusdũngcảmđivàodướivòmcuốntốiđencủahànhlangđó.Ởmạntàubênkia,cótiếng ào ào khác thường. Đó là nước biển Đỏ đang theo đườngngầmđổvàoĐịaTrungHải.Contàutheodòngnướclaođinhư

mũitên,mặcdùmáymóctrêntàuđãlàmviệchếtsứcđểgiảmtốcđộbằngcáchchochânvịtquayngượclại.

Tim tôi đập thình thịch. Bất giác tôi đưa tay lên ngực. Đếnmườigiờbamươilămphút,thuyềntrưởngNemotraotayláichohoatiêurồibảotôi:

-ĐịaTrungHảirồiđó!

Tàu Nautilus bị nước cuốn qua eo Suez mất không đầy haimươiphút.

R

Chương6QuầnđảoHyLạp

ạng sáng hôm sau, 12 tháng 2, tàu Nautilus nổi lên mặtnước. Tôi chạy lên boong. Ở chân trời phía nam, hiện lên

hìnhdángcủathànhphốPélusecổkính.GầnbảygiờsángNedLand và Conseil cũng lên boong. Hai người bạn cố tri ngủ mộtmạchsuốtđêm,chẳngquantâmchútnàotớichiếncôngcủatàuNautiluscả.

- Thưa nhà tự nhiên học, – Ned hỏi tôi bằng một giọng hàihước,–ĐịaTrungHảiđâuạ?

-ChúngtađangởĐịaTrungHảirồiđó,ôngbạnạ.

-Chàchà!Thếlàđêmqua…

-Đêmquatrongítphútchúngtađãvượtquaeođấthiểm.

-Tôikhôngtin.–Nedtrảlời.

-Khôngtinsaođược,ôngNed!–Tôiphảnđối.–BờbiểnthấpởphíanamkialàbờbiểnAiCậpđó!

Nedvẫnbướngbỉnhchưatin.TôibảoNed:

-Ônghãynghetôi.Thuyềntrưởngđãchotôivinhdựđượclênphònghoatiêuxemconđườngngầm.Ôngtatựtayláitàuquacáihànhlanghẹpđó.

-Nghethấychưa,anhNed?–Conseilhỏi.

-ÔngNedạ,–tôinóitiếp,–mắtôngrấttinh.ÔngcóthểphânbiệtmộtcáchdễdàngconđêchạydàirabiểncủacảngPort-Saïd.

Nedchămchúnhìnrồinói:

-Giáosưnóiđúng,cònthuyềntrưởngcủangàiquảlàtàinăngkiệt xuất. Chúng ta đang ở Địa Trung Hải thật. Bây giờ, nếu cóthể,tahãybànviệcriêngmộtchút,nhưngchớđểainghetrộm.

TôihiểurõýđồcủaNedvànghĩbụng:“Dẫusaocũngnênbànbạc với anh ta vì anh ta muốn thế”. Thế là ba chúng tôi ngồixuốnggầnđènpha.Tôinói:

-Ôngmuốnnóigìthìnóiđi,ôngNed.Tôingheđây.

-Thếnàynhé.ChúngtađangởchâuÂu.TrướckhiNemocóýđịnh cho tàu lặn xuống đáy biển Bắc Cực hay quay lại châu ĐạiDương,taphảichuồnkhỏitàunày!

ThúthựclàcuộcthảoluậnvớiNedvềchuyệnđólàmtôilúngtúng. Tôi không hề muốn gò bó Conseil và Ned nhưng cũngchẳng có chút nguyện vọng nào chia tay với thuyền trưởngNemo. Nhờ Nemo, nhờ con tàu của Nemo mà hằng ngày tôi bổsung cho mình biết bao kiến thức về hải dương học, tôi viết lạicuốn sách của mình nói về những bí mật dưới đáy đại dương ởngay trong lòng biển. Liệu tôi còn dịp được quan sát những kỳquan ẩn giấu dưới đại dương không? Tất nhiên là không! TôikhôngthểchấpnhậnýnghĩrằngphảirờikhỏitàuNautilusmàchưahoànthànhcôngtrìnhnghiêncứubiểncủachúngtôi.

-ÔngbạnNedạ,–tôinói,–ônghãytrảlờitôimộtcáchthẳngthắn nhé. Chẳng lẽ trên tàu Nautilus lại buồn sao? Ông ân hậnrằngsốphậnđãđẩyôngđếnvớithuyềntrưởngNemoà?

Nedkhôngtrảlờingay.Anhtakhoanhtaytrướcngựcrồinói:

-Thựctình,tôichẳngânhậngìvềviệcđượclàmmộtchuyếnđi chơi ngầm dưới biển. Tôi sẽ nhớ lại chuyến đi này một cáchthúvị,nhưngcũngphảichonókếtthúcchứ!Đấy,ýkiếncủatôi

lànhưvậy.

-Nósẽkếtthúc,ôngNedạ!

-Kếtthúcởđâuvàbaogiờ?

- Ở đâu thì tôi không biết. Bao giờ, tôi không thể nói được,nhưngtôinghĩchuyếnđinàysẽkếtthúckhitấtcảnhữngvùngbiểnđãmởratrướcchúngtamọibímậtcủamình.Ởđờinàycáigìchẳngcókếtthúc!

-Tôiđồngývớigiáosư.–Conseilnói.–Cólẽsaukhiđikhắpcácbiểntrêntráiđất,thuyềntrưởngNemosẽphóngthíchtấtcảbangườichúngta.

- Phóng thích à? – Ned nói như quát. – Tống cổ đi thì đúnghơn!

-Hãykhoan,ôngNed!–Tôinói.–Chúngtachẳngcógìphảisợhãi thuyền trưởng, tuy vậy tôi cũng không đồng ý với ConseilnghĩrằngNemosẽchophépchúngtaloantinrakhắpthếgiớivềchiếctàuNautilus.

-Vậyngàihyvọngvàocáigì?–Nedhỏi.

-Tôihyvọngtrongtươnglaitìnhhìnhsẽthuậnlợihơn.Bâygiờ,haysáuthángnữacũngvậythôi,phảikhông?

-Saolại“cũngvậythôi”?–Nedmỉamai.–Xingiáosưchobiếtsáuthángsauchúngtasẽởđâu?

- Có thể là vẫn ở chỗ này, có thể là ở Trung Quốc. Ông cũngbiếttàuNautiluschạyrấtnhanh.Nóvượtđạidươngnhưénbaytrên trời, hay tàu nhanh chạy trên lục địa! Nó chẳng sợ gì cácvùngbiểnchâuÂu.AidámcamđoanrằngnósẽkhôngđếngầnbờbiểnnướcPháp,nướcAnhhaynướcMỹ,nơimànhữngđiềukiệnchạytrốnsẽcònthuậnlợihơn?

- Thưa ngài Aronnax, – Ned trả lời, – những lý lẽ của ngàingượclạivớilẽphải.Ngàinóitoànchuyệntươnglai:“Chúngtasẽ ở đây, chúng ta sẽ ở đó!” Còn tôi thì nói chuyện hiện tại:“Chúngtađangởđây,phảilợidụngngaythờicơnày!”

Logic của Ned làm lập trường của tôi nghiêng ngả. Tôi cảmthấymìnhbịthuavìđuốilý.

- Thưa giáo sư, – Ned nói tiếp, – giả sử ngay bây giờ thuyềntrưởng Nemo yêu cầu chúng ta rời khỏi tàu Nautilus ngài cóchấpnhậnyêucầuđókhông?

-Tôikhôngbiết.

-NếuNemonóirằngsẽkhôngyêucầulầnthứhainữathìngàitínhsao?

Tôiimlặng.

-AnhConseiltínhsao?

Conseilbìnhthảntrảlời:

-Conseilthìkhôngcóýkiếngì.Đốivớianhtathìthếnàocũngxong.Anhtasốngđộcthânnhưchủcủaanhta,nhưbạncủaanhta. Chẳng ai mong đợi anh ta ở quê hương cả. Rất tiếc là trongvấn đề tranh luận này, không thể trông đợi gì ở anh ta được. ỞđâychỉcóhaibênlàgiáosưvàNedLandthôi.Anhtasẵnsàngđứnglàmtrọngtài.

TôibấtgiácmỉmcườikhinghenhữnglờikhôihàicủaConseil.CònNedtrongthâmtâmchắcrấthàilòngvìđãloạirađượcmộtđốithủ.

Nednói:

- Thưa giáo sư, nếu Conseil không tham gia cuộc tranh luậnnàythìchỉcótôivàngàigiảiquyếtvấnđềnày.Tôiđãnóihếtý

kiếnvàngàicũngđãnghehết.Thếbâygiờngàithấythếnào?

Đànhphảicóýkiếndứtkhoátvìtôikhôngchịunổisựquanhco:

-ÔngbạnNedạ,tôixintrảlờithếnày.Ôngnóiđúng,nhữnglý lẽ của tôi không có trọng lượng bằng lý lẽ của ông. ThuyềntrưởngNemokhôngbaogiờtựnguyệnthảchúngta,khôngnênhyvọnggìvàođiềuđó.VìbảnnăngtựvệmàNemosẽkhôngtrảlạitựdochochúngta.NhưngcũngchínhvìbảnnăngtựvệmàkhicóthờicơlàtaphảirờibỏtàuNautilusngay.

-Ngàinóithậtlàchílý!

-Nhưngcònmộtđiềunữalàphảiđợicơhộithậtthuậnlợi.Đãhành động là phải thành công. Nếu thất bại là đi đứt! Nemokhôngbaogiờthathứchotađâu!

-Thưagiáosư,vâng.Nhưngýkiếncủangàiquáchungchung.Vấnđềlàthếnày:nếucóthờicơthuậnlợilàphảichộplấyngay,phảikhôngạ?

-Đồngý.Bâygiờônghãynóirõthếnàolàthờicơthuậnlợi?

-Giảsửcómộtđêmnàođótốitrời,tàuchạygầnbờbiểnchâuÂu…thờicơthuậnlợilàđó.

-Thếôngđịnhbơivàobờà?

- Tất nhiên, tôi sẽ gắng bơi nếu tàu chạy trên mặt biển, cònnếunólặnxuống…

-Thìsao?

- Thì tôi sẽ cố chiếm cái xuồng. Tôi biết cách lấy nó rồi. Tênhoatiêutrongphòngláisẽchẳngthấytachạytrốnđâu.

- Thế thì ông hãy đợi thời cơ! Nhưng ông chớ quên rằng nếu

thấtbạilànguyđấy.

-Thưangài,tôisẽkhôngquên.

- Ông Ned, bây giờ ông có muốn nghe ý kiến của tôi về kếhoạchcủaôngkhông?

-Xingiáosưcứnói.

-Tôinghĩrằng–tôikhôngnóilà“hyvọngrằng”–sẽkhôngcóthờicơthuậnlợinhưvậyđâu.

-Vìsao?

-VìthuyềntrưởngNemonhìnsựviệcrấttỉnhtáovàtấtnhiênsẽđềphòngchúngta,đặcbiệtlàkhigầnbờbiểnchâuÂu.

-Tôitánthànhýkiếncủagiáosư.–Conseilnói.

-Rồixem!–Nedlắcđầu.

- Ông Ned ạ, – tôi nói thêm, – chúng ta kết thúc câu chuyệnnày ở đây. Tuyệt đối không nên nói gì nữa! Hôm nào ông địnhchạytrốnthìbáotrướcchochúngtôibiết,chúngtôisẽtheoông.Tôihoàntoàntrôngcậyvàoông.

Thếlàkếtthúccâuchuyệngiữabachúngtôi,câuchuyệngâyranhiềuhậuquảnghiêmtrọngsaunày.ThậtđaubuồnchoNed,những sự kiện xảy ra đã khẳng định ý kiến của tôi là đúng.ChẳngbiếtvìNemokhôngtinchúngtôihayvìôngtatránhgặpcáctàuthuyềnởĐịaTrungHảimàtàuNautilusphầnlớnchạyngầmdướinướcvàcáchxabờ.Đôikhitàuchỉhơinhôkhỏimặtnước,nhưngthườnglàlặnxuốngkhásâu.GiữaquầnđảoHyLạpvàTiểuÁ,tàulặnxuốnghaingànmétmàchưachạmđáy.

Tối hôm sau, 14 tháng 2, gặp thuyền trưởng Nemo ở phòngkhách, tôi cảm thấy ông ta có nhiều điều tư lự không vui. Tráivớilệthường,Nemoralệnhmởrộngcảhaiôcửasổrồivừađiđi

lại lại giữa hai ô cửa đó vừa chăm chú nhìn vào khoảng nướcmênhmông.Việclàmđócóýnghĩagì?Thôimặcôngta,tôiquayra nghiên cứu các loài cá đang tung tăng ngoài ô cửa. Tôi đangngắmnhìnkhôngchánmắtnhữngkỳquancủađáybiểnthìmộthiệntượngbỗnglàmtôigiậtmình.

Cómộtngười,mộtngườithợlặnxuấthiện,lưngđeotúida.Đókhôngphảilàmộtcáixáckhônghồntrôitheodòngnướcmàlàmột người còn sống đang bơi bằng đôi tay rất khoẻ. Thỉnhthoảnganhtangoilênmặtnướcđểthởrồilạilặnxuống.

TôiquayvềphíathuyềntrưởngNemovàkêulên,xúcđộng:

- Có người sắp chết đuối! Phải cứu ngay! Phải cứu bằng mọigiá!

Nemochạybổtớiôcửa.Ngườiđóbơilại,ápmặtvàotấmkínhvànhìnchúngtôi.

Tôi hết sức ngạc nhiên khi thấy Nemo lấy tay ra hiệu chongườiđó.Ngườiđógậtđầutrảlờirồingoilênđimất.

-Giáosưđừnglo!–Nemonói–ĐólàanhNicolasởmũibiểnMatapan,biệthiệulà“Cá”.Anhtanổitiếngkhắpvùngđảoấyvềtài bơi lặn. Nicolas sống dưới nước nhiều hơn trên cạn! Anh tathườngbơitừđảonàysangđảokhác.

-Thuyềntrưởngbiếtanhtaạ?

-Saotôilạikhôngbiết?

Nóiđoạn,Nemobướctớichiếctủkêbêntráiôcửa.Gầntủlàmột cái hòm bịt sắt, trên nắp có tấm biển nhỏ bằng đồng ghiphươngchâmcủatàuNautilus:

Mobilisinmobile

Khôngđếmxỉađếnsựcómặtcủatôi,Nemomởtủtrongchứa

đầyvàngthoi.Thứkimloạiquýđólấytừđâura?Vàsaonhiềuvậy?Nemođịnhdùngvàngđểlàmgì?

Tôichẳngnóimộtlờivàtrốmắtnhìn.

Nemolấytừngthoivàngrarồixếpngayngắnvàohòmtớikhiđầy ắp. Theo tôi, số vàng ấy phải nặng hơn một tấn, nói cáchkhác là bằng khoảng năm triệu phrăng. Nemo đậy nắp hòm lạirồi viết địa chỉ hình như bằng tiếng Hy Lạp lên trên. Sau đó,Nemoấnnútđiệncódâychạyxuốngphòngthủythủ.Bốnthủythủchạytớivàkhávấtvảmớikhiêngđượchòmrakhỏiphòngkhách.Thuyềntrưởngquaylạihỏitôi:

-Giáosưnóigìvậy?

-Thưathuyềntrưởng,tôichẳngnóigì.

-Thếthìxinchúcngàingủngon.

Nóixong,Nemobướcrakhỏiphòngkhách.Tôiquayvềphòngriêng và cố gắng ngủ. Tôi rất thắc mắc về thái độ của thuyềntrưởng.Giữasựxuấthiệncủangườithợlặnvàcáihòmchứađầyvàng có mối quan hệ gì? Một lúc sau, tàu Nautilus từ lớp nướcsâunổilênmặtbiển.

Tôithấytiếngchânlịchkịchtrênboong.Ngườitađangtháoxuồngravàhạxuốngnước.Chiếcxuồngkhẽchạmvàothântàu.Sauđóimlặnghẳn.

Haitiếngđồnghồtrôiqua.Lạicótiếngchânthìnhthịchtrênboongtàu.Xuồngđượckéolên.Tàulạilặn.Thếlàvàngđãđượcđưatớiđịachỉ,nhưngcụthểlàtớinơinàotrênlụcđịanày?AilàngườiliênlạccủathuyềntrưởngNemo?

Hôm sau, tôi trao đổi cảm tưởng đêm vừa rồi với Conseil vàNed.Họcũngngạcnhiênchẳngkémgìtôi.

-Nemolấyởđâuranhiềuvàngnhưvậy?–Nedhỏi.

Biết trả lời thế nào? Ăn sáng xong, tôi đến phòng khách làmviệc. Tôi soạn lại những ghi chép của mình đến năm giờ. Tôibỗng thấy nóng bức nên bỏ áo ngoài ra. Sao nóng thế này? Tàuđãcáchxavùngnhiệtđớivàđangchạydướibiểnsâu,nơinhiệtđộthấp.Đồnghồchỉđộsâumườitámmétdướimặtbiển.Ởđộsâuấy,dùáplựcnướccótăngcũngchẳngcótácđộnggì.

Tôi tiếp tục làm việc, nhưng nhiệt độ xung quanh tăng lênmộtcáchđángsợ.Tôinghĩbụng:“Haylàtàubịcháy?”

Tôiđangđịnh rakhỏi phòngkháchthì thuyềntrưởng Nemoxuất hiện ở ngưỡng cửa. Ông ta bước tới chỗ đặt nhiệt kế nhìncộtthủyngânrồibảotôi:

-Bốnmươihaiđộ!

-Vâng,nóngquá!–Tôitrảlời.–Nếunhiệtđộcòntănglênnữathìchúngtasẽbịchínnhừra.

-Thưagiáosư,nếutakhôngmuốnthìnhiệtđộsẽkhôngtăngnữa.

-Ngàicókhảnăngđiềukhiểncảnhiệtđộnữaà?

-Khôngphải!Nhưngtôicóthểrakhỏicáilòlửanày.

-Đâylànhiệtđộcủamôitrườngbênngoàiạ?

-Tấtnhiên!Tàuđangchạytrongnướcsôi.

-Saolạithếđược?–Tôisửngsốt.

-Giáosưhãyxemđây.

Ô cửa ngoài mở ra khiến tôi trông thấy những ngọn sóngtrắng xoá nổi lên quanh tàu. Từng đám hơi lưu huỳnh lan ratrongnướcsôisùngsụcnhưtrongchảo.Tôivừachạmtayvàoô

kínhthìphảirụtngaylạivìnónónggiãy.

-Chúngtađangởđâuvậy?–Tôihỏi.

-ĐangởquầnđảoSantorin.–Nemotrảlời.–Tôimuốnđểngàixemnúilửangầm.Đólàmộthiệntượngkỳlạ!

-Tôitưởngquátrìnhhìnhthànhnhữngđảomớiđãchấmdứtrồi.

- Trong lĩnh vực núi lửa thì quá trình hình thành đó khôngbao giờ chấm dứt. Ngọn lửa trong lòng đất hoạt động liên tục.Nếu ở Thái Bình Dương san hô có thể tạo nên các lục địa thì ởvùngbiểnnàynúilửacũngđóngvaitrònhưvậy.Ngàihãynhìnxemhoạtđộngđóởdướibiểnsâusôinổinhưthếnào!

Tôibướctớiôcửa.TàuNautilusđứngtạichỗ.Khôngkhínóngbức khôn tả. Nước từ màu trắng đã chuyển thành màu đỏ. Dùcửa đóng rất kín, hơi lưu huỳnh ngột ngạt vẫn lọt vào phòngkhách,vàôngoàicửathỉnhthoảnglạibùnglênnhữngngọnlửađỏrựclàmmờcảánhsángcủachiếcđènpha.

Ngườitôiđẫmmồhôivàthiếukhôngkhíđểthở.Tôicảmthấysắpbịchínnhừ,nênbảoNemo:

-Takhôngnênởlâutrongcáichảonướcsôinàylàmgì.

-Vâng,ởmãiđâycũngnguyhiểm.–Nemobìnhthảntrảlời.

Theo lệnh Nemo, tàu Nautilus chạy ngay ra khỏi vùng nướcđó.

Mườilămphútsau,tàunổilênmặtbiển.Chúngtôiđượcthởhítkhôngkhítronglànhmộtcáchthỏathích.

Tôinghĩbụng:“NếuNedchọnvùngbiểnlửavừarồilàmnơibỏtrốnthìchúngtôichẳngcònaisốngsót”.

Hômsau,16tháng2,tàuNautilusvòngquamũiMatapanrồirakhơi,từbiệtquầnđảoHyLạp.

N

Chương7BốnmươitámgiờquaĐịaTrungHải

ước Địa Trung Hải xanh biếc, bờ biển chìm trong nhữngvườn cam, vườn cây lô hội, cây xương rồng, cây thông.

KhôngkhíĐịaTrungHảitronglành.Nơiđây,trênbờbiểnnày,ởvùng nước này, với khí hậu tốt nhất thế giới này, con người cóthêmsứcmạnhmới.

NhưngdùĐịaTrungHảiđẹpđếnđâu,tôicũngchỉnhìnbiểnnướcrộnghaitriệukilômétvuôngmộtcáchthoángqua.ThậmchítôikhôngthểhỏihangìthuyềntrưởngNemovìsuốtchặngđường vượt Địa Trung Hải chớp nhoáng ấy, Nemo không xuấthiệnlầnnào.TôiđoánrằngtàuNautilusđãchạyngầmdướibiểnđóchừngsáutrămdặmtronghaingàyhaiđêm.ChúngtôirờibờbiểnHyLạpngày16tháng2thìrạngsáng18tháng2đãquaeoGibraltar.

Tôi biết thuyền trưởng Nemo chẳng thích gì Địa Trung Hảibốn bề là những vùng đất mà Nemo đã từ bỏ. Sóng nước ĐịaTrung Hải trong xanh, những làn gió biển thổi nhẹ đã gợi lêntrong lòng Nemo quá nhiều kỷ niệm, nếu không phải là quánhiềuthươngtiếc.Nơiđâychẳngcócáitựdolựachọnđườngđi,cái độc lập hoàn toàn mà Nemo đã có ngoài đại dương. GiốngnhưtàuNautilus,NemocảmthấytùtúngtrongkhoảngkhônggianhạnchếgiữabờbiểnchâuPhivàchâuÂu.

Tàuchạyhaimươilămhảilýmộtgiờ.

NedLandtuyrấtchánngánnhưngcũngphảitừbỏýđịnhbỏ

trốnlúcnày.Tàuchạynhanhtừmườihaiđếnmườibamétgiây,khôngchophépsửdụngxuồng.

Trongđiềukiệnđómàchạytrốnthìcũngliềulĩnhnhưnhảyrakhỏixelửađangphóngnhanh.Hơnnữa,tàuchỉnổilênmặtbiển ban đêm để dự trữ không khí, thời gian còn lại thì chạyngầmtheođịabàn.

ThếlàĐịaTrungHảiđãlướtquamắttôinhưphongcảnhbênđường lướt qua mắt hành khách tàu nhanh. Tôi chỉ nhìn thấynhững chân trời xa, còn tất cả những vật gần hơn thì chẳng rõlắm. Tuy vậy, tôi và Conseil cũng quan sát được một số cá ĐịaTrungHảicóvâyrấtkhoẻgiúpchúngcóthểbơikịptàuNautilustrong một thời gian ngắn. Chúng tôi ngồi bên ô cửa sổ phòngkháchhồilâu.NhữngnhậnxétsơbộchophépchúngtôicócáinhìntổngquátvềđộngvậtvàthựcvậtcủaĐịaTrungHải.

Đêm 16 rạng ngày 17 tháng 2 tàu vào bồn thứ hai của ĐịaTrungHải,nơisâunhấtlàbangànmét.Tàungoanngoãntuântheosựđiềukhiểnvàxuốngtớinhữnglớpnướcsâunhất.

Dướiđó,thaythếnhữngkỳquancủathiênnhiên,trướcmắttôi hiện ra những cảnh tượng thương tâm và khủng khiếp.Chúng tôi đang ở khu vực đã xảy ra bao nạn đắm tàu! Biết baothuyền bè đã biệt tăm giữa bờ biển Algérie và Provence! So vớiThái Bình Dương bao la, thì Địa Trung Hải chỉ là một cái hồ,nhưngđỏngđảnhkhótínhvàhayđánhlừaconngười.

Trongcuộcdạochơichớpnhoángởcáclớpnướcsâunày,tôiđã thấy biết bao khung tàu bị đắm nằm dưới đáy biển. Tất cảnhững tàu thuyền đó đã bị đắm khi va phải đá ngầm. Một sốchìm xuống theo chiều thẳng đứng, còn nguyên cả cột và dâybuồm,tựanhưđãhóađátrongnướcbiểnmặn.KhitàuNautilusrọiđènphavàochúngthìtrêncộtbuồmhìnhnhưcómộtlácờ

sắpđượckéolênvàchúngsắpbắnsúngchào!Nhưngởkhuvựcđầytaiươngnàythìchỉcósựimlặngvàchếtchóc!

TôinhậnthấytàuNautiluscàngtiếngầneoGibraltarthìcànggặpnhiềuxáctàuđắm.BờbiểnchâuPhivàbờbiểnchâuÂucànggầnlạinhauthìtàubècànghayđâmvàonhau.Cảnhtượngthậtkhủngkhiếp!Biếtbaongườiđãthiệtmạngtrongnhữngvụđắmtàunày!Sóngnướcđãcuốnđibiếtbaosinhmệnh!Chẳngbiếtcómộtthủythủnàosốngsótđểkểlạinhữngtrườnghợprủironàykhông,haybiểncảtớinayvẫngiữkíntronglòngnhữngbímậtđángsợ?

Tàu Nautilus vẫn lạnh lùng lướt qua cảnh hoang tàn, vàkhoảng 3 giờ sáng ngày 18 tháng 2, chúng tôi tới cửa eoGibraltar.

Lợidụngdòngnướcthuận,tàulướtnhanhquaeobiểnhẹpđó.Mấy phút sau, chúng tôi đã cưỡi trên những lớp sóng Đại TâyDương.

Đ

Chương8VũngbiểnVigo

ạiTâyDương!Đólàmộtđạidươngmênhmông,diệntíchhaimươilămtriệuhảilývuông,dàichínngànhảilý,rộng

trungbìnhhaingànbảytrămhảilý.ĐạiTâyDươngbaolanhưvậy, nhưng thời cổ đại hầu như không được nghiên cứu. Nhiềucon sông lớn nhất thế giới đổ vào đại dương này. Biết bao tàuthuyềnmangcờtấtcảcácnướcchạydọcđạidươngnày.

Saukhiđãvượtkhoảngmộtvạndặmtrongbathángrưỡi,tàuNautilus bắt đầu rẽ sóng Đại Tây Dương! Nói một cách hìnhtượng,nóđãđiđượcmộtchặngđườngdàihơnxíchđạo.Bâygiờtàuchạyđiđâu?Tươnglaisẽrasao?

Qua eo Gibraltar, tàu chạy ra khơi và lại nổi lên mặt biển.Nhữngcuộcdạochơitrênboonglạitiếptục.Tôitrèolênboongđểhóngmát.NedLandvàConseiltheotôi.Ngọngiónamnổilênkhámạnh.Biểnđộng.Tàubắtđầubịlắc.Nướcbiểnmặnsủibọtbắntungtoélênchúngtôi.Chúngtôivộiluixuống,tuyvậyvẫnkịpthởhítchútkhôngkhítronglành.

Tôivềphòngriêng.Conseilcũngvềphòngmình,nhưngNedthìkhôngbiếtcóđiềugìbănkhoănnênđitheotôi.Chặngđườngqua Địa Trung Hải diễn ra quá nhanh đã phá tan mọi kế hoạchcủa Ned, và anh ta cũng chẳng giấu giếm nỗi thất vọng củamình.

Cánhcửaphòngvừađóngvào,Nedđãngồixuốngvàlặnglẽnhìntôi.Tôinói:

-ÔngNed,tôihiểuông!Nhưngôngkhôngthểtựtráchmìnhđược điều gì. Tàu Nautilus đi nhanh như tên bắn mà nghĩ đếnviệcchạytrốnchỉlàmộtsựđiênrồ!

Ned im lặng. Đôi mắt anh ta mím chặt, lông mày nhíu lại,chứngtỏanhtađangtậptrungvàomộtýnghĩ.Tôinóitiếp:

-ÔngNed,ônghãynghetôi.Chớvộibuồnnản.ChúngtađangđidọcbờbiểnBồĐàoNha,gầnnướcPhápvànướcAnhlànơidễtìm chỗ lẩn tránh. Nếu ra khỏi eo Gibraltar mà tàu chạy vềhướngnam,rakhơi,thìônglongạilàđúng.Nhưngchúngtabiếtthuyền trưởng Nemo không lảng tránh miền biển châu Âu. Vìvậy,tôikhôngnghingờgìrằngmấyngàynữađiềukiệnsẽthuậnlợihơn,khiđó…

NedLandlạinhìntôichămchúhơn,vàcuốicùngbậtra:

-Ngaytốihômnay…

Tôigiậtmình.Thúthực,đềnghịđócủaNedrấtđộtngộtđốivới tôi. Tôi muốn trả lời Ned nhưng chưa biết nói thế nào. Nednóitiếp:

-Chúngtađãquyướcvớinhauchờđợithờicơthuậnlợi.Bâygiờthờicơđãtới.Tốinay,tàusẽcáchbờbiểnTâyBanNhamấyhải lý. Sẽ không có trăng. Gió thổi từ biển vào đất liền. NgàiAronnax,ngàiđãhứahẹn,tôitrôngchờởngài.

Tôiimlặng.Nedđứngdậyvàđiđếnchỗtôi:

-Chíngiờtốihômnay!–Nednói.–Conseilđãđượcbáotrướcrồi. Vào giờ đó, Nemo sẽ ở phòng riêng và chắc sẽ đi ngủ. Bọnthủythủ,bọnthợmáychắcsẽkhôngnhìnthấychúngta.TôivàConseilsẽlẻnracầuthanggiữa.Còngiáosưthìhãyđếnthưviệnchờ ám hiệu của tôi. Chèo, cột buồm và buồm đã có sẵn trongxuồng.Tôiđãgiấuvàođómộtsốlươngthực.Tấtcảđãsẵnsàng,

xinhẹngiáosưđếntối!

-Biểnđộng,ôngNedạ!–Tôinói.

-Tôiđồngývớingài,nhưngcũngphảiliềuthôi.Vảlại,chiếcxuồng khá vững chắc, xuôi gió mà chèo mấy hải lý cũng chẳngvấtvảgìlắm!Nếumọiviệctrôichảythìkhoảngmườiđếnmườimộtgiờđêmnay,tasẽđổbộlênmộtnơinàođóởbiển…hoặclàchúngtasẽđiđứtcả.Thôi,xinhẹnngàiđếntối!

Nói đoạn, Ned đi ra, để tôi ngồi lại trong tâm trạng rối bời.Trướckia,tôitựanủimìnhbằnghyvọngrằngcònkhálâumớicóđượccơhộithuậnlợi,tôisẽcóđủthìgiờđểsuynghĩkỹvàcânnhắctìnhhình.NhưnganhbạnNedđãkhôngchotôithờigian.Tôicóthểnóigìvớianhta?Nedđãxửsựrấtđúng!Cơhộiđến,anhtachộplấyngay.Tôicóthểkhônggiữlờihứavàdámvìtâmtrạng riêng của mình mà gánh lấy trách nhiệm về số phận củahaingườicùngđikhông?

Đúnglúcđó,mộttiếngrítkhámạnhbáohiệunướcđangvàocácbểchứa,vàtàuNautilusđanglặnxuốngĐạiTâyDương.

Tôikhôngrakhỏiphòng.TôichẳngmuốngặpthuyềntrưởngNemovìsợđểlộranỗilolắngcủamình.Suốtmộtngàymệtmỏi,phânvângiữanguyệnvọngmuốnthoátratựdovàsựluyếntiếcvì phải chia tay với tàu Nautilus mà chưa hoàn thành việcnghiêncứuđáybiển!SaotôicóthểrờibỏĐạiTâyDương–“ĐạiTây Dương của tôi” như tôi thích gọi – mà chưa được tận mắtthấy đáy biển sâu kín, chưa khám phá ra những bí mật của nónhư ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương? Cuốn tiểu thuyết rơikhỏi tay tôi. Thời gian trôi qua nặng nề làm sao! Khi thì tôi mơthấymìnhđãthoátkhỏivòngnguyhiểm,đangvữngbướctrênmặt đất, cạnh Conseil và Ned. Khi thì tôi lại rất cầu mong chomột chuyện gì đó bất ngờ xảy ra ngăn trở không cho Ned Land

thựchiệnýđồcủamình.

Tôirakhỏiphòngkháchhailần.Tôimuốndùngđịabànkiểmtra xem tàu đang chạy gần bờ biển Bồ Đào Nha hay đã cách xa.Không,chúngtôivẫnởvùngbiểnBồĐàoNha.Tàuvẫnhướngvềphía bắc, chạy dọc bờ biển. Đành phải phục tùng yêu cầu củaNed và chuẩn bị chạy trốn. Hành lý của tôi chẳng có gì ngoàinhữngtàiliệughichép.

Còn thuyền trưởng Nemo thì sao? Ông ta sẽ xử sự thế nàotrướchànhđộngcủachúngtôi?Cuộcchạytrốncủachúngtôicóthểsẽlàmhạiôngtađếnmứcnào?Nemosẽđốixửvớichúngtôinhưthếnàonếuâmmưunàythấtbạinhỉ?Ôngtađãlàmtôibấtmãn ư? Trái lại! Ông ta đã tỏ ra rất ân cần mến khách. Nemokhôngthểkếttộitôilàvôơnvìđãbỏtrốn.Tôicóhứahẹngìvớiông ta đâu. Nemo biết chúng tôi bị trói buộc với ông ta chẳngphảivìnhữnglờihứamàvìhoàncảnh.

Tôi không gặp Nemo từ khi thăm đảo Santorin. Chẳng biếttrước khi chạy trốn, chúng tôi có tình cờ gặp nhau không? Tôivừa muốn gặp Nemo, vừa sợ phải gặp. Tôi lắng nghe xem cótiếngchânbướctrongphòngbênkhông.Taitôichẳngthấymộttiếngđộngnhỏnào.Trongphòngchắckhôngcóai.

Tôichợtnghĩ:Chẳngbiếtngườithuyềntrưởngbíhiểmnàycómặttrêntàukhông?TừcáiđêmchiếcxuồngrờitàuNautilusđilàmmộtviệcgìđó,tôinhìnNemohơikháctrướcmộtchút.

Tôi biết mặc dù có tuyên bố này nọ, Nemo vẫn duy trì mộtmốiquanhệnàođóvớimặtđất.VàcóphảikhôngbaogiờNemorời khỏi tàu Nautilus không? Ông ta đã chẳng từng vắng mặthàng tuần lễ là gì? Ông ta làm gì trong thời gian ấy? Tôi tưởngNemo mang nặng tư tưởng chán đời, nhưng biết đâu ông tachẳng đang thực hiện một nhiệm vụ bí mật mà tôi không hiểu

nổi?

Nhữngýnghĩấyvàhàngngànýkiếnkhácnhaudaydứttôi.Tìnhhuốngđặcbiệtnàyđềrabiếtbaogiảthuyết.Tôibănkhoănlolắngvôcùng.Nhữnggiờphútchờđợidàidằngdặc.

Theo lệ thường, bữa tối được đưa vào phòng. Tôi chỉ ăn quaquýtchoxongchuyệnvàđứngdậykhỏibànlúcbảygiờ.Chỉcònmộttrămhaimươiphútnữa–tôiđếmtừngphút–làđếnlúctôiphải hành động theo Ned Land. Tôi ngày càng bồn chồn. Mạchđậpthìnhthịch.Tôikhôngngồiyênđượcnữamàcứđiđilạilạitrong phòng, hy vọng như vậy sẽ xua tan được nỗi lo âu. Tôi ítbănkhoănvềýnghĩrằngmìnhcóthểchết.Nhưngtimtôithắtlạikhinghĩđếnkếhoạchchạytrốnsẽbịlộtrướckhithựchiện,rồi tôi sẽ phải đứng trước mặt thuyền trưởng Nemo lúc đó nổigiậnđiêncuồng,thậmchíđaubuồnvìhànhđộngphảnphúccủatôi.

Tôimuốnnhìnvàophòngkháchlầncuốicùng.Tôitheohànhlanghẹpvàophòngbảotàng,nơitôiđãcóbiếtbaogiờphútthúvị và bổ ích. Tôi nhìn tất cả những vật báu ấy như một ngườinhìnnhữngchốnthânyêutrướckhiphảirờibỏđimãimãi.Tôinói lời “vĩnh biệt” với tất cả những tác phẩm nghệ thuật, tất cảnhữnghiệnvậtdiệukỳcủathiênnhiênđangđượcgiữkínởđó!Tôi muốn nhìn lần cuối làn nước Đại Tây Dương, nhưng ô cửađóngkín,chekhuấtmấtđạidươngmàtôichưađượcnghiêncứu.

Khibáchbộtrongphòngkhách,tôibướctớicánhcửabímậtdẫn sang phòng thuyền trưởng. Tôi rất ngạc nhiên thấy cửa hémở.Tôibấtgiáclùilạimộtbước.NếuNemocómặttrongphòngthì ông ta sẽ thấy tôi. Nhưng xung quanh im lặng như tờ. Tôibước tới gần hơn. Trong phòng chẳng có ai. Tôi đẩy cửa, nhìnquanh rồi bước vào. Đồ đạc trong phòng vẫn khắc khổ như

phòngthầytu.

Cái đập vào mắt tôi là mấy bức chân dung – lần trước tôikhông để ý nên không thấy. Đó là chân dung những nhân vậtlịchsửnổitiếngđãhiếnthânchotưtưởngcaođẹpcủachủnghĩanhânđạo:Kosciusko–ngườianhhùngđãđấutranhvìsựnghiệpgiảiphóngBaLan;O’Connell–chiếnsĩđấutranhchođộclậpcủaIreland; Washington – người sáng lập ra Hợp chủng quốc HoaKỳ;Manin–nhàyêunướcngườiÝ;Lincoln–tổngthốngMỹ,bịmộttênchủnôsáthại;vàcuốicùnglàJohnBrown–ngườiđấutranh cho sự nghiệp giải phóng những người nô lệ da đen. BứctranhkhủngkhiếpvẽJohnBrownbịtreocổ,dochínhtayVictorHugovẽbằngbútchì!

Giữa thuyền trưởng Nemo và những người anh hùng này cóthểcóquanhệgì?ChẳngbiếtnhữngbứcchândungđócóhémởrabímậtcủađờiNemokhông?PhảichăngNemolàngườibảovệnhữngdântộcbịápbức,làngườigiảiphóngcácbộlạcbịbắtlàmnôlệ?HayôngtalàmộttrongnhữngngườianhhùngcủacuộcnộichiếngiữacácbangmiềnBắcvàmiềnNamnướcMỹ?Đồnghồ điểm tám giờ. Tiếng chuông đầu tiên cắt ngang những suytưởng của tôi. Tôi rùng mình tựa như bị một con mắt nào đónhìn thấy những ước vọng bí mật của mình. Tôi liền chạy rakhỏiphòngNemo.

Đếnphòngkhách,tôiđưamắtnhìnđịabànlầncuối.Kimđịabànchỉhướngbắc.Tàuđangchạyởtốcđộvừaphảidướiđộsâukhoảnghaimươimét.ĐâylànhữngđiềukiệnthuậnlợiđểthựchiệnýđồcủaNedLand.

Tôitrởvềphòng,mặcquầnáoấmrồingồiđợi.Trêntàuhoàntoàn im lặng, chỉ có thân tàu hơi rung rung vì chân vịt quaynhanh.Tôicốgắngnghexemtrongkhoảngtịchmịchđócótiếng

kêu của Ned nếu anh ta bị tóm cổ không. Tình trạng bồn chồnkhủng khiếp đó hành hạ tôi quá chừng! Tôi cố lấy lại tự chủnhưng vô hiệu. Gần chín giờ tôi áp tai vào cửa phòng thuyềntrưởng.Hoàntoànyênlặng.Tôilạisangphòngkháchvẫnchìmtrongbóngtốivàkhôngmộtbóngngười.

Tôimởcửavàothưviện.Ởđâycũngtốiomvàvắnglặngnhưvậy.TôingồixuốnggầncánhcửathôngsangcầuthanggiữavàchờámhiệucủaNed.

Lúc đó thân tàu bỗng rung nhẹ hẳn đi rồi hoàn toàn khôngrungnữa.Sựthayđổicóýnghĩagì?TàuđỗlạisẽlàthuậnlợihaykhókhănchokếhoạchcủaNed?Aibiếtđược!

Tôibỗngcảmthấymộtvachạmnhẹ.Tôihiểuđólàtàuđãlặnxuốngđáybiển.Nỗilolắngcủatôitănglên.ChẳngcóámhiệugìcủaNedcả.TôimuốnchạyngayđếnchỗNedđểxinanhtahoãncuộc chạy trốn đến lần khác vì tôi cảm thấy trên chặng đườngnàyđangdiễnranhữngđiềukiệnkhôngbìnhthường…

Nhưng cửa phòng khách bỗng mở ra, thuyền trưởng Nemoxuấthiện!Thấytôi,ôngtanóingay,khôngcómàođầu:

-A!Giáosư!–GiọngNemorấtđángmến.–Tôitìmngàimãi!NgàicóbiếtlịchsửTâyBanNhakhông?

Nếu Nemo hỏi tôi có biết lịch sử nước Pháp không, thì tronglúctâmtrạngrốibờinày,tôicũngchẳngtrảlờiđược.

-Thếnào,giáosưcónghethấytôihỏikhông?NgàibiếtlịchsửTâyBanNhachứ?

-Tôibiếtítlắmạ.

- Nếu vậy thì mời ngài ngồi xuống, tôi sẽ kể ngài nghe mộtmẩuchuyệnkỳthútronglịchsửTâyBanNha.

Nemonằmdàitrênđivăng,còntôithìngồixuốngcạnhôngta.Xungquanhtranhtốitranhsáng.

- Xin giáo sư hãy lắng nghe. Đối với ngài, trường hợp nàykhôngphảilàkhônglýthúvìngàisẽtìmthấyởđâylờigiảiđápchocâuhỏimàchắcngàichưatìmthấycâutrảlời.

-Vâng,tôiđangnghe.–Tôinói,nhưngchưabiếtNemosẽdẫndắttớiđâu.Tôitựhỏi:Câuchuyệnnàycóliênquangìđếnviệcchạytrốncủamìnhkhông?

-Thưagiáosư,nếungàichophép,chúngtasẽluivềquákhứmộtchút.Nămấylànăm1702.ChắcngàicònnhớnămđóvuaLouisXIV[23] quá kiêu ngạo cho rằng chỉ phẩy tay một cái là cảPyrénéessẽsụpđổ,nênđãđặtcháumìnhlênngôivuaTâyBanNha.ChànghoàngtửngớngẩnvừalênngôilấyhiệulàPhilippeV,đãphảiđươngđầuvớinhữngkẻthùmạnhbênngoài.

Cầnnóirằngtrướcđómộtnăm,cáctriềuđìnhHàLan,ÁovàAnhđãkýkếtlậpmộtliênminhcómụcđíchlậtđổngôivuaTâyBanNhacủaPhilippeVvàtraochomộtvươngcôngnàođómàhọgọitrướclàCharlesIII.

TâyBanNhaphảichốnglại liênminhđónhưnghọhầunhưkhôngcóquânđội.Tuyvậy,họlạicóvôsốvàngbạclấyđượcởchâuMỹvàrấtcầnchocáctàuchởchâubáuđócậpđượccácbếncảngTâyBanNha.

Cuốinăm1702,mộtđoàntàuchởvàngbạccóhaimươibatàuthuộc hạm đội Pháp dưới quyền chỉ huy của đô đốc Château-RenaudđangtiếnvềTâyBanNha.SởdĩphảihộtốnglàvìởĐạiTâyDươngđangcóhạmđộicủaliênquânHàLan–Áo–Anh.

Lẽ ra đoàn tàu chở vàng bạc phải đến cảng Cadix, nhưng đôđốcChâteau-RenaudbiếtlàởvùngbiểnđócótàuchiếnAnh,nên

quyếtđịnhchođoàntàuvàomộtcảngnàođócủaPháp.

CácthuyềntrưởngtàuTâyBanNhanếukhôngcậpbếnCadixthìphảivàovũngbiểnVigoởtâybắcbờbiểnTâyBanNha,nơichưabịhạmđộiđồngminhphongtỏa.

Đô đốc Château-Renaud nhu nhược nghe theo yêu sách củacácthuyềntrưởngTâyBanNha.ThếlàđoàntàuvàovũngVigo.

Chẳng may Vigo là vũng biển hở, không tiện cho việc phòngthủ. Đúng ra phải tranh thủ bốc dỡ hàng trước khi tàu đồngminh đến. Thời gian có đủ để làm việc ấy nhưng vì một cớ rấtnhỏmọnmàxảyramộtvụtranhchấp.

- Ngài có theo dõi chặt chẽ diễn biến các sự việc tôi đang kểkhông?–Nemohỏitôi.

- Thưa có, tôi vẫn lắng nghe đấy ạ. – Tôi trả lời, nhưng vẫnkhônghiểuNemokểchonghebàihọclịchsửấylàmgì.

-Tôikểtiếpnhé!BọnláibuônởCadixvẫncóđặcquyềnnhậntấtcảcáchàngtừTâyẤn[24]tới.Vìvậy,dỡhàngxuốngcảngVigolàviphạmđặcquyềnấycủahọ.HọliềnvềMadrid[25]kiện.VuaPhilippe V nhu nhược bèn ra lệnh giữ nguyên đoàn tàu ở VigochotớikhihạmđộiđịchrútkhỏivùngbiểnCadix.

Kiện cáo chưa xong thì ngày 22 tháng mười 1702, tàu chiếnAnhtiếnvàovũngVigo.Mặcdùbịlựclượngđịchápđảo,đôđốcChâteau-Renaudđãchốngtrảrấtanhdũng.Nhưngkhibiếtrằngsố vàng bạc ông ta có trách nhiệm bảo vệ sẽ rơi vào tay địch,Renaudliềnchođốtvàđánhchìmcảđoàntàuxuốngđáybiển.

Nemongừnglại.Thúthậtlàtôivẫnchưahiểucâuchuyệnđócóliênquangìđếntôi.

-Thưathuyềntrưởng,rồisaonữa?

-ChúngtađangởvũngbiểnVigo.Nếugiáosưmuốn,ngàicóthểlàmquenvớibímậtcủavũngbiểnnày.

Nemo đứng dậy và mời tôi đi theo. Tôi đã trấn tĩnh được vàđành tuân theo lệnh Nemo. Trong phòng khách tối om, nhưngquaôcửaphalêvẫnnhìnthấynướcbiểnóngánh.Tôibướctớicửasổ.

XungquanhtàuNautiluschừngnửahảilýđườngbánkính–nướcbiểnsángtrưngánhđiện.Nhìnthấyrõcảđáybiểntrảicáttrắng.Ởđó,giữanhữngxáctàuđắm,tôithấycácthủythủcủatàuNautilusmặcđồlặnđangđilại.Họđangmoiranhữnghòm,thùng đã bị mục gỉ và phủ đầy đất bùn. Từ trong những hòm,thùngđórơiranhữngthỏivàng,bạcvàcácthứchâubáukhác.Toánthủythủthaynhauvácnguồncủacảivôtậnđóvềtàu.

Tôi hiểu rồi. Nơi đây, ngày 22 tháng 10 năm 1702 là chiếntrường. Nơi đây, đoàn tàu chở vàng cho vua Tây Ban Nha đã bịđánhđắm.Nơiđây,thuyềntrưởngNemođãlấyvàngvàtíchtrữtrong tàu Nautilus. Ông ta, chỉ riêng ông ta làm chủ được chỗcủacảiđó.ÔngtalàngườithừakếduynhấtvàtrựctiếpnhữngkhobáumàFernandCortez[26]đãchiếmđoạtcủabộlạcInca[27].

Nemomỉmcườihỏitôi:

-Thưagiáosư,ngàicóbiếtrằngbiểncảgiấutronglòngmìnhnhiềucủacảinhưvậykhông?

Tôitrảlời:

-Tôibiếtnướcbiểnhòatanhaitriệutấnbạc.

-Đúng!Nhưngmuốntáchbạcrakhỏinướcthìphảitốnkémrấtnhiều.Ởđâytôichỉthulạinhữnggìmọingườiđãmất.ChẳngriênggìvùngbiểnVigonàymàcònởhàngngànnơikháccótàubịđắm.Nhữngnơiấyđềuđượcghitrêntấmbảnđồđáybiểncủa

tôi.Ngàiđãtậnmắtthấytôicóbạctriệu,phảikhôngạ?

-Thưathuyềntrưởng,đúngvậy.Nhưngtôixinphépđượcnóirằng trong việc khai thác vùng biển Vigo, ngài chỉ nhanh chânhơnmộtcôngtycổphần.

-Àrathế!

-Vâng,mộtcôngtycổphầnđượcchínhphủTâyBanNhachophép tìm kiếm những tàu chở vàng bị đắm. Những người củacông ty này hy vọng sẽ phất to vì số vàng bạc bị mất trị giá tớinămtrămtriệu!

- Năm trăm triệu cơ à! – Nemo ngạc nhiên. – Số vàng bạc đótrướckiaởđây,nhưnggiờthìkhôngcònnữa!

-Nếuvậythìtanênlàmphúcbáochohọbiếttrướcvềchuyệnđángbuồnđó.Tachưabiếthọsẽphảnứngnhưthếnào.Nhưngtôithìthươnghạihàngngànngườinghèokhổmàsốcủacảiđónếuđượcchiacôngbằngthìsẽlàmchođờisốngcủahọđỡvấtvảhơn.Bâygiờthìhọđãmấtsạch!

Nóixong,tôicảmthấyngaylànhữnglờitôivừanóiđãchạmvàochỗsâukínnhấtcủaNemo.

- Sao lại mất? – Nemo sôi nổi. – Ngài cho rằng những của cảirơivàotaytôilàmấtư?Tôilấychỗvàngbạcđóđâuphảichocánhân mình? Ai bảo ngài là nó không được dùng để làm việcnghĩa! Chẳng lẽ tôi không biết rằng trên trái đất này có nhữngngườicùngkhổ,nhữngdântộcbịápbứchaysao?Nhữngngườibấthạnhđó,nhữngnạnnhânđócầnđượctrảthù!Chẳnglẽngàikhônghiểurằng…

Nemokhôngnóihếtcâu.Cólẽôngtahốitiếclàđãnóiquásựcầnthiết!Nhưngtôithìđoánrarồi.Dùbấtkỳnguyênnhângìđãđẩyôngtađitìmđộclập,tựdodướibiểnsâu,ôngtavẫnlàmột

conngười!TráitimNemovẫncảmthôngvớinhữngđaukhổcủaconngườivàNemodanghaitayracứugiúpnhữngkẻbịápbức.

GiờđâytôimớihiểulàsốvàngbạctrịgiáhàngtriệuđồngkiaNemođãgửichoaitrongcáingàyđángghinhớ,khitàuNautilustiến vào vùng biển gần đảo Crète đang sôi sục phong trào khởinghĩa!

S

Chương9Mộtlụcđịađãbiếnmất

ánghômsau,19tháng2,Nedsangphòngtôi.TôicũngđangchờNedtới.Nedcóvẻrấtbuồnnản.

-Thếnào,giáosư?–Nedhỏi.

-Thếnào,ôngNed?–Tôitrảlời.–Tìnhhìnhdiễnbiếnbấtlợichochúngta,phảikhông?

-Lẽralãothuyềntrưởngchếttiệtnàyphảichotàuđỗlạiđúnglúcchúngtachuẩnbịchạytrốnmớiphải!

-NhưngôngNedạ,Nemophảiđếnchỗchủngânhàng.

-Saolạichủngânhàng?

-Đúnghơnlàđếnngânhàng.ÝtôimuốnnóixuốngđạidươnglànơinhữngcủacảicủaNemođượcbảoquảntốthơnbấtcứmộtngânhàngnhànướcnào.

Tôi kể cho Ned nghe những chuyện xảy ra đêm qua, tronglòngthầmhyvọngrằngsẽgâychoNedýnghĩkhôngbaogiờrờibỏNemo.NhưngcâuchuyệncủatôichỉlàmNedrấtânhậnlàđãkhông dự cuộc tham quan vũng biển Vigo, nơi xưa kia là chiếnđịa,Nednói:

- Tuy vậy chưa đến nỗi tuyệt vọng. Thua keo này ta bày keokhác!Tốinaycóthể…

-Tàuchạyvềhướngnào?–Tôihỏi.

-Tôikhôngrõ.

-Thôiđược,trưanaytasẽbiết.

NedsangchỗConseil.Còntôithìmặcquầnáorồisangphòngkhách. Kim địa bàn chỉ hướng tây nam. Tàu quay lưng về châuÂu.Tôinónglòngmongđợilúctọađộđượcghilênbảnđồ.

Đến gần 11 giờ rưỡi tàu nổi lên mặt biển. Tôi chạy vội lênboong.NedLandđãlênđótrướctôi.

Chẳngthấygìngoàicảnhsóngnướcmênhmôngvàvàicánhbuồmphíachântrời.Mấychiếctàubuồmchắcđangchờgióxuôiđể vòng qua mũi Hảo Vọng. Trời đầy mây đen. Nhất định sẽ cóbão.

Nedtứcđiênlên.Anhtacăngmắtnhìnqualớpsươngmùphủkín chân trời. Ned vẫn hy vọng sau màn sương đó là mảnh đấtanhtamongđợi.

Đếngiữatrưa,mặttrờilóra.Viênthuyềnphólợidụnglúcđóđểxácđịnhđộcaocủamặttrời.Biểnbắtđầuđộng,nắptàuđónglại,tàulạilặnxuống.

Mộtgiờsau,tôiđưamắtnhìnbảnđồthìthấytàuđangcáchbờbiển gần nhất là một trăm năm mươi dặm. Vấn đề chạy trốnkhôngthểđặtrađược.CácbạncóthểhìnhdungrasựtứcgiậncủaNedkhitôibáochoanhtabiếttọađộcủatàu.

Về phần tôi, tôi chẳng thất vọng gì lắm. Đúng là tôi vừa trútđượcmộtgánhnặngvàlạicóthểyêntâmlàmtiếpcácviệcbìnhthườngcủamình.

Buổitối,khoảng11giờ,thuyềntrưởngNemođộtngộtvàochỗtôi. Ông ta rất lịch sự hỏi tôi đêm qua không ngủ được có mệtkhông.Tôitrảlờilàkhôngmệt.

-Thếthìxinmờigiáosưthamgiamộtcuộcdạochơikỳthú.

-Thưathuyềntrưởng,tôirấtxúcđộngtrướcsựquantâmcủangài.

-Giáosưđãxuốngđáybiểnsâubanngàydướiánhsángmặttrời.Ngàicómuốnquansátđáybiểnvàođêmtốitrờikhông?

-Tôirấtsẵnsàng!

-Xinbáo đểngài biếttrướclà chuyếnđi nàysẽrất vấtvả, vìphảiđixa,phảitrèonúivàđườngkhôngđượctốtlắm.

-Thưathuyềntrưởng,tấtcảnhữngcáiđóchỉkíchthíchthêmsựtòmòcủatôi.Tôisẵnsàngđicùngngài.

-Xinmờigiáosưđi!Giáosưcầnmặcquầnáolặn.

Vào phòng để quần áo, tôi chẳng thấy Ned và Conseil, cũngchẳngthấymộtthủythủnào.Họkhôngthamgiachuyếnđiđêmnày.Tráivớilệthường,thuyềntrưởngkhôngbảotôimangNedvàConseilđitheo.

Mấy phút sau, chúng tôi đã chuẩn bị xong. Tôi đeo lên lưngnhững bình chứa không khí nhưng không được trang bị đènđiện.TôilưuýNemovềđiềuđó,ôngtatrảlời:

-Chúngtasẽkhôngcầnđếnđènđiện.

Tôicảmthấyhìnhnhưmìnhnghekhôngrõ,nhưngkhônghỏilại được vì Nemo đã chụp chiếc mũ sắt lên đầu. Tôi cũng làmtheo Nemo. Tôi được cấp thêm một chiếc gậy đầu bịt sắt. Mấyphútsau,chúngtôiđãđặtchânxuốngđáyĐạiTâyDươngởđộsâubatrămmét.

Sắptớinửađêm.Dướiđáybiểntốiđennhưmực,nhưngNemochỉchotôixemvệtđođỏcáchtàuNautilushaihảilý.Đólàlửaư? Nếu là lửa thì bắt nguồn từ đâu? Và sao lửa lại cháy đượctrong chất lỏng? Tôi không thể giải thích được. Nhưng dù sao

ngọnđuốclậplòeấycũnggiúpchúngtôidễđihơn.Bâygiờtôihiểurằngđènđiệnquảlàkhôngcần.

Tôi đi cạnh Nemo, hướng theo ngọn lửa dẫn đường ấy. Đáybiểnlúcđầucònphẳnglặng,saudângcaodần.Chúngtôichốnggậybướcnhữngbướcdàinhưngchậmvìđáybiểnđầytảovàđádăm…

Chúng tôi đi chừng nửa tiếng đồng hồ. Đáy biển ngày càngnhiều đá. Những con sò, các lớp giáp xác nhỏ li ti phát ra ánhsánglântinhyếuớt.Tôithoángthấynhữngđốngđáđượchàngtriệuđộngvậtgiốngnhưnhữngbônghoavàtảophủkín.Chântôitrượttrêntấmthảmthựcvậtdínhnhơmnhớpvànếukhôngcógậythìtôiđãbịngãnhiềulần.Quaylại,tôivẫnthấyánhsángđènphatàuNautilus.Chúngtôicàngđixathìánhsángđócàngmờđi.

Nhữngđốngđádướiđáyđạidươngmàtôivừanóitrênmangdấu vết một sự sắp đặt nhất định mà tôi không giải thích nổi.Ngoàiracònmộtsốhiệntượngkỳlạnữa.Tôicảmthấydướiđếgiàybằngchìcủatôiđanglạoxạonhữngxươngkhô.Phảichăngchúngtôiđangbướctrênmảnhđấtđầyxương?…

Ánhsángsoiđườngchochúngtôingàycàngrựcđỏ,tựanhưánhlửacủađámcháyphíachântrời.Lửacháytrongnướckíchthích tính tò mò của tôi đến cao độ. Có phải đó là ánh điệnkhông? Hay là tôi đang được chứng kiến một hiện tượng củathiên nhiên mà các nhà bác học chưa hề biết? Tôi thoáng có ýnghĩ: Biết đâu cái lò lửa ngầm dưới biển này không do bàn tayconngườiduytrì?Biếtđâutôichẳnggặpởđâynhữngngườibạn,những người đồng chí của Nemo, đang sống một cuộc đời độcđáonhưNemo?Biếtđâutôichẳnggặpcảmộtđámngườivìchánghétnhữngràngbuộctrênmặtđấtmàđitìmđộclậptựdodưới

đáybiển?Nhữngýnghĩvớvẩn,munglungcứámảnhtôimãi.

Trongtrạngtháibịkíchthíchcaođộấy,nếucógặpmộtthànhphốxâydướinướcnhưNemohằngmơước,thìtôicũngsẽcholàchuyệnrấttựnhiên.

Conđườngchúngtôiđingàycàngsángtỏ.Mộtánhhàoquangtrăng trắng phát ra từ phía sau ngọn núi cao hơn đáy biển haitrămmét.Nhưngánhhàoquangđóchỉphảnánhnhữngtiasángbịkhúcxạtrongnướcbiển.Bảnthâncáinguồnphátsángthìởbênkiangọnnúi.

Thuyền trưởng Nemo vững bước giữa những đống đá ngổnngang.Ôngtarấtthôngthạoconđườngnày.TôiyêntâmđitheoNemo.Đốivớitôi,Nemogiốngnhưmộtvịthầnbiển!TôingắmnhìnvócngườicaolớncủaNemointrênánhhồng.

Một giờ đêm chúng tôi tới chân núi. Nhưng muốn trèo lênsườnnúidốcđứngthìphảitheonhữngconđườngnhỏrấtkhóđinằmgiữarừngcâyrậmrạp.Đâyđúnglàmộtrừngcâyđãchết,trụihếtlá,đãhóađávìtácđộngcủamuốibiển…

Cảnhtượngthậtchẳnglờilẽnàotảxiết!

ThuyềntrưởngNemovẫnđitrước.TôikhôngmuốnbịtụtlạinêncốtheosátNemo.Chiếcgậyrấtđượcviệc.Chỉcầnbướchụtlàcóthểlaoxuốngvựcthẳmnằmkềbênnhữngconđườnghẹp.Tôinhảyquanhữngkhenúisâumànếuởtrêncạnthìtôiđànhchịukhôngdámvượt…

Tôi hiểu rõ rằng những điều tôi miêu tả về cuộc tham quandướiđáybiểnnàychắccácbạnsẽcholàchuyệnbịahoàntoàn!Nhưngkhông,tôikhôngmơngủđâu!Tấtcảnhữngcáiđótôiđềunhìnthấytậnmắt!

ChúngtôirờitàuNautilusđãđượchaitiếngđồnghồ.Chúng

tôiđãvượtquadảirừng.Phíatrênchúngtôichừngbamươimétlàđỉnhnúinhọnhoắt.Từngđàncátừphíadướichânchúngtôibơi lên như những bầy chim hoảng sợ vụt bay lên khỏi bụi cỏ.Tim tôi đập thình thịch mỗi khi có một vòi bạch tuộc ghê rợn,hay một càng cua khủng khiếp bỗng chặn ngang đường! Hàngngànchấmsánglonglanhtrongbóngđêm.Đólàmắtnhữngcontôm khổng lồ đang lần vào hang, những con cua vĩ đại đứngsừng sững như những cỗ đại bác đặt trên xe, những con bạchtuộc đáng sợ đang ngoe nguẩy vòi như những đàn rắn. Thật làmộtthếgiớiquáidị!

Nhưng thuyền trưởng Nemo đã quen với những quái vật đónên chẳng chú ý gì tới chúng cả. Chúng tôi đã tới một caonguyên,nơicónhiềucáibấtngờđangchờđợitôi.Trướcmắttôihiệnranhữngcảnhhoangtànxưakiadobàntayconngườichứkhôngphảidothiênnhiêntạonên.Nhữngphiếnđáchồngchấtlên nhau có vẻ lộn xộn nhưng cũng có thể đoán ra xưa kia lànhữngcungđiện,đềnđài,nhàcửa.

Tôiđangởđâuvậy?Tôicầnbiếtđiềuđó,nhưngkhôngthểgọiNemođược.Tôibènnắmlấytayôngta.NhưngNemolắcđầuchỉlênđỉnhnúi,hìnhnhưmuốnnói:“Cứđiđi!Trèolêncaonữađi!”

Tôi ráng sức đi theo Nemo và mấy phút sau thì tới đỉnh núi.Tôinhìnlại.Sườnnúichúngtôivừatrèolênchỉcaohơnđáybiểnchừng hơn hai trăm mét. Nhưng sườn núi bên kia thì cao hơngấpđôivàđâmthẳngxuốngmộthõmsâu.Trướcmắttôitrảiramột khoảng không gian mênh mông sáng lòa. Ngọn núi chúngtôi đang đứng là núi lửa, cách đỉnh chừng mười lăm mét, từmiệngnúiphunranhữngdòngtháclửacuồncuộn.Núilửa,nhưmột bó đuốc khủng khiếp, chiếu sáng cả một đáy biển bằngphẳngnằmdướichânnúi.

Tôinóinúilửangầmphunradungnhamchứkhôngphunralửa.Muốncólửathìcầncókhôngkhínodưỡngkhí,vàlửakhôngcháyđượctrongnước.Trướcmắttôihiệnramộtthànhphốchết:nhữngtòanhàđổnát,nhữngđềnđàihoangtàn.Xaxalànhữngốngdẫnnướckhổnglồ.Xahơnmộtchútlàvếttíchcủamộthảicảng,nơixưakiacónhiềutàubuônvàtàuchiếnravào.Xahơnnữalànhữngdãynhàđổnát,nhữngdãyphốhoangvu.

Tôiđangởđâu?Ởđâu?Tôimuốnbiếtđiềuđó,muốnbiếtđiềuđódùcóphảivứtbỏcáimũsắtđangbảovệđầu!

Nhưng thuyền trưởng Nemo đã bước đến gần tôi và ra hiệuchotôiđừnglàmnhưvậy.Sauđó,ôngtalấymộtviênđátrắngmềmviếtlêntườngmộtchữ:ATLANTIC.

Atlantic!Đólàmộtlụcđịamàsựtồntạiđãđượcnhiềunhàbáchọc tranh cãi. Lục địa đó nằm trước mắt tôi với tất cả nhữngbằngchứngcủataihọađãxảyra!

Cách đây nhiều thế kỷ, những trận lũ lụt và động đất đãhoành hành trên hành tinh chúng ta. Chỉ cần một đêm và mộtngàylàlụcđịaAtlanticđãbịxóasạchkhỏimặtđất.Chỉcónhữngngọnnúicaonhấtlàcònđượctrôngthấyngàynay!

Tôi nhớ lại tất cả những điều đó khi đọc chữ “Atlantic” củaNemo.Sốphậnkỳlạđãđưatôiđếnmộtngọnnúicủalụcđịađãbị mất! Tôi được sờ mó vào những hòn đá của những tòa nhàđồngthờivớicácthờiđạiđịachất!Tôiđượcbướcchânlênmảnhđất mà những người nguyên thủy đã đi! Dưới chân tôi lạo xạonhữngvậthóathạchđãsốngởnhữngthờikỳxaxưanhấtdướibóngcâygiờđâyđãbiếnthànhđá.

Chaoôi,saotôikhôngcóđủthìgiờđểtheosườnnúidốcđứngmà đi xuống! Tôi muốn đi suốt lục địa huyền diệu này xưa kia

hẳnđãnốiliềnchâuPhivớichâuMỹ!Tôimuốnthămcácthànhphố cổ xưa nhất, nơi sinh sống của những người khổng lồ, thọhàng thế kỷ, có đôi tay hùng mạnh vần đi được những tảng đáchốnglạiđượcsựtànphácủanướcbiển!BiếtđâumộtngàykialụcđịaAtlanticbịchônvùidướiđáybiểnsẽnổilênmặtnước?…

TrongkhitôimơtưởngvàcốghilạitrongtrínhớtấtcảnhữngchitiếtcủacáicảnhhùngvĩnàythìthuyềntrưởngNemotìtayvàobứctườngđầyrêuvàimlặng.Nemođangnghĩtớinhữngthếhệ đã mất đi hay đang tìm lời giải đáp cho những số phận củacon người? Hay Nemo đến đây để tìm nguồn sức mạnh mớitrong quá khứ lịch sử, để sống trong giây lát như những ngườikhổnglồngàyxưa?TôiđặtramọigiảthuyếtđểtìmhiểunhữngýnghĩcủaNemovàchiasẻnhữngýnghĩđóvớiôngta.

Suốtmộttiếngđồnghồchúngtôingắmnhìnkhoảngđấtbằngtrảiradướiánhsángcủadungnhamcháyđỏđôikhisángrực.

Lúc đó mặt trăng xuyên qua lớp nước dày và rọi những tiasángyếuớtxuốnglụcđịabịchìmngập.Nemođứngthẳngdậy,đưamắtnhìnlầncuốirồirahiệuchotôiđitheo.

Chúng tôi xuống núi rất nhanh. Sau khi vượt qua khu rừnghóa thạch, tôi thấy ánh đèn pha của tàu Nautilus lấp lánh nhưmộtvìsao.Nemohướngtheoánhđènđó.Chúngtôitrèolêntàuđúng lúc những tia sáng đầu tiên của mặt trời mọc vừa chạmmặtbiển.

H

Chương10Mỏthanngầmdướibiển

ôm sau, 20 tháng 2, tôi dậy rất muộn vì đêm trước khámệt.Lúcngủdậyđã11giờ.Tôivộimặcquầnáorồiraxem

hướng đi của tàu Nautilus. Địa bàn vẫn chỉ hướng nam, tốc độhaimươihảilýmộtgiờ,độsâumộttrămmét.Conseilđến.Tôikểcho anh nghe về cuộc tham quan đêm vừa rồi. Ô cửa phòngkháchmởnênConseilkịpnhìnthoángquamộtphầncủalụcđịabịchìmngập.

Tàuchạytrênđáybiểnmườimét.NólướttrênlụcđịaAtlanticnhư một quả cầu khinh khí gặp gió lướt trên những cánh đồngcỏ.Nóiđúnghơn,nóchạynhanhnhưmộtcontàutốchành…

Nhữngcảnhvậtkỳdiệulọtvàoánhđènphatrêntàuvàhiệnratrướcmắtchúngtôi.Trongkhiđó,tôikểchoConseilnghevềlụcđịaAtlantic.Conseilnghetôimộtcáchlơđãng.Sựchúýcủaanhtabịthuhútvàohàngđàncáđangbơiquanhtàu.Theothóiquen, khi thấy cá là Conseil lao đầu vào làm việc phân loại vàthoát ly mọi thực tế. Vì vậy tôi chỉ còn biết làm theo anh ta vàcùnganhtatìmhiểucácloạicáởđây.

Cá ở Đại Tây Dương chẳng khác biệt gì lắm với cá ở các biểnkhác. Vừa quan sát động vật, tôi vừa ngắm cảnh bình nguyêncủa lục địa Atlantic. Đôi khi đáy biển mấp mô nhiều khiến tàuphải chạy chậm lại và trườn lách qua những khe đồi nhỏ hẹpkhéo léo như một con cá voi. Ở đôi chỗ địa hình phức tạp quákhông len lỏi qua được thì con tàu lại vọt lên cao, vượt qua vật

chướngngại,rồilạilaoxuốngcáchbiểnchỉvàimét.

Gầnbốngiờchiều,tínhchấtcủađáybiểnbắtđầuthayđổi.Nókhôngcònphủmộtlớpbùndàyxenvớinhữngcànhcâyhóađánữamàngàycàngnhiềuđáhơn.Tôithấytàuđangchạyvàomộtvùng núi, chấm dứt cảnh đồng bằng mênh mông. Tôi lại nhậnthấy chân trời phía nam bị ngăn lại bởi một dãy núi cao chắckhông vượt qua được, ngọn núi chắc nhô khỏi mặt biển. Bứctườngđáđóhẳnlàchânmộtlụcđịahayítnhấtlàchânmộthònđảo.Tọađộchỗnàykhôngđượcghitrênbảnđồ–biếtđâukhôngphảilàcốý?–nêntôikhôngxácđịnhđượcvịtrícontàu.NhưngtôicảmthấyhìnhnhưbứctườngđánàylàđầucùngcủalụcđịaAtlanticmàtôichỉđượcthấymộtphầnnhỏ.

Đêmđến,tôivẫnkhôngngừngquansát.Conseiltrởvềphòngriêng. Tôi còn lại một mình trong phòng khách. Tàu Nautilusđang tới sát bức tường đá thì ô cửa sổ đóng lại. Tôi chưa hìnhdungđượcnósẽvượtquatrởngạinàythếnào,nhưngvẫnphảiquayvềphòngriêng.Tàuđỗlại.Tôingủthiếpđivớiýđịnhlàsẽdậysớm.

Nhưngsánghômsau,khitôiraphòngkháchthìđãtámgiờ.Tôinhìnđồnghồchỉđộsâuthìbiếttàuđãnổilênmặtnước.Cótiếngchânngườitrênboong.Nhưngsaokhôngthấythântàulắclưnhưmỗilầntàuchạytrênmặtbiển?

Tôiđếnchỗnắptàu.Nắptàumở.Tôinhìnrangoàinhưngchỉthấyxungquanhtốimịtmùng.Chúngtôiđangởđâu?Tôi lầmlẫnrồihaysao?Chẳnglẽbâygiờcònlàđêm?Không!Chẳngthấymộtngôisaonàotrêntrời!Dùcólàđêmđinữacũngkhôngthểtốiđếnmứcnày.

Tôihoangmang.Cótiếngngườihỏitôi:

-Giáosưđấyà?

-A!ThuyềntrưởngNemo!Chúngtađangởđâuvậy?

-Thưagiáosư,đangởdướiđất.

-Ởdướiđất!–Tôisửngsốt.–Nhưngtàuvẫnchạy?

-Vẫnchạynhưthường.

-Tôixinchịu,khôngsaohiểuđược.

-Ngàihãyrángchờmấyphút.Tôisẽchobậtđènpha,vànếungàimuốnbiếtrõtìnhhìnhthìngàisẽđượctoạinguyện.

Tôilênboongđợi.TốiđếnnỗitôikhôngnhìnthấyNemonữa.Tuyvậy,ngướcnhìnlên,tôivẫnthấytrênđỉnhđầumộtvệtsángmờlọtquamộtlỗthủnghìnhtròn.Nhưnglúcđóđènphađượcbậtlên,ánhđènchóilòanuốtchửngmấtvệtsángmờkia.

Ánh điện sáng quắc, làm tôi phải nhắm mắt lại trong mộtphút.Sauđótôibắtđầunhìnxungquanh.TàuNautilusđỗbậpbềnhgầnbờđácaogiốngnhưbếncảng.Biểncảbiếnthànhmộtcái hồ có tường đá bao quanh. “Hồ” có đường kính khoảng haihảilý,chuvikhoảngsáuhảilý.Mựcnướctrong“hồ”khôngthểkhácmựcnướcđạidươngđượcvì“hồ”vàbiểnnhấtđịnhthôngnhau.

Nhưngbứctườngđádầndầnchụmlạiởđộcaonămtrămhaysáutrămmét,tạothànhmộtcáiphễukhổnglồlậtngược.Giữaphễucómộtcáilỗnhỏđểlọtquaánhsángmặttrờimờmờ.

Trướckhinghiêncứucấutạobêntrongcủacáihanglớnnàyvàtìmhiểuxemnódobàntayconngườihaydothiênnhiêntạonên,tôihỏiNemo:

-Thưathuyềntrưởng,tôivẫnchưahiểuchúngtađangởđâu.

- Trong lòng một núi lửa đã tắt. Trong khi giáo sư ngủ tàuNautilus đã lọt vào đây qua một lạch nước tự nhiên ở độ sâumười mét. Đây chính là bến tàu! Một bến tàu vững chắc, thuậntiện,khôngbịainhòmngóvàtránhđượcgiótấtcảcáccấp!Giáosưkhótìmthấyvenbờcáclụcđịahayđảomộtnơinàobảođảmchotàuthuyềntránhbãotốthơnởđây!

-Thưathuyềntrưởng,rấtđúng.Ởđâychúngtađượcantoàn.Tronglòngnúilửathìcócáigìđedọanổichúngtanữa!Nhưngởđỉnhnúitôithấymộtcáilỗ.

- Đúng, đó là miệng núi lửa xưa kia phun ra dung nham hơilưu huỳnh và lửa. Bây giờ miệng núi cung cấp cho chúng takhôngkhítronglành.Vùngbiểnnàyrấtnhiềuđảocónguồngốcnúi lửa. Đối với người đi biển bình thường thì đó chỉ là dải đángầm,cònđốivớitathìđólàmộthangđákhổnglồ.Tôitìnhcờpháthiệnranó,tìnhcờmàrấtcólợi.

- Thưa thuyền trưởng, có thể xuống đây qua miệng núi lửađượckhông?

-Khôngxuốngcũngkhônglênđược!Từchânnúilênkhoảngba mươi mét thì còn trèo được, cao hơn nữa thì vách núi hìnhcuốn,trèosaođược!

-Thưathuyềntrưởng,tôithấyởmọinơimọilúcthiênnhiênđều phục vụ ngài. Trong hồ nước này, ngài được an toàn tuyệtđối.Chẳngaiphávỡđượcsựyêntĩnhởđây.Nhưngngàicầnbếntàunàylàmgì?TàuNautilusđâucócầnbến!

-Thưagiáosư,đúnglàtàukhôngcầnbến.Nhưngnócầnđiệnđểchạy,cầncóbìnhđiệnđểsảnrađiệnnăng,cầnnatriđểnạpcác bình điện, cần than để có natri, cần mỏ than để khai thácthan. Từ những thời đại địa chất xa xưa, biển đã nuốt chửng

nhiều cây rừng, rừng cây đã biến thành than đá và trở thànhnguồnnhiênliệuvôtận.

-Nghĩalàcácthủythủcủangàilàmcảcôngviệcthợmỏnữa?

-Vâng,đúngvậy.Nhữngmỏthanđánằmdướinước.Cácthủythủ của tôi mặc đồ lặn, mang theo cuốc chim xuống đây đàothan.Khitôiđốtthanđểcónatrithìkhóitheomiệngnúithoátrakhiếnnúilửacóvẻnhưđanghoạtđộng.

-Chúngtôicóđượcthấythủythủcủangàiđàothankhông?

-Không!Tôiđangvộihoànthànhchuyếnđivòngquanhthếgiới này. Vì vậy tôi cho lấy chỗ than dự trữ sẵn ở đây thôi. Lấyxong than, nghĩa là đúng ngày kia, chúng ta sẽ tiếp tục cuộchànhtrình.

H

Chương11BiểnSargasses

i vọng trở về bờ biển châu Âu bị tiêu tan. Thuyền trưởngNemochotàuchạyvềhướngnam.Ôngtađiđâu?Tôichịu

khôngdámướcđoánnữa.

Ngày hôm đó, tàu đi qua một vùng độc đáo của Đại TâyDương.DòngbiểnGulfStreamấmápthìaicũngbiết.TừbờbiểnFloridanóchảyvềSpitzberg.Đếnkhoảng44°vĩbắcGulfStreamchialàmhainhánh.Nhánhchínhtheohướngđôngbắcchảydọcbờ biển Ireland và Na Uy; nhánh thứ hai theo hướng nam chảyvềnhómđảoAçores.TớibờbiểnchâuPhi,nhánhnamvẽthànhhìnhvòngcungvàtrởvềnhómđảoAntilles.

Nhánh nước ấm này – gọi là “vòng đai” thì đúng hơn là“nhánh”–baoquanhmộtvùngbiểncủaĐạiTâyDương,cótênlàbiển Sargasses. Biển Sargasses quả là một cái hồ giữa biển cả.DiệntíchcủanólớnđếnnỗidòngbiểnGulfStreamphảimấtbanămmớichảyquanhđượcmộtvòng.

Suốtngày22tháng2,tàuchạyngầmdướibiểnSargasses.Nơiđây, các loài cá ưa thực vật biển và các loài giáp xác có thể tìmthấyvôsốthứcăn…

Từ 23 tháng 2 đến hết 12 tháng 3, nghĩa là suốt mười chínngày, tàu Nautilus chạy giữa Đại Tây Dương, đưa chúng tôi vềphía nam với tốc độ một trăm dặm trong hai mươi bốn tiếngđồnghồ.RõrànglàthuyềntrưởngNemođangthựchiệncuộcduhànhvòngquanhthếgiớinàytheomộtkếhoạchđịnhtrước,và

tôi tin rằng sau khi vòng qua mũi Horn, ông ta sẽ trở lại vùngbiểnphíanamTháiBìnhDương.

NhưnglongạicủaNedLandlàcócăncứ.Ởgiữabiểnkhơinàyhọa hoằn mới gặp một hòn đảo thì còn nói chi đến việc chạytrốn. Ý muốn của thuyền trưởng Nemo là luật lệ trên tàuNautilus. Thôi cũng đành phó mặc số phận. Nhưng nếu dùngbạo lực hay mưu mẹo để chống lại Nemo là điều vô ích thì saokhông thể thương lượng với ông ta được? Kết thúc cuộc hànhtrìnhvòngquanhthếgiớinày,liệuNemocóbằnglòngtrảlạitựdo cho chúng tôi, nếu chúng tôi thề sẽ giữ bí mật cho ông takhông?Nemosẽcótháiđộthếnàođốivớinhữngyêusáchtựdocủatôi?ÔngtachẳngnhiềulầntuyênbốmộtcáchcươngquyếtlàchúngtôisẽbịtróibuộcvĩnhviễnvàotàuNautilusđểkhỏibịlộbímậtđósao?PhảichăngNemoxemsựimlặngcủachúngtôitrong bốn tháng ròng là một sự thỏa thuận với tối hậu thư củaôngta?ĐặtvấnđềnàyraliệucólàmchoNemongờvực,dođóảnhhưởngxấutớiviệcthựchiệnýđồcủachúngtôikhông?Saukhicânnhắcvàsuynghĩkỹ,tôitraođổiýkiếnvớiConseil.Anhta cũng phân vân như tôi. Tuy tôi chưa đến nỗi tuyệt vọng,nhưng nghĩ cho kỹ, tôi cũng hiểu rằng cơ hội trở về xã hội loàingười ngày càng hiếm, nhất là khi Nemo đang cho tàu phóngvunvúttrongvùngbiểnnhiệtđớicủaĐạiTâyDương!

Suốtmườichínngàynóitrênkhôngxảyrachuyệngìđặcbiệt.ThuyềntrưởngNemoítkhixuấthiện.Ôngtalàmviệcnhiều.Ởthưviện,tôithườngthấynhữngcuốnsách,phầnlớnlàvềlịchsửtựnhiên,đangđọcdở.Trongcuốn“Nhữngbímậtcủabiểnsâu”củatôi,Nemođánhdấuchichítbênlề,đôikhighinhữngýkiếnbácbỏmộtsốlậpluậnvàgiảthuyếtcủatôi.NhưngNemochỉghitóm tắt những nhận xét đó trên lề sách mà không tranh luậntrựctiếpvớitôi.Thỉnhthoảngtôilạinghethấynhữnggiaiđiệu

buồnbuồnđầytìnhcảm.Nemochơiđạiphongcầm,nhưngchỉchơi lúc khuya, khi bóng đêm đã bao trùm mặt biển và khi tàuNautilusmơmànggiữađạidươngvắnglặng.

Suốt mười chín ngày đó tàu chạy trên mặt nước. Thỉnhthoảng mới có một chiếc tàu buồm chở hàng đi Ấn Độ đanghướng về mũi Hảo Vọng. Một hôm có chiếc tàu săn cá voi rượttheo chúng tôi, chắc họ tưởng tàu Nautilus là một con cá voikhổng lồ. Nhưng Nemo không muốn họ phí thì giờ và sức lựcnênchotàulặnxuống.

Cá vùng biển này về căn bản giống cá ở các vùng biển khác.Chúngtôigặpcảcámậpbơigầntàu.Đólànhữngcon“chóbiển”,những con cá phàm ăn nhất. Cánh dân chài kể lại rằng trongbụng một con cá mập người ta thấy một cái đầu trâu và gầnnguyênmộtchúbêcon;cókhithấyhaiconcángừvàcảmộtanhlínhthủyvớiđầyđủtrangphục,hoặcmộtanhlínhcóđeogươmhẳnhoi.Thậmchícóconcámậpnuốtchửngcảmộtkỵmãlẫnngựa.Tuyvậynhữnglờiđồnđạiấyđềukhôngđángtin!…

Từngđàncáheobámchặtlấytàuvàlàmchúngtôibuồncườivề những trò nghịch ngợm của chúng. Mỗi đàn gồm năm sáucon, hệt như chó sói trong rừng! Cá heo rừng phàm ăn chẳngkémgìcámập.MộtgiáosưởCopenhagenchobiếtôngđãlấytừdạdàymộtconcáheoramườibaconlợnbiểnvàmườilămconhảicẩu!

Conseilphânloạirấtnhiềucábay.Thậtkỳthúkhiđượcthấytàikhéoléocủacáheorượtbắtchúng.Dùchúngcóbaycao,bayxa đến đâu – thậm chí vượt qua cả tàu Nautilus, chúng cũngkhôngthoátkhỏicáimõmngoácrộngcủacáheo!

Suốt ngày 13 tháng 3, tàu đo độ sâu của đại dương. ThuyềntrưởngNemoquyếtđịnhchotàulặnxuốngđộsâutốiđađểxác

địnhnhữngsốliệucủacácvựcsâunàyởĐạiTâyDương.Tôisẵnsàngghichépnhữngkếtquảcủacuộcthínghiệm.Cửasổphòngkháchđượcmởra,tàuNautiluschuẩnbịlặnxuốngrốnbiểnĐạiTâyDương…

Thân tàu rung lên như một chiếc dây đàn vặn căng, rồi nhẹnhàngchìmxuốngnước.TôivàNemođứngtrongphòngkháchtheodõiápkế.Mộtlátsautàuđiquachỗởcủavôsốloàicá.

Càngxuốngsâu,hệđộngvậtcàngthayđổi.Mộtsốcáchỉsốngởlớpnướctrên.Mộtsốkhác,íthơn,ởcáclớpnướcdưới.Chínhởđâychúngtôilọtvàogiữamộtthếgiớiđộngvậtkỳlạ.

Kim đồng hồ chỉ độ sâu sáu ngàn mét. Tàu lặn đã được mộttiếngđồnghồ.Càngxuốngsâu,biểncàngnghèosựsốngnhưnglạitrongmộtcáchlạlùng.Tàulặnthêmmộttiếngnữathìxuốngtớiđộsâumườibangànmét,nhưngvẫnchưathấyđáybiển…

Tuy vậy, ở độ sâu mười bốn ngàn mét, giữa làn nước trongnhư pha lê, tôi nhìn thấy bóng đen của những ngọn núiHymalayahayBạchSơn,haycaohơnnữa,bởi lẽ lòngchảonàysâuchưabiếtđếnđâulàcùng!

TàuNautilusvẫnlướtxuốngđáyđạidươngsâuthẳm,mặcdùáplựcbênngoàirấtlớn.Tôicảmthấyvỏtàukêukenkét,kínhởcácôcửaphòngkháchbịlõmxuốngvìáplựcnước.Nếucontàukhông có sức bền của thép như Nemo nói thì nó đã bị bóp bẹprúmrồi.

Ởđộsâumườibangànmét,tàuNautilusđãvượtquagiớihạncủa các lớp nước có sinh vật, tựa như một quả cầu lên cao quásinh quyển. Vậy mà chúng tôi đã xuống sâu tới mười sáu ngànmét–bốndặm–vỏtàuchịuápsuấtmộtngànsáutrămkilôgamtrênmộtxentimétvuông!

-Thậtlàmộtcuộcthửsứclớnlao!–Tôithốtlên.–Xuốngtớiđáy biển sâu mà chưa một người nào tới được! Thuyền trưởnghãy nhìn xem kìa! Những mỏm đá hùng vĩ, những hang ngầmmà không một sinh vật nào có thể dùng làm nơi ẩn náu! Đâychính là đầu cùng của các lục địa trên trái đất! Phía bên kiakhông còn sự sống nữa! Vì sao sau khi đến đây, chúng ta chỉmangvềđượcnhữngkỷniệmthôi?

-Ngàimuốnmangvềmộtcáigìthựcchấthơnư?–Nemohỏitôi.

-Thưathuyềntrưởng,tôichưahiểuýngài.

- Tôi muốn nói, chẳng có gì đơn giản hơn là ghi lại mãi mãicảnhbiểnsâunày!

Tôi chưa kịp biểu lộ sự ngạc nhiên của mình thì Nemo đã ralệnh mang máy ảnh đến. Cánh cửa sổ được mở rộng, biển bênngoài được chiếu sáng, quả là một cảnh tuyệt đẹp, ánh sángnhântạodùngđểchụpảnhbiểnsâutốthơnánhsángmặttrờinhiều.

TàuNautilusđứngyêntạichỗ.Chúngtôihướngốngkínhvàomộtcảnhtránglệcủađáyđạidươngmàmấygiâysauđượcmộtâmbảnrấtđạt.

Chụpảnhxong,Nemonói:

-Thưagiáosư,đãđếnlúctaphảilênrồi!Khôngnênlạmdụngnhữngkhảnăngcủachúngtavàbắtvỏtàuphảichịuđựngquálâumộtáplựcquálớnnhưvậy.

-Thưathuyềntrưởng,xinngàichotàulên.

-Giáosưđứngchovữngnhé!

TôichưakịphiểurõýNemothìđãngãlănra.

Theolệnhthuyềntrưởng,chânvịtngừnghoạtđộng,bánhláiđiều khiển độ sâu chuyển sang chiều thẳng đứng. Thế là tàuNautilusvútlênnhưmộtquảkhícầu.Nórẽnướcvàgâyratiếngrít ầm ầm. Trong bốn phút, tàu vượt mười sáu ngàn mét –khoảng cách giữa đáy biển và mực nước – và nổi lên mặt đạidươngnhưmộtconcábay,làmvọtlênnhữngtianướctungtóe!

Đ

Chương12Cánhàtángvàcávoi

êm 13 rạng 14 tháng 3, tàu Nautilus lại chạy về hướngnam. Tôi tưởng sau khi vòng qua mũi Horn, tàu sẽ vào

vùngbiểnTháiBìnhDươngvàthếlàsẽkếtthúccuộchànhtrìnhvòngquanhthếgiới.NhưngtàulạihướngvềphíachâuÚc.NóđiNamCựcư?Thếthìđiênrồquáchừng!TôibắtđầuthấynhữnghànhđộngcủaNemochứngtỏNedLandlongạilàcócơsở.

ThờigiangầnđâyNedchẳngchochúngtôibiếtgìvềnhữngkế hoạch của mình. Ned trở nên dè dặt và ít nói hơn. Tôi thấycảnh tù túng này đè nặng lên tâm tư anh ta khiến anh ta ngàycàngbẳntínhhơn.MỗilầngặpNemo,mắtNedlạinảylửa.TôisợanhchàngCanadanóngnảynàycóthểliềulĩnh.

Ngày 14 tháng 3, Conseil và Ned bỗng nhiên vào phòng tôi.Tôihỏihọđếncóviệcgì.

-Thưagiáosư,tôimuốnhỏingàivàiđiều.–Nedtrảlời.

-Ôngcứhỏi.

-NgàichorằngtrêntàuNautiluscónhiềungườikhông?

-Tôikhôngrõ,ôngbạnạ.

-Theotôi,điềukhiểnmộtcontàunhưtàuNautiluskhôngcầnnhiềungười.

-Rấtđúng.–Tôitrảlời.–Muốnđiềukhiểnmộtcontàucómáymócchạyđiệnthìmườingườilàđủ.

-Thếthìsaotrêntàusốthủythủlạinhiềuhơn?

-Vìsaoà?–TôichămchúnhìnNed.

ĐoánýcủaNedcũngchẳngkhógì.Tôinói:

-Bởivì,nếunhữnglờiphỏngđoáncủatôilàđúngvànếutôikhônghiểusaiýnghĩacuộcsốngcủathuyềntrưởngNemo,thìtàuNautiluschẳngphảilàmộtcontàuđơnthuần!NócònlànơiẩnnáucủanhữngngườiđãcắtđứtmọiquanhệvớimặtđấtnhưbảnthânNemovậy.

- Rất có thể thế. – Conseil nói. – Nhưng dù sao tàu Nautiluscũng chỉ chứa được một số người có hạn. Giáo sư có thể tínhđượcsốngườitốiđatrêntàukhông?

-Tínhsốngườitrêntàuà?BằngcáchnàohởConseil?

-Bằngphéptínhđơngiảnthôi.Giáosưđãbiếtsứcchởcủatàu,do đó biết cả khối lượng không khí có thể dùng được trên tàu.Mặtkhác,giáosưlạibiếtmỗingườicầnbaonhiêudưỡngkhíđểthở và tàu Nautilus cứ hai mươi bốn tiếng đồng hồ lại phải nổilênđểdựtrữ…

Conseilkhôngnóihếtcâu,nhưngtôihiểurấtrõýanhta.Tôinói:

- Tôi hiểu anh, Conseil ạ. Tính toán không khó lắm, nhưngchắcgìđãđúng.

-Khôngquantrọng!–Nednói.–Đạikháicũngđược.

-Thếnàynhé.Mỗitiếngđồnghồmỗingườitiêuthụhếtmộtsốdưỡngkhíchứatrongmộttrămlítkhôngkhí.Nhưvậytronghaimươitưtiếngđồnghồtiêuthụhếtdưỡngkhíchứatronghaingàn bốn trăm lít. Bây giờ phải chia dung tích của tàu cho haingànbốntrăm.

-Đúngvậy.

-TrọngtảitàuNautiluslàmộtngànnămtrămtấn,trongmỗitấncómộtngànlítkhôngkhí…

Tôilấybútchìralàmphéptính.

- … Tàu N. chứa được một khối lượng không khí đủ cho sáutrămhaimươilămngườidùngtronghaimươitưtiếngđồnghồ.

-625.–Nednhắclại.

-Nhưngtôiđoanchắcvớiôngtấtcảnhữngngườitrêntàunàycộnglại,cảhànhkhách,thủythủ,sĩquancũngkhôngđếnmộtphầnmườiconsốtrên.Vìvậy,ôngNedạ,tôichỉcóthểkhuyênônglànênkiênnhẫnmộtchút.

- Không phải chỉ kiên nhẫn mà còn phải nhẫn nhục nữa. –Conseildùngtừrấtchínhxác.–Tuyvậy,Nemocũngkhôngthểđivềphíanammãiđược.Đếnlúcnàođó,ôngtacũngphảidừnglạithôi!Khigặpnhữngđồngbằng,Nemosẽphảiquayvềnhữngvùngbiểnvănminhhơn.Lúcđó,anhNedạ,sẽlàthờicơthuậnlợichochúngta.

Ned lắc đầu, lấy tay lau trán rồi đi ra chẳng nói một lời.Conseilbảotôi:

-Nếugiáosưchophép,tôisẽlựalờikhuyêngiảianhta.AnhchàngNedkhốnkhổnàynhồivàođầuócmìnhđủthứlinhtinh.Lúcnàocũngnhắctớiquákhứ!Nedtựgiàyvòmìnhbằngnhữngkỷ niệm cũ. Nên thông cảm với anh ta. Anh ta còn biết làm gìtrêntàunàynữa?Nedkhôngphảilàbáchọcnhưgiáosư.Nhữngcảnhkỳdiệudướibiểnsâuchẳnglàmanhtavuisướngnhưgiáosư. Ned sẵn sàng hy sinh hết thảy để có thể tối đến ngồi trongmộtquánrượunàođóởCanada!

CuộcsốngđơnđiệutrêntàuNautilusquảthựcđãđènặnglênNed Land, một người ưa hoạt động và phóng túng. Ít có nhữngsựviệclàmanhtathíchthú.Tuyvậy,cũngcómộtchuyệnkhiếnNednhớlạithờioanhliệtxưa.

Gần mười một giờ trưa, tàu Nautilus nổi lên mặt nước đúngvào giữa một đàn cá voi. Cuộc gặp gỡ này không làm tôi ngạcnhiên:tôibiếtloàiđộngvậtcóvúnàybịnhiềuđoàntàuđánhcásănbắtnênphảilẩntránhsangĐạiTâyDươngvànhữngvùngbiểnkếcận.

Cávoiđãđóngmộtvaitròquantrọngvàgiúpíchnhiềutrongthời đại của những phát kiến lớn. Chúng đã lôi cuốn nhữngngười Basques, sau đó là những người Asturien[28], người Anh,ngườiHàLan,dạyhọcoikhinhnhữnghiểmnguycủabiểncảvàdám đi ngang dọc các đại dương. Những truyền thuyết cổ xưanói nhiều về “chiến công” của cá voi đã dẫn dắt các thợ săn tớigầnBắcCực–chỉcònbảydặmlàtới!Rấtcóthểlànhờđisăncávoi ở các vùng biển cực Bắc và cực Nam, người ta đã tìm ra haicựccủatráiđất!

Chúngtôingồitrênboong.Biểnlặng.Thángmườiởđộvĩnàychochúngtôinhữngngàythutuyệtđẹp.Nedlàngườiđầutiên–anh ta không thể lầm lẫn được – phát hiện ra một con cá voi ởchântrờiphíađông.Nếunhìnkỹthìcóthểthấycáchtàuđộnămhảilý,mộtvậtmàuđenlúcnổilênlúcchìmxuốngmặtbiển.

-Chà!–Nedreolên.–Nếutôiởtrêntàuđánhcávoithìphennàyphảibiết!Chúcávoinàykhálắm.Nhìncộtnướcnóphunlênkìa!Saotôilạibịtróichặtvàođâythếnày?

-Ôngcònnhớnghềsăncávoià,ôngNed?

- Thưa giáo sư, có người thợ săn nào quên được nghề cũ của

mình?Cócáigìthaythếđượcnghềđó?Nólàmmáutrongngườitôisôilên!

-Ôngchưasăncávoiởvùngbiểnnàybaogiờà?

-Thưagiáosư,chưa.Tôiđãtừnglêncácbiểnmiềnbắc,đãđếntậneoBeringvàeoDavis.

-Nghĩalàôngchưaquenbiếtnhữngchúcávoiởbáncầunam.Cũngđúngthôi!Chotớinayôngchỉsăncávoiphươngbắcmàcávoi phương nam thì không vượt qua vùng biển nóng của xíchđạo.

-Giáosưkhôngnóiđùađấychứ?–Nedhoàinghi.

-Tôichỉnóisựthực.

- Thế thì xin kể giáo sư nghe một câu chuyện: năm 1865 –cách đây gần hai năm rưỡi – tôi bắn được ở gần Greenland mộtcon cá voi trên sườn có mũi lao mang dấu của một chiếc tàuđánh cá ở eo Bering. Xin hỏi vì sao con cá bị thương ở bờ biểnphíatâychâuMỹlạibịhạởbờbiểnphíađông,nếusaukhivòngquamũiHornhaymũiHảoVọng,nókhôngvượtxíchđạo?

-TôitánthànhýkiếncủaanhNed.–Conseilnói.–Xingiáosưgiảiđápcho.

-Thưacácbạn,cónhiềuloàicávoisốngởcácmiềnbiểnkhácnhauvàkhôngbaogiờbỏđinơikhác.Vànếumộtconcávoinàotừ eo Bering mò sang eo Davis thì có nghĩa là giữa hai biển cómộtlốiđinằmgầnbờbiểnchâuMỹhoặcgầnbờbiểnchâuÁ.

-Tôicónêntingiáosưkhông?–Nednheomắthỏi.

-Phảitinchứ!–Conseilnói.

Nedphảnđối:

-Nghĩalànếuchưatừngđếnsănởđâythìtôikhôngthểquenbiếtcávoiởđâychứgì?

-Đúngvậy,ôngNedạ.

-Thếthìcầnlàmquenvớichúng.–Conseilnói.

- Nhìn xem kìa! Nhìn xem! – Ned kêu lên, giọng xúc động. –Concávoiđangtớigần!Chà!Nóbơithẳngvềphíata.Thậtlàtrêungươi!Nóthấytôitaykhôngmà!

Nedgiậmchân,taynắmchặtvàlắclắcnhưđanghuơlênmũilaotượngtrưng.

-Thưagiáosư,cávoivùngnàycótobằngởmiềnbắckhông?

-Cũnggầnnhưvậy,ôngNedạ.

-Thưagiáosư,tôiđãtừngthấynhữngconcávoidàihơnbamươi mét. Tôi còn nghe kể rằng ở vùng đảo Aléoutiennes cónhữngcondàigầnnămchụcmét.

-Nóithếrõrànglàcườngđiệu.–Tôitrảlời.–Đókhôngphảilàcá voi thật đâu. Chúng có vây lưng, và cũng như cá nhà táng,thườngnhỏhơncávoi.

-Kiakìa!–Nedvẫnkhôngrờimắtkhỏimặtbiển.

-Nóđếngầntàurồikìa!

-Ngàibảorằngcánhàtánglàloàicánhỏư?Ngườitakểrằngcónhữngconcánhàtángkhổnglồ.Loàicánàyrấtthôngminh.Chúngngụytrangbằngrongbiểnvàcácthựcvậtbiểnkhác,nêngiốnghệtnhữnghònđảonhỏ.Ngườitaghéthuyềnvào,trèolênmìnhnórồinhómlửa…

-Xâynhàdựngcửatrênđónữachứ!–Conseilchêmvào.

-Cậunàychỉtếuthôi!–NedLandtrảlời.–Rồimộthômconcá

lặnxuốngnước,thếlàmọingườitrênlưngnócũngchìmnghỉmtheoxuốngbiểnsâu.

Tôinhậnxét:

-HìnhnhưôngNedưanhữngchuyệnkỳlạlắmthìphải!Tôichắcbảnthânôngcũngkhôngtinnhữngchuyệnhuyềnhoặcấy!

-Thưanhàtựnhiênhọc,–Nednghiêmtrangtrảlời,–khinóiđến cá voi thì phải tin hoàn toàn! Kia kìa! Nhìn xem nó bơi, nólặn tài tình làm sao! Người ta bảo loài cá này có thể bơi vòngquanhthếgiớitrongmườilămngày!

-Điềuđócóthểtinđược.

-Cóthậtlàcávoilàmđắmđượctàukhông?–Conseilhỏi.

-Làmđắmtàuư?Tôinghingờkhảnăngấy.–Tôitrảlời.–Tuyvậy,tôicũngnghenóinăm1820ởvùngbiểnphíanamnày,mộtconcávoilaovàotàuEssexvàđẩytàulùilạivớitốcđộbốnngànmétgiây.Chiếctàuđắmngaytứckhắc!

Nednhìntôimộtcáchranhmãnhrồinói:

-Mộtlần,cóconcávoilấyđuôihấttôi,àkhông,hấtxuồnglênkhiếntôivàmấyngườibạnnữabịtunglêncaosáumét!Sovớiconcávoicủagiáosưthìchúcácủatôichỉlàloạinhép!…

Con cá voi ngày càng tới gần. Ned nhìn một cách thèmthuồng:

-Chàchà!Khôngphảimộtconmàcảmộtđànmườicon,haimươicon!Thếmàđànhchịubótaycóuấthậnkhông!

- Anh Ned, anh hãy nghe tôi, – Conseil nói, – sao anh khôngxinthuyềntrưởngNemochophépsăn?…

Conseil chưa nói hết câu thì Ned đã lao xuống thang và biến

mất.

Mấyphútsau,anhtaquaylạicùngvớiNemo.Nemonhìnđàncávoiđangđùagiỡncáchtàumộthảilýrồinói:

-Cávoimiềnnamđấy.Đủdùngchocảmộtđộitàuđánhcá.

-Thưathuyềntrưởng,ngàicóchophéptôisănchúngkhôngạ?–Nedhỏi.–Nếukhôngthìtôisẽquênmấttaynghềđấy!

-Giếthạicávôíchđểlàmgì?–Nemotrảlời.–Chúngtachẳngcầnmỡcávoi.

-Thưagiáosư,saoởbiểnĐỏngàilạichophépsănhảicẩu?

-Đólàchuyệnkhác!Lúcđóanhemthủythủcầnthịttươi.Cònbâygiờthìgiếthạisinhvậtchỉlàgiảitrí.Conngườihaytựchomình cái quyền ấy, tôi biết! Nhưng tôi không thừa nhận cái lốitiêukhiểnmanrợnhưvậy.Khigiếthạigiốngcávoimiềnnam,mộtgiốngvậthiềnlànhvôhại,cácbạnnghềcủaôngđãlàmmộtviệc đáng chê trách, ông Ned ạ. Các ông hãy để cho những convậtbấthạnhđóđượcyên!Khôngcócácông,chúngcũngđãlắmkẻthù:cánhàtáng,cákiếm,cácưa!

ChắccácbạncóthểhìnhdungđượcvẻmặtcủaNedkhinghenhững lời giáo huấn của thuyền trưởng Nemo rồi! Thuyết đạođứcchothợsănnghethìthậtlàphílờivôích.NedtrợntrònmắtnhìnNemo,tỏvẻkhônghiểuNemomuốnnóigì.Dùsao,Nemovẫnđúng.Việcgiếthạiloàiđộngvậtấymộtcáchmanrợchẳngbao lâu nữa sẽ làm cho đại dương không còn một bóng cá voinào.

NedLandhuýtsáomộtbàihátyêunướccủaBắcMỹ,tayđútvào túi quần và quay lưng lại chúng tôi. Trong khi đó, thuyềntrưởngNemovừaquansátđàncávoivừabảotôi:

-Tôinóiđúnglàngoàiconngườira,cávoicònkhánhiềukẻthùdướinước.Ngaybâygiờ,trướcmắtchúngta,đàncávoinàysẽ phải đương đầu với một đối thủ mạnh. Giáo sư có thấy cáchchúngtatámhảilýnhữngchấmđenđangdichuyểnkhông?

-Thưathuyềntrưởng,có.

- Đó là cá nhà táng, những con vật khủng khiếp. Tôi đã gặpnhữngđàntừhaitrămđếnbatrămcon!Chínhloàicáhungdữvàcóhạinàymớicầntiêudiệt.

NghecâunóicuốicùngnàycủaNemo,Nedvộiquayngườilại:

- Thưa thuyền trưởng, vẫn còn kịp. – Ned nói. – Hơn nữa lạibảovệđượcđàncávoinày…

- Ta chẳng cần dấn thân vào chỗ nguy hiểm làm gì! TàuNautilus tự nó sẽ xua tan lũ cá nhà táng kia. Tôi nghĩ, mũi tàubằngthépsẽchẳngthuakémgìmũilaocủaôngNed.

Nednhúnvai,hìnhnhưmuốnnói:“Cóđờithuởnàolạiđánhcánhàtángbằngmũitàu?”

- Ngài Aronnax, xin ngài chờ cho một chút. – Nemo nói. –Chúngtôisẽmờingàixemmộtcuộcsăncámàngàichưabaogiờthấy. Không nên mảy may thương xót lũ cá khát máu này!Chúngchỉcómõmvàrăng!

Chỉ có mõm và răng! Đó là đặc điểm nổi bật của loài cá nhàtángkhổnglồdàitớihaimươilămmét.Cáiđầuđồsộcủachúngchiếmgầnmộtphầnbathân.

Đàncánhàtánggớmghiếcđangtớigần.Chúngđãthấyđàncá voi và chuẩn bị chiến đấu. Có thể đoán trước là chúng nắmchắc phần thắng không phải vì chúng được trang bị tốt hơn cávoivốnkhôngcórăngmàvìchúngcóthểlặnsâuhơncávoi.

Phải nhanh chóng đến cứu cá voi! Tàu Nautilus lặn xuống.Conseil,Nedvàtôingồigầnôcửaphòngkhách.ThuyềntrưởngNemo sang phòng hoa tiêu để đích thân lái con tàu đó biếnthànhmộtvũkhítiêudiệt.Mộtlátsau,chânvịtquaytít,đẩytàulaođinhưmũitên.

Khitàutiếnrachiếntrườngthìlũcánhàtángđãbắtđầutấncôngđàncávoi.Nemochủtrươngchotàuxôngthẳngvàolũcáto đầu. Thoạt tiên chúng chẳng sợ hãi gì khi tàu Nautilus canthiệp vào cuộc chiến, nhưng ít phút sau chúng cảm thấy thấmđòn.

TrậnđánhthúvịđếnnỗiNedcũngphảikhoáichímàvỗtayđen đét. Nemo đã biến con tàu thành một cái lao nhọn khủngkhiếp.Nólaovàocáckhốithịtđómàchémthànhhaikhúcđầymáuđỏlòm.Đuôicáđậpvàovỏtàurấtmạnhnhưngchẳnghềgì.Diệt xong con này, tàu lại xông đến con khác, lúc chạy tới, lúcchạylui,lúcngoanngoãntuântheobàntayhoatiêulặnxuốngsâu để rượt theo kẻ địch, lúc lại nổi lên mặt biển, khi tấn côngchínhdiện,khithìđánhngangsườn.Mũitàubămvằmlũcámộtcáchđángsợ.

Trên mặt biển nổi lên tiếng ầm ầm như sấm, tiếng rít, tiếngrốngcủaloàicákhigiãychết!Đuôicáquẫymạnhlàmmặtbiểntrướcđóphẳnglặnggiờsủibọtlênnhưchảonướcsôi.

Trong cuộc chiến đấu ác liệt kéo dài suốt một tiếng đồng hồấy,lũcánhàtángbịtiêudiệtthẳngtay.Mấylầnchúngtậphọplại thành từng đàn mười, mười hai con để chuyển sang phảncông hòng đè bẹp con tàu. Những cái mồm cá đầy răng ngoácrộng.NhữngcặpmắtgớmghiếcởphíangoàiôcửakhiếnNednổikhùng. Anh ta không ngớt nguyền rủa lũ cá to đầu và giơ nắmtay ra dọa chúng. Lũ cá ngoạm răng vào vỏ tàu như chó săn

ngoạmvàocổconlợnrừngbịsănđuổi.NhưngtàuNautilustuântheoýngườilái,khithìkéokẻđịchxuốngtàu,khilạinổilênmặtbiển,mặcdùbịoépbốnphía.

Cuốicùnglũcánhàtángbịđánhtan.Biểnlạilặng.Tàunổilênmặtbiển.Chúngtôimởnắptàurồilênboong.Mặtbiểnđầyxáccábịbămnát.Mấyconcònsốngsótkinhhoàng,bỏchạy.Nướcbiển nhuốm máu đỏ thẫm trong khoảng mấy hải lý. TàuNautiluschạytrênmộtbiểnmáu.

ThuyềntrưởngNemobướctớichỗchúngtôivàhỏi:

-Thếnào,ôngNed?

- Thưa thuyền trưởng, – nhiệt tình của Ned đã nguội đi rấtnhanh, – cảnh tượng quả là khủng khiếp. Nhưng tôi là thợ sănchứkhôngphảilàđồtể,màvừarồingàiđãsátsinhquánhiều.

-Khôngphảilàsátsinhmàlàdiệttrừnhữngconvậtcóhại.–Nemo phản đối. – Và tàu Nautilus cũng không phải là con daocủađồtể.

-Theotôi,dùnglaonhọnvẫnhơn.

- Mỗi người đều có vũ khí riêng của mình. – Nemo nhìn Nedchằmchằm.

Tôi sợ Ned trong cơn tức giận có thể nói những lời xấc xượcvới Nemo, gây nên những hậu quả tai hại. Nhưng cơn giận củaNed nguôi đi khi anh ta trông thấy con cá voi mà tàu Nautilusđangtrôitớigần.

Concánàykhôngkịptránhđòncủalũcánhàtánghungdữ.Nónằmnghiêng,bụngđầyvếtthương.Nóđãchết.Vâycáráchtảtơi,cuốivâycómộtchúcávoiconcũngđãchết.Từmồmcámẹnướctuônranhưsuối.

Thuyền trưởng Nemo ghé tàu vào sát con cá chết. Hai thủythủtrèolênsườncá.Tôirấtngạcnhiênkhithấyhọvắtsữatừvúconcára(trongvúcóchừnghai,batấnsữa!).

Nemo mời tôi uống một tách sữa nóng. Tôi không che giấuđược sự ghê sợ đối với thứ nước uống này. Nhưng Nemo camđoanvớitôirằngsữacávoirấtngonvàchẳngkémgìsữabòvềhươngvị.

Tôinếmthửvàthấyquảlàngon!Thếlàchúngtôiđãlàmchokhothựcphẩmdựtrữthêmphongphú!

TừhômđótôibắtđầulolắngkhithấyNedtỏvẻthùđịchramặt với thuyền trưởng Nemo, và tôi quyết định phải theo dõichặttừnghànhđộngcủaNed.

T

Chương13Bănggiámênhmông

àuNautilusđihoàivềphíanamtheokinhtuyến50.Chẳnglẽ nó hướng về Nam Cực? Thật là vô lý! Mọi ý đồ lọt vào

điểmđócủatráiđấtđềuđãbịthấtbại.

Ngày 13 tháng 3 ở vùng Nam Cực tương ứng với ngày 13tháng9ởvùngBắckhibắtđầuthờikỳxuânthuphân.

Ngày14tháng3ởgầnđộvĩ55°xuấthiệnnhữngtảngbăngtrôimàuxámnhưchì,caochừngsáubảymét;tạothànhnhữngvật chướng ngại mà sóng biển xô vào ào ào. Tàu Nautilus chạytrênmặtđạidương.NedđãnhiềulầnđếnvùngbiểnBắcCựcnênđốivớianhtacảnhbăngtrôichẳngcógìlạ.CòntôivàConseilthìmớiđượcthấylầnđầu.

Từchântrờiphíanamkéodàilênmộtdảitrắngtoát.Dùmâycó dày đến đâu cũng không thể làm lu mờ được ánh cực quangđó.Cựcquanglàdođồngbăngphảnchiếulên.

Chẳngbaolâuxuấthiệnnhữngtảngbănglớnhơn.Ánhsángphátrakhimạnhkhiyếuvàbịmộtlànsươngdàybaophủ.

Càngđivềphíanam,tàucànghaygặpnhữngđồngbăngtrôi,nhữngnúibăngngàycànglớn.HàngngànchimNamCựclàmtổtrên đó. Chim báo bão kêu choáng tai. Những con chim kháctưởngtàuchúngtôilàcávoi, liềnđậulênrồilấymỏmổboongboongxuốngvỏthép.

Trong thời gian tàu chạy giữa đồng băng, thuyền trưởng

Nemohaylênboong.Ôngtađămđămnhìncảnhbănggiámênhmông.ThỉnhthoảngmắtNemolạisángngờilên.Ôngtanghĩgìtronggiâyphútđó?ÔngtacảmthấymìnhlàngườichủduynhấtcủavùngbiểnNamCựcnày,củavùngbănghiểmtrởvàvôtậnnày chăng? Có lẽ thế. Nhưng Nemo im lặng. Ông ta đứng hànggiờđểtrầmtưchotớikhilinhtínhcủangườithủythủkéoôngtavề thực tế. Lúc đó Nemo đích thân cầm lái khéo đưa con tàutránh những núi băng dài tới mấy hải lý và cao hơn mặt biểnbảy,támmươimét.Nhiềukhibăngtạothànhnhữngbứctườngchặnngangđường.Gầnđộvĩ60°thìkhôngcònnướctinhkhiếtnữa. Nhưng Nemo thường nhanh chóng tìm ra được một khenhỏgiữanhữngtảngbăngvàmạnhdạnláitàuvào…

Nhiệt độ không khí xuống khá thấp. Nhiệt kế chỉ -2°, -3°.Nhưngchúngtôicóđủquầnáoấmmaybằngdagấuvàhảicẩu.TàuNautilusđượcsưởinóngbằngđiện,nhiệtđộtrongtàuđượcđiềuhòavàkhôngphụthuộcvàonhiệtđộkhôngkhíbênngoài.Hơn nữa, chỉ cần tàu lặn xuống mấy mét là chúng tôi thấy dễchịungay.

Ngày 15 tháng 3, tàu đến vùng đảo Nam Shetland và NamOrkney. Thuyền trưởng Nemo kể với tôi rằng trước đây ở chỗnàycórấtnhiềuhảicẩu.NhưngbọnthợsăncávoingườiAnhvàMỹđãgiếthạibừabãinhữnghảicẩulớn,tiêudiệthoàntoànloàithúnàyởmộtvùngbiểnxưakiađầysựsốngvàgiờđâychỉcònmộtsựimlặngghêngười.

TàuNautiluschạydọckinhtuyến55vàvượtquavòngNamCực.Băngtấncôngnótừbốnphía,thuhẹpdầnđườngchântrờilại.NhưngthuyềntrưởngNemovẫnchotàuchạyvềphíanam.

-Ôngtađiđâuvậy?–Tôihỏi.

-Đilungtung.–Conseiltrảlời.–Baogiờbươuđầusứttránthì

sẽdừnglại.

-Tôikhôngdámđoanchắcnhưvậy!–Tôinói.

Thật tình, chuyến đi đầy gian nguy này rất hợp ý tôi. TôikhôngthểtảsaochohếtđượcsựmêthíchcủamìnhtrướccảnhhùngvĩcủamiềnNamCực!…

Nhiều khi bị băng vây hãm, chúng tôi chẳng thấy lối ra.Nhưng nhờ có bản năng tuyệt vời, thuyền trưởng Nemo chỉthoángnhìnlàtìmngayđượcnhữngkhehởđưatàurakhỏichỗhiểm. Những tia nước màu xanh nhạt trên đồng băng đã chỉđường cho Nemo. Ông ta không bao giờ lầm lẫn trong việc lựachọnđườngđi.ChắcchắnlàNemođãđếnvùngbiểnbăngNamCựcnàynhiềulần.

Tuyvậy,ngày16tháng3tàucũngbịbăngvâychặtkhôngđiđược. Đây chưa phải là băng vĩnh viễn mà chỉ là những cánhđồng băng rộng được gắn liền với nhau. Nhưng trở ngại đókhônglàmchothuyềntrưởngNemochùnbước.Ôngtachotàulao thật nhanh vào đồng băng. Vỏ tàu Nautilus bằng thép đâmthẳng vào khối băng giòn làm băng vỡ ra kêu răng rắc. Nhữngmảnhbăngbắntunglêntrờirồirơiràoràoxuốngquanhtàu.Doquán tính mà đôi khi tàu chồm lên băng rồi nhờ sức nặng màphávỡnó.

Trongnhữngngàynàyởđâycógiógiậtmạnh.Sươngmùdàyđặcphủxuốngbăng.Từđầunàycủaboongtàukhôngthấyđầukia. Gió hay đổi hướng đột ngột. Tuyết rơi ban đêm phủ lênboong tàu một lớp băng phải dùng cuốc chim nậy lên. Nóichung, khi nhiệt độ không khí xuống tới -5° thì tất cả các bộphậnbênngoàicủatàuđềubịbăngphủ.Trongđiềukiệnđó,tàubuồmkhôngthểhoạtđộngđược.Chỉtàucóđộngcơđiệnkhôngcầnbuồmvàthanmớicóthểchạyởvùngđộvĩnày.

Phongvũbiểuchỉrấtthấp.Kimđịabànchẳngđángtinchútnào.CànggầnNamCựcnócàngchỉlinhtinh.Đànhphảimangđịa bàn đến các nơi khác nhau của tàu rồi lấy những thông sốtrungbình…

Cuốicùng,ngày18tháng3,saunhiềulầncốgắngmởđườngkhôngcókếtquả,tàuNautilusđãbịkẹtchặtvàobăng.Đóchẳngphảilàbăngkhối,băngtrôi,đồngbăng,màlàmộtdảinúibăngsừng sững như trường thành. Đến giữa trưa, mặt trời ló ra.ThuyềntrưởngNemoxácđịnhtọađộcontàu.Térachúngtôiđãtới51’30độkinhvà67’39độvĩnam,nghĩalàđãtiếnrấtsâuvàochâuNamCực.

Ở đây chẳng thấy một chỗ nào không đóng băng, chẳng cómột chút nước tinh khiết nào! Trước mũi tàu Nautilus trải ramộtdảibăngmênhmông,sừngsữngnhữngtảngbăngkhổnglồhình hộp có cạnh thẳng đứng. Cảnh thiên nhiên buồn tẻ chìmtrong vắng lặng khắc khổ thỉnh thoảng mới có tiếng chim báobãovỗcánh.Mọivậtkểcảtiếngđộngđềubiếnthànhbăng.

TàuNautilusbuộcphảingừnglạigiữađồngbăng.

- Thưa giáo sư, – Ned bảo tôi, – nếu thuyền trưởng của ngàivượtquađượcchỗnàyvàđitiếp…

-Thìsao?

-Thìôngtacừlắm!

-Saolạicừ,ôngNed?

-Vìchưaaivượtquađượctrởngạinàybaogiờ.Thuyềntrưởngcủangàirấtgiỏi.Nhưngkhốnthay,ôngtagiỏihơnthiênnhiênthế nào được! Ở nơi mà thiên nhiên đã định ranh giới thì dùmuốnhaykhôngcũngphảidừnglại.

-Đúngthế,ôngNedạ!Nhưngtôivẫnmuốnbiếtsauchỗbăngđóng này là cái gì. Bức tường trước mặt làm tôi bực mình vôcùng!

-Giáosưnóiphải.–Conseilnhậnxét.–Nhữngbứctườngđóđượcdựnglênlàđểlàmhỏngthầnkinhcủacácnhàbáchọc.Ởđâuthìtườngcũnglàtrởngại.

Nednói:

-Aichẳngbiếtđằngsauchỗbăngnàylàcáigì!

-Làcáigì?–Tôihỏi.

-Làbăng,chỉlàbăngthôi!

-Ôngcótinnhưvậykhông,ôngNed?Tôithìkhôngtin.Chínhvìvậymàtôimuốnvượtquachỗbăngnày.

-Xingiáosưhãynghetôimàtừbỏýđồấyđi!–Nedtrảlời.–Chúngtađãđitớichỗbăngđóngliền,thếlàđủrồi.Ngài,thuyềntrưởng của ngài và tàu Nautilus không thể nhích lên một bướcnàonữađâu.Dùmuốnhaykhôngthìchúngtacũngphảiquayvềphươngbắc,nghĩalàquayvềnhữngnướccónhữngngườitửtếở.

Tôi phải thừa nhận Ned nói đúng về một mặt: một khi tàuthuyền chưa được trang bị để hoạt động giữa đồng băng thìchúngtaphảidừnglạiởranhgiớinày.

Thựcvậy,mặcdùđãtìmmọicáchphábăng,tàuNautilusvẫnkhông nhúc nhích được chút nào. Trong những điều kiện bìnhthường, nếu tàu không thể tiếp tục hành trình thì nó quay lại.Nhưngởđâytàukhôngtớikhôngluiđượcvìbịkẹtvàogiữabiểnbăng. Và nếu tàu cứ đứng mãi một chỗ thế này thì nó sẽ biếnthành băng nốt! Phải thừa nhận rằng hành động của Nemo là

quáliềulĩnh.

Tôiđứngtrênboong,Nemohỏitôi:

-Giáosưthấytìnhhìnhchúngtathếnào?

-Thưathuyềntrưởng,tôithấychúngtađangbịkẹtgiữabiểnbăng.

-Bịkẹt?Tôichưahiểuýgiáosư?

- Tôi muốn nói, chúng ta sẽ không thể nhích lên hay lùixuống, không thể sang phải hay sang trái được nữa. Thế chẳngphảilà“bịkẹt”sao?

- Như vậy, ngài cho rằng tàu Nautilus không thể thoát khỏibiểnbăngchứgì?

-Thưathuyềntrưởng,khókhănlắm!Bâygiờđangngàyđôngthánggiá,khócóthểtrôngcậyvàochuyệnphábăngmàđi.

-Giáosưquảlàngườirấttrungthànhvớimình!–Nemotrảlờicóvẻhơimỉamai.–Ởđâungàicũngthấykhókhănvàtrởngại!TôixintuyênbốrằngtàuNautiluschẳngnhữngsẽrakhỏibiểnbăngmàcòntiếptụctiếnlênphíatrước.

-Tiếnvềphíanamạ?–TôinhìnNemo.

-Vâng,đếntậnNamCực.

-TậnNamCực?–Tôisửngsốtvàkhônggiấuđượcsựnghingờcủamình.

-Vâng,–Nemolạnhlùngtrảlời,–đếntậnNamcực,đếnmộtđiểm chưa ai biết, nơi tất cả các kinh tuyến trên trái đất giaonhau.Ngàibiếtđấy,tôicóthểđiềukhiểntàuNautilushoàntoàntheoýmuốncủamình.

Vâng, tôi đã biết! Tôi biết con người này dũng cảm đến mức

liềulĩnh!ChỉcóngườimấttrímớihyvọngvượtquanhữngtrởngạichặnngangđườngđitớiNamCực,lànơicònkhóđếnhơnBắc Cực, nơi mà những người đi biển gan góc nhất đã tốn baocôngsứcmàvẫnphảibótay.

TôinảyraýđịnhhỏiNemoxemthựctìnhôngtađãtìmracáicựcgớmghiếcnàychưa.

-Thưagiáosư,chưa.–Nemotrảlời.–Chúngtasẽcùngnhaulàm việc này. Cái gì người khác chưa làm được thì tôi sẽ làmđược. Chưa bao giờ tàu Nautilus của tôi lại tiến sâu vào vùngbiển miền nam thế này. Nhưng tôi xin nhắc lại, nó sẽ vào sâuhơnnữa.

- Thưa thuyền trưởng, tôi rất muốn tin ngài. – Tôi hơi mỉamai.–Vàtôivẫntinngài!Chúngtacứtiếnlênphíatrước!Đốivớichúng ta chẳng có gì là trở ngại! Chúng ta sẽ phá vỡ biển băngnày.NếunókhôngvỡthìchúngtasẽchắpcánhchotàuNautilusbaylêntrênbăng!

- Lên trên băng? – Nemo bình thản. – Không, không lên trênbăng.Màxuốngdướibăng!

-Xuốngdướibăng?–Tôingạcnhiên.

Tôi bỗng hiểu rõ hết ý của Nemo. Những đặc tính của tàuNautilussẽđượcmiêutảtrongýđồtáobạonàycủaôngta.

Nemomỉmcười:

-Tôithấychúngtabắtđầuhiểunhau.CáimàtàubìnhthườngkhônglàmnổithìtàuNautilussẽthựchiệnđược.NếugầnvòngđaiNamCựcmàcólụcđịathìtàusẽdừnglại.Nếukhông,nghĩalà nếu Nam Cực được đại dương bao quanh, thì chúng ta sẽ tớitậnnơi!

-Cólẽngàinóiđúng.–TôibịNemolôicuốn.–Nếumặtbiểnbịđóng băng thì phía dưới vẫn là nước. Và nếu tôi không lầm thìphầnbăngnổibằngmộtphầntưphầnbăngchìm,phảikhôngạ?

-Thưagiáosư,gầnnhưvậy!Nhữngnúibăngnàykhôngcaoquá một trăm mét thì bề dày của phần chìm dưới mặt biểnkhôngquábatrămmét.ĐốivớitàuNautilusthìbatrămmétcóýnghĩagì!

-Thưangài,chẳngcónghĩagì!

- Tàu Nautilus có thể lặn xuống chỗ sâu nhất, nơi nhiệt độ ởtấtcảcácđộvĩđềubằngnhau.Ởđóchúngtachẳngsợgìbănggiá-30°hay-40°làmmặtbiểnđóngbănglại.

-Thưangài,đúngvậy,hoàntoànđúngvậy.–Tôiphấnkhởi.

- Chỉ có một khó khăn duy nhất là tàu phải ở dưới mặt biểnmấyngàyliền,khôngthểnổilênđểlấykhôngkhíđược.

- Chỉ có thế thôi ạ? – Tôi hỏi. – Các bể chứa trên tàu rất lớn.Chúngtasẽbơmđầykhôngkhívàođóvàsẽkhôngthiếuđâu!

-NgàiAronnaxnóirấtchílý.–Nemocười.–Nhưngtôikhôngmuốn ngài trách là liều lĩnh nên xin nói trước rằng phải dèchừngmộtđiều.

-Điềugìạ?

- Chỉ một điều thôi! Nếu Nam Cực có biển thì biển có thể bịđóngbăngdày.Lúcđótasẽkhôngchotàunổilênđượcđâu!

-Thưathuyềntrưởng,ngàiquênrằngtàuNautiluscósứchútrấtmạnhrồisao?Lẽnàokhôngthểchotàuchạyngượclêntheođườngchéovàxuyênthủnglớpbăngtrênmặt?

-Chàchà!Hômnaygiáosưthậtlànhanhtrí!

Tôicàngphấnkhởinóitiếp:

- Biết đâu chẳng gặp một vùng biển không bị đóng băng ởNamCực?

- Tôi cũng nghĩ như vậy, ngài Aronnax ạ. Nhưng ngài chophéptôinhậnxétlàsaukhiđưabaonhiêulờiphảnbáclạidựáncủatôi,giờđâyngàilạihếtlờichứngminhlànóhợplý.

ThuyềntrưởngNemonóiđúng.Tôiđãvượtôngtavềsựdũngcảm. Giờ đây tôi đang lôi cuốn ông ta đến Nam Cực. Nhưng tôithật ngu dốt! Thuyền trưởng Nemo còn biết rõ những điểmmạnhđiểmyếutrongkếhoạchcủamìnhhơntôinhiều.Thấytôisaysưavớinhữngmơướcviểnvông,chắcôngtaphảibuồncười.

Nhưng Nemo không để mất thì giờ. Ông ta gọi thuyền phóđến.Haingườitraođổiýkiếnrấtsôinổibằngmộtthứtiếngkhóhiểu. Chẳng biết vì được báo trước hay thấy đề nghị đó có thểthựchiệnđược,nhưngviênthuyềnphóchẳngtỏvẻngạcnhiênchútnào.

ConseilcònthảnnhiênhơnviênthuyềnphókhinghenóivềýđịnhchotàuchạyđếnNamCực.“Xintùygiáosư”–anhtatrảlờibằngcâucửamiệngnhưvậyvàchẳngnóigìthêmnữa.CònNedthìnhúnvaivàbảotôi:

-Thưagiáosư,ngàivàthuyềntrưởngcủangàilàmtôiphảiáingại.

-ChúngtôisẽtìmraNamCực,ôngNedạ!

-Cóthểnhưvậy,nhưngchẳngcóđườngvềđâu!

RồiNedluivềphòngriêng.

Trong khi đó, việc chuẩn bị cho đoàn thám hiểm của chúngtôi bắt đầu. Những máy bơm rất mạnh trên tàu Nautilus bơm

đầykhôngkhívàocácbểchứadướiápsuấtcao.Đếngầnbốngiờ,thuyềntrưởngNemobáorằngnắptàusắpđónglại.Tôiđưamắtnhìnlầncuốibiểnbăngmênhmôngmàchúngtôichuẩnbịvượtqua. Trời quang mây tạnh, không khí trong lành, mặc dù khálạnh-12°,nhưngvìlặnggiónênkhôngbuốtlắm.

Mườithủythủmangcuốcchimlênboongrồibắtđầunậylớpbăngbámquanhvỏtàu.Việcnàykhôngvấtvảlắmvìlớpbăngđómỏng.Khimọiviệcđãxong,chúngtôiluivàotrongtàu.Theothườnglệ,cácbểchứađượcbơmđầy.Tàubắtđầulặn.

TôivàConseilvàophòngkhách.Quacáccửasổđểngỏ,chúngtôicóthểthấyđượcnhữnglớpnướcsâucủaNamBăngDương.Thủyngântrongnhiệtkếlêndần.Kimđồnghồchỉđộsâulệchvềbênphải.

Ở độ sâu ba trăm mét, như Nemo đã dự kiến, tàu xuống tớimặtdướicủalớpbănghìnhsóng.Nhưngtàuvẫnlặntiếpxuốngsâuđếntámtrămmét.Nhiệtđộnướckhôngcònlà-12°nhưtrênmặt biển nữa mà là -11°. Thế là bớt đi được một độ. Tất nhiênnhiệtđộtrongtàuđượccácmáyđiệnsưởiấmcòncaohơnnhiều.TàuNautilushoạtđộngchínhxácvôcùng…

Ởđộsâukhôngbịđóngbăngnày,tàuNautilushướngthẳngvềNamCựcvớitốcđộtrungbìnhlàhaimươisáuhảilýmộtgiờ,nghĩalàbằngxelửachạynhanh.NếutàukhônggiảmtốcđộthìbốnmươitiếngđồnghồnữachúngtôisẽtớiNamCực.

TôivàConseilởlạiphòngkháchđếnkhuya.Cảnhvậtmớilạlàmchúngtôikhôngrờimắtkhỏiôcửa.Nướcbiểnlấplánhdướiánhđènpha.Nhưngxungquanhhoangvắng,chẳngcómộtchúcá nào sống ở vùng nước đóng băng này. Thỉnh thoảng cá mớiqua đây để tới những nơi ít băng giá hơn. Tàu chạy rất nhanhnhưngchúngtôichỉcảmthấyquasựrungđộngcủavỏtàubằng

thép.Đếngầnhaigiờsáng,tôivềphòngngủmấytiếng.Conseilcũng vậy. Khi đi dọc hành lang, tôi hy vọng gặp Nemo, nhưngchắcôngtađangởphònghoatiêu.

Hôm sau, 19 tháng 3, từ năm giờ sáng, tôi đã sang phòngkhách.Đồnghồđiệnchobiếttàuchạyvớitốcđộtrungbình.Tàutừtừbơmnướcrakhỏicácbểchứavàthậntrọngnổidầnlên.

Tim tôi đập thình thịch. Liệu tàu có lên tới mặt biển không?BiểnởNamCựccóbịđóngbăngkhông?

Nhưngtàubỗngvamạnhvàomặtdướicủabiểnbăng.Thếlàphíatrêntàuchúngtôilàcảmộtlớpbăngdàyhơnsáutrămmét,dàyhơnlớpbăngnơitàulặnxuống!Tìnhhìnhnàygaygothật!

Hôm đó, tàu Nautilus mấy lần cố xuyên thủng lớp băngnhưngđềuthấtbại.Tớichiềutối,tìnhhìnhvẫnkhôngthayđổi.Chiềudàycủalớpbăngxêdịchgiữabốnvànămtrămmét.Băngcómỏngđinhiềunhưngtừcontàuđếnmặtđạidươngvẫncònmộtkhoảngcáchkhálớn.

Támgiờtối.TheoquyđịnhthìtàuNautilusphảinổilênđểlấykhôngkhítừbốntiếngđồnghồtrướcđó.Tuyvậy,tôichưacảmthấy thiếu không khí lắm, và thuyền trưởng Nemo cũng chưadùngtớicácbểchứadựtrữ.

Đêmhômđótôingủkhôngngon,tronglòngvừahoảngsợvừanhennhómmộtniềmhyvọng.Mấylầntôibậtdậykhỏigiường.TàuNautilusthỉnhthoảnglạithămdòlớpbăngphíatrên.

Đếngầnbagiờsáng,cácmáymóctrongphòngkháchchotôibiết phần dưới của cánh đồng băng chỉ dày có năm mươi mét.Chúngtôichỉcòncáchmặtbiểncónămmươimét!

Tôikhôngrờimắtkhỏiđồnghồchỉđộsâu.Tàuđangnổidầnlêntheomộtđườngchéo.Lớpbăngmỏngdần.

Cuốicùng,sáugiờsángngày19tháng3đángghinhớấy,cửaphòngkháchmởra.ThuyềntrưởngNemobướcvàovànói:

-Biển!

T

Chương14NamCực

ôichạytrênboong.Đúnglàbiểnrồi!Chỉcómấykhốibăngtrôi rải rác đây đó. Xung quanh là biển nước mênh mông.

Hàng ngàn chim bay lượn trên trời, hàng ức triệu cá bơi dướinước. Tùy tính chất đáy biển, nước chuyển từ màu xanh thẫmsang màu xanh lá cây. Nhiệt kế chỉ -3°. Sau khi vượt qua biểnbăng,dườngnhưchúngtôivừagặpmộtmùaxuântươimát!

-ĐâylàNamCựcạ?–TôihỏiNemo,lòngbồihồixúcđộng.

-Tôikhôngrõ.Đếngiữatrưatôisẽxácđịnhtọađộ.

-Nhưngliệucóthấyđượcmặttrờiqualớpsươngmùdàyđặckhông?

-Chỉcầnlóramộttílàđủ.

Cách tàu Nautilus mười hải lý về phía nam, chúng tôi thấymộthònđảođơnđộc,caohơnmặtbiểnhaitrămmét.Tàutừtừtiếnvàogầnđảo,cólẽquanhđảocónhữngmỏmđángầm.

Một tiếng đồng hồ sau, tàu đến sát đảo. Hai giờ sau thì điquanh đảo được một vòng. Chu vi đảo khoảng bốn, năm hải lý.Mộteobiểnhẹpngănđảovớiđấtliền,cóthểlàmộtlụcđịa.Sởdĩkhóxácđịnhlàvìdảiđấtchạykhuấtsauchântrời.

Sợmắccạn,tàuNautilusdừnglạicáchbờhơnnămtrămmét.Mộtchiếcxuồngđượchạxuốngnước.Thuyềntrưởng,haithủythủmangtheocácmáyđo,Conseilvàtôingồivàoxuồng.Lúcđólàchíngiờsáng.HômnaytôichẳngthấyNedđâu.Cólẽanhta

khăngkhănggiữýkiếncủamình,mặcdùđãgầntớiNamCực.

Chỉmấymáichèolàxuồngđãtớibờcát.Conseilđịnhnhảylênbờnhưngtôingănlại.

-Thưathuyềntrưởng,–tôinói,–ngàicóvinhdựlàngườiđầutiênđặtchânlênmảnhđấtnày.

-Vâng,thưagiáosư.TôikhôngdodựgìkhibướclênmảnhđấtNamCực,nơichưacódấuchânngườiđặttới!

Nói đoạn, Nemo nhẹ nhàng nhảy lên bờ. Tôi thấy ông ta rấtxúc động. Sau khi leo lên một vách đá dựng lên ở ngoài cùng,Nemodừnglại,taykhoanhtrướcngực.Ôngtađứngtrongtưthếtrầm lặng và trang trọng ấy, tựa như đang tiếp nhận quyền sởhữuđốivớivùngđấtđainày.Nămphúttrôiqua,Nemobảotôi:

-Xinmờingài!

Tôiliềnnhảyrakhỏixuồng,theosaulàConseil.Haithủythủởlạixuồng.

Dảiđấtmênhmôngnàyđỏnhưmàugạch.Xỉthan,nhữngvếttíchdungnhamchứngtỏđấtởđâycónguồngốcnúilửa.Ởđôichỗ từ lòng đất bốc lên những làn khói có mùi lưu huỳnh. Rõrànglàhoạtđộngbêntrongcủanúilửachưachấmdứt.Nhưngkhilêntớimỏmđácao,tôichẳngthấymộtquảnúilửanàotrongkhoảngmấyhảilý…

Thựcvậttrênhònđảohoangvắngnàyrấtnghèonàn.Bờbiểnđầynhuyễnthể,ngoàiracòncómộtsốsanhôhìnhcây.

Nhưng cuộc sống trên bầu trời mới thật nhộn nhịp! Hàngngàn chim thuộc nhiều loại khác nhau vừa bay lượn vừa kêunhứcóc.Hàngngànconđậutrêncácmỏmđálơláonhìnchúngtôivàđànghoàngdạochơingaycạnhchỗchúngtôiđứng.Đólà

nhữngconchimcánhcụtrấtnhanhnhẹndướinướcnhưngrấtnặng nề vụng dại trên cạn. Chúng tụ tập từng đoàn lớn, ít hoạtđộngnhưnghaykêulaầmĩ.

Vào cách bờ nửa hải lý nữa, chúng tôi thấy mặt đất đầy tổchimcánhcụt.ThuyềntrưởngNemotổchứcsănbắtđượcmấytrăm con chim này. Thịt cánh cụt màu thẫm nhưng rất ngon.Tiếng nó kêu giống tiếng lừa hí. Chim cánh cụt to bằng conngỗng,ngựctrắng.Chúngkhôngthèmlẩntrốnnênbịtrúngđálàlănquayra!

Sươngmùchưatan.Đãmườimộtgiờtrưamàchẳngthấymặttrời. Tôi rất sốt ruột. Nếu không có mặt trời thì còn quan sátđược gì nữa? Và làm thế nào để xác định được rằng đã tới NamCựchaychưa?

Tôi bước đến chỗ Nemo. Ông ta đứng tì tay vào mỏm đá vànhìn lên trời. Hình như Nemo cũng bồn chồn, lo lắng. Nhưngbiếtlàmthếnào?Conngườiquảcảmvàcươngnghịấykhôngđủquyềnlựcđểđiềukhiểnđượcmặttrờinhưđãchếngựbiểncả!

Đến trưa, mặt trời vẫn biệt tăm. Sương mù vẫn không chophépxácđịnhđộcaocủamặttrời.Mộtlátsausươngmùchuyểnthànhbãotuyết.

-Tachờđếnmai.–Nemonói.

ChúngtôiquayvềtàuNautilus.

Trongkhichúngtôivắngmặt,thủythủtrêntàubuônglưới.Vềđếntàu,tôirấthứngthúbắttayvàonghiêncứunhữngconcávừa bắt được. Vùng biển Nam Cực là nơi di cư quy mô của cácloàicátrốnbãoởcácđộvĩthấphơn.

Cơnbãotuyếthoànhhànhđếnsáng.Khôngaiđứngnổitrênboong.Từphòngkhách,nơitôighichéptấtcảnhữngbiếncốcủa

cuộcthámhiểmchâuNamCực,tôinghetiếngkêucủachimbáobãovẫnbaylượnkhôngkểgìbãotuyết.TàuNautiluschạythêmmườihảilýnữadọcbờbiểnvềphíanam.Xungquanhtranhtốitranhsáng.

Hôm sau, 20 tháng 3, cơn bão tuyết chấm dứt. Trời hơi lạnhhơn. Nhiệt kế chỉ -2°. Sương mù bốc cao làm tôi hy vọng hômnaycóthểxácđịnhđượctọađộ.

ThuyềntrưởngNemochưalênboong,nhưngchiếcxuồngđãsẵn sàng cho chúng tôi sử dụng. Tôi và Conseil chèo xuồng lênbờ. Đất ở đây có nguồn gốc núi lửa. Nhưng nhìn mãi tôi cũngkhôngpháthiệnđượcmiệngnúi.Ởđâycũngnhưtrênđảo,ngànvạnchimchóclàmchocảnhthiênnhiênkhắckhổcủaNamCựctươivuilên.Ởđâycòncóhàngngànđộngvậtcóvúnhìnchúngtôi bằng những cặp mắt hiền lành. Có đủ loại hải cẩu, một sốnằm trên bờ, một số nằm trên những tảng băng. Số khác thìngụplặndướinướcrồilạingoilên.Chúngchẳngsợgìchúngtôi.Rõrànglàchúngchưagặpngườibaogiờ.

Chúng sống thành bầy, hải cẩu đực trông nom săn sóc giađình,hảicẩucáichoconbú.Nhữngchúchoaichoaithìđùagiỡnở phía xa. Hải cẩu di chuyển trên mặt đất một cách khó nhọc.Chúng nhảy từng bước ngắn rất vụng về. Nhưng ở môi trườngnướcthânthuộcthìchúnglạibơirấtcừ.Trênmặtnướcvàkhibòlêncạnđểnghỉ,hảicẩucótưthếrấtđẹp.

Tôi lưu ý Conseil về sự phát triển bán cầu não của loài độngvậtthôngminhnày.Ngoàiconngười,khôngđộngvậtcóvúnàocó bộ não phát triển như vậy. Vì vậy, hải cẩu dễ dạy, dễ thuầndưỡng.Tôiđồngývớicácnhàtựnhiênhọcchorằng,nếuthuầndưỡng tốt thì hải cẩu có thể rất có ích trong việc đánh cá biển,giốngnhưchósănvậy.

Trongđámhảicẩuthỉnhthoảnglẫnvàomộtsốvoibiểngiốngnhưhảicẩu,nhưngcóvòingắnvàlinhhoạt,thânhìnhđồsộcaotớisáumét,dàitớimườimét.Thấychúngtôixuấthiện,chúngcũngchẳngthèmđộngđậy.

-Nhữngconvậtnàycónguyhiểmkhôngạ?–Conseilhỏitôi.

-Nếukhôngđộngvàochúngthìchẳngnguyhiểmgì.Nhưngkhihảicẩubảovệconthìchúngghêgớmlắm.Đãcólầnhảicẩuphátanmộtchiếctàuđánhcá.

-Giốngvậtcóquyềnxửsựnhưvậy.–Conseilnói.

-Đúngthế.

Chúng tôi đi thêm hai hải lý nữa. Đến đây có nhiều mỏm đálởmchởmchặnngangđường.Nhữngmỏmđánàynhôlênmặtbiểntheochiềuthẳngđứng,từnglànsóngbạcxôvàodướichân.Từ phía bên kia vọng tới tiếng rống ầm ầm, tựa như ở đó có cảmộtbầyđộngvậtthuộcloàinhailại.Conseilnói:

-Chà,nghenhưbòđanghòanhạc!

-Anhlầmrồi!Đólàhảimã[29].

-Chúngđangđánhnhauạ?

-Hoặcđangđánhnhau,hoặcđangđùanghịch.

-Xingiáosưchongóquamộtchút.

-Phảingóquachứ.

Thếlàchúngtôibướclạidọcnhữngmỏmđába-danđen,trênnhững tảng đá đóng băng trơn tuột. Nhiều lần tôi bị ngã, sườnđau ê ẩm. Conseil vì thận trọng hơn hay cứng chân hơn nênkhôngvấpngã,vàmỗilầnnângtôidậylạinói:

-Nếugiáosưchịukhóbướcdàiramộtchútthìdễgiữthăng

bằnghơn.

Trèotớiđỉnhnúiđá,tôithấytrướcmặttrảiramộtcánhđồngtuyếtbaolatrênđócóvôsốhảimãthânmàuthẫm.Chúngđangđùanghịch.Tiếngrốngbiểuhiệnsựvuithíchchứkhôngphảisựgiậndữ.

Hảimãrấtgiốnghảicẩuvềhìnhthể.Nhưnghàmdướichúngkhôngcórăngnanhvàrăngcửa.Ởhàmtrên,răngnanhlạilàhaicái ngà, mỗi cái dài tám mươi xen ti mét. Ngà hải mã rắn chắchơn ngà voi, vì vậy quý hơn. Vì quý hơn nên hải mã bị săn bắtbừabãiđếnnỗisắpbịtiêudiệthoàntoàn.Bọnthợsănmỗinămbắngiếtcảhảimãcái,cảhảimãcon,cótớihơnbốnngàncon.

Khi đi ngang qua những con vật kỳ lạ này, tôi có dịp ngắmchúngmộtcáchthoảimái.Dahảimãdày,nhănnheo, lônghơihungđỏ,ngắnvàkhôngdàylắm.Mộtsốhảimãdàitớibốnmét.Hải mã ở đây bình thản và bạo dạn hơn hải mã Bắc Cực nênkhôngcầncóconcanhgácchocảbầy.

Ngắmnhìnhảimãhồilâu,tôibắtđầunghĩđếnchuyệnquayvềtàu.Đãmườimộtgiờ.NếuthuyềntrưởngNemochorằngcóthểxácđịnhđượctọađộthìtôicũngmuốncómặtlúcđó.Nhưngtôiíthyvọngrằngmặttrờisẽlóra.vìmâyđangphủkíncảbầutrời.

Dù sao tôi cũng quyết định quay về tàu Nautilus. Đến mườimột giờ rưỡi chúng tôi về tới chỗ đổ bộ. Tôi thấy ngay thuyềntrưởngNemo.Ôngtađangđứngtrênmộttảngđába-dan,cạnhđó là những máy móc thiên văn. Nemo phóng mắt nhìn chântrờiphíabắc.

TôilặnglẽđứngcạnhNemo.Đãđếnmườihaigiờnhưngmặttrời vẫn chưa ló ra. Thế là chúng tôi lại thất bại, không sao xác

địnhđượctọađộ.Nếutrưamaivẫnkhôngthấymặttrờithìđànhphảibỏýđịnhnày.

Hôm nay là 20 tháng 3. Mai là ngày xuân phân, mặt trời sẽkhuấtsauchântrời,sẽbắtđầuđêmNamCựcdàidằngdặc…

TôitỏýlongạivớithuyềntrưởngNemo.

-Giáosưlolàđúng.–Nemonói.–Nếungàymaitôikhôngxácđịnh được độ cao của mặt trời thì việc này phải hoãn lại sáuthángnữa.Nhưngnếutrưamaimặttrờilórathìxácđịnhđộcaosẽ hết sức dễ dàng vì tình cờ mà chúng ta đến vùng biển nàyđúngtrướcngàyxuânphân!

ThuyềntrưởngNemoquayvềtàu.Chúngtôithathẩndọcbờbiển tới năm giờ chiều, vừa đi vừa quan sát, trò chuyện, phânloại sinh vật. Chúng tôi chẳng gặp một vật gì lạ ngoài một quảtrứng chim cánh cụt. Ai ưa của lạ hẳn sẽ mua ngay quả trứngnàyvớigiámộtngànphrăng.TrứngmàuxanhthẫmđiểmnhiềuvếtngoằnngoèonhưchữHán.Thậtlàmộtvậthiếmngộnghĩnh.TôigiaotrứngchoConseil.AnhtanângniunónhưmộtcáibìnhcổTrungQuốcvàmanglêntàu.

Tôi đặt trứng vào một ngăn tủ kính của bảo tàng. Sau đóchúngtôiăntốirấtngonmiệng.Bữatốicómónganhảicẩu,vịgiốngnhưmỡlợntươi.

Hôm sau 21 tháng 3, năm giờ sáng tôi lên boong. ThuyềntrưởngNemođãởđó.

-Thờitiếtcósángsủahơnmộtchút.–Nemonói.

- Có hy vọng. Ăn sáng xong, chúng ta sẽ lên bờ tìm một chỗthuậntiệnđểquansát.

Sau khi đã thống nhất kế hoạch, tôi đi tìm Ned Land. Tôi

muốn mang anh ta đi theo. Mặc dù tôi đã hết sức thuyết phục,anh chàng ương bướng ấy vẫn từ chối. Tôi thấy sự u uất, cáukỉnhcủaNedngàycàngtănglên.Tuyvậy,trongtìnhhuốngnày,tínhươngbướngcủaanhtakhônglàmtôibuồnphiềnlắm.Trênbờcónhiềuhảicẩu,đưaanhtalênchỉlàmchohảicẩuchếtoanthôi!

Ănsángxong,tôilênbờ.Đêmqua,tàuNautilusđithêmđượcmấyhảilýnữa.Giờđâynóđỗcáchbờmộthảilý…Trênxuồng,ngoàitôiracòncóthuyềntrưởng,haithủythủvàmấydụngcụđơngiản:đồnghồchínhxác,kínhviễnvọngvàphongvũbiểu.

Đếnchíngiờ,chúngtôiápxuồngvàobờ.Trờiđãsángrõ.Mâykéo về phía nam. Mặt biển lạnh giá giũ làn sương mù ra khỏimình. Thuyền trưởng Nemo tiến thẳng lên đỉnh ngọn núi màôngtachọnlàmnơiquansát.MặcdùNemonhưmấtthóiquenđi trên bộ, ông ta vẫn leo lên các mỏm đá dốc đứng một cáchkhéo léo, khiến cho những người trèo núi giỏi nhất cũng phảighentị.TôivấtvảlắmmớitheokịpNemo.

Chúng tôi trèo núi mất hai tiếng đồng hồ. Từ đỉnh cao, tầmmắtchúngtôibaoquátđượcmặtbiểnbaolatớichântrời.Phíadướichúngtôilàđồngtuyếttrắnglonglanh.Trênđầuchúngtôilàbầutrờitrongvắtkhôngmộtgợnmây!Nhưmộtquảcầuđỏbịchântrờicắtđôi,mặttrờilóraởphíabắc!Từdướibiểnsâuxuấthiện trăm ngàn tia nước đẹp tuyệt vời. Tàu Nautilus ở phía xatrônghệtnhưmộtconcáđangngủ.Đằngsauchúngtôi,ởphíađônglàkhoảngđấtmênhmông,ngổnngangnhữngmỏmđávàbăngtuyết!

Lêntớiđỉnhnúi,thuyềntrưởngNemodùngphongvũbiểuđorấtkỹđộcaocủanósovớimặtbiểnđểtrêncơsởnhữngsốliệuđóchỉnhlýnhữngquansátcủamình.

Đến mười hai giờ kém mười lăm, mặt trời nhô hẳn lên khỏichântrờinhưmộtcáiđĩavàngvàrọinhữngtiasángcuốicùnglêncáilụcđịahoangvắngnày,lênvùngbiểnmàchưamộtcontàuthuyềnnàotới!

ThuyềntrưởngNemodùngkínhviễnvọngquansátmặttrờiđanglặnxuốngchântrời.Tôicầmđồnghồchínhxáctrongtay.Tim tôi đập mạnh. Nếu mặt trời khuất một nửa sau chân trờiđúng vào mười hai giờ trưa thì đúng là chúng tôi đang ở giữaNamCực!

-Đúngmườihaigiờ!–Tôireolên.

-NamCực!–ThuyềntrưởngNemonóimộtcáchtrangtrọngrồi trao cho tôi ống kính. Tôi đưa mắt nhìn: mặt trời đang bịchântrờicắtđôi.

Tronglúcđó,thuyềntrưởngNemođặttaylênvaitôirồinói:

- Năm 1600, Ghéritk, người Hà Lan, bị bão dạt tới độ vĩ 64°nam và phát hiện ra quần đảo New-Shetland. Ngày 17 thánggiêngnăm1773,thuyềntrưởngCooknổitiếngtheokinhtuyến38đãđitớiđộvĩ67°30’,vànăm1774ngày30thánggiêngtheokinh tuyến 109 đã đi tới độ vĩ 71°15’. Năm 1819 nhà đi biểnngười Nga là Bellinghausen tới vĩ tuyến 69°, năm 1821 tới vĩtuyến66°ở111°kinhtây.Năm1820,Brunsfield,ngườiAnhđãtới vĩ tuyến 65°. Cũng năm đó, Morrel, người Mỹ, thuật lại, tuykhông đáng tin lắm, rằng đã phát hiện ra vùng biển không bịđóng băng ở độ vĩ 70°14’. Năm 1825, Powell, người Anh vìvướng băng nên không vượt qua được độ vĩ 62°. Cùng năm đó,một người Anh đi săn hải cẩu là Weddel đã tới độ vĩ 72°14’ ởkinh tuyến 35 và 74°15’ ở kinh tuyến 36. Năm 1829, Forster,người Anh, chỉ huy tàu Chanticleer, phát hiện ra lục địa NamCựcởđộvĩ63°26’và66°26’.

Ngày1thánghainăm1831,Biscoë,ngườiAnh,pháthiệnrađấtEnderbyởđộvĩ68°50’,ngày5tháng2năm1832tìmrađấtAdélaïdeởđộvĩ67°;ngày21tháng2tìmrađấtGrahamởđộvĩ64°45’.Năm1838,Dumontd’Urville,ngườiPháp,bịbăngkẹtởđộ vĩ 62°57’ đã phát hiện ra đất Louis Philippe. Hai năm sau,ngày21thánggiêng,d’UrvilleđãpháthiệnrađảoAdélieởđộvĩ66°30’.Năm1838,Wilkes,tớiđượcvĩtuyến69trênkinhtuyến100. Năm 1839, Balleny, người Anh, phát hiện ra đất Sabrina ởranhgiớivòngcựcquyền.Cuốicùng,ngày12thánggiêngnăm1842,JamesRoss,ngườiAnh,đitrêntàuÉrébusvàTerror,pháthiệnrađấtVictoriaởđộvĩ76°56’vàđộkinh171°07’.Ngày23thángấy,ôngtatớivĩtuyến74,ngày27đếnđộvĩ76°08’,ngày28đếnđộvĩ77°32’,ngày2tháng2đếnđộvĩ78°04’.Năm1842ôngtalạiđiNamCựcnhưngkhôngvượtquađượcđộvĩ71°.

Tôi, thuyền trưởng Nemo, ngày 21 tháng 3 năm 1868 đã tớiNam Cực ở 90° vĩ nam và tuyên bố quyền sở hữu đối với phầnđất đai rộng bằng một phần sáu tất cả các lục địa đã được pháthiện.

-Nhândanhai,thưathuyềntrưởng?

-Nhândanhcánhântôi!

Nóiđoạn,Nemogiươngcaongọncờđencóthêuchữ“N”màuvàng.

Rồi Nemo hướng về phía mặt trời lúc đó đang rọi những tiasángcuốicùngxuốngmặtbiểnbaolavànói:

-Vĩnhbiệtmặttrời!Ngươihãykhuấtđi,hãyrakhỏigiớihạncủavùngbiểntựdonày.HãyđểchođêmNamCựcdàisáuthángphủlênvùngđấtmớicủata!

S

Chương15Mộttrởngạingẫunhiênhaymộttrườnghợprủiro

áu giờ sáng hôm sau, 22 tháng 3, tàu bắt đầu chuẩn bị lênđường.Bănggiángàycàngdữdội.

Saotrêntrờiđặcbiệtsáng.

Nhiệt kế chỉ -12°. Gió quất vào mặt rất rát. Trên mặt biểnngàycàngcónhiềubăngtảng.Biểnsắpđóngthànhbăngliền.

Lúcđócácbểchứađượcbơmđầynước,tàuNautilustừtừlặnxuống.Đếnđộsâubatrămmét,nódừnglại.Sauđóchânvịthoạtđộng,đẩytàuvềhướngbắcvớitốcđộmườilămhảilýmộtgiờ.Gầntối,tàuđãchạydướilớpbăngliền.Cửasổphòngkháchđónglại, đề phòng tàu có thể vô tình va phải tảng băng trôi. Vì vậy,suốt hôm đó tôi ngồi viết lại những ghi chép của mình. Đầu óctôihoàntoànbịthuhútvàonhữngkỷniệmvừaquaởNamCực.Thếlàchúngtôiđãtớiđượccáiđiểmchưacódấuchânngười,tớimộtcáchtốtđẹp,khôngvấtvảgì lắm,hệtnhưmộttoatàulănbánhtrênđườngsắt.Giờđâyđườngvềcủachúngtôibắtđầu.Nócóhứahẹnchotôinhiềuđiềukỳdiệunhưvậykhông?Tôinghĩchắcchắnlàcó,vìdướibiểnsâunàycóbaogiờhếtnhữnghiệntượng kỳ diệu! Năm tháng rưỡi trước đây, sự tình cờ đã xô đẩychúngtôiđếnvớitàuNautilus.Chúngtôiđãvượtquamộtvạnbốn ngàn dặm nghĩa là hơn chiều dài của xích đạo. Và biết baochuyện phiêu lưu khủng khiếp và kỳ thú làm cho cuộc hànhtrình của chúng tôi thành huyền ảo: cuộc đi săn ở đảo Crespo,thoát nạn ở eo biển Torrès, nghĩa địa san hô, cảnh mò trai ở

Ceyland, con đường ngầm Ả Rập, những kho vàng ở vũng biểnVigo,lụcđịaAtlantic,NamCực!Nhữngkỷniệmđósuốtđêmnốitiếpnhausốnglạikhiếnđầuóctôikhôngphútnàođượcnghỉ.

Đến ba giờ sáng một chấn động dữ dội làm tôi tỉnh giấc. Tôivừanhỏmdậylắngnghethìbỗngbịxôragiữaphòng.Rõrànglàtàu Nautilus vừa va chạm vào một vật gì. Tôi lần sang phòngkhách. Tất cả đồ đạc đều bị lật đổ. Rất may là những chiếc tủkính được vít chặt xuống sàn nên còn đứng nguyên. Tàu bịnghiêngvềbênphảivàcứnằmnhưvậy.Trongtàucótiếngchânbước và tiếng người nói nghe không rõ. Nhưng thuyền trưởngNemo không xuất hiện. Đúng lúc tôi định ra khỏi phòng kháchthìNedvàConseilvào.Tôihỏi:

-Cóchuyệngìthế,cácbạn?

-Tôiđangmuốnhỏigiáosưvềđiềuđó.–Conseiltrảlời.

-Khốnkhổkhốnnạn!–Nednói.–Tôibiếtxảyrachuyệngìrồi!Tàu Nautilus bị va vào một vật gì đó, và căn cứ vào tình trạnghiện nay thì khó lòng thoát nạn một cách nhẹ nhàng như ở eobiểnTorrès.

-Thếnóđãnổilênmặtbiểnchưa?–Tôihỏi.

-Chúngtôikhôngrõ.–Conseiltrảlời.

-Muốnbiếtcũngchẳngkhógì.–Tôinói.

Tôi nhìn đồng hồ chỉ độ sâu và hết sức ngạc nhiên khi thấykimđồnghồchỉ360mét.

-Thếlàthếnào?–Tôinói.

-CầnhỏithuyềntrưởngNemoxemsao.–Conseilđềnghị.

-Biếttìmôngtaởđâu?–Nedhỏi.

-Theotôi!–TôibảoNedvàConseil.

Chúngtôirakhỏiphòngkhách.Trongthưviệnchẳngcóai.

Tôi cho rằng Nemo đang ở phòng hoa tiêu. Tốt nhất là nênchờ. Chúng tôi quay về phòng khách. Mặc cho Ned Land tráchoán,tôichỉlặngthinh.Anhtathahồnổinóng.

Tìnhtrạngđókéodàihaimươiphút.Suốtthờigianấychúngtôi lắng nghe từng tiếng động nhỏ trong tàu. Thuyền trưởngNemo đột nhiên bước vào. Hình như ông ta không nhìn thấychúngtôi.VẻmặtNemothườngthảnnhiên,nhưnglầnnàycũngbiểu lộ một nỗi lo lắng nhất định. Nemo lặng lẽ nhìn địa bàn,đồng hồ chỉ độ sâu, rồi lấy ngón tay chỉ một điểm trên bản đồ,chỗvẽNamBăngDương.

Tôi không muốn làm phiền Nemo. Nhưng mấy giây sau, khiôngtaquayvềphíatôi,tôidùngngaycâumàôngtađãnóiởeobiểnTorrèsđểhỏi:

-Thưathuyềntrưởng,đâylàmộttrởngạingẫunhiênạ?

-Không,lầnnàylàmộttrườnghợprủiro.

-Cónghiêmtrọnglắmkhôngạ?

-Cóthểnghiêmtrọng.

-Tàubịmắccạnạ?

-Vâng.

-Bịmắccạnvì…?

- Lỗi tại thiên nhiên chứ không phải tại con người. Chúng takhông phạm một sai lầm nào trong việc điều khiển con tàu,nhưng chúng ta không đủ sức chống lại tác động của quy luậtthăngbằng.Cóthểđingượclạinhữngluậtlệcủaconngườichứ

khôngthểchốnglạinhữngquyluậtcủathiênnhiên.

Thuyềntrưởngđãchọngiâyphútkỳquặcnàyđểtriếtlý!Câutrả lời của ông ta cũng chẳng giải đáp cho tôi được điều gì. Tôihỏi:

- Thưa thuyền trưởng, có thể biết được nguyên nhân củachuyệnchẳngmaynàykhôngạ?

-Cómộttảngbănglớnnhưtráinúibịlậtngược.Khichânnúibăngbịlớpnướcấmbaoquanh,haykhichânnúibịphávỡvìvachạmnhiềuthìtrọngtâmchuyểnlêncaohơn.Khiđónúibăngbịlậtúpxuống.Nguyênnhânlànhưvậy.MộtnúibăngnàođóbịlậtvàđậpmạnhvàotàuNautiluslúcnóđangđỗdướinước.Sauđóbăngtrườntheovỏtàu,nhấcbổngtàulênlớpnướccótỉtrọngkémhơn,khiếntàubịnằmnghiêngbấtđộng.

- Ta có thể giải phóng được tàu bằng cách bơm hết nước rakhỏicácbểchứađểlấylạithăngbằngkhôngạ?

- Đang bơm đấy. Giáo sư có thế thấy tiếng máy bơm đangchạy.Ngàihãynhìnkimđồnghồnàyxem.Nóchobiếttàuđangnổilên,nhữngtảngbăngcũngđồngthờinổilêntheo.Nếusựdichuyểnđócủatảngbăngkhôngbịcảnlạithìtìnhtrạngcủatàusẽvẫnnhưcũ.

Thậtvậy,tàuNautilusvẫnbịnghiêngvềbênphải.Tấtnhiên,nếu tảng băng ngừng chuyển động thì tàu sẽ trở lại vị trí bìnhthường.Nhưngcógìbảođảmrằnggiờđâytàusẽkhôngvấpphảilớpbăngphíatrênvàbịkẹtvàogiữahaikhốibănglớn?Tôisuynghĩ về hậu quả có thể xảy ra trong tình huống này. ThuyềntrưởngNemovẫnxemđồnghồ.

Từkhitảngbăngbịlậtxuống,tàuNautilusnổilênchừngnămmươimétnhưngvẫnnghiêngnhưcũ.

Thântàubỗnghơichuyểnđộng.Tàubớtnghiêngdần.Nhữngđồ vật treo trên tường phòng khách bắt đầu trở về vị trí bìnhthường,mặttườngdầndầntrởvềchiềuthẳngđứng.Vìhồihộp,chúngtôikhôngainóimộtlời.

Mườiphúttrôiqua.

-Chúngtađứngthẳnglạirồi!–Tôireolên.

- Đúng. – Thuyền trưởng Nemo vừa nói vừa đi về phía cửaphòngkhách.

-Tacóchotàunổilênmặtnướckhông?–Tôihỏi.

- Tất nhiên. Khi nước trong các bể chứa được bơm ra hết thìtàuNautilussẽnổilênmặtbiển.

Nemo đi ra. Một lát sau, tôi thấy tàu ngừng nổi lên. QuyếtđịnhđócủaNemolàđúng.Nếucứchotàunổilêntiếpthìnócóthểvaphảiphầndướicủacáctảngbăng.Vìvậy,tốthơncảlàgiữtàuởkhoảngnướcgiữahailớpbăng…

Lúcđócửasổđượcmởra,ánhsángbênngoàiùavàoquacáctấmkính.Nhưtôivừanói,tàuđangởgiữamộtlớpnước,nhưnghaibên,chỉcáchmườimét,lànhữngbứctườngbăngdựngđứng.Phíatrênvàphíadướicũngcónhữngbứctườngnhưvậy.Tératàu Nautilus bị kẹt vào giữa một đoạn hầm bằng băng rộngchừnghaimươimétvàchứađầynước.Tàucóthểdễdàngthoátrangoàibằngcáchtiếnlênhoặclùilạirồilặnxuốngsâuhơnđộvài trăm mét để tìm một lối ra dưới đồng băng. Nhờ khả năngphản chiếu ánh sáng, những bức tường băng hắt rất mạnh ánhđènphacủatàuNautilusvàophíatrongđườnghầm.Đườnghầmtrông hệt như một mỏ đá quý tỏa ánh sáng muôn sắc chói lòa.Cườngđộánhsángtừđènphachiếurađượctănglêngấptrămlần.

-Đẹpquáchừng!Đẹpquáchừng!–Conseilthốtlên.

-Đúng,đẹpvôcùng!–Tôinói.

-Đẹpthật!–NedLandnói.–Cảnhđẹpchưatừngthấy,nhưngnócóthểbắttatrảgiáđắt.

Conseilbỗngkêutolàmtôibấtgiácquaylại.

-Cáigìthế?–Tôihỏi.

-Nhắmmắtlại!Đừngnhìnnữa!

Vừanói,Conseilvừalấytaychemắtlại.

-Làmsaothế,Conseil?

-Tôibịmùrồi!

Tôi quay lại nhìn tấm cửa kính và không chịu nổi ánh sángquá gay gắt. Tôi hiểu ra rồi. Tàu Nautilus bắt đầu phóng rấtnhanh về phía trước. Mọi vật xung quanh vừa rồi chỉ lấp lánhmột cách hiền hòa, bỗng biến thành một dải ánh sáng chói lòanhưánhchớp.

Cửakínhtrongphòngkháchđãđónglại,nhưngchúngtôivẫnlấytaychemắtđứngđó.Phảimộtlúcsaumắtmớilàmviệcđượcbìnhthường.Cuốicùng,chúngtôibỏtayxuống.

-Thúthựclàtôirấtkhótin.–Conseilnói.

-Tôithìđếnbâygiờvẫnchưatin!–Nednói.

-Chúngtađãđượcngắmnhìnthỏamãnnhữngkỳquannàycủathiênnhiênthìkhiđượctrởvềmặtđất,chúngtasẽnghĩgìvề những lục địa đáng thương hại và những tác phẩm quá tầmthườngdoconngườitạora?Thếgiớimàconngườiđangởthậtkhôngxứngđángvớichúngta.–Conseilnóitiếp.

NhữnglờiđótừmiệngConseilnóirachứngtỏchúngtôihào

hứngđếnmứcnào.Nhưngngaylúcđó,Nedvẫnkhôngquêngiộinướclạnhvàochúngtôi.Anhtalắcđầu,nhạilại:

- “Thế giới mà con người đang ở!” Anh đừng lo, Conseil ạ.Chúngtasẽchẳngbaogiờquayvềcáithếgiớiđóđâu.

Đồnghồđiểmnămgiờsáng.Tronggiâyphútấy,tàuNautilusbỗnghúcphảimộtvậtgìđó,cólẽlàmộttảngbăng.Chắcđâylàdomộtthiếusótrấtdễphạmphảitrongviệcđiềukhiểncontàuvìconđườnghầmnàyngổnngangđábăngrấtkhóđi.Tôinghĩ,thuyền trưởng Nemo sẽ lợi dụng những chỗ khúc khuỷu củađường hầm để lái tàu tránh những trở ngại. Dù thế nào, conđườngchúngtôiđicũngkhôngthểcócảntrởgìkhôngvượtquađược.NhưngtàuNautilusvẫnphảilùilại.

-Chẳnglẽchúngtalạilùi?–Conseilhỏi.

-Đúng,–tôitrảlời,–chắclàvềphíanàyđườnghầmkhôngcólốira.Làmthếnàobâygiờ?

-Rấtđơngiảnthôi.Chúngtasẽquaylạivàsẽthoátquahướngnam.

Tôi vừa nói vừa cố làm ra vẻ tin chắc vào thành công. Trongkhiđótàuvẫnlùilạivớitốcđộngàycànglớn.Nednói:

-Thếlàbịngừngtrệrồi.

-Nhanhhaychậmmấytiếngđồnghồcónghĩagì?–Tôitrảlời.–Cứthoátkhỏichỗnàylàtốtrồi!

Tôiđiđilạilạitừphòngkháchsangthưviệntrongmấyphútrồingồixuốngđivănglấymộtquyểnsáchvàđọclướtquanhưmộtcáimáy.

Mườilămphútsau,Conseilđếnhỏitôi:

-Cuốnsáchgiáosưđangđọccóhaykhôngạ?

-Rấthay.

-Tấtnhiên,vìđólàsáchdogiáosưviếtra.

-Thậtư?

Đúng là tôi đang đọc cuốn “Những bí mật của biển sâu”. Tôithậtchẳngngờtớiđiềuđó.

Tôi gấp sách lại rồi tiếp tục đi đi lại lại. Ned và Conseil đứngdậy,chuẩnbịđi.Tôimuốngiữhọlại:

- Hãy khoan. Chúng ta nên ở lại gần nhau cho tới khi thoátkhỏiconđườnghầmnày.

-Xintùygiáosư.–Conseiltrảlời.

Mấytiếngđồnghồnữatrôiqua.Tôiluônđưamắtnhìnđồnghồtreotrêntườngphòngkhách.TàuNautiluslúcnàocũngởđộsâu ba trăm mét. Địa bàn luôn luôn chỉ hướng nam, tốc độ củatàu là hai mươi hải lý một giờ – một tốc độ quá mức trongkhoảng không gian hẹp như thế này. Nhưng thuyền trưởngNemobiếtrằngvộivãkhôngphảilàthừa,mộtphútlúcnàycógiátrịbằngmộtthếkỷ.

Đếntámgiờhaimươilămphút,tàulạibịvachạmlầnthứhai,lầnnàyởphíalái.Tôitáimặt.NedvàConseilbướclạichỗtôi.Tôinắm chặt tay Conseil. Chúng tôi đưa mắt hỏi nhau. Không nóimộtlời,nhưngsâusắchơnbấtcứlờinóinào.

Đúnglúcđó,thuyềntrưởngNemoxuấthiện.Tôihỏiôngta:

-Đườngvềphíanamcũngbịtắcạ?

- Vâng. Một tảng băng bị lật ngược đã chặn mất lối ra cuốicùngcủata.

-Thếlàchúngtađãbịkhóachặt?

-Vâng.

T

Chương16Thiếukhôngkhí

hế là tàu Nautilus đã bị băng vây kín sáu mặt. Chúng tôibiến thành tù binh của băng! Ned đấm mạnh tay xuống

bàn.Conseilimlặng,còntôithìnhìnNemo.Mặtôngtavẫnbìnhthảnnhưxưa.Nemođứng,taykhoanhtrướcngực.Ôngtađangsuynghĩ.TàuNautilusđứngyên.

CuốicùngNemonói:

-Thưacácngài,trongtìnhhìnhhiệnnaycủachúngta,cóhaicáchchết.

Conngườikhóhiểunàycódángvẻmộtgiáosưtoánhọcđangchứngminhmộtđịnhlýtrướchọctròcủamình.

-Cáchchếtthứnhấtlàbịđènát.Cáchthứhailàchếtvìthiếukhông khí. Về khả năng chết đói tôi không nói tới, vì dự trữlươngthựctrêntàuchắcchắnsẽtồntạilâuhơnchúngta.Vìvậy,chúngtachỉxétđếnhaikhảnăngbịđènáthaybịchếtngạtthôi.

Tôinói:

-Vềkhảnăngchếtngạt,tôithấykhôngcócơsởđểlongạivìtacónhữngbểchứađầykhôngkhí.

- Đúng, – Nemo trả lời, – nhưng chỉ đủ cho hai ngày. Tàu đãlặnxuốngbamươisáutiếngđồnghồ,khôngkhítrongtàuđãbắtđầu khó thở và cần được thay đổi. Trong khoảng hai ngày haiđêmnữa,dựtrữkhôngkhísẽcạn.

-Nếuvậythì,thưathuyềntrưởng,chúngtahãytựgiảiphóng

trướcthờihạnđó.

-Dùsaochúngtacũngsẽgắngphávỡbứctườngbaoquanh.

-Vềphíanàoạ?

- Phải thăm dò trước đã. Tôi sẽ cho tàu hạ xuống bức tườngbăng phía dưới. Thủy thủ của tôi sẽ mặc đồ lặn xuống đục vỏbăngởchỗmỏngnhất.

-Cóthểmởcửasổphòngkháchđượckhôngạ?

-Bâygiờthìantoànrồivìtàukhôngchạynữa.

ThuyềntrưởngNemođira.Nhữngtiếngrítbáohiệulàcácbểchứađanglấynướcvào.TàuNautilustừtừchìmxuốnglớpbăngdướiởđộsâubatrămnămmươimét.Tôinói:

- Các bạn, tình hình nghiêm trọng, nhưng tôi tin vào lòngdũngcảmvànghịlựccủacácbạn.

- Tất nhiên, – Ned trả lời, – bây giờ không phải là lúc tôi làmkhổngàibằngnhữnglờikêucaphànnànvàchấtvấncủamình.Tôisẵnsànglàmmọiviệcđểtấtcảcùngthoátkhỏitainạnnày.

-Tốtlắm,ôngNedạ.–TôibắttayNed.

Nednóitiếp:

- Tôi xin nói thêm rằng tôi sử dụng tốt cả cuốc chim lẫn laonhọn.Nếuthuyềntrưởngcầntôigiúpviệcgìthìcứralệnh.

TôiđưaNedtớicănphòng,nơimộtsốthủythủđangmặcđồlặn.TôibáochoNemobiếtđềnghịcủaNedvàđượcôngtachấpthuận.Nedvộimặcđồlặnvàchuẩnbịxongcùngmộtlúcvớicácthủythủkia…

Ngaysauđó,tôiquayvềphòngkhách.Cửasổđãđượcmở.Tôiđứng cạnh Conseil và bắt đầu quan sát những tảng băng xung

quanhtàu.

Mấy phút sau, chúng tôi thấy mười hai thủy thủ đi ra, trongđónổibậtlênthânhìnhcaolớncủaNed.ThuyềntrưởngNemocùngđivớihọ.

Trướckhiđụcbứctườngbăng,Nemoralệnhchothămdòđểđảm bảo đúng hướng. Những mũi khoan dài bắt đầu xoáy vàobức tường bên của đường hầm. Nhưng khoan được mười lămmétthìmắcphảimộtbứctườngkhác.Nếucứtậptrungsứcvàokhoantiếpthìthậtvôíchvìđólànhiềulớpbăngchồngchấtlênnhau cao hơn bốn trăm mét. Nemo ra lệnh thăm dò lớp băngdưới.Térachúngtôichỉcáchmặtnướccómườimét.BâygiờchỉcầnkhoétmộtlỗcódiệntíchbằngdiệntíchtàuNautilus.Nghĩalà muốn cho tàu hạ được xuống dưới đồng băng thì phải khoétmộtlỗtovàlấyrakhoảng6500métkhốibăng.

Tốp thợ lặn bắt tay ngay vào việc. Sau hai tiếng đồng hồ laođộng hết sức khẩn trương và bền bỉ, Ned thấm mệt và quay vềphòngkhách,Nedvàcácthủythủcùnglàmđượcmộtkípkhácđếnthaythế.TôivàConseilđivớikípthứhainày.Ngườichỉhuylà viên thuyền phó. Tôi cảm thấy nước lạnh buốt, nhưng cuốcmộtlát,tôinóngngườilên.Tôicửđộnghoàntoànthoảimáimặcdùápsuấtbênngoàilàbamươiát-mốt-phe.Làmđượchaitiếng,tôiquayvềphòngkháchđểănuốngvànghỉngơi.Tôicảmthấymộtsựkhácbiệtrấtlớngiữaluồngkhôngkhítươimátdobìnhdưỡng khí cung cấp với không khí trên tàu đã chứa nhiều thánkhí. Đã bốn mươi tám tiếng đồng hồ không khí trên tàu khôngđược thay đổi nên chất lượng đã giảm sút nhiều. Thế mà trongmười hai tiếng đồng hồ chúng tôi mới bóc được 600 mét khối.Giả sử cứ mười hai tiếng đồng hồ chúng tôi lại làm được mộtkhối lượng công việc như vậy thì phải mất bốn ngày mới đạt

đượcmụctiêuđềra.

-Mấtbốnngàynămđêmnữa!–TôibảoNedvàConseil.–Màdựtrữkhôngkhíchỉđủdùngtronghaingày!

Nednóithêm:

- Đấy là chưa kể sau khi thoát khỏi cái ngục tù đáng nguyềnrủanày,chúngtasẽcònbịgiamhãmdướinhữngtảngbăngvàchưatiếpxúcđượcvớikhôngkhí.

Ned đúng. Ai có thể nói trước được rằng muốn giải phónghoàntoàn,còncầnbaonhiêuthờigiannữa?Liệuchúngtôicóbịchết ngạt trước khi tàu Nautilus nổi lên mặt biển không? Liệutàu có bị chôn vùi dưới nấm mồ bằng băng này cùng với tất cảnhữnggìcótrêntàukhông.Mốiđedọanàythậtđángsợ.Nhưngai nấy đều nhìn thẳng vào nó và quyết tâm làm tròn nghĩa vụcủamình.

Như dự kiến của tôi, trong một đêm lại bóc thêm được mộtmétbăngnữa.Nhưngsánghômsau,khimặcđồlặnvàbắtđầubướcđitrongkhoảngnướccónhiệtđộ-6°,-7°ấy,tôinhậnthấynhữngbứctườngbănghaibênbắtđầuxíchlạigầnnhau.Nhữnglớpnướccáchxachỗđàohơnbắtđầuđóngbănglại.

Khixuấthiệnmốiđedọamớiđóthìnhữnghyvọngcủachúngtôisẽrasao?Nếukhôngngănđượcnướcđóngbăngthìnósẽđènátthànhtàunhưđèmộtmiếngkính.

Tôikhôngnóiđiềuđóvớinhữngngườicùngđi.Thửtháchhọlàmgì!Làmhọnhụtchítrongcôngviệctựcứugiankhổnàylàmgì!Nhưngkhiquayvềtàu,tôibáongaychothuyềntrưởngbiếtvềchuyệnrắcrốiđó.

-Tôibiết.–Nemotrảlờibằngmộtgiọngbìnhthảnnhưtrongbấtcứtìnhhuốngnào,dùgaygonhất.–Vâng,lạithêmmộtmối

đe dọa nữa, nhưng tôi chưa biết sẽ vượt qua thế nào. Khả năngduynhấtđểchúngtathoátthânlàphảihànhđộngnhanhhơn.Chúngtaphảitớiđíchtrước.Thếthôi!…

Hômđótôicuốcrấthăngtrongmấytiếngđồnghồnêntrongngườithấydễchịu.Ngoàira,làmviệccónghĩalàrakhỏitàu,thởkhôngkhítươimátdocácbìnhchứatrêntàucungcấp,cónghĩalàxalánhcáikhôngkhíngộtngạtvàcóhạitrêntàu.

Đến chiều tối chúng tôi lại bóc được thêm một mét nữa. Khiquayvềtàu,chútnữathìtôibịngạtthởvìkhícacbonicđangbãohòatrêntàu.Trờiơi,saochúngtôikhôngcótrongtaymộthóachấthấpthụđượckhíđộcđó!

Tối hôm ấy, thuyền trưởng Nemo đành cho mở vòi các bìnhchứađểtháomộtítkhôngkhítronglànhvàotrongtàu.Khôngcóbiệnphápấy,cólẽchúngtôikhôngthểdậyđược.

Hôm sau, 26 tháng 3, tôi lại đi làm việc và bắt tay vào cuốcmétbăngthứnăm.Trầnbăngvàtườngbănghaibêndàylênmộtcách rõ rệt. Đúng là chúng sẽ chập vào nhau trước khi tàuNautilus thoát ra khỏi chỗ này. Trong giây phút, tôi ngã lòng.Chiếc cuốc chim suýt rơi khỏi tay tôi. Cuốc băng bây giờ còn ýnghĩagìnếusốtôilàsẽbịchếtngạthaybịbăngđènát,mộtkiểuhành hình mà quân man rợ nhất cũng chưa nghĩ ra? Tôi cảmthấy mình đang nằm trong cái mõm ngoác rộng của một quáivậtsắpnghiếnchặthaihàmrăngkhủngkhiếplại.

Đúnglúcđó,thuyềntrưởngNemođingangquachỗtôi(ôngtacũngđàobăngvớianhem).TôichỉchoNemoxemnhữngbứctường của đường hầm. Bức tường bên trái chỉ cách tàu khôngquábốnmét.

Thuyềntrưởnghiểuýtôivàrahiệuchotôiđitheo.Chúngtôi

quayvềtàu.Tôitháobộđồlặnra,cùngNemovàophòngkhách.Nemonói:

-NgàiAronnax,cầncómộtbiệnphápdũngcảm.Nếukhông,khinướcbiểnthànhbăng,nósẽbámchặtlấytàunhưximăng.

-Vâng,nhưngbiếtlàmthếnào?–Tôitrảlời.

-Chaoôi,nếutàuNautiluscủatôicóđủsứcchịuđượcápsuấtnàyvàantoàn!

-Thếthìsao?–TôichưanắmđượcýcủaNemo.

-Lẽnàogiáosưkhônghiểurằngkhiđóhiệntượngnướcđóngbăngchỉcólợichota?Lẽnàogiáosưkhôngthấyrằngbảnthânviệc nước đóng băng sẽ phá vỡ đồng băng đang bao vây ta? Lẽnào giáo sư không hiểu rằng nó sẽ trở thành phương tiện cứusốngtachứkhôngphảilàphươngtiệntiêudiệtta?

-Thưathuyềntrưởng,cóthểnhưvậy.Nhưngdùsứcbềncủatàu Nautilus có lớn đến đâu, nó cũng không chịu nổi áp suấtkhủngkhiếpnhưvậyvàsẽbịcánmỏngnhưmộtláthép.

- Tôi biết. Vì vậy, ta không thể trông chờ vào sự giúp đỡ củathiênnhiênmàphảitrôngvàochínhta.Phảikìmquátrìnhđóngbăng lại. Chẳng những tường băng hai bên đương xích lại gầnnhaumàphíatrướcvàphíasautàucũngchỉcònkhôngquábamétnữa.Nghĩalàchúngtabịnướcđóngbăngcảbốnphía.

- Những bình chứa trên tàu còn cung cấp không khí chochúngtathởbaolâunữa?

Thuyềntrưởngnhìnthẳngvàomặttôivànói:

-Đếnngàykiathìcácbìnhchứasẽrỗng.

Tôilạnhcảngười.Tronglúcđó,thuyềntrưởngNemolặngimsuytínhmộtđiềugì.Nhìnnétmặtthìhìnhnhưtrongócôngta

vừathoángmộtýnghĩ.NhưngNemolắcđầu,gạtbỏýnghĩđó.

Cuốicùng,Nemobậtra:

-Nướcsôi!

-Nướcsôi?–Tôingạcnhiên.

-Vâng.Chúngtabịkẹtvàomộtkhoảngkhônggiantươngđốihạnchế.Nếucácmáybơmtrêntàuliêntụcphunnướcnóngthìlẽ nào nhiệt độ môi trường quanh ta không tăng lên và khôngkìmđượcquátrìnhđóngbănglại?

-Cầnthửngay.–Tôinóidứtkhoát.

-Tathửxem,giáosưnhé!

Nhiệtkếbênngoàichỉ-7°.ThuyềntrưởngNemodẫntôivàophòngchếbiếnnướcngọtbằngphươngpháplàmbốchơi.Ởđócónhữngmáycấtlớn.Ngườitabơmđầynướcvàocácmáyđórồidẫn nhiệt từ các máy phát điện vào. Mấy phút sau nước đượcđunnóngtới100°vàđưavàomáybơm.Nhiệtđộởcácmáyphátđiệntỏaranóngđếnnỗinướclạnhtừbiểnđưathẳngvàochỉquamáycấtlàsôilên.

Batiếngđồnghồsaukhiphunnướcsôi,nhiệtkếbênngoàichỉcòn -6°. Thế là nhích lên được một độ. Hai tiếng đồng hồ sau,nhiệtkếđãchỉ-4°.

-Chúngtasẽthắng.–Tôibảothuyềntrưởng,đãvữngtinvàothànhcôngcủanhữngbiệnphápvừaápdụng.

-Tôicũngnghĩvậy.–Nemotrảlời.–Chúngtasẽkhôngbịđèbẹp.Chỉcònsợbịngạtnữathôi.

Sau một đêm, nhiệt độ tăng lên -1°. Phun nước nóng khôngthể nâng nhiệt độ lên được nữa. Nhưng vì nước biển chỉ đóngbăngở-2°nêntôiyêntâm.Thếlàmốiđedọanàysẽbịtan.

Hôm sau, 27 tháng 3, chúng tôi đã bóc được sáu mét băng.Cònphảiđàobốnmét,mấtbốnmươitámtiếngđồnghồnữa.Vìvậy,khôngthểthaykhôngkhítrongtàuđược.Tìnhhìnhchúngtôihômđócàngtồitệhơn.

Người tôi nặng trình trịch không sao chịu nổi. Đến ba giờchiềuthìcảmgiácnặngnềlêntớiđỉnhcaonhất.Haihàmrăngbịsái đi vì ngáp quá nhiều. Hai lá phổi quằn quại tìm chút khôngkhítronglànhđểthở,nhưngkhôngkhíngàycànghiếm.Trongtìnhtrạngkiệtsức,tôinằmđờra,gầnnhưngấtđi.

Anh chàng Conseil đáng yêu của tôi cũng có những triệuchứng đau đớn tương tự, cũng chịu đựng những nỗi khổ tươngtự,nhưngvẫnkhôngrờibỏtôi.Anhtanắmlấytaytôiđộngviên.TôicònnghetiếngConseilthìthào:

-Trời!Nếunhưtôicóthểngừngthởđểdànhthêmmộtchútkhôngkhíchogiáosư.

Mắt tôi rưng rưng khi nghe thấy lời Conseil nói. Nhưng nếunhững người trên tàu đang ở trong tình trạng không thể chịuđựngđược,thìmỗikhiđếnphiênlaođộng,ainấyđềuphấnkhởimặcngayđồlặn.Chúngtôicuốcrấthăng.Vaichúngtôimỏirời,haibàntayphồnglên,nhưngmệtnhọcbâygiờchẳngcónghĩagì,nhữngvếtxâyxátchẳngđángđểýtới.Khôngkhítrongmátùavàophổichúngtôi!Chúngtôithở!Tuyvậy,chẳngaitiếptụccôngviệcmìnhdướinướcquáthờigianquyđịnh.Vừahếtgiờlàchúng tôi chuyển ngay bình chứa không khí cho bạn mình đểtruyền sức sống cho họ. Thuyền trưởng gương mẫu trong việcnàyvàlàngườiđầutiênphụctùngkỷluậtnghiêmngặtđó.Đúnggiờ là thuyền trưởng trao ngay bình chứa không khí cho ngườikhác rồi quay về con tàu đầy khí độc. Lúc nào thuyền trưởngcũngbìnhthản,khônghềuểoải,khôngmộtlờiphànnàn.

Hôm đó, công việc được tiến hành hết sức khẩn trương. Chỉcòn phải đào hai mét băng nữa. Chúng tôi chỉ cách chỗ biểnkhôngbịđóngbăngcóhaimét!Nhưngcácbìnhchứakhôngkhígầnnhưđãrỗng.Cònlạimộtítthìphảidànhchonhữngngườiđanglaođộng.Khôngthểcungcấpchotàuthêmmộtchútnàonữa!

Về đến tàu, tôi đã gần chết ngạt. Ôi, đêm hôm đó không bútnào tả xiết! Sáng hôm sau tôi vừa nhức đầu lại vừa chóng mặtnhưngườisayrượu.Cácbạntôicũngvậy.Mấythủythủchỉcònthởkhòkhè.

Hôm nay, chúng tôi đã bị cầm tù đến ngày thứ sáu, thuyềntrưởng Nemo cho rằng cuốc và xà beng là những phương tiệnquáchậmchạpnênquyếtđịnhphávỡlớpbăngcònlạibằngcáchkhác.Nemovẫngiữđượcsựbìnhtĩnhvànghịlựccủamình.Ôngtadùngsứcmạnhtinhthầnđểdẹptannhữngđauđớnvậtchất.Nemosuynghĩ,phốihợpvàhànhđộng…

Nemo ra lệnh cho tàu nổi lên khỏi lớp băng và đỗ đúng phíatrên cái hố lớn đang đào theo hình tàu. Các bể chứa vừa đượcbơm đủ nước thì tàu Nautilus hạ xuống và lọt vào đúng hố.Trướcđó,toànthểthủythủđãvàotrongtàuvàđóngtấtcảcáccửangoài.TàuNautilusnằmtrênlớpbăngmỏngmộtmétđãbịđụcthủngnhiềuchỗ.

Lúcđó,cácvòinướcởcácbểchứađượcmởhếtnấc,hútvàobểmộttrămmétkhốinướcnữa,tăngtrọnglượngtàulênmộttrămtấn.

Chúng tôi chờ đợi, nghe ngóng, quên cả đau đớn. Tuy đầunhức như búa bổ, một lát sau tôi vẫn nghe thấy tiếng răng rắcdưới thân tàu. Mặt băng đang rạn nứt. Cuối cùng, lớp băng vỡhẳnra,gâynênmộttiếngđộngđặcbiệt,giốngtiếngmộttờgiấy

bịxérách.TàuNautilusbắtđầuchìmxuống.

-Thoátrồi!–Conseilkhẽnóivàotaitôi.

Tôi không còn đủ sức để trả lời nữa. Tôi chỉ nắm lấy tayConseilrồibấtgiácxiếtmạnh.

NhờtácđộngcủatrọnglượnglớnmàtàuNautilusbắtđầulặnxuống nước như một hạt gì đó rơi vào khoảng không. Lập tứctoàn bộ điện năng tập trung vào các máy bơm để đẩy nước rakhỏi các bể chứa. Mấy phút sau, tàu ngừng lặn rồi bắt đầu nổilên.Chânvịtquaynhanhđếnnỗilàmtoànthântàurungmạnh.Tàulaovềhướngbắc.

Nhưng tàu còn phải chạy dưới băng bao lâu nữa thì mới đếnchỗ mặt đại dương không đóng băng? Một ngày nữa ư? Tôi sẽchếttrướclúcđómất!

Tôi nửa nằm nửa ngồi trên chiếc đi văng ở thư viện và ngạtthở. Mặt tôi bầm lại, môi nhợt nhạt, sự rối loạn hoàn toàn vềchứcnăngbắtđầu.Cácbắpthịtmấtkhảnăngcobóp.Tôikhôngnhớtìnhtrạngđókéodàimấygiờ.Tôichỉbiếtrằngmìnhđanghấphối.

Tôi bỗng hồi tỉnh. Mấy hụm không khí mát lọt vào phổi tôi.Chẳnglẽtàuđãnổilênmặtbiểnrồi?

Không! Đó là Ned và Conseil, những người bạn đáng yêu củatôi đã hy sinh thân mình để cứu tôi bằng cách cho tôi hít chútkhôngkhícònsótlạitrongmộtbìnhchứa!Đánglẽđểmìnhthở,họ lại dành cho tôi trong khi chính họ đang bị ngạt. Tôi muốnđẩycáibìnhra,nhưnghaingườigiữchặttaytôi.Thếlàtôiđượcthởthoảimáitrongmấyphút.

Tôi đưa mắt nhìn đồng hồ: mười một giờ trưa. Nghĩa là đãsangngày28tháng3.TàuNautiluschạyvớitốcđộghêngườilà

bốnmươihảilýmộtgiờ.

ThuyềntrưởngNemoởđâu?Ôngtachếtrồisao?Cácbạnôngtacũngchếtrồisao?

Căn cứ vào đồng hồ chỉ độ sâu, chúng tôi chỉ cách mặt biểnhơnsáumươimét.Mộtlớpbăngmỏngngăncáchchúngtôivớikhôngkhíphíatrên.Saokhôngthểphávỡđược?Đượcchứ!Dùthếnào,tàuNautiluscũngsẽlàmnhưvậy,tôicảmthấythế!Nóhạphíaláixuốngvànghếchmũinhọnlên.Sauđónómởhếttốclựclaothẳnglênlớpbăng,phávỡdầntừngmảng.Cuốicùng,tàuxuyênthủngđượcmặtbiểnbịđóngbăngvàdùngsứcnặngcủamìnhphávỡlớpbăngđó.

Các cửa kính được mở rộng, không khí biển ùa vào tàuNautilus.

T

Chương17TừmũiHornđếnAmazon

ôikhôngbiếtvìsaotôilạicómặttrênboongtàu.CólẽNedđã vác tôi lên đó. Dù sao tôi cũng đang thở hít không khí

trong lành của biển. Các bạn tôi cũng đang thở hít say sưa nhưvậy.

-Chàchà!Dưỡngkhíquảlàcủaquý!–Conseilnói.–Thưagiáosư,giờthìgiáosưđừngedègìcả.Cóđủkhôngkhíchotấtcảmọingười.

NedLandchẳngnóichẳngrằng.Anhtachỉngoácmiệngrađểthởđếnnỗicámậpnomthấycũngphảimấttinhthần!

Chúngtôilạisứcrấtnhanh,nhưngkhiquaylại,ngoàichúngtôira,tôichẳngthấybóngmộtthủythủnào.Cảthuyềntrưởngnữa.NhữngthủythủkỳdịcủatàuNautiluschỉcầnchútkhôngkhítrongtàulàđủ.

Những lời nói đầu tiên của tôi là lời cảm ơn hai người bạncùngđi.Trongnhữnggiờhấphốikéodài.ConseilvàNedđãcốgắngchotôisống.Ânnghĩanàybiếtlấygìtrảđược!

- Giáo sư nói đến chuyện ân huệ làm gì! – Ned trả lời. – Có gìđáng gọi là ơn đâu. Đó chỉ một con tính đơn giản. Tính mệnhgiáosưquýhơnchúngtôinhiều.Vìvậycầnbảovệ.

-Khôngđúngđâu,ôngNedạ.–Tôitrảlời.–Khôngcógìcaoquýhơntấmlòngtốtvàcaothượngnhưtấmlòngcủaông!

-Giáosưquákháchkhí!–Nedngượngnghịu.

-Cảanhnữa,Conseilạ,anhcũngrấtmệt.

-Khôngạ,khôngmệtlắmđâuạ.Thúthực,tôicũngthiếuchútítkhôngkhí,nhưngtôiđãquenrồi.Hơnnữa,tôithấygiáosưbịngấtnênbảnthântôicũngchẳngmuốnthởnữa.

Tôihếtsứcxúcđộng.

- Các bạn, từ nay chúng ta mãi mãi gắn bó với nhau. Đối vớitôi,cácbạncóđầyđủquyềnhạn…

-Vàtôisẽsửdụngquyềnhạnđó.–Nedngắtlờitôi.

-Ấyấy!–Conseilnói.

-Đúng,–Nednóitiếp,–tôisẽsửdụngquyềnmanggiáosưđitheo,khitôirờibỏcáitàuNautilusquỷquáinày.

-Thựcra,chúngtachẳngđangđitheomộtchiềuhướngtốtlàgì.–Conseilnói.

-Đúngvậy,–tôitrảlời,–chúngtađanghướngvềmặttrời,màmặttrờiởđâylàphươngbắc.

- Nhưng vấn đề là ở chỗ tàu sẽ chạy về Đại Tây Dương hayThái Bình Dương, nói khác đi là sẽ chạy đến một vùng biển cónhiềutàuqualạihayhoangvắng.–Nednói.

Tôi không giải đáp được câu hỏi đó. Bản thân tôi cũng sợthuyềntrưởngNemosẽđưachúngtôivềTháiBìnhDươngnằmgiữa bờ biển châu Mỹ và châu Á. Tới đó, ông ta sẽ kết thúcchuyến đi vòng quanh thế giới của mình và sẽ quay về nhữngvùngbiển,nơitàuNautilusđượcđộclập,tựdonhất.Nhưngnếutàu quay lại Thái Bình Dương, xa miền đất có người ở thì kếhoạchcủaNedsẽrasao?

Một thời gian ngắn nữa chúng tôi sẽ được biết chính xác vềđiềunày.Tàuchạyrấtnhanh,vượtquavòngNamCựcrồihướng

về mũi Horn. Bảy giờ tối 31 tháng 3, tàu chạy ngang qua điểmcựcnamcủachâuMỹ.

Tới đây, tất cả những gian khổ vừa qua của chúng tôi đã bịquênđi.Chúngtôichỉnghĩđếntươnglai.ThuyềntrưởngNemokhông xuất hiện trên boong tàu, cũng như trong phòng khách.Viênthuyềnphóhằngngàyđánhdấutrênbảnđồbáncầu,giúpchúng tôi theo dõi chính xác đường đi của tàu. Tối hôm đó, tôirất sung sướng khi thấy tàu đang rẽ sóng Đại Tây Dương màchạyvềhướngbắc.TôibáochoNedvàConseilbiếtkếtquảquansátcủatôi.

-Rấttốt,–Nednói,–nhưngtàuchạyvềđâu?

-Cáiđóthìtôichịu,ôngNedạ.

- Biết đâu sau chuyến đi Nam Cực, thuyền trưởng chẳng chotàuchạylênBắcCựcrồiquayvềTháiBìnhDươngquacáieobiểntâybắcgớmghiếcấy?

-Biếtôngtathếnàomànóitrước!–Conseiltrảlời.

-Thôikệôngta,–Nednói,–chúngtasẽchuồntrước.

- Dù sao, – Conseil nói thêm, – thuyền trưởng Nemo cũng làmộtngườichânchính,vàchúngtasẽkhôngphảiânhậngìvìđãquenvớiôngta.

-Đặcbiệtlàkhiphảichiatayvớiôngta!–Nednói.

Hômsau,mùng1tháng4,mườihaigiờkémmấyphúttàunổilên mặt biển. Chúng tôi thấy ở phía tây có bờ biển. Đó là miềnĐất Lửa. Sở dĩ những người đi biển gọi như vậy là vì họ thấynhiềukhóitừnhữngtúplềucủathổdânbốclên.ĐấtLửalàmộtnhóm đảo trải ra trong khoảng ba mươi dặm chiều dài và haimươidặmchiềungang,giữa53°và56°độvĩnam,giữa67°50’

và 77°15’ độ kinh tây. Bờ biển có vẻ thấp, nhưng phía xa sừngsữngnhữngngọnnúilớn.TôiphânbiệtđượccảngọnSarmientonhọn hoắt. Ned cho tôi biết là tùy theo đỉnh núi có bị mây chephủhaykhôngmàngườitadựđoánđượcthờitiếtxấuhaytốt.

-Thậtlàmộtphongvũbiểutuyệtvời.–Tôinhậnxét.

-Vâng,đólàphongvũbiểutựnhiên.NóchưalừadốitôilầnnàokhitàuchạyquaeoMagellan.

Đúng lúc đó, đỉnh núi Sarmiento nổi lên trên nền trời, báotrướcthờitiếttốt.

Tàu Nautilus lặn xuống rồi tiến đến gần bờ, nhưng chỉ chạydọctheobờcómấyhảilý.Đếnchiềutối,tàuđãtớigầnnhómđảoFalkland. Sớm hôm sau, tôi nhìn thấy những ngọn núi trênnhóm đảo này. Biển ở đây không sâu lắm. Lưới trên tàu thảxuốnglấyđượcmấyloàitảođặcbiệt.Từngđànngỗngtrờivàvịttrời bay đến bờ biển. Thế là bữa ăn trưa trên tàu lại được cảithiện.Tôingắmnhìnnhiềuloàisứarấtđẹpmắtvàmuốngiữlạimấytiêubảncủanhữngđộngvậthìnhcâynày,nhưngtiếclàởngoàimôitrườngnướcbiển,chúngsẽbịphânhủynhanhchóng.

Khi những ngọn núi cuối cùng của đảo Falkland khuất sauchântrời,tàuNautiluslặnxuốngsâuhaimươi,hailămmétrồichạydọcbờbiểnNamMỹ.ThuyềntrưởngNemovẫnkhôngxuấthiện.

Tốimùng3tháng4,tàuvẫnchạydọcbờbiểnPatagonie.Cuốicùng,tàuvượtquavùngcửasôngPlata,rồingàymùng4tháng4thìchạyngangquaUruguay,nhưngcáchbờbiểnnămmươihảilý.TàulượntheobờbiểnngoằnngoèokỳdịcủaNamMỹnhưngvẫnhướngvềphíabắc.

ThếlàtừkhiđặtchânlêntàuNautilusởbiểnNhậtBản,chúng

tôiđãđiđượcmộtvạnsáungàndặm.

Đếnmườimộtgiờtrưa,tàuvượtquachítuyếnnamrồichạyngang qua mũi Frio ra khơi. Thuyền trưởng Nemo không ưaquãng bờ biển Brésil có người ở này nên cho tàu phóng nhanhvunvútkhiếnNedrấtbựcmình.Chẳngmộtchúcánào,chẳngmột con chim nào theo kịp tàu, và tất cả những kỳ quan củavùngbiểnnàyđềuchỉlướtquachúngtôi.

Tàu phóng nhanh như vậy mấy ngày liền. Chiều mùng 9tháng4,chúngtôinhìnthấyđiểmcựcđôngcủaNamMỹlàSanRoque. Nhưng tàu Nautilus lại chạy về phía khác và lặn xuốnglớpnướcsâunhấtcủalòngchảonằmgiữamũiđấtđóvàdãynúiSierraLeonetrênbờbiểnchâuPhi.Dướiđáylòngchảođónổilênmấy ngọn núi tô điểm thêm cho cảnh vật biển sâu. Tôi nói vậychủ yếu là dựa vào những bản đồ do chính tay thuyền trưởngNemovẽvàcăncứvàonhữngquansátriêngcủaôngta.

Suốt hai ngày tàu băng qua quãng biển sâu vắng lặng đó.Nhưng ngày 11 tháng 4 tàu bỗng nổi lên, chúng tôi trông thấybờmộtvùngbiểnlớndocửasôngAmazontạonên.Consôngnàyđổvàobiểnmộtkhốinướclớnđếnnỗinướcbiểnbịnhạtđitrongkhoảngnhiềudặm.

Tàuvượtxíchđạo.CáchchúngtôihaimươihảilývềphíatâylàGuyanethuộcPháp,nơichúngtôicóthểtìmđượcnơinươngnáu.Nhưnggióđangthổimạnhlàmnổilênnhữngđợtsóngcồnhungdữ.Vớimộtchiếcxuồngmongmanhthìsaocóthểbơitớibờ được! Ned Land hiểu rõ được điều đó nên không đả động gìđếnchuyệnchạytrốncả.CòntôithìcũnglờđichẳngnóimộtlờivềnhữngkếhoạchcủaNed,sợanhtasẽlàmnhữngviệcliềulĩnhchắcchắnđưatớithấtbại.

Tôi được đền bù đầy đủ về sự trì hoãn đó bằng công việc

nghiên cứu khoa học rất thú vị. Hai ngày vừa qua, 11 và 12tháng4,tàuNautiluskhônglặnxuống.Chiếcxuồngconđãđemvềtàuđủloạiđộngvật,hìnhcây,cávàbòsát.

Cólầnmộtconcáđuốirấtdẹtbịmắclưới.Concánàytrònvàdẹtđếnnỗinếuchặtđuôithìnósẽgiốnghệtmộtcáiđĩa.Nócânnặng hai mươi ki lô gam, dưới trắng, trên hơi đỏ có xen nhữngchấm xanh thẫm lớn, da nhẵn. Khi đặt nó lên boong nó quẫymạnhhòngthoátxuốngbiển,nhưngConseilrấtquýconcáđuốiđónênnhàotới.Tôichưakịpngănlạithìhaitayanhtađãnắmlấy con cá. Conseil tức khắc bị tê liệt, ngã bổ chửng và la to gọitôi:

-Giáosư!Giáosưcứutôivới!

TôivàNednânganhtadậyrồixoabópcho.Conseilvừatỉnhdậythìmiệngđãlắpbắp:

-Lớpcósụn,bộcámậpcómangdiđộng,họcáđuối,giốngcáđuốiđiện.

- Đúng là cá đuối điện, anh bạn ạ. Chính nó đã làm anh đauđấy.

-Thưagiáosư,ngàicóthểtinlàtôisẽtrảmốithùnày.

-Trảthùbằngcáchgì?

-Bằngcáchănthịtnó!

Anhtathịtconcátongaychiềutốihômđó,nhưngchỉănqualoachohảgiậnvìnóithực,thịtnócứngnhưđếgiày.

Ngày 12 tháng 4, tàu Nautilus đến gần Guyane thuộc HàLan[30],cáchcửasôngMaronikhôngxa.Ởđâycómấynhómbòbiển.Nhữngconvậtđẹpđẽ,hiềnlànhnàydàisáu,bảymét,nặngbốn tấn. Thiên nhiên đã dành cho loài bò biển này một vai trò

quantrọng.Cũngnhưhảicẩu,bòbiểntìmthứcănởnhữngđồngcỏ ngầm, do đó chúng dọn sạch những đống cỏ chất đầy cửanhữngconsôngnhiệtđới.

Tôinóithêm:

-Cácbạncóbiết,từkhiconngườitiêudiệtgầnhếtgiốngvậtcóíchnàythìxảyrachuyệngìkhông?Hiệnnaycỏchấtđốnglạibịthốirữa,làmônhiễmkhôngkhí.Khôngkhíbịônhiễmgâyrabệnh sốt vàng là một tai họa cho đất nước này. Bệnh sốt tự dohoànhhànhtừcửasôngRiodelaPlatađếneoFlorida.

Tuy thủy thủ tàu Nautilus không dám coi thường điều này,nhưnghọvẫnhạđộsáuchúbòbiển.Bếpănquảlàđangrấtcầndựtrữthịttươi,màthịtbòbiểnthìngontuyệt,ngonhơnthịtbònhà nhiều. Cuộc săn bò biển chẳng có gì thú vị. Chúng cứ đểngười ta giết mà không chống đỡ lại. Thế là mấy tấn thịt đượcsấykhôrồiđưavàokhothựcphẩmtrongtàu.

Cũng hôm đó, chiếc thuyền con thả lưới bắt được một số cábám, một loài cá ở đầu có một cái “đĩa” bầu dục. Cái “đĩa” nàygồm những bản sụn nằm ngang di động, có khả năng tạo nêngiữa những bản sụn này một khoảng chân không giúp nó bámvàocácvậtkhácnhưmộtốnggiác.

Khiviệcbắtcáđãkếtthúc,tàuNautilustiếnlạigầnbờ.Ởđâycómấyconrùabiểnđangngủbậpbềnhtrênmặtnước.Bắtgiốngrùa này rất khó vì chúng rất thính và có mai rất cứng. Nhưngnếudùngcábámthìcóthểbắtdễdàng.

Loài cá bám này thực là những lưỡi câu sống. Thủy thủ trêntàubuộcvàođuôicámộtcáivòngrộngđểcábơiđượcthoảimái.Chiếcvòngnàyđượcbuộcvàothuyềnbằngmộtđoạnthừngdài.

Được thả xuống biển, cá bám liền bơi đến bám chặt lấy mai

rùa. Chúng bám chặt đến nỗi thà bị vỡ nát ra chứ không chịubuông tha con mồi. Sau đó, cá được kéo về thuyền, kèm theonhữngchúrùabịchúngbám.

Thếlàchúngtôitómđượcmấychúrùadàimộtmét,nặngtớihaitạ.Mairùađượcphủnhiềulớpsừngmỏng,trongsuốt,màunâuxám,đốmtrắngvàvàng,làvậtrấthiếm.Ngoàira,thịtrùabiển cũng ngon như rùa thường. Tới đây, chúng tôi kết thúcnhững ngày ở gần vùng biển Amazon và ngay đêm ấy tàuNautilusrakhơi.

T

Chương18Bạchtuộc

àuNautilustớibờbiểnchâuMỹđãmấyngày.Rõrànglànókhông muốn vào vịnh Mexico và vùng đảo Antilles. Vùng

biểnnàyrảirácnhiềuđảovàcónhiềutàubèqualạinênthuyềntrưởngNemokhôngthích.

Ngày16tháng4,chúngtôi làmquenvớiđảoGuadeloupevàMartinique, nhưng ở khoảng cách độ ba mươi hải lý. Trước đâyNedLandđịnhthựchiệnýđồcủamìnhởvịnhMexicobằngcáchnhảythẳnglênbờhoặcbằngcáchbơiđếnmộtchiếctàunàođótrongsốtàuthuyềnchạyconthoigiữacácđảo.Trướctìnhhìnhnày,Nedhếtsứcthấtvọng.Cuộcchạytrốncủachúngtôihoàntoàn có thể thực hiện được nếu Ned bí mật chiếm được chiếcxuồngtrêntàu.Nhưngởgiữabiểnkhơinàythìcònnóichiđếnchuyệnấy!

Ned Land, Conseil và tôi trao đổi ý kiến khá lâu với nhau vềvấn đề này. Chúng tôi bị cầm tù trên tàu Nautilus đã được nửanăm. Trong thời gian ấy, chúng tôi đã vượt một vạn bảy ngàndặm,và,nhưNednói,chưabiếtbaogiờmớikếtthúcchuyếnđinày.Cuốicùng,NedyêucầutôihỏithẳngthuyềntrưởngNemolần nữa xem ông ta có ý định giam giữ chúng tôi vĩnh viễnkhông.

Biệnphápnàytôikhôngtánthànhlắm.Theotôi,làmnhưvậysẽ không đạt được mục đích. Không thể trông chờ gì ở Nemo,mọi sự đều tùy thuộc ở chúng tôi. Hơn nữa, Nemo càng ngày

càngtrầmlặng,xalánhchúngtôivàkhôngniềmnởnhưtrước.Ông ta muốn tránh mặt tôi. Trước kia, Nemo vui vẻ giải thíchcho tôi về những kỳ quan dưới biển. Giờ đây, ông ta để mặc tôilàmviệcmộtmìnhvàkhôngluitớiphòngkháchnữa.

Tâm tư Nemo có gì thay đổi? Và vì sao thay đổi? Tôi tự thấymìnhchẳngcógìđángtrách.Cólẽsựcómặtcủachúngtôitrêntàu đã làm Nemo phiền lòng? Nhưng tôi cũng không hy vọngmộtngườinhưNemocóthểtrảlạitựdochochúngtôi.

Vìvậy,tôixinNedchotôithìgiờđểsuynghĩchínchắntrướckhihànhđộng.NếuviệctôilàmkhôngđemlạikếtquảgìthìsẽkhiếnchoNemonghingờ,tìnhhìnhcủachúngtôisẽxấuđivàcó hại cho kế hoạch của chính Ned. Lấy cớ sức khỏe bị sút kémtôithấycũngkhôngổn.Nếukhôngkểtrườnghợpbịthửtháchgay go ở Nam Cực thì Conseil, Ned và tôi chưa bao giờ khỏemạnh, dễ chịu như bây giờ. Ăn uống đầy đủ, thở hít không khítrong lành, sinh hoạt điều độ đã loại trừ khả năng ốm đau. Tôihiểurõtínhchấtưuviệtcủakiểusốngnhưthếnàyđốivớiconngười đã vứt bỏ không thương tiếc những kỷ niệm về mặt đất,đặc biệt là đối với một người như thuyền trưởng Nemo coi tàuNautiluslànhà,chotàuchạyđikhắpnơitheoýmuốnvàvươntới mục đích của mình bằng những con đường chỉ riêng mìnhbiết.

Nhưngchúngtôithìkhôngcắtđứtquanhệvớinhânloại.Vềphần tôi, tôi không muốn mang theo xuống mồ những côngtrìnhrấtmớilạvàkỳthúcủamình.Đúnglàgiờđâytôicóquyềnviếtmộtcuốnsáchthựcsựvềbiểncảvàtôimuốncuốnsáchđóđượcxuấtbảncàngsớmcàngtốt.

Ở ngay đây thôi, trong vùng đảo Antilles này, chỉ dưới mặtbiển mười mét, nhìn qua ô cửa phòng khách, tôi đã thấy được

biếtbaotácphẩmkỳdiệucủathiênnhiên!…

Tàu Nautilus lặn xuống sâu hai, ba ngàn mét và ngày 20tháng 4 lại lên cách mặt biển một ngàn năm trăm mét. GầnchúngtôinhấtlàquầnđảoLucayes.Từđáybiểnnổilênnhữngmỏmđálớndựngđứng,phủđầynhữngloàitảokhổnglồ…

Khoảng mười một giờ trưa, Ned Land lưu ý tôi giữa đám tảođócómộtconvậtgìđórấtđángsợ.Tôinói:

-Đúng,ởđâycónhiềuhangthíchhợpvớibạchtuộc.Nếucógặp những quái vật đó ở đây, tôi cũng chẳng ngạc nhiên chútnào.

-Cógìmàgọilàquáivật?–Conseilthắcmắc.

- Không, – tôi trả lời, – đó là loài bạch tuộc lớn. Nhưng chắcôngbạnNedcủachúngtatrônglầm,tôichẳngthấygìcả.

- Thật tiếc, – Conseil nói, – tôi muốn được nhìn tận mắt mộtconthuộcloạiấy.Ngườitakểrằngchúngcóthểkéocảmộtchiếctàuxuốngđáybiển.

Nedphảnđối:

-Tôikhôngbaogiờtinrằngtrênđờinàylạicómộtgiốngvậtnhưvậy.

-Saolạikhông?–Conseilcãi.

-Khôngthểphủnhậnrằngtrongsốbạchtuộccónhữngconrất lớn tuy không bằng cá voi. – Tôi nói. – Anh em dân chàithườnggặpnhữngconbạchtuộchơnmộtméttám.ỞViệnbảotàng Trieste và Montpellier còn giữ được những bộ xương bạchtuộc dài hai mét. Theo tính toán của các nhà tự nhiên học thìbạchtuộcdàihaimétphảicóvòidàihaimươibảymét.Thếlàđủkhủngkhiếplắmrồi!

-Thếbâygiờngườitacònbắtđượcnhữngcontonhưvậynữakhông?–Nedhỏi.

- Dù không bắt được, nhưng dân đánh cá vẫn gặp luôn. MộtôngbạntôilàthuyềntrưởngPaulBosởLeHavrenhiềulầncamđoan với tôi rằng ông ta đã thấy những quái vật đó ở Ấn ĐộDương. Nhưng trường hợp kỳ lạ nhất khiến ta không thể nghingờ gì về sự tồn tại của loài bạch tuộc này, đã xảy ra cách đâymấynăm.

-Trườnghợpđóthếnào?–Nedhỏi.

- Năm 1861, về phía tây bắc Ténériffe, cũng ở khoảng vĩ độnày,thủythủtàuAlectonpháthiệnramộtconbạchtuộckhổnglồđangbơicùngtuyếnđường.ThuyềntrưởngBouguerchotàuchạysátconvậtvàdùngcácloạisúngbắnnhưngvôhiệuvìlaonhọn và đạn đều xuyên qua thân bạch tuộc như qua một khốithịtđông.Saumấylầnthấtbại,cánhthủythủbèndùngthònglọng để bắt. Thòng lọng mắc vào thân bạch tuộc nhưng tới vâyđuôimớithắtlạiđược.Lúcđó,mọingườicốsứckéoconvậtlêntàunhưngnónặngquáđếnnỗiđuôibạchtuộcbịđứtra.Thếlànólặnxuốngbiếnmất.

-Thếnódàibaonhiêu?–Nedhỏi.

- Có phải chừng sáu mét không? – Conseil hỏi. Anh ta đứngbêncửasổvànhìnvàocáchốcđá.

-Đúngvậy.–Tôitrảlời.

Conseilhỏitiếp:

- Có phải trên đầu nó có tám vòi, ngọ ngoạy trong nước biểnnhưmộtbầyrắnkhông?

-Đúngvậy,Conseilạ.

- Có phải hai hàm của nó rất giống mỏ vẹt, nhưng lớn hơnnhiềukhông?

-Rấtđúng.

-Thếthì,thưagiáosư,cóphảinókiakhôngạ?

TôinhìnConseil,cònNedLandthìlaođếncửasổ.

-Convậtkhủngkhiếpquá!–Nedlalên.

Tôicũngđưamắtnhìnquaôcửavàbấtgiáclùilại.Trướcmắttôi,mộtquáivậtđangbơitới.

Đó là một con bạch tuộc dài chừng tám mét. Nó bơi lùi rấtnhanh về phía tàu. Mắt nó màu xanh xám nhìn thẳng khôngđộngđậy.Támcánhtay,hayđúnghơn,támchântừđầumọcradài gấp đôi thân và luôn luôn uốn cong. Nhìn thấy rõ hai trămrưỡicáigiácởphíatrongvòi.Haihàmrăngbạchtuộcgiốngcáimỏvẹtbằngsừng,luônluônmởrakhéplại.Lưỡinócũngbằngchấtsừngcómấyhàmrăngnhọn,runglênbầnbậtmỗikhithòra khỏi mồm. Thân nó hình thoi phình ở giữa, là một khối thịtnặng chừng hai mươi, hai lăm tấn. Màu sắc nó thay đổi rấtnhanhtừmàuxámchìsangmàunâuđỏ.

Vìsaoconbạchtuộctứcgiận?HẳnlàvìsựxuấthiệncủatàuNautilustolớnhơnnóvàvìvòicũngnhưhaihàmrăngcủanóchẳnglàmnênchuyệngì…

Đượcgặpmộtconbạchtuộcnhưthếnàyđốivớitôithậtlàdịpmayhiếmcó,nêntôikhôngmuốnbỏlỡcơhộinghiêncứunócặnkẽ.Tôicốnénsựsợhãimàcầmbútchìvẽnó.

- Có lẽ đây chính là con bạch tuộc mà tàu Alecton đã gặp? –Conseilhỏi.

-Không,–Nedtrảlời,–connàycònnguyênvẹn,cònconkia

đãmấtđuôi.

-Khôngphảithếđâu.–Tôiphảnđối.–Vòivàđuôibạchtuộccó khả năng mọc lại. Trong bảy năm, con bạch tuộc mà tàuAlectongặptấtnhiêncókhảnăngmọcmộtcáiđuôimới.

Ởbênphảicửasổxuấthiệnbảyconbạchtuộcnữa.Chúngbơitheotàu.Tôinghetiếngchúnglấymỏmổchanchátvàovỏtàu.Chúngtôiđượcmộtphenvôcùngkhoáichí.

Tôitiếptụcvẽ.Lũquáivậtbámsátcontàuđếnnỗidườngnhưchúngđứngyêntạichỗvàgiúptôivẽchúngtrựctiếptrêntấmkínhôcửa.Hơnnữa,contàuchỉchạyởtốcđộvừaphải.

TàuNautilusbỗngdừnglại,toànthântàurunglên.

-Chẳnglẽchúngtalạivấpphảicáigì?–Tôihỏi.

Nedtrảlời:

-Dùcóvấpphảicáigì,tacũngkhôngngạivìtàuđangđỗởchỗnướctrong.

Đúnglàtàuđangđỗởchỗnướctrong,nhưngđứngyênkhôngnhúc nhích. Chân vịt không quay nữa rồi. Một phút trôi qua.Thuyền trưởng Nemo và viên thuyền phó bước vào phòngkhách.

Đã mấy hôm nay tôi không gặp Nemo. Ông ta không nóichuyệnvớichúngtôi,cólẽchẳngnhìnthấychúngtôinữa.Ôngtabướctớicửasổ,nhìnlũbạchtuộcrồinóimấycâuvớithuyềnphó. Ông này đi ra. Cửa sổ lập tức đóng lại. Đèn trên trần bậtsáng.

TôiđếnchỗNemo.

-Thậtlàmột“bộsưutập”bạchtuộcthúvị.–Tôinói.

-Vâng,thưanhàtựnhiênhọc,giờđâychúngtasắpgiápchiếnvớichúng.

TôihoangmangnhìnNemo.Tôichorằngmìnhkhônghiểuýôngta.

-Giápchiếnạ?–Tôihỏilại.

- Vâng. Chân vịt đang ngừng quay. Tôi đoán rằng hàm răngbằngsừngcủamộtconbạchtuộcđãmắcvàocánhchânvịtlàmtàukhôngchạyđượcnữa.

-Thếngàiđịnhlàmthếnào?

-Chotàunổilênmặtnướcrồitiêudiệtsạchlũquỷnày.

-Khóđấy.

- Đúng là khó. Những viên đạn có điện khi xuyên vào thânbạch tuộc mềm không thể nổ được vì không gặp đủ sức cản.Nhưngtasẽtiếncôngbằngrìu.

-Vàbằngdaonhọn,thưangàithuyềntrưởng,–Nedbổsung,–nếungàikhôngtừchốisựgiúpđỡcủatôi.

-Xinđồngývớiông.

-Chúngtôicũngsẽgiúpngàimộttay.–TôinóirồicùngđivớiNemođếncầuthangtrungtâm.

Ởđóđãtậphợpchừnghaimươingườicầmrìusẵnsàngchiếnđấu.Nedcầmlấydaonhọn,còntôivàConseilthìdùngrìu.TàuNautilusđãnổilênmặtnước.Mộtthủythủvừavặnê-curathìnắptàuđã bật lên rấtmạnh,rõ rànglà dosứchút củamột conbạch tuộc nào đó. Lập tức một cái vòi dài trườn xuống dướithangnhưmộtconrắn,cònđộhaichụcvòinữathìngoằnngoèoởphíatrên.ThuyềntrưởngNemolấyrìuchặtđứtphăngcáivòikhủngkhiếpđókhiếnnólặnxuống.

Trong khi chúng tôi cố mở đường lên boong thì hai cái vòikháclaotớimộtthủythủđứngtrướcNemorồinhấcbổnganhtalên.

Thuyềntrưởngvừakêuvừanhảyvọtrangoài.Chúngtôivộilaotheo.

Cảnhtượngthậtđángsợ!Ngườithủythủkhốnkhổbịvòibạchtuộc quấn chặt, đang chới với trên không. Anh ta bị nghẹt thở,kêu lên: “Cứu tôi với! Cứu tôi với!” Anh ta kêu bằng tiếng Phápkhiến tôi sửng sốt. Trên tàu có một đồng bào của tôi và có lẽkhôngphảilàngườiduynhất!Tiếngkêuxéruộtxéganđótôisẽcònnghethấysuốtđời.

Ngườixấusốđangngắcngoải.Aicóthểgiằnganhtarakhỏicáivòibạchtuộcbâygiờ?NhưngNemođãxôngđếnvàchặtđứtluôn cái vòi. Viên thuyền phó, các thủy thủ và ba người chúngtôi cũng dùng vũ khí chiến đấu quyết liệt với những con bạchtuộckhácđangbòtrênthànhtàu.Thậtlàkhủngkhiếp!

Cólúctôitưởngngườibịnạnsắpđượccứuthoátkhỏisứchútcủavòibạchtuộc.Conquáivậtcótámvòithìbảyvòiđãbịchặtđứt,cáivòicònlạivẫnquấnchặtngườithủythủvàngoenguẩytrênkhông.KhiNemovàviênthuyềnphóvừalaotớithìquáivậtliềnphunramộtchấtlỏngmàuđen.Chúngtôilậptứcbịtốitămmặtmũichẳngnhìnthấygì.Khiđám“mây”đentanđithìquáivậtđãbiếnmất,mangtheocảngườiđồnghươngxấusốcủatôi!

Chúngtôixôngđếnlũbạchtuộc.Ainấyđềusôisụccămthù!Trênboongtàuvàởthànhtàucóđộmười,mườihaicon.Chúngbịchémđứtratừngđoạnvàquằnquạitrongmáuđỏvà“mực”đen.NedLandphónglaonhọnvàonhữngcáimắtxanhxámcủalũquáivật,lầnnàocũngtrúngđích.Tuyvậy,khianhbạndũngcảmcủatôichưakịpquaylạithìđãbịmộtđốithủdùngvòiquật

ngã.

CáimỏđángsợcủaquáivậtđãháhốcraởphíatrênNed.Tôilao tới cứu anh ta. Nhưng Nemo đã đến trước tôi. Lưỡi rìu củaNemocắmphậpvàomồmquáivật.Nedthoátchếtliềnđứngdậyvàphóngngậpmũilaovàotimkẻthù.

-Tôicóbổnphậntrảơnông!–NemobảoNed.

Nedchỉnghiêngmìnhđáplại.

Cuộcchiếnđấukéodàimườilămphút.Lũbạchtuộcchiếnbại,phầnbịchết,phầnbịthương,cuốicùngphảibỏchiếntrườngmàlẩnxuốngbiểnsâu.

Thuyền trưởng Nemo, mình nhuốm đầy máu, đứng lặngngười bên chiếc đèn pha mà nhìn xuống biển cả vừa nuốt mấtmộtngườiđồnghươngcủamình.MắtNemoứalệ.

C

Chương19DòngbiểnGulfStream

húng tôi không ai quên được sự kiện hãi hùng ngày 20tháng 4. Khi thuật lại, tôi vẫn cảm thấy hết sức xúc động.

Chuyệnviếtxong,tôiđọclạirồiđọcchoConseilvàNednghe.Họthấytôiđãthuậtlạisựkiệnmộtcáchchínhxácnhưngchưasinhđộnglắm.

Như trên đã nói, thuyền trưởng Nemo vừa nhìn xuống biểnvừakhóc.NỗiđaukhổcủaNemothậtvôhạn.KểtừkhichúngtôicómặttrêntàuNautilus,đâylàngườiđồngchíthứhaicủaôngta bị chết. Và chết một cách bi thảm! Chết mà không được annghỉgiữanhữngđồngchícủamìnhtrongnghĩatrangsanhô.

Về phần tôi, tôi đứt từng khúc ruột khi nghe thấy tiếng kêutuyệt vọng thốt ra từ miệng người thủy thủ xấu số giữa trậnchiến đấu quyết liệt. Người Pháp bất hạnh đó đã quên mất thổngữ vẫn dùng trên tàu mà trở về với tiếng mẹ đẻ, tiếng quêhương,dùngnóđểkêucứulầncuốicùng,nhưngvôhiệu!…

ThuyềntrưởngNemotrởvềphòngriêng.Tôikhônggặpôngtasuốtthờigiansauđó.Nhưngcăncứvàocáchđiđứngcủacontàu mà thuyền trưởng Nemo là linh hồn, thì có thể đoán đượcrằngNemođãbuồnbã,thấtvọngvàdodựnhưthếnàokhingồimộtmìnhtrongphòngriêng.TàuNautiluskhichạytới,khichạylui,chẳngtheohướngnàonhấtđịnh.Nóbậpbềnhtheosóngnhưmột xác chết. Chân vịt đã được lau rửa sạch, nhưng gần nhưkhônghoạtđộngnữa.ThuyềntrưởngNemoláitàuchẳngcóchủ

địnhgì.Ôngtakhôngđủsứcđikhỏinơidiễnratrậnchiếnđấuvừarồi,đikhỏivùngbiểnđãnuốtsốngngườibạncủamình!

Mườingàyđãtrôiquanhưvậy.Cuốicùng,ngày1tháng5,tàuNautilushướnghẳnvềphíabắcnhưcũvàchạyngangquanhómđảoLucayes.Tàuxuôitheomộtdòngbiểnlớnnhấtcóranhgiớiriêng,cócácloàicávànhiệtđộriêng.TôimuốnnóivềdòngbiểnGulfStream.

Đólàmộtconsôngthậtsự,nhưngchảygiữaĐạiTâyDương.Nước sông cũng mặn, thậm chí mặn hơn nước biển chungquanh. Độ sâu trung bình của nó là chín trăm mét, rộng trungbìnhsáumươihảilý.Ởđôichỗ,nướcchảynhanh4kilômétmộtgiờ.Lượngnướcdòngbiểnnàycốđịnhhơncácdòngsôngkháctrêntráiđấtnhiều.

DòngbiểnGulfStreambắtnguồnthựcsựtừvịnhGascogne.Ởđấynướcbiểnđượcsưởiấmmộtchútrồichảyvềphíanam,dọcbờ biển châu Phi xích đạo. Sau khi được mặt trời châu Phi hunnóng,nóchảyngangquaĐạiTâyDương,tớimũiSanRoqueởbờbiểnBrésilrồichiathànhnhánh.MộtbộphậncủanóhướngvềnhómđảoAntillesvàlạiđượchunnóng.Ởđây,hìnhnhưđượcthiên nhiên trao cho chức năng cân bằng nhiệt độ, dòng GulfStream hòa nước biển nhiệt đới với nước biển miền bắc. Đượcmặt trời ở vịnh Mexico đốt nóng, dòng Gulf Stream ngược lênphíabắctớibờbiểnNewfoundlandởBắcMỹ.Ởđâydotácđộngcủa dòng nước lạnh đại dương, đến kinh tuyến 43, dòng biểnchia thành hai nhánh. Một nhánh chịu tác động của tín phongtây bắc, trở lại vịnh Gascogne và nhóm đảo Açores. Nhánh kiasưởiấmbờbiểnIrelandvàNaUyrồichảytớiSpitzberg,nơinhiệtđộ hạ xuống tới 4° nhưng vẫn đủ để tạo nên một vùng biểnkhôngbịđóngbăng.

Tàu Nautilus cứ theo dòng biển ấy mà đi. Ra khỏi eo biểnBahama rộng mười bốn dặm và sâu ba trăm năm mươi mét,dòngGulfStreamchảyvớitốcđộtámkilômétmộtgiờ.Cànglênphíabắc,tốcđộnócànggiảm.Mongsaodòngbiểngiữvữngmãiđượcsựđiềuhòanày.Nếulúcnàođó,GulfStreamthayđổitốcđộ và hướng chảy, như người ta dự kiến, thì khí hậu các nướcchâu Âu sẽ bị lay chuyển rất mạnh, gây nên những hậu quảkhôngthểlườngtrướcđược…

Dòng biển chảy mạnh cuốn theo cả một thế giới sinh vậtphong phú. Ban đêm nước ở đây lấp lánh lân tinh có thể sánhđượcvớiánhsángđènphatrêntàu.

Ngày8tháng5,tàuchạyngangquamũiHatterasởđộvĩbắcCaroline.ĐếnđâydòngGulfStreamrộngtớibảylămhảilý,sâuhaitrămmườimét.TàuNautiluschạykhôngcóphươnghướngrõrệt.Trêntàuchẳngcóaicanhgác.Phảithấyrằngtrongđiềukiệnnàycóthểchạytrốnđược.Bờbiểncóngườiởlànơinươngnáurấtthuậnlợi.Biểnlúcnàocũngcótàubèqualại.Cóthểhyvọng là sẽ được họ cứu. Tất cả những điểm đó là điều kiện tốt,mặcdùtàuNautiluscòncáchbờbiểnnướcMỹbamươihảilý.

Nhưngmộtđiểmkhácrấtđángbuồn,đãbácbỏhoàntoànkếhoạch của Ned. Thời tiết rất xấu. Tàu Nautilus đang đến gầnvùng bờ biển rất hay có bão, nơi chính dòng Gulf Stream sảnsinhragióxoáyvàvòirồngnước.Dùngchiếcxuồngconnàymàlao vào vùng biển động thì có nghĩa là cầm chắc cái chết trongtay.Nedcũngđồngýnhưvậy.Ngayhômđó,anhtabảotôi:

-Thưagiáosư,đãđếnlúcchấmdứttìnhtrạngnày.Tôimuốnhành động công khai. Ông Nemo của ngài cho tàu chạy xa đấtliềnvềhướngphíabắc.TôixintuyênbốvớingàirằngtôiđãxinđủcáiđấtNamCựcvàsẽkhôngbaogiờtheoôngtađiBắcCựccả!

-Biếtlàmthếnào,hảôngNed,mộtkhiviệcchạytrốnkhôngthểthựchiệnđược?

- Tôi vẫn giữ ý kiến của tôi. Ta phải nói chuyện với thuyềntrưởng.Ngàikhôngmuốnnóichuyệnvớiôngtakhitàuởvùngbiểnnướcngài.NaytàuđangởvùngbiểnTổquốctôi.Tôichỉcómột ý nghĩ: mấy hôm nữa tàu sẽ chạy ngang tây Scotland; gầnNewfoundlandcómộtvũngbiểnlớn,nơiconsôngSaintLaurentđổvào.Sôngnàylàsôngcủatôi,sôngcủathànhphốquêhươngtôi. Chỉ cần nghĩ vậy là máu đã dồn lên mặt tôi và tôi đã thấyngứangáykhóchịu.Giáosưbiếtkhông,thàtôiđâmđầuxuốngbiểncònhơnlàởlạitàunày!Ởđâymãitôisẽchếtmất!

RõràngNedkhôngthểchịuđựngđượchơnnữa.Cáibảnchấthảoháncủaanhtakhôngthíchnghiđượcvớicảnhtùtúnglâunhưvậy.VẻmặtNedngàycàngâusầuhơn.Tôicũngthôngcảmvới nỗi đau khổ của Ned vì chính tôi cũng nhớ quê hương đấtnướcdadiết.Đãbảythángnaychúngtôichẳngbiếttintứcgìvềmặtđấtcả.Ngoàira,sựlạnhnhạtcủathuyềntrưởngNemo,sựthayđổitínhtìnhcủaôngta,nhấtlàsauđêmchiếnđấuvớibạchtuộc,sựimlặngcủaôngta–tấtcảnhữngcáiđókhiếntôinhìnthấysựvậtkháchẳntrước.PhảilàngườinhưConseilmớisốngnổi trong môi trường đúng ra chỉ dành riêng cho cá voi và cácđộngvậtkháccủabiểnsâu.

-Thếnàogiáosư?–NedLandhỏivìkhôngthấytôitrảlời.

-ÔngmuốntôihỏithuyềntrưởngNemoxemôngtađịnhxửsựvớichúngtathếnào,phảikhông?

-Vâng.

-MặcdùNemođãtỏrõràngrồi?

- Vâng, tôi muốn xác định điều đó lần cuối cùng. Nếu ngài

muốn,ngàicóthểchỉnóivềtôi,nhândanhcánhântôi.

-NhưngtôirấtítgặpNemo.Thậmchíôngtatránhmặttôi.

-Thếthìcàngcầngặp.

-TôisẽnóichuyệnvớiNemo,ôngNedạ.

-Baogiờnói?–Nedhỏigặng.

-Khinàogặpsẽnói.

-NgàiAronnax,thếngàimuốnđểtôiđếngặpNemoà?

-Không,ôngcứđểtôi.Ngàymai…

-Ngayhômnay!

-Được.TôisẽgặpNemohômnay.–TôitrảlờiNedvìcảmthấynếuđểanhtatrựctiếplàmviệcnàythìsẽhỏngbét.

Tôi ngồi lại một mình. Một khi vấn đề được đặt ra, tôi muốngiảiquyếtdứtkhoátngay.

Tôi trở về phòng riêng và nghe thấy tiếng chân bước trongphòngthuyềntrưởng.Khôngnênđểlỡcơhộigặpôngta.Tôigõcửa. Không có tiếng trả lời. Tôi lại gõ và vặn quả đấm cửa. Cửamở ra. Tôi vào. Trong phòng chỉ có một mình thuyền trưởng.Ôngtakhôngnghethấytôivàovìmảicắmcúitrênbàn.Tôiđếngần,Nemovộingẩngđầulên,nhíumàyvànóikhágaygắt:

-Ngàiđấyà?Ngàimuốngì?

-Thưathuyềntrưởng.Tôimuốnnóichuyệnvớingài.

-Nhưngtôiđangbậnviệc.Tôiđểngàiđượctựdomộtmình,chẳnglẽtôikhôngđượchưởngcáitựdođósao?

Cuộc gặp gỡ này chẳng có gì đáng phấn khởi lắm. Nhưng tôiquyếtnghechohếtđểcóthểnóiđượchết.Tôilạnhlùngtrảlời:

- Thưa thuyền trưởng, tôi muốn thưa với ngài một chuyệnkhôngthểtrìhoãnđược.

-Chuyệngìvậy?–Nemohỏimộtcáchchâmbiếm.–Ngàivừatìmramộtđiềugìmàtrướcđâytôichưabiết?Haybiểncảvừalộrachongàinhữngbímậtmới?

Chúng tôi khó nói chuyện với nhau quá! Nhưng tôi chưa kịptrảlờithìNemođãchỉchotôitậpbảnthảođangmởratrướcmặtrồinóimộtcáchtrangtrọng:

-NgàiAronnax,đâylàbảnthảođãdịchramấythứtiếng.Nógồmcóbảnthôngbáotómtắtvềnhữngcôngtrìnhnghiêncứubiểncủatôi,mayrasẽkhôngmấtđitheotôi.Bảnthảonàykèmtheochuyệncuộcđờitôi,sẽđượcđặttrongmộtcáimáykhôngchìm được. Ai là người sống sót cuối cùng trên tàu này sẽ némmáyxuốngbiểnđểnótựdotrôitheosóng.

Têntuổiconngườinàyư?Tiểusửnữaư?Nghĩalàcólúcnàođó,bímậtcủaNemosẽđượcsángtỏ?Nhưngtronggiờphútnày,điềuđóđốivớitôichỉlàmộtphươngtiệnđểtiếntớicâuchuyệnmuốnnói.Tôitrảlời:

-Thưathuyềntrưởng,tôikhôngthểtánthànhýkiếnđócủangài.Khôngthểđểnhữngkếtquảnghiêncứukhoahọccủangàimaimộtđiđược.Nhưngphươngtiệnmàngàilựachọntôithấyquáthôsơ.Aibiếtgiósẽđẩycáimáyđótrôiđiđâuvànósẽrơivào tay ai? Chẳng lẽ ngài không thể nghĩ ra cách gì chắc chắnhơn?Chẳnglẽbảnthânngàihayaiđótrongsố…

-Không!–Nemongắtlờitôi.

- Thế thì tôi và các bạn tôi sẵn sàng nhận bảo quản tập bảnthảocủangài,nếungàitrảtựdochochúngtôi…

-Tựdoư?–Nemođứngdậyhỏi.

-Vâng,tôimuốnnóivớingàichínhvềvấnđềđó.Chúngtôiởtrêntàucủangàiđãđượcbảytháng.Hômnay,thaymặtbạntôivànhândanhcánhân,tôixinhỏi:ngàicóđịnhgiamgiữchúngtôivĩnhviễnkhông?

-NgàiAronnax,hômnaytôisẽtrảlờingàinhưđãtrảlờibảytháng trước đây: “Ai đã xuống tàu Nautilus thì người đó khôngbaogiờrakhỏitàucả”.

-Nghĩalàngàibiếnchúngtôithànhnôlệ?

-Nếungàimuốngọithếthìtùyngài.

- Nhưng ở đâu kẻ nô lệ cũng có quyền giành lại tự do chomình!Vàđểđạtđượcmụcđíchđó,thìphươngtiệnnàocũngtốt!

-Cóaiphủnhậncáiquyềnđócủangàiđâu?Phảichăngđãcólúcnàođótôibắtcácngàiphảithềbồi?

Nemokhoanhtaytrướcngực,nhìntôi.Tôinói:

-Thưathuyềntrưởng,ngàicũngnhưtôiđềukhôngmuốntrởlạivấnđềnày.Nhưngmộtkhiđãđềcậptới,thìchúngtanêngiảiquyết đến nơi đến chốn. Xin thưa lại với ngài rằng, vấn đề nàykhông phải chỉ liên quan đến riêng tôi. Đối với tôi, nghiên cứukhoahọclàmộtnguồncổvũ,mộtniềmsaysưacóthểkhiếntôiquênhếtmọisự.Cũngnhưngài,tôicóthểsốngkhôngcầnaibiếtđến,sốngẩndanh,vớihyvọngmỏngmanhlàsẽtruyềnlạichođờisaunhữngkếtquảnghiêncứucủamình.Tómlại,chỉriêngtôilàcóthểvừathánphụcngài,vừathíchthúngài,vàđóngmộtvai trò mà tôi cũng hiểu được đôi phần. Nhưng trong cuộc đờingàicòncómộtmặtkhácrấtphứctạpvàbíẩn,màtôivàcácbạntôikhôngliênquanđếnchútnào.Chínhvìchúngtôixalạvớitấtcảnhữnggìriêngtưcủangài,màchúngtôikhôngthểchịuđựngđượchoàncảnhhiệnnay.Tôicũngvậy,huốngchilàNedLand.

Mỗiconngườiởđờinàyđềuxứngđángđượcquantâmtới.NgàicóbaogiờtựhỏirằnglòngyêutựdovàcămghétáchnôlệcóthểthúcđẩynhữngngườinhưNedmưutínhvàhànhđộngtrảthùnhưthếnàokhông?

Tôingừnglời,Nemođứngdậynói:

-NedLandcóthểmưutínhvàlàmgì,tôikhôngcầnquantâmđến! Có phải tôi tin ông ta đâu! Giữ ông ta trên tàu này thì tôithíchthúgì?Cònngàithìthuộcloạingườicóthểhiểuđượctấtcả, ngay cả sự im lặng. Tôi không có gì để trả lời nữa. Lần nóichuyện của ngài hôm nay về vấn đề này sẽ là lần cuối cùng. Vìlầnsau,tôicóthểsẽkhôngtrảlờinữa.

Tôiđira.Từngàyđó,chúngtôisốngrấtcăngthẳng.TôithuậtlạichuyệnnàychoNedvàConseilnghe.

Nednói:

- Bây giờ ít nhất ta cũng biết rằng chẳng thể mong đợi gì ởNemo. Tàu Nautilus đang đến gần Long Island. Dù thời tiết thếnào,tacũngsẽchạytrốn.

Nhưng những triệu chứng của một cơn bão đã xuất hiện.Không khí chuyển sang màu trắng đục. Biển bắt đầu nổi sónglớn.Chimchócbiếnmấtcả,trừchimbáobão.Ápkếhạthấprõrệt,chứngtỏkhôngkhíđãtíchtụnhiềuhơinước…

Cơn bão nổ ra ngày 18 tháng 5, đúng lúc tàu Nautilus chạyquaLongIslandcáchnhữnglạchbiểnNewYorkmấyhảilý.SởdĩtôimiêutảđượccảnhbãotốnàylànhờthuyềntrưởngNemomuốnchotàuđọsứcvớibãotrênmặtbiển.

Giótâynamlúcđầurấtmát,thổivớitốcđộmườilămmétmộtgiây,đếnbagiờchiềuthìđạttớihailămmétmộtgiây.

Thuyền trưởng Nemo đứng trên boong đương đầu với ngọngióđiêncuồngấy.Ôngtatựbuộcngangmìnhvàoboongtàuđểkhỏi bị sóng dữ cuốn đi mất. Tôi cũng trèo lên boong, tự buộcmình như vậy, rồi vừa ngắm cảnh bão tố, vừa ngắm con ngườikhông ai sánh nổi, con người đang chiến đấu với thiên nhiênhungdữ.

Gầnnămgiờchiều,mưaràoậpxuống,nhưnggióvẫnto,sóngvẫn lớn. Cơn bão đi với tốc độ bốn lăm mét một giây, hay bốnmươi dặm một giờ. Với sức gió ấy, nó phá đổ nhà, cuốn theongười, nhổ bật cả hàng rào sắt. Tuy nhiên, ngay trong bão lớnnhư vậy, tàu Nautilus vẫn chứng minh lời một kỹ sư – bác họcnóilàđúng:“Khôngmộtcontàunàođóngtốtmàkhôngđươngđầu được với biển cả”. Tàu Nautilus là một con thoi bằng thépngoan ngoãn, cơ động, không có cột buồm và các thiết bị bênngoài,nêncóthểhiênngangchốngchọilạibiểndữ.

Tôi chăm chú quan sát những đợt sóng khổng lồ. Chúng caotớimườilămmétvàdàitớimộttrămnămmươi,mộttrămbảymươimét,còntốcđộthìbằngnửatốcđộgió,nghĩalàmườilămmétmộtgiây.Biểncàngsâu,sóngcàngcao.Bâygiờtôiđãhiểuđượcvaitròđặcbiệtcủasóng,khichúngcuốntheodưỡngkhívàđưanguồnsốngxuốngtậnlòngbiểnsâu.

Đêmtốicơnbãocànghungdữ.Trongbóngđêm,tôinhậnraởchân trời một con tàu đang vật lộn vất vả với sóng gió. Một látsau,nóbịchântrờichekhuất.

Gầnmườigiờđêm,bầutrờirựclửa.Mọivậtxungquanhđềuchìm trong ánh chớp. Tôi không chịu nổi ánh sáng chói lòa ấy,nhưngthuyềntrưởngNemothìlạinhìnkhôngchớpmắt,dườngnhưmuốnthucáihồncủabãotốvàomình.

DòngbiểnGulfStreamquảxứngđángvớitêngọilà“Vuabão”!

Dosựchênhlệchnhiệtđộgiữanóvàcáclớpkhôngkhínằmtrênnómàsinhratấtcảnhữngcơngióxoáykhủngkhiếpnày…

Tôi mệt lả nên nằm xuống mở nắp tàu ra rồi xuống phòngkhách.Lúcđócơnbãolêntớiđỉnhcaonhất.TrongtàuNautiluskhôngaicóthểđứngvững.

Gần nửa đêm, thuyền trưởng Nemo cũng quay xuống. Tôinghe thấy tiếng nước từ từ chảy vào các bể chứa. Tàu Nautilusnhẹ nhàng chìm xuống dưới mặt biển. Qua ô cửa mở, tôi thấynhững con cá lớn hoảng sợ bơi như những bóng ma trongkhoảngnướclấplánhánhchớp.

Tàuvẫnlặnxuống.Tôitưởngđếnđộsâumườilămmétnósẽtìmthấysựyêntĩnh.Nhưngkhông,nhữnglớpnướctrêncồnlênquádữdội.Muốnyêntĩnhthìphảilặnxuốngsâunữa,tớinămmươimét.

Ở đây mới thực phẳng lặng, thực thanh bình! Ai có thể bảorằngphíatrênđangcómộtcơnbãokhủngkhiếp.

C

Chương20Ởđộvĩ47°24’vàđộkinh17°28’

ơnbãođãđánhgiạtcontàuvềphíađông.Thếlàtiêutanhyvọng chạy trốn lên bờ biển New York hay sông Saint

Laurent.AnhchàngNedkhốnkhổvìtuyệtvọngnênlảngtránhmọingườigiốngnhưNemo,nhưngtôivàConseilthìvẫnkhôngrờinhau.

TôiđãnóirằngtàuNautilusquaysanghướngđông.Đúnghơnlà sang hướng đông bắc. Trong khoảng mấy ngày, khi nổi, khilặn, tàu lang thang giữa đám sương mù mà người đi biển rấthoảngsợ.Sởdĩcósươngmùlàdokhibăngtan,hơiẩmđượcgiữlại rất nhiều trong không khí. Biết bao tàu thuyền đã bị đắm ởđây! Sương mù dày đặc đã gây biết bao tai họa! Biết bao tàuthuyền đã va phải đá ngầm, khi tiếng gió gào thét át hẳn tiếngsónggào,biếtbaotàuthuyềnđãđâmvàonhaumặcdùđãpháttínhiệubằngđèn,đãrúccòivàrungchuông!

Chính vì vậy mà đáy biển ở đây giống hệt một bãi chiếntrường, nơi chôn vùi tất cả những kẻ bị đại dương đánh bại: cónhiềutàuthuyềncũkỹđãphủđầybùnđất,cónhữngchiếckhácmới hơn, còn lấp loáng những bộ phận bằng sắt và bằng đồngdưới ánh đèn pha của tàu Nautilus. Tàu Nautilus đi giữa đốngtàuthuyềnhoangtànấytựanhưđangduyệtnhữngxácchết.

Ngày 15 tháng 5, chúng tôi tới mỏm phía nam của bãi biểnNewfoundland. Nhưng tàu Nautilus không ở lâu trong vùngbiểngầnbờcónhiềutàubèqualạinày.Nóngượclêntới42°vĩ

bắc.ĐólànơicómộtđầudâycápchạyquaĐạiTâyDương.

Đáng lẽ tiếp tục hành trình lên phương bắc, tàu Nautilus lạichạy về phía đông, hình như chuẩn bị chạy dọc theo dây cápngầmđặttrênđáybiểnđãđượcthămdònhiều.

Ngày 17 tháng 5, ở độ sâu hai ngàn tám trăm mét, tôi trôngthấy đường dây cáp. Conseil tưởng lầm đó là một con rắn biểnlớn và định xếp loại theo phương pháp của anh ta. Nhưng tôigiúpConseilthấyngaysailầm,vàđểanhtađỡbẽ,tôiliềnkểchoanhtanghetỉmỉvềlịchsửđặtdâycápngầmnày.

Dây cáp đầu tiên được đặt trong hai năm 1857 và 1858.Nhưngsaukhichuyểnđượcchừngbốntrămbứcđiện,nóngừnghoạt động. Năm 1863, các kỹ sư lại chế tạo dây cáp mới, dài bangàn bốn trăm ki lô mét, nặng bốn ngàn năm trăm tấn rồi đưalêntàuGreat-Eastern.Côngcuộcđócũngthấtbại.

Ngày 25 tháng 5, tàu Nautilus lặn xuống sâu ba ngàn támtrăm ba mươi mét, đúng vào chỗ dây cáp bị đứt khiến nhữngngườichủcủanóbịphásản.DâybịđứtcáchIrelandsáutrămbatámhải lý.Hômđó, lúchaigiờchiều,ngườitathấyliênlạcvớichâuÂubỗngbịđứt.Toánthợđiệnquyếtđịnhtrướchếtphảicắtđứtdâycáprồimớivớtlên.

Gầnmườimộtgiờđêm,họvớtđượcchỗdâycápbịhỏng,sửachữacẩnthậnrồithảxuốngbiển.Nhưngmấyhômsau,dâylạibịđứtởmộtchỗnàođóngoàiđạidương,khôngthểvớtlênđược.

NgườiđềxướngchủyếuracôngcuộcnàylàCyrusFieldliềnđem cả gia sản của mình ra để xin làm một đường dây mới.Đường dây này được bảo đảm trong những điều kiện tốt nhất.Dây dẫn điện được bọc một lượt cao su cách điện, ngoài lại cómộtlượtvảiđặcbiệt.Tấtcảđượcđặttrongmộtvỏbằngkimloại.

Ngày13tháng7năm1866tàuGreat-Easternlạirakhơi.

Việcđặtdâyđượctiếnhànhrấttốtđẹp.Tuyvậy,khôngphảilàkhôngcóchuyện.Khitháodâycápra,nhómthợđiệnmấylầnphát hiện thấy dây vừa bị đinh đóng vào, rõ ràng là nhằm làmhỏngdây.ThuyềntrưởngAndersonbèntriệutậpcáckỹsưvàsĩquan trên tàu lại để thảo luận về chuyện phá hoại này. Sau đó,cuộchọpcôngbốquyếtđịnh:nếuaitrêntàubịbắtquảtanglàmviệcnàythìngườiđósẽbịnémngayxuốngbiểnkhôngcầnxétxửgì.Từđóviệcpháhoạimớichấmdứt…

Đườngdâycápnằmyênđó,khôngbịsóngbiểntácđộng.Áplực nước ở đây cũng thuận lợi cho dòng điện chạy từ châu ÂusangchâuMỹchỉmấtbamươihaiphầntrămgiâyđồnghồ.Thờigianhoạtđộngcủađườngdâynàylàvôtận,vìtheoquansátcủacác thợ điện, vỏ cao su bên ngoài càng ngâm trong nước biểncàngtốt.

Ngoài ra, dây cáp còn được đặt rất khéo trên cao nên khôngbaogiờxuốngtớiđộsâucóthểnổđược.TàuNautilusđãxuốngsâu đến bốn ngàn bốn trăm ba mốt mét, nhưng ở đây dây cápvẫnkhôngcóvẻgìlàcăngcả.

Sau đó tàu chạy tới chỗ xảy ra chuyện rủi ro năm 1863, vàngày28tháng5chỉcáchIrelandcómộttrămnămmươimét.

KhôngbiếtthuyềntrưởngNemocóđịnhláitàulênphíatrênvàđổbộlênquầnđảoAnhkhông?Không.TôirấtngạcnhiênkhithấyôngtalạiđivềphíanamvàquaylạivùngbờbiểnchâuÂu.

Một câu hỏi rất quan trọng nảy ra trong óc tôi: Liệu tàuNautiluscódámvàoeobiểnManchekhông?

Từ khi tàu chạy gần bờ biển thì Ned Land lại tiếp xúc vớinhữngngườixungquanh.Anhtaluônhỏitôivềđiềuđó.Tôibiết

trảlờiNedthếnào?ThuyềntrưởngNemokhôngxuấthiện.ÔngtađãchoNednhìnthấybờbiểnchâuMỹ,chẳngbiếtcóchotôithấybờbiểnnướcPhápkhông?

Trong khi đó, tàu Nautilus tiếp tục đi về phía nam. Ngày 30tháng5,nóchạyquaLand’sEndvànhómđảoSorlinguesởbênphải.NếunóđịnhvàoeobiểnManchethìphảitiếnthẳngvềphíađôngchứ!NókhôngvàoManchethật.

Suốt ngày 31 tháng 5, tàu Nautilus chạy quanh mấy vòngngoàibiểnlàmtôirấtthắcmắc.Hìnhnhưnóđangtìmđiểmnàođó trên đại dương, nhưng gặp khó khăn. Đến trưa, thuyềntrưởngNemođíchthâncầmlái.Ôngtachẳngnóivớitôimộtlời.VẻmặtNemorầurĩhơnbaogiờhết.Nemobuồnphiềnvìlẽgì?Có thể vì gần đây là bờ biển châu Âu, hay vì những kỷ niệm vềquêhươngđãsốnglại?Nemocảmthấygìtronglúcnày?Ôngtahối tiếc hay bị lương tâm cắn rứt? Những ý nghĩ đó vương vấntrong lòng tôi, đồng thời tôi linh cảm rằng trong tương lai rấtgầnđây,nhữngbímậtcủaNemosẽđượcsángtỏ.

Hôm sau, tàu Nautilus lại lượn vòng như vậy. Rõ ràng là nóđang tìm kiếm một chỗ nào đó rất cần thiết. Cũng như hômtrước, thuyền trưởng Nemo lên boong xác định độ cao của mặttrời.Biểnlặng,trờitrong.Phíachântrờihiệnlênmộtchiếctàulớnchạybằnghơinước,ởđuôitàukhôngtreocờnêntôikhôngđoán được là tàu nước nào. Lúc đó, tàu Nautilus đứng yên. Xácđịnhđượcđộcaomặttrời,Nemonói:

-Đâyrồi!

Rồi ông ta đi xuống. Chẳng biết ông ta có thấy chiếc tàu hơinước kia đã đổi hướng đi và hình như đang tiến lại gần tàuNautiluskhông?

Tôiquayxuốngphòngkhách.Cửasổđượcđónglại,sauđótôinghe thấy tiếng nước chảy ào ào vào các bể chứa. Tàu Nautilusbắt đầu lặn xuống theo chiều thẳng đứng, và mấy phút sau thìxuốngtớiđáysâutámtrămbamươibamét.

Đèntrêntrầnphòngkháchtắtđi,cáccửasổlạimởra.Quaôcửa kính, tôi lại thấy biển được đèn pha trên tàu chiếu sángtrong khoảng nửa hải lý đường bán kính. Tôi nhìn sang phải,nhưngchỉthấymộtkhốinướcphẳnglặng.

Từđáybiểnbêntráitàuhiệnlênmộtkhốigìđótolớn,khiếntôichúýngaytứckhắc.

Nhìnkỹ,thìhìnhnhưnólàmộtchiếctàukhôngcócộtbuồmbịchìm,mũicắmxuống.Chuyệnđángbuồnnàychắcxảyrađãlâu.Nếuchiếctàuđắmbịphủmộtlớpvôidàynhưvậythìnhấtđịnhnóđãnằmdướiđáybiểnnhiềunămrồi.

Chiếctàuđólàthếnào?VìsaotàuNautiluslạiđếnthămnơinóbịđắm?

Tôichưabiếtnênsuynghĩthếnào,thìthuyềntrưởngNemobỗngcấttiếngnóichậmrãi,điềmđạm:

- Xưa kia chiếc tàu này có tên là “Marseillais”. Nó được đưaxuốngnướcnăm1762vàcóbảymươitưđạibác.Ngày13tháng8 năm 1778, nó đã dũng cảm chiến đấu với tàu Preston… Năm1794,nướcCộnghòaPhápđổitênchonó.Ngày16tháng4nămđó, nó gia nhập hạm đội của Villaret-Joyeuse ở Brest. Hạm độinày có nhiệm vụ bảo vệ đoàn tàu do đô đốc Van Stabel chỉ huychởlúamìtừMỹvề,vàđãgặphạmđộiAnh.

Hôm nay là mùng 1 tháng 6 năm 1868. Đúng bảy mươi tưnăm trước đây, đúng ở nơi này, tàu Marseillais đã dũng cảmchiến đấu với hạm đội Anh. Khi cả ba cột buồm đã bị gãy, hầm

tàu đã ngập đầy nước và một phần ba số quân bị thương vong,tàuđãtựđánhđắmcùngvới356chiếnsĩtrêntàu.

Sau khi cắm cờ ở phía lái, tất cả các chiến sĩ đã hô to: “NướcCộnghòamuônnăm!”rồitheotàuchìmxuốngđáybiển.

-Tàu“Báothù!”–Tôikêulên.

- Đúng là tàu “Báo thù”! Cái tên mới đẹp làm sao! – ThuyềntrưởngNemothầmthì,taykhoanhtrướcngực.

C

Chương21Nghĩađịakhổnglồ

uộc gặp gỡ ấy, cách nói ấy, việc thuật lại lịch sử chiếc tàuyêunướcấyđượcbắtđầumộtcáchlạnhlùng,nhưngcàng

về cuối càng có vẻ xúc động, vả lại bản thân cái tên “Báo thù”đượcNemonhấnmạnh–tấtcảnhữngđiềuđóđãkhắcsâutronglòngtôi.Tôiđămđămnhìnthuyềntrưởng.Nemogiơtayraphíabiển và nhìn những tàn tích của chiếc tàu vinh quang ấy bằngđôimắtrựclửa.Cólẽtôisẽkhôngbiếtđượcôngtalàai,từđâuđến, đang đi đâu, nhưng càng ngày tôi càng thấy rõ con ngườithực sự của Nemo đang xuất hiện và che khuất con người báchọc của ông ta. Không, không phải sự chán đời hèn kém, mà làlòng căm thù rất sâu sắc và cao cả mà thời gian không thể làmnguôi, đã đẩy thuyền trưởng Nemo và các bạn ông xuống tàuNautilus.

Nhưng lòng căm thù đó có tìm thời cơ để thể hiện một cáchhiệuquảkhông?Điềunàyđãđượcchứngminhngaysauđó.

Tàu Nautilus bắt đầu nổi dần lên mặt biển. Hình dáng tàu“Báo thù” ngày càng mờ nhạt trước mắt tôi. Cuối cùng, một cáilắcnhẹchobiếtlàtàuđãtiếpxúcvớikhôngkhítronglành.

Lúcđótôinghethấymộttiếngsúnglớnnổ.TôiđưamắtnhìnNemo.Nemovẫnđứngkhôngnhúcnhích.

-Thuyềntrưởng!–Tôigọi.

Nemokhôngtrảlời.

Tôibỏlênboong.Ned,Conseilđãtớiđótrướcrồi.

-Tiếngsúngđótừđâubắntới?–Tôihỏi.

Nhìnchiếctàuhơinước,tôithấynóđangtăngtốcđộtiếngầnchúngtôi.Haitàucòncáchnhausáuhảilý.

-Tiếngđạibácđó.–Nedtrảlời.

-Tàuấylàtàunào,ôngNed?

- Xét về thiết bị và cột buồm thấp, tôi cam đoan đây là tàuchiến.CứđểnóđếngầnvànếucầnthiếtthìđánhđắmluônchiếctàuNautilusđángnguyềnrủanàyđi.

- Ông bạn Ned ơi, – Conseil mỉa mai, – nó làm gì nổi tàuNautilus,hảông?Liệunócóthểtiếncôngdướimặtbiểnkhông,cóbắnđượctừdướiđáybiểnkhông?

-Ôngcóxácđịnhđượcđólàtàunướcnàokhông,ôngNed?–Tôihỏi.

Nednhíumày,nheomắttậptrungnhìnthậtkỹchiếctàu:

-Thưagiáosư,khôngthểxácđịnhđược,vìtàukhôngtreocờ.Tôichỉcóthểkhẳngđịnhđượcđólàtàuchiếnvìtrêncộtbuồmchínhcómộtlácờđuôinheodài.

Chúngtôitheodõichiếctàuđãđượcmườilămphút.Nóđangtiếnthẳngvềchúngtôi.Tôitinrằngởmộtkhoảngcáchnhưvậynó không thể thấy rõ tàu Nautilus, càng không thể hiểu tàuNautiluslàloạitàugì.

Một lát sau, Ned bảo cho tôi biết đó là một tàu chiến có mũinhọnvàboongbọcthép.

Haiốngkhóicủanónhảkhóiđenthẫm.Khoảngcáchgiữahaitàukhôngchophépxácđịnhđượcmàucủalácờđuôinheo.

Chiếc tàu đó đang băng mình về phía trước. Nếu thuyềntrưởng Nemo cho nó lại gần thì chúng tôi sẽ có khả năng trốnthoát.

Nedbảotôi:

-Thưagiáosư,nếutàukiađếncáchchúngtamộthảilý,tôisẽnhảyxuốngbiển.Xinngàicũngnhảyxuốngtheotôi.

TôikhôngtrảlờiđềnghịcủaNedmàtiếptụcquansátcontàuđanglớndầntrướcmắttôi.DùnólàtàuAnh,tàuMỹ,tàuPháp,tàu Nga, chắc chắn nó sẽ vớt chúng ta lên nếu ta bơi được tớimạntàu.Nednói:

- Thưa giáo sư, xin ngài nhớ rằng tôi cũng biết bơi đôi chút.Nếu ngài đồng ý đi theo Ned này, thì ngài có thể giao phó choanhtanhiệmvụdìungàicùngbơitheo.

TôivừađịnhtrảlờiNed,thìthấymộtlànkhóitrắngphụtratừphíamũicontàukia.Mấygiâysau,viênđạnđạibácrơixuốnglàmnướcbiểntungtóelênđuôitàuNautilus.Liềnsauđótiếngsúngnổvọngđếntaitôi.

-Sao?Họbắnchúngtaà?–Tôisửngsốt.

-Khálắm!–Nedvừanóixongthìphátđạnthứhainổ…

Tôi nhớ lại, ngay khi tàu Lincoln giáp chiến, khi Ned phónglao vào con “cá thiết hình”, thì thuyền trưởng Farragut đã hiểurằngcon“cá”nàychẳngqualàmộtchiếctàungầm,nhưngnguyhiểmhơnrấtnhiều.

Chắc là vì vậy mà giờ đây trên khắp các mặt biển, người tađangtìmdiệtconcácósứcpháhoạikhủngkhiếpnày.

Trênthựctế,nếuthuyềntrưởngNemodùngtàuNautilusđểtrảthù,thìnóquảlàmộtcôngcụđángsợ!ỞẤnĐộDươngđêm

nọ,Nemonhốtchúngtôitrongphòngkín,phảichăngđólàlúcông ta tấn công một chiếc tàu nào đó? Và người thủy thủ đượcchôncấtởnghĩatrangsanhô,phảichănglànạnnhâncủatrậntấncôngđó?Đúng,chắclànhưvậythôi!MộtphầnnhỏcủacuộcđờibíẩncủathuyềntrưởngNemođãsángtỏ.Mặcdùlailịchôngtachưađượcxácđịnh,nhưngchínhphủcácnướcđãhợpsứclạiđể tìm diệt một con người luôn đe dọa họ bằng lòng căm thùkhôngđộitrờichung!

Tấtcảquákhứhãihùngđólạihiệnratrướcmắttôi.Đánglẽnhữngngườitrênchiếctàuchiếnđangtiếnđếnkialàbạnchúngtôi,nhưnghọlạithànhkẻthùcủachúngtôi.

Tronglúcđó,đạnsúnglớnngàycàngrơinhiềuxuốngquanhtàu Nautilus, nhưng chẳng viên nào rơi trúng tàu. Chiếc tàuchiếnchỉcòncáchchúngtôibahảilý.Tuybịbắndữdội,thuyềntrưởngNemovẫnkhôngxuấthiệntrênboong.Chỉcầnmộtviênđạnđạibácđâmthẳngxuốngthântàulànguykhốnngay.

Nedbảotôi:

-Taphải làmmọiviệcđểthoátrakhỏitìnhtrạngtồitệnày.Ta ra hiệu cho chiếc tàu chiến đi! Có lẽ họ sẽ hiểu chúng ta lànhữngngườilươngthiện!

Nedrútkhăntayravẫy.Nhưngvừagiởkhănrathìanhtađãbịmộtbàntaysắtđánhngãquỵxuốngsàntàu.

-Đồkhốnkiếp!–Thuyềntrưởngquátlớn.–Mimuốntacộtmivàomũitàutrướckhidiệttàukiaà!

NgheNemonóithậtđángsợ,nhưngnhìnôngtacònsợhơn.MặtNemotrắngbệchravìtimbịcothắtlạivàchắcngừngđậptrong giây lát. Con ngươi mở hết sức to. Ông ta gầm lên chứkhôngphảilànói.

NemocúixuốngngườiNed,lắclắcvaianhta,rồibỏNednằmđó, quay về phía chiếc tàu chiến đang bắn như mưa xuống tàuNautilus.Nemohétlêngiọngsangsảng:

-Aha!Chiếctàucủacáiquyềnlựcđángnguyềnrủakia!Misẽbiếttalàai!Cònta,tachẳngcầnthấysắccờcủamimớibiếtmilàai!Mihãynhìnđây!Tasẽchoxemsắccờcủata!

ThuyềntrưởngNemoliềnphấtcaolácờđen,giốnghệtlácờôngtađãcắmởNamCực.

Lúcđó,mộtviênđạnsúnglớnrơisạtthântàuNautilusnhưngkhônggâyhạigì.Nóliaquachỗthuyềntrưởngđứngrồirơitõmxuốngbiển.

Nemochỉnhúnvai.Sauđó,ôngtabảotôi:

-Ngàivàcácbạncủangàixuốngtàungay!

-Thưathuyềntrưởng,ngàisắpđánhchiếctàukiasao?

-Tôisẽđánhchìmnó!

-Ngàikhôngđượclàmthế!

-Tôisẽlàm!–Nemolạnhlùngtrảlời.–Tôikhuyênngài,đừnglênántôi.Sốphậnđãchongàiđượcthấynhữngđiềulẽrangàikhông thể thấy được. Chúng đã tấn công tôi. Đòn giáng trả sẽkhủngkhiếp.Ngàixuốngđi!

-Thếtàuđócủanướcnào?

-Ngàikhôngbiếtư?Càngtốt!Ítnhấtquốctịchcủanócũngsẽlàmộtđiềubímậtđốivớingài.Thôi,ngàixuốngđi!

Tôi, Ned và Conseil chỉ còn biết tuân theo lệnh đó. Mười lămthủy thủ vây quanh thuyền trưởng và nhìn chiếc tàu đang đếngầnmộtcáchhếtsứccămthù.

TôiđangbướcxuốngthangthìmộtquảđạnnữarơisượtthântàuNautilus.CótiếngthuyềntrưởngNemohétto:

-Chiếctàuđiêndạikia,micứbắnđi!Bắnchohếtđạnđi!MisẽkhôngthoátkhỏimũitàuNautilusnàyđâu!Nhưngmisẽkhôngđược chết ở chỗ này! Ta không muốn xác mi nằm lẫn xác tàu“Báothù”anhhùng!

Tôi quay xuống phòng riêng, còn Nemo và viên thuyền phóthìởlạitrênboong.Chânvịtbắtđầuquay.TàuNautilusnhanhchóngchạyrangoàitầmbắncủachiếctàuchiến.Cuộcrượtđuổitiếptục,nhưngNemogiữchohaicontàucáchnhaumộtkhoảngcáchnhấtđịnh.

Khoảnggầnbốngiờchiều,tôinóngruộtquánênquaylạicầuthangtrungtâm.Nắptàuđểngỏ.Tôiđánhbạotrèolên.Thuyềntrưởngvừađiđilạilạitrênboongvừanhìnchiếctàuchiếncáchđóđộnăm,sáuhảilý.Nemochotàulượnquanhchiếctàuchiếnnhư một con thú dữ, nhử nó rượt theo về hướng đông. NhưngNemokhôngtấncông.Cólẽôngtacònlưỡnglựchưaquyếtđịnh.

TôimuốnkhuyêncanNemomộtlầnnữa.Nhưngtôivừacấttiếngthìôngtabắttôiphảiim.

-Chínhtôilàphápluật,làtòaán!–Nemonói.–Tôilàngườibịápbức,cònkialàkẻápbứctôi!Chúngđãtướcđoạtcủatôitấtcảnhững gì tôi yêu quý trìu mến và tôn thờ: Tổ quốc, vợ con, chamẹ!Tấtcảnhữnggìtôicămthùđangởkia!Ngàiimđi!

Tôi nhìn chiếc tàu chiến lần cuối cùng. Nó đang tăng tốc độ.Sauđó,tôixuốngphòngkhách.TôibảoNedvàConseil:

-Tatrốnđithôi!

-Tatrốn!–Nednói.–Tàunướcnàovậy?

- Tôi không rõ. Nhưng tàu nước nào thì cũng bị đánh đắmtrướcđêmnay!Dùsao,thàhysinhcùngvớinócònhơnlà làmnhững kẻ đồng lõa trong việc trả thù này mà ta chưa biết cóchínhđángkhông.

-Tôicũngnghĩvậy.–Nedtrảlời.–Tahãyđợiđêmnay.

Đêmđãtới.TrêntàuNautilusimlặngnhưtờ.Địabànchobiếttàukhôngđổihướngđi.Tôithấytiếngchânvịtquaynhanhvànhịpnhàngtrongnướcbiển.

Tàuchạytrênmặtnước,thântàuhơilắc.

Ba chúng tôi quyết định sẽ bỏ trốn khi chiếc tàu chiến đếnthậtgầnvàcóthểnghethấytiếnghoặctrôngthấychúngtôinhờtrăng sắp tròn chiếu sáng vằng vặc. Khi đã lên được tàu chiến,nếukhôngkịpbáotrướccuộctấncôngđangđedọanó,thìchúngtôi sẽ cố gắng làm tất cả những gì mà hoàn cảnh cho phép. Đãmấy lần tôi tưởng tàu Nautilus chuẩn bị chiến đấu. Nhưngkhông,nóchỉnhửchođốithủtớigầnrồilạibỏchạy.

Một phần đêm đã trôi qua mà chưa xảy ra chuyện gì. Chúngtôi chờ đợi thời cơ chạy trốn. Ned Land muốn lao ngay xuốngbiển. Tôi buộc anh ta phải nán thêm một chút. Theo tôi, tàuNautilus sẽ tấn công chiếc tàu kia trên mặt biển. Nếu vậy, việcchạytrốncủachúngtôisẽdễdànghơn.

Đếnbagiờsáng,tôibồnchồntrèolênboong.ThuyềntrưởngNemo vẫn ở đó. Ông ta đứng cạnh lá cờ đang bay trong làn giónhẹ,mắtkhôngrờikhỏichiếctàuchiến.

Mặt trăng đang đi qua kinh tuyến. Sao Mộc xuất hiện ở phíađông. Trong cảnh thiên nhiên tịch mịch đó, bầu trời và biển cảganhđuanhauvềsựphẳnglặng.Mặtbiểnchonhữngvìsaođêmsoibóngxuốngtấmgươngtuyệtvời.

Chiếctàuchiếncòncáchchúngtôihaihảilý.NóvẫndõitheoánhsánglấplánhcủatàuNautilusmàlướttới.Tôiđãnhìnthấyánhđèntínhiệuxanhđỏvàchiếcđèntreotrêncộtbuồm.

Tôiđứngtrênboongtrướcsáugiờsáng,nhưngthuyềntrưởngNemo làm ra vẻ không chú ý gì đến tôi. Chiếc tàu kia còn cáchchúngtôimộthảilýrưỡi.Nónổsúngngaykhivừahửngsáng.ĐãtớilúctàuNautilustấncông.Tôivàcácbạntôivĩnhbiệtconngườimàbảnthântôikhôngmuốnlênán.

Tôi định xuống dưới tàu để báo cho Ned và Conseil biết, thìviênthuyềnphóvàmấythủythủnữalênboong.Họtựđộnglàmnhữngviệccầnthiết,cóthểgọilà“chuẩnbịchiếnđấu”.Nhữngviệcđórấtđơngiản.Lancanbằngsắtbaoquanhboongđượchạxuống.Đènphavàphònghoatiêucũngđượcđưavàotrongthântàu.Giờđâymặtngoàichiếcxìgàbằngthépdàinàychẳngcònmộtchỗnàolồiracóthểgâytrởngạichotrậnđánh.

Ngàymùng2tháng6khủngkhiếpđãtới.

Nămgiờsáng,tàuNautilusgiảmtốcđộ.Tôihiểurằngnóđangđểđốithủlạigần.

Tiếngsúngbắnngherõhơnnhiều.ĐạnpháorítlênquanhtàuNautilusrồirơixuốngbiển.Tôinói:

- Các bạn, chúng ta sẽ hiệp sức cùng nhau, và cầu mongThượngđếchechở!

NedLandrấtquyếttâm.Conseilvẫnbìnhthản,còntôithìhếtsứcbồnchồn.Chúngtôisangthưviện.Nhưngkhimởcửathôngsangcầuthangtrungtâm,tôinghethấytiếngnắptàuđóngsậpxuống.

Nedlaođếnbậcthang,nhưngtôingănanhtalại.Tiếngrítrấtquen thuộc báo hiệu nước bắt đầu chảy vào các bể chứa. Mấy

phút sau, tàu Nautilus lặn xuống dưới mặt biển mấy mét. Tôihiểucáchđánhcủanórồi.Nóđãtừbỏýđịnhtấncôngvàochỗbọcthépcủađốithủmàchuẩnbịđánhvàophầndướimựcnướclàchỗvỏtàukhôngđượcbọcthép.

Chúngtôilạibịnhốtvàtrởthànhnhữngngườichứngkiếnbấtđắcdĩtấnthảmkịchsắpnổra.Vảlại,chúngtôicũngchẳngcóthìgiờđểsuynghĩnhiềuvềchuyệnđó.Cảbangườitậptrungởphòng tôi và chỉ nhìn nhau, không nói một lời. Đầu óc tôi mụhẳn đi. Tôi chẳng làm được việc gì nữa. Tôi khắc khoải đợi chờgiâyphútsắpcótiếngnổkhủngkhiếp.

Trongkhiđó,tốcđộtàuNautilustănglênrõrệt.Nóđanglấyđà. Toàn thân nó rung lên. Tôi bỗng kêu to: Tàu Nautilus đãđánh! Tôi cảm thấy mũi tàu bằng thép nhọn xuyên qua thânchiếctàuchiến,nhẹnhàngnhưchiếckimkhâuxuyênquatấmvảibuồm.

Tôikhôngtựkiềmchếđượcnữa.Tôiphátđiênlên,laorakhỏiphòngrồisangphòngkhách.ThuyềntrưởngNemođứngđó,imlìm,trầmlặng,vànhìnquaôcửakínhbênphảitàu.

Chiếc tàu chiến đồ sộ chìm xuống đại dương. Tàu Nautiluscũnglặnxuốngtheođểquansátkỹtừngphútcảnhhấphốiđó.Cách tôi mười mét, đuôi chiếc tàu chiến bị vỡ, nước đang ào àochảy vào. Trên boong tàu, từng đám người nhốn nháo nhưnhững bóng ma. Nước ngày càng dâng cao. Những người bấthạnhtrèolênbấuvíuvàocộtbuồm,giãygiụatrongnước.Thậtgiốngmộttổkiếnbỗngdưngbịđổđầynước.

Tôiđờđẫnravìđaukhổ,tóctôidựngngượclên,mắttôimuốnnổra,hơithởbịtắclại!

Chiếctàutolớntừtừchìmxuống.TàuNautilusvẫnlặntheo.

Bỗng có một tiếng nổ lớn. Không khí bị nén lại đã phá tungboongtàu,tựanhưcóaivừađốtkhothuốcsúng.NướcxômạnhđếnnỗihấtcảtàuNautilusđi.

Từđây,chiếctàuchiếnbấthạnhbắtđầuchìmnhanhxuốngđáycùngvớitoànbộthủythủ.

TôiquaylạinhìnthuyềntrưởngNemo.Ngườiquantòađángsợ ấy không rời mắt khỏi chiếc tàu đang đắm. Khi mọi việc đãxong,Nemođivềphòngriêng.Tôiđưamắtnhìntheo.

Trên bức tường đối diện với cửa ra vào, phía trên chân dungcácanhhùng,tôithấychândungmộtphụnữcòntrẻvàhaiđứacon.ThuyềntrưởngNemođưatayvềphíahọvàngắmnhìnmấygiây.RồiNemoquỳxuốngvàkhócnứcnở.

C

Chương22NhữnglờicuốicùngcủathuyềntrưởngNemo

ảnhtượngghêsợchấmdứt,cửasổđãđónglại,nhưngđènphòng khách chưa bật sáng. Bên trong tàu Nautilus im

phăngphắcvàtốiom.Tàuchạyhếtsứcnhanhrakhỏichỗđauthương vừa rồi ở độ sâu một trăm mét. Nó đi đâu? Xuống phíanamhaylênphíabắc?

Tôi trở về phòng riêng. Ned và Conseil đang ngồi ở đó vàchẳngnóinănggì…

Đếnmườimộtgiờ,đènđiệnbậtsáng.Tôisangphòngkhách.Chẳngcóaiởđó.Tôinhìncácmáymóc.TàuNautilusđangchạyvề phía bắc với tốc độ hai lăm hải lý một giờ, khi thì trên mặtbiển, khi thì ở dưới độ sâu mươi mét. Theo những dấu ghi trênbản đồ, tôi thấy tàu đã chạy ngang qua biển Manche và lao rấtnhanhvềphíabắc.

Đếnchiều,tàuđãđiđượchaitrămhảilýtrênĐạiTâyDương.Trời đã hoàng hôn, nhưng trăng chưa lên nên biển bị bóng tốibaophủ.Cảnhtượngkhủngkhiếpvừaqualúcnàocũngámảnhtôi.

Từhômnay,aicóthểbiếttàuNautilussẽđưachúngtôiđếnđâutrongkhuvựcBắcĐạiTâyDươngnày?…Tôichẳngbiếtbaothờigianđãtrôiqua.Thờigianđãngừnglạitrêncácđồnghồcủatàu.Hìnhnhưngàyvàđêmkhôngnốitiếpnhaumộtcáchbìnhthườngnữa.

Tôi đoán – có thể sai – rằng tàu Nautilus đã chạy được mười

lăm hay hai mươi ngày. Và chẳng biết nó còn chạy tiếp bao lâunữa,nếukhôngxảyramộttainạnlớnkếtthúccuộchànhtrìnhnày.

Thuyền trưởng Nemo chẳng thấy tăm hơi đâu. Viên thuyềnphó cũng vậy. Không một thủy thủ nào xuất hiện, dù chỉ mộtgiây.TàuNautilusgầnhếtthờigianởdướimặtbiển.Khinónổilên để lấy không khí, cửa sổ mở ra đóng vào một cách tự động.Trênbảnđồkhôngcómộtdấughinào.Tôichẳngbiếttàuhiệnđangởđâu.

NedLandvìkiệtsứcvànảnlòngnêncũngtránhmặt,ConseilkhôngcậyđượcởNedmộtlời,nênsợtrongcơnquẫntríhaynhớquê hương quá, Ned sẽ tự sát, Conseil bám chặt Ned không rờimộtphút.

Aicũnghiểurằngtrongnhữngđiềukiệnnhưvậy,chúngtôithựckhôngchịuđựngnổi.

Một buổi sáng, khó nói là ngày bao nhiêu, tôi chợp mắt đitrongmộtgiấcngủnặngnề,đauđớn.Khitỉnhdậy,tôithấyNedcúixuốngngườitôithìthào:

-Tatrốnđithôi!

Tôibậtdậyhỏi:

-Baogiờ?

- Ngay đêm nay. Hình như tàu Nautilus chẳng còn ai trôngnomnữa.Cóthểnói,mọihoạtđộngtrêntàuđềuđãngừng.Ngàisẽchuẩnbịsẵnsàngchứ?

-Vâng.Nhưngchúngtađangởđâu?

-Đangởgầnđấtliền.Sángnay,tôiđãnhìnthấyđấtliềnquasươngmù,cáchtàuhaimươihảilývềphíađông.

-Đólàđấtnào?

-Tôikhôngrõ,nhưngdùđấtnàothìtacũngsẽtìmđượcchỗtrúchân.

-Đúngvậy,đêmnaychúngtasẽtrốn,dùcóbịchếtđuốingoàibiển.

- Biển động gió to. Nhưng vượt hai mươi hải lý trên chiếcxuồng con của tàu Nautilus, tôi chẳng hãi gì. Tôi có thể bí mậtcấtgiấumộtítlươngthựcvàmấychainướcvàoxuồng.

-Tôisẽtheoông,ôngNedạ.

-Nếubịlộthìtôisẽchốngcựlạiđếncùng.

-Chúngtasẽsốngchếtcónhau,ôngNedạ.

Nedđira.Tôilênboong,nhưngvấtvảlắmmớiđứngđượcvìsóng lắc rất mạnh. Bầu trời không hứa hẹn điều gì tốt lành,nhưngmộtkhiđãnhìnthấyđấtliền,thìphảitrốnngay,khôngđượcchậmmộtngày,mộtgiờnào.

Tôi quay về phòng khách, trong lòng vừa sợ vừa muốn gặpthuyền trưởng Nemo. Tôi sẽ nói gì với ông ta? Liệu tôi có chegiấu được nỗi kinh hoàng mà ông ta đã gây cho tôi không?Không!Thếthìtốthơnlàkhôngnênchạmtránbâygiờ!Tốthơnlànênquênôngtađi!…

CáingàycuốicùngtrêntàuNautilusnàysaodàithế!Tôicònlạimộtmình,NedvàConseiltránhgặptôiđểkhỏibịlộ.

Đếnsáugiờ,tôingồivàobànăndùchẳngthấyđóichútnào.Nhưngtôitựépmìnhănvìkhôngmuốnbịđuốisứcđi.Đếnsáugiờrưỡi,Nedvàophòngtôivànói:

-Từnayđếnlúcxuấtphát,chúngtasẽkhônggặpnhaunữa.Đếnmườigiờđêmvẫnchưacótrăngđâu.Chúngtasẽlợidụng

trờitối.Giáosưhãyđếnchỗđểxuồng.Conseilvàtôisẽchờởđó.

Nedrútluingay,chẳngchờtôitrảlờinữa.TôimuốnkiểmtralạihướngđicủatàuNautilus,nênsangphòngkhách.Tàuphóngnhưtênbắnvềphíađôngbắcởđộsâunămmươimét.

Lần cuối cùng tôi nhìn kỳ quan của thiên nhiên, những tácphẩm nghệ thuật tuyệt vời chen chúc nhau trong phòng bảotàng này, nhìn những bộ sưu tập có một không hai, đến ngàynàođósẽbịmấtđicùngvớingườiđãtìmkiếmranó.Tôimuốninsâumãimãinhữngvậtquýđóvàokýức.Tôiđứngnhìnsuốtmộttiếngđồnghồ.

Sau đó, tôi trở về phòng riêng rồi mặc bộ đồ đi biển khôngthấmnước.Tôithuthậpnhữngsổghivàgiấukíntrongngười.Tim tôi đập thình thịch. Vẻ lúng túng và xúc động của tôi tấtnhiênkhôngthểlọtquamắtthuyềntrưởngNemo.

Nemođanglàmgìlúcnày?Tôiđếngầncánhcửathôngsangphòng ông ta. Có tiếng chân người bên đó. Đó là Nemo. Ông takhông ngủ. Mỗi cử động nhỏ của Nemo khiến tôi tưởng tượngrằng ông ra sắp xuất hiện trước mặt tôi và hỏi: “Vì sao ngài lạimuốn chạy trốn?” Tôi sợ hãi từng tiếng động nhỏ. Óc tưởngtượng càng tăng thêm nỗi khiếp sợ của tôi. Tình trạng căngthẳng ấy lên tới mức khiến tôi mấy lần tự hỏi: hay là ta sangphòngNemovànhìnthẳngvàomặtôngtamàtháchthức?

Thậtlàmộtýnghĩđiênrồ!Cũngmaylàtôitựkìmlạiđượcvàtrởvềphòng,nằmxuốnggiườngchothểxácđỡmệtmỏi.Thầnkinhtôidịuxuống,nhưngócthìvẫnlàmviệc.

NhữngkỷniệmtrêntàuNautiluslướtquarấtnhanh.Tôinhớlại tất cả những sự kiện đã xảy ra từ khi tôi bị văng ra khỏi tàuLincoln; những cuộc đi săn ngầm dưới biển, eo Torrès, bờ biển

Papouasie, nghĩa trang san hô, kênh đào Suez, vũng biển Vigo,lụcđịaAtlantic,NamCực,trậnchiếnđấuvớibạchtuộc,cơnbãoởdòngbiểnGulfStream,tàu“Báothù”vàchiếctàuchiếnbịđắmcùng toàn bộ thủy thủ. Tất cả những sự kiện đó diễn lại trướcmắt tôi như phông cảnh di động ở rạp hát. Và trên cái phôngcảnhđộcđáoấynổibậtlênhìnhdángcủathuyềntrưởngNemo.Ôngtakhôngcònlàngườithường,màlàkẻngựtrịsóngnước,làthầnbiển!

Đãchínrưỡi.Tôilimdimmắtvàlấytayômđầuchokhỏivỡtungra.Tôichẳngmuốnnghĩgìnữa.Cònphảichờđợinửatiếng,nửatiếngđồnghồđầyácmộngkhiếntôiphátđiênlênđược!

Lúcđó,tôinghethấytiếngđạiphongcầmhuyềnảo,tiếngđànbuồn thảm như một tiếng hát thê lương. Tôi lắng nghe và bịtiếngđàntuyệtdiệulôicuốnđinhưnóđãtừnglôicuốnthuyềntrưởngNemovàomộtthếgiớikhác.

Nhưng tôi bỗng hoảng sợ khi thấy Nemo sang phòng khách,mà muốn chạy trốn thì tôi phải qua đó. Tôi sẽ gặp ông ta lầncuối.Nemosẽthấytôivàcóthểsẽnóichuyệnvớitôi.Nemocóthể giết tôi bằng một cử chỉ, cột chặt tôi vào tàu Nautilus bằngmộtlờinói!

Sắp mười giờ. Đã đến lúc phải ra khỏi phòng để gặp Ned vàConseil.DùthuyềntrưởngNemocóđứngngaytrướcmặt,cũngkhôngthểdodựđược.Tôimởcửarấtcẩnthận,nhưngvẫncảmthấy nó kêu to quá. Có lẽ tiếng cót két đó chỉ là do tôi tưởngtượngra.

Tôibắtđầubòtheocáchànhlangtốimòtrongtàu,luônluônphải dừng lại để tim đỡ đập mạnh. Tôi mò đến cánh cửa ở gócphòng khách rồi khẽ hé mở. Trong phòng khách tối om. Tiếngđại phong cầm thoảng nhẹ. Nemo đang ngồi đó. Ông ta không

thấytôi.

Tôi bò trên tấm thảm mềm, cố không vấp phải cái gì vì mộttiếng động nhỏ cũng có thể làm lộ. Mất năm phút tôi mới tớiđượcchỗcửachínhthôngsangthưviện.Tôisắpmởcửathìbỗngtiếng thở dài của Nemo làm tôi nằm chết dí tại chỗ. Tôi biết làôngtađangđứngdậy.Tôinhìnthấycảngườiôngta,tuykhôngrõlắm,nhờmộttiasángtừbênphòngkháchlọtsang.Nemođivềphíatôi,trầmlặng,taykhoanhtrướcngực.Ngựcôngtaphậpphồng,nứcnở.TôinghethấytiếngnóicủaNemo,nhữnglờicuốicùngmàtôingheđược:

-Ôi,thếlàđủrồi!Đủrồi!

Cái gì vậy? Tiếng nói của lương tâm hay tiếng kêu của tâmhồnconngườiđó?

Trongsựkinhhoàngtộtđộ,tôivọtsangthưviệntrèolêncầuthangtrungtâmrồichạyđếnchỗđểxuồng.Tôichuivàoxuồngquamộtlỗhổng.TrongxuồngđãcóNedvàConseilrồi.

-Tađithôi,đithôi!–Tôigiục.

-Đingayđây!–Nedtrảlời.

Chúng tôi đậy lỗ hổng ở vỏ tàu lại rồi vặn chặt ê-cu. Sau đóchúngtôiđậykínlỗhổngởxuồngrồiNedtháoê-cugắnxuồngvớitàuNautilus.

Trongtàubỗngcótiếngngườigọinhauíới.Cóchuyệngìvậy?Họ phát hiện ra chúng tôi rồi chăng? Ned đưa cho tôi một condaogăm.Tôikhẽnói:

-Đúng,chúngtabiếtchếtmộtcáchxứngđáng!

Nedtạmngừngcôngviệc.Lúcđótôinghethấymộttiếngkêu,đượcnhắclạiđộhaimươilần,mộttiếngkêukhủngkhiếp,nhờ

đó mà tôi hiểu rõ ngay vì sao thủy thủ tàu Nautilus lại nhốnnháo.

-Maelstrom!Maelstrom!

Trong hoàn cảnh khốn khổ của chúng tôi, còn tiếng kêu nàonghe khủng khiếp hơn thế không? Thế là tàu đã lọt vào vùngbiểnnguyhiểmnhấtcủaNaUy.Từlâu,ngườitađãbiếtrằngkhitriều dâng lên giữa nhóm đảo Loffoden và nhóm đảo Feroë thìnướcbiểnởđâybịéplạivàbiếnthànhmộtdòngtháckhổnglồ.

Giữadòngthácđóhìnhthànhmộtvũngnướcxoáymàchưamột tàu thuyền nào thoát ra khỏi. Từ bốn phía chân trời xô tớinhững đợt sóng khủng khiếp. Chính những đợt sóng ấy tạothànhvựcthẳmMaelstrommàngườitagọirấtđúng“cáirốncủaĐại Tây Dương”. Vùng nước xoáy mạnh đến nỗi hút vào tất cảmọivậttrongkhoảngmườilămkilômét.Nónuốtcảtàubè,cảcávoivàgấutrắngcủavùngBắcCực.

TàuNautilusđãrơivàovựcthẳmđómộtcáchvôtìnhvàcũngcóthểlàdoýmuốncủathuyềntrưởngNemo.Nóquaytròntheohìnhxoáyốcmàbánkínhngàycàngngắnlại.Chiếcxuồngconcủachúngtôitấtnhiêncũngquayvớitốcđộghêgớmnhưvậy.

Chúng tôi kinh hoàng, máu trong người như ngừng chảy,phản ứng thần kinh biến mất, mồ hôi toát ra lạnh ngắt nhưngười đang hấp hối! Xung quanh chiếc xuồng mỏng manh củachúng tôi là tiếng gầm thét vang vọng nhiều dặm xa, là tiếngsónggàođậpvàonhữngmỏmđánhọnmànhữngvậtrắnchắcnhấtvavàocũngtanthànhmảnhvụn…

TàuNautilusvậtlộnnhưmộtconngười.Nhữngbắpthịtthépcủanókêurăngrắc.Thỉnhthoảngnólạinổibềnhlên,chúngtôicũnglêntheo.Nednói:

-Phảibámchắclấytàuvàvặnê-culại!Cònbámđượcvàotàuthìtacònkhảnăngthoátnạn!…

Ned chưa dứt lời thì ê-cu bị bật tung ra. Chiếc xuồng bị hấtxuốngvùngnướcxoáy!

Đầutôibịđậpmạnhvàokhungxuồngbằngsắt.Tôingấtđi.

C

Chương23Kếtluận

uộchànhtrìnhcủatôiđếnđâylàhết.Chuyệngìđãxảyrađêm ấy, chiếc xuồng của chúng tôi làm sao ra khỏi vùng

nướcxoáykhủngkhiếpấy,vìsaoNedLand,tôivàConseilthoátkhỏivựcthẳmấy?Tôikhôngthểbiếtđược.Nhưngkhitỉnhdậy,tôithấymìnhđangnằmtrongtúplềucủamộtngườiđánhcáởđảoLoffoden.Cảhaibạntôiđềubìnhyênvôsự.Họngồicạnhtôivànắmchặttaytôi.Chúngtôihônnhauthắmthiết.

LúcđóchúngtôikhôngthểnghĩđếnchuyệnvềPháp.TàuchởkháchgiữamiềnBắcvàmiềnNamNaUythườngrấthiếm.Đànhphải chờ chuyến tàu chạy hai tháng một lần đến mũi biển bắc.Trongthờigiannươngnhờnhữngngườidânchàiđángmến,tôixem lại câu chuyện kể về cuộc phiêu lưu của chúng tôi. Câuchuyệnnàythậtchínhxác,khôngbỏsótmộtsựviệcnào,khôngthổi phồng một chi tiết nào. Đó là câu chuyện xác thực về mộtcuộc thám hiểm rất kỳ lạ dưới lòng biển chưa ai đặt chân tới.Những sự tiến bộ của văn hóa sẽ biến nơi đó thành những conđườngtựdo,aiđếncũngđược.

Vấnđềđặtralàkhôngbiếtmọingườicótintôikhông?Thậtra,cũngkhôngquantrọnglắm.Tôicóthểkhẳngđịnhmộtđiềulàgiờđâytôicóquyềnnóivềnhữngđáybiểnsâu,nơitôiđãvượthai vạn dặm và đi vòng quanh thế giới trong không đầy mườitháng.

Chuyếnđinàyđãchothấybaođiềukỳdiệu–ởẤnĐộDương

và Thái Bình Dương, ở biển Đỏ và Địa Trung Hải, ở Đại TâyDươngvàcácbiểnmiềnbắc,miềnnam.

Nhưng còn tàu Nautilus? Chẳng biết nó có chống chọi đượcvới vùng nước xoáy Maelstrom không? Thuyền trưởng Nemocòn sống không? Nemo vẫn cho tàu chạy dưới biển sâu và tiếptụcviệctrảthùkhủngkhiếp,hayconđườngcủaôngtađãbịcắtđứtởcáinghĩađịakhổnglồvừarồi?Liệusóngnướccóđemlạicho chúng ta tập bản thảo nói về cuộc đời Nemo không? Chiếctàu bị mất tích có giúp cho ta biết được quốc tịch của thuyềntrưởngNemokhông?

Tôihyvọng.Tôicònnghĩrằng,chiếctàungầmvữngvàngđóđã thắng được biển cả ngay trong vùng nước xoáy kinh khủngnhất, rằng tàu Nautilus vẫn còn nguyên vẹn ngay ở chỗ rấtnhiều tàu thuyền khác đã bị đắm. Nếu thực như vậy, và nếuthuyềntrưởngNemocònsốngngoàiđạidươngmênhmôngkia,thìcầusaocholòngcămthùtrongtráitimtànnhẫnđódịuđi!Cầusaochonhữngkỳquancủathiênnhiênkiadậptắtđingọnlửahậnthù!Cầusaochoquantòađángsợtrongôngtanhườngchỗchonhàbáchọchiềnhòatiếptụccôngcuộcnghiêncứuđáybiển!

SốphậncủathuyềntrưởngNemovừakỳlạ,vừacaocả.Phảichăngtôikhônghiểuôngta?PhảichăngtôiđãkhôngsốngcuộcsốngsiêunhiêncủaNemotrongmườithángtrời?Sáungànnămtrước đây, kinh Thánh đã đề ra câu hỏi: “Ai đã đo được các vựcthẳm?”

Chỉhaingườitrênđờinàycóquyềntrảlờicâuhỏiđó:thuyềntrưởngNemovàtôi.

Năm1870

(DịchtheobảntiếngNga

củaNhàxuấtbảnVănhọcMoskva1956

doN.G.YakovlevavàE.F.KorsadịchtừtiếngPháp)

HẾT

Chúthích

[1]1hảilý=1852mét(ND).

[2]1dặmbiển=5555mét(chúthíchcủabảntiếngNga).

[3]Conseil:tiếngPhápcónghĩalà‘lờikhuyên’(ND).

[4]ỞCanadacónhiềungườigốcPháp(ND).

[5]NhàvănPháp(1494–1553)(ND).

[6]ThànhphốởđôngnamCanada(ND).

[7]NhàthơlớnHyLạpcổđại.

[8]TứcquầnđảoFalkland(Caruri).

[9]Linhhoạttrongmôitrườnglinhhoạt(tiếngLa-tinh).

[10] Nhà hùng biện, nhà văn, nhà hoạt động chính trị của LaMãcổđại(106–43trướcCôngnguyên)(ND).

[11]HảicảnglớncủanướcAnh(ND).

[12]‘Nemo’tiếngLa-tinhlà‘chẳngai’(ND).

[13]Tênmónăn(ND).

[14]Fucus,anémone:têncácthựcvậtdướibiển(ND).

[15]ThủđôCuba,nơicóloạixìgànổitiếng(ND).

[16]MộtnhàthơvàcasĩtrongthầnthoạicổHyLạp,cótiếnghátlàmsaymêlòngngười,hấpdẫnmuônvật,kểcảgỗđá.

[17]Thủythủnhiềukinhnghiệm(ND).

[18] Nhà hàng hải lớn người Anh ở thế kỷ 18. Là một trongnhữngngườimởđầukỷnguyênthámhiểmkhoahọc(ND).

[19]ThuộcnướcPháp(ND).

[20] Tướng nổi tiếng của La Mã cổ đại (100 – 44) trước Côngnguyên(ND).

[21]ĐườngngầmgiữabiểnĐỏvàĐịaTrungHảichỉlàmộthưcấucủaJulesVerne.

[22]Độngvậtcóvúsốngởbiển(ND).

[23]VuanướcPháp(1638–1715)(ND).

[24]Tên(cũ)gọinhữnghònđảonằmgiữaBắcvàNamMỹ(ND).

[25]ThủđôTâyBanNha(ND).

[26]MộttướngthựcdânTâyBanNha(1485–1547)(ND).

[27]MộtbộlạcngườidađỏchâuMỹ(ND).

[28]Basques,Asturien:TênnhữngdântộctừthờicổđạisốngởmiềnbắcTâyBanNhatrênbờĐạiTâyDương.

[29] Ở bán cầu nam không có hải mã (chú thích ở bản tiếngNga).

[30]NaylàCộnghòaSuriname(Caruri).