Upload
le-van-ril
View
33
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
1
I HC THI NGUYN TRNG I HC S PHM
-----------------------------
NGHIM TH HNG
NGHIN CU THNH PHN HO HC C TRONG
CY HN THE (DESMODIUM HETEROPHYLLUM)
H CNH BM (PAPILIONACEAC)
LLUUNN VVNN TTHHCC SS HHOO HHCC
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. PHM VN THNH
Thi Nguyn - 2009
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
2
I HC THI NGUYN TRNG I HC S PHM
-----------------------------
NGHIM TH HNG
NGHIN CU THNH PHN HO HC C TRONG
CY HN THE (DESMODIUM HETEROPHYLLUM)
H CNH BM (PAPILIONACEAC)
Chuyn ngnh: HO HU C M s: 60.44.27
LLUUNN VVNN TTHHCC SS HHOO HHCC
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. PHM VN THNH
Thi Nguyn - 2009
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
3
MC LC
M U .......................................................................................................... 1
CHNG I: TNG QUAN ................................................................................. 3
1.1. M t thc vt ...................................................................................... 3
1.2. Mt s cng dng ca chi Desmodium .................................................. 4
1.3.Tnh hnh nghin cu ho hc thc vt ca chi Desmodium .................. 5
1.3.1. Mt s i din cc ancaloit. .......................................................... 5
1.3.1.1. Cc ancaloit c b khung indol ................................................ 5
1.3.1.2. Cc ancaloit khng cha d vng hay cn gi l cc baz amin8
1.3.1.3. Cc ancaloit c b khung pirol .............................................. 10
1.3.2. Mt s i din hp cht flavonoit ............................................... 11
1.3.3. Mt s i din nhm dn xut polyphenol .................................. 16
CHNG II: THC NGHIM ......................................................................... 18
2.1. Nguyn tc chung............................................................................... 18
2.2. i tng v phng php nghin cu .............................................. 18
2.2.1. Thu mu cy, xc nh tn khoa hc v phng php x l mu ......... 18
2.2.2. Phng php phn lp cc hp cht t cc dch chit ................. 19
2.1.3. Phng php kho st v xc nh cu trc ho hc cc hp cht ...... 19
2.2. Dng c, ho cht v thit b nghin cu ............................................ 20
2.2.1. Dng c v ho cht .................................................................... 20
2.2.2. Thit b nghin cu ...................................................................... 20
2.3. Cc dch chit t cy hn the (Desmodium heterophyllum - Papilionaceac) .......... 21
2.3.1. Cc dch chit .............................................................................. 21
2.3.2. Kho st nh tnh cc dch chit ................................................. 22
2.3.2.1. Xc nh ng kh. ............................................................. 22
2.3.2.2. Xc nh nh tnh ankaloit. ................................................... 22
2.3.2.3. Xc nh nh tnh steroit....................................................... 23
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
4
2.3.2.4. Xc nh nh tnh flavonoit .................................................. 23
2.3.2.5. Xc nh nh tnh poliphenol. ............................................... 23
2.3.2.6. Xc nh nh tnh cumarin.................................................... 23
2.3.2.7. Xc nh nh tnh glycozit tim. ............................................. 24
2.3.2.8. Xc nh nh tnh saponin. ................................................... 24
2.4. Phn lp, tinh ch cc cht t cy hn the (Desmodium heterophyllum
Papilionaceac) ............................................................................................ 24
2.4.1. Dch chit n-hexan ....................................................................... 24
2.4.1.1. Cht PH1 (Stigmasterol) ........................................................ 25
2.4.1.2. Cht PH2: Glycozit ca stigmasterol ..................................... 25
2.4.2. Dch chit Clorofom (PC1) .......................................................... 25
2.4.3. Dch chit Etylaxetat (PE1) ......................................................... 26
CHNG III: THO LUN KT QU NGHIN CU ....................................... 28
3.1. Xc nh nh tnh cc nhm cht thin nhin trong cy hn the
(Desmodium heterophyllum Papilionaceac) ................................................ 28
3.2. Phn lp v nhn dng cc hp cht c trong cc dch chit khc nhau
ca cy hn the.......................................................................................... 29
3.2.1. Cht PH1: Stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol .................................... 29
3.2.2. Cht PH2: 3-O--D- glucopyranozyl stigmasterol ....................... 32
3.2.3. Cht PC1: -sitosterol-3--D-glucopyranozit .............................. 34
3.2.3. Cht PE1 :8-C--D-glucopyranozyl apigenin (Vitexin) ................ 36
KT LUN..................................................................................................... 40
KIN NGH ................................................................................................... 40
TI LIU THAM KHO .................................................................................. 41
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
5
DANH MC CC BNG BIU, HNH, S
Bng 2.1: Khi lng cht tng s c chit tng phn on ca cy hn
the (Desmodium heterophyllum Papilionaceac) ............................................. 22
Bng 3.1: Pht hin cc nhm cht trong cy hn the .................................. 28
Bng 3.2: S liu ph 13C-NMR (DMSO-C13CPD) ca PE1 ........................ 37
Hnh 1.1: nh cy Hn the Desmodium heterophyllum, Papilionaceac .............. 3
Hnh 3.1:Ph 1H-NMR ca Stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol ......................... 31
Hnh 3.2: Ph 1H-NMR ca: 3-O--D- glucopyranozyl stigmasterol .......... 33
Hnh 3.3: Ph 1H-NMR ca: -sitosterol-3--D-glucopyranozit. ................ 35
Hnh 3.4: Ph 1H-NMR ca:8-C--D-glucopyranozyl apigenin ................... 38
Hnh 3.5: Ph 13C-NMR ca:8-C--D-glucopyranozyl apigenin .................. 39
S 2.1: Quy trnh ngm chit mu ........................................................... 22
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
1
M U
Vit Nam ta l mt nc nhit i, nng, m v ma nhiu, c ngun
dc liu rt phong ph, a dng v mt nn y hc dn tc pht trin lu i.
T xa xa, ng cha ta bit cch s dng nhiu loi tho dc trong vic
dng thng, tr bnh v bi b c th. Nh vy, nhng cy thuc dn gian
ng vai tr ht sc quan trng trong i sng hng ngy ca con ngi.
Ngy nay, khi thuc bit dc ca nn y hc hin i c s dng
rng ri, nhiu loi cy c trong t nhin vn c s dng trong dn gian
cha bnh rt c hiu qu. Rt nhiu loi bnh tt c cha khi nh tho
dc, rt nhiu thc vt c dng ch bin thnh thc phm chc nng
qu gi.
Trong thi gian qua, nhng hp cht t nhin c phn lp t cy c
c ng dng rng ri trong rt nhiu ngnh cng nghip, nng nghip,
chng c dng sn xut thuc cha bnh, thuc bo v thc vt, lm
nguyn liu cho ngnh cng nghip thc phm v m phm v.v... Mc d
cng ngh tng hp ho dc ngy nay pht trin mnh m, to ra cc bit
dc khc nhau s dng trong cng tc phng, cha bnh, song nhu cu s
dng cy c xung quanh lm thuc cng ngy cng tng ln, v khoa hc
hin i chng minh c trong chng c cha nhng bit dc rt kh
tng hp, v hu nh rt t khi c tc dng ph.
C nhiu b mn khoa hc nghin cu v cy thuc ra i. Vic
nghin cu cy thuc gip cho chng ta hiu r v thnh phn v cu trc
ha hc, hot tnh sinh hc, tc dng dc l ca cy thuc. Trn c s cc
nghin cu c th to ra cht mi c hot tnh sinh hc cao nh mong
mun lm thuc cha bnh.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
2
Cy hn the l loi cy c mc hoang khp ni. Trong Y hc dn tc
cy ny c nhn dn dng lm thuc cha nhiu loi bnh nh: lm
thuc trong cha st nng, ho c m, tiu sng, tiu vim, cm mu. Dng
ngoi gi nt p vt thng. R lm thng hi, b, li tiu, l li sa. Cha
cc chng lu ra mu, i but, b tiu tin do c th b nhit qu, dng gii
nhit cha st v ho kh kh, au d dy, vim lot hnh t trng... Cy hn
the cn c dng phi hp vi cc v thuc khc. Dng ton thn cy sc
nc ung cha b tiu tin, cha si thn rt c hiu qu.
Thc vt hn the c nhiu ng dng quan trng nhng gn y mi
c mt vi nh khoa hc cc nc quan tm chn lm i tng nghin
cu, cn nc ta hu nh khng c cng trnh nghin cu no v thnh
phn ha hc v dc l hc ca cy hn the.
Vi mc ch nghin cu v tm hiu thnh phn ha hc cc hp cht
c hot tnh sinh hc ca cy hn the, gp phn lm tng thm s hiu bit v
thnh phn ho hc ca ngun thc vt lm thuc phong ph v qu gi ca
Vit Nam. Chng ti chn cy hn the (Desmodium heterophyllum,
Papilionaceac) lm i tng nghin cu cho cng trnh ny. Tn ti
l:Nghin cu thnh phn ha hc c trong cy hn the (Desmodium
heterophyllum) h cnh bm (Papilionaceac)
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
3
CHNG I
TNG QUAN
1.1. M t thc vt
Cy hn the (cn gi l Sn lc u) c tn khoa hc l: Desmodium
heterophyllum, thuc h Cnh bm- Papilionaceac [4]
Phn b a l: L loi cy mc hoang di cc bi c, ven b rung
khp ni nc ta. Trn th gii cn thy mc hoang nhiu nc nhit i
vng ng Nam . ng c c nhiu cy hn the c coi l ng c tt.
Hnh 1.1: nh cy Hn the Desmodium heterophyllum, Papilionaceac
M t cy: Hn the l loi cy mc b st t, phn cnh t gc, cnh
tri ra mt t. L mc so le, thng c 3 l cht, cc l di ch c 1 l cht,
l cht hnh tri xoan ngc, mt trn xanh sm, nhn, mt di mu nht, l
km hnh tri xoan nhn, c nhiu vn. Cm hoa rt ngn, mc nch l, t
hoa, khng cung, hoa nh mu tm hng. Qu thun khng cung, c 4-5
t, mi t cha 1 ht.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
4
Thu hi v ch bin: Nhn dn ta dng ton cy dng ti hay phi
kh, sy kh. Ma thu hi gn nh quanh nm [4].
1.2. Mt s cng dng ca chi Desmodium
Hu ht cc loi thc vt thuc chi Desmodium u c nhn dn s dng
lm cc bi thuc dn gian cha bnh, chm sc v bi dng sc kho.
Cy hn the (Desmodium heterophyllum): Theo ng y (Y hc c truyn
Tu Tnh), l hn the c v hi chua cht, tnh mt. Trong nhn dn, cy hn
the c dng lm thuc trong cha st nng, ho c m, tiu sng, tiu
vim, cm mu. Dng ngoi gi nt p vt thng. R lm thng hi, b, li
tiu, l li sa. Cy hn the c dng cha cc chng lu ra mu, i but,
b tiu tin do c th b nhit qu, dng gii nhit cha st v ho kh kh, au
d dy, vim lot hnh t trng... Cy hn the cn c dng phi hp vi cc
v thuc khc (cy huyt d, bng m , c tranh, cy k u nga) c
cc lng y ch thnh rt nhiu v thuc hay, c bit trong cha bnh tit
niu, si thn. Dng ton thn cy sc nc ung cha b tiu tin, mn nga
tiu c, cc bnh v thn.
Vit Nam, cng chi vi cy hn the l cy mt tru (Desmodium
styracifolium). Cy mt tru c cc lng y khp ni dng lm thuc
cha bnh, dn gian dng cy v l mt tru cha cc chng bnh nh gii
c, tiu vim, tiu sn, gh nga Do c nhiu cng dng nn cy mt tru
c nhiu nh khoa hc nghin cu v tm ra nhiu cht ho hc c
trong loi ny. Y hc c truyn ng dng v sn xut i tr cc v thuc
c tn Kim tin tho dng cha nhiu loi bnh v c kt qu tt.
Trn th gii, t nhiu loi ca chi Desmodium, cc nh khoa hc
nghin cu v th hot tnh sinh hc ca nhiu cht c phn lp trong chi ny c
mt s tc dng dc l ng ch . V d:
T loi Desmodium pulchellum tch c mt s cht c tc dng khng
c, c kh nng gy o gic ging nh ma tu [10]
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
5
Ti Nht Bn, t r cy ca mt s loi thuc chi Desmodium ngi ta
bo ch thnh thuc cha tm thn phn lit, cht lm tng hng phn thn
kinh, thuc cha cc bnh ni tng nh gan, mt, thn..[20]
1.3.Tnh hnh nghin cu ho hc thc vt ca chi Desmodium
1.3.1. Mt s i din cc ancaloit.
Ancaloit l 1 nhm ln cc hp cht hu c trong phn t cha nit,
c tnh kim, c tch ra t thc vt, vi sinh vt v ng vt . Nhiu
ancaloit c tc dng sinh l i vi c th sng ca ngi v ng vt, nn
mt s ancaloit c bo ch sn xut thuc cha bnh, cht gy m,
thuc kch thch.
Cc ancaloit c nhiu trong thc vt chi Desmodium, c trong l, thn,
hoa, qu, r. Hm lng ancaloit cng thay i theo ma, thi tit, kh hu...
Mt s ancaloit c tm ra trong thc vt chi Desmodium nh sau:
1.3.1.1. Cc ancaloit c b khung indol
Theo ti liu [8], t loi Desmodium pulchellum, cc tc gi U.S.Pat,
1993 v Lam.Y.K.T, 1994 phn lp c 1 ankaloit c b khung indol, cu
trc c xc nh l: 3-(Dimethylaminomethyl)indole, c cng thc phn t
l C11H14N2, c im chy c xc nh l 138-1390C. C tc dng nh mt
tc nhn khng c.
Cc tc gi Moriyasu.M,1997 v Roseghini.M,1976 v cc cng s [9]
li tch c cng t loi Desmodium pulchellum hp cht N-Oxide, cng
thc phn t C12H16N2O im chy o c l 123-1280C, dng tinh th ngm
nc. N-Oxide cn c phn lp trong loi Desmodium triflodium v
Desmodium other. Cu trc ca 2 cht ny c xc nh l:
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
6
1. 3-(Dimethylaminomethyl)indole 2. N-Oxide
Nm 1958, t loi Desmodium pulchellum, Wilkinson.S.J.C.S v cc cng
s [10] phn lp c hp cht 5-Methoxy-N,N-dimethyltryptamine, cng
thc phn t C13H18N2O, dng tinh th kt tinh trong (C2H5)2O/ n-C6H14, cng
l mt ankaloit khung indol. c xc nh c tc dng nh mt tc nhn gy
c, to ra chng chng mt, hoa mt, chong vng.
3. 5-Methoxy-N,N-dimethyltryptamine.
Theo tc gi Moriyasu.M, nm1997, t loi Desmodium arundo donax,
Mimosa hostilis [11] phn lp c cht N,N-Dimethyltryptamine, cng
thc phn t C12H16N2, c im chy rt thp 48- 49
0C, c xc nh l cht
c kh nng gy o gic, d b lm dng nh lm dng ma tu, c c tnh
cao. Bng cc phng php quang ph tc gi xc nh c cu trc ho
hc ca n l:
4. N,N-Dimethyltryptamine
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
7
T cc loi Desmodium pulchellum v Desmodium caudatum, tc gi
Roseghini.M v cc cng s phn lp c cht Bufotenine N-oxide, cng
thc phn t l C12H16N2O2 , dng tinh th c nhit nng chy cao 214-
2150C. Bufotenine N-oxide cn c tm thy trong nc ca con cc, trong
nm amanita v mt s loi thc vt khc [12]. Cu trc c xc nh l:
5. Bufotenine N-oxide
Theo Cahill.W.M v cc cng s [13], t ht cy Desmodium
tiliaefolium phn lp c cht N-metyltryptophan, cng thc phn t
C12H14N2O2 c kh nng tan trong H2O, C2H5OH nhng khng tan trong ete
(C2H5)2O. Tc gi xc nh c cu trc l:
6. N-metyltryptophan
Mt cht c xc nh l c kh nng c ch tng trng thc vt,
tn l N,N-Dimethyltryptophan, cng thc phn t C13H16N2O2, c tc gi
Mandava.N phn lp t loi Desmodium triflorum [14]. Dng tinh th tan
trong C2H5OH, c im chy cao: 243-2450C, cu trc ho hc l:
7. N,N-Dimethyltryptophan
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
8
1.3.1.2. Cc ancaloit khng cha d vng hay cn gi l cc baz amin
Theo tc gi Yamaguchi v cc cng s, phn lp t cy Desmodium
gangeticum c cht (N,N-Dimethylamino)acetophenone, cng thc phn t
C10H13NO, c nhit si 130-1320C [15], c cng thc cu to c xc
nh l:
8. (N,N-Dimethylamino)acetophenone
T loi Desmodium styracifolium, Yang J.et al,Yaoxue Xuebao phn
lp c mt amit m cu trc ca n c xc nh l 3-Acetamidodihydro-
4,5-dimethyl-2(3H)-furanone. Cn c gi l Desmodilactone, cng thc
phn t C8H13NO3, l cht c nhit nng chy tng i thp, 84-850C [16]
9. 3-Acetamidodihydro-4,5-dimethyl-2(3H)-furanone
T loi Desmodium triflorum, Konno.C cng vi cc cng s phn
lp c cht coryneine, cng thc phn t C11H18NO2+, l cht c xc
nh c kh nng l mt tc nhn kch thch giao cm [17]
10. Coryneine
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
9
Theo Ranieri.R cng vi cc cng tc vin [18] phn lp c t
loi Desmodium tiliaefolium, c cht 3,4-Dimethoxy phenethylamine. Tinh
th kt tinh trong C6H6 hoc ete petrol, cng thc phn t C10H15NO2. C
nhit nng chy 1240C, l cht c hot tnh sinh hc cao. Cng thc cu
to c nhn dng l mt amin bc nht.
11. 3,4-Dimethoxy phenethylamine
Theo cc tc gi Ghosal.S. Bruhn, J.G v Ranieri.R.N, t ngun
Desmodium tiliaefolium phn lp c cht Normacromerine, cu trc
c xc nh l N-Methyl-3,4-dimethoxy-hydroxy phenethylamine, cng
thc phn t C11H17NO3 [19]. Normacromerine cn c phn lp t cc loi
Coryphantha macromeris, Coryphantha calipensis v Dolichothele
longimamma.
12. Normacromerine. N-Methyl-3,4-dimethoxy-hydroxy phenethylamine
c phn lp t cc ngun Desmodium several, trichocereus
candicans, trichocereus spachianus, tc gi Gven.K.C [20] tch c hp
cht N-Me, cn c tn l candicine, cng thc phn t C11H18NO+, c xc
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
10
nh l cht c kh nng c ch hch thn kinh, lm co mch, nh hng n
hot ng thn kinh, c tnh ging nh nicotin, c cu trc c xc nh l:
13. N-Me
Theo tc gi Rondest.J v cc cng s, hp cht c tn 4-Hydroxy
phenethylamine, cng thc phn t C8H11NO l cht c xc nh l c kh
nng gip co mch mu, l cht ph bin sinh vt, c tm thy nhiu
loi cy nh: Desmodium v Magnolia, Pisum sativum, m ng vt ang
phn hu, cn c tm thy trong nc tiu ca bnh nhn bnh parkison v
trong nhiu loi cy khc [21]. Cu trc c xc nh l:
14. 4-Hydroxy phenethylamine
1.3.1.3. Cc ancaloit c b khung pirol
i din cho ancaloit khung pirol l cht Desmodimine, cng thc phn
t C12H15NO4, c tc gi Yang.J.S v cc cng s phn lp t loi
Desmodium styracifolium [22]. Bng cc phng php quang ph nhn
dng c cu trc ho hc ca n l:
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
11
15. Desmodimine
1.3.2. Mt s i din hp cht flavonoit
T thn v r loi Desmodium canum, tc gi Botta.B [23], phn
lp c cc hp cht Desmodianone D v Desmodianone E, u c cng
cng thc phn t: C26H28O6, c 2 u tn ti dng cht rn v nh hnh,
chng c ph UV rt ging nhau nhng c nhit nng chy khc nhau.
Ngi ta phn lp v nhn dng c chng u l cc iso flavanon c
vng A ging nhau nhng vng B c cc nhm th v tr 4 , khc nhau.
Botta. B t tn cho cho chng l Desmodianone D v E vi cng thc
cu to tng ng l:
,
16. Desmodianone D
17.Desmodianone E
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
12
Theo tc gi Ahluwalia.V, t loi preferred genus name Desmodium,
phn lp trong dch chit etylaxetat c cht 2',4',5-Trihydroxy-7-methoxy-
6-methylisoflavanone, cng thc phn t C17H16O6, tn ti dng tinh th hnh
kim vng nht [24]
18. 2',4',5-Trihydroxy-7-methoxy-6-methylisoflavanone
Ngoi hp cht trn, theo ti liu [25] cng t loi preferred genus name
Desmodium, cc tc gi Bohlmann.F v Kalidhar.S.B tch c mt iso
flavanonol khc c cng thc phn t C20H20O6, dng tinh th hnh phin khi
kt tinh trong C6H6, cu trc c nhn dng l:
19. 3,4,,5.7-Tetrahydroxy-8-preylflavanone
Nm 2003, t loi Desmodium canum, tc gi Botta.B, phn lp
c hp cht 6-Methyltetrapterol A, c cng thc phn t C26H24O6 , l cht
dng bt v nh hnh [26], bng cc phng php ph hin i tc gi xc
nh c cu trc nh sau:
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
13
20. 6-Methyltetrapterol A
Cng nm 2003, tc gi Tasanuo.M.K v cc cng tc vin tch c
t loi Desmodium uncinatum [27] hp cht c xc nh l 6-(2,4-
Dihydroxyphenyl)-2,3,6,7-tetrahydro-4-hydroxy-2-(1-methylethenyl)-5H-furo[3,2-
g][1]benzopyran-5-one), (tn khc: Uncinanone B), cng thc phn t C20H18O6 v
cht 2'-Me ether (Uncinanone C) cng thc phn t C21H20O6. Cu to ca
Uncinanone Bv C l:
21. Uncinanone B
22. Uncinanone C
Theo cc tc gi Mizuno.M v Lin.Y-L, t thnh phn ca l loi
Desmodium oxyphyllum, phn lp c 4 cht dng bt, c th l
Desmoxyphyllin B, c cng thc phn t C16H10O6;
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
14
7-O-D-Glucopyrano side, c cng thc phn t C22H20O11 ; 5- hidroxy, c
cng thc phn t C16H10O7, dng bt mu vng v 5-hidrroxy,7-0-D-
glucopyranoside, cng thc phn t C22H20O12 cng dng bt mu vng.
[28]. Cu trc phn t c xc nh ln lt l :
23. Desmoxyphyllin B 24. 5-hidroxy
25. 7-O-D-Glucopyrano side
T loi Desmodium canum, tc gi Monache.G.D v cc cng s
[29] phn lp c 2 hp cht l Desmodianone A, c cng thc phn t
C26H28O6 v Desmodianone C, c cng thc phn t C26H30O6, c 2 cht u
c tc dng nh mt tc nhn khng khun. Nh cc phng php ph hin
i, tc gi a ra cng thc cu to ca 2 cht l:
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
15
26. Desmodianone A
27. Desmodianone C
Theo tc gi Ueno.A t loi Desmodium caudatum phn lp c cht
Desmodol, cht dng bt mu vng c cng thc phn t C21H18O6 , c im
chy tng i cao 281-2820C v t loi Desmodium sequax,tc gi Khan.H
phn lp c cht: Lanceolatin B. Cng thc phn t : C17H10O3, tinh th
kt tinh trong hn hp C6H6/C6H12, c im chy thp hn: 138-1400C.[30]
28. Desmodol 29. Lanceolatin B
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
16
T nm1973, trn tp ch Soedin, tc gi Chernobrovaya.N.V thng bo
phn lp t loi Desmodium canadense, tch c 2 cht cng thc c
ch ra l 2''-O--D-Xylopyranosyl (tn khc:Homoadonivernite), cng thc
phn t: C26H28O15 v 2''-O--D-Xylopyranosyl( tn khc: Desmodin), cng
thc phn t: C26H28O14, c 2 cht c im chy tng ng 198-2030C [7].
Cu trc c xc nh l:
30. Homoadonivernite 31. Desmodin
1.3.3. Mt s i din nhm dn xut polyphenol
Theo cc tc gi Purushothaman.K.K, Brin.A.J v Kitagawa.I, t loi
Desmodium gangeticum, phn lp c 4 cht c th l: Gangetin, cng thc
phn t C26H28O5, tn ti dng tinh th kt tinh trong hn hp dietylete/hexan,
cht c tn Gangetinin, cng thc C26H26O5 , Desmodin c cng thc phn t
C22H22O6 v 3-Me ether (Desmocarpin), cng thc C16H14O5, dng tinh th
khng tan trong H2O v hexan, tan trong CH3OH, CH3COOC2H5 [31]
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
17
32. Gangetin 33. Gangetinin
34. Desmodin 35. Desmocarpin
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
18
CHNG II
THC NGHIM
2.1. Nguyn tc chung
phn lp c cc hp cht trong bt k mt thc vt no m khng
lm nh hng ti thnh phn ho hc c trong n th trc khi ngm chit
bng dung mi hu c, mu thc vt phi c a i kh men ngay sau khi
thu mu v sy kh iu kin thch hp.
V nguyn tc vic ngm chit mu thc vt c th tin hnh theo 2
cch ph bin sau:
1. Chit v phn lp cc hp cht t mu thc vt bng cc loi dung
mi c phn cc tng dn: ete du ha hoc n-hexan, clorofom, etylaxetat,
metanol hoc etanol vv...
2. Chit tng bng cc ancol (metanol, etanol) hay h dung mi ancol :
nc. Sau sng lc cc hp cht bng cc loi dung mi c phn cc
tng dn nh phng php 1 thu c cc dch chit c cha cc hp cht
c phn cc tng i ging nhau.
Vic chit mu thc vt l cy hn the (Desmodium heterophyllum -
Papilionaceac) c thc hin theo phng n 2 (S 2.1).
2.2. i tng v phng php nghin cu
2.2.1. Thu mu cy, xc nh tn khoa hc v phng php x l mu
Nguyn liu nghin cu gm ton b phn trn mt t ( thn, l)
ca cy hn the, thu hi vo thng 11, 12 nm 2008 ti cc bi c trong khun
vin Trng i hc S phm Thi Nguyn, Thnh ph Thi Nguyn.
Cy hn the (cn gi l Sn lc u) c cc nh khoa hc khoa Sinh
trng HSP Thi Nguyn xc nh c tn khoa hc l: Desmodium
heterophyllum, thuc h Cnh bm- Papilionaceac.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
19
Mu cy ti sau khi thu hi gm c thn, l c ra sch, sau sy
kh nhit 40-500C cho ti khi kh hon ton. Mu kh c ct nh v
ngm chit trong etanol 90o nhit phng nhiu ln, lin tc trong 15
ngy, 1 ngy chit dch 1 ln.
Sau khi ct loi dung mi bng my ct quay, p sut thp, nhit
500C cn c c n c di dng xir. Tip theo, cn c lc, chit ln
lt bng cc loi dung mi c phn cc tng dn: n-hexan, clorofom
etylaxetat v n-butanol. Cc dch chit c ui kit dung mi bng thit b
ct quay nhit 500C di p sut thp. Cc cn th c phn chia bng
sc k ct nhi silicagel vi cc h dung mi ra gii c phn cc tng dn
phn lp cc cht c phn cc gn ging nhau, kt tinh phn on v
kt tinh li trong h dung mi thch hp thu c cc cht sch .
2.2.2. Phng php phn lp cc hp cht t cc dch chit
pht hin, phn lp c nhng hp cht sch t cc dch th khc
nhau ca cy hn the chng ti phi hp s dng cc phng php sc k
v kt tinh li trong dung mi thch hp. C th cc phng php gm:
- Sc k lp mng (SKLM).
- Sc k ct silicagel, dng silicagel Merck 63- 200nm.
- Kt tinh phn on v kt tinh li.
2.1.3. Phng php kho st v xc nh cu trc ho hc cc hp cht
Cc cht kt tinh phn lp ra c xc nh nhng hng s vt l c
trng: mu sc, mi v, h s Rf, im nng chy, ghi cc loi ph nh: ph
hng ngoi (FT-IR), ph cng hng t ht nhn 1H- NMR, ph 13C- NMR
v cc ph phn gii cao. Cc s liu ph thc nghim ca cc cht sch c
dng nhn dng cu trc ho hc ca chng.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
20
2.2. Dng c, ho cht v thit b nghin cu
2.2.1. Dng c v ho cht
Cc loi dung mi dng ngm chit mu l cc loi tinh khit (pure),
cn cc loi dung mi dng sc k ct, sc k lp mng, dng kt tinh
li l ho cht loi tinh khit phn tch (PA).
Sc k lp mng dng bn mng nhm DC Alufolien Kiesegel 60
F254 trng sn, dy 0,2mm c s dng xc nh s b s thnh phn
c trong cc dch chit, cc phn on chy ct v kim tra s b sch ca
sn phm thu c.
Cc h dung mi khai trin SKLM:
1. n-hexan etylaxetat 85: 15 H A
2. n-hexan etylaxetat 20:80 H B
3. clorofom metanol 90:10 H C
4. clorofom metanol 30:10 H D
5.n-butanol- axit axetic -nc 4:1:5 H E
6. dung dch HCl 2N
Cc bn SKLM sau khi sy kh c soi di n t ngoi (UV-
BIOBLOCK ) bc sng = 254nm v 365nm. Thuc th hin mu l
vanilin 1% trong dung dch metanol-H2SO4 5%, sau sy trn 1000C .
Cc gi tr Rf trong h dung mi trin khai c biu thc:
2.2.2. Thit b nghin cu
- Nhit nng chy o trn my Boetus (c), hoc trn my
Eletronthermal IA9200.
chiu di di chuyn ca cht th chiu di di chuyn ca dung mi
Rf =
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
21
- Ph hng ngoi ghi trn my IMPACT - 410 dng vin nn KBr.
- Ph 1H-NMR v 13C-NMR ghi trn my Bruker 500MHz, ni chun
TMS, dung mi CDCl3, DMSO, aceton-D6.
2.3. Cc dch chit t cy hn the (Desmodium heterophyllum Papilionaceac)
2.3.1. Cc dch chit
Ton b phn trn mt t ca cy hn the phi kh ni thong t
nng to, nghin nh c ngm chit kit bng etanol nhit phng cho
n khi thu c dch khng mu. Dch chit c ct loi ht dung mi p
sut gim n dng cao kh, xc nh khi lng cn kh, sau thm nc
vo cn v ln lt chit vi cc loi dung mi: n-hexan, clorofom, etylaxetat
v n-butanol.
Cc dch chit ni trn c lm khan bng Na2SO4, lc v ct kit
dung mi bng ct quay di p sut gim nhit 500 C. Cn c sy
kh v cn xc nh trng lng. Nh vy t ton b phn trn mt t
(thn, l) ca cy hn the thu nhn c 4 phn on (4 loi cn) l n-
hexan, clorofom, etylaxetat v n-butanol vi cc k hiu tng ng l: cn
trong n-hexan (PH), cn trong clorofom (PC), cn trong etylaxetat (PE) v cn
trong n-butanol (PB).
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
22
S 2.1: Quy trnh ngm chit mu
Bng 2.1: Khi lng cht tng s c chit tng phn on ca cy
hn the (Desmodium heterophyllum Papilionaceac)
Khi lng
nguyn liu kh
(g)
Khi lng
cn etanol
tng s (g)
Khi lng cn chit (g)
n-Hexan Clorofom Etylaxetat n-Butanol
1150 220,4 40,07 24,45 20,28 49,28
2.3.2. Kho st nh tnh cc dch chit
2.3.2.1. Xc nh ng kh.
- Ly 4-5 ml dch chit trong etanol ( cn tng) vi 4-5 ml thuc th Felinh,
un si 2-3 pht, nu c kt ta da cam ca Cu2O chng t c mt ng.
2.3.2.2. Xc nh nh tnh ankaloit.
- Xc nh bng thuc th Dragendooc. Thuc th Dragendooc c
chun b t hai dung dch sau:
Mu kh
ct nh
Cn n-hexan
PH
Cn CHCl3
PC
Cn EtOAc
PE Cn n-BuOH
PB
PH1 PH2 PC1 PE1
1. Etanol
2. Cn trong nc
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
23
Dung dch 1: Ly 0,85 gam NaHSO3 ho tan trong 40ml nc ct v
10ml axit axetic bng
Dung dch 2: Ly 8 gam KI ho tan trong 20ml nc ct.
Ly 2ml dung dch 1 trn vi 5ml dung dch 2 v thm 20ml axit axetic
sau thm nc n 100ml l c thuc th Dragendooc.
Nu c mt ancaloit th thy xut hin mu da cam sng khi cho dch
chit tc dng vi thuc th Dragendooc.
2.3.2.3. Xc nh nh tnh steroit
- Phn ng mu Libecman-Bcsa. Thc hin theo 2 cch:
Cch 1: Thc hin theo Ston: Cho vi ml dch chit tng vo ng nghim,
thm vi git CH3COOH c v vi ml hn hp (CH3CO)2O : H2SO4 (50:1). Mu
thay i t hng sang xanh l cy.
Cch 2: Thc hin theo Brietcoc: cho vi mg dch chit trong CHCl3, thm
vo 2 ml thuc th (CH3CO)2O : H2SO4 (20:1). Mu s chuyn t - hng- xanh
l cy- chm tu thuc vo cc loai steroit.
2.3.2.4. Xc nh nh tnh flavonoit
- Phn ng Xianidin: ly 1 ml dch chit etylaxetat cho v ng nghim, thm
vi git HCl c + 1 mnh Mg, un nh, dung dch chuyn sang mu hng.
- Phn ng vi NH3: chm cn dch chit etylaxetat vo mnh giy lc
ri h trn l ng NH3 c, mu vng ch chm m hn chng t c
flavonoit.
2.3.2.5. Xc nh nh tnh poliphenol.
- Phn ng vi dung dch FeCl3 1%: Ly khong 1 ml dch chit
etylaxetat phn ng vi FeCl3 1% , nu phn ng to ra mu xanh lc tc l
dch chit c cht c gc phenol.
2.3.2.6. Xc nh nh tnh cumarin.
- Cho vo 2 ng nghim 2 ml dch chit trong etanol, ng 1 thm 0,5 ml
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
24
NaOH 10%. Sau un c 2 ng nghim trn bp cch thu n si ri lm lnh.
Thm vo mi ng 4 ml nc ct. Quan st thy cht lng ng 1 trong sut hn so
vi ng 2 v khi axit ho bng vi git HCl c nu c kt ta bng th kt lun c
cumarin.
2.3.2.7. Xc nh nh tnh glycozit tim.
- Phn ng Kelle-Kiliani: Thuc th Kelle-Kiliani gm 2 dung dch:
Dung dch 1: 100 ml CH3COOH long + 1ml FeCl3 5%
Dung dch 2: 100 ml H2SO4 c + 1ml FeCl3 5%
Ly vi mg cn dch chit cho vo ng nghim, thm 1 ml dung dch 1,
lc u cho tan, thm t t 1-2 ml dung dch 2 theo thmh ng nghim, quan
st s xut hin mu gia 2 lp cht lng. Khng xut hin mu l phn ng
m tnh vi glycozit tim.
2.3.2.8. Xc nh nh tnh saponin.
- S to bt: Cho vo 2 ng nghim, ng 1 cho 5 ml dung dch HCl
0,1N. ng 2 cho 5 ml dung dch NaOH 0,1N. Cho vo mi ng 3-5 git
dch chit tng, lc u, yn, quan st. Nu bn ca ci bt ng 1
bn hn ng 2 chng t mu nghin cu c saponin tritecpen, ngc li
c saponin steroit.
- Phn ng mu Liberman: Dung dch chit + 2 ml (CH3CO)2O, lc u
ri cho t t H2SO4 c t y ln, xut hin mu tm nu c saponin.
2.4. Phn lp, tinh ch cc cht t cy hn the (Desmodium heterophyllum
Papilionaceac)
2.4.1. Dch chit n-hexan
T 25g cn dch n-hexan ca ton b phn trn mt t (thn, l) ca
cy hn the, k hiu (PH) c tin hnh phn lp cc cht trn sc k ct
silicagel. H dung mi ra gii l n-hexan : etylaxetat vi t l theo tng
dn ca phn cc dung mi t 0 n 100% etylaxetat ( C th: h dung
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
25
mi n-hexan:etylaxetat ln lt cc t l 95-5, 90-10, 85-15n 0-100) Cc
phn on c thu tng l nh, c kim tra bng sc k lp mng (bn
mng), cc phn on ging nhau em gp li v ct loi dung mi thu
c cht sch.
2.4.1.1. Cht PH1 (Stigmasterol)
Ra gii ct bng h dung mi n-hexan - etylaxetat (95:5). Sau khi ct
loi dung mi, cn thu c kim tra bng sc k lp mng trong h dung mi
A,(n-hexan: etylaxetat 85:15), pht hin bng vanilin 1% trong dung dch
metanol-H2SO4 5%, thu c cht rn dng tinh th hnh kim, khng mu,
khi lng 25 mg. Nhit nng chy o c l 156-1580C, Rf = 0,8 trong
h dung mi A.
Tin hnh o ph cht PH1 v so snh cc thng tin ph o c
chng ti thy cc thng s tng ng ph ca stigmasterol.
2.4.1.2. Cht PH2: Glycozit ca stigmasterol
Tip tc ra gii ct bng h dung mi n-hexan - etylaxetat (30:70).
Sau khi ct loi dung mi, cn thu c kim tra bng sc k lp mng trong
h dung mi B (n-hexan: etylaxetat 20:80), pht hin n bng vanilin 1%
trong dung dch metanol-H2SO4 5%, thu c 15 mg tinh th dng v nh
hnh mu trng. o nhit nng chy c 288-2900C, Rf = 0,65 trong h
dung mi B. So snh cc thng tin trn ph 1H-NMR vi ph gc, phn tch
cc dung dch thu phn v phn gennin vi cc cht mu phng th nghim
chng ti kt lun cht PH2 l Stigmasterol.3--D- glucopyranozyl.
2.4.2. Dch chit Clorofom (PC1)
- T 17,5 g cn dch Clorofom ca ton b phn trn mt t (thn, l)
ca cy hn the, k hiu (PC1) c tin hnh phn lp cc cht trn sc k ct
silicagel. H dung mi ra gii l etylaxetat : metanol vi t l theo tng
dn ca phn cc dung mi t 0 n 100% etylaxetat (C th l h dung
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
26
mi etylaxetat : metanol ln lt cc t l 95-5, 90-10, 85-15n 0-100).
Cc phn on c thu tng l nh, c kim tra bng sc k lp mng
(bn mng), thuc th pht hin l vanilin 1% trong dung dch metanol-
H2SO4 5%. Kt qu: h dung mi ra gii etylaxetat: metanol (70-30) Sau
khi ct loi dung mi, cn thu c kim tra bng sc k lp mng trong h
dung mi D (cloroform metanol -30:10) v h E (4:1:5), thu c 10 mg
tinh th dng bt mu vng nu. Rf = 0,65 trong h dung mi D, Rf = 0,45
trong h dung mi E. Nhit nng chy o c l 275-2780C.
Tin hnh o ph 1H-NMR, kt qu cho thy cht o cha c tinh
khit, chng ti thu trong axit cht thu c, phn tch dch thu phn cho
thy c ng glucoz, phn gennin cho ph ph hp vi ph 1H-NMR tng
t ph ca -sitosterol, t kt qu chng ti d on cht (PC1) l glycozit
ca -sitosterol.
2.4.3. Dch chit Etylaxetat (PE1)
- Lm tng t nh cc phn 2.4.1 v 2.4.2, t 20,4 g cn dch chit
EtOAc em tch trn ct silicagel, ra gii ct bng h dung mi etylaxetat:
metanol tng dn theo phn cc (0-100% metanol), kim tra cc phn on
trn sc k lp mng ( 5-10ml/phn on).Thuc th pht hin bng vanilin
1% trong dung dch metanol-H2SO4 5%, thu c khong 35 mg cht bt mu
vng. Lng cht bt ny c tinh ch li trn ct silicagel, ra gii ct bng
h dung mi etylaxetat: metanol t 97-3, 95-5, 90-10, 85-15. Kim tra cn thu
c bng h dung mi C (cloroform : metanol 90:10) v kim tra bng hi
NH3 c, thu c 12 mg cht bt mu vng. Nhit nng chy o c l
271-2740C, Rf = 0,55 trong h dung mi C.
- Tin hnh o ph cht bt vng ny thu c cc thng tin ph nh sau:
Ph 1H-NMR (500MHz, DMSO-1H). (ppm): 13,15 (1H, S, OH); 8,01
(2H, d, J= 8, H-2 v H-6
); 6,90 (2H, d, J =10, H-3
, H-5
); 6,26 (1H, S, H-6);
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
27
6,76 (1H, S, H-3); 4,96 (1H, d, J= 11, H-1); 4,6 ( 1H, t, H-2
); 3,82 (1H, m,
H-6); 3,70 (1H, t, H-3
); 3,52 (1H, m, H-4
); 3,45 (1H, m, H-5
)
Ph 13C-NMR (DMSO-C13CPD): 163,78 (C-2); 103,8 (C-3); 181,88
(C-4); 160,31(C-5); 98,04 (C-6); 160,97 (C-7); 104,48 (C-8); 154,82 (C-9),
102,34 (C-10); 121,51 (C-1); 128,69 (C-2
); 115,71 (C-3
); 160,98 (C-4
);
115,71 (C-5); 160,98 (C-6
); 73,38 (C-1
); 70,84 (C-2
); 78,59 (C-3
); 70,53
(C-4); 81,62 (C-5
); 61,14 (C-6
).
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
28
CHNG III
THO LUN KT QU NGHIN CU
3.1. Xc nh nh tnh cc nhm cht thin nhin trong cy hn the
(Desmodium heterophyllum Papilionaceac)
Trc khi tin hnh phn lp v xc nh cu trc ca cc cht hp
cht hu c thin nhin c trong thc vt, vic u tin l phi th nh tnh
nhn dng cc nhm cht. xc nh nh tnh cc nhm hp cht hu c
c hot tnh sinh hc c trong thc vt, thuc th thng dng l phn tch
bng cc phn ng c trng i vi mi nhm cht, c th c m t
phn 2.3.2. Kt qu th nh tnh cc nhm cht trong cy hn the
(Desmodium heterophyllum) nh sau:
Bng 3.1: Pht hin cc nhm cht trong cy hn the
STT Nhm
cht
Thuc th
c hiu Hin tng
Kt
qu
1 ng kh Felinh Cho kt ta mu gch ++
2 Ankaloit Dragendooc Mu vng da cam +
3 Steroit Libecman-Bcsa T hng n xanh l cy ++
4 Flavonoit
Xianidin
T vng da cam, n hng,
n ++
NH3 c Mu vng m hn ++
5 Poliphenol FeCl3 1% Mu xanh lc ++
6 Cumarin Axit v kim Kt ta bng ++
7 Glycozit tim Kelle-Kiliani Khng c hin tng g -
8 Saponin Liberman Mu tm ++
To bt Bt bn trong kim ++
Ghi ch: Du (+): Phn ng dng tnh. Du: (++): Phn ng dng tnh
rt r. Du (-): Khng c.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
29
T kt qu ny c th nhn thy trong cy (Desmodium heterophyllum)
t nht c cha ti 7 nhm hp cht thin nhin quan trng l: ng kh,
ankaloit, steroit, flavonoit, poli phenol, cumarin v saponin. Khng pht hin
thy glycozit tim c trong cc mu th. T kt qu phn tch nh tnh cng
s b cho thy cy hn the l thc vt cha nhiu cht c hot tnh sinh hc
cao. Trong c nhiu hp cht c th c tc dng cha bnh, ng nh kinh
nghim ca cc lng y dn gian.
3.2. Phn lp v nhn dng cc hp cht c trong cc dch chit khc
nhau ca cy hn the
Cc dch chit phn on thu c t cy hn the (Desmodium
heterophyllum) theo s 2.1 u l nhng hn hp phc tp cha cc hp cht
khc nhau, c phn cc gn nhau. phn lp tng cht ra khi hn hp,
chng ti s dng phng php sc k ct vi cht hp ph silicagel, cc
h dung mi ra gii c phn cc tng dn, ph hp v thng phi lp li
nhiu ln. Vic tinh ch cc cht thng dng l kt tinh li trong dung mi
hoc h dung mi thch hp v th sc k lp mng vi nhiu h th khc
nhau. Nh mi thu c cc hp cht c tinh khit cao p ng cc
nhu cu kho st tnh cht ha l v quang ph ca chng. chnh l nhng
yu t quan trng trong qu trnh nhn dng v xc nh cu trc ha hc ca
cc cht phn lp c t cc i tng nghin cu ni trn.
Vic phn lp cc thnh phn ha hc t cy hn the c thc hin
nh s 2.1. Kt qu thu c cc hp cht sch gm cc nhm cht:
steroit, glycozit ca -sitosterol v glycozit ca flavonoit.
3.2.1. Cht PH1: Stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol
Thu c t cn n-hexan ca thc vt hn the cht rn dng tinh th
hnh kim, khng mu, khi lng 25 mg. Nhit nng chy o c l
156-1580C, Rf = 0,8 trong h dung mi A.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
30
Ph FT-IR cho php khng nh s c mt ca nhm OH axm = 3406
cm-1
, cn ph 1H-NMR cho 3H = 3,58 ppm. C 2 ni i khng lin hp vi
axm = 1621 cm-1
, cn trong ph 1H-NMR c 3 H cc nhm metin (C-H)
lin kt vi cacbon cha no cc ni i trn vi H-6 = 5,37 v H-22 = 5,15
ppm, J = 15HZ v 7 HZ v H-23 = 5,02, J = 15 v 7 HZ)
So snh cc d liu ph FT-IR, ph 1H-NMR, nhit nng chy, cc
hng s vt l khc ca cht PH1 vi stigmasterol ca phng th nghim,
chng ti nhn thy chng hon ton tng t nhau. V vy, chng ti c th
quy kt cht PH1 l stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol, cn gi l stigmasterol.
Stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol (stigmasterol)
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
31
Hnh 3.1:Ph 1H-NMR ca Stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
32
3.2.2. Cht PH2: 3-O--D- glucopyranozyl stigmasterol
Cht PH2 l cht rn v nh hnh, tan c trong etylaxetat, trong
metanol, d tan trong hn hp dung mi n-hexan-etylaxetat (2:8), c nhit
nng chy 288-2900C.
Thu phn cht PH2 trong dung dch HCl 2N thu c stigmasterol, ph
1H-NMR ca sn phm sau thu phn khng cn nhng tn hiu ca phn
ng v hon ton tng t nh ph ca stigmasterol. Phn dung dch c
phn tch bng sc k, so snh vi cc ng mu chun ca ca phng th
nghim cho thy tng ng vi ng glucoz.
Phn tch ph 1H-NMR ca cht PH2 cng cho thy cc phn r rt tng
ng vi ph 1H-NMR ca stigmasterol v phn ng tng ng vi cc
chuyn dch ho hc ca cc H trong phn ng ( 3H t 3,24 n 4,5 ppm).
T cc d kin thc nghim trn chng ti cho rng cht PH2 l 3-O--D-
glucopyranozyl stigmasterol
3-O--D- glucopyranozyl stigmasterol
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
33
Hnh 3.2: Ph 1H-NMR ca: 3-O--D- glucopyranozyl stigmasterol
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
34
3.2.3. Cht PC1: -sitosterol-3--D-glucopyranozit
Hp cht PC1 c phn lp trong cn dch clorofom bng sc k ct
nhi silicagel ra gii bng h dung mi etylaxetat : metanol (70-30), thu
c 10 mg tinh th dng bt mu xm. Rf = 0,65 trong h dung mi D, Rf =
0,45 trong h dung mi E. Nhit nng chy o c l 276-2800C.
Phn tch ph 1H-NMR ca cht PC1 thy rt ging vi ph ca cht PH2
tc l ging vi ph ca stigmasterolglucozit ngoi tr khng pht hin thy
H =5,15 v H =5,03 ca cc proton lin kt C-H ti cc v tr C22 v C23,
iu ny gi cho bit c th cht PC1 l glycozit ca -sitosterol.
Khi thu phn cht PC1 bng dung dch HCl 2N ta thu c cht kt ta
m c Rf ln ph 1H-NMR ca n u trng lp vi ph v Rf ca -sitosterol.
Phn dung dch thu phn c nhn dng ng glucoz bng phng php
sc k giy c so snh vi glucoz ca phng th nghim thy cho cc s liu
trng nhau. T kt qu trn c th quy kt cht PC1 l -sitosterol-3--D-
glucopyranozit.
-sitosterol-3--D-glucopyranozit.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
35
Hnh 3.3: Ph 1H-NMR ca: -sitosterol-3--D-glucopyranozit.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
36
3.2.3. Cht PE1 :8-C--D-glucopyranozyl apigenin (Vitexin)
Hp cht PE1 thu c di dng cht rn v nh hnh mu vng, khi
lng 12 mg, thu c cn dch etylaxetat khi ra gii h dung mi
etylaxetat : metanol (9:1). Nhit nng chy o c l 271-2740C.
Ph UV v ph NMR ca PE1 c dng ph ca hp cht flavonoit
glycozit. C tn hiu rng singlet cng hng vng trng rt thp ( =
13,15 ppm) gi v s c mt ca nhm OH v tr C-5 (vng A) v tham
gia lin kt hidro vi oxi trong nhm C=O v tr C-4 (vng C). Hai tn hiu
mnh singlet khc = 6,76 c trng cho proton ni i ti C-3 ca cc
flavon. vng B ch c 1 nhm OH v tr C-4 cng c minh chng trong
ph 1H-NMR vi tn hiu doublet = 8,0; J = 8,1 Hz (2H c trng cho cc
H-2 v H-6
). Mt tn hiu doublet na = 6,9 vi J = 11 c trng cho
proton H-3 v H-5. Proton c tn hiu = 6,26 l ca proton ca H-6.
Cc proton ca phn ng cng c pht hin trong vng tn hiu = 3,4-
4,96. ng ch l proton cacbon anome (C-1) c gi tr cao hn c = 4,96 (J =
11Hz) so vi cc gi tr tng ng trong trng hp 0-glycozit. iu ny cho php
ngh n lin kt glycozit hp cht PE1 l lin kt C-glycozit.
Ph 13C-NMR xut hin tn hiu tng ng ca 15 C thuc khung flavon v
6 cacbon ca mch ng. Nhm cacbonyl c nhn dng bi tn hiu = 181,88.
Vng B c 2 tn hiu cao gp i cc tn hiu khc = 128,69 v = 115,71.
chnh l cc tn hiu ca C-2, C-6 v ca C-3, C-5. V tr C-4 c nhn ra vi tn
hiu = 160,98. Cn tn hiu ca C-1 = 121,51.
Cc gi tr C ca phn t ng l 61,19 (C-6); 70,53 (C-4
); 70,84
(C-2); 73,38 (C-1
); 78,5 (C-3
) v 81,62 (C-5
) l hon ton ph hp vi cc
tn hiu ca ng glucopyranozit c lin kt C-C [ti liu 33]. Khi so snh
cc gi tr ph v tnh cht vt l khc ca cht PE1 vi cht 8-C--D-
glucopyranozyl apigenin (Vitexin) cng cho kt qu rt ph hp vi [5]
Trn ph HSQC v HMBC ca cht PE1 cng cho php gn dch
chuyn ho hc ca cc v tr trong cng thc cu to ca cht PE1.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
37
Tng tc ca H-1 vi C-2, C-3, C-5, C-6, C-7, C-8 khng nhng
khng nh thm cc gi tr dch chuyn ho hc ca cc v tr trn m cn
khng nh s to lin kt C-glycozit v tr C-8. Tng tc HMBC ca H-6
( = 6,26) vi C-8 v C-10; tng tc ca H-3 vi C-10 v C-1 cng cho
bit hai nhm OH phi v tr C-5 v C-7 v ni i C-2 vi C-3
T cc lp lun trn v t kt qu ca cc ph NMR c th quy kt cho
cc v tr nh bng 3.2
Bng 3.2: S liu ph 13C-NMR (DMSO-C13CPD) ca PE1
V tr C
(ppm)
n ppm
(J.Hz) V tr
C
(ppm)
n ppm
( J.Hz)
2 163,78 1
121,51
3 103,80 6,76- S 2
128,69 8,0 ; d ; J = 8
4 181,88 3
115,71 6,4 ; d ; J = 9
5 160,31 4
160,98
6 98,09 6,26- S 5
115,71 6,4 ; d ; J = 9
7 160,97 6
128,69 8,0 ; d ; J = 8
8 104,48 1
73,38 4,46 ; d ; J = 11
9 154,82 2
70,84 4,68 ; d ; J =9
10 102,34 3
78,59 3,75 ; br
4
70,53 3,5 ; br
-OH 13,155 5 81,62 3,4 ; br
6
61,19 3, 8 ; br
8-C--D-glucopyranozyl apigenin
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
38
Hnh 3.4: Ph 1H-NMR ca:8-C--D-glucopyranozyl apigenin
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
39
Hnh 3.5: Ph 13C-NMR ca:8-C--D-glucopyranozyl apigenin
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
40
KT LUN
1. Ln u tin, cy hn the (Desmodium heterophyllum Papilionaceac)
mc hoang ti Thi Nguyn c nghin cu sng lc ha thc vt, thit
lp c quy trnh ngm chit mu hp l thu c 4 dch chit chn lc.
2. T ton b phn trn mt t (thn v l) cy hn the (Desmodium
heterophyllum Papilionaceac), bng phng php phn tch nh tnh khng
nh trong cy hn the t nht c cha 7 nhm hp cht thin nhin quan trng
l: ng kh, ankaloit, steroit, flavonoit, poliphenol, cumarin v saponin.
3. Ln u tin, phn lp v xc nh c cu trc ha hc ca 4 hp
cht c trong cy hn the l Stigmast-5,22-dien-24R-3 -ol; 3-O--D-
glucopyranozyl stigmasterol; -sitosterol-3--D-glucopyranozit v 8-C--D-
glucopyranozyl apigenin .
KIN NGH
Cy hn the v ang c s dng nh mt dc liu lm thuc cha
bnh trong nhiu bi thuc y hc c truyn. Nhng nhng nghin cu ho hc
v loi thc vt ny cn mc rt t. Trong khun kh ca ti, chng ti
mi ch thc hin mt s nghin cu ban u v mt ho hc tm hiu cc
hp cht c trong cy thc vt hn the. Chng ti ngh tip tc nghin cu
su hn na v bn cht ho hc cc hp cht c trong cy hn the, nghin
cu hot tnh sinh hc ca n lm r cc c s khoa hc cho vic s dng
cy hn the lm thuc cha bnh.
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
41
TI LIU THAM KHO
A. Ti liu ting Vit
1. V Vn Chi (1997), T in cy thuc Vit Nam, NXB Y hc -TPHCM, 1997.
2. Nguyn Vn n (1997), Cc phng php nghin cu cy thuc, NXB Y-
Dc, Tp. H Ch Minh.
3. Nguyn Hu nh- Trn Th (1999), ng dng mt s phng php
ph nghin cu cu trc phn t. NXB Gio dc.
4. Tt Li ( 1999), Nhng cy thuc v v thuc Vit Nam, NXB Y hc
H Ni, 1999.
5. Nguyn Th Hng Vn, Phan Vn Kin, Chu Vn Minh... Cc hp cht
flavonoit phn lp t l cy b kt, Tp ch Dc hc s 379 (11/2007).
B. Ti liu ting Anh
6. Agrawat.P.K. Cacbon-13 NMR of flavonoids. Elevier Science Publishers
B.V 1989 p 324-326.
7. Chernobrovaya, N.V., Khim. Prir. Soedin., 1973, 9, 801; Chem. Nat.
Compd. (Engl. Transl.), 1973, 9, 767 (2''-xylosyl)
8. U.S. Pat., 1993, 5 233 050; CA, 119, 179344 (isol, deriv)
Lam, Y.K.T. et al., J. Antibiot., 1994, 47, 724 (isol, deriv)
9. Moriyasu, M. et al., J. Nat. Prod., 1997, 60, 299-301 (Trimethyltryptamine)
Roseghini, M. et al., Z. Naturforsch., C, 1976, 31, 118-120
(Trimethyltryptamine)
10. Wilkinson, S., J.C.S., 1958, 2079-2081 (5-Methoxy-N-methyltryptamine, isol)
Patchter, I.J. et al., J.O.C., 1959, 24, 1285-1289 (5-Methoxy-N,N-
dimethyltryptamine)
Ghosal, S. et al., J.O.C., 1966, 31, 2284-2288 (5-Methoxy-N-
methyltryptamine, 5-Methoxy-N,N-dimethyltryptamine, 5-Methoxy-N,N-
dimethyltryptamine oxide)
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
42
11. U.S. Pat., 1993, 5 233 050; CA, 119, 179344 (isol, deriv)
Lam, Y.K.T. et al., J. Antibiot., 1994, 47, 724 (isol, deriv)
12. Roseghini, M. et al., Z. Naturforsch., C, 1976, 31, 118-120 (Bufoviridine,
Bufotenidine O-sulfate)
Erspamer, V. et al., Biochem. Pharmacol., 1959, 2, 270 (Bufoviridine)
13. Cahill, W.M. et al., J. Biol. Chem., 1938, 126, 29-36 (isol, config)
14. Mandava, N. et al., Phytochemistry, 1974, 13, 2853 (Dimethyltryptophan)
15. Yamaguchi, K. et al., J. Agric. Food Chem., 1979, 27, 847 (isol)
Ghosal, S. et al., Planta Med., 1972, 22, 434 (isol, deriv)
Shure, K.B. et al., J. Agric. Food Chem., 1994, 42, 350 (isol)
16. Yang, J. et al., Yaoxue Xuebao, 1993, 28, 197-201; CA, 119, 156209m
(Desmodilactone)
17. Agurell, S. et al., J. Nat. Prod., 1971, 34, 183 (isol)
Konno, C. et al., Planta Med., 1979, 35, 150 (isol)
18. Ranieri, R. et al., J. Nat. Prod., 1976, 39, 172-174 (isol, N-Me)
Bruhn, J.G. et al., J. Nat. Prod., 1976, 39, 175-177 (isol)
Lindgren, J.E. et al., J. Nat. Prod., 1976, 39, 464-466 (isol, struct, derivs)
Pardanani, J.H. et al., J. Nat. Prod., 1977, 40, 585-590 (isol)
19. Ghosal, S. et al., Phytochemistry, 1973, 12, 193 (isol, deriv)
Bruhn, J.G. et al., J. Pharm. Sci., 1974, 63, 574 (isol, derivs)
Ranieri, R.L. et al., J. Nat. Prod., 1976, 39, 172 (deriv)
20. Gven, K.C. et al., Phytochemistry, 1970, 9, 1893 (isol, Phyllophora)
Rao, K.V., Planta Med., 1975, 27, 31 (isol, deriv)
21. Rondest, J. et al., Bull. Soc. Chim. Fr., 1968, 2411-2414 (N-4-
hydroxycinnamoyl)
Stuart, K.L. et al., Phytochemistry, 1971, 10, 460 (isol, derivs)
22. Yang, J.S. et al., Yaoxue Xuebao, 1993, 28, 197; CA, 119, 156209m
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
43
23. Botta, B. et al., Phytochemistry, 2003, 64, 599-602 (isol, cd, uv, pmr, cmr, ms)
24. Ahluwalia, V.K. et al., Indian J. Chem., 1966, 4, 250 (isol)
25. Bohlmann, F. et al., Phytochemistry, 1980, 19, 1815 (isol)
Kalidhar, S.B. et al., J. Indian Chem. Soc., 1984, 61, 561 (isol)
Souza, M.P. et al., Phytochemistry, 1989, 28, 2467 (isol)
26. Botta, B. et al., Phytochemistry, 2003, 64, 599-602 (isol, cd, uv, pmr, cmr, ms)
27. Tsanuo, M.K. et al., Phytochemistry, 2003, 64, 265-273 (isol, pmr, cmr, ms)
28. Mizuno, M. et al., Phytochemistry, 1992, 31, 361 (isol, cmr, pmr, struct)
Lin, Y.-L. et al., Heterocycles, 1993, 36, 1501 (Oblongin, Oblonginol)
29. Monache, G.D. et al., Phytochemistry, 1996, 41, 537 (isol, uv, ir, cd, pmr,
cmr, ms)
30. Ueno, A. et al., Chem. Pharm. Bull., 1978, 26, 2411 (isol)
Khan, H. et al., Tetrahedron, 1974, 30, 2811 (isol, pmr)
31. Purushothaman, K.K., Phytochemistry, 1975, 14, 1129 (isol, uv, pmr, ms, struct)
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
44
H
ong
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
45
S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn
46