HARUN JAHJA``Perralleza Per Femijet E Mencur 2``

5/22/2018 HARUN JAHJA``Perralleza Per Femijet E Mencur 2``

1/130


2/130

T dashur fmij! far dini pr termitet, ktokrijesa kaq puntore q ngjajn me milingonat? A e

dini se fluturat me kraht e tyre t bukur e nisinjetn e tyre si krimba t vegjl dhe n fund dalin

nga fshikza? A e dini se qukapikt fshehin lendet evogla npr pemt e lisit, si ndodh q xixllonjatnuk digjen nga drita q lshojn, si maskohen

bretkocat pr t'ju shptuar armiqve, apo si ndodh

q fokat nuk ngrijn n oqeanet e akullt?Prrallzat q do t lexoni n kt libr do t'ju japin

mjaft fakte pr kto dhe shum shtje t tjeratrheqse. Duke lexuar kto prrallza, do t

mendoni m shum pr kafsht q ndodhen n todhe do ta kuptoni se sa prsosmrisht i ka krijuar

Allahu t gjitha ato.

DY FJAL RRETH AU

TORITI njohur me emrin HARUN JAHJA, AdnanOktar, u lind n Ankara n vitin 1956.Pasi kreu studimet fillore dhe t mesmen Ankara, ai studioi pr arte nUniversitetin Mimar Sinan n Stambolldhe filozofi n universitetin e Stambollit.Q nga viti 1980, ai ka botuar mjaft libran lidhje me shtje politike, shkencore,

dhe fetare. Duke qen mjaft t vlersuara n t gjith botn,

kto vepra kan shrbyer pr shum njerz si mjet pr t gje-tur besimin n Zot dhe pr t arritur nj njohje m t thell prbesimin e tyre. Librat e Harun Jahjas u drejtohen t gjithlexuesve, pa marr parasysh moshn, racn, apo kombsine tyre, sepse ata prqendrohen n nj synim: t hapin hori-zontin e lexuesit duke e nxitur at t mendoj pr disashtje t rndsishme, si qenia e Allahut dhe Njshmria e

Tij dhe t jetuarit sipas vlerave q Ai ka prcaktuar pr ne


3/130


4/130


5/130


6/130

I njohur me emrin HARUN JAHJA, Adnan Oktar, u lind n Ankara nvitin 1956. Pasi kreu studimet fillore dhe t mesme n Ankara, ai studioi prarte n Universitetin Mimar Sinan n Stamboll dhe filozofi n universitetin eStambollit. Q nga viti 1980, ai ka botuar mjaft libra n lidhje me shtjepolitike, shkencore, dhe fetare. Harun Jahja sht njohur mir si autor iveprave t rndsishme, t cilat zbulojn mashtrimin e evolucionistve,

pohimet e tyre t pavrteta dhe lidhjet e errta midis Darvinizmit dheideologjive gjaksore, t tilla si: fashizmi dhe komunizmi.Veprat e Harun Jahjas, t prkthyera n 57 gjuh t ndryshme,

prbjn nj koleksion prej mse 45,000 faqesh me 30,000 ilustrime.Pseudonimi i tij sht nj ndrthurrje e emrave t Harunit (Aaron) dhe Jahja

(John), n kujtim t dy Profetve t nderuar, t cilt luftuan kundr mohimit tbesimit. Vula e Profetit n librat e tij sht nj simbol i cili sht i lidhur meprmbajtjen e tyre. Ky simbol paraqet Kur'anin (Shpalljen e Fundit) dhe ProfetinMuhamed (paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi t), Profetin e fundit. Nn

dritn e udhzimit t Kur'anit dhe Sunnetit (tradits dhe msimeve t Profetit), autorii ve vetes si qllim t hedh posht do ngrehin t ideologjive q mohojn fen dhet thot "fjaln e fundit" n mnyr q ta bj t hesht do kundrshtim ngriturkundr fes. Ai e prdor vuln e Profetit t fundit (paqja dhe shptimi i Allahutqofshin mbi t), i cili arriti urtsin m t lart dhe prsosmrin morale, si nj shenjt qllimit t tij pr t ofruar fjaln e fundit.

T gjitha veprat e Harun Jahja kan nj qllim t prbashkt: t japin mesazhine Kur'anit, t inkurajojn lexuesit pr t menduar mbi shtje q kan t bjn mebesimin, si pr shembull, ekzistenca e Allahut dhe njshmria e Tij dhe besimi n

Botn Tjetr dhe njkohsisht t nxjerr n pah rrnjt e kalbura tsistemeve antifetare dhe ideologjive t devijuara.

Harun Jahja gzon nj rang t gjer lexuesish n shumvende t bots, q nga India n Amerik, nga Anglia n

Indonezi, Poloni, e deri n Bosnj, Spanj, Brazil, Malajzi,Itali, Franc, Bullgari, e deri n Rusi. Disa nga librat e tij

mund t gjenden n gjuhn Angleze, Frnge,Gjermane, Spanjolle, Italiane, Portugeze, Urdu,

Arabe, Shqipe, Kineze, Dhivehi (folur nishujt Mauritius) Ruse, Serbo-Croate

4


7/130

5

(Boshnjake), Polake, Malaje, Turke, Uygur, Indoneziane, Bengali, Daneze dhe Suedeze.Duke qn mjaft t vlersuara n t gjith botn, kto vepra kan shrbyer pr

shum njerz si mjet pr t gjetur besimin n Zot dhe pr t arritur nj deprtim m t thelln besimin e tyre. Menuria dhe sinqeriteti q i karakterizon librat e tij, s bashku me njstil t veant q sht i leht pr t'u kuptuar, ndikon drejtprdrejt doknd q i lexon. Ataq i studiojn me kujdes kta libra, nuk mund t mbrojn m ateizmin apo ndonjideologji tjetr t devijuar apo filozofi materialiste, sepse kta libra karakterizohen nganj ndikim i shpejt, prfundime t qarta dhe jan t pakundrshtueshm. Edhe nse ktanjerz do t vazhdojn t kmbngulin n t tyren, nuk do t jet gj tjetr vese njkmbngulje t kot, sepse kta libra prmbysin ideologji t tilla q nga themelet. T gjitha

lvizjet bashkkohore antifetare tashm mbrohen ideologjikisht, fal librave t shkruarnga Harun Jahja.Kjo sht, pa dyshim, nj rezultat i urtsis dhe drits s Kur'anit. Autori n mnyr

modeste dshiron t shrbej si nj mjet n krkimin njerzor t rrugs s drejt t Allahut.Prej botimit t ktyre materialeve nuk krkohet asnj prfitim material.

Ata njerz q inkurajojn t tjert pr t lexuar kto libra, pr t hapur mendjet dhezemrat e tyre dhe pr t'i udhzuar ata t bhen robr t devotshm t Allahut, kryejn njshrbim t pamuar.

Njkohsisht, do t ishte nj humbje kohe dhe energjie pr t reklamua libra t tjer,

t cilt krijojn oroditje n mendjet e njerzve, i shpien ata n kaos ideologjik dhe q nukkan nj ndikim t fort dhe preiz n largimin e dyshimit prej mendjeve t njerzve, sisht vrtetuar nga prvoja e prparshme. Pr librat q jan shkruar vetm e vetm pr tnxjerr n pah fuqin letrare t shkrimtarit se sa qllimin fisnik pr t'i shptuar njerzit ngamungesa e besimit sht e pamundur q t ken nj ndikim kaq t madh. Ata q e ven ndyshim kt mund t shohin qart se qllimi i vetm i librave t Harun Jahjas sht tmposht mosbesimin dhe, njkohsisht, t prhap vlerat morale t Kur'anit. Suksesi dhendikimi i ktij shrbimi shfaqen qart n bindjen e lexuesve.

Nj gj duhet t mbahet parasysh: Arsyeja kryesore pr vazhdimin e mizoris,konflikteve dhe telasheve t tjera q po prjetojn shumica e njerzve sot shtmbizotrimi ideologjik i mosbesimit. Ksaj mund t'i jepet fund vetm me mposhtjenideologjike t tij dhe, njkohsisht, duke transmetuar mrekullit e krijimit dhe moralin eKur'anit, n mnyr q njerzit t jetojn sipas tij. Duke patur parasysh gjendjen e botssot, q po precipiton n nj spirale dhune, korrupsioni dhe lufte, sht e qart se kyshrbim duhet t jepet shpejt dhe n mnyr t suksesshme, prndryshe, do t jet teprvon.

N kt drejtim, librat e Harun Jahjas marrin nj rol udhheqs. Me lejen e Allahut,

kto libra do t jen nj mjet, nprmjet t cilit njerzit n shekullin e XXI do t gjejnpaqen, drejtsin, dhe lumturin e premtuar n Kur'an.


8/130

o N kt libr i sht kushtuar nj kapitull i veant rrnies s teoris sevolucionit, sepse kjo teori sht baza e t gjitha filozofive materialiste.Darvinizmi mohon krejtsisht faktet e krijimit dhe ekzistencn e Allahut dhe, sirrjedhim, prgjat 140 viteve t fundit shum njerz kan braktisur besimin etyre duke rn pre e dyshimit. Pr kt arsye, sht nj detyr e rndsishmeq t'i tregoni do njeriu se kjo teori s'sht gj tjetr vese mashtrim.Meqense, jo t gjith lexuesit mund t lexojn disa nga librat tan, ne e kemimenduar t arsyeshme q t'i kushtojm nj kapitull t veant t prmbledhur

mbi kt shtje.o T gjith librat e Harun Jahjas shpjegojn tema q kan lidhje me

besimin nn dritn e vargjeve kuranore dhe i ftojn lexuesit t msojn fjalt eAllahut dhe t jetojn n prputhje me to. T gjitha shtjet n lidhje me ajetetkuranore jan shpjeguar n mnyr q t mos lihet vend pr dyshim apo prpyetje n mendjen e lexuesit. Stili i thjesht dhe i rrjedhshm i librave bn tmundur q do njeri i fardo moshe qoft dhe i fardo grupi shoqror t'ikuptoj ata me lehtsi. Fal shpalosjes s tyre t efektshme dhe t ndritshme,ata mund t lexohen me nj frym. Madje, edhe ata njerz q e refuzojn

besimin ndikohen nga faktet q dokumentojn kta libra dhe nuk mund thedhin posht vrtetsin e prmbajtjes s tyre.

o Ky libr, po ashtu, t gjith librat e Harun Jahja mund t lexohen vetmose t diskutohen n grup. Lexuesit e etur pr t prfituar nga librat do tzbulojn se diskutimi sht mjaft i dobishm dhe u mundson atyre tshkmbejn mendimet dhe prvojn e tyre me t tjert.

o Nj shrbim i madh pr Islamin do t ishte ndihma n botimin dheleximin e ktyre librave shkruar vetm pr hir t Allahut. T gjith librat eHarun Jahjas jan jashtzakonisht binds. Pr kt arsye, pr t'ia komunikuart tjerve fen e vrtet, nj nga mnyrat m t dobishme do t ishte nxitja prt lexuar kta libra.

o Shpresojm se, lexuesi do t'i hedh nj sy prmbledhjeve t librave ttjer t autorit, t cilat jan vendosur n pjesn e pasme t ktij libri. Lnda etij e pasur n shjet e besimit sht mjaft e dobishme dhe t sjell knaqsi nlexim.

o N kta libra, ndryshe nga librat e tjer, jan mnjanuar trsishtpikpamjet personale t autorit, shpjegimet e bazuara n burime t dyshimta,

stile q nuk i kushtojn kujdesin e duhur temave fetare, dhe as argumenta tpashpres apo pesimist, t cilt krijojn dyshime n mendjen e lexuesit dhedevijime n zemrat e tyre.


9/130

Shtpia Botuese "Furkan ISM"Brigada II Maqedonase, lokali 22

1000 Shkup, Maqedoni


10/130


11/130


12/130

Ishte nj dit e bukur me diell. Faruku kishte shkuar n piknik memsuesin dhe shokt e tij.

Ai, bashk me shokt e tij, filluan t luanin kukafshehtas.Befas, ai dgjoi nj z q i thirri: "Kujdes!" Ktheu kokn n t

majt dhe n t djatht q t dallonte nga i vinte zri, por atje nuk

kishte asnj njeri.Pas pak, e dgjoi t njjtin z q i tha: "Hej, jam ktu posht!"Pr habi, ngjitur me kmbn e tij, vuri re nj insekt t vockl q

ngjante si milingon.-"Kush je ti ?" e pyeti ai.-"Un jam nj termite," u prgjigj krijesa e vogl.-"Un s'kam dgjuar kurr m par pr nj krijes t quajtur

termite," - ra n mendime Faruku. -"Po ti, vetm jeton?"-"Jo," u prgjigj insekti i vogl. -"Ne jetojm n fole, n familje

t mdha. Nse dshiron, un mund t t tregoj njrn prej tyre."

10


13/130

Faruku pranoi dhe ata shkuan s bashku. Kur

arritn tek foleja, ai vuri re se, ajo i ngjante nj ndrteset lart me shum dritare.-"'sht kjo?" pyeti Faruku.-"Kjo sht shtpia jon," i shpjegoi termitja, -"Ne i

ndrtojm vet ato."-"Po, ju jeni shum t vogla," vuri n dukje Faruku. -

"Nse edhe shoqet e tua jan kaq sa ti, ather, si ka

mundsi t ndrtoni nj fole kaq t madhe?"Termitja buzqeshi dhe tha: -"Ke t drejt t habitesh, Faruk.sht me t vrtet e uditshme, por mos harro se, kjo pr Allahun, iCili na ka krijuar ne t gjithve, sht e leht."

-"Prve se jan shum t larta, folet tona kan edhe cilsi ttjera mjaft t veanta. Pr shembull, ne ndrtojm dhoma t veantapr fmijt, lem vende t posame ku rrisim krpudha, dhe 'shtm e bukura, ne ndrtojm dhomn e mbretreshs. Ne, gjithashtu,nuk harrojm t bjm sistemin e ajrosjes pr shtpit tona. N ktmnyr ne ekuilibrojm lagshtirn dhe temperaturn brenda nfole. M lejo t t them edhe dika tjetr, Faruk. Ne nuk mund tshohim!"

Faruku mbeti gojhapur. -"Megjithse jeni kaq t vogla sa mezishiheni me sy, ndrtoni shtpi t larta si njerzit. Si e bni gjithkt?"

Termitja vuri buzn n gaz. -"Si t thash edhe m par, shtAllahu, Ai q na i jep kto veti t jashtzakonshme. Ai na ka krijuarn mnyr t till q ne jemi t afta t'i bjm gjith kto vepra tmrekullueshme. Tani m duhet t shkoj n shtpi Faruk dhe tndihmoj shoqet e mia."

Faruku e kuptoi dhe i tha: -"Mir, edhe un duhet t shkojmenjher t'i tregoj msuesit dhe shokve far msova pr ty."

-"Ide e mir Faruk,"- ia bri me dor termitja e vogl. -"Kujdesupr veten. Shpresoj t shihemi prsri."

11


14/130

N fundjav, Esedi shkoi tek gjyshi i tij. Dy dittkaluan shpejt dhe para se ta kuptonte kt, babaierdhi ta merrte me makin. Pasi prshndeti gjyshin, aiu ul n sedilje. Duke pritur t atin t mblidhte sendet e tij,ai po shikonte prjashta dritares. Nj flutur, e cila ishte

ulur mbi nj lule, jo shum larg prej tij, prplasi krahtdhe qndroi mbi xhamin e dritares.-"Ti po kthehesh n shtpi Esed, apo jo? - e pyeti

flutura me nj z t holl. Esedi u habit dhe e pyeti: - Po tim njeh mua?"

-"Sigurisht q t njoh," - "buzqeshi flutura. "Kamdgjuar gjyshin tuaj kur i tregonte fqinjve pr ty."

-"Prse nuk erdhe t flisje me mua q m par?" -pyeti Esedi.-"Nuk mundesha, sepse isha n nj fshikz atje lart,

n nj pem n kopsht.-"Nj fshikz? E far sht ajo?" -pyeti Esedi, i cili

ishte gjithmon nj djal kurioz.-"M ler t t shpjegoj q nga fillimi," -i tha flutura

pasi mori frym thell.

12


15/130

-"Ne, fluturat kurdalim nga vezt jemikrimba t vegjl. Ushqehemiduke prtypur gjethe. M von,prdorim nj lng q del ngatrupi yn si fije dhembshtillemi me t. Kjo qese

e vogl q thurrim quhetfshikz. Kalojm cakoh aty brenda duke

pritur q t rritemi.Kur zgjohemi

d h edalim nga

f s h i k z a ,tashm shpalosimkraht tan

shumngjyrsh. Pjesn tjetr tjets e kalojm duke fluturuardhe ushqemi prej luleve."

Esedi tundi kokn

mendueshm dhe tha: -"Ti do tthuash se t gjitha ato flutura mengjyra-ngjyra kan qen krimbapara se t'u rriteshin kraht?"

-"A e sheh at krimb tgjelbr n at degn atje?" -e

pyeti flutura.

Allahun e lartsoime adhurim ka

ka n qiej dhen tok ...

(Sure Hadid: 1)

13


16/130

-"Po, e shoh. Po prtyp i uritur nj gjethe."-"Ai sht vllai im i vogl," -buzqeshi flutura, "pas

pak kohe, edhe ai do t thur nj fshikz si un."Tani Esedit i lindn shum pyetje pr shoqen e tij t

re. "Po si e parashikon ti gjith kt shndrrim? Dua tthem, kur del nga veza, sa koh qndron si krimb dhe

si e prodhon fijen pr t thurur fshikzn tnde?"-"Un nuk planifikoj fare asgj nga kto," - i

shpjegoi flutura me durim. "Allahu na ka msuar sefar kemi nevoj t bjm dhe kur duhet ta kryejm at.Ne vetm sa i bindemi Atij dhe bjm at q dshironAi."

14

A nuk e sheh se Allahu lshon nga

qielli uj, e Ne nxjerrim me t fruta,ngjyra e t cilave sht e ndryshme,e edhe npr kodra ka vija t bardhae t kuqe ngjyrash t ndryshme, e ka

edhe shum t zeza. Edhe nganjerzit, nga gjallesat, nga kafsht,

po ashtu, ka t ngjyrave tndryshme. Po Allahut ia kan frikn

nga robrit e Tij vetm dijetart.Allahu mbi gjithka sht

Mkatfals.(Sure Fatir 27-28)


17/130

Esedi u habit vrtet jasht mase

dhe i tha: -"Vizatimet mbi kraht etu jan me t vrtet t mrekullueshme.Ashtu si ti, t gjith fluturat kan vizatime t

ndryshme, apo jo? Ato jan me t vrtetshumngjyrshe dhe trheqse."

"Kjo sht nj prov q tregon mjeshtrinkrijuese t pakrahasueshme t Allahut. Ai na ka

krijuar ne t gjitha n mnyrn m t bukur,"- i shpjegoishoqja e tij.Esedi tundi kokn i ngazllyer dhe tha: -"sht e

pamundur t mos vshtrosh me vmendje gjrat e bukuraq ka krijuar Allahu. Qindra shembuj na rrethojn!"

-"Ke t drejt, Esed," -iambshteti fjaln flutura. -"Ne duhet t'i jemimirnjohs Allahut prt gjitha kto mirsi."

Esedi ktheu koknprapa dhe i tha: -"Povjen babi. Duket setani do t nisemi. Uknaqa shum q ttakova. A mund tflasim srish kur tvij javs tjetr?"

-"Patjetr," -pranoi flutura. -"Rrug t mbar!"

15


18/130

Nj t diel, Irfani shkoi pr shtitje n pyll me babain e tij. Dukeecur, mendonte se sa t bukura ishin pemt dhe sa e bukur ishte egjith natyra prreth. Babi i tij rastsisht takoi nj shok dhe, n kohnkur ata t dy po bisedonin me njri-tjetrin Irfanit i zuri veshi njzhurm: tak, tak, tak...

Ajo vinte nga nj pem. Irfani iu afrua zogut q po elshonte at dhe e pyeti:

-"Po pse po e godet me sqep pemnashtu?"

Zogu ndaloi s godituri dhe u kthye pr ta

vshtruar Irfanin. -"Un jam nj qukapik, -thaai. -"Ne bjm vrima npr pem dhe ndrtojm

folet tona n to. Ndonjher, ruajm ushqimin nato vrima.

-Mir, po si e ruani ushqimin n nj vend aq tvogl?" -deshi t dinte Irfani.

-"Qukapikt, m shum, ushqehen me lende dhe

ato jan mjaft t vogla,"e sqaroi qukapiku.

-Brenda do zgavre q bj, un vendos nj lende.Kshtu do t ruaj ushqim t mjaftueshm pr vete."

Irfani mbeti i habitur dhe i tha: -Po ti, n vend q tprpiqesh dhe t lodhesh me shum zgavra t vogla, mund t bshnj zgavr t madhe dhe ta ruash gjith ushqimin tnd atje."

Qukapiku buzqeshi dhe ia ktheu: -"Nse un do t veprojakshtu, zogjt e tjer do t vinin dhe do t ma zbulonin dhomzntime me ushqim dhe do t ma grabisnin at. Lendet jan po aq tmdha sa edhe zgavrat n t cilat i vendos. Kshtu, lendja qndronatje mir dhe e paprekur. Un mund t'i nxjerr ato nga pemt pa

16


19/130

asnj vshtirsi, pr shkak se Allahu e krijoi sqepin tim n at mnyrq t ma lehtsoj kt. Por, zogjt e tjer nuk mund ta bjn kt,dhe ushqimi im mbetet i sigurt. Sigurisht q, un nuk kam vetdije prta llogarritur me mend. Un jam vetm nj qukapik. Allahu mfrymzon mua t'i bj kto q t thash. sht Ai, i Cili m kafrymzuar mua ta fsheh ushqimin dhe q ka krijuar sqepin tim nmnyrn m t prshtatshme pr t vepruar kshtu. Me t vrtet, nuk

jam vetm un, t gjitha gjallesat sillen ashtu, sepse kjo sht ajo qu ka msuar Allahu."

Irfani ia ktheu: -"Po, o qukapik i vogl, ashtu sht. Un tfalnderoj q m'i tregove t gjitha kto... Ti m bre t prkujtojfuqin e madhe tAllahut."

Kshtu, Irfani i tha

mirupafshim shokut t tij tvogl dhe u kthye prsritek babai i tij. Ai ishteshum i lumtur, sepsekudo q hidhte syt aishihte mrekullit e krijimitt Allahut.

17


20/130

Kur lundronte me anije n ver, ajo q i plqente mshum Xhelalit ishte t ulej jasht n kuvert. Atje ai

shihte nga afr detin dhe sillej rreth e rrotull. Njdit, ai hipi n anije me nnn e tij. Sapo hipn, aimenjher u ul n kuvert. Nj grup pulbardhash

q po ndiqnin anijen, sikur po bnin gar menjra-tjetrn. Ato dukeshin si nj tablo e bukur,duke u rrotulluar n ajr dhe ziheshin me njra-

tjetrn kush e kush t'i kapte thrrimet e buks q uhidhnin pasagjert.

Njra prej tyre rrshqiti fluturimthi dhe u ul pranXhelalit.

-"Si t'u duk shfaqja jon n fluturim? - e pyeti ajo.-"Un t vura re se ti po na vshtroje me shumvmendje. Po si t quajn?"

-"Un quhem Xhelal. Po, po knaqesha vrtetshum tek ju shihja duke fluturuar. E shoh se timund t qndrosh lart n ajr pa i prplasur fare

kraht. Po si ia arrin ksaj?"

Pulbardha tundi kokn dhe i tha: -"Ne,pulbardhat kthehemi n ajr sipas

18


21/130

drejtimit t ers. Edhe po t fryj nj er shum e leht, rrymat e ajrit qkrijohen na ngren lart. Ne prfitojm nga kjo dhe jemi n gjendje tbjm udhtime shum t gjata pa i prplasur fare kraht."

-"Ne lvizim para dhe prapa brenda masave ajrore qngrihen nga deti,"-vazhdoi t fliste ajo.

-"Formimi i ktyre rrymave do t thot se kemi vazhdimisht ajrnn kraht tan dhe kjo na lejon t qndrojm lart paharxhuar shum energji."

Xhelali nuk ishte i sigurt n e kishte kuptuar mir

apo jo kt dhe e pyeti pulbardhn: -"Un vurare se ti qndroje n ajr pa i prplasur fare kraht dhe dukeshe sikurqndroje e varur. Ti e arrin kt duke par drejtimin e ers? E kuptojkt, por, nuk arrij ta kuptoj si e llogarrit forcn e ers dhe drejtimin ngado t vij ajo."

-"Pr ne, sht e pamundur ta bjm kt vetm n saj t dituris

ton," -filloi t fliste pulbardha. -"Kur na krijoi Allahu, na msoi si tfluturojm dhe si t varemi n ajr pa humbur energji. Kta janshembuj q na jan dhn n mnyr q ne t bhemi t vetdijshmpr qenien e Allahut dhe ta kuptojm fuqin e Tij."

Xhelali nxitoi t'i bnte edhe nj pyetje tjetr asaj: -"Po ti, qndron evarur n ajr sikur t ishe mbajtur me nj fije... Q ta bsh kt duhett dish shum mir matematik dhe duhet t jesh e aft t bsh

llogarritje t njpasnjshme, por, ti ia del mban pa asnj vshtirsi qhern e par q fluturon, apo jo?"

-"Patjetr," -pranoi pulbardha. -"Zoti yn i ka dhn do krijesefrymzimin pr t cilin ka nevoj. Ne t gjith veprojm ashtu si na

19


22/130

thuhet t veprojm. Kurr mos harro se, Alahu ka prfshir gjithka dhedo krijes sht nn kontrollin e Tij. Ai sht Zoti i gjithkaje. Ti mundt gjesh shum vargje pr kt n Kur'an. Ah, po shoh se anija po i

afrohet toks. Tani m duhet t fluturoj shpejt q t arrij shoqet.Mirupafshim s shpejti..." Xhelali e vshtroi shoqen e tij tek largohej nfluturim duke u zvogluar gjithnj e m tepr.

Kur arriti n shtpi, Xhelali krkoi n Kur'an nj varg q tregonte segjithka sht nn zotrimin e Allahut. E gjeti kt varg n Suren Huddhe e msoi at menjher prmendsh:

(Hudi tha) Un i jam mbshtetur Zotit tim dhe Zotit tuaj, sepsenuk ka asnj nga gjallesat q Ai tmos e ket nn sundim. Vrtet,Zoti im sht i Drejt. (Sure Hud:56)

20

A nuk i shohin atashpendt fluturues n ajrin e

qiellit, t cilt nuk i mban kushprve Allahut. Edhe n kto ka fakte

pr njerzit q besojn.

(Sure Nahl:79)


23/130

21

T d a s h u r f m i j ! K e n i d g j u a r p r n j l l o j z o g u t q u a j t u r

me g a pod ? Te k ky l l oj zog u, p r zog jt e v e g j l kujd e se n g jithmonzog jt me shkuj. N fil l im, n na ha p nj g r op t ma d he n tok , ku

l shon v e z t. P a si a jo i b n v e z t, ma shkul l it i d uhe t q ta mba j

t e m p e r a t u r n e f o l e s 9 2 g r a d F a h r e n a i t ( 3 g r a d C e l c i u s ) . M e

q l l im q ta ma s te mpe r a tur n n fol e , ma shkul l i e zhy t sq e pin

n r r , d uke e p r d or ur a t si te r mome t r . Zog u e p r s r it k t

v e p r i m h e r p a s h e r e . N s e t e m p e r a t u r a n f o l e n g r i h e t , a i

me nje he r ha p v r ima a jr i p r ta ul ur s r ish a t . Gjitha shtu, sq e pi i

k tij zog u sht nj te r mome t r ka q d e l ika t, sa q , n se d ikush d ot h i d h t e n j g r u s h t d h m b i f o l e d h e t e m p e r a t u r a d o t n g r i h e j

q oft e d he p r pa k, zog u d o ta d a l l onte k t . P r ne , ma tje t til l a

b he n t mund ur a v e t m me a n t te r mome tr it, por , me g jitha t

m e g a p o d t e k a n b r k t p r

she kuj me r r a d h d he a snj he r nuk

b j n a s g a b i m i n m t v o g l . K j o ,

s e p s e A l l a h u u k a m s u a r a t y r e

g j i t h k a d h e s h t i P l o t f u q i s h m i q k a k r i j u a r n j s q e p t p a j i s u r m e

nd je shm r in e nj te r mome tr i.


24/130

Mbrmjeve t vers Qemali dhe familja e tij hanin dark nkopsht. N nj mbmje si kto, kur po ngriheshin nga tavolina, atij izun syt nj drit q ndizej dhe shuhej npr pem n fund tkopshtit. Nuk e zgjati, por, menjher shkoi t shihte far po

ndodhte atje dhe, pr habin e tij vuri re nj insekt q hidhej degm deg. Ky insekt ishte shum i ndryshm nga ata q ishte msuart shihte ditn. Ai lshonte drit kur fluturonte.

Insekti ndaloi s fluturuari pr nj ast dhe iu afruar Qemalit: -"Prshndetje," -foli ai. -"Ti dukesh shum i uditur. M ke vshtruarpr nj koh t gjat. Un quhem Xixlloj, po ti?"

-"Un quhem Qemal. Po, ashtu sht. T vshtrova sepse nuk

kam par kurr m par nj insekt q xixllon me drit kshtu si ti.Nga trupi yt dalin rreze t verdha n t gjelbr. M kujtohet se, kurpreka njher nj llamb t ndezur, ma dogji dorn. Po kjo drit,nuk t djeg ty?"

Xixllonja miratoi me kok dhe ia ktheu: -"Ke t drejt, Qemal.Vrtet, llambat nxehen shum kur ndriojn. Ato

prdorin energjin elektrike pr t prodhuar

drit dhe, nj pjes e ksaj energjieshndrrohet n drit. Kjo bn qllamba t nxehet. Por, ne, xixllonjatnuk marrim energji nga jasht prdritn q lshon trupi yn."

Qemali ather e kuptoi dhe epyeti: -"Ather, kjo do t thot se

ti nuk nxehesh?"

22


25/130

-"Po, ashtu sht," -pranoi xixllonja. Ne ktenergji e prodhojm vet dhe e prdorim me mjaftkujdes. Kjo do t thot se asnj pjes e saj nuk shkon kotdhe ajo nuk e nxeh trupin ton, gj q do t na dmtonteshum."

Qemali vrau mendjen pr nj astdhe tha: -"Ky sht vrtet nj sistem i

menduar shum mir."-"Po, me t vrtet," - embshteti shoqja e tij. KurAllahu na krijoi ne, planifikoigjithka pr t ciln keminevoj n mnyrn m t mir.Kur fluturojm, ne i prplasimkraht shum shpejt.Sigurisht, q kjo sht njpun q krkon shum energji.Por, pr shkak se drita jon nukharxhon shum energji, ne nuk kemi asnjvshtirsi me t. "

Qemali kishte edhe dika tjetr pr tciln donte ta pyeste xixllonjn:

-"Prse e prdorni ju xixllonjatdritn?"

23


26/130

Shoqja e tij e gatshme i shpjegoi: -"Ne e prdorim at pr tshkmbyer mesazhe midis nesh dhe pr t'u mbrojtur. Kur duam t'ithemi dika njra-tjetrs, ne flasim duke xixlluar dritat tona. Nraste t tjera, ne i prdorim ato pr t friksuar armiqt tan dhe pr

t'i mbajtur larg ata."Qemalit i bn shum prshtypje ato q i tregoi mikesha e tij

dhe shtoi: -"Kshtu, gjithka pr t ciln keni nevoj ndodhet brendatrupit tuaj dhe nuk ka nevoj t rraskapiteni!"

-"Ke t drejt," -pranoi xixllonja. -"Megjithse jan prpjekurtepr, shkenctart nuk kan mundur t zhvillojn nj sistem q tngjaj me sistemin ton. Si t thash edhe m par, Allahu na krijoi

n mnyrn m t bukur dhe kt krijim e prshtati me nevojat tona,ashtu si gjith gjallesat e tjera."

Qemali buzqeshi duke i thn: -"Faleminderit. Ajo q mtregove ishte vrtet trheqse. Tani po e kuptoj do t thot vargu qlexova dje: Ather, pra a sht ai q krijon njlloj sikurse ai qnuk krijon? A nuk po mendoni? (SureNahl: 17) Kur sjell n mendje

24

Ai sht Allahu, Krijuesi,Shpiksi, Formsuesi. T Tij jan

emrat m t bukur. At emadhron ka ka n qiej e n

tok dhe Ai sht Ngadhnjyesi, i

Urti. (Sure Hashr: 24)


27/130

t gjitha qeniet e gjalla q ka krijuar Allahu, ka shumshembuj, t cilt duhet t'i kemi gjithmon n mendje dhe tnxjerrim msime prej tyre!"

-"Po, Qemal. do krijes sht prov e artit t pashembulltkrijues t Allahut. Q ktej e tutje, kur t vshtrosh dika, do tavesh re kt. Tani m duhet t shkoj. Ishte knaqsi q t

takova. Shpresoj t t shoh prsri..."Tek po hynte n shtpi, duke medituar pr krijimin e

xixllonjs, Qemali mezi priste t'utregonte familjes s tij pr bisednme shoqen e tij t vogl.

25

D e t i i k u q n d o d h e t m i d i s d y

s h k r e t t i r a v e . A s n j l u m a p o u j i

r r j e dhsh m nuk de r dhe t n t . Me fj al

t t j e r a, nuk ka shk m bi m oksi g j e ni apo

azot i n t . Nor m ali sht , ky de t duhe j t

ishte nj shkrettir e that sikur tokat

q r r e t h o j n a t , p o r , m e g j i t h a t a i

p r m b a n k o r a l e t t g j i t h a l l o j e v e .

K o r a l e t , m e g j i t h k u s h t e t t e p r t

vshtira, ar rij n t jetojn at je pr shkak

t s i m b i o z s ( b a s h k j e t e s s ) q k a n

a r r i t u r t k r i j o j n m e g j a l l e s a t e t j e r a , t c i l a t u

n g j a j n b i m v e d h e q u h e n a l g a . A l g a t f s h i h e n

nga armiqt brenda bariers koralore dhe e

p r d o r i n d r i t n e d i e l l i t p r t k r y e r

p r o c e s i n e f o t o s i n t e z s . S t i l i i j e t s s

h a r m o n i s h m e t k t y r e d y g j a l l e s a v e s h t e d h e n j p r o v t j e t r e k r i j i m i t t

m r e kullue shm t Allahut .


28/130

N fundjav, Ahmedi shkoi t peshkonte nliqen s bashku me babain e tij. Babai pobnte gati kallamat dhe Ahmedi i mori leje

pr t shtitur pak prqark. Babai i dha lejeme kusht q t mos largohej shum.

Ai filloj t ecte npr shkurrnajn n

buz t ujit.Papritur, nj bretkos krceu midis dyshkurreve dhe qndroi mbi nj gur pikrisht

para tij.-"Oh, pr pak sa s'm shkele!" -

u ankua bretkosa.-"M fal,"i tha

Ahmedi. Po ti qenkenjlloj si gjethet dhe unnuk t vura re mojbretkos e vogl. Unquhem Ahmed dhethash t bja njshtitje ktej."

26


29/130

Bretkosa vuri buzn n gaz dhe ia ktheu: -"Gzohem q t takojAhmed. T kuptoj, sht gj e zakonshme t mos m vesh re mua.Un jetoj midis ktyre shkurreve dhe ngjyra e trupit tim sht engjashme me gjethet. Kshtu, grabitqart nuk mund t m dalllojn.Un mund t fshihem shum leht prej tyre."

Ahmedi u mendua pr nj ast dhe i tha: -"Mir, po kur ata tdallojn? Ather far bn ti?"

-"Po t vshtrosh me kujdes," -tha bretkosa, -"do t vsh re q kamembrana midis gishtave t mi. Kur jam duke krcyer, un i hapgishtrinjt dhe kshtu rrshkas n ajr. Ndonjher mund t fluturojedhe 12 metra me nj krcim t vetm."

-"Po kur do t ulesh, si ia bn?" -deshi t dinte Ahmedi.-'Kur fluturoj, i prdor kmbt. Membranat n kmbt e mia m

shrbejn porsi parashut pr t ngadalsuar shpejtsin kur ulemn tok," -i shpjegoi bretkosa.

-"Oh, po kjo qenka shum e uditshme," -foli Ahmedimendueshm. -"Nuk m kishte shkuar kurr n mendje se bretkosatmund t fluturonin."

Bretkosa prveshi buzt dhe ia ktheu: -"Disa lloje bretkosashmund t fluturojn po aq shpejt sa edhe kur notojn. Kjo sht njmirsi q na e ka dhn Zoti yn. Allahu e krijoi ngjyrn e trupit tont till, q ne t fshihemi n ambientin ku jetojm. Kjo na lejon tmbijetojm. Nse Ai nuk do t na kishte krijuar kshtu, ne shpejt dot ishim vrar nga kafsht e tjera."

27


30/130

28

N j n g a k r i j e s a t e h a b i t s h m e q k a k r i j u a r A l l a h u s h t n j l l o jb r e t k o s e , e c i l a j e t o n n p y j e t e

pashkelur. Cilsia m trheqse e ksaj bretkose t vogl peme,e cila ka kmb t holla dhe membrana midis gishtave, sht seajo mund t'i prdor kmbt pr t fluturuar duke rrshqitur na j r . Kur f lutur o n ng a p e m t, a jo i p r d o r k m b t s i p a r a s hutk u r d s h i r o n t u l e t n g a d a l . D u k e h a p u r m e m b r a n a t m i d i sg is hta ve , a jo d yf is ho n s ip r f a q e n e tr up it. Br e tko s a t f lutur ue s em und t r r s hq a s in n a j r n nj la r g s i d e r i n 4 0 k m b (1 2metra) para se te ulen n ndonj pem. Duke i lvizur kmbt dhed u k e n d r y s h u a r f o r m n e k m b v e t t y r e m e m e m b r a n a , a t o

madje, mund t kontrollojn edhe drejtimin e fluturimit.

mb t me membrana t bretkosave


31/130

Ahmedi e kuptoi prse ishte fjala dhe shtoi: -"Membranat midisgishtave t tu t nevojiten pr t krcyer larg. Un nuk kammembrana midis gishtave sepse nuk m duhen. Nevojat e dokrijese t gjall jan t shumllojshme, apo jo?"

-"Po, ashtu sht, piks i ke rn."Ahmedi ia ktheu: -"Allahu na krijoi n mnyrn m t mir pr t

na i lehtsuar jetn. Ne duhet t'i jemi shum mirnjohs Atij pr

kt."-Prsri ke t drejt," -pohoi mikesha e tij e re. -"Zotiyn i ka krijuar t gjitha qeniet e gjalla sipas ambientitku ato jetojn. Ai na ka dhn gjithka q na duhet qn astin kur vijm n jet."

-"Po," -tha Ahmedi. -"Tani, moj bretkose vogl, duhet t shkoj, ndryshe babai do tbhet merak pr mua. U knaqa shum qfola me ty. Nse vij ktu tjetr her, do tt vizitoj prsri."

-"Edhe un mezi do t pres deriather. Gzohem shum q ttakova. Mirupafshim Ahmed..." -thabretkosa me at kuak-kuaken e sajduke krcyer prsri midis shkurreve dhem pas u zhduk.

29


32/130

Hamidi ishte nj djal shum i zgjuar dhe i qeshur. Ai ishteshum i dhn pas zogjve dhe dshiront t dinte mir gjithka rethtyre. Shpeshher kujdesej pr zogjt n shtpi, por, m von, i linte

ata t fluturonin. Knaqej shum nga jeta e tyre e lir. Nj mngjespranvere, Hamidi pa nj tuf zogjsh me kmb t gjata, t ciltfluturonin s bashku dhe menjher u ngjit n taracn e shtpis pr

t'i par ata m nga afr. Kur doli jasht,vuri re se, dy nga ata kishin qndruarmbi oxhak dhe sa nuk fluturoi ngagzimi kur i pa. Ua bri me dor dhe

u thirri:-"Tungjatjeta!" Un jam Hamidi.Kush jeni ju?"

-

30


33/130

"Prshndetje, Hamid! Shpresojm

t mos t kemi shqetsuar q u ulmktu. Ne do t na plqente shum tbisedonim pak me ty dhe t tnjihnim," - tha njri nga ata.

-"Patjetr," - ia ktheu Hamidi: -"Un i dua shum t gjith zogjt.Mund t m tregoni dicka pr veten

tuaj, ju lutem?"-" Si jo,"- u prgjigj njri ngazogjt. - "Ne jemi lejlek. Jemizogj shtegtar me krah tmdhenj, t bardh bor rreth njmetr ose nj metr e gjysm t gjat dhe mebishta t gjat t zinj. Jan ngjyra e kuqe esqepave tan dhe kmbt tona t gjata qna bjn t dukemi kaq trheqs."

Hamidi iu prgjigj: - "Po qenkeni vrtet shum tkndshm!"

-"Ajo q njerzve u bn m tepr prshtypje tek nesht mnyra jon e fluturimit me sqepin t shtrir prparadhe kmbt t shtrira prapa. Kjo na bn t aft t fluturojmshum m shpejt duke prdorur ajrin."

Hamidi ishte shum kurioz dhe i pyeti : - "Pr ku po udhtonitani?"

-"Hamid, do vit ne shtegtojm n tufa t mdha, sepsenuk mund t jetojm n vende t ftohta. Me shtegtimin ton ne,po ashtu, u sjellim njerzve lajmin e mir se ditt e ngrohta tvers po trokasin. Gjat vers, ne jetojm n nj siprfaqe qshtrihet nga Europa deri n Afrikn Veriore dhe nga

Turqia deri n Japoni. Kur moti fillon t ftohet, neshtegtojm n hemisfern e jugut,drejt Afriks tropikale dhe Indis."

31


34/130

Hamidi mbeti i hutuar dhe i pyeti: -" Po si e kuptoni kur fillon tftohet moti?"Lejleku vuri buzn n gaz dhe ia ktheu: - "Kjo sht vrtet pyetje

shum e bukur. Allahu na i ka msuar. Po ashtu, ne ndjejmnevojn pr t'u larguar pr n vendet e ngrohta. Aina bn ta ndjejm kt. sht Allahu Ai, q namson se si t fluturojm dhe, kur vjen prsri

vjeshta, Ai na siguron se mund t kthehemi ngaudhtimi prej mijra kilometrash duke gjeturfolet tona t vjetra prsri. sht Allahu q mefrymzimin e Tij, na i mson ne t gjitha ktogjra."

Nuk ka asnj gjalles n tok dhe

as shpend q fluturojn me dy krah e qnuk jan t ndara n grupe sikurse edhe ju. Asgjnuk kemi ln pas dore nga Libri. M n fund te

Zoti i tyre do t tubohen.(Sure En'am: 38)

32


35/130

-"sht vrtet shum trheqse q ju mund t fluturoni kaq largdhe t ktheheni dhe gjeni folet e vjetra pa br asnjgabim, tamam sikur t kishit nj busull n dor, " - thaHamidi i habitur.

Lejleku vazhdoi t fliste: - " S'ka dyshim se, kjokujtes kaq e fuqishme dhe aftsia e mrekullueshme e gjetjes

s drejtimit n fluturim sht vepr e krijimit t pashoq t Allahut, iCili na i dhuroi ato."

Hamidi kishte edhe nj pyetje tjetr pr mikun e tij t ri:-" Ju jetoni afr njerzve, apo jo?"-"Po," - u prgjigj lejleku. -" Ne i ndrtojm folet n atit e

shtpive. Po edhe n maj t pemve dhe oxhaqeve..."Ather, u ngrit lejleku tjetr dhe i tha: " Na vjen keq Hamid,

por duhet t nisim prsri udhtimin ton."Hamidi i ndoqi me sy miqt e tij t rinj

teksa zvogloheshin gjithnj e mtepr n qiell.

33


36/130

Nebili, nj dit, pasi u kthye nga shkolla po shihte televizor.

N njrin nga kanalet ishte nj film dokumentar. Atij i plqenteshum t ndiqte filma pr kafsht q nuk i kishte par n t vrtet.Kt her programi bnte fjal pr fokat. Ai u ul prpara ekranitdhe filloi t ndiqte me vmendje. Papritur, ai ndjeu t ftoht.Hodhi nj sy rreth e rrotull dhe e kuptoi se gjendej brenda filmit ntelevizor. Afr tij qndronte foka q sapo kishte par n ekran!

-"Tungjatjeta!" -i tha foks duke u dredhur. -"sht shum

ftoht ktu, nuk e ndjen?!"-"... duhet t jesh i ri ktu!" -u prgjigj ajo. Ktu bn

gjithmon shum ftoht. sht minus 5Celcius, madje edhe npranver. Kjo klim m prshtatet shum mir mua, sepse ne fokat

e duam t ftohtit. Ne nuk e ndejm fare at. E si tandjejm? Nuk na le gzofi yn, kjo pallto e

mrekullueshme q na ka krijuar Allahu! Po ashtu,

edhe dhjami n trupin ton na mbron nga tftohtit."

-"Po ajo atje, sht nna jote?" -tregoiNebili me gisht n drejtim t nj foke pak m

34


37/130

tutje. -"Mendoj se ajo po t krkon.

Thirri asaj dhe thuaji ku je po tduash..."

Foka vazhdoi t fliste: -"Ne,fokat jetojm n tufa t mdhadhe ngjajm shum me njra-tjetrn. Po, megjithse ngjajm,nnat tona nuk na ngatrrojn

asnjher me asnj fok tjetr.Kjo sht mirsi q ua ka dhnAllahu. Sapo lind foka e vogl,nna i uron mirseardhjen me njputhje. Pr shkak t ksaj puthje, ajoe njeh aromn e tij dhe kurr nuk engatrron at me asnj fok tjetr. Kjo

sht nj nga mirsit e panumrta q na ka dhn Allahu. Nei jemi mirnjohse Zotit ton t Plotfuqishm, sepse Ai u kadhn nnave tona kt aftsi pr t na njohurne midis gjith tufs ku jetojm."

Nebili kishte edhe dika tjetr prt ciln donte t pyeste: -"Mua mkujtohet se kam lexuar se, ju fokat e

kaloni shumicn e kohs n uj. Posi msoni t notoni?"

Nse do t

prpiqeshit t'i

numronit mirsit e

Allahut nuk do t

mundeshit...

(Sure Ibrahim: 34)

35


38/130

Mikesha e tij filloi t'ishpjegonte: -"Allahu na kakrijuar ne t gjith sipasambientit ku jetojm dhe na kaprgatitur q t jetojm n t.Ashtu si ka krijuar devensipas kushteve t shkrettirs,

Ai, po ashtu, na krijoi ne nprshtatje me motin e ftoht.sht dshira e Allahut q, kur

lindim, ne, fokat e vogla jemi tpajisura me nj shtres dhjami t

quajtur dhjam bebe. Trupi yn ivogl qndron i ngroht fal ktij dhjami.

Kjo shtres sht m e leht se uji dhe na shrben si komardarekur na msojn nnat tona t notojm. Pas dy javsh msimnoti, ne bhemi vrtet notare dhe zhytse shum t mira."

-"Kshtu, Allahu iu krijoi nj komardare t veant brendatrupit n mnyr q t msoni t notoni! Sa e mrekullueshme!"

-"Po, ashtu sht," -tha foka e vogl. do gjalles e krijuarn mnyr t prsosur sht nj prov q tregon se Allahu kafuqi mbi gjithka."

Pikrisht n at ast, Nebili u zgjua nga nj puthje engroht n faqe nga nna e tij. Filmi vazhdonte ende n

televizor. Nebilit iu kujtua ndrra q sapo kishtepar dhe i buzqeshi foks s vogl n

ekran.

Ngaargumentet

e Tij sht

krijimi i qiejve dhe

i toks dhe

shprndarja e

gjallesave n tdyja ...(Sure esh-

Shura: 29)

36


39/130

U j r a t e o q e a n i t j a n s h u m t f t o h t a ,v e a n r i s h t n t h e l l s i . P r k t a r s y e ,Allahu i ka krijuar fokat, t cilat jetojn nu j t f t o h t m e n j s h t r e s t t r a s h dhjami nn lkur. Kjo shtres nuk i lejon

a t o q t a h u m b i n s h p e j t t e m p e r a t u r n etrupit. Nj gj tjetr e habitshme n lidhjem e f o k a t s h t s e , f e m r a t p r o d h o j n q u m s h t i n m t p a s u r d h e m t u s h q y e s h m t n j o h u r d e r i m s o t . K y q u m s h t b n q f o k a t e v o g l a , t c i l a t

j e t o j n n k u s h t e s h u m t v s h t i r a , t rriten shum shpejt.

37

FOKAT TRIMRESHA


40/130

Nj dit, kur kishin dal ekskursion

me shkolln, Emiri u largua ngashokt dhe filloi t sillej vrdallnpr pem. Ai qndroi pr pak iprkulur mbi nj pem pr tpushuar, kur, papritur , nj zerdhi nga toka.

-"Tungjatjeta Emir!" -tha

zri. -"A je i lodhur?"Emiri nuk mund t'u besonteveshve. Kur vshtroi me vmendjeandej nga i erdhi zri, ai shqoi nj

krijes q ishte nga ngjyrathuajse i njjt me mjedisinprreth dhe ai e kishte t

vshtir ta kuptonte far ishteai q po i fliste.-"Kush je ti?" -e pyeti ai. -

"Mezi t dallova. Ngjyra jotesht e njjt e ngjyrn e vendit kuje ulur!"

-"Un jam Kameleoni," -tha

krijesa, e cila i ngjante m tepr

38


41/130

nj hardhuce. "Un e ndryshoj ngjyrn e trupit tim sipas vendit ku rri,pr t'u mbrojtur nga rreziqet."

-"Po si e bn kt gj t mrekullueshme?" -e pyeti Emiri i etur prt msuar.

-"M ler t t shpjegoj," -tha shoku i tij. -"N lkur un kam njlnd t veant ngjyruese t quajtur "kromatofor". Kjo mndihmon ta ndryshoj ngjyrn pr t'u br njlloj si mjedisi ku jetoj.

Ndryshimi i ngjyrs ndodh pr shkak t shprndarjes dhegrumbullimit t lndve dhe pigmenteve t ndryshme n sisteminnervor. Kshtu, ndonse un lviz shum ngadal, mund t jetoj isigurt dhe pa u vn re kudo q t jem. S'ka dyshim se, kjo veori

Ky sht Allahu, Zoti juaj, nuk ka tadhuruar prve Tij, Krijuesi i dosendi, pra adhuronie At; Ai sht

mbikqyrs ndaj do gjje. T part (e

njerzve) nuk mund ta prfshijn At eAi i prfshin t part. Ai sht shum ikujdesshm, hollsisht i njohur.

(Sure En'am: 102-103)

39


42/130

m sht dhn nga Zoti yn i Gjithfuqishm, i Cili na furnizon me

gjithka q kemi nevoj."Emiri nuk e kuptoi mir at q i shpjegoi Kameleoni dhe iu lutedhe nj her t'ia shpjegonte se si e ndryshonte ngjyrn.

Pasi mori frym thell, ai tundi kokn dhe vazhdoi t flas: "Kurulem n nj deg me gjethe n dritn e diellit, un shndrrohem nt gjelbr me njolla t zeza dhe kafe, si hijet e degve t pems rrethmeje. Kur sht errsir, un kthehem plotsisht n t zi. Un mund

t'i kryej kto ndryshime brenda 15 minutave. Ndrsa kurngacmohem, un nxjerr njolla portokalli t errt dhe t kuqe, siparalajmrim pr kafsht e tjera."

-"Kjo sht me t vrtet e pabesueshme!" -brohoriti Emiri. "Duat di far ke ti tjetr t veant?"

Shoku i tij buzqeshi i gzuar dhe ia ktheu: -"Syt e mi lvizin tpavarur njri nga tjetri. Un mund t shoh prapa dhe posht. Pa

dyshim q un nuk do t kisha pasur asnjrn nga kto cilsi, nse

40


43/130

Allahu nuk do t kishte dashur. Ai m krijoi mua dhe m dha gjithka

q m duhet pr t mbijetuar."Emiri e vshtroi edhe m nga afr dhe shtoi: -"sht shum evshtir t'i dallosh syt e tu."

-"Pr t mos trhequr vmendjen e armiqve, Allahu i mbuloi atame luspa. Kshtu ata duken si pjesa tjetr e koks. Si mund ta veshre, kur m krijoi Allahu, m dha form n mnyrn m t mir pr t'ibr ball do gjje q mund t m ndodh.

-"Nga ky ast," -tha Emiri, -"do t vshtroj me kujdes gjithcka qm rrethon dhe nuk do t harroj t'i lutem Zotit ton t Madhrishmdhe t Gjithfuqishm kur t'i shoh n natyr provat e qenies s Tij.Faleminderit shum."

-"Mirupafshim, Emir!" -tha kameleoni duke u kthyer atje kuishte.

O ju njerz, ju jeni t varfr(keni nevoj pr Allahun), e

Allahu sht i Pasur(nuk ka nevoj pr ju).

Ai sht i Falenderuari.(Sure Fatir:15)

41


44/130

Tariku kishte shkuar pr t luajtur n shtpin e Kashifit, shokut ttij t klass. Kur mami e thirri Kashifin pr dicka, Tariku mbeti vetmn dhomn e gjumit. N at ast, n dhom hyri qeni i Kashifit. Ishtenj qen aq i kndshm dhe dukej se po i krkonte me sy luts: "A nukdo t luash me mua?"

-"Hej, eja t luajm bashk," -tha Tariku duke u hedhur drejt e n

kmb.-"Oh, do t knaqesha shum !" -tha qeni duke tundur bishtin me

gzim.Tariku ngriu nga habia. Qeni po fliste! Kjo ishte nj mundsi q

nuk duhej humbur. E mblodhi veten shpejt dhe filloi ta pyeste prgjrat q kishte dashur gjithmon t'i dinte pr qent.

-"Kam dashur t di," -filloi ai, -"si i prtypni ato kocka aq t forta

q iu japim ne pr t ngrn?"Qeni vuri buzn n gaz duke nxjerr n pah nj rradh

dhmbsh t mpreht dhe t bardh dhe filloi t fliste: -"Allahu, i Ciliu ka dhn t gjitha krijesave cilsit e tyre t veanta, edhe neve

qenve na ka dhn aftsi fizike q ndryshojnnga kafsht e tjera. Pr shembull, ne kemi m

shum dhmb, plot 42 dhe mund ta

prtypim ushqimin shum leht,sidomos kockat."

42


45/130

Tariku e pyeti prsri: -"Ty t plqen t vraposh, t krcesh dhet luash po aq sa edhe mua. Po si ndodh q nuk djersin?

Qeni i Kashifit tundi kokn n shenj pohimi dhe vazhdoi t

flas: -"Ne nuk djersijm si njerzit dhe e kontrollojm nxehtsin etrupit ton sepse nuk kemi pore n lkur. N vend t tyre kemi njsistem frymmarrjeje, i cili kontrollon temperaturn. Gzofi yn epengon nxehtsin q vjen nga jasht t arrij n lkur. Kur motinxehet, edhe temperatura e trupit ton ngrihet. Prandaj, kur nxehemi,ne e largojm nxehtsin duke nxjerr gjuhn jasht dhe dukeguluar. Kshtu q edhe n ditt e nxehta ne nuk djersijm,

megjithse kemi veshur gzof t trash.""Allahu na e ka dhn kt sistem t till t mrekullueshm. Nse

njerzit shkrihen n djers vetm pas gjysm ore ushtrimeshgjimnastike, ne mund t vrapojm pa u ndalur, me or t tra pa udjersir fare. Q ktej e tutje do ta kuptosh se, kur t shohsh qen megjuhn prjashta n vap, nuk ka pse t t vij keq. Sigurisht q, nenuk e kemi ndrtuar vet kt sistem. Kjo sht nj nga provat e

fuqis s pashembullt krijuse t Allahut, i Cili e krijoi gjithka n njform unike qysh n fillim."

-"Besoj se ti ke nj nuhatje shum t fort" -i tha Tariku duke iaprkdhelur hundn.

-"Po, ke t drejt," -u prgjigj qeni. -Ne kemi nj shqis nuhatjejeshum t fort. Qendrat e t nuhaturit n trurin ton jan 40 her mt zhvilluara se tek njerzit."

-"Prandaj, kur qent e policis i bien er dikaje, menjhershkojn dhe e gjejn t zotin e saj! - ia priti Tariku.-"Ashtu sht. Ti mund ta kuptosh tani se qent, t cilt je msuar

t'i shohsh do dit jan fakte t krijimit t Allahut, ashtu si dhe qeniete tjera t gjalla. Mbaje ndr mend kt dhe mos harro ta prkujtoshAllahun me falenderim."

-"T falenderoj nga zemra," -ia ktheu Tariku.

"Nuk do t harroj. Do t'i tregoj t gjith shokvefar m tregove pr cilsit q t ka falur Allahudhe do t'i kshilloj ata q ta falenderojn At."Pikrisht ather, n dhom hyri Kashifi dheata filluan t lodrojn s bashku.

43


46/130

Ai sht q pr juve krijoi

gjithka ka n tok ...

(Sure Bekare: 29)

44


47/130

Q e nt kan nj ndj e shm r i t

j ashtzakonshme ndaj ar om ave. Kur enden

n p r r r ug , at a hasi n ar om at e l na ng a qe nt e tjer dhe ato q u prkasin njerzve dhe

msojn t dhna pr ta. Ata jan t aft t

dallojn arom n m t leht n ajr pa asnj

lloj vshtirsie. Qent e policis, nj lloj qensh

t cilt kan nj nuhatje mjaft t fuqishm e,

m und t ' i dalloj n nj e r zi t e dhe ng a ve nde t ku

ata nuk kan ln asnj llo j shenje t

dallueshme, mund t ndjekin nj gjurm ec i la sht l n qysh kat r di t m par

dhe j an t aft t g j e j n ar om n e

njerzve prej m shum se 80 km larg.

45


48/130

Motra e Ferhanit dshironte t msonte t kalronte. Ndaj, nfundjav e gjith familja shkoi n nj shkoll kalrimi. N kohn kurmotra, nna dhe babai po bisedonin me instruktorin, Ferhani shkoi pr

t par m nga afr nj kal q po hante bar.-"Tungjatjeta!" -e prshndeti Ferhani: -"Ky bar q po ha ti duket

shum i pist dhe me pluhur. A nuk t'i dmton dhmbt?Kali ngriti kokn i gzuar dhe iu prgjigj: -"Jo, o miku im i vogl.

Dhmbt tan na ndihmojn q ta coptojm at. Allahu na kakrijuar dhmb t gjat. Ata kan rrnj t thella, t cilat shkojnderi n kockat e nofullave. Rrnja e dhmbve tan sht shum m

e thell se e juaja. Kur na prishen dhmbt, na del pjesa qndodhet brenda n nofull. Secili nga dhmbt mund t

shkurtohet nga 2,5 deri n 5 cm pa e humbur aftsinpr t ngrn."

Ferhani vrau mendjen pr nj ast dhe ia ktheu:-Ather, fal ksaj cilsie q t ka dhn Allahu, tynuk t bien dhmbt pr nj koh t shkurtr se,

prndryshe do t mbeteshe i uritur."-"Ashtu sht," -pranoi kali. -"Allahu e krijoi do

gjalles n prshtatje me mjedisin ku jeton. Ky shtnj nga faktet q na shpalos krijimin e Tij

madhshtor. do gj e gjall mbi tok kanevoj pr T."

46


49/130

Ferhanit iu kujtuan filmat q kishte par pr kuajt dhe i tha: -"Nseun hipi mbi kurrizin tnd, ti mund t m mbash me kilometra t tra,apo jo?"

-"Po, asnj kafsh tjetr nuk ka qen ndihm kaq e madhe pr

njerzit ashtu si kemi qen ne. Tani, sigurisht, ka rrug dhe autostradadhe makina q lvizin n to. Por, e vrteta sht se njerzve, vetm nshekullin e kaluar filluan t'ushrbejn makinat dhe format etjera t transportit. Kur lindikatragjyshi yt, njerzit as q ekishin iden se do t shpikej dika

e till si makina. N ato kohra,transporti i njerzve ishte detyre kafshve, veanrisht ejona."

Kali, duke ngritur paknjrn nga kmbt e parmeiu prgjigj:

47


50/130

-"Allahu i krijoi kmbt e mia jo vetm q t mbaj ngarkesa trnda, por edhe q t vrapoj shpejt. Ne nuk kemi rruaza t qafs si

kafsht e tjera. Kjo do t thot se mund t krcejm shum larg."Ferhani e peshoi me mend at q i tha kali dhe ia ktheu: -

"Kshtu, Allahu t krijoi ty pr t transportuar pesha t rnda melehtsi dhe pr t vrapuar shpejt."

"Po, Ferhan," -tundi kokn miku i tij. "Allahu na krijoi ne mekto cilsi n mnyr q t jemi n shrbim t njerzve."

Ferhani, duke vn buzn n gaz i tha: -"Jam i sigurt se, ato

q msova prej teje do t jen shum m trheqse sesa msimii kalrimit edhe pr motrn time kur t'i tregoj!"-"Mirupafshim, o mik i vogl," -e prshndeti kali duke ngrn

bar t shijshm.

Dhe Ai q krijoi t gjithallojet (iftet) dhe ju mundsoi

t udhtoni hipur nanije ose n kafsh.

(Sure Zuhruf:12)

48


51/130

N n a t p a n d a k u j d e s e n

mjaft mir pr t vegjlit

e t y r e . P a n d a t e

v o g l a k a n n e v o j

p r n j m b r o j t j e t

ve ant , se ps e, kur

lindin ato nuk mund

t m b r o h e n d o t

ve t . N se q llon q

n d o n j a r m i k s u l m o n

p a n d n e v o g l , n n a

p a n d e k a f s h o n a t m e

n o f u l l a t e s a j t f u q i s h m e d h e

kshtu prpiqet q ta mbroj t voglin e saj. Por,

kur i mbajn t vegjlit n gojn e tyre ato tregohen

shum t kujdesshme dhe t buta. sht Allahu Ai

q i m s o n a r injve p a nd a s e s i d uhe t t s ille n. A i

sht Krijuesi i tyre q e di m s miri se pr far

kan nevoj ato.

49


52/130

Kur Anteri msoi nga nj libr se, kangurt i rrisin tvegjlit e tyre n xhepa t veant n barkun e tyre, pyeti

veten i uditur: -"A kan me t vrtet kafsht xhepa?"Kanguri n libr, befas filloi t krcente npr faqe dhe iuprgjigj: -"Ke t drejt t habitesh Anter. Po, ne, kangurtme t vrtet kemi nj xhep n bark dhe pikrisht ktu iushqejm, i mbrojm dhe i rrisim t vegjlit tan."

Anteri iu afrua pr t vshtruar m mir dhe i zun sytnj kangur t vogl q kishte nxjerr kokn nga xhepi i nns

s tij n piktur.-"Dua t di se si ka hyr i vogli n xhep," -e pyeti ainnn kangur, e cila iu prgjigj:

-"Kur lind nj bebe kangur sht vetm 1 centimetr i gjat.Kjo bebe e vogl, e cila sht ende e pazhvilluar, mbrrin nxhep pas nj udhtimi prej 3 minutash."

-"Oh, po kjo qenka shum e habitshme!" -ra n mendime

Anteri. E si e ushqen at ti atje?"Nna i shpjegoi me durim: -"N xhepin tim ka 4 gjendrat ndryshme qumshti. N njrn nga kto gjendra, kaqumsht t ngroht, gati pr t ushqyer t voglin. N trigjendrat e tjera gjendet qumshti, i cili nuk sht pr tporsalindurin, por pr kangurt e tjer q jan pak m t

50


53/130

mdhenj. Pas disa javsh, i porsalinduri do ta ler gjendrn nga ecila sht ushqyer q n fillim dhe do t filloj t ushqehet nga njtjetr, m e prshtatshme pr moshn e tij. Kur t rritet edhe pak, dot kaloj prsri tek nj tjetr."

-"Oh, e pabesueshme!" -ia priti Anteri i ngazllyer. -"Si e di njbebe kangur q sht vetm 1 cm i gjat se nga cila gjendr tazgjedh qumshtin? Po ti, si nn, si ia bn pr t vendosur

lloje t ndryshme qumshti n ato 4 gjendra?

51


54/130

Nna kangur vazhdoi t'i sqaronte: -"Qumshti q ushqen t

porsalindurin sht m i ngroht se llojet e tjera. Po ashtu, edheprbrsit ushqyes i ka t ndryshm. Si mendon se ne, nnat kangure ngrohim qumshtin q ndodhet n gjendra? Mos harro, i dashurAnter, se nuk jan nnat ato q e bjn gjith kt. Ne as nuk edim se qumshti n gjendrat tona sht i ndryshm n seciln prej

tyre. Pr ne nuk sht e mundur t llogarritim temperaturn e tij.Po ashtu, ne nuk dim se secili prej llojeve t qumshtit ka

cilsi t ndryshme dhe as se far lloj ushqimi prmban ai.Ne vetm sa jetojm ashtu si na frymzon Allahu, i Cili naka krijuar dhe ka parashikuar nevojat e t vegjlve tan.Zoti yn, me mshirn e Tij t pamat, dhe dhembshurin eTij u ka dhn t vegjlve tan qumsht t prshatshm prta dhe i ka vendosur n vendin m t mir, n xhepat ennave t tyre."

52


55/130

Thuaj: "Sikur t ishte deti

ngjyr pr t shkruar fjalt e

Zotit tim, deti do t shterrej

para se t prfundojn fjalt e

Zotit tim edhe sikur tsillnim shtes edhe nj si ai."

(Sure Kehf: 109)

53


56/130

Zaki ishte shtrir n kopsht dhe po lexonte nj libr. Syt e tijrrshqitn nga libri dhe, duke vshtruar rreth e rrotull, ran mbi njrrjet merimange mbi degn e nj peme. Pa e zgjatur, u ngrit dhe iuafrua rrjets, t ciln filloi ta vrente me kujdes. Merimanga, q ishteafr rrjets, filloi t'i fliste:

-"Tungjatjeta o shok!" -foli ajo me nj z t holl.-"Tungjatjeta," -ia ktheu Zaki, i cili ishte gjithmon shum i

sjellshm. -"Un jam shum kurioz t di pr kt rrjet q ke thurur.M trego pak, si e bn at?"

Merimanga mori frym thell dhe nisi t'itregonte: -"N fillim, gjej vendin e prshtatshm

pr kt. Zgjedh nj qoshe ose dysende q ndodhen afr. M ler tt tregoj se si e thur rrjetn midis

dy degve t pemve. M par,e ngulit fijen mir n njrn ngadegt. Pastaj, shkoj n anntjetr duke vazhduar t nxjerr fill.

Kur arrij atje, ndaloj s tjeruri. Mpas, filloj t trheq fijen drejt

vetes derisa t tendoset dhe e

fiksoj atje ku kam qndruar.Pastaj, vazhdoj t thurrrjetn brenda harkut q

kam br.

54


57/130

Zaki vrau mendjen pr nj moment dhe i tha: -"Un nuk do t

mundesha t bja nj gj t till si ngulitja e nj fije midis dy mureve.A nuk sht e vshtir ta mbash fijen t tendosur?Merimanga buzqeshi dhe ia ktheu: -M lejo t t tregoj si e

zgjidh kt problem. Ndonjher, un thur nj rrjet midis dydegve q jan pak larg nga njra-tjetra. Ato, po ashtu, jan shumt mira pr t kapur miza, sepse jan mjaft t mdha. Por, meqrrjeta sht e madhe, me kalimin e kohs, e humbet tendosjen. Kjo

do t thot q, nuk do t kap aq shum miza si m par. N fillim,shkoj n qendr t rrjets dhe q atje filloj t prodhoj nj fije q arrinderi n tok. Kt fije un e kap me nj gur t vogl pran toks.Pastaj, kthehem n qendr t rrjets dhe prpiqem t trheq fijen lartq atje ku ndodhet guri. Kur ngrihet guri lart n ajr, e ngulit fijenmir drejt qendrs s rrjets. Kshtu, pr shkak se guri poshtqendrs e trheq at pr posht, rrjeta tendoset prsri. Kaq imjafton pr kt!"

-"far mnyre e shklqyer!" -tha Zaki shum i habitur. Po si emsove kt teknik t till dhe si e prdor aq mir? Merimangatduhet ta ken br kt pr miliona vjet...

-"Po, ashtu sht shoku im," -pranoi merimanga. Do t ishtegabim i madh t mendoje se ne kemi fituar zgjuarsi t mjaftueshmepr t kryer gjith kt. sht Allahu, i Cili zotron dhe krijongjithka q dshiron. Ai ma ka dhn dhuntin pr ta prdorurkt teknik."

-"Mos harro, Zaki," -vazhdoi ta prkujtonte ajo, -"se prAllahun gjithka sht e mundur. Ai ka fuqi t krijoj njpafundsi llojesh t ndryshme gjallesash dhe vendesh."

-"Un t falenderoj shum pr kto q m msove," -i tha Zaki, si gjithmon, voglush shum i sjellshm. Saher q t vshtroj gjallesat q ka krijuar

dhe ndrtimin e tyre t prsosur, do takuptoj m mir se sa i fuqishm shtAllahu dhe far diturie t pamat ka Ai.

55


58/130

Nj dit prej ditsh, xhaxhai i Farukut e mori me vete n nj

vend q kishte dashur shum ta vizitonte prej nj kohe t gjat. Kyishte kopshti zoologjik, ku ai do t shihte n t vrtet kafsht pr tcilat kishte lexuar gjithmon npr libra dhe revista apo i kishte parn televizor. Udhtimi ishte pak i gjat, por i kndshm. Gjatrrugs, xhaxhai i tregonte shenjat e Allahut n natyr dhe i jepteshembuj me vargje nga Kur'ani. M n fund mbrritn n kopshtinzoologjik. Syt e Farukut shtangn nga habia. Oh, sa shum kafsh!

Kur arritn tek pjesa e zogjve, Faruku u largua pak nga xhaxhai dheshkoi te kafazi i ross.-"Oh, sa zog i bukur", - tha ai pr njrn prej tyre . -

"Faleminderit," u prgjigj nj z. Faruku vshtoi prreth , por atynuk kishte asnjeri tjetr. E kuptoi q ishte pikrisht rosa s cils ikishte folur.

-"Prshndetje," -i foli rosa. -"Faleminderit pr lavdrimin. Ashtu

si jam e bukur kam edhe cilsi t tjera. A e dije kt?Faruku u prgjigj i gzuar: -"Jo, po h, t lutem m trego pr

to!"Rosa zuri vend n nj deg t rehatshme dhe ia nisi: -"A e di ti

se ne mund t fluturojm shum shpejt? Kur fluturojn, rosat mund tarrijn nj shpejtsi prej m shum se 50 km n or. 'sht m eveanta, ne vazhdimisht ndryshojm drejtim, pr t'iu shmangur

grabitqarve. Dhe kur kemi nevoj t zhytemi nn uj e bjm ktkaq shpejt saq bhemi shnjestr e vshtir pr gjuetart."

56


59/130

Syt e Farukut flisnin me gjuhn e habis: -"Pr nj zog kjo do tthot se ju fluturoni shum shpejt. Ti do t thuash se, grabitqart tdetyrojn t fluturosh aq shpejt?"

-"Po, Faruk," u prgjigj rosa: "Ja, t t jap nj shembull. Shoqettona, rosat e akullit jannj shnjestr e zakonshme pr nj mnyr

gjuetie interesante q kan gjetur

pulbardhat. Pulbardhat isulmojn ato vazhdimishtnga ajri dhe i bjn ato tzhyten nn uj. Atovazhdojn t'i sulmojnderisa rosat dalin mbi

siprfqen e ujit pa frym

dhe pa pik fuqie.Ather, ato i gjuajnrosat duke u zhytur dhe duke i

57


60/130

ukitur n kok. Por, jo gjithmon e fitojn betejn pulbardhat.Edhe rosat e akullit kan mnyrat e tyre t veanta pr t'u mbrojtur.Nse shohin nj pulbardh n qiell, menjher mblidhen s bashkun tufa t mdha. Kjo do t thot q pulbardha nuk mund t ndjeknjrn prej rosave n at numr t madh rosash q zhyten dhe, nfund, ajo lodhet dhe dorzohet."

-"Sa t zgjuara qenkan kto rosat!" -u mrekullua Faruku. -Po simund ta bjn kt?

-"Prgjigjja sht e qart, Faruk," -tha rosa me at kuak-kuakene saj. "sht Allahu, i Cili i krijoi rosat dhe gjith qeniet e tjera tgjalla, Ai q i mson ato si t mbrohen."

-"Faleminderit shum ros e dashur," -ia ktheu Faruku. -"Sot mke msuar dika shum t dobishme dhe m ke prkujtuar prargumentet e Allahut. Shihemi s shpejti," -tha ai duke u kthyer prtek xhaxhai.

Atherpra, a sht njlloj ai q krijon

sikurse ai q nuk krijon?A nuk po mendoni?

(Sure Nahl: 17)

58


61/130

59


62/130

Nj dit prej ditsh, Aliu po shihte nj film vizatimor ntelevizor. N ekran u shfaq nj struc i madh, i cili po vraponte ngafrika prej qenit. Ai po vraponte shum shpejt dhe kshtu, shptoi dheu kthye prsri tek shokt e tij n fole. Aliu e kishteditur gjithmon se struct ishin zogj, t cilt vetmsa e fusnin kokn n rr. Ai nuk e dinte se ataishin edhe vrapues t shpejt.

-"Ti do t thuash se nuk e dije q ne vrapojmshpejt?" -pyeti nj z.

Aliu hodhi syt rreth e rrotull i habitur, para se tmerrte vesh se zri vinte nga

televizori. Iu afrua dhe

filloi t'i fliste strucit

n ekran.-"Ti je zog, por, po m habit si

mund t vraposh aq shpejt dhe mekt trup kaq t madh."

-"Po, ashtu sht," ngritipuplat prpjet struci, duke iumarr ende fryma nga vrapi. -

"Ne jemi zogjt m t mdhenj tbots. Jemi m t gjat se njerzit.

60


63/130

Ja, un pr shembull, jam 2,5 m i lart dhe peshoj 120 kg. Nukmund t fluturojm, por Allahu na ka dhn nj dhunti tjetr nmnyr q t'u shptojm armiqve. Ne vrapojm shum shpejt mekmbt tona t gjata, aq shpejt sa, asnj nuk mund t na kap dukevrapuar. N botn e krijesave, ne jemi atlett m t shpejt. Mund tarrijm nj shpejtsi deri n 70 km/or nse prpiqemi me t gjithaforcat."

Aliu filloi ta vshtronte m me kujdes shokun e tij t ri dhe i tha:

-"Ve n mos qenkam i gabuar, kmbt e tua paskan vetm dygishta. A nuk sht kshtu?

Struci ngriti njrn kmb, n mnyr q Aliu ta shihte m mirdhe iu prgjigj: -"Po, ne kemi vetm dy gishtan kmb. Si mund ta shohsh,Allahu na krijoi ne ashtu si dhegjallesat e tjera nga asgjja n nj

mnyr t veant dhe tpaprsritshme. Ai na dha disadhunti, t cilat na ndihmojn tmbijetojm. Ne kemi shum cilsit tjera q jan shum tndryshme nga ato t zogjve ttjer."

-"Kjo sht e vrtet," -folimendueshm Aliu. -"Do t doja t dija se si isillni t vegjlit n jet?"

-"Ali," -ia nisi struci, "ashtu si jemi ne tmdhenj, edhe vezt tona jan shum t mdha.Grmojm nj grop t madhe n rr dhe ivendosim vezt tona gjigande atje. Ne bjm 10

ose 12 vez njhersh dhe na duhet t bjm njgrop t mjaftueshme pr to. Me fjal t tjera,grmojm nj grop vrtet t madhe."

61


64/130

Aliu i bloi me mend prnj a dy sekonda ato q i

tregoi struci dhe pastaj e pyeti:-"Po pse i hapni gropat n

rr?"Struci buzqeshi dhe, pasi

lmoi puplat me sqep ia ktheu: -"Nsedo t'i hapnim ato n dh do t na hante shum,

shum koh. Kjo do t na lodhte mjaft. T hapsh gropa n rr

sht shum m e leht se sa n dh t that. Rrn ti mund tagrmosh edhe me gishta, por, pr dheun t duhet nj lopat. Ja psene zgjedhim rrn. N t mbarojm pun shpejt dhe pa u lodhur.

-"Pasi i lshojm vezt, prsri e kemi t leht t'i mbulojm merr. Ti e di, n bot ka me miliona qeniesh t gjalla t llojeve tndryshme. T gjitha kto krijesa kan cilsit e tyre tmrekullueshme. Allahu na krijoi ne t gjithve. sht Ai q na mson

do gj q veprojm."Aliu u ngrit sepse programit televiziv po i vinte fundi dhe i tha

strucit: -"Biseda me ty ma shtoi dashurin pr Allahun dhe e ndjejAt m afr. T falenderoj nga zemra pr ato q m tregove.Mirupafshim!"

P e s h q i t f l u t u r e s n u k

f l u t u r o j n m e k r a h s i z o g j t .

A t a v e t m s a r r s h q a s i n m e

pe nd t e ty r e t notimit, t c il a t u

n g j a j n k r a h v e . A t a m u n d t

a r r ijn shpe jt si d e r i n 35 mil je

( 5 6 k m n o r ) . K t a p e s h q t

v e g j l , g j i t h a s h t u , m u n d t

l v izin shpe jt n uj d uke ha pur

pe nd t e ty r e t notimit d he d uke

n g r i t u r b i s h t i n m b i u j . K j o i

l e j o n a t a t r r s h q a s i n m b i

sip r fa q e .

62


65/130

B u b i , n j l l o j z o g u d e t a r , i c i l i z h y t e t t h e l l n d e t , s h t i

p a j i s u r m e k m b t m d h a m e m e m b r a n a . K t o k m b i j a n

d h n a tij ng a A l l a hu, n m ny r q a i t notoj mbi sip r fa q e n e

ujit ose n n t . P o a shtu, a ta mund t zhy te n n d e t p r t ka pur

pe shq me sq e pa t e ty r e d he n shumic n e r a ste v e a ta q nd r ojnn n u j p r n j k o h t g j a t p a d a l p r e j t i j d h e n o t o j n d u k e

p r shkua r l a r g si t m d ha .

63


66/130

64


67/130

Ashtu si bnte do dit para se t shkonte n shkoll, edhe at

mngjes, Kashifi u ul pr t ngrn buk. Kur mami po i bnte gatiajin, syt e tij u ndaln mbi pikturn e nj arushi mbi kavanozin memjalt. Mami ishte e zn me mngjesin, ndrkoh, arushi npiktur i shkeli syrin dhe i foli:

-"Prshndetje, Kashif! Them se duhet ta hash shum mjaltin,ashtu si ne arinjt..."

-"Po, ia ktheu ai. Mami asnjher nuk harron t m jap mjalt

pr mngjes. Ky i joni vjen nga kavanozt, nga supermarketi. Po ju,ku e gjeni tuajin?"Arushi mblodhi hundn para se t prgjigjej dhe tha: -"Zoti yn,

i cili plotson nevojat e t gjitha krijesave n mnyrn m t mir, nadha neve arinjve hund t gjata, t cilat jan shum t ndjeshmendaj aromave dh na ndihmojn t gjejm ushqim shum leht."

Kashifit, q ishte pickuar nj her nga nj blet, iu ngjallkureshtja:

-"Kur gjeni nj zgjua me mjalt si ia bni pr ta ngrn? -deshit dinte ai.

Ksaj rradhe, arushi ngriti njrn prej putrave q ta shihteKashifi dhe iu prgjigj:

65


68/130

-"Kur gjejm ndonj zgjua, i japim disa t goditura t forta meputr, q t largohen t gjitha blett dhe pastaj knaqemiduke ngrn mjaltin q sht brenda. Por, sidoqoft, ti mose provo, ndryshe, blett do t t pickojn kudo npr trup

dhe do t smuresh shum. Falenderojm Allahun q nearinjt na mbron gzofi yn i trash nga pickimet e tyre."Kashifi, pasi i premtoi se nuk do ta

provonte nj gj t till, e pyeti:-Ka dika, t ciln kam dashur gjithmon

ta msoj. Gjat gjumit dimror nuk ju merrasnjher uria?

Arushi tundi kokn e tij me gzof: -"Para se te biem n gjumin dimror, ne hamushqim t bollshm. Pr ta vn shtresn edhjamit nn lkur ne ham shum lende ahudhe gshtenja.

Lartmadhrit merituar i shprehin Atij shtat

qiejt dhe toka dhe ka ka n to, e nuk ka

asnj send q nuk e madhron duke i shprehur

falenderim Atij, por ju nuk e kuptoni

madhrimin e tyre . Ai sht i

But dhe fal shum.(Sure Isra: 44)

66


69/130

Kur dalim nga strofkat tona n pranver kemi humbur

shum n pesh, prandaj vem dhjam. Por, megjithse biemmjaft n pesh, ne mbijetojm. Sigurisht, q, ne as qdo t na shkonte mendja pr t vn shtresa dhjamipara se t binim n gjum. Oreksi yn i madh para set biem n gjum frymzohet nga Allahu."

-"Tani po e kuptoj," -tha Kashifi se do qenie egjall mbi tok sht nj prov q tregon

krijimin madhshtor t Allahut. Faleminderit qma prkujtove kt, o shoku im..." Arushitundi kokn n shenj miratimi.

Kashifi u zgjua nga ndrrimet ngazri i mamit q i thoshte semngjesi ishte gati. Kur poshijonte mjaltin, mendonte prarushin dhe ndihej mirnjohsndaj Allahut, Mshiruesit tPashoq, i cili i ka krijuar ata kaqprsosmrisht.

67


70/130

Nj dit, kur Aishja kishte dal pr piknikme familjen e saj, u largua pak vetm pr nj

shtitje t shkurtr. Asaj i plqente shumhapsira e gjelbr ku po shtiste. Duke u endur, i

zun syt nj top t mbuluar me gjemba t mpreht. -"Sa mir q nuk e shkela, prndryshe, gjembat do t m

kishin vrar shum," -mendoi ajo me vete. Ather, prhabin e saj, topi u hap ngadal dhe i foli:

-"E gjete Aishe," - tha ai. -"Un jam iriqi dhemund t t kisha lnduar pa dashje me gjembat

e mi."

68


71/130

-"sht nj iriq ktu!" thirri Aishja e lumtur.-"Pse e ke trupin t mbuluar me gjemba?"

"Allahu m'i dha ata pr t'u mbrojtur ngaarmiqt," -i shpjegoi iriqi. -"Kur ndodhem nrrezik, un mblidhem si top dhe gjembat mmbrojn."

-"Un e di se, disa kafsh bjn gjum gjat dimrit.Po ti?" -e pyeti ajo shokun e saj t ri.

Iriqi tundi kokn. -"Nuk m plqen edhe aq i ftohti.Sapo temperatura bie n 13 grad Celcius, un shkoj prt fjetur. Allahu i Plotfuqishm m mban n gjum gjatdimrit dhe m zgjon kur vjen pranvera. Pr mua, do ishte epamundur t parashikoja q, moti n dimr sht i ashpr,prandaj, do t ishte m mir t bija n gjum pr tmbijetuar. Kur'ani e thot kt: Nga Shenjat e Tij shtedhe gjumi juaj ditn dhe natn dhe prpjekja juaj pr tfituar nga t mirat e Tij. N kt ka Shenja pr njerzit qdgjojn. (Sure Rum: 23)

-"Si e sheh," -vazhdoi ai, -"si t gjith krijesat e tjera,Allahu na tregon se kur sht koha m e prshtatshme pr tkrkuar ushqim."

69


72/130

Aishja vrau mendjen pr pak dhe ia ktheu: -

"T kam par n nj film se ti luftojesypatrembur me nj luan. Si ka mundsi q, nukke frik nga luani?"

-"Pr shkak t ktyre gjembave n trup, tcilt Allahu m'i ka dhuruar si mbrojtje, un mund t

luftoj pa frik edhe me grabitqart m t rrezikshm.Kur m sulmon luani, un n fillim, largohem shpejt me

vrap. Papritur, ndaloj n nj vend t prshatshm, ngrepak kurrizin dhe nxjerr gjembat. Nse luani prpiqet tm kap me dhmb, gjembat e mi i ngulen n goj dhe n

faqe dhe i hapin plag, t cilat mbeten t pashrueshme."-"Kshtu, ai arrin n nj gjendje t rnd, saq nuk mund

t haj asgj dhe, m n fund, ngordh nga uria. Pa dyshim,kjo ndodh n saj t zgjuarsis dhe teknikave t lufts qm ka msuar Allahu. sht Ai q m ka krijuar dhe m kadhuruar tiparet m t mira pr t jetuar."

70


73/130

-"Ashtu sht, o vlla iriq," -ia pohoi

Aishja, duke vrejtur gjembat n trupin e tij.-"Kurdoher q t vshtroj kafsht dheshumllojshmrin e tyre, do ta kuptojmadhshtin e Tij dhe mrekullin e krijimit. Tfalenderoj shum pr bisedn e kndshme," -thaajo dhe u kthye tek familja e saj para se tbheshin merak.

-"Mirupafshim, shoqja ime!" -i thirri iriqgjembashumi.

71


74/130

Mensuri dhe nna e tij po prpiqeshin t vendosnin ku do t'ikalonin pushimet e vers. Nna i sugjeroi t shkonin n nj agjenciudhtimi dhe t vendosnin duke par fletpalosjet q reklamoninvende t ndryshme. Kshtu, shkuan bashk n nj agjenci. Sapohyn n t, i shkuan syt tek posterat e varur npr mure t vendeveq nuk i kishin par kurr m par. N kohn kur nna e tij pobisedonte me punonjsit, Mensuri filloi t'i shihte posterat nj nga nj.

Ai u befasua nga nj z q i erdhi nga nj poster afr tij:-"Hej, Mensur, tungjatjeta!" -e prshndeti nj z i trash. -"Pse

nuk vjen ktu bashk me mamin?E ktheu kokn n drejtim t zrit. Ai q po i fliste ishte nj ari

polar n posterin ngjitur me t.-"Tungjatjeta!" -ia ktheu ai. -"Un mendova se mos ishe nj

burr i strmadh prej dbore!"

Ariu polar vuri buzn n gaz i lumturuar dhe itha: -"Ke t drejt, me trupin ton t madh dhe

me gzofin e bardh, ne i ngjajm burrit

72


75/130

prej dbore. Por, jam i sigurt se me peshn ton 800 kg dhe

gjatsin 2,5 metra jemi shum m t mdhenj se ata.-"Do t m plqente t vija t t vizitoja dhe t t njihja m mirty dhe familjen tnde. Po, atje ku jeton ti, bn me t vtet shumftoht."

-"Po, ashtu sht," -pranoi ariu. -"Ne jetojm n zonat m tftohta t bots si: Poli i Veriut, Kanadaja Veriore, Siberia Verioredhe Antarktida."

-"Po si nuk ke ftoht ather?" -deshi t dinte Mensuri.-"Ja, kjo sht nj pyetje me vend," -tha miku i ri. -"M lejo t t

shpjegoj. Gjithka n trupin ton sht projektuar n prshtatje memjedisin ku jetojm. Megjith t ftohtin e acart, akullin dhe stuhit edbors, shtresa e trash e dhjamit nn lkur, q Allahu na e kakrijuar kaq prsosmrisht, na mbron pr mrekulli. Gjithashtu, gzofiyn i krijuar posarisht pr kto kushte, sht i trash, i dendur dhe

i gjat, kshtu q ne nuk ndjejm t ftoht fare. Allahu na krijoi sipaskushteve t klims s ftoht. A e ke pyetur veten ndonjher pse nenuk jetojm n shkrettirat e Afriks? Mendo pak pr kt! Nse dot jetonim n shkrettir do t rraskapiteshim nga t nxehtit dhe do tngordhnim. Kjo sht nj nga provat q tregon se Allahu e ka krijuardo qenie t gjall sipas ambientit ku jeton."

73


76/130

Pasi pati fatin t'i fliste nj ariu polar, Mensuri filloi ta pyeste prgjithka q ishte kurioz t dinte m tepr:

-"M kujtohet se kam lexuar se arinjt flen n dimr. Edhe juarinjt polar flini n at koh?"Ariu shkundi kokn e tij t bardh me push t but: -"Jo, o shoku

im. Ne jemi ndryshe nga arinjt e tjer sepse ne nuk flem n dimr.Vetm femrat, veanrisht ato q do t lindin arusha t vegjlshkojn pr t fjetur."

-"Po si e gjejn ushqimin t vegjlit e porsalindur?" -desh t dinte

Mensuri.-"Falenderuar qoft Zoti yn, Furnizuesi, ushqimi pr t cilinkan nevoj ata sht gati. Nna arush i ushqen ata me qumshtine saj," - i shpjegoi ariu.

-"Pra, arushat ushqehen ve me qumsht?-"Po," - u prgjigj ariu. Qumshti i nns s tyre prmban nj

sasi t madhe yndyre. Ky qumsht i yndyrshm i plotson mjaft mir

nevojat e t vegjlve. Me t, atorriten shum shpejt dhe ngapranvera ato jan gati t dalinnga strofulla.

-"Mensur, si e sheh, nejetojm n shkrettir t

akullt dhe jemi krejtsishtt paaft pr t krkuar

Ne u kemi sjell njerzve n kt

Kur'an t gjitha llojet e shembujve,n mnyr q ata t marrin msim.

(Sure Zumer: 27)

74


77/130

dika pr vete. Si do ta dim ne

pr far lloj ushqimi kan nevojt vegjlit tan kur lindin? Po ashtu, ekemi plotsisht t pamundur pr taprodhuar kt qumsht brenda trupitton me dshirn dhe prpjekjettona, t cilin edhe fabrikat mmoderne nuk mund ta prodhojn.

Kjo e vrtet na tregon qartmrekullin e krijimit."-"Ashtu sht, miku im," -pranoi

Mensuri. -"Po t mendojm pak, do takuptojm se rreth nesh do ast shtduke ndodhur nj mrekulli."

Ariu polar vazhdonte t fliste prjetn e tij dhe tashm i erdhi rradhaMensurit t'i prgjigjej pyetjes s tij:

-"A e dije se arinjt polar jan notar dhe zhyts t aft?"Mensuri u habit: -"Ti po bn shaka. Do t thuash se di t notosh?

Me at trup t rnd dhe n uj t akullt?"-"Jo, nuk po bj shaka," ia ktheu ariu. -"Ne arinjt polar

notojm dhe zhytemi shum mir. Pr t notuar prdorim kmbt eparme. Allahu i Gjithmshirshm i ka krijuar kmbt tona q t'iprdorim si rrema pr t gjuajtur me lehtsi dhe midis gishtave tkmbs na dhuroi membrana si ato t rosave. Po ashtu, pr t na ilehtsuar gjuetin, Ai na ndihmon q, kur zhytemi, t'i mbajm vrimate hunds mbyllur dhe syt hapur."

-Si mund ta shohsh, Mensur," -vazhdoi ariu, "Allahu na kakrijuar n mnyr t prsosur me sisteme, t cilt na lejojn tmbijetojm edhe n kushtet m t vshtira. Pr ne nuk sht e

75


78/130

mundur t'i kemi zhvilluar vet kto tipare dhe t'i kemi fituar

rastsisht. sht Allahu Ai, i Cili na ka msuar si t'ia dalim mban nuj."

-"Nuk ngrin fare n ujin e akullt?" -e pyeti Mensuri duke udridhur paksa.

-"Jo, fare," u prgjigj ariu paksa me krenari. Nse ju njerzit dot vendosnit kmbt apo duart mbi nj ajsberg, do t'ju duhet t'ilargoni menjher. Megjithat, ne nuk e ndjejm t ftohtin fare,

sepse Allahu na ka krijuar kmb t mbuluara me gzof t trashdhe ato nuk ngrijn. Nse kmbt tona do t ishin me lkur si juaja,ne nuk do t mund t jetonim kurr n kt ambient t ftoht."

Nga ato q dgjoi nga ariu polar, Mensurit iu b edhe m eqart se Allahu ka forc dhe fuqi t pamat. Ather Mensurit iukujtua fshati ku kishte kaluar pushimet. Kishte notuar gjith vers, pouji kishte qn i ngroht, sepse edhe klima ishte e ngroht. Mendoidhe e krahasoi at me ujin e ftoht n t cilin notonin arinjt dhe e

Ai sht shpiks i qiejve dhe i toks

(pa kurfar modeli) e kur dshirondika, Ai vetm thot: "Bhu!" n

at moment bhet.(Sure Bekare: 117)

76


79/130

kuptoi se Allahu i kishte krijuar ato

kafsh n mnyr t till q t'ibnin ball ujit t ftoht. Dukemenduar pr kt, ai e kuptoi seAllahu e ka krijuar do krijes metrupin ideal pr vendin n t cilinjeton. Pr shembull, devet jankrijuar q t durojn t nxehtit e

shkrettirs. N at moment, miku i tij,ariu polar ia ndrpreumendimet duke ithn:

-"Mensur, e di psene jemi me ngjyr t bardh n t verdh?

-"Jo, nuk e di. Nuk e kam vrar ndonjher mendjen pr kt.Po pse?"

Ariu nisi t'i shpjegonte: -"Kjo ngjyr na siguron se jemi tmbrojtur nga armiqt n ambientin e akullt dhe t ftoht ku jetojm.Ne jemi thuajse t padukshm n kilometrat e fushave t bardha takullit, sepse kemi nj ngjyr me to."

Mensurit i bri shum prshtypje ajo q dgjoi. "Sa emrekullueshme!" - ia priti ai. -"Nse do t ishe i zi si korbi aposhumngjyrsh si papagalli do t ishte e pamundur t fshiheshe. Kjodo t thot se do t ishe shpesh n rrezik.

77


80/130

-Po, Mensur. Ka kaq shum gjra pr t cilat njerzit nuk

mendojn fare, t cilat jan msuar t'i shohin n jetn e prditshme.Por, n t vrtet, Allahu e ka krijuar gjithka n saj t menuris sTij t pakufishme."

Mensuri ishte shum mirnjohs ndaj Allahut q i kishte dhnforcn e t menduarit dhe t kuptuarit. -"Nse nuk do t kishtedashur Allahu, un mund t humbisja kohs n jetn e prkohshmet ksaj bote n padituri pr dijen e pafund dhe fuqin e Tij t

madhe," -mendoi ai me vete.Duke menduar pr bisedn e tij me ariun polar, Mensuri ekuptoi se sa e rndsishme sht jeta. do thrrmij diturie qmsonte ia shtonte dashurin dhe frikn ndaj Allahut. Ndaj, ai ishtekurioz t dinte edhe m shum pr arinjt polar.

-"Jam i sigurt se hunda jote sht m e ndjeshme ndaj aromavesesa jona, apo jo?" - deshi t dinte ai.

Srish ariu tundi kokn dhe i tha: -"Po. Shqisa jon e nuhatjessht kaq e mpreht sa mund t gjejm fokn nn nj shtres dboreprej 1,5 m thellsi. Si e di, Allahu i Plotfuqishm na dha, jo vetmneve, po gjith gjallesave tipare t prsosura.

78


81/130

Mensuri vazhdoi t fliste: -"Un e di se do qenie e gjall mbisiprfaqen e toks sht nj prov q shpalos diturin e pamat tAllahut dhe fuqin e Tij. Kur marr dije t shumta pr kto krijesa, mshtohet m tepr habia ndaj krijimit t prsosur t Allahut."

Ai nuk ngopej duke folur me mikun e tij, ariun polar. Kishtedshir t msonte gjithka rreth jets s tij. Tashm, shum pyetjepo e mundonin. Pa e zgjatur, ia nisi:

-"Cfar tiparesh t tjera ke ti, pr t cilat un nuk di asgj?"-"M ler t mendohem," - tha ariu. Ne arinjt

polar kemi taktika t habitshme q iprdorim n ver dhe n dimr. Tani,mendo pak pr gzofin ton t

Pr ata q Allahun e prmendin me

prkujtim kur jan n kmb, kur jan

ulur, kur jan shtrir dhe thellohen n

mendime rreth krijimit t qiejve dhe

t toks (duke thn): Zoti yn, kt

nuk e krijove kot, lartsuar qofsh,

ruana prej dnimit t zjarrit!

(Sure Ali Imran: 191)

79


82/130

bardh q na bn t dukemi si burra prej dbore. A mendon se, po

t shtrihemi n dbor do t dallohemi? Po t prfytyrosh gzofinton t bardh, ather, ndoshta do t thoje: "Jo, nuk do tdallohesh," por mos harro se, ne arinjt polar jemi hundzinj.Hundt tona nuk na len t fshihemi krejt n dbor. Po, 'bjm ne?Ne, me zgjuarsi mbulojm hundn me putrat e parme. Kshtu, kudoka bardhsi. Tinz presim pren ton fshehur n dbor."

Mensuri thirri me habi: "Ja kujt i thon menuri!"

-"Po, Mensur. Arinjt e din se mund t fshihen mir, sepsefushat e dbors prreth dhe pellushi i tyre kan t njjtn ngjyr.Por, ata nuk mjaftohen me kaq, por mendojn pr t fshehur hundne tyre t errt, e cila sht njolla e vetme q bie n sy n at bardhsiverbuese. Pa dyshim, si mund ta marrsh me mend, pr arinjtpolar as q bhet fjal t mendojn se far duhet br, pasi jankthyer nja dy her me barkun bosh nga gjuetia dhe m n fund t'i

80


83/130

bier ndr mend t fshehin hundn! Ata sillen ashtu si i frymzon

Allahu. Ai i stisi n kt mnyr. Si t gjith gjallesat e tjera, edhearinjt jan nn kontrollin e Allahut."Mensuri vendosi t'i rrfente nn s tij pr ato q kishte msuar

pr arinjt polar, gjat rrugs pr n shtpi, dhet'ia bnte t qart artin krijues t Allahut.

Pasi e falenderoi nga zemra pr bisednmahnitse, u kthye tek nna e tij.

81


84/130

Nj dit, Omeri s bashku me babain u ngritn hert para se tagonte dhe u nisn pr peshkim. Omerit i plqente shum kur shihte

diellin duke lindur teksa peshkonte me t atin. Mngjeseveqielli dukej fantastik dhe lindja e diellit ia mbushtezemrn me emocion sa her q e hidhte vshtrimin tej...

N kohn kur babai po vinte karemin n grepat,Omeri u ul n an t varks s vogl dhe syt tij ukrodhn n kaltrsi. Papritur, nga prapa i erdhi nj z:

-"Mirmngjes o shok i vogl," tha ai me nj t folurme flluska.

-"Hej, mirmngjes edhe ti opeshk," -ia ktheu Omeri.

Dukesh sikur edhe ti je

zgjuar hert sot dhe kedal pr not. Un sapokam msuar t notoj, poju peshqit msoni tntoni sapo lindni. Sika mundsi?"

82


85/130

-"T t them t vrtetn," -tha ai, -

"ne peshqit nuk kemi nevoj prshum lvizje kur notojm; t tundshbishtin sa n nj an n tjetrn dhekaq. Ne jetojm rehat n uj sepseshtylln kurrizore e kemi t lakueshme dhekemi sisteme t ndryshme n trupin ton."

-"Ti duhet t knaqesh shum duke notuar n uj," -tha Omeri

mendueshm.-"Po, knaqem shum", -pranoi shoku i tij. "Po mos harro se,trupi yn sht krijuar posarisht pr kt. Vetm mendo pak, e kem t leht t ecsh n uj apo n tok? Ne peshqit jemi krijuar memuskuj dhe shtyll kurrizore t veant n mnyr q t jetojm dhet notojm n uj. Shtylla kurrizore na mban drejt dhe gjithashtu lidhpendt tona dhe muskujt. T mos i kishim kto, do ta kishim tpamundur t jetonim n uj. E sheh, o shoku im i vogl, si dogjalles tjetr, Allahu na krijoi ne peshqit pa asnj t met dhe na kadhuruar dhuntit m t mira pr ambientin n t cilin jetojm."

-"Ti nuk noton vetm sa majtas djathtas, ndonjher ti zhyteshn thellsi. Si ia del?" -e pyeti Omeri.

-"Ne mund t zhytemi fal nj sistemi trupor t ndryshm qAllahu na ka dhn neve peshqve." -ia ktheu shoku. -"Peshqit kanqese ajri n trup. Pr t'u zhytur n thellsi ne imbushim kto qese me ajr, ndrsa pr t daln siprfaqe i zbrazim ato. Ta merr mendja,ne nuk do t kishim kurr aftsin t'izhvillonim kto cilsi vet, nse Allahu nukdo t kishte dashur q t ishin kshtu."

83


86/130

N kohn kur babai po ujdiste

punt n cep t varks, Omerivazhdonte bisedn me peshkun:-"Po sjell ndr mend vendet

ku qarkullojn turma t mdhanjerzish, secilit i duhet t ec n

majt ose n t djatht n tnjjtn koh dhe, sidomos kur sht

errsir sht e pamundur q njerzit tmos prplasen me njri-tjetrin. Po ju peshqitsi e keni zgjidhur kt problem?"

Peshku i vogl nisi t shuante kureshtjen e Omerit: -"Pr t mos uprplasur me t tjert rreth jush, juve njerzve ju duhet t shihni se kkeni prpara, kurse ne peshqit nuk kemi nevoj pr kt sistempamor. Ne kemi nj organ ndijor t prkryer, t quajtur "linjalaterale" apo "vija ansore." Ne mund t ndjejm menjher edhendryshimin m t leht n presionin e ujit, valzn m t leht apoedhe turbullimin m t vogl n rrjedhn e tij pr shkak treceptorve t veant n vijn ansore. Vetm duke ndjervibrimet, ne mund t kuptojm nse pran nesh kemi nj grabitar,apo nj penges pa patur nevoj ta shohim me sy. Kta detektorapo zbulues jan vecanrisht t ndjeshm ndaj vibrimeve me

84


87/130

frekuenc t ult t cilat ndodhin

pran nesh. Pr shembull, nemund t ndjejm menjherhapat e njerzve n breg tdetit, apo ndonj send q hidhetn uj dhe t reagojm si t jetm e prshtatshme."

Omeri ia priti i ngazllyer: -

", tani po e kuptoj. Un mundt kndoj ose t ndez radionpran ujit, por ju nuk shqetsoheni,por, me lkundjen m t leht t ujit,pr shembull kur tund skeln apo kurhedh nj gur, ju t gjith ia mbathni!"

Shoku i tij i ri vazhdoi t fliste: -"Omer, ky sistem q kemi ne, tcilin shkenctart e quajn vija ansore sht nj struktur vrtetmjaft e ndrlikuar. Nuk ka asnj mundsi q ajo t jet zhvilluarrastsisht, apo hap pas hapi me kalimin e kohs. T gjith prbrsite ktij sistemi duhet t jen krijuar t gjith njkohsisht, ndryshe ainuk do t vepronte."

Omeri po e shihte me vrejtje peshkun dhe i ra n sy se ai nukkishte kapak n sy. Ndaj, i uditur, e pyeti:

85


88/130

86


89/130

87

Sistemi i frymmarrjes s peshqve sht

n d r y s h e n g a a i i g j a l l e s a v e t t j e r a .

N j e r z i t k a n h u n d m e t c i l n m a r r i n

frym, ndrsa peshqit kan velza. Me to,a ta th i th i n o k s i gjen i n q n d o d h et n a jr .

Uji, i cili futet vazhdimisht n trupin e tyre,

qarkullon nprmjet t arave t velzave

dhe del srish jasht. Venat shum t holla

q ndodhen n velza marrin oksigjenin q

ndodhet n uj dhe e zvendsojn at me

d i o k s i d k a r bo n i . Sh u mi c a e p es h q v e k a n v r i m a n h u n d , p o r a t o n u k p r d o r e n

kurr pr t marr frym. Kto vrima kan

q e s e t v o g l a b r e n d a t y r e d h e p r d o r e n

p r t n u h a t u r u j i n q q a r k u l l o n p r r e t h

t y r e . P r s h e m b u l l , p e s h k a q e n t e

prdorin nuhatjen pr t prcaktuarvendndodhjen e pres.


90/130

-"Po ti nuk paske kapak n sy. Si i mbron syt?"

-"Ke t drejt," -u prgjigj shoku. -"Ne peshqit nuk kemi kapakn sy sikur njerzit. Ne e shohim botn nprmjet nj membranedelikate, e cila e vesh syrin. Ti mund ta krahasosh at me syzet epalombarit. Ne kemi nevoj t shohim vetm objektet q ndodhenshum afr, pr kt arsye syt tan jan krijuar kshtu. Kur na duhett vshtrojm larg, i gjith sistemi i lentes zhvendoset prapa n sajt nj mekanizmi muskulor t veant q ndodhet brenda n sy.

Edhe peshqit m t vegjl kan nj ndrtim t ndrlikuar. Nuk kadyshim se edhe kjo sht nj prov tjetr e krijimit t shklqyer tAllahut."

Omerit iu kujtua se kishte par njfilm dokumentar nj dit mpar. Ishin nj tuf mepeshq t ngjyrave dheformave t ndryshme.Solli ndr mend sengjyrat e tyre tmrekullueshme dhecilsit e tyremahnitse ishinfakte shum t miraq tregonin krijimine prkryer tAllahut. Peshku,shoku i tij i zgjuarvazhdonte t'i msontedituri pr jetn e tij:

-"A e dije o shok i

88

5/22/20

Documents

HARUN JAHJA``Perralleza Per Femijet E Mencur 2``