- 1 -

MC LC

1.1 MC CH YU CU ..................................................................................... 4

1.2 THI GIAN ....................................................................................................... 4

1.3 DNG C ......................................................................................................... 4

1.4 gII THIU MY KINH V IN T DT-02 ............................................... 4

1.5 NI DUNG THC TP ................................................................................... 8

1.5.1 t my, nh tm v cn bng my: ......................................................... 8

1.5.2 Bt mc tiu: ............................................................................................ 13

1.5.3 c s bn ngang v bn ng: ..................................................... 15

2.1 MC CH YU CU ................................................................................... 18

2.2 THI GIAN ..................................................................................................... 18

2.3 DNG C ....................................................................................................... 18

2.4 O GC BNG THEO PHNG PHP N GIN ................................ 18

3.1 MC CH YU CU ................................................................................... 23

3.2 CC PHNG PHP O DI ..................................................................... 23

3.2.1 o di bng thc thp bn ................................................................ 23

3.2.2 Phng php o di bng ch lng c (my kinh v v mia) ................. 24

4.1 CHN LI KHNG CH ........................................................................... 29

4.2 O LI KHNG CH MT BNG .......................................................... 29

4.2.1 o gc bng ............................................................................................. 29

4.2.2 o cnh..................................................................................................... 30

4.3 BNH SAI LI (NG CHUYN KHP KN) ...................................... 30

5.1 MC CH YU CU ................................................................................... 33

5.2 DNG C ....................................................................................................... 33

5.3 NHN LC ..................................................................................................... 33

5.4 PHNG PHP O CAO T GIA ........................................................... 33

5.5 O CAO CHO TUYN THY CHUN CP K THUT ........................ 35

6.1 NI DUNG THC TP ................................................................................. 37

6.2 THAO TC O CHI TIT ............................................................................. 38

6.3 BIN V BN A HNH T L 1/200 ................................................ 41

6.3.1 V LI VUNG TA .............................................................. 41

6.3.2 V BN ............................................................................................ 41

6.3.3 KIM TRA V GIAO NP KT QU ................................................. 44

- 2 -

LI NI U

Ti liu hng dn thc hnh trc a i cng c bin tp nhm phc v

cho cng tc ging dy phn thc hnh ca mn hc Trc a i cng bc i

hc, cao ng cc ngnh Trc a, bn , a chnh, qun l t ai, xy dng dn

dng v cng nghip, giao thng, thy li

Ti liu bao gm vic hng dn thc hin nhng thao tc s dng cc my

o trc a c bn v cc php o c bn, gm 6 bi hng dn thc hnh:

+ Bi 1: Lm quen my kinh v in t (Electronic Theodolite).

+ Bi 2: o gc bng v o gc ng

+ Bi 3: o di

+ Bi 4: Lp li khng ch v bnh sai li khng ch mt bng

+ Bi 5: o cao v bnh sai li cao cp k thut

+ Bi 6: o c chi tit lp bn a hnh t l 1/200

Trong ti liu, tp trung vic hng dn s dng thc hnh vi cc my o

kinh v in t DT-02, TKS-02, my thy chun t ng; cc my kinh v in t

khc thc hin tng t.

Ti liu phc v thc tp i cng v cng tc o c trc a nn cha c

iu kin gii thiu vic thc hin trn my ton c in t, my thy chun in t.

Ti liu l sn phm ca tp th cn b ging dy l thuyt v thc hnh, B

mn a Tin Hc, Khoa k thut Xy Dng, Trng i Hc Bch Khoa bin son.

Vic bin tp ti liu s khng th trnh c ht cc thiu st; mi kin

ng gp ca ngi c u c chng ti trn trng lng nghe; cc kin ng

gp vui lng gi v a ch:

B mn a Tin Hc, Khoa K thut Xy Dng, Trng H Bch Khoa TP.HCM;

268 L Thng Kit, P.14, Q.10, TP.H Ch Minh.

T: 84-8-38 655 142 Email:

- 3 -

BI 1

LM QUEN MY KINH V IN T

(ELECTRONIC THEODOLITE)

- 4 -

1.1 MC CH YU CU

- Bit s dng cc c iu khin chuyn ng ca my.

- Tm hiu cc phng php t my, kim tra trc thy bnh, ngm mc tiu,

c s trn bn .

1.2 THI GIAN

Thi gian: 3 tit

1.3 DNG C

- 1 my kinh v in t DT-02 hoc TKS-02

- 1 chn ba

1.4 GII THIU MY KINH V IN T DT-02

Gii thiu my kinh v in t DT-02

MY KINH V IN T DT-02

Mn hnh LCD

ng di tm

ng knh

Bn ng

Phm iu khin

Thy bnh trn

c kha chuyn

ng ngang

c vi ng ngang

- 5 -

THNG S K THUT MY DT-02

c iu chnh

mng ch thp

c iu quang

ng ngm s b

c kha

ng knh

c vi ng ng

Pin

Thy bnh di

c cn Bn ngang

c kha thn

my vi my

Thn my

Tay cm

- 6 -

Tn My SOUTH DT 02

30X

45mm

3

130

1.4m

100

0

157mm

79mm

1/ 5

2

o xa)

30/ 2mm

- 7 -

8/ 2mm

3

: 1

3X

0.5 ~

5

-20C ~ +45C

/ 6V

165mm x 157mm x 318mm

Mt s ch quan trng khi s dng my:

- Khi dng cc c kho trn my kinh v v chn ba, nn sit va cng

trnh tnh trng c kho b tut ren.

- Cc c vi ng ch c tc dng khi c kho tng ng c kho.

- Khi dng cc c vi ng hay cc c cn, nu c c vn cht th phi m

c kha v vn c di ng theo chiu ngc li trc khi tip tc.

- Khi di chuyn my, phi tho ri my khi chn ba v gi my thng bng.

- Tuyt i khng my b t (nh dng my di tri ma, dng khn t

lau my, ), va chm mnh.

Sinh vin phi chu mi trch nhim v nhng h hng ca my v cc dng c

khc trong thi gian thc tp.

- 8 -

1.5 NI DUNG THC TP

1.5.1 t my, nh tm v cn bng my:

t my:

M chn ba to thnh tam gic gn u vi trng tm im mc t my,

chiu cao ca chn ba ngang ngc ca ngi o. t chn ba ln trn im tm mc,

sao cho u chn ba tng i nm ngang, c ni nm gia vng trn ca u

chn ba v chnh chn ba im tm mc nm trong vng trn ca c ni. p mt

chn ba c nh trn mt t (t my trn nn t) hay cho mt chn ba ta vo mt

im c nh (t trn nn ng hay b tng xi mng). t my ln u chn ba v

vn c ni.

t chn ba ln v tr c tm mc

Chn ba

Tm mc

- 9 -

t my ln chn ba

My c t trn chn ba

nh tm:

My DT-02 s dng ng di tm quang hc. Dng mt nhn vo ng di tm

quan st vng trn di tm trong ng di tm v tm mc di mt t.

Nu vng trn di tm trong ng di tm khng r th vn c iu chnh u

ng di c nh r.

c kha my

vi chn ba

my

- 10 -

Sau khi quan st r, nu thy tm mc nm trong vng trn khc trn ng di tm th

xem nh qu trnh di tm t yu cu.

Nu khng t th s dng 2 tay nhc nh 2 chn ca chn ba gn ngi thc hin

nht, sau va quan st ng di tm va di chuyn 2 chn nh nhng n khi thy

tm mc nm trong vng trn khc trn ng di tm th dng li. Qu trnh nh tm

kt thc.

Ly : khng nn nng hai chn ba qu cao so vi b mt t v khi h 2 chn ba

xung s gy lch tm, v khi nng hai chn ba c gng gi nguyn khong cch ca

hai chn.

Sau khi xong thao tc nh tm my th khng c dch chuyn v tr ca chn

ba.

i vi my kin v in t TKS-02, my c b phn nh tm bng tia laser nn qu

trnh thc hin nh tm nh sau:

+ Sau khi t my trn chn ba v kha cht c ni gia chn ba v my; trn bn

phm ca my, n phm c biu tng:dsfdfdfdsfd bt tia laser nh tm.

+ Khi tia laser c bt ln, quan st gn pha mc trn mt t c 1 du mu ca

tia laser.

+ Nu quan st thy du ca tia laser nm trn tm mc th xem nh qu trnh

nh tm t yu cu.

+ Nu du ca tia laser nm lch khi tm mc th s dng 2 tay nhc nh 2 chn

gn nht ln khi mt t khong 1 2cm; di chuyn 2 chn ba n khi du tia

laser nm ln trn tm mc th h chn ba xung. Kt thc qu trnh nh tm.

Cn bng my: gm c hai giai on

Cn bng my s b vi thy bnh trn v 3 chn

ng di tm c iu chnh

- 11 -

III

II ID

C

B

A

- im A v D nm trn ng knh ca mt thu bnh trn.

- Bt thy v tr C.

- Bc 1: nng hoc h chn ba s I bt nc dch chuyn t v tr C n

v tr B (on CB bng on AC chia i).

- Bc 2: nng hoc h chn ba s II bt nc dch chuyn t v tr B n

v tr A.

- Bc 3: nng hoc h chn ba s III bt nc vo ng tm thy bnh

trn. Nu bt nc vn cha vo gia th ta lp li c ba bc.

V tr bt thy trn sau khi cn bng s b

Ly : Khi nng hoc h chn ba cn bng bt thy th phi gi nguyn v tr

chn ba trnh lch tm my.

Cn bng chnh xc vi thu bnh di v ba c cn

My KVT DT-02 s dng ng thy di quang hc cn bng chnh xc.

Thy bnh trn

- 12 -

- Quay my n khi trc ng thy bnh di song song vi ng ni 2 c cn

my (v d c 1-2:v tr a); vn 2 c 1v 2 u tay v ngc chiu nhau

a bt thy vo gia ng thy di.

- Quay my mt gc 900 (v tr b) vn c 3 a bt nc vo gia.

- Sau li quay my v v tr a, kim tra tnh thng bng ca bt thy; nu

bt thy x dch khi v tr thng bng th vn 2 c 1 2 a bt thy vo

gia; tip theo a thy bnh v v tr b, nu bt thy nm gia ng thng

bng th xem nh xong qu trnh cn bng; nu bt thy cn lch th vn c

cn th 3 cho bt thy vo gia. Ta lm nh th cho n khi bt nc thy

bnh v tr a v b u gia th vic cn bng my hon tt.

- 13 -

V tr bt thy di sau khi cn bng chnh xc

Kim tra tm ca my

Sau khi cn bng my xong, a mt nhn vo ng di tm kim tra li v tr

tm; nu tm mc vn cn nm trong vng trn ca ng di tm th xem nh hon tt

qu trnh nh tm v cn bng my. Nu tm my lch khi im t my mt

khong nh th m lng c ni (1/2 vng), x dch my trn chn ba n khi tm

mc nm trong vng trn ng di tm th dng, vn cht c ni chn ba vi my, s

dng ba c cn my cn bng my chnh xc li (bc ny thc hin nhanh

chng v my gn t n v tr cn bng), nu tm my nm xa tm mc th thc

hin li qu trnh nh tm v cn bng t u.

Kim tra trc thy bnh di

Sau khi cn bng chnh xc xong, quay my 1800, s c hai trng hp xy ra:

- Bt thy gia; kt lun trc thy bnh vung gc vi trc quay ca my.

- Bt thy b lch; kt lun trc thy bnh khng vung gc vi trc quay

my, phi hiu chnh. Vic hiu chnh phi do cn b hng dn thc

hin.

1.5.2 Bt mc tiu:

Mc tiu c c th ho l mt v tr im ngoi thc a.

Ngm mc tiu ngha l a mc tiu vo ng tia ngm (trc ngm) trn ng

knh ca my, vic ny thc hin c thng qua mng ch thp trn ng knh ca

my.

Qu trnh ngm mc tiu c xem l t khi mc tiu nm giao im mng

ch thp.

Thy bnh di

- 14 -

Mng ch thp

Qu trnh ngm mc tiu thc hin nh sau:

- Trc khi ngm im phi vn cc c vi ng ng v ngang vo v tr gia.

- M kha bn ng a ng knh ln nn tri hay t pha trc ng knh mt

t giy trng. a mt vo ng knh v iu chnh knh mt thy r dy ch thp

(tht mnh v en).

- M kho bn ngang v ng knh; nhn vo ng ngm s b a hng ng

knh v pha mc tiu; kha c kha bn ngang v kha c chuyn ng ng knh

Giao im mng

ch thp

Ch trn

Ch gia

Ch di

Ch ng

c iu chnh

mng ch thp

ng bt mc

tiu s b

c iu quang

- 15 -

li. Nhn vo ng knh, dng tay chnh c iu quang thy r nh, nu mng ch

thp hi m ta cn chnh li c iu chnh mng ch thp thy r dy ch thp.

- Sau khi quan st thy mc tiu trong ng knh th tin hnh ngm ng mc tiu

bng cch di chuyn mng ch thp mc tiu nm ng giao im mng ch

thp, thc hin nh sau:

+ iu chnh c vi ng ngang dch chuyn mng ch thp di chuyn theo

phng ngang (tri phi).

+ iu chnh c v ng ng dch chuyn mng ch thp di chuyn theo

phng ng (ln xung).

+ Qu trnh di chuyn mng ch thp kt thc khi thy mc tiu nm ngay

giao im mng ch thp.

1.5.3 c s bn ngang v bn ng:

Cc dng my kinh v in t u c mn hnh tinh th lng hin th kt qu s

c bn ngang v bn ng ch khng c trc tip s c trn vnh . iu

ny gip cho vic c s c d dng, trnh sai st.

cc s liu o gc hin th ln mn hnh, ta n tay vo nt Power trn bn phm

khi ng my o.

c vi ng ng

c vi ng

ngang

c kha ng knh c kha

chuyn ng

ngang

- 16 -

Khi my o trng thi thng bng (bt thy trn v bt thy di u gia ng

thy) th cc s c bn ngang v s c bn ng s t ng hin th trn mn

hnh ca my.

- Phm POWER: phm khi ng my ng thi cng l phm tt my.

- Phm L/R: phm chuyn s c bn ngang tng theo chiu kim ng h

(HR) hoc theo ngc chiu kim ng h (HL); thng thng khi o ta s

c bn ngang ch HR.

- Phm HOLD: phm gi nguyn gi tr s c bn ngang khi quay my.

- Phm FUNC: phm chc nng; tuy nhin vi my DT-02 khi n vo phm

ny th n mn hnh s sng (dng cho trng hp mi trng o c nh

sang yu).

- Phm V%: phm chuyn i s c bn ng t dng , pht, giy

sang t l %.

- Phm 0SET: phm t s c bn ngang bng 0000.

- Cc phm REC; RPT; OUT; MEAS: cc phm ny khng hu dng

trn my DT-02 thng thng.

T hnh nh trn mn hnh hnh trn ta c:

V = 6504755: s c bn ng

HR = 18405020: s c bn ngang (chiu tng ca gc thun chiu kim ng

h); trng hp mun gi tr gc bng c chiu tng ngc chiu kim ng h th

trn mn hnh my k hiu HR chuyn thnh HL, thc hin chuyn i bng cch

nhn phm L/R trn bn phm ca my.

tt mn hnh hin th ca my th n v gia phm Power khong 3 giy.

S c bn

ngang (bn)

S c bn

ng (b)

- 17 -

BI 2

O GC BNG V GC NG

- 18 -

2.1 MC CH YU CU

S dng my kinh v in t o gc bng (phng php n gin) v gc ng.

2.2 THI GIAN

Thi gian: 3 tit

2.3 DNG C

1 my kinh v in t

1 chn ba

2 tiu

1 b th

2.4 O GC BNG THEO PHNG PHP N GIN

Cc thao tc o:

- Dng so tiu ti 2 v 3; s dng 3 cy th dng 1 cy so tiu.

- t my: t my ti im 1 (gc bng cn o ti 1); my phi c nh

tm v cn bng trc khi o.

- iu chnh knh mt cho thy r mng ch thp.

- Chn mc tiu ti 2, 3; nu ti v tr 2 v 3 trng tri d quan st th khi

ngm mc tiu nn ngm vo chn so tiu; trng hp chn so tiu b che

khut th ngm ln thn so tiu.

Na ln o thun knh:

Bn ng bn tri ng knh. M kha chuyn ng ngang, m kha ng

knh, quay ng knh ngm chnh xc so tiu ti im 2 (xem phn ngm mc tiu

- 19 -

phn trn ca ti liu), trn mn hnh my c s bn ngang (a1). Sau m kho

chuyn ng ngang, m kho ng knh, quay ng knh theo chiu kim ng h, ngm

chnh xc so tiu ti im 3, c s bn ngang trn mn hnh my (b1).

My ngm v tr thun knh

Kt qu gc bng o c na ln o thun knh: = b1 a1

Nu b1 < a1 th: = b1 a1+ 3600

Na ln o o knh:

M kha ng knh, o knh (bn ng bn phi ng knh). M kha chuyn

ng ngang, quay ng knh theo chiu kim ng h ngm chnh xc so tiu ti 3,

c s bn ngang (b2). M kha chuyn ng ngang, quay ng knh theo chiu

kim ng h ngm chnh xc so tiu ti 2, c s bn ngang (a2).

Bn ng bn

tri ng knh (bn

tri hng ngm)

- 20 -

My ngm v tr o knh

Kt qu gc bng o c na ln o o knh: = b2 a2

Nu b2 < a2 th: = b2 a2+ 3600

Nu tha iu kin: | - | sai s cho php Kt qu o gc t yu cu

Nh vy, gc trong mt ln o n gin l: 1 = ( + )/2

Ch :

- Nu mun o gc ngoi (gc t) , th v tnh nh sau: = a1 b1; = a2 b2

- Cc s liu o c ghi vo mu s o nh v d di y:

Bn ng bn

phi ng knh (bn

phi hng ngm)

- 21 -

MU S O GC BNG THEO PHNG PHP O N GIN

Ngi o: Ngi ghi s:

Trm

o

V tr

B

Hng

ngm S c bn ngang

Tr s gc

na ln o

Tr s gc

1 ln o

1

Tri

2

3

10028'30"

108058'48"

98030'18"

98030'27"

Phi

3

2

288058'48"

190028'12"

98030'36"

- 22 -

BI 3

O DI

- 23 -

3.1 MC CH YU CU

Xc nh di cc on thng bng cc phng php thc thp bn v ch lng

c (s dng my kinh v in t v mia).

3.2 CC PHNG PHP O DI

3.2.1 o di bng thc thp bn

Dng c

1 thc thp (di 20m50m).

2 cy so tiu.

1 b th (fische):11 cy.

Nhn lc

Cn t nht hai ngi.

Ngi cm u thc c khc vch 0 v 4 th gi l ngi i sau.

Ngi cm 1 cy th v hp thc gi l ngi i trc.

6 cy th cn li dng dng 2 so tiu ti A, B.

Phng php o

o di bng thc thp bn

o khong cch ngang gia 2 im AB, thc hin nh sau:

- Dng so tiu ti 2 im A, B.

- Ngi i sau t vch 0 ca thc ti A, cm th vo khoen trn ti u thc

gi thc c c nh.

- Ngi i trc cm vch cui ca thc (20m; 30m hoc 50m ty thc) hng

v im B; ngi i sau phi dng hng t A n B da vo 2 so tiu iu

chnh ngi i trc ko thc dc theo hng AB.

- 24 -

- Sau khi thc c ko dc hng AB, ko cng thc v gi thc nm ngang

c khong cch ngang.

- Ngi i trc cm 1 cy th ti vch cui ca thc ln mt t lm du.

- Sau khi ngi i trc cm th xong, ngi i sau cm th v di chuyn n v tr

th m ngi i trc va cm, cn ngi i trc tin v pha im B.

- Qu trnh tip tc cho n v tr B.

- on cui ti B thng ngn hn chiu di thc nn ngi i trc s c trc

tip s c trn thc (chiu di on cui gi l on l).

Khi chiu di AB c xc nh:

AB = chiu di thc x (s th trn tay ngi i sau -1) + on l

kim tra v nng cao chnh xc kt qu o, thng thng phi tin hnh o hai

ln (i v v) trn mt cnh o. Sai s tng i gia hai ln o khng vt qu

2000

1.

Nu t S = Si Sv , th 2000

1

S

S

vi: Si : chiu di o i,

Sv : chiu di o v.

S: chiu di trung bnh gia 2 ln o i v o v.

Nu iu kin ny tha th chiu di s bng tr trung bnh ca hai ln o.

Ch : khi di chuyn khng c ko l thc di t.

3.2.2 Phng php o di bng ch lng c (my kinh v v mia)

Dng c:

1 my kinh v in t.

1 chn ba.

1 mia.

Nhn lc:

Gm 2 hoc 3 ngi: 1 ngi ng my, 1 ngi cm mia v 1 ngi ghi s.

Phng php o

My kinh v in t khi o di vn s dng phng php o di lng c bng cch

kt hp s dng 3 ch lng c ca mng ch thp trn ng knh vi mia (mia g

hoc mia nhm c vch khc n cm).

- 25 -

Mia

Kt hp mng ch thp trn ng knh v mia

- 26 -

Trnh t thc hin nh sau:

- t my kinh v ti A, nh tm v cn bng my, my v tr thun knh.

- Dng mia ti B, mia dng thng ng v quay mt mia v pha my.

- Quay ng knh ngm mia, lu 3 ch trn, gia, di phi ct ngang qua mia, ch

ng nm gia mia theo phng ng; sau khi ngm mia xong phi kha c kha

chuyn ng ngang v c kha ng knh.

- c s ch lng c trn mia: T ch trn; G ch gia; D ch di

- c s bn ng trn mn hnh my: V

Khong cch ngang t my n mia c tnh theo cng thc:

Vi k=100; n=T-G: khong chn trn mia.

Ch :

- Cn phi dng mia tht thng ng v khng rung trong qu trnh c s.

- Khi c s trn mia phi c 3 ch trn, gia, di v c 4 ch s (gm m,

dm, cm v mm). Sau ly s c ch trn tr s c ch gia; s c ch gia

tr s c ch di. Kt qu c s c chp nhn khi hai hiu s ny chnh

nhau khng qu 2mm.

MU S O DI

MU S O DI BNG CH LNG C

im

t my

im ngm S c trn mia Gc

ng

Khong

cch (m) Trn

(m)

Gia

(m)

Di

(m)

MU S O DI BNG THC THP

- 27 -

Tn cnh Ni dung o i

(m)

o v

(m)

| S|/S Trung bnh

(m) Ghi ch

I II

S th x chiu di

on l

Khong cch

- 28 -

BI 4

LP LI V BNH SAI

LI KHNG CH MT BNG

- 29 -

4.1 CHN LI KHNG CH

Thm st khu vc o, v s khu vc o v chn li. Khi chn li phi tha cc

iu kin sau:

- Cc im ca li khng ch phi bao qut khu vc o, c tm nhn thng thong

v thun tin cho vic o v chi tit.

- Ti mt im ca li khng ch phi nhn thy 2 im lin k.

- Cc cnh tng i bng nhau, a hnh phi tng i bng phng m bo

chnh xc khi o di bng thc thp.

- Sau khi chn im xong, nh du cc im ca li bng cc g, inh thp hoc

sn .

- V d s li khng ch ta khp kn gm 4 im nh hnh di y.

4.2 O LI KHNG CH MT BNG

4.2.1 o gc bng

- o cc gc trong (gc bng) ca li bng phng php o n gin; ti

mi gc o vi 1 ln o n gin.

- Sai s gia 2 na ln o chnh lch khng qu t=30 (i vi li khng

ch ng chuyn ton c).

II

I

III

IV

- 30 -

- Sai s khp ca li sai khng qu nt2 (n l tng s cc gc o).

- Gc nh hng cnh khi u o bng la bn.

- S liu o gc bng ghi vo s theo mu s o gc bng bi 2.

4.2.2 o cnh

- o bng thc thp 2 ln o ( gm 1 ln o i v 1 ln o v ) v phi tha

iu kin:

2000

1

S

S ( t bng phng ) hoc

1000

1

S

S ( t dc )

- S liu o cnh ghi vo s theo mu s o di bng thc thp bi 3.

4.3 BNH SAI LI (NG CHUYN KHP KN)

- Tnh sai s khp gc

f = ntn 2180)2(

- Tnh gc nh hng ca cc cnh li khng ch

Trng hp cc gc o l gc trong ca li :

0180IIIIIIIIII (hnh trn)

Trng hp cc gc o l gc ngoi ca li :

180IIIIIIIIII (hnh trn)

- Tnh s gia ta :

;

- Tnh sai s khp ta :

22

yxs

y

x

fff

yf

xf

- Tnh sai s khp tng i ca ng chuyn:

2000

1

S

fk s (ng bng)

1000

1

S

fk s (i ni)

- Tnh s hiu chnh:

S

Sfv

ijx

ijx

S

Sfv

ijy

yij

- Tnh s gia ta sau hiu chnh

;

- Tnh ta :

;

- 31 -

- Ta im khi u trong li do GVHD cung cp.

- Gc nh hng cnh khi u c th dng la bn o hoc GVHD cung

cp.

- Cc kt qu o tnh ton phi c trnh bi di dng bng sau:

BNG BNH SAI NG CHUYN TON C KHP KN

Tn

im

Gc

bng V

Gc nh

hng

Chiu di

cnh

S (m)

S gia ta trc bnh sai v s hiu chnh S gia ta sau

bnh sai

Ta bnh sai

x = Scos V x y=Ssin V y x (m) y (m) x (m) y (m)

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13)

I

II

III

IV

I

f = fx= fy=

2000

1

S

fs

22 fyfxfs

'24'1ghf

- 32 -

BI 5

O CAO V BNH SAI

LI CAO CP K THUT

- 33 -

5.1 MC CH YU CU

Xc nh chnh cao theo phng php o cao hnh hc t gia.

5.2 DNG C

1 my thy chun v chn ba.

1 cy mia mt mt hay hai mt.

My thy chun

5.3 NHN LC

1 ngi ng my.

1 i mia.

1 ngi ghi s (nu c ngi).

5.4 PHNG PHP O CAO T GIA

xc nh chnh cao gia 2 im A, B theo phng php o cao hnh hc t gia,

thc hin nh sau:

c iu chnh

mng ch thp

Thy bnh trn

c iu chnh

chuyn ng ngang

c iu quang

c cn bng

- 34 -

- Chn v tr t my gn trn ng trung trc ca on thng AB, sao cho

khong cch t my n A v khong cch t my n B gn bng nhau ( lch

khong cch ny nh hn hn sai cho php ty vo li cao o).

- Cn bng my (da vo thy bnh trn trn my); s dng chn ba v 3 c cn

my a bt thy trn vo gia.

- Gi s chiu o cao t A n B; mia ti A l mia sau, mia ti B l mia trc.

- Dng mia ti 2 im A, B.

- Tu thuc vo mia dng l mia mt mt hay hai mt, ta c hai trng hp sau:

Trng hp dng mia hai mt en, (mia g)

- Quay ng knh ngm v mia sau (mia ti A), c s trn mt en theo 3 ch: trn

(T), gia (G) (gi s s c l la1) v di (D). Kim tra s c nh trnh by

bi o di. Nu s c tha mn, ghi ngay vo s o v ra hiu cho ngi cm mia

xoay mt v pha my, ch c s c trn mt theo ch gia (gi s s c l

la2).

- Quay ng knh ngm v mia trc, c s trn mt en theo 3 ch trn (T), gia

(G)(gi s s c l lb1) v di (D). Kim tra s c. Nu s c ng, ghi ngay vo

s o v ra hiu cho ngi cm mia xoay mt v pha my, ch c s c trn

mt theo ch gia (gi s s c l lb2).

Trng hp dng mia mt mt (mia nhm)

- Quay ng knh ngm v mia sau, c s trn mia theo 3 ch trn, gia (gi s s

c l la1) v di. Kim tra s c. Nu s c tha mn, ghi ngay vo s o.

- Quay ng knh ngm v mia trc, c s trn mia theo 3 ch trn, gia (gi s s

c l lb1) v di. Kim tra s c. Nu s c tha mn, ghi ngay vo s o.

- Thay i chiu cao my 5cm 10 cm ri c s ln 2. c s trn ch gia mia

trc (c s c la2) v c s trn ch gia mia sau (c s c lb2). Lu : ln

o th 2 ch cn c s mia ch gia.

- 35 -

Cc ch quan trng:

- S c trn mia ly n n v milimet (gm 4 ch s)

- Tnh chnh cao theo cng thc

h1 = la1 lb1 h2 = la2 lb2

Nu |h1 h2| 5mm (i vi li thy chun k thut) th kt qu t yu cu.

Khi ta ly gi tr trung bnh: 2

21 hhh BA

- Tnh di (khong cch t my n hai mia)

o Khong cch t my n mia sau A: SS = kn1 , vi n1 = T- D ca mia sau

o Khong cch t my n mia trc B: ST = kn2 , vi n2 = T- D ca mia

trc

o Khong cch gia hai mia: LAB= SS + ST

5.5 O CAO CHO TUYN THY CHUN CP K THUT

Da vo cc im khng ch chn trn thc a, t o lp tuyn thy chun k

thut qua cc im khng ch nhm xc nh cao k thut cho cc mc khng

ch. V d ta c cc im khng ch k hiu I, II, III, IV, tuyn thy chun c th lp

ra nh hnh v. Trong cc mi tn ch chiu o.

n gin cho vic thc tp, cc mc I, II, III, IV c thit lp sao cho gia 2

im mc k nhau ch cn t 1 trm o cao t gia (khong cch gia 2 im di

400m; chnh lch cao gia 2 im di 3m, tm ngm gia 2 im thng thong).

Gia 2 im mc k nhau trn tuyn o cao gi l on o cao, nh hnh trn ta c 4

on o cao l: I-II, II-III, III-IV, IV-I.

Trn mi on o cao, tin hnh thao tc o cao xc nh chnh cao tng t nh

vic xc nh chnh cao gia 2 im A,B trnh by trn.

Cc s liu o trnh by nh trong v d di y:

IV

II

I

III

- 36 -

ho = fho

fho fhgh

fhgh = 50 L vi, L l tng chiu di ng o tnh bng n v km.

fhgh tnh bng n v mm.

Vhi = L

hdo li trong : li = khong cch t my n mia trc+khong cch t my

n mia sau

h=htb + Vhi

Trm

o

im

dng

mia

Ln

o

Mia sau Mia trc

Chiu di

on o

(m)

Chnh cao

S hiu

chnh Vhi

(m)

Chnh

cao hiu

chnh

h (m)

cao

H (m) T (m) G (m) D (m) T (m) G (m) D (m)

Mt ln

o (m)

TB htb

(m)

1

I L1 1,400 1,186 0,970

43,000 -0,316

-0,318 -0,001 -0,319

10,000 L2 5,758

II L1 1,700 1,502 1,302

39,800 -0,320

9,681 L2 6,078

2

II L1 1,488 1,272 1,054

43,400 0,052

0,053 -0,001 0,052

L2 5,845

III L1 1,450 1,220

0,988

46,200 0,054

0,733 L2 5,791

3

III L1 1,500 1,293 1,085

41,500 0,069

0,071 -0,001 0,070 L2 5,870

IV L1 1,426 1,224 1,022

40,400 0,072

0,803

L2 5,798

4

IV

L1 1,530 1,299 1,058

47,200 0,200

0,198 -0,001 0,197

L2 5,870

I L1 1,342 1,099 0,852

49,000 0,196 10,000 L2 5,674

L=350,5 ho 0,004

- 37 -

BI 6

O C CHI TIT

LP BN A HNH T L 1/200

6.1 NI DUNG THC TP

Sau khi o xong li khng ch to mt bng v cao, nhm (t) o cn

tin hnh o c chi tit. Mc ch ca vic o l ln lt ghi nhn ton b cc im

- 38 -

a hnh v a vt xung quanh cc im khng ch dng s. Cc s liu o ny sau

c th hin li ln mt giy gi l bnh . Sau y l thao tc ti mt trm o.

6.2 THAO TC O CHI TIT

- nh tm v cn bng my ti im khng ch gi l trm o; dng thc o

chiu cao my i v ghi vo s o.

- my v tr thun knh.

- nh hng chun: chn im khng ch k cn im trm my lm im ly

hng chun; quay my bt mc tiu ti im nh hng chun (xem phn

ngm mc tiu bi 1); t s bn ngang = 000000 bng cch n phm

OSET trn bn phm ca my.

- ghi nhn im k vo s o, trc ht cn dng mia thng ng ti im k.

Quay my ngm vo mia, kha chuyn ng ngang v ng knh; c s trn mia

theo 3 ch (trn, gia v di), nhn vo mn hnh my c s c bn c bn

ngang HR v s c bn ng V. Ghi tt c cc s liu o vo s.

- Ln lt lp li thao tc trn cho tt c cc im chi tit xung quanh im t

my. Trc khi di my sang im khng ch khc, phi kim tra li hng

ngm chun ban u xem c trng vi gi tr 000000. chnh lch cho php

= 1.5

CH QUAN TRNG

- tr gip cho vic v bn , i km vi s o chi tit, phi c s ho trm o.

Trong s th t ca cc im chi tit trng vi s th t ghi trong s o chi tit.

n phm OSET t s c bn

ngang HR v 0000

- 39 -

- Rt nhiu nhm thc tp phm sai st l khng ghi li chiu cao my. Do ,

s liu o ca ton b trm o phi hu b.

- Nhiu nhm ch o im a vt m qun khng o im a hnh.

- trnh o trng hay o thiu, cn phn chia khu vc r rng. Hai trm o ln

cn nn c vi im o lp kim tra.

Cc s liu o cn c ghi vo s theo mu sau:

MU S O CHI TIT

Ngy ........ thng ........ nm ............. Trm my ..........................

Bt u o: ..................................... Hng ngm chun ...........

S c bn hng chun: 0000

Kt thc o: .................................... Chiu cao my i: ...............

Ngi o: ....................................... Ngi ghi: .........................

S

TT

S c mia

S c

bn

S c

b

K/c ngang

D=

kncos2V

(m)

Chnh

cao h

(m)

cao

H

(m)

Ghi ch Ch

trn

(m)

Ch

gia

(m)

Ch

di

(m)

1 1,881 1,740 1,600 305030 000000

2

3

4

- 40 -

S HA KHU VC O

Ghi ch :

(1): gc ng (6): tim ng

(2): gc ng (7): gc nh

(3): gc ng (8): m

(4): tim ng (9): im a hnh

(5): gc nh

I

1 II

III

IV

2

3 4

5

5

7 6

9

8 8

8

- 41 -

6.3 BIN V BN A HNH T L 1/200

6.3.1 V LI VUNG TA

Dng c v

- Giy kh A0 hoc A1 .

- Thc thng .

- Compa .

- Bt ch, gm .

- Thc o .

- Thc t l .

V li vung

- K 2 ng cho bt k.

- T giao im ca 2 ng cho o ra

4 on ( OA, OB, OC, OD) u nhau.

- Ni 4 im ABCD li vi nhau.

- M compa 1 on 1dm v dng compa nh du cc im trn cc cnh AB,

BC, CD v CA. Sau ni cc im nh du li vi nhau, ta s c li

vung.

- Kim tra li vung: dng thc thng ni cc giao im ca li

vung, nu tt c u nm trn mt ng thng th li ng.

Trin im chi tit:

- Da vo gi tr ta cc im khng ch ghi cc im khng ch ln

trn giy v (theo phng php ta vung gc).

- Trin im chi tit : dng thc o v thc t l trin im chi tit

(theo phng php ta cc ) .

6.3.2 V BN

Sau khi x l s liu xong, sinh vin tin hnh v bnh . Vic v bnh c thc

hin theo cc bc sau:

- Chun b giy v: Giy kroki, t co gin, kh giy ty theo din tch o c.

- K li vung to : C th dng phng php k li vung theo thc

thng v compa (tham kho ti liu Trc a i Cng, HBK 1996 do thy

Nguyn Tn Lc bin son, trang 215, 216). Lu : Khng c dng eke

dng li vung. Sau khi dng xong, cn c theo to cc i v cc tiu

ca cc im khng ch tnh ton v ghi cc tr s x v y ca li theo trc x v y

(h to phng Gauss).

- Trin tt c im khng ch ln bn v bng phng php ta vung gc theo

th t t im khng ch hng cao n im khng ch hng thp.

- Cn c vo s liu o chi tit, ta trin cc im chi tit theo phng php ta

cc bng thc thng v thc o (gc ly theo gc o ngoi thc a, chiu

di ly theo chiu di thc chia cho t l bn ).

A B

D C

O

- 42 -

- Sau khi trin cc tt c cc im chi tit ln bn v xong, ta ni tt c cc im

chi tit c cng thuc tnh vi nhau da vo s ho trm o. V d: ni ng

vi ng, gc nh ni gc nh,

- i vi khu o tng i bng phng, ta dng phng php ghi im cao

biu din dng t.

- Cc a vt c trng nh ct in, cy c, phi v theo k hiu.

Vic trnh by bn v c th hin nh sau:

- 43 -

BNH TRNG I HC BCH KHOA TP.HCM

T L 1:200

10mm

12mm

1,5dm1dm

1dm

0,5dm

- 44 -

5,0

1,5

1,0

Lc nt khung ngoi l 1.5mm, khung trong v li vung l 0.5mm.

- Chiu di v rng ca giao li vung l 1,0cm:

- Lc nt ca cc k hiu l 0.1mm

Mt s k hiu thng dng:

- Cy c lp:

- Hng cy to, cao (t 4m tr ln):

- C (2cm):

- Hoa, cy cnh:

- Ct in h th: 10,00

- Ct ng h: 0,8

1,5 2,8

=3mm

- im khng ch: 1mm

- ng: . . . . . .

- Cng: . . .

. . .2,0

. .1,0

- Bc thm nh:

- Hnh lang trn mt t:

1,0

; Hnh lang trn khng: 2,0

1,0

. .

. .

6.3.3 KIM TRA V GIAO NP KT QU

Sau khi hon tt bn v xong, sinh vin cn phi i chiu bn v vi thc a

m bo tnh chnh xc ca bn v.

Sinh vin phi np s o km vi bn v.

0,5

- 45 -