Upload
haig
View
132
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Her Türlü Geri Kazanım ve Tehlikeli Atıklar. 110080024Veysel Yağmur SAKA 110090007Doğukan IŞIK 060090156Aylin ENGİNSOY 060090154Özlem Serenay DURSUN. Geri Kazanım. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Her Türlü Geri Kazanım ve Tehlikeli Atıklar
110080024 Veysel Yağmur SAKA
110090007 Doğukan IŞIK
060090156 Aylin ENGİNSOY
060090154 Özlem Serenay DURSUN
Geri KazanımDünyanın geleceğini ve canlıların sağlığını tehdit eden
çevre kirliliğinin önemli bir kısmını atıklar oluşturmaktadır. Teknolojik gelişmelere, nüfusun artmasına paralel olarak atık miktarı gün geçtikçe artmaktadır. Atık miktarlarındaki bu artışın sonucu olarak, atık probleminin canlıların yaşamını tehlikeye sokacak boyutlara ulaştığı açıktır.
Atıkların tümü çok yakın bir geleceğe kadar çöp olarak görülürken, gelişen teknolojinin de yardımı ile değerlendirilmeleri için uzun çalışmalar yapılmıştır.
Atıklar üzerine yapılan çalışmalar dünyayı bir çöp yığını olmaktan kurtarması beklenmektedir. Yapılan bu çalışmalardan en önemlileri geri kazanım konusunu kapsamaktadır.
Geri Kazanım
Değerlendirilebilir atıkların kaynağından ayrı toplanması, atık ayırma tesislerinde işlenerek özelliklerine göre sınıflandırılması, atıkların özelliklerine göre fiziksel, kimyasal ya da biyolojik yöntemler ile doğrudan veya dolaylı kullanımı olan başka bir ürüne yada enerjiye çevrilmesi, litaratürde yer alan en geniş geri kazanım tanımıdır.
Geri Kazanım
Ülkemizde günde yaklaşık 75600 ton katı atık ortaya çıkmaktadır. Evsel nitelikli katı atıkların hacimce yaklaşık % 49’unu organik atıklar, % 38’ini geri kazanılabilir atıklar oluşturmaktadır. Geri kazanılabilir katı atıkların içeriğinin büyük bir bölümünü plastik, kâğıt-karton, metal, cam ve kompozit ambalaj malzemeleri oluşturmaktadır.
Geri Kazanım
Kirlettikten sonra temizlemek değil, kirletmemek prensibi benimsenmelidir. Atık, yok edilmesi gereken bir madde değil geri kazanılması gereken kaynak olarak görülmelidir.
Geri Kazanım
Atık yönetim aşamaları
2004 yılında düzenli depolama yapan belediyelerin atık dağılımı
Geri Kazanım ile Geri Dönüşüm Farkı
Geri Kazanılabilir Atıklar
• Metal• Plastik• Kağıt• Cam
Metallerin Geri Kazanımı
• Metallerden özellikle Alüminyum ve Demir-Çelik önemli
• Bu iki metalin kullanım alanları oldukça geniş (paketleme, ulaşım, elektrik-elektronik, malzeme vs.)
• Alüminyum geri kazanımla tekrar üretildiğinde % 95 enerji tasarrufu %99 atık gaz azalması
Plastiklerin Geri Kazanımı
• Plastikler, petrol rafinerilerinden elde edilen artıklardan üretilmekte
• Dünyada plastik üretimi her yıl ortalama %5 artarken 2015’te yaklaşık 300 M ton üretilmesi bekleniyor
Plastiklerin Geri Kazanımı
• Geri Kazanılabilir PlastiklerNumaralandırılmış Plastikler
• Geri Kazanılamaz PlastiklerKöpüklerPVC PipetlerOyuncaklarNumaralandırılmamış Plastikler
Camların Geri Kazanımı
• Camların geri kazanımında önemli husus kapaksız ve temiz olmalarıdır.
• Ampuller, aynalar, pencere camları, seramikler, kristaller geri kazanılamamaktadır.
• Renklerine göre ayrı toplanıp eritilmektedirler
Kağıtların Geri Kazanımı
• 2010’da 400 M ton kağıt tüketildi, 2020 için beklenti: 500 M
• Kağıtlar da geri kazanılabilir ve geri kazanılamaz olmak üzere iki ayrılmakta
• Gazeteler, dergiler, kartonlar bu işlem için oldukça uygunken; faks kağıtları, besin bulaşan veya yağlı kağıtlar uygun değildir.
2. Tehlikeli AtıklarZararlılık potansiyeli taşıyan, canlı hayat ve çevre
için tehlikeli olan evsel ve endüstriyel kaynaklı atıklar ‘’Tehlikeli Atık’’ olarak tanımlanır.
Mühendislik Sınıflandırması
LIFE Projesi kapsamında hazırlanın Tehlikeli Atıkları Sınıflandırma Klavuzu sınıflandırması
Tehlikeli Atıkların Sınıflandırması
Tehlikeli Atıkların Mühendislik Sınıflandırması
• İnorganik Sulu Atıklar• Organik Sulu Atıklar• Organik Sıvılar• Yağlar• İnorganik Çamurlar Katılar• Organik Çamurlar Katılar
İnorganik Sulu AtıklarÇoğunluğu su olan asidik/ bazik ve/ veya derişik tehlikeli
inorganik çözeltileri içeren sıvı atıklardır. Bu atıklar genellikle siyanür ve ağır metaller barındırır.
Galvanizleme işleminden gelen sülfürik asit Metal bitirme işleminden gelen kostik çözeltileri Elektronik sanayinde kullanılan amonyaklı çözeltiler Elektro kaplama daldırma sıvıları
Organik Sulu Atıklar
Çoğunluğu su olan seyreltik ve derişik tehlikeli organik çözeltileri içeren sıvı atıklardır.
Pestisit kaplarının yıkama suları Reaktör veya formülasyon tanklarının yıkama
suları
Organik SıvılarOrganik tehlikeli madde içerikli sıvı atıklar
Kimyasal ara mamul üretiminden çıkan distilasyon Kuru temizleme ve metal yüzey işleme faaliyetlerinden
çıkan halojenli solventler
YağlarPetrol türevlerini içeren sıvı atıklardır
İçten yanmalı motorların yağları Kirli fuel oil Ağır iş makineleri ve türbin yağları Makine üretiminde kullanılan torna ve kesme
yağları
İnorganik Çamurlar/ KatılarÇamurlar, tozlar, katı ve akışkan olmayan inorganik
tehlikeli maddelerdir.
Demir çelik sektöründe emisyon kontrolü amacıyla toplanan tozlar Koklaşma fırını atıkları Koklaşma faaliyetlerinden çıkan kireç atıkları Krom işleyen metal sektörü ve talaş ve kalıntıları Atık su arıtma tesisi çamurları Klor üretiminde kullanılan cıvalı hücre kalıntıları
Organik Çamurlar/ KatılarKatran, çamur, akışkan olmayan organik
tehlikeli atıklardır.
Boyama faaliyetlerinden çıkan çamurlar Katran ve boya üretim atıkları İlaç sanayinden çıkan atık filtre kekleri Fenol distilasyon kalıntıları Yağ emülsiyonları ile kirlenmiş katı atıklar Solvent atıklarının kirlettiği topraklar
LIFE Projesi Tehlikeli Atık Sınıflandırması
Tehlikeli Atıkların YönetimiTehlikeli Atık Yönetim Hiyerarşisi
Kaynak azaltımı (Proses değişimi)Ayırma ve hacim azaltımıHammadde olarak başka bir tesisle
değişim veya atıkların satılması (Atık Borsası)
Geri kazanımArıtımNihai Bertaraf
Tehlikeli Atıkların Yönetimi• LIFE TCY/TR/000292 "Türkiye’de Sanayiden Kaynaklanan
Tehlikeli Atıkların Yönetiminin İyileştirilmesi”• Üretiminden bertarafa kadar olan genel düşünceyi
geliştirmek ve tehlikeli atık yönetiminin yapısını ve işleyişini geliştirerek ilerletmek için tasarlanmıştır.
• Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin pratikte uygulanmasına yardımcı olur.
• Avrupa Birliği Çevre Mevzuatı’na uygun olarak tehlikeli atık yönetiminin amacına ve hedefe ulaşmasına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
Bilinmesi Gereken Bazı Kaynaklar
• BAT- BEST AVAILABLE TECHNIQUESMevcut En İyi Teknikler• BREF- BAT REFERANS DÖKÜMANI
MSDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) bilgi formlarının satınalma aşamasında istenmesi ve bilgi formlarının muhafazası ürün bilgilerine ulaşmak için önemli.
Tehlikeli Atıklar İstatistik Sonuçları(2011)
• Kaynak: Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü - Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı
TABS- Tehlikeli Atık Beyan Sistemi
Tehlikeli Atıklar İstatistik Sonuçları(2011)
KOCAELİ İZMİRİSTANBULANKARAHATAY
• Kaynak: Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü - Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı
Tehlikeli Atık Kaynaklı Endüstriyel Çevre Felaketlerine Örnekler
Minamata- Japonya 1956 • Minamata kentinin sakinleri, başta evde besledikleri kediler olmak üzere kasabadaki hayvanlarda anormal davranışlar gözlemlediler. Kedi türünden hayvanlar aniden sarsıntılar geçiriyor, bazen de denize atlayarak bir tabiri caizse intihar ediyorlardı. Kasaba halkı kedilerde görülen bu rahatsızlığa "kedileri dans ettiren hastalık " adını taktı.
• 1956 yılında, Minamata hastalığı olarak tarihe geçecek rahatsızlığın ilk insan kurbanı teşhis edildi.
Tehlikeli Atık Kaynaklı Endüstriyel Çevre Felaketlerine Örnekler
Haliç
Türkiye’nin endüstrileşmeye bağlı ilk çevre felaketi
Serum Fabrikası
Dinlediğiniz için teşekkürler …
Kaynaklar• Uçaroğlu, S., 2002. “Otomotiv Endüstrisi Zararlı Atıklarının Solidifikasyonu
ve Geri Kazanım”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.• Bayar, S., 2005. “Zararlı Atıkların Solidifikasyon/Stabilizasyon Teknolojisi ile
Yönetimi”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.• Gökşin, I., 2009. “Gebze Organize Sanayi Bölgesi Tehlikeli Atık Envanterinin
Oluşturulması”, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.• Taşkan, Ş., 2013. “Türkiye’de Tehlikeli Atık Oluşumu ve Bertarafı”, Yüksek
Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2009. “Tehlikeli Atıkların Sınıflandırılması
Klavuzu”, Cilt 1., Lıfe ‘Hawaman’ Projesi.• Doğru, B., 2006. Life Programme 2006.
http://www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr/life/taske/15.pdf• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2011. “Tehlikeli Atık İstatistikleri”, Ankara.