TEMA 5: ESPAÑA E GALICIA

NO SÉCULO XIX

Ana Campos Cimadevila

GUERRA E REVOLUCIÓN (1808-1814) A Guerra de Independencia+ Guerra contra a Revolución Francesa: da oposición á alianza

con Francia.+ Tratado de Fontainebleau.+ Motín de Aranjuez.+ Aplicacións de Bayonne: Xosé Bonaparte.+ 2 de maio de 1808: comezo da Guerra da Independencia.+ Guerra de liberación nacional e Guerra Civil (afrancesados

contra fernandinos).+ Asedios e guerrillas.+ Tratado de Valençay: causas da derrota francesa:- Táctica miltar- Campaña contra Rusia- Axuda inglesa

XOSÉ BONAPARTE

As cortes de Cádiz e a Constitución de 1812+ Xuntas: Xunta Central Suprema.+ Convocatoria de cortes en Cádiz: Liberais e

servís.+ Constitución de 1812: A Pepa.- Primeira constitución da nosa historia.- Principios do liberalismo político: soberanía

nacional, división de poderes, declaración de dereitos, sufraxio universal masculino.

- Outras reformas: suprímense os señoríos, aboliuse a Inquisición, prohíbense os gremios, igualdade civil.

O REINADO DE FERNANDO VII. AS RESISTENCIAS AO CAMBIOS Restauración do absolutismo.+ Restauración do Antigo Réxime.+ Derrogación da Constitución e as reformas

de Cádiz.+ Persecucións.+ Pronunciamentos.+ Pronunciamentos fracasados.

FERNANDO VII

Trienio liberal

+ Triunfo do pronunciamento do coronel Riego.

+ Restauración das reformas de Cádiz.+ Milicia Nacional.+ Fin do trienio liberal: con mil fillos de San

Luís.

Fin do absolutismo e a Guerra Carlista

+ Crisis da facenda agrabada pola perda americana.

+ Problema dinástico: a progmática sanción, primeira Guerra Carlista, don Carlos, sentido ideolóxico no enfrontamento dos isabelinos e os carlistas, abrazo de Vergara.

+ Pronunciamentos.

O REINADO DE ISABEL II: A CONSTITUCIÓN DO ESTADO LIBERAL

O Triunfo do liberalismo+ Presencia de María Cristina: liberalismo

moderado, liberalismo progresista.+ Mendizabel: desamortización, constitución

do 37.+ Resencia de Espartero.

A década moderna+ Xeneral Narúñez.+ Nova constitución (1845).+ O Estado organízase de forma centralista.+ Aparición do partido demócrata.+ Pronunciamento de O’Donnell.

O bienio progresista e a Unión Liberal+ Unión liberal.+ Nova desamortización.+ Leu de ferrocarrís.+ Axitación social

A FIN DO REINADO DE ISABEL II E O SEXENIO DEMOCRÁTICO A crise final do reinado de Isabel II.+ Problemas económicos.+ Autoritarismo do goberno.+ Vida escandalosa da Raíña.+ Pacto de ostende.

ISABEL II

A revolución de 1868 e a monarquía de Amadeo I+ Pronunciamento de Serrano e Prim.+ Goberno provisional.+ Constitución de 1868.+ Amadeo de Sabolla.+ Oposición contra Amadeo de Sabolla.+ Insurrección de Cuba.+ Nova Guerra Carlista.

Primeira república+ Problemas da primeira república:- Maioría dos grupos políticos monarcas- Movemento cantunalista- Terceira Guerra Carlista- Guerra de Cuba+ Golpe de Estado de Pavía.+ Presidencia do xeneral Serrano.

A RESTAURACIÓN: A VOLTA DA MONARQUÍA CONSTITUCIONAL

Restauración da monarquía constitucional+ Restauración da monarquía de Afonso XII.

A constitución de 1876+ Carácter conciliador.+ Declaración de dereitos e liberdades.+ Confesionalidade do Estado.

Sistema de quendas pacífico+ Alternancia política entre dous partidos:- Conservadores (Cánovas)- Liberais (Sagasta)+ Sufraxio universal masculino.+ A corrupción electoral:- Caciquismo- Pucheirazo

Oposición ao sistema+ Anarquistas (CNT).+ Socialistas: Pablo Iglesias.+ Nacionalistas.

O DESENVOLVEMENTO ECONÓMICO Unha débil revolución industrial+ Factores.+ Industrias modernas: téxtil (catalá), siderurxia

(vasca).+ Primeiras insitucións financieiras: Bancos

modernos, bolsa de Madrid.+ Desenvolvemento do Ferrocarril.+ Novos sectores: electricidade, petróleo, química.+ Problemas da industria española: - Pouco competitiva- Concentrábase en moi poucas zonas

A liberalización da Terra+ Importancia do sector agrícola.+ Proceso de liberación da Terra.- Abolición dos morgados- Desamortización: definición, mendizábal,

Madoz.+ Consecuencias da desamortización- Positivos- Negativos

O CAMBIO DEMOGRÁFICO E SOCIAL O lento crecemento da poboación+ Causas.+ A emigración dos campesiños sen terras.+ Crecemento demográfico da periferia.+ Crecemento urbano.+ A emigración dóra de España.

Unha sociedade de clases+ Clase dirixente: aristocracia, burguesía.+ Clase media pouco desenvolta.+ Clases populares (a maioría da poboación)- Campesiños e Xornaleiros- Obreiros- Criados, mendigos e marxinados

GALICIA NO SÉCULO XIX A política+ Xunta suprema de Reino.+ Carlismo en Galicia.+ Pacto entre a fidalguía e a burguesía.+ División provincial.

Sociedade e economía+ Transición política do Antigo Réxime ao novo modelo liberal

pero co mantemento das estructuras económicas e sociais anteriores.

+ Desamortización.+ Pequenas explotacións familiares e terras de uso común.+ Rendistas e rendeiros.+ Caciquismo.+ Burguesía comercial nas primeiras cidades e vilas.+ Industria moderna: Industria conserveira, industria cerámica

de Sargadelos, siderurxia de Ferrol, fábrica de tabacos.+ Chegada tardía do ferrocarril e limitada.

Emigración+ Emigración masiva.+ Destino cara aos países americanos de

cultura Ibérica.

O galeguismo e o Rexurdimento+ Definición.+ O rexurdimento.+ O galeguismo.+ Alfredo Brañas.+ Manuel Murguía.

MANUEL MURGUÍA