How to use the€¦ · Web viewYeni eklentiler IUCLID web sitesi aracılığıyla yapılacaktır. Karşıdan yükleme ve kurulum bilgileri ve gerekli tüm bilgiler verilecektir: •

IUCLID 5 Rehberi ve Kullanım Klavuzu

“REACH ve CLP Tüzükleri Hakkında Türk Kimya Sanayisinin Farkındalığının Arttırılması ve Bölgesel Sanayi Yardım Masalarının

Kurulması Projesi”

kapsamında hazırlanmıştır.

Yazarlar: Iksan van der PutteFemke Affourtit

Tercüme eden: Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Kimyasallar Yönetimi Dairesi Başkanlığı & İMMİB

İÇERİK

I. Rehber Hakkında (IUCLID 5 Kullanma Kılavuzu)............................................................................3II. Rehberın Yapısı................................................................................................................................. 3III. Terimler 4IV. Bölüm A. IUCLID’in Altyapısı..........................................................................................................6V. Bölüm B. IUCLID 5’in Amacı ve Yapısı...........................................................................................7

1. REACH Kapsamında Veri Toplanması ve Değerlendirilmesi.........................................................72. IUCLID 5 - Detaylı Yapısı...............................................................................................................83. Raporlar........................................................................................................................................ 13

VI. Bölüm C. Başlangıç....................................................................................................................... 141. Yeni Kullanıcılar için Örnek Oturum..............................................................................................14

VII. Bölüm D. IUCLID Özellikleri ve Rehber.......................................................................................151. Yardım: Uygun bilgi ve talimatları bulma rehberleri..........................................................152. Görev Paneli (ana program penceresi).............................................................................163. Ana menü ve araç çubuğu................................................................................................164. Madde (Maddeyle ilgili bilginin oluşturulması ve güncellenmesi).....................................165. Şablon (İlgili şablon bilgilerinin oluşturulması ve güncellenmesi).....................................186. Kategori (Kategoriye ilişkin bilgilerinin oluşturulması ve güncellenmesi)..........................197. Karışım (Karışımla ilgili bilgilerinin oluşturulması ve güncellenmesi)................................208. Dosya (Dosya oluşturulması ve Dosya bilgilerinin görüntülenmesi).................................209. Tüzel kişi (Şirket / kurum ile ilgili bilgilerin oluşturulması ve güncellenmesi).....................2210. Tüzel Kişi Alanları (Tüzel Kişi Alanlarının Oluşturulması ve Güncellenmesi)...................2311. Referans Madde (Referans Maddeye İlişkin Bilgilerin Oluşturulması ve Güncellenmesi).2412. Envanter (Bkz. EC Envanteri ile ilgili bilgiler)....................................................................2513. Literatür Referansları (Bkz. Literatür Referansları Envanteri ile ilgili bilgiler)....................2614. Bilginin İçeriye Aktarılması (Diğer IUCLID 5 sistemlerinden bilgi aktarımı).......................2615. Sorgu ve Arama...............................................................................................................2716. Kullanıcıların, Rollerin ve Tercihlerin Yönetimi vs.............................................................2817. Aktarma ( IUCLID 4 verilerini IUCLID 5’e aktarma)..........................................................3018. Verilerin Yedeklenmesi ve Geri Yüklenmesi.....................................................................3119. Eklentiler (Plugins)............................................................................................................31

VIII. Bölüm E. IUCLID Bölümlerinin içerikleri için spesifik kılavuz................................................321. [1] Genel Bilgiler.......................................................................................................................... 322. [2] Sınıflandırma ve Etiketleme.....................................................................................................333. [3] Üretim, Kullanım ve Maruz kalma............................................................................................344. [4] Fiziksel ve Kimyasal özellikler.................................................................................................345. [5] Çevresel akıbeti ve davranışı..................................................................................................366. [6] Ekotoksikolojik Bilgiler.............................................................................................................367. [7] Toksikolojik Bilgiler.................................................................................................................. 388. [8] Analitik Yöntemler.................................................................................................................... 389. [9] Gıda ve Hayvan yemlerinde kalıntılar......................................................................................4010. [10] Hedef organizmalara karşı etkinlik.......................................................................................4111. [11] Güvenli kullanım rehberi......................................................................................................4212. [12] Literatür taraması................................................................................................................4313. [13] Değerlendirme raporları.......................................................................................................43

IX Bölüm F. IUCLID 5’te veri gerekliliklerinin girilmesine ilişkin kılavuz........................................441. AB REACH Tüzüğü...................................................................................................................... 442. AB Biyosidal ürünler direktifi.........................................................................................................443. OECD HPVC Programı................................................................................................................444. Diğer............................................................................................................................................. 44

X Bölüm G. Alışılagelmemiş hata durumları ile başa çıkmak.........................................................45

REACH ve CLP Tüzükleri Hakkında Türk Kimya Sanayisinin Farkındalığının Arttırılması veBölgesel Sanayi Yardım Masalarının Kurulması Projesi

2

I. Rehber Hakkında (IUCLID 5 Kullanma Kılavuzu)

Bu kılavuz, IUCLID 5 yazılım uygulamasının kullanılmasında yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Her bilgisayar kullanıcısının yardım masasına ya da eğitimlere başvurmadan IUCLID 5 programının, nasıl kullanacağını bilmesine olanak sağlamaktadır. Ayrıca, bu döküman uygulama süresince tüm IUCLID özellikleri, fonksiyonları, seçenekleri için kullanılabilecek tam bir referans kılavuzdur.Kılavuza, çevrimiçi olarak yardım sisteminden ve indirilebilecek ya da yazdırılabilecek şekilde PDF halinde yardım penceresinden ulaşılabilibir. Eklenti olarak kurulabilir ve böylece eğer yenilenmiş sürümleri IUCLID web sitesinde yayımlanırsa, kolaylıkla güncellenebilir. Kılavuza ek olarak IUCLID web sitesinden (özellikle IUCLID 5 Yardım Masası) ve diğer kaynaklardan ileri destek alabilirsiniz. Rehberin nasıl kullanılacağını anlatan ve Haziran 2007’de yayımlanan AKA rehberinde daha detaylı açıklamalar yer almaktadır.

II. Rehberin Yapısı

Kullanma Kılavuzu aşağıdaki ana bölümlere göre yapılandırılmıştır:

• A. Giriş: Bu bölüm, kılavuzun amacına, nasıl kullanılacağına, on-line yardım sisteminin nasıl düzenleneceğine ve ileri destek imkânları için ipuçlarına giriş niteliğindedir.

• B. IUCLID 5 – Amaç ve Genel Yapı: Bu bölüm IUCLID’in altyapısını, amacını, IUCLID 5 yazılımının arka planındaki temel bilgilerini sunmaktadır. Bilginin türü, firma ve madde ile ilgili bilgi (anahtar/güvenilir çalışma özetlerinin, sonnokta özetlerinin ve dosyaların ilkelerine girişi içeren) üzerinden yönetilebilir ve IUCLID 5 yapılandırılır.

• C. Başlangıç – Yeni Kullanıcılar için Örnek Oturum: Bu bölüm IUCLID’in yeni kullanıcılarına uygulamayı kurma ve bu kılavuzda yer alan detayları okumadan program kullanma konusunda yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bireysel öğrenme oturumu, madde veri seti oluşturmak için ihtiyaç duyulan en yaygın özellikler konusunda rehberlik etmektedir.

• D. IUCLID Özellikleri ve Mini Rehberler: Bu kılavuzun merkez bölümünü oluşturmaktadır. IUCLID’in tüm özelliklerini, fonksiyonlarını ve seçeneklerini içeren temellerini kapsamaktadır. Farklı IUCLID kullanıcı arayüzeyleri tanımlanır, ekran görüntülerine ve örneklere bağlı olarak mevcut IUCLID özelliklerini kullanarak nasıl veri oluşturulacağı gösterilir. Bu bölümün en kapsamlı kısmı, IUCLID’in çekirdek bilgisini oluşturan madde özelliklerine odaklanır. Bu altkısımda açıklanan birçok özellik şablon, kategori, karışım ve dosya özellikleri içinde geçerli olup kullanımları kılavuzda açıklanmıştır. IUCLID’in diğer özellikleri, Tüzel Kişisi, Tüzel Kişi yerleşim yerini, Referans maddeyi, EC envanterini, literatür referanslarını, veri aktarımını, sorgu ve aramayı, kullanıcıları, roller ve tercihleri nasıl yöneticiliğini kapsamaktadır. (IUCLID’i uyarlamak gibi). Bunun yanında rehber, yedekleme ve depolama işlemlerinin nasıl gerçekleştirileceği ve eklentiler ile nasıl işlem yapılacağı konusunda bilgi vermektedir. Son ama çok önemli olarak aktarma eklentisinin ilkeleri ve nasıl kullanılacağı açıklanmış olup, kullanıcılar IUCLID 4’ten IUCLID 5 veri aktarma ihtiyacı duyduklarında bu eklentiyi kullanabilirler.

• E. IUCLID Bölümlerinin İçeriği Üzerine Spesifik Rehber: Bu bölümde IUCLID bölümlerindeki tüm veri giriş alanları verilmektedir. Bölüm 4-10 arasındaki son nokta çalışma


3

raporları talimatları tamemen OECD uyumlaştırılmış şablonları ile sağlanan yardım metinleri temellidir. Bu rehber notlarına aynı zamanda içeriğe-bağlı yardım aracılığıyla ulaşılabilir.

• F. IUCLID 5 ’te Veri Girişinin Nereye Yapılacağına İlişkin Bir Rehber: Bu bölüm, değişik düzenleyici programların, IUCLID bölümlerine karşılık gelen veri gereksinimlerinin listesine genel bir bakış sağlamaktadır.

• G.Alışılagelmemiş hata durumları ile başa çıkmak: Bu bölüm alışılagelmemiş hataların oluşumu ve uygulamanın kapatılması hakkında bilgi sağlamaktadır.


4

III. Terimler

ATP/TİA Teknik Gelişmelerin AdaptasyonuBMC Konsantrasyon KriterleriBMD Doz KriteriBPD Biyosidal Ürünler Dİrektifi 98/8/ECCA Yetkili OtoriteCAS Kimyasal Kuramlar ServisiCBI Gizli İş BilgileriCCOHS Kanada İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi CEFIC Avrupa Kimya Sanayi KonseyiC&L Sınıflandırma ve EtiketlemeCMR Yandaki kriterlerden en az birini sağlayan maddeler : Kanserojen,

Mutajen, Üreme için ToksikCSA Kimyasal Güvenlik DeğerlendirmesiCSF R-Phrases Kimyasal Paydaşlar Forumu- risk ifadeleriCSR Kimyasal Güvenlik RaporuDMEL Türetilmiş Minimum Etki SeviyesiDNEL Türetilmiş Etki Görülmeyen Seviye2D structure Kimyasal Molekülün 2 Boyutlu Yapı Formülü DU Alt KullanıcıEC Avrupa KomisyonuECB Avrupa Kimyasallar BürosuECHA Avrupa Kimyasallar AjansıEFSA Avrupa Gıda Güvenlik OtoritesiEC number Avrupa Kimyasal Numarası EINECS, ELINCS ya da NLPEINECS Avrupa Mevcut Ticari Kimyasal Maddeler EnvanteriELINCS Avrupa’ya Bildirilmiş Kimyasal Maddeler ListesiEPA Çevre Koruma Ajansı (ABD)EU Avrupa BirliğiEU BPD Biyosidal Ürünler Direktifi 98/8/ECGHS Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etikenlenmesi için Küresel

Uyumlaştırılmış Sistem GLP İyi Laboratuvar UygulamalarıHPV Yüksek Hacimde ÜretilenHPVC Yüksek Hacimde Üretilen KimyasallarHTML Köprü metni biçimlendirme diliICCA Uluslararası Kimyasallar Birliği Konseyi IFCS Hükümetlerarası Kimyasal Güvenlik Forumu IP Fikri HaklarIRPTC Potensiyel Toksik Kimyasalların Uluslararası Kaydı ISO Uluslararası Standartlar Organizasyonu IUCLID Uluslararası Birleşik Kimyasallar Veribankası Seti


5

IUPAC Uluslararası Salt ve Uygulamalı Kimya Birliği JRC Ortak Araştırma Merkezi LOAEL Gözlenen En Düşük Olumsuz Etki Seviyesi LOEL Gözlenen En Düşük Etki Seviyesi MS Üye ÜlkeMSCA Üye Ülke Yetkili Otoritesi NCD Yeni Kimyasallar Veritabanı NLP Artık Polimer Olmayanlar NOAEL Gözlemlenmeyen Ters Etki SeviyesiNOEL Gözlemlenmeyen Etki SeviyesiOECD Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı OECD TG OECD Test RehberleriOSOR Bir Madde Bir Kayıt PBT Kalıcı, Biyobirikimli ve Toksik Maddeler PIC Ön-Bildirimli Kabul (Ön-Bildirimli Kabul Rotterdam Sözleşmesi belli

tehlikeli maddelerin uluslararası ticaret kontrolüne ilişkin bir sistemdir)PNEC Öngörülen Etki Olmayan Konsantrasyon POP Kalıcı Organik KirleticiPPORD Ürün ve Sürece Yönelik Ar-gePPP Bitki Koruma Ürünü QSAR Sayısal Yapı-Aktivite İlişkisi RA Risk Değerlendirme RAR Risk Değerlendirme Raporu REACH Kimyasalların Değerlendirilmesi ve Kısıtlanması RIP REACH Uygulama Projesi SAR Yapı Aktivite İlişkisiSDS Güvenlik Bilgi Formu SIDS Bilgi veri sayfasının gösterimi (OECD Mevcut Kimyasallar Program)SIEF Madde Bilgi Paylaşım Forumları SME Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler SVHC Yüksek Önem Arz Eden Madde TGD Teknik rehber TNsG Rehber için Teknik Notlar TSCA ABD’deki Toksik madde Kontrol Envanteri UI Kullanıcı ArayüzüUS-EPA Birleşik Devletler Çevre Koruma Ajansı UUID Evrensel Tek Belirteç vPvB Çok Kalıcı Çok Biyobirikimli Madde WTO Dünya Ticaret Örgütü XML Genişletilebilir İşaretleme Dili XSD XML Şema Tanımı


6

IV. Bölüm A. IUCLID’in Altyapısı

IUCLID (Uluslararası Birleşik Kimyasallar Veribankası Seti), kimyasal maddelerin tehlike ve içsel özellikleri konusunda veri elde etme, depolama, saklama ve paylaşılmasını sağlayan yazılım uygulamasıdır. IUCLID kimya sanayisi için 1 Haziran 2007’de yürürlüğe giren yeni Tüzük ile uyum sağlanacak anahtar yazılım uygulamasıdır. Ücretsiz indirilebilecek eklenti, kimyasal şirketlere global olarak, 1 Haziran 2008’den itibaren Kimyasalların Kaydı Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Tüzüğü kapsamında Ajansa veri teslim etme yükümlülüğünü yerine getirirken yardımcı olacaktır.

REACH Avrupa’da kimyasalların ithalatı ve kullanımı, kimyasalların kontrollü üretimini ve güvenliğini sağlamak için AB otoriteleri ile kimya sanayinin ortaklaşa çalışabilecekleri yeni bir dönem başlatmıştır. 1 Haziran 2008’den itibaren kimyasal üreticileri ve ithalatçıları, uzatılmış kayıt tarihlerinden faydalanmak için Avrupa Kimyasallar Ajansı’na (AKA) mevcut kimyasalların ön-kayıt yükümlülüğü ve yeni kimyasallarında kayıt yükümlülüğü ile karşı karşıya kalacaklardır. Eğer bir firma Tüzükte belirtilen tarihler içinde REACH kayıt dosyasını sunmazsa, bu firma Avrupa pazarında madde üretemez veya pazara madde ithal edemez. IT eklentisi olmaksızın, REACH veri gereksinimleri ile uyum sağlayabilmek özellikle küçük ve orta ölçekli girişimcileri olmak üzere sanayi için oldukça güç olacaktır. Bu gereksinimleri yapılandırmak için REACH, IUCLID 5 olarak isimlendirilen spesifik özel raporlama formatı gerektirmektedir Bu yüzden Avrupa Komisyonu 2004’ten itibaren, REACH uygulama stretejisinin bir parçası olarak, IUCLID 5 yazılımının kurulumu tasarımı ve analizini yönetmektedir.

Kimya Sanayisi Paydaşları, Üye ülke otoriteleri, OECD ve resmi olmayan kuruluşlar IUCLID 5 programının gelişiminde işbirliği içinde olmuşlardır. IUCLID 5, REACH kapsamında ihtiyaç duyulan kimyasal maddelerin tehlike ve içsel özelliklerinin verilerinin girildiği, yönetildiği, depolandığı ve paylaşıldığı bir yazılımdır. Bunun yanı sıra REACH’e uygun dosyaların oluşturulmasını kolaylaştırmaktadır.

Önceki IUCLID sürümlerinde kısmen yeniden kullanılabilir kavramlar olmasına rağmen, IUCLID 5 son model teknoloji bazlı tam ve yeni gelişimdir. Bununla beraber paydaşlar IUCLID4’ten IUCLID 5 kolayca veri aktarabilirler.

The IUCLID 5 yazılımı ücretsiz olarak http://iuclid.eu adresinden indirilebilir. IUCLID 5 yükleme kitinin indirilmesi kolay olup ücretsiz olan profesyonel hizmet masası IUCLID 5’ın teknik yönleri ile igili paydaşlardan gelen sorulara yönelmektedir. Yazılım indirilirken paydaşlar lisans anlaşmasını kabul etmek zorundadırlar.

IUCLID 5 birçok amaç için kullanılabilir. Uygulanacak veri depolama formatları, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatının (OECD) işbirliği ile geliştirilmiş ve birçok ulusal ve uluslararası düzenleyici otorite tarafındandan kabul görmüştür. IUCLID 5’in REACH


7

http://iuclid.eu/

haricindeki uygulamalarda kullanılacağı açıkça desteklenmektedir. IUCLID 5’in REACH haricinde de kullanılabildiği için, veri toplama maliyetlerini azaltma olasılığı da bulunmaktadır.

IUCLID 5 veri modeli Biyosit/pestisit elementlerini de nitelemektedir ve REACH için toplanan veri, (AB Biyosidal Ürünler Tüzüğü altındaki veri raporlama yükümlülüğü için) daha önceden tamamlanan biyosidal ya da pestisidallerin özellik verileri ile yeniden kullanılabilir. Benzer şekilde IUCLID 5’deki veri OECD Yüksek Hacimde Üretilen Kimyasallar Programı dosyalarının hazırlanması içinde kullanılabilir. Firmalar dosyalarını hazırlayabilmek için IUCLID 5 programını indirebilirler. İlk kayıtlar AKA’ya 1 Haziran 2008’den itibaren teslim edilecektir.


8

http://iuclid.eu/index.php?fuseaction=home.menuNOTSignedUp

V. Bölüm B. IUCLID 5’in Amacı ve Yapısı

IUCLID 5 sanayiye, REACH’e uygun kayıt dosyalarının tam bir şekilde derlenmesini ve bu verilerin yerinde yönetilmesine olanak sağlamaktadır. Ayrıca daha ileri düzeylerde Avrupa Kimyasallar Ajansı’na (AKA), Avrupa Komisyonuna ve üye ülke yetkili otoritelerine, sanayi kayıtlarının işlenmesinin ve yönetilmesine imkân vermektedir. Diğer taraftan IUCLID 5, OECD, ICCA ve US EPA, Japonya yüksek üretim hacimli programı ve AB BÜD ile uyumludur.

1. REACH Kapsamında Veri Toplanması ve Değerlendirilmesi

IUCLID 5 öncelikle, veri gereksinimlerinin yönetimi ile ilgili olarak REACH kapsamında ihtiyaçları karşılamak üzere geliştirilmiştir. IUCLID sanayiye ve değerlendiricilere gerekli dosyaların hazırlanması ve madde verilerinin saklanmasına imkân tanımaktadır. Bu yüzden, maddelerini kayıt ettiren üreticiler, ithalatçılar ve AKA için önemli bir sistem olup, üye ülke otoriteleri için ise sanayi tarafından teslim edilen verilerin değerlendirilmesinde önem taşır. REACH Tüzüğü madde 10’a göre tonaj bandına bağlı olarak teknik dosya ile birlikle Kimyasal Güvenlik Raporu (CSR) da sanayi tarafından AKA’ya teslim edilmelidir. Teknik dosya IUCLID temelli oluşturulmalıdır. IUCLID, firma ve madde kimliğini, üretim ve kullanım bilgilerini, güvenli kullanıma ilişkin rehberi, sınıflandırma ve etiketlemeyi, eğer gerekli ise maruz kalma bilgilerini ve REACH Tüzüğünün Ek-VI-XI arasındaki gerekli tüm bilgileri kapsayan bölümler içermektedir. REACH kapsamında IUCLID bölümlerinin hangi verileri gerektirdiği kullanım kılavuzunun bölüm F.1’inde yer almaktadır.

Kimyasal Güvenlik Raporu (KGR) IUCLID harici oluşturulur ve düzenlenir. Bununla birlikte, IUCLID bölüm 13 değerlendirme raporları KGR belgelerinin eklenmesine imkân sağlamaktadır. Böylece kayıt ettirenin, AKA’ya tek bir paket sunması sağlanır. KGR’nin hazırlanması için teknik dosyanın son nokta özetlerinden bilgi transfer edilmesi ve kullanılması mümkündür. Son nokta çalışmaları, son nokta bölümünde derlenen tüm verilerin ön değerlendirilmesini ve en kritik sonuçları belirtilmesini amaçlamaktadır.

Kayıt dosyasının hazırlanması IUCLID bölümlerinin elle doldurulması yoluyla veri toplanmasından ya da diğer IUCLID uygulamaları ile elektronik veri paylaşılmasından, verinin gözden geçirilmesinden, kayıt dosyasında sunulacak ilgili verilerin seçilerek yorumlanmasına kadar adım adım yaklaşımı gerektirmektedir. Bu adımları başarabilmek için IUCLID aşağıdaki katmanlara göre yapılandırılmıştır. (Bu katmanlar IUCLID 5’in detaylı yapısının yer aldığı ilerleyen bölümde tanımlanmıştır).

• Ham veri katmanı: Veri girişi ve depolanması için • XML katmanı: Bilgi alışverişi için • Dipnot katmanı: Verinin yorumlanması için (hem kayıt ettirenin kendisi hem de AKA ve

yetkili otoriteler tarafından) • Dosya katmanı: Seçilen ham verinin yazma-korumalı bellek kopyasını oluşturmak ve

yönetmek için

IUCLID’in çok önemli özellikleri, şirket ve madde bilgilerinin yönetilmesidir. Madde veri seti, tüzel kişiye atanır bu tüzel kişi de firmayı temsil eder. Madde bir referans maddeye atanır, bu da kayıt yapılan maddenin kimliğini belirtir. Her iki durum için de IUCLID kullanılır.


9

Kayıt dosyasının oluşturulması için REACH gereksinimlerine uygun dosya şablonu seçilebilir. Bu adım, kayıt ettirene, gereklilik olmamasına rağmen kayıt ettirenin sahip olduğu mevcut verileri de dâhil edebilmesine izin verecek kadar esnek bir adımdır.


10

2. IUCLID 5 - Detaylı Yapısı

IUCLID 5’te kullanılan katmanlı veri sisteminin ilkeleri

IUCLID’de veri depolamak için 4 farklı katman vardır. Her biri ayrı bir amaca hizmet eder ve bir yukarısındaki katmanın verilerini içerir.

IUCLID 5’teki Çoklu Veri KatmanlarıGiriş Ham Veri katmanı

Sabitleme/Teslim etme Dosya katmanı

Yorumlama Dipnot katmanı

Alışveriş XML katmanı

Veri bir katmandan diğerine çeşitli özel uygulama fonksiyonları ile kopyalanabilir. Örneğin; • "XML dosyası içe aktarım" XML katmanından dosyaya ya da ham veri katmanına veri kopyalar • " XML dosyası dışa aktarım" ham veri ya da dosya katmanından XML katmanına veri kopyalar• "Dosya Oluştur" ham veri katmanından dosya katmanına veri kopyalar • ve diğerleri…

Her veri nesnesi UUID tarafından tek olarak tanımlanır. UUID evrensel olarak tek belirleyici anlamına gelmektedir. Basit bir anlatımla UUID’lerin amacı, belirgin bir merkezi koordinasyon olmaksızın özgün bir şekilde bilgi tanımlamak için paylaştırılmış sistemler (ör. Binlerce IUCLID kurulumu) sağlamaktır. IUCLID’in içeriğinde UUID’ler veri katmanları arasında aynı veri nesnesinin benzer, yeni ya da eski sürümlerini tanımlamaya yardımcı olmaktadır.

Örneğin ham veri katmanındaki madde kendi UUID’si ile tanımlanır. Bu UUID madde dosya katmanına kopyalansa dahi aynı kalır. Madde ham veri katmanında daha sonra güncellendiğinde, IUCLID sistemi ham veri katmanındaki maddenin mevcut sürümü ve dosya katmanındaki eski sürümü ile bağlantı oluşturabilir.

Ham Veri KatmanıTüm bilgiler (elle ya da iç aktarım yaparak) IUCLID ham veri katmanına girilir, bu katman daha sonra işlem görecek ve kullanılacak (dosyalar gibi) verilerin asıl depolama yeri olarak görev yapar. Ham veri katmanındaki tüm veri düzeltilebilir, güncellenip, genişletilebilir ve silinebilir. Madde ya da karışım için IUCLID veri modelinde öngörülen tüm bilgi ve diğer nesneler sisteme girilebilir, bunlar Tüzükten, programdan ya da daha sonra kullanılması öngörülen diğer amaçlardan tamamen bağımsızdır.

Bu herşeyi göz önünde bulunduran bilgi havuzundan seçilen veri, diğer katmanlara kopyalanabilir, örn. dosya olarak ya da ham veri dışaktarım dosyası olarak. Hangi verinin


11

kopyalanacağının seçimi, hangi kullanıcının kopyayı oluşturacağına bağlıdır (dosya olması halinde, seçim en çok dosyanın hangi tüzük ya da program için hazırlandığına bağlıdır).

Teknik Not: Ham veri için (bilgi panelinde gösterilen) “Dosya UUID” her zaman “0”dır.

Dosya KatmanıDosya katmanı salt-okunabilir veri içerir yani hiçbir dosya oluşturulduktan sonra değiştirilemez. Bu yüzden dosya katmanı ham verinin sabit altkümesi olarak düşünülebilir. Her dosya ham verinin belirli bir nesnesinin bellek kopyası olabilir.

Dosya katmanında, sadece aşağıdaki veri yönetim işlemleri mümkündür;

• Tüm dosya oluşturma• Tüm dosya içaktarımı• Tüm dosya silme

Bu yüzden eğer dosya modifiye edilecekse silinmelidir. Veri ham veri katmanında güncellenmelidir ve dosya modifiye edilmiş ham veriden yeniden oluşturulur. Bu, verinin genellikle tutulduğu yerde (ör. Ham veri katmanı ve kaynaklarından değişim göstermeyen dosyalarda) güncelleme yapılabilmesini sağlamaktadır.

Teknik Not: Her bir dosya tek belirleyiciye sahiptir. ‘Dosya UUID’si (son nokta çalışması), atandığı dosya veri nesnesini tanımlar.Eğer aynı maddeden birden fazla dosya oluşturulursa, madde dosya katmanında birden çok kez depolanır.

Dipnot KatmanıDipnotlar ham veri katmanındaki, dosya katmanındaki tüm veri nesnelerine eklenebilir ve ayrı dipnot katmanında depolanır. Dipnotlar genellikle ana nesneye (madde, son nokta çalışma raporları gibi) ihtiyaç duyar ve o olmaksızın oluşamaz.

Eğer veri nesnesi (ör. Son nokta çalışma raporu) ya da dosya silinirse, ilgili tüm dipnotlar da silinir.

Teknik Not:Her bir dipnot tek belirtece sahiptir (Rapor ID) ve dipnot penceresinin bilgi tabanında gösterilir. Rapor ID’nin ikinci kısmı dipnotlar için genellikle "/0"’dır. Çünkü bir dipnot dosya içerisinde sabitlenemez.

Her bir dipnot veri nesnesine “Bağlantılı Rapor ID” ile bağlanır. “Bağlantılı Rapor ID, " UUID / dosya UUID’sinin birleşmesidir. (Örn IUC4-bfa610ea-fe3c-36b3-8fa2-6faf50bbe66c/0).

XML Katmanı


12

Ham veri ve dosya veri katmanının her ikisi de XML dosyası halinde dışa aktarılabilir. Bu aşağıdaki şartlarda faydalı olabilir; • Dosyaların düzenleyici otoritelere teslimi (Dosyalar xml formatında teslim edilmelidir) • İki veya daha fazla IUCLID yüklemeleri arasında verinin paylaşılması • IUCLID ve 3. Şahıs uygulaması arasında veri paylaşımı

IUCLID paylaşım dosyaları.i5z.uzantısına sahiptir.Her i5z dosyası xml dosyalarının sıkıştırılmış halde bir arada toplanmasıdır.

Teknik Not:Tek belirleyici (UUID) aynı zamanda alışveriş katmanında kullanılabilir. i5z taşıyıcısının içinde UUID’ler özgün dosya isimleri olarak kullanılır.

Sistemin Yapısı: Genel BakışIUCLID veri modeli 2 ayrı parçadan oluşur. • statik veri yapısı ve • ayarlanabilir veri yapısı

Statik BölümlerVeri modelinin statik bölümü aşağıdaki veri bölümlerini depolamak için kullanılır. • Tüzel Kişiler• Yerleşim Yerleri• Referans Maddeler • Maddeler• Karışımlar• Şablonlar (sadece başlık)• Dosyalar (sadece başlık)• Kategoriler• DipnotlarVerinin bu bölümündeki kısmının veri yapısı sabit olarak düşünülür çünkü kolay bir yapılandırma adımı (IUCLID yönetim grubu tarafından yürütülecek) ile uyarlanamaz. Veri modelinde herhangi bir değişiklik (yeni alanlar, yeni veri tipleri gibi) yeni bir IUCLID sürümünü gerektirecektir.

NotSabit bölüm, açıkça daha karmaşık bir iş olan görece sabit veri modelinin bir gün güncellenme ihtiyacını telafi etmek için performans ve yönetim açısından sadeleştirme amacıyla hazırlanmıştır.

Ayarlanabilir VerilerVeri modelinin ayarlanabilir bölümü aşağıdaki IUCLID veri bölümlerini depolamak için kullanılır. • Son nokta çalışma raporları• Son nokta özet raporları


13

• Ek bilgiAyarlanabilir bölümlerin avantajı, veri model değişiminin (IUCLID yönetim grubu tarafından yürütülecek) aşağıdaki yapılandırma adımları gibi basit olmasıdır: • veri giriş alanları ekleme • yeni bölümler ekleme • seçim listesi genişletmek • Yeni dosya şablonları ekleme

Not Bu tür veri model değişimleri, IUCLID yönetim grubu tarafından eklenti olarak yayımlanır ve dağıtılır. Yeni bir yapılandırma eklentisi IUCLID yüklemesinde etkinleştirildiği zaman, genişletilmiş veri yapısı mevcut olacaktır. Yeni bir dağıtım ve sürüm gerekli olmayacaktır.

Veri Güvenliği ve Bütünlüğü

IUCLID’in çalışmalarındaki önemli yönlerden biri veri nesneleri arasındaki bağlantıların yönetilmesidir. Bazı örnekler:• Her bir madde bir referans maddeye bağlı olmalıdır. • Maddeler, tedarikçiler olarak tüzel kişilere bağlanabilir. • Maddeler bir kategoriye bağlanabilir. • Maddeler bir karışıma bağlanabilir. • ...

IUCLID veri bütünleme mekanizması çözülemeyen bağlantılar (linkler) oluşturulmasından kaçınır. Ancak IUCLID verileri sıklıkla (güçlü filtreleme ve kısmi veri çıkarma mekanizmalarını da içine alan) diğer IUCLID kurulumlarıyla değiş-tokuş edilecek ve etkilenen bütün kurulumlar arasında tam bir bütünlük her zaman sağlanamayabilecektir. Bu nedenle nadiren de olsa zaman zaman çözümlenememiş bağlantılar oluşabilir ve ortaya çıkması beklenmelidir.

Not:IUCLID değişim dosyalarının bütünlüğü (hedef IUCLID ile ilgili olarak), tanım olarak asla garantilenmez, fakat IUCLID’in bütünlüğünü sağlamak için birçok mekanizma mevcuttur.

• Bağlantılar sadece, eğer hedef nesne veri tabanında mevcutsa saklanabilir. • Bahsedilen hedef nesnelerin silinmesi mümkün değildir. • Ham verinin içe aktarımından sonra, içe aktarılan verinin bütünlüğü doğrulanır, çözümlenmemiş bağlantılar kaldırılır.

İçe aktarılan dosyanın veri tabanını bozmadığından emin olmak için, her içe aktarımdan önce, IUCLID yüklemesinde kullanılan ve içe aktarılan dosyada kullanılan ayarlanabilir veri modelinin kontrol sürümü çalıştırılır.

Güvenlik Üzerine Genel Bilgi IUCLID erişimi kontrol edilebilen birçok güvenlik özelliği sunmaktadır.


14

• Bir kullanıcı hesabı (userID) ve (seçime bağlı) bir şifre uygulamaya girebilmek için gerekmektedir. • Kullanıcı hesabı kendine atanmış bir ya da birden çok role sahiptir. Roller, bireysel erişim haklarını belirler. • Kullanıcı sadece, yönetici tarafından kendisine verilen veri tiplerinin veri nesnelerini değiştirebilir. • Her değişiklik, değişiklik geçmişinde görülebilir. Yönetici kişisel roller için uygulamanın bölümlerini kullanım dışı bırakabilir.

Not.Nesnelerin silinmesi takip edilemez. Daha büyük, çok kullanıcılı yüklemeler söz konusu olduğunda, her kullanıcıdan ayrıcalıkların silinerek iptal edilmesi ve ayrı yapılandırılması önerilir. • Silme• İçe aktarım • Dosya oluşturma işlemleri için ayrı kullanıcı yapılandırması oluşturulur ve böylece

bilgi kaybetme riski azaltılır.

Son nokta çalışma ve son nokta özetlerinin silinmesi ana nesnelerin (Madde, Karışım, Şablon) değişiklik geçmişinden izlenir.IUCLID’teki tüm bilgiler yetkilendirilmiş tüm IUCLID kullanıcılarına görünür.

Uygulamaya veri aktarırken, içe aktarılan dosyanın kökenini dikkatlice kontrol etmelisiniz. Değişim dosyalarındaki herhangi bir bilgiye doğrudan güvenmemelisiniz. Çünkü:• dosyanın içeriği, ayrı bir IUCLID uygulaması ile güncellenmiş olabilir. • değişim dosyasının kendisi, XML metin düzenleyicisi ile değiştirilmiş olabilir.

Veri Güvenliği

IUCLID, ilgili verinin korunup korunmayacağını netleştirmek için veri yapısının çeşitli yerlerinde (otomatik olarak ifşa edilmedikleri zaman) bayraklar tanımlama imkânı sunmaktadır. Bu bayraklar, dosya oluşturma ya da dosya dışa aktarım sırasında, belirli veri öğelerini filtrelemek için kullanılabilir.

Veri Alışverişi Aşağıdaki veri nesneleri IUCLID içe aktarım ve dışa aktarım fonksiyonları ile kullanılabilir: • Maddeler• Referans Maddeler• Dosyalar• Dipnotlar• Tüzel Kişiler • Yerleşim Yerleri• Kategoriler• Şablonlar


15

• Karışımlar• Son nokta Çalışmaları • Son nokta Çalışma Özetleri Aşağıdaki veri nesneleri IUCLID içe aktarım, dışa aktarım fonksiyonları ile kullanılmaz: • Kullanıcılar• Roller• etkin referans maddeyi ve etkin tüzel kişilerin seçimi

Veri içe aktarırken, sistem aynı UUID’ye sahip veri nesnesinden, hedef IUCLID veritabanında da olup olmadığını kontrol eder. Kontrol sonucu aşağıdaki gibi olabilir: • nesne veri tabanında mevcut değildir (--).• dosyadaki nesne, veri tabınındakinden daha yenidir. • dosyadaki nesne veri tabınındakinden daha eskidir. • dosyadaki nesne veri tabanında olandan farklıdır. (çelişki/filtrelenmiş)

Uyarı

İçe aktarım sırasında üzerine yazmak tehlikeli olabilir, çünkü olabilecek her değişim nihaidir.

Uyarı

Içe aktarım prosesi her zaman için tam veri nesnelerini aktarır (üzerine yazar). Tam veri nesnesi üzerine, eksik bir veri nesnesi yazdırmamaya dikkat edin. Ayrıca, yazım korumasız son nokta çalışması üzerine, yazım korumalı son nokta çalışması sürümü ile işlem yapmamaya dikkat edin.

Kilitleme Mekanizması

IUCLID "Optimistik Uyumluluk Kontrolü"nü (OCC) uygulamaktadır. Bu da birçok IUCLID veritabınının OCC’nin IUCLID işlemlerinde çalışmasını mümkün kılarak diğer IUCLID’lerle uyumlu olduğu varsayımına dayanmaktadır.

IUCLID’teki OCC aşağıdakilere izin vermektedir:

• Çoklu Okuma• Tekli yazma

Mekanizma, aynı veri nesnesinin aynı zamanda birçok kullanıcı tarafından düzeltilememesini sağlamaktadır. Bilgi Panelinde, seçili veri nesnesini açık tutan bütün kullanıcılar tarafından görünen ve erişim adı verilen bir sekme bulunmaktadır (Bkz D.4.9.6 Sekme “Dipnotlar”). “Eğer iki kullanıcı aynı anda aynı veri nesnesini seçmeye karar verirse, ikinci kullanıcının isteği reddedilecektir.


16

NotÇalışanları engellemeyi önlemek için, veri nesnelerinin mümkün olduğu kadar kısa sürede kilitlenmesi tavsiye edilir. Öğeyi göster (View item) ikonunu tıklayarak, düzeltme sekmesinden göster moduna geri dönmek mümkündür (ör. Veri nesnesinden yazı kilidini kaldırmak).

Kullanıcı GüvenliğiIUCLID, farklı seviyeler için, farklı erişim izni verilebilen ayrı roller tanımlanmasını desteklemektedir. Her bir kullanıcıya birden fazla rol atanabilir. Sadece kayıtlı kullanıcılar IUCLID uygulamasına erişebilirler. “SuperUser”’ın varsayılan şifresinin değiştirilmesi önerilmektedir.

Güvenliğin işletim sistemi tarafından kontrol edilebildiği yerel çalışma kurulumlarında sisteme girme sürecini basitleştirmek için şifre kısmı boş kalabilir.

3. Raporlar

Tablo Denetimlerini yazdırma

IUCLID’de tablo denetimlerinde doğrudan yazdırma işlevi bulunur. (tablo denetiminde fareyi sağ tıklayarak, görünen menü içeriğinden yazdırma pencerisini (Print table) seçin)

Zengin Metin İşaret Dili (HTML) Yazdırma sekmesi HTML’nin araç çubuğunda mevcuttur. Bu sekmeye tıklayarak istenilen HTML alanı yazdırılabilir.

Yazdırma RaporlarıAna yazdırma işlevi, herhangi bir inceleyicide açılabilen HTML formatında rapor oluşturur. Raporu kâğıda dökmek (ya da PDF’e çevirmek) için HTML inceleyicinizdeki “print” sekmesi kullanılır.

NotBaşlıkların, altbilginin, sayfa numaralandırma, sayfa formatı gibi bölümlerin yapılandırılması için HTML inceleyicisinin belgesine bakınız. Bir bütün dosya çok sayfadan oluşmuş büyük bir belge olabilir. Bazı HTML’lerin kapasitesi sınırlıdır. Yüksek boyutlu dosyalar için çok parçalı raporlar oluşturulması tavsiye edilir

Rapor oluştururken, verinin miktarı çeşitli filtreleme olasılıkları ile azaltılabilir.

Eğer veri linkleri ile basılacaksa linkler HTML dosyasında görünecektir. Bağlantılı veri nesnesi (referans madde gibi) raporun sonuna iliştirilir.

Not

Ekler HTML raporunda yer almazlar.


17

HTML dosyalarını değiştirmek için birçok araç ve metin işlemci (MS word gibi) bulunmaktadır. • Bu araçlar raporun anahattını zenginleştirmek için kullanılabilir. • fakat HTML rapor içeriğinin herhangi biri tarafından değiştirilebileceği unutulmamalıdır.


18

VI. Bölüm C. Başlangıç

1. Yeni Kullanıcılar için Örnek Oturum

Bölüm C’de verilen rehberlik, IUCLID’in yeni kullanıcılarına, daha detaya inmek istendiğinde spesifik bölümler yer almasına rağmen uygulamayı kurma ve bu kılavuzda yer alan detayları okumadan program kullanma konusunda yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bu kısım aşağıdaki bölümlere dayanır:

• İlk adım sihirbazı, uygulamanızı kurarken karşılaşacağınız farklı adımlar konusunda rehberlik eder, bu yüzden hemen kullanabilirsiniz. IUCLID 5 kullanım kılavuzunun Bölüm C2’sine bakınız: İlk adım sihirbazı.

• Bireysel öğrenme örnek oturumu, madde veri tabanı ile uğraşırken karşılaşacağınız belli başlı özellikler konusunda rehberlik etmektedir. Madde veri tabanı IUCLID’in ana bilgi merkezidir. Rehberdeki bu kısım aşağıdaki bölümlere ayrılmıştır:

• C.3 madde veri setini oluşturmak ve referans madde atamak • C.4 madde veri setini tamamlamak • C.4.1 bölüm 1-3 arasında veri girişi/biçimlendirme• C.4. 2bölüm 4-13 arasında veri girişi/ biçimlendirme• C.5 madde veri setini yazdırma • C.6 dosya oluşturmak • C.7 madde veri setinin dışa aktarımı • C.8 madde veri setinin içe aktarımı • C.9 dipnotlar oluşturmak • C.9.1 ham veri ek açıklama • C.9.2 Dosya ek açıklama• C.10 sistemden çıkış

Birçok gerçek örnek uygulamalı oturumlarda sunulmuştur. Bu örnekler yayımlanmış farklı veri setlerinden alınmıştır, fakat kullanılan örnek maddelerle ilgili değildir. Bu açıdan, tüm örnekler kurgulanmıştır.

NotUygulamalı örnekler, kayıt sunumunuz ile ilgili olmayabilir. Bununla beraber, genel olarak IUCLID işlevselliğine aşina olabilmek için bu tarz öğretici alıştırmaları tatbik etmek faydalı olacaktır. Ayrıntılar için, Kullanım Kılavuzu Bölüm C’ye atıfta bulunulmuştur.


19

VII. Bölüm D. IUCLID Özellikleri ve Rehber

1. Yardımcı: Uygun bilgi ve talimatları bulma rehberleri

Yardımcı, IUCLID’in spesifik amaçlı kullanımları için son kullanıcı kullanım kılavuzunda yer alan en uygun bilginin bulunması için tasarlanmıştır. Aşağıda verilen iki kısımdan oluşmaktadır: Temel ve ileri bilgiler: Bu bölümde önemli IUCLID özellikleri ve bu özellikle ilgili arka plan bilgisi hakkında tavsiyeler / ilgili ön bilgiler verilmiştir. Kullanım durumları: Bu bölümde, ön bilgileri ve /veya detaylı talimatları bulacağınız bölümlere verilen göndermelerle bir dizi kullanım durumu sunulmuştur.

Not

Kullanım kılavuzunda A.2: Rehber kullanımı ve A. 3 Çevrimiçi Yardım bölümlerindeki talimatların okunması önemle tavsiye edilir. Eğer yeni başlıyorsanız, Kullanım kılavuzu C-BAŞLARKEN-Yeni başlayanlar için Örnek Oturum bölümünü adım adım izleyerek ilgilendiğiniz birçok IUCLID işlevi hakkında hızla bilgi sahibi olabilirsiniz. Bölüm C.2 IUCLID 5 Başlangıç: Eğer başvurunuz daha önceden yapılmış ve bir kullanıcı hesabı alınmışsa (Super User hesabından ayrı olarak) ilk adım sihirbazı atlanabilir.

Temel ve ileri bilgiler

Kullanım kılavuzunda yer almasına rağmen, önceden bilgisi olmayanların gözden kaçırılabileceği ipuçları ve kolay yollar gibi ‘bilinmesi gereken’ öğelerin farkında olunmasını sağlamak için, kullanım kılavuzunda aşağıdaki ipuçları ve konular yer almaktadır. Her bir konu ve ipucuyla ilgili detay Kullanım kılavuzunda verilmiştir.

1. Biçimlendirme sadece Biçim(Edit)modunda ise mümkündür2. Oturumlarda zaman aşımlarına dikkat etme3. Terminolojiyi anlama4. Veri girişi alanları için içerik-duyarlı çevrimiçi yardım5. Giriş alanları için mevcut veri tipleri6. Alan listesiyle ilgili tamamlayıcı (ek) örnek alanlar7. Öntanımlı tablolar8. Detaylandırılan seviye tipleri9. Tüm son nokta bölümleri için genel alanlar10. Bir veri setinin içinde veya bir veri setinden diğerine kopyalama bölümleri ve son

nokta kayıtları11. Diğer madde veri seti için son nokta çalışma kayıtlarına atıf ve son nokta özet çalışma

kayıtları 12. Karışımlar için veri nereye girilir?13. Madde veya karışımların veri set(ler)ine “devralmak” için bir şablon veriseti

kullanmak


20

14. Madde veya karışımların veri set(ler)ine kopyalamak için şablon bir veri seti kullanmak

15. Kategori özelliğini kullanmak16. Püf nokta: Matris araçlarını “kukla” kategorisine atayarak tek bir madde veri seti

için kullanmak


21

Kullanım senaryoları

Daha özel bir yardım için kullanım kılavuzunun bu bölümü, spesifik kullanıcı senaryolarını da kapsar. Kullanıcı senaryosu 1: Madde verisetinde mevcut verinin tamamlanması (veri boşluğu analizleri için vb)Kullanıcı senaryosu 1: Mevcut IUCLID 4 veriseti(ler)inin IUCLID5’e aktarılmasıKullanıcı senaryosu 2: Farklı kısımları hem kurum içi hem de kurum dışından farklı kişiler tarafından hazırlanan bir madde veri setinin tamamlanması. Kullanıcı senaryosu 3: Dosyanın ortak sunumu için madde veri setlerinin tamamlanması.Kullanıcı senaryosu 4: Son nokta özet raporlarının hazırlanması.Kullanıcı senaryosu 5: İç inceleme prosesi: Madde veri setinde bir araya getirilen bilgiler ve çalışma özetleri yorumlanması ve veri setinin gözden geçirilmesi Kullanıcı senaryosu 6: Bir madde veri setine değerlendirme raporunun (ör. Kimyasal Güvenlik Raporu) eklenmesi.

2. Görev Paneli (ana program penceresi)

Herhangi bir IUCLID özelliğinde kullanıcı hesabınıza girdiğinizde veya “Go Home” tuşuna bastığınızda ana menü ile birlikte görev paneli, araç çubuğu ve dip paneli görünür. Bu, IUCLID içinde mevcut görevlerin gözden geçirilmesini sağlar ve özelliklere nereden başlanacağına dair merkezi kumanda paneli görevi görür.

3. Ana menü ve araç çubuğu

Tüm IUCLID özelliklerinde, IUCLID penceresinin başlık çubuğunun altındaki ekranın üzerinde ayrı bir ana menü ve panoda araç çubuğu tuşları yer alır. Bunlar, IUCLID içindeki birçok işleve erişim sağlar. Görev panelinde gösterilen görevlerden ayrı olarak, kayıtların oluşturulmasına ihtiyaç duyulan kayıtları düzenleme, gösterme, dışarı gönderme, yazdırma veya silme komutları seçilebilir.Ekran görüntüleri menü seçeneklerini gösterir. Bir ikon ile önceden gelen komutlar, ayrıca menü çubuğunun altındaki araç çubuğunun sağ tarafında araç çubuğu tuşları olarak yer alır.

NotTüm düzenleme sembollerinin gözden geçirilmesi kullanım kılavuzu D.4.4 Düzenleme Sembollerinin Gözden Geçirilmesi bölümünde verilmiştir.

4. Madde (Maddeyle ilgili bilginin oluşturulması ve güncellenmesi)

Madde veri seti nedir?


22

Madde veri seti, IUCLID içindeki bilginin çekirdeğidir. Bu, madde bileşimi, üretim/kullanım/maruz kalma bilgileri, sınıflama-etiketleme bilgisi, ihtiyaç duyulan ve mevut olan tüm son nokta çalışma özetleri dâhil kimyasal kimlik gibi bir kimyasal maddeyle ilgili tüm verileri içerir. Bir IUCLID madde veri seti içinde ele alınan bir madde, proses kaynaklı herhangi bir katkı maddesi ve safsızlık dahil eden ancak maddenin kararlılığını etkilemeden veya komposizyonu değiştirmeden ayrılabilen safsızlıklar hariç kimyasal bir element, bir molekül veya herhangi bir üretim prosesinden veya biyolojik bir kaynaktan türemiş moleküllerin bir bileşimi olabilir (Ayrıca Referans madde bölüm D.11’den (Referans Maddeyle İlgili Bilginini Oluşturulması ve Güncellenmesi) bakınız). Madde veri seti, bir kaydın veya dosya sunumunun oluşturulması için temel oluşturan veri deposudur. Verilen bir madde için bir madde veri seti oluşturulduğunda, o madde, EC envanteri temelinde veya listede yoksa yeni tanımlanmış olan bir Referans maddeye atanır. Referans madde, kimyasalın tanımlanması için verilen bir bağlantıdır. Kullanıcı arayüzünde, ayrı bir referans maddeler envanterinde düzenlenmesine karşın bir veri giriş alanı olarak görünür (Referans Maddeyle İlgili Bilginin Oluşturulması ve Güncellenmesi).

Bir madde veri seti isimlendirildikten sonra (girilen) madde ile atandığı Referans madde arasındaki fark aşağıda i) tek bileşenli bir madde ve ii) çok bileşenli madde örnekleri temelinde özetlenmiştir:

Dietil peroksidikarbonat: Referans madde= EC Envanterinde EC 238-707-3, CAS 14666-78-5 olarak listenen

dietil peroksidikarbonat Madde sunumu= Dietil peroksidikarbonat (teknik), ör. referans maddeden ana bileşen

olarak isimlendirilmiş; ancak stabilizatör olarak isododekanı içerir ve dolayısıyla safsızlık içeren katkıların bölüm 1.2’de belirtilmesi gerekir.Kompozisyon: Dietil peroksidikarbonatın tipik konsantrasyonu (bu maddede %22, üst limit %27)

EC 215-535-7, CAS 1330-20-7, C8H10 tanımlayıcı bilgileriyle 1,4 dimethylbenzene, 1,2-dimethylbenzene ve1,3-dimethlybenzene karışımı.

Madde sunumu: Ana bileşenler olarak referans maddeden sonra tüm bileşenlerin isimlendirilmesi: 1,4 dimetilbenzen, 1,2-dimetilbenzen ve1,3-dimetilbenzen karışımı isimlendirildikten sonra, tüm bu bileşenlerin 1,4 dimetilbenzen (%30-40), 1,2-dimetilbenzen (%25-35) ve 1,3-dimetilbenzen (%20-30) ve safsızlıklar (%5-12) olarak tanımlanmasıİkinci örnek, istenmeden oluşan karışımlar olarak isimlendirilen ayrıca depo olarak kullanılan bir madde veri setini belirtir. Bunlar aşağıdakileri kapsar:

Belirli bir konsantrasyon aralığında ( örneğin => % 10 ve <% 80 (a/a) ) birkaç ana bileşeni içeren karışımlar olarak çok bileşenli karışımlar (yukarıda verilen örnekte olduğu gibi);

Bilinmeyen veya Değişken kompozisyona sahip karmaşık karışımlar, karmaşık reaksiyon ürünleri veya biyolojik materyaller (UVCB maddeler) veya proses akışları.


23

Bu tür karışımlar farklı maddeler gibi ele alınabilir. Bu, karışım için tanımlanmış olan bir Referans maddedir ve karışım için yaratılan Madde veri setine atanır.

Önemli

IUCLID’in Karışım özelliği, REACH Tüzüğü’nde verilen karışım tanımına göre iki ya da daha fazla maddenin istenerek karıştırılması ile elde edilen karışımlar için tasarlanmıştır.Kimyasal maddeler kendi yapı ve özelliklerini sürdürür ve tepkimeye girmez. Karışımın bileşimi tam olarak tanımlanabilir. Bölüm D.7 Karışım’a (Karışım ile İlgili Bilginin Oluşturulması ve Güncellenmesi) bakınız.

Bir madde veri seti aşağıdaki veri yapısı ile tanımlanır:

• Her zaman bir veri sahibine (ör. tüzel kişi) bağlıdır.•Tüzel kişinin üretim yeri (maddenin üretildiği ve/veya kullanıldığı fiziksel mekân) ile ilgili olabilir. Bu üretim yeri, madde veri setinin bağlı olduğu tüzel kişiye ait olmak zorundadır.• Bir madde veri seti için tanımlanan kimyasal madde kimliği, EC envanterine bağlı ya da yeni oluşturulmuş bir Referans maddeye bağlanır.• Kimyasal madde veri seti, bölüm 1-3 deki maddeye ilişkin genel bilgileri (maddenin tanımlanmasına ilişkin ek bilgiler, bileşimi v.b dâhil), sınıflandırma ve etiketleme bilgilerini, üretim, kullanım ve maruz kalma bilgilerini içerir. Bu bölümler tek bir kayıt olarak yönetilir. Başka kayıtlar oluşturulamaz.• Kimyasal madde veri seti, ayrıca kullanıcı tarafından oluşturulması gereken son nokta çalışma özetlerini ya da son nokta verilerinin birden fazla son nokta çalışma kayıtları kullanılarak belgelendiği 4-13. bölümlerini içerir.• İsteğe bağlı olarak bir madde veri seti (devralmak) için bir ya da bir kaç tane şablon kullanılarak oluşturulabilir. Oluşturulan bu şablonlar son nokta çalışmalarının ya da son nokta çalışma özet kayıtlarının sorunsuz bir şekilde madde veri setinde bulunmasını sağlar.• İsteğe bağlı olarak bir madde veri seti (kopyalamak için) şablonlar kullanılarak doldurulabilir.

Bu Kullanım kılavuzunun Bölüm D.4’deki açıklamalarının düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir:

4.1. Madde veri seti nedir? 4.2. “Madde-Yeni” özelliği: Madde veri seti nasıl oluşturulur 4.3. “Madde-Güncelle” özelliği: Madde veri seti nasıl güncellenir 4.4. Genel biçimlendirme sembolleri 4.5. Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır? 4.6. 0-3 4.7 bölümleri nasıl yönetilir. 4-13 bölümlerindeki son nokta çalışma özetleri nasıl yönetilir?4.8. Bölüm 4-10 yer alan son nokta çalışma kayıtları nasıl yönetilir4.9. Bilgi penceresi nasıl kullanılır4.10. Madde veri setinin bir kopyasının oluşturulması 4.11. Madde veri setinin yazdırılması 4.12. Madde veri setinin IUCLID dışına aktarılması


24

4.13.Madde veri setinin IUCLID içine aktarılması 4.14. Madde veri setinin silinmesi

5. Şablon (İlgili şablon bilgilerinin oluşturulması ve güncellenmesi)

Şablon veri seti nedir?Genel olarak, şablon bir şeyi oluşturan ya da örnek teşkil eden bir şeydir (Webster Sözlüğü).Örneğin, bir kelime işlemci programında şablon, örnek belge olarak kullanılır. Önceden tanımlanmış bir metin ya da grafik içerebilir. Böyle bir şablonun kullanılması yazma işleminden zaman kazandırır ve belge oluşturma için bir standart belirler.IUCLID’de, şablon (Şablon veri setinin kısaltılmışı olarak), belirli (bir) Madde veri set(ler)inde son nokta verilerinin kullanılmasını amaçlayan örnek bir model görevi de görür. Şablonun yapısı ve tasarımı madde veri setine aşağıdaki farklılıklara rağmen çok benzer:• Bir Şablon bir Madde tanımına bağlı değildir. Bu, bölüm 0-3’ün kullanılamayacağı anlamına gelir.• Bu yüzden şablonda sadece bölüm 4-13 kullanılır, son nokta ile ilgili bölümler.• Şablona girilen son nokta kayıtları, gerçek verilerden oluşmalıdır ve diğer son nokta kayıtlarına atıfta bulunan kayıtlardan oluşamaz.• Bir Şablon başka bir şablona atıfta bulunamaz.

Aşağıdaki kullanım durumları için iki tip şablon verilmiştir:

• "Devralma" Şablonu: Spesifik veri setleri için son nokta veri setlerinin “devralınması” (“Inherit”).Bu, bir madde veri setinin atıfta bulunduğu bir ya da daha fazla son nokta kaydının ya da son nokta özet kayıtlarının sorunsuz bir şekilde madde veri seti içinde mevcut olması demektir. Çünkü atıfta bulunan son nokta verileri ilgili madde veri setinde yazmaya karşı korumalıdır. Bu şablonun kayıtların tam olduğu durumlarda kullanılmasının mantıklı olduğu açıktır. Şablondaki kaynak kayıtlar değiştirilirse, madde veri setindeki ilgili kayıtlarda değişikliklere göre güncellenecektir.Devralma şablonunda son nokta kayıtlarını yönetmenin önemli bir avantajı son nokta verilerinin sadece bir yerde oluşturulması ve güncellenmesi, fakat birden fazla madde veri setinde kullanılabilmesidir. Bu benzer maddelerin son noktalarının yönetilmesinde önemli olabilir. Örneğin A maddesinin tüm verilerini Şablon A’da, B maddesinin tüm verilerini Şablon B’de tutmak mantıklıdır.Farklı ilişkiler oluşturarak belirli şartları yerine getirmek için farklı dosyalar oluşturulabilir.Örneğin:

• A maddesi için Dosya 1 (Şablon A sadece A maddesine ait)• B maddesi için Dosya 2 (Şablon B sadece B maddesine ait)• C maddesi için Dosya 3 (Şablon A ve B, C maddesine ait)


25

Bu örnek iki farklı kalitede üretilen (yani naftil (Madde A) ve naftol (Madde B)) naftalin maddesinin (Madde C) kurgusal bir durumunu göstermektedir.Bütün son nokta verilerini bir Şablonda depolamak ve Dosya sihirbazına eklenecek dosyada yer alacak kayıtların seçilmesi bile mümkündür (Bkz. Bölüm D.8 Dosya (Dosya oluşturulması ve dosya verilerinin taranması))

• "Kopya" Şablonu: Önceden doldurulmuş veri setlerinin kopyalanması için. Bu özellik faydalı son nokta verilerinin bir ya da daha fazla Şablonda depolanmasına, onların Madde veri setlerine kopyalanmasına ve gerektiğinde güncellenmesine olanak sağlar. Örnek veriler son nokta çalışmalarının/özetlerinin tam ya da kısmi kayıtları olabilir. Örneğin örnek çalışma özetlerinin bir veri havuzunun oluşturulması ya da çoğu durumda kullanılabilecek önceden doldurulmuş bir takım son nokta çalışma özetlerinin sağlanması mantıklı olabilir. Örneğin verilen test kılavuzuna göre standart yöntem verileri.

Bu Kılavuzun Kısım D Bölüm 5’deki açıklamalarının düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir:

5.1.Şablon veri seti nedir?5.2. “Kopya” ve “Devralma” Şablon veri setlerinin oluşturulması 5.3. Madde veri setine kopyalanacak ya da devredilecek Şablonun doldurulması5.4. “Devralma” Şablonunda bir madde veri setinin oluşturulması 5.5. Şablonda yer alan bilgilerin Madde veri setine kopyalanması 5.6. Şablonun notlarla açıklanması 5.7. Şablonun yazdırılması5.8. Şablonun IUCLID dışına aktarılması 5.9. Şablonun IUCLID’e aktarılması 5.10. Şablon bağlantılarının değiştirilmesi/silinmesi

6. Kategori (Kategoriye ilişkin bilgilerin oluşturulması ve güncellenmesi)

Kimyasal kategori nedir?

Bir kimyasal kategori, fiziko-kimyasal ve toksikolojik özellikleri benzer olması muhtemel ya da yapısal benzerliklerinin sonucu olarak belirli bir düzeni izleyen kimyasallar grubudur. Bu yapısal benzerlikler aşağıdaki tüm parametrelerin ya da herhangi birinin tahmin edilebilen örneklerini oluşturabilir: fiziko-kimyasal özellikler, çevresel akıbet ve çevresel etkiler ve insan sağlığı etkileri. Benzerlikler aşağıdakilere dayanabilir:• Ortak bir işlevsel grup (örneğin aldehit, epoksit, ester, metal iyonu vb.); ya da• Ortak başlangıç maddesi olasılığı ve/veya parçalanma ürünleri, yapı olarak benzer kimyasalların oluşmasıyla sonuçlanan fiziksel ya da biyolojik prosesler(örneğin asit/ester/ tuz gibi ilgili kimyasal maddelerin metabolik yolu izleme yaklaşımı); ve• Kategori boyunca artımlı ve sabit değişim / örneğin zincir uzunluğu kategorisi).Kimyasal kategori, kimyasalların bir listesi (kategori üyeleri) ve deneysel ve/veya hesaplanmış verileri mevcut ya da oluşturulabilir (kategori son noktaları) bir dizi özellikler ile tanımlanır. Bir kimyasal kategori bir matris şeklinde ifade edilebilir.


26

Kimyasal bir kategorideki bilgi boşlukları, SARlar, QSARlar ya da QAARs hesaplamalarına dayanan yöntemler, eğilim analizi ve çapraz okuma da dâhil olmak üzere çeşitli yaklaşımlar kullanılarak doldurulabilir.

Bu Kılavuzun Kısım D Bölüm 6’daki açıklamalarının düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir: 6.1. Kimyasal kategori nedir? 6.2. IUCLID kullanılarak kategori nasıl oluşturulur?6.3. Veri matrisinin oluşturulması6.4. Kategorinin notlarla açıklanması 6.5. Kategori için dosya oluşturulması 6.6. Kategorinin yazdırılması6.7 Kategorinin IUCLID dışına aktarılması 6.8. Kategorinin IUCLID’e aktarılması 6.9. Kategorinin değiştirilmesi/silinmesi

7. Karışım (Karışımla ilgili bilgilerinin oluşturulması ve güncellenmesi)

Karışım/müstahzar nedir?

“Karışım” ifadesi madde tanımlama bağlamında farklı anlamlar içerir. Genel olarak bir karışım katkı maddesi ya da kirlilik olarak kabul edilmeyen iki ya da daha fazla bileşenden oluşur. Karışımın istenerek hazırlanıp hazırlanmadığına bağlı olarak Müstahzar ve karışım arasındaki fark:

1. Müstahzar REACH’te verilen tanıma göre iki ya da daha fazla bileşenin istenerek karışıtırılmasıyla elde edilen maddelerin karışımıdır. Bileşenler kendi kimyasal kimliklerini ve özelliklerini sürdürür ve tepkimeye girmez. Karışımın kimyasal yapımı tam olarak tanımlanabilir. Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etiketlenmesi için Küresel Uyumlaştırılmış Sistemde (GHS) müstahzarlar, karışım olarak kabul edilir.

2. İstemeyerek yapılan karışımlar üretim sürecinin bir sonucu ve/veya kaynağın bir sonucu olarak oluşan birden fazla bileşenden oluşur. Bunlar;

• Belirli konsantrasyon aralıklarında (≥10 ve < 80% (w/w)) bulunan bir kaç temel bileşenden oluşan çok bileşenli maddeler.• Bilinmeyen ya da değişken bileşimler, karmaşık tepkime ürünleri ya da biyolojik materyaller (UVCB maddeler) ya da süreç akışını da içeren kompleks karışımlar. IUCLID “Karışım” özelliği, karışımları 1. Başlıkta (yani müstahzarlar) açıklandığı şekilde ilgilidir. Bunlar örneğin biyosidal ürünleri içerir.

DikkatREACH (örneğin kimyasal maddelerin kayıt edilmesi) ya da OECD HPV programı yükümlülükleri yerine getirilirken, veriler karışım bölümü altına girilmemelidir. REACH madde olarak ele alınması gereken tüm maddeleri (tek bileşenli, çok bileşenli ve UVCB maddeleri) kapsar.


27


7.1. Karışım/müstahzar nedir? 7.2. Karışım veri setinin oluşturulması ve doldurulması 7.3. Karışımın ilgili maddelerinin belirtilmesi 7.4.”Kopya” ve “Devralma” şablonunun karışımlar için kullanılması 7.5. Karışımın notlarla açıklanması 7.6. Karışımın yazdırılması 7.7. Karışımın IUCLID dışına aktarılması7.8. Karışım IUCLID’e aktarılması7.9. Karışımın değiştirilmesi/silinmesi

8. Dosya (Dosya oluşturulması ve Dosya bilgilerinin görüntülenmesi)

Dosya nedir?

Bir dosya, Madde, Şablon, Kategori, Referans madde, Tüzel kişi gibi farklı IUCLID unsurlarından seçilmiş veri elemanlarından alınan ham verilerin bir kopyasıdır. Dosya IUCLID veri tabanında ham veriler ile birlikte saklanır. Fakat aşağıdaki özellikler bir dosya ile ham veri arasındaki çarpıcı farkları gösterir:

• Bir dosya, ham verilerin salt okunur bellek kopyasıdır. Dosya düzeltilemez. Son nokta verileri kopyalanabilir aynı zamanda Dosyanın kayıt referansları herhangi bir veri setine yapıştırılabilir. Hiç bir kayıt, dosyaya ya da dosya içinde kopyalanamaz.• Bir dosya, her bireysel kayıdın orijinal UUID’sine ek olarak, Dosya UUID formunda tek bir kimlik numarası alır. Bölüm D.4.9.1 Tab "Information" ve UUID (Universal Unique Identifier) bakınız.• Bir belge, bir dosyanın html dosyasına yazdırılmasıyla oluşabilir.• Herhangi bir IUCLID kurulumuna aktarılabilecek IUCLID dışa aktarım dosyası, Dosyadan oluşturulabilir.• Sadece tam dosya yazdırılabilir ya da IUCLID dışına aktarılabilir ve dosyada yer alan unsurlardan hiçbiri seçilemez veya seçilmiş olan iptal edilemez. • Dosyaya ilişkin yönetsel bilgiler verilebilir. Örneğin:• Dosya adı (kullanıcı adı tanımlı)• Seçilen dosya türünün şablonuna bağlı olarak:• Dosya teslim notları• Dosyanın gönderme türü / Göndermenin güncellenmesi• Kayıt dosyası özel bilgiler• Dosya ile birlikte sunulan Son nokta çalışma/özet kayıtlarının kopyalanmasına karşı bir mülkiyet koruma seçeneği oluşturulabilir. Bu, dosyanın diğer tarafların erişimine açık olması durumunda gerekli olabilir. Fakat dosyayı gönderen, Son nokta kayıtlarının referanslarının kopyalanmasına izin vermek istemez.


28


8.1. Dosya nedir? 8.2. Dosya oluşturulması 8.3. Dosya verilerinin kopyalanması 8.4 Dosyanın notlarla açıklanması 8.5. Dosyanın görüntülenmesi 8.6. Dosyaların karşılaştırılması 8.7. Dosyanın yazdırılması 8.8. Dosyanın IUCLID dışına aktarılması 8.9. Dosyanın IUCLID’e aktarılması 8.10. Dosyanın silinmesi


29

9. Tüzel kişi (Şirket / kurum ile ilgili bilgilerin oluşturulması ve güncellenmesi)

Kılavuzdaki bu bölüm, IUCLID’de Tüzek kişi kavramı ile ilgilli kullanılan tüm konuları kapsar (Bölüm B.4.1 Şirket/kuruluş ile ilgili bilgilere bakın.) Ayrıca IUCLID web sitesinde oluşturulan resmi Tüzel kişilere de bağlantı yapar (Bölüm D.9.2.1 Resmi tüzel Kişinin oluşturulmasına bakın).

Tüzel kişi nedir?

Bir tüzel kişi ticari işlemler ya da sözleşmelerle ilgilenme hakkına sahip olan bir Şirket/kuruluş ya da gerçek kişidir. IUCLID’de Tüzel kişi, tüzel kişi bilgilerini depolamak ve yönetmek için özel bir unsurdur.Bu bilgiler isim, adres ve iletişim bilgileri, ilgili kişileri ve VAT ve DUNS numarası gibi net bir şekilde tespit edilmesine yardımcı olabilecek Tüzel kişi özel kimlik numarasıdır.Tüzel kişi ayrıca üretim ve kendi kullanım yerleri hakkındaki bilgileri içermektedir.

Şirket/kuruluş:• Kendi şirketiniz/kuruluşunuz ya da hizmet sağlayıcı olmanız durumunda sizin temsil ettiğiniz şirket (bölüm B.4.1 Şirket/kuruluş ile ilgili bilgilere ve E.1.1 Tanımlamaya bakınız.)• Üçüncü şahıs temsilcisi (bölüm E.1.1 Tanımlamaya bakınız).• Konsorsiyumda ortak başvuru hazırlayan ortaklarınız (bölüm E1.5 Ortak başvuru)• Tedarikçileriniz (bölüm E1.7 Tedarikçilere banıkınız).• Maddenizin ya da karışımınızın alıcıları (bölüm E1.8 Alıcılar)• Sponsor kuruluş (bölüm E.1.6 Sponsorlara bakınız).

Örneğin bir dizi madde için aynı üçünçü şahıs temsilcisini atadığınızda aynı bilgileri bir çok kez yetkili merciye raporlamanız gerekebilir.IUCLID’de bu, tüm Tüzel kişi bilgilerinin yerel bir envanterde depolanması ve yönetilmesi ile kolaylaştırılmıştır. Bu veri tabanına bilgileri sadece bir kez girme ve gerektiğinde istenildiği kadar kullanılma imkânı sunar. Bir tüzel kişi bilgileri belirtmeniz gereken bölümlerde, sistem tarafından listeden adını seçmeniz istenecektir. Bu işlem, otomatik olarak bir önceki adımda, envanterde sakladığınız Tüzel kişi ile bağlantı oluşturur (bölüm D.9.4 Madde, karışım, kategori, Şablon ya da üretim yerine Tüzel kişi bağlama).

Bu düşünce ile Tüzel kişi çeşitli veri setlerinden bağımsız olarak yönetilir. Tüzel kişinin herhangi bir alanında değişiklik yapılırsa bu ilgili tüm veri setlerini etkiler.

NotSponsor kuruluş ile ilgili bilgiler Tüzel kişi envanterinde saklanmaz. Bu yüzden, gerekli olan her veri setinde bu bilginin tekrar edilmesi gerekir (Bkz. Kılavuz bölüm E1.6 Sponsorlar).

Talimatlar organizayonu ve ilgili rehber Bölüm 9’da aşağıdaki başlıklarda verilmiştir;

9.1. “Tüzel Kişi” nedir? REACH ve CLP Tüzükleri Hakkında Türk Kimya Sanayisinin Farkındalığının Arttırılması ve

Bölgesel Sanayi Yardım Masalarının Kurulması Projesi30

9.2. "Tüzel Kişi" özellikleri: “Tüzel Kişi” nasıl oluşturulur?9.3. "Tüzel Kişi” - Güncelleme" özellikleri: “Tüzel Kişi” nasıl güncellenir?9.4. Tüzel Kişi, Madde, Karışım, Kategori bağlantısı, Şablon veya Tüzel Kişi Yeri.9.5. Aktif Ticaret Ortaklığı: imzalı / imzasız 9.6. Tüzel Kişi çıktısı almak 9.7. Bir Tüzel Kişinin dışarıya aktarılması 9.8. Bir Tüzel Kişinin içeriye aktarılması9.9. Tüzel Kişinin silinmesi

10. Tüzel Kişi Alanları (Tüzel Kişi Alanlarının Oluşturulması ve Güncellenmesi)

Tüzel kişi alanıIUCLID programında bir Tüzel Kişi Alanı, bir Tüzel kişi olan üreticinin ya da kullanıcının yeri ile ilgili bilgilerin doldurulduğu kısımdır. Bu bilgiler isim, adres ve alanın iletişim bilgilerini ve diğer şirket/organizasyon IT sistemi ile bağlantıyı sağlayacak, program içi yönetim için kullanışlı kimlik numaralarını içerir. Aynı zamanda bu alana sahip olan ait resmi Tüzel Kişiyi gösterir. (Bkz. Bölüm D.9.4 Bir Tüzel Kişiye bir Madde, Karışım, Kategori, Şablon veya Alan Bağlanması).

NotÜretim ve/veya kullanım alanındaki bilgiler tüm düzenleyici programlar tarafından istenmemektedir. REACH kapsamında, bir Tüzel Kişi Alanı Madde 10(a)(i)da refere edilen ve Ek VI Bölüm 1.1.3 ‘de daha da detaylandırılan formatı içerir. Madde ya da karışım bilgi setlerinde aynı alan bilgilerini birçok kere raporlamanız gerekecektir. IUCLID’de bu bilgilerin bir kere girilip, gerekli olduğu durumlarda yeniden kullanılması, tüm Tüzel Kişi bilgilerinin bir yerel envanterin yönetimi ve depolanması ile yürütülmektedir.

Belirli bir madde ya da karışım için üretim ya da kullanım alanınızı belirtmeniz gerektiğinde, sistem sizden bu ismi listeden seçmenizi ister. Bu işlem, daha önceki basamaklarda envantere kaydetmiş olduğunuz Tüzel Kişi alanı ile bir bağlantı oluşturur (Bkz. D.10.4 Bir Tüzel Kişiye Madde, Karışım Bilgi Setlerinin Bağlanması). Bu prensiple, bir Tüzel Kişi alanı, bağlantılı olduğu Madde ve Karışım Bilgi setlerinden bağımsız olarak yönetilir. Eğer bu alanlarda bir değişiklik yapılırsa tüm ilgili bilgi setleri bu değişiklikten etkilenir.

Tüzel Kişi Alanı, Tüzel Kişinin sahibinin adıyla isimlendirilmiş tek bir Tüzel Kişiye aittir. Bu daha önce kullanıcı hesabınızla oluşturulan (ör.IUCLID web sitesinden gelen) resmi Tüzel Kişi olabilir (Bakınız D.16.1 Kullanıcı Ayarları için Yönetim Prensipleri). Tüzel Kişi ve alan arasındaki bağlantı Tüzel kişi isminin sisteme girilmesiyle oluşturulur. Bir Tüzel Kişiye bağlantı yapmadan bir alan oluşturulması mümkün değildir. (Bakınız D.10.4 Bir Tüzel Kişiye Madde, Karışım Bilgi Setlerinin Bağlanması) Bir alan ve onun Tüzel Kişisi arasındaki bağlantıyı, başka bir Tüzel Kişinin isminin seçilmesiyle değiştirmek mümkündür.


31

UyarıBu değişiklik alanın sahibini değiştirir ve ciddi bir veri bağlaşım etkisi oluşturabilir.

Talimatlar organizayonu ve ilgili rehber Bölüm 10’da aşağıdaki başlıklarda verilmiştir;

10.1. Tüzel Kişi Alanı nedir? 10.2. Tüzel Kişi Alanı’nın özellikleri - “Yeni”:” Tüzel Kişi Alanı” nasıl oluşturulur?10.3. Tüzel Kişi Alanı özellikleri – “Güncelleme": ” Bir Tüzel Kişi Alanı” nasıl güncellenir?10.4. Tüzel Kişi Alanının bir Madde/Karışım Veri setine Bağlanması10.5. Tüzel Kişi Alanını yazdırmak10.6. Tüzel Kişi Alanının dışarıya aktarılması10.7. Tüzel Kişi Alanının içe aktarılması10.8. Tüzel Kişi Alanının silinmesi

11. Referans Madde (Referans Maddeye İlişkin Bilgilerin Oluşturulması ve Güncellenmesi)

IUCLID 5 Madde Veri setini karakterize eden en önemli özellik, referans madde ile olan bağlantısıdır: Madde Veri seti bir maddenin ve bileşenlerinin içsel özelliklerine ait bilgiler içerirken , bir Referans Madde spesifik madde ve bileşenlerinin kimlik bilgilerinin tespiti için bilgiler içerir.

Referans madde, kimyasal isimler, EC ve CAS numaraları veya kimlik kodu, moleküler, yapısal bilgiler gibi kimlik bilgilerinin depolanması için IUCLID’in özel bir unsurudur. Bu özellik bilgilerin yeniden girilmesinin, kopyalamanın önlenmesi, bir kere girilen anahtar bilgilerin sürekli kullanımı ve merkezi olarak yönetilip, güncellenmesi için geliştirilmiştir.

Uyarı

IUCLID5 Referans maddesi fiziksel ve kimyasal testlerde kullanılan referans madde terimiyle ilgili değildir.

Referans Madde ilgili Madde Veri setiyle bağlantılı olarak maddenin ve bileşenlerinin kimliğinin tespit edilmesi amacıyla kullanılır, kendi başına bir kullanımı yoktur:


32

Ya da bir karışım Veri seti için karışımın bileşenlerinin belirlenmesi için:

Uyarı

Karışım Veri setinde, Referans madde karışımın bileşenlerinin tanımlanmasında kullanılır, karışımın kendisinin belirlenmesinde değil.

Talimatlar organizayonu ve ilgili rehber Bölüm 11’de aşağıdaki başlıklarda verilmiştir;

11.1. Referans Madde Envanteri11.2. Hangi bilgiler Referans Maddenin bir parçasıdır? 11.3. "Referans Madde" özellikleri – “Yeni": Yeni bir “Referans Madde” nasıl oluşturulur? 11.4. "Referans Madde" özellikleri – “Güncelleme": Bir “Referans Madde” nasıl güncellenir?11.5. Bir Referans Maddenin Madde/Karışım Veri setine bağlanması 11.6. Etkin Referans Madde: imzalı/imzasız 11.7. Referans Madde çıktısının alınması11.8. Referans Maddenin dışarıya aktarılması11.9. Referans Maddenin içeriye aktarılması11.10. Referans Maddenin silinmesi


Madde Veri seti

1,1 Kimlik Belirleme

1.2 Komposizyon-bileşenler-safsızlıklar-katkılar

Referans Madde

IUPAC İsmiEC NumarasıCAS NumarasıSMILES…….

Karışım Veri seti

1.1 Kimlik Belirleme

1.2 Komposizyon-bileşenler-safsızlıklar-katkılar

Referans Madde

IUPAC İsmiEC NumarasıCAS NumarasıSMILES…….

33

12. Envanter (Bkz. EC Envanteri ile ilgili bilgiler)

Envanter özellikleri referans maddeler için bir temel oluşturan EC (Avrupa Komisyonu) envanterinin görüntülenmesine izin verir. IUCLID kurulumunuzda EC envanterinin kullanılabilmesi için, öncelikle harici olarak yüklenmelidir. Dışarıdan alınan bu dosya IUCLID web sitesinden indirilebilinir.

EC Envanterleri Nelerdir?

Aşağıda sıralanan Avrupa Birliği envanterlerinin birleştirilmesine dayanan EC Envanteri, bir madde kimlikleri listesidir:

• EINECS: Avrupa Mevcut Ticari Kimyasal Maddeler Envanteri, 1 Ocak 1971 ve 18 Eylül 1981 tarihleri arasında Avrupa pazarında bulunan maddeleri içerir. EINECS sanayi tarafından tamamlayıcı bilgilerin rapor edildiği Avrupa COre Envanterini (ECOIN) temel alır. (EINECS için raporlanan maddelerin ilgili kriterlerine göre). ECOIN Avrupa pazarında olduğu düşünülen kimyasalların harmanlanmış listelerinden oluşur. (örn. TSCA listesi (Toksik Maddeler Kontrol Hareketi)).

• ELINCS: Avrupa’nın Yeni Kimyasal Maddeler Listesi, bildirilmiş ve 18 Eylül 1981 tarihinden sonra pazarda bulunan ürünler.

• NLP-listesi: Artık polimer sayılmayan maddeler listesi, 18 Eylül 1981 ve 31 Ekim 1993 tarihleri arasında Avrupa pazarında bulunan maddelerdir. EINECS için raporlama kurallarına göre polimer sayılan ancak 67/548/EEC direktifinin 7. Değişikliğinde ortaya koyulan ve polimer tanımını karşılamayan maddelerdir. (Directive 92/32/EEC). NLP listesi çok ayrıntılı olmayan bir listedir.

EC Envanteri merkezi olarak Avrupa Komisyonu / Avrupa Kimyasallar Ajansı tarafından yönetilir ve Kılavuz Bölüm D.12.3’de “EC Envanterinin Aktarımı”nda talimatlandırıldığı şekilde indirilmesi için sunulmaktadır. Envanter kendi yerel IUCLID kurulumunuzda depolandıktan sonra, görüntülenebilir, araştırma yapılabilir ve eğer EC Envanteri’nde listeleniyorsa referans maddelerin bulunması için bir temel oluşturur (Bkz. Bölüm D.11 Referans Maddeler).

Talimatlar organizayonu ve ilgili rehber Bölüm 12’de aşağıdaki başlıklarda verilmiştir;

12.1. EC Envanterleri nelerdir? 12.2. "Envanter- Görüntüleme" Özellikleri: EC Envanteri nasıl görüntülenir?12.3. "Envanter – Veri Girişi" Özellikleri: EC Envanteri’ne bilgi girişi nasıl olacak?


34

13. Literatür Referansları (Bkz. Literatür Referansları Envanteri ile ilgili bilgiler)

Literatür referansları yerel envanterlerde depolanan bibliyografik referansların görüntülenmesine, ekleme yapılmasına ve silinmesine olanak sağlar.

Literatür Referans Envanteri nedir?

Literatür Referans Envanteri, kullanıcı tarafından eklenen bibliyografik referansların toplandığı kaynaktır. Bunlar yerel olarak IUCLID kurulumlarında yönetilir ve Bölüm 4’den 10’a kadar olan kısmın tekrarlanan alan blok referans son nokta çalışma kayıtları ile ilgilidir (bkz.ilgili ekran resmi örnekleri). Bu blokta bibliyografik referanslar, çalışma raporları veya son nokta çalışma raporu temel alınarak belirlenmiştir.

Literatür Referanslar Envanteri kullanıcı tarafından oluşturulmalı, düzenli olarak uygun olduğu durumlarda ekleme yapılmalıdır. Referansların başka bir kaynaktan yüklenmesi veya bilgilerin dışarıdan alınması mümkün değildir. Elde edilebilir referanslar bu envanter için sorgulanabilir, eklenebilir ya da silinebilir. Ayrıca yeni referanslar da eklenebilir.

Talimatların organizasyonu ve ilgili rehber Bölüm 13’de aşağıdaki başlıklarda verilmiştir;

13.1. Literatür Referans Envanteri Nedir? 13.2. "Literatür Referansları - Görüntüleme": Referanslar, Literatür Referansları Envanteri’nde nasıl aranır ve görüntülenir?

14. Bilginin İçeriye Aktarılması (Diğer IUCLID 5 sistemlerinden bilgi aktarımı)

Bilginin içeriye aktarılması ne demektir?

Bilginin içeriye aktarılmasına, değişik IUCLID kurulumları arasında bilgi değişimi ve aynı zamanda bir dışa aktarım dosyasına yazılan ve sonra silinen bilginin tekrar içe aktarılması (örneğin bir veri setinin önceki sürümlerinin saklanması) için de gerek duyulur. IUCLID’de bilgi aktarımının ön koşulu olarak "i5z" dosya uzantılı dışarıya verilen bilgi dosyaları mevcuttur. Bilgi aktarımı özelliği tek bir dosyanın ya da toplu halde dosyaların aktarımına izin verir.


14.1. Bilgi aktarımı nedir? 14.2. Bir Madde, Şablon, Karışım veya Kategori aktarımı 14.3. Son nokta çalışması veya özet kayıtların aktarımı 14.4. Tek son nokta kaydının pano yöneticisi kullanılarak aktarılması14.5. Tüzel Kişi Kayıtlarının aktarımı


35

14.6. Tüzel Kişi Alanlarının aktarımı 14.7. Referans maddelerin aktarımı 14.8. Dosyaların aktarımı 14.9. Notların aktarımı 14.10.Toplu bilgi aktarımı özellikleri

15. Sorgu ve Arama

IUCID 5 sorgulama sistemi kullanıcıların, kimyasal kimlik belirleyiciler ( EC ve CAS numaları), kimyasal isimler, Tüzel Kişi adları, sınıflandırma ve etiketleme, vs. gibi anahtar kelimelerle bilgi bankalarındaki bilgilere erişimini sağlar.

NotIUCLID 5’e ilk halinde sorgulama seçenekleri eklenmişti. İlerleyen süreçlerde kimyasal maddelerin iç ve tehlike özelliklerine göre de araştırılabileceği eklenti (plug-in) şeklindeki çok daha gelişmiş bir sorgulama aracının kullanımı öngörülmektedir.

Sorgu sistemi aşağıdakilere izin verir:• Sorgulama uygulamasının bir parçası olarak sorgu sonuç tipi belirlenmelidir:ya bilgi bankalarında (Madde, Karışım, Kategori veya Şablon )ya da envanterlerde (Tüzel Kişi, Tüzel Kişi Alanı, Referans Madde veya EC Envanteri).• İstenilen sonucun bulunması için bir çok kriterle (Kimyasal isim, Tüzel Kişi sahibi, ticari isim, düzenleyici program, vs....) basit bir sorgu tipi (Madde Veri seti) tanımla.• Direkt sorgulama sonuç panelinde, “Bul/Filtrele” fonksiyonunu kullanarak, araştırmalarınızı süzebilirsiniz.

Prensipler

IUCLID literatür referanslar dışında taslak panelde ilgili konularla bağlantılı bilgilere erişimi sağlar:

• Madde• Karışım• Kategori• Şablon• Dosya• Referans Madde• Tüzel Kişi• Tüzel Kişi Alanıİstenilen bilginin araştırılması için, önceden tanımlanmış birçok sorgulama mevcuttur.


36

Araştırma sistemi aşağıdaki basamaklarda yürütülür.

1. Sorguyu araç menüsünden ya da sorgu sonuç panelinin üstünde bulunan sorgu butonuna basarak aktive et. (Daha fazla bilgi için bkz. Bölüm D.15.1.1 sorgulama penceresi ve sorgu sonuç tipleri).

2. Sorgu penceresinde kullanılabilen daha önce tanımlanmış sorgulamalardan seçerek bir sorgulamayı tanımla (Daha fazla bilgi için bkz. Bölüm D.15.1.1 sorgulama penceresi ve sorgu sonuç tipleri).

3. Sorgu sonuç panelinde sorgu sonuçlarını bul (Bul/Filtrele fonksiyonunu kullanarak) (Daha fazla bilgi için bkz. Bölüm D.15.1.1 sorgulama penceresi ve sorgu sonuç tipleri).


15.1. İlkeler 15.2. Madde için sorgulama 15.3. Referans madde için sorgulama 15.4. Tüzel Kişi için sorgulama 15.5. Tüzel Kişi alanı için sorgulama 15.6. Şablon için sorgulama 15.7. Karışım için sorgulama 15.8. Kategori için sorgulama 15.9. Dosya için sorgulama 15.10. UUID ile dosyaların bulunması

16. Kullanıcıların, Rollerin ve Tercihlerin Yönetimi vs.

Hizmet panelinde, Araçlar ve Yönetim bölümünde, IUCLID özellikleri aşağıdakilerin yapılabilmesine izin verir:• Kullanıcı hesaplarını yönet.• Şifreleri yönet.• Rolleri ve bu rollerin ayrıcalıklarını tanımla.• Kullanıcı tercihlerini belirle.

IUCLID’de, genel yönetim prensibi şu şekildedir: Bir kullanıcı sadece kendisine tayin edilen haklar doğrultusunda işlem yapabilir ve kendisine tayin edilen resmi Tüzel Kişi doğrultusunda hareket edebilir. Kullanıcı, roller ve Tüzel Kişi birbirleriyle sıkı ilişki içerisindedir: bir kullanıcının kendisine tanımlanan ve bağlantılı olduğu rolün dışına çıkması ve Madde/Karışım/Kategori/Şablon Veri seti oluşturması mümkün değildir. Oluşturduğu tek yasal Tüzel Kişiye ait dosya dışında dosya oluşturması da mümkün değildir.


37

NotTüzel Kişi oluşturmamış bir kullanıcı Tüzel Kişi ve referans madde oluşturabilir, bilgi setlerini güncelleyebilir, bilgi alımı ya da aktarımı operasyonlarını gerçekleştirebilir. (Eğer rolü kapsamında erişim hakkı varsa).Yasal Tüzel Kişi adına hareket ettiğiniz kullanıcı hesabınızdaki bilgiler üst panelin ekran resminde görülmektedir.

Diğer Kullanıcı Ayarları için Yönetim Araçları İlkeleriIUCLID ile başlamanın ön-koşullarıUygulamaya başlarken, kurulum kullanıcıyı uygulama kuralları doğrultusunda hareket etmeye yönlendirir. (Bkz. Bölüm C.2 IUCLID 5 ‘e başlarken: Uzmanlıkta İlk Basamaklar )Kurulumun 6. basamağında, yeni bir kullanıcı hemen oluşturulur. IUCLID’in ister “kişisel”, ister “kurumsal” sürümü kurulsun “Yönetici” rolünde bir ‘Kullanıcı’ yaratmaları önerilir. Bir kullanıcı oluşturulduğunda, IUCLID Yöneticisi (dağıtılmış sürümleri) diğer kullanıcıları ve bunların değişik rollerini tanımlar.

Kullanıcı nedir?

Genelde, bir kullanıcı hesabı kullanıcıya ait hesap adı, şifre ve bir takım erişim, eylem izinlerini içeren bilgileri içerir. Bir IUCLID kullanıcı hesabı Tüzel kişi içinde IUCLID’de faaliyet gösteren ve kullanan kişiyi tanımlar. IUCLID uygulamalarında birden fazla kullanıcı hesabı oluşturulabilir (hem kişisel hem de kurumsal sürümler için)

IUCLID’de kullanıcı girilen bilgilerden sorumlu kişidir. Veri setinde ya da IUCLID bilgi ortamında herhangi bir değişiklik yapıldığında, bu değişikliği yapan (kullanıcı) bilgi penceresinde (bkz. Bölüm D.4.9 Bilgi penceresinin kullanımı) değişiklik geçmişi tablosunda (bkz. Bölüm D.4.9.2 “Değişiklik geçmişi” ) listelenir.Belirli bir anda, hangi kullanıcıların bilgilere eriştiğini gösteren kullanıcı bilgisi, ayrıca bilgi penceresinde (bkz. Bölüm D.4.9.3 “Erişim”) “Erişim” tablosundan görülebilir.

Kullanıcı ve RollerHer kullanıcı hesabı en az bir rolle ilişkilendirilmiştir. Eğer hiçbir rol atanmadıysa, kullanıcı giriş yapamaz ve şu mesaj görünür.

Kullanıcıya rol atanması yönetici tarafından yapılır. (Yönetici rolünü kullanarak vs.)

Kullanıcı ve Tüzel Kişi

Bir kullanıcının herhangi bir çeşit veri seti, yasal Tüzel Kişi veya dosya oluşturabilmesi için en az bir yasal Tüzel Kişiyle ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Bu demektir ki bir kullanıcı ancak Tüzel Kişi altında hareket etmeye yetkilidir.Bir kullanıcı birçok Tüzel Kişiyle ilişkilendirilebilir. Bir veri seti ya da alanın oluşturulmasında, sistem tarafından temsil ettiği Tüzel Kişinin adının girilmesi istenir. Kullanıcıların sisteme ulaşma hakkı, şifre sistemi ile kontrol edilmekte ve onaylanmaktadır.


38

Uyarı

Sadece Süper kullanıcı ve yönetim rolüne sahip olan kullanıcılar, kullanıcı yönetimi altında bilgi oluşturup, revizyon yapabilirler.

Rol tanımı

Rol, kullanıcının veriye erişim hakkını belirtir ve salt okumadan, tüm bilgileri okuma /güncelleme/oluşturma/silmeye kadar değişik erişim haklarını tanımlar (Tüzel Kişi, Tüzel Kişi Alanı, Referans Madde, Madde, Karışım, Kategori, Şablon, Dosya, Açıklamalar). Ayrıca tüm haklar üzerindeki ayrıcalıkları, kullanımları da tanımlar (Yönetim rolü, Bilgi Alımı / Bilgi Sunumu / Çıktı Fonksiyonları).

Önceden Tanımlanmış RollerVarsayılan başvuru 3 tane önceden tanımlanmış rol sunar:

1. Yönetici

Bu rol sadece yönetici kullanıcılar için tanımlanmıştır ve kullanıcıya aşağıdaki hakları verir:• Tüm bilgileri okumak/güncellemek/oluşturmak/silmek.• Kendi kullanıcı seçimlerini ve şifrelerini güncellemek.• Yönetim alanı kullanıcılarına erişim (Kullanıcıların ve rollerin yönetimi).

2. Tam erişim

Bu rol sadece tam erişim kullanıcıları için tanımlanmıştır ve kullanıcıya aşağıdaki hakları verir:• Bütün bilgileri okumak/güncellemek/oluşturmak/silmek.• Kendi kullanıcı seçimlerini ve şifrelerini güncellemek.

3. Salt okunur

Bu rol sadece salt okuyucu kullanıcılar için tanımlanmıştır ve kullanıcıya aşağıdaki hakları verir:• Bütün bilgileri okumak/güncellemek/oluşturmak/silmek.• Kendi kullanıcı seçimlerini ve şifrelerini güncellemek.

Yeni Rollerin Tanımlanması

Rol yönetimi gelecek kullanıcıların da tayin edileceği diğer rol profillerini de tanımlar.Örneğin: "Kamu Kurumlarıyla İlişkiler" rolü madde üretimi ya da Tüzel kişi içinde kullanımı için oluşturulan tüm bilgilere ulaşım hakkı verir. “Pazarlama bölümü” rolü sadece kullanıcılara danışma hakkı verir.

Rol profili belirli bilgi setlerindeki bilgilere değişik erişim hakları vermek için de tanımlanabilir. Örneğin bir “Toksikolog” rolü, toksikolojik bölüm dışında son nokta çalışma kayıtlarında değişiklik yapma hakkı vermez. (bkz. Bölüm 7 Toksikolojik Bilgiler )


39

İhtiyaçlarınız doğrultusunda, çeşitli kombinasyonlarla çeşitli roller yaratabilirsiniz.

Talimatların organizasyonu ve ilgili rehber Bölüm 16’da aşağıdaki başlıklarda verilmiştir;

16.1. Kullanıcı Ayarları için Yönetim Araçlarının Prensibi16.2. "Kullanıcı Yönetimi" özellikleri: Yeni kullanıcı nasıl oluşturulur? 16.3. "Rol Yönetimi" özellikleri: Rol nasıl oluşturulur? (Ayrıcalık ayarları) 16.4. "Şifre Oluşturma" özellikleri 16.5. "Kullanıcı seçimleri" özellikleri: Kullanıcı seçimleri nasıl oluşturulur?

17. Aktarma ( IUCLID 4 verilerini IUCLID 5’e aktarma)

Bu bölümde IUCLID 4’deki verilerin IUCLID 5’e aktarılmasına ilişkin talimatlar, aktarma işlemi öncesindeki kaynak veriyi hazırlarken potansiyel olarak alınması gerekli önlemler ve verinin içeri aktarılmasından sonra gerekebilecek işlem-sonrası önlemler hakkındaki ipuçlarını da içermektedir.

Aktarma Araçlarının ve Prosesinin Özellikleri

IUCLID 5 uygulaması tarafından sunulan aktarma aracı, IUCLID 4 içindeki bilgilerin yeni IUCLID 5 sürümü içinde yeniden kullanılmasını sağlar. Bu araç, IUCLID 4 içindeki bilgilerin yeni IUCLID 5 sürümüne kullanıcı müdahalesi olmadan aktarımını sağlamak üzere tasarlanmıştır. Taşınan bilgiler parçalar halinde ya da bir bütün olarak dışarıya aktarılabilir. Bu aktarım "toplu olarak", kullanıcı müdahelesi olmadan gerçekleştirilebilir.

IUCLID 4’te yer alan bilgilerin IUCLID 5’teki karşılık gelen alanlara eşleştirilmesine özen gösterilmiştir. Mümkün olan her alanı korumak ve bilgilerin yeni IUCLID 5 sürüm 5’te de kullanılabilir olması için doğru eşleştirmeyi belirleyen binlerce kural vardır. Fakat IUCLID 5’teki veri yapısının tamamen gözden geçirilmesi nedeniyle, tüm kaynak alanları doğrudan hedef alanlarına sahip değildir. İlgili IUCLID 4 bilgilerinin önemsiz ya da alakasız ve ayrıca UCLID 5’te üzerinde durulmadığı (örneğin firma bilgilerinin özeti) durumlarda sorun yoktur. Ancak, bilgilerin otomatik olarak aktarılamadığı durumlarda, aktarımdan önce IUCLID 4 verilerinin temizlenmesi ya da işlemden sonra aktarım verilerine kullanıcı müdahalesi gerekebilir. Bu konu, aşağıda daha ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Bu genellikle, IUCLID 4’ün serbest metin alanlarında saklanan bilgilerin, IUCLID 5’te birden fazla alana paylaştırılması sonucunda karşılaşılan bir durumdur.

Bilinmelidir ki, her serbest metin, yapılandırılıp yapılandırılmadığına bakılmaksızın “olduğu gibi” sadece karşılık gelen IUCLID 5 zengin metin alanlarına aktarılabilir. Örneğin IUCLID 4’ te yer alan ME(yöntem) türü serbest metin alanı ya da TC(test şartları), tablolarda dâhil olmak üzere malzeme ve yöntem bilgilerine ilişkin diğer bilgiler IUCLID 5 alanlarına aktarılır. Bu özellik IUCLID 4 Kılavuz Rehber(2000) ile sağlanan, örnek serbest metinlerle de


40

ilgilidir. Bu örnek serbest metinler birçoğu IUCLID 4 kullanıcısı tarafından OECD SIDS ve kısmen de BÜD ile ilgili veri setlerinde kullanılmalarına rağmen, çoğunlukla değiştirilmiştir. Bu nedenle, bu unsurlar için standart bir yapı yoktur ve bu yapılandırılmış serbest metinlerde yer alan farklı bilgi parçaları için farklı hedef alanlar tanımlamaz.

Yine de IUCLID 4’te yer alan tüm bilgiler aktarım işlemi sırasında korunacaktır. Bilgilerin IUCLID 5’in herhangi bir alanına aktarılamadığı durumlarda, problemin tam yerini belirten ve aktarılamayan bilginin depolandığı yeri belirten bir kayıt aktarım raporunda oluşturulacaktır. Veri setleri aktarıldıktan sonra, aktarım raporu pdf belgesi şeklinde yeni oluşturulan IUCLID 5 madde veri setine eklenecektir. Bu kullanıcının hangi veri setlerinin kontrol edilmesine ve/ veya el ile belirli hedef alanlarına taşınmasına kara vermesine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.


17.1. Aktarım aracının ve işleminin ilkeleri17.2. Verilerin aktarımının hazırlanması 17.3. Verilerin aktarılması 17.4. İşlemden sonra – Aktarım sonrası temizlik

18. Verilerin Yedeklenmesi ve Geri Yüklenmesi

Veri yedekleme ve geri yükleme özelliği, IUCLID'de depolanan bilgilerin yedeklenmesini ve geri yüklenmesini sağlar. Bu özellikler sadece “superuser” olarak IUCLID’e giriş yapıldığı zaman kullanılabilir.(Kılavuz bölüm D.16.2.1 Superuser ve “Superuser” özelliği arasındaki farka bakın)

Verilerin IUCLID’e / IUCLID dışına aktarılması özellikleri ile karşılaştırıldığında ilke ve farklılıklar

Verilerin yedeklenmesi/geri yüklenmesi özellikleri IUCLID’te depolanan tüm verileri kayıt etmek ve gerektiğinde geri yüklemek için kullanılır. Verilerin IUCLID’te içe/dışa aktarılması özelliklerinin aksine, yedeklemeye tüm IUCLID verileri dâhildir ve kayıtlar ayrı ayrı seçilemez ya da seçilen kayıtlar iptal edilemez. Yedeklenen dosyaların uzantısı "i5d" ve dışa aktarılan dosyaların uzantısı ise "i5z"dir.

IUCLID’te yer alan verilerin kopyalarının saklanması için sık sık yedeklenmesi önerilir. Diğer pek çok yedeklemede olduğu gibi, bu işi yapmanın pek çok yolu vardır, örnekler aşağıda verilmiştir:• Yedeklenen dosyaları bilgisayarın sabit diskine kaydetme.• CD-R ya da DVD-R gibi yazılabilir disklere dosyalarını kaydetme ya da yazdırma.• Yedeklenen dosyaları başka bir bilgisayara dosya paylaşımını kullanarak aktarma.

Yedeklediğiniz dosyalarınızın en azından bir kopyasını bilgisayar dışında veya verilerin kaybolması ya da bozulmasıyla sonuçlanabilecek tehlikelere karşı ikinci bir kısım alanda depolmayı düşünebilirsiniz.



41

18.1. Kuralların ve farklılıkların, Verilerin IUCLID’te içe/dışa aktarılması özellikleri ile karşılaştırılması18.2. Verilerin yedeklenmesi 18.3. Yedeklenen verilerin geri yüklenmesi

19. Eklentiler (Plugins)

IUCLID5, uygulamanın işlevselliğini arttırmak amacıyla geliştirilmiş ve gelecekte kullanıcının yeniden-kurulum sürecinin ardından çalışmakta olan kurulumu kaldırmasını gerektirmeden büyük çaplı bir değişiklik yapabilmesini mümkün kılan bir eklenti özelliğine sahiptir.

Eklentilerin kullanımı maddelerin özelliklerine ilişkin gelişmiş sorgu modülü içerir.

Not

IUCLID 5 varsayılan bir Aktarım araç eklentisi (Migration tool plugin) içerir (Kullanım kılavuzu bölüm D.19’a bakınız: Verilerin aktarılması (IUCLID 4’ten IUCLID 5 formatına verilerin aktarılması)).

Yeni eklentiler IUCLID web sitesi aracılığıyla yapılacaktır. Karşıdan yükleme ve kurulum bilgileri ve gerekli tüm bilgiler verilecektir:• Eklentiyi karşıdan yükleme.• Eklentiyi yerel iş istasyonuna (local workstation) kaydetme.• Kendi uygulamanıza eklentiyi kurma.• Eklenti kurulduktan sonra kullanma.

IUCLID eklentileri kullanıcıların temel uygulamalarına bağlıdır. IUCLID 5 Görev panelinde Eklentiler (Plugins) kısmında ve ana menü araç çubuğunda görünür.


42

VIII. Bölüm E. IUCLID Bölümlerinin içerikleri için spesifik kılavuz

1. [1] Genel Bilgiler

Bu bölüm aşağıdakileri kapsar:• Kimyasal maddenin tanımlanması, bileşimi ve analitik bilgileri.• Kimyasal maddenin tanımlayıcıları.• Ortak sunum bilgileri.• Tedarikçi, Sponsor ve alıcı firma bilgileri.• Ürün ve proses odaklı araştırma ve geliştirme (PPORD) hakkında spesifik bilgiler.

Maddenin tanımlanması, Bileşimi ve Analitik BilgileriKimyasal bir madde, kimyasal yapısı (bileşimi) ile tanımlanır. Kimyasal bir maddenin bileşimi, bileşenlerden, kirliliklerden ve katkı maddelerinden oluşabilir. Bu bölüm tekrarlanabilir blok bölümdür. Bir kimyasal madde için birden fazla bileşenin girilmesine olanak sağlar. Örneğin maddenin tanımlamasını değiştirmemek koşulu ile farklı safsızlık tanımlanmasına olanak sağlar.

Bir dizi madde tanımlayıcısı bu bölüme eklenebilir. Örneğin kayıt dosyasının tam olduğu kabul edildiği zaman Avrupa Kimyasallar Ajansı tarafından verilen kayıt numaraları ya da diğer IT sistemleri (örneğin SDS) ile bağlantı oluşturan şirket içi tanımlayıcılar.

Ortak SunumBu kısım tekrarlanabilir alt blok bölümdür. Bu, REACH kapsamında ortak sunulan kayıt dosyaları hazırlayan ve OECD HPV Kimyasallar programının konsorsiyum dosyaları hazırlayan farklı firma gruplarının belirlenmesine olanak sağlar.

REACH Tüzüğü kapsamında, firmalar aynı maddenin verilerini paylaşmak zorundadır. Firmalardan bir tanesi Lider görevi görür. Yani kimyasal maddenin içsel özelliklerine ilişkin bilgileri ve kimyasal maddenin insan sağlığı (yani (güvenilir) çalışma özetleri)) ve çevreye olan etkilerini, sınıflandırması ve etiketleme bilgilerini diğer kayıt ettirenlerin adına teslim etmekle sorumludur. Lider ayrıca, kimyasal maddenin güvenli kullanıma ilişkin bilgileri ve kimyasal güvenlik raporunu teslim etmekten sorumludur.

Lider Tüzel kişi kendi IUCLID kurulumunda ortak başvuru oluşturur ve bu yüzden IUCLID kurulumları arasında veri tutarlılığının sağlanması için diğer katılımcılardan kendilerinin Tüzel kişi bilgilerini talep etmesi gerekir.Her katılımcı kendi tüzel kişi(LEO) bilgilerini IUCLID programından dışarı aktarır ve dışa aktarım dosyasını elektronik ortamda Lider Tüzel Kişiye gönderir.Diğer katılımcılara kendi ortak kayıt başvuru dosyalarını ileride daha iyi takip edebilmeleri için, IUCLID kurulumlarında ortak başvuru oluşturmaları tavsiye edilir.


43

Not

Ortak başvuruda Lider kayıt ettiren dışındaki her katılımcı firma bilgilerine ek olarak, tüm gizli bilgileri bireysel olarak vermek zorundadır: maddenin tanımlama ve bileşim bilgileri ve yıllık üretim ve ithalat miktarları, kendi kullanım bilgileri ve üretim prosesleri de dahil olmak üzere üretim ve kullanım bilgileri.

Sponsorlar, Tedarikçiler ve İthalatçılarBu bölüm tekrarlanabilir blok bölümdür. Farklı sponsor kuruluşların (yani OECD HPV kimyasallar programında yetkili merci ya da US EPA HPV challange programı bağlamında firma) belirtilmesine olanak sağlar.

Tedarikçi ifadesi üreticileri, ithalatçıları ve formulasyon yapanları kapsar. Bu bölüm özellikle AB Biyosidal Ürünler Direktifi (98/8/EC) kapsamında gereken bazı bilgileri içermesi ya da REACH kapsamında Tek temsilcilik koşullarını daha ayrıntılandırmak için uygulanmıştır.Alıcı, bir madde ya da bir karışım ya da eşya tedarik edilen bir alt-kullanıcı, bir dağıtımcı ya da bir müşteri ((ürün ve proses odaklı araştırma ve geliştirme (PPORD)) olabilir. Bu tanımlara hiç bir şekilde tüketiciler dâhil değildir.

Ürün ve proses odaklı araştırma ve geliştirme

Bu bölüm REACH’e özgüdür. Bu bölümün amacı ürün ve proses odaklı araştırma ve geliştirmeye ait spesifik bilgilerin girilmesini (depolanmasını) sağlamaktır. Daha sonra bu bilgiler, Avrupa Kimyasallar Ajansı’na yapılacak PPORD bildirimi için Tüzel kişi bilgileri, maddenin tanımlama ve sınıflandırma bilgileri ile beraber derlenir. PPORD bildirimi genel kayıt yükümlülüğünden muaftır.

Bu bölüm tekrarlanabilir blok bölümdür. Birçok PPORD programının belirtilmesine olanak sağlar.

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 1’deki açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir:

1. [1] Genel Bilgiler1.1. Tanımlama1.2 Bileşim 1.3. Tanımlayıcılar1.4. Analik Bilgileri1.5. Ortak sunum1.6. Sponsorlar 1.7. Tedarikciler 1.8. Alıcılar1.9. Ürün ve proses odaklı araştırma ve geliştirime


44

2. [2] Sınıflandırma ve Etiketleme

Sınıflandırma ve etilketleme 2 alt bölüme ayrılabilir:1. Alt bölüm 2.1 GHS, Küresel Uyumlaştırılmış Sistem’in (GHS) kimyasal maddelerin sınıflandırma ve etiketleme bilgilerini içerir.2. Alt bölüm 2.2 DSD – DPD, Kimyasal maddelerin 67/548/EEC direktifine göre etiketlenmesi ve sınıflandırılması, karışımlarının 1999/45/EC direktifine göre sınıflandırılması ve etiketlenmesi bilgilerini içerir

Kimyasal maddelerin sınıflandırılması ve etiketlenmesi direktifi olan 67/548/EEC, Tehlikeli Maddeler Direktifi (DSD) olarak da bilinir. Karışımların sınıflandırılması ve etiketlenmesi direktifi 1999/45/EC Tehlikeli Karışımlar Direktifi (DPD) olarak da bilinir. Bu bölüm hem maddeler hem de karışımlar için ortak bir şekilde kullanılır. Bu yüzden bu bölüme verilen isim genel bir isimdir ve her iki direktifi kapsar.

Dikkat

Karışımlar (preparat olarak da bilinir) ve karışımlarının sınıflandırma ve etiketleme bilgileri özellikle karışımlar için ayrılmış veri kısımlarına girilmelidir. Bakınız Kullanım kılavuzu bölüm D.7.2 Karışımlara ait daha fazla bilgilerin verilebilmesi için bir veri setinin oluşturulması ve IUCLID’de uygulamaları.

Bir kimyasal maddenin birden fazla sınıflandırma ve etiketleme bilgisi olabilir. Örneğin bir kimyasal madde sınıflandırmaya etki edecek belirli tehlike özellikleri olan bir kirliliği içeriyor olabilir. Karışımlarında örneğin farklı bileşimlerin olması durumu, birden fazla sınıflandırma ve etiketleme bilgisi olabilir. IUCLID hangi sınıflandırma sistemi kullanılırsa kullanılsın örneğin GHS ya da DSD – DPD birden fazla sınıflandırma ve etiketleme bilgilerinin girilmesine tekrarlanabilir blok özelliğinin kullanılmasıyla olanak sağlar.


2. [2] Sınıflandırma ve Etiketleme 2.1. GHS 2.2. DSD-DPD

3. [3] Üretim, Kullanım ve Maruz kalma

Bu bölüm aşağıdakileri kapsar:• Üretimde kullanılan teknolojik proses(ler)in tanımlanmasını• Üretim, ithalat miktarlarına ilişkin bilgiler, kimyasal maddenin kendi kullanım miktarı ve ara madde olarak kullanım miktarı


45

• Üretim yeri ve kendi kullanım yerleri.• Tedarik zincirinde kimyasal maddenin bulunabilirliği (mevcudiyeti).• Kullanım ve maruz kalma senaryoları, maruz kalma tahminleri.• Atık bilgileri, biyosid ürün çeşitleri• Kimyasal maddenin belirli kullanım alanları için yapılacak izin başvurularına ilişkin spesifik bilgiler

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 3’deki açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir

3.[3] Üretim, Kullanım ve Maruz kalma 3.1. Teknolojik proses 3.2. Tahmini miktar 3.3. Üretim yerleri 3.4. Tedarik zincirindeki formu(hali) 3.5. Tanımlanmış kullanım ver maruz kalma senaryoları3.6. Tavsiye edilmeyen kullanımları 3.7. Üretim ve kullanımdan kaynaklanan atıklar3.8. Maruz kalma tahminleri 3.9. Biyosidal madde bilgileri 3.10. Kullanımlar için izin başvuruları

4. [4] Fiziksel ve Kimyasal özellikler

Son nokta özeti (kaydı)

Bu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti (kaydı) verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Hazırlanması gereken Son nokta özetlerinin verilip verilmeyeceği ya da ne genişlikte verileceğine ilişkin olarak ilgili kimyasal programının rehberine başvurun. Örneğin REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlama Teknik Rehberının (TGD) en son haline.Son nokta özet kayıtlarının organize edilmesi için Teknik Rehberin sırasıyla Son nokta özet kayıtları bölüm 4-10’a bakınız. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için; Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır? Kısmına bakınız.

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 4’deki açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir

4. [4] Fiziksel ve kimyasal özellikler4.1. Son nokta özet kayıtları 4.2. [4.1] Görünüş/fiziksel hal/renk 4.3. [4.2] Erime noktası/donma noktası 4.4. [4.3] Kaynama noktası 4.5. [4.4] Yoğunluk4.6. [4.5] Partikül boyutu dağılımı (Granülometri) 4.7. [4.6] Buhar basıncı


46

4.8. [4.7] Ayrılım katsayısı4.9. [4.8] Sudaki çözünürlük4.10. [4.9] Organik çözücülerde çözünürlük/yağda çözünürlük 4.11. [4.10] Yüzey gerilimi4.12. [4.11] Parlama noktası 4.13. [4.12] Kendi kendine tutuşma4.14. [4.13] Tutuşabilirlik4.15. [4.14] Patlayıcılık4.16. [4.15] Oksitleyici özellikler 4.17. [4.16] Yükseltgeme-indirgeme potansiyeli4.18. [4.17] Organik çözücülerde kararlılık ve ilgili bozunma ürünlerinin kimliği 4.19. [4.18] Depolama kararlılığı ve ambalaj malzemlerine karşı reaktivite 4.20. [4.19] Kararlılık: ısı altında, güneş ışığı altında, metaller 4.21. [4.20] pH 4.22. [4.21] Ayrışma sabiti 4.23. [4.22] Viskozite 4.24. [4.23] Ek fiziko-kimyasal özellikler


47

5. [5] Çevresel ortamlar arasındaki hareketi ve davranışı

Son nokta özeti (kaydı)

Bu IUCLID bölümü için, herhangi bir Son nokta özeti (kaydı) verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Hazırlanması gereken Son nokta özetlerinin verilip verilmeyeceği ya da ne genişlikte verileceğine ilişkin olarak ilgili kimyasal programının rehberine başvurun.Örneğin REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlama Teknik Rehberının (TGD) en son hali.Son nokta özet kayıtlarının organize edilmesi için Teknik rehberin sırasıyla Son nokta özet kayıtları bölüm 4-10’a bakınız. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için; Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır? kısmına bakınız.


5. [5] Çevresel hareketi ve davranışı5.2. [5.1] Kararlılık5.3. [5.2] Biyolojik bozunma 5.4. [5.3] Biyolojik birikim5.5. [5.4] Nakliye ve dağıtım5.6. [5.5] Çevresel bilgiler5.7. [5.6] Çevresel ortamlar arasındaki hareketi ve davranışa ilişkin ek bilgiler

6. [6] Ekotoksikolojik Bilgiler

Son nokta özeti(kaydı)

Bu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti (kaydı) verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Hazırlanması gereken Son nokta özetlerinin verilip verilmeyeceği ya da ne genişlikte verileceğine ilişkin olarak ilgili kimyasal programının rehberine başvurun. Ör. REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu Hazırlama Teknik Rehberinin (TGD) en son haline. Son nokta özetlerinin (kayıtlarının) organize edilmesi için Teknik Rehberin sırasıyla Sonnokta özet kayıtları bölüm 4-10’a bakınız. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için; Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır? kısmına bakınız.

Türetilen tatlısu PNEC değerinin gerekçesi

Açıklamalarda: Türetilen PNEC değerinin gerekçelerini belirt. Kullanılan yöntemin kullanılma gerekçelerini kısaca açıkla, PNEC değerinin türetilmesinde kullanılan verileri belirt. Örneğin farklı cins grupları arasından seçilen verilerin gerekçelerini ((her cins grubu için kullanılan belirli anahtar çalışmaların (key studies) seçimi ilgili son nokta özetinde rapor edilebilir.)) ve Teknik Rehberin standart prosedürüne atıfta bulunarak kullanılan her değerlendirme faktörünü gerekçelendir.

Türetilen denizsuyu PNEC değerinin gerekçesiREACH ve CLP Tüzükleri Hakkında Türk Kimya Sanayisinin Farkındalığının Arttırılması ve


Açıklamalarda: Türetilen PNEC değerinin gerekçelerini belirt. Yöntemin kullanılma gerekçelerini kısaca açıkla, PNEC değerinin türetilmesinde kullanılan verileri belirt. Örneğin farklı cins grupları arasından seçilen verilerin gerekçelerini ((her cins grubu için kullanılan belirli anahtar çalışmaların (key studies) seçimi, ilgili son nokta özetinde rapor edilebilir.)) ve Teknik Rehberin standart prosedürüne atıfta bulunarak kullanılan her değerlendirme faktörünü gerekçelendir.

Türetilen aralıklı salınım PNEC değerinin gerekçesi


Türetilen PNEC STP değerinin gerekçesi


Türetilen çökelti PNEC değerinin gerekçesi


Türetilen toprak PNEC değerinin gerekçesi


Türetilen oral PNEC değerinin gerekçesi


Ayrıca PNEC değerinin atıfta bulunduğu (örneğin PNEC ağız, predatör ya da PNEC ağız, en yüksek decerecedeki predatör) hedef grubu belirt, PNEC türetilmesine neden olan biyolojik birikim potansiyelini belirt ve NOAEL (toksik çalışmalar) değerlerinden NOEC değerlerine


49

yapılan herhangi bir dönüştürme ve kullanılan denklemeler de dahil olmak üzere PNEC türetilmesinde kullanılan adımları açıkla.

Tartışma

Açıklamalarda: Farklı bölümlerin ilgili alanlarında verilmeyen diğer ilişkili kriterleri olabildiğince tanımla ve PNEC türetilmesinin genel sonucunu tartış.

Tabloları geniş metin biçimleyici kullanarak ya da word dökümanından veya html dökümanların yapıştırarak bu zengin metin alanına ekleyebilirsiniz.

Not: Ayrı PNEC değerlerinin çevresel tehlike değerlendirmesi “Tartışma” alanında özetlenebilir.

Örneğin maddenin hem sucul hem de toprak ya da çökelti organizmalarına etki edebilen içsel özelliklerinin tartışması.

Çevresel sınıflandırma gerekçesi

Açıklamalarda: çevresel sınıflandırmasının gerekçeleri de dahil olmaka üzere maddenin çevresel sınıflandırmasına ilişkin sonuç çıkarabilirsiniz.

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 6’deki açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir:6. [6] Ekotoksikolojik bilgiler6.1. Son nokta özeti(kaydı)6.2. [6.1] Sucul toksititesi 6.3. [6.2] Çökelti toksititesi 6.4. [6.3] Karasal toksititesi 6.5. [6.4] Biyolojik etki izlemesi 6.6. [6.5] Biyo-transformasyon ve kinetik 6.7. [6.6] Ek ekotoksikolojik bilgiler

7. [7] Toksikolojik Bilgiler

Son nokta özeti (kaydı)Bu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti (kaydı) verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Hazırlanması gereken Son nokta özetlerinin verilip verilmeyeceği ya da ne genişlikte verileceğine ilişkin olarak ilgili kimyasal programının rehberine başvurun. Örneğin REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlama Teknik Rehberının (TGD) en son haline. Son nokta özetlerinin düzenlenmesi için Teknik rehberin sırasıyla Son nokta özetleri bölüm 4-10’a bakınız. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için; ‘Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır?’ kısmına bakınız.

TartışmaAçıklamalarda: Farklı alanlarda verilmeyen diğer ilgili kriterleri olabildiğince açıklayın ve bu türetmenin genel bir sonucunu tartışın (örneğin tanımlanan hedef organ da dahil olmak üzere doz tanımlayıcı için kullanılan anahtar çalışmayı belirtin) .


50

Bu geniş metin alanına, tabloları, zengin metin biçimleyici kullanarak ya da word dökümanından veya html dökümanından yapıştırarak ekleyebelirsiniz.

Not: DN(M)EL değerlerinden bağımsız olarak, “Tartışma" alanı, herhangi bir Son nokta özeti kısmına uymayan Son nokta verilerinin özetlenmesi ya da bir kaç farklı son noktanın değerlendirmesi için de kullanılabilir.

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 7’deki açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler aşağıdaki gibidir:7. [7] Toksikolojik bilgiler7.1. Son nokta özeti(kaydı)7.2. [7.1] Toksikokinetik, metabolizma ve dağılım7.3. [7.2] Akut toksitite 7.4. [7.3] İritasyon / aşındırıcılık 7.5. [7.4] Sensitizasyon 7.6. [7.5] Tekrarlı doz toksititesi 7.7. [7.6] Genetik toksitite 7.8. [7.7] Kanserojenlik7.9. [7.8] Üreme toksititesi7.10. [7.9] Özel araştırmalar 7.11. [7.10] İnsanlarda ilgili maruz kalma gözlemleri 7.12. [7.11] Hayvalar üzerindeki toksik etkisi 7.13. [7.12] Ek toksikolojik bilgiler

8. [8] Analitik Yöntemler

Son nokta çalışma kaydı

Bu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Bu kılavuzun 4 ile 10 arasındaki bölümlerinde yer alan notlar tamamen OECD Uyumlaştırılmış Şablona dayanmaktadır. (IUCLID Son nokta özetlerinin arkasındaki gerekçeler için ‘OECD uyumlaştırılmış şablon bölüm D.4.7.1 Son nokta özeti nedir?’ kısmına bakın) IUCLID tek başına detaylı çalışma özetlerinin nasıl kayıt edileceğini anlatmaz. Bu yüzden, Son nokta özetleri ilgili kimyasal programın konu ile ilgili kılavuzlarına atıfta bulunarak hazırlanmalıdır.

Son nokta özetlerini yönetmek için Teknik rehberin, Bölüm D.4.7. Son nokta özetleri bölüm 4-13’a bakınız. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için bölüm D.4.5 ‘Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve bunlar nasıl kullanılır?’ bakınız.

Yönetimsel veriler

Bu ana başlığın altındaki alanlar; kayıtın amacını (örneğin.“anahtar çalışma”), sonuç türü (örneğin “deneysel çalışma”) tanımlamak, varsa veri feragat göstergersini, güvenirlik göstergesini ve öngörülen yasal amacı ve/veya gizlilik sınırlamalarını bayrakla göstermek için kullanılır.


51

Bu tür veriler, çalışma özetlerinin uygunluğunu tanımlar ve bu yüzden her bir Son nokta özetinin en başında yer alır. Ayrıntılı bilgi için bölüm D.4.7.7.7 Yönetimsel verilere bakın.

Ek bilgi

Lütfen dikkat: Veri toplama yöntemi, matrislerde analit(lerin) çözümlenerek kantitatif kalıntı verileri toplamak için kullanılan analitik bir yöntemdir. Bu yöntem, “Uygulama yöntemi (mevcut ise)” başlığı altında kayıt edilmesi gereken uygulama yöntemi ile aynı ya da farklı olabilir. Uygulama yöntemi uygulayıcı otorite tarafından önerilen toleransı (mesela böcek ilaçları için maksimum kalıntı değerleri) uygulamak için kullanılabilecek onaylanmış bir yöntemdir. Kalıntı analizlerinin haricindeki, yöntem ve sonuçlar Veri toplama yöntemi kısmında belirtilmelidir. Kullanılmayacak alanlar ihmal edilir. Eğer doğrulama yöntemi kullanıldıysa kullanılan cihazı/dedekötrü ve diğer ilgili detayları belirtin (yani asıl yöntemin yeteri kadar spesifik olmadığı durumda teknikleri uygulayarak yöntemin uygunluğunu gösterin).


[8] Analitik yöntemlar

8.1. Son nokta çalışma kaydı8.1.1. Yönetimsel veri8.1.2. Ek bilgi8.1.3. Geçmişe dayalı bilgi8.1.4. Kaynak8.1.5.Veri erişimi8.1.6. Veri koruma hakkı8.1.7. Aynı çalışma için çapraz başvuru8.1.8. Matris / ortam8.1.9. Test rehberi8.1.10. Rehber haricinde kullanılan diğer yöntemların ilkeleri8.1.11. GLP uyumu8.1.12. Sunulan maddenin kimliğine eşdeğer test maddesi8.1.13. Test maddesinin kimliği8.1.14. Test maddesine ilişkin detaylı bilgi8.1.15. Test maddesine ilişkin gizli ayrıntılar8.1.16. Test referans maddesinin ya da benzer maddelerin özelliklerine ilişkin detaylar 8.1.17. Veri toplama yönteminde kullanılan cihaz/detektör8.1.18. Veri toplama yönteminin detayları8.1.19. Uygulama yönteminde kullanılan cihaz/detektör8.1.20. Uygulama yönteminin detayları8.1.21. Doğrulama yönteminde kullanılan cihaz/detektör8.1.22. Doğrulama yönteminin detaylarına ilişkin bilgi8.1.23. Materyallere ve yöntemlarla ilgili diğer bilgiler (tablolar dahil)8.1.24. Geri kazanım sonuçları (veri toplama yöntemi)8.1.25. Veri toplama yöntemi özellikleri


52

8.1.26. Geri kazanım sonuçları (uygulama yöntemi)8.1.27. Uygulama yöntemi özellikleri8.1.28. Bağımsız laboratuvar onayı8.1.29. Tablolar ve rakamlar da dâhil olmak üzere sonuçlara ilişkin yorumlar8.1.30. Genel yorumlar8.1.31. Önceki dökümanların eklenmesi8.1.32. Tam çalışma raporunun eklenmesi8.1.33. Sonuçlar8.1.34. İdari Özet8.1.35. Diğer çalışmalara çapraz başvuru

9. [9] Gıda ve Hayvan yemlerinde kalıntılar

Son nokta özeti(kaydı)Bu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Hazırlanması gereken Son nokta özetlerinin verilip verilmeyeceği ya da ne genişlikte verileceğine ilişkin olarak ilgili kimyasal programın rehberine başvurun. Son nokta özetleri ilgili kimyasal programın konu ile ilgili kılavuzlarına atıfta bulunarak hazırlanmalıdır. Örneğin REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu Hazırlama Teknik Rehberının(TGD) en son haline. Son nokta özetlerinin düzenlenmesi için bakınız: Teknik Rehber sırasıyla Son nokta özetleri bölüm 4-10. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için; ‘Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır?’ kısmına bakınız

Anahtar bilgilerin kısaca açıklanmasıAçıklamalarda: En ilgili Son nokta verilerinin kısa özetlerini girin. Prensip olarak bu, örneğin OECD Full SIDS özet formatında ya da diğer Son nokta özet formatlarında derlenen özet bilgileri içerir. Durumlara bağlı olarak, sadece kullanılan test kılavuzu, testte kullanılan organizma ve maruz kalma süresi gibi en uygun detayları belirtin.Genellikle, güvenirlik derecesinin belirtilmesi gerekmez çünkü tanımlanan çalışmaların geçerli (güvenirlik derecesi 1,2) olduğu kabul edilir. Bunun böyle olmadığı durumlarda (örneğin eğer yayımlanmış bir çalışmanın güvenirliği belirlenemezse ya da delillerin ağırlığı analizinde çok daha az geçerli çalışmalar kullanılırsa), güvenirlik göstergeleri belirtilmelidir.Ayrıca bir kaç önemli anahtar çalışma referans olarak gösterilebilir. Fakat Son noktanın tanımlaması mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır.

Burada nelerin girilebileceğine ilişkin örnekler aşağıdaki gibidir:- Erime noktası: 54.6-55.8 °C at 1,013 hPa- Sudaki çözünürlük: Tamamen çözünebilir- pH: 6.9 (80 mg/l sur) at 20°C (OECD TG105)- Yükseltgenme-indirgenme eğilimi: veri yok- Havadaki fototransformasyon: T1/2 = 9.32 x 10-2 yr (sensitizer: OH radical) (AOP Win v 1.86)


53

- Sudaki biyolojik bozunma:: tarama testi: Kolayca biyolojik bozunmaz: 0 - 8% (BOD) 28 günde, 0 - 1% (HPLC) 28 günde (OECD TG 301C)- Kısa süreli balık toksisitesi:LC50 (96h) < 100 mg/l Pimephales promelas için(OECD TG 203)LC50 (48h) = 3.2 mg/l Oryzias latipes için (OECD TG 203)- Akut toksitite:Deri: LD50: > 2,000 mg/kg sıçan (sınır testi)- Genetik toksisite:In vitro:Gen mutasyonu (Bakteriyel ters mutasyon tayini / Ames testi): S. typhimurium TA 100: metabolik aktivasyon ile ya da olmadan pozitif; TA 1535: metabolik aktivasyon olmadan pozitif (OECD TG 471 eşdeğer).

Tartışma

Açıklamalarda: Bu geniş metin alanında, verilen Son nokta için yaptığınız değerlendirmeleri açıklayın. Anahtar çalışmaların ve sizin muhakemenize göre Son noktayı tanımlayan temel parametreleri seçmenizin gerekçelerini belirtin. Bu tanımlanan anahtar bilgilerin tartışmasını ve bazı durumularda güvenilmez olarak kabul edilen ama kritik sonuç veren çalışmaları içerir. Diğer çalışmalar lehine bunların neden alınmadığına ilişkin bir tartışma, daha sonra buraya eklenmelidir. Daha az güvenilir verilere ya da sınırlı raporlamadan dolayı güvenirliğine belirlenemeyen yayımlanmış verilerin kullanımına dayanan Delillerin ağırlığı analizi doğrulanmalıdır.

Eğer çeşitli çalışmaların değerlendirmeyle ilgili olduğu belirlenirse, varsa farklı sonuçların olası nedenlerini tartış, örneğin kullanılan test maddesinin saflık/safsızlığındaki farklılıklar, yöntem ve test koşullarındaki farklılıklar vb.

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 9’da verilen açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler şöyledir:

9. [9]Gıda ve hayvan yemlerindeki kalıntılar9.1. Son nokta özeti(kaydı) 9.2. [9.1] Başlangıç: Hayvanlarda ve bitkilerde metabolizma 9.3. [9.2] Başlangıç: Hayvanlarda ve bitkilerde kalıntı9.4. [9.3] Kalıntıların gıda ya da hayvan yemlerine nüfuz etmesi ve davranışları9.5. [9.4] Beklenen maruz kalma ve önerilen kabul edilebilir kalıntılar9.6. [9.5] Gıda ve hayvan yemlerindeki kalıntılar üzerine ek bilgiler

10. [10] Hedef organizmalara karşı etkinlik

Son nokta özet kaydıBu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Hazırlanması gereken Son nokta özetlerinin verilip verilmeyeceği ya da ne genişlikte verileceğine ilişkin olarak ilgili kimyasal programın rehberine başvurun. Son nokta özetleri ilgili kimyasal programın konu ile ilgili kılavuzlarına atıfta bulunarak hazırlanmalıdır. Örneğin REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlama Teknik Rehberının (TGD) en son haline. Son nokta özetlerinin düzenlenmesi için Teknik Rehberin sırasıyla Son nokta özetleri bölüm 4-10’a bakınız. Veri türleri hakkında


54

ayrıntılı bilgi için; ‘Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve nasıl kullanılır?’ kısmına bakınız

Anahtar bilgilerin kısaca açıklanmasıAçıklamalarda: En ilgili Son nokta verilerinin kısa özetlerini girin. Kural olarak, örneğin OECD Full SIDS özet formatında ya da diğer Son nokta özet formatlarında derlenen özet bilgileri içerir.Duruma bağlı olarak, sadece kullanılan test kılavuzu, testte kullanılan organizma ve maruz kalma süresi gibi en uygun detayları belirtin.Genellikle, güvenirlik derecesinin belirtilmesi gerekmez. Çünkü tanımlanan çalışmaların geçerli (güvenirlik derecesi 1,2) olduğu kabul edilir. Bunun böyle olmadığı durumlarda (örneğin eğer yayımlanmış bir çalışmanın güvenirliği belirlenemezse ya da delillerin ağırlığı analizinde çok daha az geçerli çalışmalar kullanılırsa), güvenirlik göstergeleri belirtilmelidir. Ayrıca bir kaç önemli anahtar çalışma referans olarak gösterilebilir. Fakat Son noktanın tanımlaması mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır.

TartışmaAçıklamalarda: Bu geniş metin alanında, verilen Son nokta için yaptığınız değerlendirmeleri açıklayın. Anahtar çalışmaları ve sizin muhakemenize göre Son noktayı tanımlayan temel parametreleri seçmenizin gerekçelerini belirtin.Bu tanımlanan anahtar bilgilerin tartışmasını ve bazı durumularda güvenilmez olarak kabul edilen ama kritik sonuç veren çalışmaları içerir. Diğer çalışmalar lehine bunların neden alınmadığına ilişkin bir tartışma, daha sonra buraya eklenmelidir. Daha az güvenilir verilere ya da sınırlı raporlamadan dolayı güvenirliği belirlenemeyen yayımlanmış verilerin kullanımına dayanan Delillerin ağırlığı analizi doğrulanmalıdır.Eğer çeşitli çalışmaların değerlendirmeyle ilgili olduğu belirlenirse, varsa farklı sonuçların olası nedenlerini tartış, örneğin kullanılan test maddesinin saflık/safsızlığındaki farklılıklar, yöntem ve test koşullarındaki farklılıklar vb.

Bu Kılavuzun E kısmı Bölüm 10’da verilen açıklamaların düzeni ve verilen ek bilgiler şöyledir:

10. [10] Hedef organizmalara karşı etkinlik10.1. Son nokta özet kaydı 10.2. [10.1] Hedef organizmalara karşı etkinlik ve tasarlanmış kullanım-genel bilgiler10.3. [10.2] Etkinlik verileri

11. [11] Güvenli kullanım rehberi

Son nokta çalışma kaydı

Bu IUCLID bölümü için herhangi bir Son nokta özeti verilen bütün veri giriş alanları için olan çevrimiçi yardım metinleri listelenmiştir. Bu kılavuzun 4 ile 10 arasındaki bölümlerinde yer alan notlar tamamen OECD Uyumlaştırılmış Şablona dayanmaktadır. (IUCLID Son nokta özetlerinin arkasındaki gerekçeler için -OECD uyumlaştırılmış şablon bölüm D.4.7.1 Son nokta özeti nedir? kısmına bakın)

IUCLID tek başına detaylı çalışma özetlerinin nasıl kayıt edileceğini anlatmaz. Bu yüzden, Son nokta özetleri ilgili kimyasal programın konu ile ilgili kılavuzlarına atıfta bulunarak hazırlanmalıdır.


55

Son nokta özetlerini yönetmek için Teknik Rehberin, Bölüm D.4.7. Son nokta özetleri bölüm 4-13’a bakınız. Veri türleri hakkında ayrıntılı bilgi için bölüm D.4.5 ‘Hangi veri türleri girdi alanları için kullanılabilir ve bunlar nasıl kullanılır?’ kısmına bakınız.

Yönetimsel veriler

Bu ana başlığın altındaki alanlar; kaydın amacını (örneğin “anahtar çalışma”), sonucun türünü (örneğin “deneysel çalışma”) tanımlamak, (eğer varsa) veri feragat göstergesini, güvenilirlik göstergesini ve öngörülen yasal amacı ve/veya gizlilik sınırlamalarını bayrakla göstermek için kullanılır. Bu tür veri çalışma özetlerinin uygunluğunu tanımlar ve bu yüzden Son nokta özetlerinin en başında yer alır. Detaylı bilgi için bölüm D.4.7.7.7 Yönetimsel verilere bakın.Diğer güvenli kullanım verileri bu kılavuzun aşağıdaki bölümlerine dahil edilmiştir:

11.1.2. UN numarasıDört basamaklı Birleşmiş Milletler numarası tehlikeli kimyasal maddelerin ya da tehlikeli materyallerin uluslararası taşımacılıkda tanımlanması için kullanılır.11.1.3. SınıfSınıf ya da bölümü gösterir11.1.4. Sınıflandırma koduSınıflandırma kodunu gösterir.11.1.5.Ambalaj grubuAmbalaj grubunu gösterir.11.1.6.EtiketlerEtiketleri gösterir11.1.7. UN numarasıDört basamaklı Birleşmiş Milletler numarası tehlikeli kimyasal maddelerin ya da tehlikeli materyallerin uluslararası taşımacılıkta tanımlanması için kullanılır. 11.1.8. SınıfSınıf ya da bölümü gösterir11.1.9. Sınıflandırma koduSınıflandırma kodunu gösterir 11.1.10. Ambalaj grubuAmbalaj grubunu gösterir 11.1.11. EtiketlerEtiketleri gösterir11.1.12. GörüşlerEk görüşleri ekler11.1.13. UN numarasıDört basamaklı Birleşmiş Milletler numarası tehlikeli kimyasal maddelerin ya da tehlikeli materyallerin uluslararası taşımacılıkta tanımlanması için kullanılır.11.1.14. Uygun nakliye adı ve açıklamasıAçıklaması da dâhil olmak üzere uygun nakliye adını gösterir.11.1.15. Kimyasal adıSadece uygun nakliye isminden farklı olduğu kimyasal isim belirtin (başka türlü belirtilmediği zaman).11. Sınıf ya da bölümü gösterir.11.1.17. Ambalaj grubu


56

Ambalaj grubunu gösterir11.1.18. EmS numarasıEmS numarasını gösterir: Tehlikeli madde taşıyan gemiler için acil prosedürler11.1.19. EtiketlerEtiketleri gösterir11.1.20. Deniz kirleticiEğer taşınan maddeler veya mallar, deniz çevresi için kirletici olarak tanımlanıyorsa, bir deniz kirletici ise ya da deniz kirletici aracı olarak P ya da PP harfleriyle tebliğ edilmelidir.11.1.21. GörüşlerEk görüşler eklenir11.1.22. UN numarasıDört basamaklı Birleşmiş Milletler numarası tehlikeli kimyasal maddelerin ya da tehlikeli materyallerin uluslararası taşımacılıkda tanımlanması için kullanılır. 11.1.23. Uygun nakliye adı ve açıklamasıAçıklması da dahil olmak üzere uygun nakliye adını gösterir 11.1.24. Kimyasal adıSadece uygun nakliye isminden farklı olduğu kimyasal isim belirtin (başka türlü belirtilmediği zaman).11.1.25. SınıfSınıf ya da bölümü gösterilir1.16. Sınıf11.1.26. Ambalaj grubuAmbalaj grubu gösterilir11.1.27. EtiketlerEtiketleri gösterilir11.1.28. GörüşlerEk görüşler eklenir11.1.29. Ek nakliye bilgileriEk görüşler eklenir

12. [12] Literatür taraması

Bu bölüm yürütülen herhangi bir literatür taramasını kaydetmek için kullanılabilir. Literatür taramasının tarihini, Tarih alanında belirtin (sadece yyyy-AA-gg formatına izin verilmiştir. Örneğin 2007-03-20).Görüş alanında, araştırılan veri tabanlarını ve ana araştırma profilini açıklayın. Ana araştırma sonuçlarını gösterin. Örneğin bilgi alınamayan Son noktaları belirtin. Belgeyi arama profili ile birlikte eklemek de mümkündür (Attachments).

13. [13] Değerlendirme raporları

Bu bölüm herhangi bir değerlendirme raporunu eklemek için zarf görevi görür. Örneğin REACH kapsamında Kimyasal Güvenlik Raporu ya da OECD SIDS ilk değerlendirme raporu (SIAR).Bu, tek bir paket içinde teknik dosyanın ve değerlendirme raporunun gönderilmesini sağlar.


57

Kopyala ve yapıştır işlemiyle kısa değerlendirme raporları zengin metin alanı olan Tartışma alanına eklenebilir. Ancak, bu alanın kapasitesinin sınırlı olmasından dolayı, daha kapsamlı belgeler Belge alanına eklenmelidir (ataç’ı tıklayın ve daha sonra Ekle tuşuna tıklayın).Rapor türü alanına, ilgili rapor türünü listeden seçin (örneğin REACH Kimyasal Güvenlik Raporu(KGR)). Eğer rapor türü listede yer almıyorsa, “diğer” seçeneğini seçin ve açıklayın. Herhangi bir görüş, Görüş alanında verilebilir.Herhangi bir kayıtta olduğu gibi, gizlilik gösteren bayraklar ve / veya belirli mevzuat amaçlı kısıtlamalar Yönetimsel veri ileti kısmında oluşturulabilir.

IX Bölüm F. IUCLID 5’te veri gerekliliklerinin girilmesine ilişkin kılavuz

IUCLID yapılandırılmış farklı veri gereksinimleri olan çeşitli kimyasal mevzuat programlarında kullanılmak üzere tasarlandığı için, IUCLID-veri giriş bölümleri için özel içindekiler tablosu tasarlanmış ve kılavuzun bu bölümünde verilmiştir. IUCLID bölümlerinin genel açıklamaları için bkz. kılavuz bölüm D.4.7 ‘Son nokta çalışma kayıtları nasıl yönetilir?’ Bölüm 4-13. Programa özgü sayılar ve veri noktalarının başlıkları, ilgili IUCLID bölümleri de dâhil olmak üzere, REACH, OECD HPV ve BPD’ye göre verilerin nerede girileceği ilişkin rehberlik, kılavuzun F bölümünün alt ksımlarında verilmektedir.

1. AB REACH Tüzüğü

Kılavuzun F bölümündeki tablo REACH veri noktalarını belirtir, yani Ek VI-X’da ortaya konulan ve REACH Tüzüğü Madde 10’una atıfta bulunan bilgi gerekliliklerini ve gerekli verileri kayıt etmek için ilgili IUCLID bölümlerini. ‘Notlar’ sütununda, REACH veri gerekliliklerini belirlemek için hangi özel veri giriş alanlarının doldurulması gerektiği ile ilgili olarak ipuçları verilir.Bu durum birbirinden farklı REACH Son noktaları bir IUCLID bölümünde olduğu zaman gereklidir. Örneğin, REACH veri noktası 8.4 Mutajenlik, tümü IUCLID 7.6.1. Genetik toksisite: invitro bölümünde kayıt edilen 3 farklı türde geno-toksisite test sistemini içerir. Test sisteminin türü, genotoksisite çeşidi (örneğin kromozom aberasyonu) ve çalışma türü (örneğin in vitro memeli hücre mikronükleus testi) alanlarında belgelenir.

2. AB Biyosidal Ürünler Direktifi

2.1. AB-BPD-aktif maddeler

Bu bölümde verilen tablo, Veri Gerekleri Rehberinde yer alan ve aktif maddelerle ilgili veri gerekliliklerini gösteren bir tablodur. (Tam adı: Pazara Sunulan Biyosidal Ürünlere dair 98/8/EC No’lu Direktif için Teknik Rehber -Biyosidal ürünler ve aktif maddeler için veri gereklilikleri kılavuzu).

2.2. AB-BPD – Biyosidal ürün

Bu bölümde verilen tablo, biyosidal ürünler için TNsG veri gerekliliklerinde (Tam adı: Pazara Sunulan Biyosidal Ürünlere dair 98/8/EC No’lu Direktif için Teknik Rehber-Biyosidal ürünler ve aktif maddeler için veri gereklilikleri kılavuzu) ortaya konulan bilgi gerekliliklerini tanımlar.

3. OECD HPVC ProgramıREACH ve CLP Tüzükleri Hakkında Türk Kimya Sanayisinin Farkındalığının Arttırılması ve


Bu bölümde verilen tablo OECD SIDS dosyalarının olası veri noktalarını ve ilgili IUCLID bölümlerini belirtir.NotBu tanımlama tablosu hangi verilerin SIDS unsurları olduğunu ya da özellikle inorganik kimyasallar için talep edilen veri noktalarını belirtmez. Bunlarla ilgili, OECD HPV kimyasalları soruşturma kılavuzuna bakın.

4. Diğer

IUCLID REACH, OECD, HPV ve BPD kimyasal mevzuat programları kapsamı dışında da kullanılabilir. Ek yapılandırma tabloları eklenebilir ya da IUCLID web sitesinde uygun tablolar sağlanabilir (Kılavuz bölüm A.4. Gelişmiş destek seçeneklerine bakın).


59

X Bölüm G. Alışılagelmemiş hata durumları ile başa çıkmak

1. Kural dışı durum penceresi

IUCLID 5 dikkatle test edilmiş ve çok hata veren durumların üstesinden sağlam bir şekilde gelebilmek için tasarlanmıştır. Ancak, önceden öngörülemeyen durumlar olabilir ve manuel kullanıcı etkileşimi gerekir. Bu gibi durumlarda, IUCLID 5, çok hata veren durumun çözülmesine yardımcı olmak ve geçici çözüm sağlamak için bütünleşik bir kural dışı durum penceresi içermektedir.

Kural dışı durum penceresi öğeleri aşağıdaki şekilde yapılandırılmıştır:

•Zaman ve sürüm damgası: Bu bölüm, hatanın oluş zamanı ve hangi sürümünde (iç yayın tanımlayıcılar dahil) oluştuğuna ilişkin özel bilgi verir.

Mesaj: IUCLID iç hata raporlama sistemi oluşturulduğunu belirten temel hata iletisidir.

Kural dışı durum: Bir kaç kural dışı durum öğesi oluşmuş olabilir. Bu pencere onları listeler. Seçtiğiniz kural dışı duruma bağlı olarak mesaj alanı farklı metinler görüntüleyebilir.

• Sinyal yığma: Hata durumuna neden olan program akışından alıntıdır.

• Tuş alanı: Pencerenin alt kısmında hata durumuna nasıl tepki vereceğinize ilişkin 4 seçenek sunulmaktadır.

• Dosyayı kaydet-raporla: Bu tuşa basıldığında, ekranda gösterilen bilgilerden oluşturulan rapor dosyasını sabit diskinize kayıt edebileceğiniz dosya-kayıt diyaloğu açılır. Bu dosya işletim sistemi ve uygulamanın çalışma ortamı hakkında ek bilgileri de içerir. Kayıt edilmiş dosyayı, işletmedeki destek personeline posta yoluyla gönderebilirsiniz.

• e-posta yoluyla raporla: Otomatik olarak rapor dosyasını oluşturur, sizin varsayılan e-posta uygulamanızı açar ve rapor dosyasını yeni oluşturulan e-postaya ekler. Ayrıca ne yaptığınız ve bu hatanın nasıl tekrar oluşturulabileceğine ilişkin ek bilgiler girmelisiniz. Gönderilecek posta adresi IUCLID 5 uygulaması sırasında oluşturulur. Bu seçeneği sadece yerel desteğinizin olmadığı ya da kural dışı duruma yardım edemediğinde kullanmalısınız. Bu seçeneği sadece yerel sistem yöneticiniz tarafından tavsiye edildiğinde kullanın!

Not

Merkezi IUCLID 5 destek ekibine başvurmak için çok iyi düşünülmelidir. Hemen cevap almayı beklememelisiniz hatta herhangi bir cevap almayı beklememelisiniz. Destek ekibinin çalışanları ellerinden gelenin en iyisini yapmaya çalışacaktır fakat sizin isteğinize gelinceye kadar çok meşgul olabilirler.

Not

Bazı ortamlarda e-posta yoluyla raporlama çalışmayabilir. Birçok kısıtlayıcı ağ yapılandırması varsa bu durum olabilir. E-posta sisteminizin de iyi yapılandırılmış olması gerekir. Bunun işe yaramadığı durumda, Dosyayı kaydet-raporla tuşunu kullan ve dosyayı merkezi destek ekibine yönlendirecek yerel destek ekibinize gönderin.

• Devam-hatayı yoksay: Bu seçeneğin seçilmesi ile IUCLID 5, hata durumunu görmezden gelerek normal çalışmasına devam eder. Eğer kaydetmek istediğiniz kaydedilmemiş değişiklikleriniz varsa bu faydalı olabilir. Eğer kaydetme başarısız olursa, not defteri gibi metin düzenleyicisine içeriklerinizi kopyala-yapıştırmayı deneyebilirsiniz. Devam düğmesine basıldıktan sonra uygulamanızdan çıkmanız ya da yeniden başlamanız şiddetle önerilir. Aksi takdirde beklenmeyen davranışlar veri kaybına neden olabilir.


60

• Sonlandırmak – Kaydedilmemiş veri kaybolur: Bu uygulamadan hemen çıkma anlamındadır, Kayıt edilmemiş tüm veriler kaybolur. Bu seçenek yalnızca kural dışı durum kısır döngüsüne maruz kaldığınızda önerilir (diğer seçeneklerden birine basılması başka bir kural dışı durum penceresinin açılmasına neden olur). Diğer bütün durumlarda, ilk önce diğer seçenekleri denemelisiniz.

Teknik Sorun Desteği

Bu yazılımla ilgili bir teknik sorunla karşılaşıldığında, lütfen önce kılavuzu, belgeleri ve IUCLID Sıkça Sorulan Sorular web sitesini inceleyin. Daha fazla yardım için resmi IUCLID Destek Hattına başvurunuz. Ayrıca, Kılavuzun A.4 İleri destek seçenekleri bölümünde sözü edilen web sitelerine de bakın.


61

Documents

How to use the€¦ · Web viewYeni eklentiler IUCLID web sitesi aracılığıyla yapılacaktır. Karşıdan yükleme ve kurulum bilgileri ve gerekli tüm bilgiler verilecektir: •