Samband íslenskra sveitarfélaga

HUGLEIÐINGAR UM LAGAUMHVERFI HEILBRIGÐISNEFNDA OG

VERKASKIPTINGU VIÐ UST/MAST

Guðjón Bragason, sviðsstjóri lögfræði- og velferðarsviðs Sambands íslenskra

sveitarfélaga - 13. október 2010

EFNI ERINDIS

• Hugmyndir um fækkun sveitarfélaga

• Skýrari reglur um samstarf sveitarfélaga

• Er áherslan á eftirlit að aukast eftir hrun?

• Mismunandi reglur um valdframsal til HES

• Áherslur löggjafans í sambærilegum tilvikum

TILLÖGUR UM SAMEININGAR SVEITARFÉLAGA

• „Ný leið í eflingu sveitarstjórnarstigsins”

• Farin sú leið að kynna fleiri en einn sameiningarkost í hverjum landshluta

• Róttækustu tillögurnar leggja til sameiningu heilla landshluta í eitt sveitarfélag

– Á Vesturlandi og Austurlandi hafa sveitarfélögin sjálf kannað kosti svo víðtækra sameininga

– Áhrif á starfsumhverfi HES?

HORFUR UM SAMEININGAR

• Nýr ráðherra sveitarstjórnarmála ekki fylgjandi valdboði

• Sameiningarskýrslan fékk frekar dræmar viðtökur á landsþingi sambandsins

- mikil „sameiningarþreyta”

• Ekki lagðar til nýjar leiðir til sameininga í drögum að frv. til sveitarstjórnarlaga

– Áfram verður því miðað við frjálsar sameiningar með íbúakosningum.

SAMVINNA SVEITARFÉLAGA

• Starfshópur um endurskoðun sveitarstjórnarlaga leggur til breytingar til að gera lagaumhverfið um samstarf sveitarfélaga skýrara, lýðræðislegra og sveigjanlegra.

• Kallar væntanlega á endurskoðun samþykkta allra byggðasamlaga ef frv. verður að lögum.

SAMVINNA - FRAMSAL STJÓRNSÝSLUVALDS

• Gert er ráð fyrir að það verði takmarkanir á formi samvinnu sveitarfélaga þegar um framsal stjórnsýsluvalds er að ræða.

Valið verði þá um tvenns konar samstarfsform (102. gr)

– Byggðasamlög (103. og 104. gr.)

– Sveitarfélag tekur að sér stjórnsýluverkefni fyrir annað eða önnur sveitarfélög. Samningar um slíkt fyrirkomulag þurfa að uppfylla ákveðin lágmarksskilyrði (105. gr.)

6

AUKIN ÁHERSLA Á EFTIRLIT

• Fjölmörg dæmi kalla á bætt opinbert eftirlit

• Hvort er betra að sinna því miðlægt eða dreift

– Krafa löggjafans að ábyrgð á eftirliti sé skýr

– Þróunin líklega frekar í átt til þess að fela sveitarfélögum aukin verkefni

– Hvaða fyrirkomulag er hagkvæmast?

– Hefur áherslan á útvistun eftirlits til faggiltra aðila minnkað?

HVAÐ MEÐ ÞVINGUNARÚRRÆÐIN?

• Gengið skemmra í valdframsali í l. 7/1998 en í matvælalögum og lögum um meðhöndlun úrgangs. – Samræming er eðlileg og brýn og sveitarfélögin

fagna því að UMH ætlar að bæta þar úr.– UST ber að vinna að samræmingu, koma á

samvinnu, gæta að hagkvæmni og fyrirbyggja tvíverknað í eftirliti (19. gr. l. 7/1998).

• Afstaða HES og sambandsins almennt sú að þvingunarúrræði séu hluti af eftirlitinu– Óhagkvæmt að aðskilja þessa stjórnsýsluþætti

SAMRÆMING EFTIRLITS

• Skoðunarhandbækur og leiðbeiningar ættu að vera forgangsverkefni stofnana ríkisins

• Slík forgangsröð m.a. farin í frumvarpi til mannvirkjalaga og í lögum um brunavarnir. – Byggingarstofnun fer eingöngu með eftirlit utan

lögsögu sveitarfélaga.– Vettvangseftirlit Brunamálastofnunar beinist

eingöngu að slökkviliðum, ekki einstökum fyrirtækjum.

– Áhersla á fækkun og samnýtingu eftirlitsferða í dreifbýli í gjaldskrárákvæði matvælalaga (25. gr.)

LOKAORÐ

• Mikil hagræðing er framundan bæði hjá ríki og sveitarfélögum

• Mikilvægt að forgangsröðin sé skýr og þörf á að skoða nýjar leiðir við framkvæmd verkefna,

– t.d. samstarf við VER, slökkvilið, aðra?

– fækkun sýslumannsembætta og endurskipulagning annarrar þjónustu ríkisins í dreifbýli…..

• Takk fyrir!