HƯỚNG DẪN GIẢI NHANH BÀI TẬP HÓA HỌC TẬP 1 - HOÀNG MINH CHÂU

8/10/2019 HNG DN GII NHANH BI TP HA HC TP 1 - HONG MINH CHU

1/358

/I-i

THVINKH.THTNK ;1'" -' I

I H l i i i i l l i iU H H l i

VNM 7 1 . 9 0 5

-";

*' i..L-V-i'

!:

OD.M q f/HNI

T P M T

,-

. Tng bin tp: NGUYN THI

B in t p v sa bi: HONG MINH CHU

INH QUC THNt

HNG DN GII N ^ ^ l P ^ l T P i

M s : 01.24.H2001. 181.2001In 1000 cun, ti X nghip in 15 H Ni

S xut bn:45/1181/CXB. s ch ngang 350 KH/XB.

n xong v np lu chiu Qu IV nm 2001

Tr nh by b a , NGC ANH

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QU

WWW.FACEBOOK.COM/BOIDUONGHOAHOCQU

B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N

W.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

ng gp PDF bi GV. Nguyn Thanh T


3/358

IU I V7IVSI rn ic u *

!_ Sch: uH ng d n g i i n h a n h bi tp ha h oc c mcT '

ch tng kt v m rng ni dung chng trnh ha hc : V

trng PTTH di dng mt s chuyn v cc nh lut c

;j .bn ca ha hc, cu to nguyn t v h thng tun hn cc

nguyn t l i n kt ha hc, cc loi dung dch v qu trnh in

li, cc loi phn ng xy ra trong dung dch c bit nhn

mnh phn ng oxi ha kh\ qu trnh in phn v nhng

im c bn ca ng ha hc...

Vi mi chuyn tc gi cung cp nhiu phng php

gii ngn gn km theo nhiu v d minh ha v h thng bi

tp p. dng c hng dn li gii, gip ngi hc va c iu

kin nng cao c trinh nhn thc v bn cht ha hc ca 'p

cc vn t ra trong chng trnh , va c kh nng t mnh

gi i quyt nhanh c chng.

Tuy cn c phn no nng v s dng thu t ton gii bitp nhng so vi nhiu ti liu hin lu hnh th sch H ng

d n g i i n h a n h bi t p h a ho c99nv c nhiu im migip ngi hc c c*s i su vo bn cht ha hc ca cc bitp.

Chng ti ngh rng sch chc chn s rt c ch cho ngi

s dng, c bit trong vic bi dng hc sinh gii v luyn thi

vo cc trng i hc trong thi gian trc mt v lu di

V vy chng ti vui lng xin c gii thiu sch ny vibn c.

H Ni, ngy 1 0 thng 12 nm 2 0 0 0

PGS* TS. Ho ng M inh C hu

^ ,3; H



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




4/358

LI NI u

Chng ti cng N h xu t.bn H QG HN bin son b schH ng d n g ii nh a n h bi tp ha hoc thnh 3 tp :

Tp : Ha i cngTp II: Ha hu cTp I I I : Ha v c.

Ni dung ca b sch c th it k theo tin h thn bi gingdo trong mi chuyn u c phn tng kt v m rng l thuyt, c bit gii thiu nhiu ph ng ph p hay tr li cc cuhi l thuyt cng nh gii nhanh cc loi bi tp phc tp.

Ngoi cc v d in hnh, cu mi chuyn l h thng bitp p dng dnh cho bn c, c p s v hng dn gii vi nhng bi tp kh.

Chng ti hy vng vi cch vit mi m, cha ng nhiuni dung ha hc s phn no gip cho cc em hc sinh t bidng nng cao kin thc nhm mc ch khng nh c svt ln ca chnh m nh trong thi im cn thit.

Cui cng tc gi xin by t lng bit n su sc ti PGS. TS Hong Minh Chu - ngi trc tip hiu nh v ng

gp nhiu nhn xt qu bu nhm nng cao cht lng cunsch. Tc gi cng xin chn thnh cm n T S Nguyn Hoi

Lanh v T S T Ngc nh Nh xut bn HQGHN gp

nhiu cng sc cho vic ti bn cun sch ny.' ,

Nhn dp ny, tc gi rt cm n . nhng kin ng gpxy dng ca bn c v mong tip tc nhn c nhiu hnna ln xu t bn su c hon thin hn.

H Ni, ngy 20 thn g 1 2 nm 2 0 0 0

Cao C Gic



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




5/358

Chng 1

PHNG PHP CHUNG GII NHANHMT BI TP HOR HC * *

A. GIP HC NHANH L THUYT

1.1. LM TH NO NH HNG C CCH GII MT

BI TP HO HC

Kh khn ln nht ca chng ta khi gii mt bi tp ho

he l khng inh hng c cch gii, ngha l cha xc nh

c m lin h gia ci cho (g thit) v ci cn tm (kt

lun). Khc vi bi tp tn hc, trong bi tp ho hc ngi ta

thng biu din' mi lin h gia cc cht bng phng trnhphn ng ho hc v km theo cc thao tc th nghim nh lc

kt t, nung nng n khi lng khng i, cho t t chat A

vo cht B, ly lng d cht A, cho kt ta ho tan trong axit

hay trong baz...

Nh vy . c mt cch gii bi tp ho hc hay v d hiu

th trc h t ngi gii phi nm vng l thu y t ho hc c b n c ba mc ca t duy l hiu, nh v vn dng. L thuyt

ho hc s gip chng ta hiu c iii dung bi tp ho hc

. mt cch r rng v xc nh c chni xc mi lin h c bn

: gia gi th i t v k t lun. Sau khi lm c vic ny ta ch cn

5



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




6/358

s : dng, mt s phng php gii ton ho tlng thng l c

t& gii c bt k bi tp ho hc no mong mun. Ngay/t

y gi, chc vn cn cha mun, cc em nn dnh mt t thi

gian vo mi ngy n luyn l thuyt trc lc gii cc bi i ho hc. Hy vng chng ta s thnh cng trong cch hc ca

8 1.2. PHNG PHP CHUNG GII MT BI TP HO HC

bi tp hc hc, d pht hin ra

mi in h gia gi thit v kt lun, ta nn tm tt bi ton

theo mt s ngn gn v trun g th ni vi b i ton gc (ch

ghi cc yu'Cu quan trng ca b i vo phn tm tt). Sau

da vo s trn ta c th'hnh, dung v chn la tc mt

w phng php gii t u. Thng thg ta tin hnh, cc bctheo trinh t sau:

Vit tt c cc phng trnh phn ng theo yu cu b

ton ( gi l phng trnh nn t t c cc ph n ng phi c

cn bng).

i cc d kin trong bi ton theo n v moL

t a, b,... l s" mol cc cht ban u (nu bi khng

cho).

t s'mol a, b? ... vo cc cht ban u ri s dng quanh t l, quy tc tm sut tnh, s" mol cc cht c lin quan

theo a, b, ...(ch c nhng bi ton tuy t a, b, ... l s moi

cc cht ban u n h n g phng trnh phn ng ta li t s

mo cc cht ny l X, y, ... bi v phn ng khng xy ra

hon ton (H < 100%). Do cn c k xem cc cht ny

c vhn ng ht hay khng).



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




7/358

S ng cc cng thc tnh s mol, s gam, ... v cn cvo d kin bi thnh lp h cc phng trnh ton hc.

. Nu h thu 'c c s" n nhiu hn s" phng trnh, ta phi

bin lun. Chuyn t t c cc kt qu th u c t mol sang cc n v

khc theo yu cu ca bi-ton.

V d:Mt bnh k n dung tch 56 lt cha No v H2theo t

th tch 1 : 4 niit 0c v 200 atm v mt t cht xc tc.

Nung nng bn h mt thi gian sau a v 0c thy p sut

trong bnh gim 1 0 % so vi p su t ban u.

a) Tnh hiu su t p hn ng iu ch NH3.

b) Nu l 1/ 2 lng NH3 to thnh th u ch c

nLu lt d ng' dch N H 325% (d = 0,907)^

c) Nu ly 1/2 lng'NH 3 to thnh th iu ch c bao

nhiu lt dung ch H N 0367% (d = 1,4), bit hiu sut iu ch

HNO3l 80%.

d) Ly V, ml dung dch NO trn pha long bng nc

c dung ch mi ho tan va 4,5 g AI v gii phng hn

hp kh X gm NO v N20 c t khi so vi H2 l dx/H2 = 16,75.

Tnh th tch cc kh v th tch V ung dch HNO3. ..

Tm tt bi ton

561 ^ 2 (t =0C:Pl =200atm) ! ^ h h ^ &NH3N2 H%=?

h 2

(t = 0 c, p2= P l . 1 0 %)

1/2.lng NH3 >? t dd NH3 25% (d = 0,907 g. ml'1)

1/2 lng NH2 ->? lt dd HNOa 67% (d = 1,4 g. = 80%



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




8/358

\V H X O ; -~ H;S >dd H N 03 Ote i . hh kh-X (NO, N;0)

C dx/H2 = 16,75. Tnh V = ?.

Bi gii

a) S mol hn hp N2v H2ban :_ PV 200.56 .

rkf - : = r ~~~ ___ = 500 miRT 0,082.273

V t l th tch 1 :4 - nNs = 1G0 mol ,v n H2= 400 mol

Goi Xl s" mol N2 tham gia phn ng:

' N2 + 3 ^ =5= * 2NH3

* S" mol trc phn ng: 100 400 0S mol phn ng : X 3x 2x

S" mol sau phn ng : (100 - x) (400 - 3x) 2x

Trong diu kin nhit v th tch khng i th p sut

t l vi s' mol nn ta c:

S" mol trc ph n ng _P t .500 _20

S" mol sau phn ng Ps (100 - x)+ (4 00 -3x)+ 2x 180 X = 25, trng 100 mol N2 ban u ch c 25 mol tham gia

phn ng nn h iu sut phn ng iu ch NH3= 25 %.

b) Theo t rn ta c: nNH3= 2x = 2.25 - 50 mol

mNH3= 2 '-> mNH3= -50.17= 425 g

~ 425^dNH32% = =17 00 g25

-> VddKH3= m : d - 1700 : 0,907 = 1874,3 lt.

c) S iu ch HNO3t NH3:

NH3 NO N0 2- HNO3

8



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




9/358

Suy ra: 1mol NH3-> Imol HN03v H = 80 %

-> n HN0 ='2510,8 = 20 moi

- = 20.63 = 1260 g

H1 V1I1JHWO., :=m : d = 1880,6 : 1,4 = 1343,2 \SnL'

d) Gi y s mol N20 trong 1moi hn hp kh X >(1- y) l

s" mol NO trong 1 mol hn hp X.

Ta c Mx ==44 y + 30 (1 . y) = 16,782-2 = 33,5 y = 0,25

- nN2o : n N0= '1* 3. Ta c cc phn ng to kh:

AI + 4 HN 03 AI (N03)3+ N o t + 2 H20 (1)

8AI + 30 HNOa 8A1 (NO3)3+ 3N2O f + 15H20 (2)

s" riol NO gp 3 ln s" mol No, ta nhn (1) vi 9 ri

cng kt qu vi (2 ) c phng trinh tho mn y c

trn:

17 AI + 6 6 HNO3-Vl7AI(N03)3+ 9N 0t + 3N2O t + 33HsO (3)

, 6 6 9 3a mol a - a a

17 17 17

Theo bi ra: a = 4,5 : 27 ==0,166

VN0= .0,166. 22,4 =1,97 lt

VNO = .0,166. 22,4 = 0,65 lt

:3 . 0,166 . 63 . = 43,45 mL. 17 .67 1,4



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




10/358

1.3. MT S KIN THC c BN THNG DNG E g i i BI TP HO HC

1.3.1. N guy n t - P h n ta) Nguyn t ht i din cho nguyn t' ho hc

khng b phn chm nh trong phn ng ho hc.

> Trong phn ng ho hc nguyn t v do nguyn tho hc c bo ton. . '

Phn bit khi lng nguyn t tt i v tng i \

Khi lng tuyt i l khi lng thc c mt nguyn

t, bng tng khi lng ca t t c cc h t trong nguyn t:

m = mp + mn + me

V d:Khi lng nguyn t H mH= 1,67 . 10 '24gam

Khi lng nguyn t c l mc = 19,92. l '^ gam.r .. . 1... *Khi lng tng i ca mt nguyn t l khi lng

tnh theo n v Cacbon (vC) vi quy c: '

1 vC = - khi lng tuyt i ca mt nguyn t 12c. Ta12 : . / ' .

c:

! vQ = 1 9 9 2 -1 0 - - = 1 ,6 6 . 1 0 ;24gam' 12

Cng thc (1 .1) dng chuyn n v gia vC v gam hoc

ngdc l i

Ch ; Khi lng nguyn t dng trong }ng h thng tunhoii chnh khi lng tng i gi l nguyn t khi (khi

t)]

: K3 lng tuyt ca H l mH = 1,7.1024gam



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




11/358

-* KLNT (H) =: 1,67.10 -2 4

-24 lvC1,66.10

b) Phn t l ht i din cho cht v mang y tnhcht ho hc ca cht .

KLPT (phn t khi) l khi lng mt phn t tnh theo vC.

KLPT bng tng KLNT ca cc nguyn t c trong phn t.

M h 2s o 4 = 2 . 1+ 32 + 4.16 = 98 vC

1.3.2. Mol - Khi lng mol

a) Mll lng cht cha N ht vi m (phn t, nguyn t,ion, electron, ...)

N = 6,023. 1023gi l scAvogadro.

b) Kh lng m (M) l khi lng 1 m cht tnh, bnggarri, c tr ' S bng khi lng cht biu th theo vC.

Ht vi m:

phn t mol phn t -> khi lng ml phn t

nguyn t mol nguyn t >khi lng moi nguyn t

ion - mol ion khi ldng mol ion.

electron >mol electron -> khi lng mol electron-

c) Mi lin h gia khi lng mol (M), khi lng cht (m)c n v bng gam v s rno (n) :

12M = m

1.3.3. Khi lng moi tru n g b nh c a m t h n hp ( M )

Khi lng moi trung bnh (KLMTB) ca mt hn hp lkhi lng ca 1 mol hn hp .



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




12/358

_ mu, _M j.n ,+ M2 .n2+..

Kh n , + n 2+...+.Q(1-3

Trong, : mhh - l tng s' gam ca hn hp.

rihh *l tng s mol ca hn hp.M3, M,, M l khi lng mol ca cc cht tron

hn hp.

n l5n2, ... 7ni l smol thg ng ca cc cht.

Tnh cht:Mwin < M < Mmax

i vi cht kh v th tch t l vi s" mol nn (1.3)

vit li nin* sau:

_ M1V1 .+M2V2 +...MViM = ______H i -___L--Vj tV a+.-. + V-

T (1.3) v (1.4) d ng suy ra:

M = M)Xj + M2x2+ .... + MjXj

(1-4)

(1-5)

Trong : X], x2> X l thnh phn % s" mol hoc th tc

(nu hn hp kh) tng ng ca cc cht v c ly theo s

thp phn, ngha l: 100% ng vi X - 1

50% ng vi X = 0,5 ...

Ch : Nu hn hp ch gm c hai cht c khi lng mo

tng ng Mv M2 thi cc cng thc (1.3), (1.4) v (1.5) c vidi dng:

.w (1 .30M = MlIi+M2 (n~nl)

12



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




13/358

(1.4) - (1.4)

(1.5) M = M X + M2 (1 - x)

Trong : n b V], X l smol, th tch, thnh phn % v s

mol hoc th tch (hn hp kh) ca cht th nht Mi- n

gin trong tnh ton thng thng ngi ta chn-M > Mo.

Nhn xt: Nu s moi (hoc th tch) hai cht bng nhau th _ M, +M2 *.M = - v ngc L

^ V d : Ho tan 2,84 g hn hp 2 mui CaCOa v MgCObng dung dch HC1 d th u dc 672 ml kh C0 2 (ktc). Tnh

thnh phn % smol mi mui trong hn hp. .itx 1

B . Cc phn ng xy ra:

: CC03 + 2HC1 -> CaClg + C02t + H20 (1)

MgCOs +. 2HC1 -> MgC2 + C02f + H20 (2)

' T (1 ) v (2) nhh.= n COt> = p?03 moi- 22.4

Gi X l thnh phn % smol ca GaCOs trong hn hp

(1 - x) l th nh phn % s moi ca MgCOg.

Ta c M 2uSi = lOOx + 84 (1 - x) = - X= 0,670,03 -f

+ % mol CaCOa= 67% ; %so' mol MgCOs = 100-67 = 33% V d 2: Ho tan 174g hn h gm 2 mui cacbonat v

sunit ca cng mt kim loi kim vo dung dch HC1 d. Ton



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




14/358

b kh thot ra ' c hp th t th i bi 500 ml dung dchKOH 3M.

a) Xc nh. tn kim loi kim.

b) Xc nh. %s mol mi mui trong hn hp ban u.Bi gii

Cc phn ng xy ra:

" M2COs + 2HC1 2MC1 + C02t ' + HO (1 )

M2SO3 ' + 2HC1 -> 2MC1 + S02t + H2 (2)

Ton b kh C0 2v S 0 2h.p thu mt lng t thiu KOH

-> sn phm l mu axit: * v 'C0 2 + KOH -+KHCO3 (3)

S 0 2 + KOH -> KHS0 3 ' T

a) T (1 ), (2), (3) v (4) 1 p

_ _ 500.3 _ ' ; c . ,n 2mu- n 2khr fl-KOH m o l .

1000

1 7 4 _ :-> M 2mu = = 116 g . mol1 -> 2M + 60 < M < 2 M + 801,5

18 < M < 28, viM l kim loi kim -> M = 23 (Na)

b) Nhn thy M 9mu = 1 1 6 g.mol' 1

% n Na2C03 = n Na2S3 = 5 0 % .

Ch 1: Ngoi phng php s dng KLMTB trng biton hn hp ta cn c th m rng cho c phng php ho tr

trung bnh v s nguyn t trung bnh (Bi ton hu c)..

V d 3: Cho 22,2 gam hn hp gm Fe, AI tan hon ton

trong HC1, ta thu c 13,44 lt H2 (ktc). Tnh thnh phn %

14



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




15/358

r - -I khi lng mi cht trong hn hp v khi lng mui clorua

khan thu c.

Bi gii

V phn ng hon ton nn ta c th thay hn hp Fe, AIbxig kim loi tng ng M c ho tr n ., Gi X l s" mol Fetrong 1mol hn hp:

M = 56.X + 27 (1 - x)

n = 2.X + 3 (1 -x)

Phn ng: M + HC1 - MClfi + - H ,22 & 2 22,2 , 22^2 n

' M : . M 'M ' 2

rpU 22,2 n _Theo bi ra: . = iu - L I... = (V0 ,M 2 H 22,4 -

3 22,2[2x+3(---x)l _ 0 6

[56x-r27(l -x).2> X= 0,6 mol Fe v 0,4 mol AI

. M = 0,6. 56 + 0,4. 27 = 44,4 g, moi1

% Fe = .100% = 75,67% ;.44,4 .

%AI - 100 - 75,67 = 24,33%

Tc 5 = 0 ,6 . 2+ 0,4 J 3 = 2,4Kbo lng mui clorua khan:

9.9.9



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




16/358

qua bnli 1 ng H2S 0 4c v bnh 2ng KOH rn. Tnh khilng cc bnh ny tng ln, bit rng nu cho lng ru trntc 'dng natri thy bay ra 0,672 lt H2 (ktc). Lp cng thc

phn t 2ru.

Bi gii

Gi n l s" nguyn t cacbn trung bnh ca 2 ru.' Ta c

CTPT tng ngca 2ru l Cj H2n +

Phn ng t chy:

C h H ,5 O H + y O , -> n C O , + (n +1)-H ,0 .. (1)

Khi cho sn phm thu c qua binh 1 th H20 b hp th

v qua bnh. 2 th co.) b gi li (C0 2+ 2KOH K 2 C O 3 + H2)

Phn ng ru tc dng vi Na:

Cn Hn lOH + Na Cn H * ,Na + 1/2 H2t (2)

Theo (2) s" mol hn hp 2 nu0 79

nhh =2

;n H2

=2.- ~=0,06ml

/ - M hh=Q.= 51,25 = 14 n + 18/ 0,06 '

/ - n = 2,375. V 2 ru k tip nh au nn suy ra: 2HOH v C,H7OH

/ Theo (1 ) ta c: .

Khi lng bnh 1 tng =rtiH2o =0,06 (2,575+1).18=3,645 gKhi lng bnh 2 tng = mC0 2= 0,06 . 2,375 . 44 = 6,27 g.

Ch V 2: C th p dng KLMTB ca mt , hn hp vo bi

ton xc nh tn kim loi. Thng thng l bi toh hn hphai kim o thuc 2 chu k, hai phn nhm k tip, .v...

16



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




17/358

Nu bit c KLMTB ca 2 kim loi s suy ra c \? ^ ;V

KLMTB ca hp cht v ngc li, chang hn: . y'.

I

M Na K = 30 M NaH. KOH 30 + 17 47.

^ V d 5:Khi cho 3,1 g hn hp 2 kim loi kim thuc 2, chuk lin tip tc dng ht vi nc ta thu c 1,12 lt H 2(ktc).Xe nh hai. kim loi v tnh thnh phn % theo khi lng ca

hn hp. ..

Bi gii

V phn ng xy ra hon ton nn ta c th thay th hn

hp hai kim loi kim bng mt kim loi tng ng A c hotr 1 (kim loi kim)..

1A +. H ,0 -> AOH + - n 2

2

Theo (1 ) -> n s = 2 n H= 2 . i ^ - = 0 ,lmol

(1)

22,4

= M .=> A = -2~- = 31 g. mol1

0,1Na = 2< = 31 < K = 39

Mt khc: A = 31 = ------ > smol 2 cht bng nhau

ngha l trong 1 mol hn hp mi kim loi c 0 ,5 moL Thnhphn %khi lng:

%Na = 100=37,l% v %K = ( 1 0 0 -37,1) % = 62,9%. 1

QV d 6:Cho 23,g hn hp gm Ba v 2]m loi kim thuc2 chu k k tip tc dng hon ton vi nc thu c dd A v5,6 lt kh (ktc) nu thm vo d A 180 m dd NaoSO_ 0 ,5 M thtrong dung dch cn d ion Ba2* Nu t.^rp ria thung dch li d ion SO4- . X


18/358

Bi g

Gi 2 kim loi l A v B.

Cc phn ng xy ra

Ba + 2 O -> Ba (OH) + Hj ' (1 )

2 A + 2H,0 2 AOI + H; (2)

2B + 2H:0 -> 2 BOH + H, (3)

N2SOj + Ba(OH)2 > BaS0 4 + 2NaOH (4)

Theo (1), (4) v bi ra ta c:= 0,09


19/358

1.3.4. Th tch mol ch t kh-t khi hi-khi lng ring I

a) Th tch ml cht kh: L th tch ca mt mol kh iu I

kin nht.h. i I, ]nh lut Avogadro: cng iu kin nhit v p sut ' ' V ' , i

nhng th tch kh bg nhau u cha cng mt s mol nh nhau. ;

(1.6)

V d :Xc nh khi lng mol cht hu c X, bit rng khi

ho hi 3 g cht hu c X ta thu c mt th tch hi ng Ibng th tch ca 1 ,6 g Oo trong cng iu kin.

Bi giai I

V x - v 0 , n x = n Q ^ M x = 6 0 g . m o i 1 JVlv ' "

' H qu quan trng: iu kin tiu chun (0c v la tm )

mt mol bt k kh no cung chim th tch bng 22,4 dm3 j(hay 22,4 lt).' ' I

->Lin h:gia s' mol kh n v 'th tch kh ktc V0(1): ;

(1.7) i

b) T khi hica kh A so vi .kh-. B (k h iu d A/B) l t s" !khi lng.ca mt th'tch kh A o v khi lng ca cng th tch kh B iu kin rihit v p sut nh nhau v chnh

bng t s'gia 2khi lng mol. I

18

n = 2 ^ , V0= 22,4 . n ',4

VA= VB^ ^ g > n A= nB.



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




20/358

Ch : Cng thc (.8) cn ng vi c hn hp kh,'khi

khi lng mol tr thnh KLMTB. vi khng kh KLMTB ly bng 29.

J Ay M a 7k k -29

M a =29'. d A/KK (1.9)

c) Khi lng rin g ca mt cht l khi Idng ca m

n v th tch cht :

i vi cht lng d tnh big-g/ml' (g/ cm ^

i v. cht kh d tnh bng {gfi (g/ dm:)

V d: a) Xc nh d A/H bit kte 5 ,6 lit khi c kh.

ln 7,5 gam.

b) Mt hn hp ca kh A gm 2 lit O v 3 lt N2 (ktc)Tnh d A/u

Bi gii

22,4.7,55,6\ J A/ _a) d A/u = : = 15 ;

2 2

b) d A/H 2-32+3.28 - 14>82 2 5.2

A V d 2: Bit 1,12 lt kh A (136,5c , 3 atm) c kh lng3 gam

a) Tm khi lng moi ca A.

b) Tm khi. lng ring ca ktc v iu kin 136,5c;

3 atm. '

20



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




21/358

.. Vr

c) Tm t khi ca A i vi 0.> '

d) Phi trn A vi02 theo t l^n v th tch thu Vhn hp.kh c t khi hi i vi H2 l 15,5.

e) Bit A l oxit ca nit, xc nh CTPT ca .f) Da vo s oxi ha ca nguyn t N hy cho bit tnh

cht ha hc ca kh A*

Bi gii

a) Tm Ma= ?.

TacnA= f X = 3~M2 ___- =0,lmolRT 0,082(273+136,5)

> Ma = = 30 g.mo1. 0.1

b) Khi lng ring ca A kte c th tch 22,4 qn

-> d= =l,34g.-122,4

Khi lng ring. ca- 136,c v 3 atm

Ta c mA= 3 g'v VA= ,12\lt d = 2,8 g . r l2

c) T khi ca A i vi0 2

d % , = = 0,93752 Mo, 32

d) Gi X l s" mol 0 2cn trn, ta c:

n A + n 0= 15,5.2 = 31

30.0,1+32.X 01_ _ n 1 1--------------- = 31=> X= 0,1 moi

0,1+x

21



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




22/358

; Vy th tch A v 02cn pha trn (bng t l s mol):

- y A.:-VB = 0 ,1 : 0 1= 1 : 1

e) A l xit ca nit - NO(A) c M = 30 g/moL

f) NO e N vi s oxi ho trung gian +2 nn c kh nng

th hin:

Tnh kh: 2NO + 0 2 2NO,+2 +4" +6 " . +1

Tnh xi ha : 2NO + S0 2- S0 3+ N2030 -~50 c +1

: 1

JUinn 0X1na :+2

Tnh t oxi ha kh: 3NO n 20 + n o 2

1.3.5. Ph ng trnh trng thi cht kh v phngtrnh Clapayron - Meneleep " '

Vi mt lng kh xc nh, khi ta thay i nhit v p

sut th th tch y ca kh s thay i sao cho t sPV/ T l

khng i, ngha l:

i

j .Phng trnh (1 .1 1 ) c gi l phng trnh trng thi

ca cht khi v r-biu din mi lin h gia ba thng s" trng

tha i T, p, V ca cht k h .

Trong : p 0- p sut kh ktc (PG= Xatm) .

T0- nhit kh ktc (T0= 273K)

v 0- th tch kh ktcp, V, T - p sut, th tch, nhit iu kin th nghim.

Ch : 1- Mi lin h gia nhit Kenin TK 'v nhit

bch phn tc.

TK= T+ tc = 273 + tc

22

l:



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




23/358

2 - Nu cht kh c cha trong bnh kn th th tch V cakh bng dung tch ca bnh. .

ngha phng trnh (1.11): Phng trnh (1.11) dng chuyn th tch ca mt kh (hay hn hp kh) iu kin

thng sang ktc:

112

Nh (1.12) ta c th tnh c s" mol kh theo nh lut

Avogaro:

(1-7)

Bii cng thc (1 .1 1 ) ta c:

PV = T= nRTT 273

(1.13)

Phng trnh' (1.13) gi l phng trnh ClapayronMendeleep dng tnh s" mol kh iu kin bt k.

_ _ 22 4 > ,Trong : R = - *0,082 goi l hng s kh.

T (1.13) - n =

273

PVRT

Ghi nh: Nu p st o bng mrriHg th i sang atm theot .\ 1 atrri - 760 mmHg hoc ly R = 62,36.

ngha : Phng trnh Clapayron - Mendeleep c th dng tnh s mol kh i kin b t k:

(1.13) (1.14)



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




24/358

V d:Mt bnh kn dung tch 10 lt cha cht kh A iui

kin 27c v 1,5 atm. Tnh s mo kh "Ac trong bnh.

i Bi gi

p dung (1.14) n = = 0,6 molI . RT 0,082(273 + 27)

I C th dng phng trnh t r hg thi cht kh (1.11) chuyn sang th tch. v t ktc ri tnb. s mol theo cng thc' Vn,

n = ta cng thu c cng kt qu.

1.3.6. Ph ng php gii bi ton cht kh.1. p sut ring phn ca mt cht kh trong hn h

I khng tng tc ho hc vi nhau tc l p sut gy ra vi gi

I thit mt mnh kh chim ton b th tch ca hn hp I cho nhit .I , ; I 2. inh lut Dalton: p sut ca hn hp kh bng tng p

sut ring phn ca cc kh to nn hn hp .cng nhit .I. - - - - - * I ^ V d Mt bnh kn dung tch 1 1 , 2 lt ch 0,3 mol Ho VaI 0 ,2 mol CH4 273c.

a) Tnh p sut ring phn ca tng kh ? t

' b) Tnh p sut ca hn hp kh ? .

Bi giip ^ 0 3 , ^ 5 4 6 ;

I -2 V 112

i 0 nRT 0,2.0,082.546. Ppl j - ' =------ ---------- =0,8atm

4 V 1 1 ,2

-> Phh = Ph2+ Pc.H = a^m + 0 ,8 .atm 3 2 tm

24



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




25/358

3. Cc cch tnh p sut kh.

a) i vi loi, bi tp nn hoc gin kh, nn s dng

phng trnh trng thi cht kh (1.11)

_. V d: a) iu kin - 20c, la tm mt lng kh chim th

tch 1 lt. Nu nn kh cn li 0,5 lt nhit 40c th p sutgy ra l bao nhiu ?

b) Cho 10 lt kh A 100K v 0,1 atm. Tnh p sut gy ra

nu gin kh thnh 20 lt nhit 127c.

Bi gii

a) Ta c: .

, Trng thi trc lc nn kh: Pt=latm; Vj=l lt; T!=23K

Trng thi sau khi nn kh: P2=?T"V2= 0,5 lt; T2 = 313K.

p dng (1 .1 1 ) ta c:

P!v _ P 2 y 2 ^ i '_ P ,V1 T2 1.1.313' - p 2= - T = 2,47 atm.

Tj T2. V2 T! 0,0.253 ..........

b) Ta c: : y .Trng thi trc lc^gin kh:

Pj = 0 ,1 atm; Vi = 1 0 lt; Ti = 100K

Trng thi sau khi gin kh: p 2=?' V2= 20 l t ; T2 =400K.

p dng (1 . 1 1 ) ta c:

= 0.2 atm.

T T2 VgT, 20.100h) i vi loi bi tp khc nn s dng phng trnh

Clapayron - Mendleep (1. 13): P V = nRT

s V d:Mt bnh kn dung tch 11,2 lt cha y oxi (ktc) vc sn 6.4 g lu hunh: t nng bnh n phn ng hon ton

. 25



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




26/358

' ri a nhit bnh v 68,46 c thy p sut trong bnh latm. '

a) Tnh p = ? : :

b) Tnh khi lng 1lt kh trong bnh sau phn ng ?Bit rng cht rn chim th tch khng ng k. .

Bi gii ' ' 4t

a) S" mol 0?: n 0 0.5 mol. . ;V 2 2 4

S" mol S: n s = = 0,2 mol. . . 32 , . j

Phng trnh phn ng: s + 02; - S0 2 1 (1) T (1) ta thy : n ()2phn ng = ns = n S0 2= 0,2 mol

Vy hn hp kh trong bnh sau phn ng gm 0,2 mol S 0 2 I

v 0 ,3 mol 0 >d - tngsmoi kh su phn ng:

n = 0,2+ 0,3 = 0,5 mol. .

T pv= nET -> P =2 =M3821344= 25,atmV ...11,2b) Khi lng 1 lt kh sau phn ng:

m S0 2= 0,2 . 64 = 12,8 g

m0 = 0,3'. 32 = 9,6 g

-> khi lng hn hp kh trung bnh 1 1 , 2 lit:

nttKh= 12,8 + 9,6 = 22.4 gVy: Khi lng 1lt kh hn hp .= 22,4/11,2 = 2 g.

c) Tnh p sut ca cht kh trong iu kin th tch bnh vnhit kh khng (bi ton trong bnh kin ng nhit).

Theo thuyt ng hc cht kh th p sut Ho cht kh gy ra

tc dng ln thnK bnh, cha kh c quyt nh bi s va



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




27/358

-.ckm ca cc phn t kh vo thnh bnh xt trong mt n v

thi gian v mt n v th tch. Cc yu t' quan trng nhhng n s" va chm ny l tc chuyn ng ca ca cc

phn t kh vs'lngphn t kh.Chuyn ng ca cht kh ch yu l chyn ng nhitdo

khi nhit ca kh khng thay i th cng c th coi tc

ca cac phn t kh ni hng khng ng k in s va ch m (

y ta b qua kh.lng, kch thc ca chnh phn t kh)-

Nh vy so va chm ch cn ph thuc vo s' lng phn tkh. Ta d dng thy cp tng quan t l thun sau:

Nu c H mol kh gy ra p sut p, v n2mol kh gy ra psut p" '

L = Pj_ n 2 P 2

()Suy ra :

Mt khc theo nh lut Avogadr th gi s' moi kh vMt khc theo nh lut Avogadr th gi s moi kh v

h tch do lng kh gy ra c tng quan t l thun, ngha

: / ; - Nu c i mo kh chim th tch Vj v n2 mol kh chim th

ch VV

H u V.I9 V

Kt hpi'(1 ) v (2 ) ta c:

()

Ch ; Trong iu kin th tch bnh cha kh v nhit kh

khng i th p sut kh gy ra t l thun vi th teh kh v smo kh.



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




28/358

Ngc li, nu ly mt lng kh xc nh (smol k h khngi) iu kin nhit khng i thi theo phng trnh (1.11)

p V.ta c: PV = Pi>V2 hay ngha p sut kh t l

P2 v

nghch vi th tch kh,'J V d : Mt bnh kn dung tch 10. lt c ra sch, lm

kh, ht ht khng kh. Sau np 20 1oxi vo bnh, tnh p

sut trong 'bnh ?. Gi thit nhit .kh trong bnh khng thay

i.

Bi gii

Nu np vo bnh va 1 0 . lt oxi th p sut kh trongbnh hin nhin bng p sut kh quyn (1atm). Vy theo (r.l)

ta c:

V, = 10 1 gy ra p sut p! = 1 atm.

. V,, = 20 1 gy ra p sut p., = ?

r, _ ' V2-Pl 20.1p == - = 2atm.

V 10V d 2: Lm sch v ht ht khng kh ra khi bri thp

kn ri bm t t kh N2vo n th tch 15 lt th p sut trongbnh va ng bng p sut kh quyn. Tip tc bm N2 vo

bnh cho ti p sut trong bnh l 20 atm th dng l. Tnh th

tch v s" mol kh N2 bm vo trong bnh ? Gi thit thnghim tin hnh 0c, nhit kh trong bnh, lun lun bng

nhit bn ngoi. '

Bi gii

Theo bi ra, lc th tch kh trong bnh l l lt thi p sut

do kh N2gy ra l 1 atm. T bi thc (1 . 15) tac:



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




29/358

V , = >- v '20.15

P i 1

300

= 300 lt.

ktc ta suy ra: riM =* 13,4 mol.J 2 . 9 9 4

Nhn xt: Vi bi tp ny ta khng p dng phng trinhtrng thi cht kh c v s mol kh hai trng thi l khc

nhau.

y V d 3:Trong mt bnh kn dung tch 10 lt cha N vtho t l th tch 1 : l iu kin 0c, 20 atm. Sau khi tin

hnh phn ng tng hp NH3a bnh v 0c.

a) Tnh p ut trong bnh sau phn ng, bit c 60% H2tham gia phn ng. -

b) Nu p sut trong bnh l 18 atm th c bao nhiu phn

% th tch mi kh tham gi phn ng.

Bi gi

a) Bnh kn dng tch 10 lt cha N.J v H2theo th tch 1 : 1 , suy

ra VN = ? = 5 L Theo u bi ra th tch H2 phn ng bng5.-6- =3 lt '

100

Phng -trnh phan ng:

n2 + 3H-/ ; 2NH3

^ b a n u 51 .51 0

Vi* - *phn ng- 11 31 2 1V u- Tsau phn ling 41 21 , 2 1

T Jl llg LXlc L1CI1 bd U p x ia i l UJLlg * A 7 d O i* VA Lilt: U

bnh ng v nhit binh, u khng'i; nn p sut t iXi

th tch kh:

l y

l :tr

29



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




30/358

trc p. V trc p. T5 _ Ptrop..Vsaup. _ 20.8 _ a = ~z-----------rsaup.------------:----------- ---------- lb atm.

Psaup.i Vsaup.u' Vtrc p. 10

b) Nu p.=l8 atm p.

Phng trnh. phn ng : N2

_ Psau. Vtrc __ 18.10

V trc p

Vphiin

V ..v sau p.

Ptrc+ 3Hi r

5(1)

3V(1)

20

=9 lit.

(5-3V)

5(1)

V

(5-V)

-> Tng th tch sau phn ng:

(5 - V) + (5 - 3V) + 2V = 9 () 4 V = 0,5 (1).

' 'Vy % th tch mi kh tham gia phn ng l:

_ 0,5

2NH3

0

2va)

2V

%VN =*> .100= 10%

1,5v %VH = .100 =30%.

.... 2 5

d) i vi hai h thng kh khc nhau:a Nu cng dung tch bnh, cng nhit (ng tch, ng

y , T = const p ~ n (p sut kh t l vi s" mol kh) -

Theo phng trnh Clapayrori - Mendeleep ta c :

P A.V = n ARTA A

p .VB n BRTl

PA _ n A

PB n B(1.16)

Nu cng p sut p v nhit T (ng p, ng nhit)

p, T = const -> 1~ V (s" mol kh t l vi th tch kh)

Theo phng tr nh Clapayron - Mendelep ta c :

30



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




31/358

P.VA =nARTl

B B

\ . AVb n B

(1.17)

Nu cng dung tch bnh, khc nhit

PA. V = n ART1

PB.V= n BRT2j ^_ n A x

Pb . n B T2 (1.18)

* Vi d 1: Mt bnh kn dung tch 0,5 lit cha y c o 2

27-,3C; latm, 2,45 g KC103 v mt lng c va cho phn

ng:

"2KC103 +.3C >2KC1 + 3COst (1 )

Sau khi nung bnh phn ng xy ra hon ton ri a nhit

bnh v trng thi ban u (27,3C) thi p sut trong bnh o

c l p atm.

Tm p, bit rng th tch bnh khng i v th tch cc chtrn khng ng k.

Bi gii

PVS" iol CO c sn : Hi = ---- = 0,02 mol

R T 0,082.300,3 \

S" mol C02do phn ng (1 ) sinh ra:

_ 3' 3 2,45 _ n n o -\n = nK oio ^ = X T 0,03 m o i

2 KC3 2 122,5

>S" moi CO trong bnh bng 0,02 + 0,03 = 0,05 m o l .

Ta c:

p , nco u CO u A 02 1 _ 1 = - 2 = - ^ = 0,4 =04 -> p = = 2,5 atm.> nnn p 5 /I /p n 0,05co 2sau CO2sau 0,4

31



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




32/358

V d 2:Trong mt bnh kn cha hn hp kh gm NO v Ov

d ktc. c t khi hi i vi Ho l 15,6. Su mt thi gian phn

ng ngi ta a bnh v nhit ban , o thy p sut l p.

Tm khong xc nh ca p bi ton c ngha ?

Bi gii

Gi X, y ln lt l smolNO v 02ban u. Ta c :

Mhh=30x+32y = 15,6.2 = 31,2 l,2x = 0,8y -> y= l,5 x .x + y

Phng trnh. phn n g : 2NO + O - 2N02(1

S" mol trc p.: X l.x 0S moi p. : a 0,5a a

S' mol sau p. : (x-a) (l,x - 0,5a) a

- Tng s mol kh sau phn ng:

(x - a) + (I,5x - 0,5a) + a = 2,x - 0,5a

V bnh kn, th tch bnh v nhit u khng i nn:

= 1 -pau _ n s . p.,. _ 2.X - 0,5a , 0,2a

P.ruA- n Ps;m = 1 ] .-> 0,8 < p < 1.

khi a = X Ps;m = 0,8J

^ V d 3:Trong mt bnh kn cha sn 1 mol hn hp No v

H, (N chim 2 0 % th tch) 17c. Cho hn hp kh ny qua xctc 887c th thu c hn hp kh mi c p sut gp 3 ln p

su t ban u.

Tnh % smol N tham gia phn ng-

32



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




33/358

: ",;4B gii r ' M ?

_ . .* Gi X l SOmol N2 tham gia phn ng: its

: _ _ f 'iV t l nN : nH. 20% : 80% = 1 : 4 nn trong 1 mol hn :

^ V 2 . 2- . V , ' f>

p ban u th s mol N? bang 0 ,2 v so mol H bang 0 ,8 -I ..7 n 2 + 3HS^ = ^ 2NH3 1

n trae | ).U: . 0 , 2 0 , 8 0

n p.u : X 3x 2x

| n8aup;: (0,2 - x) (0,8 - 3x) 2x ' -

nkh*Up.= nNH3+1N2 + nH2 cl= 2x + (0,2'- x) + (0,8 - 3x) = 1 - 2x.

V nhit thay i, nn :

Psau = n sau _ 3 = 1 - 2x 887 + 273

^tre n trc 1 1 / + 2 7 3

-> 3 = (1 - 2x)4 - X= 0,125 mol.

&.' Vy % smol N tham gia phn ng :

24 < 1 0 0 % = 62,f> .0,2

e). Tnh p sut trong trng hp thu kh bng phng php

y nc-

i vi mt s" kh khng tan trong nc hoc khng tc

dng vi rnc nh: N2, 0 -2, CH4... nguoi ta thng thuchng

bng phng php y nc sau y:

Cho y nc vo ng nghim ri p ngc ng trn

"chu nc. Lun ng dn kh vo ng nghim ny v thu kh.

i s xy ra mt trong ha i trng hp sau:



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




34/358

Trng hp 1 Trng hp 2

f?f" - Trng hp : Va y ht nc trong ng thi cng va thu '^ ht kh, thc t hu nh khng gp trng hp n gin ny.

Nu gp, ta tnh p sut kh nh au:

V - Trong ng thu c kh cn xt v hi C bo ho. Vy p- Trong ng thu c kb';r ' sut kh trong ng gm :

! p*. =1I I

I

p = p J. p*- ng kh hi nc bo ho

: p sut ny cn bng vi p sut kh quyn, do . ta c:

p = p + png kh * hi raic bo ho, = p kh quyn

kh quvr' hi bo ho (1-19)

> V d : Thu mt lng etan bng phng php y nc

iu kin 25c, latm. Va y ht nc trong ng ra th cng

va thu xong lng kh cn l 50 cms Tnh s" mol C2H6 thuc. Bit iu kin , p sut hi nc bo io l 23,76

mmHg.

Bi gii

T (L l^ ta c:

P c 2h 6 = p kq* Phnbh = 7 6 0 - 2 3 , 7 6 = 7 3 6 , 2 4 mmHg.

PV nPr- = = = 0,002 mol.

c 2H6 r t 0,082.760.298

34



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




35/358


36/358

Bi gii

Theo (1.20) ta c:

Po760 - 23,76 - = 729,03 mmHg

13*6

98

n O;

V d 2:Cho mt hn hp gm Fe v Cu c khi lng 24,8 tc dng hon/ton vi 20.m lung dch H2SO long IM. Sa

khi phn ng xy ra ngi ta thu c kh A v piivkhng ta

B. ChoB tc dng vi dung dch HN03 m c (ly d) th dc 2,24 1 kh c.kh ng mu d ho nu ngoi khng kh (o

^ ~ y'i 3 ; 0c, 2 atm).

a) Tnh %khi lng mi kim loi trong hn hp u.

b) Tnh nng mol dd sau phn ng vi dd H2SO4 (1) n.trn. *...i i#-

c) Trn hn hp kh A v c vo mt bnh phn ng ri u

nng. Khi phn ng kt ,ia cho ton b sn phm vo n:nghim p ngc trn chu nc. Nhn thy th tch kh th

; c 25c l 6240 cm3. Bit p sut-kh quyn l 760 mmHg

; p sut hi nc bo ho 25c l 23,7 mmHg. Tnh cao h

ca mc nc trong ng nghim SO vi mc nG ngoi chu.

Theo bi ra : n H50 = 0,2.1 = 0,2 moi.

Khi cho hn hp tc dng vi H2S0 4(1) ch "c Fe phn ng

Bi gii

a) Gi X, y ln lt l smol ca Fe, Cu .trong hn hp.

56x + 64y = 24,8 (1

36



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




37/358

Fe + H,S04 - FeS04 + H ,t (2)

0 ,1 0 ,1 0 ,1 mol.

Kh7A l H2; B l Cu.

Phn ng B tc dng vi HNO3.

3Cu + 8HN03 -> 3Cu (N 03)2+ 2 N 0 t + 4H ,0 (3:

* % C u = ^ ^ x X Q O = 77,4%.' r% 24,8

% Fe= 100-77,4 = 22,6 %;

b) T (1) - X = 0 ,1 mol ,

T (2) -4 n H4phn n g= 0,1 mol ;

-> n H^/dJ = 0,2 - 0,1= 0,1mol.

Vy dung dch sau phn ng cu hn hp v H2S 0 4 (1)gm: 0 ,1 moi FSO^

0,1 mol H2S 0 4d

Phng trnh phn ng : 2NO + 2H2> N2 + 2H?0

Theo (3) s mol Cu ~ y' = rifcjo =2

3 2.2,24 30,2 = 0,3 mol.

2 0,082.273 '2

v dd- 0,21 -> C HjS04 d- - 0 ,M.

- Sn phm kh Xu, I101N20,1 mo NO d (ttantrongnc)

0 ,2 0 ,1 0 , 1

0 ,1 molN2

37



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




38/358

^ x _ n R T _ (0,1 + 0,1).62400.298 _ KOC___uTa CO : Pv = = --------- ----------------- = 596 mmHg.

V 6240

V p sut trong ng cn bng vi psut kh quyn nn tac :

Px + p hnbh+ = p kq = 760

- 596 + 23 , 7+ = 760 - h = 1908 mm.13,6

Ch : Khi nim p su t hi bo ho c hiu nh sau:

Ti mt iu kin xc nh v nhit v p sut, trong

mt n v thi gian, trong mt n vi th tch, c bao nhiuphn t nc lng bay hi th cng c by nhiu phn t nc

trng thi hi chuyn thnh trng thi lng. Lc ta c cnbng ng gia pha lng v pha kh (hi) ca nc iu kinang xt. Hi nc gi l hi nc bo ho. Do th hi hy

th kh nn hi nc bo ho ny c p sut ring (gi l p

sut hti nc bo ho), ta k hu l Phnbh-

i lng ny ph thuc vo p sut v nhit bn ngoitc dng ln h; khi c" nh p sut (p sut kh quyn l 1

atm) th Phnbh ph thuc vo nhit . Cc ti liu tra cu s

gip ta tm c Phnbh cc nhit c th.

4. Mt s ch khi gii bi on hn hp kh c in quan n p SUI

Khi ging dy n phn ny, chng ti thng nhn c

mt cu hi chung v cng l mt ni nim trn tr ca a s"

Gc em hc sinh l lm th'no gii tt bi ton cht kh ?

Qu tht bi ton hn hp kh thng l kh v nhiu khiphc tp v ni dung a dng ca bi tp th hin nhiu mi

38



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




39/358

lin h gia cc iu kin nh p sut, nhit , th tch, s" m 100c th nc H20 th

hi) s gy ra p sut.

Bi ton cho bnh kn lc u 0 trng thi chn khng

(P = 0) tnh p sut sau qu trnh th nghim (PJ theo

phng trnh PV = nRT.

Bi ton cho bnh kn lc u cha sn kh - bnh v kh

c sn cng mt iu kin, ngha l : T birlh= T khf, p birih= p khf,

^ binh ^ kh*

Bi ton yu cu phi np kh vo bnh iu kin nh, p sut khc T bnh * T khl-, p b-mh * p kh, V binh * V, kh f p n

Bi ton cho p sut ring phn ca mt kh hoc yu tnh p sut ririg phn ca mt kh no th t l p sutring phn ca cc kh thnh phn = t l th tch cc kh = t

40

O\m Lom B idling tcVi r t bnhI

v khf = V lm ton

g) Nu :

np.



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




41/358

l smol cc kh = t l % V (hay s mol) ca cc kh tronghn hp kh.

d : Hy xt xem c th c nhng thay i g trongnhng iu kin sau:

a) iu kin 273K 22g kh C02chim th tch 5,6 lt-

b) p sut 760 mmHg 48g S 0 2chim th tch 22,4 lit.

c) Tnh th tch ca 14,28 g nit iu kin 27c v 1,5 atm.

Bi gii

22a) S mql C0-> ang x t: nco = = 0,5 mol. 2 44

- Ti iu kin tiu chun: Vo = 22,4.0,0 = 11,2 ii.

T phng trnh trng thi cht kh ta c:

P = ^ M =H i ^ =2atm.T0V 273.5,6

Vy p sut tng thm 2 - 1= latm hay p sut tng ln = - =2 (ln)p0 1

48b) Ta c: n


42/358

c*'_ -1 _ _ 14,28 . ^ ,c) So mol nitd : ziv = - = 0,51 mol.2 28

Vy ti ktc th: V0= 22,4.0,01 = 11,424 1.

T phng trnh trng th i cht kh ta c :P0VoT 1.11,424.(273 + 27)

V = = 8,369 1.PT0 1.5.273

V d 2:Gi s c mt bnh kn dng tch 8l i t , gm 2 ngn :

Ngn th nht ng 3 lit NHg p sut 7 atm.

Ngn th hai ng 1HC1 p sut 9 atm.

Nu ct mng ngnth p sut trong bnh thay i nh th no ? Gi thit nhit' trong q trnh th nghim l khng

i.

Bi gii

(I) (II)3 lt

- 5 lt

NH* HC1Pi = 7 atm p 2= 9 atm

V-

8 l t

ngn (I) nu a v diu kin 1atm ta c:

P ,y1= P 2V2(T = const)

-> 7.3 = l.V2- -> v 2= 2 1 lt

ngn (II) nu a v iu kin 1 atm ta c:

PiV = P2V2 (T = const)

9.5 =. l.Vg v2= 45 ltKhi ct vch ngn s c phn ng:

42



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




43/358

NH:3 + ' HC1 h>NH2C0 2 (2)

Hn. hp sau khi t gm CO0/O 2d, hi Ho. H nhit 0c hi nc ngng t nn cn c o2v 02d. Cho NaOH voc th C02phn ng ht theo phn ng:

C02+ 2Na0H ^ N a2C03 f H ,0 (3)

Kh cn li cui cng l 0 2.

Gi a l s moi ban u ca hn hp M.

V p sut t l vi s" mol nn p sut gim 2 ln th smol cng gim 2 ln -> s" mol ca hn hp saukhi ngng ti nc cn a/2= 0,5a moL

43



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




44/358

S" mol'kh mt i trong qu trnh phn ng v ngu'ng thi nc cng l 0,5 a.

Lp phng trnh lin quan vi s' mol kh mt:

Gi Xv y l s' mol H2v c o trong hn hp M.

Theo (1) : X m o l H2 phn ng vi mol Ov khng cho sn

phm kh (v hi nc ngng t) s" moi kh mt (1) l:

Theo (2) : moi c o phn ng vi y/2 ml O sinh. ra y miC02-> s" moi kh mt " (2) l

Theo bi ra: Khi ch cn oxi trong hn hp, p sut gim 10ln so vi ban u >s mol ca hn hp cn a/10 = 0,la mol =s

mol 0 2d .

Thay vo (4) ta c : nL'0 , = O.oa-Ojla = 0,4a = nco (theo (2)).

Thay y = 0,4a vo (5) ->X= nH = 0,2a.

Ta c: n co-+.n 2d = 0,5 a (4)

X 3xX+ =

2 2

OX V '

- + - = 0,5a hay 3x + y = a2 2 (5)

Vy : 04-%c o = - ^ . 1 0 0 = 40 %a

02 a% H2= .100 = 20 %

a

% 0 , = 100- 40- 20 = 40 %

!44



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




45/358

1.3.7. Thnh phn %ca cc cht trong hn hp.

Ch.0hn.hp m gmcc cht Mj, M->, ... Mj. Ta c cng thctnh:

a) % khi lng mt cht trong hn hp = . 10 0 %mhh

b) % smol mt cht trong hn hp = . 10 0 %.n hh

c) % th tch mt cht kh trong hn hp = % sTmol kh =V:

= ! - . 1 0 0 %.Vhh

Ch 1. i vi cht kh: thnh phn 9r th tch = thnhphn 9r s moi.

2. Thnh phn % khi ng *% s moi.

3. Mi quan h gia th tch v % khi lng cc cht khtrong hn hp: Trong mt hr kp kh nu cc kh c % th tichbng nhau th kh no c khi ltng moi cng ln s c % khi

lng cng ln v n-hn % th tch ca n trong hn hp.Nu hn hp kh x kht-iig mol, trung binh l M; th kh

no c:

M> M >c/c khi rg >9r th tch

M < M /c khi lng < % 'th tch T

M = M >9c khi ng= % th tch

4. Cn phn bit thnh phn 9c mt cht trong hn hp li%cht phn ng :

s mol A phn ng (121)% cht A phn ng= ---- ------------.100 %

smol A ban u

C th thay s mol bng khi lng vi xt cng mt cht.



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




46/358

Vii/;-.Gho yo bnh phn ng mt hn hp kh A gm N2vH., co W.J| -4.9. Sau thi gian phn, ng thu c hn hp-khB c' d.i/Uj =>6,125.

a) Tnh thnh phn % smol cu N2trong hn hp A v B.

b) Tnh %N2 tharn gia phn ng.

Bi gii

Gi Xl s" mol N.? trong 1 mi hn hp A -> (1 - x) l s" mol

Ho trong 1moi hn hp A.

MA= 28x + 2(1 - x) = 2.4,9 = 9,8 X = 0,3

Vy trong 1mol hn hp A c 0,3 mol N2v 0,7 mol H2

- %nN:7 trong A = . 100 = 30%.

Gi y l s mol N2tham gia phn ng :

Na + 3H 2^ = ^ 2 N H3

n ban u : 0,3 0.7 ' 0

n phn ng: y 3 2y

n sau phn ng: (0,3 - ) (0.7-3y) 2y

Smol hn hp sau phn ng (h~ B) = 2y + (0,3-y) + (0,7-3) =

l-2y moL

- 17.2y - 28(0,3 - y ) + 2(0/7 - 3) _ - =l - 2 y

-> y = 0,108.Vy trong l-2y=0,784 mol hn hp B c: 0,3-y=0,192 mol Nv-

%nN- trong B = .100 24%.2 0,784

46



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




47/358

n N phn ng 0108b) % N 2 .phn ng = ------- ; = ------- .100=36 %.

> n Ny trong h A 0,3

1.3.8. Xc inh nguyn cht (tinh khit) ca mt ch t

Nu mt cht l nguyn liu ban u iu, ch cht khcm c ln tp cht (tr) th-bi ton thng yu cu tnh %khing nguyn cht ca cht .:

^ Vi du:: Ngi ta un 2,1 gam amoni sunfat (NH4)2S04hng mi cn ln nhiu tp cht vi NaOH d th thu ch NH0. Kh ny c hp th ht bi 40 ml H0SO4 0,5M. Choo dng dch ny cht ch th phenol phtalein th thy khng

mu. Khi thm 25 ml NaH 0,4M: th dung dch chuyn sangmu hng.

Tnh tinh khit ca mui amoni sunfat thng mi.

Khi cho phenol phtalein vo dd thy khng mu nhng khiho NaOH vo th dd chuyn sarg mu hng. iu chng t

ng H2S0 4cn d b NaOH trung ho:

Khi lng ca cht tnh c do phn ng122

%khi lng- nguyn cht --------- ------------------- --------100%Khi lng ban. u ca cht ( cho)

Phng trnh phn'ng : / x

-(NH4)2S 0 4+ 2NaOH -> Na2S0 4+ 2 HO + 2NH3

2NHS + H2S0 4 (NH4)2S 0 4

(1)

(2)

H2S0 4+ 2NaOH Na2S4+ 2 H20 (3)

/47



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




48/358

S mol H >SO. dng ban u:

_ 40.0,5 _ ,Ht j qn 2.10 mol.

2 4 1000S" mol H2SO^ tc dng vi NH; v cng l sT mol

(NH/),S04 theo (1 ) v (2) l:

n(NH4),so, ^ n H SO n H SO d = 2-10'->5-10'2- 1,5.10 - moi.

m(NH4)2so4= 132.0,015= 1,9%.

Vy khi lng (NH4)2S 0 4bari Li l :

1,982,1

.100 = 94,3 %.

1.3.9. Hiu sut phn ng (H9)

Hiu sut phn ng cho bit kh nng phn ng xy ra n

mc no. Thng thng, n gin ta thng cho lng cc

cht va phn ng ngha l hiu sut t 10 0 %. R rng dy

l mt gi nh l tng.Thc t do mt s" nguyn nhn, cht phn ng khng tc

dng ht, ngha l hiu sut, di 100%. C hai cch xc nh

hiu sut:

Cch 1:Da vo lng cht thiu tham gia phn ng

Lng thc t phn ng

H = ------- ----- ---- ----- -.100%Lng tng s" ly

(1-23)

Lng thc tphn ngc tnL qua phng trnh

ng theo ng sn phm bit.

48



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




49/358

Lng thc tphn ng< lng tng s ly (theo chthiu).

* Lng thc tphn ng vig tng s lyc cng n \o.

Cch 2; Da vo mt trong cc cht sn phm: '

Lng sn phm thu theo l thuyt c tnh qua phttrnh phn ng theo lng cht tham gia phn ng VI gi thit

H = 100%.

Lng sn phm thc t thu cthng cho trong b

o Lng sr phn thc t thu c < lng sn phrn th

the l thuyt. ,

Lng sn phm thc t thu cv lng sn phm, ththeo thuytphi c cng n v do.

T bi ra m ta c the s dng cch 1 hoc cch 2 e tinhiu sut hay tnh cc i lng khc khi bit hiu sut ph

ng.

A V du 1: Nung 1 kg vi cha 80% CaC0 3 thu c 1 1

dm;i CO., (ktc). Tnh hiu sut phn hu CaC03?.

Lng sn phm thc t thu cH = 100%

Lng sn phm thu theo l thuyt

Bi gii

CaC03 CaO + C2t c

80m,-, trong lkg vi = 1 0 0 0 . = 0 0 0 -gam.

CaC03 s & 100

a) Tnh H theo cht tham gia phn ng CaC03.

4



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




50/358


51/358

2. Cn phn bit gia % cht tham gia phn ng v hiuut phn ng.

^ V d: Cho,0,5 mol H2tc dng vi 0,45t mol Cl2, sau phnng thu dc 0,6 raol HCL Tnh hiu sut phn ng v %JG0,

hiro tham gia phn ng? \ f ' i* ''

4 , ) Bi giiPhng trnh phn ng : H + Cl2 2HC1

H = :6 ' 100 =6^ 6%"I0,45:2 C Z - -

%c\2 tham gia phn ng = . 1 0 0 =^66,6%1= H I

%Ho tham gia phn ng = . 10 0 = 60% * H0,5

Ghi nh: % cht thiu tham gia phn ng (C2) bng hiuut phn ng.

3. Nu phn ng l mt chui qu tdnh:

a*c -B- b C L; c

-

Hiu sut chung'ca qu trnh A->E.. l :

H = a%.b%.c%.d%...x 10 0 (%) (1.25)

V d: T t n cha 90% Ca ta iu ch c Anilinheo s sa, vi hiu sut ca cc giai on l:

C a >C,H2 2 80^ c6h6 >c 6h sn o 2

SOS +C 6HsNH2

Tnh khi lng t n cn dng iu ch 50kg Anilin

c nguyn cht 98% .



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




52/358

Bi gii

Hiu sut chung ca c qu trnh iu ch tnh theo kh

lng t n 90% l:H = 0,90 . 0,95. 0,80 . 0,85. .0,80 . 100 = 46,512 %.

O 98Khi lng anilin nguyn cht cn iu ch: = 49

S iu ch : 3 CaC2 CGH5NH2

3.64 (kg) 93 (kg)

mcac2


53/358

b) Chng minh rng khi lng cht kh khng thay i cn

.khi lng ring th thay i theo nhit v p sut. So snh

khi lng ring.ca C02 0c v 4,6c di cng p sut p.c) Chng minh cng thc 1dvC =1 /N gam (N - s avogadro)

suy ra tr so' gn ng ca N, bit khi lng 1proton gn bng

khi lng 1 ntron l,6726.10'24g.

1.3. Cho gi tr tuyt i vkhi lng nguyn t ca mt loi

ng v ca Mg l 4,48.10'23gam, ca AI l 4,82.1023gam, ca Fe

-23ga) Hy tnh khi lng mol ca Mg, ion AI 3\ion Fe3+.

b) Tnh khi lng nguyn t ca cc ng v trn (choldvC =l,66.10'24gam)

1.4. Nguyn t st c 26 proton, 26 electron v 30 ntron.

a) TnH khi lng nguyn t ca Fe.

b) Tnh khi lng electron c trong 1kg Fe.1.5. Mt hn hp kh gm 0,8 mol 0^1 raol H2; 0,2mol C0 2v 2

mol CH4.

a) Tnh thnh phn % th tch v % khi lng mi kh

' trong hn hp.

b) Suy ra khi lng mol trung bnh ca hn hp kh.

c) Trn c s cu a) v b) hy suy ra mi quan h gia % thtch v %khi lng.

r^l .6 . Cho hn hp N2v H2 vo bnh phn ng c nhit

khong i. Sau thi gian phn ng p sut trong bnh gim 5%

so vi p sut ban u. Bit % s' mol N2 phn ng l 1 0 %.

Tnh thnh phn % s mol N2v Ho trong hn hp u.

53



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




54/358

1.7. Cho hn hp X gm Fe, Zn v, mt kim loi A c ho trhai, trong smol ca Zn v Fe c t l 1: 3. Chia 56,2 gamhn hp X lm hai phn bng nhau:

1) Phn I cho tc dng vi dung dch H2S0 40,1 M. Khi kim

loi tan ht thu c 6,72 lt kh 27,3 c v 2,2, atm. -2) Phn II cho tc dng vi dung dch NaOH c d thu c :

2,24 lt Ho ktc. '

a) Xc nh/tn kim loi A ?

b) Suy ra th tch H2S 0 40 ,1 M cn dng.

1 .8 . Hn hp kh A gm s o , v 02c dA/CH =3.

Cn phi thm V lit Os vo 20 lit hn hp A c hn hp kh B c dB/CH = 2,5. Tnh V?

)1.9. Hn hp gm N, H ; v NH3c d/H = 6 ,8 . Bit t l s" mol H : N.J =3 : 1 . Tnh thnh phn % v th 'tch v v khi ;lng mi kh trong hn hp. .-

V* 1.10. Hn h*p A gm S 0 2v 02c dA/H7 - 24. Sau khi nung

nng c V205ln xc tc thu c hn hp kh B c dB/Hi = 30. Ia) Tnh % th tch cc kh trong hn hp trc v sau phn 4

ng. I

b) Tnh %th tch mi kh tham gia phn ng.

1 .1 1 . Trong bnh kn v= 561it cha No v H 2 theo t l th tch 1: 4 0c v .200 atm v mt t cht XG tc. Nung nng

bnh, mt thi gian, sau a nhit bnh v 0c thy p

sut gim 10% so vi ban u. Tnh hiu sut phn ng iu Ic.hNH3. ' j

1.12. Trong bnh kn dung tch 5 lit cha-mt t than (C) vnc (khng c khng kh). Nung bnh ti nhit cao, gi s I

ch xy ra hai phn ng: I'' -



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




55/358

c + h 2o - > c o + h 2 (1)

v c + 2H.,0 CO, + 2H, " (2). */Cl

Sau lm lnh bnh ti 0c , p sut trong bnh l p.

a) Nu cho cc kh trong bnh i qua dung ch Ba(OH).j dh to thnh l,97g kt ta. Tnh khi lng c o2trong bnh..

b) t chy cc kh trong bnh cn 2^464 lit 02 (ktc).Tnh %th tch mi kh trong bnh.

c) Tnh p sut p. Bit ung tch bnh khng i, th tch

cc cht rn khng ng k , C02khng tan trong nc.

1.13. Hai bnh kn A v B u c dng tch l 5,6 lit c

n vi nhau bng mt ng c kho K (ung tch ng khng

ng k). Lc u kho K ng.

Bnh A cha H2, CO, HC1 (kh).

Bnh B cha Hu, c o , NH3.

S" mol H2 trong bnh A bng s" mol c trong bnh B, s

mol H trong B bng s" mol G trong A. Khi lng kh trong

bnh B ln hn trong A l 1,1 2 0 g. Nhit hai bnh u 27,3flc , p sut kh trong A i 1,32 atra v trong B l 2,2 atm.

M kha K cho kh c ha i bnh khuch tn ln vo nhau.

Sau mt thi gian, thnh phn kh trong hai bnh nh nhau.a nhit bnh n 54,6 c thy p sut trong mi bnh u

1 ,68 atm.

a) Tnh % v th tch cc kh trong A v B thi im ban

u.

b) Tnh %' v khi lng cc kh trong bnh thi imcui, bit rng nhit cho cht rn to thnh khng b

phn hu v chim th tch khng ng k.

55



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




56/358

^.14. Cho 21.52 g hn hp A gm kim loi M ho tr II v

mui nitrat ca kim loi vo bnli kn dung tch khng i 3lit (khng cha khng khT ri nung bnh n nhit cao

phn ng xy ra hon ton, sn phm thu c l xit kim loho tr II, sau a nhit bnh v 4.6c th p sut trong

bnh l p. Chia cht rn trong bnh sau*]?h,an ng lm 2 phbng nhau.

Phn I phn ng va ht 2/3 lit dung dch HN0 3,36 Mcho kh NO thot ra. V

Phn II phn ng va ht vi 0,3 lit dung dch HoS00,2M (long) c d B.

a) Xc nh khi lng nguyn t ca M.

b) Tnh % vkh lng cc chttrong A.

c) Tnh p sut p.

) Tnh th tch NO (ktc) v khi lng mui trong dung

dch B./ 1.15. Hai bnh kn A v B u c dung tch khng i l

9,96 lit cha khng kh (21% 0> v 79% N.> v th tch) 27,3c

v 752,4 mmHg. Cho vo c hai bnh nhng lng nh nhau

hn hp ZnS, FeS2 . Trong Bnh B cn thm mt t bt lu

hunh (khng d). Sau khi nung bnh t chy hn hp sufua

v lu hunh, a nhit bnh, v 136,5c, lc p sut trong

bnh A l pAv oxi chim 3,68% v th tch, p sut trong bnhB l Pb v nit chirn 8 3 , 1 6 % v th tch.

a) Tnh % v th tch cc kh trong bnh A.

b) Nu lng lu hunh trong bnh B thay di th %th tchcc kh trong bnh. B thay i nh th no ?

56



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




57/358

c) Tnh pA, Ph.

d) Tnh kh lng ZnS v FeSo mi bnh ban u.

1-16. Thc-hin phn ng tng hp amoniac, kt qu 'thuc hn hp A gm N.J, H


58/358

b) Tnh khi lng HNO ; tham gia phn ng v th tcca mi kh NO, NvO. Bit cc kh o iu kin tiu chun.

^9) Ho tan 55 ghn hp Na2C03v Na^so^ bng 500 mdung dch H-vS04 IM (lng axit va ) ta thu dc hn hp

kh A v dung dch cha mt mui trung ho duy nht.

a) Cho hn hp kh A vo bnh kn dung tch Slit c V2Olm xc tc (tli tch khng ng k). Tnh p, sut trong bnh,

bit nhit binh l 27,3c.

b) Bm tip oxi vo bnh, ta thu c hn hp kh B cdB/H =21,71. Tnh s" mol oxi bm vo bnh.

c) Nung nng bnh mt thi gian ta thuc-hn'hp-kh' c,c Vn >= 22,35. Tnh. % th tch cc kh trong hn hp C-

1.20. Cho 4,6 g mt cht A ! oxitnit i qua ng nung .

Nit gii phng ra c thu vo ng nghim p-trn chu nc,

thy mc nc-trong ng nghim cao hon mc nc trong chu

l cm. th tch kh thu c lc l 1230 ml ; p sut kh

quyn l 750 mmHg, p sut hoi nc bo ho l c l 12,7mmHg v khi lng ring ca Hg l 13,6gcm3.

a) Hy tnh %khi lng cc nguyn t" c trong A.

b) Bit dA/kk = 1,58. Hy xc nh cng thc phn t ca A.

c) Ho tan 9,2 g eht A vo 90,8g dung dch NaOH 15%.Xc nh nng % cc cht trong dung dch.

1.21 Trn hn hp 2 olefin k tip nhau trong dy ng

ng vi lng d 0 2 l 3,584 lit (ktc) ri t hon ton trongng p ngc trn chu nc. Sau a nhit v 2c,ngi ta thy :

Mc nc trong ng cao hn mc nc ngoi chu68 mm.

58



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




59/358

Th tch phn ng cha kh l 2,8 lit. Tm CTPT 2 olefin,bit tng s mol ca 2 olefin em t l 0,04 mol; p sut khquyn l 758,7 mmHg ; p sut hi nuoc bo ho 2 c 23,7

mmHg; khi lng ring ca Hg l 13,6 g/cm;i v b qua s hotan C02trong nc.

c. P S V HNG DN GI

1 .1 . Hng dn: c) Th tch mol ph thuc vo nhit vp sut.

V d: 0 ktc, 1mol bt k kh no cng c th tch Vo bng22,4 dm3.

d) S dng phng trnh pv = nRT suy ra cc trng hp.

1.2. ng dn: b) Khi lng ca cht kh l mt lngcha n ln kh lng mol cht kli : m = n.M trong n l smo khng i. M l khi lng mol khng i m khng i.

= m/v m V thay i theo T, p nn d thay i theo T, p .

Ta c :

PnT dL V PnT0 'V > - " PT0 d v0 PT0

p dng :

d0 (C02) = p = l,96p

d(C2) = . - p- 2 7 3 ----= l,63p

22,4 (273+54,6)

1,2d 1,63

n - 1 _ 1 12 _ 1 ~c) IdvC = rri' = . = gam.12 c 12 N N

vi N = 6,023.10'-* -> IdvC = ------ - *1,6726.10-'g6,023.10

59



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




60/358

Ta bit : mp= mN= 1.G72G.10''4g.

Khi lng cacbon : mr = 6 .mp+ 6 .m + 6 .mc (b qua m,,)

- 5: 6.1,6726.10 -' + 6.1,6726'-A*

20,0808.10-Mg1 mol nguyn t cacbon 'C c 12 g

1.3. a) Mg = 4,48.10--;\6,023.10-* = -26,98 g

A P * AI = 4,82.10-*.6,023.1CP = 29,03 g

Fe:> = 8,96.10'2:\6,023. 02;i = 53,94 g.4 49

b) Mg = -- = 26,98 dvC;

AI - 29,03 dvC; Fe = 53,94 dvC.

1.4. a) Mpe = 93,69-10 ' *g ; b) me = 0,2528 g.

1.5. a) Thnh phn % th tch:

%02=3$^ ; H2 - 2,92%;CO, =12,86% ; CH/= 46,78%.

b) M = - 17,lg/mol.4

c) M|( ^, MCHj < M < M()5 Mc0,

1.6. N, = 25% ; R, = 75%.

1.7. g dn: Fe, Zn v kim loi A u c ho tr II khtc dng vi dung dch H.,S04 cho mu ho tr II >gi M l

kim loi trung bnh ca b kim loi, ta c phn ng :

M < M % V > %m

M>M-%V


61/358

M + H2S0 4>M S0 4 + H.,T phn 1 .

Zn + 2NaOH >Na ,ZnO, + H2T phn 2 .a) A l Mg. b) Vj gQ = 6 lit.

2 -41 .8 . V = 201.

1.9. N, = 20?6% ; H,= 4,4% ; NH.; = 75%

1.10. a) Trc pn ng : % VSOi = %V0i = 50%

Sau phn ng : S 0 3= 50%; s o . = 12.5% Oj =37,5.

b) % th tch: S 0 2= 80% ; Oo = 40%

1 .1 1 . H = 25%.

1.12. ng dn: Khi cho hai bnh thng nhau th cc kh

khuch tn vo nhau v lc xy ra phn ng gia 2 kh HC1 vNH^ to thnh NH^Cl l cht rn (c th va hoc tha 1trong 2 kh), cc kh c trong 2 bnh do khuch tn nn cuicng c thnh phn ging nhau.

1. Trc khi mo kho : Tng s" mol cc kh trong trong A vB l :

_-.PV_ 32.*6 _ n o _ ,nA- = r---- = 0,3 mi.

T 0,082(273 + 27,3)

;PV _ """12.5,61B- ' = ----- ----------- 0,5 moi.

RT 0,032(273 + 27,3)

Trong A c Xmo H2 , y mol c o v z mol HC1.

Trong B c X mol CO, y mol H.y v t mol NH 3

fx + V -+ 2 = 0,3> ^ > t- z 0,2 (1 )

|x + y + t = 0,5

2 . Sau khi m kho : Thnh phn v p su't kh 0hai bnhging ihau do tng s" mol kh cha trong 2bnh l :



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




62/358

_ pv 1,68.5,6.2 - _ _ -n = ~ ~ - r~ ~ 0.7 moi.

KT 0,082.(273 H- 04,6)

Phng trnh phn ng :

NH3 HC1 ^ NH4C1 (rn)

S raol trc p.: t z

S moi phn ng: z z

S mol sau p.: (t-z) 0

- tng s kh sau phn ng ;n = .2 x = 2 + t - z = 0,7 (2)

Gii h (1) v (2) t = 0,25, z = 0,05 , X + y = 0,25.

Theo hiu khi lng k h :mB- mA= [0.25.17 + X.28 + (0,25 - x).2) -

- [0,05.36,5 + X.2 + (0,25 - x).28] = 1,1

X= 0,1 v d y = 0,15.

a) % th tch cc kh lc u : H, =. .100 = 33,3% ;0,3

0 0 = -. 100 = 50% : HC1 = 100 - 33,3 - 50 = 16,7%.0,3

Trong bnh B : H2= .100 = 305 ; c o = . 10 0 = 20%;0,5 - 0,5

NH3= 100 -30 - 20 = 50%,

b) % khi lng cc kh trong 2bnh sa phn ng :

mH = 2(x + y) = 2.0,25 = 0,5 y - H2= 4,59%

meo = 28(x + ) = 28.0,25 = 7 g c o = 64,22%

mNH = 17(t - z) = 17.0,2 = 3,4 g -> NH3= 31,19%

1.14. Hng dn:a) Gi s nung a mol M(N03)2v b mol

Mj .v sn phm l oxit nn t c phn ng ca M(N03)2:



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




63/358


64/358

Gii h (5) v (8) cho ta a = - 0,14 (v l). Vy M phi l kimloi km hot ng, nn ch c phn ng sau xy.ra phn II:

M O + H 2S 0 4 M S 0 4 + H 20 ( 9 )

a a

-> a = 0,06, t (5) - b = 0.16.

Vy: 0,06(M + 124) + 0,16M = 21,52-> M = 64 (Cu).

b) Cu = 47,5% ; Cu(NOs)2 = 52,5 %.

c) S mol kh trong bnh sau khi nung = nN0 - 2a = 0,12

ngT = 0^2.0,082,327,6 =V 3

d) VNO= 0,746 1; m CuS0 4= 9,6 g.

A'hn x t:V m cn d sau khi nung nn s" mol MO to rat M ph thuc vo s' mol 02 phn ng (1 ).

1.15.Hng dn:a) Phn ng bnh. A:

2Z n S + 3 0 ,-> 2 Z n 0 + 2SCV (1 )

4FeS2 + llO 2Fe2Os+ 8H20 (2 )

Trong bnh B cn c thn phn ng :

s- + O SO, (3)

Theo (3) tng s' mol kh trong hai bii nh nhau, v trongbnh B mt 1mol Oo li thm 1mol SOv?. Mt khc, s" mol No

trong 2bnh nh nhau, nn % V ca N2trong hai bnh phi nh

nhau.Vy %V cc kh trong bnh A l :

% N = 83,16%; 0 2= 3,68%; S02= 100 - 83,16 - 3,68 = 13,16%.

b) Khi lng s thay i, tc l t 0 n va tc dngvi O thnh so., th % No khng thay i, ngha l vn bng

64



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




65/358

83,16%. Cn khi khng c s th % 0-2v % S0 2vn nguyn nhtrong bnh A. Cn khi s tc dng ht vi Ov th %O = 0 ;

% S02= 100-83,16 = 16,84 %.Vy: 0 < % 0 2


66/358

- Kh B cha (a + c) moi N ; (b + 3c) mol H. Tng s" molkh B = a + b + 4c.

Khi cho kh B i qua ng ng CuO t nng th:

CuO + H2 Cu + HjO (2)

(b+3c) ' (b+3c)

Sau phn ng (2), kh cn li ch lNvj bng (a+c) mi.

(a+ b + 4c)=l,25(a+ b + 2c) [a=l,cTa c < >{ '

[a + c=0,25(a +b + 4c) [b=4,5c

Vy V lit hn hp A cha: 1,5c mol N2; 4,5cmoi H2 v 2cmol NH;i ->nA= 1.5c + 4,C + 2c = 8c moi.

Vy ta c: % N2= .10 0 - 18s75% ;8 c

H, = 6f2% ;N H 323%.

b ) H = .100 = 40% , -c '

c) Theo trn cc kh c trong bnh sau khi tons hH2; NH3vi tng s" mol = a + b+ 2c = Sc moi.

Trc khi tng hp NH3. cc kh c trng-bnh l Nv v H-7vi tng smo = 2,c + 7,c = 10c moi.

V nhit bnh khng i nn p sut t l vi smoi kh,do gi s p sut ban u ca bnh l p th p sut sau khi

8tng hp NHSl p = 0,8p.

1.17. Hng dn:V phn ng xy ra hon ton nn ta thhn hp bng mt kim loi tng ng M c ho tr II:

M + H+-M2++ Ht4 48 . f i d

= nH = = 0,2 mol -> M = - 1- 32 g/mol2 22,4 0,2

66



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




67/358

V 2 kim loi hai chu kv lin tip, ho tr II, ta c:

Mg (24) < M = 32 < Ca (40)

Vy hai kim loi l Mg v Ca.

24+40 _ _V M = 32 = ----- = nM, = nCa ngha l trong mol

hn hp hay 32 g th nMo= nCl = 0,5 mol.

0 24 _ _-> % M g = - ^ ^ 1 0 0 = 3 7 ,5 % /

32 X

% Ca = 100 - 37,5 = 62,5 %.

1.18. Hng dn:V Fe tc. dng vi HN0 3th hin ho tr

III v phn ng vi HN03 l hon ton nn ta thay hn hp Xbng kim loi tng ng X c ho tr III.

672 -Ta c: nY= - = 0,3 mol v' My = 2.17,8 = 35,6 g/mol

22,4

Gi a l s mol N20 cha trong 1moi hn hp Y

1 - a l s mol NO cha trong 1raol hn hp Y

4My = 44a + 30(l-a) = 35,6-> a - 0,4 mol N20 v 0,6 mol NO

t l mol NO : N20 = 0,6 : '0,4 = 3 : 2

Ta c phng trnh phn ng phn I:

X + HNOs - X(NOs)5 + 3NO + 2N20 + H20

Cn bng phn ng ta c:

25X + 9 HNO3-> 25X (N03)3 + 9NO + 6N20 + 4 8 H0O (1)9 5 25

>n .riy ~ .0,3 0,0 moi.x 15 l

Mt khc khi phn II tc dng vi d kim th ch c Mphn ng m bn cht l M tc dng vi HO:

67



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




68/358

M + 3H,0 M(OH)s+ -H jt (

3nM> .0,3- 0,2M.

Gi X l &mol M v i 0,2< X < 0,5 - 0,5 - X l s" m o l Fe.

Ta c : M.X + 56(0,5-x) = = 19,3

- M = hay M = 56 - vi xe (0 ,2 ; 0,5)

Vy M(x) l mt hm ng bin lin tc trong khon

(0 ,2 ; 0,5) >M(0.2; < M < Mf05, hay 12,5 < M < 38,6.

i chiu vi bng HTTH ta thy ch c AI = 27 l ph hp

b) T (1 ) >Ihko ~ 0j5 *10! 7120,96 g

VN0= .6,72 = 4,032 lit; VN.0 =. .6,72 = 2 >6S8lit.15 2 15

1.19. Hng dn:a) Cc: phng trnh phn ng :

NasC03+ H2S4- Na,S0 4+ CO,T + H20 (

Na,SOs + H,S 04-> Na2S 0 4+ SO,t + HO (2Kh A gm : C02v S0 2- nA= nu,so . = 0,5.1 = 0,5 moi.

- P = = 2,462 atm.V 5

b) Gi rij, n* l s mol C 02v so*. Ta c:

X X

X= 0,3 moi. Vy: % AI = . xoo = 41,97 %19,3

% Fe= 100 - 41,97 = 58,03 %

68



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




69/358

Gi n l s" mol 0 2 bm vo ta c :

u,-rn

c) Phn ng xy ra khi nung : 2 SO2+ 0 2>2 SO; (3)

Gi Xlsmol 02cn li -> X102phn ng= 0,2 - X

v n S02 d = 0,1 - 2 (0,2 - x) = 2 x - 0,3

1S0 3 = 2(0,2 - x) = 0,4 - 2x->Tng s mol kh trong bnh sau phn ng l:

ns'o3 + no2 d+ nC02 = (0,4 - 2x) + X'+ (2x - 0,'3)+0,4 = 0,5+x

- X = 0,18 mol v tng s" mol ca c = 0,5 + X = 0,68 mol.

%S02= 100 - 26,5 . 58,8 - 5,89 = 8j81 %.50

1.20.Hng dn:a) PN = 750 - 12,7 - = 733,62 mmHg2 1 3 f i

r? 0,1.64+0,4.44+0,2.32Mc= ----------

' 0,5+x22,35.2 = 44,7

= 26,0%

58,8%

0,04.100% S 03= = 5^9%



B

I

D

N

GT

O

N

-

L

-

H

A

C

P

2

3

1

0

0

0

B

T

R

N

H

N

G

O

T

P

.

Q

U

Y

N

H

N




70/358

% N, = .10 0 = 30 % v % o , = 70 %.4 ..6 .

b) t A : NxO, (a mol)

MA= 1,58.29 = 46 -> a = =0,1 mol462NxOy+ 2yCu - xNo +2yCuO

Q. 0 ,oax

- 0,5ax = 0,05 > X = 1

Mt khc 14x + 16v = 46 y = 2. Vy A : N 02.

c) nA= = 0,2 m ol; nNaOH= = 0,3405 molA 46 100.40

2-NOo + 2NaOH -+ N aN03 +NaN02 + H.o

Documents

HƯỚNG DẪN GIẢI NHANH BÀI TẬP HÓA HỌC TẬP 1 - HOÀNG MINH CHÂU