14
1 hoav Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo UB Chứng khoán Nhà nước đặt ra các mục tiêu về nâng hạng thị trường và các giải pháp để thực hiện mục tiêu này. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài chính đánh giá kỹ hơn mối quan hệ giữa thị trường phái sinh và thị trường cơ sở. Ông nhấn mạnh cần đa dạng hóa thị trường phái sinh, đa dạng hóa thêm các danh mục và không thể chỉ có hợp đồng phái sinh với chỉ số như hiện tại. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ theo dõi để có xử lý nghiêm hành vi tiêu cực trên thị trường như làm giá, thổi giá, đầu cơ, gian lận, trục lợi trên thị trường chứng khoán,.. Thị trường chứng khoán cần được siết chặt kỷ luật để xử lý nghiêm, phối hợp với NHNN, cơ quan công an để đảm bảo thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh, ổn định. Tin nổi bật NHNN nhắc nhở các ngân hàng kiểm soát tăng trưởng tín dụng theo chỉ tiêu được giao Phó Thủ tướng yêu cầu siết kỷ luật thị trường, đánh giá kỹ mối quan hệ giữa phái sinh và cơ sở Áp lực kép đè lên lạm phát Ngân sách chi gần 60.000 tỷ đồng trả nợ lãi vay 6 th /2018 Chủ tịch FED công bố kế hoạch tăng lãi suất trong nửa cuối năm BẢNG CHỈ SỐ Chng khoán (ngày 18/07) VN - Index 942,39 2,29% HNX - Index 106,93 2,00% D.JONES CK Mỹ 25.199,29 0,32% STOXX CK C.Âu 3.485,08 0,80% CSI 300 CK TQ 3.431,32 0,52% Vàng (SJC cập nhật 08h30 ngày 19/07) SJC Ng.đ/L 36.780 0,22% Quốc tế USD/Oz 1.225,70 0,00% Tgiá USD/VND BQ LNH 22.662 0,06% EUR/USD 1.1656 - 0,00% Du WTI USD/th 68,95 1,67% 6 ThNăm, ngày 19/07/2018 BP.NGHIÊN CỨU & PHÁT TRIỂN – PHÒNG KẾ HOẠCH [a] 266-268 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường 8, Quận 3, TP.HCM [t] (028) 38 469 516 (1813/1819) – [e] [email protected]

i b - sacombank.com.vn tin Kinh te... · có xử lý nghiêm hành vi tiêu cực trên thị trường như làm giá, thổi giá, đầu cơ, gian lận, trục lợi trên thị

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

1

hoav

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ

Tài chính chỉ đạo UB Chứng khoán Nhà nước

đặt ra các mục tiêu về nâng hạng thị trường và

các giải pháp để thực hiện mục tiêu này. Phó

Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Tài

chính đánh giá kỹ hơn mối quan hệ giữa thị

trường phái sinh và thị trường cơ sở. Ông nhấn

mạnh cần đa dạng hóa thị trường phái sinh, đa

dạng hóa thêm các danh mục và không thể chỉ

có hợp đồng phái sinh với chỉ số như hiện tại.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ theo dõi để

có xử lý nghiêm hành vi tiêu cực trên thị trường

như làm giá, thổi giá, đầu cơ, gian lận, trục lợi

trên thị trường chứng khoán,.. Thị trường

chứng khoán cần được siết chặt kỷ luật để xử

lý nghiêm, phối hợp với NHNN, cơ quan công

an để đảm bảo thị trường chứng khoán phát

triển lành mạnh, ổn định.

Tin nổi bật

NHNN nhắc nhở các ngân hàng kiểm soát

tăng trưởng tín dụng theo chỉ tiêu được giao

Phó Thủ tướng yêu cầu siết kỷ luật thị

trường, đánh giá kỹ mối quan hệ giữa phái

sinh và cơ sở

Áp lực kép đè lên lạm phát

Ngân sách chi gần 60.000 tỷ đồng trả nợ lãi

vay 6th/2018

Chủ tịch FED công bố kế hoạch tăng lãi

suất trong nửa cuối năm

BẢNG CHỈ SỐ

Chứng khoán (ngày 18/07)

VN - Index 942,39 2,29%

HNX - Index 106,93 2,00%

D.JONES CK Mỹ 25.199,29 0,32%

STOXX CK C.Âu 3.485,08 0,80%

CSI 300 CK TQ 3.431,32 0,52%

Vàng (SJC cập nhật 08h30 ngày 19/07)

SJC Ng.đ/L 36.780 0,22%

Quốc tế USD/Oz 1.225,70 0,00%

Tỷ giá

USD/VND BQ LNH 22.662 0,06%

EUR/USD 1.1656 - 0,00%

Dầu

WTI USD/th 68,95 1,67%

6

Thứ Năm, ngày 19/07/2018

BP.NGHIÊN CỨU & PHÁT TRIỂN – PHÒNG KẾ HOẠCH

[a] 266-268 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường 8, Quận 3, TP.HCM

[t] (028) 38 469 516 (1813/1819) – [e] [email protected]

2

NHNN nhắc nhở các ngân hàng

kiểm soát tăng trưởng tín dụng

theo chỉ tiêu được giao

Theo NHNN, ngày 17/07/2018, NHNN đã có công văn số 5321/NHNN-

TTGSNH gửi các TCTD, chi nhánh NHNNg về việc thực hiện quy định

về LS cho vay đối với một số lĩnh vực ưu tiên. Theo văn bản này, để

tiếp tục triển khai có hiệu quả các giải pháp về LS, tín dụng tại Chỉ thị

số 01/CT-NHNN ngày 10/01/2018 và các quy định của NHNN về LS

cho vay đối với một số lĩnh vực ưu tiên, NHNN y/c các TCTD kiểm soát

tốc độ TTTD phù hợp với khả năng huy động vốn và chỉ tiêu TTTD đã

được NHNN thông báo, đảm bảo TTTD an toàn, hiệu quả, tạo điều kiện

thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng của DN và người dân, đặc biệt

là đối với DN được đánh giá có tình hình tài chính minh bạch, lành

mạnh. Các TCTD chuyển dịch cơ cấu tín dụng theo hướng chú trọng

vào các lĩnh vực SX, lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt là nhu cầu vốn đối với

lĩnh vực ưu tiên theo quy định tại Khoản 2 Điều 13 thông tư số

39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 của NHNN (các lĩnh vực: nông

nghiệp, nông thôn; XK; công nghiệp hỗ trợ; DNVVN; DN ứng dụng công nghệ

cao). Cùng với đó, chấp hành nghiêm các quy định tại Khoản 5 Điều 7,

Khoản 2 Điều 13 và Điều 16 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày

30/12/2016 của NHNN. Trường hợp khách hàng đủ điều kiện theo quy

định và thuộc lĩnh vực ưu tiên, có nhu cầu vay vốn ngắn hạn bằng VND

thì TCTD phải áp dụng LS cho vay đối với khách hàng này theo đúng

quy định tại Quyết định số 1425/QĐ-NHNN ngày 07/7/2017 của Thống

đốc NHNN. Mặt khác, tăng cường kiểm tra nội bộ, kiểm toán nội bộ

đảm bảo kịp thời phát hiện những sai phạm về mức LS cho vay; chỉ đạo

chấn chỉnh và xử lý nghiêm người đứng đầu và cá nhân có liên quan tại

các chi nhánh, đơn vị của TCTD để xảy ra vi phạm, không chấp hành

các quy định của NHNN. NHNN y/c các TCTD thực hiện tiết giảm chi

phí hoạt động, nâng cao hiệu quả KD để có điều kiện giảm LS cho vay

đối với các lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực SXKD nhằm chia sẻ khó khăn với

khách hàng vay nhưng đảm bảo an toàn tài chính trong hoạt động.

Sức ép tăng lãi suất là có, nhưng

chưa lớn

Các lãnh đạo NHTM đều chung nhận định rằng, thanh khoản thị trường

tiền tệ LNH Q.III/2018 vẫn khá ổn định, nhưng mức độ dư thừa sẽ giảm

bớt so với Q.II do áp lực lạm phát dự kiến tiếp tục gia tăng và biến động

Tài chính – Ngân hàng

3

trên thị trường ngoại hối ngay từ đầu tháng 7 sẽ kéo theo động thái điều

hành của CSTT tiếp tục theo hướng chặt chẽ hơn. “Áp lực lạm phát gia

tăng là hiện hữu. Do vậy, chính trong điều hành CSTT của NHNN đã

thể hiện động thái thắt chặt tiền tệ thông qua việc hút tiền qua kênh tín

phiếu cả về khối lượng, kỳ hạn và lãi suất, với mức hút ròng hơn 84.000

tỷ đồng riêng trong tháng 6”, TGĐ một NHTMCP trong miền Nam chia

sẻ. Theo đó, định hướng điều hành tiền tệ của NHNN cũng sẽ chuyển

dịch theo hướng tập trung hơn vào các mục tiêu kiểm soát lạm phát và

ổn định tỷ giá thông qua các biện pháp như tăng cường hút tiền qua

kênh tín phiếu, hay bán USD cho các NHTM. Khá nhiều NH đã âm

thâm “dâng” LS huy động ngay từ cuối tháng 6. Mặc dù vậy, "điểm tựa"

để LS được kỳ vọng vẫn ổn định là nguồn cung vốn dự trữ cho thanh

khoản thị trường tại thời điểm đầu Q.III/2018 được nhận định vẫn ở mức

khá, bao gồm 145.000 tỷ đồng tín phiếu đáo hạn và 58.000 tỷ đồng

dòng tiền về từ hoạt động bán USD của NHNN trong những tuần qua.

Số dư tiền gửi Kho bạc Nhà nước tại các NHTM có thể 20.000-30.000

tỷ đồng, nhưng vẫn ở mức cao khoảng160.000-180.000 tỷ đồng do triển

vọng cân đối thu - chi NSNN vẫn khá tích cực trong bối cảnh chưa có

những thay đổi lớn về mặt chính sách. Tuy nhiên, 2 yếu tố rủi ro lớn

nhất đối với LS VND mà chúng tôi sẽ theo dõi chặt chẽ trong thời gian

tới là điều hành CSTT của NHNN và tăng trưởng huy động vốn của hệ

thống NHTM”, theo Nhóm nghiên cứu Ban KD vốn và tiền tệ BIDV.

Kịch bản nào cho tỷ giá?

Tính đến hôm nay, đồng VND đã 2,36% so với đồng USD trên thị

trường OTC và 1,51% trên thị trường LNH. Chênh lệch tỷ giá giữa thị

trường tự do và LNH giảm về 0,85% từ mức đỉnh điểm là 0,90% trong

vài tuần trước đó. NHNN trong vài phiên gần đây cũng đã bắt đầu bán

ra ngoại tệ, đáp ứng nhu cầu và hạn chế biến động mạnh của tỷ giá

USD/VND. Dù lượng bán ra được cho không lớn, nhưng đánh dấu sự

can thiệp chính thức của Nhà điều hành vào cung - cầu trên thị trường,

sau khoảng 1 tháng tỷ giá USD/VND có biến động mạnh. Để lượng hóa

những tác động của các yếu tố lên tỷ giá, các chuyên gia phân tích tại

HSC, cho rằng, điều mấu chốt ở đây là xem xét tỷ giá CNY/USD và chỉ

số USD tính theo tỷ trọng thương mại ICE (mã DXY). Theo đó, nếu tỷ giá

CNY/USD giảm xuống dưới 6,7 và/hoặc DXY giảm dưới 97 sẽ kéo theo

những tác động dây chuyền. Dự trữ ngoại hối của VN hiện tại ước tính

khoảng 63 tỷ USD, #14 tuần NK. Mức dự trữ đã được cải thiện so với

4

những năm trước tuy nhiên với thực tế XK tăng mạnh thì sự gia tăng ở

đây là không đáng kể. Trong khi đó, NHNN có vẻ sẵn sàng sử dụng dự

trữ để bình ổn tỷ giá trong ngắn hạn. “Giả định chỉ số ICE dao động

trong khoảng 94-97 trong năm nay, HSC dự báo tỷ giá USD/VND sẽ

2-2,5%, cao hơn mức dự báo ban đầu của chúng tôi là 2% tuy

nhiên vẫn nằm trong biên độ cho phép trong hiện tại”, các chuyên gia

HSC cho hay. Còn nhìn vào các yếu tố vĩ mô, TS.Lê Xuân Nghĩa,

chuyên gia tài chính cho rằng, tỷ giá năm nay sẽ không có biến động

lớn do lạm phát của VN vẫn ở mức thấp, LS đồng VND tương đối ổn

định trong khi dự trữ ngoại hối đang ở mức cao. Ngoài ra, đầu tư trực

tiếp và gián tiếp vào VN có thể giảm trong ngắn hạn nhưng về dài hạn,

VN vẫn được đánh giá là thị trường có triển vọng đầu tư tốt. TS.Nghĩa

cho rằng, việc tỷ giá biến động như trong thời gian qua do có những tác

động khách quan từ việc Fed tăng LS hay cuộc chiến thương mại Mỹ -

Trung. Tuy nhiên, những biến động này vẫn nằm trong tầm kiểm soát

của Chính phủ và NHNN. Theo giới chuyên gia, ưu tiên hàng đầu của

Chính phủ hiện nay là ổn định KTVM và quản trị các cú sốc. Ưu tiên

này thậm chí còn cao hơn cả mục tiêu hỗ trợ cho hàng xuất khẩu. Theo

đó, nếu phá giá mạnh VND sẽ ảnh hưởng rất lớn đến giá trị VND, điều

này đi ngược lại với định hướng của NHNN trong 3 năm qua. Thêm vào

đó, rủi ro lạm phát đang tăng lên khá cao, nếu giảm giá mạnh VND sẽ

càng khiến lạm phát tăng mạnh.

Phó Thủ tướng yêu cầu siết kỷ

luật thị trường, đánh giá kỹ mối

quan hệ giữa phái sinh và cơ sở

Ngày 18/07, buổi Hội nghị Sơ kết công tác TCNH 6th/2018 diễn ra tại trụ

sở Bộ Tài chính. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài chính

chỉ đạo UB Chứng khoán Nhà nước đặt ra các mục tiêu về nâng hạng

thị trường và các giải pháp để thực hiện mục tiêu này. Phó Thủ tướng

nhận định TTCK VN đã tăng trưởng khá thời gian qua nhưng biến động

tương đối nhanh. Bộ Tài chính theo chỉ đạo cần tìm hiểu lý do khiến thị

trường biến động mạnh. Ngoài các nhân tố bên ngoài như căng thẳng

chiến tranh thương mại, Fed tăng LS liên tục, USD lên giá và LS thế

giới trung dài hạn tăng lên..., Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh yếu tố

tâm lý tác động thị trường. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ y/c Bộ Tài

chính đánh giá kỹ hơn mối quan hệ giữa thị trường phái sinh và thị

trường cơ sở. Ông nhấn mạnh cần đa dạng hóa thị trường phái sinh, đa

dạng hóa thêm các danh mục và không thể chỉ có hợp đồng phái sinh

với chỉ số như hiện tại. Phó Thủ tướng cũng y/c Bộ theo dõi để có xử lý

5

nghiêm hành vi tiêu cực trên thị trường như làm giá, thổi giá, đầu cơ,

gian lận, trục lợi trên TTCK,.. TTCK cần được siết chặt kỷ luật để xử lý

nghiêm, phối hợp với NHNN, cơ quan công an để đảm bảo TTCK phát

triển lành mạnh, ổn định. Ngoài ra, liên quan đến việc sáp nhập hai Sở,

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ tài chính sớm triển khai đề án tái cấu trúc

trên TTCK hướng đến thành lập một holdings theo mô hình công ty mẹ

- con. Mô hình này gồm sàn chứng khoán TP HCM, sàn CK Hà Nội

cùng một cơ quan ngoài này để quản lý chung. Các địa phương cũng

đã nhất trí cao nhằm hướng tới tạo thuận lợi, giảm chi phí giao dịch cho

NĐT. Đối với công tác cổ phần hóa, Phó Thủ tướng đề nghị thực hiện

nghiêm giám sát tối cao. Nhân Hội nghị kết nối đầu cầu 63 tỉnh thành,

Phó Thủ tướng đã y/c các địa phương cần trách nhiệm và quan tâm hơn

đến việc cổ phần hóa các DN trong tỉnh.

NHNN bơm ròng 45.200 tỷ đồng

vào nền kinh tế, lãi suất liên

ngân hàng tăng nhanh

Số liệu của NHNN cho biết, LS LNH ngày 16/07 đã tăng mạnh so với

hồi đầu tháng. Chỉ sau ½ đầu tháng 7, LS qua đêm 48 điểm cơ bản từ

0,88% lên 1,36%. Cho vay LNH kỳ hạn 6th tăng mạnh về LS lẫn khối

lượng giao dịch. Trong tuần 9-13/07, theo báo cáo thị trường tiền tệ của

CTCP Chứng khoán TP.HCM, cho vay trên thị trường LNH đã giảm

mạnh. Đến ngày 11/07, số dư tiền gửi/cho vay trên thị trường tiền tệ là

170.000 tỷ đồng (39.000 tỷ đồng so với số dư tính đến 4/07). Đây cũng là

mức thấp nhất trong năm nay tức là ngay trước giai đoạn thanh khoản

dồi dào bắt đầu từ tháng 6. Theo thống kê của CTCK này, NHNN đã

bơm ròng 45.200 tỷ đồng trong tuần qua phản ánh nhu cầu thanh

khoản lớn, LS trên thị trường tiền tệ 0,16-0,2%. LS qua đêm BQ tăng

lên là 1,19% trong khi tuần trước là 0,99%. Phần lớn các kỳ hạn trừ LS

kỳ hạn 3 tháng.

6

Áp lực kép đè lên lạm phát

Giá cả đang chịu áp lực kép, đó là buộc phải tăng vì tác động từ TG và

vì tâm lý nặng nề kích thích tăng. Chính phủ khẳng định lạm phát năm

nay hoàn toàn kiểm soát được theo mục tiêu đã đề ra và phải chiến

thắng được lạm phát kỳ vọng. Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ,

"để lạm phát kỳ vọng là rất nguy hiểm. Lạm phát tháng 6/2018 không

có gì bất thường. Nếu loại trừ yếu tố giá thịt lợn tăng mạnh nhất thì lạm

phát tháng này chỉ 0,27%, có thể coi là mức tăng lạm phát của tháng

thấp nhất từ trước tới nay". Các nhân tố gây tăng giá trong ½ đầu năm

2018 chủ yếu xuất phát từ yếu tố thị trường, hầu như không có yếu tố

tăng giá mới xuất hiện từ công tác điều hành của Chính phủ. Trước tình

hình lạm phát có dấu hiệu tăng cao, Chính phủ đã chỉ đạo không tăng

giá điện trong năm nay, giữ ổn định các mặt hàng do Nhà nước định giá

trong tháng 6, tiếp tục rà soát để đẩy nhanh các mặt hàng có khả năng

giảm (giá thuốc, giá vật tư y tế thông qua đấu thầu), quyết liệt triển khai biện

pháp bình ổn giá các mặt hàng có xu hướng tăng cao... Sức ép tăng giá

là có thật, song ứng xử thế nào để có thể kiểm soát nó, theo Phó Thủ

tướng, là cả nghệ thuật, đòi hỏi sự vừa linh hoạt, kịp thời, nhưng cũng

vừa phải điềm tĩnh, nếu không giá chưa nhảy dựng lên đã làm người

dân nhảy dựng lên. Chính phủ luôn đi sát từng diễn biến của giá, nên

không thể có bất thường gì lớn xảy ra. Như đối với CSTT, LS cơ bản

vẫn ở mức thấp (1,35%) và TTTD cả năm 2018 chỉ 17%, thấp hơn chỉ

tiêu 2017 và trong 6th/2018 tín dụng vẫn tăng thấp hơn cùng kỳ 2017

(7,88% so với 9,06%). Bên cạnh đó, cả nước đang xuất siêu 2,7 tỷ USD,

thặng dư cán cân thanh toán lên tới 9 tỷ USD, LS ổn định nên không

phải là nguyên nhân làm tăng tỷ giá bất thường. Tỷ giá tăng bất thường,

vì tâm lý nặng nề ảnh hưởng từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung…

Ngân sách chi gần 60.000 tỷ

đồng trả nợ lãi vay 6th/2018

Tổng chi NSNN trong 6th/2018 đạt 649.200 tỷ đồng, 11,3% so với

cùng kỳ 2017, trong đó chi trả nợ lãi đạt 59.300 tỷ đồng. Ngày 18/07, Bộ

Tài chính tổ chức Hội nghị sơ kết công tác tài chính - ngân sách

6th/2018, kế hoạch triển khai nhiệm vụ 6th cuối năm 2018. Báo cáo về

công tác ngành tài chính 6th/2018, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, tổng

Kinh tế Việt Nam

7

thu ngân sách ước đạt 651.700 tỷ đồng, #49,4% dự toán, 14,3% so

với cùng kỳ 2017. Trong đó, thu nội địa đạt hơn 523.000 đồng, 15,5%;

thu từ dầu thô ước đạt 29.600 tỷ đồng, 25,3%; thu từ hoạt động XNK

đạt 146.000 tỷ đồng, 2% so với cùng kỳ 2017. Trong ½ đầu năm

2018, cơ quan thuế đã thực hiện trên 22.600 cuộc thanh tra, kiểm tra,

kiến nghị xử lý thu ngân sách 4.700 tỷ đồng, số đã nộp vào ngân sách

gần 2.000 tỷ đồng, thu hồi được 14.880 tỷ đồng tiền nợ thuế. Ước tính

6th có 45/63 địa phương có số thu nội địa đạt tiến độ dự toán >50%,

trong đó có 36 địa phương đạt trên 53%, 53/63 địa phương thu cao hơn

so với cùng kỳ và 10 địa phương thu thấp hơn so cùng kỳ. Nếu loại trừ

thu từ đất, xổ số kiến thiết, cổ tức, lợi nhuận sau thuế thì có 32 địa

phương có tiến độ thấp hơn so với dự toán, trong đó có 13 địa phương

đạt <45% dự toán năm. Về chi ngân sách, tổng chi NSNN 6th đạt

649.200 tỷ đồng, 11,3% so với cùng kỳ 2017. Trong đó, chi đầu tư

phát triển đạt 130.000 tỷ đồng, 42%; chi thường xuyên đạt 455.800 tỷ

đồng, 5% và chi trả nợ lãi đạt 59.300 tỷ đồng, 6%. "Về công tác chi

trả nợ lãi đã đảm bảo thanh toán đầy đủ, kịp thời nghĩa vụ trả nợ đến

hạn theo cam kết". Cũng theo Bộ Tài chính, riêng chi đầu tư XD cơ bản,

bao gồm cả nguồn trái phiếu Chính phủ, tuy tiến độ giải ngân cao hơn

cùng kỳ 2017 song vẫn chậm so với y/c dự toán, nên cơ quan này đang

tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thúc đẩy việc thực hiện

và giải ngân vốn đầu tư. "Công tác quản lý chi NSNN chặt chẽ, theo

đúng dự toán và tiến độ thực hiện của đơn vị. Các bộ, ngành, địa

phương đã chủ động rà soát, sắp xếp, thực hiện chi, mua sắm tài sản

công theo đúng tiêu chuẩn, định mức, chế độ quy định, đảm bảo tiết

kiệm, hiệu quả". Về cân đối NSNN, cân đối ngân sách trung ương và

ngân sách các cấp địa phương 6th/2018 được đảm bảo, đã thực hiện

phát hành 89.500 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ để bù đắp bội chi và trả

nợ tiền vay của ngân sách trung ương theo dự toán.

Chu kỳ khủng hoảng kinh tế 10

năm: Nguy cơ từ nội tại nền kinh

tế

Theo TS.Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu KT và

Chính sách (VEPR), không có cơ sở về mặt khoa học để giải thích về

hiện tượng khủng hoảng KT theo chu kỳ. Với KT VN, trong suốt 40 năm

qua có hiện tượng suy thoái KT rơi vào những năm cuối cùng của thập

nhiên. Tuy nhiên, ông Thành cho rằng sự kiện đó tương đối ngẫu nhiên.

Chu kỳ khủng hoảng 10 năm được ông Thành giải thích theo hướng

chu kỳ của sự hưng phấn và tâm lý đám đông: "Như các nhà KT nói, 10

8

năm là khoảng thời gian sự lãng quên có tác dụng. Sau thời kì khủng

hoảng, có thể trong 5 năm đầu NĐT có tâm lý e sợ, năm thứ 6 NĐT sẽ

bắt đầu bớt sợ. Sau đó, ký ức mờ nhạt đi và NĐT hưng phấn trở lại".

Điều này theo ông Thành có thể thấy rõ qua thị trường CK và BĐS đã

tăng mạnh trong 2-3 năm trở lại đây. Đến thời điểm này, các thị trường

này bắt đầu vào thời kì điều chỉnh. "Đây có thể là một sự trùng hợp,

cũng có thể là tâm lý tổng hợp của đám đông". Bộ trưởng Bộ KH&ĐT

Nguyễn Chí Dũng nhận định, ít có khả năng xảy ra khủng hoảng KT

theo chu kỳ từ những tín hiệu của nền KT. Bộ trưởng Dũng chỉ ra tình

hình tài chính, tiền tệ hiện nay vẫn trong tầm kiểm soát và được điều

hành linh hoạt, thanh khoản hệ thống NH tốt, mặt bằng LS ổn định. Thị

trường CK đã có bước điều chỉnh sau một thời gian tăng trưởng nóng;

thị trường BĐS đã có sự hạ nhiệt sau khi Chính phủ có những chỉ đạo

quyết liệt đối với các giao dịch nhà đất không đúng quy định. TS.Lê

Xuân Nghĩa cho rằng điều quan trọng nhất để giảm thiểu các tác động

của suy thoái có tính chu kỳ đối với VN là phải đẩy nhanh tiến trình tái

cơ cấu nền KT. Đặc biệt là tái cơ cấu hệ thống NH, đầu tư công và

DNNN, theo nguyên tắc sử dụng hiệu quả hơn nguồn lực tài chính có

hạn vào những mục tiêu tăng trưởng của Chính phủ.

CMCN 4.0 có thể kéo GDP Việt

Nam tăng thêm 8-18 tỷ USD/năm

Tại Diễn đàn cấp cao Công nghệ thông tin-truyền thông VN 2018 ngày

18/07, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, CMCN lần thứ

4 có thể giúp GDP của VN 8 - 18 tỷ USD/năm. Không chỉ nhìn về con

số với tăng trưởng KT, quan trọng hơn, CMCN 4.0 là động lực để thúc

đẩy quá trình cơ cấu lại nền KT gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng

cũng như thúc đẩy các nỗ lực cải cách hiện nay mà Chính phủ đang

thực hiện một cách mạnh mẽ hơn, hiệu quả hơn. Tuy nhiên, cơ hội

không tự nhiên đến với một quốc gia thụ động chờ đợi, thụ động tiếp

nhận những thay đổi do CMCN 4.0 đem lại. Theo Bộ trưởng, cuộc

CMCN 4.0 đang diễn ra nhanh chóng, có tác động sâu rộng đến mọi

mặt của đời sống KT, XH của tất cả các quốc gia trên toàn TG, làm thay

đổi mạnh mẽ từ tổ chức SX, cung ứng DV, phương thức KD đến cách

thức tiêu dùng, cách thức giao tiếp, thậm chí làm thay đổi cả con người.

CMCN 4.0 hình thành và phát triển thông qua quá trình tích hợp của

hàng loạt các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, dữ

liệu lớn, điện toán đám mây... Điều này có ý nghĩa hết sức to lớn trong

việc tạo ra bước phát triển nhảy vọt của nhân loại, xóa bỏ dần các giới

9

hạn truyền thống về khan hiếm nguồn lực, làm thay đổi không gian KT -

XH theo hướng hòa trộn giữa không gian vật lý và không gian số. Đáng

lưu ý, CMCN 4.0 có sự khác biệt rất lớn so với các cuộc CMCN trước

đây, nhất là về tư liệu SX và lực lượng lao động. Tư liệu SX chính sẽ

chuyển từ chủ yếu là vật chất sang chủ yếu là phi vật chất, trong đó, hệ

thống mô phỏng tích hợp các loại công nghệ, môi trường số, kết nối vạn

vật và không gian mạng sẽ trở thành công cụ SX chủ yếu. Dữ liệu,

thông tin sẽ trở thành nguyên liệu có giá trị nhất, có sức mạnh nhất và

có thể được sử dụng không hạn chế về quy mô, không gian và thời

gian. Lao động trí tuệ, lao động đa kỹ năng sẽ ngày càng trở thành lực

lượng lao động chi phối. Trí tuệ nhân tạo, người máy sẽ thay thế con

người trong rất nhiều lĩnh vực, làm cho năng lực và tiềm năng phát triển

được mở rộng không giới hạn. Với ý nghĩa như vậy, nhu cầu về tài chính

sẽ giảm đáng kể, nhiều hoạt động hay công đoạn SX có thể thực hiện

với chi phí rất thấp, thậm chí bằng không. Chi phí cận biên trên một sản

phẩm hàng hóa hoặc DV có thể được giảm xuống hàng trăm, hoặc

hàng nghìn lần. Quy trình SX trở nên nhanh hơn, thông minh hơn, có

thể được rút ngắn gấp nhiều lần so với trước đây. Đối với VN, đây chính

là những điểm mạnh, lợi thế cần được phát huy để chúng ta có thể

nhanh chóng bắt kịp, đi cùng và tiến tới vượt lên hàng đầu ở một số lĩnh

vực với các công nghệ đặc trưng của thời đại 4.0.

Ì ạch… doanh nghiệp tư nhân

Nếu xét về tỷ trọng trong GDP, KV KT tư nhân đang đóng góp gần 40%

GDP. Tuy nhiên, các DN - đầu tàu của KT tư nhân mới chiếm gần 8%

GDP, phần lớn còn lại thuộc về KV KT cá thể, hộ gia đình. Theo thống

kê, cả nước hiện đang có khoảng 500.000 DNTN. Trong đó số DN quy

mô lớn chỉ chiếm 2% tổng số, số DN quy mô vừa cũng là 2%, còn 96%

là các DN có quy mô nhỏ và siêu nhỏ. Cơ cấu ngành nghề của DN tư

nhân chưa hợp lý, hơn 80% hoạt động thương mại, DV chỉ có hơn 10%

hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp, chỉ có khoảng 1% DN đầu tư,

hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Chi phí KD tại VN hiện vẫn được

xem là một “rào cản” không nhỏ cho sự phát triển của KT tư nhân. Đơn

cử như chi phí logistics tại VN theo ước tính của NH Thế giới (WB)

chiếm tới 25% GDP/năm, cao hơn đáng kể so với tỷ trọng 19% của Thái

Lan, 18% của Trung Quốc, 13% của Malaysia và cao gần gấp 3 lần nếu

so với các nước như Mỹ hay Singapore. Với một nền KT định hướng XK

như VN, thì chi phí vận tải chiếm hơn 2/3 giá trị hàng hoá, là điều không

10

bình thường. Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp

VN, có đến 59% các DN cho rằng họ vẫn còn phải chi trả các chi phí

không chính thức và 28% số DN cảm thấy chưa hài lòng đối với chất

lượng thi hành công vụ của các cơ quan chính quyền. Đặc biệt, mới

đây, Trưởng Nhóm công tác thuế và hải quan (thuộc VBF) Mark Gillin chỉ

ra rằng, chi phí thuế của DN tại VN chiếm tới 38% lợi nhuận, thực tế

còn cao hơn do các rào cản vô hình. VN đã xuất hiện những DN tỷ

USD, nhưng phần lớn các DNTN VN khó lớn hoặc không thể lớn vì

những rào cản vô hình và hữu hình. Đóng góp của DNTN vào nền KT

chưa thực sự tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng. Bởi vậy, hoàn thiện

thể chế KTVM đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho các DN được tiếp

cận nguồn lực một cách bình đẳng, đặc biệt là tiếp cận vốn và tiếp cận

đất đai, chú trọng việc XD chính sách thực thi Luật Hỗ trợ DNVVN cũng

như Luật Cạnh tranh một cách phù hợp, khắc phục được những cản trở

do hạn chế quy mô nhỏ gây ra vẫn là y/c cấp thiết.

11

IMF cảnh báo Mỹ dễ bị tổn

thương nhất trong cuộc chiến

thương mại đang leo thang

Trong bản cập nhật cho dự báo tăng trưởng KT thế giới, IMF cho rằng,

Mỹ là trọng tâm của vấn đề trả đũa thuế quan từ các đối tác thương

mại, đặc biệt dễ bị suy giảm XK. Việc leo thang thuế quan với mức độ

nghiêm trọng bởi Mỹ, TQ và các nước khác sẽ không chỉ ảnh hưởng

trực tiếp đến nhu cầu, mà còn làm tăng sự không chắc chắn và tổn

thương về đầu tư. "Mô hình của chúng tôi cho thấy rằng nếu các mối đe

dọa chính sách thương mại hiện nay được thực hiện thì niềm tin KD sẽ

giảm, GDP toàn cầu có thể thấp hơn khoảng 0,5% sv dự báo hiện tại

vào năm 2020.. Vì sẽ bị nhiều nước trả đũa trong 1 cuộc chiến thương

mại diện rộng, Mỹ sẽ nhận thấy phần lớn hàng hóa XK của mình bị

đánh thuế, và do đó đặc biệt dễ bị tổn thương". IMF giữ nguyên dự báo

tăng trưởng toàn cầu ở mức 3,9% cho 2018 và 2019; tăng trưởng của

Mỹ chỉ ở mức 2,9% vào 2018 và 2,7% vào 2019; tăng trưởng của TQ sẽ

ở mức 6,6% vào 2018 và 6,4% vào 2019; tăng trưởng 2018 cho các

nước Eurozone, Nhật và Anh sẽ giảm do tốc độ tăng trưởng của các

nền KT này trong Q.I thấp hơn dự kiến cùng với điều kiện tài chính thắt

chặt hơn một phần do sự bất ổn chính trị. Dự báo tăng trưởng của

Eurozone 2018 giảm từ 2,4% xuống 2,2%, Anh giảm xuống còn 1,4%

từ mức 1,6%. Dự báo tăng trưởng của Nhật đã giảm xuống còn 1,0% từ

1,2%. Tăng trưởng 2018 cho của số thị trường mới nổi cũng sẽ giảm.

3 Cựu Chủ tịch FED cảnh báo về

cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ

nhất từ trước đến nay

10 năm sau khi là những người chèo lái KT Mỹ trong cơn bão gần nhất,

Ben Bernanke, Timothy Geithner và Henry Paulson mới đây đã đồng

loạt nêu lên những lo ngại về khả năng chống đỡ của nước Mỹ trước 1

cuộc khủng hoảng tài chính mới. Mặc dù nhất trí rằng hệ thống NH hiện

nay đã vững vàng hơn nhiều sv trước, họ cũng chỉ ra những điểm yếu

không hề tồn tại cách đây 1 thập kỷ. "Chúng ta đã có những công cụ tự

vệ tốt hơn để chống lại những cú sốc mạnh hơn có thể xảy ra đối với

nền KT và hệ thống tài chính nhưng trong trường hợp khủng hoảng xảy

ra thì 1 hệ thống ít tự do hơn,bị kiểm soát nhiều hơn sẽ là lý tưởng hơn".

Trong cuộc khủng hoảng mới nhất, GDP của nước Mỹ sụp đổ trong khi

tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt… Chương trình cắt giảm thuế và tăng chi tiêu

Kinh tế Quốc tế

12

mà Tổng thống D.Trump và Quốc hội Mỹ đã thông qua là rất sai thời

điểm. Làm như vậy thâm hụt ngân sách tăng lên trong khi nước Mỹ

đang ở trạng thái toàn dụng lao động. Những hệ lụy trong dài hạn từ

việc nợ Chính phủ tăng lên nhanh chóng. Thâm hụt ngân sách và nợ

tăng đồng nghĩa Chính phủ Mỹ có ít dư địa hơn để có thể kích cầu như

đã làm trong cuộc khủng hoảng trước. "Nếu như chúng ta không hành

động, đây sẽ cuộc khủng hoảng KT hoặc khủng hoảng tài khóa tồi tệ

nhất mà chúng ta phải trải qua. Cuộc khủng hoảng này sẽ từ từ bóp

nghẹt nước Mỹ". Hiện tổng nợ liên bang đang ở mức 77% GDP, cao

gấp đôi sv 2007. Khả năng ứng phó của FED cũng bị bó hẹp hơn trong

bối cảnh LS thấp như hiện nay. Mục tiêu LS cơ bản đang ở mức 1,75-

2%, sv mức 5,25% của tháng 7/2007. Tuy nhiên, FED đang ở vị thế tốt

hơn sv NHTW của các nền KT phát triển khác (ECB còn đang để LS 0%)..

Chủ tịch FED công bố kế hoạch

tăng lãi suất trong nửa cuối năm

Trong nửa cuối năm 2018, FED sẽ có 2 đợt tăng LS, nhiều khả năng

vào tháng 9 và dịp cuối năm. Chủ tịch FED đã công bố kế hoạch này

trong cuộc điều trần trước Thượng viện Mỹ ngày 18/7, đồng thời nhấn

mạnh đến những rủi ro đối KT Mỹ và thế giới nếu chính sách tăng thuế

của Tổng thống D.Trump đối với hàng hóa NK từ các đối tác thương

mại như TQ, EU... phản tác dụng. Theo ông Powell, KT Mỹ đang được

hỗ trợ tích cực bởi nhiều yếu tố như thị trường việc làm tăng trưởng

mạnh khi tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp nhất trong gần 20 năm

qua; tỷ lệ lạm phát gần với mục tiêu 2% đề ra; những nguy cơ đối với

triển vọng tăng trưởng KT dần cân bằng. Ủy ban thị trường mở Liên

bang Mỹ (FOMC) tin tưởng cách thức tốt nhất để tiếp tục duy trì những

động lực trên là tăng LS. Dự báo tăng trưởng KT Mỹ trong Q.II vượt

mức 2% của Q.I và tỷ lệ thất nghiệp cũng giảm sâu hơn sv mức 4% ghi

nhận trong tháng 6. FED đã tăng LS 7 lần kể từ cuối năm 2015 nhờ vào

sự phát triển liên tục của nền KT và tăng trưởng việc làm vững chắc.

13

Tài liệu tham khảo:

Bảng chỉ số https://www.hsx.vn/Modules/Cms/Web/ViewArticle/b6d10da6-7c26-40d8-b720-20e298a4ed06

https://hnx.vn/

https://www.bloomberg.com/markets/stocks

http://www.sjc.com.vn/

https://goldprice.org/vi/index.html

https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/vi/menu/rm/tg?_afrLoop=515501331129000

Tin Tài chính - NH https://vietstock.vn/2018/07/suc-ep-tang-lai-suat-la-co-nhung-chua-lon-757-616690.htm

http://ndh.vn/pho-thu-tuong-yeu-cau-siet-ky-luat-thi-truong-danh-gia-ky-moi-quan-he-giua-phai-

sinh-va-co-so-20180718021620393p4c146.news

http://cafef.vn/nhnn-bom-rong-45200-ty-dong-vao-nen-kinh-te-lai-suat-lien-ngan-hang-tang-nhanh-

20180718095346718.chn

http://cafef.vn/kich-ban-nao-cho-ty-gia-20180718155154551.chn

http://cafef.vn/nhnn-nhac-nho-cac-ngan-hang-kiem-soat-tang-truong-tin-dung-theo-chi-tieu-duoc-

giao-20180718194011536.chn

Tin KT vĩ mô http://cafef.vn/ap-luc-kep-de-len-lam-phat-20180718160046301.chn

http://cafef.vn/ngan-sach-chi-gan-60000-ty-dong-tra-no-lai-vay-6-thang-dau-nam-2018-

20180718205528583.chn

http://cafef.vn/chu-ky-khung-hoang-kinh-te-10-nam-nguy-co-tu-noi-tai-nen-kinh-te-

20180718095025358.chn

https://vietnambiz.vn/cmcn-40-co-the-keo-gdp-viet-nam-tang-them-8-18-ty-usdnam-62000.html

https://vietstock.vn/2018/07/i-ach8230-doanh-nghiep-tu-nhan-761-616887.htm

Tin KT Quốc tế http://cafef.vn/chu-tich-fed-cong-bo-ke-hoach-tang-lai-suat-trong-nua-cuoi-nam-

20180718100403374.chn

http://cafef.vn/imf-canh-bao-my-de-bi-ton-thuong-nhat-trong-cuoc-chien-thuong-mai-dang-leo-

thang-20180718161258739.chn

http://cafef.vn/3-cuu-chu-tich-fed-dong-loat-canh-bao-ve-cuoc-khung-hoang-kinh-te-toi-te-nhat-tu-

truoc-den-nay-20180718174336989.chn

14

Danh mục viết tắt

Bảo hiểm tiền gửi BHTG LS LS

Bảo hiểm y tế BHYT Liên ngân hàng LNH

Bảo hiểm thất nghiệp BHTN Lợi nhuận trước thuế LNTT

Bảo hiểm xã hội BHXH Lợi nhuận sau thuế LNST

Bất động sản BĐS Mua bán, sáp nhập M&A

Chi nhánh/phòng giao dịch CN/PGD Ngân hàng NH

Chỉ số giá tiêu dùng CPI Ngân hàng bán lẻ NHBL

Chính sách tiền tệ CSTT Ngân hàng Nhà nước NHNN

Cơ sở hạ tầng CSHT Ngân hàng thương mại cổ phần NHTMCP

DNNN DNNN Ngân hàng thương mại Nhà nước NHTMNN

DN tư nhân DNTN Ngân hàng nước ngoài NHNNg

DN vừa và nhỏ DNVVN Ngân sách Nhà nước NSNN

DN có vốn đầu tư nước ngoài DN FDI Ngân sách trung ương NSTW

Dự án DA Nhập khẩu NK

Dự trữ bắt buộc DTBB Sản xuất KD SXKD

Đăng ký KD ĐKKD Tài sản bảo đảm TSBĐ

Đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI Tổ chức tín dụng TCTD

Giấy chứng nhận GCN Tổng tài sản TTS

Giá trị gia tăng GTGT Tổng SP quốc nội GDP

Hợp đồng tín dụng HĐTD Trung Quốc TQ

Khách hàng DN KHDN Trái phiếu Chính phủ TPCP

Khách hàng cá nhân KHCN Trái phiếu DN TPDN

KT vĩ mô KTVM Thị trường chứng khoán TTCK

Kho bạc Nhà nước KBNN VN VN

Khu vực KV Vốn điều lệ VĐL

Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia UBGSTCQT Vốn tự có VTC

Cục dự trữ liên bang Mỹ FED Xã hội XH

Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF Xuất khẩu XK

Ngân hàng TG World Bank Hiệp hội Chế biến và XK thuỷ sản VN VASEP

Ngân hàng Phát triển châu Á ADB Hiệp hội Lương thực VN VFA

Ngân hàng trung ương châu Âu ECB Hiệp hội Cà phê - Ca cao VN VICOFA

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ASEAN Hiệp hội Thép VN VSA

Khu vực sử dụng đồng Euro EUROZONE Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội HNX

Liên minh châu Âu EU Sở Giao dịch chứng khoán Tp.HCM HOSE

Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc FAO

Tổng cục thống kê GSO