Upload
cosmin-covrig
View
346
Download
13
Embed Size (px)
Citation preview
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
1/28
54
f
C FlLITTI
DIN
ARHIVELE
VATICANLJL_Ul
ocumente
privitoare
la
episcopatele catoJice
din pl incipate.
Facand
cercetiiri istorice in arhivele
Vaticanului
pe
timpul
i;;ederei
mele
la
Roma
.
ca secretar
al
Le
gatiunei romane , - cercetari al ciiror rezultat
sper
sa-1 pot
da
la lumina
rnai
tarziu,
-
m am
gandit
ca
ar putea fi de oarecare interes sa se publice
f i
documentele
utilizate de Eubel in a sa Hierarchia
catholica
medii aevi
privituare la episcopatele
ca
tolice
in principate.
Publicarea lor in extenso, e ~ i nu aduc multe
lmnini
noui,
pune insa la dispozitia cercetatori
l
or
documentele chiar pe care
Eubel
s a
intemeiat
l?i
fixeaza
sau
indrepteaza unele date. De aceea l?i
:ifonseniorul
Netzhammer , arhiepiscop catolic
de
Bucurei;;ti, a avut
bunavointa
de a incuviinta
ti
parirea
lor in
Revista
o tulic
ii
.
Parintele Auner, atat de adanc cunoscator in
ma
teri
e
ciiruia aduc aci calduroasele mele multu
miri, a revazut rnaterialul
i j
1-a adnotat. D-sa a
gasit nimeritii l?i publicarea unor documente
deja
tiparite
in alte colectiuni
putin
accesibile sau
in
cari ar
sciipa
u ~ r
din
vederea
cercetatorului.
I
C. Filitti
lqnie, 1913.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
2/28
DIN ARHIV
EL
E VATICA \ULU i
355
I
353
Februarie 1 2. Papa
Inocentie
VI
n u m ~ t
pe dominicanul
ernard
episcop de Milcov
1
.
Arhivele Vatica.ne. Reg . Vatican. 244. (Innoc. VI.) Fol. 122. Mil
-choviens.
Venerabili frafri B ernardo episcopo Milclioviensi salutem etc
Ecclesiarum omnium regimini disponente Domino licet
immeriti presidentes continua pulsamur
et
excitamur in
:Stantia circa earum statum prosperum dirigendum, et
in
eo
mens nostra spiritualiter vigilare tenetur
ut
ecclesiis
que viduitatis incommoda deplorare noscuntur, tales pas
tores preficere studeamus
ex
quorum gubernatione pro
vida ecclesie ipse, operante illo qui pastorum dinoscitur
-dux
et
pastor votive prosperitatis gratulentur successibus
et incrementis multimodis efferantur. Dudum siquidem
ecclesia :Yiilchoviensis per obitum bone memorie ultimi
episcopi ~ i l c h o v i e n s i s qui
in
partibus illis diem clausit
ex.tremum destituta pastore, nos vacatione huiusmodi fi
dedignis relatibus intellecta, dispendiis que solent eccle
siis ex vacatione diuturna imminere obviare volentes, et ad
ipsius ecclesie provisionem celerem et felicem paternis et so-
licitis studiis intendentes post deliberationem quam
de
prefi
ciendo eidem ecclesie person.am utilem et etiam fructuosam
habuimus cum nostris fratribus diligentem, demum ad te or
-dinis fratrum predicatorum professorem
in
sacerdotio consti
iutum
cui
de
religionis zelo litterarum sciencia;morum ho
-nestate, vite mundicia aliisque doriis virtutum apud nos
1) Document utilizat de
V
Eubel, Hiera.rchia. catholica medii aevi,
:2
volume, Monasteiii 1898 1901, vol. I pag. 355.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
3/28
356
I.
C. FILJTTI
fidedigna testimonia perhibentur, dire.x:imus oculos nostre
mentis quibus omnibus debit::i. meditatione pensatis, de-
persona tua nobis et eisdem fratribus nostris, ob predic
tor.um e x i g e n t i a ~ meritorum accepta, ipsi ecclesie de fra
trum predictorum nostrorum consilio auctoritate aposto
lica providimus, teque illi preficimus in episcopum et pas-
torem curam et administratiouem ipsius .\1ilchovie
1
1sis
eclesie
ti
bi in spidtualibus plenarie commit terido, ac
-
inde
per
venerabilem fratrem nostrum Guillelmum epis
copum Tusculanum tibi facirnus apud sedem apostolicam
munus
consecrationi impendi, in mo qui dat gratias
et
largitur premia confidentes quod eadem ecclesia per tue
circ.umspeutionis
industriam
et providentiam circumspec· ·
tam sub tuo felioi regimine, dextera Domini tibi assis-
tente
propitia salubriter
et
prospere dirigetur et
grata
sus
cipiet in eisdem
spiritualibus
et iemporalibus incrementa.
Quocirca fraternitati tue per apostolica scripta mandamus
quatenus ad dictam Milchoviensem ecclesiam cum gratia
nostre benedietionis accedens, curam et aclministrationem
predictas
sic exercere studeas solicite fideliter
et
pruden
ter quod i psa ~ f i l h o v i e n s i s ecclesia per tue circumspec
tionis ministerium votivis jugiter proficiat commodis et
succesibus prosperis augeatur, tuque proinde eterne
re-
tributionis premium et bonivolencie nostre gratiam ube
rius consequi merearis. Datum Avinione
IL
Idus Febru-
arii. Anno Primo.
In eoclem modo...
1
)
In
eodem
2
) dilectis filiis clero civitatis
et
diocesis
Milchoviensis ... (omissis formulis) n eodem modo Ar:..
chiepiscopo Oolocensi..
..
In eodem modo.:. Ludovico re
gi
Ungarie
illustri... Datum ut supra.
1 Lipsesc formu lele o b i ~ n u i t e cari sau nu au fost scrise, Eau sunt
~ t e r s e
de umezealii. Oar
de desupt
,
dupil.
un
spatiu
ce 1-ar
fi
ocupat.
o aitJi·
b n l ~
se .
cite c
,ceJe
ce
: urrueaza. ,, , .
2
L i p s e ~ t e :
modo. -
• •
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
4/28
DIN ARHIVF.U YATICANOLU
357
II.
1353 Aprilie 16 Episcopul Bernard al Milcovu-
lui se scuteio;te de
anate.
Arhive
le
Vati ca ne , Obli
ga.tiones
2.
'ol. I
40
CLXXVIH)
{La
marg)
:
Liberatio
ecclesie Milchoviensis.
Dicta die (16
aprilis anni
1353) Dominus (sic)
-electus t\1ilchoviensis
in provincia
ColocenN
fuit
a pre-
statione
servitii
propter paupertatem liberatus .
III.
364
~ 1 a i
29
Papa
Urban V n u m ~ t pe
domi-
nicanul
Albert
de
~ s k
l)
episcop
de Milcov
in
urma
vacantei
ivite prin
transferarca lui Bernard la
piscopia de Plock
in Polonia.
Arhi\· ele Va.ti cane. Reg. Aviniou. l"rb. V. tom. VIL an. 2. p.
I
fol.
117. MilchoYieo .
Dile
c to
filio 1lbet·lo
de
U;;k
elcc to Nlil
choviensi saluiem
etc
Inter solicitudines varias quibus assidue premimur ilia
-potissime
pulsat
et excitat mentem nostram ut status eccle
'5iarum omnium cure nostre divina providentia
commis-
.sarum spiritualiter et temporaliter augeatur quodque
illis
que suis
destitute
pastoribus vaca.tionis incommoda deplo
rare noscuntur, tales ministros preficere studeamus per
quorum
regimen
ecclesie ipse
utiliter et
salubriter
valeant
· gubernari. Dudum siquidern felicis recordationis Innocen-
tius papa VI. predecessor noster provisiones omnium ec
-0lesiarum Cathedralium tune
apud
sedem apostolicam
va-
~ n t i u m
et
irnposterum vacaturarum ordinationi
et
dispo-
1) C. Eubel, Biera.rchi
a,
vol. I pag. 355, admite citirea: Usti.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
5/28
358
I . C. ~ l L I T T I
sitioni sue reservaYit decernens ex
tune
irritum et inane
si secus super
hiis
per quoseunque
qua
vis aueto1·itate scien
ter vel ignoranter contingeret attemptari. Postmodum vero
eeelesia ~ f i
c o v i e n s i s
ex eo pastoris solacio destituta quod
idem predecessor venerabilem fratrem nostrum Bernard um
olim Plocensem nunc
~ 1 i l c o v i e n s e m
1
episeopum
apud
sedem preclictam constitutum a vinculo quo eiclem 1lilco
viensi ecclesie cui tune preerat tenebatur,
le
fratrum suo
rum sancte romane eeelesie carclinalium consilio et apos
toliee potestatis plenitud:ine absolvens, ipsum ad Plocen-·
sem ecelesiam tune vaeantem transtulit prefieiendo eum
eidem Plocensi eccle ie in episeopum et pastorem.
Dic
toque predeeessore postmoclum per eum dicte Milcuviensi
eeclesie non proviso, sicut Domino placuit sublato de·
media, Nos vacatione hujusmodi :fidedignis relatibus in-·
telleeta., ad provisionem ipsius
~ I i l c o v i e n s i s
ecelesie celerem
et
felicem
de
quo nullus preter Romanum ponti:ficem
hac
·
vice se intromittere potuit neque potest, reservatione
et
deereto obsistentibus supradietis, ne dicta Milcoviensis.
eeclesia ulterioris vaeationis detrimenta subiret, paternis.
et solicitis studiis intendentes post deliberationem
quam
de preficiendo eidem ecclesie ~ i l c o v i e n s i personam uti
lem
et eciam fructuosam cum nostris fratribus
habuimus
.
d:iligentem, demum ad te ordinis
fratrum
predicatorum
professorem peniteneiarum nostrum
in
presbiteratus or
dine constitutum cui de religionis zelo,
litterarum
scien
tia, vite ac morum honestate aliisque multiplicium vir
tutum meritis
apud
nos :fidedigna testimonia perhibentur,
direximus
ocu
los nostre mentis. Quibus omnibus
attenta
.
meditacione pensatis,
de
persona
tua
nobis et eisdem
fra
tribus
oo
dictorum tuorum exigenoia.m meritorum accepta,..
prefate eeclesie .Milcoviensi de dictorum fratrum nostro
rum
consilio, auctoritate apostolica providemus, teque illi
1
Acest:
mmc
ilcoviensem
u are in\eles,
cAci
Bernard murise
iaa
inte de 26
}{ j
1363. C Eubel, Hierarchia vol. L pag. 423.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
6/28
ARBIVET,E
VATI
CANULUf
359
preficimus
in
episcopuru et pastorem,
curam
et adminis-
trationem
ipsius
~ l i l o v i e n s i s
ecclesie
tibi
in
spiritualibus
et
temporalibus plenarie comrnittendo. In illo qui
dat gra-
tias et largitur premia confidentes quod dextera Domini
tibi assistente propicia, prefata :\1ilcoviensis ecclesia
sub
tuo felici regimine prospere dirigetur et grata in eisdem
spiritualibus
et
temporalibus suscipiet incrementa.
Iugum
iaitur
Domini tuis impositum humeris prompta devotione
suscipiens, curam et administrationem predictas sic
exer-
cere studeas solicite fideliter
et prudenter
quocl ipsa
:Mil-
coviensis ecclesia gubernatori provido et fructuoso acl
ministratOl i
gaudeat
se commissam, tuque proinde
preter
eterne retributionis premium bonivolencie nostre ac sedis
predicte benedictionem et gratiam uberius consequi me-
rearis. Datum A vinione II I .Kalendas
Iunii
Anno secundo.
In eodem modo (super eodem electo) Oapitulo Ecclesie
-Milcoviensis
..
Clero Civitatis
et
diocesis Milcoviensis ...
Po-
pulo Civitatis
et
diocesis Milcov ... Archiepiscopo Colocensi
(tamquam sutfraganeo) prefatum Albertum eJectum Mil
covienseni commendat etc. Oat. ut supra.
IV.
1318 Ian 28
Papa
Gregorie
XI.
confirma
de-
cretul lui
llie
Petit, vicarul general al misiona-
Tilor dominicani,
care
rezervase
acestora
in mod
special
6
manastiri in
Galitia
~ i
~ f o l d o v a
intre
altele cea din Seret.
Arhi\-ele Va.ticane. Gregor.
XI.
Reg. Vat.
Ko. 287.
f 278 .
Ad
perpetuam rei memoriam.
Fidei
orthodoxe propaga
tionem et animarum salutem
super
cuncta desiderabilia
cupientes, hiis [ que] pro huiusmodi propagatione et
sa ..
lute provide ab aliis facta sunt,
libenter
adicimus aposto
lici muniminis :Ilrmitatem. Sane petitio pro parte dilec-
•
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
7/28
•
360
I C. FILITTI
torum filiorum Helie Petiti, Ordinis fratrum Predicatorum
professoris, societatis fratrum eiusderri ordinis inter gentes
peregrinantium propter Christum vicarii generalis, et non-
nullorum fratrum ipsius societatis. nobis nuper exhibita
continebat,
quod
dilectus filius Helias eiusdem Ordinis
professor et magister generalis, zelans dictorum
fidei
et
ordinis dilatationem, per suas certi tenori litteras voluit
et
declaravit Lamburgen. Camicen. Sunatricen. Pansuten·
Premicellen.
et
Cerethen.
1
)
conventus prefati ordinjs,
in
Ruschie et Valachie partibus consistentes,
ad
societatem
dictorum fratrum peregrinantium specialiter pertinere,
prout in ipsis litteris plenius continetur. Qual e
pro
parte
vicarii et fratrum predictorum fuit nobis humiliter sup-
plicatum, ut voluntatem ac declarationem dicti magistri
ratas
et gratas habere, easque auctoritate apostolica con-
firmare de benignitate solita dignaremm. Nos itaque,
ut
prefertur, fidei catholice ampliationem et animarum sa-
lutem ab intimis affectantes, huiusmodi supplicationibus
inclinati voluntatem et declarationem huiusm9di ratas
et
gratas habentes, eas auctoritate apostolica confirmamus
etc. presentis sc
ripti
patrocinio communimus. Nulli ergo...
et nostre confirmationis
infrin
gere etc. Dat. Rome apud
sanctum Petrum Y. Kal. Februarii anno octavo.
v
1390 A vg 4. Papa Clemente\ . ordona sa se faca
cercetari
daca.
franciscanul Anton de
Manso e
IJ
A.
Bzoviu
s Propago D.
Hyaointhi, Venetiis 1606, pa
g.
23 zioe
ca
aceste manastiri sunt: a Provincia
Polo
niae Leopolien. Camene·
cen. et .Smot1·icen. a Provine-ta
Hunga1·iae
Cei·eten. Pansuten. et ri·
m-icellen. Mai adaagii inca 4 m
aniistir
i din Gracia.
Pansuten.
e greu
de identifio:i.t.
Cat
pentru
PreIDJcellen. care s e a m i i ~ l l atat de mult cu
Przemysl sau
Prz
emyslany,
anevoe va i
atarnat de provincia ungara
a
dominic:milor.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
8/28
DI: -:
ARBIVRLE YA.T
IC
A UJ.L I
361
vrednic
sa fie episcop de Vidin : iar
in caz
afir
mativ
sa
fie
promovat
]a
ac
e
st
scaun,
ramas
va
cant
prin moartea
lni Oliveriu, f?i neocupat de do
minicanul
loan Regis, care
retuzase
numirea :
.
Arbivele
\ aticane.
Reg.
Av
e
n. 261.
Clrmens VII. J\n . XII.
Part.
II.
tom . u7 fol.
99.
Venerabili fratri
Joanni
episcopo Tusculano salutem
et
apostolicam benedictionem.
Int
er solicitudines varias qui
bus
assidue prernimur, illa potissime pulsat et ex.citat
men
tem
nostram
ut
universi orbis ecclesiis pastoris solacio
destitutis ne
in
spiritualibus et temporalibus detrimenta
2
de salubris provisionis remedio consulatur. Dudum siqui
dem
bone memorie Oliverio episcopo Budinen. regimini
ecclesie Budinen. presidente nos cupientes eidem ecclesie
cum
vacaret per apostolice sedis providencia·m utilem
et
idoneam presidere personam, provisionem eiusdem ecclesie
{)rdinacioni
et
disposicioni nostre duximus ea vice specia-
.
liter
reservandam et deinde prefata ecclesia per ob
itum dicti Oliverii episcopi qui
extra
romanam curiam
decessit pastoris solacio destituta
tu
habens a nobis su-
. per
hoc
speciale (sic ) per nostras Jiteras potestatem, de
persona dilecti filii Joannis regis ordinis fratrum predica
torum
professoris magistri in theologia eidem ecclesie
sic vacanti auctoritate apostolica providisti jpsumque
ll
preficisti
in
episcopum et pastorem. Qui quidem
Joannes
huiusmodi provisioni et prefectioni consensum prebere
re
cusavit et eas prosequi non curavit neque curat. Oum au
tem
prefata ecclesia adhuc per obitum dicti Oliverii
va
care noscatur :nullusque preter nos
hac
.vice de ipsius pro
visione disponere potuerit neque possit reservatione
et
de-
1
Document utilizat de Eubel. Hierarchia,
vol.
I. pag. 139.
E]I se
publica fl Ci
din cauza vecinatatii Vidinului cu far.i. rom;ineascii .
2
L i p e ~ t e :
pa.tiantur. ·
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
9/28
36
I C. F ILITTI
creto obsistentibus supradictis nos cupientes eidern ec
clesie ne longe vacationis exponatur incommodis
de
per
sona idonea celeriter providere sperantesque quod dilectus
:filius Antonius
de
Manso ordin.is
fratrum
mioorum pro
fessor baccallaureus
in
theologia penitenciarius noster
in
urbe
ad
regimen
et
administrationem ipsius utilis
et
ido
neus existeret ac de eiusdem Anthonii sufficiencia
et
ido
neitate
certam noticiam non habentes fraternitati tue de
qua in
iis et aliis plena.m in domino
:fid
uciam obtinemus
per
apostolica
scripta
committimus
et
mandamus quate
nus de suf.ficiencia et idoneitate ipsius Anthonii qui
apHd
nos de religionis zelo vite mundicia spiritualium provi
dencia
et
temporalium circumspeccione ac aliis virtutum
meritis
multipliciter comrnendatur auctoritate nostra di
ligencius te informes
et
si per informatiooem eiusrnodi
ipsum
Anthonium ad regimen et adrninistrationem ipsius
ecclesie utilem et idoneum esse reppereris super quo
tuam
conscientiam oneramus de persona eiusdem Anthonii eidem
- ecclesie predicta auctoritate providea ipsumque
illi
pre
:ficias
in
episcopum
et
pastorem curam
et
admini.:;tratio
nem
eiusdem ecclesie sibi in spiritualibus
et
temporalibus
plenarie committendo
ac
ei facias a
suis
subditis obe
dienciam et
reverentiam
debita exhiberi.... Et insuper
eidem .A.nthonio si de persona ipsius eidem ecclesie
per
te
provideri contingat
munus
consecration.is impendas vel
per
aliquem catholicum
antistitem gratiam et
communi
onem apostolice sedis.
habentem
assistentibus tibi vel eidem
antistiti duobus vel tribus aliis catholicis episcopis simi
les
gratiam et
communionern
h b e n t i b ~ s
impendi facias
et
procures.
Volumus autem q uod tu vel idem antistes qui eidem
Anthonio prefatum munus i::npendes vel impenclet ab
eo nostro et ecclesie .romane nornine fidelitatis debite so
litum recipias seu
recipiat juramentumjuxta
formam quam
sub
bulla nostra mittimus interclusam
ac
formam jura
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
10/28
01 \' ARHIVELE VATICANULUI
363
menti quod idem Anthonius
prestabit
nobis de verbo ad
verbum per
ip
sius patentes litera.s
suo
sigillo sigillatas
per proprium nuncium procures seu idem antistes pro
curet quantocius destinare. Per hoc autem venerabili fratri
nost
ro
episcopo Proscblavien.
1
cui ecclesia
ipsa
metropo
litico iure subesse dinoscitur nullum volumus imposterum
preiudicium generari.
Datum Avinione secundo nonas Augusti pontificatus
nostri anno duodecimo.
Expedita secundo kalendas Septembris anno XII. R
de Valle.
Tradita IY kal. Septembris anno XII.
K.
Monachi.
Vl.
394
1arlie 9
Papa
Bonifa
c
iu
IX.
n u m e ~ t e
pe
George, din
ordul
e r e m i ~ i l o r
sf.
Augustin episcop
de A r g e ~
scaunul
fii n d
vacant
prin
moar
tea
lui
Nicolae
2
) .
A r c h i Vaticanului Reg. Lateran . 82. 1Bonif. I
X.
a u. 1±00) fol. 247·
Bonifacius etc. Dilecto filio
Ge
orgia electo
Ergen
. sa
lutem etc.
3
.
. l ) Prost.hlaven. E Preslav de
astaz
i din Bulgaria,
vechea
Marcian
polis. Dupa de>plir\irea Biserici
lor Scaunul
papal a r
ecunoscut
sub
titlu
- de
Presthlavien.
numai pe
Sava
la
a.
1204. Eubel
I.
c. pag. 430.
Prin
urmare fraza de sus este o
formula
de caocelarie. Arhiepiscopa.tul la.tin
de Marcia nopolis s 'a iufiinta,t la a. 1643. numindu- 'e
ca
titular
cunos-
cutul Bandini.
2) Doc
ument utilizat
de
Eubel Hierarhia
, vol. I. pag. 105. Nicolae
Antooii a fost primul episcop de Argei;;
numit
la 9 Mai 1381. Cfr. Dr.
G.
E rler, D
er
Liber Ca.ncellari
ae
Apostolicae vom J. 1380.
Leipzig
1888.
pag. 26.
3) In reg. se
repet
: Georgio .
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
11/28
64
l
C. FJLITTT
Divina favente clem encia cujus inscrutabili providen
tia ordinationem susoipiunt universa in apostolice sedis
specula licet im.rneriti constituti ad universi· orbis eccle
sfas aciem nostre considerat1onis extendimus
et
pro earum
tatu salubriter dirigendo, apostolici favoris auxilium ad
hibemus sed de illis propensius cogitare nos convenit
quas propriis carere pastoribus intuemur ut eis juxta cor
nostmrn pastores preficiantur ydoney qui cornmissos sibi
populos
per
suam circumspectionem providam salu briter
dirigant et informent
ut
bona ipsarum ecclesiarum non
so
lum gubernent utiliter sed etiam multimodis efferant
incrementis. Dudum siquidem, bone memorie ~ i c o l o
episcopo Ergen. regimini ecclesie Ergen. presidente,
no
cupientes ipsi ecclesie cum vacaret per apostolice sedis
providentiam utilem
et
ydoneam presidere personam, pro
visionem
e j ~ s e m
ecclesie ordinationi,
et
dispositioni
nostre ea v
ice
duximus specialiter reservandam, decer
nentes ex tune irr itum
et
inane si secus super
hiis
per
quosquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter con
tigerit
attemptari Postmodum vero predicta ecclesia per
-0bitum ipsius Nicolai episcopi qui extra
Romanam
cu
riam diem clausit extremum vacante, ~ o s vacatione
hu-
jusmodi
.fidedianis rellatibus (sic) intellecta, ad provisio
·
nem
ipsius ecclesie celerem et felicem de
qua
nullus pre
ter nos
hac
vi e se intromittere potuit neque potest reser
vatione
et
decreto obsistentibus supradicitis,
ne
ecclesia
. ipsa · ionge vacationis exponeretur incommodis, paternis E t
.solicitis ~ u d i i s attendentes
post
deliberationem q uam de
pr
e
j i c ~ e n d o
ecclesie
r ~ f t e
personam hujusmodi cum fratribus
- nostris· habuimus diligentem, demum ad te ordinis fratrum
hei·emitarum sancti Augustini professorem
in
sacerdotio
o i i s t i t u t u m religionis zello (sic) conspicuum,
litterarum
... ·cientia
pteditum
vita ac
inorum
honestate decorum
in spiri
tualibus providum
et in
temporalibus circumspectum
et
~ l i i s
multiplicium
virtutum
meritis-;prout ex fidedignorum testi-
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
12/28
l1D:
:\RHIYELE YATI
CA'.'ll'LUI 365
momus percepimus insignitum direximu ocullos (sic)
nostre rnentjs, quibus omnibus attenta me.ditatione
pen-
satis de p e r o n a tua nobis e ~ eisdem fratribus ob dicto
rum
tuorum exigentiam meritorum aceepta, eidem ecclesie
de dictorum fratrum consilio auctoritate apostolica provi
demus, teque illi preficimus
in
Episcopum et
pastorem
curam et admini trationem ipsius ecclesie tibi in spiri
tualibus
et
temporalib•Js plenarie committendo.
Jn
illo qui ,
dat
gratia et
largitur
premia
confidentes quad dirigente ·
Domino
actus
tuos prefata ecclesia per tue industrie ~ t
circumspection.is studium fructuo um regetur,
utilitu
et
pr
.ospere dirigetur, et
grata in
e i ~ d e m spiritualihus et tem
poraUbus u cipietincrementa. Volumus autem quad quam
primum pre entes litteras habue.ris expeditas
ad
ecclesiam
ipsam accedas et personaliter resideas in e;1dem, quodque.
pontificalia extra civitatem et
di
ocesim ergen . exercere
non possis. lugum igitur Domini tuis impositum humeris
prompta
devotion.a suscipiens curam et administrationem
predictas sic exercere studeas fideliter et
prndenter
quod
ecclesia gubernatori_provido et aclministratori f r ~ c -
tuoso gaucleat se commissam, tuque preter externe retri-
butionis premium nostram
et
dicte sedis b e n e d i c t ~ o n e m
et gratiam uberius consequi merearis.
·Datum Rome apud Sanctum Petrum Eeptir.no Idu
:Ma1
·
ciL
Anno Quinto.
·De andato Jae obus) de I eramo.
VH.
·1394 IuniY
8.
Papa Bonifaciu IX.
m m ~ ~ t e pe
·
dominicanul
tefan
Nlartin:I. episcop de Seret, scau
n fiind vaca
nt
prjn moaJ,·tea
lui
_oa11
1
) .
. . l
I l
Ace,t
document e ptiblic•
t
1n
Bullal ium
Ordinis Praedlca torum
eil·. ·BrPmonrl,
vol.
II, Roma 1730,_
pag.
ayr
· /i ca
not'ii
fn S.
Batac.z
Rys
d1
.iejow zak. kaznodz. w Polsce,_ vol. ll. _Lemberg.
1861
pag.
3. J.
Dar
'
fi i ndcil.
aceste
-opere'
sunt rare i;;i greu acceeibile, actul ' se public&.
lli J
io co)ec\ia. .
de
fa.{a. · , · · •. · ·
, . .
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
13/28
366
L C P'JLITT
Arhivele Vaticane. Reg. Later.
33
Bonif. IX.
an
. V Fol.
170
{Cereten).
Bonifacius etc. Dilecto filio Stephano Martini electo Ce
~ · e t e n s i
salutem etc. Divina disponente clemeneia. cujus
inscrutabili providentia ordinationem suscipiunt universa
in apostolice sedis specula licet immeriti eonsHtuti, ad
universas orbis ecclesias aciem nostre considerationis ex
tendimus, et pro earum statu salubriter dirigendo aposto
lici favoris auxilium adhibemus, sed de illis propensius
cogitare nos convenit quas propriis carere pastoribus in
tuemur, ut eis juxta cor nostrum pastore preficiantur
ydonei
qui
commi sos sibi populos per suam circumspec
tionem providam salubriter dirigant et informent, ac bona
ecclesiarum ipsarum non olum gubernent utiliter sed
etiam multimodis efferant incrementis. Dudum siquidem
bone memorie Iohanne episeopo Ceretensi regimini ec
clesie Ceretensis presidente, Nos cupientes ipsi ecclesie
cum vaoaret per apostolice sedis providentiam utilem et
ydoneam presidere personam, provisionem ejusdem ecolesie
ordinationi
et
dispositioni nostre duximus ea vice specia
liter reservandarn decernentes ex tune irritum
et
inane
si
secus super hiis per quoscunque quavis auctoritate
scienter vel icrnoranter contingeret
attemptari Po
tmodum
Yero dicta .ecclesia, per obitum ipsius Iohannis epis
copi qui extra Homanam Curiam diem clausit extre
mum, vacante, nos vacatione hujusmodi fidedignis rela
tibus fotellecta, ad provisionem ipsius ecclesie celerem et
felicem,
de
qua nullus preter nos, hac vice,
se
intromit
tere
potuit neque potest reservatione
et
decreto obsisten
tibus supradictis, ne ecclesia ipsa longe vacationis expo
neretur incommodis, paternis et solicitis studiis intendentes,
post deliberationem quam
de
preficiendo
e::iclesie
prefate
personam utilem et eciam fructuosam cum fratribus
nostris babuimus diligentem, demum
ad
te orrnnis
fratrum
predicatorum professorem
in
sacerdotio con
stitutum relicrionis zelo conspicuum,
litterarum
scientia
preditum vite ac honestate, decorum in spiritualibus pro-
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
14/28
DIN
ARHIVELE YATI CANCI.l'l
3
67
vidum
P t
temporalibus circumspectum et aliis multipli
cium virtutum meritis, prout e:s: fidedignorum testimoniis
accepimus insignitum, direximus oculos nostre mentis.
Quibus omnibus attenta meditatione pensatis, de perso
na tua nobis et eisdem fratribus nostri ", ob dictorum
tuorum exigentiam meritorum, accepta, eidem ecclesie de
dictorum fratrum nostrorum consilio, auctoritate aposto
lica providemus, teque illi
pre:fic
imus in episcopum et
pastorem, curam et administrationem ipsius ecc lesie tibi
fa
spiritualibus
et
temporalibus plenarie committendo
·volumus autem ut quam primurn presentes literas habue-·
Tis expeditas,
ad
ecclesiam ipsam accedas
et
resideas peT-
sonaliter in eadem quodque ponti:fica lia officia extra tuam
Civitatem
et
diocesim Cerethensem nequeas exercere.
u-
gum igitur domini tuis impositum humeris prompta de
votione susciipiens, curam et administrationem predictas
sic exercere studeas solicite fideliter
et
prudenter quod
ecclesia ipsa gubernatori provido et fructuoso administra
tori gatideat
se
commissam, tuque preter eterne retribu
tion.is premium nostram et dicte sed is benedictionem
et
gratfam exinde u berius consequi merearis.
Dat. Rome apud Sanctum Petruin Sexto Idus Iunii Anno
Quinto.
VIII.
1398
t
2 Andrei opjscopul r g e ~ u l u i se scu
t ~ t de contributia unui an .
J.rhivele Yaticane. Obligat.iones. 48 Fol.
191
(CLXXI) verso.
Anno millesimo trecentesimo nonagesimo sexto quarta
indictione anno septimo (Bonifacii IX).
A nno portificatu loco et indictione predictis die lune
secunda mensis octobris coram et presentibus quibus su
pra Rev. Pater dominus Andreas episcopus Argensis in
Vala.chia fuit hac vice dumtaxat a prestatione sui com
munis servicii liberatus propter paupertatem.
I
Document utilizat de Euhel, Hierarh;a, vol. I. pag.
105
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
15/28
368
l ,
C.
FlLl'l'Tl
IX
139[ Aprilie
23.
Papa
Bonifaciu IX.
ioga
1
lue lui
Fra:ncisc, episcop ales de Argei;; sa poata fi hiro-
tomt
de oricare episcop supns Sf. Scaun
1
.
Arhi\"ele
Vaticane.
Reg. Lat. 69. Fol. 134 v.
Boni 'atius etc. Delicto
:filio
Francisco electo Argen. sa
lutem
ek
Oum nos pri
dern
ecelesie Argen. pastoris
re
gimi
ne
destitute de persona tua nobi
et
fratribus nostris
ob
tuornm exigeritiam meritorum aceepta. de fratrum
eo ...
rundem consilio .auctoritate a.postolica duxerimus provi
dendum pre:ficiendo te il]j
in
episeopum et pastorem
prout
fo nostris inde confeetis literis plenius continetur, nos
ad
ea que
ad
tue commoditatis
augmentum
tandem va
leant favorabiliter intendentes tuis suppli0ationij:Jus incli-
na
.
ti
tibi ut a quocumque malueris catholico antistite
gra-
tiam et communionem apostolice serus habente ascitis et
in
hoc
sibi
assistent1 bus duo bus
vel
tribus
eatholicis
epis
-
. copis simile ll gratiam et communione.m habentibus munus
consecrationis reeipere valea ac eidem antistiti ut
munus
predictum
auctoritate nostra impcndere
libere tibi possit
plenam et
lib
eram concedimus tenore presentium faeul
tatem.· Volumus autem quod idem
antistes q_ui
tibi prefa-:
tum
munus
impendet postquam
iltud tibi
im penderit a
te
nostre
et
Roma
ne eeclesie
nomine
ridelitatis
debite
solitum solitum (sic) recipiat jummentum iuxta
fo
rmam
quam sub
bulla
no.stra
rnittimus
interclusam
ac o r m ~ m
iuramenti
quod tu prcstare contigerit nobi" de verbo ad
verbum·
per
tuas·
patentes
lit ras tuo sigillo signatas p er
proprium
nuneium
qua ntocius destinare pro ur.es. Quodque.
per boc honorabili fratri nostro archiepiseopo
Coloeen:
crii ":Prefata eeclesia metropolitico iure
subesse
dino.scitm
nulluiri
imposterum preiudicium
aeneret
.
ur.
Datum
Rome
• . b .
apud Sanctum · P'etrum
nono
kaleridas Maii
anno
decimo .
·.X.
XII.
de
Benevento.
· · ·
1) Document utilizat de Enbel Hierarchia
2 la Argeo
..
'
vol. I, ·pag. IO:J nota.
:_
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
16/28
DIK ARHIVELE
VATI
CA N'ULt I
x.
Fara data probabil 1399 apr. 23.
Francisc
de
8.
Leonardo
e
numit
episcop de Argei;;, scaunul
fiind vacant prin moartea predecesorului.
Judice 478,
fol.
144
v.
Franciscus de S. Leonardo fit episcopus Argen per obitum.
AB.
Bonif
9.
VII.
10 p.
·7
1
.
X
1399 Mai 12. Francisc episcop de A r g e ~ e
:;cutit
de contributia
primului
an
2
.
Arhivele Vaticane. Obligationes o2 Fol. 114.
Anno pontificatu,
loco
indictione et die predictis
ac
presentibus predictis anno 13U9, pontificatus Bonifacii
PP. IX anno X. die vero XII. i\laii in officio camerariatus
indictione Vfl).
Rev. Pater
Dominus Franciscus Episcopus
.Argen. in
Valachia
fuit
hac
vice dumtaxat a prestatione
sui communis servitii liberatus propter paupertatem.
XII.
1402 Februarie 20
Papa
Bonifaciu IX. numeflte
pe canonicul Geo rg Iohannis din P ees
Cinci
Bi -
·serici) episcop de A r g e ~ scaunul fiind vacant prin
moartea lui loan
3
) .
1
Citatia
se refera
la
u11
re
gistru
perdut
din
Seria Lateranli.
2)
Document
utilizat
de
Euhel Hierarcbia
vol.
[.
pag. 105.
3) Documen
tul
se publica
lli aici
cu t oate ca se afla deja
in
1¥10
nu
men
ta Va ticana.
Hung
:uiae Seria
1 tom.
4, Budapesta
18tl9,
p
ag
410, colectfo foarte voluminoas
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
17/28
370
I C. FILIT rJ
Arhivele Vaticane. Reg. Lat
er
an
.
103
. Bonif. IX. Fol. 153.
Bonifacius etc. Dilecto fillio Geo rgia Iohannis electo
Argen. salutem etc. .
Apostolatus officium quamquam immeritis nobis) ex
alto comrnissum quo ecclesiarurn omniurn regimini pre
sidemus utiliter exequi coadiuvante Domino cupientes sol
liciti corde reddimur
et
sole
rt
rs
et
cum de
ipsarum
regi
minibus agitur committendis tales eis
in
pastores preficere
studeamus sic) qui commissum sibi grege111 dominicum
sciant non solum doctrina ve rbi sed exemplo boni operis
informare, commissasque sibi ecclesias in
statu
pac i:fico
et tranquillo velint et valeant, dante Domino salubriter
regere et solicite gubemare. Dndum siquidem bone me
morie l ohanne ~ 1 . r g e n . regimini Argen. ecclesie presidente
nos cupientes eidem ecclesie cum
•acaret
per apostolice
sedis providentiam utilem
et
ydoneam pre:ficere personam,
provisionern hujusmodi ecclesie ordinationi
et
dispositioni
no st
re ea vice duximus specialiter reservandam clecer
nentes ex tune irritum et inane si secus uper hiis per
quoscunque quavis auctoritate scienter vel ignoranter con
tingeret attemptari. Postmodum vero dicta ..Argen. eccle
sia per obitum dicti Iohannis episcopi qui
extra
Roma
nam
cuTiam diem clausit extremum vaca.nte nos vaca
tione hujusmodi
fi
dedignis
relatibus
int
ellecta ad provi
sionem
ip
sius Argen. ecclesie celerem
et
fel icem de qua
nullus preter nos hac vice disponere potuit neque potest
reservatione et decreto obsistentibus supradictis, ne ec
clesia ipsa longe vacationis exponeretur incommodis
paternis et sollicitis studiis intende
nt
es post deliberatio
nem quam de
pr
e:ficiendo ecclesie prefate personam uti-
lem et eciam fructuosam cum fratribus nostris habuimus
d i l i ~ e n t e m
demum
ad
te Georgium
tune
ca11onicum
ec
cles
ie
Quinqueecclesiensis in sacerdotio constitutum litte
rarum scientia preditum vite ac morum honestate deco -
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
18/28
DIN ARBl\ fLE
V T I C ~ U L n
37
rum
in
spiritualibus providum
et
in temporalibus circum
spectum et aliis multiplicium donis virtutum prout ex
fidedignorum testimoniis accepimus insignitum direximus
oculos nostre mentis quibus omnibus attenta meditatione
pensatis do persona tua nobis et eisdem fratribus nostris
ob
dictorum exigenciam meritorum accepta, eidem
ec-
clesie Argen. de dictorum fratrum nostrorum consilio aucto
ritate apostolica providemus teque illi preficimus jn epis
copum et pastorem, curam et administrationem ipsius
ecclesie
Arg
en. tibi in spiritualibus et tempo.ralibus ple
narie committendo in illo qui
dat
gratias et
largitur
pre
mia confidentes quod dirigente Domino
actus
tuos pre
fata ecclesia Argen. per tue industrie et circumspeciionis
studium fructuosum sub tuo felici regimine, gratia tibi
assistente divina regetur utiliter et prospere dirigetu.r ac
grata in
eisdem spiritualibus et temporalibus suscipiet
incrementa. Iugum igitur IJomini tuis impositum hume
ris
prompta
devotione suscipiens curam et administratio
nem predictas sic exercere studeas sollicite fideliter et
prudenter quod ipsa ecclesia Argen. gubernatori provido
et administratori fructuoso gaudeat se commissam tuque
proinde preter eterne retributionis premium, nostram et
apo tolice sedis benedictionf m
et
gratiam consequi ube
rius merearis. Volumus autem quod postquam presentes
litteras habeas expedifas ad prefatam ecclesiam Argen.
te transforas et resideas personaliter in eadem quodque
pontifica1ia extra civitatern et diocesim Argen. minime
-valeas cxercere.
Datum Rome apud Sanctum Petrnm. Decimo Kalendas
~ 1 a r t i i
Anno Iercio decimo.
XIII.
4 Februarie 26 Papa loan XXIII. ordona
-ca George, episcopul de A r g P ~ sa fie investit cu
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
19/28
372
J. C. FJLITTI
un canonicat
n i ~ t e prebende vacante
din
bise
rica Grugh
?
in eparhia de Pees /O ioci Biserici),
de oarece episcopia de g e ~
nu-i
produce
nici
un venit,
iar
el
i n e p l i n e ~ t e
funct-iunile
episco
pale
n
prezisa eparhie.
Ar11ivele
Vaticane. Reg. Lateran. 145. Iohann. XXIII. Fol. 202.
ve1so A rgen: .)
Johannes etc. Venerabili fratri episcopo Auriensi, et
dilectis filiis abbati monasterii sancte Trinitatis ac pro
posito eccle ie
de
Grugh Quinqueecclesiis (sic) diocesis
salutem etc.
Personam venerabilis fratris nostri Georgii epi copi
Argen. nobis et apostolice sedi devotam suis exigentibus
meritis
paterna
diligentia prosequentes, illa sibi
libenter
concedimus que suis commoditatibus
fore
conspicimus
oportuna. Cum itaque, sicut accepimus canonicatus
et pre
benda ecclesie Quinqueecclesiensis quo quondam Bene
dictus
Pauli
ipsius ecclesie canonicus
durn
viveret obtj
nebat per ipsius IJenedicti obitum,
q11i
extra
Romanam
curiam diem clausit extremum vacaverint et vacent
ad
pr
esen , nos prefato Georgia episcopo qui ut a serit
de
ecclesia sua ArO en. q
ue
inter infideles constitu:a existit
nullos fructus perci pit, et in civitate
ac
dioce i
Qu
inq
ue
ecclesien. ponti:ficalia
per nonnulla
tempora exercuH
vrout
de pre en
t
exercet, et
cui
dudum fructus rer:lditus et pro
ventus
dictorum canonicatus
et
prebende tune
v m t u m
per capitulum dicte ecclesie Quinqueecclesfo1
1sis
in
ip iu
episcopi
subsidium et
ne in pontificalis dignitatis obpro
brium
mendicare
coge1·etm·
fuerunt ministrati prout etiam
ministrantur
de
presenti
de
subventionis
auxilio
providere
volentes,
ipsumque premissorum
intuitu favoribus proseqi.:i
gratiosis discretioni vestre
per
apostolica scripta manda
mus
quatenus vos vel duo aut unus vestrum
pe
· vos vel
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
20/28
IKARHIVl :Lll: V ~ T J C K U L C i
:alium seu alios canonicatum et prebendam predictas, quo
rum fructus redditus et proventus prefati quindecim mar-
-charum argenti secundum communem extimationem
va-
lorem
annuum, ut idem episcopus
asserit
non excedunt,
sive ut premittitur sive alias quovis modo
aut
alterius
cujuscunque persona vacent etiam si tanto tempore va-
-caverint quod earum collatio juxta Lateranensis statuta
-concilii ad sedem predictam legitime devoluta vel ipsi
-canonicatus et prebenda dispositioni apostolice reservati
existant
dummodo tempore date
presentium
non
sit
in
-eis alicui specialiter
jus
quesitum cum plenitudine juris
·canonici ac omnibus jur ibus et pertinenciis suis eidem
·Georgio episcopo
per
eum quoad vixerit t ~ s possi
·dendos et eciam gubernandos auctoritate nostra commen
dare
curetis, ita quod hujusmodi commenda durante di
·ctus episcopus de hujusmodi fructibus redditibus et pro-
ventibus predictorum canonicatus et prebende debitis eo
rum supportatis oneribus disponere et ordinare yaleat
sicut illos pro tempore obtinentes de illis disponere
et
ordinare potuerunt seu etiam debuerunt, alienatione tamen
bonorum immobilium et preciosorum mobilium ad dictos
ranonicatum et prebendam pertinencium sibi penitus in-
terdicta. Inducentes eundem Georgium episcopum vel pro
-0uratorem suum ejus nomine in corporalem possessionem
canonicatus
et
prebende juriumque
et
pertinentiarum
pre-
·dictorum eadem auctoritate
et
defendentes ioductll)Il a-
moto exinde quolibet illicito
de
ientore ac facientes sibi
-de ipsorum canonicatus et prebende fructibus redditibus
proventis juribus et obventionibus universis integre res-
pondere. Contradfotores auctoritate nostra etc. Non ob
iltantibus quibuscunque om missis
ad
brevitatem etc. so
litis
formulis)
atum
Bononie Quarto Kalendas .\Iartii
..Anno primo.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
21/28
374
I. C FlLITTI
XIV
.
1413 1lfartii 5 Papa loan
XXIIL
n u m ~ t pe
Nicolae Venatoris,
din
ordinul sf. Pavel
eremitu
l ,
episcop de
S iret,
scaunul
fi ind vacant prin
moa
r
tea lui
tefan
1
) .
Arhivele Vaticaue. Reg . Later. 162 Fvl. 272.
(l
oha
nn
. PP. XXIII}
Iohannes etc. Dilecto filio
~ i c o l o
Venatoris electo Ce-
retensi salutem etc.
Divina disponente clementia cujus inscrutabili provi
dentia O 'dinationem suscipiunt universa in apostolice se
dis specula 1icet immeriti constituti, ad universas orbis
ecclesias aciem nostre considerationis extendimus, et pro
earum
statu salubriter dirigendo apostolioi fovoris
auxi-
liurn adhibemus: sed de illis propensius oogitare nos con
venit quas propriis carere pastoribu intuemur, ut eis
juxta
cor nostrum pastores preficiantur ydonei qui com
missos sibi populos per suam circumspeotionem provi
dam, et providentiam circum pectam salubriter dirigant..
et informent, ac bona ipsarum ecclesiarum non solum
gubernent utilius sed etiam multimodis efferant inore
mentis. Dudum siquidem bone memorie Stephano epi -
copo Ceretensi regimini Ceretensis ecclesie presidente nos
cupientes eidem ecclesie cum vacaret
per
Sedis predicte
providenciam utilem
et
ydoneam presidere personam, pro
visionem ipsius ecclesie ordinationi et dispositioni nostre
ea vice duximus specialiter
reservandam
decernentes
ex
tune irritum et inane si secus supe1·
hiis
per quoscun
que quavis auctoritate scienter vel
ignoranter continge-
ret
attemptari.
Postmodum
vero dicta e··clesia per
obitum _
l )
Document
utirzat de E :1bcl. Hier.1ehia.,
vol.
I. pu g. l.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
22/28
DIN
ARHIVELE
V.ATICA;\ CLCI
375
p
rns
Stephani
episcopi
qui extra Romanam curiam
diem
clau it extremurn vacante nos vacatione
intellecta
ad
provisionem ipsius ecclesie celerem et felicem de qua
nullus preter nos hac vice se
introm;ttsre potuit
siv po
test reservatione et decreto obsistentibus supradictis ne
ecclesia ipsa longe vacationis exponeretur incommodis
pa-
ternis
et
solicitis studiis intendentes po t deliberationem
quam de preficiendo ecclesie
prefate
personam
utilem
et
etiam fructuosam cum
fratribus
nostris
habuimus
dili
o-entem; demum ad te ordinis sancti Pauli primi Here
m i ~
profe sorem in
sacra
theologia
magistrum
et in
sa
cerdotio constitutmn religioni zelo conspicuurn
litterarum
cientia preditum vite ac morum honestate decorum in
spiritualibu providum
et in
ternporalibus circumspecturn
et in aliis multiplicium virtutum donis prout fi.dedigno
rum
testimoniis perspicimus
insianitum
direximus oculos
nostre mentis. Quibus omnibus debita meditatione pensa
tis de persona tua nobi
et
eisdem fratribus ob dictorum
tuorum exigentiam meritorum accepta eidem ecclesie
de
dictorum
fratrum
consilio auctoritate apostolica provide
mus teque
illi
preficimus in episcopum
et
pastorem cu
ram et
administrationem ipsius ecclesie tibi
n
spiritua
libus et temporalibus plenarie committendo. In ilJo qui
dat gratias et
largitur
premia
confidentes quod dirigente
Domino actus tuos prefata ecclesia per tue industrie et
circumspectionis studium fructuosum regetur utiliter et
pro pere dirigetur ac grata
in
eisdem spiritualibus et
temporalibus suscipiPt incrementa. Volumus
autem
quad
quamprimum presente litteras habueris expeditas ad
ecclesiam ipsam accedas
et
personaliter resideas in eadem
quodque pontificalia officia
extra
civitatem
et
diocesim
Oereten. nequeas exercere. Iugum igitur Domini tuis im
positum humeris prompta devotione suscipiens curam et
administrationem prndicta sic exereere studeas
fi
deliter
et prudenter quod ipsa ecclesia gubernatori provido et
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
23/28
376
1
C
FILITTf
fructuoso administratori gaudeat se commissam, teque
preter
eterne retributionis premium, nostram et sedis pre-
dicte benevolenciam et gratiam exinde uberius consequi
merearis.
Datum Rome apud Sanctum l etrum Tertio Konas Marcii
Aono Tercio.
xv
1413 Julii 31
Papa Ioan
XXIIl.
n u m ~ t
pe do-
minicanul Toma Grueber episcop
de Seret, scau-
nul
fiind vacant prin rnoartea
lui
loan
din
Po-
lonia
1
).
Arhi,·ele Vatfoanr . RPg. La t.:ran. 174 Fol. 139 (Cohan. PP. 23).
Iohannes etc. Dilecto filio Thome Grueber electo
Cze-
retensi salutem etc.
Apostolatus officium quamquam insufficientibus meritis
nobis ex alto commissum, quo ecclesiarum omnium regi-
mini presidemus utiliter exequi coadjuvante Domino cu-
pientes solliciti reddimur
et
solertes ut cum de ipsarnm
regiminibus agitur committendis tales eis in pastores pre-
ficere studeamus qui commissum sibi
gregem
Dominicum
sciant
non solum doctrina verbi, sed
etiam
exemplo boni
operis informare, comlllissasque sibi ecclesias
in statu
pa-
cifico et tranquillo velint
et
valeant, duce Domino, salu-
briter regere et fideliter guvernare. Dudum siq uidem pro-
visiones O illnium
cathedralium
ecclesiarum
tune
apud se-
dem apostolicam vacantium et in a:::itea
vacaturarum
or-
dinationi et dispositioni
nostre
reservantes, decernimus
ex
tune
irritum
et inane ·si secus
super
hiis
per
quoscunque
l) Document utilizat de Eubel, [)ierarcbia. vol. I p : g. 189. El ad.
mite
citirea:
,Ernebe
r
Grueber
?) • .
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
24/28
•
•
I ~
ARBI\.ELE
V
ATICANCLUI
377
qua,is
aucto1 itate scienter
vel ignoranter contjnge1et
a
temptari.. I ~ o s t m o d u m
vero
ecclesia
C z e 1 ~ e t e n s i
sic) per
obitum
quondam
Iohannis
de
Polonia
i p s i u
ecclesie
epis
copi
qui
nu1)e1·
extra
dicta1n cu1 iam
debittlm nature
persolvit
apud
sedem ipsam 1racante,
Nos
ad
provisionerr1
ipsius eccle
sie
celerem
et
felicem, de
qua null
us
preter
nos
hac
vice
se
intromitte1
·e potuit
nec1ue
potest, re ervatione et
decreto
obsistenti bus
u p r a d i c t i ~
ne
ecc]esia ipsa prolixe
vacatio-
nis
expone1·ctu1 incommodis,
paternjs
et
solicitis studiis
intendentes,
post
delib8rationen1
quan1
cle
p 1 ~ e f i c i e n d o
eidem
-ecciesie
persona111
t1tilem et eciam fructt1osam
cum
fra
tribus nostris 11abu:1nus diligentem, den1um ad te
ordinis
f1 at1·um predicatorum
p 1 - - o f e s s o 1 ~ e r n de
1
i ~ e l i g l o n i s
zelo, lit
terarum ~ c i e n t i a
vite
m11ndicia
honestate
morum spi1
i
tualium proviclentia et
temporalium cir
.jumspectione
aliis
que multiplicium
nrtutum
d a m ~
apud
nos
fidedigna tes
timonia
pe1·hibentu1 ,
direximus oculos nostre mentis. Qui
bus
on1nibus
debit;),
meditatione
pensatis
de persona tua
nobis
et
eisdom
fratrjbus
ob dictort1m tuoru111
exigentiam
me1 itorum accepta eidem Czeretensi ecclesie de dictorum
frat1·t1n1 consilio, auctoritate
apostolica
pro\idemus
teque
l l
2
)
•
Datum ar)t1
cl
8arrctun1 Antoniu111 extra muros
Florentin.
Secundo Kalendas t 1 g u s t i \nno
>ua1--to .
.......
7
I
1413
g t ·li
7.
P ~ l p a Ioa11 XX
III. i n s a ~ c i n e a z a
11e
epit)cop11l
de Ka111ieniec
Ca111enita
.
in
Podolia,
Stt c.e1·ceteze
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
25/28
378
J. C.
F1LlT1l
sa
se ] n f i i n ~ e z e o ep1scop1e catolica in ,,civitas
Moldaviensis
o r a ~ u l
Baia),
unde
exista
deja
o biserica r,atolic:l. 1nchi
nata
Sf. Treimi cladita
de
cativa catolici ~ i
unde
i ~ i are r e ~ e d i n t a un
mitropolit de rit grecesc. Daca episcopul prezis
va
gasi
propunerea
prielnica atunci
sii. numeasca,
in
locul papii, de
episcop
,,Jifoldavieosis:' pe domi-
nioanul
Joan de R·rna
recomandat
de-
su veranii
poloni ~ i sa 1ngrijeasca de hirotonirea Jui
1
).
Arhi\·ete .Vatica oe. Reg. Lateran. Iohan. XXIII.
113.
Fol. 55.
Tohannes etc. Yenerabili episcopo Camenetensi Salutem
etc.
Romanus Pontifex beati Petri cclestis regni clavigeri
successor
et
vicarfos Iesu
Christi
cuncta mundi climata
omnesque nationum in illis degen1ium qualitates paterna
consideratione discutit et examinat diligq
nt
er,
et
ex officii
debito salutem querens
et
appetens sin
f
ulorum superna
suffultus potentia illa suaclentibus rationab1libus causis
perpensa dPliberatione.salubriter ordinat et disponit que
grata
divine majestati fore considerat,
et
per que oves
sihi divinitus creditas ad unicum Domin icum ovile reducat
et
perinde acquirat eis felicitatis eterne premium
et
veniaru impetret animabus, que siquidem auctorc Do-
mino certius et clarius credimus provenire
cum
·rnritas
catholice fidei ad laudem et aloriam divini nominis dila-
o
tatur.
Sane
nuper pro parte carissimi in ~ h r i s t o filii
nostri
\Vladislai regis
et
carissime in Christo filie nostre
.Anne
regine
Polonie
illustrium
nobis fuit expositum quad
in
minori \.\' alachia
in civitate
Moldaviensi que sic
a.
1)
Ac e
st
document
foarte important
a fost
publicat
mai
intai
de C.
Eubel
in R o
mis he
a1·talschr ift anul
19
3 Roma, pag. 189 urm.
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
26/28
DIX .-\HHIYELF; \"ATICA:.fi;u.:r
379
patria Moldaviensi in qua consistit et caput est ip ius
patrie nunc11patur, et
in
qua quidem civitate pro majori
parte
habitant
scismatici et infideles est q uidam locus
cum ecclesia
in eo
ub voca.bulo Sancte Trinitatis olim
per quosdam catholicos constructa. Qui quidem locus
populosus et honestus et ecclesia apta evidenter existunt
ad hoc quad ipsa ec
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
27/28
• I. C FILITTl
cum in civitatem et ecclesiam prefatos in cathedralem
auctoritate
nostra
erigas que
etiam
civitas
et
ecclesia
me-
tro;iolitana perpetuis futuris temporibus nuncupetur nee
non
omnia alia
et
singula disponas facias
et
ordines
eadem auctoritate que in pre:nissis et circa ea
videris
quomodolibet expedire. Quibus sic per te rite peractis de
persona dilecti filii Iohannis
de Ryza
ordinis fratrum
pre-
dicatorum profe.;soris vicarii vicegerentis generalis so-
cietatis peregrinantium pro
Christi
nomine
in partibus
antedictis cui de religionis zelo
litterarum
scientia vite
munditia hon estate morum spiritualium providen tia
et
temporalium circumspectione aliisque m u l t i p l i c i u ~
vir-
tutum
donis apud nos :fidedigna testimonia perhibentur
et
pro quo etiam ipse rex
et regina
nobis super hoc
hu-
militer
supplicarunt
predicte ecclesie si et poslquam in
cathedralem e1ecta fuerit
ut
prr.fertur auctoritate predicta
provideas ipsumque illi preficias
in
episcopum et
pasto-
rem
curam
ec
administrationem ejusdem ecclesie sibi
in
spiritualibus
et
temporalibus pleoarie committendo
et nichilominus si predictum Iohannem eidem ecclesie
in
episcopum per te prefici contigerit ut prefertur ipsi
Iohanni
per
te
vel
alium catJ10licum episcopum gratiam
et
communionem sedis apostolice
habentem
ascitis
et in
hoc assissentibus duobus
aut
tribus catholicis antistitibus
similem gratiam et
communionem habentibus
munus
consecrationis
impendas
aut impendi facias et procures.
sibique a suis
subditis
obedientiam et. reverentiam debi-
tas
exhibere.
Yolumus autem
qua
d ecclesia
et
ci vitas hujusmodi. si
et
postquam eas erexeris
et
episcopus
~ f o l d v i e n s i s
exis-
tens
pro tempore
ac ej
us ·clerus
et
populus metropolico
jure
sub
int
pro tempore Archiepiscopo Halitien.
alias
Lamburgen
i vocato ipseqne nova ecclesia
et
civitas de
provincia
et
suffraganea ecclesie Haliciensis seu Lambur-
gensis
in
omnibus et
per
omnia sint
prout alie ecclesie
8/18/2019 I. C. Filitti, Din Arhivele Vaticanului, Revista Catolica
28/28
lN RHIYELE \·ATJ CA ~ U
cathedrales de ipsa provincia
de
con
o uetudine
vel
de jurfJ
subsunt archiepiscopo et ecclesie Halitiensi antedictis. Con-
tradictore
per
censuram ecclesiasticam etc.
Volumus au-
tem
quod
tu vel idem .Lt\..ntistes
qui
prefato Iohanni hu-
jusmodi
muous
impendent ab eodem
fohanne
nostro
et
Romane eccle5ie
nomine fidelitatis
debite solitum
rece-
pias vel I ecip at juramentum
juxta
forman1
quan1
sub bul-
la no= tra
tibi mittimus
i n t e r o l u ~ a m ao formam
ju1·amenti
quad
iden1
Iohanne3 pre:;tabit nobis
de
rerbo ad
verbnm
per
i
p
i u s
Iohannis
paten
tibu-4
i
tteris
Rub
sigillo suo
sig-
natis per proprium ejus nun tium
quan1
ocius
destjna1·e
procures.
Da1um
apud
Sanctum
Antoniun1
extra
muros
Floren
ti
e
eptirno Idus r\ g t 1 ~ t i
Anno uarto.
~ F r a n c i s c u : ; de 1fandato de Agello·· ).
urm
\
•