Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia ICF a diagnoza funkcjonalna

mgr Aneta Żurek zurek@womczest.edu.pl

Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2016/2017

Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży

Rozwijanie kompetencji informatycznych dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach

Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości

Podniesienie jakości kształcenia zawodowego w szkołach ponadgimnazjalnych poprzez angażowanie pracodawców w proces dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy

www.men.gov.pl

2

Konsultacje trwają…

3

ICF

• Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia – w skrócie znaną jako ICF

• ICF należy do „rodziny” międzynarodowych klasyfikacji opracowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i stosowanych do opisu różnych aspektów zdrowia

• Szwajcaria – od kilku lat ICF jest w edukacji ogólnodostępnej ( w wybranych przypadkach w specjalnej), uruchamiają ICF, gdy widzą u dziecka jakąś trudność

4

Proces rehabilitacji

5

Diagnoza nozologiczna

ICD - 10

Diagnoza funkcjonalna

ICF - CY

poznanie

Diagnoza nozologiczna

• Daje strategię, zasady pracy z dzieckiem (część wstępna programu)

• np. Tomek z autyzmem – zanim rozpoczniesz pracę z Tomkiem pamiętaj o …..(obligatoryjne dla wszystkich, rodziców również)

6

Diagnoza funkcjonalna

• Konkretne zadania, formy, metody pracy

• Ma zakres wieloprofilowy, całościowy

7

Po co ICF?

• ICF-CY opisuje dziecko w relacji ze środowiskiem, a zwłaszcza dziecko w kontekście rodziny.

• To nowoczesne podejście skoncentrowane na rodzinie, uwzględniające fakt niemożliwości obserwacji, diagnozy, leczenia, edukacji i wspierania dziecka w izolacji od sytuacji rodzinnej stwarza szansę planowania i podejmowania efektywnych działań na rzecz dziecka w łączności z działaniami na rzecz wzmacniania jego rodziny.

8

Co to jest ICF?

ICF nie jest narzędziem pomiaru, ewaluacji, nie jest też narzędziem diagnostycznym;

ICF może być wykorzystany do opisu funkcjonowania i niepełnosprawności

ICF służy do klasyfikacji zdrowia i stanów z nim związanych

ICF absolutnie nie klasyfikuje ludzi. Stanowi klasyfikację cech charakterystycznych stanu zdrowia ludzi w kontekście indywidulanych sytuacji życiowych oraz wpływu środowiska.

9

Zmiany w oświacie

• Ostatnie lata to zmiany prawne, organizacyjne, mentalne związane z kształceniem, wychowaniem i opieką uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

• Zmiany w strukturze rodzajów niepełnosprawności, najczęściej diagnozowanych

• Pani Monika Zakrzewska – Centrum Dzwoni

odpowiedzialna za wdrożenie do Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia ICF do działań aktywizujących dorosłe osoby z NI w Centrach Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną

10

11

12

Edukacja włączająca

13

14

ICF – diagnoza w poradni

15

ICF

• Dotyczy wszystkich ludzi – ma zastosowanie uniwersalne

16

ICF

Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia - ICF • Została przyjęta do użytku międzynarodowego jednogłośnie

przez 191 krajów uczestniczących w 55 Zgromadzeniu Ogólnym Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w dniu 22 maja 2001 r. (uchwała WHA54.21)

• ICF-CY (2007)

17

ICF

• Według klasyfikacji ICF i ICF – CY funkcjonowanie i niepełnosprawność danej osoby postrzegane są jako dynamiczna interakcja pomiędzy stanem chorobowym (choroby, zaburzenia, uszkodzenia, urazy itp.) a tzw. czynnikami kontekstowymi, do których należą czynniki osobowe i środowiskowe, których istotą jest ułatwiający lub utrudniający wpływ świata fizycznego, społecznego i systemu postaw

18

ICF model biopsychospołeczny

• ICF opiera się na nowoczesnej definicji niepełnosprawności, która przezwyciężyła wady definicji nawiązujących do dwóch skrajnych modeli: „medycznego” i „społecznego”.

• Medyczny

• Społeczny model

19

Diagnoza funkcjonalna w oparciu o ICF

• Wspólny język

• Ujednolicenie

20

ICF - wykorzystanie

• ICF / wersja dla dzieci i młodzieży mogą korzystać osoby świadczące opiekę zdrowotną i jej konsumenci, oraz wszyscy, którzy zajmują się zdrowiem, edukacją i opieką nad dziećmi i młodzieżą i starają się stworzyć optymalne warunki dla ich rozwoju

• Wspólny, uniwersalny język ułatwia dokumentowanie, oraz pomiar zdrowia i niepełnosprawności

• ICF umożliwia kodowanie szerokiego spektrum informacji o zdrowiu i stosuje standaryzowany język pozwalający na porozumienie się na całym świecie

21

Zintegrowany biopsychospołeczny model funkcjonowania i niepełnosprawności

Model medyczny (podejście medyczne, rehabilitacyjne, opiekuńcze, charytatywne) obiekt pomocy charytatywnej, pacjent

MODEL BIOPSYCHOSPOłECZNY

Model społeczny (podejście ze względu na prawa człowieka i odpowiedzialność społeczeństwa za modyfikację środowiska) posiadacz praw, obywatel

22

ICF odchodzi od klasyfikowania skutków choroby, klasyfikuje natomiast czynniki

warunkujące zdrowie

23

czynności

Model medyczny

schorzenie

Niepełnosprawność = skutek choroby

schorzenie

Funkcje życiowe/

Struktury ciała uczestnictwo

Czynniki

środowiskowe

Czynniki

osobiste

Zintegrowany model

biopsychospołeczny

ICF

Funkcjonowanie i niepełnosprawność nie są konsekwencją chorób lecz są związane z szeregiem czynników

• ze stanem zdrowia pacjenta

• z cechami danej osoby/pacjenta

• ze środowiskiem, w którym osoba mieszka

24

ICF

• Poziom i charakter funkcjonowania oraz niepełnosprawności może z czasem zmieniać się u tej samej osoby, chociaż przypadłość pozostaje niezmienna

Ciężkie upośledzenie wzroku:

• Wymaga operacji

25

Łagodne/umiarkowane

upośledzenie

wzroku: Potrzebuje okularów,

soczewek…

całkowite upośledzenie

wzroku: Wymaga opieki – Renta,

urządzenia pomocnicze

ICF jest potrzebny jako uzupełnienie ICD (międzynarodowej

klasyfikacji chorób i problemów zdrowotnych)

26

Schorzenia (choroby, urazy, zaburzenia) i powiązane problemy zdrowotne

Funkcjonowanie na poziomie ciała (upośledzenia), osoby (czynności) oraz osoby w społeczeństwie (uczestnictwo) przy uwzględnieniu czynników

27

Światowa Organizacja Zdrowia udostępnia

internetową wyszukiwarkę ICF, która umożliwia przeszukanie klasyfikacji pod kątem kategorii ICF:

http://www.who.int/classifications/icfbrowser

28

Zaproszenie:

• 6.02.2017r. Godz. 15.00 „Jak zorganizować środowisko szkolne dla potrzeb ucznia ze spektrum autyzmu?”

• Grupa wsparcia dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością, w tym z autyzmem, zespołem Aspergera

• 22.02.2017r. „Konstruowanie programu zajęć rewalidacyjnych dla ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera ze szczególnym uwzględnieniem zajęć rozwijających umiejętności komunikacyjne i społeczne”

29

Aneta Żurek

zurek@womczest.edu.pl

Dziękuję za uwagę.

30