ICD-10 & DRG

Assoc.Prof.Pawin Puapornpong.

Faculty of Medicine

Srinakharinwirot university

ICD-10

•ICD ยอมาจาก International Statistical Classification of

Disease and Related Health Problem แปลเปนไทย โดยกระทรวง สาธารณสข วา บญชจ าแนกโรคระหวางประเทศ ตวเลข 10

หมายความถง เปนฉบบปรบปรงแกไขครงท 10 เปนระบบการใชรหสแทนการเรยกชอโรค จดหมวดหมโรคในกลมเดยวกนอยในรหสใกลเคยงกน ระบบนเปนระบบสากล โดยองคการอนามยโลกใชเปนแกนหลกในการเขารหสการวนจฉยโรค

ICD-10 ทมา

ค.ศ. 1785 : De Lacroic ไดแนวคดจากการจดหมวดหมสงมชวต ค.ศ. 1900 : Bertillon ไดสราง ICD-1ส าเรจ

เรมใชกนใน 16 ประเทศแถบยโรป ค.ศ. 1950 : ประเทศไทยไดน า ICD-7 มาใช

ประโยชนของการใชรหส ICD-10

1. ชวยในการจดท าขอมล การท ารายงาน และสถตทางการแพทย 2. สงเสรมการพฒนาคณภาพโรงพยาบาล 3. สงเสรมการจกสรรงบประมาณ ซงใชกลมวนจฉยโรครวม

(Diagnosis Related Group ; DRG) เปนเครองมอหลก

หนงสอ ICD-10

หนงสอ ICD-10 เปนหนงสอทพมพโดยองคการอนามยโลก เปนภาษาองกฤษ ม 3 เลม เลมท 1 เปนค าอธบายรหสโรคเรยงตามตวอกษร

เลมท 2 เปนวธการใช ICD-10 กฎเกณฑตางๆ เลมท 3 เปนดรรชนคนหารหสตามค าวนจฉยโรค

หนงสอเลมท 1

หนงสอเลมท 1 หรอ รายการหสโรค (tubular list) ไดรวบรวมรหสโรคทงหมดทก าหนดไวใน ICD-10ตงแต A0.0 ไปจนถง Z99.9 แบงหนงสอเลมท1 เปน 3 ตอน

ตอนท 1 เปนสารบญ,ค าน า, และค าอธบายรหส 3 อกษร ตอนท 2 เปนอธบายรหสโรคตามทก าหนดไว ตอนท 3 เปนรหสลกษณะเนองอก,ตวอยางตาราง,ค าจ ากดความตางๆ

เลมท 1 ถกแบงออกเปน 21 บท บทท 1 โรคตดเชอ และ ปรสต A00-B99 บทท 2 เนองอก C00-D48 บทท 3 โรคเลอด D50-D89 บทท 4 โรคตอมไรทอ E00-E90 บทท 5 โรคจตประสาท F00-F99 บทท 6 โรคระบบประสาท G00-G99 บทท 7 โรคตา H00-H59

หนงสอเลมท 1

บทท 8 โรคห H60-H90 บทท 9 โรคระบบไหลเวยนโลหต I00-I99 บทท 10 โรคระบบหายใจ J00-J99 บทท 11 โรคระบบยอยอาหาร K00-K99 บทท 12 โรคผวหนง L00-L99 บทท 13 โรคกลามเนอและกระดก M00-M99 บทท 14 โรคระบบทางเดนปสสาวะและ N00-N99

ระบบสบพนธ

หนงสอเลมท 1

บทท 15 การตงครรภ การคลอด และ ระยะหลงคลอด O00-O99 บทท 16 ภาวะแรกเกด P00-P99 บทท 17 ความพการแตก าเนด Q00-Q99 บทท 18 อาการ,อาการแสดงและสงผดปกทพบจากการตรวจทาง R00-R99

คลนก บทท 19 การบาดเจบ,ไดรบสารพษและผลทตามมาจากการบาดเจบ S00-T98 บทท 20 สาเหตของการบาดเจบ V01-Y98 บทท 21 ปจจยทมผลตอสถานะทางสขภาพและบรการสาธารณสข Z00-Z99

หนงสอเลมท 1

หนงสอเลมท 3

หนงสอเลมท 3 หรอดรรชนคนหาค า แบงออกเปนสวนตางๆ 3 สวน ดงน สวนท 1 เปนดรรชนคนหารหสโรคทวไป สวนท 2 เปนดรรชนคนหารหสสาเหตภายนอกของการบาดเจบ สวนท 3 เปนตารางยาและสารเคม ใชคนหาการไดรบพษจากยาหรอ

สารเคม

วธการใช ICD-10 1. แปลงค ายอใหเปนค าเตม 2. เลอกค าหลก 3. คนหารหสจากดรรชน 4. ลงรหสโรค 5. เลอกโรคหลก

ICD-10 Usage

ICD-10 Usage

1. แปลงค ำยอใหเปนค ำเตม เชน ตวอยางแพทยสรป Chart ผปวย - Coma from Hypertensive encephalopathy - NIDDM - Senile Cataract ตองแปลง NIDDM Non-insulin-Dependent- Diabetes

Mellitus

ICD-10 Usage

2. เลอกค ำหลก

- Coma from Hypertensive encephalopathy Encephalopathy

- NIDDM Diabetes - Senile Cataract Cataract

ICD-10 Usage

3. คนหำรหสจำกดรรชน

ใชเลมท 3 (ดรรชนคนหาค า) เปนเครองมอในการคนหา เรมจาก ค าหลก(Lead Term)

Encephalopathy G93.4 -Hypertensive I67.4 ค าขยาย (Modifier) คอค าประกอบค าหลกเพอให

รายละเอยด

ICD-10 Usage

ในหนงสอ ICD-10 เลม 3 ประกอบดวย 3 สวน สวนท 1 ดรรชนคนหาโรคทวไป สวนท 2 คนหารหสสาเหต ภายนอกของการบาดเจบ สวนท 3 ตารางยา และสารเคม เครองหมายพเศษ - คอ modifier หรอค าขยาย ( ) คอ ค าทตามดวยค าอนภายในวงเลบ

ซงไมไดท าใหรหสเปลยนแปลงไป

ICD-10 Usage

- † คอ รหสทแสดงสาเหตของโรค - * คอ รหสทแสดงต าแหนงทเกดโรค เชน Meningitis G03.9 Cryptococcal † B45.1 G02.1 *

- NEC (Not elsewhere specified) คอ รหสอนๆทไมถกจดกลมอยางชดเจน

- See คอ เปลยนค าหลกทใชเปนค าอน - See also คอ ควรคนหาจากค าอนดวย - See condition คอ ค าทใชคนหาเปนค าขยาย ไมใชค าหลก

ICD-10 Usage

4. ลงรหสโรค

- กอนการลงรหสทกครงควรเปดดวาถกตองแนนอน โดยน ารหสในขนตอนท 3 ไปเปดดใน ICD-10 เลมท 1 (ภาษาไทย) เสมอเพราะรายละเอยดจะมากกวา

-ถาเปดดทง เลมท3(องกฤษ)และเลมท 1 (ภาษาไทย)จะถอวาไดมาตรฐาน

- ถามขอมลขดแยงกนใหยดเลมท 1 เปนหลก

ICD-10 Usage

ลกษณะของหนงสอเลมท 1 มทงหมด 21 บท บทท19 ,20 เกยวกบการไดรบบาดเจบภายนอก หรอไดรบพษ สวนทายของเลมท 1 Morphology of neoplasm , สาเหตการตาย

สญลกษณเฉพาะเพมเตม [ ] คอ ศพททใชแทนค าอนได NOS (Not otherwise specified) คอ ไมไดระบเฉพาะลงไป Excludes รหสนไมรวมถงโรคใดบาง

ลกษณะรหส

รหสรายละเอยดสง .0 ถง .7 จะถกจดไวในพวกแรก

รหสรายละเอยดต า .8 Otherมรายละเอยดเปนไปในลกษณะทยงไมไดจดเขาไวในรหสอน

รหสก ากวม .9 unspecifiedไมมรายละเอยดเหมาะสมในการเขารหสอน

ICD-10 Usage

5. เลอกโรคหลก

ใหเลอกโรคท 1. ส าคญทสด 2. รนแรงทสด 3. ตองผาตด 4.ใชจายมากสด เพราะมความส าคญตอ DRG(Diagnosis related group) หรอการ

ท าสถตการเจบปวย

การเลอกโรคหลก

ขอควรจ า โรคหลกมไดเพยงโรคเดยวเทานน 1. โรคทเปนสาเหตชกน าใหผปวยมารบการรกษา 2. โรคทใชทรพยากรในการรกษาสงสด 3. หากไมอาจวนจฉยโรคไดใหเลอกอาการ หรอ อาการแสดง

เปนหลก

ตารางท 1 กลมโรคจ าแนกตาม ICD-10

กลม บทท หมวดตวอกษร

Congenital 17 Q

Infection 1 A,B

Trauma 19,20 S,T,V,W,X,Y

Tumor 2 C, D00-50

Endocrine &

Metabolic

4 E

ตารางท 1 กลมโรคจ าแนกตาม ICD-10

กลม บทท หมวดตวอกษร

Hematologic &

Immunologic

3 D51-D99

Mental &

Behavioural

5 F

Symptoms &

Sign

18 R

Organ Systems 5,6,7,8,9,10,11,

12,13,14

G,H,I,J,K,L,M,

N

ตารางท 1 กลมโรคจ าแนกตาม ICD-10

กลม บทท หมวดตวอกษร

Obstretics 15 O

Perinatal &

Infants

16 P

Health Services 21 Z

หมวดตวอกษรพเศษ

เพอใชในกรณทแพทยไมสามารถ ให การวนจฉยโรคได คอ หมวดตวอกษร R ทใชอาการหรออาการแสดง แทนการวนจฉย หมวดตวอกษร Z ทใช กบการตรวจวนจฉยโรค ในประชากรทมารบบรการอนๆ เชน ขอใบรบรองแพทย , ตรวจสขภาพ ฯ ล ฯ

บทท 15 Pregnancy, childbirth and the

puerperium

(หมวดอกษร O00-O99) โรคทพบในระยะตงครรภ, การคลอด และ ระยะหลงคลอด เปนบททรวบรวมโรคในระยะตงครรภ การคลอด และ ระยะหลงคลอด หมายถง โรคทกประเภททพบในหญง ตงครรภตงแตเรมขาดประจ าเดอน

ขณะคลอด ไปจนถงหลงการคลอด หรอ หลงการสนสดการตงครรภ (เชน

การแทง) ตอไปอกนาน 6 สปดาห ไวดวยกน โรคและความผดปกตตางๆของหญงตงครรภ และหญงหลงคลอดทงหมด จะถกรวบรวมไวในบทน แตไมรวม การตดเชอ HIV, การบาดเจบ, โรคจตหรอโรคประสาท, บาดทะยกและการมาฝากครรภ

บทท 15 ประกอบไปดวยหมวดตางๆดงน

O00-O08 การแทง O10-O16 อาการบวม, มโปรตนในปสสาวะ และความดนโลหตสงในขณะตงครรภ คลอด และหลงคลอด O20-O29 ความผดปกตแบบอน ๆ ทเกยวเนองกบการตงครรภ O30-O38 การดแลหญงตงครรภเนองจากปญหาของทารกหรอถงน าคร า ซงอาจกอใหเกดปญหาในการคลอด O60-O75 โรคแทรกซอนระหวางคลอด O80-O84 การคลอด O85-O92 โรคแทรกซอนทพบเปนสวนมากในระยะหลงคลอด O95-O99 ความผดปกตแบบอน ๆ ของหญงตงครรภ ทไมระบไวทอน

ICD 9-CM

ยอมาจาก International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problem 9th Revision clinical modification คอระบบการจดหมวดหม ททาง สหรฐอเมรกาสรางขน ดดแปลงมาจาก ICD-9 ฉบบ WHO เพอใหเหมาะสมกบการใชงานในประเทศสหรฐอเมรกา (ค.ศ.1978) ประกอบดวย 3 เลม เลมท1 รายการรหสโรคและค าอธบาย

เลมท 2 ดรรชนคนหารหสโรค เลมท 3 รหสหตถการและการผาตด

ICD 9-CM

เลมท3 ประกอบดวย 3 สวน คอ 1.ค าน า 2. รายการรหสและค าอธบายรหสหตถการ ซงมทงหมด 16 บท 3.ดรรชนคนหาค า

ICD 9-CM

วธการใช ICD-10 1. แปลงค ายอใหเปนค าเตม 2. เลอกค าหลกในการคนหา 3. คนหารหสจากดรรชน 4. ตรวจสอบค าอธบาย 5. บนทกรหส

ICD 9-CM

1. แปลงค ำยอใหเปนค ำเตม เชน TAH = Total abdominal Hysterectomy 2.เลอกค ำหลก มหลกการคอ - ควรบอกวาผาตดอะไร มใชบอกวาผาเขาไปอยาง เชน

Hysterectomy, Drainage - ถาม 2 ขนตอน ใหใชรหส ในขนตอนท 2 เชน Explore

laparotomy with splenectomy ใหใชรหส splenectomy -แปลเปนค ามาตรฐาน เชน Warren’s shunt =Splenorenal bypass

ICD 9-CM

3. คนหารหสจากดรรชน คนหาเชนเดยวกบ การใช ICD -10 โดยใชค าหลกตงตนและ

หลงจากนน 4.ตรวจสอบค าอธบาย 5. สามารถบนทกรหสหตถการหรอการผาตดได

ลกษณะรหส

เลขรหสจะมอยดวยกน 4 ตว มจดคนระหวาง ตวท 2 และ 3 รายละเอยดต า มกลงทายดวย 8 และ 9 รหสก ากวมจะลงทายดวย 9 เสมอ ถารหสอยในกรอบพนขาว ลอมรอบดวยตวอกษรด า คอ แสดงวารหสนไมถอวาเปน

หตถการทท าในหองผาตด ถารหสอยในกรอบสเทา ลอมรอบอกษรด า รหสนไมสามารถเบกคารกษาได ถารหสอยในกรอบด า ลอมรอบตวอกษรขาว รหสนรหสก ากวม ไมควรเลอกรหสน

ลกษณะรหส

กรอบเทา Valid OR procedure กรอบน าเงน Non –OR procedure Rigid sigmoidoscope 48.23 กรอบเขยว OR procedure non specific กรอบแดง Non covered OR procedure Vasectomy 63.73

กลมวนจฉยโรครวม(DRG – Diagnosis Related Group)

กลมวนจฉยโรครวม(DRG – Diagnosis Related Group) เปนเครองมอในการจดสรรงบประมาณชดเชยจากส านกงานประกนสขภาพใหกบ โรงพยาบาลทรบผปวยบตรประกนสขภาพและสวสดการขาราชการ

ICD-10 กบ DRG

ICD-10 เปนระบบการจดหมวดหมของโรค ภาวะความเจบปวยและการบาดเจบตางๆในมนษย อนมพฒนาการมานานกวา 100 ป ปจจบนถอเปนระบบสากล องคการอนามยโลกแนะน าใหประเทศสมาชกทกประเทศใชเปนมาตรฐานในการบนทก การวนจฉย โรคและสาเหตการตาย การบาดเจบ DRG (Diagnosis Related Groups)นน เปนระบบการจดหมวดหมของโรคทเพงถอก าเนดมาใหมในราว 10 กวาป โดยมขอแตกตางทส าคญจาก ICD-10 ในหลายแงมม ทส าคญคอ เกณฑการจดหมวดหมและจดมงหมาย

การน าไปใชงานระบบทงสองนแตกตางกน

ICD-10 นน จดแบงตามสาเหตของโรคเปนเกณฑ เชน จดแบงหมวดหมโรคเปน โรคตดเชอ โรคมะเรง โรคความพการแตก าเนด การบาดเจบตางๆ ฯลฯ DRG จดหมวดหมของโรค ตามความหนกเบาของโรค และ อาการตาง ๆ เชน แบงเปน โรคทางอายรกรรม โรคทางศลยกรรม

กลมโรคแทรกซอนทพบรวม จะท าใหผปวยตกอยใน DRG ทแตกตางกน

จดมงหมายของระบบทงสองนแตกตางกน

ICD-10 นน ท าไปเพอจดเกบขอมลการวนจฉยโรคและสาเหตการตายในแตละสถานท แลวน ามาแจงนบและวเคราะห เผยแพรออกมาเปนสถตและรายงานตางๆ เพอน าไปใชในการประเมนสภาพสขภาพอนามย วางแผนและปองกนโรคในแตละประเทศ DRG นน มจดมงหมายเพอ ค านวนตนทนการรกษาพยาบาลผปวยแตละกลม ประเมนการใชทรพยากรในการบ าบดโรค และอาจน าไปสการจดสรรงบประมาณการรกษาพยาบาล และวดคณภาพสถานพยาบาล

การค านวนจดกลม DRG

การค านวนจดกลม DRG ส าหรบผปวยแตละรายจะตองอาศยขอมลหลายประการ เชน โรคหลกทท าใหผปวยมารบ บรการ ในโรงพยาบาล โรคทพบรวม โรคแทรกซอน หตถการและการผาตด อาย จ านวนวนนอนโรงพยาบาล ฯลฯ ขอมลเหลานตองชดเจน

และถกตอง โดยอาศยความรวมมอของแพทยในการท าความเขาใจกบการกรอกแบบฟอรมสรปรายงาน 501,502,503 รวมทงแพทยตองไมหลงลมรายละเอยดปลกยอยตางๆของโรคหลก โรคทพบรวม โรคแทรกซอนและหตถการทท าไปในผปวยแตละราย

Diagnosis related group ( DRG)

อาศยตวแปรทส าคญ คอ 1. โรคหลก ( principle diagnosis) 2. โรครวม (comorbidity) 3. โรคแทรกซอน (complication) 4. น าหนกสมพทธ (Relative weight) 5. อาย 6. จ านวนวนทผปวย admit 7. Discharge status 8. Discharge type

โรครวม(Co-morbidity)

คอ โรคทพบรวมตงแตกอนท ผปวยจะไดรบตวไวใน ร.พ. แลวจะท าใหผปวยราว 75% ขนไปทเปนโรคนตองนอน ร.พ. นานขนอยางนอยเปนเวลา 1 วนขนไป

โรคแทรก (Complication)

คอ โรคทพบหลงจากทผปวยไดรบการรบตวไวใน ร.พ. แลวจะท าใหผปวยราว 75% ขนไปทเปนโรคนตองนอน ร.พ. นานขนอยางนอยเปนเวลา 1 วนขนไป

Diagnosis related group ( DRG)

ความส าคญ 1. โรงพยาบาลสามารถเบกคารกษาลวงหนา 2. โรงพยาบาลจะบรหารจดการเงนทเหมาจายมาในการตรวจวนจฉยและการ

ผาตดเอง 3. สามารถใชท านายความตองการทรพยากรแตละชนดได 4. การใช DRG เปนระบบก าหนดราคาลวงหนา (Prospective Payment

System, PPS) ท าใหผบรหารรวาตนทนของการรกษาผปวยเปนเทาไร 5. เปนกลไกในการเพมประสทธภาพ 6. ปรบตวเขาไดกบสงแวดลอมทเปลยนแปลง

Diagnosis related group ( DRG)

ปญหาทท าใหขอมลผดพลาด 1. ขอมลการวนจฉยไมชดเจน 2. การสรป principle diagnosis ผดหลกการ 3. สรปหนาปายไมครบขาดสาระส าคญ 4. โรคหลกไมสมพนกบการผาตด 5. ใสอายผด 6. ใสเพศผด

Diagnosis related group ( DRG)

แนวทางการแกปญหา

1. แพทย พยาบาล 2. เจาหนาทเวชระเบยน

The end