78
ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان ﮔﺰارش ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎرم ﺗﻮﺳﻌﻪ) از اﺑﺘﺪاي1384 ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن1389 ( ﺧﺮداد ﻣﺎه1390

دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

جمهوري اسلامی ایران

سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

گزارش عملکرد

سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384ابتداي از(

1390خرداد ماه

Page 2: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

صفحه فهرست مندرجات

3 مقدمه

5 مروري بر دیدگاه ها و مبانی نظري و تجربی: 1فصل

6 کیفیت و استاندارد از دیدگاه اسلام 1-1

7 ورت استانداردسازيفلسفه و ضر 1-2

ISO( 7(شکل گیري سازمان بین المللی استاندارد نحوه1-3

10 وضعیت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه ملی: 2فصل

11 تاریخچه تأسیس 2-1

11 ارکان و تشکیلات 2-2

12 مأموریت ها و مرجعیت هاي قانونی2-3

14 عملکرد سازمان استاندارد در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

15 تدوین استاندارد هاي ملی و بین المللی 3-1

29 عضویت در مجامع بین المللی و منطقه اي 3-230 همکاري هاي مشترك با موسسات استاندارد کشورهاي جهان 3-330 ایران و برخی کشورهاي جهانمقایسه وضعیت استانداردسازي در 3-4

جایگاه نظام استانداردسازي و کیفیت در برنامه ها و سیاست هاي کلان : 4فصل

کشور 33

34 نقش استانداردسازي در تحقق سند چشم انداز بیست ساله 4-1

35 قانون اساسی 44نقش استانداردسازي در بند ج ابلاغیه سیاستهاي کلی اصل 4-2

36 نقش استانداردسازي در قانون برنامه چهارم توسعه 4-3

37 الزامات مرتبط با استاندارد در ابلاغیه سیاستهاي کلی برنامه پنجم توسعه 4-4

38 عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی: 5فصل

39 )ارزیابی انطباق( 39بند ب ماده 5-1

44 )مرتبط با حمل و نقل( 85 و ماده 28ماده هبند 1ردیف 5-2

45 )مرتبط با مصالح ساختمانی( 30بند ب ماده 2ردیف 5-3

48 )الگوي مصرف انرژي( بند الف و بند د) سوم برنامه 121( 20ماده 5-4

52 )مرتبط با مصرف سوخت وسایل نقلیه( 22بند الف ماده 5-5

53 )مرتبط با صنایع غذایی و کشاورزي( )برنامه سوم 194( 94مادهو 84بند د ماده 5-6

55 )مرتبط با مهندسی پزشکی( 88ماده 5-7

56 )مرتبط با سموم دفع آفات نباتی و کودهاي شیمیایی( 61بند ب ماده 5-8

60 )مرتبط با فنآوري اطلاعات و ارتباطات( 56و ماده 57بند ب ماده 9 -5

60 )مرتبط با رایانه و فرآوري داده ها( 109بند ج ماده 5-10

61 )مرتبط با زیست محیطی( 63و ماده 58ماده 5-11

Page 3: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

62 )مرتبط با استانداردهاي خدماتی ، آموزشی و فرهنگی( 52و بند م ماده 104بند ج ماده 5-12

62 )خدمات مالیمرتبط با بانکداري و ( 13بند الف ماده 1ردیف 5-13

62 ))امنیت شبکه(مرتبط با سامانه هاي حفاظتی و امنیتی سازمان ها ( 123ماده 5-14

64 89 - 84عملکرد شاخص هاي کلان توسعه استانداردسازي در سالهاي : 6فصل

65 89 - 84کلان توسعه نظام استانداردسازي و کیفیت طی سالهاي يعملکرد اهم شاخص ها 6-1

67 89-87عملکرد اهم شاخص هاي کلان سازمان طی سالهاي 6-2

خواسته ها و پیشنهادات سازمان براي تقویت و توسعه نظام استاندارد : 7فصل

ملی

74

Page 4: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

3صفحه مقدمه

Page 5: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

3صفحه مقدمه

م ن ا م ا ا

:مقدمه

در بنگاههـاي . امروزه استانداردها پیام آور تولید خوب و با کیفیت ، تجارت سالم و مصرف مطمئن هسـتند

آسـان و سـریع ، اقتصادي ارتقاء سطح کیفیت و بهره وري ، کاهش هزینه ها و قیمت تمام شده و دسترسی

بـا ایجـاد را استانداردسازي، نیل به کیفیت بالاتر با هزینه کمتر .بدون رعایت استانداردها امکان پذیر نیست

پذیر و انتخاب آگاهانه تجهیزات و خدمات مورد خریـداري ، امکان اطمینان از وجود رقابت میان فروشندگان

.سازدرا براي مصرف کنندگان آسان می

دیگر استانداردسازي عبارت است از تهیه ، تدوین و بکارگیري بهترین و مناسـب تـرین مـلاك هـا ، به بیان

، تهاي صـنعتی، بازرگـانی، اقتصـادي ویژگی ها ، ضابطه ها و روشها در تولیدات و ارائه خدمات و تمامی فعالی

م و درنهایت ایجاد رفاه در با هدف ارتقاء ضریب ایمنی ، سلامتی و بهداشت آحاد مرد.. فرهنگی ، اجتماعی و

.جامعه

استانداردسازي، زمانی در فرآیند توسعه یک کشور موثر و کارا عمل خواهد نمود کـه عـزم ملـی بـدنبال آن

ایـن مهـم . هاي اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی به صورتی فراگیر جاري و اعمـال شـود باشد و در کلیۀ بخش

برنامه ریزان و مدیران ارشد کشور به این باور برسند و بـراي ،نگذاراتحقق نخواهد یافت مگر اینکه سیاست

همچنانکه امـروزه در کشـورهاي توسـعه یافتـه صـنعتی، نقـش اسـتانداردها را در . گذاري نمایندآن سرمایه

اي قائـل داننـد و بـراي آن اهمیـت ویـژه پیشرفت، تولید انبوه و گسترش بازارهاي جهانی منحصر به فرد می

استقرار نظام استاندارد را یک رویکرد به حاکمیـت و پـذیرش نظـم و قانونمنـدي در کلیـۀ امـور و هستند و

.اندشؤون جامعه پذیرفته

در صورت حاکمیت فرهنگ و نظام استاندارد در یک کشور و فراگیـر شـدن آن ، همـۀ ضـوابط غیرمـدون و

د و از آنجا که قـوانین و معیارهـا شومغشوش را در خود حل نموده ، چارچوب و معیارهاي جدیدي خلق می

گرائی، علم گرایی و تجربه گرائـی جایگـاه اصـلی و واقعـی باشد، منطق عقلمحصول عقل و علم و تجربه می

.کندخویش را در توسعه کشور پیدا می

سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایـران بموجـب قـانون ، تنهـا مرجـع رسـمی تعیـین ، تـدوین و نشـر

در کشور می باشد و در تدوین استانداردهاي ملی ضمن توجه به شـرایط کلـی و ) رسمی(دهاي ملیاستاندار

نیازمندي هاي خاص کشور ، از آخرین پیشرفت هاي علمـی، فنـی و صـنعتی جهـان و اسـتانداردهاي بـین

نـدگان ، المللی استفاده می نماید و با رعایت موازین پیش بینی شده در قانون بمنظور حمایت از مصـرف کن

حفظ سلامت و ایمنی فردي و عمومی ، حصول اطمینان از کیفیت محصولات و ملاحظات زیست محیطی و

.اقتصادي ، اجراي بعضی از استانداردها را با تصویب شوراي عالی استاندارد اجباري می نماید

Page 6: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

4صفحه مقدمه

و عرضـه کننـدگان و این سازمان از آغاز تأسیس تاکنون ، نسبت به حقوق مصرف کنندگان ، تولیدکنندگان

ارتقاء سطح کیفیت محصولات و خدمات و تسهیل تجارت ، نقشی مثبت و مؤثر ایفا نمـوده و بـا اعتقـاد بـه

اثربخشی تحقیقات کاربردي در زمینه استانداردسـازي ، مـی توانـد در رونـد افـزایش بهـره وري ، ایمنـی ،

رایط زنـدگی قابلیـت هـاي خـود را بـه سلامتی و بهداشت عمومی ، محیط زیست و بطورکلی در بهسازي ش

.اثبات برساند

چهـارم توسـعه پنج ساله برنامه در سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایرانگزارش عملکرد در این راستا

موریت هاي قانونی این سازمان ، وضـعیت موجـود أاز تاریخچه و می در بردارنده گزارش )شش ساله( کشور

در افق آینده چشم انداز استانداردسازي در کشور و جایگاه سازمان در عرصه ملی ، منطقه اي و بین المللی ،

نظـام استانداردسـازي و کیفیـت در ارتبـاط بـا مـواد شاخص هاي کلان توسعه و درنهایت عملکرد ، 1404

.دوین و ارائه شده است ت، 89تا پایان 84طی سالهاي قانونی برنامه چهارم توسعه

اي براي اصـلاح مسـیر و رفـع موانـع بـراي برداشـتن پایه تحلیل و ارزیابی عملکرد موجود باید بدیهی است

گامهاي بلند و مؤثر در چارچوب سیاستهاي کلی تعیین شده در برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور با عنوان

و در راستاي تحقق سند چشم انداز بیست سـاله جمهـوري اسـلامی "نظام استاندارد ملی تقویت و توسعه"

.باشد ایران

دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 7: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

1فصل

مروري بر دیدگاه ها و مبانی نظري و تجربی

تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعهگزارش عملکرد سازمان استاندارد و

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 8: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

6صفحه مروري بر دیگاه ها و مبانی نظري و تجربی : 1فصل

اندارد از دیدگاه اسلامکیفیت و است1-1

آفریننده جهان براي برقراري نظام خلقت در این عالم هستی براي هر چیزي حدي ، مقداري و معیار و اندازه

اي را مقرر کرده است و براي برقراري روابط و مشی انسان ها با هم و حتی رابطه انسان ها با خالق خویش و

را کـه ) قـرآن (الهی ، کتـاب آسـمانی تأمین سلامتی و نیک بختی آنها ، تبعیت و اطاعت از حدود و نظامات

فرستاده که در آن اشارات زیادي بـه قـدر ، انـدازه ، حـدود نظـم و ، مشحون از قواعد و قوانین زندگی است

.قواعد زندگی خوب شده است

بلکه مفهوم وسیع آن در تمـام ، و ساخته ذهن بشري نیست استاندارد پدیده اي تازه و امري بدیع و نوظهور

سان تنها با درك و اقتباس از عالم طبیعت و پیروي از خالق خود درصدد انستی وجود داشته و دارد و عالم ه

جملـه در زمینـه تولیـدات ، مصـنوعات و ون زنـدگی خـود از ؤپیاده کردن و استقرار آن در سایر وجود و ش

.تاندارد نام نهاده استخدمات برآمده و فصل نوینی را در عالم صنعت ، تولید و تجارت گشوده که آن را اس

در فرهنگ دینی جامعه و در قانون اساسی چندین مورد به امور حاکمیتی و وظایف حکومتی از لحاظ تأمین

در صدر اسلام در حکومت اسلامی تشکیلاتی بنام امـور حسـبیه در . ایمنی و سلامت مردم تأکید شده است

شده بود که فردي بنام محتسب کل با چند نفر در آنجا رابطه با کنترل کیفیت مایحتاج و ارزاق مردم تعبیه

در زمان خود جهت نظارت بر امور حسبیه بـه بـازار ) ع(نقل شده است که حضرت علی . فعالیت می کردند

کیفیت گندم ، روغن و سایر موارد از جمله وضعیت ترازوها و پیمانه هـا کوفه مراجعه می کردند و از نزدیک

.فرمودند را نظارت می) مکیال(

همچنـین . در قرآن کریم در آیات متعدد به قدر ، میزان ، مکیال ، قسط و احسن عمـل اشـاره شـده اسـت

و یا قـوم اوفواالمکیـال و المیـزان ": سوره هود آمده است 85درباره کم فروشی و کالاي بی کیفیت در آیه

اي قوم من پیمانه و ترازو را بـه انصـاف و "بالقسط و لاتبخسواالناس اشیاءهم و لاتعثوا فی الارض مفسدین

پـس آیـا . عدالت تمام و کمال انجام دهید و به مردم کم فروشی نکنیـد و در زمـین فتنـه و فسـاد نکنیـد

شایسته است در بازارهاي اسلامی کم فروشی و تولیدکننده مسلمان کـالاي غیراسـتاندارد تولیـد کنـد و یـا

در جامعـه . اخت و مهندسی رعایت نشود و جان مردم به خطر بیافتد ساختمانهایی ساخته شود که اصول س

باید حقوق مـردم و مصـرف کننـدگان رعایـت شـود و . موحد هر کاري باید در عالی ترین سطح انجام شود

. رضایت مشتریان و در رأس آن رضایت خداوند متعال درنظر گرفته شود

رسول خدا صلی االله علیه و آله و سلم که رفتار و گفتارش براي جهانیان الگو به شمار می رود در اهمیت کار

همانـا خـداي تعـالی "ان االله تعالی یحب اذا عمل احدکم عمـلاً أن یتقنـه ": درست و استاندارد می فرماید

این و نیز ؛نظم و درست انجام دهد دوست می دارد هرگاه یکی از شما عملی را انجام می دهد آن عمل را م

چیزي در جهان نیسـت جـز آنکـه ) ما من شی الا و له حد (است که فرمود ) ع(ضرت امام صادق حگفتار از

.حد و اندازه اي بر آن مقرر است

Page 9: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

7صفحه مروري بر دیگاه ها و مبانی نظري و تجربی : 1فصل

ي فلسفه و ضرورت استانداردساز1-2

تعاریف متعددي از استاندارد و جود دارد که هر چند در کلام متفاوت ولی معنی و مفهوم یکسـانی را در بـر

، فنون و تجارت استاندارد یعنی نظمی مبتنی بر نتایج ثابت علوم ": یکی از این تعاریف می گوید. می گیرد

، افـزایش میـزان نگی و وحدت رویـه ، مقررات و نظام هایی به منظور ایجاد هماه بشري که به صورت قواعد

، صرفه جویی در اقتصاد ملی و حفظ سلامت و ایمنی عمـومی بـه ، توسعه صنعت ، تسهیل ارتباطات تفاهم

این تعریف به نسبت جامع، حاصل اندیشه هاي بنیانگذاران جهانی استاندارد، حـداقل ".کار گرفته می شود

.ن استمیلادي تاکنو 1946سال گذشته و از سال 60طی

البتـه ایـن نظـر تـا حـدي . اغلب چنین می پندارند که استاندارد فقط براي حفظ منافع مصرف کننده است

صحیح است و استاندارد به نیازهاي فردي و اقتصادي مصرف کنندگان توجـه دارد، امـا اسـتحکام صـنعت و

د براي تولیدکننـدگان بـیش از فناوري را نیز در نظر دارد و می توان گفت که سود حاصل از رعایت استاندار

، زیرا صرفه جویی هاي حاصل از کـاهش انـواع قطعـات و مـواد اولیـه غیرضـروري و مصرف کنندگان است

ضایعات به قدري چشمگیر است که هر گونه سرمایه گذاري در زمینه استانداردسازي فرآورده ها و خـدمات

در اندك زمان می توانند نتایج محسوس آن را به را براي صاحبان صنایع موجه می سازد، به طوري که آنان

با اجراي قوانین و مقررات استاندارد هزینه هاي انبارداري و سـاخت . صورت مبالغ ذخیره شده مشاهده کنند

، آرایـش عملکـرد کارخانـه هـا بـه نحـو ، فرایند تولید منظم می شـود ماشین آلات تنزل می یابد ابزار و

، نگهداري اسناد، نقشه ها و طرح هاي مربوط به تولید محصولات طبق یک نظام می گردد متعادلی تنظیم

دقیق بازیابی سریع، طبقه بندي و بایگانی می شود، همکاري میان واحدهاي گوناگون هر سازمان یا کارخانه

بـا ، تفاهم کارکنان در مسائل فنی تحقـق مـی پـذیرد و سـرانجام براي پیشبرد فرایند تولید میسر می شود

، رضایت مصرف کنندگان نیز جلب می شود و بـه ایـن ترتیـب کیفیت و بسته بندي مطلوببا کالاي تولید

. استاندارد شالوده استواري را براي پیشرفت و توسعه صنعت و اقتصاد فراهم می سازد

نهـایی موسوم است فقط به نتیجه محصـول "مدیریت کیفیت" در این عرصه استانداردهاي جدیدي که به

این مدیریت برنامه ریز و هدفمنـد . بسنده نمی کند، بلکه یک خط تولید را از ابتدا تا انتها زیر نظر می گیرد

.زندگی و پویایی را به بخش هاي سازمانی هدیه می دهد

شکل گیري سازمان بین المللی استاندارد نحوه1-31

)ISO (

مهرمـاه 22 مـیلادي برابـر بـا 1946اکتبـر 14دراسـتاندارد ملـی ساي موسسه هاي ؤهمزمان با نشست ر

، اندیشه تشکیل سازمان بین المللی اسـتاندارد کـه از مـدتها قبـل وجـود داشـت، در لندنشمسی 1325

رسمیت یافت و مصوباتی تدوین و تصویب شد تا استاندارد را در سطح جهانی سروسامان بخشـیده و نظـارت

مقـر سـازمان جهـانی ، در همان نشسـت اولیـه . گسترش یابد بر اجراي این پدیده مورد نیاز، تقویت شده و

اکتبر 14 ، روز شمسی 1347میلادي برابر با سال 1969 استاندارد در ژنو تعیین و در مجمع عمومی سال

1 International Organization for Standardization

Page 10: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

8صفحه مروري بر دیگاه ها و مبانی نظري و تجربی : 1فصل

ن یت ایبه عضو 1339ران در سال یکه او این در حالی بود هر سال بنام روز جهانی استاندارد نامگذاري شد

. سازمان درآمده بود

توسعه استانداردسازي و فعالیتهـاي و ارتقاء آنوظیفه لازم به ذکر است ایزو یک سازمان غیردولتی است که

مربوطه در جهان با دیدگاهی است که هم به ایجاد تسهیلات در زمینه تبادل بین المللـی کالاهـا و خـدمات

اهمیـت .در نظـر دارد ـ فنی و اقتصـادي را ـ علمی فکري هايو هم توسعه همکاري درزمینه داشتهتوجه

توجه به مبانی و ارزش هاي استاندارد، در شرایط کنونی اقتصاد و بازرگـانی جهـان بـه انـدازه اي اسـت کـه

و کشوري می توانـد داشته )WTO(1استاندارد، رابطه تنگاتنگی با عضویت کشورها در سازمان تجارت جهانی

سازمان دست یابد که استانداردهاي ملی آن معتبر و مبـانی آن نشـات این در آسانتر و سریع تر به عضویت

به بیـان دیگـر رابطـه داد و سـتد جهـانی در هـزاره سـوم میـان .بین المللی باشد گرفته از استانداردهاي

.نخواهد بودبدون استاندارد امکان پذیر WTO کشورهاي عضو

:زو و کشورهاي در حال توسعهیا

تواننـد از کشورهاي در حال توسعه با منابع اندك مـی . باشندبه منزله منابع تکنولوژي می استانداردهاي ایزو

. بهره گیرند دانش فنیاین منابع عظیم

:آیندمنابع مهمی براي این کشورها به حساب می، استاندارهاي ایزو از دو جنبه

اندفنون بدست آمده که با توافقات جهانی حاصل شده

صادرات و رقابت در بازارهاي جهانی بالا بردن توان

برنامه عملکرد ایزو براي کشورهاي در حـال توسـعه "کلیه فعالیتهاي ایزو براي کشورهاي در حال توسعه در

همچنین ایزو یک کمیته سیاستگذاري براي مشکلات کشورهاي در . گردآوري شده است "2005 -2010

.دارد از کشورهاي صنعتی و در حال توسعه داردموسسه استان 117با عضویت ) DEVCO(2حال توسعه

ISOسازمان بین المللیمنشور اخلاقی

یافته در مواجهه با چالشهاي قرن عملکردي متعهدانه و سازمان

تدوین عادلانه ، مسؤولانه و کارآمد استانداردهاي بین المللی جهان شمول

بهینه ارزیابی انطباقترویج اجراي استانداردهاي بین المللی و فعالیتهاي

نظارت بر هماهنگی فعالیت ها و صیانت اعتبار نام و نشان ایزو

توجه به گستره تدوین

)ISO )2005- 2010ساله سازمان بین المللی 5برنامه راهبردي

World Trae Organization1

2 Committee on developing country matters

Page 11: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

9صفحه مروري بر دیگاه ها و مبانی نظري و تجربی : 1فصل

بین المللی مرتبط با جهانمنسجم و هماهنگ از استانداردهاي اي مجموعه تدوین

ان نفعیحصول اطمینان از مشارکت ذ

کشورهاي در حال توسعه ارتقاء سطح آگاهی و ظرفیت

بین المللیاستقبال از مشارکت در تدوین بهینه و کارآمد استانداردهاي

و بـه عنـوان جـایگزین یـا پشـتیبان مقـررات بین المللیهاي ترویج بکارگیري داوطلبانه استاندارد

فنی ضوابط

و راهنماهاي مرتبط با بین المللیهاي استانداردرسمی به عنوان تهیه کننده سازمان ایزو شناسایی

ارزیابی انطباق

و از اسـتانداردها و منسـجمی و ابزارهاي کارآمد براي تدوین گستره کامـل روش هاي اجرایی تهیه

سایر مدارك مرتبط

Page 12: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

2فصل

سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه ملی

گزارش عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 13: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

11 صفحه سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه ملی : 2فصل

ه تأسیسچتاریخ1- 2

کـه تـا مطرح شـد 1304با تصویب قانون اوزان و مقیاس ها در سال همزمان سازمانه تشکیلات یهسته اول

.قرار داشت وزرات فلاحت ، تجارت و فواید عامهبه نام اداره اوزان و مقادیر در 1311سال

به فعالیت خود ادامـه اداره کل تجارتها تحت پوشش اوزان و مقیاس ادارهبه نام 1331تا 1311در سالهاي

.مستقر بوده است وزارت اقتصاد ملیها در به نام اداره اوزان و مقیاس 1339تا 1331هاي داد و در سال

ل سـازمان برنامـه و هیـات مـدیره اقتصـاد ملـی و مـدیر عام ـ وزیر میاناي که طی موافقتنامه 1332در سال

وزارت استاندارد در قالب یک اداره آزمایشـگاهی در ازمانعملیاتی اقتصادي آمریکا در ایران به امضاء رسید ، س

. به منظور کنترل کیفیت کالاهاي صادراتی آغاز به کار کرد بازرگانی

در شش مـاده بـه تصـویب مجلسـین وقـت » ایران استاندارد ازمانس تاسیساجازه «قانون – 1339در سال

عضـویت هاي تعیین شده آغاز به کار نمود و البته در همان سال بـه ها و مسئولیترسید که در چارچوب هدف

.درآمد ISOالمللی سازمان بین

نام استاندارد ایران تصویب شد و ازمانسبه ) محل فعلی(کرج صنعتیهاي الحاق آزمایشگاه – 1343در سال

.تغییر یافت» استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ازمانس« آن به

مشترك دارایی و مجلسین گذشت و این در حالی بود که کمیسیوناساسنامه آن از تصویب – 1344در سال

.قرار داشت وزارت اقتصادو تحقیقات صنعتی ایران در استاندارد سازمانجایگاه سازمانی 1349تا سال

17استاندارد و تحقیقـات صـنعتی ایـران شـامل سازمانقانون مواد الحاقی به قانون تاسیس 1349در سال

.تبصره از تصویب مجلسین وقت گذشت 2ماده و

تعریف گردید و از وزارت صنایع و معادناستاندارد در سازمانجایگاه سازمانی 1371تا 1353در سال هاي

استاندارد و تحقیقـات صـنعتی ایـران در ازمانسنون اصلاح قوانین و مقررات تاکنون با تصویب قا 1371سال

.می باشد داراي شخصیت حقوقی مستقل ازمانسمجلس شوراي اسلامی ،

ارکان و تشکیلات 2- 2

: عبارت است ازاستاندارد و تحقیقات صنعتی ایران سازمانارکان

شورایعالی استاندارد-1

سازمانرئیس -2

، ئیس سازمان مـدیریت و برنامـه ریـزي نفر وزیر، دادستان کل کشور، ر 11استاندارد مرکب از شوراي عالی

نفر کارشناس اسـتاندارد بـه پیشـنهاد رئـیس 2رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس اتاق بازرگانی،

. می باشد ازمانسرئیس شورا رئیس جمهور و دبیر آن، رئیس . می باشدو با ابلاغ رئیس جمهور سازمان

Page 14: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

12 صفحه سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه ملی : 2فصل

، تصـویب اجـراي اجبـاري سـازمان تعیین خط مشی و سیاسـتگذاري کلـی ، تصـویب سـاختار تشـکیلاتی

از وظـایف شـورایعالی .... تعیـین کـارمزد خـدماتی و ، سـازمان استاندارد هاي ملی ، تصویب بودجه سالیانه

. استاندارد می باشد

، تایید شوراي عالی استاندارد و با حکـم رئیس جمهور براي به پیشنهاد وزیر صنایع و معادن سازمانرئیس

. سال منصوب می گردد 3مدت

، "توسـعه مـدیریت و امـور پشـتیبانی ": معاونـت سهداراي سازماناساس تشکیلات سازمانی جدید ، بر

پژوهشـگاه "و "نظارت بـر اجـراي اسـتاندارد و سیسـتمهاي کیفیـت "، "برنامه ریزي و تدوین استاندارد "

نماینـدگی 23مدیریت شهرسـتانی و 19، مدیرکل استانی 30، مدیرکل ستادي 19و داراي "استاندارد

. می باشد شهرستان

مسـتقل بـوده و بطـور مسـتقیم از طریـق و اداري استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از بعد مـالی سازمان

.نسبت به مبادله موافقتنامه بودجه اقدام می نماید برنامه ریزي کشورسازمان مدیریت و

مأموریت ها و مرجعیت هاي قانونی 3- 2

بشـرح ذیـل 1376در قانون مصوب خـرداد مـاه سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران هاي مأموریت

:است آمده

به عنوان تنها مرجع رسمی این وظیفه در کشور) رسمی(، تدوین و نشر استانداردهاي ملی تعیین

ترویج استانداردهاي ملی

انجام تحقیقات به منظور تدوین استاندارد ، بالابردن کیفیت کالاهاي تولید داخلی ، کمک به بهبـود

روشهاي تولید و کارآیی صنایع

بین المللیمشارکت در تدوین استانداردهاي

نظارت بر اجراي استانداردهاي اجباري

کالاهاي صادراتی مشمول استاندارد اجباري و جلوگیري از صدور کالاهاي نامرغوب به تکنترل کیفی

منظور فراهم نمودن امکانات رقابت با کالاهاي مشابه خارجی و حفظ بازارهاي بین المللی

استاندارد اجباري به منظور حمایت از مصـرف کننـدگان و کنترل کیفیت کالاهاي وارداتی مشمول

تولید کنندگان داخلی و جلوگیري از ورود کالاهاي نامرغوب

آزمایش و تطبیق نمونه کالا با استاندارد هاي مربوطه ، اعلام مشخصـات و اظهـارنظر مقایسـه اي و

لازم هايصدور گواهینامه

آزمایشـگاهها، )سـورویانس (ده داخلی و خـارجی تأیید صلاحیت شرکت ها و مؤسسات بازرسی کنن ،

مسؤولین کنترل کیفی، کارشناسان استاندارد و گواهی دهندگان نظامهـاي سیسـتم هـاي مـدیریت

زیست محیطی مدیریتکیفیت و

Page 15: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

13 صفحه سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه ملی : 2فصل

المللی یکاها بینترویج سیستم)SI ( بعنوان سیستم رسمی اوزان و مقیاس ها در کشور و کـالیبره

کردن وسایل سنجش

گذاري و تعیین عیار فلزات گرانبهاانگ

ولین کنترل کیفیت واحدهاي تولیديؤآموزش مستمر مس

Page 16: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

3فصل

عملکرد سازمان استاندارد در عرصه بین المللی و منطقه اي

گزارش عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 17: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

15 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

عملکرد تدوین استانداردهاي ملی و بین المللی 3-1

به منظور اجراي اثربخش یکی از اصلی ترین وظایف سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، دفتر امور

نظارت بر تدوین استانداردهاي ملی، مشارکت تدوین استاندارد با ساختاري شامل سه معاونت برنامه ریزي،

در تدوین استانداردهاي بین المللی، در راستاي تدوین استانداردهاي ملی و بین المللی و نظام مند کـردن

امور محوله در فعالیت هاي درون سازمانی، برون سازمانی و بین الملل، فعالیت خود را در قالب رئـوس بـه

:شرح زیر انجام می دهد

مشارکت در تدوین استانداردهاي بین المللی:

oشناسایی گروه هاي ذینفع و ذیربط

oتشکیل و فعال سازي کمیته هاي متناظر

oبرگزاري جلسات مجامع، شورا و هیأت فنی

oبرگزاري گردهمایی و سمینارهاي آموزشی

o المللیانجام وظایف دبیري و دبیرخانه اي بین المللی محوله از سوي سازمان هاي بین

oپیگیري حضور و مشارکت در اجلاسیه هاي بین المللی

تدوین استانداردهاي ملی:

oفراخوان و نیازسنجی به منظور تعیین اولویت هاي تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی

oانجام تکالیف محوله قانونی در راستاي تأمین نیازهاي استانداردهاي ملی

oدن فرآیندتسهیل فرآیند تدوین و مکانیزه کر

oجلب مشارکت صاحبنظران برون سازمانی و مجامع علمی تخصصی

oتهیه و بازنگري دستورالعمل هاي مربوط

oتهیه کتاب سال و فهرست استانداردهاي ملی

oبه کارگیري تمهیدات لازم به منظور دسترسی به سوابق، مدارك و متون موردنیاز

oه مصوب عملیاتیبرنامه ریزي و پیگیري تحقق اهداف سازمان و برنام

oهمکاري در انعقاد و پیگیري تفاهم نامه هاي برون سازمانی در زمینه تدوین استاندارد

o اتخاذ تمهیدات لازم در راستاي جلب مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی به منظور تهیه پیش

نویس استانداردهاي ملی

o سازمانارائه اطلاعات و ایجاد امکانات دسترسی آسان از طریق وب گاه

Page 18: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

16 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

با عنایت به وظایف محوله و به منظور جلب مشارکت و شناسایی نیازهاي کشور در زمینه تدوین و

تجدیدنظر استانداردهاي ملی به طور مستمر نسبت به فراخوان و نیازسنجی از طریق، نشر آگهی، استعلام

.از سازمان ها و مجامع علمی و تخصصی کشور اقدام می شود

ه به حجم قابل توجه پیشنهادات، به کارگیري امکانات سخت افـزاري و نـرم افـزاري در بدیهی است با توج

:این راستا حائز اهمیت بوده و لذا اقداماتی به شرح زیر صورت پذیرفته است

ایجاد امکان جستجو و دریافت متون استاندارد از طریق وب گاه سازمان

امکان ورود پیشنهادات به صورت الکترونیکی و پیگیري مراحل و نتایج مربوط

،برگزاري کمیته هاي برنامه ریزي و ملی با ترکیبی از صاحبنظران درون سازمانی، برون سازمانی

مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی ذیربط، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان برحسب مورد و ارائه

ات دریافتی و پیش نویس هاي تدوین به اعضاي مربوط به صورت اطلاعات و پیشنهاد

الکترونیکی و جمع آراء الکترونیکی

پیگیري و همکاري با ستاد تحول وزارت صنایع و معادن در راستاي اصلاح الگوي مصرف تدوین

استاندارد ملی که عمدتاً در حوزه وسایل برقی خانگی، بخاري هاي گازسوز 20و تجدیدنظر

ش دار و مخزن دار و خودروهاي سواري بنزینی و موتورهاي دیزلی خودروهاي سنگین و دودک

نیمه سنگین بوده است و همکاري با وزارت خانه هاي نفت و نیرو در زمینه تدوین و تجدیدنظر

استانداردهاي معیارهاي مصرف انرژي و فرآیندهاي انرژي بر

نظام مهندسی کشاورزي در راستاي افزایش همکاري نزدیک با وزارت جهاد کشاورزي و سازمان

، کودها، آفت GAPبهره وري کشاورزي و تدوین استانداردهاي لازم، از جمله استانداردهاي

... کش ها، محصولات ارگانیک، افزودنی هاي مجاز و

همکاري با وزارت نیرو در راستاي تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي مربوط به مصرف بهینه آب

آن جمله به تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي انواع شیرآلات بهداشتی، ساختمانی، لوله که از

اقدام شده است و به برخی دیگر که در دستور کار دو سازمان قرار ... ها و اتصالات آب رسانی و

.دارد می توان اشاره نمود

با همکاري سازمان در راستاي اجرایی شدن قانون مدیریت اجرایی پسماند طی جلسات متعدد

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی -حفاظت محیط زیست، مدیریت پسماند کلان شهرها

Page 19: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

17 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

مورد استاندارد غیرسوزها 8و دیگر صاحبنظران، کفایت استانداردهاي موجود بررسی و تدوین

.با محوریت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دست تدوین می باشد

در راستاي اجراي قانون ارتقاء کیفی خودرو محصولات صنعتی به منظور انتقال اقدامات لازم

اطلاعات ثبت استانداردهاي کارخانه اي و معرفی استانداردهاي بین المللی طی جلسات با

نمایندگان ذیربط و تدوین برخی استانداردهاي لازم از جمله مجموعه قطعات خودرو و در دستور

.کار قرار گرفته است

پیگیري امور مربوط به ثبت استانداردهاي کارخانه اي به منظور اجراي بهینه نظارت بر

استاندارد 235تاکنون (محصولات تولیدي و تحقق ضوابط خوداظهاري در کیفیت محصولات

).کارخانه اي به ثبت رسیده است

ین در زمینه مشارکت فعال در تنظیم و انعقاد تفاهم نامه هاي سازمانی و جلب مشارکت مخاطب

تدوین استانداردهاي ملی و بین المللی که از آن جمله می توان به فعالیت و مشارکت چشمگیر

برخی سازمانها و مجامع از جمله وزارت نیرو، شرکت مادر تخصصی آزمایشگاه فنی و مکانیک

خاك، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، مرکز مدیریت ساماندهی جوش کشور، انجمن

و آزمایشگاه هاي غیرمخرب ایران و همچنین مشارکت فعال سازمان نظام پرستاري جوشکاري

.ایران و مرکز ملی فرش ایران اشاره نمود

Page 20: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

18 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

1389تا 1386استانداردهاي تصویب شده به تفکیک کمیته هاي ملی از سال آمار

سال رشته تخصصیردیف1386

سال 1387

سال 1388

سال 1389

277114196188و الکترونیک برق1

101103145113هاي ساختمانی ساختمان و مصالح و فرآورده2

329213145221هاي کشاورزي خوراك و فرآورده3

1277510947هاي نساجی الیاف پوشاك و فرآورده4

367212161257صنایع شیمیایی و پلیمر5

0285263و کاغذ چوب و فرآورده هاي چوبی،سلولزي6

12385469مواد معدنی7

433242278270خودرو و نیرو محرکه8

59562171اندازه شناسی، اوزان و مقیاس ها9

1151216588مهندسی پزشکی10

124602142میکروبیولوژي و بیولوژي11

33131021اسناد و تجهیزات اداري و آموزشی12

017125پوست و پایپوش چرم و13

1392223مدیریت کیفیت14

1672121105رایانه و فرآوري داده ها15

64112229بسته بندي16

35102566211مخابرات17

5197ایمنی وسایل سرگرمی و کمک آموزشی کودکان18

378283313365مکانیک و فلزشناسی19

0011286خدمات20

:لازم به ذکر است*

.مصوب گردیده و به مجموعه کمیته هاي ملی سالیان قبل اضافه شده است 87کمیته ملی رشته خدمات از سال

رشته هاي نساجی و چرم و همچنین بسته بندي و فرآورده هاي سلولزي به صورت ادغام شده در آمار فوق اعلام گردیده 86در سال

.است

Page 21: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

19 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

بین المللینگاهی بر مشارکت سازمان استاندارد ایران در تدوین استاندارد هاي

از سال سابقه فعالیت در زمینه کمیته هاي فنی بین المللی بصورت تشکیل کمیته هاي فنی متناظر

نیز با تشکیل معاونت مشارکت در تدوین استاندارد هاي بین 1385و در آواخر سال آغاز گردید 1383

مللی در دفتر امور تدوین بصورت منسجم این فعالیت دنبال گردید که در حال حاضر در زمینه مشارکت ال

در تدوین استاندارد ها بین المللی سه کمیته ملی استاندارد هاي ایزو ، کدکس غذایی و کمیته ملی برق و

.الکترونیک ایران در این معاونت تشکیل و فعالیت دارند

زمینه مشارکت در تدوین استاندارد هاي بین المللی و مقایسه فعالیت هاي سه وضعیت ایران در

کمیته ملی به زبان آمار

41

78102 112

0

20

40

60

80

100

120

1386 1387 1388 1389

ISO , IEC , CODEX تعداد کمیته هاي فنی متناظر

8

38

6169

10 1618 19 2524

2424

0

20

40

60

80

کمیته هاي متناظر تشکیل شده

سال 86

سال 87

سال 88

سال 89

سال 86 8 10 25

سال 87 38 16 24

سال 88 61 18 24

سال 89 69 19 24

ISO IEC CODEX

Page 22: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

20 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

1389تا پایان سال کمیته ملی استاندارد هاي ایزو

419881

1907

0

500

1000

1500

2000

لیسانس فوق لیسانس دکترا

یلی درک تحص ک م ھ تفکی تعداد اعضای کمیتھ ھای متناظر ب( تعداد کل 3207)

328

31 60

642

149

90

1432

397

78

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

لیسانس فوق لیسانس دکترا

تعداد اعضاي کمیته هاي متناظر به تفکیک کمیته ملی متناظر بین المللی

ایزو

INEC

codex

0

10

2

0

9

3

0

5

0

0123456789

10

ستاندارد ھای بین المللی تدوین شدهتعداد ا

ستاندارد ھای بین المللی در دست تدوینتعداد ا

داد تقیل وظایف دبیرخانھ ای بین المللیتع

IEC

ISO

CODEX

Page 23: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

21 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

1389سال تا پایان کمیته ملی استاندارد هاي ایزو

در راستاي مشارکت اثر بخش در تدوین استاندارد هاي بین المللی ایزو و بمنظور نظام مند کردن این

.مشارکت تاکنون اقداماتی انجام پذیرفته که مختصر آن به شرح ذیل می باشد

:تشکیل ساختار کمیته ملی استاندارد هاي ایزو به شرح ذیل -

متناظرفنی و فرعی دبیرخانه مرکزي ، کمیته هاي فنی ،مجمع، شورا ، هیئت

1389جلسه هیات فنی تا پایان سال 29جلسه شورا و 5تشکیل دو جلسه مجمع ، -

شناسایی گروههاي ذینفع و ذیربط مرتبط با کمیته هاي متناظر در دست تشکیل -

کیل گردیده است که جملگی داراي کمیته فرعی متناظر تش 138کمیته فنی متناظر و 69تاکنون -

دبیرخانه ، دبیر ، رئیس ، نایب رئیس و اعضا ،که ترکیب آن بصورت متوازن معرف طیف فراگیر گروه

:هاي ذینفع و ذیربط کشور به شرح ذیل می باشد

مراکز -وزارتخانه ها و موسسات دولتی ذیربط-تولید کنندگان ، مصرف کنندگان ، توزیع کنندگان (

ارائه دهندگان خدمات -تشکل هاي تخصصی- دانشگا هها و مراکز آموزش عالی - حقیقاتی و آزمایشگاهی ت

استاندارد و تحقیقات سازمان - موسسات ارزیابی انطباق -صاحبنظران منفرد - مهندسی و مشاوره اي

)صنعتی ایران

س ، دبیر ، نایب رئیس و یجهت رئتعداد احکام تهیه و ارسال شده (صدور احکام اعضاي ساختار فوق -

. )کمیته متناظر ایزو بوده است 69حکم در خصوص 2319اعضاي کمیته هاي متناظر

هاي فنی متناظر برگزاري گردهمائی دبیران و روساي کمیته -

:پیگیري فعالیت هاي کمیته هاي متناظر شامل -

شده و پاسخگویی توسط آنهاهاي فنی متناظر تشکیل دسترسی به مدارك توسط کمیته.

اقدام و پیگیري در خصوص درخواست هاي تبدیل وضعیت عضویتO و یاP در سازمان

ISOکمیته هاي فنی و یا فرعی

پیگیري شرکت افراد معرفی شده از کمیته هاي متناظر جهت شرکت در اجلاسیه هاي

بین المللی

ن المللیپیگیري درخواست کمیته ها مبنی بر تدوین مدارك بی

و بررسی اثر بخشی و کارایی پایش فعالیت کمیته ها و پیگیري امور و حل مشکلات آنها

انها

هاي همگن در زمینه هاي تخصصی مختلف که در برگیرنده عناوین کلیه تشکیل گروه

کمیته هاي فنی ایزو می باشد

آیین نامه هاي مرتبطوتدوین نظامنامه -

Page 24: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

22 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

ه هاي متناظر بر اساس الویت هاي ملی و همچنین مکاتبه با ادارات کل فراخوان جهت تشکیل کمیت -

استاندارد استانی جهت جلب مشارکت متخصصان در سطح ملی

بعنوان نماینده خاور میانه و TC 229 ( CAG )عضویت ایران در هیئت رئیسه کمیته بین المللی -

شمال افریقا

- Nano(تحت عنوان task groupایجاد یک - tree ( با مسئولیت ایران در کمیته فنی بین المللی

براي پروژه تقسیم بندي مواد و تقبل و ظایف دبیر ي و دبیر خانه اي بین المللی ) TC229( فنآوري نانو

:به شرح زیر

کمیته هاي فنی ایزو که دبیر و دبیرخانه بین المللی آن در ایران می باشد -

ISO/TC 91 (surface active agent) ISO/TC134 (fertilizers and soil conditioners)ISO/TC217 (cosmetics) ISO/TC122 (packaging), twinned secretariat( Iran and Japan)ISO/TC229/WG4 task group leader (nanotechnology) ISO /TC34/SC10 Animal feeding stuffs

اعلام نظر در خصوص پیشنهادات و پرسش هاي فنی ایزو مطابق با پاسخ به پرسشنامه هاي سازمان ایزو -

منافع و مصالح کشور

ع و شوراتهیه گزارش عملکرد سالیانه کمیته ملی استاندارد هاي ایزو جهت ارائه به مجم -

تهیه برنامه دبیرخانه کمیته ملی استاندارد هاي ایزو و پیگیري ورود اطلاعات دبیران از طریق این سایت -

)iso.isiri.org (

تشکیل دوره هاي آموزشی جهت دبیران و روساي جدید کمیته هاي متناظر جهت آشنایی با نحوه اداره -

. در سایت ایزو ISO PORTALبخش کمیته و پاسخگویی به مدارك ایزو و کار با

جهت انجام بهینه امور کمیته هاي متناظر پیشنهاد وتهیه طرح تخصیص بودجه -

Page 25: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

23 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

و سیاستگذاري

و سیاستگذاري

Page 26: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

24 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

1389سال تا پایان کمیسیون ملی کدکس غذایی ایران

تهیه استاندارد سازمان از سوي مدیریت غذایی و کشاورزي 1363نخستین طرح شوراي کدکس در سال

از سوي مدیریت وقت 1368در سالو اولین اساسنامه آن تدوین شد 1366در سال . و منتشر گردید

مکاتباتی با وزارت امور خارجه و وزارت کشاورزي جهت استقراردبیرخانه ومکانی براي تشکیل سازمان

گروه مختلف 16نشست در 27در طول سالهاي فوق شایان ذکر است(.م شدجلسات و سایرموارد انجا

برگزار شد و از سوي مدیر اجرایی کدکس به عنوان اولین کمیته ملی کدکس در آسیا مورد تشویق قرار

اساسنامه 77و مسایل مربوط به اتحادیه اروپا مجددا در سال WTOسرانجام به دلیل بحث). گرفت

در یکصدو مین اجلاس شوراي عالی استاندارد اساسنامه اي تحت عنوان دستورالعمل و جدیدي تدوین شد

در این راستا دبیر خانه کدکس غذایی رسما . شوراي هماهنگی کدکس غذایی ایران به تصویب رسید

پس ازتصویب دستورالعمل شوراي هماهنگی کدکس توسط شورایعالی استاندارد بر اساس 1380ازسال

ایران ) مرکز تماس ( شرح وظایف دبیرخانه کدکس غذایی فعالیت می کند و تنها عامل ارتباطی آیین نامه

.با کمیسیون کدکس می باشد

:اهم فعالیت هاي کمیته ملی کدکس غذایی ایران

:و سازمانهاي مسئول آنها عبارتند از متناظر کدکس تشکیل گردیده است کمیته فنی 24تا کنون -1

کمیته 10 وزارت جهاد کشاورزي

کمیته 2 وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی

کمیته 1 وزارت بازرگانی

کمیته 1 انستیتو علوم تغذیه و صنایع مواد غذایی

کمیته 10 ستاندارد و تحقیقات صنعتی ایرانا سازمان

5

3

0 0 0 0 0 0 0

0

2

4

6

انیرا

یھرکت

انست

پاک

انست

زاقق

انست

یزرقق

انست

منرکت

انست

غاناف

انست

یکاجت

انیجربا

آذ

وضعیت تقبل وظایف دبیرخانه هاي بین المللی ایزو ، بین کشور هاي

عضو اکو

Page 27: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

25 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

چنین صدور صدور حکم براي روساي کمیته هاي فنی از جانب رئیس کمیسیون ملی کدکس و هم -2

و اعضاي کمیته هاي فنی از جانب روساي کمیته حکم براي دبیران کمیته ها از طرف دبیرخانه کدکس

)حکم 240جمعا حدود 81 از سال( ها

جلسه کمیسیون ملی کدکس 7جلسه شوراي هماهنگی کدکس و 5ماهنگی در برگزاري ه -3

30هرسال معرفی (نمایندگی به اجلاسهاي کد کستهاي أدر اعزام هیومعرفی ایجاد هماهنگی -4

)نماینده جهت اعزام به اجلاسیه ها

تهیه طرح تخصیص بودجه کدکس جهت انجام بهینه امور پیشنهاد و -5

در اولین جلسه کمیته اجرایی کدکس و طرح و ایجاد دو کمیته اجرایی و منطقه اي در سطح ملی -6

2013-2008ی کدکس مطابق با برنامه میان مدت کدکس براي سال پیگیري برنامه تدوین استراتژي مل

مطرح و ارائه راهکارهاي لازم براي ارتباط بیشتر کمیته هاي فنی پیشنهاد شد

فصلنامه داخلی کدکس غذایی ایران 7 انتشار -7

دید کمیسیون کدکس جهت تدوین ویا تج ارسال نظرات وپیشنهادات کارشناسی کمیته هاي فنی به -8

:که اهم آن عبارت است از نظر استانداردها

، طرح نمونه ) پسته(تعیین حد مجاز آفلاتوکسین در مغزهاي درختی تهیه و تصویب استاندارد هاي _

برداري از مغزهاي درختی

و تهیه پیش نویس و طرح استاندارد دوغ بعنوان - ،)Step 3( استاندارد هاي انار پیش نویس تهیه_

، پیشنهاد تدوین استاندارد –استاندارد منطقه اي و بین المللی و تصویب آن بعنوان استاندارد منطقه اي

آئین کار بهداشتی بسته بندي و حمل و نقل ماهیان "انجیر ، کشمش و پیشنهاد استاندارد منطقه اي

"تازه پرورشی

د بررسی پایش غذاهاي بیوتکنولوژي بعد از ورود به بازار، پیشنهاد پیشنویس اخلاقیات در تجارت پیشنها

صدور گواهینامه : مواد غذایی و پذیرش نظریات ایران در این خصوص ، پیشنهاد ات ایران در خصوص

جزیه وتحلیل تکمیل پیش نویس راهنماي ت در کمیته سیستم هاي بازرسی و بازرسی فراورده هاي غذایی

، پیشنهاد و پذیرش نظرات ایران براي تجدید نظر استاندارد استخراج روغن ها به روش سرد، ارزیابی خطر

) کوکتل سبزیجات(طرح پیشنویس استاندارد کمپوت بدون قند و کمپوت مخلوط سبزیجات پخته

به FAO/WHO- trust fundایجاد هماهنگی استفاده از امکانات مالی و فنی صندوق مشترك - 9

منظور شرکت در اجلاسهاي کدکس وتکمیل فرم مربوطه هر ساله جهت معرفی نمایندگان اعزامی به

)87-82نماینده از سال 11اعزام ( اجلاسها

جهت و وب سایت سیماوا ، www. isiri-codex .irیجاد وب سایت کدکس غذایی ایرانا - 10

تعاملات و اطلاعات کمیته هاي فنی

پیشنهاد تدوین استراتژي ملی کدکس با توجه به درخواست کمیته ها و اعلام نظر از سازمانها در - 11

این رابطه

تهیه فراخوان کدکس مبنی بر جذب متخصصان و کارشناسان براي عضویت در کمیته هاي فنی در - 12

.ردندکنفر اعلام آمادگی 165روزنامه هاي کثیر الانتشار که بالغ بر

Page 28: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

26 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

با کدکس کارگاه آموزشی 2و وزارت جهاد کشاورزي و FAO1برگزاري دوره آموزشی با همکاري - 13

دوره آموزشی دبیران و روساي کمیته هاي فنی برگزاري کارگاه ، برگزاري دواستاندارد سازمانهمکاري

آموزش تدوین استانداردهاي ملی و بین المللی با مشارکت پژوهشکده علوم محیطی ،دانشگاه شهید

استاندارد سازمانبهشتی و

ر با همکاري دبیران وهمچنین انتشا 21تهیه ونشر مجموعه شناخت مقررات مواد غذایی در قرن - 14

ترجمه و بروشور آموزشی با عنوان کدکس مهمترین مرجع بین المللی ومنافع ملی جزوه کدکس و

توسط دبیرخانه کدکسمجموعه آموزشی افزایش مشارکت در فعالیتهاي کدکس

600سالانه حدود (دریافت و ارسال مدارك از کمیسیون بین الملل و کمیته هاي متناظر کدکس - 15

از کدکس ...ارك کاري ،مدارك اطلاعاتی ،دستورکارها درخواست پاسخ ،دعوتنامه ها مدرك از قبیل مد

)ارسال میگردد

ایجاد ارتباط و همکاریها با عوامل ارتباطی و سایر مراکز علمی و صنعتی و پژوهشی داخل و خارج - 16

کشور

کارگروه الکترونیکی در دو سال اخیر 30شرکت در - 17

اهداف شورا در سطح کشور و ارائه پیشنهاد لازم به شورا یا کمیسیون براي تدوین ترویج و توسعه - 18

بطور مثال (استانداردهاي بین المللی ومنطقه اي و سایر هماهنگی ها براي تدوین یا تجدیدنظر آنها

تدوین استاندارد هاي ملی در خصوص باقیمانده سموم آفت کشها ، و مشارکت در تدوین استانداردهاي

)ین المللی مرتبطب

کمیته ملی برق و الکترونیک ایران

تاریخچه مختصر کمیته ملی برق و الکترونیک ایران

که توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران 1345کمیته ملی برق و الکترونیک ایران در سال

دولتی، شرکت هاي خصوصی و با شرکت جمعی از صاحب نظران حوزه برق و الکترونیک از سازمان هاي

.پذیرفته شد (IEC)2 دانشگاه ها تشکیل شده بود به عضویت سازمان بین المللی الکتروتکنیک

کمیته ملی مزبور فاقد ساختار مناسب براي فعالیت فنی موثر بود و صرفا در قالب کمیته اي متشکل از

ویب استانداردهاي ملی تدوین شده بر معدودي از اشخاص ثابت و غیر ثابت، سالیانه چند جلسه براي تص

IECو تبادل نظر در خصوص شرکت در اجلاسیه هاي سازمان IECمبناي استانداردهاي بین المللی

. برگزار گردید

1 Food and Agriculture Organization2 International Electrotechnical Commission

Page 29: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

27 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

اهم فعالیت هاي کمیته ملی برق و الکترونیک ایران

پذیرش عضویت -1

. پذیرش عضویت اشخاص حقیقی و حقوقی آغاز گردید 1382از خرداد

:به شرح زیر است 1389اعضاء کمیته ملی برق الکترونیک ایران تا پایان اسفندماه

نفر، 580اعضاء حقیقی

نفر، 90اعضاء حقوقی

با مراجعه به آمار اعضاء از بدو تاسیس، رشد قابل ملاحظه اي در پذیرش اعضاي کمیته ملی برق و

.شودالکترونیک ایران مشاهده می

تاسیس کمیته هاي فنی - 21INEC متناظر با کمیته هاي فنیIEC

یکی از اهداف اصلی کمیته ملی برق و الکترونیک ایران، مشـارکت در تـدوین اسـتانداردهاي بـین المللـی

تعـداد . محقـق مـی گـردد IECمتناظر با کمیته فنـی INECاین امر با تشکیل کمیته هاي فنی . است

INECکمیتـه فنـی و فرعـی 44بـه 1389ده از بدو تاسیس تا اسـفند مـاه کمیته هاي فنی تشکیل ش

.افزایش یافته است

، به سازمان بین المللی IECاظهار نظر و راي بر روي پیش نویس هاي استانداردهاي 419ارسال حدود

بین در راستاي مشارکت در تدوین استانداردهاي 1389لغایت اسفند 86الکتروتکنیک از اردیبهشت

برگزاري جلسات متعدد با . می باشد IECمتناظر با INEC، نتیجه تاسیس کمیته هاي فنی المللی

.و اعضاء گروه هاي کاري نیز قابل ذکر می باشد INECدبیران کمیته هاي فنی

INECبرگزاري مجمع عادي اعضاء و انتخاب اعضاء شورا و کمیته اجرائی -3

م و بارز کمیته ملی برق و الکترونیک ایران تشکیل اولین مجمع اعضاء بود که یکی از فعالیت هاي بسیار مه

برگزار گردید و به دلیل به حد نصاب نرسیدن حضار، ادامه آن به تشکیل اولین مجمع 1366در دیماه

.موکول گردید 12/12/86فوق العاده اعضاء در تاریخ

توزیع، تولید کنندگاننفر از طیف فراگیر 30به تعداد INECدر این جلسه مجمع عادي، اعضاي شوراي

دانشگاهها ، مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی، وزارتخانه ها و سازمان هاي دولتی، مصرف کنندگان، کنندگان

موسسات ، ايارائه دهندگان خدمات مهندسی و مشاوره، تشکل هاي تخصصی، و موسسات آموزش عالی

.انتخاب گردیدند سازمان استاندارد، منفرد صاحبنظران، ارزیابی انطباق

در این جلسه . برگزار گردید 1387اولین جلسه شوراي کمیته ملی برق و الکترونیک ایران در بهار سال

نیز از طریق INECرئیس، نائب رئیس و اعضاء هیات اجرایی و بازرس کمیته ملی برق و الکترونیک ایران

1 Independent National Electoral Commission

Page 30: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

28 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

به طور 1388ت اجرایی کمیته ملی برق و الکترونیک ایران در سال جلسات هیا. انتخابات تعیین شدند

منظم و هر دو هفته یک مرتبه تشکیل گردید و کلیه موارد مربوط به این کمیته در این جلسات مطرح و

.به صورت مرتب هر ماه یکبار برگزار می گردد 1388این جلسات در سال . راهکارهاي لازم ارائه گردید

جامع بین المللیشرکت در م - 4

IECبه منظور مشارکت اعضاء در فعالیت هاي بین المللی INECکمیته ملی برق و الکترونیک ایران

اقدام به اخذ دعوتنامه IECمدیریتی و سالانه /نفر جهت شرکت در اجلاسیه هاي فنی 19براي حدود

. نموده است

IECرد ادسترسی به مدارك و بروشورهاي استاند -5

. بوده است IECعدم دسترسی آنها به منابع جدید IECیکی از مشکلات اصلی کاربران استانداردهاي

IECگروهی از این کاربران، دبیران تدوین استانداردهاي ملی می باشند که نیاز به استانداردهاي جدید

ته ملی برق و طی یک تفاهم نامه که بین کمی. بعنوان مرجع براي تدوین استانداردهاي ملی دارند

منعقد شده است و با ملاحظات ویژه اي این نیاز برطرف شده IECو سازمان INECالکترونیک ایران

. است

در اختیار دبیران IECبروشور استاندارد 886بیش از 1389تا اسفند 1386به عبارت دیگر از بهار سال

. تدوین استانداردهاي ملی ایران قرار گرفته است

*****

SC ( ،2443(کمیته فرعـی 519، )TC(کمیته فنی اصلی 210داراي ) ISO(سازمان بین المللی استاندارد

تـا می باشد که سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ) AHG(گروه کاري ویژه 66و ) WG(گروه کاري

و در کمیته فنی اصلی و فرعی عضو نـاظر 207در ، کمیته فنی اصلی و فرعی عضو فعال 142دراین مقطع

.می باشد کمیته سیاستگذار 3

استاندارد سازمانکمیته هاي فنی بین المللی زیر را به سازمان بین المللی استاندارد مسؤولیت دبیرخانه هاي

:و تحقیقات صنعتی ایران واگذار نموده است

Surface active agents - ISO/TC 91 مواد فعال سطحی -1

Fertilizers and soil Conditioners - ISO/TC 134 کودها و بهسازهاي خاك -2

- ISO/TC 217 فرآورده هاي آرایشی و بهداشتی -3 Cosmetics

ISO/TC 222-Packaging ) با ژاپن مشترك(بسته بندي -4

ISO/TC34/SC10 –Animal Feeding Stuffs خوراك دام -5

ISO/TC229/WG4 task group leader فنآوري نانو -6

(nanotechnology)

Page 31: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

29 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

-1972، 1969-1967( اســتاندارد و تحقیقـــات صــنعتی ایــران در ســـه دوره ســه ســـاله ازمانسـ ـ

عضو شوراي سازمان بین المللی استاندارد بوده ، مضافا اینکه در یک دوره سه ساله) 1979-1977و1974

همچنین براي اولـین بـار پـس از پیـروزي . شورا را هم بر عهده داشته است نایب رئیسی ) 1967-1969(

براي عضـویت در شـوراي مـذکور انتخـاب ) 2006-2005( براي یک دوره دو ساله ازمانانقلاب اسلامی س

.گردید

:عضویت در مجامع بین المللی و منطقه اي 3-2

(ISO)1عضوسازمان بین المللی استاندارد )1

(OIML)2قانونی عضو سازمان بین المللی اندازه شناسی )2

(BIPM)3اوزان و مقیاس ها بین المللی دفتر عضو )3

(IEC)4عضو کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک )4

(ITU)5عضو اتحادیه بین المللی مخابرات )5

(WAITRO)6 و تکنولوژيعضو انجمن جهانی سازمانهاي تحقیقات صنعتی )6

(CODEX) مقررات مواد غذائیعضو کمیسیون بین المللی )7

(IAF)7عضو مجمع بین المللی تائید صلاحیت )8

(ILAC)8بین المللی تائید صلاحیت آزمایشگاهها کمیتهعضو )9

(EFQM)9عضو بنیاد مدیریت کیفیت اروپا )10

(PAC)10عضو اتحادیه منطقه اي تائید صلاحیت آسیا پاسیفیک )11

(ECO)11 ایجاد موسسه منطقه اي در زمینه استاندارد سازي و ارزیابی انطباق وابسته به اکو )12

1 International Organization for Standardization2 International Organization of Legal Metrology3 Bureau International des Poids et Mesures4 International Electrotechnical Commission5 International Telecommunication Union6 World Association of Industrial and Technological Research Organizations7 International Accreditation Forum8 International Laboratory Accreditation Coopration9 European Foundation for Quality Management

10 Pacific accreditation cooperation11 Economic Cooperation Organization

Page 32: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

30 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

:همکاري هاي مشترك با موسسات استاندارد کشورهاي جهان 3-3

:این همکاریها در سه محور اصلی هدف گذاري شده است

اجرایی شدن تفاهمنامه هاي مبادله شده با کشورها -الف

تبدیل پیش نویس هاي مبادله شده به تفاهمنامه همکاري -ب

مبادله پیش نویس تفاهمنامه همکاري بر اساس اولویت هاي همکاري -ج

:و براي تحقق این اهداف سه میزکاري بشرح ذیل در سازمان تشکیل شده است

اقیانوسیه -حوزه آسیا - 1

عربی –آفریقا - 2

آمریکا –اروپا – 3

:میزهاي مذکور جهت توسعه همکاري با کشورهاي جهان موارد زیر را پیگیري می نمایند کارشناسان

تسریع در امضاء و مبادله تفاهمنامه با کشورهاي داراي پیش نویس تفاهمنامه

تسري همکاري هاي فنی به کشورهاي اروپایی و کشورهاي مسلمان

گسترش فعالیت ها به حوزه هاي تخصصی تر

اجرا با برنامه در حال

اجرایی

برنامه اجرایی

امضا شده

پیش نویس

هاي مبادله

شده

تفاهم نامه هاي

امضاء شدهحوزه ردیف

0 3 1 7 اقیانوسیه -آسیا 1

1 6 3 18 عربی - آفریقا 2

1 1 2 6 آمریکا -اروپا 3

2 10 6 31 جمع

)در طول اجراي برنامه چهارم 89تا پایان سال 84آمار از ابتداي سال (

ی کشورهاي جهانبرخمقایسه وضعیت استانداردسازي در ایران و 3-4

12200تعداد 2008، تا پایان سال ) 2009: آخرین چاپ(براساس اطلاعات مندرج در کتابچه اعضاء ایزو

G8 ،D8، کشورهاي عضو ISOاستاندارد ملی در ایران تدوین شده است که در این زمینه ، در مقایسه با

)لازم به ذکر است این کتابچه هر سه سال یکبار به چاپ می رسد( :وضعیت زیر را دارد ECOو اعضاي

Page 33: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

31 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي

17765

3143833110

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

ISO

سگلی

ان

هس

فران

G8و کشورهاي عضو

6929

12200

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

ينز

دوان

نرا

ای

D

.می باشد) 2009: آخرین چاپ

.می باشد) 2009:

عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي

33110

9806

22931

3102128975

10173

هس

فران

کاآمری

نچی

نآلما

هسی

رو

نژاپ

و کشورهاي عضو ISOمقایسه تعداد استانداردهاي

2008در پایان سال

2659

4880

28301

72815518

شلاد

گبن

نتا

ساک

پ

هکی

تر

صرم

يلز

ما

D8مقایسه تعداد استانداردهاي کشورهاي عضو

2008در پایان سال

آخرین چاپ( 2008تا پایان سال اطلاعات مندرج در جدول فوق بر اساس کتابچه اعضاء ایزو

: آخرین چاپ( 2008اطلاعات مندرج در جدول فوق بر اساس کتابچه اعضاء ایزو تا پایان سال

عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

3766

12200

کانادا

نایرا

5518

794

هری

جنی

اطلاعات مندرج در جدول فوق بر اساس کتابچه اعضاء ایزو *

اطلاعات مندرج در جدول فوق بر اساس کتابچه اعضاء ایزو تا پایان سال *

Page 34: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

32 صفحه عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در عرصه بین المللی و منطقه اي : 3فصل

99

35659

3

12200

4880

20000

1450

28301

6452382

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000ن

جاای

ربآذ

نتا

سک

زبا

نتا

سان

فغا

نرا

ای

نتا

ساک

پ

نتا

سک

جیتا

نتا

سمن

رکت

هکی

تر

نتا

سیز

رق ق

يور

هجم

نتا

ساق

قزي

وره

جم

ECOمقایسه تعداد استانداردهاي کشورهاي عضو

2008در پایان سال

.باشدمی ) 2009: آخرین چاپ( 2008اطلاعات مندرج در جدول فوق بر اساس کتابچه اعضاء ایزو تا پایان سال *

Page 35: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

4فصل

جایگاه نظام استانداردسازي و کیفیت در برنامه ها

و سیاست هاي کلان کشور

گزارش عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 36: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

34صفحه جایگاه نظام استاندارد سازي و کیفیت در برنامه ها و سیاست هاي کلان کشور : 4فصل

در تحقق سند چشم انداز بیست ساله سازينقش استاندارد4-1

تـوان در دو نقش و تاثیر استانداردسازي در سند چشم انداز بیست ساله جمهوري اسـلامی ایـران را مـی

: بخش ذیل ترسیم نمود

خـدمات مندي از محصولاتو بهرهامنیت غذایی ، ایمنیرفاه ، ، برخورداري جامعه ایرانی از سلامت ،

و محیط زیست مطلوب

اول اقتصـادي ، دسـتیابی بـه جایگـاه برخورداري از دانش پیشرفته، توانایی در تولید علم و فناوري و

علمی و فناوري در سطح منطقه با جنبش نرم افزاري، تولید علم و رشد پرشتاب و مستمر اقتصادي

: 1404نظام استاندارد ملی در افق چشم انداز

تولید و مبادله هر نوع کالا و خدمات مطابق با استاندارد

قانون اساسی 44سیاستهاي کلی اصل ابلاغیه نقش استانداردسازي در بند ج 4-2

هاي توسعه و ارتقاء استانداردهاي ملی و انطباق نظام"قانون اساسی به 44در بند ج سیاستهاي کلی اصل

ها و فرآیندهاي قابل استانداردسازي فعالیت .اشاره شده است "المللی ارزیابی کیفیت با استانداردهاي بین

، ، دقت هاي استاندارد ارزیابی به عنوان ابزار اصلی نظارت حاکمیت بر صحتواگذاري و تعیین شاخص

یگر، حداقل الزامات و شرایطبعبارت د .تلقی می گرددیکپارچگی و حسن انجام کار توسط بخش غیردولتی،

هاي قابل قبول کار انجام شده توسط بخش غیردولتی و معیارهاي حاکمیت براي قضاوت و نظارت بر فعالیت

.واگذار شده به این بخش، باید در قالب استانداردهاي مدون به طور شفاف تعریف و مشخص گردد

. کنند مجاز فعالیتها را تعیین می ودجه کار و حداستانداردها نحوه درست انجام کار، معیارهاي درستی نتی

نقش استانداردسازي در قانون برنامه چهارم توسعه4-3

سیاست هاي کلی مرتبط در برنامه چهارم 4-3-1

استهاي کلی برنامه چهارمیسند س 3بند(اهتمام به ارتقاء کیفیت تولید و صادرات کالا و خدمات(

استهاي کلی برنامه چهارمیسند س10بند(غذایی ارتقاء سطح شاخص هاي سلامت و امنیت(

تدوین و اجراي استاندارد در خصوص رعایت اصول فنی و ایمنی و ضوابط لازم در ساخت و سازها

)استهاي کلی برنامه چهارمیسند س 21بند (

فراهم نمودن زمینه هاي لازم براي تحقق رقابت پذیري اقتصاد کشور در سطح بازارهاي داخلـی و

)استهاي کلی برنامه چهارمیسند س 35بند ( خارجی

Page 37: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

35صفحه جایگاه نظام استاندارد سازي و کیفیت در برنامه ها و سیاست هاي کلان کشور : 4فصل

تکالیف مرتبط با استانداردسازي در مواد قانون برنامه چهارم توسعه3-2- 4

انطباق نظام هاي ارزیابی کیفیت با استانداردهاي بین المللی ، توسعه و ارتقاء سطح

ستمر انطباق استانداردهاي ملی و مشارکت فعال در تدوین استانداردهاي بین المللی ، افزایش م

)39بند ب ماده (محصولات با استانداردهاي ملی و بین المللی

استانداردهاي صنایع حمل و نقل

)28بند ه ماده 1ردیف("تدوین و به کارگیري استاندارد هاي حمل و نقل با استاندارد هاي جهانی "

ماده ("انسانی و ایمنی لازمارتقاي طرح ایمنی وسایط نقلیه موتوري و اعمال استانداردهاي مهندسی "

85(

استانداردهاي صنایع ساختمانی

)30ب ماده بند 2ردیف( "استانداردکردن مصالح و روشهاي مؤثر در مقاوم سازي ساختمانی "

استانداردهاي مصرف سوخت و انرژي

ف تدوین معیارها و مشخصات فنی مرتبط با مصرف انرژي در تجهیزات، فرآیندها و سیستمهاي مصر "

)بند الف} برنامه سوم121{20ماده( "کننده انرژي

"تدوین مقررات و ضوابط مربوط به رعایت استاندارد هاي مصرف انرژي در طراحی و ساخت ساختمانها"

)بند د} برنامه سوم121{20ماده(

) 22مادهبند الف ("تولیدات صنعت خودرو سواري مطابق با میزان مصرف سوخت درحد استاندارد جهانی"

استانداردهاي صنایع غذایی و کشاورزي

)84ماده د بند(" تهیه و اجراي برنامه هاي ایمنی غذا و کاهش ضایعات مواد غذایی از تولید به مصرف"

کلیه مراکز تولید و توزیع مواد خوراکی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی و مراکزي که در زمینه هاي "

به رعایت ضوابط بهداشتی که از طرف وزارت بهداشت و فوق خدماتی ارایه می دهند موظف اند

)}برنامه سوم194{94ماده( "دستگاههاي ذیربط اعلام می گردد

استانداردهاي صنایع مهندسی پزشکی

ها براساس هاي بهبود کیفیت خدمات بیمارستان ها و شاخص ، نظارت و ارزشیابی استاندارد تدوین "

)88 ند الف مادهب( "الگوي ارتقاي عملکرد بالینی

استانداردهاي صنایع شیمیایی

فرمولاسیون و مصرف کودهاي شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی از جهت ، ساخت ، ضوابط ورود "

)61 بند ب ماده( " تأثیرات زیست محیطی

Page 38: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

36صفحه جایگاه نظام استاندارد سازي و کیفیت در برنامه ها و سیاست هاي کلان کشور : 4فصل

استانداردهاي مدیریت

بند ج ( "رمایه اياستقرار نظام مدیریت کیفیت و مهندسی ارزش در پروژه هاي تملک داراییهاي س"

)31ماده

استانداردهاي فناوري اطلاعات و ارتباطات )ICT (

)57بند ب ماده ( "تضمین ارایه خدمات پایه ارتباطی و فناوري اطلاعات "

)109بند ج ماده ("تدوین استانداردهاي ملی و بین المللی نمایش الفباي فارسی در محیطهاي رایانه اي"

محیطیاستانداردهاي زیست

)58ماده( " هاي جهانی نزدیک شود هاي تنوع زیستی کشور می بایست به سطح استاندارد شاخص "

استقرارمدیریت یکپارچه سواحل ، ضوابط و استاندارد هاي زیست محیطی و دریانوردي ، صیادي و "

)63ماده ( "آبزي پروري

استانداردهاي خدماتی ، آموزشی و فرهنگی

هاي مورد نظر در اقتصاد ملی و منظور نمودن رشد براساس شاخص ، سهم بخش فرهنگاحصا و ارتقاي "

)104بند ج ماده ( "متناسب سالانه در لوایح بودجه براي دستیابی به استانداردهاي ملی

"تصویب استانداردهاي بهره مندي نقاط مختلف کشور از فضاهاي فرهنگی، هنري، ورزشی و گردشگري"

)104بند د ماده (

) 52بند ه ماده( "تدوین استانداردهاي حرفه اي معلم "

)52بند م ماده ( "استاندارد و متناسب نمودن فضاهاي آموزشی بویژه مدارس دخترانه "

)55ج ماده بند( "تدوین نظام استاندارد و ارزیابی مهارت نیروي کار کشور با رویکرد بین المللی "

ي و بازرگانیاستانداردهاي حسابداري ، بانکدار

)31بند و ماده ( " تدوین استاندارد ملی حسابداري طرح هاي تملک دارایی هاي سرمایه اي "

)33بند ط ماده ( "رعایت استاندارد ها و چارچوب نظام بازرگانی و تجارت الکترونیکی "

للی تأمین نمایند بانک هاي عامل ایرانی مکلف اند خدمات مورد نیاز را در سطح استاندارد هاي بین الم "

)13بند الف ماده 1 ردیف( "

استاندارد هاي حفاظتی و امنیتی

)123ماده ("استانداردسازي سامانه هاي حفاظتی و امنیتی مورد نیاز سازمانها، ادارات، نهادها و وزارتخانه ها"

Page 39: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

37صفحه جایگاه نظام استاندارد سازي و کیفیت در برنامه ها و سیاست هاي کلان کشور : 4فصل

هاي کلی برنامه پنجم توسعهسیاستابلاغیه مرتبط با استاندارد در الزامات 4-4

امور فرهنگى

درستکارى، ، انضباط اجتماعى، وجدان کارى، خودباورى، روحیه کار جمعى، ابتکار،قانونگرایىتقویت-

.قناعت، پرهیز از اسراف و اهتمام به ارتقاء کیفیت در تولید

فناورىامور علمى و

دستیابى به جایگاه دوم علمى و فناورى در منطقه و تثبیت آن در برنامه پنجم -

ارتباط مؤثر بین دانشگاهها و مراکز پژوهشى با صنعت و بخشهاى مربوط جامعه-

توانمندسازى بخش غیردولتى براى مشارکت در تولید علم و فناورى-

ارتقاء : نخبگان و نوآوران علمى و فناورى از طریقگسترش حمایتهاى هدفمند مادى و معنوى از-

فع دغدغه خطرپذیرى مالى در مراحل پژوهشى و مهارتى، رمنزلت اجتماعى، ارتقاء سطح علمى و

تجارى سازى دستاوردهاى آنانها، کمک به آزمایشى نوآورى

اجتماعیامور

رعایت اسلامى، -هویت بخشى به سیماى شهر و روستا، باز آفرینى و روزآمد سازى معمارى ایرانى -

معیارهاى پیشرفته براى ایمنى بناها و استحکام ساخت و سازها

:توجه بهتأکید بر رویکرد انسان سالم و سلامت همه جانبه با-منابع عمومىیکپارچگى در سیاستگذارى، برنامه ریزى، ارزشیابى، نظارت و تخصیص.روحىارتقاء شاخصهاى سلامت هوا، امنیت غذا، محیط و بهداشت جسمى و.

هاى تهدید کننده سلامت کاهش مخاطرات و آلودگى.تغذیه جامعه با بهبود ترکیب و سلامت مواد غذایىالگوى اصلاح.

اقتصاديامور

:با تأکید بررشد مناسب اقتصادى-

یتقویت و توسعه نظام استاندارد مل

اقتصادى به یک سوم در پایان برنامهورى در رشد ارتقاء سهم بهره

:بر با تأکیدمربوط به هر یک از بندها قانون اساسى والزامات 44هاى کلى اصل تحقق سیاست -رقابتىگیرى بازارهاى حمایت از شکل.هدایت و نظارت، سیاست گذارى(ایجاد ساختارهاى مناسب براى ایفاى وظایف حاکمیتى(

Page 40: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

38صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

5فصل

عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی

گزارش عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 41: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

39صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی

39بند ب ماده 5-1

انطباق نظام هاي ارزیابی کیفیت با استانداردهاي بین المللی:

ISO/IECتدوین استانداردهاي ارزیابی انطباق شامل – 17011 , 17021 , 17050 , ، استاندارد 17024

ISO/CASCOآیین کار بازرسی قبل از حمل و ترجمه تمامی راهنماهاي

اقیانوسیه - در اتحادیه منطقه اي تأیید صلاحیت آسیا )IAS( اعلام رسمی عضویت نظام تأیید صلاحیت ایران–

)PAC( 84در سال

ت استفاده از نیروي بالقوه جه 86در سال ) IAS(فراخوان تأمین ذخیره ارزیابان نظام تأیید صلاحیت ایران –

کارشناسی کشور

، اتحادیه )IAF(مصوبات مجلس شوراي اسلامی مبنی بر عضویت ایران در مجمع بین المللی تأییدصلاحیت –

)EFQM( و بنیاد مدیریت کیفیت اروپا )ILAC( بین المللی تأیید صلاحیت آزمایشگاه

: 89پایان سال وضعیت تأیید صلاحیت مؤسسات ارزیابی انطباق در –

عنوان تایید صلاحیت موسسات ارزیابی انطباق ردیف

تایید تعداد

صلاحیت داراي

در پایان اعتبار

1389سال

118 شرکتهاي بازرسی فنی و جوش 1

58شرکتهاي بازرسی کننده کالاهاي صادراتی و وارداتی 2

38شرکتهاي مشاوره سیستم هاي مدیریت کیفیت 3

1248آزمایشگاههاي همکار 4

94 17025آزمایشگاههاي تاییدصلاحیت شده بر اساس استاندارد 5

توسعه و ارتقاء سطح استانداردهاي ملی:

استاندارد ملی 10652گانه و تصویب بیست هاي اجلاسیه کمیته ملی استاندارد در کمیته 3391برگزاري –

89تا پایان سال 84تدوین شده از ابتداي سال

Page 42: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

40صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

89 سالاستانداردهاي تدوین شده به تفکیک صنعت تا پایان وضعیت

عنوان کمیته ملی تعداد استانداردهاي مصوب درصد

برق و الکترونیک 1724 %9

مهندسی ساختمان و مصالح و فرآورده هاي ساختمانی 971 %5

خوراك و فرآورده هاي کشاورزي 2848 %16

فرآورده هاي نساجی و الیافپوشاك و 933 %5

صنایع شیمیایی و پلیمر 2311 %13

چوب و فرآورده هاي چوبی ، سلولزي و کاغذ 424 %2

مواد معدنی 456 %2

خودرو و نیرومحرکه 2215 %12

اندازه شناسی ، اوزان و مقیاس ها 692 %3

مهندسی پزشکی 741 %4

میکروبیولوژي و بیولوژي 459 %3

اسناد و تجهیزات اداري و آموزشی 153 %1

چرم و پوست و پایپوش 406 %2

مدیریت کیفیت 91 %1

رایانه و فرآوري داده ها 435 %2

بسته بندي 361 %2

مخابرات 981 %5

ایمنی وسایل سرگرمی و کمک آموزشی کودکان 28 %1

مکانیک و فلزشناسی 2172 %11

خدمات 297 %1

جمع 18698 %100

Page 43: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

41صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی

اظهار نظر فنی به مدارك و پیش 2103

ISO,IEC,CODEX (

و مسئولیت یک 5

task group

142(P) عضو فعال

207(O) عضو ناظر

:بشرح ذیل

اندازه شناسی ، اوزان %3, و مقیاس ھا

%4, مھندسی پزشکی

میکروبیولوژی و %3, بیولوژی

اسناد و تجھیزات اداری و %1, آموزشی

چرم و پوست و %2, پایپوش

%1, مدیریت کیفیت

رایانھ و فرآوری

, داده ھا2%

%2, بستھ بندی%5, مخابرات

ایمنی وسایل سرگرمی و %1; کمک آموزشی کودکان

2220

144 266 4700

2000

4000

6000

8000

44-57 58-60 61 -63 -66

)تدوین و تجدید نظر)1389از ابتدای ایجاد سازمان استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران تا پایان سال

عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی

:مشارکت فعال در تدوین استانداردهاي بین المللی

2103مشارکت در تدوین استاندارد هاي بین المللی از طریق ارائه بیش از

ISO,IEC,CODEX( نویس هاي ارسالی از سوي سازمان هاي بین المللی استاندارد

ایزو در ایران هاي فنیاستقرار دبیرخانه هاي بین المللی کمیته

عضویت ایران در کمیته هاي فنی اصلی و فرعی سازمان بین

عضو فعال

عضو ناظر

بشرح ذیل ) براي اولین بار(تدوین استانداردهاي بین المللی ایزو توسط ایران

%9; برق و الکترونیک مھندسی ساختمان و مصالح و فرآورده ھای

%5; ساختمانی

خوراک و فرآورده ھای %16; کشاورزی

پوشاک و فرآورده ھای صنایع شیمیایی و 5%;

%13, پلیمر

چوب و فرآورده ھای چوبی %2, ، سلولزی و کاغذ

%2, مواد معدنی

خودرو و %12, نیرومحرکھ

ایمنی وسایل سرگرمی و کمک آموزشی کودکان مکانیک و

, فلزشناسی11%

%1; خدمات

470 422 4601040

1746 1817

64- 67 -69 70-72 73 -75 76 -78 79 -81 84

تدوین و تجدید نظر(نمودار استانداردھای مصوب کمیتھ ملی استاندارد از ابتدای ایجاد سازمان استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران تا پایان سال (

عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

مشارکت فعال در تدوین استانداردهاي بین المللی

مشارکت در تدوین استاندارد هاي بین المللی از طریق ارائه بیش از –

نویس هاي ارسالی از سوي سازمان هاي بین المللی استاندارد

استقرار دبیرخانه هاي بین المللی کمیته

عضویت ایران در کمیته هاي فنی اصلی و فرعی سازمان بین

ایزو المللی استاندارد

تدوین استانداردهاي بین المللی ایزو توسط ایران –

مھندسی ساختمان و مصالح و فرآورده ھای

ساختمانی

پوشاک و فرآورده ھای ; نساجی و الیاف

چوب و فرآورده ھای چوبی ، سلولزی و کاغذ

2802

7202

2481

82 -84 85-88 89 -89

نمودار استانداردھای مصوب کمیتھ ملی استاندارد

Page 44: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

42صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

مورد یکو ) استاندارد( ISمورد 10: ایران درکمیته هاي فنی ایزوبه رهبري تدوین شده ستاندارد هاي بین المللی ا

TR ) * IS: International Standard * TR : Technical Report(

ردیفشده به رهبري ایران در عنوان استاندارد بین المللی تدوین

کمیته هاي فنی ایزو

شماره استاندارد بین المللی

1

Cosmetics -- Microbiology -- Enumeration of yeast and mould

فرآیند شمارش - میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

مخمرها و کپک ها

ISO 16212:2008

2

Cosmetics -- Microbiology -- Detection of specified and non-specified microorganisms

آشکارسازي –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

میکروارگانیسم هاي اختصاصی و غیر اختصاصی

ISO 18415:2007

3

Cosmetics -- Microbiology -- Detection of Candida albicans

آشکارسازي –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

ISO 18416:2007

4

Cosmetics -- Microbiology -- General instructions for microbiological examination

دستورکارعمومی براي –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

آزمون میکربی

ISO 21148:2005

5

Cosmetics -- Microbiology -- Enumeration and detection of aerobic mesophilic bacteria

فرآیند شمارش و –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

آشکار سازي باکتري مزوفیک هوازي

ISO 21149:2006

6

Cosmetics -- Microbiology -- Detection of Escherichia coli

آشکارسازي –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

Escherichia coli

ISO 21150:2006

7

Cosmetics -- Microbiology -- Detection of Pseudomonas aeruginosa

آشکارسازي –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

Pseudomonas aeruginosa

ISO 22717:2006

8

Cosmetics -- Microbiology -- Detection of Staphylococcus aureus

آشکارسازي –میکروبیولوژي -محصولات آرایشی

Staphylococcus aureus

ISO 22718:2006

9

Cosmetics -- Microbiology -- Guidelines for the risk assessment and identification of microbiologically low-risk products

خطوط راهنماي –میکروبیولوژي - محصولات آرایشی

ارزیابی خطرو شناسایی میکروبی کم خطر

ISO 29621:2010

10

Spices -- Saffron (Crocus sativus L.) -- Part 2: Test methods

روش هاي آزمون: 2بخش –زعفران - چاشنی

ISO 3632-2:2010

Page 45: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

43صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

11

Nanotechnologies – Methodology for the classification and categorization of nanomaterials

روشی براي طبقه بندي و گروه بندي نانو مواد- فناوري نانو

ISO /TR 11360

: ISOایران در کمیته هاي فنیبه رهبري در دست تدوین ستاندارد هاي بین المللی ا

ردیفعنوان استاندارد بین المللی تدوین شده به رهبري ایران

کمیته هاي فنی ایزودر

)کمیته فنی( شماره استاندارد بین المللی

1

1 - Colorants -- Test method for the detection and determination of certain listed amines derived from azo colorant in dyestuffs

TC38

2

TC34/SC11 : 1- Determination of saponification value (SV) – Indirect methodusinGas Liquid Chromatography Method (GLC)

TC34/SC11

3 2- Spices -- Saffron (Crocus sativus L.) --Part 1: Specification

TC34/SC7

4 3-Enumeration of Alicyclobacillus acidoterrestris

TC34/SC9

5

Nanoparticles - Determination of muramic acid as a biomarker for silver nanoparticles activity

TC229

المللی افزایش مستمر انطباق محصولات با استانداردهاي ملی و بین :

مجوز 425900گواهینامه صادراتی و 164000پروانه کاربرد علامت استاندارد جدید ، 14500صدور –

89تا پایان سال 84وارداتی از ابتداي سال

تهیه فهرست و گزارش تحلیلی ماهانه واردات کالاهاي غیراستاندارد و انعکاس آن به اعضاي شورایعالی –

استاندارد ، سایر مراجع ذیربط و رسانه هاي عمومی

در سطح واحدهاي تولیدي و 89و 88 ، 87، 85، 84دوره جایزه ملی کیفیت ایران در سال هاي پنجبرگزاري –

خدماتی کشور

Page 46: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

44صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

85و ماده 28ماده هبند 1ردیف 5-2

استاندارد در 1497 تعداد 89تا پایان 84در سال هاي خودرو و نیرومحرکهدر مورد استاندارد هاي صنایع

شده تدوینو ماشین هاي خاکبرداري ، راهسازي و کشاورزي خودرو ، زمینه صنایع ریلی ، هوایی ، دریایی

. است

:سایر اقدامات انجام گرفته بشرح ذیل

قلم مربوط 51در بخش حمل ونقل نظارت مستقیم ، پیوسته و مستمر بر اقلام داراي استاندارد اجباري شامل –

خودرو و همچنین کنترل و کالیبره پمپ هاي جایگاههاي قلم مربوط به قطعات 30به ایمنی و عملکرد خودرو و

عرضه سوخت و اعمال استانداردهاي مربوطه

از کمیته هاي فرعی کمیسیون ایمنی راه در (حضور فعال سازمان درکمیته فرعی ناوگان حمل و نقل عمومی–

به عنوان دبیر کمیته ) وزارت راه و ترابري

خیزباحضورنمایندگان نیروي انتظامی حادثه رفع نقاط موردنیازجهت تصادف واستانداردهاي کمیته علل دراین

.مورد بررسی قرار می گیرد

تدوین استاندارد اجباري قطعات و تجهیزات گاز سوز نمودن خودروها و جایگاه هاي عرضه گاز طبیعی–

وبوسهاي درون مطالعه و همکاري در تدوین استاندارد هاي مصرف سوخت براي خودروهاي سواري ، عمومی و ات–

.شهري و برون شهري

–با عنوان ماشین هاي راهسازي ، ساختمان هاي و معدنی 12544تدوین استاندارد ملی ایران شماره –

مقررات و روش هاي اجرایی –تایید نوع

)موتور سیکلت هاي با سوخت گاز طبیعی فشرده با عنوان 12861تدوین استاندارد ملی ایران شماره –

CNG ) – ویژگی ها و روش آزمون مجموعه قطعات گازسوزCNG و الزامات نصب آن ها بر روي

موتورسیکلت

-گاز طبیعی فشرده به عنوان سوخت خودرو–گاز طبیعی با عنوان 6750ن استاندارد ملی ایران شماره تدوی–

.مشخصات کیفی - 1قسمت

بنزین هاي موتورهاي درون –سوخت –نفتی با عنوان فرآورده هاي 4904تدوین استاندارد ملی ایران شماره –

. ویژگی ها –سوز

.ویژگی ها –( LPG )سوخت گاز مایع –با عنوان فرآورده هاي نفتی 257تدوین استاندارد ملی ایران شماره –

.ویژگی ها –سوخت بنزین هواپیما –با عنوان فرآورده هاي نفتی 369تدوین استاندارد ملی ایران شماره –

Page 47: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

45صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

30بند ب ماده 2ردیف 5-3

استاندارد در زمینه 529، تعداد 89تا پایان 84در سال هاي در مورد استانداردهاي صنایع ساختمانی

. مصالح و فرآورده هاي ساختمانی و استاندارد هاي وابسته به آن تدوین شده است

ساختمانیگزارش عملکرد تکالیف مرتبط با استانداردسازي مواد و مصالح

در قانون برنامه چهارم توسعه

) 89لغایت 1385(

1389 پایانتا 1385آمار اقدامات سازمان استاندارد از سال

تعداد اقدامات

جلسه 15 تعداد جلسات کمیته هماهنگی و پیگیري اجراي آیین نامه مذکور

جلسه 849 هاي صنعتیتعداد جلسات برگزار شده با مجامع امور صنفی و تشکل

جلسه 664 تعداد جلسات کارگروه بازرسی و نمونه برداري از مراکز عرضه

دوره 765 هاي آموزشی برگزار شدهتعداد دوره

نفر ساعت 68600 هاي دوره آموزشینفر ساعت

پروانه 3086 گروه مصالح ساختمانی 15هاي کاربرد علامت استاندارد در تعداد پروانه

پروانه 5213 کاربرد علامت استاندارد در زمینه مصالح ساختمانی و صنایع مرتبطهاي تعداد پروانه

مورد 309 هاي سازمان استاندارد در جراید محلیانتشار اطلاعیه

مورد 464 هاي سازمان استاندارد در صدا و سیماي استانانتشار اطلاعیه

تولیدي و هشدار به تولیدکنندگان مواد و هاي سازمان استاندارد به واحدهاي تحویل دستی اطلاعیه

مصالح غیر کیفی برگ 34002

واحد 8052 *تعداد واحدهاي تولیدي تحت پوشش سازمان استاندارد در زمینه مصالح ساختمانی و صنایع مرتبط

% 65 **1389 سالهاي استاندارد در میانگین درصد پوشش پروانه

زمینه مصالح ساختمانی و صـنایع مـرتبط در آغـاز اجـراي مصـوبه تعداد واحدهاي تولیدي تحت پوشش در *

.واحد افزایش یافته است 2788واحد بوده، بنابراین در حال حاضر 5494تعداد ) 1385(

.بوده است%) 37(هاي استاندارد میانگین درصد پوشش پروانه 1385در سال **

% 28نسبت به واحدهاي تحت پوشش فعلی ) 1385( هاي استاندارد از آغاز شروع مصوبهدرصد رشد پروانه***

.باشدمی% 95) 1385سال (و نسبت به آمار واحدهاي تحت پوشش قبلی

Page 48: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

46صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

) 1385سال ابتداي در مقایسه با 1389در سال مواد و مصالح ساختمانیوضعیت کیفی

درصد

/ افزایش

کاهش

پروانه

استاندارد در

1389

پروانه

استاندارد در

سال ابتداي

1384

واحد تولیدي تعداد

89در سال نام محصول ردیف

59+ 60% 1% )شن و ماسه ( سنگدانه 1516 1

40+ 54% 14% انواع آجر رسی ماشینی 753 2

48+ 68% 20% بتن آماده 698 3

5+ 7% 2% بلوك هاي سیمانی 676 4

28+ 30% 2% تیرچه و بلوك سقفی 1228 5

30+ 61% 31% 46 ایمنی ساختمانشیشه 6

28+ 88% 60% میلگرد 49 7

10+ 100% 90% تیرآهن 12 8

10+ 100% 90% کاشی و سرامیک 61 9

5+ 100% 95% انواع سیمان 95 10

28+ 60% 32% عایق رطوبتی 309 11

14+ 84% 70% الکترود جوشگاري 25 12

20+ 20% 0% بلوك پلی استایرن 287 13

15+ 15% 0% سیمانی غیر باربربلوك 231 14

5+ 5% 0% موزاییک 617 15

Page 49: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

47صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

:مشکلات

ضعف فرهنگ صنعتی و عدم وجود اطلاعات فنی کافی نزد اکثر صـاحبان واحـدهاي تولیـدي مصـالح

ساختمان

کارگاهی و کوچک بودن اکثر قریب به اتفاق واحدهاي تولیدي و استفاده از تجهیزات فرسوده و قدیمی

فقـدان نظـام کیفیـت و تولیـد پنهـان جهـت مخفـی ) افغـانی (غیرماهر خارجی استفاده از کارگران

نگهداشتن کارگران و عدم پرداخت حق بیمه

هـاي انـدازي آزمایشـگاه عدم وجود آزمایشگاه کنترل کیفی مرجع و عدم تامین منابع مالی جهت راه

مورد نیاز

مجامع –ها شهرداري –ها فرمانداري –ها استانداري(هاي متفاوت صدور مجوزهاي تولید از سوي ارگان

)صنفی

عدم برخورد با تولید کنندگان کالاهاي غیرکیفی به بهانه مشکلات اجتماعی

کنندهاي تشویقی مناسب براي واحدهایی که کالاي با کیفیت تولید میعدم وجود سیاست

هاي مرتبطعدم نظارت و کنترل لازم به هنگام مصرف از سوي سازمان

:دات پیشنها

تصویب 3آزمایشگاه کنترل کیفیت مصالح ساختمانی موضوع بند الف ماده 31تامین منابع مالی ایجاد

نامه

باشند برداري واحدهاي تولیدي مصالح ساختمانی که فاقد نشان استاندارد میلغو پروانه تولید و بهره

)تصویب نامه 5ماده 2موضوع تبصره (توسط مراجع صادر کننده پروانه

هاي عمرانیهاي اجرایی به استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد در پروژهالزام دستگاه

هاي اجرایی در عدم پذیرش اسناد مصالح فاقد نشان استانداردالزام ذیحسابان دستگاه

تاکید بر بالاترین کیفیت به جاي نازلترین قیمت در قراردادهاي عمرانی

ده از مصالح ساختمانی داراي پروانه کاربرد علامت استانداردالزام مهندسین ناظر به استفا

بند الف و بند د) سوم برنامه 121( 20ماده 5-4

Page 50: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

48صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

اصلاح الگوي مصرف

بر و مصرف تجهیزات انرژينقش سازمان استاندارد در اجراي استانداردهاي معیار مصرف انرژي

بر انرژي فرایندهاي تولیدي در صنایع انرژي

)1389 سالگزارش تا پایان (

به اهمیت مسائل اقتصادي و زیست محیطی کشور و اعلام سال اصلاح الگوي مصرف از سـوي مقـام معظـم نظر

رهبري در سال گذشته و مبحث هدفمند کردن یارانه ها، سازمان استاندارد در این موارد می تواند نقش بسزایی

. با اجراي دقیق استانداردهاي مرتبط در کاهش مصرف انرژي ایفا نماید

هاي نفتی در داخل کشور و یارانه پرداختی دولت و همچنین محدودیت منـابع فسـیلی، توجه به بهاي فراوردهبا

رشد بالاي مصرف سالانه انواع انرژي در ایران، عدم کارایی فنی و اقتصـادي مصـرف انـرژي، امکـان صـادرات

رتبط با محیط زیست ناشـی از هاي نفتی در صورت صرفه جویی واحدهاي تولیدي، مسایل و مشکلات م فراورده

مصرف غیر مجاز سوخت، مدیریت مصرف انرژي و بالا بردن بازده و بهره وري انرژي در این دسته از صـنایع بـه

.یک ضرورت تبدیل شده است

قـانون برنامـه چهـارم اقتصـادي، 20قانون برنامه سوم نافـذ در مـاده 121ماده ) الف(مطابق مواد قانونی بند

رهنگی جمهوري اسلامی ایران ، دولت موظف است به منظور اعمال صرفه جـویی، منطقـی کـردن اجتماعی و ف

مصرف انرژي و حفاظت از محیط زیست نسبت به تهیه و تدوین معیارها و مشخصات فنی مرتبط با مصرف انرژي

ف کنندگان و وارد هاي مصرف کننده انرژي، اقدام کند، به ترتیبی که کلیه مصر در تجهیزات، فرایندها و سیستم

.ها ملزم به رعایت این مشخصات و معیارها باشند کنندگان این تجهیزات، فرایندها و سیستم

اي متشکل از نمایندگان وزارت نفت، وزارت نیرو، سازمان اسـتاندارد و تحقیقـات معیارهاي مذکور توسط کمیته

.شود دوین میصنعتی ایران، سازمان حفاظت از محیط زیست و وزارتخانه ذیربط ت

، پس از تصویب اسـتانداردهاي 5/3/81همچنین براساس مصوبات یکصد و دومین شوراي عالی استاندارد مورخ

هـاي ملـی سـازمان اسـتاندارد مربوط در کمیته مذکور این استانداردها ، به منزله تصویب در اجلاسیه کمیتـه

الـذکر، هماننـد آیـین نامـه اجرایـی قـانون فـوق قلمداد شده و استاندارد ملی ایران محسوب شده و بر طبق

.استانداردهاي اجباري توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به اجرا درخواهد آمد

باشند و با اسـتفاده از عـواملی المللی می شایان ذکر است اینگونه استانداردها که اغلب فاقد منابع و مراجع بین

وضعیت صنعت مرتبط، مسائل بومی و اقتصادي مرتبط با تامین انـرژي در کشـور، مانند؛ چگونگی تامین انرژي،

.شوند گردند تهیه و تدوین می توسط مجریانی که از طرف وزارت نفت و یا وزارت نیرو طبق ضوابط تعیین می

ي معیـار بر و اسـتاندارد هـا در ادامه فهرست استانداردهایی که تاکنون در خصوص تجهیزات الکتریکی انرژي

. اند ارائه شده است بر که تدوین شده مصرف انرژي در فرآیندهاي تولید صنایع انرژي

تدوین که با وجود امکانات ... استاندارد در خصوص تجهیزات برقی مانند یخچال، کولر و 25بطور خلاصه تاکنون

ایجاد ساز وکار لازم براي اجرایـی و سازمان استاندارد در حال. مورد از آنها اجرایی شده است 13آزمایشگاهی

.مورد بقیه می باشد 12شدن

Page 51: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

49صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

تـدوین شـده ... مورد در مورد تجهیزاتی که سوخت مصرف می کنند از قبیل بخاري گازسوز، خودرو بنزینی و 9

مورد اجرایی و چهار مورد مابقی براي اجرا در دست اقدام است و فهرست آنها در ادامه اعـلام شـده 5است که

.است

1مورد استاندارد درخصوص تجهیزات انرژي بر تـدوین شـده اسـت کـه در جـدول 34پس بطور کلی تاکنون

تجهیـزات کـه بـا وجـود امکانـات 34تجهیـزات از 21فهرسـت 2و در جدول . فهرست آنها ارائه شده است

.آزمایشگاهی اجرایی شده اند ارائه شده است

استاندارد تدوین و اجباري اعلام شده است که در حال اجرا 18بر نیز يدر مورد فرایندهاي تولید در صنایع انرژ

کارخانـه توسـط 200توسط شرکت هاي بازرسی فنی انرژي تایید صلاحیت شده می باشد که تا پایـان آبانمـاه

. شرکت هاي بازرسی فنی انرژي مورد بازدید و بازرسی قرار گرفته اند

ارد فرایند دیگر یعنی استانداردهاي معیار مصرف در پالایشگاه، نیروگاه ها، نیز هفت استاند 1389در اسفند ماه

. نیز تدوین و تصویب شد) استاندارد5(صنایع پتروشیمی

فهرست استانداردهاي تعیین معیارمصرف انرژي

بر و دستورالعمل برچسب انرژي تجهیزات انرژي

عنوان استانداردردیفشماره

استاندارد

1گیري مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب روش اندازه -فریزر خانگی یخچال، فریزر، یخچال

انرژي2-4853

4910-2گیري مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب انرژي روش اندازه -کولر آبی2

3گیري روش اندازه -)یا سرد و گرم/سرد و(یا پمپ گرما از نوع اتاقی بدون کانال /کولر گازي و

مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب انرژي2-6016

4گیري مصرف انرژي و روش اندازه -پمپ هاي گریز از مرکز، جریان مختلط و محوري

دستورالعمل برچسب انرژي2-7817

4335-2گیري مصرف انرژي روش اندازه -کمپرسورهاي تبرید خانگی 5

6گیري مصرف انرژي روش اندازه -)خنک -اواپراتور آب با کندانسور و (چیلرهاي تراکمی تبخیري

و دستورالعمل برچسب انرژي2-3678

7مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار -دستگاههاي تهویه مطبوع یکپارچه هوا خنک

مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب انرژي10306

8فنی و روش آزمون تعیین مشخصات -مترمکعب بر ساعت 3500تا 170ها از ظرفیت بادزن

معیار مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب انرژي10634

9آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالمعل مشخصات فنی و روش -کن تر هاي خنک برج

برچسب انرژي10635

10مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار -فن کوئل ها زمینی، سقفی و فن کوئل هاي کانالی

رف انرژي و دستورالعمل برچسب انرژيمص10636

10637گیري مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب انرژيروش اندازه -هاي برودتی ویترینیکابین11

12روش –) بدون کانال(گرم ویا سرد/سرد و) اسپلیت(هاي گرما دوتکه یا پمپ/گازي و کولرهاي

آزمون تعیین مصرف انرژي10638

10641مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالعمل - اداري تجهیزات13

Page 52: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

50صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

برچسب انرژي

14تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالعمل برچسب - مشخصات فنی و روش آزمون -جارو برقی

انرژي10672

15انرژي و تعیین معیار مصرف - مشخصات فنی و روش آزمون - هاي فلورسنتبالاست لامپ

دستورالعمل برچسب انرژي10759

16مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و -هاي هواساز مرکزي دستگاه

دستورالمعل برچسب انرژي11574

7872معیار ومشخصات فنی مصرف انرژي و برچسب انرژي -اتوي برقی خانگی و مشابه17

7875ومشخصات فنی مصرف انرژي و برچسب انرژيمعیار -سماور برقی خانگی و مشابه18

7874معیارومشخصات فنی مصرف انرژي و برچسب انرژي -فاز موتورهاي الکتریکی القایی تک19

7966معیارومشخصات فنی مصرف انرژي و برچسب انرژي -موتورهاي الکتریکی القایی سه فاز20

21 ومشخصات فنی مصرف انرژي وبرچسب انرژيمعیار -ماشین لباسشویی تمام اتوماتیک

2-3477

7342-2معیار ومشخصات فنی مصرف انرژي و برچسب انرژي -بخاري برقی خانگی و مشابه 22

1563-2معیار ومشخصات فنی مصرف انرژي و برچسب انرژي -آبگرمکن هاي مخزن دار برقی خانگی23

7341مصرف انرژي و برچسب انرژيمعیار ومشخصات فنی -لامپ هاي الکتریکی 24

25مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالعمل - بخاري دودکش دار

برچسب انرژي2-1220

26مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالعمل -آبگرمکن فوري گازي

برچسب انرژي2-1828

27مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالعمل -آبگرمکن مخزن دار

برچسب انرژي2-1219

28معیار و مشخصات - کیلو وات 70هیترهاي صنعتی گازسوز با روش جابجایی با ظرفیت کمتر از

فنی مصرف انرژي و برچسب انرژي12885

12886انرژي و برچسب انرژيمعیار و مشخصات فنی مصرف -هیترهاي صنعتی گازوییل سوز29

30مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و -بخاري گازسوز بدون دودکش

دستورالعمل برچسب انرژي7268

4241-2تعیین معیار مصرف سوخت و دستورالعمل برچسب انرژي - خودروهاي بنزینی 31

32و ماشین آلات راهسازي، ساختمانی، معدنی موتورهاي دیزلی خودروهاي سنگین و نیمه سنگین

تعیین معیار مصرف سوخت و دستورالعمل برچسب انرژي- و کشاورزي8361

6626-2تعیین معیار مصرف سوخت و دستورالعمل برچسب انرژي -موتورسیکلت ها33

34

با بیشینه ولتاژ kVA 2500تاkVA25ترانسفورماتورهاي شبکه توزیع روغنی سه فاز

الزامات کلی : قسمت اول -و دستورالعمل تاییدیه انرژي Hz50با فرکانس kV36تجهیزات تا

و کمتر kV24و الزامات ترانسفورماتورهاي با بیشینه ولتاژ تجهیزات

13368

اجرايفهرست کالاهاي مشمول مقررات

استاندارد از نظر برچسب انرژياجباري

شماره استاندارد مرجع نام کالاي مشمول ردیف

Page 53: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

51صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

)تجدید نظر اول ( 7872 اتوي برقی خانگی 1

3477-2 ماشین لباسشویی تمام اتوماتیک خانگی 2

7874 الکتروموتورهاي تک فاز 3

7966 الکتروموتورهاي سه فاز 4

1563-2 آبگرمکن هاي برقی مخزن دار 5

7341 انواع لامپ هاي الکتریکی 6

7

مصرف انرژي تعیین معیار - و روش آزمون مشخصات فنی - هاي فلورسنتبالاست لامپ

و دستورالعمل برچسب انرژي

)1/9/88تاریخ اعلام اجباري (

10759

4853-2 یخچال، فریزر و یخچال فریزر خانگی 8

)تجدید نظر اول ( 4910-2 کولر آبی 9

6016-2 کولر گازي پنجره اي 10

11

–) بدون کانال(گرم ویا سرد/سرد و) اسپلیت(هاي گرما دوتکه یا پمپ/گازي و کولرهاي

روش آزمون تعیین مصرف انرژي

)1/10/88تاریخ اعلام اجباري (

10638

12

مشخصات فنی و روش آزمون تعیین معیار مصرف انرژي و دستورالعمل - اداري تازیهجت

برچسب انرژي

)1/12/88تاریخ اعلام اجباري (

10641

1220-2 دار بخاري گازسوز دودکش 13

1828-2 آبگرمکن گازسوز فوري 14

4241-2 خودروهاي سواري بنزینی 15

8361 موتورهاي دیزلی خودروهاي سنگین 16

6626-2 انواع موتورسیکلت 17

)1/10/89تاریخ اعلام اجباري (مترمکعب بر ساعت 3500تا 170ها از ظرفیت بادزن 1810634

19 بخاري گازسوز بدون دودکش

)1/10/89تاریخ اعلام اجباري (2-7268

7875 )1/5/90تاریخ اعلام اجباري (سماور برقی 20

7342-2 )1/5/90تاریخ اعلام اجباري (بخاري برقی 21

بـر در صـنایع فرایندهاي انـرژي شایان ذکر است ، با توجه به ابعاد وسیع کار، در خصوص اجراي استانداردهاي

هاي بازرسی فنی انرژي در این زمینه تاییـد شرکت) برون سپاري فعالیت هاي اجرایی( 44گوناگون و طبق اصل

.صلاحیت شده و فرایند اجرا به آنها سپرده شده است

در دسـت شرکت دیگر در مرکز تاییـد صـلاحیت ایـران 7که تاکنون سه شرکت تایید صلاحیت شده و پرونده

.بررسی است

. کارخانه توسط شرکت هاي بازرسی کننده مورد بازدید قرار گرفته است 200از سال گذشته تاکنون حدود

فعالیت هاي مرتبط با مبحث انرژي در سه مدیریت سازمان

سیستم هاي کیفیت یعنی مدیریت تدوین ، آموزش و

Page 54: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

52صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

طبق قوانین مربوطه تدوین استانداردهاي مرتبط با انـرژي در خصوص تدوین استانداردهاي معیار مصرف انرژي،

به عهده وزارت نفت و وزارت نیرو محول شده است ولی در اغلب موارد کمیت مورد استفاده در تعیـین شـاخص

مصرف انرژي همان کمیت هاي معرفی شده در استانداردهاي عملکـردي اسـت و اسـتانداردهاي عملکـردي و

آنها سازمان استاندارد است لازم و ملزوم استانداردهاي معیار مصرف انرژي می باشـند و ایمنی که متولی تدوین

در این خصوص از سال گذشته این سـازمان . درحقیقت تدوین استانداردهاي پایه بعهده سازمان استاندارد است

مورد 29لاحیه، شش مورد اص 1389در خصوص تدوین استانداردهاي پایه مجدانه اقدام نموده است که در سال

.مورد تدوین جدید انجام شده است 3تجدیدنظر و

استان کشـور مقولـه 15همایش در 15با برگزاري 1389همچنین در بخش آموزش و اطلاع رسانی نیز در سال

. انرژي و چگونگی استانداردها فرهنگ سازي شده اند

اجراي اسـتاندارد هـاي معیارمصـرف در صـنایع در زمینه تایید صلاحیت شرکت هاي بازرسی فنی انرژي براي

و تجهیزات پخت نان و شیرینی سه شرکت بازرسی فنی انرژي یک شرکت بازرسی 1389انرژي بر تا پایان سال

.شده اندتایید صلاحیت هاي معیار مصرف سوخت جهت بازرسی و نظارت آزمونیک شرکت

یـازده آزمایشـگاه همکـار 1389ن زمینه نیز پایان سـال در زمینه تایید صلاحیت آزمایشگاه هاي همکار در ای

. تایید صلاحیت شده است

مزید استحضار آنکه با توجه به اهمیت مبحث انرژي از نقطه نظر اقتصادي و مسائل زیست محیطـی در کشـور و

برهـه از هدفمند کردن یارانه ها و رفع چالش هاي پیش رو جهت اجرایی شدن هرچه سریعتر این مهم، در ایـن

.زمان، این سازمان نیاز به مساعدت دولت محترم براي تامین منابع مالی و انسانی مورد نیاز دارد

22بند الف ماده 5-5

براي خودرو هاي سـواري ، عمـومی و اتوبـوس مصرف سوخت تدوین استانداردهاي در مورد مطالعات لازم

تـدوین در ایـن زمینـه سـه اسـتاندارد در حال انجام می باشد و تـاکنون هاي درون شهري و برون شهري

مربـوط بـه معیـار و برچسـب مصـرف انـرژي سـوخت 4241-2استاندارد ملـی همچنین . استگردیده

به خودروسازان مهلت داده شد که نسبت به تحقق 88اعلام و تا پایان سال 87خودروهاي بنزینی از سال

. مقتضی را انجام دهند د نظر اقداماتو اعمال استاندارد مور

)برنامه سوم 194 ( 94مادهو 84بند د ماده 5-6

Page 55: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

53صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

استاندارد ملی 2705 ، 89تا پایان 84در سال هاي کشاورزيدر مورد استانداردهاي صنایع غذایی و

. تدوین شده است

.بند به شرح ذیل انجام گرفته است هاي ذیل متناسب با این همچنین فعالیت

شکیل کمیته غذاهاي حلالت-1

شکیل کمیته سیاستگذاري روغنت-2

فرآورده غذایی و قلم 70اعلام عمومی اجباري شدن اجراي مقررات استاندارد اجباري براي حدود -3

کشاورزي

فرآورده هاي امرتبط ب پروانهتشکیل کمیته بررسی غذاهاي سالم و یا ارگانیک و نحوه اجرایی نمودن اعطاي-4

غذایی و کشاورزي متقاضی

هاي ذیل انجام شده است فعالیت ایمنی غذادر مبحث:

باقیمانده سموم در مواد غذاییمشارکت در تدوین استانداردهاي بین المللی در مورد کنترل آلاینده ها و-1

ازجمله پسته و زعفران بعنوان محصولات صادراتی استراتژیک

:از جمله استاندارهاي ملی در زمینۀ ایمنی مواد غذاییتدوین -2

عنوان ردیفشماره

استاندارد

1 زنجیرهالزامات هر سازمان در -تدوین استاندارد سیستم هاي مدیریت ایمنی مواد غذایی

غذایی22000

12325 آئین کار اصول کلی بهداشت موادغذائی 2

راهنما -حاصل ازحیوانا ت تراخینهارزیابی ایمنی غذاهاي -بیوتکنولوژي 3

اصول وراهنمائی ها براي تبادل اطلاعات درمورد ایمنی غذائی در مواقع اضطراري 4

راهنمایی ها براي صحه گذاري معیارهاي مربوطه به کنترل ایمنی غذایی 5

9131 روغن مصرفی خانوار 6

1250 نوشابه هاي گازدار 7

1446 ویژگی ها و روش هاي آزمون –روغن زیتون 8

9 ویژگی ها و –چبپس برگه اي و چیپس خلال رشته اي سیب زمینی سرخ شده در روغن

روش هاي آزمون3764

143 ویژگی ها –)مارگارین ( کره گیاهی 10

12968 بیشینه رواداري فلزات سنگین –دام –خوراك انسان 11

13392 ویژگی ها –روش پرس سرد روغن هاي خوراکی تهیه شده به 12

مورد استاندارد ملی در زمینه باقیمانده آفت کش ها در مـواد غـذایی در زمینـه هـاي نمونـه 32 تدوین-

حبوبـات، ( گروه مواد غذایی 8مانده آفت کش ها در حد مجاز 2000بیش از برداري، روش آزمون وتعیین

Page 56: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

54صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

نیمه گرمسـیري، دانـه هـاي روغنـی، صـیفی جـات، غلات،میوه هاي سردسیري، میوه هاي گرمسیري و

آمده است پیوست جکه در غذایی)سبزي هاي غده اي و ریشه اي سبزیجات برگی و

تدوین استاندارد حدود مجاز فلزات سنگین در مواد غذایی-

کارگروه اجراي مصوبه شورایعالی استاندارد در خصوص اجباري نمودن استاندارد هاي باقیمانده تشکیل -

ذیل در ارتباط با کمیته 5 و نیز تشکیل 30/1/88 سال از تاریخ تصویب مصوبه 5آفت کش ها در مدت

کارگروه مذکور و ارسال گزارش نهایی کمیته استاندارد سازي به دفتر ریاست جمهوري

بررسی با مسئولیت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران براي : کمیته استاندارد سازي -الف

استاندارد ملی در این زمینه 25استانداردهاي موجود و تدوین استاندارد هاي مورد نیاز که تاکنون

مصوب شده است

با مسئولیت وزارت جهاد کشاورزي براي ایجاد زیر ساخت هاي کشاورزي : کمیته زیر ساخت ها -ب

همچنین شناسنامه دار نمودن جهت پیشگیري از مصرف بی رویه آفت کش ها در محصولات کشاورزي و

محصولات کشاورزي

با مسئولیت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی جهت تشخیص باقیمانده : کمیته بستر آزمون -ج

آفت کش ها در محصولات کشاورزي

با مسئولیت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشـکی جهـت تـرویج : کمیته ترویج و اطلاع رسانی -د

گ استفاده از غذاي سالم در مصرف کنندگان و ترویج استفاده درست آفت کش ها در کشاورزانفرهن

با مسئولیت سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران براي تعیین اولویت ها : کمیته مدیریت پروژه - ه

و زمان بندي اجراي طرح گزارش گیري و کنترل و پایش طرح

مانند روش نمونه برداري بـراي ( به نمونه برداري در مورد بعضی از مواد غذاییتدوین استانداردهاي مربوط -

اطمینان از اینکه مقدار نمونه اي کـه جهـت جهت) کنترل رسمی سطوح مایکو توکسین ها در مواد غذایی

ـ یا محموله بوده و می توان با آزمون بر روي آن بـا آزمون ارسال می گردد نمایندة واقعی کل بهر هتوجـه ب

علمی نمونه برداري گردیده است از سلامت و ایمن بودن کل محمولۀ غـذایی اینکه مطابق آخرین روشهاي

.مطمئن گردید

غذاییایی در مورد فرآورده هاي مختلفیعیین حدود مجاز میکروبیولوژي و فیزیکوشیمت-

تولیدشده توسط واحد هاي انجام آزمون هاي فیزیکوشیمیایی و میکروبیولوژي بر روي فرآورده هاي -3

منظور تایید سلامت این گونه فرآورده ها تولیدي، نمونه هاي خریداري شده از بازار و نمونه هاي وارداتی به

بین فرآورده ها براساس استانداردها ملی و یا مدارك معتبرو کنترل کیفی آنها و همچنین آزمون اینگونه

د مجاز موردنظرفرآورده ها با حدوالمللی و مقایسۀ این

نتایج آزمایشگاهی با به نجهت رسید ها در آزمایشگاه 17025 استقرار سیستم مدیریتی استاندارد-4

تولید شده در واحدهاي تولیدي و دیگر صحت و دقت لازم و اطمینان از کنترل صحیح فرآورده هاي نهایی

Page 57: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

55صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

تجهیزات مورد استفاده و دیگر و کالیبره بودن کلیهبا توجه به صلاحیت پرسنل(فرآورده هاي موجود

)مدیریتالزامات مورد نظر در این سیستم

آسیب پذیر و تعیین بررسی مشکلات و نیازهاي مختلف قشرهاي گوناگون مصرف کنندگان به ویژه قشر-5

از جمله اجباري شدن (ها لزوم اجباري شدن رعایت موارد استاندارد در خصوص این گونه فرآورده

)همبرگرد فرآورده هایی مانند آبلیمو واستاندارد در مور

ایمنی زمینه هاي مرتبط با مقالۀ علمی و یک تالیف در 41نگارش حدود ، طرح تحقیقاتی 15انجام حدود -6

غذایی و ارائۀ آن در همایش هاي مختلفمواد

:شده است پذیرفته فعالیتهاي ذیل انجام تولید به مصرف کاهش ضایعات مواد غذایی ازدر مبحث ضمنا

تدوین آیین کارهاي مختلف در مورد واحدهاي تولیدي -1

جهت هماهنگ سازي ها این واحد آموزش مسئولین فنی واحد هاي تولیدي و همچنین مسئولین آزمایشگاه-2

با توجه به استانداردهاي ملی مربوط روش هاي آزمون مورد استفاده

موجود و ارائۀ راه کارهاي رد به منظور بررسی مشکلاتادواري از واحدهاي فاقد نشان استاندا بازدید هاي-3

کاربرد علامت برگزاري سمینارها و دریافت پروانه درخصوصمناسب جهت آماده سازي بستر مناسب

و رعایت الگوي مصرف رانی هایی در جهت کاهش میزان ضایعاتنسخ

88ماده 5-7

استاندارد تـدوین شـده 466 ، تعداد 89تا پایان 84در سال هاي در مورد استانداردهاي صنایع مهندسی پزشکی

.است

آیتم انجام شـده 19و 36، 32در بخش تدوین روش هاي اجرایی ، دستورالعمل ها و آئین کار به ترتیب

آیـتم 8و 6، 7در بخش تجدیدنظر روش هاي اجرایی ، دستورالعمل ها وآئین کار نیز بـه ترتیـب . است

.انجام گردیده است

: سایر اقدامات انجام گرفته در این بخش به شرح ذیل

آزمون هاي ایمنی الکتریکی تجهیزات پزشکی جهت احراز اطمینان از کیفیت و استاندارد موردنظر-1

حضور در جلسات کمیته استاندارد سازي باندها به خصوص باند هاي سوختگی در اصفهان-2

ید و امور ایثارگران نظارت بر خرید لوازم و تجهیزات پزشکی بنیاد شه-3

حضورفعال در کمیته مبارزه با قاچاق کالا و ارز -4

نظارت بر عملکرد آمبولانس ها با توجه به این که شماره گذاري آمبولانس ها منوط به تایید و مجوز سازمان -5

.استاندارد انجام می شود

نظارت دقیق بر پرکننده هاي گاز اکسیژن -6

Page 58: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

56صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

آزمایشگاه هاي همکاربازدید مستمر از عملکرد -7

ویژگی –مواد ترمیم کننده بر پایه پلیمر –دندانپزشکی با عنوان 3219تجدید نظر استاندارد ملی ایران شماره -8

ها و روش هاي آزمون

کاهش خطا از راه مدیریت –آزمایشگاه هاي پزشکی با عنوان 13304تدوین استاندارد ملی ایران شماره -9

ریسک و بهبود مستمر

61 مادهبند ب 5-8

مورد استاندارد ملی در بخش آفت 32در مورد استانداردهاي سموم دفع آفات نباتی و کودهاي شیمیایی ،

مورد استاندارد ملی در بخش کودهاي شیمیایی و سموم 48کش مواد غذایی تدوین شده است ، همچنین

.دفع آفات نباتی تدوین شده است

همچنین سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در شش گروه فرآورده هاي غـذایی نسـبت بـه تـدوین

ــه هــاي بهداشــت ، MRLمــورد 267 ــا همکــاري صــاحبنظران و متخصصــان ذیــربط از وزارتخان ملــی ب

لـی جهادکشاورزي و انستیتو تحقیقات تغذیه اي کشور مبادرت نموده است که در نتیجه اسـتاندارد هـاي م

) Maximum Residue Limit( قسمت تحت عنوان مرز بیشینه مانده آفت کش ها 9ایران به شرح زیر در

ضمنا در استانداردهاي جدید تدوین شده و یا تجدید نظر شده فرآورده هاي غذایی و . به ثبت رسانده است

. قدام می شود کشاورزي ، نسبت به درج میزان مجاز باقیمانده آفت کش درآن فرآورده نیز ا

عنوان ردیفشماره

استاندارد

6349-4 ها در فرآورده هاي دامی مرز بیشینه مانده آفت کش - ها آفت کش 1

12581 صیفی جات -مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 2

12582 سبزي هاي غده اي و ریشه اي - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 3

12583 سبزي هاي برگی - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 4

13116 حبوبات - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 5

13117 میوه هاي سردسیري - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 6

13118 میوه هاي گرمسیري و نیمه گرمسیري - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 7

13119 دانه هاي روغنی - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - کش هاآفت 8

13120 غلات - مرز بیشینه مانده آفت کش ها - آفت کش ها 9

راهنماي تولید ، "با عنوان 11000با رویکرد ترویج کشاورزي پایدار ، این سازمان استاندارد ملی ایران به شماره -

.را تدوین نموده است "غذایی ارگانیک فرآوري ، برچسب گذاري و بازاریابی مواد

Page 59: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

57صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

فهرست استاندارد هاي ملی مربوط به کودهاي شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی

شماره ملی عنوان ردیف

6879 ویژگیها و روشهاي آزمون –بوتاکلر تکنیکال -آفت کشها 1

6882 واژه نامه -آفت کشها 2

6880 ویژگیها و روشهاي آزمون –اتیون تکنیکال -آفت کشها 3

6881 ویژگیها و روشهاي آزمون –کلرپریفوس تکنیکال -آفت کشها 4

306 ویژگیها و روشهاي آزمون –گردپاشیدنی –مالاتیون –آفت کشها 5

5953 ویژگیها و روشهاي آزمون –) وتابل(لیندین کروماهاي ترشونده –آفت کشها 6

167 ویژگیها و روشهاي آزمون –لیندن تکنیکال –آفت کشها 7

193 ویژگیها –) با پایدار کننده(دیازینون تکنیکال -آفت کشها 8

153 ویژگیها و روشهاي آزمون –تري کلروفون تکنیکال -آفت کشها 9

5958 ویژگیها و روشهاي آزمون –تري کلروفون گردهاي قابل حل در آب –آفت کشها 10

5956 روش آزمون –دیازینون تکنیکال -آفت کشها 11

7896 اصول انتخاب نام هاي عمومی –آفت کشها و سایر ترکیبات شیمیایی کشاورزي 12

7895 اسامی بدون نیاز به نام هاي عمومی –آفت کشها 13

7894 نام هاي عمومی –آفت کشها و سایر ترکیبات شیمیایی کشاورزي 14

282 ویژگیها –مالاتیون تکنیکال –آفت کشها 15

5955 روشهاي آزمون –مالاتیون تکنیکال –آفت کشها 16

5614 ویژگیها –کود شیمیایی سوپر فسفات ساده 17

128 تجدیدنظر سوم –ویژگیها –کود شیمیایی پتاسیم سولفات 18

7894 نام هاي عمومی –آفت کشها و سایر ترکیبات شیمیایی کشاورزي 19

7896 اصول انتخاب نام هاي عمومی –آفت کشها و سایر ترکیبات شیمیایی کشاورزي 20

8783 به روش وزن سنجی نیترون –تعیین مقدار نیترات نیتروژن –کود شیمیایی 21

8782 )آزاد( –اندازه گیري جرم حجمی ظاهري –کود شیمیایی 22

191-1 ویژگیها –آمیخته همگن –کودهاي جامد مرکب 23

191-2 ویژگیها –آمیخته ناهمگن –کودهاي جامد مرکب 24

192 کودهاي چند ماده اي 25

192-1 ویژگیها –آمیخته همگن –کودهاي جامد مرکب 26

192-2 ویژگیها –آمیخته ناهمگن –کودهاي جامد مرکب 27

Page 60: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

58صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

2686 روش عصاره گیري فسفر قابل استفاده در کودهاي شیمیایی 28

2688 روش عصاره گیري فسفاتهاي محلول در آب در کودهاي شیمیایی 29

2690 اندازه گیري فنوکل بروش حجمی در کودهاي شیمیایی 30

2691 اندازه گیري ازت آمونیاکی در کودهاي شیمیایی بروش نیتراسیون بعد از تقطیر 31

2824 روشهاي کاهش کودهاي جامد –نمونه برداري کودها 32

3110 نمونه برداري از کودهاي جامد 33

5283 واژه نامه –کودها و بهسازي هاي خاك 34

5284 گروه بندي –کودها و بهسازي خاك 35

36 روش هاي هضم اسیدي براي اندازه گیري روي ، سرب ، کادمیوم ، کبالت ، کرم ، مس ، –کودها

منگنز و نیکل6515

37 روش اندازه گیري روي ، سرب ، کادمیم ، کبالت ، کرم ، مس ، منگنز و نیکل به وسیله جذب –کودها

اتمی شعله اي6516

6517 )سیستم هیدرید (اندازه گیري جیوه به روش جذب اتمی بدون شعله –کودها 38

6518 اندازه گیري آرسنیک به دو روش فتومتري و جذب اتمی با سیستم تولید هیدرید –کودها 39

6519 اندازه گیري سلنیم به روش جذب اتمی به کمک کوره گرافیتی –کودها 40

6396 آئین کار مصرف بهینه کودهاي شیمیایی متداول –حبوبات 41

6397 آیین کار مصرف بهینه کودهاي شیمیایی متداول –غلات 42

8660 روش آزمون –آزمون الک کردن –کودهاي جامد 43

8661 روش آزمون –کودهاي ریزدانه ) آزاد(تعیین جرم حجمی ظاهري –کودها 44

45 عرض هاي کاري –کاشت ، پخس کودها و سمپاشی –تجهیزات بذرپاشی –ماشینهاي کشاورزي

توصیه شده9024

9947 اندازه گیري رطوبت به روش وزن سنجی در فشار کاهش یافته –کودهاي جامد و مواد آهکی 46

9948 اندازه گیري سرعت جاري شدن –کودهاي 47

9949 2+ 105اندازه گیري رطوبت به روش وزن سنجی در دماي –کودهاي جامد و مواد آهکی 48

فهرست استانداردهاي مربوط به باقیمانده سموم آفت کش در مواد غذایی

شماره ملی عنوان ردیف

208 سموم دفع آفات نباتی 1

2649 روش هاي نمونه گیري مواد غذایی محصولات کشاورزي در تعیین باقیمانده سموم آفت کش 2

Page 61: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

59صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

3 فسفره در مواد غذایی و محصولات روش هاي آزمون تعیین باقیمانده سموم آفت کشی کلره ،

کشاورزي2664

4190 عملیات خوب آزمایشگاه باقیمانده آفت کش ها 4

5 روش نمونه برداري از محصولات گوشت قرمز و گوشت ماکیان براي اندازه گیري باقی مانده سموم

آفت کش5059

5060 واژه نامه باقیمانده آفت کش ها 6

7 : قسمت اول _)ترکیبات آلی کلره ( اندازه گیري مانده آفت کش ها –شیر و فرآورده هاي آن

ملاحظات کلی و روشهاي استخراج1-5818

8 روش : قسمت دوم _)ترکیبات آلی کلره ( اندازه گیري مانده آفت کش ها –شیر و فرآورده هاي آن

هاي تصفیه و اندازه گیري2-5818

6349-1 حبوبات: سمت اول ق -مرز بیشینه مانده مجاز -آفت کش ها 9

6349-2 سبزي ها: قسمت دوم -مرز بیشینه مانده مجاز -آفت کش ها 10

6349-3 میوه ها: قسمت سوم -مرز بیشینه مانده مجاز -آفت کش ها 11

6349-4 در فرآورده هاي دامی: قسمت چهارم –مرز بیشینه مانده مجاز –آفت کش ها 12

6349-5 دانه هاي روغنی: قسمت پنجم –مرز بیشینه مانده مجاز –آفت کش ها 13

6349-6 غلات: قسمت ششم –مرز بیشینه مانده مجاز -آفت کش ها 14

6656 باقی مانده مجاز –سموم آفت کش در خربزه 15

16 –اندازه گیري مانده آفت کش هاي آلی کلر دار به روش کروماتوگرافی گازي -خوراك دام و طیور

روش آزمون7045

7047 روش آزمون –تعیین بقایاي سموم ارگانوکلرین در توتون –توتون و فرآورده هاي آن 17

18 ردار در غذاهاي حاوي اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها و بی فنیل هاي چند کل –آفت کش ها

کلیات: قسمت اول –چربی 1-8262

19 اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها و بی فنیل هاي چند کلردار در غذاهاي حاوي –آفت کش ها

استخراج چربی: قسمت دوم –چربی 2-8262

20 اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها و بی فنیل هاي چند کلردار در غذاهاي حاوي –آفت کش ها

روش هاي تصفیه: قسمت سوم –چربی 3-8262

21 اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها و بی فنیل هاي چند کلردار در غذاهاي حاوي –آفت کش ها

سایراندازه گیري آزمون هاي تاییدي و : قسمت چهارم –چربی 4-8262

8366 روش هاي نمونه برداري –تعیین باقی مانده در محصولات کشاورزي و دامی –آفت کش ها 22

23 روش چند مانده اي براي اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها دز غذاهاي غیر چرب –آفت کش ها

کلیات: قسمت اول –با استفاده از روش کروماتوگرافی گازي 1-9037

24 روش چند مانده اي براي اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها دز غذاهاي غیر چرب –آفت کش ها

روش هاي استخراج و تصفیه: قسمت دوم –با استفاده از روش کروماتوگرافی گازي 2-9037

Page 62: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

60صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

25 روش چند مانده اي براي اندازه گیري میزان مانده آفت کش ها دز غذاهاي غیر چرب –آفت کش ها

اندازه گیري و آزمون هاي تاییدي: قسمت سوم –با استفاده از روش کروماتوگرافی گازي 3-9037

13119 دانه هاي روغنی –مرز بیشینه مانده آفت کش ها –آفت کش ها 26

13116 حبوبات –مرز بیشینه مانده آفت کش ها –آفت کش ها 27

13120 غلات –مرز بیشینه مانده آفت کش ها –آفت کش ها 28

13117 میوه هاي سردسیري –مرز بیشینه مانده آفت کش ها –آفت کش ها 29

13118 میوه هاي گرمسیري و نیمه گرمسیري –مرز بیشینه مانده آفت کش ها –آفت کش ها 30

12968 بیشینه رواداري فلزات سنگین –دام –خوراك انسان 31

11000 راهنماي تولید ،فراوري، برچسب گذاري ، عرضه و بازاریابی مواد غذایی ارگانیک 32

56و ماده 57بند ب ماده 5-9

اسـتاندارد ملـی تـدوین 330حـدود 89تـا پایـان 84در سال هاي در مورد فنآوري اطلاعات وارتباطات ،

استاندارد ملی تدوین شده است 723موضوع نیز در دست تدوین بوده و در زمینه مخابرات 330حدود و

.

109 مادهبند ج 5-10

اسـتاندارد مـی باشـد کـه از 314تعداد استانداردهاي چاپ شده در رشته رایانه و فرآوري دادها تا کنـون

:موارد ذیل نام برد استانداردهاي مهم مربوط به بند فوق میتوان به

عنوان ردیفشماره

استاندارد

9147 چیدمان حروف و علائم فارسی بر صفحه کلید رایانه 1

6219 تبادل و شیوه نمایش اطلاعات فارسی بر اساس یونی کد 2

1622 حروف فارسی در کامپیوتر 3

3342 بیتی فارسی 8کد تبادل اطلاعات 4

12942 افزار ـ چارچوب کاري مقایسه اي نرم کردن مهندسین حرفه گواهیافزار ـ مهندسی نرم 5

12047 راهبري سازمانی فناوري اطلاعات 6

13013-1 افزار ـ چارچوب کاري مقایسه اي نرم کردن مهندسین حرفه افزار ـ گواهی مهندسی نرم 7

13034-4ویژگی –گرافیک کامپیوتري ، پردازش تصویر و نمایش داده محیطی –فناوري اطلاعات 8

Page 63: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

61صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

C: قسمت چهارم . براي الحاق به زبان برنامه نویسی (EDCS)کدگذاري داده محیطی

13006 (IRDS)چارچوب کاري سامانه ي واژه نامه ي منبع اطلاعاتی –اطلاعات فناوري 9

گـروه "....-شناسـایی از طریـق فرکـانس رادیـویی بـراي مـدیریت اقـلام –فناوري اطلاعـات "استاندارد -

و شـماره ISIRI-ISO/IEC18000استاندارد با مجموعه شماره ملی 6شامل RFIDاستانداردهاي مرتبط با

ISIRI-ISO/IEC 18001و شماره ملی ISIRI-ISO\IEC 24710ملی

پشـتیبانی از –پروتکل کاربرد از راه دور ار واحد دادهساخت -پروتکل انتقال:(کارت هاي هوشمند "استاندرد _

بـه "براي کاربردهاي مبتنی بر کارت مدار مجتمع جهانی) ساختار بسته امن -پروتکل اصالت سنجی توسعه

-ISIRIشـماره ملـی هـاي ETSI TS 102 124 و ISIRI-ETSI TS 102 225و ISIRI-ETSI TS

ISIRI-ETSI TS 102310 و 102226

63 و ماده 58 ماده 5-11

شـامل اسـتانداردهاي ارزیـابی 14000استاندارد سـري 13در مورد استانداردهاي زیست محیطی تعداد

.چرخه حیات ، برچسب گذاري زیست محیطی ، گازهاي گلخانه اي و واژگان و تعاریف تدوین شده است

: سایر اقدامات انجام گرفته بشرح ذیل

)ایزو 207کمیته فنی (حضور فعال در اجلاسیه مدیریت زیست محیطی –

14000چاپ مقاله مرتبط در مجله ایزو و ارائه پیشنهاد تغییر در نگارشهاي آینده استاندارد بین المللی ایزو –

52ماده و بند م 104بند ج ماده 5-12

.استاندارد تدوین شده است 297در زمینه استانداردهاي خدماتی ،آموزشی ، فرهنگی تعداد

13 بند الف ماده 1ردیف 5-13

.خدمات مالی نیز در دست تدوین استاستاندارد مرتبط با 2استاندارد تدوین شده و 3در زمینه بانکداري

123ماده 5-14

اولیـه در اقـدامات و امنیتی مورد نیاز سـازمانها و نهادهـا ، در زمینه استاندارد سازي سامانه هاي حفاظتی

.کار قرار گرفته است استاندارد در ارتباط با امنیت شبکه در دستور 11حال انجام است و

همچنین سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در راستاي مشارکت در روند سیاستگذاري و اولویت

ارد هاي امنیتـی فنـاوري جلسه کمیته استاند 7بندي تدوین استانداردهاي حفاظتی و امنیتی ، دربیش از

اطلاعات که در دفتر امور زیر بنایی فنـاوري اطلاعـات وزارتخانـه ارتباطـات و فنـاوري اطلاعـات تشـکیل

استاندارد با اولویت بالا به کمیته برنامـه ریـزي سـازمان 17گردیده حضور فعال داشته که در مرحله اول

:مراحل ذیل می باشنداستاندارد در 24اعلام گردیده که از این تعداد ،

Page 64: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

62صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

شماره استاندارد ملی شماره استاندارد بین المللی ردیف

1 ISO/IEC 27001 ISO/IEC 27001-ISIRI

2 ISO/IEC 27002ISO/IEC 27002-ISIRI

3 ISO/IEC 27006 ISO/IEC 27006-ISIRI

4 ISO/IEC 18033-4 10824-4 ISIRI

5 ISO/IEC 18032 10823 ISIRI

6 ISO 9564-210821-2 ISIRI

7 ISO 9564-3 10821-3 ISIRI

8 ISO 13335-1 ISIRI 9970-1

9 ISO/IEC 18028-1ISIRI 11210-1

10 ISO/IEC 18028-2 ISIRI 11210-2

11 ISO/IEC 18033-3ISIRI 10824-3

12 ISO/IEC 9798-4ISIRI 10825-4

13 ISO/IEC 18033-1 ISIRI 10824-1

14 ISO/IEC 15408-1ISIRI 15408-1

15 ISO/IEC 15408-2ISIRI- ISO/IEC 15408-2

16 ISO/IEC 15408-3 در دست تدوین توسط مرکز تحقیقات انفورماتیک

.است

17 ISO/IEC 11770-3ISIRI 10822-3

18 ISO/IEC 11770-4 ISIRI 10822-4

19 ISO/IEC 2382-8ISIRI 6417-8

20 ISO/IEC 14888-1ISIRI 11494-1

21 ISO/IEC 10118-1 ISIRI 9598-1

22 ISO/IEC 10118-4 9598-4 ISIRI

23 ISO/IEC 1349212501 ISIRI

24 ISO/IEC 1529215292 ISIRI

Page 65: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

63صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

6فصل

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه استاندارد سازي و کیفیت

در طول برنامه چهارم و مقایسه با طول برنامه سوم

و سه ساله اخیر

Page 66: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

64صفحه عملکرد سازمان استاندارد در برنامه چهارم توسعه به تفکیک مواد قانونی : 5فصل

گزارش عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 67: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

65صفحه ) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

89تا پایان 84کلان توسعه نظام استانداردسازي و کیفیت طی سالهاي يعملکرد اهم شاخص ها 6-1

شاخصهاي کلانردیفواحد

متعارف

سالهاي برنامه چهارمسالهاي برنامه سوم

درصد رشد

برنامه چهارم

به برنامه سوم 13791380138113821383

جمع پنج

ساله برنامه

سوم

138413851386138713881389

جمع شش

ساله برنامه

چهارم

%3656997978539683,6829706172,4861,7702,3292,48110,653189فقرهتدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی1

2 مشارکت در تدوین استانداردهاي

بین المللی %15-6806407207004203,1604805473853724784252,687فقره

3 آموزش مسئولین کنترل کیفیت

)ساعت -نفر(

نفر

ساعت79,000100,00096,000127,000120,000522,000114,000126,000165,000218,000242,000273,0001,138,000118%

%6927749031,0121,1574,5381,8011,8182,1062,6162,8223,34614,509220پروانهصدور پروانه کاربرد علامت استاندارد4

%65,00064,00081,00061,40066,000337,40093,00077,50085,965100,548109,643113,350580,00672گواهینامهصدور گواهینامه صادراتی و وارداتی5

6بازرسی فنی از واحدهاي تولیدي و

خدماتی%15,00016,00016,80017,50020,00085,30026,80028,00030,95939,88849,60048,500223,747162واحد

7نمونه برداري و آزمون محصولات

* واحدهاي تولیدي و مراکز عرضه%60,00052,80055,20062,40064,800295,20074,00096,60092,16095,000154,000115,000626,760112نمونه

8نمونه برداري و آزمون کالاهاي صادراتی

و وارداتی%78,00076,80097,20073,68079,200404,880131,000136,851160,686170,000206,000208,0001,012,537150نمونه

9آزمون وسایل سنجش و انگ فلزات

گرانبها%13-147,203450,883455,112593,106181,2141,827,518188,500199,568303,854303,706325,000264,0001,584,628وسیله

10

تایید صلاحیت موسسات ارزیابی انطباق

، 17025آزمایشگاههاي همکار ،(

شرکتهاي بازرسی فنی ، شرکتهاي

بازرسی کالاهاي صادراتی و وارداتی و

یریت شرکتهاي مشاوره سیستمهاي مد

)کیفیت

تایید

صلاحیت184180756027459501005343994101,552466%

11 آزمون و کنترل نازل هاي سوخت مایع

)گازوئیل و بنزین(!DIV/0#32,50056,80089,300____0_____نازل

Page 68: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

66صفحه ) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

نمونه مورد نمونه برداري و آزمون در آزمایشگاههاي سازمان 80000کنترل بازار صورت گرفت که حدود ) طرح اجراي هماهنگ استاندارد(با اجراي طرح طاها 89و 88در سالهاي *

.آمار آن در جدول فوق لحاظ شده است. آنها با استاندارد مطابقت داشتند% 75کار قر گرفتند که نتایج حدود و هم

Page 69: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

67صفحه )

10,653

چهارمبرنامهسالهششجمع

تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی

14,509

چهارمبرنامهسالهششجمع

صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

3,682

سومبرنامهسالهپنججمع

تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی

4,538

سومبرنامهسالهپنججمع

صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

Page 70: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

68صفحه ) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

عملکرد اهم شاخص هاي کلان سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران 2- 6

86- 84و مقایسه آن با سالهاي 89- 87طی سالهاي

138413851386شاخص هاي کلانردیف

جمع دوره

سه ساله

84-86138713881389

جمع دوره

سه ساله

87-89

درصد رشد

89-87سه ساله

86-84به سه ساله

%9706172,4864,0731,7702,3292,4816,58062تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی1

%10-4805473851,4123724784251,275مشارکت در تدوین استانداردهاي بین المللی2

%114,000126,000165,000405,000218,000242,000273,000733,00081)ساعت -نفر( آموزش مسئولین کنترل کیفیت 3

%1,8011,8182,1065,7252,6162,8223,3468,78453صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد4

%93,00077,50085,965256,465100,548109,643113,350323,54126صدور گواهینامه صادراتی و وارداتی5

%26,80028,00030,95985,75939,88849,60048,500137,98861خدماتیبازرسی فنی از واحدهاي تولیدي و 6

7نمونه برداري و آزمون محصولات واحدهاي تولیدي و مراکز

عرضه74,00096,60092,160262,76095,000154,000115,000364,00039%

%131,000136,851160,686428,537170,000206,000208,000584,00036نمونه برداري و آزمون کالاهاي صادراتی و وارداتی8

%188,500199,568303,854691,922303,706325,000264,000892,70629آزمون وسایل سنجش و انگ فلزات گرانبها9

10

تایید صلاحیت موسسات ارزیابی انطباق

، شرکتهاي بازرسی فنی ،17025آزمایشگاههاي همکار ،(

شرکتهاي بازرسی کالاهاي صادراتی و وارداتی و شرکتهاي

)مشاوره سیستمهاي مدیریت کیفیت

59501002095343994101,343543%

11 آزمون و کنترل نازل هاي سوخت مایع

)گازوئیل و بنزین(___0_32,50056,80089,300#DIV/0!

نمونه مورد نمونه برداري و آزمون در آزمایشگاههاي سازمان 80000کنترل بازار صورت گرفت که حدود ) طرح اجراي هماهنگ استاندارد(با اجراي طرح طاها 89و 88در سالهاي *

.آمار آن در جدول فوق لحاظ شده است. آنها با استاندارد مطابقت داشتند% 75و همکار قر گرفتند که نتایج حدود

Page 71: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

69صفحه )

6,580

سالهسهدورهجمع 87-89

تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی

8,784

سالهسهدورهجمع 87-89

صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

4,073

سالهسهدورهجمع 84-86

تدوین و تجدیدنظر استانداردهاي ملی

5,725

سالهسهدورهجمع 84-86

صدور پروانه کاربرد علامت استاندارد

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000

9,000

10,000

Page 72: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

70صفحه )

1,275

سالهسهدورهجمع 87-89

مشارکت در تدوین استانداردهاي بین المللی

733,000

سالهسهدورهجمع 87-89

)ساعت - نفر

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

1,412

سالهسهدورهجمع 84-86

مشارکت در تدوین استانداردهاي بین المللی

405,000

سالهسهدورهجمع 84-86

نفر( آموزش مسئولین کنترل کیفیت

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

1,200

1,250

1,300

1,350

1,400

1,450

0

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

600,000

700,000

800,000

Page 73: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

71صفحه )

323,541

سالهسهدورهجمع 87-89

صدور گواهینامه صادراتی و وارداتی

137,988

سالهسهدورهجمع 87-89

بازرسی فنی از واحدهاي تولیدي و خدماتی

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

256,465

سالهسهدورهجمع 84-86

صدور گواهینامه صادراتی و وارداتی

85,759

سالهسهدورهجمع 84-86

بازرسی فنی از واحدهاي تولیدي و خدماتی

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

0

50,000

100,000

150,000

200,000

250,000

300,000

350,000

0

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000

Page 74: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

72صفحه )

364,000

سالهسهدورهجمع 87-89

نمونه برداري و آزمون محصولات واحدهاي تولیدي و مراکز عرضه

584,000

سالهسهدورهجمع 87-89

نمونه برداري و آزمون کالاهاي صادراتی و وارداتی

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

262,760

سالهسهدورهجمع 84-86

نمونه برداري و آزمون محصولات واحدهاي تولیدي و مراکز عرضه

428,537

سالهسهدورهجمع 84-86

نمونه برداري و آزمون کالاهاي صادراتی و وارداتی

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

0

50,000

100,000

150,000

200,000

250,000

300,000

350,000

400,000

0

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

600,000

700,000

Page 75: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

73صفحه )

892,706

سالهسهدورهجمع 87-89

آزمون وسایل سنجش و انگ فلزات گرانبها

1,343

سالهسهدورهجمع 87-89

تایید صلاحیت موسسات ارزیابی انطباق

، شرکتهاي بازرسی فنی ، شرکتهاي بازرسی

کالاهاي صادراتی و وارداتی و شرکتهاي مشاوره سیستمهاي مدیریت

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

691,922

سالهسهدورهجمع 84-86

آزمون وسایل سنجش و انگ فلزات گرانبها

209

سالهسهدورهجمع 84-86

تایید صلاحیت موسسات ارزیابی انطباق

، شرکتهاي بازرسی فنی ، شرکتهاي بازرسی 17025آزمایشگاههاي همکار ،

کالاهاي صادراتی و وارداتی و شرکتهاي مشاوره سیستمهاي مدیریت

)کیفیت

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

0

100,000

200,000

300,000

400,000

500,000

600,000

700,000

800,000

900,000

1,000,000

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

آزمایشگاههاي همکار ،(

کالاهاي صادراتی و وارداتی و شرکتهاي مشاوره سیستمهاي مدیریت

Page 76: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

74صفحه )

89,300

سالهسهدورهجمع 87-89

)گازوئیل و بنزین

) 89 -84(عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت

0

سالهسهدورهجمع 84-86

گازوئیل و بنزین(آزمون و کنترل نازل هاي سوخت مایع

عملکرد شاخص هاي کلان توسعه نظام استاندارد سازي و کیفیت : 6فصل

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

80,000

90,000

100,000

Page 77: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

7فصل

خواسته ها و پیشنهادات سازمان

براي تقویت و توسعه نظام استاندارد ملی

گزارش عملکرد سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در برنامه چهارم توسعه

)1389 تا پایان 1384از ابتداي (

---------------------------------------

1390خرداد ماه –دفتر برنامه ریزي و فناوري اطلاعات

Page 78: دﺮﮑﻠﻤﻋ شراﺰﮔ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ...ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

76صفحه خواسته ها و پیشنهادات سازمان براي تقویت و توسعه نظام استاندارد ملی : 7فصل

صنعتی، علمی، فناوري، نظر به اهمیت نهادینه کردن استانداردها در کلیه شئون جامعه اعم از اقتصادي،

کیفیت در کشور و با توجه به تاکید قوانین اجتماعی و فرهنگی و ضرورت توسعه نظام ملی استانداردسازي و

ي اسلامی همچنین منویات ابلاغی مقام معظم رهبري نظام جمهورمربوطه از جمله سند چشم انداز بیست ساله

توسعه و ارتقاء استانداردهاي ملی و انطباق نظام "قانون اساسی با عنوان 44اصل در بند ج سیاستهاي کلی

و تحقیقات خواسته ها و پیشنهادات سازمان استاندارد "ارزیابی کیفیت با استانداردهاي بین المللیهاي

:ح ذیل اعلام می گرددصنعتی ایران به شر

اصلاح برخی از قوانین متضاد با قوانین استاندارد- 1

تجمیع امور استانداردسازي در سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران- 2

تقویت پژوهشگاه و پژوهشکده هاي سازمان استاندارد به عنوان تنها مرکز تحقیقاتی صنعتی در کشور- 3

ن یک باور ملی به کیفیت از طریق رسانه ملیتوسعه و ترویج استاندارد به عنوا- 4

بسترسازي مناسب جهت اجراي سیاستهاي کلی استانداردسازي در کشور- 5

*****