ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يﺭﻮﻬﻤﺟ ISIRI Islamic Republic of Iran 13118 ... · ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دﺭاﺪﻧﺎﺘﺳا ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يﺭﻮﻬﻤﺟ

استاندارد ملی ایران

جمهوري اسالمی ایران

Islamic Republic of Iran

ISIRI

13118 مؤسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران 13118

Institute of Standards and Industrial Research of Iran 1st. Edition چاپ اول

ها کش مرز بیشینه مانده آفت – هاکشآفت

یوه هاي گرمسیري و نیمه گرمسیريم

Pesticides –Maximum residue limit of pesticides – Tropical & subtropical fruits

ICS:65.100

ب

خدا نامبه

ایران صنعتی تحقیقات و استاندارد مؤسسۀ با آشنایی

و اسـتاندارد مؤسسـۀ مقـررات و قـوانین اصـالح قـانون 3مـادۀ یـک بند موجب به ایران صنعتی تحقیقات و استاندارد مؤسسۀ

اسـتانداردهاي نشـر و تدوین تعیین، وظیفه که است رسمی کشور مرجع تنها 1371 ماه بهمن مصوب ایران، صنعتی تحقیقات

.دارد عهده به را ایران) رسمی(ملی

مؤسسـات و مراکـز نظـران صاحب ،*ناسان مؤسسهکارش از مرکب فنی هاي کمیسیون در مختلف هاي حوزه در استاندارد تدوین

تولیـدي، به شرایط توجه با و ملی مصالح با همگام و کوششی شود می انجام مرتبط و آگاه اقتصادي و تولیدي پژوهشی، علمی،

کننـدگان، مصـرف تولیدکننـدگان، شـامل نفـع، و حـق صـاحبان منصـفانۀ و آگاهانـه مشـارکت از کـه است تجاري و فناوري

نـویس پـیش .شـود مـی حاصل دولتی غیر و دولتی هاي سازمان نهادها، تخصصی، علمی و مراکز واردکنندگان، و نندگانصادرک

از پـس و شـود مـی ارسـال مربـوط فنـی هـاي کمیسیون اعضاي و نفع ذي مراجع به نظرخواهی براي ایران ملی استانداردهاي

ایران )رسمی( ملی استاندارد عنوان به تصویب صورت در و طرح شتهر آن با مرتبط ملی کمیتۀ در پیشنهادها و نظرها دریافت

.شود می منتشر و چاپ

کننـد مـی تهیـه شـده تعیـین ضوابط رعایت با نیز ذیصالح و مند عالقه سازمان هاي و مؤسسات که استانداردهایی نویس پیش

بـدین ترتیـب، .شـود مـی منتشـر و چـاپ ایـران ملـی اسـتاندارد عنـوان به تصویب، درصورت و بررسی و طرح ملی درکمیتۀ

ملـی کمیتـۀ در و تـدوین 5 شـمارۀ ایـران ملـی استاندارد در شده نوشته مفاد اساس بر که شود می تلقی ملی استانداردهایی

.باشد رسیده تصویب به دهدمی تشکیل استاندارد مؤسسه که مربوط استاندارد

المللـی بـین کمیسـیون 1(ISO)اسـتاندارد المللـی بـین سـازمان اصلی اعضاي از ایران صنعتی تحقیقات و استاندارد مؤسسۀ

کـدکس کمیسـیون 4رابـط تنهـا به عنوان و است 3 (OIML) قانونی شناسی اندازه المللی بین سازمان2 (IEC)الکتروتکنیک

هـاي نیازمنـدي و کلـی شرایط به توجه ضمن ایران ملی استانداردهاي تدوین در .کند می فعالیت کشور در 5 (CAC)غذایی

.شودمی گیريبهره المللی بین استانداردهاي و جهان صنعتی و فنی علمی، پیشرفتهاي آخرین از کشور، خاص

از حمایـت بـراي قـانون، در شـده بینـی پـیش مـوازین رعایـت بـا توانـد مـی ایـران صـنعتی تحقیقـات و اسـتاندارد مؤسسۀ

و محیطـی زیسـت مالحظات و محصوالت کیفیت از اطمینان صولح عمومی، و فردي ایمنی و سالمت کنندگان، حفظ مصرف

تصـویب بـا وارداتـی، اقـالم یا / و ر کشو داخل تولیدي محصوالت براي را ایران ملی استانداردهاي از اجراي بعضی اقتصادي،

اجـراي کشـور، التمحصـو بـراي المللـی بین بازارهاي حفظ منظور به تواند می مؤسسه. نماید استاندارد، اجباري عالی شوراي

خدمات از کنندگان استفاده به بخشیدن اطمینان براي همچنین. نماید اجباري را آن بنديو درجه صادراتی کاالهاي استاندارد

مـدیریت و کیفیت مدیریت سیستم هاي صدورگواهی و ممیزي بازرسی، آموزش، مشاوره، در زمینۀ فعال مؤسسات و زمانهااس

مؤسسات و ها سازمان گونه این استاندارد سنجش، مؤسسۀ وسایل )واسنجی(کالیبراسیون و مراکز ها آزمایشگاه محیطی،زیست

ها آن به صالحیت تأیید گواهینامۀ الزم، شرایط احراز صورت در و کند می ارزیابی ایران تأیید صالحیت نظام ضوابط اساس بر را

عیـار تعیـین سنجش، وسایل )واسنجی(کالیبراسیون یکاها، المللی بین دستگاه ترویج .نظارت می کند آنها عملکرد بر و اعطا

.است مؤسسه این وظایف دیگر از ایران ملی استانداردهاي سطح ارتقاي براي تحقیقات کاربردي انجام و گرانبها فلزات

ایران�صنعتی�تحقیقات�و�استاندارد�موسسۀ *

1 - International Organization for Standardization 2 - International Electro technical Commission 3 - International Organization for Legal Metrology (Organization International de Metrology Legal) 4 - Contact point 5 - Codex Alimentarius Commission

ج

ن فنی تدوین استانداردسیوکمی

"و نیمه گرمسیريمیوه هاي گرمسیري – ها بیشینه مانده آفت کش مرز - هاکشفتآ"

یا نمایندگی/ سمت و : رئیس

احمد ، حیدري

)سم شناسی کشاورزي دکتراي(

موسسه تحقیقات -وزارت جهاد کشاورزي

ی کشورپزشک گیاه

:اندبیر

رویا، نوربخش

)فوق لیسانس سم شناسی(

صحت، داود

)دکتراي پزشکی عمومی(

سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

شرکت ملی حفاري ایران - وزارت نفت

: اعضاء

وحیده، مهدوي

)تجزیهمی فوق لیسانس شی(



باري، لیداج

)لیسانس بیو شیمی(

بابک ،علیزاده حیدري

) می آلیشی دکتراي(

محسن، مروتی

) سم شناسی دکتراي(

دمهردا، تبریزیان

)می آلیشی دکتراي(

تاج بخش، محمد رضا

)شیمی لیسانس(




ی کشورگیاه پزشک







د

ن فنی تدوین استانداردسیوکمی

)ادامه(" میوه هاي گرمسیري و نیمه گرمسیري – ها بیشینه مانده آفت کش مرز - هاکشفتآ"

اعضاء

شجاعی علی آبادي، محمد حسین

)دکتراي فارماکولوژي (

نوبان، صدیقه

)ي بیو شیمی فیزیکدکترا(

یزدان پناه،حسن

)دکتراي سم شناسی(

یا نمایندگی/ سمت و

علوم حیاتی فاروق تحقیقاتی آزمایشگاه

–وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

اداره نظارت بر مواد غذایی،آشامیدنی، آرایشی

و بهداشتی

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

ه

مندرجات فهرست

صفحه عنوان

ج استاندارد مؤسسۀ با آشنایی

د استاندارد تدوین فنی کمیسیون

ز پیش گفتار

1 مقدمه 0

2 هدف و دامنه کاربرد 1

2 6 مراجع الزامی

6 اصطالحات و تعاریف 3

9 و نیمه گرمسیري میوه هاي گرمسیريدر ها مرز بیشینه مانده آفت کش 4

9 میوه هاي نیمه گرمسیريدر ها مرز بیشینه مانده آفت کش 1 - 4

14 میوه هاي گرمسیري در ها مرز بیشینه مانده آفت کش 2 - 4

16 ر سایر محصوالت کشاورزيد ها مرز بیشینه مانده آفت کش 3 - 4

17 کش هاروش محاسبه مرز بیشینه آفت ) اطالعاتی( پیوست الف

18 سبد غذایی خانوار به کار رفته در محاسبات ) اطالعاتی( پیوست ب

و

پیش گفتار

کـه »هـاي گرمسـیري و نیمـه گرمسـیري میـوه – هـا کش بیشینه مانده آفت مرز - هاکشفتآ« استاندارد

تـدوین و تهیـه نایـرا ت صنعتیتحقیقا و استاندارد مؤسسۀ توسط مربوط يها کمیسیون در آن نویس پیش

هـاي کشـاورزي، خـوراک و فـراورده اسـتاندارد ملـی کمیتـۀ اجـالس نهصـد و سـی و چهـارمین در و شـده

و قـوانین اصـالح قـانون 3 مـادۀ یـک بند استناد به اینک، است گرفته قرار تصویب مورد 3/12/1388مورخ

ایـران ملی استاندارد عنوان به، 1371 ماه همنب مصوب ایران، صنعتی تحقیقات و استاندارد مقررات مؤسسۀ

.شودمنتشر می

خـدمات، و علـوم صنایع، زمینۀ در جهانی و ملی يها پیشرفت و تحوالت با هماهنگی ومی همگا حفظ براي

ایـن تکمیـل و اصالح براي که پیشنهادي هر و شد خواهد تجدیدنظر لزوم مواقع در ایران ملی استانداردهاي

بنـابراین، . گرفـت خواهـد قـرار توجه مورد مربوط فنی کمیسیون در تجدیدنظر هنگام شود، ارائه استانداردها

.کرد استفاده ملی استانداردهاي تجدیدنظر آخرین از همواره باید

قسـمت – هـا کش آفتمرز بیشینه مانده – ها کش آفت، 1386سال - 6349 - 3ملی ایران شماره استاندارد

.شود میل و این استاندارد جایگزین آن باطها میوه –سوم

:است زیر شرح به گرفته قرار استفاده مورد استاندارد این تهیۀ براي که خذيآمنابع و م

1 - Codex Alimentarius, Volume 2A, Part 1 – 2000 “Portion of commodities to which MRLs apply”

2 - WHO/FSF/FOS/97.7 “Guideline for Predicting Dietary Intake of Pesticide Residues”

و 1386چاپ سازمان حفظ نباتات سـال -فهرست آفت کش هاي مجاز کشور، وزارت جهاد کشاورزي - 3

تغییرات و اصالحات بعدي آن

1

ي گرمسیري و نیمه گرمسیريها میوه ها کش مانده آفت مرز بیشینه - ها کش فتآ

مقدمه 0

کنندگان و ترغیب در بیشتر کشورها به منظور حفظ سالمت مصرف ١)MRL(ها کش رز بیشینه مانده آفتم

تعیین ٢شیمیایی ها و سایر مواد آگر کش ها، علف کش ها، قارچ کش عملیات مناسب کشاورزي در کاربرد حشره

.شود و تدوین می

کش روي محصوالت به تنوع مصرف هر آفت در هر کشور بسته) MRL(ها کش مقادیر مرز بیشینه مانده آفت

صادرکنندگان مواد غذایی باید . باشد و نیز سهم هر یک از محصوالت در جیره غذایی آن کشور متفاوت می

محصوالتی مطابق با این استانداردها به عنوان یک الزام براي ورود محصوالت کشاورزي به بازار آن کشور ارائه

.کنند

باالترین غلظت مانده یک ماده شیمیایی است که بر طبق )MRL(ها کش انده آفتدر واقع مرز بیشینه م

مرز . تواند در یک ماده غذایی وجود داشته باشد تا آن ماده غذایی مورد قبول یا مجاز شناخته شود قانون می

میشه شود، ه بیان می (ppm)گرم بر کیلوگرم که معموال برحسب میلی) MRL(ها کش بیشینه مانده آفت

کش روي آن به کار رفته، نبوده، بلکه نشان دهنده میزان ماده شیمیایی در محصول کشاورزي که آفت نشان

کار رفته، دهنده باالترین غلظت ممکن آفت کش درمحصول، در صورتی که دقیقا تحت شرایط ثبت شده به

ه ملی نباشد و بیش از حد مصرف شده بنابراین معموال چنانچه کاربرد آفت کش مطابق با شرایط ثبت شد. می باشد

.بیشتر خواهد شد )MRL( ها کش باشد میزان مانده آفت کش در محصول از مرز بیشینه مانده آفت

المللی مواد غذایی بوده همچنین به عنوان استانداردي براي تجارت بین) MRL(ها کش مرز بیشینه مانده آفت

.بیش از حد الزم براي مبارزه موثر با آفات نبوده استکش، دهد که مصرف آفت و به خریدار نشان می

در ) MRL(ها کش قانون حفظ نباتات، مسئولیت تعیین مرز ملی بیشینه مانده آفت 28مطابق باماده

1386به همین منظور در سال . پزشکی کشور است محصوالت کشاورزي بر عهده موسسه تحقیقات گیاه

در این ملی ) MRL(ها کش ور تعیین مرز ملی بیشینه مانده آفتاي با همین عنوان و به منظ کمیته

تنوع آوري شده از ها بر اساس اطالعات جمع کش هاي بیشینه مانده آفت موسسه تشکیل و شاخص

:هاي به آدرسها و سبد غذایی کشور و نیز اطالعات موجود در دو پایگاه داده کش واقعی مصرف آفت

http://www.mrldatabase.com وhttp://ec.europa.eu/sanco_pesticides/public/index.cfm و

(CCPR)ها کش و کمیته کدکس مانده آفت GEMSهمچنین مطابق با دستورالعمل پذیرفته شده

. تعیین گردید Guidelines for Predicting Dietary Intake of Pesticide Residues عنوانتحت

ملی حاضر نتیجه مطالعات و تحقیقات کمیته فنی و بـر پایـه دانـش روز در زمینـه ارزیـابی خطـر استاندارد

جامعـه و نیـز بدیهی است با توجه به اهمیت موضوع و نقش آن در باال بردن سطح سالمت . تدوین شده است

1 - Maximum Residue Limit (MRL) 2 - Agrochemical

2

با توجه به پویا بودن بحث ارزیابی خطر، چنانچه اطالعات مربوط به هریک از متغیرهاي ارزیابی خطـر اعـم از

، آخـرین تغییـرات و اصـالحات اعـالم شـده 1(ADI)هـا کـش میزان قابل قبول دریافت روزانه هر یک از آفت

رد بایـد در اسـرع وقـت مـورد بـازنگري و فهرست سموم مجاز کشور و سبد غذایی تغییر کنـد، ایـن اسـتاندا

.تجدیدنظر قرار گیرد

هدف و دامنه کاربرد 1

گرمسیري هاي گرمسیري و نیمه ها درمیوه کش بیشینه مانده آفت مرزهدف از تدوین این استاندارد،تعیین

هاي میوهدر که )موارد توصیه شدهو مجاز کشور ( ها کش مانده آفت استاندارد بیشینه این باشد در می

.شده است ، تعیینبه کار می رود گرمسیري و نیمه گرمسیري

و سایر ) انار، انجیر، زیتون و مرکبات(، نیمه گرمسیري )خرما و موز( هاي گرمسیري میوهاین استاندارد براي

. کاربرد دارد) قارچ خوراکی و چاي(محصوالت

هاي احتمالی کش ها ضروري است، کلیه آفت کش براي تایید سالمت یک محصول از لحاظ آلودگی به آفت

هاي مجازي که کش ، آفت)2طبق جدول ( و معلق) 1طبق جدول ( شامل موارد داراي مرز بیشینه، ممنوع

. ها، پایش شود کش مصرف آنها در محصوالت فوق توصیه نشده و سایر آفت

الت فوق توصیه نشده است، برابر ها در محصو هاي مجازي که مصرف آن کش مرز بیشینه مانده براي آفت

بر اساس اجرایی ٢باشد، مگر در مواردي که مراجع قانونی و ذي صالح کشور گرم در کیلوگرم می میلی 05/0

در صورت نیاز به . روش آزمون، مرز بیشینه دیگري را اعالم نماید ٣(LOQ)گیري بودن و میزان حد اندازه

گرم در کیلوگرم باید با مراجع قانونی و ذي صالح میلی 05/0یش از ها به ب کش افزایش مرزبیشینه مانده آفت

.هماهنگی الزم به عمل آید ٤کشور

هایی که بیشینه نظري میزان دریافت روزانه ملی آنها به حداکثر قابل قبول کش مرز بیشینه مانده براي آفت

یون، فنیتروتیون، کارباریل، متیل، ات متون دي متیل، اکسی هاي آزینفوس کش شامل آفت ٥(NTMDI)رسیده

جدول هاي اندوسولفان، دلتامترین، دیازینون، دي متوات، پروپارژیت، تیرام و تو فوردي، جز در مواردي که در

. باشد گرم در کیلوگرم می میلی 05/0این استاندارد براي آن ها حد مجاز در نظر گرفته شده، برابر

و سایر آفت کش ها ) 2طبق جدول ( و معلق) 1طبق جدول ( عهاي ممنو کش مرز بیشینه مانده براي آفت

در غیر. می باشد ٦قانونی و صالحیت دارکشور پیشنهادي توسط مرجع (LOQ)برابر میزان حد اندازه گیري

. میلی گرم در کیلوگرم می باشد 05/0این صورت مرز بیشینه برابر

1 - Acceptable Daily Intake (ADI)

..در حال حاضر مرجع قانونی و ذي صالح کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است - 2 3 - Limit of Quantification (LOQ)

.موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور است -در حال حاضر مرجع قانونی و ذي صالح کشور، وزارت جهاد کشاورزي - 4

5 - National Theoretical Maximum Daily Intake ( NTMDI) .ش پزشکی استدر حال حاضر مرجع قانونی و ذي صالح کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموز - 6

ب

3

المللی، تحقیقات و هاي جدید بین همگام با ارائه روشبدیهی است که مقادیر ارائه شده در این استاندارد

. مطالعات ملی و نیز تجدید نظر استاندارد هاي بین المللی باید مورد تجدید نظر قرار گیرد

. این استاندارد شرح داده شده است 2و 1فهرست آفت کش هاي ممنوع و معلق در کشور در جدول

هفهرست آفت کش هاي ممنوع شد - 1جدول

نوع آفت کش نام التین آفت کش نام عمومی آفت کش ردیف

کش حشره Lead Arsenate آرسنات سرب 1

کش حشره Azinphos - Ethyl آزینفوس اتیل 2

کش حشره Aldrin آلدرین 3

کش حشره Aldicarb آلدیکارب 4

کش حشره Etrimfos اتریمفوس 5

کش رهحش Ethylene dichloride اتیلن دي کلراید 6

کش حشره HCH اچ سی اچ 7

کش حشره Endrin آندرین 8

کش حشره Omethoate امتوات 9

کش حشره Bromophos بروموفوس 10

کش حشره BHC γ - گاما بی اچ سی 11

کش حشره Parathion پاراتیون 12

کش حشره Propetamphos پروپتامفوس 13

کش شرهح Thiodan –Lindane لیندین - تیودان 14

کش حشره Mercuric compound ترکیبات جیوه اي 15

کش حشره Triazophos تریازوفوس 16

کش حشره Toxaphene توکسافن 17

کش حشره DDT ت.د.د 18

کش حشره DDT+ Azodrin ت آزودرین.د.د 19

کش حشره DDT+ Endrin ت آندرین.د.د 20

کش حشره Dicrotophos دي کروتوفوس 21

کش حشره Dieldrine دیلدرین 23

کش حشره Dinoseb دینوزوب 24

کش حشره Cyanofenphos )سورسید(سیانو فنفوس 25

کش حشره Phosphamidon فسفامیدون 26

کش حشره Phenkapton اپتونفن ک 27

4

)ادامه(شده هاي ممنوع کش فهرست آفت -1جدول

کش نوع آفت کش نام التین آفت کش نام عمومی آفت ردیف

کش حشره Formothion فرموتیون 28

کش حشره Phoxim+ Propoxur پروپوکسور+ فوکسیم 29

کش حشره Carbophenothion کاربوفناتیون 30

کش حشره Carbofuran انکاربوفور 31

کش حشره Chlorthion کلرتیون 32

کش حشره Chlordane کلردان 33

کش حشره Chlorfenvinphos کلرفن وینفوس 34 کش حشره Methamidophos متامیدوفوس 35 کش حشره Methoxychlor متوکسی کلر 36 کش حشره Methidathion متیداتیون 37

کش حشره Methyl Parathion متیل پاراتیون 38

کش حشره Methylene chloride متیلن کلراید 39

کش حشره Monocrotophos مونوکروتوفوس 40

کش حشره Propiconazole )نول(پرو پیکونازول 41

کش حشره dibromo-3-chloropropane-1,2 )نماگون(کلرو پروپان 3دي برومو 2و1 42

کش حشره Monocrotophos )فوسمونو(مونوکروتوفوس 43

کش حشره Heptachlor هپتا کلر 44

کش حشره Toxafen توکسافن 45

کنه کش Anilix آنیلیکس 46

کشکنه Binapacryl بیناپاکریل 47

کنه کش Diphenyl compound ترکیبات دي فنیل 48

کنه کش Dialifos دیالیفوس 49

کنه کش Cyhexatin سی هگزاتین 50

کنه کش Chlorfenson کلرفن سون 51

کنه کش Chlorobenzilate لروبنزیالتک 52

کنه کش Kumafos کومافوس 53

قارچ کش Poly barium sulfide پلی سولفید باریم 54

قارچ کش CTMTB بی - تی-ام-سی- تی 55 قارچ کش Chloroneb کلرونب 56 قارچ کش Kasugamycin کاسوگامایسین 57 قارچ کش Captafol کاپتوفول 58 قارچ کش Fuberidazole فوبریدازول 59 قارچ کش Phorate فوریت 60

5

)ادامه(شده هاي ممنوع کش فهرست آفت -1جدول

کش نوع آفت کش نام التین آفت کش نام عمومی آفت ردیف

قارچ کش Phosparate فوس پاریت 61 علف کش D.T , 5 ,4 , 2 دي تی، 5 ,4 , 2 62

علف کش Sodium trichloroacetate تري کلرو استات سدیم 63

علف کش Nitrophen نیتروفن 64

علف کش Noruron )هربان(نئورون 65

علف کش Barban باربان 66

علف کش Bromacil بروماسیل 67

علف کش Benzoylprop-ethyl بنزوئیل پروپ اتیل 68

علف کش Fluometuron فلئومتورون 69

علف کش Chlorbromuron کلروبرومورون 70

فومیگانت Aluminium phosphate آلومینیم فسفات 71

فومیگانت Ethylene oxide اتیلن اکسید 72

فومیگانت Ethyl formate اتیل فورمات 73 فومیگانت Ethylene three Chloride اتیلن تري کلرید 74 فومیگانت Ethylene di Bromide اتیلن دي بروماید 75 فومیگانت Ethylene Chloro Bromide کلرو بروماید اتیلن 76 فومیگانت Acrilonitryl اکریلو نیتریل 77 فومیگانت Carbon Tetrachloride کربن تتراکلرید 78 فومیگانت Methyl Formate متیل فورمات 79 موش کش Thallium Sulfate سولفات تالیوم 80 موش کش Sulfoquinoxaline+ warfarin وارفارین+سولفاکوئینوکسالین 81

موش کش Crimidine کریمیدین 82

موش کش Coumachlor کوما کلر 83

موش کش Fumarin فومارین 84

6

فهرست آفت کش هاي معلق شده - 2جدول

نوع آفت کش نام التین آفت کش نام عمومی آفت کش ردیف

حشره کش Dibrom )نالد(دي بروم 1

حشره کش Vamidothion وامیداتیون 2

کنه کش Chinomethionat چینومتیونات 3

قارچ کش Pyrazophos پیرازوفوس 4 قارچ کش Ziram زیرام 5 قارچ کش Ferbam فربام 6 قارچ کش Etridiazole اتري دیازول 7 قارچ کش osIprobenf ایپروبنفوس 8 قارچ کش Propineb پروپینب 9 قارچ کش Folpet فول پت 10 علف کش Terbacil ترباسیل 11

علف کش Triallate تري آالت 12

علف کش Dicamba دي کامبا 13

علف کش Cyanazine سیانازین 14

علف کش Methabenzthiazuron متابنزو تیازورون 15

مراجع الزامی 2

. متن این استاندارد ملی ایران به آن ها ارجاع داده شده است مدارک الزامی زیر حاوي مقرراتی است که در

.ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد ملی ایران محسوب می شود بدین

در صورتی که به مدرکی با ذکر تاریخ انتشار ارجاع داده باشد، اصالحیه ها و تجدید نظرهاي بعدي این مدارک مورد

در مورد مدارکی که بدون ذکر تاریخ انتشار به آنها ارجاع داده شده است همواره نظر نیست، معهذا بهتر است،

قرار گیرد. آخرین تجدید نظر و اصالحیه هاي بعدي آن، مورد نظر

. استفاده از مرجع زیر براي کاربرد این استاندارد الزامی است

ها کش ، واژه نامه مانده آفت5060استاندارد ملی ایران شماره 2-1

صطالحات و تعاریف ا 3

:رود در این استاندارد، اصطالحات و تعاریف زیر به کار می

7

3 - 1

اندازه قابل قبول دریافتی روزانه

ظـاهرا خطرمحسوسـی مقدار دریافتی روزانه یک ماده شیمیایی در تمامی دوره زندگی است، بـدون ایـن کـه

هاي علمی و دانش هاي شـناخته روز ایه همه واقعیتبراي سالمت مصرف کننده داشته باشد این شاخص بر پ

. تعیین می شود

. وزن بدن بیان می شود میلی گرم در کیلو گرمگیري میزان دریافت قابل قبول روزانه برحسب واحد اندازه - یاد آوري

3 - 2

مانده آفت کش

شود که در نتیجه به کار بردن به هر ماده مشخصی در غذا، فراورده هاي کشاورزي و خوراک دام گفته می

مانند هر گونه. این ماده شامل هر گونه مشتقات یک آفت کش نیز می باشد. آفت کش هاحاصل شده است

. محصوالت تبدیل شده، مواد حاصل از تجزیه آفت کش هاو ناخالصی هایی که خاصیت سمی داشته باشند

3 - 3

مرز بیشینه مانده آفت کش ها

این مرز از سوي مرجع قانونی . غماض مانده آفت کش در فرآورده هاي کشاورزي یا خوراک دام استحداکثر قابل ا

. تعیین می گردد ٢ (GAP)کشور، بر پایه آگاهی هاي به دست آمده از عملیات خوب کشاورزي ١وصالحیت دار

می فقط مانده خود آفت کش بوده و متابولیت هاي آن را منظور از مرز بیشینه مانده آفت کش ها در فراورده هاي کشاورزي و دا – یاد آوري

.شامل نمی شود

3 - 4

(NTMDI) بیشینه نظري میزان دریافت روزانه ملی

مقدار قابل دریافت روزانه یک ترکیب که به صورت نظـري و بـا محاسـبات بـر پایـه داده هـاي ملـی تعیـین

که ممکن است بـراي تخمـین مقـدار قابـل قبـول می شود تا آگاهی هاي سم شناسی و یا هر آگاهی دیگري

. دریافتی روزانه مورد نیاز باشد، به دست آید

3 - 5

.در حال حاضر مرجع قانونی و ذي صالح کشور، وزارت جهاد کشاورزي می باشد - 1

2 - Good Agricultural Practice (GAP)

8

آفت کش هاي مجاز کشور

وجود داشته و براي مبارزه با آفات خاصـی در یـک 1آفت کش هایی هستند که در فهرست سموم مجاز کشور

.محصول کشاورزي به ثبت رسیده است

3 - 6

مجاز توصیه شده آفت کش هاي

آفت کش هایی هستند که در فهرست سموم مجاز کشور وجود داشته ولیکن علیـرغم وجـود منـابع علمـی و

.دانش فنی که دال بر توصیه آنها می باشد، براي مبارزه با آفت خاصی از یک محصول کشاورزي به ثبت نرسیده اند

3 - 7

هاي مجاز توصیه نشده کش آفت

ها در فهرست سموم مجاز کشور وجود دارد، ولی بر پایه دانش فنی و منابع علمی کش ن آفتدر حال حاضر ای

. اند براي مبارزه با آفات محصول کشاورزي مورد نظر توصیه نشده

3 - 8

هاي ممنوع و معلق کش آفت

معلق هایی هستند که به دالیل بهداشتی و زیست محیطی از فهرست سموم مجاز کشور حذف یا کش آفت

.این استاندارد ذکر شده است 2و 1شده و اسامی آنها در ضمیمه فهرست سموم مجاز کشور و جدول هاي

3 - 9

ها کش سایر آفت

هایی هستند که در فهرست سموم مجاز کشور وجود نداشته ولی به عنوان آفت کش ممکن است در کش آفت

.سایر کشورها مصرف شوند

3 - 10

یري و نیمه گرمسیري میوه هاي گرمس

میوه هایی با پوست خوراکی یا غیر خوراکی بوده که محصول درختان و یا درختچه هاي روییده در مناطق

و آخرین تغییرات و اصالحات آن 1386سازمان حفظ نباتات، سال -فهرست سموم مجاز کشور، چاپ وزارت جهاد کشاورزي - 1

9

مرکبات، زیتون، انجیر، انار، عمده میوه هاي نیمه گرمسیري در کشور شامل . گرمسیري و نیمه گرمسیري می باشند

.ل موز، خرما و انبه هستندو عمده میوه هاي گرمسیري در کشور شام خرمالو

.هستند فروت و لیموشیرین مرکبات در این طبقه بندي شامل پرتقال، لیموترش، نارنگی، نارنج، گریپ - یادآوري

میوه هاي گرمسیري و نیمه گرمسیريدر ها کش مرز بیشینه مانده آفت 4

ي نیمه گرمسیريها در میوه ها مرز بیشینه مانده آفت کش 4-1

. این استاندارد آورده شده است 6تا 3جدول هاي ، در میوه هاي نیمه گرمسیريدر ها انده آفت کشبیشینه م مرز

در انار ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 3جدول

ADI MRL (mg/kg) نوع آفت کش نام التین آفت کش نام عمومی آفت کش ردیف

0/ 05 0/ 002 حشره کش Ethion اتیون 1

1 0/ 01 حشره کش a Amitrazآمیتراز 2

0/ 3 0/ 004 حشره کش Dichlorvos دي کلرووس 3

0/ 05 0/ 002 حشره کش Diazinon دیازینون 4

5 0/ 02 حشره کش Fenvalerate فن والرات 5

0/ 05 0 - 0/ 005 حشره کش Fenitrothion فنیتروتیون 6

0/ 05 0/ 008 حشره کش b Carbarylکارباریل 7

1 0/ 15 علف کش Dalapon الپوندا 8

0/ 1 0/ 021 علف کش Glufosinate ammonium گلوفوسینت آمونیم 9

10 گلیفوزیت

Glyphosate- isopropylammonium 0/ 1 0/ 3 علف کش

0/ 2 0/ 007 کنه کش Azocyclotin آزوسیکلوتین 11

5 0/ 03 کنه کش Bromopropylate برومو پرو پیالت 12

2 0/ 01 کنه کش Propargite ارژیتپروپ 13

0/ 1 0/ 01 کنه کش Fenpiroxymate میت پیروکسی فن 14

0/ 5 0/ 03 کنه کش Hexythiazox هگزي تیازوکس 15

a - مجوز 1387سال از ابتداي اسفند ماه 26/12/87تاریخ 730/21182حشره کش آمیتراز بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات به شماره

مصوبه هیئت نظارت بر سموم زمان حذف آن از فهرست سموم مجاز کشوراعالم خواهد شد ورود به کشور نداشته و پس از اخذ

b - به مجوز ورود 1387از دي ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182حشره کش کارباریل بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات به شماره

.از فهرست سموم مجاز کشور حذف خواهد شد 1390کشور نداشته و از مهر

10

در انجیر ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 4جدول

نام التین آفت کش نام عمومی آفت کش ردیفنوع آفت

کشADI MRL(mg/kg)

0/ 05 0/ 002 حشره کش Ethion اتیون 1

aآمیتراز 2Amitraz 0/ 5 0/ 01 حشره کش

1 0/ 5 حشره کش Permethrin پرمترین 3

0/ 1 0/ 02 حشره کش Pirimicarb پیریمیکارب 4

1 0/ 03 حشره کش Fenpropathrin فن پروپاترین 5



bکارباریل 8Carbaryl 0/ 05 0/ 008 شحشره ک

1 0/ 15 علف کش Dalapon داالپون 9

10 گلوفوسینت آمونیم

Glufosinate ammonium 0/ 1 0/ 021 علف کش

-Glyphosate گلیفوزیت 11isopropylammonium

0/ 1 0/ 3 علف کش


5 0/ 03 کشکنه Bromopropylate برومو پرو پیالت 13

2 0/ 01 کنه کش Propargite پروپارژیت 14

0/ 1 0/ 02 کنه کش Tetradifon تترادیفون 15



a - از ابتداي اسفند ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182ظ نباتات به شمارهحشره کش آمیتراز بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حف

مصوبه هیئت نظارت بر سموم زمان حذف آن از فهرست سموم مجاز کشوراعالم خواهد شد مجوز ورود به کشور نداشته و پس از اخذ 1387

b - 1387از دي ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182به شمارهحشره کش کارباریل بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات

.از فهرست سموم مجاز کشور حذف خواهد شد 1390مجوز ورود به کشور نداشته و از مهر

11

در مرکبات ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 5جدول

ADI MRL(mg/kg) نوع آفت کش نام التین آفت کش نام عمومی آفت کش ردیف

2 0/ 002 حشره کش Ethion اتیون 1

1 0/ 06 حشره کش Imidacloprid ایمیداکلوپراید 2

0/ 01 0/ 002 حشره کش Abamectin آبامکتین 3

aآزینفوس متیل 4Azinphos methyl 1 0/ 005 حشره کش

0/ 5 0/ 01 حشره کش b Amitrazآمیتراز 5

1 0/ 01 حشره کش Buprofezin بوپروفزین 6

0/ 5 0/ 5 حشره کش Permethrin پرمترین 7

0/ 5 0/ 1 حشره کش Pyriproxyfen فن پري پروکسی 8

0/ 02 0/ 01 حشره کش Deltamethrin دلتامترین 9

0/ 2 0/ 004 حشره کش Dichlorvos دي کلرووس 10


0/ 5 0/ 02 حشره کش Diflubenzuron دیفلو بنزورون 12



کارباریل 15c

Carbaryl 7 0/ 008 حشره کش

1 0/ 01 حشره کش Chlorpyrifos – ethyl کلروپیریفوس 16

7 0/ 3 حشره کش Malathion ماالتیون 17

٨ 0/ 02 حشره کش Hexaflumuron گزافلومورونه 18 0/ 05 0/ 004 علف کش Paraquat dichloride پاراکوات دي کلرید 19




0/ 2 0/ 3 علف کش

0/ 5 0/ 015 قارچ کش Spirodiclofen اسپیرودیکلوفن 23

1 0/ 1 قارچ کش Benomyl بنومیل 24

0/ 5 - - - - قارچ کش Pyridaben پیریدابن 25

20 0/ 15 قارچ کش Copper Compound ترکیبات مسی 26

10 0/ 1 قارچ کش Thiabendazole تیابندازول 27

دي تیو کاربامات 28d

Dithiocarbamate 5 0/ 03 قارچ کش

5 0/ 03 قارچ کش Metalaxyl متاالکسیل 29




12

باتمرکدر ها کش مرز بیشینه مانده آفت - 5جدولادامه


2 0/ 02 کنه کش Tetradifon تترادیفون 33



a - از فهرست سموم مجاز کشور 1389مجوز ورود به کشور نداشته و بر اساس مصوبه هیئت نظارت بر سموم از مهر 1387حشره کش آزینفوس متیل از دي ماه سال

.حذف خواهد شد

b - مجوز 1387از ابتداي اسفند ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182حشره کش آمیتراز بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات به شماره

مصوبه هیئت نظارت بر سموم زمان حذف آن از فهرست سموم مجاز کشوراعالم خواهد شد به کشور نداشته و پس از اخذورود

-c مجوز ورود به 1387از دي ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182حشره کش کارباریل بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات به شماره

.از فهرست سموم مجاز کشور حذف خواهد شد 1390مهر کشور نداشته و از

d - ربام، تیرام، متیرام و بیشینه مجاز ارائه شده در این استاندارد براي مجموع مقادیر ردیابی شده آفت کش هاي این گروه که شامل مانب، زینب، مانکوزب، زیرام، ف

.پروپینب هستند، به تنهایی یا با هر مجموعه ترکیبی می باشد

13

زیتوندر ها کش مرز بیشینه مانده آفت - 6جدول


3/0 005/0 کش حشره Azinfos methyl آزینفوس متیل 1

aآمیتراز 2Amitraz 5/0 01/0 کش حشره

1 002/0 کش حشره Ethion اتیون 3

1 5/0 کش حشره Permethrin مترینپر 4

1/0 02/0 کش حشره Pirimicarb یکاربپریم 5

05/0 002/0 کش حشره Diazinon دیازینون 6

2 02/0 کش حشره Fenvalerate فن والرات 7

05/0 0 - 005/0 کش حشره Fenitrothion فنیترو تیون 8

bکارباریل 9Carbaryl 10 008/0 کش حشره

8 3/0 کش حشره Malathion نماالتیو 10

05/0 004/0 علف کش Paraquat dichloride پاراکوات دي کلرید 11

1 15/0 علف کش Dalapon داالپون 12

5/0 021/0 علف کش Glufosinate ammonium گلوفوسینت آمونیم 13


1 3/0 علف کش

2/0 007/0 کنه کش Azocyclotin آزوسیکلوتین 15

5 03/0 کنه کش Bromopropylate برومو پرو پیالت 16

2 01/0 کنه کش Propargite پروپارژیت 17

1/0 01/0 کنه کش Fenpiroxymate میت پیروکسی فن 18

5/0 03/0 کنه کش Hexythiazox هگزي تیازوکس 19

a - 1387از ابتداي اسفند ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182سموم سازمان حفظ نباتات به شماره حشره کش آمیتراز بر اساس مصوبه هیات نظارت بر

مجوز ورود به کشور نداشته و پس از اخذ مصوبه هیئت نظارت بر سموم زمان حذف آن از فهرست سموم مجاز کشوراعالم خواهد شد

-b مجوز ورود 1387از دي ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182ان حفظ نباتات به شمارهحشره کش کارباریل بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازم

.از فهرست سموم مجاز کشور حذف خواهد شد 1390به کشور نداشته و از مهر

14

ي گرمسیريها در میوه ها مرز بیشینه مانده آفت کش 4-2

. این استاندارد آورده شده است 8و 7ل هاي جدو، در میوه هاي گرمسیريدر ها بیشینه مانده آفت کش مرز

در خرما ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 7جدول


1 0/ 002 حشره کش Ethion اتیون 1

aآمیتراز 2Amitraz 0/ 5 0/ 01 حشره کش

1 0/ 5 کش حشره Permethrin پرمترین 3

5 0/ 03 حشره کش Pirimiphos methyl پریمیفوس متیل 4




0/ 5 0/ 008 حشره کش b Carbarylکارباریل 8

2 0/ 01 حشره کش Chlorpyrifos کلروپیریفوس 9

8 0/ 3 حشره کش Malathion ماالتیون 10

0/ 05 0/ 004 علف کش Paraquat dichloride پاراکوات دي کلرید 11




0/ 1 0/ 3 علف کش

20 0/ 15 قارچ کش Copper compound ترکیبات مسی 15




0/ 1 0/ 02 کنه کش Tetradifon تترادیفون 19



a - مجوز 1387از ابتداي اسفند ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182حشره کش آمیتراز بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات به شماره

مصوبه هیئت نظارت بر سموم زمان حذف آن از فهرست سموم مجاز کشوراعالم خواهد شد ور نداشته و پس از اخذورود به کش

b - مجوز ورود به 1387از دي ماه سال 26/12/87تاریخ 730/21182حشره کش کارباریل بر اساس مصوبه هیات نظارت بر سموم سازمان حفظ نباتات به شماره

.از فهرست سموم مجاز کشور حذف خواهد شد 1390کشور نداشته و از مهر

15

در موز ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 8جدول



16

سایر محصوالت کشاورزيدر ها کش فتمرز بیشینه مانده آ 4-3

.این استاندارد آورده شده است 10و 9هاي جدولدر سایر محصوالت کشاورزي، در ها کش بیشینه مانده آفت مرز

چايدر ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 9جدول


0/ 1 0/ 004 حشره کش Dichlorvos ووسدي کلر 1

0/ 1 0/ 02 کشکنه Tetradifon تترادیفون 2


قارچ خوراکیدر ها کش آفتمرز بیشینه مانده - 10جدول


2 0/ 01 قارچ کش Prochloraz پرکلراز 1

17

پیوست الف

) اطالعاتی(

ها کش روش محاسبه مرز بیشینه آفت

در روش به .ي مختلفی وجود داردها شي موجود روها بر اساس دادهها کش مرز بیشینه آفتبراي محاسبه

مرز بیشینه روزانه ملی براي تخمین کار رفته براي تدوین این استاندارد، بیشینه میزان تئوري دریافتی

. به کار رفته استها کش آفت

در مدت کش آفت دریافت روزانهمیزان قابل قبول تخمینی از ،بیشینه میزان تئوري دریافتی روزانه ملی

توسط مراجع کش آفتبیشینه تعیین شده و پیشنهاد شده براي هر مرز باشد که از حاصل ضرب طوالنی می

و سر ماده غذاییدر میزان متوسط مصرف سرانه براي هر ،)مانند استانداردهاي کدکس غذایی(لی المل بین

:به عبارت دیگر . به دست می آید ها انجام جمع این حاصل ضرب

NTMDI = ∑ MRLi × Fi که در آن،

MRLi ،بر حسب ،براي هر محصولمرز بیشینه آفت کش هاmg/kg ؛

Fiبر حسب صول، سرانه مصرف ملی آن مح ،kg/day

شود به عنوان هر فرد محاسبه می ايگرم مانده بر بیشینه میزان تئوري دریافتی روزانه ملی که بر حسب میلی

. بیان می شود کش آفت دریافت روزانهمیزان قابل قبول میزاندرصدي از

کش آفتاقعی براي یک در واقع برآوردي بیش از میزان و ،بیشینه میزان تئوري دریافتی روزانه ملی

کش مصرف شده و همه داراي زیرا براي محاسبه آن فرض شده است که بر روي همه محصول آفت،باشد می

. چنین نیستدر حالی که الزاما . باشند میمرز بیشینه به میزان آن آالینده

ارد خاص و در مو غذاییکدکس ، کش در این روش مرجع اصلی براي انتخاب مرزبیشینه مانده آفت

. ي اتحادیه اروپا بوده استهااستاندارد

و در اي ایران انستیتو تحقیقات تغذیههمچنین مرجع اصلی براي سرانه مصرف ملی هر محصول اطالعات

که پس از تعیین و محاسبات دقیق در این . بوده است GEMS/Foodاي موارد خاص جداول منطقه

. استاندارد ملی آورده شده است

18

بپیوست

) اطالعاتی(

سبد غذایی خانوار به کار رفته در محاسبات

سبد غذایی خانوار به کار رفته در محاسبات -1جدول ب

مقدار مصرف بر حسب کیلوگرم در سال ماده غذایی ردیف

4/6 انار 1

4/0 انجیر 2

5/42 مرکبات 3

5/0 زیتون 4

065/5 خرما 5

57/6 موز 6

139/2 چاي 7

154/0 قارچ خوراکی 8

��

Documents

ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يﺭﻮﻬﻤﺟ ISIRI Islamic Republic of Iran 13118 ... · ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دﺭاﺪﻧﺎﺘﺳا ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا يﺭﻮﻬﻤﺟ