9/6/2556 Image processing เทคโนโลยการประมวลผลภาพ

www.nectec.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=289:image-processing 1/5

สบคนขอมล

Share on Facebook TweetTweet 0 0

Image processing เทคโนโลยการประมวลผลภาพจนทรจรา สนทนะโยธน, วศรต พลสทธ�

สวสดคะ ผเขยนจะขออนญาต เนนเฉพาะเทคโนโลยดาน Image processing หรอ การประมวลผลภาพ และคอมพวเตอรกราฟกโดยเฉพาะนะคะ เพราะเปนเร�องท�อยในความสนใจคะ พอไดรบมอบหมายใหมาเขยน

บทความน� แบบวาจะน�งเทยนเขยนข�นมาเอง กคงกระไรอย กเลยใชเวลาเปนวนในการหาขอมลของเทคโนโลยทางดานการประมวลภาพ และ คอมพวเตอรกราฟฟก ท�คาดวาจะมาแรงๆ เพ�อมานาเสนอใหผอานไดอานกนนะคะ ท�งน�ขอมลท�ไดมา อาจจะมการตอเตมเสรมแตง ตามความคดของผเขยนดวยสวนหน�งนะคะ แมจะไมไดมา

แรงในปหนา แตกนาจะมแนวโนมท�จะมการพฒนาใชจรงในอนาคตอนใกล หรอบางเร�องกไดมการพฒนามาแลวในระดบหน�ง แตกยงคงความนาสนใจกนอยมาก

ขอมลจาก ChangeWaves Blog ของ Social Technologies [1] ไดจดลาดบของนวตกรรมทางเทคโนโลยดเดน12 สาขา ท�จะเกดข�นภายในป 2025 ผเขยนจงขอหยบยกสาขาท�คดวานาสนใจ และนาจะเกดข�นไดอนาคตอน

ใกล ไดแก เร�องของ ระบบตรวจสอบความปลอดภยและตรวจจบการเคล�อนท� (Security and tracking) โดยอาศยระบบตรวจจบการเคล�อนไหว (Motion Capture System)

ระบบตรวจสอบความปลอดภยและตรวจจบการเคล�อนท� (Security and tracking) ถงแมวาจะมผเช�ยวชาญหลายทานใหน�าหนกของเทคโนโลยทางดานความปลอดภยและปองกนการกอการราย นอยกวาผลตภณฑหรอ

บรการท�สามารถไปสมอผใชงาน อยางไรกตาม ความตองการในระบบความปลอดภยและเทคโนโลยการตรวจจบการเคล�อนท� กยงคงมอยางตอเน�อง ตวอยางของเทคโนโลยท�สามารถนามาประยกตทางดานน�ได ไดแก ระบบกลองวงจรปด ท�มข�นตอนวธตรวจจบการเคล�อนท� จากลกษณะทาทางของบคคลท�อยในกลองอยางอตโนมตเชน วธตรวจจบการเคล�อนท�วตถหลากช�น อนมพ�นฐานจากการตรวจจบ การเคล�อนท�วตถบนภาพเคล�อนไหว

ดวยวธ Hidden Makov [2] และไดมการพฒนามาอยางตอเน�อง[3] จนเปนเทคนคท�ช�อวา Approximate Bayesian [4]โดยมการปรบกลไกให ทางานไดเรวข�นดวยวธMatching Key Points [5]เพ�อลดความซบซอนในการคานวณและ ทาใหระบบเรยนรเก�ยวกบวตถท�ตรวจจบ หรอ Strong Prior Knowledge เพ�อจบลกษณะการกาวเดน

ของมนษยเปนตน [6] ซ�งขณะน�ไดมการจดสทธบตรวธจบการเคล�อนไหวของมนษยโดยจบการเคล�อนไหวพรอมทศทางและการพด ดวยวธ Bayesian เม�อเดอนเมษายน 2008 แลว [7]

ตวอยางการประยกตใชเทคโนโลยตรวจจบการเคล�อนไหว (Motion Capture System)http://www.dailygalaxy.com/my_weblog/2007/03/motion_tracking.html [8]

http://livedocs.adobe.com/en_US/AfterEffects/8.0/WS3878526689cb91655866c1103906c6dea-7c5d.html [9]

นอกจากน� บรษท Microsoft Corp. ไดจดทะเบยนสทธบตรกระบวนการ ประมวลผลภาพใบหนาเพ�อชวยในการจบการเคล�อนไหวใหกลองเพ�อใชในระบบรกษาความปลอดภยเม�อ เดอนตลาคม 2008 น�เอง [10] ในขณะท� บรษท Sony Corp. ประเทศญ�ปนไดจดทะเบยนสทธบตร กลองถายภาพวดโอ ท�สามารถจบภาพการ

เคล�อนไหวและใบหนาได เม�อ 19 กมภาพนธ 2008 [11] และไดวางตลาดออกมาเปนกลอง Sony Handy cam รน HDR-CX12 โดยโฆษณาวา เปนกลองถายภาพวดโอรนแรกของโลกท�ใชเทคโนโลย Smile Shutter และ Face Detection ขณะน�มวางขาย Sony Handy cam รน HDR-CX12 ท�เมองไทยแลวดวย [12] นอกจากน�ยง

Like 6 Send

9/6/2556 Image processing เทคโนโลยการประมวลผลภาพ

www.nectec.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=289:image-processing 2/5

มการประยกตเทคนคการตรวจจบการเคล�อนไหว เพ�อนาไปใชในการพฒนาเกมคอมพวเตอรอกดวย โดยการตรวจจบการเคล�อนท�ของผเลนวามทาทางอยางไรอกดวย[13][14] นอกจากน�ยงมการเทคโนโลยการตรวจจบวตถหลายๆ อยางในเวลาเดยวกน (Multiple objects tracking) อาทเชนตรวจจบรถแตละคนบนทองถนน หรอ

แมแตกลมคนท�มกจกรรมใดๆ ในชวงเวลาใด เวลาหน�งรวมกน ตลอดจน การใชกลองหลายๆ ตวมาผสมผสานในการตรวจจบวตถเปนตน (Multiple cameras, multipleobjects tracking)

Sony Handy cam รน HDR-CX12 ท�มาภาพ news.sel.sony.com/en/press_room/consumer/digital_imaging/camcorders/high_definition/release/35580.html [12]

เทคโนโลยการตรวจจบวตถหลายๆ อยางในเวลาเดยวกน (Multiple objects tracking)research.microsoft.com/workshops/WOMOT01/[15],

www.montefiore.ulg.ac.be/~piater/papers/Gabriel-2003-ACIVS.pdf[16]นอกจากน� Technology Review published by MIT ไดนาเสนอเทคโนโลย 10 รายการ ท�จะเปล�ยนแปลงการดารงชวตของมนษย ในป 2008 ซ�งหน�งในน�นกคอ

เทคโนโลย Modeling Surprise ซ�งผเขยนคดวานาสนใจ แตคงตองใชเวลาในการพฒนาไปอกซกระยะ กวาเทคโนโลยดงกลาวจะถกนามาใชไดจรง

เทคโนโลย Modeling Surprise [17] ชวตในปจจบนสวนใหญจะข�นอยกบการคาดการณลวงหนา อาทเชน เฮอรเคนลกตอไปจะไปกระทบฝ�งท�ไหน ตลาดหนจะเกดการเปล�ยนแปลงของราคาอยางไร ใครจะชนะเลอกต�งคร�งตอไป ขณะท�แบบจาลองของ

คอมพวเตอรในปจจบนคอนขางจะทานายหลายๆ เหตการณไดคอนขางถกตองในระดบหน�ง แตความไมแนใจของผคนยงคงมและไมสามารถขจดออกไปได แต Mr. Eric Horvitz หวหนากลม Adaptive Systems and Interactive Group ของไมโครซอฟตคดวา สามารถท�จะจดการความแคลงใจน�นใหลดลงได ดวยเทคนคท�เรยกวา “Surprise Modeling” ซ�งมรากฐานจาก Reality

Mining อนเปนเทคโนโลย Data Mining ข�นสง (Advanced Data Mining Technology) ซ�ง Reality Mining จะศกษาขอมล จากความสามารถในการเคล�อนไหว และ การดาเนนชวตของมนษย (Human Mobility Human Patterns of Life) [18] ซ�งในขณะน�จะเนนท�โทรศพทมอ ทาให Reality Mining มช�อเรยกอกช�อหน�งวา เทคโนโลยเหมองขอมลจากโทรศพทมอถอ (Data miningon Mobile Phones) [19] โดยขอแตกตางระหวาง Modeling Surprise และ Reality Mining คอ Modeling Surprise จะเนนการตรวจจบหาส�งท�ผดปกต (Anomaly Detection) เชนการตรวจจบการฉอโกงเครดตการด (Credit Card Fraud) การกอการรายโดยใชอาวธเช�อโรค (Bioterriorism) และ การเกดจราจรตดขดในเสนทางท�ปกต ไมควรท�จะเกดการตดขด เปนตน ขณะท�

Reality Mining จะเนนการประมวลผลขอมลจากสถานการณจรง [20]

ขณะน�ไดมการนา Modeling Surprise ไปใชในระบบคาดการณจราจร SmartPhlow [21] ในนครซแอตเตล ท�สามารถแสดงบนจอโทรศพทมอถอหลงจากท�ไดมการพฒนามาต�งแตป 2003 อยางตอเน�อง จนสามารถวางตลาดเพ�อขาย License ไดเม�อตนป2005 ขณะน� Microsoft Corp. ไดจดทะเบยนสทธบตรระบบคาดการณจราจร SmartPhlow อยแตกาลงรอผลการรบรองสทธ

บตร [22] นอกจากน� Microsoft Corp. ยงมระบบทานายการจราจร JamBayes [23] ท�ขาย License ให Inrix เม�อ 2005 และ ZoneZoom ซ�งพฒนาตอจากSmartPhlow ระบบท�งสามลวนใช Modeling Surprise Technology เปนหวใจของระบบ

ระบบ Smart Phlow ท� Mr. Eric Horvitzและ Daniel C. Robbinsแหง Microsoft Inc.ไดคดข�นมา [21]

ตวอยางการใชเทคโนโลย Reality Mining เพ�อทานายสภาพการจราจรลวงหนาผานโทรศพทมอถอ [24]เพ�อให ระบบ Reality Mining และ Modeling Surprise ซ�งเปนการคดกรองและหาความรจากขอมลขนาดใหญท�ไดจากสถานการณจรง ใหไดขอมลเฉพาะท�เก�ยวของกบความตองการ ทางานไดอยางมประสทธภาพ จงตองมการใชข�นตอนวธเพ�อวเคราะหมลการเคล�อนไหวของมนษยดวยข�นตอนวธ Opportunistic Forwarding ท�คดข�นเม�อป 2007 [25] และเทคโนโลยอ�นๆ ท�เก�ยวของเพ�อเพ�มความรวดเรวในการเรยนรพรอมประมวลผล และ เพ�มความถกตองในทานายผล กอนท�จะนาเทคโนโลย

Modeling Surprise ไปพฒนาตอเพ�อทานายในส�งท�คาดไมถงวาจะมการเปล�ยนแปลงเชนน�เกดข�นไดแก ราคาซ�อขายบานในตลาดระดบตางๆ ดชนราคาหน อตราแลกเปล�ยน หรอแมแตแนวโนมธรกจเพ�อชวยใหบรษทสามารถปรบตวใหแขงขนไดทนเวลากอนการเปล�ยนแปลงทางเศรษฐกจ ท�มผลทาใหธรกจน�นตองลมหายตายจาก

ไป [25]

นอกจากน�ยงมการใชเทคโนโลยน�เพ�อสรางภาพเสมอนจรงใหนกทองเท�ยวไดชมกอนเดนทางไปเยอนนครท�จะไปเยอนดงตวอยางตอไปน�ซ�งชวยใหนกทองเท�ยวได ขอมลการทองเท�ยวลวงหนาเหมอนกบวาไดไปอยในสถานท�จรงโดยใช เทคโนโลย Modeling Surprise เปนตวชวยนาขอมลมาประมวลเปนภาพ กอน เดนทางไปถงท�

9/6/2556 Image processing เทคโนโลยการประมวลผลภาพ

www.nectec.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=289:image-processing 3/5

จรงๆ [26]

เทคโนโลย Modeling Surprise เปนตวชวยนาขอมลมาประมวลเปนภาพ กอนเดนทางไปถงท�จรงๆ http://smart-city.re-configure.org/ [26]

เทคโนโลยอกรายการหน�งท�แนะนาโดยนตยสาร Times [27] ไดแก เทคโนโลยเสมอนจรง (Virtual Reality [VR] หรอ Augmented Reality [AR]) ซ�งในท�น�จะพดถงการประยกตใชเทคโนโลยภาพเสมอนจรงในงานการแพทย

เทคโนโลยภาพเสมอนจรงทางการแพทย(Medical Application of Virtual Reality (VR)/Augmented Reality (AR)

ถงแมวา เทคโนโลยภาพเสมอนจรงจะไดมการนามาใช ทางการแพทยนบต�งแตการวางแผนผาตดเสมอนจรงเม�อตนป 1996 [28] และ การเรยบเรยงหลกการประยกตใช ภาพเสมอนจรง ทางการแพทย เม�อป 1997 [29]อาทเชน การสองกลองดลาไสใหญเชงโตตอบต�งแตป 1999 [30] แต การพฒนาเทคโนโลยภาพเสมอนจรง

โดยเพ�มตวตอประสานระบบสมผสภาพ 3 มตเพ�อเพ�มความสมจรง (Realistic Sense) ในการรกษาโดยอาศยการสรางแรงปฏกรยาท�สะทอนกลบ (Haptic Forces) ไปหาเคร�องมอท�ใชเม�อเคร�องมอท�ใชสมผสกบพ�นท�เปาหมายเม�อ ป 2007 [31] เปนการอานวยความสะดวก ใหนกศกษาแพทยไดใชเคร�องมอรกษา หรอผาตดผปวยไดโดย

ไมจาเปนตองทดลองกบคนไขจรงซ�งเส�ยงตอความผดพลาดท�มอนตรายถงชวตตอผปวยได

ระบบสาหรบการผาตดสมอง 3 มตแบบเสมอนจรงป 2007[31]ลาสดไดมนาไปใชในการวดความยาวคลองประสาทรากฟน แบบ 3 มต ซ�งปกตจะวดระยะเชนน�นใหแมนยาใหครบท�งสามแนวทาไดไดยากเม�อป 2008 [32]

ขณะน�ไดมการนาเทคโนโลยภาพเสมอนจรงจาลองการผาตดไดสมจรงคอระบบ ARI*SER [33] เพ�อการผาตดเสมอนจรงซ�งทางมหาวทยาลยแพทยศาสตร Ganz ได แปลงใหเปนระบบจาลองการผาตดตบเสมอนจรง (Liver Surgery Planning System) [34] เน�องจากการผาตดตบเปนงานผาตดท�ยากมาก ตองมความชานาญเฉพาะ

ทางจงสาเรจ [35]

ระบบการผาตดเสมอนจรง ARI*SER ขณะจาลองการผาตดตบ โดยดดแปลงใหเปนระบบ LSPS (Liver Surgery Planning system) [35]

นอกจากน� ยงมการนาเทคโนโลยภาพเสมอนจรงบาบดทางจต (Virtual Therapy - VT) [36] ใหแกเดกท�โดนทารายทางเพศดวยงานศลป (Art Therapy) เน�องจากเดกท�โดนทารายทางเพศจะมอาการถอนตวออกจากสงคม (Social withdrawal) เพราะไมกลาออกไปไหนเพ�อเขาสงคม เชนระบบ Smart Ambience Therapy ท� คดโดย Dr. Horace Ho Shing Ip [37] แหง AIM Tech Centre, City University of Hong Kong เม�อป 2004 ซ�งใชการขยบเขย�อนรางกายของผปวยสรางภาพเสมอนจรงออกมาเหมอนการใชภกนวาดภาพ (Body-Brush) [38] หลงจากท�ไดมการทดลองเก�ยวกบการใชภาพเสมอนจรงในการรกษาผปวยท�มอาการโรคกลวการบนในป

2002 [39]

ขณะน�ท�ตางประเทศมการประยกตใชภาพเสมอนจรงเพ�อการรกษาผปวยทางจตโดยมการคดคารกษาหลงจากท�ไดมการรบรองใหใชภาพเสมอนจรง รกษาผปวยทางจตได เชนกรณ http://www.cybertherapy.info/ เปนตน

นอกจากน� ยงมการทดลองเก�ยวกบเทคโนโลยภาพเสมอนจรงเพ�อชวยในการนาทางเม�อป 2007 ซ�งไดผลออกมาวาเทคโนโลยภาพเสมอนจรงชวยในการนาทางใหคนออกจากเขาวงกต ไดเรวกวา การใหคนหาทางออกจากเขาวงกตเอง [41] และอกเทคโนโลยท�จะนาเปนท�สนใจของคนท�วไป เปนการผสมผสานท�ง เทคโนโลย

เสมอนจรง และการประมวลผลภาพ ไดแก เทคโนโลย Photo Synthesis [42] ซ�งเปนเทคโนโลยท�นาภาพในหลายๆ มมมอง มาทาการหาตาแหนงท�ตรงกน หรอมความคลายคลงกนในแตละภาพ แลวนาภาพท�สมพนธกนมาคานวณหาตาแหนง รปราง การวางตวท�เหมาะสม แลวนามาสรางเปนภาพ 3 มต โดยสามารถท�จะมองได

ในรปแบบ 3 มต ในทกทศทางตามท�มภาพอย ทานผอานอาจจะสงสยวาเปนอยางไร ท�งน�สามารถดาวนโหลดซอฟตแวร PhotoSynth หรอด DEMO ไดท�http://photosynth.net

9/6/2556 Image processing เทคโนโลยการประมวลผลภาพ

www.nectec.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=289:image-processing 4/5

เทคโนโลย Photo Synthesis โดยการนาภาพถายหลายมมมองมาสรางเปนภาพ 3 มต [42]จากท�ไดกลาวมาขางตน ผเขยนจงเช�อวา ปหนาฟาใหม เทคโนโลย 3 หวขอดงกลาว จะเปนท�นาจบตามองท�งในและตางประเทศทเดยวคะ แลวทานผอานละคะ คดเหนวาอยางไร สาหรบนกเรยน นกศกษา อาจารย และนกวจย จะลองหาหวขอวจยทางดานน� กนาสนใจไมเลวทเดยวนะคะ สาหรบบทความน� หากขอมลท�ไดมา และ

ขอคดเหนท�เพ�มเตมเขาไป มขอผดพลาดประการใด กตองขออภยมา ณ ท�น�ดวยนะคะ และพบกนอกทปหนาคะ

เอกสารอางอง1. Denise Chiavetta, Top 12 Areas for Technology Innovation through 2025, Changer Waves, November 20, 2007, available online atchangewaves.socialtechnologies.com/home/2007/11/20/top-12-areas-for-technology-innovation-through-2025.html2. Brand, M. and Kettnaker, V.Discovery and segmentation of activities in video, IEEE Trans. PAMI, Vol. 22, No.8, Aug. 2000 Page(s):844 - 851,DOI:10.1109/34.8686853. Stenger, B. et. al, Model-based hand tracking using a hierarchical Bayesian filter, IEEE Trans. PAMI, Vol. 28, No.9, Sept. 2006 Page(s): 1372 - 1384,DOI: 10.1109/TPAMI.2006.1894. Lanz, O., Approximate Bayesian multibody tracking, IEEE Trans. PAMI, Vol. 28, No.9, Sept. 2006 Page(s): 1436 - 1449, DOI:10.1109/TPAMI.2006.1775. Lepetit, V. and Fua, P.Keypoint recognition using randomized trees, IEEE Trans. PAMI, Vol. 28, No.9, Sept. 2006 Page(s):1465 - 1479, DOI:10.1109/TPAMI.2006.1886. Ziheng Zhou et. al., A Bayesian Framework for Extracting Human Gait Using Strong Prior Knowledge, IEEE Trans. PAMI, Vol. 28, No. 11, Nov. 2006Page(s): 1738 - 1752, DOI: 10.1109/TPAMI.2006.2147. Ben-arie, Jezekiel, Method of recognition of human motion, vector sequences and speech, United States Patent No. 7366645, 29 Apr. 2008.8. Motion Tracking - Sci-Fi Meets Real World Technology, The Daily Galaxy, March 26, 2007, available online atwww.dailygalaxy.com/my_weblog/2007/03/motion_tracking.html9. Adobe Systems Inc., Motion tracking / Motion tracking overview: About motion tracking, available online atlivedocs.adobe.com/en_US/AfterEffects/8.0/WS3878526689cb91655866c1103906c6dea-7c5d.html10. Microsoft Corp., Facial image processing, United States Patent No. 7433807, 7 Oct. 2008.11. Sony Corp., Mobile motion capture cameras, United States Patent No. 7333113, 19 Feb. 2008.12. Sony Corp., Sony Introduces The World's First Camcorder with Smile Shutter Technology, June 18, 2008, available online atnews.sel.sony.com/en/press_room/consumer/digital_imaging/camcorders/high_definition/release/35580.html13. [rmh] new media GMBH, 3d football - an interactive soccer game as a floor projection, available online at www.rmh.de/products14. Motion Tracking Games on Your Computer, The Challenge, November 11, 2005, available online atchallenge.visualessence.nl/C514241107/E20051111112549/index.html15. Microsoft Corp., 2001 IEEE Workshop on Multi-Object Tracking, July 8, 2001, Vancouver, BC, Canada, available online atresearch.microsoft.com/workshops/WOMOT01/16. Pierre F. Gabriel et. al., The State of the Art in Multiple Object Tracking Under Occlusion in Video Sequences, Proceedings of Advanced Concepts forIntelligent Vision Systems 2003 (ACIVS2003) , 2-5 September 2003, pp. 166-173, 2003, available online atwww.montefiore.ulg.ac.be/~piater/papers/Gabriel-2003-ACIVS.pdf17. M. Mitchell Waldrop, Modeling Surprise, MIT Technology Review, March-April 2008, available online at technologyreview.com/read_article.aspx?ch=specialsections&sc=emerging08&id=2024318. Jedd Thurston, Modeling Surprise - Modeling Land Use?, Vector One, February 20, 2008 available online at vector1media.com/vectorone/?p=32719. Guru Kirthigavasan, What your cellphone knows about you - Reality Mining, The Business Intelligence Blog, 23 May 2008, available online atwww.thebiblog.com/archives/2008/05/what-your-cellphone-knows-about-you-reality-mining.html20. Guru Kirthigavasan, Reality Mining and Surprise Modeling - Future Tech, The Business Intelligence Blog, 21 February 2008, available online atwww.thebiblog.com/archives/2008/02/reality-mining-and-surprise-modeling.html21. Daniel C. Robbins, SmartPhlow, available online at research.microsoft.com/~dcr/work/zonezoom/smartphlow.htm22. Microsoft Corp., Traffic prediction in wireless communication networks, US Patent Application 20070230378, 4 Oct. 200723. E. Horvitz, et. al., Prediction, Expectation, and Surprise: Methods, Designs, and Study of a Deployed Traffic Forecasting Service, The 21st,Conference on Uncertainty in Artificial Intelligence, UAI-2005, Edinburgh, Scotland, July 2005, available online atresearch.microsoft.com/~horvitz/horvitz_traffic_uai2005.pdf24. N. Eagle and A. Pentland, Reality Mining: Sensing Complex Social Systems, Personal and Ubiquitous Computing, Vol. 10, No.4, March 2006,Page(s):255-268, DOI: 10.1109/4233.59404725. Chaintreau, Augustin et. al., Impact of Human Mobility on Opportunistic Forwarding Algorithms, IEEE Trans. Mob. Comp., Vol. 6, No. 6, Jun. 2007Page(s):606 - 620, DOI: 10.1109/TMC.2007.106026. Jason Liszkiewicz, Producing Communities of Communications & Foreknowledge: Citizens Empowered to Contribute to the Forms & Functions ofthe Urban Motherboard Through Social Software, available online at smart-city.re-configure.org/27. Kate Wighton, The latest trend in medicine - virtual reality, The Times, May 17, 2008, available online atwww.timesonline.co.uk/tol/life_and_style/health/article3945251.ece28. R.A. Robb, VR Assisted Surgery Planning, IEEE Eng. in Med. Bio. Mag., Vol. 15, No. 2, Mar/Apr 1996, page(s): 60-69, DOI: 10.1109/51.486720.29. Haubner, M. et. al., Virtual reality in medicine-computer graphics and interaction techniques, IEEE Trans. Info. Tech. Biomed., Vol.1, No. 1, Mar.1997, Pages(s):61-72, DOI: 10.1109/TITB.2006.88435930. Tong-Yee Lee, et. al, Interactive 3-D Virtual Colonoscopy System, IEEE Trans., Info. Tech. Biomed., Vol. 3, No.2, June 1999, Pages(s):139-150,DOI: 10.1109/4233.76708931. Panchaphongsaphak, B. et. al, Three-Dimensional Touch Interface for Medical Education, IEEE Trans. Info. Tech. Biomed., Vol.11, No. 3, May2007, Pages(s):251-263, DOI: 10.1109/TITB.2006.88435932. Germans, D.M. et. al., Measuring in Virtual Reality: A Case Study in Dentistry, IEEE Trans. Instru. Measure., Vol. 57, No.6, June 2008, page(s):

9/6/2556 Image processing เทคโนโลยการประมวลผลภาพ

www.nectec.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=289:image-processing 5/5

ขาวจากส�อมวลชน

ปฏทนขาวและกจกรรม

เย�ยมชม

ขาวจดซ�อจดจาง

ขาวรบสมครงาน

Smart Health

Smart Farm

Digitized Thailand

ทนวจยระดบหลงปรญญาเอก

ศนยความรเฉพาะดาน (CoE/CRU)

การศกษาตลาดและอตสาหกรรม

ทนสนบสนนวจย

สนบสนนการประชมวชาการ

เยาวชนไอท

ไอทในเขตพ�นท�

รบรองคณภาพบรภณฑ

มาตรฐานและเอกสารอางอง

รบสมครนกศกษาฝกงาน

สงวนลขสทธ� ตาม พ.ร.บ.ลขสทธ� พ.ศ. 2537 โดย ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต

เนคเทคเปนองคกรของรฐท�จดต�งข�นเพ�อศกษา วจยดานเทคโนโลยอเลกทรอนกส และคอมพวเตอรเพ�อการพฒนาประเทศไทย ไมไดมวตถประสงคเพ�อแสวงหากาไร

หากทานพบวามขอมลใดๆ ท�ละเมดทรพยสนทางปญญาปรากฏอยในเวบไซตของเนคเทค โปรดแจงใหเนคเทคทราบเพ�อดาเนนการแกปญหาดงกลาวโดยเรวท�สดตอไป

1177-1184, DOI: 10.1109/TIM.2008.91595233. ARIS * ER NET: Augmented Reality in Surgery, available online at www.ariser.info/about/index.php34. Liver Surgery Planning system, available online at www.icg.tugraz.at/research/interdisciplinary/liverplanner/35. Liver Surgery Planning system overview, available online at www.icg.tugraz.at/research/interdisciplinary/liverplanner/summary36. Media, Interface and Network Design Labs (M.I.N.D. Labs), Virtual Therapy (VT), available online at www.mindlab.org/cgi-bin/projects.pl?id=2337. Adriane Quinlan, Innovators: Horace Ho-Shing Ip, Time Magazine Oct. 22, 2007, available online atwww.time.com/time/specials/2007/innovators/article/0,28804,1614837_1671120_1671117,00.html38. Smart Ambiance Therapy, available online at aimtech.cityu.edu.hk/sat/intro.htm39. Banos, R.M., et. al., Virtual reality treatment of flying phobia, IEEE Trans. Info. Tech. Biomed., Vol.6 No.3, Sept. 2002 Page(s):206 – 212, DOI:10.1109/TITB.2002.80238040. Body Brush, Body Baton: Generating Virtual 3D panting and Music through Body Motion, available online at aimtech.cityu.edu.hk/bodybrush/41. Goldiez, B.F., et. al., Effects of Augmented Reality Display Settings on Human Wayfinding Performance, IEEE Trans. Sys. Man. & Cyber., Part C:.App. & Rev., Vol. 37 No.5, Sept. 2007, DOI: 10.1109/TSMCC.2007.90066542. Photo synthesis by Microsoft Live Lab. Available online at : http://photosynth.net/

สอบถามเพ�มเตมไดท�

Status: IPv6 EnabledLast: 2013-06-09VIA IPv4 NOW