ฉบบท 8 เดอนตลาคม 2559

IN THIS ISSUE:

The Chevron Enjoy Science Newsletter

กจกรรมลาสด

www.enjoy-science.orgenjoyscience@kenan-asia.org

• ศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพ หนา 2• การสอนนกเรยนใหคดแบบนกวทยาศาสตร

หนา 3• หวใจคณครศตวรรษใหม หนา 4

อานตอหนา 2

โครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" ไดจดการประชมเชงปฏบตการเพอวางรปแบบและระเบยบวธการศกษาผลลพธและผลกระทบทเกดจากการดำาเนนโครงการฯ ครงท 1 โดยมคณะนกวจย ซงเปนผแทนจากมหาวทยาลยเครอขายทางวชาการ 8 สถาบน และผเชยวชาญจากองคกร Management System International (MSI) เขามาประชมเพอรวมกนวางกรอบงานวจย และหารอเกยวกบระเบยบวธวจยท เหมาะสมเกยวกบวธการศกษาผลลพธและผล กระทบของงานวจย พรอมเปดโอกาสใหคณะผวจยไดทำาความเขาใจกบคณะกรรมการ อนประกอบดวย คณบดจาก 8 สถาบน ผบรหารจากบรษท เชฟรอนประเทศไทยสำารวจและผลต จำากด และสถาบนคนนแหงเอเซย ใหทราบถงประโยชนของงานวจยดงกลาว ผลจากการประชมรวมกนตงแตวนท 15 - 18 สงหาคม 2559 ถกนำาเสนอตอคณะกรรมการในวนสดทายและไดรบผลการประเมนความพงพอใจในภาพรวมของการประชมอยในระดบดมากถง 94%

ทงนคณะกรรมการไดชวยวางแนวทางการขบเคลอนทมประสทธภาพทงในระยะสนและระยะยาว เพอใหเกดความยงยนในการผลกดนสะเตมศกษาของประเทศอยางแทจรง

เปดศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพลานนา รกสรางครเพอสรางเดก

เนองจากครพเลยง คอบคคลสำาคญทมบทบาท หนาทและความรบผดชอบในการพฒนาการสอนใหแกครผสอน โครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" จงจด "การอบรมเชงปฏบตการพเลยงทางวชาการและการลงพนทเพอสงเกตชนเรยน" อยางตอเนอง โดยเมอวนท 23-25 สงหาคม 2559 ไดจดการอบรมฯ ณ โรงแรมโฆษะ จงหวดขอนแกน โดยเชญคณะผเชยวชาญของวทยาลยครจากมหาวทยาลยโคลมเบย อาท Mr. Donald Williams Mr. William Jackson และ Ms. Marilyn Decker มาเปนวทยากรใหคำาแนะนำาแกครพเลยงระดบนกวชาการของโครงการฯ เกยวกบเทคนคการสอนทสงผลตอการเรยนรอยางสง (High Impact Practice) โดยไดเนนการฝกทกษะดานการสงเกตหองเรยน ในประเดนการเลอกระดบการรคดทเหมาะสม (Selection of tasks with appropriate cognitive demands) อางองทฤษฎ Bloom Taxonomy การเรยนร 6 ระดบไดแก การรจำา การเขาใจ การประยกตใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมน โดยใหครพเลยงฯ ไดฝกการตงคำาถามเพอกระตนระดบความรคดขนสงในชนเรยนของโครงการฯ ตอจาก

นนครพเลยงฯ ไดลงพนทในโรงเรยนแมขาย 8 โรงเรยนในจงหวดขอนแกน เพอสงเกตการเรยนการสอนในหองเรยนตามรายวชาทรบผดชอบ ภายหลงเสรจสนคาบเรยน ครพเลยงฯ จะใหคำาแนะนำาแกครผสอนแบบตวตอตว ซงทำาใหครผสอนสามารถนำาความรไปแกไขปญหาในหองเรยนไดทนท โดยในวนสดทายของการอบรมฯ ครพเลยงฯจะกลบมาประชมรวมกนอกครงเพอประเมนผลและรบทราบผลสะทอนเชงลกจากวทยากร

การอบรมครงนเปนการรวมตวของครพเลยงระดบนกวชาการจากทวทกภมภาคของไทย โดยมครพเลยงฯ ใหม จากจงหวดสราษฎรธาน ลำาปาง นครศรธรรมราช และ ตรง จำานวน 7 คน ปจจบนโครงการฯ มครพเลยงฯ รวมทงสน 24 คน จาก กรงเทพฯ สมทรปราการ ขอนแกน เชยงใหม และ ลำาปาง

ระดมครพเลยงทางวชาการทกภมภาค ยกระดบสะเตมศกษา ในทศทางเดยวกนทวประเทศ

ผนกกำาลง 10 สถาบน วางกรอบงานวจยเพอวดผล การพฒนา STEM และ TVET

ฉบบท 8 เดอนตลาคม 2559

โครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" พรอมกบ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา และสำานกงานนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) รวมกนยกระดบองคความรในการพฒนาทกษะของนกเรยนและนกศกษาสายอาชวะ ดวยการจดตงศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพ ลานนา (Lanna TVET Hub) ขนทภาคเหนอ ภายใตแนวคด "สรางครเพอสรางเดก เพมเทคนคสำาหรบคร สงเสรมใหเดกลงมอทำางานจรง มงส เปาหมายตลาดแรงงาน" เพอเปนศนยกลางเสรมสรางศกยภาพบคลากร ซงมกระบวนการสำาคญคอการพฒนาครผสอนในภาคอาชวศกษาใหมความโดดเดนทงดานทกษะและวชาการ เปนการเตมเตมความเชยวชาญใหแกครอาชวศกษาผานองคความรทพฒนามาจากความตองการอนแทจรงของภาคธรกจและอตสาหกรรม โดย Lanna TVET Hub จะเปนศนยการอบรมทจำาลองหองเรยนเสมอนสถานท ปฏบตงานจรงในโรงงาน ซงในเฟสแรกมงเปาไปทอตสาหกรรมยานยนต และจะขยายผลไปสอตสาหกรรมเกษตรและอาหารในปหนา

เปดศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพลานนา รกสรางครเพอสรางเดก

2

ขาวสารโครงการ Chevron Enjoy Science

"สถาบนคนนไดเปนสอกลางในการผสานงานกบภาค 4 ฝายภาครฐ เอกชน อตสาหกรรม สถาบนการศกษา ทงไทยและตางประเทศ โดยมเปาหมายสำาคญเพอแกปญหาของภาคการศกษาอาชวะไทยใหครอบคลมรอบดาน ตงแตปญหาการขาดแคลนครทมประสบการณ ขาดอปกรณททนสมย รวมถงปญหาขาดความเชอมโยงกบสถานประกอบการ" นายปยะบตร ชลวจารณ ประธานสถาบนคนนแหงเอเซย

"โจทยสำาคญของการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน และเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศตามนโยบาย "Thailand 4.0" นน หวใจสำาคญของการขบเคลอนอยทการใชเทคโนโลยและนวตกรรมชวยเสรมสรางประสทธภาพกำาลงคนทไดมาตรฐานและคณภาพ" ดร.กตพงค พรอมวงค รองเลขาธการสำานกงานนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)

"การจดตง "ศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพ (TVET Hub)" ภาคเหนอ เพอทำาหนาทผลตและพฒนาครและเยาวชนใหมความรและทกษะฝมอตรงตามความตองการของภาคอตสาหกรรม โดย ศนยการฝกอบรมนจะเปนหองเรยนจำาลองเสมอนสถานทปฏบตงานจรงในโรงงาน"นายอาทตย กรชพพรรธ ผจดการใหญฝายสนบสนนธรกจ บรษท เชฟรอนประเทศไทยสำารวจและผลต จำากด

"บทบาทของศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพ (TVET Hub) ประจำาภาคเหนอม 3 ดาน คอ เปนศนยกลางการประสานงานรวมกบอตสาหกรรม – โรงเรยนเครอขายและคร เปนแหลงฝกฝนทกษะและอบรมบคลากรของโรงเรยนเครอขาย และเปน "ศนยกลางการวจย" ดานกระบวนการเรยนการสอน คมอคร (courseware) เพอนำาไปใชสำาหรบการเรยนการสอนในโรงเรยน" รศ. ดร.นำายทธ สงคธนาพทกษ อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา

กระบวนการทำางานของ Lanna TVET Hub รวมกบโรงเรยนในเครอขาย วทยาลยเทคนคพะเยา ซงเปดสอนสายวชาชพในจงหวดพะเยา ไดเขารวมเปนสถาบนทดำาเนนการอยภายใตเครอขายของศนยการศกษาเพอพฒนาทกษะอาชพลานนา (Lanna TVET Hub) ไดสงคณะผบรหารและครจากวทยาลยฯ ใหเขารบการฝกอบรมดานทกษะงานชาง การจดการเรยนการสอนแบบ STEM for TVET (การออกแบบโครงงาน) และการศกษาดงานในโรงงานททนสมยของประเทศไทย ซงจะเปนการสรางประสบการณจรงและเปดโอกาสใหครไดทำาความเขาใจวาโรงงานมความตองการบคลากรทมศกยภาพดานใดบาง จากนนบคลากรจาก Lanna TVET Hub และคณะผเขาอบรมไดแลกเปลยนเรยนรดวยการถอดบทเรยนรวมกน พรอมนำาประสบการณทไดรบจากการฝกอบรมมาปรบใชกบกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยนจรง การสงเสรมเทคนคดงกลาวใหแกครนจะสรางแนวทางอนเปนประโยชนตอการฝกฝนใหนกเรยนรจกคด วเคราะห แกปญหา กลาแสดงออก และมความคดสรางสรรค อนเปนคณลกษณะของบคลากรทเปนทตองการของอตสาหกรรมในศตวรรษท 21

ตอจากหนา 1

Lanna TVET Hub ศนยการอบรมทจำาลองหองเรยนเสมอนสถานทปฏบตงานจรง

ฉบบท 8 เดอนตลาคม 2559

เขารวมกจกรรมในขณะทอกกลมหนงเปนกลมเปรยบเทยบ จากนนไดประเมนนกเรยนชนประถมและมธยมมากกวา 60,000 คน จากโรงเรยนหลายแหงใน 3 รฐ ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธดานการเรยนรของนกเรยนในโรงเรยน LASER มความแตกตางอยางมนยสำาคญ เมอเทยบกบเพอนทเรยนในโรงเรยนทไมไดเขารวมโครงการ LASER และสงทนาสนใจกคอ ผลลพธดงกลาวสงผลดตอทกษะการอานและคณตศาสตรของนกเรยนโดยเฉพาะอยางยงกบกลมนกเรยนดอยโอกาส ซงเปนกลมเปาหมายเดยวกนกบโครงการ Chevron Enjoy Science

CREP มองทผลการเรยนของนกเรยน ทงจากการทดสอบมาตรฐานของรฐ และจากการทดสอบมาตรฐานของ PASS (Partnership for the Assessment of Standards-Based Science) เพอประเมน LASER ดวยแบบทดสอบทใชวธการตงคำาถามแบบปรนย ตงคำาถามปลายเปด และการวดความสามารถในการลงมอปฏบตจรง ผลการประเมนพบวา นกเรยน LASER มผลการเรยนทดกวานกเรยนในกลม เปรยบเทยบ โดยเฉพาะในสวนของการลงมอปฏบตทวดผลทการประยกตแนวคดเชงวทยาศาสตรและการตอบคำาถามปลายเปด การวดดวยวธของ PASS ดงกลาว แสดงใหเหนวา นกเรยน LASER คดเหมอนกบนกวทยาศาสตร โดยไมไดอาศยเพยงการทองจำาแตอยางเดยว

Chevron Enjoy Science ไดผสมผสานหลกสตร STC รวมกบการฝกอบรมเพมศกยภาพวชาชพครอยางตอเนอง เพอใหครสามารถเตรยมการสอนและใชการจดการเรยนรแบบ สบเสาะไดดขน ชวยใหนกเรยนไดเรยนรเฉกเชนเดยวกนกบนกวทยาศาสตร และผลกดนไปสเสนทางความสำาเรจของอาชพสะเตมเพอเปนกำาลงสำาคญของประเทศในการกาวส การพฒนา Thailand 4.0 อยางยงยนในอนาคต

หากจะทำาความฝนทยงใหญใหเปนจรงในการนำาพาประเทศเขาส Thailand 4.0 ทเนนการสรางมลคาเพมดวยนวตกรรม เทคโนโลยและความคดสรางสรรค โครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" ไดวางจดเรมตนไวทครและหองเรยน เปนผทำาหนาทบมเพาะเยาวชนใหเปนอนาคตของชาต โดยเนนใหเดกรจกการคดวเคราะห รจกประยกตความรจากสงรอบตว และรจกการเรยนรอยางลกซง เพอวางรากฐานไปสการเปนนกวจย นวตกร และอาชพสายวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ศนยการศกษาวทยาศาสตรสมธโซเนยน (SSEC) เปนสถาบนการศกษาทใหการทมเทกบการพฒนาสะเตมศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา เพอหาแนวทางการปฏรปการศกษาทมเปาหมายในการเพมจำานวนนกเรยนในสาขาอาชพทเกยวของกบสะเตม ไดพฒนารปแบบการปฏรปการศกษามาจาก Leadership and Assistance for Science Education Reform หรอ LASER ทใชความรจากฐานวจย เนนการสรางวสยทศนรวมกนในกลมผนำาภาคการศกษา การใชหลกสตรทผานการคนควาวจยมาอยางตอเนอง พฒนาครอยางเปนระบบ ใหการสนบสนนเรองการจดหาอปกรณการเรยนการสอน การบรหารจดการและการสนบสนนจากชมชน ทเนนใหเกดระบบการเรยนการสอนทเดกเปนศนยกลางอยางแทจรง

แนวทางของ LASER คลายคลงอยางมากกบโครงการ Chevron Enjoy Science ทเนนการเรยนรทมผเรยนเปนศนยกลาง และการฝกอบรมเพมศกยภาพวชาชพคร โดย LASER ใชหลกสตร Science and Technology Concepts หรอ STC ซงเปนสอแบบเดยวกบทโครงการฯ นำาไปใชในโรงเรยนเครอขาย เพอสรางใหเกดกระบวนการเรยนรแบบ สบเสาะ (Inquiry-based learning) ในหองเรยน ครของ LASER จะไดรบการฝกอบรมพฒนาศกยภาพอยางตอเนอง เพอใหครมความเขาใจในแนวคดหลกทางวทยาศาสตร กระบวนการจดการเรยนรและการใชอปกรณทชวยใหนกเรยนเรยนรแนวคดหลกทางวทยาศาสตรจากการทดลองและสบเสาะ ไมใชจากการทองจำาในตำารา โดย LASER มจดมงหมายเพอสรางรากฐานทแขงแกรงใหกบนกเรยนในระดบประถมและมธยมตนทจะชวยสงเสรมใหพวกเขาสามารถศกษาวทยาศาสตรระดบสงและประกอบอาชพใน สายวทยาศาสตรตอไปในอนาคต

ถงแม วา LASER จะมองคประกอบมาจากการวจย การเรยนการสอนอนทนสมยทสดกตาม ศนยการวจยดานนโยบายการศกษาของมหาวทยาลยเมมฟส (CREP) ไดทำาการศกษาระยะยาวตงแตป 2553 เพอทจะวดถงผลลพธทแทจรงของรปแบบการศกษาดงกลาว CREP เลอกวธการวจยแบบสมโดยการใชโรงเรยนคเทยบเปนกลมควบคม (matched-paired randomized controlled trial) ดวยการแบงโรงเรยนทเทยบเคยงกนไดทางบรบทหลายดานและผลสมฤทธดานการเรยนของนกเรยน และสมใหกลมหนง

การสอนนกเรยนใหคดแบบนกวทยาศาสตร

3

ขาวสะเตมศกษา

ทง Chevron Enjoy Science และ LASER ใชแนวทางการเรยนการสอน STEM ทสงผลสมฤทธตอการเรยนรอยางสงแกนกเรยน

แหลงทมา https://ssec.si.edu/sites/default/files/LASER_Exec_Summary_2_2172016_citation.pdf

ฉบบท 8 เดอนตลาคม 2559

โครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" จดการประชมเชงปฏบตการใหแกผบรหารสถานศกษาในดานความเปนผนำาทางวชาการ เรอง “การจดการเรยนรทสงผลสมฤทธขนสงตอผเรยน ป 2” (High-Impact Practices: HIP) โดยม นายโธมส คอรโคแรน จากวทยาลยครในมหาวทยาลยโคลมเบย สหรฐอเมรกา มาเปนวทยากรใหการอบรมการจดการเรยนรเพอใหผบรหารสถานศกษาสามารถนำาไปปรบใชกบบรบทของประเทศไทยตอไป โดยใชเวลาการอบรมใน 5 กลมจงหวด จงหวดละ 2 วน ไดแก สงขลา ขอนแกน สมทรปราการ เชยงใหม และนครศรธรรมราช ตลอดเดอนธนวาคม 2559 ซงคาดวามผบรหารสถานศกษาและศกษานเทศกเขารวมอบรม 200 ทาน จากโรงเรยน แมขาย 77 โรงเรยนทวประเทศ

การอบรมระดบผบรหารในหวขอ "การจดการเรยนรทสงผลสมฤทธขนสง"

4

www.enjoy-science.org

enjoyscience@kenan-asia.org

Kenan Institute Asia

KEEP IN TOUCH:

←←

ผศ.ดร. อนศษฏ อนมานะตระกล เคยตงคำาถามวาทำาอยางไรทจะทำาใหครเขาใจวธการสอนสะเตม มใชเพยงแครวาสะเตมคออะไร ซงการเรยนการสอนแบบดงเดมทำาใหครและนกเรยนมชองวางในการปฏสมพนธรวมกน ดงนน ครจงตองเปลยนแปลงตวเองกอน เพอใหสามารถดงความสนใจจากนกเรยน จนกระทงหลอมรวมชนเรยนใหเปนหนงเดยวได องคความรตางๆกจะตามมา

ผศ.ดร. พเชษฐ พนจ เชอวาการแลกเปลยนความรระหวางครกบนกเรยน คอการใหเกยรตและการแบงปน การแลกเปลยนสามารถนำาเอาความเกงของแตละคนมาสงเสรมซงกนและกน ชวยสรางพลงใหเกดขนในการเรยนการสอน และยงทำาใหวนยในการเขาหองเรยนรวมถงผลการเรยนของนกเรยนดขนอยางเหนไดชด

รศ.ดร. สนตรฐ นนสะอาง กลาววาหนาทของครคอ การสอนใหนกเรยนเปนอยางทครอยากใหเปน ถงแมวาเปาหมายนอาจฟงดแลวบรรลยาก ครอาจทอไดแตหามเลก ควรปรบรปแบบการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบยคสมยเปนหองเรยนทมลกษณะสบาย สนก มความสข ไมกดดน

แนวทางในการเรยนการสอนอยางหนงคอการทาทายผเรยนดวยคำาถาม ปญหา หรอสถานการณ แทนทจะนำาเสนอเพยงขอเทจจรงของบทเรยน ซงตองการพฒนาทกษะของนกเรยนโดยตรงในดานการ สบเสาะ การคดเชงวพากษ และการแกปญหา ไมใชแคจดจำาคำาตอบของคำาถามททราบลวงหนา ซงการเรยนรแบบสบเสาะ/การใชโครงงาน/การใชปญหาเปนฐาน (Inquiry/ Project/ Problem-based learning) จะชวยใหนกเรยนเตบโตเปนผใฝเรยนรตลอดชวตและแสวงหาคำาตอบอยเสมอ ซงจะสงเสรมการลงมอปฏบตจรง (Hands-On) ใหกบนกเรยนทจะเปนกำาลงของชาตตอไปในอนาคต

เสยงตอบรบจากผเขารวมโครงการ กจกรรมทกำาลงจะเกดขน

สถาบน LUMA Center Finland ประเทศฟนแลนด สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) มหาวทยาลย 18 สถาบนของไทย และโครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" ผนกกำาลงครงใหญสงผเชยวชาญและคณาจารยขององคกรเขารวมการอบรมเชงปฏบต-การเรอง "Children’s University-learning in hands-on activities" โดยรวมกนออกแบบกจกรรมการทดลองวทยาศาสตรสำาหรบนกเรยนระดบ ป.5 - ม.1 ทงนเพอเตรยมความพรอมสำาหรบการจดกจกรรมมหาวทยาลยเดกประจำาป 2560 การอบรมฯ จะจดขนระหวางวนท 30 พฤศจกายน - 2 ธนวาคม 2559 ณ บานวทยาศาสตรสรนธร อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย จ.ปทมธาน

ระดมสมอง 18 สถาบน 2 องคกร รวมออกแบบกจกรรมมหาวทยาลยเดก

รองคณบด คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 3 ทาน ซงปจจบนคอ Master Trainer หรอ วทยากรแกนนำา มาชวยสรางศกยภาพของครในการบรณาการองคความรดานสะเตมศกษาในระดบ ปวช. และ ปวส. (STEM for TVET) ของโครงการ "Chevron Enjoy Science: สนกวทย พลงคด เพออนาคต" ซงเปนผทเคยผานการเรยนหลกสตร ปวช. และ ปวส. ในอดตมาแลวนน ไดใหมมมองเกยวกบการปรบบทบาทของครใหเหมาะสมกบบรบทการศกษาทเปลยนไปในยคปจจบน

ผศ.ดร. พเชษฐ ผศ.ดร. อนศษฏ รศ.ดร. สนตรฐ

หวใจคณครศตวรรษใหม "เปดใจ ปรบตว เพอไปตอ"