Embed Size (px)
Citation preview
Majallah-i mīkrub/shināsī-i pizishkī-i Īrān. مجله میکروب شناسی پزشکی ایران
Survey on Heterotrophic Bacterial Contamination in Bottled Mineral Water by
Culture Method
Esmaeil Ghorbanalinezhad, Ghazaleh Saeedi, Delaram Khanjani
Department of Microbiology, Faculty of Basic Sciences, Islamic Azad University, Tonekabon branch, Tonekabon, Iran.
Article Information
Abstract
Article history: Received: 2014/07/27 Accepted: 2014/12/06
Available online:2014/12/29
Article Subject:
Food Microbiology
IJMM 1393; 8(4): P 59-68
Background and Aim: This project focuses on the level of heterotrophic baceria
in bottled mineral water which could be a health concern for the elderly, infants,
pregnant women and immuno-compromised patients.
Materials and Methods: Different brands of bottled water samples were selected
randomly and evaluated for their bacteriological quality, using different specific
culture media and biochemical tests. Water samples were analyzed within 24 hours of
their purchase/collection. Samples were filtered with 0.45 micron and filters were
plated in different media. Then media were incubated at 37˚C for 24-48 hours.
Results: Morphological study and biochemical tests revealed a number of bacteria in
different brands of bottled water. Heterotrophic bacteria(Gram positive cocci, Spore
forming gram positive bacilli, non spore forming gram positive bacilli, gram negative
bacilli, and gram negative coccobacilli; Pseudomonas and Stenotrophomonas) counted
in 70% of bottled water samples. There were no cases of fecal contamination or the
presence of E.coli.
Conclusions: Bottled water is not sterile and contains trace amounts of bacteria
naturally present or introduced during processing. Testing drinking water for all
possible pathogens is complex, time-consuming, and expensive. If only total coliform
bacteria are detected in drinking water, the source is probably environmental. Since the
significance of non-pathogenic heterotrophic bacteria in relation to health and diseases
is not understood, there is an urgent need to establish a maximum limit for the
heterotrophic count in the bottled mineral water. Growth conditions play a critical role
in the recovery of heterotrophic bacteria in bottled drinking water.
Key Words: Bottled mineral water, Bacterial contamination, Heterotrophic bacteria
Copyright © 2014 Iranian Journal of Medical Microbiology. All rights reserved.
Corresponding author at: Dr. Esmaeil Ghorbanalinezhad
Department of Microbiology,
Faculty of Basic Sciences,
Islamic Azad University,
Tonekabon branch, Iran
Email:[email protected]
How to cite this article:
Iranian Journal of Medical Microbiology
Iran J Med Microbiol: Volume 8, Number 4 (12-2014)
www.ijmm.irJournal homepage:
Original
Article
Ghorbanalinezhad E, Saeedi G, Khanjani D. Survey on Heterotrophic Bacterial Contamination in
Bottled Mineral Water by Culture Method. Iran J Med Microbiol. 2014; 8 (4) :59-68
95
به روش کشتهتروتروفيک هایباکتریمعدنی بطری از نظر هایآبآلودگی ميزان بررسی
يخان جانغزاله سعيدي، دالرام ، اسمعيل قربانعلي نژاد
.ایران دانشگاه آزاد اسالمي واحد تنکابن، تنکابن، دانشکده علوم زیستي، ،گروه ميکروبيولوژي
اطالعات مقاله
چکیده
الهتاریخچه مق
50/50/9313:دریافت
91/51/9313پذیرش:
95/95/9313:یننالآانتشار
موضوع:
مواد غذایي يشناسکروبيم
IJMM 1393; 8(4): P 59-68
، که یکهتروتروف هایباکتریمعدنی بطری با هدف تعیین آلودگی به هایآبمطالعه :زمينه و اهداف
بیماران مبتال به ضعف سیستم ایمنی ضروری برای افراد سالخورده، نوزادان، مادران باردار، هاآنسالمت
است، صورت پذیرفت.
24تا 42بطری به صورت تصادفی انتخاب و در مدت معدنیآببرندهای مختلف مواد و روش کار:
بیوشیمیایی مورد ارزیابی یهاتستکشت اختصاصی و هایمحیطساعت پس از خریداری با استفاده از
کشت اختصاصی تلقیح، در هایمحیطمیکرون فیلتر شده و در 24/0 فیلترهایبا هانمونهقرار گرفتند.
ساعت انکوبه شدند. 42-24به مدتC 73˚دمای
ی هانمونهرا در برخی از هاباکتریبیوشیمیایی، تعدادی از یهاتستمطالعه مورفولوژی و : هایافته
رم مثبت کوکسی گرم مثبت، باسیل گ)یکهتروتروف هایباکتریمعدنی بطری مورد مطالعه نشان داد. هایآب
، باسیل و کوکوباسیل های گرم منفی شامل سودوموناس و استنوتروفوموناس(اسپور دار و بدون اسپور
ی آب دیده شدند. موردی از آلودگی مدفوعی یا اشریشیاکلی یافت نشد.هانمونه %30در
باکتری یئجزحاوی تعداد آوریعملبطری استریل نبوده و به طور طبیعی یا طی هایآب: گيریيجهنت
تام در یهافرموجود کلی هرگاه. باشدیمو گران برزمانمیکروبی آب شرب پیچیده، هایشآزما. شوندیم
هتروتروفیک در ارتباط با هایباکتریآب محرز شود، احتمال آلودگی محیطی وجود دارد. نظر به اینکه نقش
، نیاز ضروری به تدوین یک معیار معین برای شمارش این مشخص نشده است زایییماریبسالمت و
هایباکتریمعدنی بطری دارد. شرایط محیط کشت برای رشد، نقش مهمی در تعیین هایآبدر هایباکتر
.کندیممعدنی ایفا هایآبهتروتروفیک
هتروتروفیک هاییباکتر، بطری، آلودگی باکتری یمعدنآب :کليدی کلمات
پزشکی ایران محفوظ است. شناسییکروبمبرای مجله این مقاله و استفاده علمی از نشر ق چاپ،ح :© رایتیکپ
:نویسنده مسئول
اسمعیل قربانعلي نژاد دکتر
دانشکده یکروبیولوژی،گروه م
دانشگاه آزاد یستي،علوم ز
واحد تنکابن، تنکابن، ياسالم
یران ا
19666911190تلفن:
پست الکترونیک:
مهمقد
تمرار ه انسان و اسآب آشاميدني یکي از نيازهاي اساسي روزمر
یک تا دو ليتر . ميزان نياز روزمره هر فرد به آبباشديمحيات
(. 9) كه بستگي به شرایط آب و هوایي و سن و سال دارد باشديم
انسان عدم دسترسي به آب سالم هايبيمارياز %08حدود منشأ
از مردم جهان سوم از امکانات آب براي مصارف %59است.
بطري در كنار شبکه معدنيآبف مصر(. 2) اندمحرومبهداشتي
هايآبآب شرب شهري با این تصور عمومي كه كشيلولههاي
معدني بطري شده نسبت به آب شرب شهري ارجحيت دارد و
توصيه مصرف این نوع آب براي بيماران با ضعف سيستم ایمني و
تهيه غذاي نوزادان و كودكان و حتي به دليل كيفيت پایين
افزودن موادي مثل كلرین، فلوئوراید واسطهبهشهري كه هايآب
هايآبو سایر تركيبات افزودني طعم و بوي ناخوشایندي را در
بنديبسته، سبب توسعه صنایع مربوط به كنندميشهري ایجاد
با تغييرات هاآلودگي(. 3،3) معدني گردیده است هايآب
ب را نامطلوب در خواص فيزیکوشيميایي و بيولوژیکي، كيفيت آ
. سازندمي غيرممکنكاهش داده و در مواردي استفاده از آب را
پزشکي ایران يشناسکروبیممجله
9313 زمستان – 3شماره – 8سال
www.ijmm.irJournal homepage:
مقاله
پژوهشي
بطري آلودگي آب هاي معدني ميزان بررسي |و همکاران قربانعلي نژاد
08
زائد كشاورزي و حيواني و فاضالب )مثل مواد هاآلودگيبرخي از
و به آساني تجزیه و یا تقليل داده پذیرندزوالهاي انساني(
)مثل فلزات سنگين و سمي و برخي هاآالینده. برخي از شوندمي
در منابع هاآنروند و ماندگاري نمياز بين از تركيبات پالستيک(
تا مبدأ)از گوناگون هايراهاز هاباكتري(. 0) آبي زیاد است
معدني هايآب یژهوبهوارد منابع آب شرب تواننديممقصد(
خصوصبه هاآبصنعتي شوند. پرداختن به آلودگي ميکروبي
چون اغلب (.7،1)رسدميآلودگي باكتریایي بسيار ضروري به نظر
منتقله از طریق آب شيميوهترتروف زايبيماريي هاباكتري
مانع حفظ سالمت جامعه پرداختن به این مهم، ازنظر، باشنديم
خواهد شد. نظر به آلودگي آب در هايماريبگسترش بسياري از
)سرچشمه(، آلودگي ابعاد مختلف شامل آلودگي در منبع
ها و تجهيزات، ه، آلودگي دستگاهبه كارخان دهندهانتقال يهالوله
در هنگام توليد هايبطرآلودگي نيروي انساني، آلودگي ظروف یا
و عدم كنترل صحيح مراجع نظارتي، سالمت و بنديبستهو
بهداشت اجتماعي با مصرف آب ناسالم مورد تهدید واقع
هايآببررسي باكتریولوژیک باهدف(. این پژوهش 2،9)گردديم
هتروتروف هايباكتريبا جستجوي آلودگي معدني بطري
هاي مدفوعي (، استرپتوكوكColiforms) هافرم يكل)
(Enterococci) سولفيت ياكنندهاح، كلستریدیدم هاي (Sulfite
reducing Clostridiumsسودوموناس ،) (Pseudomonas ،)
ازنظر(( كه Bacilli) ( و باسيلوس هاYersinia) یرسينيا
دارند، به روش كشت، صورت پذیرفت. اهميت زایييماريب
معدني بطري مستلزم رعایت هايآباز آنجائي كه توليد
هايیژگيوو بر اساس باشديماستانداردهاي جهاني توليد
ظاهري، فيزیکي، شيميایي و ميکروبي مورد آزمایش و دقت نظر
زمينه آلودگي را در تواننديم، عوامل متعددي گيرنديمقرار
(. الزم به 8،7) فراهم نماید بنديبستهدر فرآیند هاآب گونهینا
بطري بر اساس استاندارد هايآب ذكر است حد مجاز باكتري در
در كشتقابل هايباكتري cfu/ml 68، 0605 و 0606ملي ایران
. با توجه به روند رو به رشد مصرف این باشديم C°75 دماي
داشته كه جهت بر آندر كشورهاي مختلف، محققين را هاآب
بررسي و تشخيص آلودگي ميکروبي در ابعاد مختلف و تالش و
تحقيق نمایند كه نتایج حاصل ضرورت پرداختن به این موضوع را
.نمایديمچندین برابر
هاروشمواد و
طبق استاندارد ملي ایران معدنيآبميکروبي هايیشآزما
اي مدفوعي، هها یا انتروكوكاسترپتوكوكشامل بررسي وجود
غير مدفوعي و يهافرمموناس، كلي و آئرو سودوموناس آئروژینوزا
، كلستریدیوم هاي احياء كننده سولفيت اشریشياكليباكتري
. باشديم يکهتروتروفي هاباكتري عنوانبه
نمونه جهت یسازآمادهو یبردارنمونهانتقال نمونه،
کشت
صورتبهليتري 9/1و 9/8 معدنيآبدر مرحله اول ده نمونه
خریداري و به خواروبار سطح شهر يهافروشگاهتصادفي از
)به دليل رعایت اخالق پژوهشي تنها به آزمایشگاه منتقل شدند
معدني هايآبذكر نام اختصاري و قراردادي اكتفا گردید(. نمونه
يهاماهمشخص در يهازمانجداگانه و در طوربه هركدام
مورد ارزیابي اوليه قرار ايیسهمقا طوربه 56اردیبهشت و خرداد
هايآب، فيلتراسيون مدنظري هاباكتريگرفتند. براي تشخيص
يطوربه. باشديممعدني قبل از كشت از ضروریات و مقدمات كار
كشت هاييطمحبه داخل معدنيآبي هانمونهكه براي انتقال
یر هود از ، هر نمونه آب را در شرایط استریل و زموردنظر
فيلترهاي مجزا كه داخل هولدر استریل براي هر محيط كشت
، عبور داده و سپس با رعایت شرایط شديمبطور جداگانه تعبيه
آسپتيک و به كمک پنس استریل هر فيلتر در داخل محيط
كشت تشخيصي قرار داده شد.
هاباکتری کشت
از ميلي ليتر 698براي تشخيص استرپتوكوك هاي مدفوعي
ميکرون عبور داده سپس با 59/8را از فيلتر معدنيآبنمونه
پنس فيلتر را در محيط كشت آزید دكستروز براث
(rothBextrose D Azidقرار داده و در دماي )C°75 به
گذاري شدند. تغيير رنگ زرد به كدر خانهگرمساعت 50تا65مدت
است. معدنيآبهاي مدفوعي در نشان دهنده وجود استرپتوكوك
آن از نمونه مشکوك یک لوپ نمونه برداشته و در یيدتأبراي
محيط تأیيدي كشت خطي داده و در عنوانبه KFمحيط كشت
. تغيير رنگ شوديمساعت انکوبه 50 تا 65به مدت C°75دماي
مثبت بودن تست و حضور دهندهنشانبه قرمز ارغواني
استرپتوكوك ها یا انتروكوك هاي مدفوعي
(Enterococcus faecalis, S. durans, S. bovis and S. equinus) در
1757زمستان ▐ 5 شماره 0 سال▐مجله ميکروب شناسي پزشکي ایران
01
. وجود انتروكوك باشديمو آلودگي مدفوعي آب معدنيآبنمونه
ها شاخص آلودگي آب با مدفوع خواهد بود. محيط كشت آزید
و شدهيغنیک محيط (Azide Dextrose Brothدكستروز آگار )
وك هاي مدفوعي مي انتخابي براي جداسازي اوليه استرپتوك
باشد.
، فيلتر مربوط به هر سودوموناس آئروژینوزابراي تشخيص
انتقال و نمونه آب را به داخل محيط كشت ماالشيت گرین براث
. در گردديمساعت انکوبه 50تا 65به مدت C°75در دماي
صورت ایجاد كدورت در محيط پس از انکوباسيون نمونه مشکوك
ي مشکوك یک لوپ ازهانمونه یيدتأي تلقي خواهد شد. برا
در داخل دو پليت حاوي محيط ماالشيت گرین براث مشکوك
خطي صورتبه( Citrimide Agar) آگار محيط كشت سيتریماید
ساعت 50تا 65 به مدت C°56كشت یکي از پليت ها را در دماي
. در داده شد( قرار C° 5) انکوبه و دیگري را در دماي یخچال
ير رنگ محيط كشت داخل انکوباتور به سبز فسفري و صورت تغي
، نتيجه آزمایش بدون تغيير رنگ ماندن محيط داخل یخچال
سودوموناس آئروژینوزاآلوده به معدنيآبو شديم یيدتأمثبت
. گردیدميگزارش
فيلترهاي E.coliغيرمدفوعي و هايفرمبراي تشخيص كلي
Tergitol 7كشت ترژیتول آگار ) به محيط مربوط به هر نمونه آب
garAیا همان )Lactose TTC Agar انتقال و پليت ها در
. اگر پس از شونديمساعت انکوبه 50 تا 65 به مدت C°75دماي
زرد متمایل به نارنجي در سطح هاييكلنزمان انکوباسيون
محيط ظاهر شد، نمونه مشکوك تلقي شده باید تست تأیيدي
ره مخمر، جام شود. این محيط حاوي پپتون، عصاان هايكلنروي
و باشديميمول بلو، ترژیتول و آگار برم ت عصاره گوشت، معرف
عنوانبه E. coli آب به خصوص هايفرمبراي جداسازي كلي
فيلتراسيون در روشیک محيط افتراقي و انتخابي است كه
سبب قرار مي گيرد. مصرف الكتوز هاي آب مورد استفادهنمونه
محيط تغيير رنگ محيط از سبز به آبي و حتي زرد pH تغيير
، E.coliغيرمدفوعي و هايفرمكلي خواهد شد. براي تأیيد وجود
از كلني هاي به دست آمده در محيط ترژیتول آگار، در محيط
كشت بریليانت گرین داراي لوله هاي درهام تلقيح، سپس در
هایي ت انکوبه گردید. محيطساع 50 تا65 به مدت C°75 انکوباتور
كه در داخل لوله هاي درهام آن گاز تشکيل شده باشد، بيانگر
وجود كلي فرم ها خواهد بود. در این صورت مقداري از محتویات
انتقال و در EC brothمحيط هاي گاز دار به محيط كشت
. بعد از شوندميساعت انکوبه 50تا 65به مدت C°75دماي
مقداري از محتویات محيط هاي گازدار را به منظور این مرحله
انجام تست اندول در محيط كشت تریپتون واتر
(Tripton water تلقيح نموده تا موید وجود )E.coli باشد. به
منظور تشخيص كلستریدیوم هاي احياء كننده سولفيت
(Clostridium perfringens ،)188 ميلي ليتر آب را در بن ماري
C°85 ميلي ليتر كاهش یابد و در 98 قرار داده تا حجم آن به
ميکرون 59/8اصطالح دچار شوك شود. نمونه آب را از فيلتر
داده، سپس فيلتر ها بصورت وارونه در سطح محيط سولفيت عبور
( قرار داده شدند. مقداري از Sulfite Iron Agarآگار )آیرون
روي آن ریخته تا محيط كشت سولفيت آیرون آگار مذاب را
فيلتر كامالً پوشانده تا شرایط بي هوازي شود. پليت ها در دماي
C°75 ساعت انکوبه شدند. پس دوره انکوباسيون اگر 50به مدت
در شرایط بي هوازي، كلني هاي سياه رنگ در S2H با توليد
محيط ظاهر شد، بيانگر حضور كلستریدیوم هاي احياء كننده
ي هاباكتريآب مي باشد. براي شناسایي كلي سولفيت در نمونه
R2A (Reasoner´s 2A Agar )هتروتروفيک محيط اختصاصي
مورد استفاده قرار گرفت.
هاباکتریتشخیص افتراقي
پس از رشد و تهيه كشت خالص، جهت تشخيص افتراقي
از نظر مورفولوژي و ویژگي ظاهري كلني ها، رنگ هاباكتري
گرم منفي را به منظور تشخيص هايباكتريآميزي گرم انجام كه
جدا نموده و براي API20Eانتروباكتریاسه به كمک كيت
گرم مثبت، ویژگي هاي ظاهري از نظر شکل سلول، هايباكتري
آرایش سلولي، دارا بودن اسپور یا عدم توليد اسپور و ویژگي
ظاهري كلني ها تفکيک نموده سپس تست هاي افتراقي از قبيل
كاتاالز انجام گردید. به منظور تشخيص تأیيدي و ازاكسيد
انتریک بر اساس هايباكتريگرم منفي به خصوص هايباكتري
استفاده گردید. API20E)كيت( هاي بيوشيميایي، از تستویژگي
هاباكتري، از كلني هاي خالص API براي انجام تست
در محلول مک فارلند( را 9/8)مطابق لوله هاباكتريسوسپانسيون
( تهيه و در داخل ویال هاي NaCl) نمک طعام %09/8محلول
تلقيح گردید. به كمک پي پت پاستور استریل API 20Eنوار
-ون باكتري مورد آزمایش وارد چاهکمقدار مناسب از سوسپانسي
انکوبه C°75ساعت در دماي 10-65ها گردید. سپس به مدت
ن در چاهک هایي كه شدند. پس از سپري شدن دوره انکوباسيو
نياز به اضافه نمودن معرف مي باشند، معرف اضافه شد: یک قطره
بطري آلودگي آب هاي معدني ميزان بررسي |و همکاران قربانعلي نژاد
06
Barrett’s reagent معرف كواكس براي چاهک اندول، یک قطره
A and B در چاهکVP 103%و یک قطره FeCl در چاهکTDA
نتایج حاصل بر اساس تغيير رنگ هر تيوب با مقایسه آن با و بعد
د مورد بررسي قرار گرفتند كه بر اساس كدهاي نوار تست استاندار
مربوط به نتایج هر تست نتایج حاصل را بر اساس تغيير رنگ هر
در –چاهک و مقایسه آن با نوار تست استاندارد به صورت + یا
برنامه نرم افزاري درج نموده APIهر چاهک در نوار قسمت باالي
حاصل از مجموع كه همزمان در قسمت پایين نوار شماره یا كدي
د. با ارقام به دست آمده از هر واحد سه قسمتي نمایان مي شو
با جدول استاندارد و كد گذاري بر مقایسه نتایج به دست آمده
رقمي 5رج نمره هر قسمت سه تایي یک كد اساس نتایج و د
دیجيتال به دست آمده كه مي توان به كمک آن با برنامه نرم
نه باكتري را مشخص نمود.وافزاري مربوطه جنس و گ
آگار یژیتولمحيط تر در معدنيآبي هانمونهي جدا شده از هاباكتري يوشيميایينتيجه رنگ آميزي گرم و دو تست ب :1جدول
ویژگي
هاباکتری
معدنيآبی هانمونه
هاباکتری ویژگي مورفولوژی
وشیمیایيتست های بی
نتيجه كاتاالز اكسيداز
- - - - دد 1
ك گ 6 سودوموناس + - كوكوباسيل گرم منفي
ميکروكوكوس + - كوكسي گرم مثبت
استافيلوكوكوس + - كوكسي گرم مثبت س ا 7
استافيلوكوكوس + - كوكسي گرم مثبت ج ه 5
استنوتروفوموناس + - باسيل گرم منفي ن ه 9
سودوموناس + - گرم منفيباسيل ن ا 0
استافيلوكوكوس + - كوكسي گرم مثبت ز م 5
- - - - ك ل 0
استنوتروفوموناس + - كوكوباسيل گرم منفي ك ك 5
- - - - ه ب 18
سولفيت آیرون آگار محيط رد معدنيآبي هانمونهي جدا شده از هاباكتري و دو تست بيوشيميایي نتيجه رنگ آميزي گرم: 6جدول
هاباکتریویژگي
معدنيآبی هانمونه
هاباکتریویژگي مورفولوژی
تست های بیوشیمیایي
كاتاالز اكسيداز نتیجه
- - - - دد 1
ك گ 6 كلستریدیوم + - باسيل گرم مثبت اسپور دار
- - - -
- - - - س ا 7
- - - - ج ه 5
- - - - ن ه 9
- - - - ن ا 0
- - - - ز م 5
- - - - ك ل 0
- - - - ك ك 5
كلستریدیوم + - باسيل گرم مثبت اسپور دار ه ب 18
1757زمستان ▐ 5 شماره 0 سال▐مجله ميکروب شناسي پزشکي ایران
07
Azid Dextrose Brothكشت هايمحيطنتایج حاصل از بررسي
هاباكتري ردي از رشدي مختلف آب، موهانمونهمربوط به
ي مدفوعي لذا نتيجه از نظر وجود استرپتوكوك ها د،مالحظه نش
Malachiteیا انتروكوك ها منفي بوده است. در محيط كشت
Green Broth كه معدنيآبي هانمونهمربوط به هر یک از ،
مي باشد، كدورتي سودوموناس آئروژینوزامحيط اختصاصي براي
مبني بر رشد باكتري مشاهده نشد. نتایج حاصل از كشت بر روي
(، سولفيت Tergitol 7 Agarكشت تریژیتول آگار) هايمحيط
به شرح شکل R2A Agar(، و Sulfite Iron Agarآیرون آگار )
آمده است. 7، 6، 1و جدول هاي 17تا 1هاي
یافته هاي حاصل از كشت و تست هاي بيوشيميایي بيانگر وجود
ز منفي و كاتاالز اكسيدا ،كوكسي هاي گرم مثبت هايباكتري
ز مثبت و كاتاالز مثبت، مثبت، كوكسي هاي گرم مثبت اكسيدا
باسيل گرم مثبت بدون اسپور، باسيل هاي گرم مثبت اسپور دار،
كوكوباسيل گرم منفي و باسيل هاي گرم منفي بوده است. نتایج
از نظر واكنش هاباكتريبه دست آمده حاصل از بررسي افتراقي
هايباكتري، اغلب API20Eهاي بيوشيميایي بر اساس تست
( از خانواده سودوموناداسه، Pseudomonas) سجنس سودومونا
( از خانواده Stenotrophomonas) استنوتروفوموناس
( از خانواده ميروئيداسه و Myroides) ، ميروئيدسزانتوموناداسه
از خانواده آئروموناداسه بوده است. رشد (Aeromonasآئروموناس )
هايآباز %58باسيل و كوكوباسيل گرم منفي در هايباكتري
معدني بطري در دست مطالعه مالحظه گردید. از طرف دیگر
در محيط اختصاصي كلستریدیوم هاي احيا هانمونهاز 68%
رشد R2Aنيز در محيط كشت %08( وSIA) كننده سولفيت
باسيل گرم منفي در برخي اده شد. وجود باسيل و كوكونشان د
توجه به تعداد بيانگر پر خطر بودن نوع بار ميکروبي با هانمونه
كشت در حاشيه و زیر هايمحيطكلني هاي به دست آمده در
كلني به شرح 78كلني تا بيش از 7فيلترها به طور متوسط از
اشکال ضميمه و احتمال آلودگي آب مي باشد كه تشخيص
منسال آب مثل وك هايباكتريحاكي از وجود هانمونهافتراقي
بوده است. فوموناس مالتوفيليااستنوترو وسودموناس آئروژینوزا
آگار یژیتولمحيط تر در معدنيآبي هانمونهي جدا شده از هاباكتري يوشيميایينتيجه رنگ آميزي گرم و دو تست ب: 7جدول
ویژگي
هاباکتری
معدنيآبی هانمونه
هاباکتری ویژگي مورفولوژی
تست های بیوشیمیایي
كاتاالز اكسيداز نتیجه
- - - - دد 1
ك گ 6 باسيلوس + - باسيل گرم مثبت اسپوردار
استافيلوكوكوس + - كوكسي گرم مثبت
استافيلوكوكوس + - كوكسي گرم مثبت س ا 7
- - - - ج ه 5
مایسساكتينو + - باسيل قطور و كوتاه گرم مثبت بدون اسپور ن ه 9
استنوتروفوموناس + - باسيل نازك و بلند گرم منفي .1 0
5 ن ا
سودوموناس + - كوكوباسيل گرم منفي
باسيلوس + - باسيل گرم مثبت اسپوردار .6 0
استافيلوكوكوس + - كوكسي گرم مثبت .7 5
باسيلوس + - باسيل اسپور دار گرم مثبت ز م 18
بطري آلودگي آب هاي معدني ميزان بررسي |و همکاران قربانعلي نژاد
05
ك گ معدنيآب-TTCمحيط كشت -فيلتر و محيط و كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم در زیر هاباكتريرشد -1شکل
س ا معدنيآب-TTCمحيط كشت -در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم هاباكتريرشد -6شکل
ن ا معدنيآب-TTCمحيط كشت -ا و رنگ آميزي گرمدر زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ه هاباكتريرشد -7شکل
ج ه معدنيآب-TTCمحيط كشت -گرم يزيكلني ها و رنگ آم يدر زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خط هاباكتريرشد -5شکل
ز م معدنيآب-TTCمحيط كشت -در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم هاباكتريرشد -9شکل
ك گ معدنيآب - SIAدر محيط كشت هاباكتريرشد - 0شکل
1757زمستان ▐ 5 شماره 0 سال▐مجله ميکروب شناسي پزشکي ایران
09
ج ه معدنيآب - SIAدر محيط كشت هاباكتريرشد -5شکل
ه ب معدنيآب - SIAدر محيط كشت هاباكتريرشد -0شکل
ك گ معدنيآب-R2Aمحيط كشت -آميزي گرم در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ هاباكتريرشد -5شکل
س ا معدنيآب-R2Aمحيط كشت -در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم هاباكتريرشد -18شکل
ن ه معدنيآب-R2Aمحيط كشت -در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم هاباكتريرشد -11شکل
ز م معدنيآب-R2Aمحيط كشت -در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم هاباكتريرشد -16شکل
بطري آلودگي آب هاي معدني ميزان بررسي |و همکاران قربانعلي نژاد
00
ك ك معدنيآب-R2Aمحيط كشت -در زیر فيلتر و محيط، كشت مجدد خطي كلني ها و رنگ آميزي گرم هاباكتريرشد -17شکل
بحث
ید عاري از فاكتور هاي خطر زا باشد. این فاكتورها به آب با
هر دو فاكتور به . دو گروه شيميایي و بيولوژیک تقسيم مي شوند
فعاليت انسان مرتبط مي باشد كه به ناچار در تركيب آب وارد مي
هاي كشت، (. آناليز كيفي آب آشاميدني معموال به روش8شوند)
شود و هر گاه سطح انجام ميبيوشيميایي وگاهي چشمي
ارگانيسم هاي شاخص آلودگي از حد مجاز باالتر باشد، آناليز
تشخيصي تخصصي بيماري زاها باید انجام شود كه با تکنيکهاي
(. 95،1) كشت و یا بيولوژي مولکولي قابل تعيين مي باشند
Manaia. غير معدني هايآبو همکارانش با بررسي بر روي
هايباكتريه تعداد شمارش شده كربناته نشان دادند ك
ي مختلف متفاوت مي باشد. نتایج حاصل هانمونههتروتروفيک در
- 0/8×118ي تحت بررسي این محققين از هانمونه HPCاز 518×0/7 ml/CFU (. 99) متغير بوده استPianetti به بررسي
ي مختلف آب به روش هاي هانمونهدر آئروموناس هيدروفيليا
و اسپکتروفتومتري و فلوسایتومتري پرداخت و پليت كانت
مشخص كرد كه روش فلوسایتومتري روش مناسب براي تعيين و
و .Moreira L(. 92زنده مي باشد) هايباكتريشمارش
معدني بطري تعداد هايآبهمکارانش در بررسي باكتریولوژیک
هتروتروفيک بومي آب را بين هايباكتريشمارش شده
ml/CFU 018×78/1 - 918×58/1 گزارش نمودند و بيان كردند
هايباكتريگذرا و غير بومي آب تاثيري بر جمعيت هايباكتري
(.93) بومي ندارند
sinjla بسته بندي هايآبگزارش كرد كه در 6887در سال
ممکن است مواد شيميایي آفت كش یا حشره كش وجود داشته
فرآوري رفع نمي باشد كه هرگز به واسطه تکنولوژي هاي
باكتري ميله اي گرم منفي در سودوموناس آئروژینوزا(. 93) شوند
زاي هاي مختلف وجود داشته و به عنوان یک عامل بيماريمحيط
فرصت طلب براي بيماران مبتال به ضعف سيستم ایمني بوده كه
هاي بيمارستاني مي گردند. برخي از گونه ها مثلسبب عفونت
P. lundensis وP. mudicolens ایجاد فساد مواد غذایي نقش در
سودوموناس ميانگين درصد آلودگي ناشي از .(90و10)دارند .J. M. Cآئروژینوزا با منشاء محيطي در جمعيت مورد مطالعه
Jefferies (. 91گزارش گردید) %68به ميزان 6816در سال
تنها (maltophilia Stenotrophomonas)مالتوفيليااستنوتروفومونا
گونه استنوتروفوموناس بيماریزاي انسان با منشاء آب مي باشد.
این باكتري در محيط آبي بقا و تکثير دارد و از آب، خاك و
وسایل بيمارستاني قابل جداسازي است. ميزان كلونيزاسيون این
باكتري در افراد مبتال به سيستيک فيبروزیس فزاینده مي باشد
آلودگي 6816و همکارانش در سال .Nusrat (. نصرت98و91)
فيلتر شده گزارش نمودند. همچنين هايآبكلي فرمي را براي
ml /CFU 7 18×7بيشترین تعداد شمارش شده باكتر ي هاي زنده
و Mardani (.25ارائه گردید) ml /CFU 58و كمترین تعداد را
ي معدن هايآبهمکارانش در بررسي خود نشان دادند كه آلودگي
رخ بنديبستهي كامنسال مي تواند قبل از هاباكتريبطري به
و همکاران در سال Maneerat (. این یافته در بررسي7) دهد
و همکارانش به بررسي Rose (.29) نيز گزارش گردید 6885
هتروتروفيک در آب هايباكتريخصوصيات پر خطر بودن
(. 22) تندپرداخ 1555آشاميدني را به طور كيفي در سال
Moshtaghi وBoniadian آب شرب شهركرد را 6885در سال
در Allison Cross(. 23)(.23) قرار دادند مورد ارزیابي كيفي
هايآب زنگ خطر آلودگي باكتریایيعنوان كرد كه 6818سال
معدني بطري در طي پژوهش محققين به صدا درآمده است
معدني هايآبيک ي هتروتروفهاباكتريبيشترین پراكندگي .
آئروموناس ها و (Pseudomonas sppبطري، سودوموناس ها )
(Aeromonas spp بوده كه افزایش مقاومت )پادزیستبه هاآن
هاي رایج بيمارستاني در حال حاضر نوعي معضل در حوزه
داراي ضعف سيستم سالمت و درمان به خصوص براي بيماران
1757زمستان ▐ 5 شماره 0 سال▐مجله ميکروب شناسي پزشکي ایران
05
اینکه آناليز كيفي آب شرب (. با 92و20) مي آید ایمني به شمار
ي كم صورت مي پذیرد، براي تعيين هانمونهبه طور معمول با
نتایج در مقياس زیاد از مباني آماري استفاده مي شود كه به
مواردي از آن اشاره گردید.
معدني بطري عاري از هر ميکروارگانيسم نمي باشند. هايآب
هانمونهدر CFUن بر اساس مطالعات انجام شده محققين باالبود
نشان دهنده رعایت نکردن موازین بهداشتي در فرآیند بسته
منسال مي باشدهتروتروف كو هايباكتريانگر حضور بندي و بي
هتروتروفيک غير هايباكتري(. اهميت وجود 99، 93، 21، 27)
مشهود نمي پاتوژن در رابطه با سالمتي و بيماري زایي كامالً
تست هاي ارزیابي كيفي مستمر از نظر وجود باشد. البته انجام
هتروتروفيک در این گونه آب ها یک ضرورت است. هايباكتري
هتروتروفيک به دست آمده باید مورد تشخيص هايباكتري
هاآنزایي زایي یا عدم بيماريافتراقي قرار گيرند تا بيماري
منتقله از زايبيماريي هاتريباكمشخص گردد. چون بيشتر
شيميوهترتروف مي باشند، از نظر حفظ سالمت جامعه ریق آبط
ها اهميت دادن به این مهم، مانع گسترش بسياري از بيماري
خواهد شد. با نظر به اینکه آلودگي آب در ابعاد مختلف امکان
)سرچشمه(، آلودگي لوله هاي انتقال پذیر است، آلودگي در منبع
و تجهيزات، آلودگي نيروي هادهنده تا كارخانه، آلودگي دستگاه
، رعایت بنديبستهانساني، آلودگي بطري ها در هنگام توليد و
نشدن موازین آسپتيک، فعاليت شركت هاي غير مجاز و عدم
نظارت مناسب ممکن است سالمت و بهداشت اجتماعي را با
مصرف آب ناسالم در معرض خطر قراردهد.
شکر و قدردانيت
بدینوسيله از حوزه معاونت پژوهشي دانشگاه آزاد اسالمي
آقاي مسعود مبيني خانم مریم اصغر حيدري و واحد تنکابن و نيز
همکاري داشته اند، سپاسگزاري مي كه در انجام پژوهش مربوطه
گردد.
تعارض منافع:
بين نویسندگان هيچ تعارضي وجود ندارد.
References
1. Loy A, Beisker W, Meier H. Diversity of bacteria
growing in natural mineral water after bottling. Appl
Environ Microbiol. 2005;71(7):3624-32.
2. Bartram J, Cotruvo J, Exner M, Fricker C,
Glasmacher A. Heterotrophic Plate Counts and
Drinking-water Safety, The Significance of HPCs
for Water Quality and Human Health. Published on
behalf of the World Health Organization by IWA
Publishing, 2003. Alliance House, 12 Caxton Street,
London SW1H QS, UK
3. Sahl JW, Schmidt R, Swanner ED, Mandernack KW,
Templeton AS, Kieft TL, et al. Subsurface microbial
diversity in deep-granitic-fracture water in Colorado.
Appl Environ Microbiol. 2008;74(1):143-52.
4. Kassenga GR. The health-related microbiological
quality of bottled drinking water sold in Dar es
Salaam, Tanzania. J Water Health. 2007;5(1):179-85.
5. Ali MS, Osman GA. Microbial load as Pollution
Indicator in Water of El-Khadra Lake at Wadi El-
Natroun,mEgypt. J Amer Sci 2010; 6(12): 41-48
6. Smith, B. G., D. J. Lye, AND J. W. Messer.
OCCURRENCE OF HETEROTROPHIC BACTERIA
WITH VIRULENCE CHARACTERISTICS IN
POTABLE WATER. Presented at American Society
for Microbiology 101st General Meeting, Orlando, FL,
2001; 20-24,
7. Mardani M, Gachkar L, Najar Peerayeh S, Asgari A,
Hajikhani B; Amiri R. Surveying common bacterial
contamination in bottled mineral water in Iran, Iranian
Journal of Clinical Infectious Diseases; 2007. 2(1):13-
15
8. Chan C.L, Zalifah M.K, Norrakiah A S.
Microbiological and physicochemical quality of
drinking water, The Malaysian Journal of Analytical
Sciences. 2007; 11(2): 414 – 420 .
9. Azoulay A, Garzon P, Eisenberg MJ. Comparison of
the mineral content of tap water and bottled waters. J
Gen Intern Med. 2001;16(3):168-75.
10. Massa S, Caruso M, Trovatelli F, Tosques M.
Comparison of plate count agar and R2A medium for
enumeration of heterotrophic bacteria in natural
mineral water. World Journal of Microbiology and
Biotechnology. 1998;14(5):727-30.
11. Manaia CM, Nunes OC, Morais PV, da Costa MS.
Heterotrophic plate counts and the isolation of bacteria
بطري آلودگي آب هاي معدني ميزان بررسي |و همکاران قربانعلي نژاد
00
from mineral waters on selective and enrichment
media. J Appl Bacteriol. 1990;69(6):871-6.
12. Pianetti A, Flacioni T, Bruscolini F, Sabatini L, Sisti
E, Papa S. Determination of the Viability of
Aeromonas hydrophila in Different Types of Water by
Flow Cytometry, and Comparison with Classical
Methods. Appl Environ Microbiol.; 2005. 71(12):
7948–7954 .
13. Moreira L, Agostlnho P, Vasconcellos Morals P, Da
Costa M S. Survival of allochthonous bacteria in still
mineral water bottled in polyvinyl chloride (PVC) and
glass. Journal of Applied Bacteriology, 1994. 77, 334-
339
14. Singla A, Kundu H, P B, Singh S, Singh K, Jain S.
Physico-chemical and bacterial evaluation of packaged
drinking water marketed in delhi - potential public
health implications. J Clin Diagn Res. 2014;8(3):246-
50.
15. Palleroni, N J. The Pseudomonas Story. Environ.
Microbiol.2010; 12 (6): 1377-1383.
16. Xagoraraki I, Kuo D. Water Pollution: Emerging
Contaminants Associated with Drinking Water. In:
Heggenhougen HK, editor. International Encyclopedia
of Public Health. Oxford: Academic Press; 2008. p.
539-50.
17. Jefferies JM, Cooper T, Yam T, Clarke SC.
Pseudomonas aeruginosa outbreaks in the neonatal
intensive care unit--a systematic review of risk factors
and environmental sources. J Med Microbiol.
2012;61(Pt 8):1052-61.
18. Stamps Lewis S, Zaas A. Stenotrophomonas
maltophilia. UpToDate. Inc. 2012
19. Burke A C. Stenotrophomonas maltophilia.
eMedicine. July 22; Accessed 2/29/2012 .
20. Nusrat Yasin, et al. "Bacteriological status of
drinking water in the peri-urban areas of Rawalpindi
and Islamabad-Pakistan." Africa J Microbiol Res.
2012; 6(1), 169-175.
21. Maneerat S, Dikit P. Characterization of cell-
associated bioemulsifier from Myroides sp. SM1, a
marine bacterium. Songklanakarin J. Sci. Technol.
2007; 29(3):769-779
22. Ward L, Cain O, Mullally R, Holliday K, Wernham
A, Baillie P, et al. Health beliefs about bottled water: a
qualitative study. BMC Public Health. 2009;9(1):1-9.
23. Rose J, Patricia R, Charles G, Charles H. Risk
Characterization of Heterotrophic Bacterial
Populations in Water. Water Quality Research
Council. 1999
24. Moshtaghi H, Boniadian M. Microbial Quality of
Drinking Water in Shahrekord(Iran), Department of
Food hygiene, shahrekord university, Research Jornal
of Microbiology. 2007; 2 (3): 299-302 .
25. Morais PV, Mesquita C, Andrade JL, da Costa MS.
Investigation of persistent colonization by
Pseudomonas aeruginosa-like strains in a spring water
bottling plant. Appl Environ Microbiol.
1997;63(3):851-6.
26. Manak B, Shah zafar marg B. Draft Indian Standard
Drinking water – specification. (Second Revision of IS
10500), 2009 , New Delhi 110002 .
27. Grabinska A, Wardzynska G, Pajor E, Korsak D,
Boryn K. Transmissiom of specific groups of bacteria
through water distribution system. Polish Journal of
microbiology. 2007; 56(2), 129-138.
