27
www.irrawaddy.org/bur 1 tzGJŒcsKyfu jcGif;csufjzifh 2010 a&G;aumufyGJudkvufcH a':pktwGuf qkawmif;olrsm; w&m;pGJcH& [pfyfa[mhtqdkawmf om;pdk; tar&duoGm;awmhrnf EdkifiHa&;eJ‹ abmvHk; qufpyfaeovm; tpdk;&ESifholykefwkdŒ uav;ppfom; oHk;aeqJ[k ukvpGyfpGJ 0rf;ysuf0rf;av#ma-umifh 1 vtwGif; aoqHk;ol 30 cefŒ&Sd rjyD;qHk;ao;onfhwdkufyGJ 1 ESpfjynfhrS tr#a0&w,f arESif;qD jrefrmtu wpfyk'f 500 yvufazmif;ay:u uav;i,frsm; ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ က အုန္းဖံ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ေတြ႕ရေသာ ကုိမိးျမင့္ (ဓာတ္ပုံ - နစ္ ဒန္းေလာ့ပ္ ) နစ္ ဒန္းေလာ့ပ္ ဒဏ္ရာအနာတရ ရွိခ့ရေသာ္လည္း အားမေလွာ့ စိတ္မယိုင္လဘ မန္မာ့တပ္မေတာ္သားေဟာင္း ရေဘာ္တစ္ဦးက မတူကြျပားသည္နာက္ထပ္ စစ္မက္ႏွာတစ္ခုတင္ ဆက္လက္ တိုက္ပ ၀င္လက္ရွိသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ၊ အသက္ ၄၆ ႏွစ္ အရြယ္ရွိ ကိုမိးျမင့္က ထိုင္း- မန္မာနယ္စပ္ရွိ အုန္းဖံ ဒုကၡသည္စခန္း ဂိတ္ေပါက္ကို ျဖတ္၍ လွာက္ထြက္လာသည္။ သူက ဘန္ေကာက္ကို ဆက္သြားမည္။ ဘ၀တြင္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ေလယာဥ္ခရီးအျဖစ္ ကီလိုမီတာ ၁၉,၀၀၀ (မိုင္ ၁၂,၀၀၀ ေကာ္) အကြာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သိ႔ သြားရန္ ျဖစ္သည္။ နာက္နာရီအနည္းငယ္ ၾကာၿပီးသည့္အခါ အင္ဒီးယားနားျပည္နယ္ ၏ စိ ုထိ ုင္းထိ ုင္း ညေနခင္းတင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ နီးပါး က ကာေနခ ့သည္ သူ၏ ညီျဖစ္သူကို ျပန္လည္ေတြ႔ဆံုရေတာ့မည္။ စိတ္လႈပ္ရွား ရင္ခုန္ၾကရသည္ ့ မိသားစုျပန္လည္ေတ႔ဆံ ုပ က ျပင္းထန္ ၾကမ္းတမ္းစြာ ျဖတ္သန္းခ့ရသည့္ ဘ၀တစိတ္တပိုင္းကို တခန္းရပ္ အနားရေစႏိ ုင္ခ ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သိ ႔ေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ အစိမ္းျဖတ္ ဖတ္သန္းရမည့္ ဘ၀သစ္က သူ႔ကို ေစာင့္ႀကိေနသည္။ စ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ထုတ္ေဝသည္ vl-urf;rsm;ESifhupm;csdefwefjyD taruGdKifhbk&m; AdkvfcsKyf-uD;rsm;aumif;r+ tusyftwnf;-um;u autJef,l a&G;aumufyGJatmifEdkifa&;armf',f±+d;

Irrawaddy E Journal v1n1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur1

tzGJŒcsKyfu jcGif;csufjzifh 2010 a&G;aumufyGJudkvufcH

a':pktwGuf qkawmif;olrsm; w&m;pGJcH&

[pfyfa[mhtqdkawmf om;pdk; tar&duoGm;awmhrnf

EdkifiHa&;eJ‹ abmvHk; qufpyfaeovm;

tpdk;&ESifholykefwkdΠuav;ppfom; oHk;aeqJ[k ukvpGyfpGJ

0rf;ysuf0rf;av#ma-umifh 1 vtwGif; aoqHk;ol 30 cefŒ&Sd

rjyD;qHk;ao;onfhwdkufyGJ

1 ESpfjynfhrS tr#a0&w,f

arESif;qD jrefrmtu wpfyk'f 500

yvufazmif;ay:u uav;i,frsm;

၂၀၀၈ ခႏစ ဇြနလ က အနးဖ ဒကၡသညစခနးတြငေတြ႕ရေသာ ကမးျမင (ဓာတပ - နစ ဒနးေလာပ)

နစ ဒနးေလာပ

ဒဏရာအနာတရ ရခရေသာလညး အားမေလာ စတမယငလဘ ျမနမာတပမေတာသားေဟာငး ရေဘာတစဥးက မတကြျပားသညေနာကထပ စစမကႏာတစခတြင ဆကလက တကပြ၀ငလကရသည။

၂၀၀၈ ခႏစ ဇြနလ၊ အသက ၄၆ ႏစ အရြယရ ကမးျမငက ထငး- ျမနမာနယစပရ အနးဖ ဒကၡသညစခနး ဂတေပါကက ျဖတ၍ေလာကထြကလာသည။ သက ဘနေကာကက ဆကသြားမည။

ဘ၀တြင ပထမဥးဆးအႀကမ ေလယာဥခရးအျဖစ ကလမတာ၁၉,၀၀၀ (မင ၁၂,၀၀၀ ေကာ) အကြာ အေမရကနျပညေထာငစ သ႔ သြားရန ျဖစသည။

ေနာကနာရအနညးငယ ၾကာၿပးသညအခါ အငဒးယားနားျပညနယ ၏ စထငးထငး ညေနခငးတြင ႏစေပါငး ၂၀ နးပါး ကြကြာေနခသည သ၏ ညျဖစသက ျပနလညေတြ႔ဆရေတာမည။

စတလႈပရား ရငခနၾကရသည မသားစျပနလညေတြ႔ဆပြက ျပငးထန ၾကမးတမးစြာ ျဖတသနးခရသည ဘ၀တစတတပငးက တခနးရပ အနားရေစႏငခၿပ ျဖစသည။ သ႔ေသာလညး ေနာကထပ အစမးျဖတ ျဖတသနးရမည ဘ၀သစက သ႔က ေစာငႀကေနသည။

ႏစပတတစႀကမထတေဝသည

vl-urf;rsm;ESifhupm;csdefwefjyD

taruGdKifhbk&m; AdkvfcsKyf-uD;rsm;aumif;r+

tusyftwnf;-um;u autJef,l

a&G;aumufyGJatmifEdkifa&;armf',f±+d;

Page 2: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur2 www.irrawaddy.org/bur2

ကမးျမင အေမရကန ႏငငသ႔ မထြကခြာမ ဒကၡသညစခနးတြငးရ မတေဆြ

သငယခငမားႏင ႏႈတဆက စကား၀ငးဖြ႕ေနစဥ (ဓာတပ - နစ ဒနးေလာပ)

ဘ၀သစသ႔ သြားေနေသာ ကမးျမငက ဤသ႔ ဘတစကား

တစစးေပၚတြငလညး ေတြ႕ရ (ဓာတပ - နစ ဒနးေလာပ)

ကမးျမငက သလကယလ ဒကၡသညတစဥးလညး မဟတပါ။

ကမးျမငသည လငယဘ၀မာ ျမနမာတပမေတာထသ႔ ၀ငခသည။ ေၾကာကမကထတလန႔ဖြယ ျဖစရပမားက သႀကေတြ႔ခရသလ တကပြတစခတြင သ၏ေျခေထာကတစေခာငး ဆးရႈးခရသည။ ၁၉၈၈ ခႏစ လထအကြမႈႀကးျဖစလာသညအခါ သလညး တကတကကြကြ ပါ၀ငလႈပရားခသည။ ၿငမးခမးစြာ အေျပာငးအလမားျဖစလာေစေရးအတြက သႏငယခငက အတ လကတြတကပြ၀ငခ သည စစသားမားက သက ေမတာရပခပနၾကားခသည။ ေနာကဆးသအဖမးခရၿပး ႏပစက ညႇဥးပနးခရသည။ ဒမကေရစအကြမႈႀကး တြင ပါ၀ငမႈေၾကာင ၁၅ ႏစၾကာ ေထာငခခခရသည။

ကမးျမငက စစသားမးရး မသားစမ ဆငးသကလာသ ျဖစသည။သ၏ဖခငကလညး စစသားတစဥးျဖစသလ၊ သ ငယစဥဘ၀က လညး စစသားမားက ၾကည၍ ေငးေမာအားကဖးသည။ စစသား

မားက ေသေသသပသပ ၾကည၍ေကာငးသလ ေလးစားဖြယဟ သက ျမငခသည။

“ျပနေျပာရရင အဒအခနတနးက လေတြက ေလးစားၿပးဆကဆ ၾကတာန႔ ေၾကာကၿပးနာခေနၾကတာက ကေနာ မခြျခားတတခဘး”

ကမးျမင စစထ၀ငၿပးေနာက ေမၿမ႕တြင သငတနးတကရသည။ထ႔ေနာက ကြနျမနစသပနမားက ထးစစဆငသည ထးစစႀကးတစခအတြက ေရ႕တနးသ႔ အပ႔ခရသည။ ျပငးထနၾကမးတမးလ သည တကပြႀကးတြင တကယစစသားတစဥး၏ ဘ၀ၾကမးကလညး မကျမငကယေတြ႔ ႀကေတြ႔လကရသည။ သ၏ရေဘာမား သ႔နေဘး နားတြင ကဆးသြားသညက ျမငရသည။ ဒဏရာႀကးမားစြာျဖင ကဆးကနၾကသည။

“အဒမာ ကေနာ စစထမ၀ငခသငဘးလ႔ေတာင စဥးစားမလာတယ”

ဟ သက ဆသည။ သလကပါခရသည တပဖြ႔က ရြာသားမားကေရ႕ကထား၍ မငးရငးေစရန အတငးအကပ ခငးေစခသညကလညး သ ျမငခရဖးသည။ သတ႔ေရ႕တြငပင လအေျမာကအျမား အစတ စတ ျပတေတာက လြငစဥသြားၾကသညကလညး ျမငခရသည။ သႏငအတ တကေဖာတကဖက ရေဘာမားက လတစေယာကက ၾကကကေလး၊ ငကကေလးလ သတျဖတပစသညကလညး သလကပကၾကညေနခရသည။ အမးသမးမားက မဒမးျပကငၾက၊ ရြာသားမားက ႏပစကညႇဥးပနးၾကသညမာလညး မျမငခငမအဆး ဟ သက ျပနေျပာျပသည။

“ကေနာ အျပစမကငးသလ ခစားရတယ။ ဒ ကစၥေတြအတြက တာ၀နရတယလ႔ ထငလာတယ။ ဒါေပမယ ကေနာက ဘာတခမ ရကစကတာေတြ မလပခပါဘး”

တကပြတစခတြင ဗးဆနတစခ ေဘးနားမာ ေပါကကြသညကလညး

Page 3: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur3 www.irrawaddy.org/bur3

ႀကရသည။ မငး တငးၾကမးျပညေနသည မငးကြငးကလညး ျဖတ ရသည။ သ၏ လကတစဖက၊ ေျခေထာကတစဖက မငးဒဏရာ ဗးဒဏရာမားျဖင ဆးရႈးခရသည။

သ႔က စစတပက အလမရေတာသညေနာကပငး အသက ၂၅ ႏစအရြယသာ ရေသးသည ကမးျမငက စစတပမ ထတပယလကၿပး ပငစငလစာ အနညးငယ ေထာကပေပးခသည။

သက စာအပဆငတစခဖြငၿပး ရပတညေရး ရနးကနရသည။ သညအခနတြင သက ကမၻာစာေပႀကးမားက စတ၀ငတစား ဖတရႈခသည။ ဒါ၀င၏ “မးစတမား၏ မလအစ” (The Origin

of the Species)၊ ေတာလစတြငး၏ စစႏင ၿငမးခမးေရး စသည နာမညေကာ စာအပႀကးမားအျပင၊ သေလးစားရသည သ႔ဘ၀၏ သရေကာငးတစဥးျဖစေသာ ေအဗရာဟင လငကြနး၏ အတပၸတ အပါအ၀င အတပၸတအေတာမားမားကလညး သဖတခသည။ သက ျမနမာႏငငသမငးႏင ပဋပကၡမား မညသညအတြကေၾကာင ျဖစလာရသညကလညး သလစတ ဆာေလာငျပငးျပလာခသည။

၁၉၈၈ ခႏစ၏ မနတငးထနသညေန႔မားအတြငး သက ရနကနၿမ႕ဆငေျခဖးရ စစစခနး အမားစရရာ မဂၤလာဒတပနယတြင ခငး ေထာကတစဖကႏင စငေပၚတက၍ လ ေထာငဂဏနးခန႔ရမည ဆႏၵျပသမားက မန႔ခြနးေျပာသည။ ျပညတြငးစစ၏ ေၾကာကမကဖြယ အျဖစဆးမားကလညး ေျပာျပျဖစသည။ ထအခနတြင လကနက ကငစစသားမားက ေစာငၾကညေနၾကၿပး သကလညး ထသမားက အဓက ပစမတထား၍ မန႔ခြနးေျပာျဖစသည။

“သာမနအရပသားတစေယာကက စစသားတစေယာကက စကားေျပာရတာက တမးျဖစလမမယ။ ဒါေပမယ အရင စစသားေဟာငး တစေယာက၊ ဒကၡတတစေယာကက စကားေျပာရငေတာ ပထးျခား

လမမယဆတာ ကေနာ ေတြးမလာတယ။ ကေနာ စကားေျပာေတာအငမတနတနလႈပေနတယ၊ တကယလ႔ စစသားေတြက ပစခတၿပ ဆရင ကေနာေတာ ပထမဥးဆးပ”

စစတပက ပစခတမညအစား စစသား ၁၀၀ ခန႔က ဆႏၵျပသမားႏင ပးေပါငးလာၾကသည။ ေနာကတေန႔တြင ပ၍ လမားလာသည။

“လေတြကလညး စစသားေတြ ပးေပါငးလာေတာ ၀မးသာေနၾက တယ၊ သတ႔အမားစက ယနေဖာငး၀တၿပး ၀ငဆႏၵျပၾကတယ” ဟ သက ေျပာျပသည။

ထအခနက အနာဂတအေရးအတြက အေကာငးျမငေနၾကသည အခနက မၾကာလ။ တခဏတာသာ ခခသည။ ဗလခပေန၀ငးကသ႔တပမားက ျပနဇကထနးခပႏငခၿပး ဆႏၵျပပြမားက ၿဖခြႏမနငး ေစခသည။ ကမးျမငသည ရကရကစကစက ၿဖခြငးေခမႈနးမႈမားမ ကေကာငးေထာကမ၍ လြတေျမာကႏငခေသာလညး၊ အာဏာ ပငမားက သ႔က ေျခရာခလကခၾကသည။ သ႔ကဖမးၿပး ရကေပါငး မားစြာ ႏပစကေမးျမနးခရသည။ ႏငငက သစၥာေဖာကသည

သစၥာေဖာကတစဥးလ ေမးျမနးစြပစြခၾကသည။

“မငးက စစသားေဟာငးတစေယာကျဖစၿပး ဘာျဖစလ႔ တပမေတာကျပနဆန႔ကငရတာလ” ဟ သ႔က စြပစြ၍ ေအာဟစ ႀကမးေမာငးသည။ သ၏ ခငးေထာကမားက ဖယရားၿပး အခနနာရမားစြာၾကာ ျမငေအာင ေျခေထာကတစဖကတညးေပၚတြင အတငးရပခငးသည။

အေမရကန ဖ႔တ၀နး ေလဆပတြင ကမးျမငႏင

သ၏ ည ကရႏင၊ ညမ မသငးသငးေအးတ႔

ေမာငႏမတစ ေတြ႕ဆသည ျမငကြငး

(ဓာတပ - နစ ဒနးေလာပ)

အေမရကနျပညေထာငစ၏ သေကၤတ တစခ

ျဖစေသာ နယးေယာကၿမ႕ရ ေလဘာတ ႐ပတ

ႀကးဆသ႔ အလညခရး သြားေရာကေနေသာ

ေလေပၚမ ကမးျမင (ဓာတပ - နစ ဒနးေလာပ)

Page 4: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur4 www.irrawaddy.org/bur4

“သတ႔က ကေနာက ဆပႀကမးေမာငးၾကတယ၊ ကနေကာကရက ႏကတယ၊ မကႏာက ထးႀကတတယ။ မငးက စစသားပ၊ ဘာျဖစလ႔ စစတပကေကးဇးကနးတာလ။ ဘာျဖစလ႔ တပမေတာက မငးက သစၥာေဖာကတာလန႔ သတ႔က ဆပၾကတယ”ဟလညး သက ေျပာျပသည။

ကမးျမငေထာငကေနစဥ သ၏ညျဖစသ ကရႏငက ထငး- ျမနမာနယစပသ႔ထြကေျပးလာၿပး ျမနမာႏငငလးဆငရာ ေကာငးသားမားဒမကရကတစတပဥး (ABSDF) သ႔ ၀ငေရာကလႈပရားခသည။ ABSDF အဖြ႔သည ၁၉၈၈ ခႏစ လထအကြမႈေနာကပငး ေကာငးသား လႈပရားမႈမ ေတာထေရာကလာသမားက တညေထာငတကပြ၀ငေနၾကသည အဖြ႔လညးျဖစသည။ လကနကကင အဖြ႔အစညး ျဖစၿပး ကရငႏင မြနလကနကကင သပနမားက ေထာကပ အား ေပးခၾကသည။ ျမနမာႏငင အေရ႕ပငးေဒသ ေရ႕တနးမားတြင ကရႏငသည တခန

က သ၏ဖခင၊ သ၏အစကတ႔ တာ၀နထမးခၾကသည ျမနမာစစတပႏင ျပနလနတကခကခရသည။ ႏစအတနၾကာ ေတာထတြင တကပြ၀ငခၿပး အေမရကနျပညေထာငစသ႔ ေျပာငးေရႊ႕အေျခခလာခ သည။ ယခေတာ အေမရကနျပည၊ ဖ႔တ၀နးၿမ႕ျပငရ စကရတစရ တြင သေရာ သ႕ဇနးပါ အလပလပကငေနၾကသည။

ကမးျမင၏ ညမျဖစသကလညး အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ အဖြ႔၀ငတစဥးျဖစၿပး ႏငငေရးအကဥးသားေဟာငးတစဥး၏ ဇနးျဖစသည။ သက အေမရကေရာက၍ အေျခခေနသညမာ ႏစအတနၾကာခၿပ ျဖစသည။

ျမနမာႏငငရေထာငထတြင ၁၅ ႏစၾကာ ျဖတသနးခရၿပးေနာက ကမးျမင ျပနလြတလာၿပး ထငး-ျမနမာ နယစပသ႔ ထြကလာခသည။ သက ထငးႏငငက ျဖတကးၿပး ျမနမာႏငငရ ႏငငေရးအကဥးသားမားအေရးက ကညေနသည ႏငငေရးအကဥးသားမား ကညေစာငေရာကေရးအသငး (AAPP) တြင အခနကာလတခ ကည လပကငေပးခေပးသည။

ေနာကပငးေတာ သက ဒကၡသည ၁၉,၀၀၀ ေကာ ခလႈေနထငရာ အနးဖဒကၡသညစခနးသ႔ ၀ငေရာကခသည။ ထဒကၡသညမားက ျမနမာစစတပ၏ ေျမလနစစဆငေရးထးစစမားေၾကာင ထြကေျပးလာၾကရသမား ျဖစသည။ ထစခနးမ တဆင အေမရကနျပည ေထာငစသ႔ သေျပာငးေရႊ႕အေျခခလာချခငး ျဖစသည။

“ပြငပြငလငးလငး ေျပာရရငေတာ ကေနာ အေမရကားက မသြားခငဘး။ ဘာျဖစလ႔လဆေတာ ကေနာညန႔ ညမက အသညမာ ရ တယေလ။ ကေနာအေမကလညး သြားမယဆရင အဒက သြားဖ႔ေျပာတယ “ဟ ကမးျမငက စခနးထတြင သပငဆငသမ ပစၥညးမားက ထပပးေနရငး ဒမကေရစလႈပရားမႈထရ သ႔မတေဆြမားက

ေနာကဆးႏႈတဆကေနရငး ေျပာသည။ သ႔မတေဆြအမားစက လညး တခနက ျမနမာစစအစးရ၏ အကဥးေထာငအတြငးတြင အတဒကၡခစားခၾကရသမား ျဖစသည။ “ကေနာ ႏငငေရးပ ဆကလပျဖစဥးမယ ထငတယ။ ကေနာသ တာက အေမရကနျပညေထာငစက ျမနမာျပညအေရးက အမားႀကးပပးေထာကခေပးတယ။ ကေနာ အသညကေျပာငးၿပး အသညက ေနပ ႏငငေရးဆက လႈပရားေတာမယ”ဟ သက ေျပာဆသည။

သ၏ ညျဖစသ၊ ညမျဖစသႏင ျပနလညဆဆညးရသည အျဖစ သညသ၏ “ဘ၀တြင အေပာဆးကာလ” ဟ ခရး မထြကျဖစခင သက ေျပာသည။

မသားစ ျပနလညေတြ႔ဆပြက ၂၀၀၈ ခႏစ ဇြနလ ၂၄ ရကေန႔တြင ျဖစခသည။ ေနာကပငး ရကသတပတ အနညးငယအၾကာ ၾသဂတလ၌ သ၏ ည၊ ညမႏငအတ နယးေယာကၿမ႕သ႔ လကလာၿပး ၁၉၈၈ ခႏစ လထအကြမႈ ႏစပတလညဆႏၵျပပြသ႔ ပါ၀ငပးေပါငး ခသည။

ယခတႀကမသည လြနခသည အႏစ ၂၀ ရနကနၿမ႕လထအကြမႈႀကးျဖစၿပးေနာကပငး ညအစက ၂ ဥးအတ ပထမဥးဆးအႀကမ ဆႏၵျပျဖစျခငးလညး ျဖစသည။ သညတႀကမတြငေတာ ဆႏၵျပ၍အဖမးဆးခရမညက ေၾကာကရြ႔ေနရေသာစတ၊ ပစခတသတျဖတ မညက စးရမရေသာစတ ကငးရငးစြာ ဆႏၵျပႏငျခငးလညး ျဖစေပေတာသည။ ။

Nic Dunlop ေရးသားသည The Battle’s Not Over က ေကာကႏတ

ျပနဆေဖာျပပါသည။

နယးေယာကၿမ႕ တ႐တသ႐း အျပငဘကတြင ျမနမာ ဒမကေရစေရး လႈပရားသ

မားႏငအတ ဆႏၵျပေနသည ကမးျမငကေတြ႕ရစဥ (ဓာတပ - နစ ဒနးေလာပ)

Page 5: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur5 www.irrawaddy.org/bur5

တေရြ႕ေရြ႕သာ သြားလာလႈပရားႏငေသာ အသက ၆ဝ ေကာ ခပပနပန အဘးအသည ေတာငေဝးတစေခာငးက ေထာကရငး ကြမးၿခကနးၿမ ႈ႕နယအတြငး မတေဆြမားထ သြားေရာက၍ ေငြေၾကးအကအည ေတာငးခေနသည။ ၂ဝဝ၈ ခႏစ ေမလ ၂ ရကေန႔က တကခတခေသာ နာဂစ မနတငးေၾကာင ေသဆးသြားသည သားႏစေယာကအတြက ၁ ႏစျပည ဆြမးသြတ အမေပးႏငရန အကအည ေတာငးေနရျခငး ျဖစေၾကာငးအဘးညက ေျပာျပသည။ “သားတစေယာကက အသက ၃ဝ ေလာကရၿပ၊ ေနာက သားတစေယာကကေတာ အသက ၁၄ ႏစပ ရေသးတယ။ နာဂစထ ပါသြားတာ သကေပာကဆြမးေတာင မေကၽြးႏငခလ႔၊ ခ ၁ ႏစ ျပညေတာ မယဆေတာ သတ႔အတြက ဆြမးသြတ အမေဝေပးခငလ႔” ဟေမးရးမား တနခါမႈက ထနးရငး တစလးခငး ျဖညးျဖညး ေျပာျပခသည။ ငါးဖမး ဆငးခေသာ သားႏစေယာကမာ စကေလႏငအတ ေပာကဆးစာရငး ဝငခၿပး အမတြင ကနရစခၾကေသာ သႏငအတ သမးႏင ဇနးသညသာ အသကရငကနရစခေၾကာငး သရရသည။ နာဂစ မနတငးေၾကာင ေသဆးသြားခရေသာ သားႏစေယာကအတြက သကေပာကဆြမး မေကၽြးႏငခသညက စဥးစားမတငး ရငနာခရ ေၾကာငး၊ သားအငယေလးမာ ညဘကတြင အေမျဖစသ ေဘးမာပင

ၾကညေဝ

ေခါငးထးၿပး ဝငအပေနသညဟ ခစားခရသညမာ ယေန႔ထပင ျဖစသည၊ မကၽြတမလြတဘဝမးမ ကးေျပာငးေစရန ခလ ဆြမးသြတႏငဖ႔ အားထတၾကျခငးျဖစေၾကာငး အဘး၏ ဇနးသညက ေျပာျပသည။ “တသကန႔တကယ တခါမလညး ေတာငးမစားခပါဘး၊ မရရငလညးအငတပ ခခတာပါ။ သတ႔ ဘဝကးေကာငးေအာင လပေပးမျဖစ မယဆၿပး ကပတ႔ လငမယား အရစြန႔ၿပး ေတာငးၾကတာပါ။ သမး ေတာင မသပါဘး၊ သရငလညး တားမာ ဆေတာ မသေအာငဘ ထားတယ” ဟ အဘးအ၏ ဇနးျဖစသ အသက ၅ဝ ဝနးကင အမးသမးႀကးက ပါးျပငေပၚသ႔ စးကလာေသာ မကရညမားက အကႌ လကေမာငးျဖင တ႔ၿပး ေျပာသည။ သားႏစေယာကႏငအတ စကေလႏင ပကမား ဆရႈးခရသလ၊ေနအမလညး ၿပလခေသာေၾကာင သတ႔ မသားစမာ အေျခအေန ပကကာ ယခအခါ ရနကနတငး၊ ကြမးၿခကနးၿမ႕အတြငး တအမႏငသာ ျဖစသလ ေနထငလကရသည။ သမးျဖစသက ရနကနၿမ႕ ေပၚမ ထဆငတစခတြင အေရာငးစာေရး ဝငလပေနေသာလညး ဝငေငြနညးလြနးသျဖင မသားစ စားဝတေနေရးအတြကပင အခက အချဖစလေၾကာငး အဘးည၏ ဇနးသညက ေျပာျပသည။

ဗဒၶဘာသာဝငတ႔၏ ထးစအရ ေသဆးသအတြက ကနရစသမသားစက ရဟနးသဃာမားအား ပငဖတ၍ ဆြမးကပၿပး အမအတနး ေပးေဝၾကသည။ ေသဆးၿပး ၇ ရကအတြငး ဆြမးသြတၾကျခငးျဖစသည။ နာဂစ ဒကၡသညအေတာမားမားသည ေသဆးသြားေသာ ၎တ႔၏မသားစဝငမားအတြက ဆြမးသြတႏငျခငး မရေသးေပ။

ရနကနတငး ကြမးၿခကနးၿမ႕နယ၊ သရကသးပင ေကးရြာမ ေဒၚျမျမကလညး ေသဆးသမားအတြက ဆြမးသြတလေၾကာငး၊ သ႔ေသာ လညး ဝငေငြ တျပားမ မရသညအတြက မညသ႔လပရမညက မသ ေသးေၾကာငး ေျပာဆသည။ သရကသးပင ေကးရြာမာ ဗလခပလြနးသ ေနထင ႀကးျပငးခေသာရြာျဖစေသာေၾကာင အေထာကအပ အျပညအစ ရသညဟ သရရသည။ အသစေဆာကထားေသာ အမ အလး ၂ဝ ေကာ၊ စာသငေကာငး၊ စာၾကညတက၊ အမားပင ရပျမငသၾကား၊ ေရဘဘင ၂ ခ၊ ေရသန႔စကႀကး ၁ လး၊ စကေလ ၄ စငး၊ လယထြနစက ၅ စး ရရထားသည ဟ သရသည။ ျမနမာရပျမငသၾကား ရကကးေရးအဖြ႕က မၾကာခဏလာေရာကသညဟ ဆသည။ ရြာဆငးဘတက ျဖတျခငး တပျခငး

ကြမးၿခကနးရ နာဂစ ဒကၡသည တအမစ တစ (ဓာတပ - ၾကညေဝ)

Page 6: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur6 www.irrawaddy.org/bur6

လြယကေစရန စစဥထားေၾကာငး၊ ရပသအဖြ႔မား လာသညအခါ အဆပါ ဆငးဘတ ငတတငအတြငး နာဂစ ထခေသာ ရြာအမည ေရးထားသည ဆငးဘတမားက တစခၿပး တစခထညကာ ရကကးခေၾကာငး သက ေျပာဆသည။ “ရပျမငသၾကား အဖြ႔ေတြက အမေတြက ေရ႕က ရက၊ ေနာကက ရကန႔ ၿပးေတာ စစတပလညး ရေတာ စစတပကလေတြ လယထြနတာလညး ရကတယ။ ရြာက လေတြ တဗ ထငၾကညတာေတြ၊ စာ ၾကညတကမာ စာဖတၾကတာေတြလညး ရကတယ”ဟ သမကဆ သည။ ရြာသရြာသားမားလညး ရပသ ရကကးေရးတြင ပါဝငႏငရန အဝတအစားသစမား ရၾကသညဟ ဆသည။ နာဂစမနတငးအတြငး ရြာရလဥးေရ၏ ထကဝကခန႔ ေသဆးခရေသာရြာ ျဖစသည။ ယခအခါ အာဏာပငတ႔က ကနရစသမားအား လယလပငနး ဆကလကလပကငေစ၍ မနတငးၿပးခနမ ယေန႔တငစစတပခထားၿပး လၿခေရး တငးကပထားသညရြာ ျဖစေၾကာငး သရသည။ “ကယအမသားေတြအတြက လပေပးခငတယ၊ ပကဆလညး တျပားမ မရဘး၊ ခထ သတ႔ ေပးတ ဆနန႔ စားေနရေတာ ဘာလပ ရမနး မသေသးဘး၊ ရြာအေနန႔ ေပါငးၿပး လပေပးမယလ႔ေတာ ၾကားတယ၊ အလ ေပါငးလပတာထက ကယမသားစအတြက ကယလပ၊ သ႔မသားစအတြက သလပ အဒါမးပ လပခငတယ” ဟ ေဒၚျမျမက ေျပာသည။ ယခငက ခငပြနးသည၊ သားသမးမားႏင ေနခရသ ျဖစၿပး ယခကသ႔ မသားစဝငမားမရ၊ အလပအကငမရ၊ ဝငေငြလညး မရေသာ ဘဝတြင မညကသ႔ အသကရင ေနထငရမည ဆသညကပင မေတြးဆႏငေတာေၾကာငး၊ ဝငေငြ တျပားမမရေသာလညး ဆြမးသြတႏငရန

ႀကးစားမညျဖစေၾကာငး ေျပာျပသည။ ခြတမးရထားေသာ ေစာင ၂ ထည၊ ျခငေထာင၊ မးေရခသည ကန၊ ဒနအးတစစ အပါအဝင ေထာကပပစၥညးမားအား ကြမးၿခကနးေစးသ႔ သြားေရာက ေရာငးခမညဟ ဆသည။ “ကယမသားစထက လပေတာ အမေဝတအခါ နာမညတပၿပး ေဝလ႔ရတယ” ဟ ေဒၚျမျမက ဆသည။ အျခား ဒကၡသညမားလညး ဆြမးသြတေရးအတြက နညးလမးမးစ ႏင ႀကးပမးေနၾကသညက ကရဏာသကဖြယ ေတြ႔ျမငရသည။

ဧရာဝတတငး ေဒးဒရၿမ႕နယမ ေရလပသားမားျဖစေသာ ကေကာခငႏင မၿပးၿပးရ တ႔ကလညး နာဂစအတြငး ေသဆးသြားေသာ မခငအႏင သမးေလးအတြက ၁ ႏစျပညခနတြင ဆြမးသြတ အမေဝရန စေဆာငးခေသာလညး စားစရတထ တခ႕တဝက ပါသြားသျဖင အခကအခ ေတြ႔ေနသည။ “ကမတ႔ ေန႔တငး စခတာပ။ ဒမတငခင အငယဆးကေလး ဖားတာန႔ ေဆးဖးထ ပါကနတာေရာ၊ ဒရကထမာ မနတငးလာမယလ႔ သတငးေတြ ၾကားေတာ ေရထမဆငးရတာန႔ စားစရတထ ပါကနတာေရာ ဆေတာ ေငြက ပ႔ပါကနေရာ” ဟ မၿပးၿပးရက စတပက လကပကျဖင ေျပာသည။ သတ႔သည မနတငးအတြငး ေလႏင ပကမား ဆး႐ႈးခရသမားလညး ျဖစသည။ အလရင အဖြ႔အစညးမားက အေထာကအပပစၥညးမား ေပးရာတြင ေလသာ ရၿပး ငါးဖမးပက မရေသာမသားစ ျဖစသည။ထ႔ေၾကာင ငါးဖမးပက ရရထားေသာမသားစႏင ေပါငးၿပး ငါးဖမးေနရသည။ ရရသညဝငေငြက မသားစ ႏစခ ေဝမစားရျခငးျဖစေသာ ေၾကာင ဝမးေရးအတြကပင အဆငမေျပလဟ သရသည။ မနတငး

ထခေသာ ရနကနတငး၊ ဧရာဝတတငးတ႔မ ေရလပသားအမားစမာ အေထာကအပပစၥညး ျပညစစြာ မရရၾကဟ သရသည။

လပြတာၿမ႕နယ၊ ပေတာကကနး ေကးရြာသား ကေဇာေဇာကလညး နာဂစေၾကာင မသားစဝင ၅ ဥး ေသဆးခရေသာ အျဖစဆးႏင ႀကေတြ႔ခရသျဖစသည။ ရနကနရ လကဖကရညဆငတစခတြင ဝငေရာကလပကငခရာ၊ ၁ ႏစျပညခနတြငမ ေသဆးသမားအတြက ဆြမးသြတအမေဝရန ရြာျပနမည ျဖစေၾကာငး ေျပာဆသည။ “ရြာမာ ကနခတ ညကေျပာတာ အေဖက မကၽြတဘးထငတယ တ၊အေဖတ႔အတြက သ အလလပခငတယလ႔ အၿမေျပာတယ၊ ၃ လျပညတနးကလညးမလပႏငဘး။ ၆ လ ျပညလညး မလပႏငခေတာ ၁ ႏစျပညေတာ ျဖစေအာငလပမယလ႔ မနးထားတယ” ဟ သက ဆသည။

မနတငးေၾကာင ႏမတစေယာက ဆးရႈးခရသည လယသမားတစဥးကလညး လယကြငးအတြငး ဆားငနရည ဝငေရာကမႈေၾကာင စပါးစကခန ေနာကကသညၾကားမ ၁ ႏစျပည ဆြမးသြတအလအတြက အားခထားေၾကာငး ေျပာျပသည။ “ရတ မးေတြက မေကာငးတအျပင ထြနစကကလညး မရလ႔ အငားစကရေတာ စပါးထြကနႈနးက အရမးကတယ၊ အရငႏစကထက ၂၅ ရာႏႈနးပ ရတယ။ ဒါအျပင ေစးေတြလညးကေတာ ကေနာမာ အေၾကြးေတြခညးပါပ။ ဒါေပမယ ညမေလးအတြက ၁ ႏစျပည ဆြမးေတာ ျဖစေအာင ကပရမာေပါ” ဟ သက ေျပာဆသည။ နာဂစေၾကာင သတ႔၏ မသားစ၊ လေနမႈဘဝမား ပကစးကနသည။သ႔ေသာလညး ယခအခနတြင သတ႔အားလး၏ အျပငးျပဆးေသာ ေမာလငခကသည ေသဆးသြားသမားအတြက ဆြမးသြတ အမေဝႏငေရးသာ ျဖစေနသညက ေတြ႔ရရေလသည။ ။

Page 7: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur7 www.irrawaddy.org/bur7

ဒေနရာဟာ အႏၵယ ေဘာလ၀ဒ ရပရငရကကြငးထက ဇာတ၀င ေတးသခငး သဆတေနရာ မဟတသလ ကမၻာေကာအဆေတာ မကေဒါနားရ႕ စငတင ေတးဂတေဖာေျဖပြ တငဆကေနတ ေနရာ လညး မဟတပါဘး။

ဒေနရာက ရနကနၿမ႕လယေခါင ပနးဆးတနး လမးမႀကးေပၚမာ ျဖစၿပး အမးသမးတစဥး ျမးကြတ ေတးသခငးေတြန႔အတ စညး ခကညည အမနတကယ ကေနပါတယ။

သမရ႕ေဘးမာ လေပါငးမားစြာက ရပၾကညေငးေနၾကတယ။ တခ႕လေတြက ၿပးေနၿပး တခ႕လေတြက အလႈက အသညးလႈက ရယေမာေနၾကတယ။ တခ႕ကေတာ အထးအဆနးပမာ စးစမးဆငျခင ၿပး သမက စကၾကညေနၾကေလရ႕။ ဒါေပမယ သမကေတာ ဘယသကမ ဂရမစကဘ ေတးသြားအတငး ဟနခကညည ကၿမကေနတယ။

မတကပေတြ ထၿပနးေနေအာင လမးထားတ သမရ႕ မကႏာေပၚမာ ေခၽြးေတြက မးေရေတြလ ဒလေဟာ စးကေနေပမယ ေျခလက ေတြက မရပမနား လႈပရားေနတယ။ သမက အျဖေရာင ခပညစ ညစအကႌန႔ ေဘာငးဘက ၀တဆငထားၿပး ေခါငးမာ အနကေရာင

မကမနတစလကက ဆႏြယေတြန႔အတ ေရာေထြးေနတယ။

“ေမႏငးဆ ျမနမာအက တစပဒ 500 ks” ဆတ ဆငးဘတ အျဖ ေလးန႔ အနကေရာင ကကဆကေလးတစလး သမရ႕ေဘးမာရေန ၿပး ကကဆကထက ထြကေပၚေနတ ေတးသခငးေတြက အႏၵယေတးသခငးေတြပါ။ သမဟာ ေတးသခငးတစပဒ ေငြကပ ၅၀၀ န႔လေတြက ကျပေဖာေျဖ အသးေတာခေနတ ကေခသညတစဥး ဆရင မမားႏငပါဘး။

အရကအေၾကာကႀကးလတ ျမနမာ လမႈအသငးအ၀နးမာ အမးသမးမဆထားန႔ အမးသားေတြပငလင လေပါငးေျမာကျမားစြာ သြားလာလႈပရားေနတ လမးမႀကးေပၚမာ ကျပ အသးေတာခတ အလပမး

မလပႏငၾကပါဘး။ ဒါေပမယ သမကေတာ အမးသမးတနမယ မရကမေၾကာက ကျပ အသးေတာခေနတယ။

ဘယလ အေျခအေနမးေတြက သမက ဒလကျပ အသးေတာခဖ႔ တြနးပ႔ေနတာပါလ။ ဘယလ ဘ၀ေပး ကၾကမၼာေတြက သမက ဒပစျဖစလာေအာင လပေဆာငခတာပါလ။ သမ ဘာေၾကာင ဒလ အလပမးက ေရြးခယၿပး အသကေမြး ၀မးေကာငးရတာပါလ။

အသက ၄၆ ႏစအရြယရေနၿပျဖစတ သမက မဘစြန႔ပစခထားရၿပး ႀကးျပငးခရတသတစဥးပါ။ လလားေျမာကခရေပမယ ဆငးရလြနးလတ ေမြးစားမဘေတြေၾကာင ေကာငးမေနခရတအတြက စာလး၀ မတတေျမာကခပါဘး။ ေမြးစားမဘေတြက လပေကၽြးခငလြနးတ

လအမား ေပာရႊင ရယေမာေစဖ႔

ကျပ ေဖာေျဖေနတ ေမႏငးဆ

(ဓာတပ - ေအာငသကဝငး/

ဧရာဝတ)

ေအာငသကဝငး

Page 8: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur8 www.irrawaddy.org/bur8

သမက ၁၀ ႏစသမး အရြယကတညးက လမးေတြေပၚမာ ကခနရငးေငြရာခတယ။

အလပအကင ရားပါးလြနးလ႔ စာမတတတ သမက ကပတညးေနတစား၀တေနေရးက ေျဖရငးဖ႔ ကေခသညအလပဟာ အသငေတာဆးလ႔ ထငခတအတြက ဒအလပက ဘ၀အတြက အသကေမြး၀မး ေကာငး လပငနးအျဖစ ေရြးခယခပါတယ။

လမးေပၚမာ ကခနရငး အသကေမြး၀မးေကာငး လာခတာ အခဆရင သမ အသက ၄၆ ႏစ တငးတငးျပညလ႔ သားသမး ၂ ဥး ထြနး ကားခပါၿပ။ ဒါေပမယ ဒအလပက စြန႔လႊတလ႔ မရႏငေသးပါဘး။ ေခတအဆကဆက ကပတညးမႈေတြက သမက လမးေတြေပၚမာ ေျဖေဖာရတ ကေခသညအျဖစ ဆကလက တညရေနေစခတယ။

ခငပြနးျဖစသကလညး နာမကနး ျဖစေနေလျပနေတာ သမကပ အမေထာငဥးစး တာ၀နန႔ အမစရတေရာ၊ ခငပြနးသညရ႕ ေဆး၀ါး စရတကပါ ရာေဖြေနရပါတယ။

အရြယေရာကေနၿပျဖစတ သားသမးေတြက အေတာငအလက စ လငကာ သမရငခြငကေန ထြကခြာသြားၿပျဖစလ႔ သတ႔ရ႕ စား၀တေနေရးက တာ၀နယစရာ မလေတာပါဘး။ သမဟာ ႏစေပါငးမားစြာလမးေတြေပၚမာ ကခနလာခရတ ဒဏေတြေၾကာင ကနးမာေရး သပမေကာငးေတာပါဘး။ ဒါေပမယ သမမာ ေရြးခယစရာ လမး မရဘ ေန႔စဥ ေငြရာထြကေနရဆပါ။

ကေခသညအျဖစ အသကေမြး၀မးေကာငးရတ အလပဟာ လြယကလတ အလပေတာ မဟတပါဘး။ စား၀တေနေရးအတြက လႈပရား ရနးကနရငး ေမာပနးေနၾကတ လေတြက သမက သခငးတစပဒ ငါးရာ ေပးလ႔ ျမးျမး ကြကြ ကလားသခငး၊ ျမနမာသခငးေတြန႔

ကခနေစတယ။ သမ ကခနပက လေတြက သေဘာက ႏစျခက ရယေမာၾကၿပး ဆေတြဘာေတြ ခတအခါ သခငးတစပဒ အတြက ေငြငါးရာအျပင အပေငြေလးလညး သမ ရရပါတယ။

ေန႔စဥမနက ၁၀ နာရဆရင ရနကနၿမ႕ ဆငေျခဖး သမ ေနထငရာကေန မငေပါငးမားစြာ ေ၀းကြာတ ၿမ႕လယေခါငက ေျခကငေလာကၿပး လမးတေလာက သမရ႕အကက ၾကညရႈရယေမာမယသ ရာရပါတယ။ ဘတစကားစးၿပး ၿမ႕ထလာရင ေငြေၾကးကနကမာ ျဖစတအျပင သမရ႕ အကေတြက ရယေမာရႈစားခငတ ပရသတေတြန႔ ေတြ႕ဖ႔မျဖစႏငတာေၾကာင ေန႔စဥလမးေလာက ခရးႏငရတာပါလ႔ သမက ဆပါတယ။

သမ ေန႔စဥအလပသြားတငး ပါလာတာကေတာ “ေမႏငးဆ ျမနမာအက တစပဒ 500 ks” ဆတ အျဖေရာင ဆငးဘတေလးရယ၊ တရတႏငငလပ National တဆပ အနကေရာင ကကဆကအစတေလး တစလးရယပါ။ ကကဆကေလးကေတာ သမ ကႏငေအာင တးမႈတေပးတ တး၀ငးေလး ဆရငလညး မမားပါဘး။

ဒ ကကဆကကေလးကေန နာမညေကာအဆေတာ စငးစငးခမး လႈငရ႕ “အးေလး လႈပပါဥး” ဆတ ေတာေဂၚလ သခငးကစလ႔ အႏၵယ ေဘာလ၀ဒရ႕ နာမညေကာ ကလားသခငးေတြအထ တးမႈတေပး တအတြက သမရ႕ အေရးႀကးဆးေသာ လပေဖာကငဖက တစဥးပါ။

ညေန ၆ နာရဆတာ သမရ႕ ပမနအမျပနခနပါ။ တခါတရ ေန႔တြကမကကေသးရငေတာ ၿမ႕ထမာ ေဖာကသညရာရငး ည ၇ နာရ ေလာကမ အမျပနေရာကပါတယ။ မေကာငးတာ မလပတတတ သမရ႕ စတဓာတက ခငပြနးသညက သတာေၾကာင သမရ႕ အမျပနေနာကကမႈန႔ သမာအာဇ၀ ကေခသညအလပက တစတရာ သသယ ၀ငတာမး မရပါဘး။

ကပတညးေနတစား၀တေနေရးက ေျဖရငးဖ႔ ကေခသညအလပဟာ အသငေတာဆးလ႔ ထငခတ အတြက ဒအလပက ဘ၀အတြက အသကေမြး၀မး

ေကာငးလပငနးအျဖစ ေရြးခယခပါတယ

လေတြရ႕ ဘ၀အေမာက ခဏတာ ေမေပာက ရယေမာႏငေအာင လပေဆာငႏငတ သမရ႕ပမန၀ငေငြ တေန႔ အနညးဆး ကပ ၂၀၀၀ ရၿပးအမားဆး ၈၀၀၀ ထ ရပါတယ။ ဒါေပမယ ဒ၀ငေငြဟာ အသားတင အျမတေတာ မဟတပါဘး။

တေန႔ရတ ၀ငေငြမာ ေန႔စဥ သခငးဖြင ကဖ႔ ကကဆကထ ဓာတခတစလး ေငြ ၂၅၀ န႔ ဓာတခ ၆ လး ၀ယထညရတ ကနကစရတေငြ၁၅၀၀ ျပနလညႏတယၿပး ကနတပကဆက သးရပါတယ။ တခါတေလေနမေကာငးလ႔ အလပမထြကႏငတအခါ သမငားရမးေနထငတ ရနကန ဆငေျဖဖးရပကြကထက ကနစဆငမာ မကႏာငယန႔ ဆန၊ဆ၊ ဆား အေကြးယလ႔ တေန႔တာ ၀မးေရးက ေျဖရငးရျပနတယ။

သမ အခလ ျမနမာ ေခတဆနဆန အက၊ အႏၵယ ကလားကေတြ ကႏငေအာင သငၾကားေပးတာကေတာ ရပကြကထက အခေၾကးေငြယ ျပသတ ဗဒယရေတြပါပ။ ဗဒယရေတြမာ ကလားကား ျပတ ေန႔၊ ရာဇာေန၀ငး ပါ၀ငတ ဗဒယဇာတလမးေတြ ျပတေန႔ဆရင ဗဒယရရ႕ အေရ႕ဆး ခတနးမာ ေနရာယလ႔ ဗဒယဇာတလမးထက ဇာတေကာငေတြ ဘယလကျပ အသးေတာခၾကသလ ဆတာက ေလလာတယ။

အဒေနာက သမ ငားရမးေနထငတ တသာသာ အမေလးမာ မနေရ႕ခလ႔ ဗဒယဇာတလမးထမာ ေတြ႕ျမင မတသားခရတ ကကြက

Page 9: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur9 www.irrawaddy.org/bur9

ေတြက တကယတညး ျပနလည ကၾကညရငး ကကြက အသစ အဆနးေတြက ေလကငသငယတယ။

သမာအာဇ၀ အလပက လပကငစားေနတ သမက တခါတရ အမးသားေတြက ေနာကေျပာငၾကသလ၊ တခ႕လေတြက မနးမလာ အေျခာကထငၿပး လကလ ေႏာငယကတာမးေတြလညး ႀကရတတ တယ။ ဒလအခနမးမာ သမအေနန႔ ေႏာငယကသေတြက မေႏာငယကဖ႔ သတရစြာန႔ပ တ႔ျပနေျဖရငးတယ။

တခါတရ အမးသားေတြန႔အၿပင လကသးလကေမာငးတနး ထး ႀကတဖ႔ စနေခၚၾကတအဆငထ ေရာကကနတယ။ ဒလမမလပရင သမက လမးေပၚက ျပညတနဆာလ႔ ထငသြားႏငတာေၾကာင သမရ႕ဂဏသကၡာအတြက မဟတမမနတ စတဓာတန႔ ခြနအားေတြသး ကာကြယရတာပါ။

အထကတနးလႊာက ခမးသာတသေတြ၊ အစးရ အရာရႀကးေတြရ႕သားသမးေတြ ထမးျမား မဂၤလာျပၾကတအခါ နာမညေကာအဆ ေတာက ေခၚယသဆ ေဖာေျဖခငးသလမး သမကလညး မဂၤလာေဆာငေတြမာ ကျပေဖာေျဖဖ႔ ငားရမးခရပါတယ။ ဒါေပမယ သမကျပေဖာေျဖရတ မဂၤလာေဆာငေတြက လခမးသာန႔ အစးရအရာ ရ သားသမးေတြရ႕ မဂၤလာေဆာင မဟတဘ ပကေစးသညေတြ၊ ဆကားသမားေတြန႔ အေျခခ ဆငးရသားလတနးစား သားသမးေတြရ႕ အျဖစသေဘာမး မဂၤလာေဆာငေတြမာ ေပာရႊငဖြယျဖစ ေအာင ကျပ အသးေတာခရတာပါ။

“ဆငးရသား မဂၤလာေဆာင ဆတာက အစားအေသာကလညး အရမးႀကး၊ ေကာငးေကာငးမြနမြန မေကြၽးႏငေတာ ကယက လေတြေပာေအာင၊ ရယေအာင ကလကရင လေတြ ေပာေပာရႊ႔ငရႊငန႔ မဂၤလာေဆာငက ရယသေတြန႔ ဆညသြားတယ။ အဒအခနမာ

ရလကတ ပတက ဘာန႔မ မလႏငဘး” လ႔ သမက ဆပါတယ။

အကပညာက စနစတက အေသအခာ မသငယရေပမယ သမကအကပညာ သငၾကားေပးတ ဆရာမတစဥးအျဖစလညး လပကငရတယ။ သမ အက သငၾကားေပးရတသေတြက ႏကကလပန႔ကာရာအေကဆငမာ အလပလပတ မနးကေလးငယေလးေတြပါပ။ အဒ မနးကေလးေတြက အမားဆး သငၾကားေပးရတ အက ကေတာရငသားန႔ တငသား ဥးစားေပး လႈပရမးတ အကမးေတြပါ။

အသက ၁၀ ႏစသမး အရြယကေန ၄၆ ႏစအထ ႏစေပါငး ၃၀ လးလး ကေခသညအလပက ေတာငင၊ ပခးၿမ႕ေတြကတဆင ရနကနၿမ႕အထ ေျပာငးေရႊ႕လပကငေနရတာ သမ အလြနပငပနးႏြမးလေနပါၿပ။ ဒကေခသည အလပကေန အနားယခငေပမယ စား၀တေနေရး ကပတညးမႈက သမက လး၀ အနားယခြင မျပပါ ဘး။ တကယလး ေျခလကေတြ နာကငၿပး ေမာဟကေနသညတင သမ ကေနရဆပါ။

သမအေနန႔ သားသမး ႏစဥးန႔အတ ကယပင အမၿခ၀ငးေလးတစ ခမာ စား၀တေနေရးအတြက မပပငမေၾကာငမၾကန႔ ဘ၀ရ႕ ေနာကဆးအခနေတြက ကနလြန ျဖတသနးခငေပမယ လကရဘ၀မာ လး၀ မျဖစႏငေတာတ အပမကတစခပါလ႔ ေျပာဆလကခနမာ သမရ႕ မက၀နးေတြဆက မကရညေတြ တလမလမ စးကလာပါတယ။

“သားရယ၊ သမးရယက မကစေအာကမာထားၿပး ကနတ ဘ၀ အခနက ျဖတသနးခငတယ။ ကေလးေတြအတြက အးပငအမပင ၿခ၀နးေလးတစခလညး အေမြေပးခခငတယ။ ဒါေတြက စတကးယဥအပမကလ႔ ဆေပမယ မခငတစေယာကအေနန႔ ကယသားသမး ေတြ မဘအေမြ ဆတာေလး ေပးခငတယ”။ ။

အခနက ေန႔လယ ၁၂ နာရခန႔၊ ရနကနၿမ႕ ေဒါပၿမ႕နယထကကားမတတငတခမာပါ။ ကားမတတငမာ ဘတစကားတစစးထး ဆကလကတငး ကားနားက ေျပးကပသြားၿပး ေစးေရာငးေနတ ေစးသညအမားစဟာ ေဌးေဌးတ႔အရြယ အသက ၁၀ ႏစ၀နးကငကေလးေတြ ျဖစေနတတတာမားပါတယ။

ေစးဗနးကေလးေတြက ရြကရငး အရနမေသေသးတ ကားေဘး ကေန သ႕ထကငါ အလအယကေအာၿပး ေရာငးေနတ ေဌးေဌး တ႔လ ေခါငးရြကဗပထး ကေလးေစးသညေတြဟာ ခလ ေနပပ၊ ကားကကျဖစတ ေန႕လယခငးပငးေတြမာသာ လငးကားေတြနား ကပၿပး ေစးေရာငးႏငတာျဖစပါတယ။

စညပငသာယာဥပေဒအရ ဘကစကားမတတငေတြမာ ေစးေရာငးခြင မရသလ၊ ေခါငးရြကဗပထးေစးသညေတြကလညး ကားေတြအနားကပၿပး ေစးေရာငးခြငမရပါဘး။ ေတြ႕ခရငလညး ေစးဗနး သမးတအျပင ဒဏေငြေဆာငရေၾကာငး ေစးသညမားထမ သရပါတယ။

ခလ ေနမငးေခါငးတညတညေရာကေနခနမးမာသာ အဖမးအဆး

ၾကညေဝ

Page 10: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur10 www.irrawaddy.org/bur10

owif;aqmif;yg;

နညးပါးတအတြက ေဌးေဌးတ႔လ ေခါငးရြကဗပထးေစးသညေတြ ဟာ ဘတစကား ဂတေတြနားမာ မေယာငမလည ရပရငးကေန ေစးခးေရာငးေနရတာ ျဖစပါတယ။

ျခစျခစေတာကေအာင ပေနတ ေနပရနေၾကာင ပနပနေျခာက ေျခာက ေဌးေဌး တကယလး ေခၽြးေတြ ႐ႊနစေနၿပး၊ မနကကတညး က ထၿပနးေနေအာင လမးခတ သနပခါးေတြလညး ခပမညးမညး ပါးျပငမာ မရၾကေတာဘ ေခၽြးေတြန႕ ေစးကပကပျဖစေနပါၿပ။ဒါေပမယ ေဌးေဌးကေတာ မတတငမာ လငးကားတစစး ထးရပလကတငး ဘ၀တ ကေလးေစးသညေတြန႔အၿပင ေျခလမးကက လမးၿပး ကားဆက ဥးေအာငေျပးရငး ကားေပၚက ခရးသညေတြက ကနစြနးဥျပတ၊ ကနစြနးဥျပတ ယပါဥး၊ ၀ယပါဥး လ႔ တကတက ၾကြၾကြန႔ ေအာဟစရငး ေစးေရာငးေနဆျဖစပါတယ။

အဒလ အရနမေသေသးတ ကားေတြနား ေျပးကပသြားတအခါတငး ကားဘးႀကးေတြေအာကမာ ေျခေထာက ၀ငမသြားေအာငလညး သတထားရတအေၾကာငး ေဌးေဌးက ေျပာျပပါတယ။

“သမးသငယခငး မေစာ ေျခေထာကက ကားႀကတသြားကတညးက သမးတ႔အားလး လန႔သြားၾကတာပ၊ ကားေအာက ေျခေထာက၀င သြားမာေတာ ေၾကာကတယ” လ႔ သမက ေျပာပါတယ။

သကၤနးကၽြနးကေန ေစးလာေရာငးတ ေဌးေဌးဟာ အမကေန မနက ကတညးက ထြကခၿပး ဒကားဂတအေရာက လမးတေလာကလး ေစးေရာငးလာရတာ ျဖစေၾကာငး ၊ ကနစြနးဥျပတ ၁ ခက ၁၀၀ကပေစးန႔ ေရာငးျခငးျဖစၿပး ပါလာသမ အကနေရာငးရတေန႕ ေတာငမ ကပ ၂၀၀၀ ေကာေလာကသာ ရေလရၿပး ေစးေရာငးပါး တေန႕မားဆ ကပ ၁၀၀၀ ျပညေအာငပင မနညးေရာငးရေၾကာငး သမက ေျပာျပပါတယ။

ကနစြနးဥျပတသညေလး ေဌးေဌး (ဓာတပ - ၾကညေ၀)

ဒကားဂတေလးမာ ေဌးေဌးဟာ ေန႕လယ ၁၂ နာရကေန ညေန ၃ နာရေလာကထ ပမနေရာကလာၿပး ေစးေရာငးပါတယ။ သမဟာေမာငႏမမားတ မသားစ၀ငတစဥးျဖစတအတြက ေကာငးမေနႏင ဘ အမမာ အေမက ကေလးကထနးေပးရပါတယ။ ခလ ရာသအလက ရာသစာေရာငးခတာ ခဆလင ၃ ႏစရၿပ လ႕ သမက ညညးညပါတယ။

ေဌးေဌးလပ ဘ၀တ ေစးေရာငးဖကတစဥးျဖစတ သနးစနကေတာ

ေစးေရာငးတအလပအျပင လေခၚေပးတအလပကပါ တြလပတအ တြက သက ပကကတယလ႔ ေဌးေဌးက ၾကကဥျပတေရာငးေနတ သနးစနက လမးၿပး ေမးေငါျပပါတယ။ သနးစနဟာလညး ေဌးေဌးလပ ပနကပကပ၊ မညးေျခာကေျခာက န႔ ၁၂ ႏစအရြယ ကေလးတစေယာကပါ။

အဒ သနးစနဆတ ပနကပကပန႔ကေလးဟာ အမက တေန႕ ေငြ၃၀၀၀ အပရေၾကာငး၊ အဒ ေငြ ၃၀၀၀ ရဖ႕အတြက သနးစနဟာေစးေရာငးတအလပအျပင တျခားအလပေတြကပါ လပေနရေၾကာငး၊ေငြ ၃၀၀၀ ျပညေအာင မရာႏငတေန႕ဆရင သနးစနတေယာက အမမျပနရလ႕ ေလာကသြားေနရေၾကာငး ေဌးေဌးက ေျပာျပပါတယ။

“သမးတ႕က အမက ရသေလာကပ ေပးလ႔ ရတယ၊ အေမက ဘာမမဆဘး။ သ႕အမကေတာ မရဘး၊ သ႕ဥးေလးလား သ႕အေဖလားမသပါဘး ေငြ ၃၀၀၀ မျပညတေန႕ဆရင သ႕က အရမးရကတာတ၊ အရမး နာတာပတ။ အဒါက ေၾကာကလ႕ သက ေငြ ၃၀၀၀ မျပည ျပညေအာင ရာရတာ”လ႔ ေဌးေဌးက ဆပါတယ။

ေဌးေဌးေျပာသလပ သနးစနဆတ အသက ၁၁ ႏစအရြယကေလးဟာ ၾကကဥျပတေရာငးတာအျပင အေပာအပါး လကစားခငသ ေတြက ေနရာရာေပး၊ လေခၚေပးတအလပကလညး လပတယလ႔ သရပါတယ။

ျပညတနဆာ လခငတသေတြက ျပညတနဆာရာေပးရင ျပညတနဆာဆက ေငြ ၅၀၀ ကပန႕ ရာခငးတသဆက ေပးတ ေငြေၾကး အနညးအကဥးက ရတတတအျပင၊ အဒကားဂတအနားက တညးခခနးေတြဆက ေခၚသြားေပးရငလညး တညးခခနးက သနးစနကတစခါေခၚလာ ကပ ၂၀၀ နႈနး ေပးတအတြက သနးစနဟာ ေငြရာ

Page 11: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur11 www.irrawaddy.org/bur11

owif;aqmif;yg;

ေတာတ ကေလးတစေယာကအျဖစ ကေလးေစးသညေတြၾကားမာ နာမညႀကးပါ။

“ကေနာေစးေရာငးရန႔ ေငြ ၃၀၀၀ မရပါဘး၊ ဧညသည ရာေပးႏငမ ကကတယ။ ဧညသညပါးတေန႔ဆရင သပမကကဘး”လ႔ သနးစန က ေျပာျပပါတယ။

ဒတယတနးအထ ေကာငးေနဖးတ သနးစနဟာ သႀကးလာတအခါ ကားဆရာ (ယာဥေမာငး) တစေယာက ျဖစခငတယလ႕ ေျပာျပပါတယ။

ေကာငးလး၀ မေနခဖးတ ေဌးေဌးကေတာ သ ဘာျဖစခငလဆတာ မေျပာျပတတပါဘး။ ဒါေပမယ သကေတာ သ႕အေမက ေကာငးေကာငးမြနမြနထားခငတယ၊ သ႕ ညမေလးကလညး ေကာငးထား ခငတအတြက သနးစနလပ ပကဆမားမားရာခငတယလ႕သ႕ ဆႏၵက ေျပာျပပါတယ။

သနးစနလ ေဌးေဌးတ႕လ စား၀တေနေရးအတြက၊ မသားစအတြက အလပလပေနၾကတ ကေလးစားပြထးေတြ၊ ကေလးေစးသညေတြ၊ ကေလးအလပၾကမးသမားေတြ၊ ကေလးပနးရနေတြ၊ ကေလးစစသားေတြ၊ ကေလးဧညႀကေတြ စတ ကေလးေတြ ဘာျဖစလ႕စာသငခနးျပငပ ေရာကေနၾကတာလ ဆတ အေျဖကေတာ လတငးသတ အေျဖမး ျဖစေနပါၿပ။

ဆငးရကပတညးၾကတ ျမနမာႏငငသားေတြဟာ ကယေမြးထားတ ေကာငးေနအရြယ သားသမးေတြရ႕ စား၀တေနေရးက တာ၀နမယႏငတအျပင ကေလးေတြရ႕ လပစာပါ ပးေပါငးပါ၀ငမ စားေလာကရ အေျခအေနမးက ေရာကေနၾကပါၿပ။

အဆပါ ကားဂတအနးက စားေသာကဆင ၁ ဆငမာ အလပ၀င

ေနတ မခငတစဥးကလညး သမရ႕ အသက ၁၃ ႏစအ႐ြယသမးကခလ ေစးေရာငးခငးေနရတအတြက စတထခက ေၾကကြရေၾကာငး၊မတတသာတအဆး ခလ ခငးေနရျခငးျဖစေၾကာငး ေျပာပါတယ။

“ေကာငးစရတမတတႏငေတာ ေကာငးမထားႏငေတာဘး။ အငယ တစေယာကကလညး ေကာငးထားရတယ။ ေနာကၿပးေတာ သ႕ အေဖရ႕ လပအားခက တေန႕က ၁၅၀၀ ပ ရတယ။ ကမကလညး တေန႔ ၁၀၀၀ ပ ရတယဆေတာ သမးႀကး ေစးေရာငးလ႔ရတ ေငြပါမ စားေလာကတာမ႔ ခငးရေတာတာပ” လ႔ ေျပာပါတယ။

မသားစ၀င ၅ ဥးရတ သမတ႔မသားစအတြက တေန႔ မးဖေခာငစရတက ဆနအတြက ေငြ ၅၀၀၊ ဆအတြက ၁၀၀၊ ထငးဖး ၁၀၀၊ေရဖး ၂၀၀ ကပ၊ ဖေယာငးတငဖး ၂၀၀ ကပ၊ ကေလးမန႕ဖးန႕ကားခ ၃၀၀ ကပ န႕ ဟငးဖး ၁၀၀၀ ကနကၿပး သ႕ဖခငရ႕ လမး စရတက ၁ ေန႕ ၅၀၀ ကပ၊ သမးျဖစသ ေစးေရာငးဖ႕အတြက ေစးရငး ၁၀၀၀ ကပ လအပေၾကာငး၊ ေစးေရာငးရာမ ျမတသညေငြက အမလခႏင အငယေကာငးစရတအတြက ဖယထတထား ရေသးေၾကာငး သရပါတယ။

မသားစအတြက၊ စား၀တေနေရးအတြက စာသငခနးျပငပမာ အစေတးခေနၾကရတ ကေလးငယေတြက ျမငရတငး သတ႕ေနာငေရး အတြက စတမေကာငးျဖစရေၾကာငး ေကာငးဆရာမတစဥးက ေျပာျပပါတယ။

“ဒကေလးေတြရ႕ အနာဂတေတြက ကမေတြးမၾကညရဘး။ အသကငယငယေလးေတြန႔ မႏင၀နေတြ ထမးေနၾကရေတာ သတ႕ရ႕စတေတြဟာ ပကစးၿပးသား ျဖစေနမာပ။ သတ႔ ႀကး လာတအခါ ဘယလလမးေတြ ျဖစလာၿပး ကမတ႕ တငးျပည ဘယလျဖစလာမလဆတာ မေတြးရပါဘး”လ႔ ဆရာမက ဆပါတယ။ ။တေန႔ ေငြ ၃၀၀၀ ပါမ အမျပနရတယဆတ သနးစန (ဓာတပ - ၾကညေ၀)

Page 12: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur12

ol@tawG;ol@t rif

ေကာစြာမး

တခါတရတြင လဆးလၾကမးမားႏင ကစားရနလအပပါသည။ အထးသျဖင ထလဆးလၾကမးမားက ႏငေအာင တကႏငမညသ မညသမ မရသညအခနတြင ျဖစပါသည။

ျမနမာႏငင၏ ဆးသြမးသညအစးရႏင ယဥၿပငကစားရန ဆႏၵရသ တဥးတေယာကမ ရာမေတြ႕ပါ။ ထ႔ေၾကာင ထလဆးလၾကမးမားႏင လေကာငး မားထပတကရငဆငေတြ႕မည အခနကလညး လကေတြ႕ကက ေမာ လင၍ မရႏငပါ။

ျမနမာႏငငတြင အလားအလာရေသာ သရေကာငးမားသည အခပအေႏာငခထားၾကရသည။ အတဒကၡေရာကေနၾကသည သနးေပါငး၅၀ ေသာ ျမနမာျပညသမားကသ႔ပင ထသတ႔က ကညကယတငရန လအပေနပါသည။

စစအစးရ၏ ကးလြနမႈမားႏငပတသကၿပး အေရးမယႏငရန ၄ငးတ႔ ႏငေပါငးဖကေနၾကေသာ ခမးသာၾကြယ၀သ အခြငအေရးသမားမားက ကာကြယေပးေနၾကပါသည။ ထကသ႔အခြငထးရေနျခငးက အခြငအေရးဟ ေျပာႏငေသာလညး စစအစးရက းလြနေနေသာ သကေသအေထာကအထားခငလသည ရာဇ၀တမႈမားက လစလရႈ၍ မရႏငပါ။ ယငးမာ အတကအချပ ဆန႔ကငသအားလးက ေသြးထြကသယ ႏမနငး အပ ခပေနျခငးပငျဖစပါသည။

ခပေႏာငခရသညျဖစေစ၊ လြတေျမာကေနေသးသညျဖစေစ တငးျပည၏

ႏငငေရး၊ လမႈေရးႏင စးပြားေရး အတားအဆးမားက ေဖာကထြကႏငရန အတကအခမားသညလညး ပၿပး လမၼာပါးနပ စစညးညညြတမႈရရန လအပပါသည။ လကရ ၾကမးတမးေသာ စစအစးရႏင ရငဆငကစားရ သညအခါ အတကအခမားသည ပ၍ လကေတြ႕ကၿပး မဟာဗဟာ ကေသာ ခဥးကပနညးက ကင သးရနလအပပါသည။

၁၉၉၀ ျပညႏစ အေထြေထြေရြးေကာကပြက အခြငအာဏာ အပႏငးထားျခငးခရသည ဆေသာလညး လြနခေသာ ႏစ ၂၀ ကာလအတြငး ျမနမာအတကအခ အငအားစမားသည အခြငအလမးတခ႕က ဆပ

ကငႏငချခငးမရခသညမာျငငးဆမရႏငပါ။ အတကအခအငအားစ အမားစသည လတး လအ‚ မားဟ သတ႔ေခၚေနၾကသည စစအစးရ လဆးလၾကမးမား၏ စနစတက တကခကမႈေအာကတြင အားနညး ခညန႕ခၾကသည။

အတတမာ မညသညအရာမား ျဖစချဖစခ အေျခခရညမနးခကကမေျပာငးမလ ရေနပါေသးသည။ ယငးသည အေကာငးဘကသ႔ ဥး တညေသာ အေျပာငးအလ ျဖစေပၚေရးႏင ႏငငသားမားအတြက

ၾကမးတမးေသာ စစအစးရႏင ရငဆင ကစားရသညအခါ အတကအခမားသည ပ၍လကေတြ႕ကၿပး မဟာဗဟာ ကေသာ ခဥးကပနညးက ကငသးရနလအပပါသည

ဧရာဝတ e-ဂာနယ က Irrawaddy Publishing Group

က ထတေဝသည။ ၁၉၉၃ ခႏစမစတင၍ ျပညပအေျခစက

ျမနမာ သတငးစာဆရာမားက ျမနမာျပညႏင အေရ႕ေတာင

အာရ ႏငငမား၏ ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ လမႈေရး၊ ယဥ

ေကးမႈ၊ အႏပညာ သတငးမား ေဖာျပေရးသားထားသည

ဧရာဝတမဂၢဇငးက လစဥထတေဝလက ရသည။

ဧရာဝတ အငတာနက စာမကႏာမားက

http://www.irrawaddy.org/bur/ ႏင

http://www.irrawaddy.org တ႔တြငဖတရႈႏငပါသည။

စာမကစၥႏင ေပးစာမားအတြက အယဒတာႏင

ဆကသြယလပါက [email protected] ႏင

[email protected] သ႔ အးေမးလ ေပးပ႔

ႏငပါသည။

ဆကသြယရနလပစာ - The Irrawaddy, P.O. Box

242, CMU Post Office, Chiang Mai 50202,

Thailand

Page 13: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur13

ေကာငးမြနေသာဘ၀တြင ေပာရႊငစြာေနထငႏငသည ႏငငတႏငင အျဖစ ဖနတးေရးတ႔ျဖစပါသည။ လဆးလၾကမးေတြက တကမလား၊သတ႔ကစား၀ငးထ၀ငမလား ဆသညမာ အေရးမႀကးပါ။ လကရမဟာ ဗဟာမားသည အကန႔အသတႀကးေနၿပး အေရးယပတဆ႔ ျခငးႏင ပးေပါငးေဆာငရြကျခငးအၾကား ေရြးစရာလမး တစခသာ ရေနပါသည။ တနညးေျပာရလင အျပစေပးမလား မကလးေပး ဆြေဆာငမႈလပမလား။

စစအစးရႏင အထနးသမးခ ဒမကေရစေခါငးေဆာငေဒၚေအာငဆနး စၾကည ဥးေဆာငေသာ အဓက အတကအခပါတ အမးသားဒမ ကေရစအဖြ႕ခပအၾကား ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရးျဖစေပၚေစရန အဆပါခဥးကပနညးမားသည မေအာငျမငခပါ။ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးေရးသည

စစေခါငးေဆာငမား၊ အတကအခ ႏငငေရးပါတမားႏင တငးရငးသားေခါငးေဆာငမားအၾကား အမးသားျပနလညသငျမတေရး ရရရန အေကာငးဆးႏင အၿငမးခမးဆး နညးလမးျဖစပါသည။ ႏငငသားအားလးအတြက အခြငအလမးမားက ဖြငလစေပးမည ပထမဆးအဆငလညးျဖစပါသည။

လကရအခနအထ ျမနမာႏငငေရးႏငပတသကလာလင အေရးယ ပတဆ႔ေရးလပခငသႏင ပးေပါငးေဆာငရြကခငသ ဟ၍ ႏငငတကာအသငးအ၀ငးတြငလညး ႏစပငးကြေနပါသည။ အေမရကန ဥးေဆာငသည အေနာကႏငငမားက အေရးယ ပတဆ႔မႈမား ျပလပေနစဥမာ ျမနမာႏငင၏ အမနးခငးႏငငမားျဖစေသာ တရတ၊အႏၵယႏင အာဆယအဖြ႕၀င ႏငငမားက ပးေပါငးေဆာငရြကေရး

နညးလမးက ပ၍ႏစသကၾကပါသည။

သ႔ေပမယ အရာရာသည ေျပာငးလေန ပါသည။

မၾကာေသးခငက အာရခရးစဥအတြငး အေမရကနႏငငျခားေရး၀နႀကး ဟလာရကလငတနက အေနာကႏငငမား၏ ေတြးေခၚမႈႏင ပတသက၍ အေျပာငး အလလပမည အရပလကၡဏာမားက ေျပာဆသြားခပါသည။

“ရငးလငးျမငသာတအခကက ကမတ႔ရ႕အေရးယပတဆ႔မႈနညးလမးဟာ ျမနမာစစအစးရက ၾသဇာမလႊမးမးႏငခပါဘး” ဟ သက ေျပာခပါသည။ ျမနမာႏငင၏အမနးခငးႏငငမား ေရြးခယသညမ၀ါဒ

သညလညး ထေရာကမႈမရေၾကာငး “သတ႔ (စစအစးရ)န႔ ပးေပါငးေဆာငရြကဖ႔ ႀကးပမးခကေတြဟာလညး သတ႔က မလႊမးမးႏငခ ပါဘး”ဟ ကလငတနက ရငးရငးလငးလငး ေျပာဆခပါသည။

အေမရကနအစးရအသစသည ၄ငးတ႔၏ ျမနမာႏငငဆငရာမ၀ါဒ က ျပနလညသးသပေနသညဟ ကလငတနက ေၾကညာခၿပး “ဘာ ျဖစလ႔လဆေတာ ျမနမာအစးရက လႊမးမးႏငမယ အေကာငးဆးနညးလမးက ရာေဖြခငလ႔ ျဖစပါတယ” ဟ ဆကေျပာခပါသည။

မညသ႔ပငဆေစကာမ ၁၉၉၇ ခႏစက စတငကငသးခေသာ ျမနမာႏငငက အေရးယပတဆ႔ေရးမ၀ါဒမ ခြထြကေတာမညဟ ေမာလငႏငပါသည။

ဇနန၀ါရလက အေမရကနသမၼတအသစအျဖစ ကမးသစၥာကန ဆပြ၌ ေျပာေသာမန႔ခြနးတြင သမၼတ ဘရက အဘားမားသည ကမာၻေပၚရအာဏာရငမားက ပၿပးထပတကရငဆငမႈနညးေသာ နညးလမးျဖင ခဥးကပသြားရန ရညညြနးေျပာဆခပါသည။

“အကငပကလာဘစားမႈေတြ၊ လမလညမႈေတြန႔ အတကအခ ေတြက အသမထြကႏငတနညးလမးေတြန႔ အာဏာက ဖကတြယထားသေတြက သေစခငတာက ခငဗားတ႔ဟာ သမငးလမးမားေပၚ ေလာကေနၾကသေတြ ျဖစတယ ဆတာပါပ။ ဒါေပမယ ခငဗားတ႔ရ႕ဆပထားတ လကသးဆပေတြက ေျဖေလာဖ႔ ဆႏၵရမယဆရင ေတာ ကေနာတ႔က လကကမးႀကဆမာပါ”ဟ သက ေျပာဆခသည။

ေမးခြနးထတစရာျဖစလာသညအခကက ဤကစားနညးအသစ က မညသ႔ေသာဥပေဒစညးမဥးမားႏင ကစားမညနညး ဆသည အခကျဖစပါသည။ အကယ၍ ပၿပး လကေတြ႕ကေသာ ျမနမာႏငငဆငရာမ၀ါဒမား ၀ါရငတနက ထြကေပၚလာခလင တရတ

Page 14: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur14

ႏငငႏင အာဆယႏငငတ႔လ အျခားႏငငမားက လကပါ အေကာငအထညေဖာႏငရန ေသခာႏငပါသည။

အေမရကနမ၀ါဒအသစသည အေရးယပတဆ႔မႈႏင ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ႏစမးစလး ပါ၀ငႏငပါသည။ ထမ၀ါဒသည ေပာေပာငးမႈႏင ရပတညခကခငမာမႈ ႏစမးစလးရရန လအပပါသည။

ပထမအဆငအေနျဖင ႏငငေရးအေပးအယလပႏငသည အဓကအခက ၂ ခရပါသည။ ႏငငေရးအကဥးသားမား လြတေျမာကေရးႏင စးပြားေရးပတဆ႔မႈမား ဖယရားေရးတ႔ ျဖစပါသည။ ပထမ အခကသည ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၏ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပအပါအ၀င အတကအခအငအားစမား ေတာငးဆေနသည အဓကအခကျဖစပါသည။ ဒတယအခကသည စစအစးရလခင သည အဓကဆႏၵမားထမ တစခ ျဖစပါသည။

ထျပနာႏစရပစလးသည ျမနမာႏငင၏စတပကစရာေကာငး လသည ႏငငေရးလပခတညးလညး ျဖစေနျခငးမ ေဖာကထြကႏငေသာ အဓကကသည အခကမားျဖစပါသည။

အေမရကနသမၼတ အဘားမားႏင ကလငတနတ႔သည စစအစးရ

လကရ မဟာဗဟာမားသည အကန႔ အသတႀကးေနၿပး အေရးယပတဆ႔ ျခငးႏင ပးေပါငး ေဆာငရြကျခငးအၾကား ေရြးစရာလမး တစခသာရေန

ပါသည။ တနညးေျပာရလင အျပစေပးမလား မကလးေပး ဆြေဆာငမႈလပမလား

ႏင တကရကေဆြးေႏြးသညျဖစေစ၊ ေနာကကြယမာ ေဆြးေႏြးသညျဖစေစ ဤျပနာႏစရပစလးက အဓကထား ေဆြးေႏြးသငပါသည။ ျမနႏငသမ ျမနျမနေဆြးေႏြးႏငလင ပေကာငးပါသည။ တကရကေတြ႕ဆေဆြးေႏြးမႈမား လအပေနၿပဟေသာ သတငး စကားက သယေဆာငသြားမညဆလင အေမရကနအစးရသည ျမနမာႏငငဆငရာ အေမရကနအထးသတမနက ခန႔ထားရန လအပပါသည။ ကလသမဂၢ အထးသကယစားလယ အဆက ဆကသည ေအာငေအာငျမငျမငလပေဆာငႏငျခငး မရခပါ။

အေမရကနသမၼတေဟာငး ေဂာခ ဒဗလ ဘရက မကကယဂရငးက ၄ငး၏ ျမနမာႏငငဆငရာ မ၀ါဒေရးရာ အထးညႏႈငးေရးမးအျဖစ ခန႔အပခေသာလညးသမၼတအဘားမားသည ထရာထးအတြက မညသ႔ကမ ေရြးခယထားျခငးမရေသးပါ။

အေမရကနႏငငျခားေရး ၀နႀကးဌာနတြင အထးသကယစားလယ တစဥး ခန႔အပၿပးလင အေမရကနသည စးပြားေရး အေရးယပတ ဆ႔မႈမား ရပသမးေပး ေရးအတြက ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရးဆသည အေျခခကသည အေပးအယျဖင ျမနမာျပညအေရး ေဆာငရြကႏငပါသည။

ဤသ႔ လဆးလၾကမးမား သ႔မဟတ စစအစးရႏင ယဥၿပငကစား ျခငးျဖင ျမနမာႏငငအတြက စာမကႏာအသစ စတင ဖြငလစႏင ပါလမမည။ ။

ေကာစြာမးေရးသားသည It’s time to Play the villains’ Game က

ဆေလာေအာင ျပနဆေဖာျပပါသည။

တပတအတြငး ျပညတြငး၊ ျပညပမာ ျဖစပကခသမ ျမနမာႏငငဆငရာ ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ လမႈေရး၊ ယဥေကးမႈ၊ အႏပညာ စတ အေၾကာငးအရာေတြက မတညတ အျမငေတြန႔ ေထာငေပါငးစကေန လြတလြတလပလပ ေဆြးေႏြး တငဆကထားတ စကားဝငးက ဧရာဝတ အငတာနကစာမကႏာတြင နားဆငပါ။

Page 15: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur15

အမးသား ဒမကေရစ အဖြ႔ခ ပက ၂၀၁၀ တြင ကငးပမည စစအစးရ၏ ေရြးေကာကပြက ျခြငးခက ၃ ချဖင လကခသညဟ ယမနေန႔က သေဘာထား ေၾကညာခက ထတျပနလကသည။

အဆပါ ျခြငးခက ၃ ခမာ ႏငငေရးအကဥးသားမားအား လႊတေပးရန၊ ၂ဝဝ၈ ခႏစ အေျခခဥပေဒက ျပငဆငရန၊ ေရြးေကာကပြတြင အလႊာအသးသး ပါဝငၿပး ႏငငတကာက ေစာငၾကညခြငျပရနတ႔ ျဖစသည။ထအခကမားမာ ကလသမဂၢ၊ အေရ႕ေတာငအာရ ႏငငမား အဖြ႔ (အာဆယ)၊ ဥေရာပသမဂၢ (အးယ) စသည ႏငငတကာ အငအားစ က စစအစးရက တစကမတမတ ေတာငးဆထားသည အခကမားလညးျဖစသည။

ဧၿပ ၂၉ ရကေန႔က ေရႊဂတင ေၾကညာစာတမး ထတျပနသညေနရာတြင

ေတြ႔ရေသာ အဖြ႔ခပ အဖြ႔၀ငမား (ဓာတပ- Getty Images)

ဇာနညဝငး

ဤသ႔ ဆးျဖတလကျခငးမာ ျမနမာတျပညလး ႀကေတြ႔ေနရေသာအခကအခမားေၾကာင ျဖစသညဟ အဖြ႔ခပ ေခါငးေဆာငတစဥး ျဖစသ ဥးခငေမာငေဆြက ေျပာသည။

“ႏငငေရး အကဥးသားေတြရ႕ ႏစရညလမား ဒကၡ သကၡေတြက မေဝေနတ မသားစေတြ၊ စးပြားေရး၊ လမႈေရး၊ ႏငငေရးမာ ေျခကနလကပနးကေနတ ျပညသေတြရ႕ အကးစးပြားက ေမာေတြးၿပးေတာလကကမးလကတာ ျဖစပါတယ” ဟ ဗဟအလပအမႈေဆာင အဖြ႔ဝငဥးခငေမာငေဆြက ေျပာသည။

ဗဟနးၿမ ႔နယ ေရႊဂတငရ အမးသားဒမကေရစအဖြ႔ခပ ဌာနခပတြငဧၿပလ ၂၈ ရကေန႔မစတင၍ ၂ ရကၾကာျပလပသည အထးအစညးအေဝးမ ယခကသ႔ စာမကႏာ ၃ မကႏာပါ “ေရႊဂတင ေၾကညာစာ တမး” ထြကေပၚလာျခငးျဖစသည။ အဆပါ အထးအစညးအေဝးသ႔ ေ႐ြးေကာကခ ျပညသ႔လႊတေတာကယစားလယ ၉၀ ေကာႏင တငးႏငျပညနယ စညး႐းေရး တာ၀နခအဆင ၆၀ ေကာ တကေရာကခၾကၿပး စစအစးရ၏ ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပအေျခခ ဥပေဒက ျပနလညသး သပေရး အပါအ၀င လကရ ႏငငေရး ျဖစေပၚတးတကမႈႏင ပတသက၍ ပါတ၏ ရပတညခက စသည အဓက အေၾကာငးအရာမားက ေဆြးေႏြးညႏႈငးခၾကသည။

အစညးအေ၀းမ ထြကေပၚလာမညအေျဖက သလသျဖင အာဏာပငမားကပင အဆပါ အစညးအေဝးက ျဖစေျမာကေစလသည ဟ အကခတမားက သးသပၾကသည။ အထးအစညးအေဝးသ႔ သြားေရာကမညသမားက ကန႔သတပတပင၊ ဖမးဆးျခငး မျပခသည အခကက ၎တ႔က ေထာကျပၾကသည။

ေၾကညာစာတမးတြင ပါရေသာ အဖြ႔ခပ၏ ရပတညခကမားမာ မနကနသညဟ ရခင ဒမကေရစ အဖြ႔ခပ အတြငးေရးမး ဥးေအး သာေအာငက ေျပာသည။

“အရငတနးကေတာ အဖြ႔ခပဟာ ပါတရငသနေရး၊ ပါတရမ ဒမက ေရစေရးအတြက ေဆာငရြကလ႔ရမယ လ႔ ဒလပ ရပတညခတယ။ ဒါေပမယ ဥးဝငးတငတ႔ မလြတခင ပါတ ရငသနေရးထက ပါတရ႕ အေျခခမေတြက ဆပကငေရးဘကက ေျပာငးလလာပါတယ။ အခလညး ဒအတငး ရပတညေနပါတယ။ ဒါက အႀကကဆးပ” ဟ ဥးေအးသာေအာငက ဧရာဝတက ေျပာသည။ သ႔ေသာလညး အာဏာပငတ႔ႏင ညႏႈငးသည အေျခအေနသ႔ ေရာကလာပါက အေလာေပးရဥးမညဟ ၄ငးက သးသပသည။

ေရႊဂတင ေၾကညာစာတမးသည အဖြ႔ခပ အဖြ႔ဝငမားအတြက အလပ လမးညႊနတစခ ျဖစလာေၾကာငး၊ ဒမကေရစ လလားသမား၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ပမ ရလာဖြယရေၾကာငး ျပညပေရာက လ႔ေဘာငသစဒမကရကတစ ပါတက ယဆေနသည။ သ႔ေသာလညး အဖြ႔ခပ၏ေတာငးဆခကတစချဖစသည အေျခခဥပေဒ ျပနလည ျပငဆငေရးကမ စစအစးရက သေဘာတႏငမည ဟ မယဆေၾကာငး လ႔ေဘာင သစပါတ တြဖကအေထြေထြ အတြငး ေရးမး ကေငြလငးက ဧရာဝတက ေျပာျပသည။

အဖြ႔ခပက အေျခခဥပေဒရ အျငငးပြားဖြယရာ အခက ၁၂ ခက ကျပငဆငရန ေထာကျပထားၿပး ႏငငေရးတြင တပမေတာ၏ ဥးေဆာငမႈ၊ လႊတေတာတြင တပမေတာသား ၂၅ ရာခငႏႈနး ပါဝငမႈ စသည အခကမား ပါဝငသည။ လာမည ေရြးေကာကပြတြင ဝငေရာက ယဥၿပငမည ဆေသာလညး အဖြ႔ခပက တေလာကလး ကငစြထားသည ၁၉၉ဝ ေရြးေကာကပြ ရလဒႏင ပတသက၍ ေရႊဂတင ေၾက ညာစာတမးတြင အႀကမႀကမ ေဖာျပထားသည။ ။

Page 16: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur16

အထနးသမးခ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညႏင ႏငငေရးအကဥးသား အားလး လြတေျမာကေရးအတြက ၀တျပဆေတာငးေသာေၾကာင တြေတးၿမ႕နယ အမးသား ဒမကေရစအဖြ႔ခပ (NLD) အဖြ႕၀င ၂ ဥးအား အာဏာပငမားက သာသနာက ညးႏြမးေစေသာ ပဒမျဖင ယမနေန႔က တရားစြဆလကသည။

ဧၿပလ ၂၁ ရကေန႔က တြေတးၿမ႕အေနာကဘက ဇးျဖကနးရြာရ ဖကတစရာ ဘရားတြင ၀တျပဆေတာငးခၾကသည တြေတး NLD ဒ ဥက႒ ဥးခစေဖႏင စညးရးေရးအဖြ႔၀င ဥးေအာငစးေ၀ တ႔က ဖမးဆး၍ ျပစမႈဆငရာဥပေဒ ပဒမ ၂၉၅ (က) ျဖင တရားစြဆျခငး ျဖစသညဟ တြေတး NLD ဥက႒ ဥးကငတးက ေျပာျပခသည။ အဆပါ ၀တျပဆေတာငးပြတြင NLD အဖြ႕၀င ၅၀ ခန႔ႏင NLD

ေရႊဂတင ေၾကညာစာတမးတြင ေဖာျပထားခကမားအရ အဖြ႔ခပ၏လႈပရားမႈမား လကေတြ႔ကလာသညဟ ထငးႏငငအေျခစက ျမနမာႏငငေရး ေလလာအကခတသ ကဝငးမငးက သးသပလကသည။

“ေရြးေကာကပြန႔ ပတသကၿပး သတ႔ စေျပာလာၿပ။ အရငကဆရင ေရြးေကာကပြအေၾကာငး သတ႔ မေျပာဘး။ အခ သတ႔ဆမာ ေရြးေကာကပြန႔ ပတသကၿပး ေသနဂၤဗဟာ စရလာၿပ။ လကေတြ႔က လာၿပလ႔ ေျပာလ႔ရတာေပါ” ဟ ကဝငးမငးက ေျပာသည။

တငးရငးသားအေရးႏင ပတသကၿပး ေဖာျပထားသျဖင ျပညစသညထတျပနခကတစချဖစသညဟ ကဝငးမငးက သးသပသည။ ။

သနးထကဥး၊ ေစာရနႏင

ေထာကခသ ၅၀ ေကာ ပါ၀ငေၾကာငး သရသည။

“ဘရားမာ ကေနာတ႔ ဆေတာငးတယဗာ၊ ေကာငးေကာငးမြနမြနန႔ ၿပးသြားၾကတယ။ အဒအခါကေတာ သတ႔ (အာဏာပင) က ဘာမအျပစရာလ႔ မရဘး။ အျပစရာလ႔ မရေတာ သတ႔ ဘာလပလဆေတာ သာသနာက ညးႏြမးေအာငလပတယ ဆၿပးေတာ ျပစမႈဆငရာ ဥပေဒ ပဒမ ၂၉၅ (က) န႔ အမႈဖြငထားတယ”ဟ ဥးကငတးက ဧရာ၀တသ႔ ေျပာသည။ ယငးအမႈက ဧၿပ ၂၈ ရကေန႔တြင ႐းထတ စစေဆးရန ခနးဆထားသညဟလညး ၎က ဆသည။

ယခ စြဆထားေသာ ဥပေဒ ပဒမသည ျပစမႈထငရားပါက ေထာငဒဏ၂ ႏစ အျပင ေငြဒဏပါ ခမတခရႏငေၾကာငး သရရသည။ ျမနမာႏငငအကဥးေထာငမားအတြငး ႏငငေရးအကဥးသားေပါငး ၂၀၀၀ ေကာရေနေၾကာငး ထငးႏငငအေျခစက ႏငငေရးအကဥးသားမားကည ေစာငေရာကေရးအသငး (AAPP) ၏ ေျပာဆခက အရ သရသည။

ယမနေန႔မာပင ျမနမာႏငငဆငရာ ၿဗတသသအမတႀကး မစၥတာမာက ကနးနငး ကလညး ျမနမာဒမကေရစေခါငးေဆာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အပါအ၀င ႏငငေရးအကဥးသားအားလး လႊတေပးေရးသည ျမနမာအေရးတြင အဓကကသည အေရးကစၥတစချဖစသညဟ ေျပာဆလကသည။ ထငးႏငင ဘနေကာကၿမ႕ ႏငငျခား သတငးေထာကမားအသငးတြင နာဂစဆငကလနး တကခကမႈ ႏစပတလညအထမးအမတ ျပလပေသာ ဘဘစ အသလႊငဌာန၏ အေမးအေျဖ အစအစဥ၌ သအမတႀကးက ဤသ႔ ေျပာဆချခငးျဖစသည။

ျမနမာႏငငတြင လြနခေသာ ၂ ႏစေကာမ စတင၍ ႏငငေရးအကဥးသား ဥးေရ ပမတးလာေၾကာငးႏင ျမနမာႏငငသည ကမၻာေပၚရ ဖႏပခပခယဆး ႏငငတစႏငငအျဖစ ရေနဆ ျဖစေၾကာငးလညး ၎က ေျပာဆခသည။

ႏငငေရးအကဥးသား အားလးလြတေျမာကေရးအတြက လကမတ ထးလႈပရားမႈတစခကလညး ထငးႏငငအေျခစက ျမနမာႏငင ဒမ ကရကတစ အငအားစ (FDB) ႏင AAPP တ႔ပးေပါငး၍ မတလ ၁၃ ရကေန႔က စတငျပလပခၾကသည။

ထလႈပရားမႈ ေကာမတတြင ဥးေဆာငပါ၀ငသ ဥးတတႏငက “အခ ေနာကဆး တြကခကမႈေတြအရ လကမတေပါငး သးသနးေကာ ရထားၿပးပါၿပ။ ေမာမနးထားတ လကမတေပါငး ရစသနးေကာ ရ မယလ႔လညး ယဆပါတယ။ ကမၻာအႏ႔ ႏငငေပါငး ၂၃ ႏငငမာ ရတအဖြ႔အစညးေပါငး ၂၇၀ ၀နးကငက လကမတေတြက ေကာကခေနပါတယ။ အခ ရထားတ လကမတေပါငး သးသနးေကာဆတာက လညး အေတာေလး မားေနပါၿပ၊ ကလသမဂၢက တငလ႔ရတ ပမာဏ ျဖစပါတယ”ဟ ဧရာ၀တသ႔ ေျပာျပခသည။

ထလႈပရားမႈက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေနအမအကယခပ ကခေနရသည သကတမး ၆ ႏစျပညမည ေမလ ၂၄ ရကေန႔ အထရကေပါငး ၇၃ ရကၾကာ ျပလပမညျဖစေၾကာငး၊ လကမတေပါငး ၈၈၈၈၈၈ ရရရန ရည႐ြယျပလပျခငးျဖစၿပး ျမနမာႏငင၏ အေျခအေနက ႏငငတကာက ပမသရလာကာ နအဖက ပမဖအားေပး ရနႏင ရရလာသည လကမတမားက ကလသမဂၢ အေထြေထြ အတြငးေရးမးခပ မစၥတာ ဘနကမြနးထ ပ႔မညျဖစေၾကာငးလညး လကမတထးလႈပရားမႈ ျပလပသမားက ေျပာသည။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညသည ၂၀၀၃ ခႏစ ေမလတြင ျဖစပြားခေသာဒပယငးအၾကမးဖကတကခကမႈ အၿပးမ စတင၍ ေနအမအကယ ခပျဖင ထနးသမးခေနရသညမာ ၅ ႏစ ေကာၿပ ျဖစသည။ ၁၉၈၉ ခႏစမ စ၍ ေနအမအကယခပဘ၀ျဖင ေနရခန စစေပါငး ၁၃ ႏစ ရၿပ ျဖစသည။ ။

Page 17: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur17

ျမနမာႏငငတြင စးရးတစေခြထြကရန “ခးကးေခြႏင စာေပစစစေရး” တ႔ေၾကာင စတအေႏာငအယကျဖစရသည ဆေသာ အဆေတာ သားစးသည ဧၿပလ ၂၈ ရကေန႔တြင အေမရကနျပညေထာငစသ႔ ၁ ႏစၾကာ ထြကခြာမညဟ သရသည။

အဆေတာ သားစးက အေမရကနျပညေထာငစ ဗာဂးနယားျပညနယတြင ေနထင၍ ဂတႏငဆငသည ပညာရပမားက ဆကလက ေလလာသငယသြားမည ျဖစၿပး ျမးကြသည ျမနမာ႐းရာ ေတးဂတနတဒးအေၾကာငး စာတမးျပစသြားမညလညးဟ ေျပာသည။

“အၿပးေတာ မဟတဘး။ ၆ လ ၁ ႏစေလာကေတာ ၾကာမယ။ အသြားအျပနေတာ လပေနမာပ၊ ဟေရာကရင ကေနာရ႕ “Coz I am Stupid” ဆတ အဂၤလပဗားရငးန႔ ဆထားတ အေခြထတဖ႔ ႀကးစားမာပါ” ဟ သားစးက ဧရာဝတက ေျပာသည။

သားစးသည ၂၀၀၀ ျပညႏစတြင သအရ ဟစပေဟာပ ေတးဂတအဖြ႕ႏငအတ ဂတေလာကထသ႔ ဝငေရာကခၿပး ၂၀၀၆ ခႏစတြငဆနးသစေသာ ဂတဖနတးမႈျဖစသည “ေရာသမေမႊ” ေတးစးရးျဖငလငယမားအၾကား နာမညေကာ ေရပနးစားခသည။ ေနာကပငးတြင“ေမႊ” စးရးမား ျဖစေသာ ေရာခငေရာ မေရာခငေန၊ ေမႊလ႔မဝလ႔၊ အေမႊ၊ ေရာလ႔သမလ႔ ေမႊတည စသည စးရးမားက ဆကတက ထတလပခသည။ မတလတြင ထြကရခေသာ “ေမႊလ႔ မဝလ႔” စးရးမာ သ၏ ေနာကဆးစးရးျဖစသည။

ထ “ေမႊလ႔မဝလ႔” ေတးစးရး အမညက ယခငက“နတကနားပါတ”

ဇာနညဝငး၊ ေအးလ

ဟ အမညေပးထားခေသာလညး စာေပစစစေရးမ ေျပာငးခငးခ သညဟ သရသည။

“စာေပစစစေရးက ၃ လေလာကၾကာတယ။ ဒႏစက အဆးဆးပ၊ အရငႏစေတြက ဒေလာက မဆးဘး၊ အေခြမာ ၁၂ ပဒ တငတာ၊ ၆ပဒ အျဖတခရတယ။ ဒါဆ ဘယလ အေခြထြကေတာမလ။ ဒႏစအေခြမာ စတတငးလညး မကဘး၊ ကေနာစာသားေတြက အဆနးေတြပါေတာ ပဆးတယ။ စာသား တစလးခငးစက စစတာ။ ကေနာတ႔က ႏငငေရးန႔ပတသကတာ မပါဘး။ လငယန႔ ပတသကတာ ကပ ေရးတာ” ဟ သားစးက ေျပာသည။ စရးတစေခြ ထြကႏငရန တးခတဖနတးမႈအပငးတြငလညး အနညးဆး၁ ႏစေကာ ၾကာသညဟ သရသည။ သားစး၏ နတဒး ဂတဖနတးမႈႏငပတသကၿပး ဆငးပညာရငတခ႕က ယဥေကးမႈက ဖကဆး သညဟဆကာ တားဆးျခငးမား ရေၾကာငးလညးသရသည။ လငယႀကက ေခတေပၚသခငးမားက ရးရာေတးဂတႏင ေရာစပၿပးဖနတးေနျခငးမာ ျမနမာယဥေကးမႈက ျမငတငလျခငးေၾကာင ျဖစ သညဟ သားစးက ဆသည။

ၿပးခသညႏစက ရနကန ႏင မႏေလးတြင ျပလပခသည စငျမငေဖာေျဖပြတခ႕တြင ျမနမာျပညမ ရးရာအကမားႏင အေနာကတငး ေခတေပၚအကမားက တြဖက တငဆကခၿပး ရးရာအကမား၌ ဆမးခြကအက၊ ေဇာဂ ႏင သေယာငမယအက၊ အပေတာယမး၊ ကရငဒးယမးတ႔ ပါဝငခသည။ ယမနႏစက မႏေလး ၿမ႕ေတာဝန သႀကၤနမ႑ပတြင သားစး၏ သခငးတခ႕က ဆငးဝငးျဖင ပးတြတငဆက ကျပခေၾကာငးလညး မႏေလးမ ဆငးသမားတစဥးက ေျပာျပခသည။

လကရေစးကြကအေနအထားႏငပတသက၍ သားစးက “စာေပစစစ

ေရးရယ ခးကးရယေပါ။ ကေနာတ႔က အပငပနးခတးတယ။ ကေနာတ႔က ဘယေလာကပႀကးစား ႀကးစား၊ ၿပးသြားရင ခးကးပ ေရာငးရ တယ၊ မရငးေခြ မေရာငးရဘး။ အဒါ ကေနာတစေယာကတညး မဟတဘး” ဟ ေျပာျပခသည။

သားစးသည ၂၀၀၉ ခႏစ ဇနနဝါရလတြင မထကထကခငႏင ေစစပေၾကာငးလမးခၿပးျဖစရာ အေမရကနခရးစဥတြင လကထပမဂၤလာပြကငးပရန အစအစဥရသည ဟလညးဆသည။

အသက၂၉ ႏစအရြယ ရၿပျဖစသည သားစးသည ရနကနဇာတျဖစၿပး အမညရငးမာ စးမြနေအာငျဖစသည။ ၿဗတနႏငငတြင အသဖမးအငဂငနယာ ဘာသာရပက ေလလာခသည။ လနဒန၌ ေနစဥအတြငးသ၏ ဇနးေလာငး မထကထကခငႏင အငတာနကတြင ေတြ႕ဆချခငးျဖစသည။ မထကထကခင သည အေမရကနျပညေထာငစသ႔ ေရာကရေနသညမာ ၁၀ ႏစ ၾကာၿပဟ သရသည။ ။

Page 18: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur18

ျမနမာ စစအစးရက ပဂၢလက ေဘာလးအသငးႀကးမား ေပၚေပါက လာရန ၿပးခသညလက စစဥလကျခငးမာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြႏင ဆကႏြယေနသညဟ ရနကနအေျခစက ႏငငေရးအကခတမားက ေျပာသည။

“လာမယ ေရြးေကာကပြမာ အစးရ ေထာကခတ ပါတေတြက မထညဖ႔ စညး႐းေရးလပတယ ဆတာ သသာပါတယ။ ဒါေၾကာင လေတြ ႀကကတတတ ေဘာလးပြေတြက လပျပေနတာပါ” ဟ ရနကနမ ႏငငေရးေလလာသတစဥးက ဆသည။

ထ ေဘာလးအသငးမား ျဖစေပၚလာရန စစအစးရ ေခါငးေဆာငဗလခပမႉးႀကး သနးေရႊက လမးညႊနျခငးျဖစၿပး သႏငနးစပသညစးပြားေရးလပငနးရငမားက ဝငးဝနး အေကာငအထညေဖာၾကျခငးျဖစေၾကာငးလညး သရသည။ စစအစးရက စးပြားေရးလပငနးရငမား ေရြးေကာကပြ၀ငႏငရန မၾကာေသးမက စစဥေပးခေၾကာငးလညး ရနကနမ အကခတတစဥးက ေထာကျပသည။ အဆပါ အကခတ ေထာကျပသညအခကမာ ျပညေထာငစျမနမာ ႏငင ကနသညမားႏင စကမႈလကမႈလပငနးရငမား အသငးခပ (UMFCCI) က ၿပးခသည လကနပငးတြင ျပငဆငမႈ ျပလပခေသာ စညးမဥးစညးကမးမားက ဆလျခငးျဖစသည။ အသငး၏ စညးမဥးတြင ပါ၀ငေသာ အသငး၀ငမားသည ႏငငေရးပါတ တခခ၏ အဖြ႕၀င သ႔မဟတ ထပတနးဥးေဆာငသ မျဖစေစရ ဟသည အခကကUMFCCI က ပယဖကခသည။

ဧရာဝတ

စးပြားေရးလပငနးရငမား ပငဆငသည ေဘာလးအသငး ၈ သငးကဖြ႔စညးထားေၾကာငး ျမနမာ ေဘာလးအဖြ႔ခပက ၿပးခသညလဆနး ပငးတြင ေၾကညာခသည။ ထအသငးမားမာ ရမးျပညနယ (ေတာငပငး)ႏင ရနကန၊ မႏေလး စသည တငး ၇ တငးက ကယစားျပသညဟ သရသည။

ရနကနအေျခစက အားကစား အယဒတာတစဥးက “အခလ ေဒသအလက ေဘာလးအသငးေတြ ခြထားျခငးဟာ ေဘာလးပငရငေတြအတြက သ႔ ေဒသဆငရာ ေဒသခေတြက လာမယေရြးေကာကပြ အတြက မဆြယႏငဖ႔ ေမာလငထားပရတယ” ဟလညး ေျပာသည။

စးပြားေရးကမၸဏမားက ဖြ႕စညးထားသည ေဘာလးအသငး ၈ သငးမာ ရနကနယႏကတက (ထးကမၸဏ)၊ ရတနာပ (Alpine ကမၸဏ)၊ကေမာၻဇ (ကေမာၻဇဘဏကမၸဏ)၊ မေကြး (ေအးရားေ၀ါလကမၸဏ)၊

Southern Myanmar ယႏကတက (ယဇနကမၸဏ)၊ ဥာယႏကတက (IBTC ကမၸဏ)၊ Delta United (ဧဒငကမၸဏ)၊ ေဇယာေရႊေျမ (ေရႊနဂါးမငးကမၸဏ) တ႔ ျဖစသည။

ျပညပမ အားကစား အယဒတာတစဥးကမ ေဘာလးအသငးမားက အစးရဝနႀကးဌာန မား လကေအာကတြငသာ ထားရခရာမပဂၢလကပငသည ေၾကးစားအသငးမား အျဖစသ႔ ေျပာငးလျခငးသည ေဘာလးေလာကက ျမငတငရာေရာကသည ဟ ဆသည။

“ပဂၢလက ေဘာလးအသငး ေထာငခငးတာန႔ ပတသကလ႔ တကယတမး ေဘာလးေလာက တးတကဖ႔ အတြကေထာငခငးတယ ဆရင တပငးက ေကာငးတယလ႔ ေျပာလ႔ရသလ၊ တပငးကလညး လပငနး ရငေတြက အတငး စစဥ၊ ရငးႏးျမႇပႏခငး တာန႔ ေဘာလးေလာကတးတကမလား ဆတာ ေမးခြနးထတစရာရပါ တယ။ တဖကကလညး အစးရပင မဟတဘ ပဂၢလကပင ေျပာငးမ တးတကမယ ဆတာလညး ရေသးတယေလ” ဟ ျပညပအေျခစက ဒမကရကတစ ျမနမာအသ (ဒဗြဘ) ၏ အားကစားအယဒတာ ကဇငေမာငက ေျပာသည။

“ခမ စတာေတာင ေနာကကေနၿပ။ ေဘး အမနးခငးႏငငျဖစတ ထငး၊ ဗယကနမတ႔မာ ေစာေစာ ေျပာငးလႏငတအတြက အဆငတခက ေရာကသြားၿပ။ ေျပာငးလႏငတအတြက အသးအပြငေတြက ခစားေနရၿပေလ” ဟလညး ကဇငေမာငက ဆသည။ ။

၂၀၀၈ ခႏစ ဆဇကးဖလား ေဘာလးပြ၊ ျမနမာ ႏင စကၤာပ ပြစဥတြင ေတြ႔ရေသာ မးမငးတင (ဓာတပ - Reuters)

Page 19: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur19

ျမနမာႏငငရ အစးရစစတပႏင တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔ ၉ ဖြ႔သည ကေလးစစသားမား ဆကလက စေဆာငးလကရေၾကာငး ကလသမဂၢ အေထြေထြအတြငးေရးမးခပက လၿခေရးေကာငစသ႔ ဧၿပလ ၂၃ ရကေန႔တြင ေပးပ႔ေသာ အစရငခစာ၌ ေဖာျပထားသည။

အပစအခတ ရပစထားေသာ အဖြ႔မားျဖစသည တးတကေသာ ဗဒၶဘာသာ ကရင အမးသား တပမေတာ (DKBA)၊ ကရငအမးသားအစညးအရး - ကရင အမးသား လြတေျမာကေရးတပမေတာ ၿငမးခမးေရးေကာငစ (KNU/KNLA PC)၊ ကခင လြတေျမာကေရးတပ မေတာ (KIA)၊ ကရငန အမးသား လြတေျမာကေရးတပဥး (KNPLF)၊ျမနမာ အမးသား ဒမကရကတစ မဟာမတတပမေတာ (MNDAA)၊ဝ ျပည ေသြးစညးညညြတေရး တပမေတာ (UWSA) တ႔သည ကေလးစစသားမား စေဆာငးလကရသညဟ အစရငခစာက ဆသည။

ကရင အမးသား လြတေျမာကေရး တပမေတာ (KNLA)၊ ကရငနတပမေတာ (KA)၊ ရမးျပည တပမေတာ - ေတာငပငး (SSA-S) စသည အစးရႏင ဆကလကတကခကေနေသာ အဖြ႔မားသညလညး ကေလးစစသား စေဆာငးေနသညဟ အစရငခစာတြင ေရးထားသည။

ကလသမဂၢ၏ ကေလးစစသား စေဆာငးမႈ ရပဆငးေရး အစအစဥတြငKNLA ႏင KA ႏစဖြ႔သာ ပးေပါငးပါဝငရန ႀကးစားမႈရေၾကာငး၊ သ႔ေသာျမနမာစစအစးရက ကလသမဂၢ ႏင လကနကကငအဖြ႔မား ထေတြ႔

ဧရာဝတ

ျမနမာတပမေတာမ ကေလးစစသားတစဥး (ဓာတပ - Yuzo/ဧရာဝတ)

ေဆြးေႏြးမႈ မျပႏငေစရန ပတပငထားေၾကာငးလညး အစရငခစာက ေဖာျပသည။

၅၁ မကႏာရ ႏငငတကာတြင ကေလးမားက စစသားအျဖစ ခငးေစအသးျပမႈမားႏင ပတသကသည ဤအစရငခစာက အေထြေထြ အတြငးေရးမးခပ၏ ကေလးသငယမားႏင လကနကကင ပဋပကၡဆငရာ အထးကယစားလယ ရာဒကာ ကြနမရာဆြာမ က ေလလာ ျပစထားျခငး ျဖစသည။

အစရငခစာ ျပစေနစဥအတြငး ကလသမဂၢက ကေလးငယမားသ႔ လသားခငး စာနာမႈဆငရာ အကအညမား ေပးအပရန ႀကးပမးခ ေသာလညး စစအစးရက လကမခခဟ ဆသည။ အစရငခစာပါ ကလအရာရမားသည UWSA တပစခနး ၂ ခက သြားေရာက ေလလာခရာ UWSA က စမ အပခပေနသည အေျခခပညာ စာသငေကာငး၄ ေကာငးက ေတြ႔ခရသညဟ ဆသည။

“ဤအခကသည စးရမဖြယျဖစသည။ တပသားသစ စေဆာငးမႈ၊ ကေလးစစသား အသးျပမႈမား ရသညဟေသာ စြပစြခကမား ျဖစ ေပၚလာေစသည”ဟ အစရငခစာတြင ေရးထားသည။

ေကာငးသားမား စစယနေဖာငး ဝတထားေသာလညး စစပညာသငၾကားေနျခငး မဟတေၾကာငး၊ ၄ငးတ႔သည အမယာမ၊ မဘမကေလး သ႔မဟတ ခ႕တသည မသားစဝငမား၏ ကေလးမားျဖစ ေသာေၾကာင အဝတအစားဖး မတတႏငၾကေၾကာငး UWSA ကရငးျပခသညဟ ဆသည။ ယငးေနာကပငးတြင UWSA ႏင အဆကအသြယ မရရေတာဟ အစရငခစာတြင ေရးထားသည။

ျမနမာစစအစးရက အသကမျပညေသးသမားက လကနကကင တပရငးတပဖြ႔မား၏ ေလကငေရးကာလအတြငး စစစၿပး ျပနလႊတေပးေနေၾကာငး၊ အသကမျပညေသးသ ၆၈ ေယာကက စစတပေလကငေရးေကာငးမားတြင ေတြ႔ရၿပး အပထနးသႏင မဘမားထျပနလညအပႏခေၾကာငး စစအစးရ၏ ဆကသြယေျပာဆခကက အစရငခစာတြင ကးကားထားသည။ ယငး ၆၈ ေယာကအနက ႏငငတကာ အလပသမားအဖြ႔ (ILO) မတဆင ျပနလႊတေပးလက သ ၁၂ ဥး၊ ႏငငတကာ ၾကကေျခနေကာမတ (ICRC) မတဆင ျပနလႊတေပးသ ၁ ဥး တ႔ပါ၀ငသည။ အျခားေသာ ကေလး ၂ ဥး ႏင ပတသက၍လညး ILO ႏင ICRC တ႔က အေၾကာငးၾကားၿပး ျဖစသညဟ ဆသည။

ILO ၏ လပအားေပးခငးေစမႈ ပေပာကေရး အစအစဥမတဆင ကေလး ၂၃ ေယာက လြတေျမာကလာေၾကာငး အတညျပႏငခ သည။ ဆႏၵအရ မဟတဘ စစသငတနးေကာငးမားသ႔ ေရာကရသြားၾကသ အမားဆး ပါဝငၿပး မဘမားႏင ေဆြမးမား၏ တငၾကား

Page 20: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur20

၀မးပက၀မးေလာေရာဂါေၾကာင ျမနမာျပညအႏ႔ တစလအတြငး ေသဆးသေပါငး ၃၀ ခန႔ ရခေသာလညး ျပညတြငးထတ ဂာနယ မားတြင သတငးထတျပနခြင ပတပငခခရသညဟ ျပညတြငး သတငးဂာနယ အသငးအဝနးမ ၾကားသရသည။

ကနးမာေရးဌာန တာဝနရသမားက ျပညတြငးသတငးဂာနယတကမားသ႔ အေသအေပာကစာရငး ေျပာၾကားေသာလညး သတငးေဖာျပမႈမလပရန တားျမစသညဟ ဆသည။

ေအးခမးေျမ႕၊ ေအးလ

“ေသတာအားလး ၃၀ ရၿပလ႔ ကနးမာေရးဌာနက ေျပာတယ။ ဒါေတာင သတ႔လကလမးမမတာ ရေသးတယတ” ဟ ရနကန အေျခစက သတငးေထာကတစဥးက ေျပာသည။

ဧၿပလ တစလအတြငး ရနကနတငးတြင ေျမာကဥကလာပ၌ အဆးရြားဆးျဖစပြားခၿပး ေတာငဥကလာပ၊ ေဒါပ၊ ေတာငဒဂ၊ ေျမာကဒဂ၊လႈငသာယာ၊ ဒလ၊ ပဇြနေတာင အစရသည ေဒသမားတြင ျဖစပြား လကရသည။ ယခလဆနးက သာေကတ (၄) ရပကြကတြင ျဖစပြားခေသာ ဝမးပကဝမးေလာ ေရာဂါေၾကာင လ ၄ ဥးခန႔ ေသဆးခ သညဟ ၾကားသရေသာလညး ယခအခါ ထေဒသတြင ေရာဂါ ထနးခပႏငၿပဟ သတငးရရသည။

မႏေလးတငးတြင အမရပရ၊ ျပညႀကးတခြန၊ မထလာ၊ ျမငးၿခႏငဧရာဝတတငးတြင လပြတာ၊ ဘကေလး အစရေသာ ၿမ႕မားတြငလညးဝမးပကဝမးေလာေရာဂါ အမားဆး ျဖစပြားခေၾကာငး ၾကားသရသည။

ျမငးၿခၿမ႕ေန ျပငပေဆးခနး ဆရာဝနတစဥးက “ကေနာေဆးခနးမာ ဝမးေရာဂါေၾကာင ေရာကလာတ လနာ တေန႔က ၄ ေယာက ၅ ေယာကေတာ ရတယ။ မတး၊ မေလာသြားေပမယ ေန႔တငးလလ ရတယ။ ေဆး႐မာလညး လနာ ၃၀၀ ေလာကရမယ၊ ေသဆးသ ၅ ဥးေလာကေတာရမယ။ ကေလးမားတယ” ဟ ေျပာျပသည။

ျပညသလထ အထတတလန႔ျဖစပြားမညက စးရမသညဟ ဆကာ ျပနၾကားေရး၀နႀကးဌာန လကေအာကရ စာေပစစစေရးက ယခက သ႔ေသာ ကးစကေရာဂါမားႏင စပလဥး၍ အေသအေပာက ပမာဏက ထနးခပေဖာျပျခငးျဖစသညဟ သတငးဌာနတခ႕ကဆသည။

လြနခသည သတငးပတအတြငး ရနကနႏင မႏေလး ကေလးေဆး႐မားတြင ၀မးေရာဂါေၾကာင လာေရာက ျပသသ လနာမားျပားေနခ

ၿပး ခတငပင မေလာကငဟ ၾကားသရသည။ သ႔ေသာလညး ယခ အခါ အေျခအေနတးတကေကာငးမြနလာသညဟ သကဆငရာ ေဆး႐တာ၀နရသမားက ေျပာၾကားခသည။

သ႔ေသာ အခ႕ေသာ ေဒသမားအတြငး ကာလဝမးေရာဂါအဆင ျဖစပြားမႈမား ရသညဟလညး သတငးမား ထြကေပၚေနသည။

ယခ ျဖစပြားလကရေသာ ဝမးပကဝမးေလာေရာဂါမာ အလြနျပငး ထနေသာေၾကာင တေန႔လင ဝမး ၈ ႀကမခန႔ အနညးဆး သြား၍ကြကတကကာ သတလစေမေမာသြားတတၿပး ကေလးသငယမား၊သကႀကးရြယအမား ခႏငရညမရေၾကာငး ေဒသခဆရာဝနတစဥး က ရငးျပသည။

ဝမးပကဝမးေလာေရာဂါႏင ပတသကသည ျဖစပြားမႈႏႈနး၊ ျပန႔ပြားႏႈနး၊ ေသဆးမႈႏႈနးမားက အစးရပင သတငးစာမားတြင ေဖာျပျခငးမရေသာလညး ဝမးပကဝမးေလာေရာဂါ ကာကြယေရး ႏႈးေဆာခကမားကမ ေန႔စဥရကဆက ဆသလ ေဖာျပလကရသည။ သ႔ေသာအေျခခလတနးစားမား ေနထငရာ ရပကြကမား၌ တကယေရသန႔ ရငးေရးအတြက ထေရာကစြာ ပညာေပးျခငးမ းမရသကသ႔ ထေဒသမားတြင ေနထငသမားအေနျဖင ပညာေပးျခငးမားက လကနာေဆာင ရြကႏငသည အေနအထားလညး မရေၾကာငး ေဒသခမားထမ သရသည။

ဧၿပ ၂၆ ရကေန႔ထတ ျမနမာအလငးသတငးစာတြင တငးမႉး ဗလမႉးခပဝငးျမငက ေျမာကဥကလာပ ၿမ႕နယ (၂) ရပကြကအတြငးပတဝနး ကငသန႔ရငးေရး၊ ေရေကာငးေရသန႔ရရေရး၊ ေသာကသး ေရကနမားျပျပငေဆာငရြကေရးႏင အျခားလအပခကမားအတြက ေငြႏင ဘလပေျမမား ေထာကပ႔ေပးခသညဟ ေဖာျပထားသည။ ။

ခကအရ ေဖာထတႏငချခငး ျဖစသညဟ ဆသည။ အစးရထမ တ႔ျပနခက ေစာငဆငးေနရေသာ သ႔မဟတ မျပတစေသးေသာ အမႈေပါငး ၁၄ ခ ရေနေသးသည ဟ သရသည။

အမးသားစစသားစေဆာငးမႈဥပေဒက ခးေဖာကေသာ စစသား စေဆာငးေရးဆငရာ အရာရ ၉ ဥးက ရာထးမ ျဖတပစခသညဟ ျမနမာစစအစးရက ေျပာဆထားေသာလညး ကလသမဂၢ အေနျဖင အတညျပေပးႏငျခငး မရဟ ဆသည။

ILO ၏ အဆအရ ကေလးစစသားစေဆာငးေသာ ျပစမႈကးလြနခ သ မညသတဥးတေယာကမ စစဘက သ႔မဟတ အရပဘကဥပေဒ မားျဖင အေရးယ အျပစေပးခရျခငး မရဟလညး အစရငခစာ၌ ေဖာျပထားသည။ ။

Page 21: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur21

႐တတရက မကစမား အလြနကနးစပသြား၍ ခငးမငတနးက ေလထ ညစညမးသျဖင မခၽြတတမး တပထားရသည ႏာေခါငးစညးက ျဖတကာ ေနကာမကမန ကမနးကတမး ထတတပလကရသည။ ဥး႐ကၡစး တေယာက ညဘကႀကး ေနျပညေတာေရာကေနျခငး ျဖစ၏။ သအရငဆး ေတြ႕လကသညက ဗလခပမႉးႀကး ကေတာ ေဒၚကြငကြင (အေမကြင) ျဖစသည ... ။

အေမကြင။ ။ ေဟာ ဥး႐ကၡစးပါလား။ ညဘကႀကး ဘာလ႔ မးအ႔မကမနႀကး တပထားရတာလဟင။

ဥး႐ကၡစး။ ။ ျမနမာျပညက ျဖတလာေတာ တလမးလး ေမာငမညးေနတာ ေနျပညေတာလညး ေရာကေရာ ႐တတရက ထနလငးသြားလ႔ မကစအသား မကတာန႔ ေနကာမကမန တပလကရတာပါ။

ေျပာေျပာဆဆ ဥး႐ကၡစးက ေနကာမကမနက ခၽြတ၍ ေဘးကတငတြင လမးခတလကရာ တငမဟတဘ အသငအေနအထား ကငထားသည စစသားတစေယာက၏ ေသနတ ျဖစေနေသာ ေၾကာင လန႔ၿပး ထခနလကသည။

ရနကနသားတာေတ

႐တတရက မကစမား အလြနကနးစပသြား၍ ခငးမငတနးက ေလထ ညစညမးသျဖင မခၽြတတမး တပထားရသည ႏာေခါငးစညးက ျဖတကာ ေနကာမကမန ကမနးကတမး ထတတပလကရသည။ ဥး႐ကၡစး တေယာက ညဘကႀကး ေနျပညေတာေရာကေနျခငး ျဖစ၏။ သအရငဆး ေတြ႕လကသညက ဗလခပမႉးႀကး ကေတာ ေဒၚကြငကြင (အေမကြင) ျဖစသည ... ။

Page 22: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur22

႐ကၡစး။ ။ ကလ .. ကလ .. လန႔လကတာဗာ။ ခငဗားတ႔ ေနျပညေတာကလညး စမးစမး စမးစမး ေတြခညးပါပလား အေမေမာေတာ .. အအ မားလ႔ အေမကြငကြငရ႕။

ဥး႐ကၡစးက ေမးစဥ ေဒၚကြငကြငမာ နတတပါးပါး ဝငပးသြား ပရ၏။ ေခါငးကခါ လကက ဆန႔၍ မကလးက မတရငး ေျဖေလေတာသည။

အေမကြင။ ။ ေဟ အေမတ႔က ေၾကာကလ႔ေဟ .. အေလ၊ ထးတငပြမာ အဖကသမားေတြ ေႏာငယကမာ စးလ႔ကြ႕ေနာ ..ဘာမတေနလ။ အေမတ႔ မသားစက ျပညသလထက အရမး ခစတာကြ႕ .. ကယဘကက လေအာင တေတာလးစမး လပထားတာေဟေနာ။ (ထ႔ေနာက တခကသမးကာ နတျပန ထြကသြားသည)

ပြေစးတနးျဖစေသာေၾကာင ေစးေခၚသ၊ လသမား ဆညေန သည။ ပေဖာငးသညထမ “ကြ .. ေဂၚ” ဟသည အသက

လေတြကလညး ခကပါတယ။ ေမာငတယ၊ေမာငတယ ထငညညးေနၾကတယ။ ေမာငရင မးစကန႔

မးထြနးေပါ။ ဒါေလးေတာငအေတြးအေခၚ မရဘး။ ေနရာတကာ လကလပေပးေနရမာလား ...

ဆကတကထြကေနသည။ ထစဥ “ေျပာငးဘး (ဖး) .. ေျပာငးဘး ………….. ျပတ” ဆေသာ အသ ထြကလာသျဖင ေဒၚကြ ငကြငေခါငးမ ဆပငမား ေထာငသြားသည။ (မတခက။ ။ဥး႐ကၡစး တဥးသာ နတ ျဖစေသာေၾကာင ျမငလကျခငးျဖစ၏)

အေမကြင။ ။ ေဟ လၿခေရးတေယာက ဟေျပာငးဖးျပတ သညက နားရငး သြားအပစမး။ ေရ႕က “ေျပာငးဘး” ဆတာပ ေအာ.. ေနာကက “ျပတ” ဆတအသ မၾကားခငဘးလ႔ ေျပာလက။

ေဒၚကြငကြငက အမန႔ေပးလကရာ လၿခေရးတပသားတစ ေယာက အေျပးထြကသြားၿပး ေျပာငးဖးသညက နားရငး သြားအပသည။ ဥး႐ကၡစးလညး နညးနညးလန႔သြားသျဖင စကားလႊလကသည။

႐ကၡစး။ ။ ဟား ေနကာမကမန ျပနတပထားမ ျဖစမယထငတယဗ႕။ ေနျပညေတာကလညး လငးလကတာဗာ။ လျဖင မရဘန႔။ ကနတၿမ႕ရြာေတြက ေမာငမညးေနတာပ။ ဘာမ မလပေပးဘးလား။

အေမကြင။ ။ ေနျပညေတာကလား .. လေပၚက ၾကညရင ေတာင မးတထနထနန႔ ေတြ႕ရေအာင လပထားတာေလ။ လေတြကလညး ခကပါတယ။ ေမာငတယ၊ ေမာငတယ ထငညညးေနၾကတယ။ ေမာငရင မးစကန႔ မးထြနးေပါ။ ဒါေလးေတာငအေတြးအေခၚ မရဘး။ ေနရာတကာ လကလပေပးေနရမာလား။

ေရႊေရႊက အားတာမဟတဘးရင သရ႕လား။

ထစဥ ကေလးတသက ေျပးလာၿပး ဥး႐ကၡစးက ဝငတးသြား ၾကသျဖင ဥး႐ကၡစး ယငသြားသည။

႐ကၡစး။ ။ ဆးလကတ ကေလးေတြဗာ .. ။ ဘယမမဆးမ၊ဖမဆးမေလးေတြလ မသဘးေနာ။ လႀကးက လႀကးမနးမသဘး ဝငတကသြားတယ .. ေတာက ..။

အေမကြ င။ ။ ဒမယ ဥး႐ကၡစး (ႏႈတခမးက ေထာ၍) စကားက ဆငဆငျခငျခငေျပာပါ။ အဒါ ကမ ေျမးေတာေလးေတြရင။ ဘရားထးတငရင ႀကးဝငးဆြေပးဖ႔ မနညး ေခာေခၚထားရတာ။ သတ႔က လကခငတာ မဟတဘး။ တစေထာငတနေတြ ႀကရင နငတ႔ဘကကပ ေသခာႀကပါမယလ႔ ေျပာမ လကလာတာ။ သရ႕လား။

ေဒၚကြငကြင စတဆးသြားေသာေၾကာင ဥး႐ကၡစး မကႏာခ ျပနေသြးလကသည။

႐ကၡစး။ ။ ဒါန႔ ေရႊေရႊ .. အေလ ေယာငလ႔ ခကပဒးႀကး ..ဟာ .. မားကနပါၿပ။ ဗလခပမႉးႀကး ဘယသြားလဗ။ မေတြ႕ပါလား။

အေမကြင။ ။ ေျမၿမခရမာ ေၾကာကလ႔ ပနးေန … အ… ဟဒငးလပေနတယ။ မနက ထးတငမာ ဆေတာေလ ..

Page 23: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur23

ေယာကမာ အျမန င႔ေရာငလကရသည။

႐ကၡစး။ ။ ဘရားမတညလညး ကသလက တျခားနညးန႔ ယလ႔ရတယ မဟတဘးလား။ ဥပမာဗာ ျပညသေတြ စတခမးသာဖ႔ လပစစမး မနမနေပးတာမး၊ ေရရေအာင လပေပးတာ မး .. မး .. မး ..

အေမကြ င။ ။ ကြ င က စာလာခေနျပနၿပ .. ။ ဒါေတြ လပေပးရငကသလရမယဆတာ သတယ။ ဒါေပမယ ေဗဒငကနးခနး အလအရ ေရႊေရႊက ဘရငဇာတာ ပါလာတယဆလ႔ ကသလရ႐တင မဟတဘး၊ ကနတာေတြပါ ရေအာင လပရဥးမာ။

႐ကၡစး။ ။ ဘာေတြမားပါလမ။

အေမကြင။ ။ ေရးဘရငေတြလ ဖနး (ဘနး)၊ ႏလး၊ လက႐း ျပညစေအာင လပရမာ။ သ႔မာက အဒ ၃ ခလး မရရာဘးေလ။ သနားစရာေကာငးတ ေရႊေရႊေလးပါရင .. ။

ေဒၚကြငကြငမာ စကားေျပာရငးက မကရညမားစးကလာရာ ေဘးမာရသည စစသားတစေယာကက အလငအျမန ခြကျဖငခေပးလကရသည။ မၿပးေသး .. ေဒၚကြငကြငက ႏပပါညႇစၿပးစစသားတစေယာက၏ ယနေဖာငးျဖင သတလကေသးသည။

အေမကြင။ ။ ေျပာရရင .. သ ဘရငျဖစမ ကြငက မဖရား ေခါငႀကးျဖစမာဆေတာ တတစြမးသမ လပရတာေပါေလ။

ခနက ေျပာတ ၃ ခလး မရေတာ ဘးေတာက ေျပာတယ၊ ဖနးတစခရရင ကနတ ၂ ခ အလလ ရလာမယတ .. ။ အဒါ ဖနးရေအာင ဘရားတညရမယဆလ႔ တညလကတာပါပ။ ထစဥ ေဒၚကြ ငကြ င၏ အႀကးဆးေျမး ဖးေလာကလနး ေဘးသ႔ေရာကလာၿပး ေဆာငႀကးေအာငႀကး ဝငေျပာသည။

ဖးေလာကလနး။ ။ အဒါေျပာတာေပါ။ အဘြားတ႔က ခကတာပ။ဖနးရေအာင ဒဘရားႀကးမား တညေနရေသးတယ။ ဘယႏလးလခငလ သားဝယေပးပါမယဆ။ အငဖနးယမလား၊ ဘလး ဘယရ ယမလား။ ဖနးႏစလး ရဖ႔ တာဝနယတယ။ အဘြား ခနေျပာတ လ႐နးဆတာႀကးေတာ မသဘး။

အေမကြ င။ ။ သားေျပာတာေတြက သားအဘးက မသးတတဘးေလသားရ႕။ သက ကရးယားကားန႔ တ႐တကားေတြပ ၾကညၾကညၿပး ဒ႔တာဝန အေရးသးပါးက ထမးေဆာငေနရတာ။ ဒေတာ သလပတတတာပ လပပါေစ .. ။ ဟတလား။ ညစတးညစပတေတြ မေျပာန႔။ ကက လမၼာတယ၊ လႀကးေတြစကား ဝငးထ ဝငမပါန႔ေနာ။ ဒကျပနရင သားလခငတ ႏကကလပ တစခ သားအဘးက ေထာငေပးခငးမယ။

ဖးေလာကလနး။ ။ ဟ ေမာဒယမေလးပါ ဝယေပး .. ။

အေမကြင။ ။ စတခ၊ စတခ ဝယေပးမယ။

ေဒၚကြငကြငက အခသပလကသျဖင ဖးေလာကလနး

သားေျပာတာေတြက သားအဘးက မသး တတဘးေလသားရ႕။ သက ကရးယားကားန႔ တ႐တ ကားေတြပ ၾကညၾကညၿပး ဒ႔တာဝန အေရးသးပါးက

ထမးေဆာငေနရတာ ...

အအား မေနန႔ဆၿပး တရားထငခငးထားတယ။

႐ကၡစး။ ။ ၾကညရတာ အေမကြငရ႕ အစအမေတြခညးပ ထငပါရ႕ေနာ။

အေမကြင။ ။ ဒါေပါရင မနးမဖကရင ျပညပကတယ ဆတာ မၾကားဖးဘးလား။

႐ကၡစး။ ။ ဟင တမးပါလား .. အေမကြငက ပကေအာင ဖကေနတာလား။

အေမကြင။ ။ ဒါကေတာ တငစားၿပး ေျပာတာေပါရင။ ခေတာင ကမရ႕ အစအမေတြ၊ ယၾတာေတြေၾကာင ဒ ဘရားႀကး တညျဖစတာ။ နညးတကသလေတြ ရမာ မဟတဘး။

ေျပာရငး အားရလာသျဖင ေဒၚကြငကြငက လကႏစဖကက ေဘးသ႔ဆန႔ကားလကရာ လၿခေရး ယထားေသာ စစသားႏစ

Page 24: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur24

ေကနပကာ “႐႕ .. ႐႕” ဟေအာ၍ ေကာကေကြးကာ ကရငး ထြကသြားသည။

ဥး႐ကၡစး။ ။ ပြခငးႀကးက ဟညးေနေပမယ .. လေတြလညးသပမေတြ႔ရဘးေနာ။

အေမကြင။ ။ မပန႔၊ မပန႔ .. ဝနထမးေတြအားလးက မလာမေနရ ဆၿပး ေသနတန႔ခန၊ အမန႔ထတ ထားၿပးသား။ လာၾကလမမယ။ ထးတငပြမာ ႀကဖ႔ တစေထာငတနေတြေတာင အသစထပ႐ကထားတာေလ။ ကသလက မားေလေကာငး ေလပ ဥး႐ကၡစးရ႕။ ေရႊေရႊ႕ အကသလေတြက နညးတာမ မဟတတာ။ အဒါေတြက ျပနေခရမာ။

ထစဥ “ေဝါ .. ေဝါ … ဝနး” ဆသည အသႀကးတသ ပြခငး ထမ ထြကေပၚလာသည။

အေမကြင။ ။ ဟာ ေတာလညးသ .. ေတာလညးသ.. အထကျဗဟၼာကေန .. ေအာကအဝစအထ ဘရားတညတာ က ေကာငးခးေပးတာ ၾကားလား ဥး႐ကၡစးေရ .. ေတာလညး (ေတာလ)တယ ဆေတာ ကပမလေတာဘးေပါ။

ေဒၚကြငကြင၏ စကားေၾကာင ဥး႐ကၡစး ကၽြၿမးတသြားသည။

႐ကၡစး။ ။ ဘာဗ .. ခငဗားသာ ေျခမခငဘ လမာ၊ ကပက အလနးႀကးရေသးတယ။ လနထြကေနတာေနာ။

လၿခေရးတဥး။ ။ အေမကြင .. အေမကြင .. ပြခငးထမာ ရဟတႀကးၿပကတာ .. လေတြအမားႀကး ေသကနၿပတ။အေမကြင။ ။ ဟယ ဟတလား ဝမးသာလကတာ .. ကနးေကၿပေတာ ဥး႐ကၡစးေရ ..။ ရဟတၿပကေတာ ေရႊေရႊမၿပေတာဘး .. လေတြေသတယ ဆေတာ ေရႊေရႊမေသေတာဘး။

ေျပာရငးဆရငး ေဒၚကြငကြငက ေကြးေနေအာင ထကသည။ဥး႐ကၡစးကလညး သ႔ထးစအတငး ေျပာခငရာ ေျပာ၍ေမးခငရာဆကေမးသည။ သက သတငးေထာကတာဝနလညး ယခရ သညကး၊ စပစရသညေပါ။

ဥး႐ကၡစး။ ။ ေဒၚကြငကြငကပ ေမးရဥးမယ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြက လပဥးမာလားဗ။

အေမကြ င။ ။ (ကေနရငးမ) ေၾသာ လပမာေပါ ဥး႐ကၡစးရယ။ဘးေတာက ဘယအခန ဘာလပရမယ အတအက အခါေပး ၿပးသား။ ဆယတစမး ၿငမးေအာင၊ ကး နဝငးေကေအာင၊ ႏစဆယတစေပါက၊ ဘႀကး၊ ပကာ၊ ရမးကးမး .. ေၾသာ ေယာငကနပါၿပ .. ယၾတာေတြ အေသအခာဆငထားတာ ေျပာပါတယ။ ကက ရငန႔ ေလပနးရတာ သပ အခနကနတာပ။ ေဟာ ဘးေတာေျပာထားတအခန ေရာကေတာမယ လပၾကေဟ လပၾက။

ေျပာေျပာဆဆ ေဒၚကြငကြငက ဝ႐နးသးကား ထလပေသာ ေၾကာင အနားက လၿခေရးတပသားမားလညး ေနရာယ၊ အသငျပင၊ ေမာငးတငေတြ လပကနသည။ ဥး႐ကၡစးက

ေၾကာကေၾကာကျဖင ေျမႀကးတြင ျပားျပားဝပလကသည။

အေမကြင။ ။ ကက သမးေတြ၊ သားမကေတြ၊ ေျမးေတြ လာၾက။ ဖးေလာကလနးတ႔၊ စပစလးမ၊ မမစနတ႔ အျမနလာ။ေရႊေရႊေကာ ေရႊေရႊ ျမနျမနလာ ဒဂးက အေလ .. ေယာငလ႔ဒႀကးကကငၾက။ ၿပးရင ေရႊေရႊက ဘးေတာ ေအာခငးတ အတငး ေအာေတာ။ ယၾတာေခမယ။

စနဖးေတာတငသည ပနးရထား အထကတကရန ႀကးဝငးဆြၾကသည။ ၿပးေနာက ဗလခပမႉးႀကးက ကနး၍ ေအာလကသည။

မႉးႀကး။ ။ ဆြဆရာေရ႕ …. ။ ေရာကခငရာေရာက .. ။ အဝစပ ေရာကေရာက … ငရႀကး ရစထပပ ေရာကေရာက ဆြ .. ဆြ .. ဆြ ..။

စပယယာသအျပညျဖင ေအာလကသည ဗလခပမႉးႀကးအသအဆးတြင မသားတစလး ႀကးက ဝငးဆြလကရာ တဥးေပၚ တဥးဆင၍ ဖငထငလက လကသြားေလေတာသည။

ဆငးသ။ ။ တတတတတတ ျဗငး .. တတတတတတ … တတတတတတ ျဗငး .. ျဗငး …

မတခက။ ။ ဥး႐ကၡစး၏ ဓာတပအတတပညာ ညဖငးမႈေၾကာင ေဒၚကြငကြငတ႔အဖြ႕ လကသညပမား မရလကပါ သျဖင ထပမား မေဖာျပႏငျခငးက သညးခၾကပါကန။ ။

Page 25: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur25

ေမး။ ။ ထငးႏငငထက KNU စစေခါငးေဆာငေတြ မၾကာေသး ခငက ျမနမာႏငငဘကမာ ရတ KNU ထနးခပနယေျမထက ျပနရ တအေၾကာငးေတြ ေျပာျပပါဥး။

ေျဖ။ ။ ၂ဝဝ၈ ခႏစ KNU ညလာခအၿပးမာ အေျပာငးအလက ဘာလဆေတာ နအဖက ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရးက မသြားခငေတာဘး ဆေတာ တခ႕ဌာနေတြ ဖကပစလကတာရတယ။ ဥပမာ အရငကနအဖန႔ ဆကဆတ ဗလမႉးစးစးရ႕ ဌာနမးေပါ။ အဒါက ထငးဘကကအျမငမရငးတာမး ရတယ။ နအဖက ကမးလမးမႈေတြက ကေနာတ႔ဘကက စ ဖကတယလ႔ ထငးက ျမငတယ။

ညလာခအၿပး တပမဟာ ၆ ဘကမာ တကပြေတြ ဆကျဖစတယ။ အဒဘကက တပရငး ၂ဝ၁၊ ၂ဝ၃ ရတယ။ ျမနမာစစအစးရဘကက

ေတာငးဆမႈေၾကာင ထငးက လမးေတြက တတႏငသေလာက လကျဖတေတာကတာ ေတြ႔ရတယ။ ဒါေၾကာင တခ႕နယေျမေတြ ရႈးရတာ၊ ဆတေပးရတာ အဒါေတြ ပါတယ။ ရကၡာ မပ႔ႏငသလ ေနာကေကာကေန ဝငအပစခရတာေတြ ရတယ။

အဒမာ ဆကဆေရးက ကလာတ အခါကေတာ ေဖေဖာဝါရမာ ထငးဘကကေန ကေနာတ႔ဆ စာဝငလာတယ။ သတ႔နယေျမထကေန ကယတပေတြက လမးၿပး အမန႔မေပးဖ႔ေပါ။ ဒါေပမယ ကေနာတ႔ ထငးနယေျမထမာ ဆကၿပး ေနေနတယ။ အဒမာ စာရလာတယ။ စာအရေတာ အမန႔ေပးႏငတ တပမႉးေတြအေနန႔ ေဖေဖာဝါရ ၂၅ မာ ေနာကဆး ဟဘကကမး ျပနသြားေပးဖ႔ေပါ။

ေနာက … ပ႔ရတ အေၾကာငးရငးတစခကက ၿပးခတလက ကလ

သမဂၢ လ႔အခြငအေရး ကယစားလယ ကငတာနာ လာတအခနမာ (ကရငျပညနယ) ျမဝတမာ ေပါကကြမႈ ျဖစေသးတယ၊ အဒါ ကေနာတ႔ လပတာလ႔ ေျပာတယ။ အေရ႕ေတာငတငး တငးမႉးကယတင လာၾကညတယ။ ဆေတာ ပၿပး ထငးဘကက ပစးရမလာတယ၊ ဖအား ပမားလာတယ။ ျမနမာ စစအစးရဘကကလညး KNU,KNU ဆၿပး ဝါဒျဖန႔တာေတြ ပႀကးလာတအခါကေတာ ထငးအေနန႔ဖဒမနးရာလ ေနာကတစေယာက ျဖစမာ စးရမလာတယ။

ေမး။ ။ တကယလ႔ KNU က ၿငမးခမးေရးယမယဆရင ကယပငနယေျမ ရႏငမလား။

ေျဖ။ ။ နယေျမေပးမယ ဆတာ ဘရားသးဆရ႕ ေျမာကဘက ပငးေပါ။ အရင ကေနာတ႔ ၂ဝဝ၅ ခႏစ သြားၿပး ေဆြးေႏြးတနးက

ျမနမာစစအစးရႏင အပစအခတ ရပစျခငး မရေသးသည ကရငအမးသားအစညးအရး (KNU) သည ျပညပေရာက အတကအခမားႏင ရငးႏးမႈအရဆးေသာ တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႔တစဖြ႔ ျဖစသည။ ဧရာဝတက KNU ဗဟ အလပအမႈေဆာင ေကာမတဝင ဖဒေဒးဗစေထာ ႏင ေတြ႔ဆၿပး KNU ၏ လကရအေျခအေနမားက ေမးျမနးခသည။ ဖဒေဒးဗစေထာသည KNU ၏ ႏငငျခားေရးတာဝနခ အျဖစ ႏစေပါငးမားစြာ တာဝနယခသျဖစသည။

Page 26: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur26

အေရ႕ေတာငတငး တငးမႉးက ၃ ေနရာ ေပးတယ။ အဒ ေနရာက ကရငျပညနယထမာ ဆေတာ ဘယတပမဆ အဒက ျပနလာေနဖ႔ ေျပာတာ။ အဒမာ DKBA (KNU ၏ ခြထြကအဖြ႔တစခ) လညး ရတယ၊ေနာကတခက မြနျပညသစပါတရ႕ေနရာ ျဖစေနတယ။ ဘယသျပနျပန ေနျပညေတာကေတာ ေခါငးေအးမယ၊ ဒါေပမယ အဒေနရာမာ ရတသေတြကေတာ ခြကေစာငးခတမာပ။ အခကလညး တႏငငလး အတငးအတာက မၾကညၾကဘးေလ။ အားလးလလက နယေျမေလး တစခေလာက ရၿပး ရပတညႏငတ အေနအထားရရင ေတာၿပ ဆတာမး။

ေမး။ ။ KNU မာ စစတပအငအားက ဘယေလာက ရသလ။

ေျဖ။ ။ ၃ဝဝဝ ထက မပဘး။ တပမဟာ ၅ ကေတာ အမားဆးပ။ၿမတ၊ ထားဝယဘကမာလညး လရရငေတာင လႈပရားမႈက ေတာ ေတာနညးတယ။ တပရငးအရ ေျပာမယဆရငေတာ တပရငး ၉၊၁ဝ၊ ၁၁ ရတယ။ စာရငးအရေတာ မားတယ။ ဒါေပမယ တကယ လဥးေရက မေျပာႏငဘး။

ေမး။ ။ KNU က အငအား အေတာနညးေနေတာ နအဖက မၿဖႏငဘးလား။

ေျဖ။ ။ ကေနာအထငေတာ ေမြးထားတယလ႔ ထငတယဗ။ ဒေကာငေတြရေနတယ၊ တငးျပညက ကေမာကကမ လပေနတ ေကာငေတြ ဆၿပး ျပစားလ႔ ရတာေပါ။ တဖကကလညး ကေနာတ႔ လေတြဘကကလညး စတဓာတေတာ မကဘးဗ။ ကေနာတ႔က ေျပာကကားပစတယ၊ ဗးေထာငတယ။ ကေနာတ႔လညး ဒါပ တတႏငတာကးဗ။

ေမး။ ။ ၿငမးခမးေရး ယထားတ အဖြ႔န႔ မယတအဖြ႔ ႏငငေရးအရ ဘာကြာမလ။

ေျဖ။ ။ အမနကေတာ လကနကကငထားတ အဖြ႔ေတြ အေနန႔ကေတာ ႏငငေရးအရ ေမာလငခကေလး နညးနညး ရေသးတယေပါဗာ။ ဒမကေရစ အငအားစေတြန႔ ပးေပါငးၿပးေတာ၊ ႏငငတကာရ႕ ဖအားန႔ေပါငးၿပး အေျပာငးအလက ေမာေနတယဗ။

ၿငမးခမးေရး အဖြ႔ေတြကေတာ တခ႕က ေကနပလ႔ေတာ မဟတဘး။ အဒလ ၿငမးခမးေရး ယလကတ အခါကေတာ သတ႔နယေျမ ထမာ သတတာေတြ အမားႀကးေလာသြားတယ၊ နညးနညးေလာ တာ မဟတဘးေနာ .. အမားႀကး ေလာသြားတာ။ လ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈေတြေတာ ရေကာငးရမယ၊ ဒါေပမယ သတတာကေတာေလာသြားတယ။ ေနာကတခ အားသာခကက လေတြန႔ အနးစပဆးထေတြ႔ခြင ပရတယ။ အဒါကေတာ အရမးက အကးရတယဗ။ သ႔ လထက သတ႔ရ႕ သေဘာတရားက ေျပာျပလ႔ရတယ။

ေမး။ ။ ျပနဝငသြားတ ၿငမးခမးေရး အဖြ႔တခ႕ဆရင ႏငငေရး ရညရြယခကေတြလညး ရေနတာပ။ KNU ကေရာ ဘာလ႔ ၿငမးခမးေရးကစၥက မစဥးစားတာလ။

ေျဖ။ ။ ကေနာတ႔ ေနာကဆး သြားေတြ႔တနးကဆရင ဗလခပ ခငညႊန႔ရတနးက ကေနာတ႔ရ႕ အေျခခ လအပခကေတြက ေဆြးေႏြးလ႔ ရေသးတယ။ ဒါေပမယ ဗလခပခငညြန႔ ျပတသြားၿပး ေနာက လေတြကေတာ အလ ေဆြးေႏြးလ႔ မရေတာဘး။ ျပနလာေနရင ေန၊ မေပာရငျပန ဆတာမးပ သတ႔ဘကက ေျပာတယ။

ေနာကတခါ အဖြ႔ငယေလးေတြက ခြၿပး ေခၚႏငၿပ ဆတာမး ျဖစေနတယ။ ကေနာ ရနသဆလညး ဒတငးလပမာပေလ။ ခြႏငသမခြထတမယ၊ အေဆာကအအႀကးကေတာ ဒတငး ထားမယ။ ကေနာ

ကရငအမးသား လြတေျမာကေရး တပမေတာ (KNLA) တပသားတစဥး (ဓာတပ - Yuzo/ဧရာဝတ)

Page 27: Irrawaddy E Journal v1n1

www.irrawaddy.org/bur27

တ႔ မျပနႏငဘး ဆတာကလညး ႏငငေရးအရ ယၾကညခကေတြရ ၾကတယ။ ညလာခကလညး ဆးျဖတထားတာ ရေတာ ေခါငးေဆာငပငးက ဆးျဖတထားတာက ေအာကေျခက ေဖာကၿပး မလပႏငတာရတယ။ တခ႕ေအာကေျခကေတာ ျပနခငတစတမး ရေကာငးရမယ။

ေနာကတခက ပြငပြငလငးလငး ေျပာရရင ကေနာတ႔ ဆးျဖတခကခထားတာ ဖဒမနးရာ ရကတညးကပ။ အဒါက ကေနာတ႔ ထနးခပထားတ ေနရာေတြမာ ျပနေနဖ႔။ ကေနာတ႔က ကေနာတ႔ တပေတြန႔လထက ေလးစားမႈရဖ႔။ အနညးဆးေတာ ဆးျဖတခက ခႏငတ သေတြ ကရငျပညနယဘကက ျပနေနၾကဖ႔ပ။ ဒါေပမယ ဖဒမနးရာသာ ဆးသြားေရာ အဒ အစအစဥက ျဖစမလာဘး။

ေမး။ ။ KNU န႔ လကရ ဒမကေရစအငအားစေတြ၊ တပေပါငးစ ေတြအေပၚ အျမင ေျပာျပပါဥး။

ေျဖ။ ။ ခအခနမာေတာ တပေပါငးစေတြမာေတာ KNU က ဗနးျပအေနန႔ ေနရာေပးထားတာေတာ ရတယ။ NCUB တပေပါငးစအဖြ႔ က စငၿပငအစးရ ဖြ႔မယ ဆတာမး ျဖစလာတယ။ KNU ကလညးရနသက တကမယဆရင ႀကကတာပ၊ ဘယလပ တကတကေလ။

ဒါေပမယ ေနာကဆကတြ ျပနာေတြက မစဥးစားတ အပငးေတြ ရတာလညး ေတြ႔လာရတယ။ အလ ပစဆေတာ အထမာ ရႈပေထြး မႈေတြ ျဖစလာတယေပါ။ ၿငမးခမးေရး အဖြ႔ေတြေရာ ပါႏငမလား။ မလြယဘး။ သတ႔ သြားခငတ ပစက တမးပ။ အပမကႀကးလ ျဖစ ေနတယ။ လကရ သတ႔ ရတ အခြငအေရးက လႊတၿပး ကေနာတ႔ ေပးတ ေလထက အခြငအေရးက ယမလားဗ။

ေမး။ ။ လပႀကခရတ KNU ေခါငးေဆာင ဖဒမနးရာက ရနသ ေတာေတာမားခလား။

ေျဖ။ ။ KNU တခလးရ႕ ေျပာေရးဆခြငရတ အေထြေထြအတြငး ေရးမႉး ဆေတာ သက မေပၚမာရပတညၿပး အေကာငအထညေဖာ ေျပာဆတအခါမာ သ႔က မႀကကတာမးေတြ ရေကာငးရႏငမယ။ သ႔က မသတခငမာ DKBA တ႔၊ နအဖတ႔က ျဖန႔တစာေတြ ေတြ႔ၾကမာပါ။ ကားဗးခြတေနရာမာ အျပစမျပညသေတြ ေသတာ မနးရာ လကရာ၊ ကၾကညလငး (စစအစးရႏငသြားေရာကေဆြးေႏြးသKNU ဒ ဗလမးႀကး) ေသတာ မနးရာလကရာ အလေတြ ေျမႇာကေပးေတာ၊ စြပစြေတာ သက ပႀကးထြားလာေရာ။ အဒမာ ထငးဘကကလမးေဖာကဖ႔တ႔၊ ေရေလာငတမ ကစၥတ႔မာ သက မအရျငငးရေတာ တခ႕က မနးရာန႔ စကားေျပာရတာ ခကတယ ဆတာမး ေတြ ျဖစလာတာေပါ။ ကေနာအထင သ႔မာ ရနသမားတယလ႔ ေျပာရေလာကေအာငေတာ မဟတပါဘး။ ေနာကဆးမာေတာ အဖြ႕အစညးတခလးရ႕ဒဏက ခလကရတာပါ။

ေမး။ ။ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြ ၿပးသြားရင တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႕အစညးေတြက ဘာျဖစလာမယလ႔ ထငသလ။

ေျဖ။ ။ စစတပက သးၿပး အပစရပ အဖြ႕ေတြက လကနက လးဝျဖတခငးမလား၊ ဒါမမဟတ အပစမရပေသးတ အဖြ႕ေတြက အျပတခခငးမလား၊ ဒါကေတာ ေနာကတကမယ အစးရေပၚမာ မတညတာ။

ကေနာတ႔ကေတာ ဒတငး ဆကေနသြားမယ ဆတာ ရငးေပမယ ေနာကတကမယ အစးရ ဘာလပမယဆတာ ခထမရငးဘး။ ၂ဝ၁ဝၿပးသြားလ႔ ေရ႕ေလာကမာ နအဖလညး အခကအခ ပမားလာမယ။ကေနာတ႔ကေတာ ဒထက ပခကစရာ အေၾကာငးမရေတာဘးလ႔ ထငတယ။ ကေနာတ႔အတြကက အခကာလက တကယ အကပအတညးဆးပ။ ဘ႑ာေငြအားျဖင အခကအခရတယ၊ လစရတာ

လညး အခကအခရတယ။ အခကအခက မးစတယ။

ေမး။ ။ ဖအားေတြ မားေနတယ၊ ျပနာ ေပါငးစရတယ၊ KNU ထက ေနာကထပ ခြထြကႏငမယသေတြကလညး ရေနတယ ဆေတာ KNUရ႕ ႏငငေရး ရပတညခက ေျပာငးသြားႏငလား။

ေျဖ။ ။ ေျပာငးသြားႏငတယဗ။ အဒါေတြ ျပနထနးတအေနန႔ ေပၚလစ ေျပာငးႏငတယ။ ေျပာငးမယ ေပၚလစကလညး ျပနမယသျပန၊ ေနမယသေန .. ဒါေပမယ ရနမျဖစန႔ ဆတာမးျဖစႏငတယ။ သေဘာက DKBA ျပနတယ။ ရနျဖစတယ။ ထနေမာင ျပနတယ၊ ရနျဖစတယဆတာရတယေလ .. အဒါက ေပၚလစ မကဘ ျပနၾကတာကး။

ေနာကတခရတာကေတာ ျပနရငေတာင အရငကလ အစလက အဖြ႕လက ျပနတာမး မျဖစႏငေတာဘး၊ နယေျမေတြကလညး ကြျပားကနၿပကး။ ဒေတာ ျပနရငလညး နးစပတအဖြ႕ေလးေတြ ျပနၾကလမမယ။ ဒါကလညး ထငးရ႕ ေပၚလစေပၚမာ မတညတယ။ အရငကေတာ ထငးက တစလး အစန႔ အဖြ႕န႔ ျပနတာမး လပေစ ခငတယ။ တစစျပနရင သတ႔ မထနးႏငဘးေလ။ ခေတာ သတ႔လညး တစလးျပန ဆတာမး မလပႏငေတာဘး။ တစစ ျပနခင လညးျပန။ ျပနဖ႔ပ လရငး ဆတာမး ျဖစေနၿပ။

ေမး။ ။ တကယလ႔ KNU က အပစရပၿပး ၿငမးခမးေရး ယခမယ ဆရင ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာကပြက ဝငဖ႔ စတကးထားသလား။

ေျဖ။ ။ မဟတဘးဗ။ ၂ဝ၁ဝ ကေတာ ဝငလညး မထးဘး။ လထစညး႐းမႈေတြ အမားႀကး ျပနလပရဥးမယ။ ဒေတာ အရက အရအတငးေျပာရရင KNU အေနန႔ မပး ေထာငလ႔က မရေသးဘး။ႏငငေရး ျပနလပခငရင အမားႀကးက ျပနလပ၊ ျပနတညေဆာက ရဥးမယ။ ။

လကနကကငထားတ အဖြ႔ေတြ အေနန႔ကေတာ ႏငငေရးအရ ေမာလငခကေလး

နညးနညး ရေသးတယေပါဗာ ...