IS Bolnički informacioni sistem

Univerzitet “Džemal Bijedić” Fakultet informacijskih tehnologija - Mostar

IS Bolnički informacioni sistem

Projektovanje informacionih sistema

Mostar,novembar 2010.

Predmetni nastavnik: Student:

doc. dr.Haris Šupić Mehmed Gvozden

Univerzitet “ Džemal Bijedić ” Fakultet informacijskih tehnologija - Mostar

Sadržaj

Sadržaj............................................................................................................................................2

Uvod...............................................................................................................................................3

Osnovne informacije o projektu......................................................................................................4

Tasks(Zadaci)..................................................................................................................................5

Slika 1( tasks )..............................................................................................................................5

Gantogram......................................................................................................................................5

Slika 2 ( gantogram )....................................................................................................................5

Resursi............................................................................................................................................6

Slika 3 ( resursi )..........................................................................................................................6

Organizaciona struktura sistema.....................................................................................................6

Slika 4 ( Organizaciona struktura sistema )...............................................................................7

Analiza sistema...............................................................................................................................8

Hijerarhijski dijagram......................................................................................................................8

Slika 5( Hijerarhijski dijagram ).................................................................................................9

Dijagram konteksta.........................................................................................................................9

Slika 6( Dijagram konteksta )....................................................................................................9

Logički model procesa...................................................................................................................10

Slika 7( Logički model procesa )..............................................................................................10

Zakazivanje pregleda.................................................................................................................11

Slika 8( Zakazivanje pregleda )...............................................................................................11

Unos podataka o pacijentu........................................................................................................12

Slika 9( Unos podataka o pacijentu )......................................................................................12

Pregled pacijenta / Izdavanje računa.........................................................................................13

Slika 10( Pregled pacijenta / Izdavanje računa )......................................................................13

Dijagnoziranje...........................................................................................................................14

Slika 11( Dijagnoziranje )........................................................................................................14

Konceptualni ER dijagram ili model podataka................................................................................14

Slika 12( ER dijagram BIS -a )..................................................................................................15

Strana | 2


Dizajn sistema..............................................................................................................................16

Fizički model procesa(DTP)............................................................................................................16

Slika 13( Fizički model procesa ).............................................................................................16

Fizički model podataka..................................................................................................................17

Slika 13( Fizički model podataka )...........................................................................................17

Fizički model podataka – relacija baze podataka............................................................................18

Slika 14( Relacija baze podataka )...........................................................................................18

Model arhitekture mreže..............................................................................................................19

Slika 15(Model arhitekture mreže).........................................................................................19

Zaključak.......................................................................................................................................20

Literatura......................................................................................................................................21

Strana | 3


Uvod

Posmatrano sa informatičkog aspekta informacioni sistemi su skup metoda, postupaka i resursadizajniranih tako da pomažu dolaženje do cilja.

Djelatnost svakog informacionog sistema može se dekomponovati na sljedeće aktivnosti:

1. prikupljanje podataka, 2. obrada podataka, 3. memorisanje podataka i informacija, 4. distribucija podataka i informacija korisnicima.

Informacioni sistemi su u svojoj kratkoj istoriji prošli kroz nekoliko faza razvoja, koje danas uglavnom možemo sintetizovati na sljedeći način:

1. elektronska obrada podataka – EOP

2.upravljački informacioni sistemi – UIS

3.sistemi za podršku odlučivanja – SPO

4.ekspertni sistemi - ES

Sa aspekta problema upravlja - nja, namjena ovih informacionih sistema se svodi na:

1. analizu poslovanja,

2. donošenje operativnih odluka,

3. donošenje taktičkih odluka i

4. donošenje strateških odluka.

U mom slucaju i primjeru informacijski sistem bolnice treba da poboljša i ubrza rad medicinskog osoblja i olakša im brigu o pacijentima u smislu vođenja kartona, bilješki o pregledima te dijagnozama. Posmatranje ovog sistema je sa strane medicinskog osoblja i pacijenata bolnice.

Bolnički IS treba da omogući:

- Unos podataka o pacijentima na jednostavniji način,- Unos podataka o pregledima pacijenta,- Izdavanje uputnica za pacijente i pravljenje računa

Strana | 4


Pri unosu podataka o pacijentu sistem treba da medicinskom tehničaru prikaže formu za otvaranje kartona za pacijenta. Ova forma treba da sadrži polja za unos podataka neophodnih za ispravnu registraciju pacijenta. Kada med. tehničar završi sa unosom podataka, treba biti omogućeno pritanje izvještaja o novom pacijentu za dalje korištenje.

Postupak sa unosom podataka o pregledima, uputnicama je sličan kao i unos podataka o pacijentu, samo što se za svaki postupak poziva odgovarajuća forma. Unos podataka o pregledima bi u mnogome trebao olakšati dosadašnju praksu bolnica gdje se takav postupak radio većinom na papirima. Ovaj predloženi način spremanja podataka bi omogućio pretraživanje pregleda po pacijentu, doktoru, datumu pregleda i isključio mogućnost gubljenja takvih evidencija.

Ovaj rad treba da da prijedlog za “ Bolnički informacioni sistem “.

Osnovne informacije o projektu

Puni naziv projekta:

Bolnički informacioni sistem

Svrha projekta:

Prevazilazenje problema u pogledu same papirologije, kartoteka. Efikasnije upravljanje istim. Sve na jednom mjestu.

Ciljevi projekta:

Organizacija, racionalizacija i funkcionisanje zdravstvene službe na optimalan način, odnosno poboljšanje kvaliteta medicinskog rada kao i obezbeđenje tačne, potpune i blagovremene informacije i smanjenje troškova zdravstvene zaštite.

Proizvod projekta:

Softverski paket za zdravstvene ustanove.

Strana | 5


Tasks(Zadaci)

Slika 1( tasks )

Gantogram

Slika 2 ( gantogram )

Strana | 6


Resursi

Slika 3 ( resursi )

Organizaciona struktura sistema

Model organizacione strukture sistema definiše logičku organizaciju unutar neke kompanije. Ovaj model prikazuje organizacijske jedinice, funkciju uposlenika, njihove sposobnosti, vještine i timove u koje su uključeni zaposlenici.

Model organizacije je na hijerarhijski način strukturirao organizacione jedinice. Nakon analize IS Bolnički informacioni sistem došao sam do slijedećih organizacionih jedinica:

- Klinički odjel- Odjel za finansiranje- Odjel za istraživanje- Labaratorijski odjel- Odjel za pacijente koji upravlja prijemom pacijenata, dijagnosticiranjem bolesti i liječenjem

pacijenata.

Na slijedećoj slici je prikazan dijagram organizacione strukture sistema.

Strana | 7


Slika 4 ( Organizaciona struktura sistema )

Organizaciona jedinica “ Klinički odjel “

Svaka bolnica radi uspjesnijeg poslovanja je podljeljena na odjele. Klinički odjel je jedan od tih odjela, zadužen je za brigu o pacijentima. Podjeljen je u više odjela prema grupiranim bolestima, kao što su plućne bolesti, infektivne bolesti itd.

Organizaciona jedinica “ Odjel za finansije “

Da bi svaka bolnica funkcionisala kako treba potrebno se brinuti i o njenim finansijama. Tome služi ovaj odjel koji se brine za uredno vođenje svih finansijskih poslova bolnice koji se tiču budžeta dobivenog od strane državnih organa, donacija, pacijenata.

Organizaciona jedinica “ Odjel za istraživanje “

Odjel za istraživanje se bavi istraživačkim radom, koji uključuje traženje novih načina liječenja pacijenata za razne bolesti u cilju poboljšanja brige o pacijentima.

Organizaciona jedinica “ Labaratorijski odjel “

Labaratorijski odjel je odjel koji se bavi labaratorijskim testovima. Ovi testovi su tipa testovi krvi, urina itd.

Strana | 8


Organizaciona jedinica “ Odjel za pacijente “

Jedan od kliničkih odjela bolnice je i odjel za pacijente. Ovo je odjel koji je zadužen za sve pacijente koji tek dolaze u bolnicu na pregled. Ovdje se pacijenti pregledavaju, daje im se dijagnoza te se upučuju na odgovarajuće liječenje ukoliko je to potrebno.

Analiza sistema

Informacijski sistem bolnice treba da poboljša i ubrza rad medicinskog osoblja i olakša im brigu o pacijentima u smislu vođenja kartona, bilješki o pregledima te dijagnozama. Posmatranje ovog sistema je sa strane medicinskog osoblja i pacijenata bolnice.

Bolnički IS treba da omogući:

- Unos podataka o pacijentima na jednostavniji način,

- Unos podataka o pregledima pacijenta,

- Izdavanje uputnica za pacijente i pravljenje računa

Pri unosu podataka o pacijentu sistem treba da medicinskom tehničaru prikaže formu za otvaranje kartona za pacijenta. Ova forma treba da sadrži polja za unos podataka neophodnih za ispravnu registraciju pacijenta. Kada med. tehničar završi sa unosom podataka, treba biti omogućeno pritanje izvještaja o novom pacijentu za dalje korištenje.

Postupak sa unosom podataka o pregledima, uputnicama je sličan kao i unos podataka o pacijentu, samo što se za svaki postupak poziva odgovarajuća forma. Unos podataka o pregledima bi u mnogome trebao olakšati dosadašnju praksu bolnica gdje se takav postupak radio većinom na papirima. Ovaj predloženi način spremanja podataka bi omogućio pretraživanje pregleda po pacijentu, doktoru, datumu pregleda i isključio mogućnost gubljenja takvih evidencija.

Hijerarhijski dijagram

Hijerarhijski dijagram predstavlja grafički opis svih procesa unutar sistema. Na sljedećoj slici je prikazan hijrarhijski dijagram sa identifikovanim procesima BIS –a.

Strana | 9


Slika 5( Hijerarhijski dijagram )

Kao što se vidi sa slike, na vrhu hijerarhije je Bolnica, kao ustanova čiji je osnovnij zadatak briga o pacijentima. Pored ovog postoje i drugi zadaci koji se moraju obavljati u svrhu ispravnog funkcionisanja.

Unošenje podataka o pacijentu u bazu

Da bi bolnica opravdala razlog svog nastanka mora imati pacijente koji dolaze na preglede, na liječenje itd. Ovo je početni proces u ovom informacijskom sistemu, jer se ovdje unose podaci o pacijentu u bazu podataka.

Uključuje dva koraka: predavanje zdravstvene knjižice i predavanje uputnice. Nakon što pacijent dođe u bolnicu, mora predati svoju zdravstvenu knjižicu u svrhu identifikacije i iz koje će medicinsko osoblje izvaditi potrebne informacije o istom.

Nakon potvrdjivanja identiteta pacijenta, on predaje svoju uputnicu koju je dobio od mjesne ambulante.

Dijagnoziranje

Nakon sto je pacijent primljen u bolnicu, potrebno je obaviti rutinske preglede da bi se tačno znala dijagnoza za pacijenta. Pregled pacijenta se vrsi u svrhu dijagnoziranja bolesti pacijenta. Nakon pregleda pacijenta potrebno je zapisati dijagnozu u svrhu daljeg zbrinjavanja istog.

Zakazivanje pregleda pacijenta

Nakon postavljene dijagnoze, pacijent se upućuje dalje na liječenje te zakazuje termin za pregled. Medicinski tehničar u skladu sa slobodnim terminima doktora zakazuje termin za dalje analiziranje pacijenta. Ukoliko se pacijent slaže sa predloženim terminom, on to potvđjuje i dobiva uputnicu. Medicinski tehničar nakon što se dogovorio sa pacijentom, spašava podatke o terminu dogvorenog pregleda, sa svim potrebnim informacijama.

Strana | 10


Pregled pacijenata / izdavanje računa

Nakon dobijene uputnice za pregled, pacijent dolazi u zakazanom terminu i nakon pregleda dobiva račun koji treba da plati. Pacijent vrši predavanje zdravstvene kartice na pregled u svrhu potvrde identiteta pacijenta. Nakon potvrde identiteta, doktor pregleda pacijenta i propisuje određene lijekove ukoliko je to potrebno. Izdavanje računa vrši se nakon pregleda i pacijentu se predaje račun koji treba da plati.

Dijagram konteksta

Dijagram konteksta predstavlja sistem na najvišem hijerarhijskom nivou. Sistem je predstavljen kao jedan proces. Pored toga procesa na dijagramu konteksta se nalaze eksterni agenti kao i tokovi koji vode od eksternih agenata do procesa sistema.

Na slijedećoj slici je prikazan dijagram konteksta BIS –a .

Slika 6( Dijagram konteksta )

Strana | 11


Logički model procesa

Kada se izvrši dekompozicija kontekstualnog dijagrama, dobijamo logički model procesa. Proces dekompozicije će rasčlaniti procese na podprocese, uvesti nove tokove podataka kao i kladišta podataka. Na sljedećoj slici je prikazan logički model procesa BIS –a.

Slika 7( Logički model procesa )

Strana | 12


Zakazivanje pregleda

Da bi pacijent mogao zakazati pregled, on mora prethodno imati popunjenu uputnicu kod medicinskog tehničara. Ovaj proces je grafički predstavljen sa dva procesa, određivanje termina pregleda i potvrda pacijenta i povrđivanja pregleda pacijentu. Medicinski tehničar šalje zahtjev za formu uputnice nakon čega dobiva od IS-a formu za uputnicu. Nakon što medicinski tehničar ispuni formu za uputnicu, podaci o pacijentu se upisuju u tabelu “ Pregledi “ i proces Potvrđivanja pegleda pacientu daje potvrdu o uspješnom zakazivanju pregleda.

Slika 8( Zakazivanje pregleda )

Strana | 13


Unos podataka o pacijentu

Da bi pacijent bio primljen u bolnicu na pregled mora imati otvoren karton i pokazati uputnicu iz lokalne ambulante. Proces “ Unosa podataka / Provjera identiteta “ je odgovoran za unos podataka o pacijentu u bazu i provjeru njegovog identiteta. Dakle, medicinski tehničar pomoću ovog procesa provjerava postojanost pacijenta u bazi pacijenata. Ukoliko pacijent nije identifikovan, ne postoji u bazi, za njega medicinski tehničar otvara novu formu za unos podataka pacijenta, a zatim preko procesa kreiranje “ Kartona za pacijenta “, kreira karton pacijenta i podaci bivaju proslijeđeni pacijentu.

Slika 9( Unos podataka o pacijentu )

Strana | 14


Pregled pacijenta / Izdavanje računa

Zahtjev za pregled je predstavljen sa tri procesa. Kada pacijent zeli pregled on šalje zahtjev doktoru. Doktor provjerava ispravnost zahtjeva, i u koliko je zahtjev opravdan, zadovoljava uslove, popunjava formu za upis novog pregleda. Podaci bivaju upisani u tabelu pregledi i proslijeđeni pacijentu. Proces Izdavanje računa vadi podatke o pregledu iz tabele baze, te na osnovu njih pravi račun koji se proslijeđuje pacijentu da bi ga on plato.

Slika 10( Pregled pacijenta / Izdavanje računa )

Strana | 15


Dijagnoziranje

Pacijent za pregled kod doktora proslijeđuje svoj broj kartona doktoru, koji na osnovu njega popunjava formu za dijagnozu. Ti se podaci snimaju u tabelu baze. Proces ” Pisanje dijagnoze ” uzima te podatke i na osnovu njih piše izvještaj koji se proslijeđuje pacijentu.

Slika 11( Dijagnoziranje )

Strana | 16


Konceptualni ER dijagram ili model podataka

Konceptualni model podatak predstavlja tehniku organizovanja i dokumentovanja podataka u sistemu. Ovim modelom su predstaljeni entiteti kao i veze između njih. Na sljedećoj slici je prikazan konceptualni model podataka za Bolnički informacioni sistem.

Slika 12( ER dijagram BIS -a )

Strana | 17


Dizajn sistema

Fizički model procesa(DTP)

KAKO se odvijaju aktivnosti u sustavu ( procedure koje se izvode i tko ih obnaša ) Svaka aktivnost DTP mora biti detaljno dokumentirana

Slika 13( Fizički model procesa )

Strana | 18


Fizički model podataka

Fizički model podataka predstavlja osnovu za kreiranje baze podataka. Na njemu su predstavljeni entiteti sa primarnim ključevima kao i atributima. Na sljedećoj slici je prikaza fizički model podataka za Bolnički informacioni sistem ( BIS ).

Slika 13( Fizički model podataka )

Strana | 19


Fizički model podataka – relacija baze podataka

Na sljedećoj slici je prikazan dijagram entiteta i relacija kreiran u Acces –u.

Slika 14( Relacija baze podataka )

Strana | 20


Model arhitekture mreže

Slijedeći dijagram predstavlja mrežnu strukturu Bolničkog informacionog sistema.

Slika 15( Model arhitekture mreže)

Model arhitekture aplikacije

Pod arhitekturom aplikacije podrazumijevamo neku specifikaciju tehnologija koje će se koristiti za implementaciju informacijonog sistema. Troslojna arhitektura aplikacije napravljena je po modelu troslojne arhitekture, kao što je prikazano na sljedećoj slici:

Slika 16 ( Model arhitekture aplikacije )

Strana | 21


Na najnižem nivou aplikacije nalazi se sloj baze podataka. On se sastoji od sistema za upravljanje bazom podataka, a njegova uloga je upravljanje bazom čije podatke korisnici unose, brišu, mijenjaju itd.

Iznad sloja baze podataka nalazi se biznis sloj koji sadrži najveći dio logike aplikacije i prenosi podatke između preostala dva sloja. Na vrhu se nalazi prezentacijski sloj ,obično web pretraživač (IE, Firefox, Flock ) koji komunicira sa aplikacijom.

Tehnologije koje su korištene za razvoj IS online rezervacija servisa automobila su Visual Studio 2008 ( ASP.net, C # ), SQL Server 2005 i Windows 2003 webserver.

Prototip korisničkog interfejsa ( UI –a )

Budući da moj rad nije web bazirana aplikacija, nego aplikacija koja je bazirana na centralizovanoj bazi podataka prototip korisničkog interfejsa izgleda ovako:

Meni

Strana | 22


Pacijenti

Medicinsko osoblje

Strana | 23


Pregledi

Strana | 24


Zaključak

Ovim seminarski radom je dat prijedlog za izgradnju BIS –a ( Bolničkog informacionog sistema ). U samom radu oko iznalaženja rješenja za ovaj informacioni sistem uvidio sam mnoge njegove prednosti u pogledu poboljšanja rada same zdravstvene ustanove, odnosno Bolnice. Neke od njih su:

- Jednostavnost u kontrolisanju papirologije- Podaci na jednom mjestu- Uvid o stanju i statusu pacijenata- Poboljšan i ubrzan rad medicinskog osoblja, sa pacijentima- Cuvanje integriteta podataka- Skračivanje vremena u obavljanju medicinskih poslova- ...

Dati informacijski sistem bi se mogao u budućnosti unaprijediti tako da pruža neke nove usluge ili da podupre mnoge druge oblasti u okviru zdravstva, u skladu sa politikom Bolnice i drugih zdravstvenih ustanova.Prostora za unapređivanje ovog informacionog sistema je puno ali smatram da je ovo ipak dovoljno da se prikaže stečeno znanje iz predmeta “ Projektovanje informacijskih sistema “.

Strana | 25


Literatura

www.dl.fit.ba

Strana | 26

Documents

IS Bolnički informacioni sistem