İŞ KAZALARIİŞ KAZALARI

Kaza Kavramı :Kaza Kavramı : Genel olarak “kaza” kavramı, kasıt söz konusu Genel olarak “kaza” kavramı, kasıt söz konusu

olmaksızın meydana gelen, beklenmedik ve sonucu olmaksızın meydana gelen, beklenmedik ve sonucu istenmeyen bir olayı belirtmektedir.istenmeyen bir olayı belirtmektedir.

Kaza, dıştan ve ani bir etkiyle meydana gelen ve Kaza, dıştan ve ani bir etkiyle meydana gelen ve kişilere zarar veren istenmeyen bir olaydır. Kazanın kişilere zarar veren istenmeyen bir olaydır. Kazanın oluşumunu inceleyen araştırmacıların, ilginç bir oluşumunu inceleyen araştırmacıların, ilginç bir açıklama örneği olarak “dik duran domino taşları” açıklama örneği olarak “dik duran domino taşları” modelini kullandıkları görülmektedir.modelini kullandıkları görülmektedir.

Bu modele göre, kaza zinciri faktörleri şöyle Bu modele göre, kaza zinciri faktörleri şöyle sıralanmaktadır:sıralanmaktadır:

Doğa koşulları (doğal yapı)Doğa koşulları (doğal yapı) Kişisel eksikliklerKişisel eksiklikler Güvensiz durum ve davranışlarGüvensiz durum ve davranışlar KazaKaza Zarar (ölüm veya yaralanma)Zarar (ölüm veya yaralanma)

İş Kazası :İş Kazası : 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

Kanununun 13. maddesine göre, iş kazası;Kanununun 13. maddesine göre, iş kazası; a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle

veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında,konusu nedeniyle işyeri dışında,

c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

d) Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için d) Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,ayrılan zamanlarda,

e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.

Meslek Hastalığı :Meslek Hastalığı : 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

Kanununun 14. maddesine göre, meslek hastalığı, Kanununun 14. maddesine göre, meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

İş kazası ya da meslek hastalığı sonucunda, meslekte İş kazası ya da meslek hastalığı sonucunda, meslekte kazanma gücü kaybının oranı ne olursa olsun, vücut kazanma gücü kaybının oranı ne olursa olsun, vücut bütünlüğü korunması ilkesi nedeniyle, sigortalının bütünlüğü korunması ilkesi nedeniyle, sigortalının işvereni hakkında maddi ve manevi tazminat davası işvereni hakkında maddi ve manevi tazminat davası açması hakkı mevcuttur. Açılacak davanın, Borçlar açması hakkı mevcuttur. Açılacak davanın, Borçlar Kanunu hükümlerine göre, akde muhalefetten doğan Kanunu hükümlerine göre, akde muhalefetten doğan davalarda olduğu gibi, 10 yıllık zaman aşımı süresi davalarda olduğu gibi, 10 yıllık zaman aşımı süresi içinde, İş Mahkemelerine başvurularak açılması içinde, İş Mahkemelerine başvurularak açılması gerekmektedir.gerekmektedir.

Bundan başka, işveren hakkında, işçinin tazminat Bundan başka, işveren hakkında, işçinin tazminat davası açma hakkı mevcut olduğu gibi, davası açma hakkı mevcut olduğu gibi,

Manevi Tazminat :Manevi Tazminat : İşçinin, işverenden isteyebileceği manevi tazminat, 818 İşçinin, işverenden isteyebileceği manevi tazminat, 818

sayılı Borçlar Kanununun 47. maddesine göre, cismani sayılı Borçlar Kanununun 47. maddesine göre, cismani zarara uğrayan kişiye veya bu nedenle vefat eden zarara uğrayan kişiye veya bu nedenle vefat eden kişinin ailesine, çekilen acı, elem ve ıstırapları kişinin ailesine, çekilen acı, elem ve ıstırapları hafifletmek amacıyla, hakimin takdir edeceği uygun bir hafifletmek amacıyla, hakimin takdir edeceği uygun bir miktar paradan ibaret olup, matematiksel yönden miktar paradan ibaret olup, matematiksel yönden herhangi bir hesabı gerektirmemektedir.herhangi bir hesabı gerektirmemektedir.

Maddi Tazminat :Maddi Tazminat : İşçinin, işverenden isteyebileceği maddi tazminat ise, İşçinin, işverenden isteyebileceği maddi tazminat ise,

daima matematiksel yönden hesaplamayı gerektiren ve daima matematiksel yönden hesaplamayı gerektiren ve zararın gerçek miktarını bulmaya ve karşılamaya zararın gerçek miktarını bulmaya ve karşılamaya yönelik bir tazminat çeşididir. Maddi tazminat üç yönelik bir tazminat çeşididir. Maddi tazminat üç çeşittir:çeşittir:

Rücu Tazminatı :Rücu Tazminatı : Sosyal Güvenlik Kurumunun da, Sosyal Güvenlik Kurumunun da, işveren ve üçüncü şahıslar hakkında, 5510 sayılı işveren ve üçüncü şahıslar hakkında, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 21. ve 23.21. ve 23. maddelerine göre rücu tazminatı davası maddelerine göre rücu tazminatı davası açma hakkı bulunmaktadır.açma hakkı bulunmaktadır.

İş Göremezlik Tazminatı :İş Göremezlik Tazminatı : Bu tazminat, Borçlar Kanununun 46. Bu tazminat, Borçlar Kanununun 46. maddesi ile tanımlanmıştır. Buna göre, cismani bir zarara maddesi ile tanımlanmıştır. Buna göre, cismani bir zarara uğrayan kimsenin, iş göremezliği ölçüsünde çalışmasının uğrayan kimsenin, iş göremezliği ölçüsünde çalışmasının aksayacağı ve bu nedenle maruz kalacağı zarar ve ziyanın, aksayacağı ve bu nedenle maruz kalacağı zarar ve ziyanın, kendisini çalıştırandan isteyebileceği prensip olarak kabul kendisini çalıştırandan isteyebileceği prensip olarak kabul edilmiştir.edilmiştir.

Buna göre, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda, meslekte Buna göre, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda, meslekte kazanma gücünü az veya çok kaybeden bir işçinin, kaybı ile ilgili kazanma gücünü az veya çok kaybeden bir işçinin, kaybı ile ilgili gerçek zararını, kendisinin olayda tam kusurlu olması dışında, gerçek zararını, kendisinin olayda tam kusurlu olması dışında, işverenden talep etmeye hakkı bulunmaktadır.işverenden talep etmeye hakkı bulunmaktadır.

Destekten Yoksunluk Tazminatı :Destekten Yoksunluk Tazminatı : Bu tazminat, iş kazası veya Bu tazminat, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölümlerde, ölen kimsenin destek olduğu meslek hastalığı sonucu ölümlerde, ölen kimsenin destek olduğu kişiler tarafından işverenden istenebilecek bir tazminat türüdür. kişiler tarafından işverenden istenebilecek bir tazminat türüdür. Bu kişiler tarafından, işverenden tazminat istenebilmesi için, Bu kişiler tarafından, işverenden tazminat istenebilmesi için, destek durumundaki işçinin ölümü ile yardım gören kişilerin para destek durumundaki işçinin ölümü ile yardım gören kişilerin para ile ölçülebilecek bir zarara uğramış olmaları gerekmektedir. Bu ile ölçülebilecek bir zarara uğramış olmaları gerekmektedir. Bu durum, Borçlar Kanununun 45. maddesinin 2. fıkrasındaki, “Ölüm durum, Borçlar Kanununun 45. maddesinin 2. fıkrasındaki, “Ölüm neticesi olarak, diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum neticesi olarak, diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir” kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir” hükmü ile düzenlenmiştir. hükmü ile düzenlenmiştir.

İş Kazası İstatistikleriİş Kazası İstatistikleri Ulusal mevzuatlardaki farklılıklar nedeniyle, Ulusal mevzuatlardaki farklılıklar nedeniyle,

ülkeden ülkeye hatta bir ajanstan diğerine ülkeden ülkeye hatta bir ajanstan diğerine endüstriyel kazalar hakkındaki istatistiklerin endüstriyel kazalar hakkındaki istatistiklerin hazırlanmasında kullanılan metodlar çok geniş hazırlanmasında kullanılan metodlar çok geniş çapta değişiklik gösterebilmektedir.çapta değişiklik gösterebilmektedir.

Endüstriyel kazalarla ilgili istatistik bilgilerini Endüstriyel kazalarla ilgili istatistik bilgilerini derleyen kaynaklar :derleyen kaynaklar :

1-Ulusal istatistik ofisleri1-Ulusal istatistik ofisleri 2-Tazminat ajansları2-Tazminat ajansları 3-Ulusal sigorta veya sosyal sigorta ajansları3-Ulusal sigorta veya sosyal sigorta ajansları 4-İş Teftiş Kurulları4-İş Teftiş Kurulları 5-Kaza önleme ajansları5-Kaza önleme ajansları

1998 yılında Cenevre’de gerçekleştirilen 1998 yılında Cenevre’de gerçekleştirilen 16. Uluslararası Çalışma İstatistikçileri 16. Uluslararası Çalışma İstatistikçileri Konferansında (ICLS) alınan ilke Konferansında (ICLS) alınan ilke kararında (Resolution) aşağıdaki kararında (Resolution) aşağıdaki istatistik terimlerinin göz önüne alınması istatistik terimlerinin göz önüne alınması kararlaştırılmıştır:kararlaştırılmıştır:

1-Mesleki kaza1-Mesleki kaza 2-Mesleki yaralanma2-Mesleki yaralanma 3-İş göremezlik3-İş göremezlik

Söz konusu konferansta alınan ilke kararına Söz konusu konferansta alınan ilke kararına göre, toplanan veriler, istihdamdaki statülerine göre, toplanan veriler, istihdamdaki statülerine bakılmaksızın ülke çapında ekonominin tüm bakılmaksızın ülke çapında ekonominin tüm dallarındaki ve sektörlerindeki işçi, işveren ve dallarındaki ve sektörlerindeki işçi, işveren ve kendi adına çalışanlar olmak üzere çalışanların kendi adına çalışanlar olmak üzere çalışanların tamamını kapsayacaktır.tamamını kapsayacaktır.

İş günü kaybına neden olan mesleki yaralanma İş günü kaybına neden olan mesleki yaralanma olayları aşağıdaki hususlar için dikkate olayları aşağıdaki hususlar için dikkate alınacaktır:alınacaktır:

1-Toplam olay sayısı1-Toplam olay sayısı 2-Ölümlü olaylar sayısı2-Ölümlü olaylar sayısı 3-Ölümlü olmayan olaylar sayısı3-Ölümlü olmayan olaylar sayısı 4-Geçici iş göremezlik olayları sayısı4-Geçici iş göremezlik olayları sayısı

Meslek hastalığı olayları, kaza Meslek hastalığı olayları, kaza istatistikleri kapsamı dışında istatistikleri kapsamı dışında tutulmaktadır.tutulmaktadır.

İş kazası istatistiklerinin İş kazası istatistiklerinin oluşturulmasında kullanılan sayısal oluşturulmasında kullanılan sayısal değerler arasındaki farklılıklar, değerler arasındaki farklılıklar, karşılaştırmalı ölçüm değerlerinin dikkate karşılaştırmalı ölçüm değerlerinin dikkate alınmasıyla anlamlı hale getirilmektedir. alınmasıyla anlamlı hale getirilmektedir. Bu ölçüm değerleri, kaza sıklık oranı, Bu ölçüm değerleri, kaza sıklık oranı, kaza ağırlık oranı ve kaza olabilirlik kaza ağırlık oranı ve kaza olabilirlik oranıdır.oranıdır.

16. Uluslararası Çalışma İstatistikçileri Konferansında, 16. Uluslararası Çalışma İstatistikçileri Konferansında, aşağıdaki iş kazası oranlarının hesaplanması karara aşağıdaki iş kazası oranlarının hesaplanması karara bağlanmıştır:bağlanmıştır:

1-Kaza Sıklık Oranı :1-Kaza Sıklık Oranı : Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan

mesleki yaralanmaların toplam sayısının, aynı yıl mesleki yaralanmaların toplam sayısının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan işçilerin çalışma içerisinde referans grupta yer alan işçilerin çalışma saatlerinin toplamına bölünmesiyle elde edilen değerin saatlerinin toplamına bölünmesiyle elde edilen değerin 1.000.000 katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. 1.000.000 katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır.

Kaza sıklık oranı, aşağıdaki formüle göre hesaplanır:Kaza sıklık oranı, aşağıdaki formüle göre hesaplanır: Kaza Sıklık Oranı = Toplam Kaza Sayısı x Kaza Sıklık Oranı = Toplam Kaza Sayısı x

1.000.000/Toplam İnsan-Saat Çalışma Süresi 1.000.000/Toplam İnsan-Saat Çalışma Süresi

Bununla ilgili bir örnek aşağıda gösterildiği gibidir:Bununla ilgili bir örnek aşağıda gösterildiği gibidir: 850 işçinin çalıştığı bir işletmede, bir yıl içerisinde 850 işçinin çalıştığı bir işletmede, bir yıl içerisinde

toplam 100 adet iş kazasının meydana geldiği ve toplam 100 adet iş kazasının meydana geldiği ve kaybedilen iş günü toplamının (yıllık izin+işe kaybedilen iş günü toplamının (yıllık izin+işe gelmeme+hastalık+ iş kazası) 40.000 olduğu gelmeme+hastalık+ iş kazası) 40.000 olduğu varsayılsın. (Bir yıl içerisinde 300 iş gününün varsayılsın. (Bir yıl içerisinde 300 iş gününün bulunduğu ve bir iş gününde 7.5 saat çalışıldığı kabul bulunduğu ve bir iş gününde 7.5 saat çalışıldığı kabul edilmektedir.)edilmektedir.)

Bu durumda, kaza sıklık oranı;Bu durumda, kaza sıklık oranı; KSO = 100 x 1.000.000 /(850x300x7.5)-(40.000x7.5) = KSO = 100 x 1.000.000 /(850x300x7.5)-(40.000x7.5) =

62.01 62.01 Bu değer, söz konusu işletmede, 300 iş gününde beher Bu değer, söz konusu işletmede, 300 iş gününde beher

milyon insan-saat çalışma süresi başına, 62 adet kaza milyon insan-saat çalışma süresi başına, 62 adet kaza meydana geldiğini gösterir.meydana geldiğini gösterir.

2-Kaza Ağırlık Oranı :2-Kaza Ağırlık Oranı : Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan

mesleki yaralanmalardan dolayı toplam kayıp gün mesleki yaralanmalardan dolayı toplam kayıp gün sayısının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan sayısının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan işçilerin çalışma saatlerinin toplamına bölünmesiyle işçilerin çalışma saatlerinin toplamına bölünmesiyle elde edilen değerin 1000 katsayısı ile çarpılmasıyla elde edilen değerin 1000 katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. Kaza ağırlık oranı, aşağıdaki formüle göre hesaplanır. Kaza ağırlık oranı, aşağıdaki formüle göre hesaplanır:hesaplanır:

Kaza Ağırlık Oranı = Kazalardan Dolayı Toplam Kayıp Kaza Ağırlık Oranı = Kazalardan Dolayı Toplam Kayıp Gün Sayısı/Toplam İnsan-Saat Çalışma Süresi x 1000Gün Sayısı/Toplam İnsan-Saat Çalışma Süresi x 1000

Yukarıda, kaza sıklık oranının hesaplanmasında verilen Yukarıda, kaza sıklık oranının hesaplanmasında verilen örnek, bu defa, kaza ağırlık oranı için aşağıdaki şekilde örnek, bu defa, kaza ağırlık oranı için aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. (Yalnızca kazalardan dolayı hesaplanacaktır. (Yalnızca kazalardan dolayı kaybedilen gün sayısının ise 3000 olduğu varsayılsın):kaybedilen gün sayısının ise 3000 olduğu varsayılsın):

KAO = 3000 x 1000/(850x300x7.5)-(40.000x7.5) = 1.86KAO = 3000 x 1000/(850x300x7.5)-(40.000x7.5) = 1.86

Bu değer, Bu değer, – söz konusu işletmede, 300 iş gününde beher 1000 söz konusu işletmede, 300 iş gününde beher 1000

insan-saat çalışma süresi başına, 1.86 gün insan-saat çalışma süresi başına, 1.86 gün kazalardan dolayı kaybedildiğini gösterir.kazalardan dolayı kaybedildiğini gösterir.

Bu oranın hesaplanması sırasında, eğer ölümlü Bu oranın hesaplanması sırasında, eğer ölümlü iş kazası veya sürekli iş göremezlik durumu iş kazası veya sürekli iş göremezlik durumu mevcutsa, kazalardan dolayı toplam kayıp gün mevcutsa, kazalardan dolayı toplam kayıp gün sayısına, her ölümlü veya sürekli iş göremezlik sayısına, her ölümlü veya sürekli iş göremezlik olayı için, ayrı ayrı 7500 gün eklenmesi olayı için, ayrı ayrı 7500 gün eklenmesi gerekmektedir. gerekmektedir.

Geçici iş göremezlik olaylarında ise, tıbbi Geçici iş göremezlik olaylarında ise, tıbbi işlemlerin 1 günden daha az sürmesi durumları işlemlerin 1 günden daha az sürmesi durumları dikkate alınmamaktadır.dikkate alınmamaktadır.

3-Kaza Olabilirlik Oranı : 3-Kaza Olabilirlik Oranı : Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan Takvim yılı içerisindeki ölümlü ve/veya ölümlü olmayan

mesleki yaralanmaların toplam sayısının, aynı yıl mesleki yaralanmaların toplam sayısının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan işçilerin toplam içerisinde referans grupta yer alan işçilerin toplam sayısına bölünmesiyle elde edilen değerin 100.000 sayısına bölünmesiyle elde edilen değerin 100.000 katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. Bu oran, katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. Bu oran, istatistik verilerinin elde edilmesi ve değerlendirilmesi istatistik verilerinin elde edilmesi ve değerlendirilmesi açısından daha basit ve sade bir oranı temsil açısından daha basit ve sade bir oranı temsil etmektedir. Oran tipleri, çeşitli ülkelerde, istihdam etmektedir. Oran tipleri, çeşitli ülkelerde, istihdam edilen her 100.000 işçi, her 100.000 çalışan veya her edilen her 100.000 işçi, her 100.000 çalışan veya her 100.000 sigortalı işçi olarak dikkate alınmaktadır. 100.000 sigortalı işçi olarak dikkate alınmaktadır. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) istatistiklerinde, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) istatistiklerinde, Türkiye için, her 100.000 sigortalı işçi sayısına göre Türkiye için, her 100.000 sigortalı işçi sayısına göre değerlendirme yapılmaktadır. değerlendirme yapılmaktadır.

Buna göre, yukarıda, kaza sıklık oranının Buna göre, yukarıda, kaza sıklık oranının hesaplanmasında verilen örnek, kaza olabilirlik hesaplanmasında verilen örnek, kaza olabilirlik oranı için aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:oranı için aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:

Kaza Olabilirlik Oranı = Kaza Olabilirlik Oranı = Toplam İş Kazası Sayısı x 100.000/Toplam İşçi Toplam İş Kazası Sayısı x 100.000/Toplam İşçi

SayısıSayısı KOO = 100 x 100.000/850 = 11.764KOO = 100 x 100.000/850 = 11.764 Bu değer, Bu değer,

– söz konusu işletmede, bir yılda, beher söz konusu işletmede, bir yılda, beher 100.000 işçi başına 11.764 adet iş kazası 100.000 işçi başına 11.764 adet iş kazası meydana gelebileceğini göstermektedir.meydana gelebileceğini göstermektedir.

Yıl Yıl Sigortalı Sigortalı SayısıSayısı

İş Kazası İş Kazası

SayısıSayısı Kaza Sıklık Kaza Sıklık

OranıOranı Kaza Sıklık Kaza Sıklık

HızıHızı

19801980 2.204.8072.204.807 159.600159.600 7.227.22 7.2277.227

19851985 2.607.8652.607.865 148.027148.027 5.675.67 5.6765.676

19901990 3.446.5023.446.502 155.857155.857 4.504.50 4.5054.505

19951995 4.163.8804.163.880 87.96087.960 2.142.14 2.1462.146

20002000 5.224.1255.224.125 74.84774.847 1.411.41 1.4171.417

20012001 4.886.8814.886.881 72.36772.367 1.481.48 1.4801.480

20022002 5.223.2835.223.283 72.34472.344 1.381.38 1.3851.385

20032003 5.615.2385.615.238 76.66876.668 1.361.36 1.3651.365

20042004 6.181.2516.181.251 83.83083.830 1.241.24 1.3561.356

20052005 6.918.6056.918.605 73.92373.923 -- 1.0681.068

20062006 7.818.6427.818.642 79.02779.027 0.910.91 1.0101.010

20072007 8.505.3908.505.390 80.60280.602 0.810.81 947947

İş Kazası Sayılarıİş Kazası Sayıları

9831891895

7795574847 72367 72344 76668

83830

7392379.027

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Meslek Hastalığı SayılarıMeslek Hastalığı Sayıları

1055

1400

1025

803

883

601

440384

519 574

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Sonucu Ölüm SayılarıSonucu Ölüm Sayıları

1473

1252 1333

1173

1008

878 811 843

1096

1601

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Ölümlerin Ölüm Sebebine Göre Ölümlerin Ölüm Sebebine Göre DağılımıDağılımı

1282

191

1094

158

1165

168

731

6

1002

6

872

6

810

1

841

2

1072

24

1592

9

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

İş Kazası Sıklık Hızları (100.000 İş Kazası Sıklık Hızları (100.000 işçide)işçide)

19401653

1336 14241480 1385 1365 1356

1068 1011

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

İş Kazası Sonucu Ölüm Hızları İş Kazası Sonucu Ölüm Hızları (100.000 işçide)(100.000 işçide)

25

19 20

14

21

17

14 14

16

20

0

5

10

15

20

25

30

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

2006 Yılı SSK İstatistiklerine Göre 2006 Yılı SSK İstatistiklerine Göre İş Kazalarının Kaza Tiplerine Göre Dağılımıİş Kazalarının Kaza Tiplerine Göre Dağılımı

Vücudun doğal boşluklarına

yabancı bir cisim kaçması

%1.5

Vücudun zorlanmasından

ileri gelen incinmeler %3.2

Normal sınırlar dışındaki

ısılara maruz kalmak veya

temas etmek %2.3Diğer nedenler %5.6

Taşıt kazaları % 3.9

Düşmeler %11.3

Makinelerin sebep ol. Kaza

%12.1

Bir veya birden fazla cismin

sıkıştırması, ezmesi, batması,

kesmesi % 36

Düşen cisimlerin çarpıp

devirmesi %21.1

2006 Yılı SSK İstatistiklerine Göre 2006 Yılı SSK İstatistiklerine Göre

İş Kazalarının Sektörlere Göre Dağılımıİş Kazalarının Sektörlere Göre Dağılımı

İnşaat 9%

Metalden Eşya İmali 14%

Dokuma Sanayii 6.5%

Kömür Madenciliği8.5%

Şahsi Hizmetler2.8%

Toptan ve Par. Tic.3.3%

Gıda Maddeleri 3%

Nakliyat 5.6%

Makine İm. Ve Tamiratı

6.7%

Taş, Toprak, Kil Kum vs.

İmali 6.7%

Nakil Araçları İmali 7%

Metal Mütea.Esas.End. 7%

2006 SSK istatistiklerine göre iş kazası2006 SSK istatistiklerine göre iş kazasısonucu ölümlerin sektörlere göre dağılımısonucu ölümlerin sektörlere göre dağılımı

4%

2%

2%2%

2%2%

2%2%1% 2%

10%

2% Kömür Madenciliği

10% Nakliyat

32% Bilinmeyen

25% İnşaat

İnşaat NakliyatKömür madenciliği Bilinmeyen Toptan ve Parakende Tic. Taş, Toprak, Kil Kum vs. İmali Gıda Maddeleri San. Şahsi HizmetlerDokuma San. Metalden Eşya İm.Makine İm. Ve Tam. Hukuk, Tic. Ve TeknikNakil Araçları İm. Taş, Kil ve Kum Ocakları20 den az ölümlü iş kazası olan sektörler

2006 SSK istatistiklerine göre iş kazası2006 SSK istatistiklerine göre iş kazasısonucu sürekli iş göremezliklerin sonucu sürekli iş göremezliklerin

sektörlere göre dağılımısektörlere göre dağılımı

22%

10%

7%

6%5%

50%

İnşaat Metalden Eşya İm.(Mak. Hariç)

Nakliyat Dokuma San.

Kömür Madenciliği 100 den az iş göremezlik olan sektörler

90. ILO KONFERANSI90. ILO KONFERANSI

İş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydı ve bildirimi İş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydı ve bildirimi ile ilgili olarak, 2002 yılında yapılan 90. Uluslararası ile ilgili olarak, 2002 yılında yapılan 90. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Konferansında, 155 sayılı İşçi Çalışma Örgütü (ILO) Konferansında, 155 sayılı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sözleşmesine Ekli Protokol Sağlığı ve İş Güvenliği Sözleşmesine Ekli Protokol kabul edilmiştir. Bu protokolde, 1981 tarihli ve 155 kabul edilmiştir. Bu protokolde, 1981 tarihli ve 155 sayılı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sözleşmesinin 11. sayılı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sözleşmesinin 11. maddesine atıfta bulunularak, iş kazaları ve meslek maddesine atıfta bulunularak, iş kazaları ve meslek hastalıklarının nedenlerinin belirlenmesi ve koruyucu hastalıklarının nedenlerinin belirlenmesi ve koruyucu önlemlerin alınması ile kayıt ve bildirim sistemlerinde önlemlerin alınması ile kayıt ve bildirim sistemlerinde uyumun geliştirilmesi amacıyla, iş kazaları ve meslek uyumun geliştirilmesi amacıyla, iş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydı ve bildirimi işlemlerinin hastalıklarının kaydı ve bildirimi işlemlerinin güçlendirilmesine duyulan gereksinim hakkında güçlendirilmesine duyulan gereksinim hakkında hükümler bulunmaktadır.hükümler bulunmaktadır.

Protokol kapsamında, iş kazası, meslek Protokol kapsamında, iş kazası, meslek hastalığı, tehlikeli olay ve işe gidip gelirken hastalığı, tehlikeli olay ve işe gidip gelirken meydana gelen kaza deyimleri tanımlanmış meydana gelen kaza deyimleri tanımlanmış olup, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının olup, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kayıtlarının tutulması ve bildirimlerinin kayıtlarının tutulması ve bildirimlerinin yapılması, bununla ilgili gerekli koşullar ve yapılması, bununla ilgili gerekli koşullar ve prosedürlerin belirlenmesi, bildirimlerin ihtiva prosedürlerin belirlenmesi, bildirimlerin ihtiva edeceği bilgilerin neler olduğu ve yıllık edeceği bilgilerin neler olduğu ve yıllık istatistiklerin ve bunların analizlerinin istatistiklerin ve bunların analizlerinin yayınlanması hususlarına yer verilmiştir.yayınlanması hususlarına yer verilmiştir.

İş Kazası Kayıt ve Bildirimleri İş Kazası Kayıt ve Bildirimleri

4857 sayılı İş Kanunu’nun 77. maddesine göre, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 77. maddesine göre, işverenler, işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve işverenler, işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki iş günü içinde yazı ile Bölge Müdürlüğüne bildirmek içinde yazı ile Bölge Müdürlüğüne bildirmek zorundadır.zorundadır.

Bundan başka, İş Kanununun 81 inci maddesi ile Bundan başka, İş Kanununun 81 inci maddesi ile 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2. maddesinin (r) bendi ve 12. maddesinin (k) Kanunun 2. maddesinin (r) bendi ve 12. maddesinin (k) ve (l) bentlerine dayanılarak hazırlanan “İşyeri Sağlık ve (l) bentlerine dayanılarak hazırlanan “İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri İle Ortak Sağlık ve Güvenlik ve Güvenlik Birimleri İle Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmelik”in 23. maddesinde de Birimleri Hakkında Yönetmelik”in 23. maddesinde de kayıt ve istatistik ile ilgili hususlar, aşağıdaki şekilde kayıt ve istatistik ile ilgili hususlar, aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir: düzenlenmiştir:

Kayıt ve istatistikKayıt ve istatistik

(1) İşçilerin sağlık gözetimine ve çalışma ortamının (1) İşçilerin sağlık gözetimine ve çalışma ortamının gözetimine ait bütün bilgiler, işyeri sağlık ve güvenlik gözetimine ait bütün bilgiler, işyeri sağlık ve güvenlik birimi veya ortak sağlık ve güvenlik birimince kayıt birimi veya ortak sağlık ve güvenlik birimince kayıt altına alınır ve belgeler altına alınır ve belgeler 10 yıl 10 yıl süreyle saklanır.süreyle saklanır.

(2) İşçilerin sağlığının çalışma şartlarından etkilenip (2) İşçilerin sağlığının çalışma şartlarından etkilenip etkilenmediğinin belirlenmesinde; etkilenmediğinin belirlenmesinde; – işe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri, işe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri, – hastalık ve sağlık sorunları ile ilgili yapılan hastalık ve sağlık sorunları ile ilgili yapılan

başvuruların günlük ve aylık kayıtları ile başvuruların günlük ve aylık kayıtları ile – iş kazaları ve meslek hastalıkları, işe devamsızlık, iş kazaları ve meslek hastalıkları, işe devamsızlık,

zararlı ve tehlikeli madde kayıtları zararlı ve tehlikeli madde kayıtları kullanılır. kullanılır.

Kayıt ve istatistikKayıt ve istatistik

(3) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve (3) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri, işçilerin;güvenlik birimleri, işçilerin;– sağlık bilgileri, sağlık bilgileri, – yaptıkları işler ve çalıştıkları ortamdaki maruziyet yaptıkları işler ve çalıştıkları ortamdaki maruziyet

bilgileri ile bilgileri ile – bu maruziyetlerin değerlendirme sonuçlarının, bu maruziyetlerin değerlendirme sonuçlarının, işyerindeki kişisel sağlık dosyalarında, işyerindeki kişisel sağlık dosyalarında, gizlilikgizlilik ilkesine ilkesine

uyularak saklanmasını sağlar.uyularak saklanmasını sağlar.

(4) İşveren, işçiler ve temsilcileri ile varsa iş sağlığı ve (4) İşveren, işçiler ve temsilcileri ile varsa iş sağlığı ve güvenliği kurulunun, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili güvenliği kurulunun, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kayıt ve istatistiklere ulaşabilmesini sağlar. kayıt ve istatistiklere ulaşabilmesini sağlar.

(5) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve (5) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri, güvenlik birimleri, – işyerinde meydana gelen bütün iş kazalarını ve işyerinde meydana gelen bütün iş kazalarını ve

meslek hastalıklarını kaydeder ve bunlarla ilgili meslek hastalıklarını kaydeder ve bunlarla ilgili rapor hazırlar, rapor hazırlar,

– iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili kayıt ve iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili kayıt ve takip işlemlerinde yönetmelik Ek’inde verilen örnek takip işlemlerinde yönetmelik Ek’inde verilen örnek formları kullanır, formları kullanır,

– iş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıtlarını iş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıtlarını değerlendirerek kaynaklarını belirler ve değerlendirerek kaynaklarını belirler ve

– bunlara yönelik tedbirleri geliştirir. bunlara yönelik tedbirleri geliştirir.

Kaza incelemesi niçin yapılır?Kaza incelemesi niçin yapılır?

Kaza incelemesi;Kaza incelemesi;– Kazanın Kazanın

nedenini, nedenini, nasıl olduğunu tespit etmek ve nasıl olduğunu tespit etmek ve tekrarını önleyici tedbirler geliştirmek,tekrarını önleyici tedbirler geliştirmek,

– Güvenlik kurallarının ne düzeyde uygulandığını Güvenlik kurallarının ne düzeyde uygulandığını belirlemek,belirlemek,

– Kazanın verdiği zararı tespit etmek, Kazanın verdiği zararı tespit etmek, amacıyla yapılmaktadır.amacıyla yapılmaktadır. İşyerinde kaza incelemesi yapılırken inceleme İşyerinde kaza incelemesi yapılırken inceleme

prosedürünün uygulanmasından çok, kazanın gerçek prosedürünün uygulanmasından çok, kazanın gerçek nedenlerini bulmak için çaba sarfedilmelidir. nedenlerini bulmak için çaba sarfedilmelidir.

İş kazası nerelere bildirilir?İş kazası nerelere bildirilir?

Kaza meydana geldiğinde;Kaza meydana geldiğinde;– vakit geçirmeden, derhal en yakın kolluk vakit geçirmeden, derhal en yakın kolluk

kuvvetine (polis veya jandarma karakoluna), kuvvetine (polis veya jandarma karakoluna), – iki iş günü içinde bağlı bulunulan Çalışma ve iki iş günü içinde bağlı bulunulan Çalışma ve

Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğüne Müdürlüğüne

– ve üç iş günü içinde SGK İl Müdürlüğüne, ve üç iş günü içinde SGK İl Müdürlüğüne,

““İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” ile yapılır.ile yapılır.

İş kazalarını kim / kimler İş kazalarını kim / kimler incelemelidir?incelemelidir?

İşveren veya vekili, resmi makamlara İşveren veya vekili, resmi makamlara bildirimde bulunmak ve kazaları inceleyip iş bildirimde bulunmak ve kazaları inceleyip iş kazası raporu hazırlamaktan sorumludur. kazası raporu hazırlamaktan sorumludur.

İdeal olanı, İdeal olanı, – kaza incelemesinin işyeri ortamını ve endüstriyel kaza incelemesinin işyeri ortamını ve endüstriyel

ilişkileri, iş akış şemalarını, üretim prosedürlerini iyi ilişkileri, iş akış şemalarını, üretim prosedürlerini iyi bilen, inceleme teknikleri konusunda deneyimli, bilen, inceleme teknikleri konusunda deneyimli, kaza nedenlerini araştırmada uzman bir kişi kaza nedenlerini araştırmada uzman bir kişi tarafından yapılmasıdır. tarafından yapılmasıdır.

– küçük ve orta ölçekli işletmelerde kaza incelemesi, küçük ve orta ölçekli işletmelerde kaza incelemesi, işveren veya iş sağlığı ve güvenliği uzmanları işveren veya iş sağlığı ve güvenliği uzmanları tarafından yapılmalıdır.tarafından yapılmalıdır.

İş kazası olduğunda izlenecek yol nedir?İş kazası olduğunda izlenecek yol nedir?

İş kazası incelemesi;İş kazası incelemesi;– Kazanın işletme içinde ilgili kişiye bildirilmesi,Kazanın işletme içinde ilgili kişiye bildirilmesi,– Yaralı kişi ya da kişilere tıbbi bakım ve ilk yardım Yaralı kişi ya da kişilere tıbbi bakım ve ilk yardım

sağlanması,sağlanması,– Kazanın incelenmesi,Kazanın incelenmesi,– Bulguların rapor edilmesi,Bulguların rapor edilmesi,– Kazanın tekrarını önleyici tedbirleri içeren bir plan Kazanın tekrarını önleyici tedbirleri içeren bir plan

geliştirilmesi,geliştirilmesi,– Bu planın uygulanması,Bu planın uygulanması,– Kazanın tekrarını önleyici tedbirlerin alınması,Kazanın tekrarını önleyici tedbirlerin alınması,– Sürekli iyileştirmenin sağlanmasıSürekli iyileştirmenin sağlanması

adımlarından oluşmalıdır.adımlarından oluşmalıdır.

İş kazası olduğunda neler yapılır?İş kazası olduğunda neler yapılır?

Kazazedenin tıbbi tedavisi ve olay yeri Kazazedenin tıbbi tedavisi ve olay yeri güvenliği sağlanır. güvenliği sağlanır.

Mümkünse kaza yeri sınırlandırılmalı, tehlike Mümkünse kaza yeri sınırlandırılmalı, tehlike yoksa araştırma sona erene kadar muhafaza yoksa araştırma sona erene kadar muhafaza edilir.edilir.

Mümkünse fotoğrafı çekilir, olay yeri ve olayla Mümkünse fotoğrafı çekilir, olay yeri ve olayla ilgili her şeyin kroki ile gösterimi yapılır.ilgili her şeyin kroki ile gösterimi yapılır.

Kazazede, şahitler ve olaylar hakkında bilgi Kazazede, şahitler ve olaylar hakkında bilgi sahibi olan herkesin görüşleri yazılı veya sahibi olan herkesin görüşleri yazılı veya mümkünse teyple kayıt ederek alınmalıdır.mümkünse teyple kayıt ederek alınmalıdır.

Kaza nedenleri neler olabilir?Kaza nedenleri neler olabilir?

Kazalar aşağıdaki faktörlerden kaynaklanabilir;Kazalar aşağıdaki faktörlerden kaynaklanabilir;– Yapılan işle ilgili faktörlerYapılan işle ilgili faktörler– Kullanılan makine /ekipman/malzeme ile ilgili Kullanılan makine /ekipman/malzeme ile ilgili

faktörlerfaktörler– Çevresel faktörler Çevresel faktörler – Kişisel faktörler Kişisel faktörler – Yönetim ile ilgili faktörler. Yönetim ile ilgili faktörler.

Kaza nedenini araştırılmasında bu model Kaza nedenini araştırılmasında bu model kullanıldığında, her gruptaki muhtemel kullanıldığında, her gruptaki muhtemel nedenler araştırılmalıdır.nedenler araştırılmalıdır.

Yapılan iş nedir?Yapılan iş nedir?

Kaza anında ne iş yapıldığı ve işin yapılış şekli Kaza anında ne iş yapıldığı ve işin yapılış şekli anlaşılmaya çalışılır.anlaşılmaya çalışılır.

Kaza inceleme ekibi veya kazayı inceleyen kişi şu Kaza inceleme ekibi veya kazayı inceleyen kişi şu sorulara cevap arayacaktır.sorulara cevap arayacaktır.

Güvenli çalışma prosedürü kullanılıyor muydu?Güvenli çalışma prosedürü kullanılıyor muydu? Şartların değişmesi mi, normal prosedürü güvensiz Şartların değişmesi mi, normal prosedürü güvensiz

hale getirdi ?hale getirdi ? Uygun makine ekipman ve/ veya malzeme kullanıma Uygun makine ekipman ve/ veya malzeme kullanıma

hazır mıydı?hazır mıydı? Bunlar kullanılıyor muydu? Güvenlik donanımları tam Bunlar kullanılıyor muydu? Güvenlik donanımları tam

olarak çalışıyor muydu?olarak çalışıyor muydu? Bu tarz soruların çoğuna eğer öyle değilse, niçin? Bu tarz soruların çoğuna eğer öyle değilse, niçin?

sorusu ilave edilmelidir.sorusu ilave edilmelidir.

Kullanılan makine, ekipman Kullanılan makine, ekipman ve/veya malzemeler nelerdir?ve/veya malzemeler nelerdir?

Kullanılan makineler, ekipman ve/veya Kullanılan makineler, ekipman ve/veya malzemelerden kaynaklanabilecek muhtemel malzemelerden kaynaklanabilecek muhtemel nedenler araştırılmalıdır. Kazayı inceleyen kişi nedenler araştırılmalıdır. Kazayı inceleyen kişi şu soruları sorabilir;şu soruları sorabilir;– Kullanılan makine, ekipman ve/veya malzemelerde Kullanılan makine, ekipman ve/veya malzemelerde

bir aksaklık var mıydı?bir aksaklık var mıydı?– Bu aksaklığa ne neden oldu?Bu aksaklığa ne neden oldu?– Makine tasarımı mı kötüydü?Makine tasarımı mı kötüydü?– Tehlikeli maddeler var mıydı?Tehlikeli maddeler var mıydı?– Açıkça tanımlanmışlar mıydı?Açıkça tanımlanmışlar mıydı?

Daha az tehlikeli olan alternatif madde kullanılması Daha az tehlikeli olan alternatif madde kullanılması mümkün müydü ve elde mevcut muydu?mümkün müydü ve elde mevcut muydu?

Hammaddenin standardı düşük müydü?Hammaddenin standardı düşük müydü? KKD kullanılmalı mıydı?KKD kullanılmalı mıydı? KKD kullanıldı mı?KKD kullanıldı mı? Yine cevaplar güvenli olmayan koşulların varlığını Yine cevaplar güvenli olmayan koşulların varlığını

doğruluyorsa, kazayı inceleyen kişi, bu aksaklığın doğruluyorsa, kazayı inceleyen kişi, bu aksaklığın oluşmasına niçin izin verildiğini sormalıdır.oluşmasına niçin izin verildiğini sormalıdır.

Çevre ve çalışma ortamı koşulları Çevre ve çalışma ortamı koşulları nasıldır?nasıldır?

Fiziksel çevre ve özellikle işyeri ortam koşullarındaki Fiziksel çevre ve özellikle işyeri ortam koşullarındaki ani değişikliklerin tanımlanması gereklidir. Kazayı ani değişikliklerin tanımlanması gereklidir. Kazayı inceleyen kişi için genel olarak ortamın nasıl olduğu inceleyen kişi için genel olarak ortamın nasıl olduğu değil, kazanın olduğu andaki durum önemlidir ve şu değil, kazanın olduğu andaki durum önemlidir ve şu hususları bilmek isteyebilir;hususları bilmek isteyebilir;– Hava koşulları nasıldı?Hava koşulları nasıldı?– İşyerindeki düzenin (housekeeping) iyi olmaması bir İşyerindeki düzenin (housekeeping) iyi olmaması bir

problem yaratıyor muydu?problem yaratıyor muydu?– Çok sıcak ya da çok soğuk muydu?Çok sıcak ya da çok soğuk muydu?– Gürültü bir problem miydi?Gürültü bir problem miydi?– Aydınlatma yeterli miydi?Aydınlatma yeterli miydi?– Zehirli ve tehlikeli Zehirli ve tehlikeli gazlar, tozlar ve duman mevcut muydu?gazlar, tozlar ve duman mevcut muydu?

Kişisel nedenler nelerdir?Kişisel nedenler nelerdir? Doğrudan olayın içinde yer alan kişilerin fiziksel ve Doğrudan olayın içinde yer alan kişilerin fiziksel ve

ruhsal durumları anlaşılmaya çalışılmalıdır. Kaza ruhsal durumları anlaşılmaya çalışılmalıdır. Kaza incelemesinde amaç, kişi veya kişileri suçlamak incelemesinde amaç, kişi veya kişileri suçlamak değildir.Görüşmeler kişilerin karakter özellikleri değildir.Görüşmeler kişilerin karakter özellikleri dikkate alınarak yapılmalıdır. Bu özelliklerin bazıları dikkate alınarak yapılmalıdır. Bu özelliklerin bazıları günden güne değişebilirken, bazı faktörler değişmeden günden güne değişebilirken, bazı faktörler değişmeden kalacaktır:kalacaktır:– İşçilerin yapılan işte tecrübeleri var mıydı?İşçilerin yapılan işte tecrübeleri var mıydı?– Yeterli eğitim almışlar mıydı?Yeterli eğitim almışlar mıydı?– Fiziksel olarak bu işi yapabilecek durumdalar mıydı?Fiziksel olarak bu işi yapabilecek durumdalar mıydı?– Sağlık durumları nasıldı?Sağlık durumları nasıldı?– Yorgunluk durumu mevcut muydu?Yorgunluk durumu mevcut muydu?– Stres altındalar mıydı ?Stres altındalar mıydı ?

Yönetim faktörünün rolü nedir?Yönetim faktörünün rolü nedir?

Yasal olarak işyeri güvenliğinden yönetim sorumludur. Yasal olarak işyeri güvenliğinden yönetim sorumludur. Bu nedenle iş güvenliği uzmanı ve daha üst düzey Bu nedenle iş güvenliği uzmanı ve daha üst düzey yönetimin rolü kaza incelemesinde her zaman dikkate yönetimin rolü kaza incelemesinde her zaman dikkate alınmalıdır. Yönetime sorulacak sorular;alınmalıdır. Yönetime sorulacak sorular;– Güvenlik kuralları bütün işçilere iletilmiş, Güvenlik kuralları bütün işçilere iletilmiş,

anlaşılması sağlanmış mıydı?anlaşılması sağlanmış mıydı?– Nasıl uygulanacağına ilişkin yazılı metin elde Nasıl uygulanacağına ilişkin yazılı metin elde

mevcut muydu?mevcut muydu?– Tatbik edilmesi sağlanmış mıydı?Tatbik edilmesi sağlanmış mıydı?– Yeterli gözetim yapılıyor muydu?Yeterli gözetim yapılıyor muydu?– İşin nasıl yapıldığı konusunda işçiler eğitilmiş İşin nasıl yapıldığı konusunda işçiler eğitilmiş

miydi?miydi?

Tehlikeler daha önce tanımlanmış mıydı?Tehlikeler daha önce tanımlanmış mıydı? Tehlikeleri yok etmek için bir prosedür ( plan) Tehlikeleri yok etmek için bir prosedür ( plan)

geliştirilmiş miydi?geliştirilmiş miydi? Güvenli olmayan koşullar düzeltilmiş miydi?Güvenli olmayan koşullar düzeltilmiş miydi? Makine ve teçhizatın bakımları düzenli olarak yapılmış Makine ve teçhizatın bakımları düzenli olarak yapılmış

mıydı?mıydı? Güvenlik teftişleri yapılıyor muydu?Güvenlik teftişleri yapılıyor muydu? Böyle bir kaza inceleme modeli, gerçeklere tek yönden Böyle bir kaza inceleme modeli, gerçeklere tek yönden

bakma ihtimalini azaltarak kaza incelemesi yapan bakma ihtimalini azaltarak kaza incelemesi yapan kişiye muhtemel tüm kaza nedenlerini ortaya çıkaran kişiye muhtemel tüm kaza nedenlerini ortaya çıkaran bir yol gösterici olur. bir yol gösterici olur.

Yine de sorular tam bir kontrol listesi oluşturmayıp Yine de sorular tam bir kontrol listesi oluşturmayıp sadece örnek olarak verilmiştir.sadece örnek olarak verilmiştir.

Bilgi nasıl toplanır?Bilgi nasıl toplanır?

Bir iş kazasının incelenmesinde yapılacak işler basittir:Bir iş kazasının incelenmesinde yapılacak işler basittir: Kazayı inceleyen kişiler bilgileri toplar, analiz eder, Kazayı inceleyen kişiler bilgileri toplar, analiz eder,

sonuçlar çıkartır ve önerilerde bulunurlar. sonuçlar çıkartır ve önerilerde bulunurlar. Prosedür basit ve anlaşılması kolay gibi görünse de her bir Prosedür basit ve anlaşılması kolay gibi görünse de her bir

adımda güçlükler ve hata yapılabilecek noktalar adımda güçlükler ve hata yapılabilecek noktalar bulunmaktadır. bulunmaktadır.

Bir kaza incelemesinde açık fikirli olmak gereklidir. Bir kaza incelemesinde açık fikirli olmak gereklidir. Önyargılı düşünceler yanlış yolların izlenmesine neden olup Önyargılı düşünceler yanlış yolların izlenmesine neden olup

bazı gerçeklerin ortaya çıkmasına engel olabilmektedir. bazı gerçeklerin ortaya çıkmasına engel olabilmektedir. Bütün muhtemel kaza nedenleri dikkate alınmalıdır. Ortaya Bütün muhtemel kaza nedenleri dikkate alınmalıdır. Ortaya

çıktığında bütün fikirleri yazmak ve bütün bilgiler çıktığında bütün fikirleri yazmak ve bütün bilgiler toplandıktan sonra sonuçlandırmak ve karara varmak toplandıktan sonra sonuçlandırmak ve karara varmak önerilen yöntemdir.önerilen yöntemdir.

Yaralanmış işçiler kimlerdir?Yaralanmış işçiler kimlerdir?

En önemli iş, En önemli iş, – kurtarma operasyonları, kurtarma operasyonları, – yaralının tıbbi tedavisi ve yaralının tıbbi tedavisi ve – diğer yaralanmaların önlenmesidir. diğer yaralanmaların önlenmesidir.

Görevlilerin haricinde, diğerleri bu işlere Görevlilerin haricinde, diğerleri bu işlere karışmamalıdırlar. karışmamalıdırlar.

Herşey kontrol altına alındığında, kaza Herşey kontrol altına alındığında, kaza incelemesi yapan kişiler görevlerine incelemesi yapan kişiler görevlerine başlayabilir.başlayabilir.

Fiziksel deliller nelerdir?Fiziksel deliller nelerdir?

Kaza yerinin değişikliğe uğramadan ziyaret Kaza yerinin değişikliğe uğramadan ziyaret edilmesi,edilmesi,

bilgi toplamaya başlamadan önce kaza bilgi toplamaya başlamadan önce kaza alanının hızlı bir şekilde gözden geçirilip alanının hızlı bir şekilde gözden geçirilip incelenmesi, incelenmesi,

delillerin korunması için gerekli adımların delillerin korunması için gerekli adımların atılması ve bütün görgü tanıklarının atılması ve bütün görgü tanıklarının belirlenmesi belirlenmesi

önerilmektedir. önerilmektedir.

Fiziksel deliller nelerdir?Fiziksel deliller nelerdir?

Kaza yeri mümkünse araştırma bitene kadar muhafaza Kaza yeri mümkünse araştırma bitene kadar muhafaza edilmelidir. edilmelidir.

Fiziksel delil, elde bulunan en tartışmasız ve şüphe Fiziksel delil, elde bulunan en tartışmasız ve şüphe götürmez bilgidir. götürmez bilgidir.

Ayni zamanda çok çabuk değişebilir ve silinip yok Ayni zamanda çok çabuk değişebilir ve silinip yok edilmeye müsaittir. edilmeye müsaittir.

Bu nedenle öncelikle fiziksel deliller kayıt altına Bu nedenle öncelikle fiziksel deliller kayıt altına alınmalıdır. alınmalıdır.

Kazayı inceleyen kişi, iş akış şeması hakkındaki bilgisi Kazayı inceleyen kişi, iş akış şeması hakkındaki bilgisi dahilinde şu hususları kontrol etmek isteyebilir;dahilinde şu hususları kontrol etmek isteyebilir;– Yaralı işçi veya işçilerin pozisyonları,Yaralı işçi veya işçilerin pozisyonları,– Kullanılan ekipman,Kullanılan ekipman,– Kullanılan maddeler,Kullanılan maddeler,– Kullanılan güvenlik donanımlarıKullanılan güvenlik donanımları– Uygun koruyucuların pozisyonuUygun koruyucuların pozisyonu– Makine kontrollerinin yapılıp yapılmadığıMakine kontrollerinin yapılıp yapılmadığı– Makine ve teçhizat hasarı,Makine ve teçhizat hasarı,– İşyeri düzeni,İşyeri düzeni,– Hava koşulları,Hava koşulları,– Aydınlatma düzeyleri,Aydınlatma düzeyleri,– Gürültü düzeyleriGürültü düzeyleri

Kaza yerinde hiçbir şeye dokunulmadan, genel olarak Kaza yerinde hiçbir şeye dokunulmadan, genel olarak ya da belirli bölümlerin fotoğrafının çekilmesi yararlı ya da belirli bölümlerin fotoğrafının çekilmesi yararlı olacaktır. olacaktır.

Daha sonra bunların üzerinde yapılan dikkatli bir Daha sonra bunların üzerinde yapılan dikkatli bir çalışma önceden kaçırılmış bazı durumları ve çalışma önceden kaçırılmış bazı durumları ve gözlemlerin ortaya çıkmasını sağlayacaktır. gözlemlerin ortaya çıkmasını sağlayacaktır.

Kaza sahnesinin önlemler alınarak skeç şeklinde tatbik Kaza sahnesinin önlemler alınarak skeç şeklinde tatbik ettirilmesi kazanın daha iyi anlaşılmasını sağlayarak, ettirilmesi kazanın daha iyi anlaşılmasını sağlayarak, yazılı raporlara açıklık getirebilir. yazılı raporlara açıklık getirebilir.

Durumun tam anlaşılabilmesi için gerekirse diyagram Durumun tam anlaşılabilmesi için gerekirse diyagram çizilebilir. çizilebilir.

Kırılmış alet veya makine parçaları ya da madde Kırılmış alet veya makine parçaları ya da madde örnekleri , analiz için uygun uzmanlara gönderilebilir. örnekleri , analiz için uygun uzmanlara gönderilebilir.

Görgü tanıkları kimlerdir?Görgü tanıkları kimlerdir? Bazı durumlarda incelemeyi yapacak uzman geç Bazı durumlarda incelemeyi yapacak uzman geç

haberdar edildiği için kazadan hemen sonra işyerinin haberdar edildiği için kazadan hemen sonra işyerinin incelenmesi mümkün olamamıştır. incelenmesi mümkün olamamıştır.

Bu durumda esas bilgi kaynağı görgü tanıkları olacaktır. Bu durumda esas bilgi kaynağı görgü tanıkları olacaktır. Kaza incelemesi yapan uzman için en güç iş, görgü Kaza incelemesi yapan uzman için en güç iş, görgü

tanıkları ciddi duygusal stres altında olabileceklerinden, tanıkları ciddi duygusal stres altında olabileceklerinden, onlarla karşılıklı görüşmedir.onlarla karşılıklı görüşmedir.

Görgü tanıklarıyla kazadan sonra mümkün olduğunca Görgü tanıklarıyla kazadan sonra mümkün olduğunca pratik bir görüşme yapılır. pratik bir görüşme yapılır.

Gerçeğin ne olduğu hususunda şüpheler var ise ve iş Gerçeğin ne olduğu hususunda şüpheler var ise ve iş kazasını, olayı kendi aralarında tartışma fırsatı kazasını, olayı kendi aralarında tartışma fırsatı bulurlarsa, kişisel algılamaları, ortak görüş yönünde bulurlarsa, kişisel algılamaları, ortak görüş yönünde değişebilir.değişebilir.

Görgü tanıkları ile toplu görüşme yapılması yerine Görgü tanıkları ile toplu görüşme yapılması yerine yalnız görüşme tercih edilmelidir. yalnız görüşme tercih edilmelidir.

Görüşmenin kazanın vuku bulduğu yerde yapılmasına Görüşmenin kazanın vuku bulduğu yerde yapılmasına karar verilebilir. karar verilebilir.

Bu durum, kaza anında, ilgili kişi / kişilerin nerde Bu durum, kaza anında, ilgili kişi / kişilerin nerde olduğunun, duruş pozisyonlarının ve olayın kolayca olduğunun, duruş pozisyonlarının ve olayın kolayca anlaşılması açısından yararlı olacaktır. anlaşılması açısından yararlı olacaktır.

Ya da görüşmenin sessiz bir ofis ortamında yapılması Ya da görüşmenin sessiz bir ofis ortamında yapılması tercih edilebilir. tercih edilebilir.

Bu karar görgü tanıklarının ruhsal durumlarına ve iş Bu karar görgü tanıklarının ruhsal durumlarına ve iş kazasının şekline bağlı olarak değişebilir.kazasının şekline bağlı olarak değişebilir.

Görgü tanığı ile görüşme nasıl yapılır?Görgü tanığı ile görüşme nasıl yapılır?

Mülakat böyle kısa bir dokümanda yer verilemeyecek Mülakat böyle kısa bir dokümanda yer verilemeyecek kadar çok incelikleri olan bir sanattır. Ancak yapılacak kadar çok incelikleri olan bir sanattır. Ancak yapılacak ve yapılmayacak davranışların listesi verilmiştir. Bu ve yapılmayacak davranışların listesi verilmiştir. Bu görüşmenin amacı görgü tanığı ile anlaşabilmek ve görüşmenin amacı görgü tanığı ile anlaşabilmek ve ondan olayı anlatan kendi cümlelerini almaktır. Bir ondan olayı anlatan kendi cümlelerini almaktır. Bir görgü tanığı ile görüşürken aşağıdaki hususlara dikkat görgü tanığı ile görüşürken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:edilmelidir:

Üzgün olan görgü tanığını rahatlatın.Üzgün olan görgü tanığını rahatlatın. Kaza incelemesinin gerçek nedeninin, kaza sırasında Kaza incelemesinin gerçek nedeninin, kaza sırasında

ne olduğu ve niçin olduğunun tespit edilmesi olduğunu ne olduğu ve niçin olduğunun tespit edilmesi olduğunu vurgulayın.vurgulayın.

Görgü tanıklarının konuşmalarına izin verin ve onları Görgü tanıklarının konuşmalarına izin verin ve onları dinleyin.dinleyin.

Yapılan açıklamanın doğru olduğundan emin olun.Yapılan açıklamanın doğru olduğundan emin olun. Görgü tanığının gerçek duygularını hissetmeye çalışın.Görgü tanığının gerçek duygularını hissetmeye çalışın. Görüşme sırasında, yalnızca kısa notlar alın.Görüşme sırasında, yalnızca kısa notlar alın.

Görgü tanığı ile görüşürken, aşağıdaki Görgü tanığı ile görüşürken, aşağıdaki hususlar ise yapılmamalıdır:hususlar ise yapılmamalıdır:– Görgü tanığını korkutmayın.Görgü tanığını korkutmayın.– Tanığın sözünü kesmeyin.Tanığın sözünü kesmeyin.– Tanığı kışkırtmayın.Tanığı kışkırtmayın.– Yönlendirici sorular sormayın.Yönlendirici sorular sormayın.– Kendi duygularınızı belli etmeyin.Kendi duygularınızı belli etmeyin.

Görgü tanığı konuşurken uzun notlar almayın.Görgü tanığı konuşurken uzun notlar almayın. Basitçe evet ve hayır diye cevaplanamayan açık uçlu Basitçe evet ve hayır diye cevaplanamayan açık uçlu

sorular sorun. Doğal olarak görgü tanığına sorulacak sorular sorun. Doğal olarak görgü tanığına sorulacak sorular her kazada değişir, ama her defasında sorular her kazada değişir, ama her defasında sorulacak bazı genel sorular vardır:sorulacak bazı genel sorular vardır:– Kaza olduğu anda neredeydiniz?Kaza olduğu anda neredeydiniz?– O sırada ne yapıyordunuz?O sırada ne yapıyordunuz?– Ne gördünüz ya da ne duydunuz?Ne gördünüz ya da ne duydunuz?– Kaza olduğu anda çevresel koşullar (sıcaklık, ışık, Kaza olduğu anda çevresel koşullar (sıcaklık, ışık,

gürültü vb.) nasıldı?gürültü vb.) nasıldı?– Yaralanan işçi o sırada ne yapıyordu?Yaralanan işçi o sırada ne yapıyordu?– Sizin düşüncenize göre kazanın nedeni neydi?Sizin düşüncenize göre kazanın nedeni neydi?– Bundan sonra benzeri kazalar nasıl önlenebilir?Bundan sonra benzeri kazalar nasıl önlenebilir?

İş kazasının vuku bulduğu yerin incelenmesi mümkün İş kazasının vuku bulduğu yerin incelenmesi mümkün olmadıysa çeşitli sorular sormak, ne olduğunu olmadıysa çeşitli sorular sormak, ne olduğunu anlamanın en basit yoludur. anlamanın en basit yoludur.

Ancak görüşmelerde yapılan açıklamaların Ancak görüşmelerde yapılan açıklamaların güvenilirliğini değerlendirmek için çok dikkatli güvenilirliğini değerlendirmek için çok dikkatli olunmalıdır. olunmalıdır.

Başlangıçtaki bir kaç sorunun cevapları genellikle Başlangıçtaki bir kaç sorunun cevapları genellikle tanığın neler olduğunu, iyi gözlemleyip tanığın neler olduğunu, iyi gözlemleyip gözlemlemediğini gösterir.gözlemlemediğini gösterir.

Olayların oluş sırasını belirlemek için bazen kullanılan Olayların oluş sırasını belirlemek için bazen kullanılan diğer bir teknik ise görgü tanıklarına kaza anını diğer bir teknik ise görgü tanıklarına kaza anını canlandırmalarını istemektir. canlandırmalarını istemektir.

Ancak bir daha hasar ya da yaralanma olmamasına Ancak bir daha hasar ya da yaralanma olmamasına özen gösterilmelidir.özen gösterilmelidir.

Kaza geçiren işçiden yavaş hareketlerle kaza ile Kaza geçiren işçiden yavaş hareketlerle kaza ile sonuçlanan hareketi tekrarlaması istenir.sonuçlanan hareketi tekrarlaması istenir.

İşyerindeki mevcut bilgi nasıl İşyerindeki mevcut bilgi nasıl kullanılır?kullanılır?

Gözden kaçan bazı bilgiler ve ipuçları; Gözden kaçan bazı bilgiler ve ipuçları; – eğitim raporları, eğitim raporları, – kabul edilmiş güvenli çalışma prosedürleri, kabul edilmiş güvenli çalışma prosedürleri, – geçmişte olan kaza raporları, geçmişte olan kaza raporları, – bakım onarım kayıtları, bakım onarım kayıtları, – teknik bilgi formları (cihazların el kitapları vb...)teknik bilgi formları (cihazların el kitapları vb...)

gibi dokümanlar arasında bulunabilir.gibi dokümanlar arasında bulunabilir.

İş kazası analizi ve karara İş kazası analizi ve karara bağlanması nasıl yapılır?bağlanması nasıl yapılır?

İncelemenin bu aşamasında ne olduğuna ve nasıl İncelemenin bu aşamasında ne olduğuna ve nasıl olduğuna dair gerçeklerin büyük bir kısmı olduğuna dair gerçeklerin büyük bir kısmı bilinmektedir.bilinmektedir.

Bu ciddi bir emek ve çaba gerektiren çalışma, kaza Bu ciddi bir emek ve çaba gerektiren çalışma, kaza incelemesinin ilk yarısını oluşturur. incelemesinin ilk yarısını oluşturur.

Esas önemli olan konu, kazanın niçin olduğu, benzeri Esas önemli olan konu, kazanın niçin olduğu, benzeri kazaların tekrarını önlemek için nelerin yapılması kazaların tekrarını önlemek için nelerin yapılması gerektiğidir. gerektiğidir.

İncelemeyi yapan uzmandan bu tip soruların muhtemel İncelemeyi yapan uzmandan bu tip soruların muhtemel cevaplarını bulması beklenir.cevaplarını bulması beklenir.

Tüm olasılıkların ve ilgili durumların göz Tüm olasılıkların ve ilgili durumların göz önünde bulundurulması gereklidir. önünde bulundurulması gereklidir.

Kaza ile sonuçlanan olayların sıralamasında Kaza ile sonuçlanan olayların sıralamasında hala bazı boşluklar olabilir. hala bazı boşluklar olabilir.

Bilgilerdeki bu eksikliği gidermek için bazı Bilgilerdeki bu eksikliği gidermek için bazı görgü tanıklarıyla yeniden görüşme yapmak görgü tanıklarıyla yeniden görüşme yapmak gerekebilir veya varsayımda bulunmanız gerekebilir veya varsayımda bulunmanız gerekebilir. gerekebilir.

Bazı otoriteler varsayımın kaza incelemesinde Bazı otoriteler varsayımın kaza incelemesinde yeri olmayacağını iddia etmektedirler. yeri olmayacağını iddia etmektedirler.

Diğer taraftan mevcut delillere dayanarak Diğer taraftan mevcut delillere dayanarak varsayımda bulunmanın soruları cevapsız varsayımda bulunmanın soruları cevapsız bırakmaktan daha iyi olduğu düşünülmektedir.bırakmaktan daha iyi olduğu düşünülmektedir.

Analiz tamamlandığında, geriye dönerek kaza anından Analiz tamamlandığında, geriye dönerek kaza anından itibaren verilen bütün kararların adım adım gözden itibaren verilen bütün kararların adım adım gözden geçirilmesi, her bir karar için muhtemel nedenlerin geçirilmesi, her bir karar için muhtemel nedenlerin listelenmesi önerilmektedir. listelenmesi önerilmektedir.

Sonuç raporunda yer alacağından bu işlem fazladan bir Sonuç raporunda yer alacağından bu işlem fazladan bir iş gibi düşünülmemelidir. Alınan her bir karar şunları iş gibi düşünülmemelidir. Alınan her bir karar şunları görmek için kontrol edilmelidir;görmek için kontrol edilmelidir;– Bir delil ile destekleniyor mu ? Bir delil ile destekleniyor mu ? – Delil, fiziksel ya da belge niteliğinde mi veya görgü Delil, fiziksel ya da belge niteliğinde mi veya görgü

tanıklarının ifadelerine mi dayanıyor?tanıklarının ifadelerine mi dayanıyor?– Delil varsayımına mı dayanıyor ?Delil varsayımına mı dayanıyor ?

Hangi önerilerde bulunmak Hangi önerilerde bulunmak gereklidir ?gereklidir ?

Bir kaza inceleme raporunun en önemli bölümü, Bir kaza inceleme raporunun en önemli bölümü, benzeri kazaların tekrarını önlemek amacıyla iyi benzeri kazaların tekrarını önlemek amacıyla iyi düşünülmüş ve hazırlanmış öneriler listesidir. düşünülmüş ve hazırlanmış öneriler listesidir.

İşyeri organizasyonundaki genel durum ve kullanılan iş İşyeri organizasyonundaki genel durum ve kullanılan iş prosedürleri hakkında bilgi mevcutsa gerçekçi, prosedürleri hakkında bilgi mevcutsa gerçekçi, uygulanabilir önerilerde bulunmanın çok zor uygulanabilir önerilerde bulunmanın çok zor olmayacağı düşünülmektedir. olmayacağı düşünülmektedir.

Zamandan kazanmak için sadece genel önerilerde Zamandan kazanmak için sadece genel önerilerde bulunma yaklaşımından sakınılmalıdır.bulunma yaklaşımından sakınılmalıdır.

Hangi önerilerde bulunmak Hangi önerilerde bulunmak gereklidir ?gereklidir ?

Örneğin, Örneğin, – işyerindeki kör noktaların kazanın meydana işyerindeki kör noktaların kazanın meydana

gelmesini kolaylaştırdığına karar verildi ise, bu gelmesini kolaylaştırdığına karar verildi ise, bu durumda sadece “kör noktaları yok edin” önerisi durumda sadece “kör noktaları yok edin” önerisi yerine;yerine;

– Binanın kuzey batı köşesine aynalar yerleştirilmesi Binanın kuzey batı köşesine aynalar yerleştirilmesi (belirli bir kazaya özel)(belirli bir kazaya özel)

– İşyerinin tamamında, gereken bütün kör noktalara İşyerinin tamamında, gereken bütün kör noktalara aynalar yerleştirilmesi (genel olarak) aynalar yerleştirilmesi (genel olarak)

gibi önerilerde bulunulmalıdır.gibi önerilerde bulunulmalıdır.

Önemli Bir Nokta:Önemli Bir Nokta: Hatalı olabilecek kişi ya da kişilerin kontrol altına Hatalı olabilecek kişi ya da kişilerin kontrol altına

alınması ve cezalandırılması yönünde bir tavsiyede alınması ve cezalandırılması yönünde bir tavsiyede bulunulması önerilmemektedir. bulunulması önerilmemektedir.

Bu durum kaza incelemesinin asıl amacına uygun Bu durum kaza incelemesinin asıl amacına uygun olmadığı gibi daha sonraki kaza incelemelerinde olmadığı gibi daha sonraki kaza incelemelerinde serbest bilgi akışını da bozabilir.serbest bilgi akışını da bozabilir.

Rapor nasıl yazılır?Rapor nasıl yazılır?

Önceden hazırlanmış standart bir kaza inceleme raporu Önceden hazırlanmış standart bir kaza inceleme raporu formu varsa, bu form kullanılmalıdır.formu varsa, bu form kullanılmalıdır.

Ancak bazı hususlara dikkat edilmesi önerilmektedir;Ancak bazı hususlara dikkat edilmesi önerilmektedir; Sorunun cevabı için kısıtlı bir yer ayrılmışsa,”gerekirse Sorunun cevabı için kısıtlı bir yer ayrılmışsa,”gerekirse

formun arka sayfasını kullanın” uyarısına rağmen genel formun arka sayfasını kullanın” uyarısına rağmen genel eğilim sadece ayrılan bölümün kullanılması yönünde olur.eğilim sadece ayrılan bölümün kullanılması yönünde olur.

Kaza İncelemesi Raporu’nun “Konu” bölümünde kazanın Kaza İncelemesi Raporu’nun “Konu” bölümünde kazanın nasıl olduğu anlatılırken, okuyucuların konu hakkında nasıl olduğu anlatılırken, okuyucuların konu hakkında hiçbirşey bilmediklerinin dikkate alınması ve olay hiçbirşey bilmediklerinin dikkate alınması ve olay sıralamasının yanısıra konu ile ilgili detaylı fotoğraf ve sıralamasının yanısıra konu ile ilgili detaylı fotoğraf ve diyagramların ilave edilmesi, sadece kelimelerin diyagramların ilave edilmesi, sadece kelimelerin kullanılmasından daha uygun olabilir.kullanılmasından daha uygun olabilir.

““Tespit Edilen Hususlar” bölümünde kaza nedenleri Tespit Edilen Hususlar” bölümünde kaza nedenleri anlatılırken esas kaza nedeni ile kazanın meydana anlatılırken esas kaza nedeni ile kazanın meydana gelmesini kolaylaştıran faktörlerin karıştırılmamasına gelmesini kolaylaştıran faktörlerin karıştırılmamasına özen gösterilmelidir.özen gösterilmelidir.

Kaza incelemesi raporuna bütün delillerin ve tanıkların Kaza incelemesi raporuna bütün delillerin ve tanıkların ifadelerinin olduğu gibi yazılması önerilmektedir. ifadelerinin olduğu gibi yazılması önerilmektedir. Kararlarınızın nedenleri belirtilmeli ve bunu önerileriniz Kararlarınızın nedenleri belirtilmeli ve bunu önerileriniz izlemelidir. Kazanın tam olarak anlaşılması için gerekli izlemelidir. Kazanın tam olarak anlaşılması için gerekli olmayan materyal (fotoğraf, diyagram, ifade) rapordan olmayan materyal (fotoğraf, diyagram, ifade) rapordan çıkarılmalıdır. İyi bir kaza inceleme raporu kısa , öz ve çıkarılmalıdır. İyi bir kaza inceleme raporu kısa , öz ve anlaşılabilir olmalıdır.anlaşılabilir olmalıdır.

İnceleme, kaza nedeninin insan hatası İnceleme, kaza nedeninin insan hatası olduğunu gösterirse ne yapılmalıdır?olduğunu gösterirse ne yapılmalıdır?

İşyerinde baştan sona yapılan kaza incelemesi, İşyerinde baştan sona yapılan kaza incelemesi, yönetici, formen ya da işçiler arasından bir ya da yönetici, formen ya da işçiler arasından bir ya da birden fazla kişinin hatalı olduğunu gösterirse, bu birden fazla kişinin hatalı olduğunu gösterirse, bu gerçek, rapora yazılmalıdır. gerçek, rapora yazılmalıdır.

Burada amaç şahısları cezalandırmak değil, duruma bir Burada amaç şahısları cezalandırmak değil, duruma bir çözüm bulmaktır. çözüm bulmaktır.

Kişinin o hatayı yapmasına izin veren sistemin Kişinin o hatayı yapmasına izin veren sistemin sorgulanması ve daha iyi bir duruma getirilmesi, daha sorgulanması ve daha iyi bir duruma getirilmesi, daha sonra olabilecek kazaların önlenmesine katkıda sonra olabilecek kazaların önlenmesine katkıda bulunacaktır. bulunacaktır.

İnceleme, kaza nedeninin insan hatası İnceleme, kaza nedeninin insan hatası olduğunu gösterirse ne yapılmalıdır?olduğunu gösterirse ne yapılmalıdır?

Kazaya neden olan insan hatasına dikkat çekilmesi, Kazaya neden olan insan hatasına dikkat çekilmesi, inceleme raporunun kalitesini azaltacak ve gerçek inceleme raporunun kalitesini azaltacak ve gerçek nedenin üzerinde odaklanılmadığı için, ileride benzer nedenin üzerinde odaklanılmadığı için, ileride benzer nedenlerden dolayı yeni kazalar da ortaya nedenlerden dolayı yeni kazalar da ortaya çıkabilecektir.çıkabilecektir.