is kazalarinda sorumluluklar.pps

7/30/2019 is kazalarinda sorumluluklar.pps

1/35

GVENL KONUSUNDATARAFLARIN GREV VE SORUMLULUKLARI

I- DEVLETN GREV VE

SORUMLULUU

II- VERENLERN GREV VESORUMLULUU

III- ALIANLARIN GREV VESORUMLULUU


2/35

I- DEVLETN GREV VE SORUMLULUU:

Madde: 2 T.C. Sosyal bir hukuk devletidir.

Madde: 17 Herkes yaama hakknasahiptir.

Madde: 50 Kimse yana, cinsiyetine ve

gcne uymayan ilerde altrlamaz.Kkler ve kadnlar ile bedenenyetersizlii olanlar, alma artlarbakmndan zel olarak korunurlar.

Madde: 56. Herkes, salkl ve dengeli birevrede yaama hakkna sahiptir.

Madde: 60. Herkes sosyal gvenlikhakkna sahiptir.

T.C.

ANAYASA


3/35

I.A- YASA DZENLEME;

* 10.09.1921 tarih ve 151 sayl Ereli HavzaiFahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Mteallik

Kanun ile;

- Gnlk alma sresi 8 saate indirilmi,

- 18 yandan kklerin almas yasaklanm,

- Kazaya urayan iileri tedavi ettirme, eczane vehekim bulundurma zorunluluu getirilmi,

- Tazminat deme ve cezai yaptrm ngrlmtr.


4/35

* 04.10.1926 tarihinde yrrle giren

Borlar Kanunu nun 332 nci maddesi ile,iverenlere, salkl ve gvenli iyeri ortamsalama ykmll getirilmi.

* 03.04.1930 tarih ve 1580 sayl BelediyelerKanununun 15 inci maddesi ve 1593 saylUmumi Hfzssha Kanunuiileri, zellikle

ocuk ve kadn iileri koruyucu maddeleriermektedir.


5/35

* alma hayatnn ilk nemli Yasas 3008Sayl Kanunu 08.06.1936 tarihinde kabuledilmi ve 15.06.1937 tarihinde yrrle

girmitir.* 13.12.1950 tarih ve 5690 sayl KanunlaSanayi ve Ticarette Teftii Hakkndaki 81

Numaral Uluslar aras alma Szlemesi

onaylanarak yrrle girmitir. 25.08.1971 tarihinde yrrle giren ve10.6.2003 tarihinde yaymlanan 4857 sayl KANUNUile yrrlkten kaldrlan 1475

sayl Kanununa dayanlarak i gvenliiynnden bir ok tzk ve ynetmelikkartlmtr.


6/35

I.B- DENETLEME:

28.08.1979 tarihinde Tefti Tz yrrlekonmutur.

Bu Tzk uyarnca oluturulan Tefti

Kurulu Bakanl, bnyesinde bulunan 300 eyakn mhendislik ve tp konusunda eitimgrm teknik i mfettileri marifetiyle, igvenlii denetimlerini srdrmektedir.

I-C- ETM


7/35

II- VERENN GREV VE SORUMLULUU:

II.1. Yasal artlar salamak,

II.2. Uluslar aras Direktif ve Standartlarla TSEv.b. Ulusal standartlarn gereklerini salamak,,

II.3. Eitim,

II.4. Gzetim-Denetim,


8/35

2.1-a) Yazl olmayan kurallara uyma

Kanununun 73nc maddesine gre iveren, saltmevzuatta n grlen nlemleri deil, kutsallatrlmasgereken insan yaamna sayg erevesinde gnmzbilim ve teknolojisinin ngrd nlemleri dahialmakla ykmldr. Herhalde, alan kimsenin i

gvenlii, iinin kendi dikkatine braklamaz.(TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 17.041984, 2029/2140)

* verenin sorumluluu iin, nlem almasnnzorunluluu deil, gerekli bulunmas aranr.(TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 27.02.1975, 371/1136)

*Borlar Kanunu Madde:332


9/35

II.3. Eitim:verenler iyerinde alnan i sal ve i gvenlii

nlemlerine uyulup uyulmadn denetlemek,iileri karkarya bulunduklar mesleki riskler,alnmas gereklitedbirler,yasal hak ve sorumluluklar konusundabilgilendirmek ve gerekli i sal ve gvenlii eitiminivermek zorundadrlar. ( Kanunu Madde:77)

veren, iilere yapmakta olduklar ilerinde uymalar gereklisalk ve gvenlik tedbirlerini retmek ve i deitirecek iilere,yenisinin gerektirdii bilgileri vermek zorundadr.

(i Sal ve Gvenlii Tz Madde:3)

II.2-Uluslar aras direktif ve standartlarla TSEv.b.ulusal standartlara uymak


10/35

alanlarn Sal ve Gvenlii Eitimlerinin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik(RG:07.04.2004/25426)

verenin YkmllkleriMadde 4-verenler, iyerlerinde salkl ve gvenli alma ortamnn tesis edilmesi iin

gerekli nlemleri almakla ykmldrler. Bu amala, iverenler, alanlar, yasal hakve sorumluluklar konusunda bilgilendirmek, onlarn kar karya bulunduklar meslekiriskler ve bunlarla ilgili alnmas gerekli tedbirler konusunda iyerlerinde i sal vegvenlii eitim programlarn hazrlamak, eitimlerin dzenlenmesini, alanlarn buprogramlara katlmasn salamak ve verilecek eitim iin uygun yer, ara ve geretemin etmekle ykmldrler.

Asl iveren-alt iveren ilikisi kurulan iyerlerinde, alt iverene ait alanlarneitimlerinden, asl iveren, alt iverenle birlikte sorumludur.

Geici i ilikisi kurulan iveren, geici i ilikisi ile alanlara gerekli eitimi

vermekle ykmldr.verenler, alanlarna, i szlemesinin trne baklmakszn gerekli eitimivermekle ykmldr.

Eitimin Maliyeti ve Eitimde Geen SrelerMadde 6-Verilen eitimler, alanlara herhangi bir mali yk getirmeyecek

ekilde dzenlenir ve eitimlerde geen sre alma sresinden saylr.zellik Arz Eden ilerin Eitimi

Madde 7-yerindeki kadnlarn, genlerin, ocuklarn, zrl, eski hkml,terr maduru ve gmen iilerin eitimine zel nem verilir.Salk ve gvenlik ile ilgili zel grevi bulunan alanlar ve

temsilcileri zel olarak eitilir.Salk ve gvenlik asndan zel nlem alnmasn gerektiren

alanlarda alanlara zel eitim verilir


11/35

Madde 8-Eitimin amac, iyerlerinde salkl ve gvenli bir ortam temin etmek, i

kazalarn ve meslek hastalklarn azaltmak, alanlar yasal hak vesorumluluklar konusunda bilgilendirmek, onlarn kar karya bulunduklarmesleki riskler ile bu risklere kar alnmas gerekli tedbirleri retmek ve isal ve gvenlii bilinci oluturarak uygun davran kazandrmaktr.

Eitim programlar, bu Ynetmeliin 8 inci maddesinde belirtileneitimin amacna uygun hazrlanr. Eitim programlarnn hazrlanmasndaiilerin veya salk ve gvenlik ii temsilcisinin katlmlar salanarakgrleri alnr.

Genel eitim planna uygun olarak yl iinde dzenlenecek eitimfaaliyetlerini gsterir bir Yllk Eitim Program hazrlanr.

Yllk Eitim Program, yl iinde eitim ihtiyalarn karlamak iindzenlenen genel bir izelgedir. Bu izelgede, verilecek eitimlerin hedefi,konusu, sresi, amac, tarihi, eitim vereceklerin ad, soyad, unvan, eitimekatlanlarn says hakknda bilgiler yer alr.

lme ve DeerlendirmeMadde 16 -Verilen eitimin sonunda bir lme ve deerlendirme yaplr. Deerlendirme

sonularna gre eitimin etkin olup olmad belirlenerek yeni eitime ihtiyaduyulup duyulmadna karar verilir.

BelgelendirmeMadde 17-yerlerindedzenlenen eitimler belgelendirilir ve bu belgeler alanlarn

zlk dosyalarnda saklanr. Eitim sonras dzenlenecek belgede, eitime katlankiinin ad, soyad, grev unvan, eitimin konusu, sresi, eitimi verenin ad, soyad,

grev unvan, imzas ve eitimin tarihi yer alr.


12/35

II.4. Gzetim-Denetim:

verenin, iyerinde, teknik ilerlemelerin getirdiidaha uygun salk artlarn salamas; kullanlanmakinalarla alet ve edavattan herhangi bir ekildetehlike gsterenleri veya hammaddelerden zehirli

veya zararl olanlar, yaplan iin zelliine ve fenningereklerine gre, bu tehlike ve zararlar azaltan aletve edavatla deitirmesi, i kazalarn nlemek zereiyerinde alnmas ve bulundurulmas gerekli tedbirve aralar ve alnacak dier i gvenlii tedbirlerini

devaml surette izlemesi esastr.

(i Sal ve Gvenlii Tz Madde:4)


13/35

III- ALIANLARIN GREV VE SORUMLULUU:

*

(alanlarn Sal ve Gvenlii EitimlerininUsul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik (RG:07.04.2004/25426)


14/35

yerinde i sal ve i gvenlii asndan iinin saln bozacak veyavcut btnln tehlikeye sokacak yakn,acil ve hayati bir tehlike ile karkarya kalan ii,i sal ve gvenlii kuruluna bavurarak durumun tespitedilmesini ve gerekli tedbirlerin alnmasna karar verilmesini talep edebilir .Kurulayn gn acilen toplanarak kararn verir ve durumu tutanakla tespit eder.Karariiye yazl olarak bildirilir.

SG Kurulunun bulunmad iyerlerinde talep,iveren veya iveren vekilineyaplr.i tespitin yaplmasn ve durumun yazl olarak kendisine bildirilmesinip

isteyebilir.veren veya vekili yazl cevap vermek zorundadr.Kurulun iinin talebi ynnde karar vermesi halinde ii,gerekli SG tedbiri

alnncaya kadar almaktan kanabilir.

inin almaktan kand dnem iinde creti ve dier haklar sakldr.

SG kurulunun kararna ve iinin talebine ramen gerekli tedbirinalnmad iyerlerinde iiler 6 i gn iinde ,bu kanunun 24.maddesinin (I)numaral bendine uygun olarak belirli veya belirsiz sreli hizmet akitlerini derhalfeshedebilir. ( Kanunu Madde:83)


15/35

KAZALARINDA

HUKUKSORUMLULUKLAR:


16/35

Kazas ve Meslek HastalA) kazas, aadaki hal ve durumlardan birinde meydana gelen ve

sigortaly hemen veya sonradan bedence veya ruha arzaya uratanolaydr:a) Sigortalnn iyerinde bulunduu srada,b) veren tarafndan yrtlmekte olan i dolaysiyle,c) Sigortalnn, iveren tarafndan grev ile baka bir yere gnderilmesi

yznden asl iini yapmakszn geen zamanlarda,d) Emzikli kadn sigortalnn ocuuna st vermek iin ayrlan zamanlarda,e) Sigortallarn, iverence salanan bir tatla iin yapld yere topluolarak gtrlp getirilmeleri srasnda.

B) Meslek hastal, sigortalnn altrld iin niteliine gre tekrarlananbir sebeple veya iin yrtm artlar yznden urad geici veya sreklihastalk, sakatlk veya ruhi arza halleridir. Bu kanuna gre tesbit edilmiolan hastalklar listesi dnda herhangi bir hastaln meslek hastalsaylp saylmamas zerinde kabilecek uyumazlklar, Sosyal SigortaYksek Salk Kurulunca karara balanr.

(Sosyal Sigortalar Kanunu Madde 11)


17/35

i,iveren,yeri. Bir i szlemesine dayanarak alangerek kiiye ii,

i altran gerek veya tzel kiiye yahut tzel kiiliiolmayan kurum ve kurululara veren, veren tarafndan mal ve hizmet retmek amacyla maddi olan

ve olmayan unsurlar ile iinin birlikte rgtlendii birime iyeridenir.

verenin iyerinde rettii mal veya hizmet ile nitelik ynndenball bulunan ve ayn ynetim altnda rgtlenen yerler(iyerine bal yerler) ile dinlenme,ocuk emzirme,yemek,uyku,ykanma,muayene ve bakm,beden ve mesleki eitim ve avlu

gibi dier eklentiler ve aralarda iyerinden saylr. yeri,iyerine bal yerler,eklentiler ve aralar ile oluturulan iorganizasyonu kapsamnda bir btndr.(4857 Say. Kan.)

KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARININ


18/35

KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARININVEREN AISINDAN HUKUK SONULARI

Hukuki sorumluluklar.

Maddi Sorumluluklar.

Cezai Sorumluluklar.Hukuki Sorumluluklar:Borlar Kanunu.(332.maddesi),

Koruma ve tedbir alma sorumluluu, Gzetme sorumluluu4857 sayl Kanunu.(77. Madde.)506 sayl Sosyal Sigortalar Kanunu.


19/35

BK Madde 332

sahibi, akdin hususi halleri ve iinmahiyeti noktasndan hakkaniyet dairesindekendisinden istenilebilecei derecedealmak dolaysyle maruz kaldtehlikelere kar icabeden tedbirleri ittihazave mnasip ve shhi alma mahalleri ile,ii birlikte ikamet etmekte ise shhi yatacakbir yer tedarikine mecburdur.

H i i i d i il i l i


20/35

Her iveren, iyerinde iilerin saln ve igvenliini salamak iin gerekli olan yapmak vebu husustaki artlar salamak ve aralar noksansz

olarak bulundurmakla ykmldr.Bu ykmlln sadece nlem almaklayetinilebilecei anlamn tamad, alnan nlemle-re uyulup uyulmadn denetleme ve giderek

nlemlere uyulmasn temin anlamnda bulunduuda kukusuzdur.

Baka bir deyile, iveren iyerinde, genianlamda domu ve doabilecek tm tehlikeleri

nlemek zorundadr. Bu zorunluluk sonucu olarakiyerinde iveren tarafndan tam anlam ile geni birkontrol mekanizmas kurulmaldr.(TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 31.10.1978, 2077/7689)


21/35

* Sigortalnn, i gvenliine aykr eylem vedavranlarn nleyici tedbir almayan iveren, i

kazasndan sorumludur.(TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 20.06.1977, 3327/4516)

*Emniyet kemeri vermekle yetinip,bunu kullandrmay

salamayan iveren, i kazasndan sorumludur.(TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 23.11.1982, 4661/5171)

* verenler, iyerlerinde tm nlemleri almak vekoruyucu malzemeyi kullandrmakla ykmldr.(TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 06.04.1982, 1757/1960)


22/35

Kanunu Madde:77

verenler iyerlerinde i sal ve i gvenliinin

salanmas iin gerekli her trl nlemi almak,ara vegereleri noksansz bulundurmakla ykmldrler.

verenler iyerinde alnan i sal ve i gvenliinlemlerine uyulup uyulmadn denetlemek,iileri

kar karya bulunduklar mesleki riskler,alnmasgerekli tedbirler,yasal hak ve sorumluluklar konusundabilgilendirmek ve gerekli i sal ve gvenlii eitiminivermek zorundadrlar.

verenler iyerlerinde meydana gelen i kazasnve tespit edilecek meslek hastaln en ge 2 i gn

iinde yaz ile bl.md.ne bildirmek zorundadrlar.


23/35

verenin sorumluluu: veren,i kazasna urayan sigortalya,Kurumca ie el konuncaya

kadar,salk durumunun gerektirdii salk yardmlarn yapmakla

ykmldr.Bu amala yaplan ve belgelere dayanan masraflarla yolparalar Kurum tarafndan iverene denir. Yukarda belirtilen ykmlerin yerine getirilmesindeki savsama ve

gecikmeden dolay,sigortalnn tedavi sresinin uzamasna ,malul kalmasnaveya malllk derecesinin artmasna sebep olan iveren,Kurumun buyzden urayaca her trl zarar demekle ykmldr.(SSK Kanunu

Madde:15) veren,i kazasn,o yer yetkili zabtasna derhal,Kurumada en ge kazadan

sonraki 2 gn iinde yaz ile bildirmekle ykmldr.(SSK Kanunu Md:27) veren,bir sigortalnn meslek hastalna tutulduunu renirse veya durum

kendisine bildirilirse .....bunu rendii gnden balayarak 2 gn ierisinde

kuruma bildirmekle ykmldr. (SSK Kanunu Madde:28)


24/35

Maddi Sorumluluklar

1. Sosyal Sigortalar Mevzuatna gre maddisorumluluk

2. Borlar Kanununa gre maddi sorumluluk


25/35

SOSYAL SGORTALAR MEVZUATINAGRE MADD SORUMLULUK

SSKna gre, iyerindeki herhangi bir kaza, yaralanma veyameslek hastalnn ortaya kmas durumunda, SSKnn 12 incimaddesine gre sigortalya gerekli olan yardm SSK tarafndansalanr. Yine, kaza veya hastalk sonucu ortaya kan geici veyasrekli i gremezlik durumunda, Kurum, Kanunun,16-19 ve 20 nci

maddeleri gereii gremezlik denei verir. 23 ve 24 nc maddelerigereince de, lm halinde hak sahiplerine aylkbalanr.Daha sonra Kurum, Kanunun 26 nc maddesi gerei,eervarsa,iveren ve nc ahslarn kusurunu aratrrve yapmolduumasraflar kusurlu tarafa rcu eder.

lmle sonulanan kaza veya meslek hastalklarnda, kazazede %100kusurlu ise, balanan lm aylndan indirim yaplmaz. Ancak olaylmle sonulanmamsa, tm masraflarn %50 ye kadar olan ksmkazazedeye rcu edilebilir.


26/35

SSK Tarafndan SalananYardmlar

kazalar ile meslek hastalklar halinde salanan yardmlarA) Salk yardm yaplmas,B) Geici i gremezlik sresince gnlk denek verilmesi,C) Srekli i gremezlik hallerinde gelir verilmesi,D) Protez ara ve gerelerinin salanmas, taklmas, onarlmas ve yenilenmesi,E) (A) ve (D) fkralarnda yazl yardmlar iin sigortalnn baka yere gnderilmesi,

F) kazas veya meslek hastal dolaysiyle bedeni veya ruhi bir arzayauryanlardan, yurt iinde tedavisi kabil olmayp, ancak yabanc bir lkede ksmen veyatamamen tedavisi mmkn grlen ve meslekinde urad i gremezlik derecesininazalabilecei Kurum salk tesisleri salk kurulu raporu ile tesbit edilen sigortalnn ve buraporda belirtilmise, beraber gidecek kimselerin yabanc lkelere gidip gelme yolparalar ile o yerdeki kal ve tedavi masraflarnn denmesi (Salk Kurulunca verilenrapora Kurum veya sigortal itiraz ederse, bu husus Sosyal Sigorta Yksek Salk

Kurulunca karara balanr),G) Cenaze masraf karl verilmesi,H) Sigortalnn lmnde hak sahiplerine gelir balanmas.(SSK Madde 12)


27/35

Geici Grmezlik denei: (SSK KanunuMadde:16 )

Srekli Grmezlik denei: Geici i grmezlik hali

sonunda Kuruma ait veya Kurumun sevk edeceisalk tesisleri salk kurullar tarafndan verilecekraporlarda belirtilen arzalarna gre,i kazas veyameslek hastal sonucu meslekte kazanma gcnn

en az o/o10 azalm bulunduu Kurumca tespit edilensigortal,srekli i grmezlik deneine hak kazanr.( Madde:19)


28/35

Srekli Grmezlik Gelirinin Hesaplanmas:

Srekli Grmezlik geliri,sigortalnn

mesleinde kazanma gcnn tamamn veyabir ksmn yitirmi bulunmasna grehesaplanr.

Srekli ve tam i grmezlikte sigortalya yllkkazancnn o/o 70 ine eit yllk gelir balanr.


29/35

verenin Sorumluluu:SSK Madde 26

kazas ve meslek hastal,ivereninkast veya iilerinsaln koruma ve igvenlii ile ilgili mevzuat hkmlerine aykr hareketi veyahutsu saylabilirbir hareketi sonucu olmusa, Kurumca sigortalya veyahak sahibi kimselerine yaplan veya ileride yaplmas gerekli bulunan hertrl giderlerin tutarlar ile gelirbalanrsa bu gelirlerinin 22 nci maddedebelirtilen tarifeye gre hesaplanacak sermaye deerleritoplamsigortal

veya hak sahibi kimselerin iverenden isteyebilecekleri miktarlarla snrlolmak zere Kurumca iverene dettirilir. i ve ivereninsorumluluunun tespitindekanlmazlk ilkesi dikkate alnr(4958 sayl kanun, Kabul Tarihi : 29.07.2003).kazas veya meslek hastal, 3nc birkiininkast veya kusuru yznden olmusa,Kurumca btn sigorta yardmlaryaplmakla beraber zarara sebep olan 3 nc kiilereve ayet kusuru varsa bunlaraltranlara Borlar Kanunu hkmlerine grercu edilir.

(Ek: 24/10/1983-2934/3 md.) Ancak; ikazas veya meslekhastalklar sonucu lmlerde bu Kanun uyarnca hak sahiplerine yaplacakher trl yardm ve demeler iin, ikazas veya meslek hastalnn meydanagelmesinde kasd veya kusuru bulunup da aynikazas veya meslek hastalsonucu len sigortalnn hak sahiplerine Kurumca rcu edilemez.


30/35

SSK Kanunu Madde;110

Sigortalnn kast ve su saylr hareketi:

Kasdi bir hareketi yznden i kazasnaurayan,meslek hastalna tutulan veya hastalanan

sigortalya geici i grmezlik denei ve srekli igrmezlik geliri verilmez.Sigortalya yalnz gereklisalk yardmlar yaplr.

........sua esas kusur derecesinin yarsna kadarindirilerek denebilir.(De.29.07.2003-4958/md:46)


31/35

SSK Madde 111

Balanmaz kusuru yznden i kazasna urayan,meslekhastalna tutulan veya hastalanan sigortalya verilecekgeici i gremezlik denei veya srekli i gremezlikgeliri, bu kusurun derecesine gre, Kurumca, yarsna

kadar eksiltilebilir. Tehlikeli olduu veya hastalasebep olaca bilinen yahut yetkili kimseler tarafndanverilen emirlere aykr olan veyahut aka iznedayanmad gibi hibir gerei veya yarar bulunmayan bir

ii elinde olarak sigortalnn yapmas veya yaplmas gereklibir hareketi savsamas kusurun balanmazlna esastutulur.


32/35


33/35

BORLAR KANUNUNA GREMADD SORUMLULUK

1-Maddi tazminat.

a-Destekten yoksun kalma tazminat(BKMd. 45-332)

b- gremezlik tazminat (BK Madde 46)

2-Manevi tazminat (BK Madde 47-49)


34/35

verenlere kar alacak davalarda zaman am 10 yl,Kuruma kar 5 yldr.

lm halinde ailenin ailesineve nianl,evlatlk ve evlilik docuklar ve ok zel arkadalar gibi duygusal ilikisi olankiilerde MANEV TAZMNAT talep edebilirler.

Yaralanma halinde manevi tazminat davasn ancak kazazedeaabilir.

Zarardan,iinin kusuru orannda indirim yaplarak tazminatakarar verilir.

Maddi tazminat davalar dk alp bakiye hakkm saklkalmak zere denilebilir.Tazminatlardan SSK tarafndan

salanan menfaatler dlr. Manevi tazminat davalarnda miktar net belirtilir. Ceza mahkemelerinde kesinleen hkm,hukuk mahkemelerini

kural olarak balamaz.


35/35

CEZA SORUMLULUK

1- 4857 SAYILI KANUNUNA GRE,(104.ve 105.107.108.maddeleri .)

2- 506 SAYILI SSKna GRE,

3-TCK NA GRE,

Kamu davas, madurun on gnden fazla istirahatn gerektireceksalk raporu varsa alr. Sre daha az ise, talebe baldr.

Yaralanmalar durumunda, TCK nun 459 uncu maddesi gerei 3-30ay,

Bir lm durumunda, TCK nun 455 inci maddesi gerei 2-5yl,

Birden fazla lm durumunda, TCK nun 455 inci maddesi gerei4-10 yl aras hapis cezas uygulanr.

Documents

is kazalarinda sorumluluklar.pps