isci sagligi ve is guvenligi tüzüğü

7/29/2019 isci sagligi ve is guvenligi tz

1/64

SALII VE GVENL TZ

BAKANLAR KURULU KARARITARH 04 Aralk 1973 SAYISI 7/7583

DAYANDII KANUNTARH 25 Austos 1971 SAYISI 1475

RESM GAZETETARH 11 Ocak 1974 SAYISI 14765

DSTURTERTB/CLD 5/13 SAYISI 443

BRNC KISIMGenel Hkmler

MADDE 1- 1475 sayl Kanunu kapsamna giren iyerlerinde, iilere ait yatp kalkma yerlerindeve dier mtemilatnda bulunmas gereken salk artlarnn ve iyerlerinde kullanlan alet, edevat, makinalar vehammaddeler yznden, kabilecek hastalklara engel olacak tedbir ve aralarn, iyerlerinde i kazalarnnlemek zere bulundurulmas gerekli aralarn ve alnacak gvenlik tedbirlerinin neler olduu bu Tzktebelirtilmitir.

MADDE 2- Her iveren, iyerinde iilerinin saln ve i gvenliini salamak iin, bu Tzktebelirtilen artlar yerine getirmek aralar noksansz bulundurmak gerekli olan yapmakla ykmldr. iler de,bu yoldaki usuller ve artlara uymak zorundadrlar.

MADDE 3- veren, iilere yapmakta olduklar ilerinde uymalar gerekli salk ve gvenliktedbirlerini retmek ve i deitirecek iilere yenisinin gerektii bilgileri vermek zorundadr.

MADDE 4- verenin, iyerinde, teknik ilerlemelerin getirdii daha uygun salk artlarnsalamas; kullanlan makinalarla alet ve edevattan herhangi bir ekilde tehlike gsterenleri veyahammaddelerden zehirli veya zararl olanlar, yaplan iin zelliine ve fennin gereklerine gre bu tehlike vezararlar azaltan alet ve edevatla deitirmesi i kazalarn nlemek zere iyerinde alnmas ve bulundurulmasgerekli tedbir ve aralar ve alnacak dier i gvenlii tedbirlerini devaml surette izlemesi esastr.

KNC KISIMSalk artlar ve Gvenlik Tedbirleri

BRNC BLMyerlerinde Bulunmas Gereken Salk artlar ve Gvenlik Tedbirleri:

MADDE 5- yeri kurulmas amacyla yeniden yaptrlacak binalarla bunlara yaplacak her eitekler ve bunlardaki deiiklikler, mevzuata ve o binada yaplacak iin nitelik ve zelliklerine uygunbulunacaktr. Evvelce ina edilmi olan herhangi bir binann tmnn veya bir ksmnn iyeri olarakkullanlmasnda da, bu artlar aranacaktr.

MADDE 6- yerlerinin atlar; s, rzgar, yamur, kar gibi d etkilerden iileri tamamenkoruyacak surette dayankl ve muhafazal yaplm olacaktr. atnn zeri, yazn fazla s geiren sa ve benzerimalzeme ile rtl bulunduu takdirde, ayrca bir tavan yaplmas, bununla at arasnda hava akm salayacakmenfezler bulunmas gereklidir. iyerlerinin bulunduu baraka, sayvan, sundurma ve benzeri yerlerin atlar, sgeiren sa ve benzeri malzeme de rtlm olduu hallerde bu atlar, en az350santimetre ykseklikteyaplm olacaktr.

MADDE 7- yerlerinde iilerin daimi olarak altrld yerlerin tavan ykseklii,en az3 metre olacaktr.

Tabana paralel olmayan tavanlarda bu yksekliin ortalamas 3 metre olacak ve enalak ksm, varsa, kiriin alt noktasndan 240santimetreden aa olmayacaktr.

17/5/1941 tarihinden nce almakta bulunan iyerlerinde, fazla s, buhar, gaz yahut zararl tozlarkarmas gibi salk ynnden sakncal olmayan iler iin, hava hacmi 8 inci maddede yazl miktara uygunbulunduu ve yeterli havalandrma saland hallerde, bu ykseklik2 metreye kadar kabul edilebilir.

17/5/1941 tarihinden sonra ve bu Tzn yrrle girmesinden nce almakta olan iyerlerindebirinci ve ikinci fkralarda yazl tavan ykseklii, enaz 285santimetre olarak kabul edilir.

MADDE 8- yerlerindeki hava hacmi, makine, malzeme ve benzeri tesislerinkaplad hacimler dahil olmak zere, ii bana en az10 metrekp olacaktr.Hava hacminin hesabnda, tavan yksekliinin 4 metreden fazlas nazara alnmaz.

MADDE 9- Her iyerinde, makine, tezgah, malzeme ve benzeri tesisler, alan iilerin ilerinirahata yapmalarna engel olmayacak ve herhangi bir tehlikeye sebebiyet vermeyecek ekilde yerletirilecek vebunlar, gerei gibi korunacaktr.

RAMS Risk Analizi ve Ynetim Hizmetleri Danmanlk, Yaynclk ve Ticaret A..www.ramsrisk.com.tr 1/64
http://www.ramsrisk.com.tr/http://www.ramsrisk.com.tr/


2/64

SALII VE GVENL TZ

yeri olarak kullanlan binalarn deme yzeyine, orada alan iiler iin tehlikeli olacak ekilde, makine,tesis, ham, yar ilenmi veya tam ilenmi malzeme braklmayacaktr.

MADDE 10- yerlerinde taban deme ve kaplamalar, salam, kuru ve mmkn olduu kadardz ve kaymaz bir ekilde olacak ve malzemesi kolayca ykanp temizlenmeye elverili bulunacaktr.

Yaplan ie gre, tabana fazla su veya sulu eyler dklen iyerlerinde, amur yahut bulak subirikintileri olmamas iin gerekli tedbirler alnacak ve yer sifonlar konulacaktr.

Taban ve asma katlarn demeleri, zerine konulacak makine, alet ve edevat ve benzeri malzeme ile oradaaltrlacak iilerin arlna dayanabilecek ekilde yaplm olacak ve metrekare hesab ile tayabileceklerien ok arlk miktarlar, yetkili teknik elemana tespit ettirilecek ve bu hadler stnde yklemelere meydanverilmeyecektir.

Ahap ve yanc maddelerden yaplm demelerin bulunduu yerlerde, ak ate veya alevlealmalar yaplmayacaktr. Teknik nedenlerle demelerde ukur, delik, merdiven balar, menholler vekanallar gibi tehlike gsteren seviye fark bulunduu hallerde, gerekli tedbirler alnacaktr.

inde andrc, yakc veya scak svlar bulunan byk kap, sarn, kuyu, havuz ve depolarnazlar, deme ile ayn seviyede bulunuyorsa, bunlarn kenarlar, salam bir korkulukla evrilecek veyaazlar kapakla rtlecektir.

MADDE 11- yerlerindeki koridorlar, iilerin kolaylkla gelip gemesini salayacak ve tehlike bagsterdiinde iyerini abuklukla boaltmaya yetecek genilikte olacak, tabii veya suni kla aydnlatlmbulunacaktr.

Makinalar, motorlar ve bunlar tarafndan altrlan aletler ve dier tezgahlararasndaki aklk, iilerin rahat almalarn salamak zere, en az80santimetre olacaktr.

yerindeki geitlerin genilii, oradan geecek iilerin miktarna ve malzemehareketine uygun olarak ayarlanacak ve bu genilik 120 santimetreden az olmayacaktr.Geitlerin taban salam, arzasz ve kaymaz ekilde yaplm olacak, ayrca geitler iaretlenecektir.

Yksek geit, platform veya alma sahanlklarnn (ykleme boaltma rampalar ile bir kiinindurabilmesine imkan vermeyecek darlktaki yerler hari) serbest bulunan btn taraflar, en az90santimetreykseklikte etekli korkuluklarla evrilecektir.

Kpr eklindeki asma geitler, zerinden geirilecek en ar yke gre hesap edilerek salam birekilde ina edilecek ve buralarda kaymalar nleyecek tedbirler alnm olacaktr.

Tama bandlarnn (Konveyr) veya dier makinalarn zerinden geen btn geitlerin akbulunan taraflar, uygun korkulukve eteklerle evrilecektir.

MADDE 12- yerlerindeki kaplarn ykseklik ve genilii, oralarda alanlarn serbeste girip,kmalarna elverili ve dardan gelecek scak ve souk havadan veya zararl koku gaz ve grltden iilerikoruyacak ekil ve nitelikte yaplm olacaktr.Bolua alan kap ve dier menfezlerin uygun koruyucular veya korkuluklar bulunacaktr.

MADDE 13- yerlerinde dardan k almaya yarayan yan ve tepe pencereleri ile menfezlerinaydnlk veren yzeyleri toplam, iyeri taban yzeyinin en az1/10 orannda olacaktr. Darile dorudan doruya balants olmayan i kap, pencere ve menfezlerin dolayl olarak aydnlk veren yzeyleribu hesaba katlmaz.

D pencere ve menfezler iyerine , bol ve eit olarak yayacak ve ihtiyaca gre kolayca alpkapanabilecek ve temizlenebilecek ekilde yaplacaktr.

ilerin, pencere ve menfezlerden gelen gne na ve ssna veya hava akmlarna karsalklarn koruyacak ekilde, gereine gre, perde, tente veya pancur konulmas, yahut camlarn boyanmasgibi tedbirler de alnacaktr.

MADDE 14- yerlerinde kullanlacak korkuluklar; salam bir ekilde ahap boru veya metalprofilli malzemeden yaplacak, yzeyleri przl ve keleri keskin olmayacaktr.

Korkuluklarn, tabandan ykseklii en az90santimetre olacaktr.Korkuluklar, en ok2 metrede bir dikme konulmak suretiyle tabana veya elverili dier bir yere

salam bir ekilde tespit edilecek ve st seviyesi ile taban arasndaki mesafenin yar hizasna da, bir arakorkulukekilecektir.

Korkuluun tm, herhangi bir ynden gelebileceken az100kilogramlkbir ykedayanabilecek ekilde yaplacaktr.

Ahap korkuluklarn trabzan ve dikmeleri, en az5210santimetrelik latadan ve ara korkuluklarise, en az525santimetrelikkadrodan veya 2, 5210santimetreliklatadan yaplacaktr.

Boru korkuluklarn trabzan veya dikmeleri, en az11/4 parmak ve ara korkuluklar ise, en az(1)parmak borudan yaplm olacaktr.

Metal profilli malzemeden yaplan kebentli korkuluklarn trabzan ve dikmeleri, en az 5milimetre et pay olan 40240milimetrelik kebentden ve ara korkuluklar ise, en az3milimetre et pay olan30230milimetrelik kebentten yaplacak ve kebentlerin yatay kenarlar, tehlikeli tarafa dnk olacaktr.



3/64

SALII VE GVENL TZ

Drdnc fkradaki art, yerine getirilmek suretiyle dier metal profilli malzemeden de korkuluklaryaplabilir.

MADDE 15- Etekler; ahap, metal veya yeteri salamlkta dier malzemeden yaplacaktr. Bunlarnykseklikleri, tabandan en az15santimetre olacak ve gerektiinde tabanla en ok1santimetrelik bir aralbulunabilecektir.

MADDE 16- yerlerinin gn yle yeterderecede aydnlatlm olmas esastr. u kadar ki, iin

konusu veya iyerinin ina tarz nedeniyle gn ndan faydalanlamayan hallerde yahut gece almalarnda,suni kla yeterli aydnlatma salanacaktr.Gerek tabii ve gerek suni klar, iilere yeterderecede ve eit olarak dalmay salayacak ekilde

dzenlenecektir.MADDE 17- yerlerinde suni k kullanld hallerde:

1) Elektriin salanabildii yerlerde elektrik kullanlacak ve tesisat, teknik usul vekoullara uygun bir ekilde yaplm olacaktr.

2) Suni k tesis ve aralar; havay kirletecek nitelikte gaz, koku kararak iilerin salnazarar vermeyecek, keskin, gz kamatrc ve titrek k meydana getirmeyecek ekildeolacaktr.

3) 35oC tan aa scaklkta parlayabilen, buhar karan benzin, benzol gibi svlar, aydnlatmacihazlarnda kullanlmayacaktr.

4) Sv yaktlar ile aydnlatmada, lambalarn hazneleri metal olacak, sznt yapmayacak vekzmamas iin de gerekli tedbirler alnm olacaktr.5) Lamba alevinin, parlayabilen gaz ve maddelerle temas ihtimali olan ilerde; alev, tel kafes

ve benzeri malzeme ile rtlecektir.6) inde kolayca parlayc veya patlayc maddeler ile ilgili iler yaplan yahut parlayc,

patlayc maddeler bulunan yerler, salam cam mahfazalara konulmu lambalarla, kdardan yanstlmak suretiyle aydnlatlacaktr.

7) Sv yaktlar ile aydnlatmada lambalar ate ve alev yaknnda doldurulmayacak, stlerinde1 metre, yanlarnda (30) santimetre kadar mesafede yanabilecek eya ve malzemebulundurulmayacak ve salam bir ekilde tespit edilecektir.

Lambalar portatif olduu takdirde, yere konulduunda devrilmeyecek ekilde oturakl olacaktr.Sv yaktlarla aydnlatma yaplan yerlerde, en az bir adet yangn sndrme cihaz bulundurulacaktr.

MADDE 18- yerlerindeki avlular, ak alanlar, d yollar, geitler ve benzeriyerler, en az20 lks (lu2) ile aydnlatlacaktr.Kaba malzemelerin tanmas, aktarlmas, depolanmas ve benzeri kaba ilerin

yapld yerler ile i geit koridor yol ve merdivenler, en az 50 lks (lu2) ileaydnlatlacaktr.

Kaba montaj, balyalarn almas, hububat tlmesi ve benzeri ilerin yapldyerler ile kazan dairesi, makine dairesi, insan ve yk asansr kabinleri malzeme stokambarlar, soyunma ve ykanma yerleri, yemekhane ve helalar, en az 100 lks (lu2) ileaydnlatlacaktr.

Normal montaj, kaba iler yaplan tezgahlar, konserve ve kutulama ve benzeri ilerinyapld yerler, en az200 lks (lu2) ile aydnlatlacaktr.

Ayrntlarn, yakndan seilebilmesi gereken ilerin yapld yerler, en az300 lks(lu2) ile aydnlatlacaktr.Koyu renkli dokuma, bro ve benzeri srekli dikkati gerektiren ince ilerin yapld

yerler, en az500 lks (lu2) ile aydnlatlacaktr.Hassas ilerin srekli olarak yapld yerler en az 1000 lks (lu2) ile

aydnlatlacaktr.MADDE 19- Bir aydnlatma merkezine bal olan iyerlerinde; herhangi bir arza dolaysyla

klarn snmesi ihtimaline kar, yeteri kadar yedek aydnlatma aralar bulundurulacak ve gece almalaryaplan yerlerin gerekli mahallerinde tercihen otomatik olarak yanabilecek yedek aydnlatma tesisatbulundurulacaktr.

Yangnn, yedek aydnlatma tesisatn bozmas ihtimali bulunan yerlerde; yanstacak iaretler,fosforesan boya, pilli lambalar uygun yerlere yerletirilecek veya bunlara benzer tedbirler alnacaktr.

MADDE 20- Kapal iyerlerindeki scaklk ve nem derecesinin, yaplan iin niteliine uygunolmakla beraber lml bulunmas esastr. Bu itibarla, yazn scakln dayanlmayacak bir dereceye kmamas



4/64

SALII VE GVENL TZ

iin iyerlerinde serinletici tedbirler alnacak, kn da iilerin muhta bulunduklar en az scakln salanmasiin, iyerleri zararl gazlar kararak havay bozmayacak ekilde uygun vastalarla stlacaktr. ok buu husulegelen iyerlerinde scaklkderecesi 15santigratdereceden az ve 30santigratdereceden yksek olmayacaktr.

Fazla s veren stc vastalarn yaknnda alan iilerin bulunmas halinde, dorudan yansyanscakla kar, gereken tedbirler alnacak ve iyerlerinin, stc vastalardan olduka uzak ve uygun yksekliktebir yerine, santigrat taksimatl bir termometre asl bulundurulacaktr.

Yaplan iin niteliine gre, srekli olarak ok scak veya ok souk bir derecede allmas ve budurumun deitirilmemesi zorunlu olunan hallerde, iilere, kendilerini fazla scak veya souktan koruyacakzellikte elbise vesaire malzeme verilecektir.

MADDE 21- Kapal iyerleri gnde en az bir defa bir saatten aa olmamak zere batan baahavalandrlacaktr. Ayrca iilerin alma saatlerinde iin zelliine gre, havann sala zararl bir halalmamas iin sk sk deitirilmesi gereklidir. u kadar ki, i srasnda yaplan bu havalandrmada iilerietkileyecek hava akmlar nlenecek yahut k mevsiminde scaklk birdenbire ok aa hadleredrlmeyecektir.

Toz, buu, duman ve fena koku karan ilerin yapld yerlere, bunlar ekecek yeterlikte bacalar vemenfezler yaplacak ve yaplan iin niteliine gre, bu tedbirlerin yetmedii hallerde dier teknik tedbirleralnacaktr.Boucu, zehirli veya tahri edici gaz ve duman meydana gelen iyerlerinde, iilerin hayat ve salklarnntehlikeye girmemesi iin, havalandrma tesisat yaplacak ve iilere ayrca yaplan iin zelliine gre maske ve

dier koruyucu ara ve gereler verilecektir.MADDE 22- Ar ve tehlikeli ilerin yaplmad yerlerde, grlt derecesi 80

desibeli gemeyecektir. Daha ok grltl almay gerektiren ilerin yapld yerlerde,grltderecesi en ok95desibel olabilir.

Ancak, bu durumda iilere balk, kulaklk veya kulak tkalar gibi uygunkoruyucu ara ve gereler verilecektir.

MADDE 23- Birden fazla katl binalardaki iyerlerinde asansr tertibat bulunsa da, katlararasndaki inip kmalar, aada yazl zellikleri bulunan sabit merdivenlerle salanacaktr.

1) Merdivenlerin; atee dayankl ta, suni ta, tula, betonarme, metal veya benzeri yanmazmaddelerden yaplm olmas arttr.

Bu Tzn yaymndan nce kurulmu olan iyerlerindeki ahap merdiven ve sahanlklar, gerekligvenlik tedbirlerine aykr bir durumu bulunmamak artyla kullanabilirler. Ancak bunlar, kolayca yanmayan

sert veya enprenye edilmi, g yanar durumdaki aalardan olacak yahut alt taraflar badadi zerine en az1, 5santimetre kalnlnda al veya amyantla svanacak, stleri de atee kar dayankl maddelerle kaplanacaktr.

2) yeri merdivenlerinin mukavemet katsays 4 olacak ve metrekarede en az500kilogramyk tayacaktr.

3) Delikli veya zgaral merdiven ve sahanlklardaki delikler ve zgara aralklar en ok 2santimetre olacaktr.

4) Merdivenlerin genilii, bakm ilerinde kullanlanlar dnda en az 110 santimetreolacak ve merdivenkorkuluklarnn bu genilik iinde bulunmalar zorunluluu halindetemiz genilik100santimetreden az olmayacaktr.

5) Merdivenlerin eimi, bakm ilerinde kullanlanlar dnda tabanla en az 20 ve en ok 45derece olacaktr. Tabandan (20) dereceden az eimin bulunmas gerektii iyerlerinde,rampalar yaplacak ve 45dereceden fazla diklik gereken hallerde de, korkuluklu servis

merdivenleri eklinde sabit merdivenler kurulacaktr.6) Merdivenlerde, ba st boluklar bulunacak ve bu boluklarn ykseklii de 220

santimetreden az olmayacaktr.7) Basamaklarn eni, bakm merdivenleri dnda 22 santimetreden az olmayacak ve

ykseklikleri en az13santimetre ve en ok26santimetre olacaktr.8) Drt basamaktan fazla olan hermerdivende, korkulukve trabzan bulunacaktr.9) Genilii 225 santimetreyi aan merdivenlerin ortalarnda, ayrca bir trabzan

bulundurulacaktr.10)Merdivenlerin korkuluk ve trabzanlarnda 14 nc maddedeki teknik zellikler

bulunacaktr.11)yerlerindeki merdivenler, bir tehlike annda, orada alan iilerin kolayca kmalarna

yeterli genilikte olmad takdirde, bina durumunun elverililiine gre, bunlarngeniletilmesi veya iten ek merdivenler yaplmas veya kolay yanmayan veya yanmaz



5/64

SALII VE GVENL TZ

maddelerden darya k merdivenleri yaplmas gibi gerekli gvenlik tedbirlerialnacaktr.

12)yerlerindeki asma katlara kp inmek iin, yerin durumuna gre, eimli veya dik demirmerdivenler kullanlabilir. Ancak, bunlarn st ve alt balarndan salam bir ekilde tespitedilmi bulunmas, geni basamakl ve iki taraf korkuluklu ve bu korkuluklarn,merdivenin bittii asma kat demesinde kesilmeyerek en az 75 santimetre daha

uzatlmas gereklidir.MADDE 24- Bakm, onarm ve kontrol iin iyerlerinde kullanlan btn merdivenler grlecek ie

uygun salamlkta olacak ve bunlarn genilii 55 santimetreden dar olmayacak eimleri 60 dereceyigemeyecek ve basamaklarn, ubuktan yaplmad hallerde, genilikleri en az(13)santimetre olacaktr.

Bakm, onarm ve kontrol ilerinde helezoni merdivenler kullanlmayacaktr.Bakm, onarm ve kontrol ilerinde kullanlacak seyyar el merdivenleri, salam ve grlecek ie

uygun uzunlukta yaplm olacak, yanlarna tahta aklmak suretiyle veya benzeri ekilde sonradan boylaruzatlm ve boyanm bulunmayacaktr. Basamaklar noksan, yerinden oynam yahut atlak veya krkolmayacaktr.

El merdivenlerinde, kullanlrken kaymalara kar, trtr, lastik, mantar, mahfuz ve engel koymakgibi gerekli tedbirler alnacaktr.

ift el merdivenlerinde, ayaklarnn birbirlerinden ayrlmamas iin, her iki yanndan engelli demirubuk veya zincir ile balanacaktr.

MADDE 25- yerlerinde kullanlacak insan ve yk asansrlerinin, yrrlkteki mevzuatn vetekniin ngrd ekilde imal ve inaa edilerek kurulmas ve bakmlarnn yaplmas arttr.

Asansrlerin imali, inas, kurulmas, muayene ve bakm, bu ilerin fenni, teknik ve kanunisorumluluunu tayabilecek nitelik ve ehliyeti bulunduu Hkmet veya belediyelerce kabul edilen teekklveya ahslara yaptrlacaktr.

Her iveren, asansrlere ait kullanma iznini ve periyodik muayene raporlarn, iyerindebulundurmak ve denetlemeye yetkili makam ve memurlarn her isteyiinde gstermek zorundadr.

Asansr boluundan, asansrn almasna zg tesis ve tertibattan baka, hi bir ekilde halat, telve boru gibi sair malzeme veya tesis geirilmeyecektir.

Asansr makine dairesi veya boluklar, geit olarak kullanlmayacak ve buralara hi bir ey depoedilmeyecektir. Bu yerlere girilmesini salayacak kaplar, her zaman kilitli bulundurulacak ve ancak sorumluelemanlar tarafndan alacaktr.

Ykasansrlerinde, insan tanmamas esastr. Bu yasa belirten levhalar, her kat kapsna ve kabin

iine, grlr bir ekilde konulacaktr. Ancak, iin gerei olarak insan tanmas halinde, insan asansrlerindekigvenlik koullar, bu asansrlerde de bulunacaktr.

Btn asansr kabinlerinde, tayabilecekleri en ok yk aka gsteren levhalarbulundurulacaktr.

Kat konta bulunmayan ykasansrlerinde asansrc bulundurulacaktr. Bina dnda kurulan ykasansrlerinin erevesi, tabandan en az 3 metre kadar salam bir ekilde rtlecek ve ayrca kaplarnbulunduu cephe, ykseklii boyunca tamamen kapatlacaktr.

Parlayc ve patlayc maddelerin bulunduu yerlerde, kvlcm tehlikesine kar, asansrlerin kabinkzaklar ile kaplarn arpan ksmlar, aa veya kvlcm karmayan metal veya alamlarndan yaplmolacaktr.

MADDE 26- yerlerindeki atelyeler, geit, depo ve ambarlar ile bakm odalarnn duvar, taban,tavan, pencere, kap ve dier yerleri, her zaman iin temiz ve bakml bir ekilde bulundurulacaktr.

allan yerler, gnde en az bir kere temizlenmi olacaktr.Gndz ve gece devaml olarak allan iyerlerinde bu temizlik, ya iin balamasndan nce veya

bitiminden sonra yahut yaplan iin gereine gre ara dinlenmelerinde yaplacak ve her halde alma srasndayaplmayacaktr.

Temizlik, ister aspirasyon yoluyla, ister dier yollarla yaplsn, toz kaldrlmamas iin, gereklitedbirler alnacak, bunun iin, nce alma artklar atldktan sonra, ykama, fralama yaplacak veya slakbezler kullanlacaktr.

Duvarlar ve tavanlar, sk sk temizlenecektir. Gerektiinde sva, badana ve boyalar yenilenecektir.MADDE 27- Deien ve kokuan organik maddelerle allan iyerlerinde; maddelerin paraland,

aykland, tarand ksmlarnn taban, su geirmez bir maddeden ve her trl birikintiyi nleyecek ekildeyaplm olacak ve duvarlar, kolayca ykanacak bir sva ile svanp boyanacak, duvarlar ve taban, en az ayda birdefa dezenfekten bir solsyonla temizlenecektir.

Paavralarn ilendii veya tarand yerlerde temizlik, mekanik aspirasyon yoluyla da yaplabilir.

Deien ve kokuan maddeler, allan yerlerde braklmayacak, biriktirilmeyecek, iyice kapanankapakl metal kaplarda toplanacak ve bunlar gnde en az bir kere boaltlp ykanacaktr.



6/64

SALII VE GVENL TZ

MADDE 28- Atelyeler ile iilerin alt dier yerler; fosseptiklerden, koku karan her trlukur ve yerlerden ve enfeksiyon kaynaklarndan yeteri uzaklkta bulunacak ve bunlarn kokularndankorunacaktr.

yerlerinde atk ve birikinti sularn akt ve topland yerler, zel veya genel bir kanalizasyonaveya fosseptie balanacak ve buralar, uygun bir kapak ile rtlecektir. Bu kapak, gnde en azbir kere bol suile ykanp temizlenecektir. Boaltma borular, su geirmez ve szdrmaz maddelerden yaplacak ve

szdrmayacak ekilde iyice balanacaktr. Ak dorultusunda, bir eim verilecek ve koku kmasn nleyecektedbirler alnacaktr.MADDE 29- Demelere duvarlara ve dier yerlere tkrmek, sprnt atmak yasaktr. Uygun

yerlere ve duvarlara, bu yasa belirten yazlar ve zararlarn anlatan afiler aslacaktr. Gereken yerlere pkutular, uygun nitelikte tkrk hokkalar konacak ve bunlar, her postada temizlenip dezenfekte edilecektir.Fazla balgam karan iiler iin kullanlmak zere, st kapal plastik, emaye, prafinli mukavva ve benzerimaddelerden yaplm kiisel tkrk hokkalar bulundurulacak, kat hokkalar kullanldktan sonra yaklacak vedierleri ykanp dezenfekte edilecektir.

MADDE 30- yerlerinde ve mtemilatnda haarat, bcek ve kemirici hayvanlarn bulunmamasiin her trl tedbir alnacak, yok edilmesi iin, gereken ensektisit, rodentisit maddeler kullanlacak, remeyikolaylatran artlar yok edilecek, yuvalar yaklarak bozulacak, uygun aralklarla ensektisit uygulamasyaplacak, sineklere kar kap ve pencerelere tel kafes konacaktr.

MADDE 31- yerlerinde, alanlarn kolaylkla faydalanabilecei ve "Gda Maddelerinin ve

Umumi Sal ilgilendiren eya ve levazmn hususi vasflarn gsteren Tzk" teki tanma uygun zellikteserin ime suyu bulundurulacaktr.

Bu uygunluk, mahalli resmi makamlar ve belediyeler tarafndan belgelendirilecektir.MADDE 32- me suyu, gerek tanmasnda ve gerekse kullanlmasnda, her trl bulamadan

korunmu olacak ve iine dorudan doruya buz atlmayacaktr.MADDE 33- me suyu tesisat veya kaplar, kullanma suyundan ayr olacak ve zerine, "ilecek

Su" iareti konulacaktr.yerlerinde ime suyu iin zel musluklar yaplacak ve bu musluklarda mmkn olan hallerde

suyun, aadan yukarya uygun bir ykseklikte fkrmas salanacak, mmkn olmayan hallerde ve yerlerde, suimek iin, kiiye zel maraba veya bardak kullanlacaktr. Karton veya benzeri bardaklar kullanld takdirde,bunlar zel ambalajlarnda veya temiz bir kutuda saklanacak, bir kere kullanlan bardaklarn atlmas iinmusluun yannda zel bir sepet bulundurulacaktr.

MADDE 34- me suyu tesisat bulunmayan yerlerde, temiz ve shhi ime suyu kaplar salanacak

ve bunlar, zel sehpalara oturtulup uygun musluklar taklacaktr. me suyu kaplar, eilerek boaltlmayacakveya maraba daldrlarak su alnmayacak, az ak varil, kp, kova, f gibi kaplar, kapaksz ve musluksuzolarak kullanlmayacaktr.

MADDE 35- ehir suyunun veya 31 inci maddede belirtilen nitelikteki sularn salanmas mmknolmayan hallerde, mevcut sular, su dezenfeksiyonu usullerine uygun olarak dezenfekte edildikten sonrakullanlacaktr.

MADDE 36- Yemek aralnn eve gidip gelmeye elverili olmay, iyerinin meskun mahallerdenuzak oluu, vasta yetersizlii veya yokluu veya benzeri sebeplerle yemeklerini iyerinde yemek zorunda olaniiler iin, iverence rahat yemek yenebilecek nitelik ve genilikte bir yemek yeri salanacaktr.Bu yemek yeri;

1) yerinden tamamen ayrlm, soyunma yerleri ve lavabolara yakn bir yerde yaplacaktr.2) Temiz, aydnlk, havadar, mevsimine gre iyice stlabilecek, yerler kolayca temizlenecek

nitelikte olacak, taban bol su ile ykanacak ekilde su geirmez malzemeden yaplacak,duvarlar kolayca silinecek ve ykanabilecek zellikte olacaktr.3) Yemek masalar yeter sayda, kolay silinen ve temizlenen malzeme ile kapl olacaktr.

Masalarda oturmak iin, sra yerine sandalye tercih edilecek ve yeteri kadar srahi, bardakve iilecek su bulundurulacaktr.

4) veren tarafndan yemek verilmeyen yerlerde yemek yerlerinde iilerin kendi yemeklerinistabilmeleri ve koruyabilmeleri iin zel bir yer ayrlacak, gerekli malzemebulundurulacaktr.

5) yerlerinde daha uygun bir yer yoksa, yemek saatleri dnda dinlenmek, merubatihtiyalarn karlamak ve sigara imek iin, yemek yerlerinden faydalanlacak ve bununiin gerekli malzeme bulundurulacaktr.

MADDE 37- ilerin altklar yerlerde ve ibanda yemek yemeleri yasaktr. Ancak iin gereiolarak, iinin bandan ayrlamayan iiler ile, ayrca yemek yerleri ayrlmam bulunan iyerlerindeki iilerdenhava muhalefeti gibi olaanst bir sebeple veya kiisel bir zre dayanarak iyerlerinde kalanlar; o iyerindeyaplan iin toz, duman, gaz kmas gibi sala zararl olmamas artyla bu hkmn dndadr.



7/64

SALII VE GVENL TZ

MADDE 38- yerlerinin uygun mahallerinde yeter sayda helalar bulunacaktr. Hela yaplmasnaiyerinin durumu msait deilse ve yaknlarda da zel helalar bulunmuyorsa, iverenler, iilerin bu ihtiyalariin civarda yer bularak helalar yapmak zorundadrlar.

yerlerinde yaplm veya yaplacak helalarda;1) Kabinler, insanlarn bulunduu kapal yerlere almayacak bir ekilde yerletirilecek ve

gerei gibi havalandrlacak, koku kmasn nleyecek tedbirler alnacak, yeterli ve uygun

bir ekilde aydnlatlacaktr. Taban ve duvarlar, su geirmez maddeden yaplacak, boyalarak renklerden seilecektir. Duvar yzeyleri, dz yaplm olacak, kaplar iyi bir ekildekapanacaktr.

100 kiiye kadar ii altran iyerlerinde 30 erkek ii iin, bir kabin ve pisuvar, her25 kadn iiiin de en az bir kabin (hela) hesap edilecek, 100 den sonras iin her 50 kiiye 1 tane hesab ile helabulundurulacaktr. Kadn ve erkek iilerin birlikte alt iyerlerinde; kadn ve erkek helalar, birbirinden ayrolacak ve gnde en az bir kere iyice ykanacak, her kullanmadan sonra temiz bir halde bulundurulmassalanacak, kokular shhi usullere uygun bir ekilde giderilmi olacaktr.

2) Helalarda, atya kadar ykseltilmi apkal havalandrma bacas, rezervuar, sifon gibikokuya kar alnan tedbirlerle beraber, gerektiinde kire kayma ve benzeri kimyasalmaddelerden de faydalanlacaktr.

3) Helalar, su depolarndan ve su geen yerlerden uzak bir yerde yaplacaktr.

4) Hela ukurlarnn toprakla rtlmesi halinde, ukurun durumunu belirten bir iaret veyayaz konacaktr.5) Pis su tesisleri yrrlkteki mevzuata uygun olacak ve fosseptiklere, ancak kanalizasyon

tertibat ve balants olmayan yerlerde izin verilecektir. Fosseptikler gda maddelerinindepoland veya ilendii yerlere 30 metreden daha yakn bir yerde yaplmayacaktr.

6) Aktaki iyerlerinde altrlan iiler iin, iyerleri evresinde uygun yerlerde yaplacakhelalar, st ve etraf kapal barakalar eklinde olacak, ilerinde musluklu kaplardatemizlik suyu bulundurulacak ve ukurlarna her gn bol miktarda snmemi kire tozudklecektir. iler de bu helalar kullanmak zorundadrlar.

MADDE 39- ilerin iten karken el ve yzlerini ykayp temizlemeleri iin, iyerlerinin uygunyerlerinde yeterli kadar musluklu akarsu, temizlik ve silecek malzemesi bulundurulacaktr. Ykanma yerleri,temiz, bakml, haval, aydnlk ve salk artlarna uygun olacaktr. Kadn ve erkek iilerin birlikte altklariyerlerinde, kadn ve erkek ykanma yerleri, birbirinden ayr yaplacaktr.

MADDE 40- veren, iin zellii bakmndan yalnz el ve yz temizliinin yeterli olmad hallerdeveya kirli, tozlu ve yorucu ilerden sonra veya gerektiinde iilerin ykanmalarn, temizlemelerini salamakiin, du tesisleri yapmak, kurmak ve iilerin yararlanmalarna hazr bulundurmakla ykmldr.

Her du, zel bir kabin iine yerletirilecektir. Her kabin, birisi ykanmak, dieri soyunmak vegiyinmek iin 2 blmeden yaplm olacaktr. Du kabinlerinin boyutlar 121, 20 metre, soyunma yerlerinin 221,40 metreden az olmayacaktr.

Ayr ayr soyunma yerleri yaplamayan hallerde, ortak soyunma yeri yaplabilir.Du kabinlerinin taban ve duvarlar, kolaylkla temizlenecek malzemeden yaplacak, yan duvarlarn

ve kaplarn ykseklii 170santimetreden az olmayacak, yerlerdeki kirli sularn kolayca akmas iin, gereklitedbirler alnacak, salk artlarna nem verilecektir.

Du kabinlerinde yeterli havalandrmaya elverili aspirasyon ve vantilasyon tertibat yaplacak, kokuve pislik nlenecektir. Du kabinleri, mevsime gre yeteri kadar stlacak, bu scaklk25oC den aa olmayacakve yeterli ekilde aydnlatlacaktr.

Kadn ve erkeklerin birlikte altklar iyerlerinde, kadn ve erkek du kabinleri, birbirinden ayrbulunacak ve iilerin, dardan grlmesi nlenecektir.

Dularda scak ve souk akar suyun, iyi bir ekilde ayarlanacak durumda olmas ve yeteri kadarbasnla akmas esastr. Duta ykanmak iin, gerekli sabun ve benzeri malzeme, iveren tarafndansalanacaktr.

Dularda kullanlmak zere, iveren tarafndan salanm temiz havlu ve petemallar, zel dolaplardabulundurulacak, kullanlm olanlar, ykanp, kurutulup, iyice temizlenmedike bir bakasnakullandrlmayacaktr.

Du soyunma yerlerinde, kirli havlu, ve benzeri malzeme iin, zel sepetler ve kat, p v. b. ninatlmas iin st kenetli zel p kutular bulundurulacaktr.

veren, dularn kullanma zamann, saatini, artlarn ve iilerin srasn dzenleyecektir.Dular, normal temizlik ve bakm dnda, her 15 gnde bir, iyice ykanp temizlenecek ve

dezenfekte edilecektir.



8/64

SALII VE GVENL TZ

MADDE 41- yerlerinde soyunma yerleri, vestiyerler ve gardroplar atlyelerden ayr, du velavabolara bitiik, iilerin k yerlerine yakn bir yerde yaplacak ve onlarn rahata soyunup giyinmelerineelverili genilikte olacaktr.

Lavabo ve vestiyerler, zel ve ayr bir yerde iseler, bunlara kapal bir geitle geilecektir.Soyunma yerleri, aydnlk, havalandrmaya elverili ve souk mevsimlerde yeteri kadar stlm

olacak, temiz ve bakml bulundurulacaktr. Buralarn en az gnde bir kere temizlenmesi ve ykanmas

salanacak ve duvarlar, ak renkle boyanacaktr.Kadn ve erkeklerin birlikte altklar iyerlerinde soyunma yerleri ayr ayr olacaktr.MADDE 42- Soyunma yerlerinde iiler iin, yeteri kadar elbise dolab, sra, sandalye,

tabure ve benzeri eya bulundurulacaktr.Soyunma yerlerindeki dolaplar, metal veya kolay temizlenecek malzemelerden, gerektiinde

boyanabilir benzeri maddelerden yaplacak, kaplar, hava cereyann salayacak ekilde kafesli veya eitliyerlerden delikli olacaktr.

Dolaplarn ykseklii, 150 santimetreden aa olmayacak, stte apka ve altta ayakkab konacakgzleri bulunacak ve ortasnda 2 elbise asmak iin; zel bir ubuu olacaktr.

ilerin dolaplar, kilitli olacak ve temizlikleri, iveren tarafndan hazrlanm bir ynergeye greyaplacaktr.

MADDE 43- Zehirli, tehlikeli tozlu ve kirli ilerde allan yerlerde, i elbiseleri ile haricielbiselerin ayr yerlerde saklanabilmesi iin, iilere, yan yana 2blmeli, bulunmayan hallerde, 2ayr dolapverilecektir.

MADDE 44- veren, soyunma yerleri ile gardrop ve dolaplarn bakmndan sorumludur.MADDE 45- iler, slak elbise ile altrlmayacaktr.

KNC BLMilere Ait Yatp Kalkma Yerlerinde ve Dier Mtemilatnda

Bulunmas Gereken Salk artlar ve Gvenlik TedbirleriMADDE 46- Corafi ve teknik durum ve artlar nedeniyle iileri iin konut salanmas gereken

iyerlerindeki konutlar ve bunlara ilikin tesislerde bu blmde gsterilen artlar aranacaktr.MADDE 47- i konutlar; bekar iiler iin mterek koular bulunan binalar halinde, aileleri ile

birlikte oturan iiler iin ayr evler veya apartmanlar eklinde olacak ve bir konut iin gerekli tesisat tertibat vemtemilat bulunacak, gne ve hava alacak ve d etkilere kar korunmu olacak, salk ve teknik artlarauygun bir ekilde ina edilecek ve bunlar, iyerlerinin grlts, pislii ve hava kirletici etkilerinden korunmuolacaktr.

MADDE 48- Bekar iilere zg binalardaki koularn taban, her gn kolaylkla temizlenecek vegerektiinde ykanacak nitelikte, duvar ve tavanlarn yzleri de kolayca svanp boyanacak veya badana edilecekekilde yaplm ve ak renk bir boya ile boyanm veya badana edilmi olacak ve her yl badana yaplacaktr.

Koularn pencerelerinin st ksmlar, her zaman alp kapanacak ekilde (vasistasl) olacak, ayrcakoulardaki havay, devaml bir ekilde deitirebilecek tertibat tesisat, baca, menfez veya elektrikli zelvantilasyon cihazlar bulunacaktr.

Koularda tavan ykseklii 280 santimetreden aa olmayacak ve adam banaden hava hacmi, en az12 metrekp olarak hesap edilecek, her kouta yatrlacak ii says,buna gre tespit edilerek kouun hava hacmi ile yatabilecek en ok ii saysn gsteren ve iveren veyaiveren vekilinin imzasn tayan bir cetvel, koulara aslacaktr.

Koulardaki yataklar, tabanla balants kesilecek surette karyola ve somyalar zerine yaylacak,aralarnda en az80santimetrelikbir aklk bulunacak, baularna, zel eyalarn konmas iin, kk etejerveya komodinler konacak, iki katl karyola ranza kullanld hallerde, katlar arasndaki ykseklik ile karyolasomyalarn genilii 80santimetreden az olmayacaktr.

Koularda, duvarlara ivi aklmas, elbise ve benzerinin aslmas yasaktr.Koularda yatan ii says kadar, kilitli ve uygun elbise dolaplar bulundurulacak

ve bunlarn ykseklii 170santimetreden aa olmayacaktr.Koulardaki yatak, yastk, yorgan, battaniye, yatak rts, yastk klfl, pike gibi yatak eyas,

mevsim ve iklime gre salanacak ve bunlar, temiz bir halde bulundurulacak ve yataklar, pamuktan, yndenveya kauuktan yaplacak, her gn havalandrlarak stleri temiz rt ile rtlecektir.

Koularda, yataa i elbiseleri ile oturmak ve yatmak yasaktr.Koularn, souk mevsimlerde sala uygun bir ekilde stlmas gerekir.

Istmak iin soba kullanldnda, duman, gaz ve yangn tehlikesine kar gerekli tedbirler alnacaktr. Mangalkmr veya kok kmr ile mangal veya maltz gibi vastalarla veya st ak atele veya borusuz petrol sobas



9/64

SALII VE GVENL TZ

veya havagaz sobas ile stma yasaktr. Tututurucu olarak benzol ve petrol gibi parlayc maddelerkullanlamaz.

Koular, geceleri yatma zamanna kadar, koridor ve helalar ise srekli olarak aydnlatlacak, koukaplarnn yukar ksmlar, caml yaplmak suretiyle koridorlardaki ktan yararlanlacaktr.

Koularda, havagaz ile aydnlatma yasaktr.Koularda yemek piirmek ve yemek yemek yasaktr. Ancak yemek yerlerine gitmesinde tbbi

saknca grlen hasta iilere, doktorun gsterecei lzuma gre, odalarnda yemek yeme izni verilir.Koular her gn, toz kaldrmayacak bir ekilde sprlp temizlenecek, gereken yerlerin tozlaralnacaktr. En az 6 ayda bir veya gerektiinde antiseptik solsyonlarla genel temizlik veensektisit ve rodentisit uygulamas yaplacaktr.

MADDE 49- Bekar iilere zg binalarda kadnlarla 18 yandan kk ocuklar, erkeklerle ilikisiolmayan ayr ayr zel ksmlarda yatrlacaktr. Hastalanan iiler de, hastaneye ve baka bir odaya nakledilmeksuretiyle dier iilerden ayrlacaktr.

MADDE 50- Bekar iilere zg binann uygun yerlerinde, koulara koku vermeyecek ekilde veyeteri kadar helalar bulunacak ve bunlar38 inci maddede yazl koullar tayacaktr.

Binalarn uygun bir yerinde, iilerin yatarken veya kalktklarnda el, yz ve ayaklarn ykamalar,tra olmalar iin, yeteri kadar akar sulu lavabolar ve ykanma yerleri bulundurulacaktr.

Bekar iilere ait binalarn uygun bir yerinde, o binada barnanlarn yararlanmas iin, ayr veyabirlikte kullanlacak du yerleri ve banyolar veya ii konutlar evresinde zel hamamlar yaplacaktr.

MADDE 51- Bekar iilere zg binann uygun bir yerinde veya yaknnda, iilerin amarlar ileyatakhane malzemesinin ykanp tlenebilecei bir amarhane ile t yeri yaplacaktr.

MADDE 52- Aileleri ile birlikte oturan iilere zg ev veya apartman daireleri, bekar iilere zgbinalardan ayr ve sakin yerlerde yaplacak ve her iiye verilecek ev veya apartman dairesinde, ailesininnfusuna yetecek sayda oda ile bir mutfak ve hela, du veya banyo bulunacak veya birlikte kullanlmak zeredu, banyo veya hamam yaplacaktr.Bunlarn aydnlatma, stma, su ve kanalizasyon ileri, iverenlerce, mevzuat ve salk gereklerine gre yerinegetirilecektir.

iler, kendilerine ayrlan ev veya daireyi, gerei gibi temiz tutmakla ve harap olmasna meydanvermemekle ykmldrler.

ilere veya aileleri fertlerinden birisinin kusuru neticesi meydana gelecek cam krlmas, itesisattan herhangi birinin bozulmas gibi hallerde, bunlarn onarm ve dzeltilmesi, orada oturan iilere aittir.Ancak esasl onarm, deiiklik ve dzeltmeler, iverenlerce yaplr.

ok sayda ii ailesinin oturduu site veya apartmanlarda, uygun bir yere, kk ocuklar iin, biroyun bahesi yaplacaktr.

MADDE 53- veren veya iveren vekilleri veya yetki verecekleri kimseler, bu blmde sz geenkonutlarn ve mtemilatnn temiz ve iyi bir halde bulundurulup bulundurulmadn, uygun zamanlardadenetleyecekler ve gereken tedbirleri alacaklardr. Bu denetlemenin yaplmas iin, ilgili iiye haber verilmesi,kendisinin veya ailesinden birisinin bulunmas arttr.

MADDE 54- yerlerinde iilerin, iinde altklar yerler ile depo ve ambar gibi yerlerin, aynzamanda ii konutu olarak kullanlmas ve buralarda ii yatrlmas yasaktr.

Ancak, beki ve nbeti gibi kimselerin, grevin gerektirdii hallerde, iyerlerinde ayrlan zel biryerde yatmalarna izin verilebilir.

MADDE 55- Yol, demiryolu, kpr inaat gibi ak havada ve meskun yerlerden uzakta yaplanilerde alanlardan gecelerini iyerinde geirmek zorunda bulunanlarn akta yatmamalar iin, basit barakalar

veya adrlar salanr. Baraka ve adrlar, mahfuz bir yere kurulacak, yerler dzeltilecek, drenaj iin gereklitedbirler alnacaktr.Baraka ve adrlar, salk artlar ve d etkilerden korunma bakmndan yeterli nitelikte olacaktr.Baraka ve adrlarn stlmas iin, gerekli aralar salanacaktr. Yangn ve zehirlenmelere kar,

gerekli tedbirler alnmak suretiyle sobadan yararlanlabilir. Baraka ve adrlarda mangal, maltz ve benzeri akateler yasaktr.

Baraka ve adrlarda, yere yatak sermek suretiyle yatmak yasaktr. veren, karyola, ranza vebenzerini salamak zorundadr.

Baraka ve adrlarda, iilerin gerekli ekilde rtnmeleri iin, yeteri kadar battaniye, iverenceverilir. Yatak, battaniye ve benzerleri temiz bir halde bulundurulup, gerektiinde dezenfeksiyonu yaplr.

MADDE 56- Banyo, du yerleri ve hamamlar, evin veya dairenin bir paras olarak planlanacak,kvetli veya kvetsiz, kurnal veya dulu oluuna gre, tesisat yaplacak, ayrca scak su tertibat bulunmayanyerlerde, uygun vasta ile stlacak bir termosifon bulundurulacaktr.

Banyolarn yaklmas, stlmas, bakm ve temizlii, o ev veya dairede oturan aileye aittir.



10/64

SALII VE GVENL TZ

Birlikte kullanlan du yerleri, banyo ve hamamlar, d etkilere ve hava artlarna kar, korunmu birhalde ina edilecek, taban, tavan ve duvarlar, neme ve scak suya dayankl ekilde yaplacak, taban, subirikmeyecek ekilde eimli ve akntl olacaktr.

yerlerindeki dular iin belirtilen dier zellikler, bunlarda da aranr.Bu yerlerin stlmas, temizlii ve bunlarla ilgili dier hususlar ve gerekli personel, iveren

tarafndan salanacaktr.

Birlikte kullanlan du yerleri ile banyo ve hamamlar, ii saysna, her iinin en az haftada birbanyo veya hamam yapacana ve dinlenme srelerine gre, yeter sayda ina edilecektir.Birlikte kullanlan du yerleri ile banyo ve hamamlarda scak ve souk su tertibat bulundurulacak,

ihtiyaca gre, scakln ayarlanacak durumda olmas salanacaktr.Kurnal hamamlarda, birden fazla kurnalar bir arada bulunabilir. Dularn ve banyolarn, blmelere

ayrlm bir ekilde birer kiilik olmas arttr.Birlikte kullanlan du yerleri banyo ve hamamlarda, genel veya zel soyunma yerleri yaplacak ve

her iiye sabun, havlu, petamal ve benzeri ykanma ve silinme iin gerekli malzeme verilecektir.Havlu ve petamallar, her kullanmadan sonra iyice ykanp kurutulacak, temiz bir halde

bulundurulacak, uygun bir yerde veya dolapta saklanacaktr. Soyunma ve ykanma yerlerinin temizliinden,iveren sorumlu olduu gibi, temiz tutulmas da, yararlananlarn grevidir.

Erkek ve kadn iilerle 18 yandan aa ocuk iilerin ykanma gn ve saatleri, ayr ayrdzenlenecektir.

NC KISIMyerlerinde Kullanlan Alet, Edevat, Makine ve Ham Maddeler Yznden kabilecek Hastalklara

Engel Olacak TedbirlerBRNC BLM

Bulac Hastalklara Kar Alnacak TedbirlerMADDE 57- Bulac hastalklarn kmas ihtimaline kar, iyerinde ve iilere ait yatp kalkma

yerlerinde ve dier mtemilatnda bu Tzn ikinci ksmnda yazl tedbirlerden baka, aada yazl salktedbirleri alnacaktr.

1) yerleriyle mtemilatnn ve zellikle ii konutlarnn ve helalarnn temizlii artrlacakve buralarda kullanlan ime ve kullanma sular, gerektiinde sterilize veya dezenfekteedilecektir.

2) yerleri ile ii konutlarnda sivrisinek, sinek, tahtakurusu, pire ve benzeri zararllarn yokedilmesi iin, sk sk gereken temizleme tedbirleri alnacak ve fenni usullere gre, gerekliemniyet kurallarna uyularak ensektisit, rodentisit uygulamas yaplacak ve bunlarnyuvalar yaklacak ve yokedilecektir.

Farelere kar da, dier etkili rodentisitlerkullanlacak ve gerektiinde bunlar, fenni usullerle yokedilecektir.

3) iler, sk sk temizlik ve zellikle muayenelerine tabi tutulacaklar, bekar iilere zgbinalardaki yataklar v. b. eya ayn ekilde kontrol edilecektir.

4) yerleri ve mtemilat ile ii konutlar etrafnda gbre, sprnt ve benzeri pislikbiriktirilmeden kaldrlacak, haeratn remesine yarayacak su birikintileri aktlacak veyakurutulacaktr.

5) Bulama ihtimali olan iyerlerinde ve ilerde, iilere, uygun koruyucu elbise, izme vebenzeri gerekli malzeme verilecek, maden ocaklar, yeralt ve benzeri ilerde derindenbulama tehlikesine kar, plak ayakla alma nlenecektir.

6) Bulac hastalklarn kmasna yol aan yiyecek maddelerinin, iyerlerinde bulundurulmasve tketilmesi, iveren veya iveren vekillerince nlenecektir.

7) Yeniden ie girecek iilerden, bulac bir hastal bulunmadna dair salk raporu ileiek as kad aranacak, salk dosyasnda saklanacaktr.

MADDE 58- iler arasnda bulac bir hastalk kt, yahut kan hastaln bulac olmasndanphe edildii hallerde, derhal en yakn Hkmet veya belediye tabipliine haber verilecek resmi salktekilatnn ie el koymas salanacaktr.

Hastaln mahiyetine gre, iilere a uygulamas veya bunlarn tecridi ve eyalarn etvdengeirilmesi, yahut iyeri ve mtemilatnn genel dezenfeksiyonu gibi salk tedbirlerinin uygulanmasnda,iveren veya iveren vekilleri ile iiler, resmi tabiplerin tlerine gre hareket etmek zorundadrlar.

yerlerinin zel tabipleri bulunmas halinde de bulac hastalk ktnda, yukardaki hkmleruygulanr. Bu gibi hallerde bu tabipler, resmi salk tekilatna yardmc olarak alrlar.



11/64

SALII VE GVENL TZ

KNC BLMMeslek Hastalklarna Kar Alnacak Genel Tedbirler

MADDE 59- Meslek hastalklarnn meydana gelmesine sebep olan ilerde alanlarn maruzbulunduklar tehlike ve zararlara kar, bu Tzn dier maddelerinde belirtilen hususlarla birlikte, alnacakgenel koruyucu tedbirler, aada gsterilmitir.

1) Meslek hastal meydana getirebilen veya meslek hastalklar listesinde kaytl maddelerleallan iyerlerinde; bu maddelerin zellikleri, zararlar ve korunma areleri hakknda,alanlar eitilecektir.

2) yerlerinde, bu maddelerle hastalanma ve zehirlenmelere ait ilk belirtiler ile alnacaktedbirleri gsteren zel afiler uygun yerlere aslacaktr.

3) yerlerinde kullanlan zehirli ve zararl maddeler, teknik imkan varsa ayn ii gren daha azzehirli ve zararl maddelerle deitirilecektir.

4) Zehirli toz, duman, gaz, buhar, sis veya svlarla almalar, teknik imkanlara gre kapalsistemde yaplacak, bu gibi iyerlerinde, etkili ve yeterli havalandrma salanacak, atklar,zararsz hale getirilmeden atmosfere ve d evreye verilmeyecektir.

5) ok zehirli maddelerin kullanld iyerlerinde bu maddeler ve bu maddelerin bulunduublmler, dier yerlerden tecrit edilmek suretiyle bunlarn etkileri azaltlacaktr.

6) Zehirli toz, duman ve buharl iyerlerinde, iyeri havas nemli; taban, duvar ve tezgahlar yabulundurulmak suretiyle zararl maddelerin yaplmas nlenecek, gerektiinde bu almalar,genel ve lokal havalandrma ile birlikte yaplacaktr.

7) Meslek hastal yapan zehirli ve zararl maddelerle allan iyerlerinde, iilere uygunkiisel korunma aralar verilecek ve bunlarn kullanlmalar retilecek ve gerektiindesalanacaktr.

8) Meslek hastalklarndan korunmak iin, ie giri ve ie yerletirme muayeneleri dzenliyaplacak, kullanlan maddelere kar hassas olanlar bu ilerde altrlmayacak, ie uygunkiilerin yerletirilmesine nem verilecektir.

Ayrca, ie yerletirilen iilerin, tehlike ve zararn zelliine gre, belirli srelerde salkmuayeneleri ve gerektiinde laboratuvar aratrmalar yaplacaktr.

NC BLMKimyasal Etkilerle Ortaya kabilecek Meslek Hastalklarna Kar Alnacak zel TedbirlerMADDE 60- Kimyasal etkilerle ortaya kabilecek meslek hastalklarna sebep olan ilerde

alanlarn maruz bulunduklar tehlike ve zararlara kar, bu Tzn dier maddelerinde belirtilen hususlarlabirlikte alnacak zel koruyucu tedbirler, bu blmde gsterilmitir.

MADDE 61- Kurun ve ya bunun suda eriyen bileiklerinin eritilmesi, dkm, hamur halinegetirilmesi, temizlenmesi, eelenmesi, kurunlu yal boya ve ensektisitlerin hazrlanmas, hurda kurun iletemas ve benzeri kurun ve bileikleri ile yaplan almalarda, zehirlenmeden korunma tedbirlerinin esasntekil eden kurundan, toz, duman ve buharndan arnm bir evrenin salanmas iin, planlama srasnda veyasonradan yaplacak deiikliklerde aadaki tedbirler alnacaktr.

1) Kurunlu almalar sonucu meydana gelecek toz, duman ve buharn kaynaklarndazararsz hale getirilmeleri iin, etkili aspirasyon sistemleri kurulacak ve srekli olarakbakm yaplacaktr.

2) Kurunla almalarn yapld oda veya blmlerin tabanlar, su geirmez, kayganolmayan ve kolay ykanabilir malzemeden yaplacak, duvar ve tezgahlarn zerleri, kolayykanp temizlenebilir durumda olacak, iyi alan drenaj sistemi kurulacaktr.

3) Kurunla almalar yaplan iyerlerinde, adam bana 15 metrekp hacimdecek ve 4 metreden fazla tavan ykseklikleri, bu hesaba katlmayacaktr.

4) Kurunla almalar yaplan iyerlerinde, iilerin el, yz, az temizlii gibi kiiseltemizliklerine dikkat edilecek, her yemekten nce vardiyadan sonra, ellerini ykamalarsalanacaktr.

5) iler, kurunla allan yerlerde yiyip imeyecek, sigara kullanmayacaklardr. Yemek vedinlenmek iin, zel yerler bulundurulacaktr.

6) Kurunla almalar yaplan iyerlerinde, kiisel korunma aralar olarak, i elbisesi, nlk,uygun ayakkab, lastik eldiven salanacak ve gerektiinde kullanlmak zere, toz ve gaz

maskeleri ile solunum cihazlar bulundurulacaktr.



12/64

SALII VE GVENL TZ

7) yeri havasndan, periyodik olarak numuneler alnarak kurun miktartayin edilecek ve bu miktarn 0, 15 miligram/metrekp gememesisalanacaktr.

8) Kurunla alacak iiler, ie alnrken klinik ve laboratuvar usulleri ile genelmuayeneleri yaplacak, kan, kan yapc sistem, karacier ve bbrein durumu

incelenerek, kuruna hassas olanlar ve alkolikler, bu ilere alnmayacaktr.9) Kurunla alan iiler, her ayda bir, salk muayenesine tabitutulacaktr. Bu muayeneler ile kurun absorbsiyonunun ilk belirtileri, klinik velaboratuvar usulleri ile tespit edilecektir. inin hazm ikayetleri olup olmad, dietlerinde burton izgisi bulunup bulunmad, kollarn ekstansiyon durumlarincelenecektir. drarda kopraporfirin aranacak ve kanda hemoglobin yzdesi llecek,bazofil granulasyonlu eritrosit saym yaplacaktr. Gerektiinde kanda ve idrarda kurunaramak zere numuneler, ihtisas laboratuvarlarna gnderilecektir.

10)Kurun absorbsiyonu veya zehirlenmesi tespit edilen iiler, yaptklar iten, bir sre iinayrlacak ve kontrol altnda tedavi edileceklerdir.

11)Kurunla alan iiler arasnda, kurun absorbsiyonu veya zehirlenmesi grldtakdirde, iyerinde aratrma yaplacak, zehirlenme kayna bulunacak ve gereken tekniktedbirler alnacaktr.

12)Her ii iin, iyerinde, bir salk sicili kart tutulacak ve bu karta, ie giri ve periyodikmuayene bulgular kaydedilecektir.

MADDE 62- Civa cevherlerinin elde edilmesi, izabesi, distilasyonu, metal civann eitli aletlerinyaplmas iin kullanlmas, eitli metallerle amalgam hazrlanmas, civa tuzlarnn yal boya, kimya ve ilasanayisinde kullanlmas, civa flminat imal, organik civa bileiklerinin elde edilmeleri ve kullanlmalar gibiciva ve civa bileikleri ile yaplan almalarda aadaki tedbirler alnacaktr.

1) yeri taban, civadan etkilenmeyen ve su geirmeyen, dz ve prtksz malzemeden,mmkn ise yekpare olarak yaplacak, zerinde hi bir atlak bulunmayacaktr. almamasalar, ayn zellikte yaplacak ve duvar ile birleme yerleri, keli olmayacak, civadkntlerinin tabana dmemesi iin, masalar geriye eik olarak yerletirilecektir.

2) Genel havalandrma ile yetinilmeyerekciva ile almalarn yapld seviyeden veya yeterikadar aadan etkili aspirasyon sistemi kurulacak, alma masalarnn zerine, aspirasyon

davlumbazlar yerletirilecektir. Civann, izabe frnlarndan distilasyon borusunasevkedildii yerlerde meydana gelen cva buharn kapacak sulu bir sistem kurulacaktr.

3) yeri havasndan periyodikolarak numuneler alnarak, civa seviyesi tayinedilecek ve bu seviyenin 0,075 miligram/metrekpten yukaryakmamas salanacaktr.

4) Kiisel korunma aralar olarak, iilere lastik eldiven, uygun i elbisesi ve civa buharnnyksek olduu iyerlerindeki iilere de ayrca uygun maskeler verilecektir.

5) yerinde evrenin temizliine zellikle dikkat edilecek, tabanda, masalar zerinde civadkntleri braklmayacak ve buralar, zel fra ve ya bezlerle temizlenecektir. Ayrcagece yerlere amonyak ve kalsiyum hipoklorit ile slatlm tala denecek veya uygunmiktarda sv amonyakdklecektir.

6)ilerin el, yz, az temizlii gibi kiisel temizliklerine dikkat edilecek, her yemekten nceve vardiyadan sonra ellerini scak su ile veya % 10 sodyum tioslfat ile ykamalarsalanacaktr.

7) iler civa ile allan yerlerde, yiyip imeyecek, yiyecek ve ieceklerinibulundurmayacak ve sigara imeyeceklerdir.

8) Civa ile alacak iiler, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ile genel muayeneleriyaplacak, karacier veya bbrek yetersizlii olanlar ile ciltleri hassas bulunanlar veya cilthastal olanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

9) Civa ile alan iilerin, her ayda bir, klinik ve laboratuvar usulleri ilesalk muayeneleri yaplacaktr. Tkrk artmas, di etlerinde lserasyon, el, gzkapaklarnda titremeler eklindeki belirtileri bulunanlar, yaptklar iten ayrlacaklar,kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

10)Her ii iin, iyerinde, salk sicili kart tutulacak ve bu karta, ie giri ve periyodikmuayene bulgular kaydedilecektir.



13/64

SALII VE GVENL TZ

MADDE 63- Arsenikcevherinin elde edilmesi, cevherin izabesi, arsenikve iinde arsenikbulunaneitli bileik ve alamlarn elde edilmesi, arseniin ila ve kimya sanayisinde kullanlmas, organik arsenikbileiklerinin imal ve kullanlmalar gibi arsenik ve arsenik bileikleri ile yaplan almalarda aadakitedbirler alnacaktr.

1) yeri taban, su geirmez, atlaksz ve temizlenmesi kolay malzemeden yaplacaktr.2) Arsenik ile yaplan almalar, kapal sistem iinde yaplacak, byle bir sistemin

kurulamad yerlerde, aadan ekmeli aspirasyon sistemi kurulacak ince tozun, evrehavasna yaylmasna engel olunacaktr. Arsenikile ilgili scak iler, kapal cam davlumbazaltnda yaplacaktr.

3) Arsenik ile allan yerlerdeki evre havasndan periyodikolarak numunealnarak arsenik miktar tayin edilecek ve bu miktarn 0, 5miligram/metrekpten yukarya kmamas salanacaktr.

4) Kiisel korunma arac olarak iilere, cildi ve solunum sistemini koruyacak balk ve zel ielbisesi verilecektir. Arseniin uucu bileikleriyle alan iiler iin, zel solunumcihazlar salanacaktr.

5) Arsenikli atklar, zararlar giderilmeden atmosfere veya civardaki sulara verilmeyecektir.6) ilerin el, yz, az temizlii gibi kiisel temizliklerine dikkat edilecek, iyerlerinde

yiyecek, iecek, bulundurulmayacak ve yenip iilmeyecek, sigara kullanlmayacaktr.7) Arsenikle alacak, iilerin, ie alnrken klinik ve laboratuvar usulleri ile genel

muayeneleri, yaplacak, cildi nemli ve hassas olanlar ile cilt, karacier ve sinir hastalolanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

8) Arsenikle alan iilerin, alt ayda bir, klinik ve laboratuvar usulleri ilesalkmuayeneleri yaplacaktr. drar, dk, kl ve trnaklardaki arsenikmiktar tayinedilecek, arsenikle ilgili zehirlenmelerin grlmesinde iiler, yaptklar ilerdenayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 64- Fosforun ve beyaz fosforun eitli sanayide kullanlmas ve eitli bileiklerinin elde edilmesi vekullanlmas gibi, fosfor ve fosfor bileikleri ile yaplan almalarda aadaki tedbirler alnacaktr.

1) yerinin genel temizliine dikkat edilecek, beyaz fosfor kaplar su altnda muhafazaedilecektir.

2) yerinde, yeterli ve aadan aspirasyon sistemi uygulanacaktr.3) ilerin el, yz az, boaz, di ve dier temizliklerine dikkat edilecek ve iyerinde,

yiyecek ve iecek bulundurulmayacak, yenilip, iilmeyecek, sigara kullanlmayacaktr.4) Fosfor ve bileikleri ile allan yerlerdeki iilere, cildi koruyacak i elbisesi ve eldiven,

uucu fosfor bileikleriyle allan yerlerdeki iilere, ayrca uygun maskeler veyasolunum cihazlar gibi kiisel korunma aralar verilecektir.

5) Beyaz fosfor ve bileikleri ile alan iilerin, giri ve periyodikmuayenelerinde, genelsalk muayenesi ile beraber, ene ve dilerin filmleri ektirilecek, fosfordan meydanagelen alt ene nekrozu (Fossy- Joo) nun ilk belirtileri aranacaktr.

MADDE 65- Kolinesteraz aktivitesini inhibe eden ve genellikle ensektisit olarak kullanlan organikfosfor bileiklerinin retildii ve kullanld iyerlerinde aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Ensektisit retiminde, paketlenmesinde ve uygulanmas ilerinde alan iilere, rettiklerive kullandklar maddenin zehirlilik derecesi ve kiisel korunma yollar retilecektir.

2) Ensektisitle temasa gelmesi muhtemel iilere iyi bir tbbi bakm temin edilecek, herhangibir zehirlenme annda uygulanmak zere gerekli atropin v. b. ilalar hazr bulundurulacaktr.

3) Ensektisitle temasa gelecek iiler, bu ii yaparken, ba da koruyan temiz, su geirmez birtulum giyeceklerdir.

4) Ensektisitlerin vcuda deriden de girebilecei dnlerek, vcudunun herhangi bir yerindeyara veya bir leziyon olan iiler bu ilerde altrlmayacaklardr.

5) i iin ykanp temizlenme imkanlar hazrlanacak ve iini terk ederken bol scak su vesabunla ykanma mecburiyeti konacaktr. ilere ift elbise verilecek, bunlar sk sk ykanpamar sodalarna batrlarak dekontamine edilecek ve zararsz hale getirilecektir.

6) Btn ensektisit paketleri muntazam etiketlenecek, zerine maddenin bileimi ve etkileriksaca yazlacak, bunlara ilikin yeterli bilgi verilecektir.7) la kaplar iyi boaltlacak, temizlenecek ve bu kaplara yiyecek, iecek konulmayacaktr.



14/64

SALII VE GVENL TZ

8) iler ie girerken daha nce fosfor bileikleri ile temasa gelip gelmedikleri incelenecek veklinik belirti aranacaktr.

Herhangi bir ekilde organik fosforlu ve karbamatl ensektisitlere maruz kalanlarda, rutin olarakbiyokimyasal testle kolinesteraz aktivitesinin tayini yaplacak, ii ie girerken ve iin devam sresince en az6ayda bir defa hassas tbbi kontrole tabi tutulacaktr. Kolinesteraz seviyesi % 25 orannda dnce ii, organikfosfor bileikleri ile temas ettirilmeyecek, ii deitirilecektir.

MADDE 66- Kadmiyum cevherlerinin izabesi, alamlarnn hazrlanmas, kadmiyum ile kaplamayaplmas, kadmiyum kapl malzemelerin ilenmesi ve baz akmlatr imal ileri gibi, kadmiyum vekadmiyum bileikleri ile yaplan almalarda aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Kadmiyum oksit tozu ve dumannn, evre havasna yaylmas nlenecektir.Kaplama tanklarnn kenarlarna, sv seviyesine yakn, uygun aspirasyon sistemi

kurulacak, evre havasnda kadmiyum miktar, 0,1miligram/metrekp gemeyecektir.2) Kadmiyumtozu ve dumanna kar, iilere uygun maske verilecektir.3) Kadmiyumla alan iiler, ie alnrken, periyodikolarak klinik ve laboratuvar usulleri

ile salk muayeneleri yaplacak, solunum sistemi ve bbrek hastal tespit edilenler,yaptklar ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 67- Manganez ve manganez bileikleri ile yaplan almalarda aadaki tedbirleralnacaktr:

1) Maden ocaklarnda pnmatik tabancalarda delmeler, ya metodla yaplacak veya tozkmayacak ekilde gerekli tedbirler alnacaktr.

2) Manganez ve bileikleri ile allan yerlerde, genel havalandrma ile birlikte, uygunaspirasyon sistemi kurulacak ve almalar kapal sistemde olacaktr.

3) Manganez ve bileikleri ile yaplan almalarda, iilere zel i elbisesi, lastik eldiven veuygun maskeler gibi kiisel korunma aralar verilecektir.

4) Manganez ve bileikleri ile alan iiler, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ilegenel salkmuayeneleri yaplacak, sinir sistemi, solunum sistemi, frengi hastal ve ruhhastal tespit edilenler, bu ilere alnmayacaklardr.

5) Manganez ve bileikleri ile alan iilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuvarusulleri ile salk muayeneleri yaplacak, manganezle ilgili zehirlenmelerin grlmesindeiiler, yaptklar ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE-68- Kromlu alamlarn hazrlanmas, bu alamlar zerinde kaynakyaplmas ve kromve bileiklerinin sanayide kullanlmas gibi, krom ve krom bileikleri ile yaplan almalarda aadakitedbirler alnacaktr:

1) Krom ve bileiklerinin kullanld yerlerde, genel havalandrma ile birlikte, uygunaspirasyon sistemi kurulacak veya almalar kapal sistemde yaplacaktr.

2) Kromla allan yerlerde, iilere i elbisesi, uygun lastik eldiven ve lastik izme gibikiisel korunma aralar verilecektir.

3) ilerin el ve yz temizliine dikkat edilecek ve ellerin % 5 hiposlfit d sud ileykanmas salanacaktr.

4) Krom ve bileikleri ile alacak iilerin, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ilegenel salkmuayeneleri yaplacak, kroma kar alerjisi olanlar ile cilt ve solunum sistemihastalklar bulunanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

5) Krom ve bileikleri ile alanlarn, periyodik olarak, klinik ve laboratuvar usulleri ilesalk muayeneleri yaplacaktr. Burun septumunda lserasyon grlenler ile solunumsistemi ve cilt hastal bulunanlar altklar iten ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altnaalnacaklardr.

MADDE 69- Berilyumlu alamlarn hazrlanmas ve sanayide kullanlmas gibi, berilyum vebileikleri ile almalarda aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Berilyum ve bileiklerinin kullanld iyerlerinde, genel havalandrma ile birlikte, uygunaspirasyon sistemi kurulacak ve bu iyeri havasnda, berilyum miktar (2)miligram/metrekp gemeyecektir.

2) Berilyumla ilgili almalar, dier iyerlerinden ayrlacak ve buralarda alan iilere, ielbisesi gibi, kiisel korunma aralar verilecektir. Berilyum ile alan iiler zel ielbiselerini, alt iyerinden dar karmayacaklardr. Bu elbiselerin, iyerinde bol su ile

yeteri ekilde ykanmas salanacaktr.



15/64

SALII VE GVENL TZ

3) Berilyum ve bileikleri ile alacak iilerin, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ilegenel salkmuayeneleri yaplacak, bnyece ok zayf olanlar ile solunum sistemi hastalbulunanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

4) Berilyum ve bileikleri ile alan iilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuvar usulleriile genel salk muayeneleri yaplacaktr. Solunum sistemi hastalklar bulunanlar ilezayfladklar grlenler, altklar iten ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna

alnacaklardr.MADDE 70- Azot oksitleri ile yaplan almalarda, azot oksitlerinin zararl etkilerinden korunmak

iin, aadaki tedbirler alnacaktr:1) Azot oksitlerinin, iyerine ve evreye yaylmas nlenecektir.2) Azot oksitleri ile alan iilere, szgeli maske veya temiz hava maskesi gibi, kiisel

korunma aralar verilecektir.MADDE 71- Benzen (benzol) ve bileikleri gibi aromatik hidrokarbonlarla yaplan almalarda,

bunlarn zararl etkilerinden korunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:1) Solventler, tinerler ve benzerleri ile deri, plastik ve benzerlerinden mamul eya imalat

sanayiinde kullanlan her eit yaptrc maddelerin iinde bulunan benzen miktar(% 1) den fazla olmayacaktr.

2) Benzen ve bileikleri ile allan yerlerde, genel havalandrma ile birlikte, uygunaspirasyon sistemi yaplacak ve almalar, kapal sistemde olacaktr.

3) Ak sistemlerle kuru temizleme ilerinde benzen kullanlmas yasaktr.Kapal sistemlerle yaplan kuru temizleme ilerinde malzeme, kapal sistemlerde kurutulacak, hi bir

ekilde akta kullanlmayacaktr.Ya ekstraksiyonu ilerinde, ancak, kapal sistemlerde benzen kullanlacaktr.

4) Benzen ile allan iyerlerinde, yangna ve patlamaya kar, gerekli tedbirler alnacaktr.5) Benzen ile allan iyerlerinde, benzenin havadaki konsantrasyonu, hacmen

milyonda 20 den fazla olmayacaktr. Daha yksek benzen konsantrasyonuylaalmak zorunluluu bulunan iyerlerinde, iilere uygun hava maskeleri, sv benzen ileallan hallerde, zel ayakkab, eldiven ve zel i elbisesi gibi korunma aralarverilecektir.

6) Benzen ve bileikleri ile alacak iilerin, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ilegenel salkmuayeneleri yaplacak, kan yapc sistem ve karacier hastal bulunanlar, builere alnmayacaklardr.

7) Benzen ve bileikleri ile alan iilerin, periyodikolarak, klinik ve laboratuvar usulleri ilegenel salkmuayeneleri yaplacak, kan yapc sistem ve karacier hastal grlenler, builerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 72- Anilin ve nitro- amin trevleri ile yaplan almalarda, anilin ve aromatik nitro-amin trevlerinin zararl etkilerinden korunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Anilin ve aromatik nitro- amin trevleri ile allan yerlerde, genel havalandrma ilebirlikte, uygun aspirasyon sistemi yaplacak ve almalar, kapal sistemde olacaktr.

2) Anilin ve nitro- amin trevleri ile allan yerlerdeki iilere, zel i elbisesi, eldiven vetemiz hava maskesi gibi uygun kiisel korunma aralar verilecektir.

3) Anilin ve nitro- amin trevleri ile allan yerlerde, genel havalandrma ile birlikte, uygunaspirasyon sistemi kurulacaktr.

4) Anilin ve nitro- amin trevleri ile alacak iilerin, ie alnrken, klinik ve laboratuvarusulleri ile genel, salkmuayeneleri yaplacak, cilt, bbrek ve karacier hastal olanlarile aniline kar allerjisi bulunanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

5) Anilin ve nitro- amin trevleri ile alan iilerin, periyodikolarak, klinik ve laboratuvarusulleri ile genel salk muayeneleri yaplacak, cilt, bbrek ve karacier hastalgrlenler, bu ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 73- Halojenli hidrokarbonlarla yaplan almalarda, bunlarn zehirli ve zararl etkilerindenkorunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Halojenli hidrokarbonlarla allan iyerleri, dier ksmlardan ayrlacak ve bu yerlerde,genel havalandrma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi kurulacak ve almalar, kapalsistemde olacaktr.



16/64

SALII VE GVENL TZ

2) Halojenli hidrokarbonlarla alacak iiler, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ilegenel salkmuayeneleri yaplacak, cilt, bbrek ve karacier hastal olanlarla klora karalerjisi bulunanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

3) Halojenli hidrokarbonlarla alan iilerin, periyodikolarak, klinik ve laboratuvar usulleriile genel salk muayeneleri yaplacak, cilt, bbrek ve karacier hastal bulunanlar veklora kar alerjisi grlenler, bu ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna

alnacaklardr.MADDE 74- Karbon slfr ile yaplan almalarda, karbon slfrn zehirli ve zararl etkilerinden

korunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:1) Karbon slfrle allan iyerleri soba ile stlmayacak ve buralardaki elektrik lambalar,

tesisat ve cihazlar karbon slfre kar korunmu (etanj) olacak, lambalara koruyucunitelikte globlar taklacak, yangna ve patlamaya kar gerekli tedbirler alnacaktr.

2) Karbon slfr ile allan yerlerde, genel havalandrma ile birlikte, uygun aspirasyonsistemi kurulacak, almalar, kapal sistemde olacak ve iyeri havasndaki karbonslfr miktar hi bir ekilde 20 ppm veya 60 miligram/metrekpgemeyecektir.

3) Karbon slfr ile allan iyerlerinde, yenilip iilmeyecek, yiyecek ve iecekbulundurulmayacak, sigara iilmeyecektir.

4) Karbon slfr ile alacak iilerin, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ile genelsalkmuayeneleri yaplacak, bbrek, karacier ve sinir sistemi hastalklar olanlarla alkolikve epileptikler, bu ilere alnmayacaklardr.

5) Karbon slfr ile alan iilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuvar usulleri ilesalk muayeneleri yaplacak, bbrek, karacier ve sinir sistemi hastalklar bulunanlarlaalkolik ve epileptik olduu grlenler, bu ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altnaalnacaklardr.

MADDE 75- Kkrtl hidrojenle yaplan almalarda, kkrtl hidrojenin zararl etkilerindenkorunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Kkrtl hidrojen ile allan yerlerde, genel havalandrma ile birlikte, uygun aspirasyonsistemi yaplacaktr.

2) yeri havasndaki kkrtl hidrojen miktar, hacim olarakmilyonda 20yi gemeyecektir.

DRDNC BLMTozlarla Ortaya kabilecek Meslek Hastalklarna Kar Alnacak zel Tedbirler

MADDE 76- Her trl maden ocaklarnda, ta ve kiremit ocaklarnda, dkmhanelerde, tekstil(amyant dahil), btn eker ve imento, inaat, seramik ve benzeri sanayi kollarndaki iyerlerinde yaplanalmalarda, tozlarn zararl etkilerinden korunmak iin bu Tzn dier maddelerinde belirtilen hususlarla

birlikte aadaki zel tedbirler alnacaktr:1) Tozlu iyerlerinde genel havalandrma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi ile tozun,evre havasna yaylmasn nlemek iin, su perdeleri, vakum ve uzaktan kumandasistemleri kurulacaktr. Toz karan iler, teknik imkanlara gre, kapal sistemde yaplacakveya bu iler, dierlerinden tecrit edilecektir. yeri havasndaki toz miktar, belirtilenmiktar gemeyecektir.

2) Toz karan ilerde, iyeri taban, iin zelliine ve teknik imkanlara gre, slakbulundurulacak, delme ilerinde, toz kmasn nlemek iin, ya metotlar uygulanacaktr.

3) Toz karan ilerde alan iilere, iin zelliine ve tozun niteliine gre uygun kiiselkorunma aralar ile maskeler verilecektir.

4) Tozlu ilerde alan iilerin, vardiya sonunda ykanmalar veya du yapmalar,ykanmadan yemek yememeleri ve yataa girmemeleri salanacaktr.

5) Tozlu ilerde alacak iiler, ie alnrken, genel salk muayeneleri yaplacak, gsradyografileri alnacak ve solunum ve dolam sistemi hastalklar ile cilt hastal olanlar,gs yapsnda bozukluk bulunanlar, bu ilere alnmayacaklardr.



17/64

SALII VE GVENL TZ

6) Tozlu ilerde alan iilerin, periyodik olarak, salk muayeneleri yaplacak ve her 6ayda bir, gs radyorafileri alnacaktr. Solunum ve dolam sistemi hastalklar ile cilthastal grlenler, bu ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

BENC BLMFizik ve Mekanik Nedenlerle Ortaya kabilecek Meslek Hastalklarna Kar Alnacak zel Tedbirler

MADDE 77- Fizik ve mekanik nedenlerle ortaya kabilecek meslek hastalklarna sebep alan ilerdealanlarn maruz bulunduklar tehlike ve zararlara kar, bu Tzn dier maddelerinde belirtilen hususlarlabirlikte alnacak zel koruyucu tedbirler, bu blmde gsterilmitir.

MADDE 78- Grltnn zararl etkilerden korunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:1) yerlerinde grlt karan makinalarn monte edilmeleri srasnda, iyeri taban,

titreimi ve sesi azaltacak malzeme ve sistemle yaplacaktr.2) Grltl iyerlerinin duvarlar, sesin yansmasn nleyecek malzeme ile kaplanacak ve

bu binalar, ift kapl, ift pencereli ina edilecektir. Duvarlar, ses geirmeyen malzeme ileyaplacaktr.

3) Grltnn azaltlamad hallerde, bu Tzn 22 nci maddesi hkmleriuygulanacaktr.

4) Grltl ilerde alacak iilerin, ie, alnrken, genel salk muayeneleri yaplacak,

zellikle duyma durumu ve derecesi llecek, kulak ve sinir sistemi hastal olanlar ilebu sistemde arzas bulunanlar ve hipertansiyonlular, bu ilere alnmayacaklardr. Ancakdoutan sar ve dilsiz olanlar, bu ilere alnabileceklerdir.

5) Grltl ilerde alan iilerin, periyodik olarak, genel salk muayeneleriyaplacaktr. Duyma durumunda azalma ve herhangi bir bozukluk grlenler ve kulak vesinir hastal bulunanlar ve hipertansiyonlu olanlar, altklar ilerden ayrlacaklar,kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 79- Titreim (vibrasyon) yapan aletlerle yaplan almalarda aadaki tedbirleralnacaktr:

1) Titreim yapan aletlerle alacak iilerin, ie alnrken, genel salk muayeneleriyaplacak, zellikle kemik, eklem ve damar sistemleri incelenecek ve bu sistemlerle ilgilibir hastal veya arzas olanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

2) Titreim yapan aletlerle alan iilerin, periyodik olarak, salk muayeneleriyaplacaktr. Kemik, eklem ve damar sistemleri ile ilgili bir hastal veya arzasgrlenler, altklar ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 80- Enfrarujnlar saan iler ile yaplan almalarda, bu nlarn zararl etkilerindenkorunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Enfraruj nlar saan kaynaklar, bu nlar geirmeyen ekranlarla tecrit veya otomatikkapaklarla tehiz edilecektir.

2) Enfraruj nlar saan ilerde alan iilere, bu nlar geirmeyen gzlkler ile dieruygun kiisel korunma aralar verilecektir.

3) Enfraruj nlar saan ilerde alacak iilerin, ie alnrken genel salk muayeneleriyaplacak, zellikle grme durumu ve derecesi tayin olunacak ve gzle ilgili bir hastalolanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

4) Enfraruj nlar saan ilerde alan iilerin, periyodikolarak, genel salkmuayenelerive zellikle gz muayeneleri yaplacak, gzle ilgili bir hastal ve arzas grlenler,altklar ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

MADDE 81- Yeraltnda, nemli hava cereyanl ve yetersiz kl iyerlerinde yaplan almalardanemin hava cereyannn ve yetersiz n zararl etkilerinden korunmak iin aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Bu gibi iyerlerinde, yeterli suni aydnlatma salanacaktr.2) ilere, iin zelliine gre, kiisel korunma aralar verilecektir.3) Yeraltnda, nemli hava cereyanl ve yetersiz kl iyerlerinde alacak iilerin, ie

alnrken genel salkmuayeneleri yaplacak ve zellikle kaslar, eklemler ve gz zerindedurulacak ve sedimantasyon yaplacak ve klinik usullerle romatizma hastal aranacaktr.Romatizma ve gz hastal olanlar, bu ilere alnmayacaklardr.

4) Yeraltnda, nemli hava cereyanl ve yetersiz kl iyerlerinde alan iilerin, periyodik

olarak genel salk muayeneleri yaplacak ve zellikle romatizma ve gz hastalgrlenler, altklar ilerden ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.



18/64

SALII VE GVENL TZ

MADDE 82- Atmosfer basncndan daha yksek basnl yerlerde ve dalg odalarndayaplan almalarda aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Dalg odalarnda, ahs bana, saatte en az (40) metrekp hava salanacak ve buhavadaki karbon dioksit miktar (% 0, 1) i gemeyecektir.

2) Dalg odalarnda (24) saatte su altndaki alma sresi; derinlii ve bu derinlikteki basncauygun ekilde dzenlenecek, ini, kalk, k sreleri iin "Salk Kurallar BakmndanGnde Ancak Sekiz Saat veya Daha Az allmas Gereken ler Hakknda Tzk"tebelirlenen esas ve sreler dikkate alnacaktr.

3) Birdalg, (22) metreden fazla derinlie, bir gnde (2) defadan fazla dalmayacak ve bu(2) dalma arasnda, en az(5) saat geecektir. Dekompresyon zaman, dalma derinliklerineve basnca gre, iyice ayarlanacak ve durum, iyi ileyen kontrollu ve hassas yazc birmanometre ile izlenecektir.

4) Bu gibi ilerde alacak iiler, ie alnrken, klinik ve laboratuvar usulleri ile genel salkmuayeneleri yaplacak ve zellikle E.K.G. ve akcier fonksiyon testleri ile birlikte kalpdolam, solunum ve kemik sistemleri zerinde gerekli incelemeler yaplacak ve salkynnden saknca grlenler, bu ilere alnmayacaklardr.

5) Bu gibi ilerde alanlar, ie baladklar gnden itibaren (15) gn sonra adaptasyonmuayenesine tabi tutulacak ve iin devam sresince de, bunlarn periyodik genel salk

muayeneleri yaplacaktr.zellikle kalp, dolam, solunum ve kemik sistemi hastal ve arzas grlenler, bu ilerden

ayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.MADDE 83- Tabii veya suni radyoaktif ve radyoinizan maddeler veya dier korpskler

emanasyon kaynaklar ile yaplan almalarda aadaki tedbirler alnacaktr:1) Her alma iin gerekli radyoaktifmaddenin, zararl en az miktar kullanlacaktr.2) Kaynakile iiler arasnda, uygun bir aralk bulunacaktr.3) ilerin, kaynakyaknnda mmkn olduu kadar ksa sre kalmalar salanacaktr.4) Kaynak ile iiler arasna, uygun koruyucu bir paravana (ekran) konulacaktr. Bu

paravanalar, gama ve (2) nlar iin, kurun, beton ve benzeri, beta nlar ve ntronlariin plastik ve benzeri malzemeden yaplm olacaktr.

5) ilerin ne miktarda radyasyon aldklar, zel cihazlarla llecek ve bunlar en ge, ayda

bir defa deerlendirilecektir. Alnan radyasyon, izin verilen dozun stnde bulunduuhallerde, ii bir sre iin, bu iten uzaklatrlacak, yllk total doz korunacaktr.

6) yerinde uygun aspirasyon sistemi kurulacak, boaltlan havann radyasyon ynndenszlmesi salanacak, temizlik srasnda, zel maskeler kullanlacaktr.

yeri ve iinin temizliine dikkat edilecek, radyoaktif atklar, usulne uygun bir ekilde yokedilecektir.

7) Tanabilen radyoaktifmalzemeler uygun ve zel kutularda bulundurulacaktr.8) Tabii veya suni radyoaktif ve radyoinizan maddeler veya dier korpskler emanasyon

kaynaklar ile alacak iilerin, ie alnrken genel salk muayeneleri yaplacak vezellikle sinir, kan ve kan yapc sistemi incelenecek, sinir ve kan hastalklar ile ilgilibozukluklar grlenler, bu ilere alnmayacaklardr.

9) Tabii veya suni radyoaktif ve radyoinizan maddeler veya dier korpskler emanasyon

kaynaklar ile alan iilerin, periyodik olarak genel salk muayeneleri yaplacak vezellikle sinir ve kan hastalklar ile ilgili bozukluklar grlenler, altklar ilerdenayrlacaklar, kontrol ve tedavi altna alnacaklardr.

ALTINCI BLMKullanlan Ham Maddelerden veya yerinin zelliinden Ortaya kabilecek Bulac Meslek

Hastalklarna Kar Alnacak zel TedbirlerMADDE 84- Kullanlan hammaddelerden veya iyerinin zelliinden ortaya kabilecek bulac

meslek hastalklarna sebep olan ilerde alanlarn maruz bulunduklar tehlike ve zararlara kar, bu Tzndier maddelerinde belirtilen hususlarla birlikte alnacak zel koruyucu tedbirler, bu blmde gsterilmitir.

MADDE 85- arbonhastalna kar aadaki tedbirler alnacaktr:1) arbon hastaln bulatrabilecek olan deri, yn, kl ve benzeri hayvansal maddeler ile

paavralar, uygun usullerle temizlenip sterilize edilecek, ykanp kurutulacaktr. Bumaddeler, dank bir halde bulundurulmayarak depolarda saklanacak, denklerin almas veilk ayrma ve seme ilemi, burularda yaplacaktr.



19/64

SALII VE GVENL TZ

2) Bu gibi iyerlerinde, toz ve atklar, aadan ekmeli bir aspirasyon sistemi ile toplanarakyokedilecek veya antiseptik maddelerle slatldktan sonra yaklacaktr. Depolar sk skykanacak, dezenfekte ve badana edilecektir.

3) ilerin el, az ve beden temizliine dikkat edilecek, kendilerine, gereine gre i elbisesi,balk, lastik eldiven ve maskeler gibi, uygun kiisel korunma aralar verilecektir.

4) Ekzemal, furonkll, bronitli kimseler, bu gibi ilerde altrlmayacaklardr.MADDE 86- Tetanoshastalna kar aadaki tedbirler alnacaktr:Tetanos tehlikesi olan ilerde alan btn iilere, antitetanik a yaplacak, paralanm, ezik ve

toprakla bulam yaralanmalarda, serum antitetanik tatbik olunacak, eer ii evvelce alanm ise, rapel olarak,anatoksin yaplacaktr.

MADDE 87- Leptospirozhastalna kar aadaki tedbirler alnacaktr:1) Leptospiroz (ktero hemorajik) hastalnn yaylmasn nlemek iin, farelerle

savalacaktr.2) Bulama ihtimali olan yerlerde, plak ayakla dolamak yasaklanacak, mmkn olan

hallerde, toprak asitletirilecektir.MADDE 88- Brselloz hastalna kar brselloz bulamas ihtimali olan ilerde alan iiler

alanacaktr.MADDE 89- Ankilostomyaz hastalna kar aadaki tedbirler alnacaktr:

1) Ankilostomyaz hastalna kar madencilik, taclk, tula ve kiremitilik ve tnelkazmas gibi ilerde, taban kuru bulundurulacak, gerekirse yerlere tuz serpilecek,galerilerde yeterli vantilasyon ile havann serince olmas salanacaktr.

2) Bu gibi ilerde alanlarn, vcut temizliine ve yemeklerden nce ellerini iyice ykayp,trnaklarnn fralanmalarna nem verilecektir. yerlerinde, iilerin alrken ve iinbitiminde ellerini ykanmalar iin yeteri kadar % 5 lik tuzlu su kaplar bulundurulacaktr.

3) Helalar ve dier enfeksiyon kayna yerler kire kayma ile dezenfekte edilecek, iilerindklar zaman zaman muayene edilerek parazit yumurtalar aranacak ve hastalnkmas halinde, dier iiler de taranacaktr.

MADDE 90- Akcier tberklozonon bulamas ihtimali olan i yerlerinde hastaln yaylmasnnleyecek hijyenik, tbbi ve teknik koruyucu tedbirler alnacaktr.

DRDNC KISIMyerlerinde kazalarna Kar, Alnacak Tbbi Tedbirler ve yerlerinde Bulundurulmas Zorunlu Olan

lk Yardm ve Tedavi Levazm ile Shhi Tesisat.MADDE 91- Srekli olarak en az 50 ii altrlan iyerlerinde Sosyal Sigortalar Kurumunca

salanan tedavi hizmetleri dnda kalan iilerin salk durumlarnn denetlenmesi, ilk yardm, acil tedavi vedier koruyucu salk hizmetlerini dzenlemek zere, iveren, Umumi Hfzssha Kanununun 180 inci ve SosyalSigortalar Kanununun 114 nc maddeleri gereince iyerindeki ii saysna ve iteki tehlikenin byklnegre, bir yada daha fazla hekim salayacaktr. Bu hekimlerin alma koullar ile grevlerini naslyrteceklerini ayrntl ekilde gsteren bir ynetmelik tznn yrrle girdii tarihten itibaren 6 ay iindekarlr.

MADDE 92- verenler, iin niteliine, zelliine, eidine ve altrdklar ii saysna ve hekimve salk tesisleri ile olan ilikilerine gre, zamannda gerekli tedbirleri almak amacyla aada belirtilen salktesisleri ile ilk yardm ve tedavi levazmn, iyerlerinde bulundurmakla ykmldrler.

Bu tesisler ve levazm; kiisel ilk yardm paketlerini, ilk yardm kutularn veya antalarn veyadolaplarn, ilk yardm ve ilk mdahale odalarn veya ilkyardm istasyonlarn kapsar.

MADDE 93- Kiisel ilk yardm paketleri; kazaya urayann ilk yardmc gelinceye veya bir salktesisine gnderilinceye kadar, kendi kendine gerekli pansuman yapacak veya arsn giderecek niteliktemalzeme ve ilalarla donatlacaktr.

Kiisel ilk yardm paketleri, maden, tnel, yeralt karayollar ve demiryollar iileri gibi kazaihtimali ok olan, dank ve mnferit almay gerektiren iyerlerindeki iilere verilecektir.

Bu paketler, kk ve kullanl malzeme ve ilalar d etkilere kar koruyacak plastik veya madeniambalajl olacaktr.

Kiisel ilk yardm paketi, almay nlemeyecek ve dmeyecek ekilde, i elbisesi cebine konacakveya uygun bir yerine balanacaktr.

Kiisel ilk yardm paketinin, gerektiinde nasl ve ne ekilde kullanlaca, ilgililere retilecek, bunaait yazl bir ynerge paket iine konacaktr.

Kiisel ilk yardm paketinin iinde, aada yazl ila ve malzeme bulunacaktr:o Kullanma ynergesi,



20/64

SALII VE GVENL TZ

o Pamuk(Kk paket),o Gazl bez (Steril),o Sarg bezi,o Yaptrc band (Steril),o Analjezik hap,

o Tendrdiyot (1 veya 2 ampul),o Slfamitli toz.

MADDE 94- Mekanik cihazlar bulunmayan ve 10 dan az ii altran iyerlerinde, iinde aadayazl ilk yardm levazm bulunan 1 numaral ila kutusu veya antas bulundurulacaktr:

o 1 adet ilk yardm bror,o 25 gram yar yarya alkol ile kartrlm tentrdiyot (Cam kapakl renkli iede),o 15 gram amonyak(Cam kapakl iede),o 100 gram alkol (%98 lik tuvalet ispirtosu),o 2 paket 25 er gramlk idrofil pamuk(Steril),o 2 paket gaz idrofil (Steril),o 3 adet muhtelif byklkte sarg bezi,o 3 adet gen sarg,o 1 adet makas,o 1 adet pens,o 6 adet engelli ine,o 1 kutu yaptrc flanster,o 1 adet kk kvet,o 1 tp aspirin,

MADDE 95- Mekanik cihazlar bulunmayan ve 10 dan fazla ve 50 den az ii altran iyerleri ilemekanik cihazlarla 10 dan az ii altrlan iyerlerinde, iinde aada yazl ilk yardm levazm bulunan 2numaral ilk yardm antas veya dolab bulundurulacaktr:

o 1 adet ilk yardm bror,o Parmak yaralanmalar iin, sterilize edilmi kk sarg bezi 6 adet,o 3 adetten az olmamak artyla yeteri kadar, orta boy sarg bezi (El ve ayaklar iin),o 5 adet gen sarg,o Yeteri kadar vazelin borike,o Tentrdiyot veya % 1 lik violet de gentiens sulu solsyonu,o 1 ie amonyak(Cam kapakl iede),o 1 tp aspirin,o 2 tp yank pomad,o 5 paket 25 gramlk idrofil pamuk,o 5 paket gaz idrofil,o 1 adet makas,o 2 adet pens,o 20 adet engelli ine,o 1. kutu flaster,o 1 adet enjektr, (5 cc. madeni kutu iinde),o 12 adet enjektr inesi,o teinture de belladon 25 gram (Cam iede),o 2 adet kvet,o 6 adet ampul huile camphree,o 1 adet lastik bant,o 2 ampul antispasmotik ve analjezik,o Tetanoz serumu,

MADDE 96- Mekanik cihazlarla 10 dan fazla ve 50 den az ii altran iyerleri ile yaplan iin

nitelii bakmndan, kaza ve zehirlenme tehlikesi bulunan iyerlerinde, iinde aada yazl ilk yardm levazmbulunan 3 numaral ilk yardm dolab ile bir sedye ve bir battaniye bulundurulacaktr.



21/64

SALII VE GVENL TZ

o 1 adet ilk yardm bror,o 1 adet suni teneffs cihaz,o 4 adet atel,o 1 adet foer tp,o 5 adet muhtelif byklkte sarg bezi,

o 6 adet gen sarg,o 2 adet makas,o 2 adet pens,o 2 adet pens (Az iin),o 2 adet emaye kvet,o 2 ampul morfin veya dolantin,o 5 adet ampulkafein,o 5 adet ampul eter,o 5 adet ampul huile camphree,o 1 adet 5 Cm3. lk enjeksiyon rngas (20 tane paslanmaz ine),o 5 adet ergotin,

o 50 gram yar yarya alkol ile kartrlm tentrdiyot (Cam kapakl bir ie iinde),o 15 gram amonyak(Cam kapakl bir ie iinde),o 450 gram oksijenli su,o 10 paket 25 er gramlk idrofil pamuk,o 5 paket gaz idrofil,o 2 dzine engelli ine,o 1 kutu flaster(Yaptrc yak),o 5 adet ampul adrenalin,o 5 adet ampul apomophin,o 1 adet lastik bant,o 2 ie tetanos serumu (10 ar Cm3. lk),

o 2 tp yank merhemi,o 250 gram toz halinde tebeir(Karbonat doto) cam kavanozda (Asit yanklar iin),o 1 tp vazelin,o 1 adet nikel mahfazal kk model ustun takm,o 1 adet sterlizatr(Tercihan elektrikli),o Agraf ve agraf pensi,

o Slfamit tozu,o Antibiyotikli gz merhemi,

MADDE 97- 50 ve daha fazla ii altran iyerlerinde, iinde aada yazl ilk yardm levazmbulunan 4 numaral ilk yardm dolab ile yeteri kadar sedye ve battaniye bulundurulacaktr:

o 1 tansiyon aleti,o

1 adet ilk yardm bror,o 1 adet suni teneffs cihaz,o 1 adet foer tp,o 2 adet nelaton sondas,o 6 adet atel,o 100 gram yar yarya alkol ile kartrlm tentrdiyot (Cam kapakl renkli bir ie iinde),o 25 gram amonyak(Cam kapakl bir ie iinde),o 1000 gram saf alkol,o 900 gram oksijenli su,o 15 paket idrofil pamuk(25, 50 ve 100 gramlk5 er paket),o 10 paket gaz idrofil,

o 10 adet muhtelif byklkte sarg bezi,o 10 adet gen sarg,



22/64

SALII VE GVENL TZ

o 2 dzine engelli ine,o 2 kutu flaster(Yaptrc yak),o 1 adet makas,o 2 adet az aacak pens,o 3 adet kvet veya ukur tabak,

o 1 adet 2 Cm3 lk enjeksiyon rngas (20 tane paslanmaz ine ile),o 1 adet 10 Cm3 lk enjeksiyon rngas (20 tane paslanmaz ine ile),o 1 adet elektrikli sterilizatr,o 10 adet ampul kafein,o 5 adet ampul morfin,o 10 adet ampul ergotin,o 10 adet ampul eter,o 10 adet ampul adrenalin,o 5 adet ampul apomorphine,o 2 adet lastik bant,o 4 ie tetanos serumu (10 ar Cm3. lk serl eklinde),

o 2 er tp antibiyotik yara ve gz merhemi,o 250 gram toz halinde tebeir(Karbonat d o) cam kavanozda (Asit yank lar iin),o 250 gram asetik asit (Kalevi yanklar iin),o 500 gram toz halinde snm kire (Madeni bir kutu iinde),o 1 adet nikel mahfazal kk model ustun takm.

MADDE 98- 93, 94, 95, 96, 97 nci maddelerde yazl ila ve malzeme, kullanldka tamamlanacakve her zaman eksiksiz bir ekilde bulundurulmas salanacaktr.la kutusuna veya antasna veya dolaplarna, iin veya iyerinin zelliine gre, iyeri hekimi tarafndan lzumgsterilen ila ve malzeme de eklenecektir.

MADDE 99- la kutular veya antalar veya dolaplar, toz ve toprak girmeyecek ekilde yaplmolacak ve herhangi bir karkla meydan vermemek zere, ileri blnm ve her ilacn ismi, kutu veyaiesinin zerine, okunakl olarak yazlm bulunacaktr. la kutular veya antalar veya dolaplarnn zerlerine,

iinde bulunan ilalar ve malzemelere gre, ka numaral shhi yardm kutusu, antas veya dolab olduuyazlacak ve kapaklarnn i tarafna da, iinde bulunan ila ve malzemenin bir listesi yaptrlacak ve beyazaboyanarak zerine krmz ay iareti konacak ve iyerinin uygun bir yerinde bulundurulacaktr.

Bu kutu, anta ve dolaplarn, kilitli durmas salanacak ve anahtarlar, salk ileri grevlisine,bulunmad hallerde, iyerindeki ilk yardm kursu grm birisine verilecek ve bunlar, bu iden sorumlubulunacaktr.

yerinde birden fazla postalarla alld hallerde, her postada bu grevi yapacaklarn, anahtarbirbirlerine devretmeleri salanacak ve iveren veya iveren vekilinde de bir yedek anahtar bulunacaktr.

MADDE 100- Hastanesi olmayan veya ehir ve kasabalar dndaki yerlerde kurulmu ve srekliolaraken az50 ve en ok100 ii altrlan iyerlerinde, Umumi Hfzsshha Kanununun 180 inci maddesigereince hazrlanmas gereken ilk yardm odasnda, hasta odasnda veya ulam gl bulunup da en az10ii altran maden ocaklar veya kaza ve tehlike ihtimali ok olan iyerlerinde, iin ve iyerinin niteliine vezelliine gre 3 numaral ilk yardm dolabndaki malzemelerle birlikte, aadaki tbbi alet ve malzemeler de

bulundurulacaktr:o 1 adet tansiyon lme aleti,o 1 adet st iyice temizlenebilen masa,o 1 adet muayene masas,o 3 adet sedye,o 1 adet dil ekme pensi,o 1 adet transfzyon cihaz,o 1 adet cam irrgatr,o 2 adet bbrek eklinde kvet (Emaye),o 1 adet byk kveyt (Emaye),o 2 adet su ve alet kaynatmak iin metal veya emaye kap,

o 10 adet gen sarg,o 1 m2 cerrahi muamba,



23/64

SALII VE GVENL TZ

o % 5 lik dekstrz (yeteri kadar),o Serum fizyolojik(yeteri kadar),o Hipertnik serum (yeteri kadar),o 5 ift cerrahi eldiven,o Krklar iin eitli byklkte ve yeteri kadar metal veya tahta aletler,

o 2 adet battaniye,o 1 adet karyola ve yatak takm,

MADDE 101- Hastanesi olmayan veya ehir ve kasabalar dndaki yerlerde kurulmu ve srekliolarak 100 den fazla ve 500 den az ii altrlan iyerlerinde, umumi Hfzsshha Kanununun 180 incimaddesi gereince hazrlanmas gereken revirde (lk mdahale odas) iin ve iyerinin niteliine ve zelliinegre ilk yardm odasndaki (hasta odas) malzemelerle birlikte, aadaki tbbi alet ve malzemeler debulundurulacaktr:

o 50 gram toz halinde iyodoform,o 10 gram toz halinde rivanol,o 25 gram sblime pastile,o Mevzii anestezi iin gerekli levazm,o 1 adet 20 Cm3. enjeksiyon rngas (20 adet ine ile)

o 1 adet tansiyon aleti,o 1 adet steteskop,o 6 adet eitli numarada madeni sonda,o 6 adet eitli numarada lastik sorda,o 3 tp eitli numarada katkt,o 3 tp eitli numarada ipek iplik, yeteri kadar str inesi,o 1 adet nisai trus takm (yerinde kadn ii varsa),o 1 adet oksijen verme cihaz,o nikel mahfaza iinde kk cerrahi alet takm,o 1 adet ameliyet masas (Basit ameliy

Documents

isci sagligi ve is guvenligi tüzüğü